Unit 5

หนว่ ยท่ี 5 เครอื่ งกลงึ

104 เครอ่ื งกลึง (Lathe) เครอื่ งกลงึ เปน็ เคร่ืองจกั รกลที่มคี วามสาคญั มากในงานชา่ งกลโรงงาน มีใชก้ ันตงั้ แต่ยุคต้นๆ เป็นเคร่ืองมอื กลประเภทแปรรปู โลหะทรงกระบอกเปน็ หลัก สาหรบั กลึง เจาะ คว้านรูได้มากมาย เพ่ือ ผลิตช้ินส่วนเครื่องจกั รกลไกต่างๆ สาหรบั งานผลิต และงานซ่อมงานอุตสาหกรรมผลติ ช้ินส่วนตอ้ งมี เครือ่ งกลงึ เปน็ หลัก 1. ชนดิ ของเคร่อื งกลงึ รูปท่ี 5.1 เครอ่ื งกลึงยนั ศนู ย์ ทีม่ า http://www.machinemanuals.net/web_pages 1.1 เครือ่ งกลึงยนั ศนู ย์ (Engine Lathe) เป็นเคร่ืองกลึงทม่ี ีความเร็วรอบสงู ใช้กลงึ งานไดห้ ลายขนาดท่มี ีเส้นผ่าศนู ย์กลางไม่ ใหญ่เกินไปและกลึงงานไดห้ ลายลกั ษณะ นิยมใช้ในโรงงานทว่ั ๆ ไป รูปท่ี 5.2 เครือ่ งกลึงเทอรเ์ รท ทีม่ า http://www.machinemanuals.net/web_pages/south_bend_turret_lathes.htm งานเครอ่ื งมอื กลเบ้อื งตน้ (2100-1007)

105 1.2 เครอื่ งกลึงเทอรเ์ รท (Turret Lathe) เปน็ เคร่ืองกลึงทีม่ หี ัวจับมีดตดั หลายหวั เชน่ หวั จับมดี กลงึ ปาดหนา้ หวั จบั มดี กลงึ ปอก หวั จบั มดี กลึงเกลียว หวั จับดอกเจาะนาศนู ย์ เปน็ ต้นทาให้การกลงึ งานท่มี รี ปู ทรงเดียวกนั และมจี านวน มากๆ ไดอ้ ยา่ งรวดเรว็ เชน่ การกลึงเกลยี ว การกลงึ บู๊ช เปน็ ต้น 1.3 เคร่อื งกลงึ ตั้ง (Vertical Lathe) เปน็ เครื่องกลงึ ท่ใี ชใ้ นงานกลงึ ปอก งานควา้ นชิ้นงานทม่ี ีขนาดใหญ่ เชน่ เสอื้ สบู เป็นต้น รูปท่ี 5.3 เครอื่ งกลึงต้งั ทีม่ า http://www.made-in-china.com/image/2f0j00RBDEZdrhYLkGM/Single- Column- Vertical-Lathe-C5117E-10-5-.jpg 1.4 เครื่องกลงึ หนา้ จาน (Facing Lathe) เปน็ เครื่องกลึงที่ใช้ในการปาดหน้าชนิ้ งานทม่ี ขี นาดใหญ่ เชน่ ล้อรถไฟ เปน็ ตน้ รูปท่ี 5.4 เครื่องกลงึ หนา้ จาน ท่มี า http://www.made-in-china.com/image/2f0j00RBDEZdrhYLkGM/Single-Column- Vertical-Lathe-C5117E-10-5-.jpg งานเคร่ืองมอื กลเบ้อื งตน้ (2100-1007)

106 2. สว่ นประกอบต่างๆ ของเครอื่ งกลึงและหนา้ ที่ ชุดหัวเครื่อง ชุดแทน่ เลื่อน ศนู ยท์ า้ ยแทน่ เครอื่ ง เกลยี วนา เพลานา เพลาสวิตช์ ฐานเครือ่ ง รูปที่ 5.5 สว่ นต่างๆ ที่สาคัญของเครือ่ งกลงึ ทม่ี า http://e-learning.teched.rmutt.ac.th/moodle/ 2.1 ชดุ หัวเครอ่ื งกลึง (Head Stock) ชดุ ส่วนท่อี ยู่ซา้ ยสดุ ของเครอ่ื ง ใชใ้ นการขบั หวั จับ หรอื ขบั ชน้ิ งานใหห้ มุนดว้ ยความเร็วรอบตา่ งๆ มี ส่วนประกอบทสี่ าคญั ดงั นี้ 2.1.1 ชุดสง่ กาลัง (Transmission)เครอื่ งกลงึ จะสง่ กาลงั ขบั งานกลึงดว้ ยมอเตอรไ์ ฟฟ้า (Motor) โดยสง่ กาลงั ผ่านสายพานล่มิ (V-Belt) และผา่ นชุดเฟือง (Gear) สามารถปรบั ความเรว็ รอบได้ ระดับตา่ งๆเพอื่ ไปขับเพลาหัวจบั งาน (Spindle) ใหห้ มนุ สาหรับเครือ่ งกลงึ รุ่นเกา่ จะปรบั ความเรว็ รอบ ของเพลาหวั จบั งานโดยใช้ลอ้ สายพาน(Pulley)ที่มีหลายขนั้ ซ่ึงแตล่ ะขนั้ จะให้ความเรว็ รอบแตกต่างกนั รูปที่ 5.6 สง่ กาลังดว้ ยชดุ เฟือง ทีม่ า http://e-learning.teched.rmutt.ac.th/moodle/ งานเครอื่ งมือกลเบือ้ งตน้ (2100-1007)

107 รปู ท่ี 5.7 การส่งกาลังด้วยสายพาน ทม่ี า http://e-learning.teched.rmutt.ac.th/moodle/ 2.1.2 ชดุ เฟอื งทด (Gears) ใช้ทดความเรว็ รอบในการกลงึ มี 2 ชดุ คือ ชุดทีอ่ ยูภ่ ายใน หวั เครื่องและชุดท่อี ย่ภู ายนอกหวั เครอื่ งกลงึ ดงั รูปท่ี 5.8 และรูปท่ี 5.9 รูปที่ 5.8 ชดุ เฟืองภายในหวั เคร่ืองกลงึ ชนิดยนั ศนู ย์ (HEAD GEAR) ท่มี า http://www.mini-lathe.com/Mini_lathe/Accessories/accessories.htm รปู ท่ี 5.9 ชดุ เฟืองทดทีอ่ ยภู่ ายนอกหัวเคร่ืองกลงึ ท่มี า http://www.mini-lathe.com งานเครือ่ งมือกลเบ้ืองต้น (2100-1007)

