รายงานโครงการห้องสมุดเคลื่อนที่ชาวตลาด

รายงานโครงการ หอ้ งสมุดเคล่ือนท่ี สำ�หรบั ชาวตลาด ตามพระราชด�ำริ สมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปีงบประมาณ 2562 สำ�นักงานสง่ เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั สำ�นักงานปลัดกระทรวงศกึ ษาธิการ  กระทรวงศกึ ษาธิการ

ทรงพระเจรญิ 2

“หนงั สอื เป็นบ่อเกิดแหง่ ความร้ตู า่ ง ๆ นกั ปราชญ์ในสมัยโบราณได้ใชห้ นงั สือ บันทกึ ความรูแ้ ละความคดิ เห็นตา่ ง ๆ ที่เปน็ ประโยชนไ์ วเ้ ปน็ สมบัตติ กทอดมาถงึ สมยั ปจั จบุ ันเป็นอนั มาก เชน่ กฎเกณฑ์ทางวทิ ยาศาสตร์และคณติ ศาสตร์ เปน็ ตน้ เพราะความรขู้ องคนในสมัยโบราณนัน้ เกดิ จากการสังเกต เขาเหลา่ นั้นได้สงั เกตความเปน็ ไปของโลก และจดจำ� ข้อความต่าง ๆ ในแง่ความคดิ เห็นของเขาไว้ คนสมยั ตอ่ มาไดอ้ ่านขอ้ ความเหลา่ น้ัน จะตดิ ตามคน้ คว้าเพ่ิมเตมิ ท�ำใหค้ วามรขู้ องมนษุ ยก์ ว้างขวางยิ่งขนึ้ ” ขอ้ ความบางสว่ นจากพระราชนพิ นธ์ เรื่อง \"ฉนั ชอบอา่ นหนงั สือ\" ทรงพระราชนพิ นธข์ ณะทรงศึกษาอยชู่ ั้นประถมศึกษาปที ี่ ๗ พ.ศ. ๒๕๑๐ 3

ทรงพระเจรญิ 4

แมอ้ กี สกั รอ้ ยปี ฉันยงั ไมม่ เี วลา พอเยอื นเยย่ี มโลกา ท่ัวขอบฟา้ ท่องเทยี่ วไป ถึงวิ่งเรง่ รบี รุด ถ้าไม่สดุ ลมหายใจ อยากเหน็ ทกุ สงิ่ ใน พ้นื แหล่งหล้าจักรวาล เปิดดวงใจใหก้ ว้าง รบั ทกุ อยา่ งอยา่ งเบกิ บาน เปิดหตู านานนาน เพ่อื ค้นคิดสจั ธรรม และเพ่ือจะรกั ยงิ่ รกั รูจ้ รงิ รกั จะจ�ำ ด้วยรกั รอ้ ยถ้อยค�ำ เป็นล�ำน�ำจวบรอ้ ยปี บทพระราชนิพนธ์ สมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี 5

นายดิศกลุ เกษมสวัสด์ิ เลขาธิการ นายณัฐพงษ์ นวลมาก นายทวศี กั ดิ์ เทยี่ งธรรม นายธนากร ดอนเหนือ รองเลขาธิการ รองเลขาธิการ รองเลขาธิการ

ค�ำปรารถ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร โดย สำ� นกั งานสง่ เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั ส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ได้ด�ำเนินโครงการ “ห้องสมุดเคล่ือนท่ีส�ำหรับชาวตลาด” ตามพระราชด�ำริสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ตง้ั แตป่ งี บประมาณ 2560 ถงึ ปจั จบุ นั โดยใชห้ ลกั การมสี ว่ นรว่ มจากภาคีเครือข่ายท้ังภาครัฐ เอกชน และประชาชนในพื้นท่ี เพอ่ื รว่ มกนั สง่ เสรมิ การอา่ น การศกึ ษาเรยี นรู้ ใหก้ บั ชมุ ชนชาวตลาดและผสู้ นใจทว่ั ไป ซง่ึ ประชาชนชมุ ชน ชาวตลาด ไดร้ บั ประโยชนท์ งั้ ทางตรงและทางออ้ ม เป็นการสรา้ งความตระหนัก กระตุ้น จุดประกาย ใหช้ มุ ชนชาวตลาดเห็นความสำ� คญั ของการอ่าน การศกึ ษา การแลกเปลี่ยนเรยี นรู้ เพอ่ื การดำ� เนนิ ชวี ติ อยา่ งมคี ณุ ภาพ สำ� หรบั ตนเอง ครอบครวั และสงั คมสว่ นรวม โดยมกี ารขยายผลการดำ� เนนิ งาน เรอื่ ยมาตามความพรอ้ ม ความเหมาะสม คือ • ปงี บประมาณ 2560 สามารถจดั ใหม้ ี “หอ้ งสมดุ เคลอื่ นทส่ี ำ� หรบั ชาวตลาด” เปน็ ตน้ แบบ จังหวัดละ 1 แห่ง และจัดให้มีตามความพร้อม ความเหมาะสมในพ้ืนที่ต่าง ๆ รวมท้ังสิน้ 427 แหง่ • ปงี บประมาณ 2561 สามารถจดั ใหม้ ี “หอ้ งสมดุ เคลอื่ นทส่ี ำ� หรบั ชาวตลาด” เปน็ ตน้ แบบ จังหวัดละ 1 แห่ง และจัดให้มีตามความพร้อม ความเหมาะสมในพื้นท่ีต่าง ๆ รวมทัง้ สิน้ 593 แห่ง • ปงี บประมาณ 2562 สามารถจดั ใหม้ ี “หอ้ งสมดุ เคลอื่ นทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด” เปน็ ตน้ แบบ จังหวัดละ 1 แห่ง และจัดให้มีตามความพร้อม ความเหมาะสมในพ้ืนที่ต่าง ๆ รวมทง้ั สน้ิ 1,135 แหง่ บัดน้ี ส�ำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ส�ำนักงาน ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ได้จัดท�ำรายงานโครงการ “ห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาด” ตามพระราชดำ� ริ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปงี บประมาณ 2562 เรยี บรอ้ ยแลว้ และหวงั เปน็ อยา่ งยงิ่ วา่ จะเปน็ ประโยชนเ์ พอ่ื การศกึ ษาแลกเปลยี่ นเรยี นรู้ สำ� หรบั การปรบั ปรงุ พฒั นา และขยายงานการให้บริการ ให้มีความหลากหลาย และครอบคลุมพื้นที่มากย่ิงขึ้น เพ่ือร่วมกัน สง่ เสรมิ การอา่ น การศกึ ษาเรยี นร้ใู หแ้ กป่ ระชาชนชมุ ชนชาวตลาด ตลอดจนผสู้ นใจทวั่ ไป ขอขอบคณุ ยงิ่ ส�ำนกั งานสง่ เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย สำ� นกั งานปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ าร กระทรวงศกึ ษาธกิ าร 7

คณะผจู้ ัดทำ� คณะทป่ี รกึ ษา เกษมสวัสด ์ิ เลขาธกิ าร กศน. นวลมาก รองเลขาธกิ าร กศน. นายดิศกลุ เทยี่ งธรรม รองเลขาธิการ กศน. นายณฐั พงษ ์ ดอนเหนอื รองเลขาธกิ าร กศน. นายทวศี ักดิ์ นายธนากร คณะผรู้ วบรวม เรยี บเรยี งและพิมพ์ ผอู้ ำ� นวยการสถาบนั กศน.ภาค ผอู้ ำ� นวยการสำ� นกั งาน กศน.จังหวัดทุกแห่ง ผู้อำ� นวยการ กศน.อ�ำเภอ ทจ่ี ัดใหม้ ี “หอ้ งสมุดเคล่อื นที่สำ� หรบั ชาวตลาด” ทกุ แหง่ ข้าราชการ พนักงานราชการ บรรณารักษ์ ครู กศน./บุคลากรผดู้ �ำเนนิ งานโครงการฯ ในพ้ืนที่ทกุ แหง่ นายบุญโชค พลดาหาญ ที่ปรกึ ษา สพร. นายประยทุ ธ หลักคำ� ผอู้ �ำนวยการ สพร. นางนลิ รตั น์ จนั ทร์เจรญิ ครชู �ำนาญการพเิ ศษ สพร. นางสาวสุดารัตน์ กลำ่� ด ี นกั จดั การงานท่วั ไป นางสาวผลิกา รักเล่ง นกั วชิ าการศึกษา นางสาวชลฎา รัมทนต์ นักวชิ าการศึกษา นายสถาพร มแี ก้ว นกั วิชาการศึกษา นายสมชาติ สมญาติ เจา้ หนา้ ทค่ี อมพิวเตอร์ คณะบรรณาธิการ นายประยทุ ธ หลกั ค�ำ ผู้อำ� นวยการ สพร. นางนิลรตั น ์ จันทร์เจริญ ครชู �ำนาญการพเิ ศษ สพร. นกั วิชาการศกึ ษา นางสาวพรชดุ า แม้นมาตย ์ เจา้ หน้าทเี่ ทคโนโลยี พนกั งานบรกิ าร นางสาวอัจฉรยิ าพร พบื ขุนทด นางสาวนงนชุ หนูโชติ ออกแบบ/จัดรูปเล่ม นางสาวสรุ างคร์ ักษ์ อนิ ทร์อ�่ำ นกั เทคโนโลยีสารสนเทศ งานออกแบบ นายธนะศกั ดิ์ วัฒนาวราพทิ ักษ ์ งานออกแบบ นายวริ ะยทุ ธ นาถชยั โย

สารบญั หน้า ♦ ทรงพระเจรญิ 2 ♦ พระราชนิพนธ์ 3 ♦ ค�ำปรารภ 7 ♦ คณะผจู้ ัดท�ำ 8 ♦ รายงานผลการด�ำเนินงานโครงการ “หอ้ งสมดุ เคล่ือนท่ีสำ� หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชด�ำริ สมเด็จพระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปีงบประมาณ 2562 13 สถาบนั กศน.ภาคตะวันออก สถาบนั กศน.ภาคใต้ 17 สถาบนั กศน.ภาคกลาง 26 สถาบนั กศน.ภาคตะวันออกเฉยี งเหนือ 29 สถาบนั กศน.ภาคเหนือ 37 46 “ห้องสมุดเคล่ือนทส่ี �ำหรบั ชาวตลาด” ปงี บประมาณ 2562 (ภาคตะวันออก) 53 จังหวัดจันทบุร ี 54 จังหวัดฉะเชิงเทรา 56 จังหวัดชลบุรี 58 จังหวัดตราด 60 จังหวัดนครนายก 62 จังหวัดปราจีนบุร ี 64 จังหวัดระยอง 66 จังหวัดสระแก้ว 68 “ห้องสมดุ เคล่ือนทสี่ �ำหรบั ชาวตลาด” ปีงบประมาณ 2562 (ภาคใต้) 71 จังหวัดกระบี่ 72 จังหวัดชุมพร 74 จังหวัดตรงั 76 จังหวัดนครศรธี รรมราช 78 จังหวัดนราธิวาส 80 จังหวัดปตั ตาน ี 82 จังหวัดพงั งา 84 จังหวัดพทั ลุง 86 จังหวัดภเู ก็ต 88 จังหวัดยะลา 90 จังหวัดระนอง 92

สารบัญ (ต่อ) จังหวัดสงขลา 94 จังหวัดสตลู 96 จังหวัดสรุ าษฎรธ์ าน ี 98 “ห้องสมุดเคล่ือนทสี่ �ำหรบั ชาวตลาด” ปีงบประมาณ 2562 (ภาคกลาง) 101 กรุงเทพมหานคร 102 จังหวัดกาญจนบุร ี 104 จังหวัดชัยนาท 106 จังหวัดนครปฐม 108 จังหวัดนนทบุร ี 110 จังหวัดปทมุ ธาน ี 112 จังหวัดประจวบคีรขี ันธ์ 114 จังหวัดพระนครศรอี ยุธยา 116 จังหวัดเพชรบุร ี 118 จังหวัดราชบุร ี 120 จังหวัดลพบุร ี 122 จังหวัดสมทุ รปราการ 124 จังหวัดสมทุ รสงคราม 126 จังหวัดสมทุ รสาคร 128 จังหวัดสระบุร ี 130 จังหวัดสงิ หบ์ ุร ี 132 จังหวัดสุพรรณบุร ี 134 จังหวัดอ่างทอง 136 “ ห้องสมุดเคล่ือนทส่ี �ำหรบั ชาวตลาด ” ปงี บประมาณ 2562 (ภาคตะวันออกเฉยี งเหนือ) 139 จังหวัดกาฬสินธุ์ 140 จังหวัดขอนแก่น 142 จังหวัดชยั ภูม ิ 144 จังหวัดนครพนม 146 จังหวัดนครราชสมี า 148 จังหวัดบงึ กาฬ 150 จังหวัดบุรรี มั ย ์ 152 จังหวัดมหาสารคาม 154 จังหวัดมกุ ดาหาร 156 จังหวัดยโสธร 158

สารบญั (ต่อ) จังหวัดรอ้ ยเอ็ด 160 จังหวัดเลย 162 จังหวัดศรสี ะเกษ 164 จังหวัดสกลนคร 166 จังหวัดสุรนิ ทร ์ 168 จังหวัดหนองคาย 172 จังหวัดหนองบวั ล�ำภู 174 จังหวัดอุดรธาน ี 176 จังหวัดอุบลราชธาน ี 178 จังหวัดอ�ำนาจเจรญิ 180 “หอ้ งสมุดเคล่ือนทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด” ปีงบประมาณ 2562 (ภาคเหนือ) 183 จังหวัดก�ำแพงเพชร 184 จังหวัดเชยี งราย 186 จังหวัดเชยี งใหม ่ 188 จังหวัดตาก 190 จังหวัดนครสวรรค์ 192 จังหวัดน่าน 194 จังหวัดพะเยา 196 จังหวัดพจิ ิตร 198 จังหวัดพษิ ณุโลก 200 จังหวัดเพชรบูรณ์ 202 จังหวัดแพร ่ 204 จังหวัดแมฮ่ ่องสอน 206 จังหวัดล�ำปาง 208 จังหวัดล�ำพนู 210 จังหวัดสุโขทัย 212 จังหวัดอุตรดิตถ์ 214 จังหวัดอุทัยธาน ี 216 “ห้องสมุดเคล่ือนทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด” (ภาคผนวก) 219 • โครงการ “หอ้ งสมดุ เคล่ือนท่ีสำ� หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชด�ำริ สมเด็จพระเทพ 222 รตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปงี บประมาณ 2562 • โครงการ “หอ้ งสมดุ เคล่ือนท่ีสำ� หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชด�ำริ สมเด็จพระเทพ 228 รตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปงี บประมาณ 2563



รายงานผลการดำ�เนินงาน โครงการ “ห้องสมดุ เคล่ือนทส่ี �ำ หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชด�ำริ สมเด็จพระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปีงบประมาณ 2562

รายงานผลการด�ำเนินงาน โครงการ “ห้องสมดุ เคล่ือนทสี่ �ำหรบั ชาวตลาด” ตามพระราชด�ำริ สมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปีงบประมาณ 2562 ผลการดำ� เนนิ โครงการ “หอ้ งสมดุ เคลอ่ื นทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ� ริ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ปีงบประมาณ 2562 ส�ำนักงาน กศน. โดยส�ำนักงาน กศน.จังหวัดทุกแห่งร่วมกับภาคีเครือข่าย เจ้าภาพหลักและผมู้ ีสว่ นเกี่ยวขอ้ งในพื้นท่ี ไดจ้ ดั ใหม้ ี “หอ้ งสมุดเคล่อื นทส่ี ำ� หรับชาวตลาด” จ�ำนวนรวมทง้ั สิน้ 1,135 แหง่ โดยจัดเปน็ “ห้องสมุดเคลื่อนท่ีสำ� หรบั ชาวตลาด” ตน้ แบบ จังหวัดละ 1 แหง่ รวม 77 แหง่ และจัดใหม้ ี “หอ้ งสมดุ เคลอื่ นที่ ชาวตลาด” ในพ้ืนที่อื่น ๆ ตามความพร้อม ความเหมาะสมอีก จ�ำนวน 1,058 แห่ง แบ่งเป็นการจัดบริการในตลาดถาวร จ�ำนวน 397 แหง่ จัดบรกิ ารในตลาดนัด 706 แห่ง และจัดบรกิ ารในสถานทใี่ กลเ้ คียงตลาด เชน่ รา้ นกาแฟ ท่พี ักผโู้ ดยสาร บขส. เป็นต้น จ�ำนวน 32 แห่ง ซ่ึงจัดให้บริการในลักษณะประจ�ำที่ (แบบสาธารณะ) จ�ำนวน 423 แห่ง จัดให้บริการ เป็นคร้งั คราว จำ� นวน 712 แหง่ ตารางข้อมลู จ�ำนวนหอ้ งสมุดเคล่ือนทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด ปี 2562 จำ� นวน จ�ำนวน จ�ำนวน ภาค ห้องสมุดเคลอื่ นสำ� หรบั ชาวตลาด ตามลักษณะตลาด ตามลกั ษณะการจดั ใหบ้ รกิ าร ต้นแบบ ตามความ รวม ตลาดถาวร ตลาดนัด อื่น ๆ จัดประจำ� ที่แบบ จัดให้บริการเป็น (แห่ง) พรอ้ ม (แหง่ ) (แห่ง) (แหง่ ) (แห่ง) (แหง่ ) สาธารณะ (แห่ง) ครง้ั คราว (แห่ง) 21 81 ตะวันออก 8 99 107 34 114 5 21 86 71 79 - 33 115 ใต้ 14 134 148 111 277 9 82 77 160 155 10 119 279 กลาง 18 141 159 397 706 8 168 155 32 423 712 ตะวันออกเฉยี งเหนือ 20 378 398 เหนือ 17 306 323 รวม 77 1,058 1,135 ห้องสมุดเคล่ือนท่ีส�ำหรับชาวตลาดทุกแห่ง ด�ำเนินการโดยใช้หลักการมีส่วนร่วมกับภาคีเครือข่าย เจ้าของตลาด จติ อาสา หรอื ผูม้ สี ่วนเกย่ี วขอ้ ง เปน็ ตน้ การจัดสถานทีใ่ ห้บรกิ าร “ห้องสมดุ เคลอ่ื นท่สี �ำหรบั ชาวตลาด” ทุกแห่ง มกี ารปรึกษาหารอื รว่ มกับเจา้ ของสถานท่ี เจ้าภาพหลักหรือผู้เกี่ยวข้อง มีการปรับเปลี่ยน พัฒนาตามความเหมาะสมอย่างเป็นปัจจุบัน มีป้ายห้องสมุด เคล่ือนสำ� หรบั ชาวตลาด และจดั ใหม้ ีหนงั สือ วารสาร สอ่ื อุปกรณ์ ตามความเหมาะสมของกลุ่มเป้าหมายในพื้นท่ีแต่ละแหง่ 14

