ฅนเอาถ่าน

ฅน เอาถา่ น ถ่านคุณภาพและน้ำส้มควันไม้ ผลิตภัณฑ์เพ่ือกสิกรรมธรรมชาติ

ถเฅ่อา นนา

“...แตป่ า่ ไม้ทีจ่ ะปลกู น้ัน สมควรท่ีจะปลกู แบบป่าสำหรับ ใช้ไม้หนึง่ ปา่ สำหรับใชผ้ ลหนงึ่ ปา่ สำหรับใชเ้ ป็นฟืน อยา่ งหนึง่ อันนีแ้ ยกออกไปเป็นกว้างๆ ใหญๆ่ การท่ีจะ ปลกู ต้นไมส้ ำหรบั ไดป้ ระโยชน์ดังนี้ ในคำวเิ คราะหข์ อง กรมป่าไม้ รสู้ ึกวา่ จะไมใ่ ช่ปา่ ไม้ เปน็ สวนหรอื จะเป็นสวน มากกว่าเป็นปา่ ไม้ แต่วา่ ในความหมายของการชว่ ยเพอื่ ตน้ น้ำลำธารน้ัน ป่าไม้เช่นน้ีจะเปน็ สวนผลไมก้ ็ตาม หรอื เป็นสวนไมฟ้ ืนก็ตาม นนั่ แหละเปน็ ปา่ ไมท้ ถี่ ูกตอ้ ง เพราะ ทำหน้าทเี่ ป็นป่าคือเป็นต้นไม้ และทำหนา้ ทเ่ี ปน็ ทรัพยากร ในด้านสำหรบั เปน็ ผลทม่ี าเปน็ ประโยชนแ์ ก่ประชาชนได.้ ..” พระราชดำรสั ของพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยหู่ วั ฯ เกย่ี วกบั การพัฒนาปา่ ไม้ เมอ่ื ปีพ.ศ. ๒๕๒๓

ถ่ า น คุ ณ ภ า พ และน้ำส้มควันไม้... ท่ามกลางกระแสการรกั สขุ ภาพและการอนรุ กั ษ์ธรรมชาติ โดยเฉพาะ พื้นที่ปา่ ไมซ้ ึง่ คาดการณ์ว่าเหลอื อย่รู าวร้อยละ ๒๐ ของพืน้ ที่ประเทศ “ถา่ น” เป็นสิง่ หนึง่ ที่ไดร้ ับการกล่าวถึงเนอ่ื งดว้ ยสาเหตวุ ่าการปิง้ ยา่ ง อาหารด้วยถ่านทว่ั ไปอาจนำไปสู่การเจ็บป่วยดว้ ยโรคมะเร็งในที่สุด อกี ทั้งการซ้ือถ่านมาใช้โดยไม่ทราบที่มาอาจเป็นการส่งเสริมให้เกิดการ ตดั ไมจ้ ากปา่ เพอื่ นำมาเผาถา่ นโดยไม่รตู้ ัว

