วันงดสูบบุหรี่

นทิ รรศการสง เสรมิ การอานออนไลน 31 พฤษภาคม 2563 วนั งดสบู บุหรี่โลก WHO WORLD NO TOBACCO DAY โดย หองสมดุ ประชาชนจังหวดั พังงา กศน.อําเภอเมอื งพังงา

ประวัติความเปนมา ดอกไมส้ ดในทเ่ี ขย่ี บหุ ร่ี เป็น สญั ลกั ษณส์ ามญั ของวนั งดสูบ บหุ ร่โี ลก วนั งดสูบบุหร่ีโลกจดั ข้นึ ครง้ั แรกในวนั ท่ี 31 พฤษภาคม ค.ศ. 1988 โดยองคก์ ารอนามยั โลก เน่ืองจากเลง็ เห็นอนั ตรายของ บหุ ร่ตี ่อสุขภาพ ของผูส้ ูบบหุ ร่แี ละผูไ้ มส่ ูบบหุ ร่แี ต่ไดร้ บั ควนั บหุ ร่ี การจดั งานวนั งดสูบบหุ ร่ีโลกก็เพอ่ื กระตนุ้ ใหผ้ ูส้ ูบบหุ ร่เี ลกิ สูบ ให้ รฐั บาลชุมชนและประชากรโลก ตระหนกั ถงึ ความสาํ คญั และเขา้ ร่วมกจิ กรรมและกระตนุ้ ใหร้ ฐั บาลกาํ หนดนโยบาย/กฏหมายเพอ่ื ควบคุมยาสูบ องคก์ ารอนามยั โลกระบุชดั เจนว่า การสูบบุหร่ี เป็นสาเหตุสาํ คญั ของการป่ วยและเสียชีวิตก่อนวยั อนั ควรท่ี สามารถป้องกนั ได้ และกาํ หนดให้ วนั ท่ี 31 พฤษภาคม ของทกุ ปีเป็นวนั งดสูบบุหร่ีโลก ( World No Tobacco Day) วนั งดสูบ บหุ ร่โี ลกครง้ั แรก ใชค้ าํ ขวญั “บหุ ร่หี รอื สุขภาพตอ้ งเลอื กสุขภาพ”

คาํ ขวญั วนั งดสูบบหุ ร่โี ลก พ.ศ. 2531 - พ.ศ 2563 - คาํ ขวญั วันงดสบู บหุ รี่โลก 2531 คือ บุหรี่หรือสขุ ภาพ ตองเลอื กสุขภาพ (Between tobacco and the health, choose health) - คําขวัญวันงดสบู บหุ ร่ีโลก 2532 คอื พษิ ของบหุ รต่ี อ สตรี ยงิ่ มีมากกวา บรุ ษุ (Women and Tobacco : Added risk) - คาํ ขวัญวนั งดสบู บหุ รีโ่ ลก 2533 คอื เติบโตอยา งสดใส หา งไกลจากภัยบุหรี่ (Growing up without tobacco) - คําขวญั วันงดสบู บุหรโี่ ลก 2534 คือ สถานทสี่ าธารณะ และยวดยานปลอดบุหรี่ (Public places and transport : Better be tobacco free) - คําขวญั วนั งดสูบบุหรโี่ ลก 2535 คอื ท่ีทํางานปลอดบหุ รี่ สุขภาพดี ชวี ปี ลอดภัย (Tobacco free work places : Safer and healthier)

- คําขวัญวันงดสบู บหุ รี่โลก 2536 คอื บุคลากรสาธารณสขุ รว มสรา งสรรคส ังคมปลอดบหุ รี่ (Health services, our window to a tobacco-free world) - คําขวัญวันงดสบู บหุ ร่ีโลก 2537 คอื ทุกสื่อรวมใจตานภยั บุหรี่ (The media against tobacco) -คาํ ขวัญวนั งดสูบบุหรี่โลก 2538 คือ บุหร่กี อ ความสูญเสีย มากกวา ท่คี ณุ คดิ (Tobacco costs more than you think) - คาํ ขวัญวนั งดสูบบหุ รโ่ี ลก 2539 คอื ศลิ ปะและกีฬาไม พ่งึ พาบหุ ร่ี (Sport and the arts : play it tobacco free) - คําขวญั วนั งดสูบบุหรโ่ี ลก 2540 คอื ผนึกกาํ ลงั เพอ่ื สงั คม ปลอดบุหรี่ (United for a Tobacco-free world) - คําขวัญวนั งดสบู บหุ ร่โี ลก 2541 คือ คนรุนใหมไ มส บู บหุ ร่ี (Growing up without tobacco)