108 2.1.3 แขนปรับความเรว็ รอบ (Spindle Speed Selector) เป็นแขนทอ่ี ยสู่ ่วนบนหรอื สว่ นหน้า ของเครอื่ งใช้สาหรบั โยกเฟอื งทอ่ี ยภู่ ายในหวั เครื่องใหข้ บกนั เพ่อื เปลย่ี นใหไ้ ด้ความเร็วรอบตา่ งๆ ตาม ตอ้ งการ รูปท่ี 5.10 แสดงแขนปรบั ความเรว็ รอบ รปู ท่ี 5.11 แขนปรบั ความเร็วรอบ ท่มี า รปู ภาพ ถา่ ยโดยผูเ้ รียบเรียง 2.1.4 แขนปรับกลงึ เกลยี ว (Laed Screw and Thread Rang Level) เปน็ แขนสาหรบั ปรับเฟอื ง ในชดุ กลอ่ งเฟอื ง (Gear Box) เพือ่ กลงึ เกลยี วโดยทเ่ี พลากลึงเกลียวหมนุ ขับปอ้ มมีดใหเ้ ดนิ กลึงเกลยี ว บนชิ้นงาน แขนโยกตง้ั ระบบเกลยี ว แขนโยกชดุ เฟืองทด รปู ที่ 5.12 แขนปรบั กลงึ เกลยี ว ทมี่ า รูปภาพ ถา่ ยโดยผเู้ รียบเรียง งานเครอื่ งมือกลเบือ้ งตน้ (2100-1007)

109 2.1.5 ชดุ เพลาหัวเครื่องกลึง (Spindle) มีลักษณะรปู ทรงกระบอกเจาะรกู ลวงตลอดดา้ นหน้า จะเป็นรูเรยี วแบบมอร์สเพ่ือใชป้ ระกอบกับหวั ยันศูนย์ เพลาหัวเครื่องกลงึ ใช้จบั กับหวั จับเครือ่ งกลงึ มี 4 แบบ คือ เพลาหวั เครอ่ื งกลงึ แบบเกลียว เพลาหัวเครื่องกลึงแบบเรยี ว เพลาหวั เครื่องกลงึ แบบลูก เบี้ยว และเพลาหัวเคร่ืองกลึงแบบสกรูร้อย ดังภาพที่ 5.13 รปู ท่ี 5.13 แสดงชดุ เพลาหัวเครอ่ื ง ที่มา จากหนังสือทฤษฎีงานเคร่อื งมอื กล บุญญศักด์ิ ใจจงกิจ หนา้ 16 2.2 ชุดแท่นเลอื่ น (Carriage) ชดุ แท่นเลอ่ื น เป็นสว่ นประกอบท่ใี ช้ควบคุมและรองรับเครอื่ งมือตดั เพือ่ ใหเ้ ครอ่ื งมอื ตัดของ เครอื่ งกลงึ เลื่อนไป-มาในทศิ ทางตามแนวยาวหรือตามขวางของสะพานแท่นเครอ่ื ง ชดุ แทน่ เลอ่ื นมี สว่ นประกอบสาคญั 2 สว่ น คือ ชุดแคร่ครอ่ ม (Saddle) และชดุ กลอ่ งเฟือง (Apron) ดงั ภาพท่ี 5.14 แท่นเลอื่ นบน ป้อมมีด ปรบั องศา แทน่ เลื่อนขวาง แครค่ ร่อม ชุดกลอ่ งเฟือง รปู ท่ี 5.14 ชุดแทน่ เลือ่ น ที่มา รปู ภาพ ถา่ ยโดยผเู้ รียบเรียง งานเครอ่ื งมือกลเบ้ืองตน้ (2100-1007)

110 2.2.1 แคร่คร่อม (Saddle) เป็นส่วนท่ีอยูบ่ นสะพานแทน่ เครื่อง (B e d) เพอ่ื รองรบั ชดุ ปอ้ มมดี และชดุ กลอ่ งเฟือง แคร่ครอ่ มสามารถเลอื่ นไป-มาในแนวนอน ซ่ึงใชใ้ นงานกลึงปอก 2.2.2 แทน่ เลอื่ นขวาง (Cross Slide) เปน็ สว่ นทยี่ ึดอยบู่ นแครค่ ร่อมสามารถเลอ่ื นไป-มาด้วยสกรูใชใ้ นการกลงึ ปาดหนา้ หรอื ปอ้ นลกึ 2.2.3 แท่นเล่ือนบน (Compound Rest) เป็นสว่ นท่ยี ึดอยบู่ นแทน่ ปรบั องศา สามารถเล่ือนไป-มา ด้วยชดุ สกรู ใชใ้ นการกลงึ เรยี ว (T a p e r) หรือกลึงมมุ ตา่ งๆ หรอื ใช้ทาหน้าทเี่ ชน่ เดยี วกบั แทน่ เล่ือนขวาง ทป่ี รบั องศาเป็นส่วนท่ียึด อยู่บนแท่นเลอ่ื นขวางและอยู่ใตแ้ ทน่ เลอ่ื นบน สามารถปรับเป็นองศาต่างๆ ได้ 2.3 ชุดกล่องเฟือง (APRON) ประกอบดว้ ยเฟืองทด ใช้ในกรณกี ลึงอตั โนมตั ิ ชดุ กลอ่ งเฟืองประกอบด้วยสว่ นต่างๆ ดงั รปู ที่ 5.15 2.3.1 มอื หมนุ แท่นเลื่อน (Traversing Hand Wheel) ใช้สาหรับมุมชุดแทน่ เลอื่ นใหเ้ คล่ือนท่ีในแนวซา้ ย-ขวา 2.3.2 แขนโยกป้อนกลงึ อัตโนมัติ (Fed Selector) ใช้สาหรบั โยกป้อนกลงึ อัตโนมตั ิ 2.3.3 แขนโยกกลงึ เกลยี ว (Lead screw Engagement Lever) ใช้สาหรบั โยกกลึงเกลยี ว 2.3.4 ปมุ่ ดงึ สาหรบั กลงึ เกลยี ว (Controls Forward or Reverse) ใชส้ าหรับดงึ เปลี่ยนชุดเฟอื งกลงึ เกลียว 2.3.5 ปุ่มดงึ สาหรบั กลึงปอกผวิ อัตโนมตั (ิ Feed Lever) ใช้สาหรบั ดึงเปลี่ยนทิศทางการเดนิ ปอ้ นอตั โนมัตขิ องแท่นเลื่อนขวางหน้าหลงั ชุดกลอ่ งเฟือง รูปที่ 5.15 ชุดกล่องเฟือง (APRON) ทีม่ า Manual Applies to Clausing 12\" Lathe From Serial No.508890 To 510105 งานเครื่องมอื กลเบอื้ งต้น (2100-1007)

111 1.มอื หมุนแทน่ เล่อื น 2.แขนโยกปอ้ นกลึง อัตโนมตั ิ 3.แขนโยกกลึงเกลยี ว 4.ปมุ่ ดึงสอาัตหโรนับมกัตลิงึ ปอกผวิ อตั โนมัติ รปู ที่ 5.16 ส่วนประกอบชุดกลอ่ งเฟอื ง ทม่ี า http://e-learning.teched.rmutt.ac.th 2.4 ปอ้ มมดี (Tool Post) เปน็ สว่ นทอี่ ย่บู นสดุ ใช้จบั ยดึ มดี กลึง มดี ควา้ น สาหรับกลึงงานปอ้ มมดี มหี ลายชนดิ เช่น ชนดิ มาตรฐาน (Standard-type Lathe Tool Post) ชนิดสะพาน 4 มดี (Four-way Turret Tool Post) และชนดิ สะพานมดี ทางเดยี ว เป็นตน้ แป้นมีดมาตรฐาน สะพานมดี ทางเดียว สะพานมีด 4 ทศิ ทาง รูปท่ี 5.17 ชนดิ ตา่ งๆของป้อมมีด ที่มา http://e-learning.teched.rmutt.ac.th งานเครื่องมอื กลเบ้อื งตน้ (2100-1007)