านที่มีคุณสมบัติปลอด สารทาร์ ซึง่ เป็นสารก่อ มะเร็งในปริมาณท่ีน้อย เรียกกันทัว่ ไปวา่ “ถ่าน นำ้ ส้มควนั ไม้” เป็นถา่ นคณุ ภาพทคี่ น เรม่ิ รจู้ กั และผลติ ใชก้ นั มากขน้ึ โดยเฉพาะ ในครัวเรือนที่ทำกสิกรรมธรรมชาติหรือ สวนท่ีมีไม้ยนื ต้น ซ่งึ จะมไี ม้ฟืนจากการ ตัดแต่งก่ิงต้นไม้ในสวนเป็นผลพลอยได้ จำนวนมาก และทสี่ ำคญั การเผาถ่าน ดงั กลา่ ว ซง่ึ นยิ มเผาโดยใชถ้ งั เหลก็ ขนาด ๒๐๐ ลติ ร ยังไดน้ ำ้ ส้มควนั ไม้ (Wood Vinegar) ซ่ึงมสี ารประกอบทางเคมีมาก ลกั ษณะเปน็ เตารูปไข่ ซึ่งจะคอ่ นข้างยุ่ง กวา่ ๒๖๐ ชนิด ทส่ี ามารถนำไปใช้ประ- ยากสำหรบั การก่อสรา้ ง โยชน์ไดอ้ ย่างหลากหลาย ท้งั ในด้าน ส่วนเตาเผาถ่านที่นิยมกันคือเตาเผา เกษตรกรรมธรรมชาติที่ปฏิเสธการใช้ แบบถงั ๒๐๐ ลิตร เพราะหาไดไ้ มย่ าก สารเคมีอย่างส้ินเชงิ อกี ท้ังยงั สามารถ ท้งั ยงั ใชง้ ่าย รวดเร็ว และเหมาะสำหรบั นำไปใช้ในดา้ นสขุ ภาพได้อกี ดว้ ย ซ่ึงนบั ใช้เผาถ่านไม้คุณภาพในครัวเรือนท่ีผลิต เป็นผลพลอยไดช้ น้ิ งามอีกทางหนง่ึ ในจำนวนไม่มากนัก ซ่งึ การเผาถ่านใน การเผาถ่านให้ได้ถ่านที่บริสุทธิ์ดัง ถังขนาดดังกล่าวแต่ละครั้งจะได้ถ่าน กล่าวต้องอาศัยความรู้ความเข้าใจจาก ประมาณ ๑๕ กิโลกรัม และสามารถเกบ็ 5 ฅนเอาถา่ น การทดลองปฏิบัติจริงคร้ังแล้วคร้ังเล่า นำ้ ส้มควนั ไม้ได้ถึง ๕ ลติ ร เพ่อื เก็บไวใ้ ช้ โดยท้ังนี้ขึ้นอยู่กับประเภทของเตาท่ีใช้ ในการเกษตรต่อไป ด้วย เตาเผาถา่ นที่ให้ความรอ้ นกระจาย ตวั ไดด้ ีทว่ั ถงึ ซ่ึงหมายถึงการทำให้ได้ ถ่านที่สกุ ทัว่ ถงึ และสม่ำเสมอทีส่ ดุ จะมี

ผลิตภัณฑ์เพ่ือกสิกรรมธรรมชาติ แ ล ะ สุ ข ภ า พ วสั ดุอปุ กรณท์ ่ใี ช้ในการทำ เตาเมอ่ื ถา่ นสกุ เตาเผาถา่ นแบบถังแดง • ไมห้ รอื เศษวัสดทุ ี่ใช้ป้องกนั ดนิ พัง • กรวยรองน้ำฝน • ถังน้ำมนั ขนาด ๒๐๐ ลิตร • ตะแกรงเหลก็ ใชว้ างรองไม้ฟนื • ท่อใยหิน ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง ขน้ั ตอนการตดิ ตงั้ ๔ นิ้ว ยาว ๑ เมตร เตาเผาถา่ นนำ้ ส้มควนั ไม้ • ทอ่ ใยหินแบบงอ ๙๐ องศา ๑. นำถงั ๒๐๐ ลิตร ตดั ฝาด้านบนออก ให้ 6 • อิฐมอญ ๑๒ ก้อน สามารถเปดิ ปดิ และยดึ กบั ตวั ถงั ได้ เจาะรทู ่ี ฅนเอาถา่ น • ดินและทราย ฝาถงั เปน็ รสู เ่ี หลย่ี ม ขนาด ๒๐x๒๐ ซม. ตรง • ขีเ้ ถา้ หรอื ปูนซเี มนต์ ๑ กก. กน้ ถงั เจาะรูวงกลมเสน้ ผ่าศูนย์กลาง ๔ นว้ิ • ไมไ้ ผ่ขนาดเส้นผ่าศนู ยก์ ลาง ๓ นว้ิ ยาว ๕ เมตร เจาะรูทะลทุ ุกปล้อง • ดินเหนียวผสมแกลบ เพ่ือใชเ้ ปน็ วัสดุ เช่อื มข้อต่อ อดุ รอยรวั่ และปดิ หนา้

