โครงการ ผกั สวนครู สานักงาน กศน. จังหวดั พงั งา องค์ความรูช้ ุด : ผกั ไม้เล้ือย เรยี นรกู้ ารปลูกน้าเต้า น้าเต้า นา้ เต้า Bottle gourd โดยสา้ นกั งานสง่ เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั จังหวดั พงั งา
น้าเต้า ภาษาองั กฤษ Holy basil จัดอยใู่ นวงศ์ Cucurbitaceae ช่ือวทิ ยาศาสตร์ Lagenaria siceraria (Molina) Standl. ถ่นิ กา้ เนิดง ทวปี แอฟริกาตอนใต้ ลักษณะทั่วไป : ไมเ้ ถาล้มลุกอายุปเี ดียวหรอื อาจขา้ มปี เล้ือยตาม พน้ื ดินหรือไตพ่ ันกับต้นไม้อ่นื ลาต้นแขง็ แรง ลาต้นมีมอื สาหรบั ใช้ ยึดเกาะต้นไม้อ่ืน ๆ ตามเถามีขนยาวสีขาว ขยายพันธุ์โดยใช้เมล็ด ชอบดินรว่ นระบายนา้ ได้ดี สามารถพบได้ทว่ั ทกุ ภาคของประเทศ ไทย
การใช้ประโยชน์ของน้าเต้า(bottle gourd) ผลน้าเตา้ สามารถนามารับประทานกบั นา้ พริก ผัด กบั หมูและไข่ แกงส้ม สรรพคณุ ทางยา ใบ แกต้ ัวร้อน แก้ร้อน ในกระหายนา้ แกเ้ ริม เป็นตน้ คุณสมบตั ิในการใช้รกั ษาโรคของนา้ เตา้ (bottle gourd) 1. โรคเบาหวาน 2. ทอ่ ปัสสาวะอักเสบ 3. โรคปอดอักเสบ จะใช้สว่ นทเ่ี ป็นเปลือกสดรบั ประทาน 4. แกป้ วดฝใี นเดก็ โดยใชน้ ้าเตา้ หั่นเป็นชิน้ ๆ ผสมขิงตม้ เปน็ น้าซุปรบั ประทาน 5. โรคลกู อัณฑะบวมให้ใช้ลกู น้าเตา้ มาตม้ รบั ประทาน 6. โรคทางลาคอใหใ้ ช้ลกู น้าเตา้ ท่แี ก่ ๆ ตดั จุก แล้วใสน่ ้า ไวร้ บั ประทานเปน็ โรคประจาจะสามารถป้องกันรกั ษาโรคทาง ลาคอได้
น้าเต้า คณุ ค่าทางโภชนาการ (100 กรัม) พลงั งาน 10 แคลอรี คาร์โบไฮเดรต 2.2 กรัม โปรตนี 0.3 กรัม ไขมัน 0 กรัม ใยอาหาร 1.7 กรัม นา้ 96.8 % เถา้ 0.3 กรัม วติ ามินเอ 391 หนว่ ยสากล วติ ามินบี 1 0.02 มิลลกิ รมั วติ ามนิ บี 2 0.04 มิลลกิ รัม วติ ามนิ บี 3 0.1 มิลลิกรัม วิตามนิ ซี 12 มลิ ลกิ รมั ธาตุแคลเซียม 14 มิลลกิ รมั ธาตเุ หล็ก 0.1 มลิ ลกิ รัม ธาตุฟอสฟอรสั 1 มิลลกิ รัม
ไอเดยี การใชน้ ้าเต้าเพื่อสขุ ภาพ - ใบสด โขลกคั้นน้า ทาแกฟ้ กช้าบวม แก้โรคผวิ หนงั แก้ เรมิ งูสวดั พุพอง - ใบแห้ง ปรงุ เปน็ ยาเขียวดบั พษิ ไข้ พิษอักเสบ แกต้ ัวร้อน รอ้ นใน กระหายน้า - ราก แก้ดีแห้ง ขับนา้ ดใี ห้ตกในลาไส้ เจริญอาหาร เนื้อหุ้มเมล็ด ใชท้ าใหอ้ าเจียน เป็นยาระบาย - เมลด็ ถา่ ยพยาธิ แก้บวมน้า ในประเทศจนี นาไปตม้ กับ เกลือกนิ เปน็ ยาเจรญิ อาหาร