112 2.5 ชดุ ท้ายแทน่ (Tail Stock) เปน็ ส่วนทอ่ี ยู่ดา้ นขวามอื ทา้ ยสุดของเคร่อื งกลงึ ใชส้ าหรบั ยันศนู ย์ (Lathe Center)เพือ่ ใช้ ประคองงานกลึงทย่ี าวๆ ไมใ่ หส้ ัน่ หรือจับหวั จับดอกสว่าน (Drill Chuck) เพ่อื จบั ดอกสว่าน (Drill) ดอกเจาะนาศนู ย์ (Center Drill) เปน็ ตน้ นอกจากนีย้ นั ศูนยท์ ้ายแทน่ ยังสามารถปรบั เย้อื งศูนยไ์ ด้ เพือ่ ใช้ในการกลึงเรยี วทีม่ คี วามยาว มากๆ ได้อกี วิธหี นงึ่ ยันศนู ย์ท้ายแท่นสามารถเล่อื นไป-มา และลอ็ กไดท้ ุกตาแหน่งบนสะพานแท่น เครื่อง มอื หมนุ คนั โยกลอ็ ค รปู ที่ 5.18 ชุดท้ายแท่น ที่มา http://e-learning.teched.rmutt.ac.th 2.6 สะพานแท่นเครอ่ื ง (Bed) เปน็ สว่ นทีอ่ ยลู่ ่างสุด ใช้รองรับสว่ นตา่ งๆของเครอ่ื งกลงึ ทาจากเหล็กหล่อ สว่ นบนสุดจะเปน็ รางเลื่อน (Bed Way) ทเ่ี ปน็ รูปตวั วีควา่ และส่วนบน รางเล่ือนจะผ่านการชุบผิวแขง็ และขูดปรบั ระดับ มาแลว้ จึงสกึ หรอยาก ส่วนล่างสดุ ของสะพานแทน่ เคร่ืองจะเปน็ ฐานรองและสว่ นทเ่ี กบ็ ระบบปัม๊ นา้ หล่อเยน็ งานเครอ่ื งมอื กลเบื้องต้น (2100-1007)

113 สะพานแท่นเครอื่ ง รปู ที่ 5.19 สะพานแทน่ เครือ่ ง ท่มี า รูปภาพถา่ ยโดยผูเ้ รยี บเรยี ง 2.7 ระบบปอ้ น (Feed Mechanism) เป็นชดุ ทมี่ คี วามสัมพันธก์ บั ระบบสง่ ถึงการทางานของเครือ่ งกลึง ซ่งึ สามารถปรบั ความเรว็ ของเพลาหัวเคร่อื งได้ สามารถปรับอัตราป้อนกลงึ ตามแนวยาวและแนวขวาง ใหม้ คี วามหยาบหรือ ละเอียดสามารถกลึงอัตโนมตั แิ ละยงั สามารถกลงึ เกลยี วไดท้ ้ังระบบองั กฤษ (หนว่ ยเปน็ นวิ้ ) และระบบ เมตริก (หน่วยเป็นมิลลิเมตร) ระบบป้อนประกอบดว้ ยส่วนสาคญั ตา่ งๆคือชุดเฟืองป้อนชดุ เฟอื งขับ เพลาปอ้ น และเพลานา ซึง่ แตล่ ะส่วนน้จี ะมกี ารทางานที่สมั พนั ธ์กนั ตลอดเวลา ชุดหวั เครอื่ ง ชดุ แท่นเล่ือน ศนู ยท์ า้ ย เกลยี วนา เพลาสง่ กาลัง มอเตอร์ เพลานา เพลาสวติ ช์ ฐานเครอื่ ง รูปที่ 5.20 แสดงสว่ นประกอบของชดุ ระบบป้อน ทม่ี า หนังสอื ทฤษฎีเคร่ืองมือกล 1 ทศพล สงั ข์อยทุ ธ์ หนา้ 128 งานเครื่องมือกลเบอ้ื งตน้ (2100-1007)

114 2.8 การกาหนดขนาดของเคร่ืองกลึงขนาดของเครอ่ื งกลึงจะมกี ารกาหนดมาตรฐานจากความ สามารถของเคร่ืองกลึงหลายส่วนแต่ทีน่ ิยมบอกขนาดมาตรฐานจะบอกท่ขี นาดความสงู ของศูนย์เหนือ แท่นเครอื่ ง (Radius or Half Swing) ขนาดทน่ี ยิ มใช้งานคอื 125 มิลลิเมตร 150 มลิ ลิเมตร 240 มลิ ลิเมตร A - ขนาดโตสดุ ของงานทีจ่ บั กลงึ ยนั ศนู ยไ์ ด้ B - ระยะห่างระหว่างปลายศนู ยห์ วั และศนู ยท์ ้าย C - ความยาวของสะพานแทน่ เครอ่ื ง R - ความสงู ของศูนย์เหนอื แท่นเครือ่ ง รูปที่ 5.21 ขนาดมาตรฐานของเครือ่ งกลึง ทม่ี า หนังสืองานเคร่ืองมอื กล 1 ประเวช ยอดยิ่ง หน้า 74 3. อปุ กรณป์ ระกอบของเครื่องกลึง อุปกรณ์ของเครือ่ งกลึงยนั ศูนยม์ หี ลายอย่าง แตล่ ะอยา่ งทาหน้าที่แตกตา่ งกันขน้ึ อยู่กบั การใช้ ซ่ึงมรี ายละเอียดดงั น้ี 3.1 หวั จับเครอ่ื งกลงึ (Chuck) หัวจบั เครื่องกลึงมี 2 ชนิด คือ หวั จบั ชนิด 3 จับฟนั พรอ้ ม (A Tree-Jaw Geared Scroll Chuck) และหวั จบั ชนิด 4 จับฟนั อิสระ (A Four-Jaw Independent Chuck)หัว จบั ทั้ง 2 ชนดิ ทาหน้าทใ่ี นการจับชิน้ งานกลงึ ซง่ึ หวั จบั ชนิด 3 จบั ฟันพร้อมสามารถจับชนิ้ งานไดร้ วด เร็วเชน่ จบั ชิ้นงานกลม ชนิ้ งาน 6 เหลี่ยมและชิน้ งาน 3 เหลยี่ มด้านเท่าเป็นตน้ ส่วนหัวจบั ชนดิ 4 จบั ฟนั อิสระสามารถจบั ชิ้นงานได้ทุกรปู แบบ ดังรูป งานเครอ่ื งมอื กลเบอ้ื งตน้ (2100-1007)

115 รูปท่ี 5.22 หวั จับ 3 จับฟนั พร้อม รปู ท่ี 5.23 หัวจบั 4 จบั ฟันอสิ ระ ทม่ี า http://www.machinemanuals.net/web_pages/south_bend_turret_lathes.htm รูปท่ี 5.24 การทางานของ 3 ฟนั จับพรอ้ ม รูปท่ี 5.25 การทางานของ 4 จับฟนั อิสระ ทีม่ า รูปภาพ ถ่ายโดยผ้เู รียบเรยี ง 3.2 กนั สะท้านของเครอ่ื งกลงึ (The Steady Rest) เปน็ อปุ กรณข์ องเครอื่ งกลึงทท่ี าหน้าทีช่ ว่ ย ประคองช้ินงานยาวๆขณะทางานกลงึ ไมใ่ ห้เกิดการหนศี นู ย์ ดังรปู รูปที่ 5.26 กนั สะท้านแบบ 3 ขา รูปที่ 5.27 กนั สะท้านแบบ 2 ขา งานเคร่ืองมอื กลเบ้อื งตน้ (2100-1007)