๒. ปูพ้ืนดว้ ยทรายหรอื ดินให้มีขนาดความ เตม็ เตา โดยเรยี งฟืนขนาดเลก็ ไว้ข้างลา่ ง กวา้ งยาวเทา่ ขนาดถงั แลว้ นำถงั มาวางลงไป ฟนื ใหญไ่ วข้ ้างบน ๓. ประกอบขอ้ งอ ๙๐ องศา กับทอ่ ใยหิน ๕. ทำการปิดฝาถัง พรอ้ มใช้ดินเหนียวผสม ท่ที ำหนา้ ที่เป็นปลอ่ งควัน พรอ้ มเชอื่ มรอย แกลบดำอุดตามรอยแยกของถงั เพอ่ื ปอ้ ง ตอ่ โดยใช้ดนิ เหนียวผสมข้ีเถา้ แกลบ แล้ว กนั ไม่ใหอ้ ากาศเข้าตามรอยแยก จากนนั้ ใช้กรวด หิน หรืออฐิ หักรองรบั น้ำหนกั ของ นำอิฐบล็อกมาวางให้ตรงช่องหน้าเตาที่ ท่อใยหิน เจาะไว้ 7 ๔. หมุ้ ถังด้วยดินเหนียวหนา ๓๐ ซม. หรือ ทต่ี ง้ั ของเตาเผาถา่ น ควรทำหลงั คามุง ฅนเอาถ่าน ใชไ้ มต้ กี รอบลอ้ มถงั และถมดนิ ลงไปใหท้ ว่ ม กนั แดดกันฝน เพอื่ ความคงทนและสะดวก ถงั เพอ่ื เปน็ ฉนวนปอ้ งกนั ความรอ้ น จากนน้ั ในการทำงานหนา้ เตา สว่ นตำแหนง่ ทใ่ี ชจ้ ดุ ใส่ตะแกรงเหล็กในถังก่อนจัดเรียงไม้ฟืนที่ ไฟหนา้ เตา ควรขดุ ให้ลาดเอยี งเขา้ หาปาก ไมส่ ดหรอื แห้งเกนิ ไป โดยควรใชฟ้ ืนท่ตี ดั เตาเล็กน้อย และควรใหอ้ ยตู่ ่ำกว่าพน้ื เตา เกบ็ ไว้ในร่ม ๑-๒ อาทิตย์ เรยี งซอ้ นกันจน เพื่อให้ความรอ้ นถกู ดดู เขา้ ถงั ได้ง่าย