กิจกรรมสือ่ การเรยี นรู้ท่มี ใี หบ้ รกิ ารใน “ห้องสมดุ เคลือ่ นท่ีส�ำหรบั ชาวตลาด” ได้แก่ หนงั สอื พิมพ์ หนังสอื วารสาร นิตยสารประเภทต่าง ๆ มีการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านตามโอกาสและความเหมาะสม มีการรับบริจาคหนังสือ และมี “หอ้ งสมดุ เคลอื่ นทส่ี ำ� หรบั ชาวตลาด” จำ� นวน 18 จงั หวดั ทจี่ ดั ใหม้ คี อมพวิ เตอร์ โนต้ บกุ๊ แทบ็ เลต็ หรอื สอ่ื ไอทตี า่ ง ๆ ไว้ใหบ้ รกิ าร ไดแ้ ก่ จงั หวดั พระนครศรีอยุธยา สระบุรี สงิ ห์บุรี สพุ รรณบรุ ี อ่างทอง สมุทรปราการ สระแก้ว ก�ำแพงเพชร ล�ำปาง ชมุ พร ยะลา สงขลา กาฬสนิ ธ์ุ นครราชสีมา มกุ ดาหาร รอ้ ยเอ็ด สกลนคร และหนองบวั ล�ำภู มีผู้ได้รับบริการหรือได้รับประโยชน์ทั้งทางตรงและทางอ้อมทั่วประเทศเฉลี่ยวันละ 27 คน/วัน/แห่ง (หรือคร้ัง) และผ้รู ับบริการมีความพึงพอใจโดยรวมอยู่ในระดบั มาก (4.07) “หอ้ งสมดุ เคล่อื นทส่ี �ำหรับชาวตลาด” ทุกแห่ง ได้รับการสนบั สนนุ และไดร้ ับความร่วมมือเป็นอย่างดี จากผ้บู ริหาร ระดบั สงู ในพน้ื ท่ีตลอดจน เจา้ ของตลาด ผูน้ ำ� ชุมชน หรือผมู้ สี ว่ นเกย่ี วขอ้ ง ปัญหา ความต้องการ และการแก้ไขปัญหาของพ้ืนที่ • ด้านสถานที่ - การจัดสถานที่ให้บริการ “ห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาด” จะจัดในรูปแบบห้องหนังสือ มุมหนังสือ รถเข็นหนังสือ หรือรถมอเตอร์ไซค์พ่วงข้าง เป็นต้น ซึ่งจะด�ำเนินการตามบริบท ปัจจัย ความเหมาะสมกบั ตลาดแตล่ ะแห่ง - บางพ้นื ทไ่ี มม่ ีตลาดถาวร กจ็ ดั ให้บริการตามลักษณะของตลาดนัดในพ้ืนท่ี • ด้านส่อื /กิจกรรม/การใหบ้ รกิ ารสง่ เสรมิ การอ่าน - ได้จดั ใหม้ สี ่ือกจิ กรรมสง่ เสริมการอ่านทห่ี ลากหลาย สำ� หรับผู้ใชบ้ รกิ ารทุกวยั - หนังสือ สอื่ ส่งเสริมการอ่านการเรยี นรู้ ควรทันสมยั เป็นปจั จบุ ัน และเพยี งพอ - ผรู้ ับบริการขอยมื ไปอ่านท่ีบ้าน ท�ำให้วารสารมีน้อยลงและอาจไมเ่ ป็นปัจจบุ ันบ้าง - ผู้รับบรกิ ารบางรายอยากไดห้ นังสือ เมื่อพบหนังสือที่ตนชอบ แตต่ อ้ งขอให้ใชว้ ิธยี ืม - จัดให้มีการรับบริจาคหนังสือ การหมุนเวียนสื่อ การแลกเปล่ียน หรือขอรับการสนับสนุน ด้านงบประมาณจากเครอื ขา่ ย/เจ้าภาพหลกั - จัดให้บริการส่งเสริมการอ่านเชิงรุกถึงท่ีแผง ร้านค้า เพื่อให้ความสะดวกแก่ผู้รับบริการ เช่น ในรูปแบบ ตะกรา้ กระเป๋า ถุงหนังสอื เปน็ ต้น - จัดกจิ กรรมสง่ เสริมการอ่าน ท้ังรายกล่มุ และรายบุคคล ตามโอกาสความเหมาะสม • ด้านบุคลากร/เครอื ขา่ ย/ผ้รู บั บรกิ าร - บคุ ลากร กศน. มจี ำ� นวนจำ� กดั ทำ� ใหก้ ารดแู ล สง่ เสรมิ สนบั สนนุ ดำ� เนนิ การไดต้ ามโอกาส และความเหมาะสม - จิตอาสาท่ีอยใู่ นพ้ืนท่ีบริเวณใกล้เคียง สามารถให้ความรว่ มมือในการดูแล การด�ำเนนิ กิจกรรมได้ตามสมควร - จำ� นวนผรู้ บั บริการอาจมีมากหรือน้อย ตามบรบิ ท ปจั จัยของแต่ละพน้ื ท่ี - ประชาชนบางส่วนยังไม่ค่อยสนใจการอ่านมากนัก จึงต้องใช้เทคนิค วิธีการท่ีหลากหลาย เพอ่ื อ�ำนวยความสะดวก และกระตุน้ ให้รักการอ่านตามโอกาสทีเ่ หมาะสม 15

• ด้านบรรยากาศ/สภาพแวดล้อม - จดั ใหม้ กี ารประชาสมั พนั ธ์ เชญิ ชวน แจง้ ขอ้ มลู ความรู้ ขา่ วสาร ดว้ ยวธิ ที หี่ ลากหลาย เชน่ การใชเ้ สยี งตามสาย การเดนิ ประชาสมั พนั ธ์เชงิ รุก ใบปลวิ แผน่ พับ เป็นตน้ - พยายามใชห้ ลกั การมสี ว่ นรว่ มในการดำ� เนนิ การและการใชส้ อ่ื เทคโนโลยใี หเ้ กดิ ประโยชนใ์ นการสง่ เสรมิ การอา่ น - การจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอ่านทีห่ ลากหลายใหเ้ หมาะกบั ปัจจยั บรบิ ทของตลาดแต่ละแห่ง ขอ้ เสนอแนะของพ้ืนท่ี • “ห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาด” ควรจัดอยู่ในพ้ืนที่ที่เหมาะสม สะดวกแก่กลุ่มเป้าหมายผู้รับบริการ โดยเลือกและก�ำหนดสถานที่ ตลอดจนการดำ� เนินการร่วมกนั กบั เจ้าของพน้ื ทีแ่ ละผ้มู สี ว่ นรว่ มทั้งหลาย • ควรจัดให้มีงบประมาณสนับสนุนเพื่อการจัดซ้ือหนังสือ สื่อ วัสดุอุปกรณ์ การจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน ใหม้ คี วามพรอ้ ม น่าสนใจ หลากหลาย และทนั สมยั เพอ่ื ดึงดูดความสนใจของผ้รู บั บริการ • ควรมีหนังสือบางส่วนที่สามารถบริจาคให้กับผู้รับบริการท่ีมีความประสงค์ได้เลย หรือจัดให้มีจุดบริจาค/ แลกเปลย่ี นกนั ได้ตามอัธยาศยั • ควรจดั ให้มีแวน่ สายตาไวบ้ รกิ ารประจำ� ใน “ห้องสมุดเคลือ่ นที่สำ� หรบั ชาวตลาด” • ควรมีเทคนิควิธีการน�ำหนังสือ หรือกิจกรรมไปให้บริการถึงแผง ร้านค้า ตามความเหมาะสม เพื่อการกระตุ้น สง่ เสริม และอ�ำนวยความสะดวกแก่ผ้คู ้าขายทส่ี นใจ • ควรจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านให้มีความหลากหลาย เช่น แนะน�ำเทคนิควิธีการอ่าน วิธีการค้นหาหนังสือ/ ขอ้ มูล ความรู้ความต้องการและการใหบ้ ริการหนงั สือทต่ี รงตามความต้องการ เป็นตน้ 16

สถาบัน กศน. ภาคตะวันออก จังหวัดเป้าหมายการนิเทศ : ตราด นครนายก ปราจนี บรุ ี สระแก้ว (จังหวดั ท่ียงั ไมเ่ คยรับการนเิ ทศจากส่วนกลาง) วัน เดือน ปีนิเทศ : 5 – 7 มิถนุ ายน 2562 5 ม.ิ ย. 2562 - (ชว่ งเชา้ ) นเิ ทศหอ้ งสมดุ เคลอ่ื นทส่ี ำ� หรบั ชาวตลาดตน้ แบบ อ.เมอื งตราด จ.ตราด - (ชว่ งบา่ ย) นเิ ทศหอ้ งสมดุ เคลอ่ื นทส่ี ำ� หรบั ชาวตลาด อ.อรญั ประเทศ จ.สระแกว้ 6 มิ.ย. 2562 - (ช่วงบ่าย) นิเทศหอ้ งสมุดเคล่ือนทีส่ ำ� หรับชาวตลาด อ.บ้านนา จ.นครนายก 7 มิ.ย. 2562 - นิเทศหอ้ งสมดุ เคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาด อ.เมอื งปราจีนบรุ ี จ.ปราจนี บุรี สรุปสาระสำ� คัญ 1. ภาพรวมการส่งเสรมิ การด�ำเนินงานโครงการ ฯ ของสำ� นักงาน กศน. จังหวัด 1.1 สำ� นักงาน กศน. จังหวดั ทง้ั 4 จังหวัด ด�ำเนินงานโครงการ ฯ ได้ตามเปา้ หมายที่สำ� นักงาน กศน. ก�ำหนด คือ จัดทำ� ห้องสมดุ เคลอ่ื นทสี่ �ำหรบั ชาวตลาดต้นแบบ จงั หวัดละ 1 แห่ง สำ� หรับจังหวดั ตราด สระแก้ว และปราจนี บุรี ส่งเสริมให้ กศน. อ�ำเภอทุกอ�ำเภอจัดท�ำห้องสมุดเคลื่อนท่ีชาวตลาดด้วย โดยพิจารณาจัดท�ำตามความเหมาะสม ของบริบทพน้ื ท่ี เช่น พน้ื ทเ่ี กาะไมม่ ีตลาดสดถาวร ให้จัดทำ� บรเิ วณรา้ นอาหาร หรือตลาดนัด เป็นต้น ส่วนการใหบ้ รกิ าร ของหอ้ งสมุดเคลอื่ นท่บี างแหง่ บรกิ ารทุกวนั บางแหง่ ไม่มวี ัน เวลาแน่นอนและแตค่ วามสะดวกของผูใ้ หบ้ ริการ 1.2 งบประมาณทใี่ ชใ้ นการจดั ทำ� หอ้ งสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรบั ชาวตลาดต้นแบบ งบประมาณโครงการ ฯ ทีจ่ ดั สรรให้ ไมเ่ พยี งพอ สำ� นกั งาน กศน. จงั หวดั ตอ้ งแบง่ งบประมาณจากงบดำ� เนนิ งานทใ่ี ชใ้ นการบรหิ ารจดั การหอ้ งสมดุ ประชาชนมาใช้ และ กศน. อ�ำเภอ หอ้ งสมุดประชาชนอำ� เภอ ท่รี บั ผดิ ชอบดำ� เนนิ การขอรบั การสนับสนนุ จากภาคเี ครอื ข่าย 1.3 การรับรู้ของประชาชนเกี่ยวกับห้องสมุดเคล่ือนท่ีส�ำหรับชาวตลาด การรับรู้ของประชาชนยังไม่กว้างขวาง เทา่ ทค่ี วร สว่ นใหญจ่ ะเปน็ พอ่ คา้ แมค่ า้ ในตลาด อยา่ งไรกต็ ามสำ� นกั งาน กศน. จงั หวดั และ กศน. อำ� เภอ มกี ารประชาสมั พนั ธ์ ทาง Facebook และ Website 1.4 ภาคีเครอื ขา่ ย ประกอบดว้ ย พอ่ ค้า แมค่ ้าในตลาดบรเิ วณหรอื จดุ ทใี่ หบ้ ริการ โดยมสี ่วนร่วมในการดแู ลสถานที่ หนังสอื อปุ กรณต์ ่าง ๆ ของหอ้ งสมุดเคล่ือนทส่ี �ำหรบั ชาวตลาด 1.5 ระบบการหมุนเวียนสอ่ื ส่วนใหญ่นำ� หนังสือ วารสาร การ์ตูน นิยายจากหอ้ งสมดุ ประชาชนอำ� เภอหมุนเวยี น ให้บรกิ ารห้องสมดุ เคลือ่ นท่สี ำ� หรับชาวตลาดทกุ เดอื น 17

2. การด�ำเนินงานของหอ้ งสมดุ เคล่ือนท่ีสำ� หรบั ชาวตลาด 2.1 หอ้ งสมุดเคล่ือนทส่ี �ำหรบั ชาวตลาด อ�ำเภอเมืองตราด จังหวัดตราด 2.1.1 สถานท่ี ควิ รถประจำ� ทาง ตลาดสดเทศบาลเมอื งตราด (ดา้ นหลงั ตลาด) ถนนสขุ มุ วทิ อำ� เภอเมอื งตราด จงั หวดั ตราด 2.1.2 ผ้ดู ูแลและใหบ้ ริการ บรรณารกั ษห์ อ้ งสมดุ ประชาชนจงั หวดั ตราด คนขบั รถยนตโ์ ดยสารประจำ� ทาง พอ่ คา้ แม่ค้า บรเิ วณใกล้เคียง พนักงานท�ำความสะอาดตลาด 2.1.3 ผรู้ ับบริการ พอ่ ค้า แม่คา้ ในตลาดสด ประชาชนและนักเรยี นท่ีรอขึน้ รถโดยสารประจ�ำทาง 2.1.4 เวลาให้บรกิ าร ทกุ วัน ต้ังแตเ่ ปดิ -ปิดตลาด 2.1.5 สือ่ ท่ีผรู้ บั บริการนยิ มใชบ้ ริการ นติ ยสาร วารสาร หนงั สอื พิมพ์ หนังสือการ์ตนู นวนิยาย และหนงั สือท่วั ไป 2.1.6 กิจกรรมการเรียนรู้ เน้นกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน และกิจกรรมเพ่ือสรา้ งแรงจูงใจ กระตนุ้ ความสนใจ เชน่ เลม่ เกม แจกของ สว่ นกจิ กรรมการฝกึ พฒั นาอาชพี จะจดั ในวนั สำ� คญั เชน่ วนั รกั การอา่ นวนั ท่ี 2 เมษายน 2.1.7 ความพงึ พอใจ ความคดิ เหน็ ข้อเสนอแนะของผูร้ บั บรกิ าร ไม่มีการประเมินความพึงพอใจเป็นทางการ มีเพียงการสอบถามความคิดเห็น การสะท้อน ความตอ้ งการ ความคดิ เหน็ ของผูร้ บั ริการผ่านผู้ดแู ลหอ้ งสมุด ฯ 2.1.8 ปัญหา อปุ สรรค และวิธีการแก้ไขของผู้รบั ผดิ ชอบ ผรู้ บั บรกิ ารทเ่ี ปน็ ผสู้ งู อายทุ ไี่ มไ่ ดเ้ ตรยี มแวน่ ตามาดว้ ย ตอ้ งยมื แวน่ ตาคนอน่ื เพอ่ื ใชอ้ า่ นหนงั สอื ผรู้ ับผดิ ชอบโครงการจงึ ขอรับบรจิ าคแวน่ สายตา (ยาว) จากร้านขายแวน่ ตามาให้ยมื 2.1.9 ความชว่ ยเหลอื และการสนบั สนนุ ทตี่ อ้ งการไดร้ บั จาก กศน.อำ� เภอ กศน.จงั หวดั สถาบนั กศน. ภาค และสำ� นกั งาน กศน. - เพิ่มงบประมาณสำ� หรบั การจดั กิจกรรมส่งเสรมิ การอา่ นและกจิ กรรมการเรียนรเู้ ชิงรุก - การประชาสมั พนั ธร์ ะดบั ประเทศ ทางสอ่ื สารมวลชน เชน่ โทรทศั น์ เพอื่ ใหป้ ระชาชนรบั ร ู้ และมาใชบ้ รกิ ารมากยิง่ ขึ้น - การยกย่อง ชมเชยภาคเี ครือขา่ ยท่สี นบั สนุนห้องสมุด ฯ เช่น เจ้าของตลาด อาสาสมัคร ดูแลหอ้ งสมดุ ฯ เป็นต้น 18