116 รปู ที่ 5.28 กนั สะท้านแบบ 3 ขาและ 2 ขากบั การใชง้ าน ท่ีมา http://www.machinemanuals.net/web_pages/south_bend_turret_lathes.htm รูปที่ 5.29 การทางานของกนั สะท้านมองจากท้ายเครือ่ งกลึง ที่มา หนังสอื ทฤษฎเี ครอื่ งมือกล 1 ทศพล สังขอ์ ยทุ ธ์ หนา้ 158 3.3 จานพาเครอื่ งกลงึ (Lathe Faceplates) เปน็ อปุ กรณ์จบั ชิน้ งานกลึง ทาหน้าทตี่ วั จับหว่ งพา เพ่อื พาชิ้นงานหมนุ บางคร้ังยังสามารถใชจ้ บั ชนิ้ งานแบนๆ ไดอ้ ีกด้วย ดังรูป งานเครอื่ งมือกลเบื้องต้น (2100-1007)

117 รปู ที่ 5.30 จานพาของเครอื่ งกลึง (Lathe Faceplates) ท่มี า http://www.made-in-china.com/image/2f0j00RBDEZdrhYLkGM 3.4 ห่วงพาเครือ่ งกลึง (Lathe Dogs) เป็นอปุ กรณ์ทใี่ ชจ้ ับชิน้ งานเพ่ือกลงึ โดยวธิ ยี ันศนู ย์ใชค้ ู่ กบั จานพาและศนู ย์ของเครื่องกลงึ ดังรูป รปู ท่ี 5.31 หว่ งพาเครอ่ื งกลงึ (Lathe Dogs) ทม่ี า http://www.made-in-china.com/image/2f0j00RBDEZdrhYLkGM 3.5 ศนู ยเ์ คร่ืองกลงึ (Lathe Centers) เปน็ อปุ กรณ์ท่ที าหนา้ ทใ่ี นการประคองชิน้ งานกลงึ ที่มี ความยาว ศนู ย์ของเครอ่ื งกลึงม2ี ชนิด คอื ศนู ยต์ าย (A Revolving Deal Center) และศูนย์เปน็ (A Heavy-Duty Ball Center) ดังรปู รปู ที่ 5.32 ศูนย์ตายของเครอื่ งกลงึ (A Revolving Deal Center) ทมี่ า http://www.made-in-china.com/image/ งานเครอ่ื งมอื กลเบอ้ื งตน้ (2100-1007)

118 รปู ที่ 5.33 ศูนย์เปน็ ของเครอ่ื งกลงึ (A Heavy-Duty Ball Center) ทีม่ า http://www.made-in-china.com/image/2f0j00RBDEZdrhYLkGM 3.6 ด้ามมีดกลงึ เป็นเครือ่ งมือทใ่ี ช้ในการจบั มีดกลึงกอ่ นท่ีจะประกอบเข้ากับปอ้ มมีด รปู ที่ 5.34 ด้ามมดี กลงึ ชนดิ ต่างๆ ท่มี า http://www.agro.ksc.rmuti.ac.th/agro/idt/e_learning/ch_4/ch_4_23.php 3.7 ตวั พมิ พ์ลาย (Knurling) เปน็ อปุ กรณข์ องเคร่อื งกลึงท่ใี ช้ทาหนา้ ที่ในการพิมพล์ ายชนิ้ งาน ใหเ้ ปน็ รูปลายตา่ งๆ ดังรูป รปู ท่ี 5.35 ดอกพมิ พ์ลายตา่ งๆ ท่ีมา http://www.rutlands.co.uk/cgi-bin/psProdDet.cgi/ งานเคร่อื งมือกลเบือ้ งตน้ (2100-1007)

119 รปู ท่ี 5.36 ดอกพิมพล์ ายพรอ้ มด้ามจับ ทีม่ า http://www.rutlands.co.uk/cgi-bin/psProdDet.cgi/ 4. หลกั การทางานของเคร่ืองกลึง ในการทางานของเคร่ืองกลึงทัว่ ไปนน้ั จะตอ้ งมีตน้ กาลังเพื่อใหเ้ พลางาน (Spindle) เกดิ การ หมนุ ซ่ึงต้นกาลงั ท่ใี ชส้ ว่ นมาก คอื มอเตอร์ไฟฟา้ (Motor) ขนาดของกาลงั มอเตอรก์ ็จะขน้ึ อยกู่ ับขนาด ของเคร่อื งกลงึ น้นั ๆมอเตอรข์ องเครอื่ งกลึงจะสง่ ถา่ ยกาลงั ไปยังชุดหวั เคร่ือง (Head Stock) โดยใช้ ระบบสายพานสว่ นใหญแ่ ลว้ จะใชส้ ายพานตวั วี เพราะสามารถสง่ กาลังได้ดแี ละไมเ่ สียงดงั สายพานจะ ส่งถ่ายกาลังไปยังหวั เครื่อง เพอื่ ใหเ้ พลางานหมนุ ซงึ่ ระบบขบั เคล่อื นเพลางานมีท้ังระบบลอ้ สายพาน หลายช้ัน (Step – Pulley) และระบบเฟืองขบั แตใ่ นปจั จบุ นั นิยมใชร้ ะบบขบั เฟืองเพราะสามารถใชใ้ น การเปล่ียนความเรว็ รอบตามความเหมาะสม ในการกลงึ งานทมี่ ขี นาดเส้นผ่าศนู ยก์ ลางทีแ่ ตกตา่ งกัน จากชดุ เฟืองทหี่ วั เครื่องจะส่งถา่ ยกาลังต่อมายงั ชดุ เฟอื งป้อนดว้ ยเฟืองตรง ในชุดเฟืองป้อนนี้ ก็จะมี ระบบเฟืองเพอื่ ใชใ้ นการสง่ ถ่ายกาลังไปยงั เพลาป้อน (Feed Shaft) และเพลากลึงเกลยี ว (Lead Screw) ระบบเฟอื งป้อนน้ีสามารถปรบั เปลย่ี นความเรว็ ของเพลาป้อนได้ ในการกลึงอัตโนมัตแิ ละสามารถใช้ ในการกลึงเกลยี วทเ่ี พลากลงึ เกลียว สามารถกลงึ เกลยี วได้ทง้ั เกลียวระบบนิ้วและระบบเมตริก ในการ ตั้งระยะการปอ้ นมดี กลงึ หรอื การกลงึ เกลยี ว จะสามารถเลอื กใช้ได้จากแผน่ ชาร์ททแ่ี สดงรายละเอยี ด ตา่ งๆทต่ี ้องอยกู่ ับเคร่ืองดว้ ย 5.การบารงุ รักษาเครื่องกลงึ ระบบการหล่อล่นื 5.1 การหล่อลืน่ ส่วนชดุ หวั เคร่อื ง (HEAD STOCK) และสว่ นชดุ เฟอื งทด(GEAR) การหลอ่ ลื่นนั้นควรทจ่ี ะเตมิ น้ามนั หลอ่ ลนื่ ใหพ้ อดขี ดี บนกระจกนา้ มนั ท่กี าหนดไว้ หรอื ประมาณ ¾ ของ หลอดแก้ว 5.2 การหลอ่ ล่ืนในชดุ เฟอื งสง่ กาลงั (Tranmission) ให้ทาการเปดิ ฝาครอบสายพานและหมัน่ ตรวจสอบเป็นประจา งานเครือ่ งมอื กลเบื้องตน้ (2100-1007)