การเผาถ่าน สีขาวอมเหลือง อณุ หภมู ิทป่ี ล่องควนั จะ ๑. การจุดไฟหนา้ เตา อยทู่ ่ี๘๒-๑๒๐องศาเซลเซยี สขน้ั ตอนนเ้ี ปน็ ควรจดุ ให้ห่างปากเตาประมาณ ๑ ฟุต ช่วงท่ีจะทำให้ถ่านปลอดภัยจากสารทาร์ ปล่อยให้อากาศร้อนเท่าน้ันท่ีไหลเข้าไปใน หรือน้ำมันดนิ ซงึ่ เปน็ พษิ ต่อพืช ดิน รวม เตา ขน้ั ตอนนเ้ี ปน็ การอบไมฟ้ นื ใหแ้ หง้ ควร ทง้ั เปน็ สารกอ่ มะเรง็ จงึ เหมาะสมในการ ใหค้ วามรอ้ นจากหนา้ เตาแบบคอ่ ยเปน็ คอ่ ย ดักเกบ็ น้ำส้มควนั ไม้ ไป ไมเ่ ร่งรัดโหมไฟจนเกินไป เพ่อื ใหไ้ ม้ใน เตาถกู อบแห้งอยา่ งทัว่ ถึงสมำ่ เสมอ ซง่ึ ใช้ ๓. การปิดเตา เวลาประมาณ ๒ ชว่ั โมง โดยสังเกตควนั สี ในชว่ งถา่ นสกุ ซง่ึ เป็นชว่ งท่ไี มก้ ลายเปน็ ขาวของความชื้นจากเนือ้ ไมท้ ี่ปากท่อใหิน ถ่านอยา่ งสมบรู ณ์ สังเกตวา่ เตาไม่มคี วนั 8 ๒. การควบคุมไฟเตา ออกมาจากปากปล่องอกี ทำการอดุ ปาก ฅนเอาถา่ น เมื่อไม้ฟืนภายในเตาเร่ิมติดไฟลุกไหม้ เตาและปากปล่อง ด้วยดินเหนียวรวมทั้ง ซึง่ เปน็ ข้นั ตอนทจี่ ะกลายเป็นถ่าน ใหห้ ยดุ รอยรั่วอืน่ ๆ อยา่ ให้มีควนั เลด็ ลอดออกมา เติมไฟจากภายนอก และลดช่องอากาศที่ ได้โดยเดด็ ขาด จากนน้ั ทิ้งเตาไว้ ๑ คืน ให้ หน้าเตาให้เล็กลง ปล่อยให้เตาเผาไหมต้ ่อ เย็นลงจนสามารถเปิดเตานำถ่านออกมา ไปด้วยความร้อนจากภายในเตาเท่าน้ัน ได้ในเชา้ ของวันถดั ไป ถ่านคุณภาพจะมี โดยสงั เกตดคู วนั ทป่ี ากทอ่ ซง่ึ จะเปลย่ี นเปน็ ลกั ษณะเป็นมนั วาว แกน่ ไมม้ ักมีรอยแตก

เปน็ รปู ดอกไม้ หากใชน้ ว้ิ สมั ผสั จะมฝี นุ่ ถา่ น สำหรบั ในครวั เรอื น นยิ มนำมาใช้ในการ สีดำตดิ มอื มาน้อยมาก เมือ่ นำไปใชจ้ ะให้ เกษตร เชน่ ใชป้ รบั ปรงุ บำรงุ ดนิ ใชเ้ ปน็ สาร ความรอ้ นสูง ปอ้ งกนั กำจดั ศัตรูพืช สารเรง่ การเจรญิ เตบิ โต ของพืชบรเิ วณราก ลำต้น หวั ใบ ดอก น้ำส้มควันไม้ และผล ใชเ้ ปน็ ฮอรโ์ มนพืช เป็นสารยบั ยั้ง น้ำส้มควันไม้เป็นของเหลวสีน้ำตาลใส และควบคุมโรคพชื ทมี่ ีสาเหตุจากไส้เดือน และมีกล่ินควันไฟที่มาจากการควบแน่น ฝอยและเชือ้ รา ควันท่เี กิดมาจากการเผาถ่านไม้ในช่วงท่ไี ม้ กำลังเปลี่ยนเป็นถ่านที่อุณหภูมิภายในเตา ๓๐๐–๔๐๐องศาเซลเซยี สโดยสารประกอบ “...ใครจะว่าเราเชยก็ช่างเขา ขอให้เรา อยู่แบบพอมีพอกินและมีไมตรีจิตต่อกัน จริงๆ ไม่ได้เชย มันล้ำหน้าต่างหาก...” พระราชดำรัสพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ตา่ งๆ ในไมฟ้ นื จะถกู ความรอ้ นทำให้สลาย การเก็บน้ำส้มควนั ไม้ 9 ตวั เกดิ เปน็ สารประกอบใหมก่ วา่ ๒๖๐ชนดิ ๑. การดกั เกบ็ นำ้ สม้ ควนั ไม้ ใหส้ งั เกตสขี อง ฅนเอาถ่าน มีความเปน็ กรดอ่อนๆ ควนั เปน็ สเี หลอื งนำ้ ตาลปนเทา โดยการนำ เนื่องจากมีสารประกอบมากมายจึงนำ กระเบื้องเคลือบสีขาวมาอังที่ปล่องไฟดูจะ ไปใชป้ ระโยชนไ์ ดห้ ลากหลาย ในทางอตุ - เป็นสนี ำ้ ตาล จากน้นั นำท่อไม้ไผ่ท่ีเตรียม สาหกรรมใชผ้ ลิตสารดบั กลิ่นตวั ผลติ สาร ไว้มาวางตอ่ กับปล่องควนั โดยต้งั ทอ่ ไม้ไผ่ ปรบั ผา้ นมุ่ ผลติ ยารกั ษาโรคผวิ หนงั เปน็ ตน้ ให้เอียงชันข้ึนไปประมาณ ๔๕ องศา ห่าง