หอ้ งสมุดเคล่ือนทส่ี ำ� หรบั ชาวตลาด “ตลาดสดเทศบาลเมอื งตราด” จ.ตราด 19

2.2 หอ้ งสมดุ เคล่ือนทส่ี �ำหรบั ชาวตลาด เทศบาลเมอื งอรญั ประเทศ อ�ำเภออรญั ประเทศ จังหวัดสระแก้ว 2.2.1 สถานที่ บริเวณถนนคนเดนิ หน้าวัดหลวง อ�ำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว 2.2.2 ผูด้ แู ลและให้บรกิ าร บรรณารกั ษห์ อ้ งสมดุ ประชาชนอำ� เภออรญั ประเทศ ครู ศรช.วดั หลวง ครู กศน.ตำ� บล อาสาสมคั ร และนักศกึ ษา กศน. (หมุนเวียนกนั มาเพ่อื ท�ำกิจกรรม กพช.) 2.2.3 ผรู้ บั บรกิ าร ลกู หลานและพอ่ คา้ แมค่ า้ ทคี่ า้ ขายทถี่ นนคนเดนิ หนา้ วดั หลวง อำ� เภออรญั ประเทศ จงั หวดั สระแกว้ 2.2.4 เวลาใหบ้ ริการ ทกุ วันทม่ี ีตลาดถนนคนเดิน เวลา 16.00 – 20.00 น. 2.2.5 สอ่ื ทีผ่ รู้ บั บรกิ ารนยิ มใช้บรกิ าร นติ ยสาร วารสาร หนงั สือพมิ พ์ หนังสอื การต์ นู นวนยิ าย และหนังสือท่ัวไป 2.2.6 กิจกรรมการเรยี นรู้ - กิจกรรมส่งเสริมการอ่าน เช่น การยืม-คืนหนังสือนอกสถานท่ี หนังสือแจกฟร ี การรบั บริจาคหนงั สอื กระเป๋าหนังสือเคลอ่ื นที่ เกมส์กจิ กรรมผสมค�ำ การเรียนรดู้ ้วย QR Code - กจิ กรรมเชงิ รกุ เพอื่ สรา้ งแรงจงู ใจ กระตนุ้ ความสนใจ เชน่ การระบายสสี ำ� หรบั เดก็ การปน้ั ปนู การสาธิตและฝกึ ประกอบอาหาร ขนม การสาธิตและฝกึ งานประดษิ ฐ์ เปน็ ต้น 2.2.7 ความพึงพอใจ ความคดิ เหน็ ข้อเสนอแนะของผ้รู ับบริการ มกี ารประเมนิ ความพงึ พอใจของผใู้ ชบ้ รกิ ารโดยใชแ้ บบสอบถาม และสรปุ ผลการประเมนิ ทกุ เดือน ซึง่ ผู้รบั บรกิ ารมากกวา่ ร้อยละ 80 มคี วามพงึ พอใจในการใหบ้ รกิ าร 2.2.8 ปญั หา อปุ สรรค และวิธีการแก้ไขของผรู้ บั ผดิ ชอบ 2.2.9 ความชว่ ยเหลอื และการสนบั สนนุ ทต่ี อ้ งการไดร้ บั จาก กศน.อำ� เภอ กศน.จงั หวดั สถาบนั กศน. ภาค และสำ� นกั งาน กศน. - กศน. อ�ำเภอควรประสานงานเครือข่ายให้เห็นความส�ำคัญและสนับสนุนโครงการ และจัดหาช้ันวางหนังสอื ทเ่ี หมาะสม ทันสมัยกว่าปัจจุบัน - สำ� นักงาน กศน.จังหวัด ควรพฒั นาบคุ ลากรทเ่ี ก่ียวข้อง เพ่ือเพิม่ ความรใู้ นการจดั กิจกรรม การเรยี นรูท้ ห่ี ลากหลาย เหมาะสมกับชว่ งวยั - ส�ำนักงาน กศน. ควรสนับสนุนหนังสือ วารสาร ส่ืออุปกรณ์ท่ีทันสมัย เพือ่ อ�ำนวยความสะดวกแก่ผู้รับบริการ 20

หอ้ งสมดุ เคล่ือนทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด “ถนนคนเดิน” อ.อรญั ประเทศ จ.สระแก้ว 21

2.3 หอ้ งสมดุ เคล่อื นทสี่ �ำหรบั ชาวตลาด “ตลาดเกยี รตปิ รุง” อ�ำเภอบา้ นนา จงั หวดั นครนายก 2.3.1 สถานที่ ตลาดสดเกียรตปิ รุง เทศบาล 6 ซอย 3 ต�ำบลบา้ นนา อำ� เภอบ้านนา จังหวดั นครนายก 2.3.2 ผู้ดูแล บรรณารกั ษห์ อ้ งสมดุ ประชาชนอำ� เภอบา้ นนา แมค่ า้ รา้ นขายเครอ่ื งดม่ื พนกั งานทำ� ความสะอาดตลาด 2.3.3 ผู้รบั บริการ ลกู หลานและพอ่ คา้ แมค่ ้าท่ีคา้ ขายในตลาดสด นกั เรียน และประชาชน 2.3.4 เวลาให้บริการ ทกุ วัน ต้ังแตเ่ วลา 08.00 – 19.30 น. 2.3.5 สือ่ ที่ผู้รับบริการนยิ มใชบ้ ริการ นิตยสาร วารสาร หนังสือพมิ พ์ หนงั สือการต์ นู นวนิยาย และหนังสือท่วั ไป 2.3.6 กิจกรรมการเรียนรู้ กิจกรรมส่งเสริมการอ่าน โดยบรรณารักษ์ห้องสมุดประชาชนอ�ำเภอน�ำหนังสือพิมพ์ไปให้บริการ สง่ เสริมการอ่านทุกวัน และหมุนเวยี น วารสาร หนังสอื ธรรมมะ และสอ่ื อ่นื ๆ ทที่ ันสมัย และสอดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการ ของชมุ ชนชาวตลาดสปั ดาห์ละ 1 ครั้ง มีจิตอาสาท่ีขายของอย่แู ผงติดกันคอยดูแลใหบ้ ริการแนะนำ� สมาชิก และมีการสง่ เสรมิ การอา่ นที่ทันสมยั ดว้ ยระบบ OR Code 2.3.7 ความพึงพอใจ ความคิดเหน็ ข้อเสนอแนะของผู้รบั บรกิ าร มีการประเมนิ ความพึงพอใจของผ้ใู ช้บรกิ าร ในภาพรวมผ้รู ับบรกิ ารมคี วามพงึ พอใจในระดับดี 2.3.8 ปญั หา อุปสรรค และวิธกี ารแก้ไขของผ้รู บั ผิดชอบ สถานที่จัดห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาด มีพื้นที่จ�ำกัด ไม่เอื้อต่อการจัดกิจกรรม มีผลให ้ การจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านไม่ประสบความส�ำเร็จเท่าท่ีควร เน่ืองจากพ่อค้าแม่ค้าต้องขายของและบริการลูกค้า ท่ีมาจับจา่ ยซ้อื ของ คณะติดตามได้ให้ข้อเสนอแนะ กศน.อ�ำเภอ ให้ขยายหรือจัดหาสถานท่ีอ่ืนเพ่ือจัดห้องสมุด เคล่ือนท่ีส�ำหรับชาวตลาดท่ีเหมาะสม สมพระเกียรติสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี รวมทง้ั มกี ารวางแผนรว่ มกนั และจดั ทำ� กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นและกจิ กรรมการเรยี นรอู้ นื่ ๆ ทหี่ ลากหลาย 2.3.9 ความช่วยเหลอื และการสนบั สนุนท่ีต้องการไดร้ บั จาก กศน.อ�ำเภอ กศน.จงั หวดั สถาบัน กศน. ภาค และสำ� นกั งาน กศน. - ส�ำนักงาน กศน.จังหวัด ควรส่งเสริม สนับสนุน ก�ำกับดูแล และติดตามผล การด�ำเนินงานห้องสมุดเคล่ือนที่ส�ำหรับชาวตลาด เพื่อสร้างขวัญและก�ำลังใจให้แก่ผู้ปฏิบัติงาน เพื่อสร้างมิตรภาพท่ีด ี ระหวา่ งหน่วยงานภาครัฐและชุมชนชาวตลาด - กศน. อำ� เภอควรนเิ ทศ ตดิ ตามการดำ� เนนิ งานหอ้ งสมดุ เคลอ่ื นทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด เพอื่ การสรา้ ง ขวัญและก�ำลังใจแก่ผู้ปฏิบัติงานอย่างต่อเน่ือง พร้อมน�ำผลการนิเทศมาวิเคราะห์เพ่ือก�ำหนดแนวทางการพัฒนารูปแบบ ให้มีความเหมาะสมยงิ่ ขน้ึ 22

หอ้ งสมดุ เคล่อื นทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด “ตลาดเกยี รตปิ รงุ ” อำ� เภอบา้ นนา จงั หวดั นครนายก 23

2.4 ห้องสมุดเคล่ือนทส่ี �ำหรบั ชาวตลาด “ตลาดต้องชม” อ�ำเภอเมอื งปราจนี บุรี จังหวัดปราจนี บุรี 2.4.1 สถานท่ี ศาลาไมไ้ ผบ่ รเิ วณทางเขา้ ดา้ นหนา้ ฝง่ั ทศิ ตะวนั ตก ตลาดตอ้ งชม สแี่ ยกวงเวยี นนเรศวร ถนนสวุ รรณศร หมู่ 15 ต�ำบลบา้ นพระ อ�ำเภอเมืองปราจนี บุรี จังหวดั ปราจนี บุรี 2.4.2 ผ้ดู แู ล กองพลทหารราบท่ี 2 รักษาพระองค์ ผู้จัดการตลาดต้องชม คณะกรรมการตลาดตอ้ งชม บรรณารกั ษ์ หอ้ งสมุดประชาชนและครู กศน. 2.4.3 ผู้รับบรกิ าร พ่อคา้ แม่คา้ ในตลาดสด และประชาชนทวั่ ไป 2.4.4 วนั เวลาใหบ้ ริการ ทกุ วนั ช่วงบา่ ยเปน็ ตน้ ไปจนปิดตลาด เนื่องจากเปน็ ตลาดเยน็ 2.4.5 สอ่ื ทผี่ ู้รบั บริการนยิ มใช้บรกิ าร นิตยสาร วารสาร หนังสอื พมิ พ์ หนังสอื การ์ตนู นวนยิ าย และหนังสอื ทว่ั ไป 2.4.6 กิจกรรมการเรียนรู้ - กจิ กรรมส่งเสรมิ การอา่ นทีศ่ าลาไม้ไผ่ ตะกรา้ พาเพลนิ - กจิ กรรมสง่ เสรมิ การเรยี นรอู้ น่ื ๆ อาทิ การสาธติ และฝกึ อาชพี ตา่ ง ๆ เชน่ ผา้ มดั ยอ้ ม พับเหรียญโปรยทาน ตดั พวงมะโหตร เปเปอร์มาเช่ ดอกไม้จากหลอดกาแฟ ฯลฯ กิจกรรมตามเทศกาล เช่น กระทงรักษ์โลก โบว์แดงแสลงใจ ฯลฯ 2.4.7 ความพึงพอใจ ความคดิ เหน็ ขอ้ เสนอแนะของผรู้ บั บรกิ าร มีการประเมินความพึงพอใจโดยการสอบถาม สัมภาษณ์ผู้ใช้บริการเพ่ือสะท้อนความต้องการ ความคดิ เหน็ ของผรู้ บั บรกิ าร ซง่ึ สว่ นใหญพ่ งึ พอใจตอ่ การใหบ้ รกิ าร และเหน็ วา่ โครงการมปี ระโยชนต์ อ่ ประชาชน 2.4.8 ปัญหา อปุ สรรค และวิธกี ารแก้ไขของผูร้ บั ผดิ ชอบ 2.4.9 ความช่วยเหลือ และการสนับสนนุ ทีต่ อ้ งการไดร้ ับจาก กศน.อ�ำเภอ กศน.จังหวัด สถาบนั กศน. ภาค และสำ� นักงาน กศน. - งบประมาณสำ� หรับการจดั กิจกรรมสง่ เสริมการอ่านและกจิ กรรมการเรียนรเู้ ชงิ รุกอยา่ งต่อเนือ่ ง 24

หอ้ งสมดุ เคล่อื นทส่ี ำ� หรบั ชาวตลาด “ตลาดตอ้ งชม” อำ� เภอเมอื งปราจนี บรุ ีจงั หวดั ปราจนี บรุ ี 25

สถาบัน กศน. ภาคใต้ ส�ำนักงาน กศน.จังหวัดในภาคใต้ทุกแห่ง ได้ด�ำเนินการตามนโยบายเร่งด่วนเพื่อร่วมขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศ ยุทธศาสตร์ที่ 3 ด้านการพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ ข้อ 3.6 เพิ่มอัตราการอ่านของประชาชน ซงึ่ สอดคลอ้ งกบั ภารกจิ ตอ่ เนอ่ื ง ขอ้ 1.4 การศกึ ษาตามอธั ยาศยั ไดพ้ ฒั นาแหลง่ เรยี นรใู้ นระดบั ตำ� บลเพอ่ื การถา่ ยทอดองคค์ วามร ู้ จดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การเรยี นรเู้ พอ่ื ปลกู ฝงั นสิ ยั รกั การอา่ นแกน่ กั ศกึ ษาและประชาชนตลอดจนสง่ เสรมิ ใหม้ กี ารสรา้ งบรรยากาศ และส่ิงแวดล้อมที่เอ้ือต่อการอ่านให้เกิดข้ึนในสังคมไทย โดยสนับสนุนการพัฒนาแหล่งเรียนรู้ให้เกิดข้ึนอย่างกว้างขวาง และทว่ั ถึง บรบิ ทการนิเทศ ส�ำนักงาน กศน.จังหวัด และสถาบัน กศน.ภาคใต้ ได้ด�ำเนินการนิเทศกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้เพ่ือปลูกฝังนิสัย รักการอ่านแก่นักศึกษาและประชาชน ตลอดจนส่งเสริมให้มีการสร้างบรรยากาศและส่ิงแวดล้อมที่เอ้ือต่อการอ่าน โดยมี การนิเทศในระดับจังหวัดและการนิเทศภายในของสถานศึกษามีการน�ำผลการนิเทศเข้าท่ีประชุมเพ่ือร่วมกันปรับปรุงแก้ไข และพัฒนาต่อไป สภาพทพี่ บ/สภาพท่ัวไป สถานศึกษาทุกแห่งได้ด�ำเนินการด้านการส่งเสริมการเรียนรู้ เพื่อปลูกฝังนิสัยรักการอ่านแก่ประชาชน ตลอดจน ส่งเสริมให้มีการสร้างบรรยากาศและส่ิงแวดล้อมท่ีเอ้ือต่อการอ่าน เพ่ือให้สอดคล้องกับการเพิ่มอัตราการอ่าน ไดใ้ หค้ วามส�ำคัญในการจดั กิจกรรมส่งเสริมการอ่าน พบวา่ สถานศกึ ษามอบหมายใหบ้ รรณารกั ษ์ และครู กศน.ตำ� บลทร่ี บั ผดิ ชอบ ลงพน้ื ทไี่ ดด้ ำ� เนนิ การใหม้ คี วามตอ่ เนอื่ ง และเป็นปัจจุบัน ตลอดจนให้มีการประชาสัมพันธ์ส่งเสริมการอ่านใน “ห้องสมุดเคล่ือนท่ีส�ำหรับชาวตลาด” มีการวางสมุด ให้ประชาชนได้ลงช่ือผู้ใช้บริการ และมีการสำ� รวจ จ�ำนวนผู้ใช้บริการ ข้อมูลความพึงพอใจ และมีการสำ� รวจความต้องการ ของกลุ่มเป้าหมาย ความต้องการหนังสือและส่ือเทคโนโลยีท่ีเอ้ือต่อการใช้บริการ และสัญญาณ Wi-Fi เพื่อน�ำมาใช้ ในการวางแผนการดำ� เนนิ งานจดั กจิ กรรมวางแผนพฒั นาปรบั ปรงุ สภาพ มกี ารจดั ทำ� สอื่ แผน่ ขา่ วประชาสมั พนั ธใ์ น Page Facebook Line อย่างตอ่ เน่ือง และมกี ารน�ำเทคโนโลยสี นับสนนุ การดำ� เนินงานสง่ เสรมิ การอ่าน เช่น การทำ� QR Code แนะนำ� หนงั สือ รายงานกิจกรรมหน้าเดียว ห้องสมุดออนไลน์ เช่นท่ีจังหวัดภูเก็ต “อ่านเพื่อคนภูเก็ต” ห้องสมุดชาวตลาด 24 ช่ัวโมง (เฉพาะวันอาทิตย์) และจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านของอ�ำเภอ/จังหวัดเคล่ือนที่ในชุมชน ห้องสมุดประชาชนส่วนใหญ่ มีการออกแบบกจิ กรรมทหี่ ลากหลายสอดคลอ้ งกบั ความต้องการของกล่มุ เปา้ หมาย เชน่ กิจกรรมส่งเสรมิ การอ่าน 2 เมษา วันรักการอ่าน รถโมบายเคล่ือนท่ีสู่ชุมชนห้องสมุด Delivery อาสา ฯ พาหนังสือไปให้อ่านในพ้ืนท่ีห่างไกล สนามบิน สถานีขนส่ง สถานีรถไฟ โรงพยาบาล ร้านกาแฟ บ้านหนังสือชุมชน ห้องสมุดชาวตลาด เป็นต้น มีอาสาสมัครส่งเสริม การอ่านบรรณารักษ์อาสาโดยมีภาคีเครือข่ายห้องสมุดประชาชนส่วนใหญ่มีภาคีเครือข่ายให้การสนับสนุนด้านงบประมาณ ใหบ้ รกิ ารดา้ นสถานท่ี และบคุ ลากรในการจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ น พรอ้ มทง้ั มกี ารบรจิ าคหนงั สอื วารสาร นวนยิ ายตา่ ง ๆ เปน็ ตน้ และมกี ารประชาสมั พนั ธห์ อ้ งสมดุ ไปยงั หนว่ ยงานทเี่ กย่ี วขอ้ ง มกี ารประชาสมั พนั ธห์ อ้ งสมดุ ไปยงั หนว่ ยงานทเ่ี กยี่ วขอ้ ง ผา่ นทาง Page Facebook Line Website ของห้องสมดุ สถานีวิทยุ สถานโี ทรทศั น์ทอ้ งถิ่น 26

ปัจจัยทสี่ ง่ ผลต่อความสำ� เรจ็ 1) ผบู้ รหิ ารใหก้ ารสนบั สนนุ สง่ เสรมิ บรรณารกั ษ์ ใหม้ กี ารวางแผนในการดำ� เนนิ การใหเ้ ปน็ ไปตามแผนงาน/โครงการ ทีก่ �ำหนดไว้ คอยดูแลชว่ ยเหลอื แก้ไขปญั หาในการดำ� เนนิ งาน ตลอดจนส่งเสริมให้มีโปรแกรมอาสาออนไลน์ 2) ครู กศน.ต�ำบล มสี ว่ นร่วมในการด�ำเนนิ งานส่งเสรมิ การอ่านของหอ้ งสมุดเคล่อื นท่ีสำ� หรบั ชาวตลาด เชน่ ร่วมจดั กิจกรรมส่งเสริมการอ่านในชุมชนและเปิดโอกาสให้นักศึกษามาเรียนรู้และร่วมกิจกรรมในห้องสมุดประชาชน นักศึกษามาใชบ้ รกิ าร 3) ภาคีเครือข่ายส่วนใหญ่ให้การสนับสนุนด้านงบประมาณ สถานที่ และบุคลากรในการจัดกิจกรรม พร้อมทั้ง มกี ารบริจาคหนังสอื วารสาร นวนิยายต่าง ๆ เป็นตน้ 4) บรรณารักษน์ ำ� เทคโนโลยมี าสนบั สนนุ การด�ำเนนิ งานสง่ เสรมิ การอ่าน โดยใช้ QR Code ใหบ้ รกิ ารสบื คน้ ขอ้ มูล ค้นคว้าหาความรู้ ยืม-คืนหนังสือด้วยระบบเทคโนโลยีออนไลน์ และประชาสัมพันธ์ผ่านส่ือเทคโนโลยีต่าง ๆ บรรณารักษ์ ได้น�ำผลจากการพัฒนาตนเองมาใชใ้ นการสง่ เสริมการอา่ นในชมุ ชน ได้แก่ โดยการเลา่ นิทาน เรียนร้คู �ำศัพท์จากนิทาน ศลิ ปะ สรา้ งสรรคจ์ ากการอา่ น ฯลฯ ปัญหา อุปสรรค 1) ผู้มาใช้บริการลดลง เนื่องจากประชาชนสามารถค้นหาข้อมูลจากสมาร์ทโฟน เนื่องจากไม่มีคอมพิวเตอร ์ และไม่มสี ัญญาณ Wi-Fi 2) การออกใหบ้ รกิ ารนอกพื้นท่มี ีขอ้ จำ� กดั เน่ืองจากไมม่ ยี านพาหนะ 3) สถานศึกษาบางแห่งขาดการตดิ ตามการด�ำเนินงานอยา่ งต่อเนอื่ ง 4) บรรณารกั ษ์บางคนมีภาระงานอ่นื ๆ มาก เช่น การเงิน พสั ดุ เป็นตน้ บางแห่งไม่มีนักการภารโรง บรรณารกั ษ์ ตอ้ งทำ� หนา้ ที่ทุกอย่าง ข้อนิเทศ ผนู้ เิ ทศแนะนำ� ใหบ้ รรณารกั ษแ์ ละผเู้ กยี่ วขอ้ งหากลยทุ ธส์ ง่ เสรมิ การอา่ นเชงิ รกุ โดยทำ� งานกนั เปน็ ทมี ในรปู แบบตา่ ง ๆ เชน่ มีการรว่ มกันวางแผนส่งเสรมิ การอา่ นหนงั สือ “ห้องสมดุ เคลอ่ื นที่สำ� หรบั ชาวตลาด” 27

ขอ้ เสนอแนะ 1) ข้อเสนอแนะต่อสถานศกึ ษา • ควรประชาสัมพนั ธ์ใหป้ ระชาชนมาใชบ้ ริการใหม้ ากขน้ึ • ควรมอี ินเทอร์เน็ต และปล่อยสญั ญาณ Wi-Fi ตลอดเวลา • ควรปรับปรุงห้องสมุดให้ทันสมัยและเอ้ือต่อการเข้าใช้บริการอยู่เสมอ มีการจัดกิจกรรมท่ีหลากหลาย มีมุมที่น่าสนใจ เช่น มมุ การเมือง กจิ กรรมที่มชี ีวติ มมุ ใช้อนิ เทอรเ์ น็ตอย่างประหยัด มมุ ดหู นังฟงั เพลง ฯลฯ 2) ข้อเสนอแนะต่อสำ� นักงาน กศน.จังหวัด ควรมกี ารนเิ ทศตดิ ตามการจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การเรยี นรเู้ พอ่ื ปลกู ฝงั นสิ ยั รกั การอา่ นใหแ้ กน่ กั ศกึ ษาและประชาชน อย่างครอบคลุมทุกพน้ื ทอ่ี ย่างต่อเนื่อง Good Practice ห้องสมุดประชาชนจังหวัดตรัง กศน.อ�ำเภอเมืองตรัง โดยส�ำนักงาน กศน.จังหวัดตรังได้ด�ำเนินการจัดท�ำโครงการ “ห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาด” “ห้องสมุดเคล่ือนที่ส�ำหรับชาวตลาดชินตา อ�ำเภอเมืองตรัง” ตามพระราชด�ำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี โดยใช้หลักการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วนท่ีเกี่ยวข้อง อันจะก่อให้เกิด พลังอันเข้มแข็งของชุมชนในการสร้างวัฒนธรรมการอ่าน และส่งเสริมให้ชุมชนเป็นศูนย์กลางการเรียนรู้และการพัฒนา โดยชมุ ชน เพอื่ ชุมชนอย่างแท้จริง 28

สถาบนั กศน. ภาคกลาง ประเด็นการนิเทศ โครงการ “ห้องสมุดเคล่ือนที่ส�ำหรับชาวตลาด” ตามพระราชด�ำริสมเด็จพระเทพรัตน ราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ปีงบประมาณ 2562 สถาบัน กศน. ภาคกลาง บรบิ ทการนิเทศ สำ� นกั งาน กศน. ไดม้ อบหมายใหส้ ถาบนั กศน.ภาคกลาง ดำ� เนนิ การนเิ ทศการดำ� เนนิ งาน “หอ้ งสมดุ เคลอื่ นทส่ี ำ� หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชด�ำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปีงบประมาณ 2562 ในพื้นท่ีดำ� เนนิ การ ในเขตภาคกลาง โดยสถาบนั กศน. ภาคกลาง ไดน้ เิ ทศตดิ ตามผลการดำ� เนนิ งานในพนื้ ท่ี ประกอบดว้ ย สำ� นกั งาน กศน.จงั หวดั สพุ รรณบุร,ี สำ� นกั งาน กศน.จงั หวัดกาญจนบรุ ,ี ส�ำนกั งาน กศน.จังหวัดลพบรุ ,ี สำ� นกั งาน กศน.จงั หวัดสมุทรสงคราม และ ส�ำนักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี โดยมีคณะด�ำเนินการนิเทศ ติดตามผลการด�ำเนินงาน ท่ีได้รับการแต่งต้ังให้ท�ำหน้าที่นิเทศ โดยการก�ำหนดแผนการนิเทศติดตามผลการด�ำเนนิ งานตามรายละเอียด ดังนี้ คณะกรรมการนิเทศ ติดตามผลการด�ำเนินงาน ฯ สถาบัน กศน.ภาคกลาง ดังนี้ 1. นางสาวณัฐภัสสร แดงมณ ี รองผ้อู ำ� นวยการ 2. นางสาวอรณุ โรจน์ ทองงาม ครูชำ� นาญการ 3. นางสาวอญั ชษิ ฐา สุขกาย ครูผ้ชู ว่ ย 4. นางสาวศิวพร ยศบรรดาศกั ด์ิ ครูผชู้ ่วย 5. นางสาวญาณภทั ร รวี รรณ ครูผชู้ ว่ ย 6. นางสาวปิยะนชุ ศรนวุ ตั ร ครผู ชู้ ่วย 7. นางสาวลลดิ า ตปู้ ่ินเพชร ครูผู้ช่วย ก�ำหนดการนิเทศติดตาม ส�ำนักงาน กศน.จังหวดั กศน.อำ� เภอ ท่รี ับการนิเทศ ที่ วัน เดอื น ปี สุพรรณบุรี กศน.อ�ำเภอสามชุก กาญจนบรุ ี กศน.อำ� เภอท่าม่วง 1 22 กรกฎาคม 2562 ลพบุรี กศน.อ�ำเภอเมอื งลพบรุ ี 2 23 กรกฎาคม 2562 สมทุ รสงคราม กศน.อำ� เภอเมอื งสมุทรสงคราม 3 23 กรกฎาคม 2562 ราชบุรี กศน.อำ� เภอเมอื งราชบุร ี 4 27 กรกฎาคม 2562 กศน.อ�ำเภอด�ำเนนิ สะดวก 5 28 กรกฎาคม 2562 29

สภาพทพี่ บ 1. สภาพท่ัวไป การขับเคลื่อนการด�ำเนินงานโครงการ “ห้องสมดุ เคลอ่ื นท่ีสำ� หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ� รสิ มเด็จพระเทพรตั น ราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปีงบประมาณ 2562 จากการนเิ ทศตดิ ตามผลการดำ� เนินงาน พบวา่ 1) ส�ำนักงาน กศน.จังหวัดสุพรรณบุรี จากการนิเทศการด�ำเนินงาน กศน.อ�ำเภอสามชุก จัด กิจกรรม “ห้องสมดุ เคล่ือนทีส่ �ำหรับชาวตลาด” ตลาดสามชกุ ตลาด 100 ปี ณ อาคารส�ำนักงานท่ดี ินหลังเก่าหน้าลานโพธิ ์ ในตลาดสามชุก เป็นแหล่งชุมชนของชาวไทยเช้ือสายจีนเป็นย่านการค้าท่ีส�ำคัญ จึงเปิดท�ำการทุกวัน ท�ำให้มีผู้ใช้บริการ เฉล่ียแหง่ ละ 60 คน/วนั 2) ส�ำนักงาน กศน.จังหวัดกาญจนบุรี จากการนิเทศการด�ำเนินงาน กศน.อ�ำเภอท่าม่วง จัดกิจกรรม “ห้องสมุดเคลื่อนท่ีส�ำหรับชาวตลาด” ณ ตลาดท่าม่วง ซ่ึงเป็นตลาดท่ีมีการซื้อขาย สินค้าตลอดทั้งวัน ห้องสมุดเคล่ือนที่ สำ� หรับชาวตลาด ต้ังอย่ทู ี่ ร้านขายของชำ� ของนางสาวดงกช นริสศริ กิ ลุ มีผู้ใชบ้ รกิ าร เฉล่ียแห่งละ 20 คน/วนั 3) ส�ำนักงาน กศน.จังหวัดลพบุรี จากการนิเทศการด�ำเนินงาน กศน.อ�ำเภอเมืองลพบุรี จัดกิจกรรม “ห้องสมุดเคล่ือนที่ส�ำหรับชาวตลาด” ณ ตลาดสดสระแก้ว ซึ่งเป็นตลาดที่มีการซ้ือขายสินค้าตลอดท้ังวัน มีผู้ใช้บริการ เฉล่ียแหง่ ละ 10 คน/วนั 4) ส�ำนักงาน กศน.จังหวัดสมทุ รสงคราม จากการนเิ ทศการดำ� เนนิ งาน กศน.อำ� เภอเมอื งสมทุ รสงคราม จัดกิจกรรม ณ สถานีรถไฟแม่กลอง ตั้งอยู่ท่ีตลาดร่มหุบ หรือเรียกว่า ตลาดแม่กลอง เป็นแหล่งท่องเท่ียวที่มีนักท่องเที่ยว ทง้ั ชาวไทยและชาวต่างประเทศนิยมมาเทย่ี ว ดงั นั้น ตลาดจึงเปดิ บริการทกุ วัน มผี ูใ้ ชบ้ ริการ เฉลี่ยแหง่ ละ 14 คน/วนั 5) ส�ำนักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี จากการนเิ ทศการด�ำเนนิ งาน กศน.อ�ำเภอเมืองราชบุรี จัดกิจกรรม ณ อาคารท่าเทียบเรือสถานที่ตั้งใกล้กับตลาดสดตลาดทรพั ยส์ นิ ส่วนพระมหากษัตริย์ ซ่ึงเป็นศูนย์กลางการค้าริมแม่น้�ำแม่กลองท่ีมีความส�ำคัญ เป็นแหล่งซ้ือขายทั้งวัน โดยมีผู้ใช้บริการ เฉลีย่ แหง่ ละ 60 คน/วนั กศน.อ�ำเภอด�ำเนินสะดวก จัดกิจกรรม ณ สมาคมพ่อค้าและเกษตรด�ำเนินสะดวก ตง้ั อยทู่ สี่ ถานขี นสง่ อำ� เภอดำ� เนนิ สะดวก มผี เู้ ข้าใช้บริการ เฉล่ยี แหง่ ละ 10 คน/วัน 2. เจ้าภาพหลัก/ ผมู้ สี ว่ นรว่ มด�ำเนินการ 1) ส�ำนักงาน กศน.จังหวัดสุพรรณบุรี กศน.อ�ำเภอสามชุก ได้รับความร่วมมือจาก • คณะกรรมการพัฒนาตลาดสามชุกเชิงอนุรักษ์ เอ้ือเฟื้อสถานท่ีในการด�ำเนินการ จัดกิจกรรม โดยจัดพ้ืนที่เป็นมุมหนังสือเพ่ือให้บริการด้านการอ่านแก่ประชาชนในพ้ืนท่ี และนักท่องเท่ียว อกี ทงั้ ใชส้ ถานท ่ี ในการจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ น สอนทกั ษะอาชพี ตา่ ง ๆ สง่ ผลใหป้ ระชาชนในชมุ ชนสามชกุ ไดร้ บั บรกิ ารสง่ เสรมิ การอา่ น ทห่ี ลากหลาย รวมถงึ ไดร้ บั ความรใู้ นเรอ่ื งของทกั ษะอาชพี กอ่ ใหเ้ กดิ พลงั อนั เขม้ แขง็ ของชุมชนในการสร้างวัฒนธรรมการอ่าน และส่งเสรมิ ใหช้ ุมชนเปน็ ชุมชนแห่งการเรียนรู้ • ท่ีว่าการอ�ำเภอสามชุก ได้ให้ใช้อาคารที่ดินเก่าของที่ว่าการอ�ำเภอเป็นสถานท่ีต้ังห้องสมุด เคลือ่ นทส่ี ำ� หรับชาวตลาด ส�ำหรับการจัดกจิ กรรมส่งเสรมิ การอา่ น และจัดกจิ กรรมสอนทักษะอาชีพของ กศน.ตำ� บล 30

2) ส�ำนักงาน กศน.จังหวัดกาญจนบุรี กศน.อ�ำเภอท่าม่วง ได้รับความร่วมมือจากนางสาวดงกช นริสศิริกุล เจ้าของร้านช�ำ อนุเคราะห์ให ้ ใช้สถานที่หน้าร้านจัดตั้งเป็นห้องสมุดส�ำหรับชาวตลาด เพื่อให้บริการแก่พ่อค้า แม่ค้า และประชาชนท่ัวไปท่ีมาใช้บริการ ของตลาดทา่ มว่ ง ไดม้ หี นงั สอื อา่ นในชว่ งเวลาทว่ี า่ ง หรอื สามารถนำ� หนงั สอื ทสี่ นใจกลบั ไปอา่ นตอ่ ทบี่ า้ น สำ� หรบั ผดู้ แู ลสถานท่ี และรว่ มให้การบรกิ ารหอ้ งสมุดเคล่ือนทส่ี ำ� หรับชาวตลาดทา่ ม่วง จะมีอาสาสมคั รเป็นทีมงานหลัก คอื 1) นางสาววลัยพร ชัยรัตนวรกุล 2) นางสาววิภา สุทธิวิวัฒน์ 3) นางอำ� ไพ ศรวี โิ รจน์ 4) นางอมั พนั ธ์ กาญจนบ์ รริ กั ษ์ 5) นางสาววรี วรรณ เศรษฐพรรค์ 6) นางสาวกานดา มติ รเจรญิ ถาวร บรรณารกั ษท์ ่ีเกษียณ โดยมหี นา้ ทร่ี ว่ มกันดแู ลหนังสอื ใหบ้ ริการ และแนะน�ำจัดหาหนังสอื ประเภทตา่ ง ๆ ที่ผู้ใชบ้ รกิ ารตอ้ งการอ่าน มาเพิม่ เติม โดยไดร้ บั จากห้องสมุดประชาชนอ�ำเภอท่ามว่ ง 3) ส�ำนักงาน กศน.จังหวัดลพบุรี กศน.อ�ำเภอเมืองลพบุรี ได้รับความร่วมมือจากนายสมศักด์ิ พรผุดผ่อง สมาชิกสภาเทศบาลเมืองลพบุรี ใหค้ วามอนเุ คราะหใ์ ช้สถานที่ในตลาดสดสระแก้ว เพ่อื ใช้เป็นสถานท่ีต้งั หอ้ งสมุดเคลอื่ นทส่ี ำ� หรับชาวตลาด จำ� นวน 2 คหู า ในการสง่ เสริมการอ่านและด�ำเนนิ การจดั กจิ กรรมสอนทักษะอาชพี ตา่ ง ๆ ใหก้ บั พ่อค้า แมค่ ้า และประชาชนในตลาด 4) ส�ำนักงาน กศน.จังหวัดสมุทรสงคราม กศน.อ�ำเภอเมืองสมุทรสงคราม ได้รับความร่วมมือจากสถานีรถไฟแม่กลอง อนุเคราะห์ให้ใช้สถานท่ีบริเวณ สถานีรถไฟ จดั เป็นหอ้ งสมุดเคลือ่ นทีส่ �ำหรับชาวตลาด โดยมพี อ่ ค้า แมค่ ้าบริเวณสถานรี ถไฟร่วมด�ำเนนิ การจัด เพอ่ื ใหบ้ รกิ าร สำ� หรับนกั ทอ่ งเทย่ี วทัง้ ชาวไทยและชาวตา่ งประเทศ ประชาชนทั่วไป พ่อค้า แม่ค้า 5) ส�ำนักงาน กศน.จังหวัดราชบุรี • กศน.อำ� เภอเมอื งราชบรุ ี ไดร้ บั ความรว่ มมอื จากสถานตี ำ� รวจภธู รเมอื งราชบรุ ี เทศบาลเมอื งราชบรุ ี โดยใหใ้ ชศ้ าลาท่าเทียบเรอื เปน็ สถานทต่ี ง้ั ห้องสมุดเคลอื่ นที่สำ� หรบั ชาวตลาด ภายในศาลาทา่ เทยี บเรือเป็นที่ท�ำการจุดตรวจ ท่าเทียบเรือของสถานีต�ำรวจราชบุรี โดยมีร้อยต�ำรวจตรีนเรศ จิตงามข�ำ ผู้บังคับบัญชาหน่วย เป็นผู้ที่มีจิตอาสาส่งเสริม การอา่ นดแู ลจดั หาหนงั สอื ชน้ั วางหนงั สอื โตะ๊ เกา้ อี้ เพมิ่ เตมิ สำ� หรบั ใหบ้ รกิ ารในการนงั่ อา่ นหนงั สอื ภายในหอ้ งสมดุ เคลอ่ื นท่ี ฯ นอกจากนีย้ ังมนี างนฤมน เพชรนติ ิกร รองประธานชมุ ชนคนตลาด เป็นจติ อาสา ฯ ดแู ลเร่อื งการใหบ้ รกิ ารยมื - คืน หนังสือ • กศน.อ�ำเภอด�ำเนินสะดวก ได้รับความร่วมมือจากสมาคมพ่อค้าและเกษตรด�ำเนินสะดวก อนุเคราะห์ให้ใช้สถานที่เป็นท่ีตั้งห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาด แม่ค้า ประชาชนในบริเวณใกล้สถานีขนส่ง อ�ำเภอด�ำเนินสะดวก และกลุ่มผู้สูงอายุ ท่ีมีจิตอาสาส่งเสริมการอ่านช่วยเหลือดูแลเร่ืองการท�ำความสะอาด ดูแลภูมิทัศน์ หน้าห้องสมุดฯ ให้บริการ ยืม คืน หนังสือ โดยการสับเปลี่ยนหมุนเวียนกันท�ำหน้าท่ี คือ 1) นางอรุณี ถิตติคมกุล 2) นางปราณี โมรว์ งศไ์ พรเลศิ 3) นางพรพลิ ยั วฒุ ทิ รพั ยท์ วสี ขุ 4) นางจรลั รตั น์ อรา่ มพงศานวุ ตั 5) นางพชั ภรณ์ อาศริ พงษพ์ ร 6) นางนงเยาว์ วฒุ ทิ รัพยท์ วีสุข 7) นางหมุยค้ีม แซ่ตั้ง 31