120 5.3 การหล่อลื่นชดุ แท่นเล่อื น (CARRIAGE) ใช้การหล่อล่ืนในการหลอ่ ลน่ื แบบ(HEAD PUMP) 5.4 การหลอ่ ลน่ื ชดุ กลอ่ งเฟอื ง (APRON)ในการหล่อลนื่ จะมี CAP ตาแหนง่ ในการเตมิ นา้ มัน ทางขวาซงึ่ ในการเตมิ น้ามันหลอ่ ลน่ื น้ันควรทจี่ ะเตมิ นา้ มนั ให้พอดขี ีดกระจกนา้ มันทกี่ าหนดไว้และใน สว่ นด้านลา่ งของ APRON จะมตี าแหน่ง PLUG สาหรบั ถา่ ยนา้ มนั ออกด้านล่างของอปุ กรณ์ 5.5 การหลอ่ ลื่นส่วนของสะพานแท่นเครื่อง (Bed)และเพลากลึงเกลยี ว (Lead Screw) ใหก้ าร หล่อลนื่ เปน็ ประจาทกุ วนั ต่อครง้ั 5.6 การหลอ่ เยน็ ขณะการทาการกลึงงาน การทางานควบคุมด้วยระบบ ( C O N T R O L SWITCH) ซงึ่ อย่ทู ตี่ าแหน่งดา้ นบนของชดุ เฟืองทด ขณะทีเ่ คร่ืองทางาน PUMP ก็จะทางานพรอ้ มกนั เม่อื ทาการเปดิ สวิตช์ 6. ความปลอดภยั ในการใชเ้ คร่ืองกลึง 6 . 1 ตรวจสอบส่วนต่างๆของเคร่อื งกลงึ ทุกคร้งั ก่อนทางานวา่ อยู่ในสภาพพร้อมทจี่ ะทางาน อย่างปลอดภยั ถา้ มขี ้อบกพร่องใหแ้ จง้ ผ้คู วบคมุ แกไ้ ขทันที 6.2 ต้องสวมแว่นตานิรภยั ทุกคร้งั ทีป่ ฏบิ ัติงานบนเคร่อื งกลึง 6.3 กอ่ นเปดิ สวติ ช์เคร่ือง ตอ้ งแนใ่ จว่าจบั งานจับมีดกลงึ แน่นและถอดประแจขนั หวั จับออก แล้ว 6.4 สวติ ชห์ รอื ปุ่มนิรภยั ต่างๆ ของเครอ่ื งกลึง เช่น ทห่ี วั เคร่อื ง เบรกทีฐ่ านเครื่องตอ้ งอย่ใู น สภาพพรอ้ มทที่ างาน 6.5 ขณะกลงึ จะมเี ศษโลหะออกมา หา้ มใช้มอื ดึงเศษโลหะเป็นอันขาด ใหใ้ ช้เหลก็ ขอเก่ียว หรือแปรงปัดแทน 6.6 ห้ามสวมถงุ มอื ขณะทางานกลงึ รวมทั้งแหวน นาฬิกา เสอ้ื ผ้าทหี่ ลวม หรือเนคไทซงึ่ หัว จับงานจะดึงเขา้ หาหวั จับ จะเปน็ อนั ตรายได้ 6.7 ต้องถอดประแจขันหัวขบั ออกทกุ ครง้ั ทขี่ ันหรือคลายหวั จับแลว้ เสร็จ 6.8 ระวงั ชุดแทน่ เล่อื นจะชนกบั หัวจบั งาน เพราะจบั งานสนั้ จนเกนิ ไป 6.9 หา้ มจบั มดี กลึงออกมาจากชุดป้อมมดี ยาวเกินไปและไม่ควรเล่ือนแท่นเล่ือนบนออกมาให้ ห่างจากจุดก่งึ กลางมากเกนิ ไป จะทาใหป้ อ้ มมีดไมแ่ ขง็ แรงและมีดสนั้ ได้ 6.10 ห้ามใชม้ อื ลูบหัวจับเพอ่ื ใหห้ ยดุ หมุน แตใ่ ห้ใช้เบรกแทน และหา้ มใชม้ อื ลบู ชิ้นงานเพราะ คมงานอาจจะบาดมือได้ 6.11 การถอดและจับยดึ หวั จบั (Chuck) จะตอ้ งใชไ้ ม้รองรับท่ีสะพานแท่นเครื่องเสมอ 6.12 ตอ้ งหยดุ เครอ่ื งทกุ ครง้ั ทจ่ี ะถอด จบั หรอื วดั ชน้ิ งาน งานเครื่องมอื กลเบอ้ื งต้น (2100-1007)

121 7. การคานวณหาความเรว็ รอบในงานกลงึ ความเร็วรอบ (Revolution) หมายถึง ความเร็วรอบของช้ินงานความเรว็ รอบของเครื่องมอื ตดั ที่หมุนได้ในเวลา 1 นาที มหี น่วยวดั เป็นรอบต่อนาที (Revolution Per Minute) ตัวอยา่ งเชน่ ตอ้ งการกลงึ งานทท่ี าจากเหลก็ เหน่ยี ว ขนาดเส้นผา่ ศูนยก์ ลาง 20 มิลลิเมตร เมอ่ื ทาการคานวณ ความเร็วรอบแล้วจะใช้ความเรว็ รอบไมเ่ กนิ 500 รอบตอ่ นาที ดงั นน้ั ชา่ งจะตอ้ งตง้ั ความเรว็ รอบใน การกลึงชิ้นงานน้ที คี่ วามเรว็ รอบไมเ่ กิน 500 รอบต่อนาที แตถ่ ้าต้งั ความเร็วรอบไมถ่ กู ต้อง เช่น ตง้ั เรว็ จนเกนิ ไปคมมดี ตดั จะสึกหรออย่างรวดเรว็ ต้องเสยี เวลาลบั มดี ตัดใหม่ ส้ินเปลืองมดี ตดั หรือถ้าตัง้ ความเร็วรอบช้าเกินไปจะเสยี เวลาในการปอ้ นกินงานมาก ทาให้งานเสร็จชา้ ไดช้ ิ้นงานนอ้ ยกวา่ ความ เป็นจรงิ สูตรการคานวณหาความเรว็ รอบในระบบเมตริก ความเรว็ รอบ (n) = ความเร็วตดั (v) x 1,000 3.1416  ความโตชิ้นงาน(D) ความเรว็ รอบ (n) ความเร็วตัด (v) = มหี น่วยเป็นรอบต่อนาที ความโต (D) = มีหน่วยเป็นเมตรต่อนาที = มีหน่วยเปน็ มิลลเิ มตร สตู รการคานวณหาความเร็วรอบในระบบองั กฤษ ความเร็วรอบ (RPM) = ความเร็วตัด (C S) x 12 3.1416 ความโตชิ้นงาน (D) ความเรว็ รอบ (RPM) = มีหน่วยเป็นรอบต่อนาที ความเรว็ ตัด (C S) = มีหน่วยเปน็ ฟตุ ตอ่ นาที ความโต (D) = มีหน่วยเปน็ น้วิ งานเครอื่ งมอื กลเบ้อื งต้น (2100-1007)