ขน้ึ ไป ๑ ขอ้ ไมใ้ ผ่ ใช้เลือ่ ยตัดเปิดท่อไมไ้ ผ่ ๐๘.๐๐นาฬกิ าตดิ ไฟหนา้ เตาเวลาประมาณ ใหเ้ ปน็ รู เพอ่ื ใหน้ ำ้ สม้ ควนั ไมห้ ยดลงมาแลว้ ๑๐.๐๐นาฬกิ าเรม่ิ เกบ็ นำ้ สม้ ควนั ไมป้ ระมาณ หาขวดมารองรบั นำ้ ๑๗.๐๐ นาฬกิ า หยดุ เกบ็ นำ้ สม้ ควนั ไม้และ ปดิ เตาเวลาประมาณ ๑๘.๓๐ นาฬกิ า ท้งั นี้ ๒. ทร่ี ะยะหา่ งขน้ึ ไปอกี ๑ ขอ้ ไมใ้ ผห่ รอื ราว ข้ึนอยูก่ ับชนิดของไม้ ความชน้ื และความ ๔๐ ซม.ใหต้ ดิ ตง้ั ระบบควบแนน่ ดว้ ยการใช้ ชำนาญด้วย ผา้ ชบุ นำ้ มาพนั รอบทอ่ และใชข้ วดพลาสตกิ บรรจนุ ้ำเจาะรทู ฝ่ี าขวด ใหน้ ้ำหยดตรงบร-ิ อัตราสว่ นและการใช้ประโยชน์ เวณทพี่ นั ผ้า เพือ่ ให้ทอ่ เยน็ ตลอดเวลา • ความเข้มข้นรอ้ ยละ ๑๐๐ ใช้รกั ษา แผลสด แผลถกู น้ำรอ้ น ไฟลวก น้ำกัด ๓. หมั่นตรวจควนั ทีป่ ล่องเปน็ ระยะ เมื่อสี เท้า และเชอื้ ราท่ีผิวหนัง นำ้ สม้ ควันไมเ้ ขม้ และมีความหนดื มาก จงึ หยดุ เกบ็ น้ำส้มควันไม้ • ผสมนำ้ ๒๐ เทา่ ใชร้ ดทำลายมดปลวก ๔. ตารางเวลาการเกบ็ นำ้ สม้ ควนั ไมห้ ากเรม่ิ • ผสมน้ำ ๕๐ เทา่ พน่ ลงดินเพอ่ื ฆ่าเชอ้ื 10 ฅนเอาถา่ น