การปลูกและการเตรียมดนิ จะตอ้ งเตรียมดินให้มกี ารไถพรวน และยกรอ่ ง แปลงปลกู กวา้ งประมาณ 4 เมตร จะนิยมขดุ หลุมปลกู ให้กว้าง 15-20 เซนติเมตร ลกึ 2-3 เซนตเิ มตร ขดุ กลุมห่างกัน 2 เมตร แล้วนาปุ๋ยคอกหรือปุย๋ หมักมารองกน้ หลมุ หลงั จากน้นั ก็ หยอดเมล็ดลงในหลมุ ปลกู ทีเ่ ตรียมไว้ ในพ้นื ทปี่ ลูก 1 ไร่ จะใช้ เมลด็ น้าเตา้ จานวน 1.5 กโิ ลกรัม หยอดหลุมละ 2-3 เมล็ด กลบดว้ ยดนิ รว่ นใหม้ คี วามหนาประมาณ 1-2 เซนติเมตร นา ฟางขา้ วแห้งหรอื หญ้าคาคลุมบนหลุมเพือ่ รกั ษาความชืน้ ในดิน ให้มากที่สดุ หลงั จากนั้นรดนา้ ใหช้ ุ่มไปเร่ือย ๆ ประมาณ 7- 10 วนั จนกว่านา้ เตา้ จะงอก หมัน่ ดแู ลหากตน้ นา้ เต้าข้นึ มา ทงั้ หมดใหถ้ อนท้ิงใหเ้ หลอื เพยี ง 2 ต้นกพ็ อ เพื่อใหเ้ จริญเตบิ โต เตม็ ท่ี
การดูแลรกั ษา นา้ เต้า (bottle gourd) หลังการปลกู น้าเตา้ เปน็ พืชที่มรี ะบบรากตนื้ ตอ้ งการความชนื้ ปานกลาง หลงั จากต้นโตใหร้ ดนา้ ประมาณ 3-5 วนั /คร้ัง แต่ก็ ขึ้นอยู่กับสภาพของ ดนิ ปลกู วา่ มีความแห้งแลง้ เพยี งใด ถ้าอากาศรอ้ นมาก ๆ ดนิ ปลูกเริ่มแหง้ ก้ต้องรดนา้ ให้ถี่ ขึน้ แต่ตอ้ งคอยดูไมใ่ ห้ดินแฉะมากเกินไป อาจทาใหเ้ กดิ โรครากเนา่ หลังปลกู ไปได้ประมาณ 25-30 วนั หรือเริ่ม มใี บจรงิ 4-5 ใบ จงึ เริ่มใส่ปุ๋ยสตู ร 16-20-0 ในอัตรา 20 กิโลกรัมตอ่ ไร่ ใส่บริเวณโคนตน้ ไม่ควรพรวนดินให้ลึก เกินไป เพราะอาจเกิดความเสยี หายตอ่ ระบบรากไป จนถงึ ตน้ เลยทีเดยี ว
โรคและแมลง การกาจดั วัชพชื ควรจะมกี ารกาจัดวชั พืชใหน้ า้ เต้า อย่าง สมา่ เสมอและตอ่ เนอ่ื งในชว่ งท่ีนา้ เตา้ ยงั เลก็ อยู่ เมอื่ เจริญเตบิ โต เต็มท่จี ะคลมุ พน้ื ทป่ี ลกู ทงั้ หมด จะช่วยลดการกาจัดวัชพืชลงไดบ้ ้าง บางส่วน โรคและแมลง น้าเต้ามีโรคและแมลงรบกวนค่อนข้างนอ้ ย เนื่องจากใบของนา้ เตา้ มกี ลิน่ เหม็น แมลงไม่ชอบ มขี อ้ ควรระวัง อยา่ งเดยี วคอื เรอ่ื งของการใหน้ ้าอย่าแฉะเกนิ ไปจนทาให้เกิดโรค ราก-โคนเนา่ การเกบ็ เก่ียว น้าเตา้ (bottle gourd) หลังจากปลูกไปแลว้ ประมาณ 55-60 วนั กเ็ รม่ิ เกบ็ เก่ยี วผลผลติ ใหเ้ ราเลือกผลทเี่ หมาะทีจ่ ะนามา รบั ประทานมากทส่ี ุดใหส้ งั เกตในชว่ ง หลังดอกบาน 6-7 วนั ให้เริ่ม ทยอยเก็บ จะเก็บในลักษณะวันเวน้ วัน ทาเชน่ น้ไี ปจนหมดผลผลิต
นาเต้า อ้างอิง https://medthai.com https://xn--72c9acray9etb5a2i5d.blogspot.com ภาพประกอบจากอินเทอร์เนต็
Search
Read the Text Version
- 1 - 9
Pages: