workป2

\"….ได้ดำเนนิ กำรในแนวทำงทถ่ี ูกต้องแลว้ ขอใหร้ ีบเรง่ หำวธิ ีปรับปรงุ และเพ่ิมประสทิ ธิภำพตอ่ ไป เพรำะโครงกำรแก้มลิงในอนำคต จะสำมำรถช่วยพ้ืนที่ไดห้ ลำยพ้ืนท่ี….\" พระรำชดำรสั แก้ปัญญำน้ำทว่ มพระบำทสมเด็จพระเจำ้ อย่หู ัวฯ







ความเป็นมาของโครงการแก้มลงิ โครงการแก้มลิง เป็นแนวคิดในพระราชดาริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพ่ือแกป้ ัญหาอทุ กภยั โดยพระองคท์ รงตระหนักถงึ ความรุนแรงของอุทกภยั ทีเ่ กิดขึ้นในกรงุ เทพมหานครเม่ือปี พ.ศ.2538 จึงมีพระราชดาริ \"โครงการแก้มลิง\" ข้ึน เม่ือวันท่ี ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๓๘ โดยให้จัดหาสถานที่เก็บกักน้าตามจุดต่างๆ ในกรุงเทพมหานคร เพื่อรองรับน้าฝนไว้ชั่วคราว เมื่อถึงเวลาที่คลองพอจะระบายน้าได้จึงค่อยระบายน้าจากส่วนที่กักเก็บไว้ออกไป จึงสามารถลดปญั หาน้าท่วมได้ แนวคดิ ของโครงการแก้มลงิ แนวคิดของโครงการแก้มลิง เกิดจากการที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มีพระราชดาริถงึ ลิงท่ีอมกล้วยไว้ในกระพุ้งแกม้ ไดค้ ราวละมากๆ จึงมีพระราชกระแสอธิบายว่า \"ลิงโดยทัว่ ไปถา้ เราสง่ กลว้ ยให้ ลงิ จะรบี ปอกเปลือก เอาเขา้ ปากเคีย้ ว แลว้ นาไปเก็บไวท้ ีแ่ กม้ ก่อน ลิงจะทาอย่างน้ีจนกล้วยหมดหวีหรือเต็มกระพุ้งแก้ม จากน้ันจะค่อยๆ นาออกมาเค้ียวและกลืนกินภายหลงั \" ดว้ ยแนวพระราชดารนิ ี้ จึงเกดิ เปน็ \"โครงการแก้มลงิ \" ข้ึน เพือ่ สรา้ งพน้ื ท่กี ักเก็บน้า ไว้รอการระบายเพือ่ ใช้ประโยชนใ์ นภายหลัง

ลักษณะและวิธกี ารของโครงการแกม้ ลิง ลักษณะของโครงการแกม้ ลงิ จะดาเนนิ การระบายนา้ ออกจากพ้ืนทตี่ อนบน เพอื่ ให้นา้ ไหลลงคลองพักน้าทีช่ ายทะเล จากนน้ั เมื่อระดบั น้าทะเลลดลงจนตา่ กวา่ น้าในคลอง น้าในคลองจะไหลลงสู่ทะเลตามธรรมชาติ ต่อจากน้ันจะเร่ิมสูบน้าออกจากคลองที่ทาหน้าที่แก้มลิง เพื่อทาให้น้าตอนบนค่อยๆ ไหลมาเอง จึงทาให้เกิดน้าท่วมพ้ืนที่ลดน้อยลง จนในท่ีสุดเม่ือระดับน้าทะเลสูงกว่าระดับในคลอง จงึ ปดิ ประตูระบายน้า โดยใหน้ า้ ไหลลงทางเดียว (One Way Flow) ประเภทของโครงการแกม้ ลิง โครงการแกม้ ลงิ มี ๓ ขนาด คือ ๑. แกม้ ลงิ ขนาดใหญ่ (Retarding Basin) คือ สระนา้ หรอื บงึ ขนาดใหญ่ ท่รี วบรวมนา้ ฝนจากพ้ืนทบ่ี ริเวณนน้ั ๆ โดยจะกกั เกบ็ ไว้เป็นระยะเวลาหน่ึงกอ่ นท่ีจะระบายลงส่ลู าน้าพนื้ ทเ่ี กบ็ กกั นา้ เหลา่ น้ไี ดแ้ ก่ เขือ่ น อ่างเกบ็ นา้ ฝาย ทุง่ เกษตรกรรม เปน็ ต้น ลักษณะสิง่ กอ่ สร้างเหลา่ น้ีจะมีวัตถปุ ระสงค์อนื่ ประกอบดว้ ย เช่นเพ่อื การชลประทาน เพ่ือการประมง เป็นตน้ ๒. แก้มลิงขนาดกลาง เป็นพ้ืนท่ีชะลอน้าที่มีขนาดเล็กกว่า ก่อสร้างในระดับลุ่มน้า มักเป็นพื้นท่ีธรรมชาติ เชน่ หนอง บงึ คลอง เป็นตน้ ๓. แก้มลิงขนาดเล็ก (Regulating Reservoir) คือแก้มลิงท่ีมีขนาดเล็กกว่า อาจเป็นพืน้ ทีส่ าธารณะ สนามเดก็ เลน่ ลานจอดรถ หรอื สนามในบ้าน ซึง่ ตอ่ เข้ากับระบบระบายนา้ หรือคลอง ท้งั นแ้ี กม้ ลงิ ทอ่ี ยใู่ นพน้ื ทเี่ อกชน เรียกว่า \"แกม้ ลิงเอกชน\" สว่ นท่ีอยูใ่ นพน้ื ท่ีของราชการและรัฐวิสาหกิจจะเรียกว่า \"แก้มลงิ สาธารณะ\"

