e book

หนังสืออิเลก็ ทรอนกิ ส์ จัดทาโดย นางสาวพุทธมาศ เรศประดิษฐ รหัสนกั ศกึ ษา 6117701001037 เลขท่ี 19 ห้อง 1 นกั ศึกษาคณะพยาบาลศาสตร์ ชน้ั ปีที่ 2 การพยาบาลผู้ใหญ่ 2

บทท่ี 1 แนวคิด ทฤษฎี หลกั การพยาบาลในวัยผใู้ หญ่ ท่มี ีภาวการณ์เจบ็ ปว่ ยเฉียบพลัน วกิ ฤติ

ความหมาย ภาวะการเจ็บป่วยเฉียบพลัน วิกฤต การพยาบาล ผ้ปู ่วยท่มี กี ารเจ็บป่วยเกิดข้ึนกะทันหัน จนถึงข้ันอันตราย ตอ่ ชีวิต เพ่ือให้ผู้ป่วยปลอดภัยและไม่มีภาวะแทรกซ้อน เป็นการพยาบาลที่เช่ียวชาญเฉพาะสาขาในการดูแล ผู้ป่วยทั้งคน ตามการตอบสนองของบุคลต่อความ เจบ็ ปว่ ย

ววิ ฒั นาการของการดูแลผปู้ ว่ ยภาวะ เฉียบพลัน วิกฤต ในอดีต ผู้ป่วยภาวะเฉียบพลัน วิกฤต จะถูกจัดให้รักษาในหน่วย พิเศษ คือ ไอซียู จัดต้ังคร้ังแรกในประเทศสหรัฐอเมริกา ในปี ค.ศ. 1950 มกี ารนาเอาอุปกรณ์ขัน้ สูงมาใช้ ในการเฝ้า ระวงั อาการ และรกั ษา มีการใช้ยานอนหลับ ยาแก้ปวด ทา ให้มีผลกระทบ หรือภาวะแทรกซ้อน ผู้รับบริการมีความ ประทบั ใจคอ่ นข้างนอ้ ย ในปัจจุบนั เปน็ การดูแลแบบคอ่ ยเป็นค่อยไป โดยให้มีความปลอดภัย และให้มีอันตรายน้อยท่ีสุด มีพัฒนาการติดต่อสื่อสารกับ ผู้ปว่ ยและญาติ เน้นการทางานเป็นทีมกับสหสาขาวิชาชพี

ประเดน็ ปัญหาท่เี ก่ียวขอ้ งเกีย่ วกับการดแู ลผ้ปู ่วย ภาวะการเจ็บป่วยเฉยี บพลัน วกิ ฤต 1.มคี วามซบั ซ้อน ต้องได้รบั การดูแลใกล้ชิด ต้องใช้อุปกรณ์ ข้ันสงู 2.ผู้ป่วยวิกฤตมีจานวนมากขึ้น ไม่ใช่เฉพาะไอซียูแต่ กระจายอยูต่ ามหอผปู้ ่วยต่าง ๆ 3.ปัญหาอบุ ัตกิ ารณท์ ่ีพบบ่อยทส่ี ดุ คือ ปัญหาท่ี 1 การจดั การทางเดนิ หายใจ ปญํ หาท่ี 2 การดูแลสายยางที่สอดใส่เข้าไปในร่างกายเพ่ือ การตรวจรกั ษา หรอื เฝ้าระวงั การเปลี่ยนแปลงของรา่ งกาย ปญํ หาท่ี 3 ปัญหาในการใหย้ า 4.มีโรคตดิ เชอื้ อุบัตซิ า้ และตดิ เช้อื อุบัติใหม่ 5.มกี ารระบาดโรคไขห้ วัดใหญ่สายพันธ์ใุ หม่ 2009 ท่ีรุนแรง กวา้ งข้ึน