3. การจัดใหบ้ รกิ าร จากการนิเทศติดตามผลการด�ำเนินงาน โครงการ “ห้องสมุดเคล่ือนที่ส�ำหรับชาวตลาด” ตามพระราชด�ำริ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปีงบประมาณ 2562 พบวา่ 1) สถานศึกษาได้มอบหมายให้บรรณารักษ์ ครูอาสาสมัครฯ ครู กศน.ต�ำบลเป็นผู้ดูแล ประสานงาน การจดั กจิ กรรมในพน้ื ท่ี หมนุ เวยี นหนงั สอื และจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ น รวมทงั้ กจิ กรรมสอนทกั ษะอาชพี หอ้ งสมดุ เคลอ่ื นท่ี สำ� หรบั ชาวตลาดทกุ แห่งได้จัดท�ำป้ายชื่อ ชน้ั วางหนงั สือ และมสี อ่ื ทใ่ี หบ้ รกิ าร เชน่ หนงั สอื พมิ พ์ วารสาร นติ ยสาร นวนยิ าย หนงั สอื ธรรมะ หนงั สอื ประเภทความรู้ ดา้ นตา่ ง ๆ เชน่ ดา้ นอาชีพการเกษตร การทำ� อาหาร สารคดี และงานประดิษฐต์ า่ ง ๆ โดยหนังสือบางส่วนได้รับบริจาคจากประชาชน พ่อค้า แม่ค้าในชุมชน นอกจากนี้ในห้องสมุดเคลื่อนท่ีส�ำหรับชาวตลาด จะมโี ต๊ะ เกา้ อ้ี ท่มี ีความเหมาะสม สำ� หรบั ใหบ้ รกิ ารอา่ นหนังสอื 2) การให้บริการ การยืม – คืน หนังสือ จะมีจิตอาสาส่งเสริมการอ่านเข้ามามีส่วนร่วมในการช่วยเหลือ ชว่ ยดแู ลความเรยี บรอ้ ยของหอ้ งสมดุ เคลอ่ื นทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด ประชาชน พอ่ คา้ แมค่ า้ รว่ มบรจิ าคหนงั สอื เพอ่ื นำ� มาหมนุ เวยี น ให้ผอู้ ื่นไดอ้ า่ นต่อ 3) การจัดกิจกรรม “หอ้ งสมุดเคลือ่ นทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด” ทกุ แห่งไดจ้ ดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอ่านในรูปแบบ ตา่ ง ๆ ตามบรบิ ทของพน้ื ทขี่ องตน ใหก้ บั ชมุ ชน เชน่ การนำ� หนงั สอื ใสต่ ะกรา้ ไปใหบ้ รกิ ารกบั พอ่ คา้ แมค่ า้ การประดษิ ฐห์ นงั สอื ท�ำมือ หนงั สือมือสองแบง่ ปันกนั อา่ น 4) การจัดกิจกรรมสอนทักษะอาชีพส�ำหรับห้องสมุดเคลื่อนท่ีชาวตลาด ของอ�ำเภอเมือง จังหวัดราชบุร ี ทจี่ ดั กจิ กรรม ใหก้ บั พอ่ คา้ แมค่ า้ และประชาชน ในสว่ นของหอ้ งสมดุ เคลอื่ นทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด ตลาดทรัพย์สินส่วนพระมหา กษัตริย์ ในช่วงปิดเทอมจะมีการจัดกิจกรรมรับบริจาคชุดนักเรียน และเส้ือผ้า จากชมุ ชนเพอื่ สง่ ตอ่ ใหก้ บั โครงการเหลอื ขอ มลู นธิ บิ า้ นนกขมน้ิ การจดั ทำ� กระเปา๋ ผา้ ไรก้ ารเยบ็ เพอ่ื นำ� ไปบรจิ าคให้กับผ้ปู ว่ ยในโรงพยาบาล 4. เสยี งสะท้อนจากเครอื ขา่ ย/ผมู้ าใช้บรกิ าร จากการนิเทศติดตามผลการด�ำเนินงาน โครงการ “ห้องสมุดเคล่ือนที่ส�ำหรับชาวตลาด” ตามพระราชดำ� ริ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปีงบประมาณ 2562 สถาบนั กศน. ภาคกลาง พบวา่ 1) ประชาชนที่มาใช้บริการมีความพึงพอใจอย่างมากที่มีห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาด เพราะเป็น การอ�ำนวยความสะดวกในการใช้บริการให้แก่ประชาชนชุมชนชาวตลาด ท�ำให้สามารถอ่านหนังสือประเภทต่าง ๆ ได้ โดยไม่ตอ้ งเดินทางไปหอ้ งสมุดประชาชนอำ� เภอ 2) ประชาชนมีความพึงพอใจส�ำหรับกิจกรรมท่ีจัดในห้องสมุดเคลื่อนท่ีส�ำหรับชาวตลาด ท้ังในเรอ่ื งสง่ เสรมิ การอา่ น สอนทกั ษะอาชพี ประดษิ ฐส์ ง่ิ ตา่ ง ๆ อกี ทง้ั ยงั สามารถนำ� ความรทู้ ไี่ ดร้ บั ไป ประกอบอาชพี เสริมเป็นการเพิ่มรายได้ 3) มีท่ีน่ังให้กับเด็ก ๆ ที่ไปตลาดกับผู้ปกครองได้ท�ำกิจกรรมและอ่านหนังสือ ระหว่างรอผู้ปกครอง เดนิ เลอื กซือ้ ของในตลาด ข้อเสนอแนะ 1. ควรให้มหี นังสือประเภทนวนิยายใหม่ ๆ 2. ควรจัดสรรงบประมาณในการจดั ซือ้ หนงั สือ และจดั กจิ กรรมให้กบั หอ้ งสมดุ เคล่ือนที่สำ� หรบั ชาวตลาด 3. ควรใหม้ ีการจดั กจิ กรรมสอนทกั ษะอาชีพในหอ้ งสมุดเคลอื่ นทชี่ าวตลาดอยา่ งตอ่ เน่ือง 32

ภาพรวมในการด�ำเนินงานโครงการ “หอ้ งสมุดเคล่ือนทส่ี ำ� หรบั ชาวตลาด” (ภาคกลาง) ปี 2562 สำ� นักงาน กศน.กรงุ เทพมหานครและจังหวัดในภาคกลาง รวม 18 จงั หวดั ไดจ้ ดั ให้มี “หอ้ งสมุดเคล่อื นท่สี ำ� หรับ ชาวตลาด” เป็นต้นแบบ รวม 18 แห่ง และจัดให้มี “หอ้ งสมุดเคลอื่ นทีส่ �ำหรับชาวตลาด” ตามความพร้อม ความเหมาะสม ในพืน้ ทท่ี วั่ ไป จ�ำนวน 141 แหง่ รวมทั้งสิ้น 159 แหง่ จัดใหบ้ ริการในตลาดถาวร จำ� นวน 71 แห่ง ตลาดนัด จ�ำนวน 79 แหง่ และอนื่ ๆ จำ� นวน 9 แหง่ (เชน่ รา้ นคา้ / รา้ นกาแฟ) โดยจดั ใหบ้ รกิ ารประจำ� ท่ี จำ� นวน 82 แหง่ และจดั ใหบ้ รกิ ารเปน็ ครงั้ คราว 77 แหง่ “ห้องสมุดเคลื่อนท่ีส�ำหรับ ชาวตลาด” ทุกแห่ง จะได้รับการสนบั สนนุ และความรว่ มมือเป็นอย่างดี มผี ้ไู ดร้ ับประโยชน์ท้งั ทางตรงและทางอ้อมโดยรวมประมาณ 827 คน/วนั (หรอื ครง้ั ) ดังนี้ • ผู้ใชบ้ ริการทีไ่ ด้ประโยชน์ทง้ั ทางตรงและทางออ้ ม คอื พ่อค้า แม่คา้ ลูกหลานชาวตลาด ได้ทีอ่ ่านหนังสอื มีหนงั สือ หลากหลายใหไ้ ด้เลือกอา่ นและมคี นในชุมชน คนจากพื้นที่อน่ื มาใช้บรหิ ารหอ้ งสมุด รวมถึงไดอ้ ุดหนุนสนิ ค้าตา่ ง ๆ ดว้ ย • ผรู้ บั บรกิ ารทไี่ ดร้ บั ประโยชนจ์ ากกจิ กรรมโครงการน้ี เปน็ ประชาชนผมู้ าจา่ ยตลาดและผทู้ ตี่ ดิ ตาม โดยมกี ลมุ่ เปา้ หมาย ทหี่ ลากหลายทกุ เพศทกุ วยั บางรายรว่ มกจิ กรรมทมี่ บี รกิ ารและบางรายใชบ้ รกิ าร เพียงอ่านหนังสือที่จัดเตรียม ทุกกิจกรรม เนน้ ประโยชน์ท่จี ะเกิดข้ึนแก่ผ้รู ับทงั้ ทางตรงและทางออ้ ม • มกี ารใหบ้ ริหารหนงั สอื ท่หี ลากหลายประเภท ผู้ใช้บริการสามารถเลอื กอ่านหนงั สือไดต้ ลอดเวลา • ผู้รับบริการส่วนใหญ่จะเป็นแม่ค้าในตลาด โดยใช้เวลาช่วงท่ีไม่มีลูกค้า ยืมหนังสือไปอ่าน ส่วนผู้ใช้บริการท่ัวไป จะมาใชบ้ ริการในช่วงเดินตลาด • ผใู้ ชบ้ รกิ ารสว่ นมากเปน็ คนทม่ี าขายของ ถา้ มเี วลาวา่ งจากการขายของ ชว่ งทลี่ กู คา้ ทงิ้ ชว่ งนาน ๆ หรอื มีคนดูแลรา้ น แทน กจ็ ะมีเวลาเดนิ มาเลอื กส่งิ พมิ พ์เพื่อไว้อา่ นบ้าง • ประชาชน ชุมชน ชาวตลาด ได้รับบริการส่งเสริมการอ่านเพ่ือการเรียนรู้ที่หลากหลาย มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น สามารถใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ • มีประชาชนหมุนเวียนมาใช้บริการอย่างต่อเน่ือง และมีการจัดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมให้ประชาชน ให้ความสนใจ มากยง่ิ ขึ้น • การด�ำเนินโครงการ มีประชาชนมาใชบ้ ริการอย่างตอ่ เน่ือง และมีการหมุนเวียนหนงั สอื ใหบ้ ริการส่งเสรมิ การอ่าน ให้กบั ประชาชนท่ีสนใจ โดยมีการจดั กิจกรรมส่งเสรมิ การอา่ นผา่ น QR Code ใหบ้ รกิ ารอา่ นหนงั สอื e-book เป็นตน้ • เป็นกิจกรรมส่งเสริมการอ่านในชุมชนส�ำหรับพ่อค้า แม่ค้าได้มีส่วนร่วม เกิดการแลกเปล่ียนเรียนรู้ ในชุมชน ชาวตลาดอย่างสรา้ งสรรค์ • ส่งหนังสือถึงมือประชาชนได้ง่าย กระจายหนังสือไปสู่ชุมชนท่ีขาดแคลนหนังสือ ใช้เวลาว่าง ให้เป็นประโยชน ์ และรณรงคใ์ ห้ประชาชนอ่านหนงั สือมากขน้ึ โดยใชห้ ้องสมุดชาวตลาดเป็นสื่อกลาง • ในสว่ นของตลาดนดั จะมีการออกให้บรกิ ารสปั ดาห์ละ 1 ครง้ั • ห้องสมดุ เคลอ่ื นที่ส�ำหรบั ชาวตลาดบางแห่ง ต้งั อยู่ในตลาดสด โดยเน้นการน�ำหนังสือไปบริการ ใหก้ บั รา้ นคา้ • เป็นแหลง่ บริการท่ีมากกวา่ คำ� วา่ ห้องสมดุ เพราะยังมีกจิ กรรมแบบบรู ณาการ มกี ารจัดกจิ กรรม อยา่ งหลากหลาย อาทเิ ชน่ วาดภาพ ระบายสี การเขียนเรือ่ งจากภาพ ตอบคำ� ถามจากการอ่าน เลน่ เกม เขยี นเรยี งความจากภาพ ตอบค�ำถาม วทิ ยาศาสตร์ โดยจดั บรรยากาศทเี่ ออ้ื อำ� นวยตอ่ การจดั กจิ กรรม และการคน้ ควา้ หาความรู้ จงึ ทำ� ใหห้ อ้ งสมดุ สำ� หรบั ชาวตลาด มชี วี ิตชีวา ประชาชนชาวตลาดสามารถเขา้ มาใช้ไดอ้ ยา่ งสะดวก รวดเร็ว ทนั สมยั 33

• ผู้รับบริการได้รับความสนุกสนาน เพลิดเพลินจากการอ่านหนังสือ ใช้เวลาให้เป็นประโยชน์ และได้รับความรู้ จากเร่ืองทีอ่ ่านไปใชป้ ระโยชน์ • ได้ด�ำเนินการแบบตั้งรับในห้องสมุดส�ำหรับชาวตลาด และออกหมุนเวียนสื่อหนังสือแก่สมาชิก ในตลาด 2 ครั้ง/เดอื น • ผู้รับบริการได้รับประโยชน์จากการให้บริการส่งเสริมการอ่านเชิงรุก ซึ่งมีความสะดวกในการอ่านหนังสือ รวมถึงได้ร่วมท�ำกิจกรรมในการส่งเสริมการอ่านด้านอื่น ๆ ได้เรียนรู้การอ่านหนังสือออนไลน์ผ่าน QR Code และยังไดฝ้ ึกฝนทักษะการอ่านอีกด้วย • ผ้รู บั บริการน�ำหนงั สือไปให้คนในครอบครัวได้อา่ นต่อ • น�ำตะกร้าหนงั สือไปให้บรกิ ารกับร้านคา้ เครือข่าย สำ� นักงาน กศน.จังหวัด มกี ารบรหิ ารจัดการ และใหบ้ รกิ าร ดังต่อไปนี้ • มผี ูร้ บั ผดิ ชอบโครงการ ฯ ระดับจังหวดั อยา่ งชดั เจน • มีผรู้ บั ผิดชอบงานหอ้ งสมุดเคลือ่ นท่ีสำ� หรบั ชาวตลาดทุกแหง่ ทจ่ี ัดให้มีขึน้ อย่างชดั เจน • มีเจ้าหน้าที่ กศน. ไปเยี่ยมเยือน สนับสนุน ดูแล ห้องสมุดเคลื่อนท่ีส�ำหรับชาวตลาดอย่างน้อย เดอื นละ 1-2 ครั้ง/แห่ง • มกี ารหมุนเวียนหนังสือ (หรือกจิ กรรมทเ่ี กี่ยวขอ้ ง) อย่างน้อยเดือนละ 1 ครงั้ • มีการเชิญชวน ประชาสัมพนั ธ์ สง่ เสริมการอา่ นในรูปแบบตา่ ง ๆ ตามความเหมาะสม เกยี่ วกับสถานทจี่ ัดใหบ้ รกิ าร “หอ้ งสมดุ เคล่ือนทส่ี ำ� หรบั ชาวตลาด” • มีการปรกึ ษาหารือรว่ มกนั กับเจ้าของสถานที่ เจา้ ภาพหลักหรือผทู้ เ่ี กย่ี วขอ้ ง • มกี ารปรับเปล่ยี น พฒั นา ตามความเหมาะสม เปน็ ปจั จบุ นั • มปี ้าย “ห้องสมดุ เคลือ่ นทส่ี ำ� หรบั ชาวตลาด” • มีอุปกรณ์ หนงั สอื สื่อ ตามความเหมาะสมของแตล่ ะพ้ืนท่ี ส่อื กิจกรรม ทม่ี ใี หบ้ รกิ ารใน “หอ้ งสมดุ เคล่ือนทส่ี ำ� หรบั ชาวตลาด” • หนงั สือพมิ พ์ • หนังสือ วารสาร นติ ยสาร ประเภทตา่ ง ๆ • ควิ อาร์ โค้ด หนังสอื ส่ือตา่ ง ๆ • คอมพวิ เตอร์ โนต้ บกุ๊ แทบ็ เลต็ หรอื สอื่ ไอทีต่าง ๆ • การจดั กจิ กรรมส่งเสริมการอา่ นตามโอกาสและความเหมาะสม • มีการรบั บรกิ ารหนังสือ 34