122 ตวั อย่าง ตอ้ งการกลึงชิ้นงานทีท่ าจากเหล็กเหนียว มีเส้นผ่าศูนย์กลาง 30 มลิ ลิเมตร โดยใชค้ วาม เร็วตัดจากการเปดิ ตาราง 25 เมตร/นาที จงคานวณหาความเรว็ รอบท่จี ะใช้ในการกลงึ งานนี้ วิธีคานวณ ความเรว็ รอบ (n) = v 1,000 รอบ/นาที d ความเร็วรอบ (n) = 251,000 = 265.39 รอบ/นาที 3.14 30 ดงั นนั้ ความเรว็ รอบในการกลึงงานครงั้ น้ีไม่เกนิ 265 รอบ/นาที เชน่ ถา้ เคร่อื งกลงึ มีข้นั ความเรว็ รอบ 150,200,250,300,500 ฯลฯ รอบ/นาที ดงั นน้ั จะใชค้ วามเรว็ รอบขน้ั 250 รอบ/นาที 8. การกลึงปาดหน้าและเจาะรูยันศนู ย์ การจับงานกลงึ ปาดหน้า ควรจบั ให้ช้ินงานพ้นจากหัวจบั ประมาณ 1-1.5 เท่าของเสน้ ผ่าศนู ย์ กลางของงานกลงึ การจบั มดี กลงึ ปาดหนา้ จะต้องจบั มดี ให้ได้ศนู ย์จริงๆ และไม่ควรใหป้ ลายมีดพน้ จากป้อมมดี หรือแท่งรองมีดยาวเกนิ ไป เพราะจะทาใหป้ ลายมีดสัน่ หรือหกั งา่ ย รวมทัง้ การตั้งมมุ มีดควรต้ังเป็นมุม แคบประมาณ 2-5 องศาการป้อนเกินงานจะตอ้ งป้อนจากศนู ย์กลางของงานออกมายงั ขอบงาน 12 รูปที่ 5.37 งานกลงึ ปาดหนา้ ทม่ี า รปู ภาพ ถา่ ยโดยผเู้ รียบเรยี ง งานเครอื่ งมอื กลเบือ้ งตน้ (2100-1007)

123 2 องศา รปู ท่ี 5.38 การตั้งมดี ปาดหนา้ รูปท่ี 5.39 ตง้ั มดี ใหไ้ ด้ระดับศูนย์ ที่มา รปู ภาพ ถา่ ยโดยผเู้ รียบเรยี ง การปอ้ นกนิ ลกึ อาจจะใช้ชดุ แท่นเล่อื นขวาง หรือแท่นเล่ือนบน แตใ่ นการกลงึ ปาดหน้าจะใช้ ชุดแทน่ ล่อื นขวางซง่ึ สามารถป้อนกนิ งานไดท้ ัง้ เข้าหรือออกจากเส้นผา่ นศนู ยก์ ลาง แตใ่ นการฝกึ เบ้ือง ตน้ ขอแนะนาให้ป้อนกนิ งานจากกง่ึ กลางงานออกมายังขอบงาน 1 2 1 รปู ท่ี 5.40 การป้อนมดี กลงึ ปาดหน้า ทมี่ า รปู ภาพ ถา่ ยโดยผเู้ รียบเรียง ข้นั ตอนการปฏิบัตงิ าน 8.1 ศกึ ษาแบบงานใหเ้ ขา้ ใจ 8.2 ตรวจสอบสภาพความพรอ้ มของเครื่องกลึงก่อนการปฏบิ ตั ิงาน ถา้ มขี ้อบกพร่องใหแ้ จ้งผู้ ควบคุมทราบและแก้ไขทนั ที 8.3 จบั งานดว้ ยหวั จบั แบบสามจบั ฟนั พร้อมให้ชิ้นงานพน้ จากปลายหัวจับประมาณ 1-1.5 เทา่ ของความโตของชิน้ งานกลงึ 8.4 จบั มดี กลึงปาดหนา้ ด้วยป้อมมีด ใหป้ ลายมีดพ้นจากปอ้ มมีดให้สนั้ เทา่ ท่สี ามารถทางานได้ สะดวก แล้วเอยี งป้อมมดี ใหป้ ลายมีดทามมุ ประมาณ 2-5 องศา กบั ช้นิ งาน งานเครือ่ งมอื กลเบ้อื งตน้ (2100-1007)

124 8.5 ตง้ั ความเรว็ รอบของเครอ่ื งกลงึ โดยปรบั แขนโยกหรอื ป่มุ ตามความเร็วรอบทคี่ านวณได้ 8.6 เลือ่ นปอ้ มมดี ให้มีดพน้ จากหวั จับและช้นิ งานพอประมาณแล้วเปดิ สวิตชเ์ ครอ่ื งกลึง 8.7 เรม่ิ กลงึ ปาดหน้างาน โดยการป้อนกนิ งานจากกง่ึ กลางออกมายงั ขอบงานสาหรับดา้ นแรก ทาการกลงึ ปาดหน้าพอเรียบ 8.8 เอียงปลายมีดกลึงเปน็ มมุ 45 องศา เพ่ือกลึงลบคมที่ปลายงานตามแบบ 1 x 45 องศา 8.9 เจาะรูยันศนู ย์ใหไ้ ดค้ วามโตของรเู จาะตามแบบงาน โดยจับหวั จับดอกเจาะยนั ศนู ย์ (Drill Chuck) กับรเู รยี วของยนั ศูนยท์ ้ายแทน่ 8.10 เม่อื ปาดหนา้ งานและเจาะรยู นั ศนู ย์ขา้ งหน่งึ เรียบแล้ว ให้นาชิน้ งานไปขดี ให้ได้ตามแบบ ด้วยเวอรเ์ นียรว์ ดั ความสงู จบั งานและกลึงงานอกี ข้างหนง่ึ จนได้ความยาวตามแบบ และเจาะรูยนั ศนู ย์ เชน่ เดียวกับอกี ข้างหนงึ่ พรอ้ มกบั ลบคมงาน 8.11 เมือ่ กลึงงานเสร็จแล้วให้ปดิ สวติ ช์เครอ่ื งกลึง และทาความสะอาด และหยดน้ามนั เคร่ือง กลงึ ใหเ้ รยี บรอ้ ย งาน ดอกเจาะยันศนู ย์ หวั จับดอกสวา่ น รถู ูกต้อง รูโตเกนิ ไป รูเล็กเกินไป รปู ท่ี 5.41 เทคนิคการเจาะรยู ันศนู ย์ ท่ีมา รปู ภาพ ถา่ ยโดยผูเ้ รยี บเรยี ง งานเครือ่ งมือกลเบอ้ื งตน้ (2100-1007)