- คําขวัญวนั งดสบู บหุ ร่ีโลก 2542 คือ อนาคตมีคณุ คา เมือ่ บอกลา...เลิกบหุ ร่ี (Leave the pack behind) - คําขวัญวันงดสูบบหุ รโี่ ลก 2543 คือ บหุ รีค่ ราชวี ติ อยา หลงผดิ ตกเปน เหยอ่ื (Tobacco kills don't be Duped) - คาํ ขวัญวนั งดสบู บุหรโ่ี ลก 2544 คอื เหน็ ใจคนรอบขาง รวมสรางอากาศสดใส ปลอดจากภัยควันบหุ รี่ (Second- Hand Smoke : Let's Clear the Air) - คาํ ขวญั วันงดสบู บหุ ร่โี ลก 2545 คอื กฬี าปลอดบหุ ร่ี สง ผลดีตอสขุ ภาพ (Tobacco Free Sports-Play it clean) - คาํ ขวัญวนั งดสูบบุหรโ่ี ลก 2546 คือ ภาพยนตรป ลอด บุหรี่ สง ผลดตี อ เยาวชน (Tobacco free films tobacco free fashion) - คาํ ขวญั วนั งดสบู บหุ รโี่ ลก 2547 คือ บหุ ร่ี : ยง่ิ สบู ...ย่งิ จน (ครอบครวั ปลอดบุหร่ี จะม่งั มแี ละแข็งแรง) (Tobacco and Poverty (A Vicious Circle))

- คาํ ขวัญวนั งดสบู บหุ รโ่ี ลก 2548 คอื ทมี สขุ ภาพรว มใจ ขจดั ภัยบหุ รี่ (Health Professionals and Tobacco Control) -คาํ ขวัญวันงดสูบบุหรีโ่ ลก 2549 คือ บหุ รีท่ กุ ชนิดนําชวี ติ สคู วามตาย (Tobacco: Deadly in any form or disguise) - คําขวญั วนั งดสูบบุหรโี่ ลก 2550 คอื ไรค วันบุหรี่ ส่ิงแวดลอ มดี ชวี สี ดใส (100% Smoke-Free Environments : Create and Enjoy) - คําขวญั วนั งดสูบบหุ รีโ่ ลก 2551 คอื เยาวชนรนุ ใหม รว ม ใจ ตานภัยบุหร่ี (Tobacco-free Youth) - คาํ ขวัญวันงดสบู บหุ รโ่ี ลก 2552 คือ บุหรีม่ ีพษิ รว มคิด เตือนภยั (Tobacco Health Warnings) - คาํ ขวญั วันงดสูบบหุ รโี่ ลก 2553 คือ หญิงไทยฉลาด ไม เปนทาสตลาดบหุ ร่ี (Genderand Tobacco Withan Emphasis on Marketing to women)

- คําขวญั วนั งดสบู บหุ รโี่ ลก 2554 คือ พิทกั ษสิทธิตาม กฎหมาย มุง สสู ังคมไทยปลอดบุหร่ี (The WHO Framework Convention on Tobacco Control) - คาํ ขวัญวนั งดสบู บหุ รโ่ี ลก 2555 คอื จับตา เฝาระวงั ยับยั้งอตุ สาหกรรมยาสบู (Tobacco Industry Interference) - คําขวญั วนั งดสูบบหุ รี่โลก 2556 คอื ไมใ ช ไมร ับ ไม สนบั สนนุ โฆษณายาสบู รา ย ทาํ ลายชีวติ (Ban tobacco advertising, promotion and sponsorship) - คาํ ขวัญวนั งดสูบบุหรี่โลก 2557 คอื บหุ ร่ี : ภาษีย่ิงเพม่ิ คนตายยิง่ ลด (Raise taxes on tobacco) - คําขวญั วนั งดสูบบหุ รี่โลก 2558 คือ หนุนกฎหมายบุหรี่ ใหม เพือ่ คุณภาพชวี ิตคนไทย (Stop illicit trade of tobacco products) - คําขวญั วนั งดสบู บหุ รโ่ี ลก 2559 คือ ซองบุหร่แี บบเรยี บ ลดภยั เงียบ ลดโรค (Get ready for plain packaging)