ระดับความพึงพอใจของผรู้ บั บรกิ าร (จากการสงั เกต พูดคยุ สอบถาม อยา่ งเป็นทางการหรอื ไม่เป็นทางการ) ความพึงพอใจของผรู้ บั บรกิ ารอยูใ่ น ระดับมาก จุดแขง็ จุดเด่น ข้อดี สำ� หรบั การด�ำเนินโครงการ ฯ ในพ้นื ที่ มผี บู้ รหิ ารระดบั สงู ใหค้ วามสำ� คัญและสนบั สนุนงาน กศน. เชน่ ผวู้ ่าราชการจงั หวัด นายอ�ำเภอนายกเทศบาล อบต. เป็นตน้ ท�ำใหเ้ กิดผลดคี ือ • ประชาชนในชมุ ชนมโี อกาสเข้าถึงความรไู้ ดม้ ากข้นึ • เจ้าอาวาสและผนู้ ำ� ชุมชนใหก้ ารสนับสนนุ อยา่ งต่อเนอ่ื ง • ทำ� ใหก้ ารส่งเสรมิ การอา่ นเปน็ รปู ธรรมและเป็นไปในทางทีด่ ีดว้ ยความรว่ มมือของคนในชมุ ชน ปัญหาและการแก้ไขปัญหาของพ้ืนท่ี • ไมม่ ผี ดู้ แู ลหอ้ งสมดุ เคลอื่ นทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด จงึ แกป้ ญั หาโดยใชจ้ ติ อาสาจากแมค่ า้ และครู กศน.ตำ� บล ชว่ ยกนั ดแู ล • หนงั สอื หาย แกป้ ญั หาโดยการขอความรว่ มมอื จากเจา้ หนา้ ทต่ี ลาดชว่ ยเปดิ และปดิ ตหู้ นงั สอื เปน็ เวลา และคอยดแู ล การใชบ้ ริการอ่านหนงั สอื ของประชาชน • การหาคนดูแลสิ่งพิมพค์ อ่ นขา้ งยาก ทุกคนกลวั เป็นภาระ อยากอ่านหนงั สือเพียงอย่างเดียวบางแหง่ ไมเ่ ปิดบรกิ าร ทกุ วัน ตอ้ งเกบ็ ทกุ ครั้ง เมอ่ื ถงึ วันตลาดเปดิ ก็เอาออกมา สถานทเ่ี กบ็ มจี �ำกัด • พน้ื ทใี่ นตลาดมรี าคาคา่ เชา่ สงู ตอ้ งขอความรว่ มมอื จากเจา้ ของตลาด ประธานชมุ ชน รา้ นคา้ ตา่ ง ๆ ชว่ ยดแู ลสนับสนุน • ขาดการประชาสัมพันธ์อย่างต่อเน่ือง แก้ไขโดยจัดให้มีการประชาสัมพันธ์กิจกรรมโครงการ อย่างต่อเน่ือง และท่ัวถึง โดยใหช้ มุ ชนมสี ว่ นรว่ ม • พ้ืนท่ไี ม่เอื้ออำ� นวยในการจดั กจิ กรรม • ขอความรว่ มมอื เจ้าของตลาด ประสานงาน อธบิ ายการจดั กจิ กรรมหอ้ งสมุดเคลอ่ื นทช่ี าวตลาด • หนังสือยังไม่เพียงพอและยังไม่ตรงต่อความต้องการ (ก�ำลังท�ำแบบส�ำรวจความต้องการ ของประชาชน หลังจากใหบ้ ริการ) • แมค่ า้ ในตลาดมเี วลาไมม่ ากพอจะมานัง่ อ่านหนังสือ เพราะตอ้ งท�ำมาคา้ ขายของตนเอง แกไ้ ขโดยให้บริการหนังสอื กลับไปอา่ นทบ่ี า้ น • สถานทดี่ �ำเนนิ การมีขนาดเลก็ ผใู้ ชบ้ ริการสว่ นใหญเ่ ปน็ กลุ่มเปา้ หมายเดิม • ปัญหาเร่ืองสอ่ื ICT และระบบเชื่อมโยงอินเทอร์เน็ตเพอื่ รองรบั การจัดกจิ กรรม • ปัญหาพ่อค้า แม่ค้า ในตลาดไม่สะดวกในการเดินมารับบริการในจุดให้บริการ แก้ปัญหา โดยจัดท�ำ QR Code หนังสอื ตา่ ง ๆ เพือ่ ใหบ้ ริการในรูปแบบออนไลน์และนำ� ตะกร้าหนังสอื เดนิ ใหบ้ ริการ ถงึ ร้านคา้ • ปัญหาด้านงบประมาณการด�ำเนินงาน และสถานที่ไม่ถาวร แก้ปัญหาโดยใช้วัสดุที่มีอยู่ ในห้องสมุด ฯ ด้านสถานที่ จัดเป็นการบริการเคล่ือนที่ โดยบรรณารักษ์จะน�ำหนังสือออกให้บริการ ทุกวันจันทร์ และจะน�ำกิจกรรม ส่งเสรมิ การอ่าน ออกใหบ้ รกิ ารเดอื นละครัง้ 35

ขอ้ เสนอแนะ • ควรมีงบประมาณสนบั สนนุ จากสว่ นกลาง • ควรมีท่ีเก็บหนังสือแบบเคล่ือนย้ายได้ จะได้สะดวกกับการให้บริการ โดยไม่ต้องกังวล ว่าจะฝากใคร ถึงเวลา จะใหบ้ ริการ กส็ ามารถเคลือ่ นยา้ ยมาได้ทนั ที • จัดหามมุ ให้มีพน้ื ทีท่ ่เี อือ้ ต่อผใู้ ชบ้ ริการ • จัดกิจกรรมบ่อย ๆ มีหนังสือที่หลากหลายมาบริการในชุมชนและมีกิจกรรมงานฝีมือมาเสริม เพ่ือเป็นการดึงดูด ให้ผู้มาตลาดเกิดความสนใจ • ควรจัดหาอุปกรณ์ไอที สัญญาณอินเทอร์เน็ตให้กับห้องสมุด เพ่ือเป็นจุดดึงดูดให้พ่อค้า แม่ค้า หรือผู้ที่มา จบั จา่ ยซอื้ ของ รอรบั ลกู เรยี นพเิ ศษระหวา่ งรอ มจี ดุ พกั มจี ดุ รวมพล เพอ่ื บรกิ ารอา่ นอยา่ งนอ้ ย 5–10นาทีอปุ กรณใ์ นการบรกิ าร เชน่ โตะ๊ เกา้ อี้ มมุ สวย ๆ เพอ่ื เชค็ อนิ การประชาสมั พนั ธ์ ยงั ขาดงบประมาณ • เปน็ พน้ื ท่ีเปดิ หนงั สืออาจจะโดนแดด ฝุ่น หรอื ฝน ท�ำให้หนังสอื เกา่ ไวขึ้น แก้ปญั หา โดยให้บริการจัดวางหนังสือ ตัง้ แตเ่ วลา 08.30 – 17.30 น. • สถานศกึ ษาควรนำ� ปญั หาการอ่านต้ังเป็นนโยบายเร่งดว่ นทีต่ ้องรว่ มกันสง่ เสรมิ ท้งั ในดา้ นเชิงรับ และเชิงรุก • สถานศึกษาควรส่งเสริมการอ่าน โดยสร้างสื่อส่งเสริมการอ่านผ่านทาง Social Media และ Smart Phone เพิ่มมากขนึ้ เพื่อตอบสนองความต้องการของประชาชนในยคุ ปัจจบุ นั • ควรมีงบประมาณส�ำหรับซ้อื หนงั สอื หนังสือพิมพ์ วารสาร และงบประมาณสำ� หรบั จดั กิจกรรม • อยากให้มีการจัดสรรงบประมาณในส่วนของห้องสมุดเคล่ือนท่ีส�ำหรับชาวตลาด เพ่ือน�ำมาเป็นการด�ำเนินงาน การจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน • อยากให้มีการสนบั สนนุ การตดิ ตัง้ ระบบ Wi-Fi จากกระทรวงดิจทิ ลั ฯ ส�ำหรับหอ้ งสมดุ เคล่ือนทีส่ �ำหรบั ชาวตลาด เพ่ือรองรับการบรกิ ารการอ่านในปจั จบุ นั 36

สถาบนั กศน. ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ประเด็นการนิเทศ โครงการ “ห้องสมุดเคล่ือนที่ส�ำหรบั ชาวตลาด” ตามพระราชด�ำรสิ มเด็จพระเทพรตั น ราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปีงบประมาณ 2562 สถาบนั กศน. ภาคตะวันออกเฉยี งเหนือ 1. นโยบายและจุดเน้นของสำ� นักงาน กศน. ประจ�ำปี 2562 ส�ำนักงาน กศน. มีนโยบายเพ่ือขยายโอกาสในการเข้าถึงบริการ การศึกษาและการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องและ ตลอดชวี ติ โดยมงุ่ เนน้ การสง่ เสรมิ ใหเ้ กดิ ชมุ ชนรกั การอา่ น “นง่ั ทไ่ี หน อา่ นทนี่ นั้ ” ในรปู แบบตา่ ง ๆ เชน่ อาสาสมคั รสง่ เสรมิ การอา่ น หอ้ งสมดุ ประชาชน บา้ นหนงั สอื ชมุ ชน “หอ้ งสมดุ เคลอ่ื นทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ� รสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี และหนังสือฝาพนัง เป็นต้น การด�ำเนินการโครงการ “ห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาด” ตามพระราชด�ำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เร่ิมต้ังแต่ปีงบประมาณ 2560 ถึงปัจจุบัน โดยใช้ หลกั การมสี ่วนร่วม “ของชมุ ชน โดยชมุ ชน เพ่ือชมุ ชน” ซงึ่ มหี อ้ งสมดุ เคล่ือนทส่ี �ำหรบั ชาวตลาดตน้ แบบจงั หวัดละ 1 แหง่ และมีห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาดในระดับอ�ำเภอ ต�ำบล ท่ีเกิดข้ึนตามความพร้อม ความเหมาะสม จากการ สง่ เสริมการอ่านการศึกษาเรยี นรู้ “นงั่ ท่ไี หน อ่านท่ีนั้น” สนองนโยบายของรัฐบาลและกระทรวงศกึ ษาธกิ าร 2. บรบิ ทการนิเทศ การติดตามผลการด�ำเนินงานโครงการ “ห้องสมุดเคลื่อนท่ีส�ำหรับชาวตลาด” ตามพระราชด�ำริสมเด็จพระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ปีงบประมาณ 2562 สถาบัน กศน. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้นิเทศ ติดตามผล การด�ำเนินงานในพ้ืนที่ส�ำนักงาน กศน. จังหวัด 4 จังหวัด จาก 20 จังหวัด ด้วยวิธีการสุ่มกลุ่มจังหวัด ได้กลุ่มเป้าหมาย ประกอบดว้ ย 1) สำ� นักงาน กศน.จงั หวัดอุดรธานี 2) ส�ำนกั งาน กศน.จังหวัดขอนแก่น 3) สำ� นักงาน กศน.จงั หวดั อบุ ลราชธาน ี และ 4) ส�ำนักงาน กศน.จังหวัดนครราชสีมา โดยการบูรณาการท�ำงานร่วมกันระหว่างคณะท�ำงาน สถาบัน กศน. ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื รว่ มกบั ศกึ ษานเิ ทศกห์ รอื ผทู้ ไี่ ดร้ บั การแตง่ ตงั้ ใหท้ ำ� หนา้ ทนี่ เิ ทศ สำ� นกั งาน กศน.จงั หวดั ในแตล่ ะจงั หวดั ดำ� เนนิ การนเิ ทศ ตดิ ตามผลการดำ� เนนิ งานของ กศน.อำ� เภอ โดยใชเ้ ครอื่ งมอื การนเิ ทศทสี่ ำ� นกั งาน กศน. กำ� หนด และกำ� หนด แผนการนเิ ทศติดตามผลการด�ำเนินงานตามรายละเอียด ดังนี้ คณะกรรมการนิเทศ ตดิ ตามผลการด�ำเนินงานฯ สถาบัน กศน. ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ดังน้ี 1. นายวิเชยี รโชติ โสอุบล ผอู้ ำ� นวยการ สถาบนั กศน.ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื 2. นายเอกวัฒน์ บุญใบ รองผู้อำ� นวยการ สถาบัน กศน.ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนอื 3. นางแสงจันทร์ เขจรศาสตร์ ครเู ช่ยี วชาญ สถาบนั กศน.ภาคตะวันออกเฉยี งเหนอื 4. นายสิทธิพร ประสารแซ่ ครูช�ำนาญการพิเศษ สถาบัน กศน.ภาคตะวันออกเฉยี งเหนอื 5. นางนทิ รา วสเุ พ็ญ ครูชำ� นาญการพเิ ศษ สถาบนั กศน.ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ 6. นางลดั ดา คัมภีระ ครูช�ำนาญการพเิ ศษ สถาบัน กศน.ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ 37

7. นางแกว้ ใจ ประสารแซ่ ครชู �ำนาญการพเิ ศษ สถาบนั กศน.ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ 8. นางศรญั ญา โนนคเู่ ขตโขง ครู คศ.1 สถาบนั กศน.ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื 9. นางสาวนติ ยา ตกุ๊ สนั เทยี ะ ครูผู้ช่วย สถาบนั กศน.ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ก�ำหนดการนิเทศติดตาม สำ�นักงาน กศน.จังหวดั กศน.อำ�เภอท่ีได้รับการนเิ ทศ จังหวัดอบุ ลราชธานี กศน.อำ�เภอเขมราฐ ท่ี วนั เดอื น ปี จังหวัดอุดรธานี กศน.อำ�เภอเมืองอดุ รธานี 1. 30 พฤษภาคม 2562 จังหวดั ขอนแก่น กศน.อำ�เภอเมอื งขอนแกน่ 2. 30 พฤษภาคม 2562 จงั หวัดนครราชสีมา กศน.อำ�เภอพมิ าย 3. 6 มถิ ุนายน 2562 4. 11 มถิ นุ ายน 2562 3. สภาพทพี่ บ 3.1 สภาพท่ัวไป การขบั เคลอื่ นการดำ� เนนิ งานโครงการ “หอ้ งสมดุ เคลอ่ื นทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ� ริ สมเดจ็ พระเทพรตั น ราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปีงบประมาณ 2562 สถาบนั กศน. ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ พบวา่ สถานทต่ี ้ัง สถานทจ่ี ัดกิจกรรม พบว่า - กศน.อ�ำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี จัดกิจกรรม ณ ตลาดถนนคนเดิน จ�ำนวนผู้ใช้บริการ เฉลี่ยแหง่ ละ 15 คน/วนั - กศน.อ�ำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี จัดกิจกรรม ณ ศูนย์การค้า ยูดีทาวน์ จ�ำนวนผู้ใช้บริการ เฉล่ยี แหง่ ละ 22 คน/วัน - กศน.อ�ำเภอเมืองขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น จัดกิจกรรม ณ ศูนย์การค้าเซ็นทรัลพลาซ่า จ�ำนวน ผใู้ ชบ้ รกิ าร เฉลย่ี แหง่ ละ 49 คน/วนั และจดั กจิ กรรม ณ ตลาดในเขตเทศบาล 1 จำ� นวน ผใู้ ชบ้ รกิ าร เฉลยี่ แหง่ ละ 20 คน/วนั - กศน.อ�ำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา จัดกิจกรรม ณ สถานีขนส่งประจ�ำอ�ำเภอ จ�ำนวนผู้ใช้บริการ เฉลย่ี แหง่ ละ 20 คน/วนั การด�ำเนินงาน ส�ำนักงาน กศน.จังหวัด ได้ด�ำเนินการจัด “ห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาด” ตามพระราชด�ำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี โดยอาศัยหลักการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนที่เก่ียวข้อง อันจะก่อให้เกิดพลังที่เข้มแข็งของชุมชนในการสร้างนวัตกรรมการส่งเสริมให้ชุมชนเป็นศูนย์กลางการเรียนรู ้ มุ่งส่งเสริมให้เกิดชุมชนรักการอ่านในรูปแบบต่าง ๆ โดยมีห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาดในระดับอ�ำเภอ ต�ำบล ท่ีเกิดขึ้นตามความพร้อมของแต่ละพื้นท่ี จากการนิเทศติดตามผลการด�ำเนินงานโครงการ “ห้องสมุดเคลื่อนที่ ส�ำหรับชาวตลาด” ตามพระราชด�ำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ พบว่า สถานศึกษาได้แต่งต้ังคณะท�ำงาน (เจ้าหน้าที่บรรณารักษ์ ครู กศน.ต�ำบล และครู ศรช.) เพื่อดูแล จัดสถานท ี่ สร้างบรรยากาศให้เหมาะสมส�ำหรับเป็นท่ีอ่านหนังสือ และให้บริการยืม – คืน หนังสือแก่ประชาชน ตลอดจนหมนุ เวียนหนังสือ และการจดั กจิ กรรม 38