โรคท่ีทำลายพืช หากผสมเข้มขน้ มาก • ผสมน้ำ ๒๐๐ เทา่ พน่ ท่ีใบพืชและพ้ืน กวา่ นี้อาจทำให้พชื ตายได้ ดนิ รอบตน้ ไม้ ๗-๑๕ วนั ใชข้ บั ไล่แมลง • ผสมน้ำ ๑๐๐ เทา่ ใช้ดับกลน่ิ ห้องนำ้ ป้องกนั และกำจัดเชอื้ รา กระตุ้นความ ขยะ กรงสตั ว์ ใชใ้ นการเกษตร ราดโคน ต้านทานและการเจริญเติบโตของพืช ตน้ ไม้รักษาโรคราและโรคเนา่ รวมทง้ั เนอ่ื งจากความเขม้ ขน้ ระดบั นจ้ี ะทำลาย ปอ้ งกนั แมลงไมใ่ หว้ างไข่ ประสทิ ธภิ าพ ไขแ่ มลง ฆา่ เชือ้ จุลินทรียท์ มี่ ีโทษตอ่ พืช ของน้ำส้มควันไม้ที่ความเข้มข้นจะมี และช่วยเพ่มิ เช้อื จุลินทรีย์ท่มี ีประโยชน์ ฤทธ์พิ อๆ กบั การอบฆา่ เชอื้ ด้วยการรม ในพื้นที่ที่ใช้สารเคมีอยา่ งหนกั และยาว ควนั โดยผสมรดดินกอ่ นการเพาะปลกู นาน อาจจะไมเ่ หลอื เชือ้ จลุ นิ ทรีย์ทีม่ ี ๑๐ วนั เพราะนำ้ ส้มควันไมท้ รี่ ดลงดิน ประโยชนอ์ ยู่เลย ต้องใชป้ ุย๋ หมกั ร่วม จะไปทำปฏิกิริยากับสารที่มีฤทธิ์เป็น ดว้ ย เพอื่ เพ่ิมประสิทธิภาพการทำงาน ดา่ งเกดิ พษิ ตอ่ พชื ในระยะแรก และเมอ่ื ของจลุ ินทรยี ์ ขณะเดยี วกันพชื และจุ- ผ่านกระบวนการทางเคมีหลังจากน้ัน ลนิ ทรยี ท์ ไ่ี ดร้ บั สารอาหารจากกรดนำ้ สม้ จงึ จะเปน็ การเพม่ิ กา๊ ซคารบ์ อนไดออก- ก็จะเปลี่ยนเป็นสารประกอบต่างๆ ไซด์ และจะเปน็ ประโยชนต์ อ่ พชื ชว่ ยกระตนุ้ ใหพ้ ชื เจรญิ เตบิ โตอยา่ งรวด เร็ว เมือ่ ใบพชื ถกู กระต้นุ ดว้ ยกรดอนิ - ทรีย์อ่อนๆ ช่วั คราว จะกระตนุ้ ใหเ้ กดิ