- คําขวัญวนั งดสบู บุหรโ่ี ลก 2560 คอื บุหร่ี ภัยคุกคามตอ การพัฒนา (Tobacco-a threat to development) - คําขวัญวนั งดสบู บหุ รโ่ี ลก 2561 คอื บหุ ร่ีตวั ราย ทาํ ลาย หัวใจ (Tobacco Break Heart) - คําขวญั วันงดสบู บุหรี่โลก 2562 คอื บหุ รเ่ี ผาปอด (Tobacco burns your lungs) - คาํ ขวญั วันงดสูบบหุ รโี่ ลก 2563 คอื ติดบหุ รี่ ติดโควดิ เส่ยี งตายสงู #เลิกสูบลดเส่ยี ง

อย่างไรก็ตาม รฐั บาลไทยก็ไดต้ ระหนกั ถงึ ความสูญเสียทางดา้ น ชีวติ ของประชากรท่ีเกิดจากการสูบบุหร่ี จึงไดม้ ีการรณรงคใ์ ห้ เลิกสูบบุหร่ี รวมถึงกาํ หนดมาตรการต่าง ๆ โดยการดูแลของ กระทรวงสาธารณสุข ท่จี ะพยายามใหเ้กดิ การเลกิ สูบบหุ ร่ี ดงั เช่น ท่กี ระทรวงไดป้ ระกาศบงั คบั ใชม้ าตรา 12 แห่งพระราชบญั ญตั ิ ควบคุมผลติ ภณั ฑย์ าสูบ พ.ศ. 2535 ใหม้ กี ารพมิ พค์ าํ เตือนและ โทษของการสูบบุหร่ีท่ีขา้ งซอง ซ่ึงมีผลบงั คบั ใชต้ งั้ แต่วนั ท่ี 25 มนี าคม พ.ศ. 2548 เป็นตน้ มา อีกทงั้ ยงั มกี ฎหมายทใ่ี ชค้ ุม้ ครอง สุขภาพประชาชน ไดแ้ ก่ 1. พระราชบญั ญตั คิ มุ้ ครองสุขภาพของผูไ้ มส่ ูบบหุ ร่ี พ.ศ. 2535 ทม่ี สี าระสาํ คญั ในการประกาศเขตปลอดบหุ ร่ี ซง่ึ แบง่ เขตปลอด บหุ ร่อี อกเป็น 4 กลมุ่ คอื - เขตปลอดบุหร่ีอย่าง แ ท้จ ริ ง เ ช่ น ร ถ ย น ต์ โดยสารประจาํ ทาง ทงั้ แบบ ป ร ับ อ า ก า ศ แ ล ะ ไ ม่ ป ร ับ อากาศ รวมถึงแท็กซ่ี ตู้ รถไฟปรบั อากาศ และหอ้ ง ชมมหรสพ

- เขตปลอดบหุ ร่ที งั้ หมด เช่น โรงเรยี น หอ้ งสมดุ แต่ยกเวน้ หอ้ ง สว่ นตวั -เขตปลอดบหุ ร่เี กอื บทงั้ หมด เช่น สถานพยาบาล ศูนยก์ ารคา้ สถานทร่ี าชการและรฐั วสิ าหกจิ หากจะสูบกใ็ หส้ ูบเฉพาะในเขตสูบ บหุ ร่ี - เขตปลอดบหุ ร่อี ย่างนอ้ ยคร่งึ หน่ึงของพ้นื ทน่ี นั้ ๆ เช่น ตูร้ ถไฟ โดยสารทวั่ ไปทไ่ี มใ่ ช่แบบปรบั อากาศ และรา้ นขายอาหารทวั่ ๆ ไป เฉพาะบรเิ วณทม่ี รี ะบบปรบั อากาศ แต่ตอ้ งจดั เขตสูบบหุ ร่ไี มใ่ ห้ เกนิ คร่งึ หน่ึงของพ้นื ทท่ี ง้ั หมด