8.มีการใช้เทคโนโลยีข้ันสูงมากขึ้น เกิด ICU delirium เพ่ิมมากขึ้น เกิดประเด็นปัญหาทางจริยธรรม ค่าใช้จ่าย สงู ข้นึ ยา และเทคโนโลยีตา่ ง ๆ ต้องนาเขา้ จากต่างประเทศ ส่งผลตอ่ เศรษฐกิจของครอบครัวผปู้ ว่ ยและต่อประเทศ 9.ประชาชนเข้าถึงบริการมากข้ึน ประกอบกับการเจ็บป่วย ทัง้ โรคตดิ เช้อื และไม่ติดเชื้อมากขนึ้ 10.ประเทศตา่ งๆขาดแคลนผู้มีความรู้ความสามารถสาขา การพยาบาลผ้ปู ว่ ยวิกฤต 11.เกิด ICU delirium ในผู้สูงอายุ พบมากในผู้ป่วยที่ ใช้เคร่อื งช่วยหายใจ 12.ทุกประเทศท่ัวโลก พบว่าโรคหัวใจเป็นสาเหตุการตาย อันดับ 1

การดแู ลผู้ปว่ ยทม่ี ีภาวะการเจ็บป่วยเฉยี บพลัน วิกฤตในปจั จบุ นั 1.ใช้เทคโนโลยีขั้นสงู ทางการแพทย์ การช่วยให้ร่างกายผู้ป่วย ได้เคล่ือนไหวเร็วที่สุด เพื่อลดภาวะแทรกซ้อน ป้องกันการ เกิด ICU delirum ลดระยะเวลาอยู่ในไอซียู ลดเวลาอยู่ โรงพยาบาล 2.อนุญาตให้มีการเยี่ยมของญาติ โดยเฉพาะอย่างย่ิงใน ระยะสดุ ทา้ ยของชวี ิต 3.ทมี สหสาขาวิชาชีพมีการทางานร่วมกันในการตรวจเยี่ยม ผู้ป่วยร่วมกนั ทกุ วนั ทุกคร้งั ที่จาเปน็ 4.เชื้อดื้อยาเพิ่มมากขึ้น เน้นการป้องกันการมีมาตรการ ป้องกันการติดเช้ือในโรงพยาบาล (nosocomial infection)

ผู้ ป่ ว ย ภ า ว ะ วิ ก ฤ ติ จ ะ มี ปั ญ ห า ท า ง ร่ า ง ก า ย ที่ คุกคามชวี ติ ภาวะเจบ็ ป่วยวิกฤต เป็นภาวะที่เกิด รว่ มกับภาวะใดภาวะหนึ่งดงั นี้ 1.ภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตดั เชน่ เลือดออกมาก การติดเช้ือ อย่างรนุ แรงจนเกิดภาวะไตวายเฉียบพลัน 2.ภาวะวกิ ฤตจิ ากโรคเร้อื รงั ทมี่ กี ารกาเรบิ ของโรค เช่น ภาวะ หายใจวายในผ้ปู ว่ ยทีม่ ีการอุดก้ันของทางเดินหายใจเร้อื รงั 3.เกิดการบาดเจ็บท่ีสมอง ท่ีไขสันหลังมีการล้มเหลวของ อวยั วะหลายระบบ 4.การแพ้ยา สารเคมีหรอื ได้รับสารพษิ 5.โรคมะเรง็ ลกุ ลามไปอวัยวะสาคญั 6.โรคกรรมพันธุแ์ ละโรคเส่ือม

ส ม ร ร ถ นะ ขอ ง พ ยา บ า ล ที่ ดู แ ล ผู้ ป่ ว ย ภา ว ะ ก า ร เจบ็ ป่วย เฉียบพลัน วิกฤต 1.ความรู้ (knowledge) เช่น ความรู้ดา้ นภาษาองั กฤษ 2.ทักษะ (skill) คือ ความชานาญหรือความสามารถในการ กระทาหรอื การปฏิบัตอิ ยา่ งใดอย่างหนึ่ง 3.ทัศนคติ (attitude)ค่านิยมและความคิดเห็นเก่ียวกับ ภาพลกั ษณข์ องตน เชน่ ความเชอ่ื มน่ั ในตนเอง 4.บุคลิกลักษณะประจาตัวของบุคคล (traits) เช่น การเป็น คนทีน่ ่าเชือ่ ถือและไว้วางใจ 5.แรงขับภายใน (motives) เช่น บุคลที่มุ่งผลสาเร็จมัก ต้ังเป้าหมายท่ีท้าทายและพยามทาให้สาเร็จตามเป้าหมาย ท่ีตั้งไว้ ตลอดจนปรบั ปรงุ วิธีการทางานของตนเองตลอดเวลา