ความตา้ นทานตอ่ โรค ทำใหใ้ บหนา แขง็ ส้มควันไม้ช่วยสังเคราะห์น้ำตาลและ และเขียวเป็นมันเพ่มิ ปริมาณคลอโรฟิล กรดอะมิโน ทำให้ปรงุ อาหารได้ดีขึน้ พืชจะแขง็ แรง • ในด้านปศุสัตว์ ใช้ลดกล่ินและแมลง และเตบิ โตเรว็ แต่หา้ มใชอ้ ัตราสว่ นท่ี ได้อยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ โดยครงั้ แรกให้ เข้มขน้ กวา่ นฉ้ี ีดพน่ ใบพืช จะทำให้ใบ ผสมนำ้ ๑๐๐ เทา่ หลงั จากน้นั ผสมนำ้ พชื ไหม้ อตั ราผสมในชว่ งนส้ี ามารถนำ เปน็ ๒๐๐ เท่า ใชร้ าดคอกสัตว์ รวมทงั้ ไปฉีดพ่นกองปุ๋ยหมักเพ่ือเพ่ิมปริมาณ มีการนำไปใช้ผสมอาหารสัตว์เพ่ือช่วย จุลินทรีย์ช่วยย่อยอินทรีย์วัตถุให้ปุ๋ย การยอ่ ยอาหารและปอ้ งกนั โรคทอ้ งเสยี หมกั ได้เรว็ • ทำปยุ๋ คณุ ภาพสงู โดยใชน้ ำ้ สม้ ควนั ไม้ • ผสมน้ำ ๕๐๐ เท่า ฉดี พ่นผลอ่อนหลงั เขม้ ข้นร้อยละ ๑๐๐ หมักกับหอยเชอรี่ ตดิ ผลแลว้ ๑๕ วัน ชว่ ยขยายให้ผลโต บด เศษปลา เศษเนอ้ื หรอื กากถว่ั เหลอื ง และฉดี พน่ อกี ครง้ั กอ่ นเกบ็ เกย่ี ว ๒๐ วนั โดยใช้โปรตนี ๑ กิโลกรัมต่อนำ้ ส้มควนั ชว่ ยเพิ่มนำ้ ตาลในผลไม้ เนอื่ งจากน้ำ 12 ฅนเอาถา่ น

ภาพจากผลิตภณั ฑ์ถ่านไม้ไผเ่ พอื่ สขุ ภาพ “บันตนั ” ไม้ ๒ ลติ ร หมกั ๑ เดอื น แลว้ กรองกาก การเก็บรกั ษานำ้ ส้มควันไม้ ออก เวลาใชผ้ สมนำ้ ๒๐๐ เทา่ หมกั กบั ใหบ้ รสิ ุทธิก์ ่อนใช้ สมนุ ไพร เชน่ ใบสะเดา หางไหลแดง เน่ืองจากนำ้ สม้ ควนั ไม้มีสารประกอบ ใบเสม็ด เพมิ่ ประสทิ ธิภาพของน้ำสม้ ๒๖๐ กวา่ ชนดิ ยอ่ มมปี ระโยชนแ์ ละโทษจึง ควนั ไมใ้ นการไลแ่ มลง ปอ้ งกันโรคและ ตอ้ งทำให้บริสทุ ธ์กิ ่อนใช้โดยมวี ธิ ีการดังน้ี สามารถเกบ็ ไว้ไดน้ านโดยไม่บูดเนา่ ๑. การปล่อยให้ตกตะกอน เป็นวธิ ีง่ายๆ ที่ • ผสมในอาหารสตั ว์ จะชว่ ยยอ่ ยอาหาร นยิ มทำกัน โดยนำนำ้ สม้ ควนั ไม้ดบิ ทกี่ ล่นั 13 และปอ้ งกนั โรคทอ้ งเสยี โดยผสมกบั ผง ได้ มาเก็บในถงั ท่ีมคี วามสงู มากกว่าความ ฅนเอาถา่ น ถ่านในอตั ราสว่ นนำ้ ส้มควันไม้ ๒ ลติ ร กวา้ งประมาณ ๓ เท่า คลมุ ด้วยวัสดไุ ม่ให้ คลกุ กบั ผงถา่ น ๘ กก. แลว้ จงึ นำผงถา่ น ถกู แสง ต้งั ท้ิงไวน้ ง่ิ ๆ ห้ามเขยา่ เพอ่ื ให้ตก ชุ่มน้ำส้มควันไม้ไปผสมอาหารสัตว์อีก ตะกอนในระยะ ๓-๖ เดอื น ซึง่ จะทำให้น้ำ ๙๙๐กิโลกรัมคลกุ เคล้าใหเ้ ข้ากันจะได้ ส้มควนั ไม้แยกตัวเปน็ ๓ ระดับ ชัน้ บนจะ อาหารสตั ว์ ๑ ตนั เปน็ น้ำมันใส ช้นั กลางจะเปน็ ของเหลวสี