2. พระราชบญั ญตั คิ วบคุมผลติ ภณั ฑย์ าสูบ ทม่ี สี าระสาํ คญั ในการ หา้ มขายบหุ ร่ใี หก้ บั เดก็ อายุตาํ่ กวา่ 18 ปี หากผูใ้ ดฝ่าฝืนมโี ทษ จาํ คกุ 1 เดอื น หรอื ปรบั ไมเ่ กนิ 2,000 บาท รวมถงึ หา้ มขายสนิ คา้ อน่ื และแถมบหุ ร่ใี ห้ หรอื ขายบหุ ร่แี ลว้ แถมสนิ คา้ อน่ื และหา้ มการ โฆษณาทง้ั ทางตรงและทางออ้ ม ติดบุหร่ี ตดิ โควิด เสีย่ งตายสูง #เลกิ สบู ลดเสยี่ ง

โทษของบหุ ร่ี การสูบบหุ ร่ีนนั้ ถอื เป็นการทาํ ลายสุขภาพ ทงั้ ต่อผูส้ ูบเองและผูอ้ ยู่ ใกลช้ ิดท่ีสูดเอาอากาศท่ีมีควนั บุหร่ีเขา้ ไป เพราะควนั บุหร่ี ประกอบดว้ ยสารทเ่ี ป็นอนั ตรายต่อสุขภาพ และมสี ารก่อมะเร็งไม่ ตาํ่ กวา่ 42 ชนดิ ซง่ึ สารอนั ตรายทส่ี าํ คญั เช่น - คารบ์ อนมอนอกไซด์ ทาํ ใหเ้มด็ เลอื ดแดงไมส่ ามารถจบั ออกซเิ จนไดเ้ท่ากบั เวลาปกติ หากไดร้ บั จะเกดิ การขาดออกซเิ จน ทาํ ใหม้ นึ งง ตดั สนิ ใจชา้ เหน่อื ยงา่ ย ซง่ึ เป็นสาเหตสุ าํ คญั ของโรคหวั ใจ - นิโคตนิ เป็นสารระเหยในควนั บหุ ร่ี มฤี ทธ์กิ ดประสาทสว่ นกลาง มผี ลต่อต่อมหมวกไต ทาํ ใหเ้กดิ การหลงั่ อพิ เิ นฟริน ทาํ ใหค้ วาม ดนั โลหติ สูงข้นึ หวั ใจเตน้ เร็วกวา่ ปกติ และไมเ่ ป็นจงั หวะ หลอด เลอื ดทแ่ี ขนและขาหดตวั เพม่ิ ไขมนั ในเสน้ เลอื ด (กน้ กรองไมไ่ ด้ ทาํ ใหป้ รมิ าณนิโคตนิ ลดลงได)้

โทษของบหุ ร่ี - ทาร์ หรอื น้ํามนั ดิน เป็นคราบมนั ขน้ เหนียว สนี าํ้ ตาลแก่ เกดิ จากการ เผาไหมข้ องกระดาษและใบยาสูบ และเป็นสารก่อมะเรง็ ต่าง ๆ เช่น มะเร็งปอด, กลอ่ งเสยี ง, หลอดลม, หลอดอาหาร, ไต, กระเพาะปสั สาวะ และอน่ื ๆ รอ้ ยละ 50 ของนาํ้ มนั ดนิ จะไปจบั ทป่ี อด เกดิ อาการระคายเคอื ง ทาํ ใหไ้ อเร้อื รงั มี เสมหะ คาํ สอนจากหลวงพอ่ คูณ ตน้ แบบแหง่ การเลกิ บหุ ร่ี