สมรรถนะของพยาบาลในการดูแลผ้ปู ่วยภาวะการ เจบ็ ป่วย เฉยี บพลนั 1.การประเมินสภาพ และวนิ ิจฉยั การพยาบาล แบบประเมิน ผู้ป่วยภาวะวกิ ฤตทิ นี่ ิยมใช้มาก คือ แบบประเมินตามกรอบ แนวคิดทางการพยาบาล FANCAS 2.วางแผนให้การพยาบาลร่วมกับสหสาขาวิชาชีพ เพ่ือ ประสทิ ธภิ าพ 3.ปฏบิ ตั กิ ารพยาบาล ในการจัดการดูแลช่วยเหลือในระยะ วกิ ฤตและเฉียบพลัน 4.ดูแลผ้ปู ว่ ยทางดา้ นรา่ งกาย 5.ดูแลด้านจติ สงั คม 6. ประเมินผลการพยาบาลตามเกณฑ์ที่ตั้งไว้ บันทึกผลการ ประเมินท่ีเกย่ี วข้องกบั ผู้ป่วย 7. ตัดสินใจแก้ปัญหาใหผ้ ปู้ ว่ ยในสถานการณต์ ่าง ๆ 8. เคารพกฎหมายและปฏิบัติตามจรรยาบรรณแห่งวิชาชีพ การพยาบาล

9. ใหก้ ารดูแลอย่างเท่าเทยี ม 10. รายงานอบุ ัติการณ์ ท่ีเกิดข้ึนในการพยาบาลผู้ปว่ ย เชน่ การแพย้ า 11. มที กั ษะในการสือ่ สาร ทีมงานสุขภาพ ผู้ปว่ ย และ ญาติ 12. สามารถปฏบิ ัติหนา้ ทใ่ี นการทางานเป็นทมี 13. จดั สภาพแวดลอ้ มใหม้ ีความปลอดภัย 14. จดั การเกี่ยวกับการประกนั คุณภาพทางการพยาบาล 15. การศกึ ษา อบรม ต่อเนื่องเพื่อพัฒนาตนเองอยู่ ตลอดเวลา 16. นาหลักฐานเชงิ ประจกั ษ์ งานวิจยั มาใชใ้ นการพยาบาล

การใชก้ ระบวนการพยาบาลผู้ป่วยภาวะการเจบ็ ปว่ ย เฉยี บพลนั วิกฤต 1.การประเมนิ สภาพ (Assessment) 2.การวินจิ ฉยั ทางการพยาบาล (Nursing diagnosis) 3.การวางแผนการพยาบาล (Planning ) 4.การปฏิบัติการพยาบาล ( Implementation) 5.การประเมินผลการพยาบาล (Evaluation)

การประเมินภาวะสุขภาพของผู้ปว่ ยภาวะการ เจบ็ ป่วย เฉยี บพลัน วิกฤต 1.EKG monitor เคร่อื งวัดความดัน การไหลเวียน โลหิต (hemodynamics monitoring) 2.แบบประเมนิ ความเจ็บปวด 3.แบบประเมินความรุนแรงของความเจ็บป่วยวิกฤต 4.แบบประเมนิ ภาวะเครียดและความวิตกกงั วล 5.แบบประเมนิ ภาวะสับสนเฉยี บพลันในผูป้ ่วยไอซยี ู

แนวปฏิบตั ทิ างการพยาบาลผ้ปู ว่ ยภาวะการ เจบ็ ป่วย เฉยี บพลนั วิกฤต A = Awakening trials ส่งเสรมิ ให้ผปู้ ่วยต่ืนตัวเรว็ ลดการให้ยานอนหลบั B = Breathing trials(Spontaneous) สง่ เสรมิ ให้ผปู้ ่วยหย่าเครือ่ งหายใจ และหายใจเอง C = Coordination ประสานงานกันในทมี D = Delirium ประเมนิ ภาวะสับสน ระวังเรื่องการใหย้ านอนหลบั หยา่ เครื่องชว่ ยหาใจไดเ้ ร็วข้นึ และปอ้ งกัน ICU delirium E = Early mobilization and ambulation สง่ เสรมิ ให้มีการเคลื่อนไหวรา่ งกาย และปอ้ งกัน ICU delirium

บทที่ 3 แนวคดิ ทฤษฎี หลักการพยาบาลในวัยผ้ใู หญ่ ทีม่ ีภาวะการเจบ็ ป่วยเรอ้ื รังที่คกุ คามชวี ติ