ด้านภาคีเครือข่าย สถานศึกษาได้รับความร่วมมือจากภาคีเครือข่ายท้ังภาครัฐและเอกชน เขา้ มามสี ว่ นรว่ มในการจดั กจิ กรรม เชน่ จติ อาสาสง่ เสรมิ การอา่ น ชว่ ยบรกิ าร เปดิ – ปดิ และชว่ ยดแู ลความเรยี บรอ้ ย ของหอ้ งสมดุ เคลอ่ื นทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด ประชาชนหรอื ชมุ ชนชาวตลาด รว่ มบรจิ าคหนงั สอื เพอ่ื นำ� มาหมนุ เวยี น และ จดั กจิ กรรม ทที่ ำ� การปกครองอำ� เภอ รว่ มประสานงานการจดั กจิ กรรมรว่ มกนั ของหนว่ ยงานราชการตา่ ง ๆ หนว่ ยงาน ภาคเอกชน เช่น บริษัทประกิจยนต์ ส�ำนักงานขนส่ง ศูนย์การค้า และเทศบาล ให้ความอนุเคราะห์สถานที่ ในการจดั กิจกรรมหอ้ งสมดุ เคล่อื นทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด ด้านความพร้อมให้บริการ “ห้องสมุดเคล่ือนท่ีส�ำหรับชาวตลาด” ทุกแห่งได้จัดท�ำป้ายชื่อ มีชั้นวางหนังสือ และมีส่ือท่ีให้บริการ เช่น หนังสือพิมพ์ วรสาร นิตยสาร นวนิยาย หนังสือประเภทบันเทิง และหนังสือประเภทความรู้ด้านต่าง ๆ เช่น ด้านอาชีพ การเกษตร สารคดี เป็นต้น มีโต๊ะ เก้าอ้ี ท่ีม ี ความเหมาะสม ส�ำหรับให้บริการอ่านหนังสือ และสถานศึกษาบางแห่ง เช่น อ�ำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา ได้จัดให้บริการสื่ออิเล็กทรอนิกส์เพื่อให้บริการแก่ประชาชน ใช้ศึกษา ค้นคว้าหาความรู้ เพ่ิมเติมจากส่ือส่ิงพิมพ ์ ที่มีอยู่ การเปิดให้บริการหรือการจัดกิจกรรมขึ้นอยู่กับบริบทของแต่ละพื้นที่ เช่น “ห้องสมุดเคลื่อนท่ีส�ำหรับ ชาวตลาด” จงั หวดั อดุ รธานี จัดกิจกรรม ณ ศูนยก์ ารค้า ยูดที าวน์ เปดิ ให้บริการ ต้ังแตเ่ วลา 09.00 – 22.00 น. ส่วน “ห้องสมุดเคล่ือนที่ส�ำหรับชาวตลาด” ซ่ึงจัดกิจกรรม ณ ตลาดในเขตเทศบาล 1 เปิดให้บริการทุกวัน “ห้องสมุดเคล่ือนที่ส�ำหรับชาวตลาด” จังหวัดอุบลราชธานี จัดกิจกรรม ณ ตลาดถนนคนเดิน จัดกิจกรรม เฉพาะวันท่ีมตี ลาดนัด เปน็ ตน้ ด้านรูปแบบการจัดกิจกรรม “ห้องสมุดเคลื่อนท่ีส�ำหรับชาวตลาด” ทุกแห่ง ได้จัดกิจกรรม ส่งเสริมการอ่านในรูปแบบต่าง ๆ ให้กับชุมชนชาวตลาด เช่น เกมบิงโกค�ำศัพท์ การเล่าเร่ืองจากภาพ กิจกรรม รักษ์การอ่านผ่านคาราโอเกะ กิจกรรมอ่านพาเพลินเชิญนักอ่าน รถห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาด กระเป๋าความรู้สู่ชาวตลาด ตะกร้าความรู้ กิจกรรมเส้นสี สร้างจินตนาการ วาดภาพระบายสี ท่ีค่ันหนังสือ กิจกรรมหนังสือข้างเตียง กิจกรรมบ้านหนังสือชุมชน กิจกรรมหนังสือติดล้อ วงดนตรี Music read for การจัดกิจกรรมตามวันส�ำคัญต่าง ๆ และรับบริจาคหนังสือหรือเส้ือผ้า จากชุมชนชาวตลาด เพื่อส่งต่อ ใหแ้ ก่ผู้ดอ้ ยโอกาส เป็นต้น  ผลการด�ำเนินงาน 1. ประชาชนไดใ้ ช้เวลาวา่ งให้เป็นประโยชน์ 2. ประชาชนได้รบั การส่งเสริมการอา่ นในรูปแบบตา่ ง ๆ ผ่านการจดั กิจกรรมทห่ี ลากหลาย 3. ส่งเสริมและยกระดับการศึกษาตามอัธยาศัยในการเรียนรู้ของประชาชนให้มีคุณภาพอย่างเท่าเทียมกัน และท่ัวถงึ 4. สรา้ งวฒั นธรรมการอา่ นใหเ้ กิดขน้ึ แกช่ มุ ชน 5. ส่งเสริมใหเ้ กิดทักษะการอา่ นและพฒั นาการอ่านท่ีดขี ้ึน 39

3.2 ปัจจัยความสำ� เรจ็ จากการนเิ ทศ ตดิ ตามผลการดำ� เนนิ งานโครงการ“หอ้ งสมดุ เคลอ่ื นทสี่ ำ� หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ� รสิ มเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี พบวา่ ปัจจยั ทส่ี ง่ ผลตอ่ ความส�ำเรจ็ ได้แก่ 1. ส�ำนักงาน กศน.จังหวัด ได้ประชุมชี้แจงเพ่ือสร้างความเข้าใจแนวทางการด�ำเนินงานโครงการ “ห้องสมุด เคลือ่ นท่สี �ำหรับชาวตลาด” ตามพระราชด�ำริสมเด็จพระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี 2. สถานศึกษา ได้ประชุมชีแ้ จงเพอื่ สรา้ งการรับรใู้ หก้ บั บุคลากร ใหส้ ามารถจดั กิจกรรมได้ตรงกบั วตั ถุประสงค์ และสอดคลอ้ งกับความต้องการของกลุม่ เปา้ หมาย 3. การประชาสมั พันธ์กจิ กรรมดว้ ยวิธกี ารทีห่ ลายหลาย 4. ภาคีเครอื ขา่ ยให้การส่งเสรมิ สนบั สนนุ การจดั กิจกรรม 5. การทำ� งานรว่ มกันของทุกภาคสว่ นทเ่ี กย่ี วขอ้ ง 6. การจัดกจิ กรรมในรปู แบบเชิงรุก ทห่ี ลากหลายและตอ่ เนือ่ งใหก้ บั กลุ่มเปา้ หมายอย่างทว่ั ถึง 7. ผูบ้ รหิ าร ให้ความสำ� คญั และสนบั สนุนการจัดกจิ กรรม 3.3 ปัญหาอุปสรรคทพี่ บและแนวทางแก้ไข ปญั หา อุปสรรค 1. หนงั สือและสอื่ ไมเ่ พยี งพอต่อความตอ้ งการของกลมุ่ เป้าหมาย 2. งบประมาณไมเ่ พยี งพอตอ่ การจดั กจิ กรรม และจดั หาสง่ิ พมิ พเ์ พอื่ ใหบ้ รกิ าร เชน่ หนงั สอื พมิ พ์ วารสาร เปน็ ตน้ 3. สือ่ ไม่ทนั สมยั 4. บคุ ลากรไมเ่ พียงพอตอ่ การจดั กจิ กรรม 5. ประชาชน สว่ นใหญ่ไมม่ ีเวลาเขา้ ร่วมกจิ กรรม แนวทางแก้ไข 1. สรา้ งภาคเี ครอื ข่าย อาสาสมคั รฯ และจติ อาสา เพื่อเข้ามาช่วยในการจัดกจิ กรรม 2. การประชาสมั พนั ธ์กจิ กรรมด้วยวธิ กี ารทห่ี ลากหลาย เชน่ ประชาสมั พันธบ์ นเพจ เฟซบ๊กุ เว็บไซตห์ ้องสมุด เวบ็ ไซต์ กศน.อ�ำเภอ หรือการประชาสมั พนั ธ์ผา่ นภาคีเครอื ขา่ ย 3. การรบั บริจาค หนังสือหรอื งบประมาณจากภาคเี ครอื ข่ายเพื่อสนับสนุนการจัดกิจกรรม 40

4. ข้อนิเทศ 1. สถานศึกษาควรศึกษา ส�ำรวจ และวิเคราะห์ความต้องการของกลุ่มเป้าหมาย ก่อนวางแผนการจัดกิจกรรม เพือ่ เปน็ ขอ้ มูล ในการจัดหาส่ือหรอื จัดกิจกรรมใหต้ รงกบั ความต้องการของกลุ่มเปา้ หมาย 2. สถานศึกษาควรจัดท�ำป้ายรับบริจาคหนังสือหรือส่ิงของท่ีเห็นชัดเจน และมีการประชาสัมพันธ์กิจกรรม เพือ่ ใหป้ ระชาชนทราบผลการปฏิบตั งิ านทผี่ ่านมา 3. สถานศกึ ษาควรจดั มมุ หนงั สอื หรอื สรา้ งบรรยากาศใหเ้ ออื้ ตอ่ การสง่ เสรมิ กจิ กรรมการอา่ น และมรี ปู แบบกจิ กรรม ทห่ี ลากหลาย เพ่ือใหป้ ระชาชนสามารถเขา้ ร่วมกิจกรรมให้ตรงกบั ความต้องการ 5. ข้อเสนอแนะ 5.1 ข้อเสนอแนะเชงิ นโยบาย ส�ำนกั งาน กศน. ควรมีนโยบายส่งเสริมการจัดกจิ กรรมอย่างตอ่ เนอ่ื ง เพื่อใหเ้ กดิ ผลเปน็ รูปธรรม 5.2 ขอ้ เสนอแนะเชิงปฏิบตั ิการ 1) สถานศึกษาควรปรบั รปู แบบการจดั กจิ กรรมใหม้ คี วามหลากหลาย 2) สถานศึกษาควรศึกษาข้อมูล และวิเคราะห์ความต้องการของกลุ่มเป้าหมาย ก่อนวางแผนจัดกิจกรรม เพื่อใหก้ จิ กรรมสอดคลอ้ งกับความต้องการของกลุ่มเปา้ หมาย 5.3 ขอ้ เสนอแนะหน่วยงาน 5.3.1 สถาบัน กศน. ภาค สถาบัน กศน. ภาค ควรส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพของบรรณารักษ์หรือเจ้าหน้าที่ ที่รับผิดชอบ การจัดกจิ กรรม เพื่อน�ำไปประยุกตใ์ ช้ในการจัดกิจกรรมของสถานศกึ ษา 5.3.2 ส�ำนักงาน กศน. จังหวัด ส�ำนักงาน กศน.จังหวัด ควรประชุมชี้แจง เพ่ือท�ำความเข้าใจแนวทางการด�ำเนินงานโครงการ “หอ้ งสมดุ เคลอื่ นทส่ี ำ� หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ� รสิ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี เพอ่ื เปน็ แนวทาง ใหส้ ถานศกึ ษานำ� ไปปฏบิ ตั ไิ ดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ งตามระเบยี บของทางราชการและเปน็ ไปในทศิ ทางเดยี วกนั พรอ้ มทงั้ กำ� กบั ตดิ ตาม และส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้บริหารระดับอ�ำเภอเอาใจใส่ให้ความส�ำคัญในการปฏิบัติงานของบุคลากรทางการศึกษา อยา่ งใกลช้ ดิ และต่อเนอื่ ง 5.3.3 สถานศกึ ษา 1) สถานศึกษา ควรศึกษาข้อมูลบริบทของชุมชนและความต้องการของประชาชน เพื่อให้สามารถ จดั กจิ กรรมสอดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการของประชาชน 2) บรรณารักษ์หรือเจ้าหน้าท่ี ท่ีรับผิดชอบ ควรออกแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้เหมาะสม และสอดคล้องกับกลุ่มเปา้ หมาย ด้วยวิธกี ารที่หลากหลาย 41

นิเทศ ติดตามผลการดำ�เนินงานโครงการ “หอ้ งสมุดเคล่ือนทส่ี ำ�หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ�รสิ มเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี สำ�นักงาน กศน.จังหวัดอุบลราชธานี “ห้องสมุดเคล่ือนทส่ี �ำ หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ�รสิ มเด็จพระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี กศน. อำ�เภอเขมราฐ 42

นิเทศ ติดตามผลการดำ�เนินงานโครงการ “หอ้ งสมดุ เคล่ือนทส่ี ำ�หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ�รสิ มเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี สำ�นักงาน กศน.จังหวัดอุดรธานี “ห้องสมดุ เคล่ือนทสี่ �ำ หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ�รสิ มเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี กศน. อำ�เภอเมอื งอุดรธานี 43

นิเทศ ติดตามผลการดำ�เนินงานโครงการ “หอ้ งสมดุ เคล่ือนทส่ี ำ�หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ�รสิ มเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี สำ�นักงาน กศน.จังหวัดขอนแก่น “หอ้ งสมดุ เคล่ือนทส่ี �ำ หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ�รสิ มเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี กศน. อำ�เภอเมอื งขอนแก่น 44

นิเทศ ติดตามผลการดำ�เนินงานโครงการ “หอ้ งสมุดเคล่ือนทสี่ ำ�หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ�รสิ มเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี สำ�นักงาน กศน.จังหวัดนครราชสมี า “หอ้ งสมดุ เคล่ือนทสี่ ำ�หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ�รสิ มเด็จพระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี กศน. อำ�เภอพิมาย 45

สถาบนั กศน. ภาคเหนือ สรุปรายงานการติดตามการดำ�เนินงานโครงการ “หอ้ งสมดุ เคล่ือนทสี่ ำ�หรบั ชาวตลาด” ตามพระราชดำ�รสิ มเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ปี งบประมาณ 2562 ประเภทของ การดำ� เนนิ การ ปญั หา และการ จงั หวัด/ตลาด ตลาด จดุ เดน่ แกไ้ ขปญั หา /การให้บริการ ของพ้นื ที่ เชียงใหม่ - เป็นตลาดถาวร ปงี บประมาณ 2560 นโยบายของสำ� นกั งาน มภี าคีเครอื ข่ายท่ีเขม้ แข็ง - ตลาดทพิ ย์เนตร เจ้าของตลาด คือ กศน. ได้ให้ส�ำนักงาน กศน. จังหวัด จัดให้ม ี 1. ส�ำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้าง ต.หายยา คณุ หทัยขวัญ “หอ้ งสมดุ เคลอ่ื นทส่ี ำ� หรบั ชาวตลาด”จงั หวดั ละ1แหง่ เสริมสุขภาพ (สสส.) สนับสนุน อ.เมอื งเชยี งใหม่ บรรพัฒนน์ นท์ ในส่วนของส�ำนักงาน กศน.จังหวัดเชียงใหม ่ งบประมาณ จ�ำนวน 100,000 บาท - ใหบ้ ริการทั้งวัน ได้ด�ำเนินการจัดให้มีห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับ เพื่อจัดท�ำห้องสมุดที่สามารถ ระหว่างเวลา ชาวตลาด รวมทั้งสน้ิ 29 แห่ง ถอดและเคลอ่ื นย้ายได้ 07.00 – 20.00 น. เร่ิมแรกที่ส�ำนักงาน กศน. มีนโยบาย ให้จัด 2. Spark U ลา้ นนา (คณะทำ� งานกลุ่ม โดยมจี ิตอาสา ให้มีห้องสมุดเคล่ือนท่ีส�ำหรับชาวตลาด กศน. เล็ก ๆ ท่ีมาจากภาคประชาชน แต่ ท่ีเปน็ นกั ศึกษา อ�ำเภอเมืองเชียงใหม่ โดย ครู กศน. ต�ำบล มเี ป้าหมาย คอื ต้องการให้เชียงใหม่ กศน.มาให้บรกิ าร หายยา ได้ท�ำเวทีชาวบ้านหลายครั้ง เพ่ือ กลายเป็นเมืองในฝันสำ� หรับทกุ คน) วนั ละ 2 คน หาความต้องการว่าควรจะจัดท�ำห้องสมุดท่ีใด 3. ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ มีสมุดลงช่ือ หลังจากน้ันจึงสอบถามเจ้าของตลาดหลายแห่ง (TCDC) (ศูนย์กลางความรู้ด้าน ยมื -คืนหนังสอื แต่ก็ไม่สามารถหาได้ เจ้าของตลาดไม่มีพื้นท่ีให้ การออกแบบและความคดิ สรา้ งสรรค์ ดว้ ยตนเอง เนื่องจากมพี อ่ คา้ แมค่ า้ มาเช่า จนกระท่ังสุดทา้ ย ของประเทศไทย ด�ำเนินการภายใต้ มาได้ที่ตลาดทิพย์เนตร ซ่ึงได้แบ่งพ้ืนท่ีส่วนหนึ่ง ส� ำ นั ก ง า น บ ริ ห า ร แ ล ะ พั ฒ น า ของท่ีจอดรถของตลาด จัดเป็น “ห้องสมุดชาว องค์ความรู้ (องค์การมหาชน) ตลาด” หรือห้องสมุดเคล่ือนที่ส�ำหรับชาวตลาด ส�ำนักนายกรัฐมนตรี เปิดให้บริการ จากน้ัน กศน. จึงได้หารือกับศูนย์สร้างสรรค์งาน ท่ีกรุงเทพเดือนพฤศจิกายน 2548 ออกแบบ (TCDC) และเขียนโครงการเพ่ือขอ และทเี่ ชยี งใหม่ เดอื นเมษายน 2556) งบประมาณ จากส�ำนักงานกองทุนสนับสนุน การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ(สสส.)จำ� นวน100,000บาท สถานท่ี ในการจัดท�ำโครงสร้างของห้องสมุด เม่ือได้ 1. เป็นห้องสมุดท่ีสามารถ ถอดและ งบประมาณ กศน.ไดป้ ระชมุ รว่ มกบั ศนู ยส์ รา้ งสรรค์ งานออกแบบ (TCDC) ใหอ้ อกแบบหอ้ งสมดุ และ เคลือ่ นยา้ ยได้ แกไ้ ขอยหู่ ลายครง้ั และยงั ไดห้ ารอื กบั เจา้ ของตลาด 2. เวลากลางคืน เม่ือเปิดไฟ สามารถ คอื คุณหทยั ขวัญ จนกระท่ังได้ห้องสมดุ ที่สามารถ มองเห็นดา้ นใน เพราะผนงั ห้องสมดุ โปร่งใส ถอดและเคลอื่ นยา้ ยได้ และทำ� การเปดิ เมอื่ วนั ท่ี 6 ตุลาคม 2561 ในวนั ท่ี 2 เมษายน 2562 กศน. ไดม้ อบ เกียรติบัตร ให้เจ้าของตลาดที่สนับสนุนพ้ืนท่ี สว่ นหนง่ึ ของทจ่ี อดรถในตลาด เพอ่ื จดั ทำ� หอ้ งสมดุ ฯ 46