9. งานเจาะรดู ว้ ยเคร่ืองกลึง 125 ดอกเจาะยันศนู ย์ งาน สว่าน หวั จบั ดอกสวา่ น รูปท่ี 5.42 เจาะรูบนเครือ่ งกลงึ ทม่ี า รูปภาพ ถ่ายโดยผูเ้ รียบเรยี ง 9.1 ตรวจสอบแนวศนู ยข์ องชุดท้ายแทน่ 9.2 จบั ยดึ ชิ้นงานโดยใชห้ วั จบั งานแบบ 3 จบั ฟนั พร้อม 9.3 นาหวั จบั ดอกสวา่ นสวมเขา้ กับรชู ดุ ทา้ ยแท่น 9.4 จบั ยึดดอกเจาะนาศูนยเ์ ขา้ กับหัวจับดอกสวา่ น 9.5 เปดิ เครื่องใหช้ ิ้นงานหมนุ จากนน้ั เลอื่ นทา้ ยแท่นใหอ้ ยใู่ นตาแหนง่ ทจี่ ะทาการเจาะนาศูนย์ โดยให้ปลายดอกเจาะนาศนู ย์อยหู่ ่างจากชนิ้ งานประมาณ 5-6 มลิ ลเิ มตร จากนนั้ ยดึ ท้ายแทน่ ให้อยใู่ น ตาแหน่งดงั กลา่ ว 9.6 เร่มิ ทาการเจาะรยู นั ศนู ย์โดยค่อยๆ ปอ้ นดอกเจาะนาศนู ย์ช้าๆ จนกระท่ังได้ความลึกของรู เจาะลึกพอประมาณ 9.7 ถอยดอกเจาะนาศูนย์ออก แล้วนาดอกสว่านมาจบั ยึดแทน 9.8 เปดิ เครือ่ งกลึงให้ชิ้นงานหมุน 9.9 ปอ้ นดอกสวา่ นเขา้ หาชน้ิ งานเพ่ือทาการเจาะรพู รอ้ มเปดิ นา้ หลอ่ เยน็ 9.10 ถอยดอกสวา่ นออกเปน็ ระยะ เพอื่ คายเศษโลหะท่เี กิดจากการเจาะ 9.11 เจาะจนเสร็จ งานเครอ่ื งมือกลเบือ้ งต้น (2100-1007)

126 10. การกลึงปอกผวิ การกลงึ ปอกผวิ สามารถจับยึดงานได้ 2 แบบ คอื การจับงานด้วยหัวจับและการจบั กลึงปอก ระหว่างศนู ย์ จานพา หว่ งพา งาน ยนั ศูนย์ รปู ท่ี 5.43 การกลงึ โดยการจบั งานระหวา่ งศนู ย์ซง่ึ จะทาใหง้ านมีความเท่ยี งทส่ี ดุ ทม่ี า http://www.americanartifacts.com/smma/advert/ay223a.jpg รูปท่ี 5.44 การกลงึ งานโดยใช้กันสะท้าน สาหรบั การกลงึ งานท่ียาวๆป้องกันงานสนั่ ขน้ั ตอนการปฏบิ ัตงิ าน ที่มา http://www.made-in-china.com/image/2f0j00RBDEZdrhYLkGM งานเคร่ืองมือกลเบ้ืองต้น (2100-1007)

127 10.1 ศกึ ษาแบบงานใหเ้ ขา้ ใจ 10.2 ตรวจสอบสภาพเครือ่ งกลงึ ว่าอยู่ในสภาพที่พร้อมทจี่ ะทางานหรอื ไม่ ถ้าไมพ่ ร้อมให้ แจง้ ครผู คู้ วบคมุ ทราบและแกไ้ ขทนั ที 10.3 ตรวจสอบทยี่ นั ศูนย์ท้ายแท่นทัง้ สองวา่ ตรงกนั หรือไม่ ถา้ ไมใ่ ห้ปรบั ขีดทัง้ สองให้ตรงกนั มิฉะนั้นช้ินงานกลงึ ปอกจะเรียว รูปที่ 5.45 การทดสอบศูนย์ ที่มา รูปภาพถ่ายโดยผเู้ รยี บเรียง 10.4 จบั งานดว้ ยห่วงพาและยันศูนยท์ า้ ยแทน่ ควรใชห้ ว่ งพาจับงานด้านทไ่ี มก่ ลงึ มคี วามยาว ไม่ควรน้อยกวา่ 15 มิลลิเมตร 10.5 จับมีดกลงึ ให้ปลายมดี ไดศ้ นู ยก์ ลางงานและเอยี งปลายมีดเปน็ มุม 45-60 องศากบั ผวิ งาน 10.6 ตัง้ ความเร็วรอบของเครอ่ื งกลงึ ตามคานวณได้ 10.7 ตรวจสภาพทุกอย่างว่าพร้อมแล้วเปดิ สวิตช์เคร่อื ง 10.8 เริ่มกลงึ ปอกหยาบโดยการปอ้ นมดี กินลกึ ดว้ ยชุดแทน่ เลื่อนขวางคร้ังละ 1-2 มิลลเิ มตร แลว้ ปอ้ นตามแนวขวางโดยเล่อื นชดุ แท่นมดี ไปยังหัวเครอ่ื งอย่างชา้ ๆ ละต่อเนื่อง จนได้ขนาดเสน้ ผ่า ศนู ย์กลางใกลเ้ คียงแลว้ จึงปอกละเอยี ดดว้ ยความลกึ คร้ังละ 0.2-0.3 มลิ ลเิ มตร ควรหลอ่ เย็นด้วยนา้ หล่อ เย็นดว้ ย ปอ้ นตามยาว B เรมิ่ ป้อนกินลกึ ตั้งสเกล 0 และกนิ ลึก ที่มือหมุน A รูปที่ 5.46 การป้อนมีดกลงึ ปอก ทมี่ า หนงั สืองานเครอื่ งมือกล 1 ประเวช ยอดย่งิ หน้า 94 งานเครอื่ งมอื กลเบือ้ งตน้ (2100-1007)

128 ข้อควรระวัง 1. ถา้ ขีดของยนั ศูนย์ทา้ ยแท่นไมต่ รงกนั จะทาใหก้ ารกลงึ งานยาวๆ ด้วยการยนั ศนู ย์ท้ายแท่นมี ขนาดหวั และทา้ ยไม่เทา่ กนั ซึง่ เรียกวา่ เรยี วดงั นนั้ จะต้องปรับศูนย์ท้ายแท่นทงั้ สองสว่ นให้ตรงกนั เสมอ 2. การกลึงปอกละเอียดจะตอ้ งปอ้ นกนิ ลึกครง้ั ละนอ้ ยๆ และมอี ตั ราปอ้ นกนิ งานชา้ ๆ การหลอ่ เย็นจะทาใหผ้ วิ งานละเอียด 3. ต้องหยดุ เครอ่ื งทุกเคร่ืองที่จะวดั ขนาดงาน 4. ตอ้ งหยุดเคร่ืองทุกเครอ่ื งทจ่ี ะถอยจับชิน้ งาน 5. ต้องหยุดเคร่ืองทกุ ครัง้ ทจี่ ะถอดจบั มดี กลึง 6. ต้องถอดประแจขนั หวั จับออกจากหัวจับทกุ คร้ังทข่ี นั งานเสร็จ ในกรณที ่ใี ช้หัวจบั งานเครื่องมอื กลเบ้ืองต้น (2100-1007)