การจัดหาและออกแบบโครงการแกม้ ลิง การพิจารณาจัดหาพ้ืนที่กักเก็บน้านั้น ต้องทราบปรมิ าตรน้าผิวดินและอัตราการไหลผิวดินท่ีมากที่สุดที่จะยอมปล่อยให้ออกได้ในช่วงเวลาฝนตก โดยสิ่งสาคัญคือต้องจัดหาพื้นท่ีกักเก็บให้พอเพยี ง เพ่ือจะได้ไมเ่ ป็นปัญหาในการระบายน้า ปัจจุบันมีแก้มลิงท้ังขนาดเล็ก และขนาดใหญ่กระจายอย่ทู ั่วกรงุ เทพมหานคร กวา่ 20 จุด ซง่ึ ส่วนใหญ่เป็นพ้ืนที่ทางฝ่ังธนบุรี เนื่องจากมคี ลองจานวนมาก และระบายน้าออกทางแม่น้าเจา้ พระยา โครงการระบายนา้ ในพนื้ ทฝ่ี ั่งตะวนั ออกของแม่น้าเจ้าพระยา โดยจะใช้คลองท่ีต้ังอยู่ชายทะเลด้านจังหวัดสมทุ รปราการ ทาหน้าท่ีเป็นทางเดินของน้า ต้ังแต่จังหวัด สระบุรี พระนครศรีอยุธยาปทุมธานี นนทบรุ ี และกรุงเทพมหานคร ส่วนท่ีสอง คือคลองในพ้ืนท่ีฝ่ังตะวันตกของแม่น้าเจ้าพระยา ซ่ึงจะใช้คลองมหาชัยคลองสนามชัย และแม่น้าท่าจีน ทาหน้าท่ีเป็นคลองรับน้าในพ้ืนท่ีตั้งแต่จังหวัดอ่างทอง อยุธยาปทุมธานี นครปฐม และกรงุ เทพมหานคร แล้วระบายลงสทู่ ะเลด้านจังหวดั สมุทรสาคร นอกจากนี้ยังมีโครงการแก้มลิง \"แม่น้าท่าจีนตอนล่าง\" เพื่อช่วยระบายน้าที่ท่วมใหเ้ ร็วขน้ึ โดยใช้หลกั การควบคมุ น้าในแม่น้าท่าจีน คือ เปดิ การระบายน้าจานวนมากลงสู่อ่าวไทยเมอื่ ระดับน้าทะเลตา่ ซึ่งโครงการนี้จะประกอบไปดว้ ย ๓ โครงการในระบบคอื

๑.โครงการแกม้ ลงิ \"แมน่ า้ ทา่ จนี ตอนลา่ ง ๒.โครงการแกม้ ลงิ \"คลองมหาชยั -คลองสนามชัย\" ๓.โครงการแกม้ ลิง \"คลองสนุ ขั หอน\" ด้วยพระปรีชาญาณ และพระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ ัว ทท่ี รง หว่ งใยพสกนกิ รของพระองค์ \"โครงการแกม้ ลงิ \" จงึ เกดิ ขนึ้ และชว่ ยบรรเทาวิกฤต และความเดอื ดร้อนจากนา้ ท่วมรอบกรงุ เทพมหานคร และปรมิ ณฑลใหเ้ บาบางลงไปได้ โดยอาศยั เพยี งแคว่ ธิ ีการทางธรรมชาติ