ชา ซ่ึงกค็ ือนำ้ ส้มควนั ไม้ ทจี่ ะสามารถนำ ผ้ากรอง จึงจะสามารถนำไปใชป้ ระโยชน์ ไปใช้ได้ สว่ นช้ันลา่ งสดุ เปน็ ของเหลวข้นสี ได้ โดยน้ำสม้ ควนั ไมท้ ี่บริสทุ ธ์ิควรจะมีน้ำ- ดำทเ่ี รียกว่า น้ำมันดินหรือทาร์ มนั ดนิ ไมเ่ กนิ รอ้ ยละ ๑ นำ้ สม้ ควนั ไมท้ ด่ี คี วร สามารถลดเวลาการตกตะกอนโดยการ มสี ีใสจนถึงชา หากมีลักษณะขุ่นดำแสดง ผสมผงถา่ นประมาณรอ้ ยละ ๕ ของนำ้ หนกั ถึงความหนาแน่นของนำ้ มันดิน ซ่ึงไม่เป็น รวมของนำ้ ส้มควนั ไม้ทั้งหมด โดยผงถา่ น ผลดใี นการนำไปใชง้ าน จะดูดซับทั้งน้ำมันใสช้ันบนและน้ำมันดิน 14 ลงสู่ชั้นลา่ งสดุ ในเวลาทเ่ี รว็ ขนึ้ เพยี ง ๔๕ ๒. การกรองและกล่ัน เปน็ กระบวนการ ฅนเอาถา่ น วันเทา่ นัน้ ซึ่งถังตกตะกอนควรติดตัง้ วาลว์ เพื่อทำให้ได้น้ำส้มควันไม้มีความบริสุทธ์ิ ๓ หรือ ๒ ระดบั ในกรณเี ลือกใช้ผงถา่ นใน มากข้ึนเป็นเทคนิคท่ีค่อนข้างยุ่งยากนิยม การชว่ ยตกตะกอน โดยวาลว์ น้จี ะชว่ ยใน ใช้กันในระดับโรงงานอุตสาหกรรมต่างๆ การเกบ็ ผลผลิตให้สะดวกข้นึ หลงั จากตก ยงั ไม่นิยมในการผลติ ระดับครัวเรือน ตะกอนในถงั จนครบกำหนดแลว้ จงึ นำของ เหลวสีชาช้ันกลางมากรองซ้ำอีกคร้ังด้วย

ถเฅ่อา นนา เจา้ ของ มลู นิธกิ สิกรรมธรรมชาติ ท่ปี รกึ ษา ดร. ววิ ัฒน์ ศัลยกำธร, ธรี ะ วงษเ์ จรญิ , ปญั ญา ปลุ ิเวคนิ ทร์, พงศา ชแู นม, บัวพนั ธ์ บุญอาจ, ประยงค์ อฒั จักร, ไตรภพ โคตรวงษา และทนิ กร ปาโท เรยี บเรียง ดร. สาคร สรอ้ ยสังวาลย,์ เริงฤทธิ์ คงเมือง ภาพประกอบ เรงิ ฤทธิ์ คงเมือง รูปเล่ม ศิรพิ ร พรศิริธิเวช จดั พิมพแ์ ละเผยแพร่ กรมส่งเสริมการเกษตร ๒๑๔๓/๑ ถนน พหลโยธิน เขตจตุจักร กรงุ เทพมหานคร ๑๐๙๐๐ พมิ พ์ที่ โรงพิมพ์ตะวันออก

มูลนธิ กิ สกิ รรมธรรมชาติ ๑๑๔ ซอย บี ๑๒ หมบู่ า้ นสมั มากร แขวงสะพานสงู เขตสะพานสูง กรงุ เทพฯ ๑๐๒๔๐ โทรศัพท์/โทรสาร ๐๒-๗๒๙๔๔๕๖ อเี มล์ [email protected] เวปไซด์ http://www.agrinature.or.th