โทษของบหุ ร่ี จากการสาํ รวจพบว่าผูท้ ่เี ป็นมะเรง็ ปอดน้ัน รอ้ ยละ 90 เป็นผลเน่ืองมาจากการสูบบหุ ร่ี โดยมีผลวิจยั ระบวุ ่า ผูท้ ่สี ูบบหุ ร่เี กนิ วนั ละ 1 ซอง จะมโี อกาสเป็นมะเรง็ ปอดมากกว่าผูท้ ่ี ไม่สูบถงึ 5-20 เทา่ ผูท้ ส่ี ูบบหุ ร่ยี งั เสย่ี งต่อโรคทางเดนิ หายใจ อาจมอี าการไอ เร้อื รงั บางครงั้ ไอถจ่ี นไมส่ ามารถนอนได้ นอกจากน้ที ารใ์ น ควนั บหุ ร่จี ะสะสมอยูใ่ นปอดทาํ ใหเ้ป็นโรคถงุ ลมโป่งพอง ทาํ ใหห้ ายใจขดั หอบ และหากเป็นเร้อื รงั อาจทาํ ใหถ้ งึ แก่ความ ตายไดง้ า่ ยเช่นเดยี วกนั นอกจากนนั้ ยงั พบวา่ การสูบบหุ ร่กี ่อใหเ้กดิ โรคอ่นื ๆ อกี หลายอย่าง เช่น โรคกระเพาะอาหารเป็นแผล โรค ความดนั เลอื ดสูง โรคตบั แขง็ โรคปรทิ นั ต์ โรคโพรงกระดูก อกั เสบ โรคหลอดลมอกั เสบ โรคหวั ใจ เป็นตน้ และยงั สง่ ผลต่อบคุ ลกิ ภาพของผูส้ ูบบหุ ร่อี กี ดว้ ย

โทษของบหุ ร่ี ผลขา้ งเคยี งต่อบคุ คลอน่ื การสูบบหุ ร่นี อกจากจะเป็ นอนั ตรายต่อผูส้ ูบเองแลว้ ยงั เป็น อนั ตรายตอ่ ผูใ้ กลช้ ิดอกี ดว้ ย คอื หากเด็กไดร้ บั ควนั บหุ ร่ี จะป่วย เป็นโรคหลอดลมอกั เสบ ปอดบวม หอบหดื หชู น้ั นอกอกั เสบ เพ่มิ มากข้ึน หากหญงิ มคี รรภไ์ ดร้ บั ควนั บหุ ร่ี จะทาํ ใหน้ าํ้ หนกั ตวั เพม่ิ นอ้ ยกวา่ ปกติ รวมทง้ั มโี อกาสแทง้ และคลอดก่อนกาํ หนด อกี ทง้ั ยงั ส่งผลต่อทารกในครรภท์ อ่ี าจทาํ ใหส้ มองชา้ กวา่ ปกติ มี ความผดิ ปกตทิ างระบบประสาท และระบบความจาํ ขณะทค่ี ู่สมรสของผูส้ ูบบหุ ร่ี มคี วามเสย่ี งเป็นโรคมะเร็ง ปอดมากกวา่ คู่สมรสทไ่ี ม่สูบบหุ ร่ีถงึ 2 เทา่ มคี วามเสย่ี งทจ่ี ะเป็น โรคหวั ใจ 3 เทา่ และเสยี ชวี ติ เร็วกวา่ ปกตถิ งึ 4 ปี เทยี บกบั คน ทวั่ ไป

โทษของบหุ ร่ี อย่างไรกต็ าม แมบ้ หุ ร่จี ะมโี ทษมากมาย แตก่ ย็ งั มีคนสูบ ทาํ ให้ รฐั ตอ้ งออกมาตรการ หรอื กฎหมายควบคมุ การสูบบหุ ร่ดี ว้ ย ทง้ั สวนสาธารณะ, สนามบนิ , สถานีรถไฟ, สถานศึกษา, รา้ นคา้ , ผบั , เธค และสวนอาหาร เป็นตน้ หากฝ่ าฝืนกจ็ ะตอ้ งเสยี คา่ ปรบั นอกจากบหุ ร่จี ะมโี ทษมหนั ตต์ ่อผูส้ ูบและคนใกลช้ ดิ แลว้ การสูบผดิ สถานทอ่ี าจทาํ ใหต้ ดิ คุก หรอื เสยี เงนิ ไดเ้ช่นกนั ... ฉะน้นั เราลองหนั มาเลกิ สูบบหุ ร่กี นั ดีกว่าไหม เพ่อื สขุ ภาพของ คณุ เอง รวมทง้ั คนท่คี ณุ รกั ดว้ ย



ท่มี า 1.http://www.ashthailand.or.th/th/no_tobac co_day_page.php?id=12 2.https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7% E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%87%E0%B8%9 4%E0%B8%AA%E0%B8%B9%E0%B8%9A%E0%B 8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E 0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%82%E0%B8%A5 %E0%B8%81