ใบงานที่ 6 งานเครือ่ งมือกลเบ้อื งต้น (2100-1007) 129 สลกั กลอนประตู เวลา 16 ชว่ั โมง (B) (A) เหล็กเพลากลมขนาด  19 มลิ ลเิ มตร เหล็กเหนียว St - 37 1 ยาว 52 มิลลิเมตร (A) เหล็กเพลากลมขนาด  19 มิลลเิ มตร เหล็กเหนยี ว St - 37 1 ยาว 72 มลิ ลิเมตร (B) ขนาดวสั ดุ วัสดุ จานวน เคร่อื งมือและอปุ กรณ์ ขอ้ ควรระวังและคาแนะนา 1. เวอร์เนยี ร์คาลิปเปอร์ 1. จับยึดชนิ้ งานดว้ ยหวั จับใหแ้ นน่ อยเู่ สมอ 2. ดอกเจาะนาศนู ย์ 2. การจับยดึ ชิ้นงานทุกครั้งตรวจสอบศนู ย์ของชิ้นงานทุกคร้งั 3.มีดกลึงปาดหน้า,มดี กลงึ ปอกผวิ 3. ควรตรวจสอบคา่ มมุ ตงั้ มีดกลึงให้ไดศ้ นู ยก์ ลางกับช้นิ งาน 4. ดอกสวา่ น  12 มลิ ลิเมตร เสมอ 5. แวน่ ตานริ ภยั 4. สวมแวน่ ตานริ ภยั ทกุ ครัง้ 6. เครื่องกลึงยนั ศูนย์ท้ายแทน่ 5. ควรใชน้ า้ เย็นเพือ่ ระบายความร้อนขณะทาการกลึงทกุ ครัง้ 6. ปฏบิ ตั งิ านกลงึ ตามหลักของความปลอดภยั งานเครือ่ งมอื กลเบอื้ งต้น (2100-1007)

130 ลาดับขนั้ การปฏิบัตงิ าน ขน้ั ตอน ภาพแสดง เครอื่ งมอื และอุปกรณ์ คาอธิบาย ท่ี 1. เวอร์เนียรค์ าลปิ เปอร์ - จับช้นิ งาน A ด้วยหัวจับ 1 2. ดอกเจาะนาศนู ย์ แบบสามจับให้แน่น 3. ดอกสวา่ นโต 12 กลงึ ปาดหนา้ ให้ผิวเรยี บ มิลลเิ มตร - เจาะรยู ันศนู ย์ 4. มดี กลงึ ปาดหน้า - เจาะรดู ว้ ยดอกสวา่ นโต 5. มดี กลึงปอกผวิ 12 มลิ ลเิ มตรลกึ 35 6. แว่นตานริ ภยั มิลลิเมตร 7. เครื่องกลงึ - กลงึ ปอกผวิ ใหไ้ ด้ความ โต 18 มลิ ลเิ มตรยาว 25 มิลลิเมตร - กลึงลบมุม 1 45 องศา งานเครอ่ื งมอื กลเบ้อื งตน้ (2100-1007)

131 ขนั้ ตอน ภาพแสดง เครอ่ื งมอื และอุปกรณ์ คาอธิบาย ที่ 1. เวอรเ์ นียรค์ าลิปเปอร์ - กลับด้านจับชน้ิ งาน A 2 2. มีดกลึงปาดหน้า ด้วยสจี่ บั ปรับให้ไดศ้ นู ย์ 3. มดี กลึงปอกผวิ - กลึงปาดหน้าทาความ 4. แวน่ ตานิรภยั ยาวใหไ้ ด้ 50 มลิ ลเิ มตร 5. เครอ่ื งกลึง - กลึงปอกผิวโต 18 มิลลิเมตร ยาว 25 มิลลิเมตร - กลงึ ลบมมุ 1 45 องศา 1. เวอร์เนยี รค์ าลิปเปอร์ - จบั ช้ินงาน B ด้วยหวั จับ 2. มดี กลึงปาดหน้า แบบสามจบั ใหแ้ นน่ กลึง 3. มีดกลึงปอกผวิ ปาดหน้าใหเ้ รยี บ 3 4. แว่นตานริ ภยั - กลงึ ปอกผวิ ให้ได้ความ 5. เคร่ืองกลงึ โต 18 มิลลเิ มตร ยาว 35 มิลลเิ มตร - กลึงลบมมุ 1 45 องศา 1. เวอรเ์ นียร์คาลปิ เปอร์ - กลับด้านจับชนิ้ งาน B 2. มีดกลงึ ปาดหน้า ดว้ ยสจ่ี ับปรบั ให้ได้ศนู ย์ 3. มีดกลึงปอกผิว - กลงึ ปาดหนา้ ทาความ 4 4. แว่นตานิรภยั ยาวใหไ้ ด้ 70 มลิ ลิเมตร 5. เครื่องกลงึ - กลงึ ปอกผิวให้ได้ความ โต 11.8 มิลลิเมตร ยาว 35 มิลลเิ มตร - กลงึ ลบมุม 1 45 องศา งานเคร่ืองมอื กลเบอ้ื งตน้ (2100-1007)

แบบประเมนิ งานเครอ่ื งมือกลเบอ้ื งต้น (2100-1007) 132 ใบงานท่ี 6 สลกั กลอนประตู เวลา 16 ชั่วโมง ชอ่ื ............................................รหสั ..............................ชน้ั /กล่มุ ...................................... จุดตรวจ ขนาดท่ีกาหนด คะแนนมาตรฐาน วัดได้ คะแนน สอบท่ี ความยาว 50 มลิ ลิเมตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 ±0.3= 5 1  18 มลิ ลเิ มตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 ±0.3= 5 2 ±0.3= 5 3 ความยาว 35 มิลลิเมตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 ±0.3= 5 4  12 มิลลเิ มตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 ±0.3= 5 5 ±0.3= 5 6 ความยาว 70 มลิ ลเิ มตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 ±0.3= 5 7 ความยาว 35 มลิ ลิเมตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 ±0.3= 5 8  11.8 มิลลิเมตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 คะแนนรวม  18 มิลลิเมตร ±0.1= 10 ±0.2 = 7 คะแนนเต็ม 80 คะแนน งานเคร่ืองมือกลเบ้อื งตน้ (2100-1007)

133 สรปุ เนือ้ หาสาคญั ประจาหนว่ ยที่ 5 เครอื่ งกลงึ ถอื เป็นเครอ่ื งจกั รท่ีเปน็ หวั ใจสาคญั ของช่างกลโรงงาน ทางานโดยช้ินงานหมุนอยู่ กบั ท่ีโดยมีคมตดั เคลื่อนเขา้ หา ชนดิ ของเครอ่ื งกลงึ 1. เครือ่ งกลงึ ยันศูนย์ 2. เคร่อื งกลงึ เทอร์เรท 3. เครอ่ื งกลึงต้ัง 4. เคร่ืองกลึงหนา้ จาน สว่ นประกอบของเคร่ืองกลึง 1. ชดุ หัวเคร่ือง 2. แท่นเลื่อน 3. ชดุ ปอ้ มมีด 4. ศนู ยท์ ้ายแทน่ 5. ชุดส่งกาลงั ขนาดของเคร่อื งกลงึ กาหนดมาตรฐานจากความสามารถในการทางานของเครอื่ ง เช่น ขนาดความสูงของศนู ย์ เหนือแท่น หรือระยะห่างระหวา่ งปลายยนั ศนู ยห์ วั เครื่องและทา้ ยเครอื่ ง งานทที่ าไดด้ ว้ ยเครอื่ งกลงึ 1. กลงึ ปาดหนา้ 2. กลงึ ปอกผิว 3. เจาะรู 4. กลึงเรียว 5. กลึงเกลยี ว 6. พมิ พ์ลาย 7. คว้านรู งานเครอ่ื งมอื กลเบอื้ งต้น (2100-1007)