ประเภทของ การด�ำเนินการ ปัญหา และการ จังหวัด/ตลาด ตลาด จดุ เดน่ แกไ้ ขปญั หา /การให้บรกิ าร ของพนื้ ที่ เชยี งใหม่ - เปน็ ตลาดถาวร ครู กศน. ต�ำบลยางเนิ้ง ได้ประสานกับ 1. สถานท่มี ัน่ คง เปน็ สัดสว่ น ตลาดสด - เปิดบริการ เทศบาลต�ำบลยางเนิ้ง เพ่ือขอใช้พื้นที่บางส่วน 2. มีหนังสือพิมพ์รายวันฉบับปัจจุบัน เทศบาลต�ำบล ตง้ั แตเ่ วลา ของตลาดสดเทศบาลต�ำบลยางเนิ้ง เป็นท่ีจัดต้ัง จงึ ทำ� ใหม้ ผี แู้ วะเวยี นไปอา่ นเปน็ ประจำ� ยางเนิ้ง 04.00-20.00 น. ห้องสมุด และทางเทศบาลต�ำบลยางเน้ิงได้ให้ใช้ อำ� เภอสารภี โดยพนักงานของ อาคารเล็ก ๆ ซ่ึงเป็นท่ีเก็บเครื่องเสียงของตลาด ตลาดมาชว่ ยเปดิ เพ่ือใช้เป็นทีจ่ ัดท�ำห้องสมุด นอกจากสถานทแี่ ล้ว ในตอนเชา้ ทางเทศบาลยังสนับสนนุ หนงั สอื พิมพท์ กุ วนั ๆ ละ 2 ฉบบั อกี ดว้ ย ลำ� พนู - เป็นตลาดถาวร ต้ังแต่ปีงบประมาณ 2560 นโยบายของ 1. เครือข่ายดีมาก (ร่วมคิด ร่วมท�ำ - ไม่สามารถหา ตลาดเทศบาล - เปิดบรกิ าร ส�ำนักงาน กศน. ได้ให้ส�ำนักงาน กศน.จังหวัด ร่วมรับผิดชอบ) ให้การสนับสนุน พ้ืนท่ีต้ังตลาด ตำ� บลวังดิน ทุกวนั จัดให้มี “ห้องสมุดเคล่ือนที่ส�ำหรับชาวตลาด” ทง้ั สถานท่ี และบริจาคหนังสือ ประจำ� ในพื้นที่ อำ� เภอล้ี จังหวัดละ 1 แห่ง ในส่วนของส�ำนักงาน กศน. 2. ท�ำเลท่ีต้ังดีมาก เป็นสัดส่วน อน่ื ๆ ได้ จังหวัดล�ำพูน ได้มอบหมายให้ทุกอ�ำเภอจัดให้มี น่าใช้บริการ อยู่ในตลาดท่ีใหญ่ท่ีสุด - ปรบั วธิ ี หอ้ งสมดุ ไดต้ ามศักยภาพ ในอำ� เภอล้ี ท่ขี ายสินคา้ 5 ประเภท โดยการออก กศน.อำ� เภอล้ีไดท้ ำ� MOUกบั เทศบาลตำ� บล (ตลาดสด/ ค้าส่ง/ Food Center/ บธู ในตลาดนัด วังดิน ร่วมกันด�ำเนินงานเพื่อจัดให้มี “ห้องสมุด ขายเสือ้ ผ้า ฯลฯ) และเปดิ ให้บริการ ท่ีต่าง ๆ แทน เคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาด” ข้ึน โดยเทศบาล ทง้ั วนั ต�ำบลวังดินได้จัดสรรพื้นท่ีในตลาดเทศบาลวัง 3. มีจุดให้บริการหนังสือหน้าห้อง ดินซ่ึงเป็นตลาดถาวรท่ีให้บริการทั้งวัน ให้เป็น 24 ชวั่ โมง “ห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาด” (พ้ืนที ่ ทด่ี ำ� เนนิ การหอ้ งสมดุ ฯ เคยเปน็ “หอ้ งยา่ งพระบาท” ท่ีจัดนิทรรศการพระราชการณียกิจ ของรัชกาล ที่ 9 และใหป้ ระชาชน พ่อค้า และเเม่ค้าในตลาด ได้มาถวายความอาลัย ท่ีรัชกาลที่ 9 สวรรคต) และทำ� การเปดิ หอ้ งสมดุ ในวนั ที่ 2 เมษายน 2560 โดยมีนายกเทศมนตรีต�ำบลวังดิน กล่าวรายงาน และนายอ�ำเภอเปน็ ประธานเปดิ นอกจากน้ี เทศบาลต�ำบลวงั ดนิ ได้จดั ตัง้ TK Park บริเวณอาคารทอ่ี ยตู่ รงกันขา้ มกับตลาด ท่ีจัดท�ำ “ห้องสมุดเคล่ือนที่ส�ำหรับชาวตลาด” โดยได้รับงบประมาณสนับสนุน จากอุทยาน การเรียนรู้ (TK Park กรุงเทพฯ) และเป็น 1 ใน 200 แห่ง ท่ีขยายทั่วประเทศ โดยอยู่บริเวณ เดยี วกบั ศูนยด์ จิ ิทัลชมุ ชน ซง่ึ เทศบาลต�ำบลวังดนิ อยากให้ กศน. มาตง้ั มมุ อา่ นหนงั สอื ของ กศน.ดว้ ย เพอ่ื ที่จะได้มีครู กศน. ดูแล TK Park ดว้ ย การใหบ้ รกิ ารทกุ วนั เวลา 08.30-16.30 น. (แต่มีซุ้มหนังสือ หน้าห้องจัดต้ังไว้ 24 ช่ัวโมง) และมีครู กศน. น�ำหนังสือมาเวียนให้บริการ โดยรถเข็น ทุกวันพุธ 47

ประเภทของ การดำ� เนนิ การ จดุ เด่น ปญั หา และการ จังหวดั /ตลาด ตลาด แก้ไขปญั หา ของพ้ืนที่ /การใหบ้ รกิ าร 1. ครู กศน.ไม่ ลำ� พูน ตลาดนัด กศน.อ�ำเภอบ้านโฮ่ง โดยครู กศน.ต�ำบล ตลาดนัดตำ� บล ได้ประสานเพื่อหาพ้ืนท่ีจัดท�ำห้องสมุดเคลื่อนที่ สามารถมา บ้านโฮ่ง สำ� หรับชาวตลาด ไดจ้ ำ� นวน 5 แห่ง คือ ตลาดนดั ดแู ลไดต้ ลอด อ�ำเภอบา้ นโฮ่ง ต�ำบลบ้านโฮ่ง ตลาดนัดต�ำบลบ้านเหล่ายาว จงึ หาอาสา ตลาดนัดต�ำบลศรีเต้ีย ตลาดนัดต�ำบลหนองปลา สมัคร สะหวาย และตลาดนดั ตำ� บลปา่ พลู ซงึ่ กศน.อำ� เภอ ซ่งึ เคยเปน็ บา้ นโฮง่ ไดจ้ ดั กจิ กรรมรณรงค์ “ปน่ั รกั ษก์ ารอา่ น” นักศกึ ษา โดยครู กศน. ได้ศึกษากิจกรรมท่ีน่าสนใจจาก กศน. และยัง You Tube แลว้ นำ� ไปจดั ใหก้ ลุม่ เปา้ หมาย เปน็ วิทยการ ในส่วนของห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับ สอนวชิ าชีพ ชาวตลาด (ตลาดนัดชวนอ่าน) ตั้งอยู่ท่ีตลาดนัด (พบั เหรียญ ต�ำบลบ้านโฮ่ง อ�ำเภอบ้านโฮ่ง จ.ล�ำพูน ซึ่งจะ โปรยทาน เปดิ ตลาดตอนเย็น ครู กศน. จะนำ� ชัน้ วางหนงั สือ ทำ� ช่อดอกไม้ โต๊ะ เก้าอี้ มาจัดทุกครั้งท่ีมีตลาด โดยจัดเป็นซุ้ม ฯลฯ) มาช่วย บรรณารกั ษจ์ ะชว่ ยกนั นำ� หนงั สอื มาเวยี นใหบ้ รกิ าร เป็นบางคร้งั และสามารถยืมไปอ่านที่บ้านได้ ครูพยายาม ในช่วงทคี่ รู มกี จิ กรรมเชงิ รกุ เชน่ มกี จิ กรรมทำ� เหรยี ญโปรยทาน กศน. เพื่อใหผ้ ทู้ ีส่ นใจไดเ้ ขา้ รว่ ม มี QR Code ท่ีสามารถ ไมว่ า่ ง chat กับบรรณารักษ์ได้ และมีการสอบถาม ความพึงพอใจของผูร้ ับบรกิ ารด้วย 2. ช่วงแรกชาว เปดิ ใหบ้ รกิ ารทกุ วนั ทม่ี ตี ลาดนดั เรม่ิ ตง้ั แต่ เวลา14.00 น. บ้านไม่ค่อย กลา้ นงั่ ครู พะเยา - เปน็ ตลาดถาวร กศน.อ�ำเภอเมืองพะเยา จัดต้ังห้องสมุด - ตอ้ งเชญิ ชวน ตลาดวัดต๋อม - เปดิ ใหบ้ ริการ เคลื่อนท่ีส�ำหรับชาวตลาด ท่ีตลาดวัดต๋อมกลาง กลาง ทงั้ วัน ซง่ึ เป็นพ้ืนท่ขี องวดั เปน็ ตลาดถาวร โดยครู กศน. - ส่อื ที่ให้บรกิ าร อ�ำเภอเมือง มจี ำ� นวนนอ้ ย พะเยา และบรรณารักษ์ได้ประสานกับเจ้าอาวาสและ ผู้เกี่ยวข้อง ขอใช้พื้นท่ีส่วนหนึ่งในตลาด จัดมุม หนงั สอื และวารสารเพอื่ ใหบ้ รกิ ารตลอดทง้ั วนั และ ได้จัดท�ำ QR Code เพื่อให้ผู้รับบริการได้เข้าถึง สถานท่ีส�ำคญั ในอำ� เภอเมอื งพะเยา 48

ประเภทของ การดำ� เนินการ ปัญหา และการ จังหวดั /ตลาด ตลาด จดุ เดน่ แกไ้ ขปญั หา /การใหบ้ ริการ ของพน้ื ที่ น่าน - เป็นตลาดถาวร จาก นโยบายของส�ำนักงาน กศน. ได้ให้ - มีจุดเด่นในภาพรวมของโครงการ - พน้ื ที่จัดบรกิ าร ตลาดเชยี งแข็ง - เปิดให้บริการ สำ� นกั งาน กศน.จงั หวดั จดั ใหม้ ี “หอ้ งสมดุ เคลอื่ นที่ ส่งเสริมการอ่านในจังหวัดน่าน คือ ค่อนขา้ งจ�ำกดั อ�ำเภอเมืองน่าน 24 ชัว่ โมง ส�ำหรับชาวตลาด” ต้นแบบ จังหวัดละ 1 แห่ง มีการสร้างตัวช้ีวัดให้ กศน.อ�ำเภอ มาก ในส่วนของส�ำนักงาน กศน.จังหวัดน่าน ได้จัด ทุกแห่งได้ประเมินตนเอง ว่ามีผล - ไมม่ งี บประมาณ ท�ำห้องสมุดเคลื่อนที่ส�ำหรับชาวตลาด ต้นแบบ การด�ำเนินงานอยู่ในระดบั ใด มาดำ� เนนิ การ ที่อ�ำเภอเมืองน่าน จากนั้นจึงได้จัดท�ำห้องสมุด ต้องใชง้ บจดั คู่ขนาน ไปอีก 14 อ�ำเภอ ๆ ละ 1 แห่ง กจิ กรรมทกั ษะ รวมท้งั สิ้น 15 แหง่ ชวี ติ มาใชใ้ น ห้องสมุดเคลื่อนท่ีส�ำหรับชาวตลาด การจดั กิจกรรม ต้นแบบที่อ�ำเภอเมืองน่าน เดิมตั้งอยู่ที่ตลาด แทน ราชพสั ดุ(กาดศรคี ำ� )บา้ นดอนศรเี สรมิ ตำ� บลในเวยี ง - หนังสือ/ ซง่ึ เปน็ ตลาดถาวร เปดิ ทงั้ วนั มคี นมาใชบ้ รกิ ารมาก วารสารทน่ี �ำมา เพราะเดินทางไปมาสะดวก เริ่มแรก ครู กศน. ใหบ้ ริการ ได้ส�ำรวจตลาด ในอ�ำเภอเมืองน่าน 3-4 แห่ง ในตลาด จนกระทง่ั ไดท้ ต่ี ลาดแหง่ นี้ ซงึ่ ครู กศน.ไดป้ ระสาน ต้องใชห้ นงั สือ กบั คณุ ช่อฟา้ ดำ� รง ผูจ้ ัดการตลาด ขอใช้พน้ื ท่ีเพ่ือ และวารสาร ตงั้ มมุ อา่ นหนงั สอื โดยจดั ทำ� เปน็ ซมุ้ เพอ่ื วางหนงั สอื จากห้องสมุด และวารสาร ใหแ้ มค่ า้ พอ่ คา้ และประชาชนสามารถ อ�ำเภอ/จงั หวดั มาหยิบยืมอ่านได้ มีการส�ำรวจความต้องการว่า น่าน ต้องการหนังสือ ประเภทใด และมีบริการถุงผ้า มาเวียนให้ เพ่ือให้สามารถยืมหนังสือไปอ่านที่บ้านได้ บริการ นอกจากนี้ ครู กศน.และบรรณารกั ษย์ งั ไดน้ ำ� หนงั สอื และวารสารมาสบั เปลยี่ นหมนุ เวยี นบอ่ ย ๆ อกี ดว้ ย - หนังสือค่อน ขา้ งเกา่ ต่อมา ตลาดราชพัสดุ (กาดศรีค�ำ) มีการ ปรับปรุง จึงย้ายห้องสมุดตลาดเคลื่อนท่ี ไปท่ี ตลาดเชยี งแขง็ ซ่ึงเปน็ ตลาดถาวร ที่เปิดขายของ เฉพาะตอนเยน็ มมี มุ หนงั สอื จดั ตงั้ ไวใ้ นตลาดตลอด 24 ช่ัวโมง และมีครู กศน. น�ำหนังสือ/วารสาร มาสบั เปลยี่ นใหบ้ รกิ าร อุทัยธานี - เป็นตลาดถาวร หอ้ งสมดุ สำ� หรบั ชาวตลาดจงั หวดั อทุ ยั ธานี - ท�ำเลที่ตั้ง บรรยากาศเหมาะแก่ - เด็กไมช่ อบอ่าน ตลาดสด - เปิดบริการวนั เป็นห้องสมุดท่ีเกิดข้ึนจากพระราชด�ำริในสมเด็จ การใชบ้ ริการ หนงั สือท่ีเปน็ เทศบาล 2 จนั ทร–์ วนั ศกุ ร์ พระกนษิ ฐาธริ าชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ - มสี ื่อทหี่ ลากหลาย รูปเลม่ (ริมแม่นำ�้ สะแก เวลา 15.30 สยามบรมราชกุมารี เพื่อส่งเสริมการอ่าน - เทศบาลเมอื งอทุ ยั ธานใี หก้ ารสนบั สนนุ - สรา้ งนวัตกรรม กรัง) -19.00 น. ของประชาชน ชุมชนชาวตลาดอันจะน�ำไปสู ่ งบประมาณในการปรับปรุงซ่อมแซม การอ่าน หยุดวนั เสาร-์ การเรยี นรทู้ ห่ี ลากหลายในการพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ อาคาร หนงั สอื โดย อาทติ ย์ และ การดำ� เนนิ งาน ไดป้ ระสานงานกบั เทศบาล - TK Park ใหก้ ารสนับสนนุ ส่ือ จัดทำ� นวนยิ าย วันนักขตั ฤกษ์ อ�ำเภอเมืองอุทัยธานี ในการปรับปรุงอาคาร สั้น ๆ และ เนือ่ งจากเป็นอาคารเก่า ต้ังอยู่ ณ อาคารทรงไทย นา่ สนใจ เชน่ รมิ แมน่ ำ�้ สะแกกรงั ตลาดสดเทศบาล 2 (ตลาดลาน เอาหนา้ เด็ก สะแก เป็นตลาดสด) ใสเ่ ขา้ ไปในภาพ ผู้ใช้บริการส่วนใหญ่เป็นเด็ก ลูกหลาน พอ่ คา้ แม่ค้าในตลาด 49

ประเภทของ การด�ำเนินการ ปญั หา และการ จังหวัด/ตลาด ตลาด จุดเด่น แกไ้ ขปญั หา /การใหบ้ รกิ าร ของพืน้ ท่ี ก�ำแพงเพชร - เป็นตลาดถาวร ในปงี บประมาณ 2562 จงั หวดั กำ� แพงเพชร - ท�ำเลท่ีตั้งเหมาะสม บรรยากาศ ตลาดพวงทอง - เปดิ ใหบ้ รกิ าร มีนโยบายการด�ำเนินงานเกี่ยวกับห้องสมุด ทีท่ กุ คนเข้าถึงได้งา่ ย ต�ำบลนครชมุ ทกุ วนั ตลอด เคลอ่ื นท่สี ำ� หรบั ชาวตลาด ดังน้ี - มีส่อื หนังสือ วารสารนา่ สนใจ อ�ำเภอเมือง 24 ชว่ั โมง 1) ให้สถานศึกษาขยายผลตามบริบท กำ� แพงเพชร ของแตล่ ะอำ� เภอ ปญั หาคอื พน้ื ทต่ี ลาดเลก็ ลกั ษณะ เปน็ หย่อม ๆ ให้จัดตามตลาดนดั และกศน.อ�ำเภอ จัดแผนลงตลาดเดือนละ 1 ครั้ง โดยขอ ความอนเุ คราะหร์ ถโมบายจากจังหวัด 2) ตัง้ เป็นหอ้ งสมดุ เคลอื่ นท่ถี าวร จ�ำนวน 1 แห่ง คือ ตลาดพวงทอง ท่ีต้ังต�ำบลนครชุม อ�ำเภอเมือง จังหวัดก�ำแพงเพชร นอกจากน้ัน เปน็ ลกั ษณะจดั แบบเคลอื่ นทตี่ ามตลาดนดั ทกุ อำ� เภอ บรรณารกั ษห์ อ้ งสมดุ เฉลมิ ราช ฯ จงั หวดั ก�ำแพงเพชรได้รับมอบหมายให้ด�ำเนินการจัดหา สถานทใี่ นการจดั หอ้ งสมดุ เคลอ่ื นทช่ี าวตลาด โดย ไดต้ ดิ ตอ่ จดั ทำ� ตลาดพวงทอง ตำ� บลนครชมุ ซง่ึ เปน็ ตลาดยอ้ นยคุ ทจี่ ดั ขน้ึ ทกุ ตน้ เดอื น โดยเจา้ ของตลาด มอบให้จัดเป็นห้องสมุดเคล่ือนที่เป็นลายลักษณ์ อักษร ได้เครือข่ายท่ีสนับสนุน คือ เทศบาลนคร ชมุ และใชง้ บประมาณในการดำ� เนนิ งานของ กศน. อำ� เภอเมอื ง ช่วงระหว่างวัน จะมีครู กศน.ต�ำบล ครูอาสาสมัคร และบรรณารักษ์ และอาสาสมัคร เวียนกันมาให้บริการและจัดกิจกรรมทุกวัน โดย จะมกี ารเวยี นหนงั สือจากหอ้ งสมดุ เฉลิมราช และ โครงการรับบริจาคสื่อ/เครือข่ายมาให้บริการ เดือนละหลายพันเล่ม และหนังสือท่ีผู้รับบริการ นิยมมากคือ หนังสือเก่ียวกับพระเคร่ือง/วารสาร พระ/ชีวจิต เป็นต้น และในช่วงสิ้นเดือนจะมี การจัดกิจกรรมที่หลากหลาย เน่ืองจากมีตลาด ย้อนยุคนครชมุ มีผมู้ าใชบ้ รกิ ารเป็นจ�ำนวนมาก 50