องค์ความรู้

การเล้ยี งกบ ชื่อเจ้าขององค์ความรู้ : นายวินยั แยมยง่ิ อายุ 45 ปี ท่ีอยู่ : 69/1 หมู่ท่ี 4 ตาบลบางเตย อาเภอเมืองพงั งา จงั หวดั พงั งา โทรศพั ท์ 081 079 4262

บันทึกความรขู้ องปราชญ/์ ผปู้ ระสบความสาเร็จด้านอาชพี 1) ความเป็ นมา กบ เป็นสัตวค์ ร่ึงบกคร่ึงน้า ตามธรรมชาติกบจะหา กินอยู่ตามลาห้วย หนอง บึง และทอ้ งนา กบจะกินปลา กุ้ง แมลงและสัตว์ขนาดเล็กเป็ นอาหาร แต่เน่ืองจาก สถานการณ์ความเป็ นอยู่ในปั จจุบันปริ มาณความ ต้อ ง ก า ร ใ น ก า ร บ ริ โ ภ ค เ พ่ิ ม ข้ึ น ข ณ ะ เ ดี ย ว กัน ทรัพยากรธรรมชาติหรือแมแ้ ต่ผลผลิตทางการเกษตรลด นอ้ ยลง ทาใหเ้ กษตรกรตอ้ งขวนขวายหาแนวทางในการ ประกอบอาชีพใหม่ ๆ เพื่อเพ่ิมรายได้ เช่น การทาไร่นา สวนผสมการเล้ียงกบหรือสัตวน์ ้าอ่ืน ๆ แต่สาหรับการ เล้ียงกบน้นั ปัจจุบนั เป็ นท่ีสนใจของเกษตรกรเป็ นอย่าง มาก ท้ังน้ี เพราะกบเป็ นสัตว์ท่ีเล้ียงง่าย ใช้เวลาน้อย ลงทุนนอ้ ย ดแู ลรักษาง่าย และจาหน่ายไดร้ าคาคุม้ กบั การ ลงทุน

2) วัตถุประสงค์ เพอ่ื ประกอบเป็นอาชีพเสรมิ เพมิ่ รายได้ใหแ้ ก่ ครัวเรอื น 3) วตั ถุดบิ อาหารกบ 4) วัสดุ/อปุ กรณ์ แม่พันธุ์-พอ่ พนั ธุ์กบ บ่อเพาะเล้ยี ง ภาชนะใส่ ลกู กบ อเมรกิ นั บูลฟร็อก ตาขา่ ย อาหารเม็ดสาหรับเลย้ี งลกู กบ และกบโตเตม็ วัย เป็นต้น 5) กระบวนการ/วธิ ีการข้นั ตอน/เทคนิค/ข้อพงึ ระวงั ทใ่ี ช้ในการแก้ไขปัญหาและพฒั นาอาชีพ 1. การเลือกสถานท่ีสร้างคอกกบ หรือ บ่อเลีย้ งกบ ควร เป็นท่ีท่ีอยใู่ กลบ้ า้ น สะดวกต่อการดแู ลรกั ษา และ ป้ องกนั ศตั รูไดเ้ ป็นท่ีสูง ท่ีดอน เพ่อื ป้ องกนั น้าท่วม พ้ืนที่ราบเสมอ สะดวกตอ่ การสร้างคอกและแอง่ น้าใน คอกใกลแ้ หลง่ น้า เพือ่ สะดวกตอ่ การถา่ ยเทน้าใหห้ ่าง จากถนน เพอ่ื ป้ องกนั เสียงรบกวน กบจะไดพ้ กั ผอ่ น เตม็ ทีและโตเร็ว

2.พนั ธกุ์ บทนี่ ามาเลย้ี ง กบที่เหมาะสมจะนามา เพาะเล้ยี งนี้ ได้แก่ กบ ซึ่งถา้ เล้ยี งอยา่ งถูกต้องตาม วธิ กี ารและใช้เวลาเพยี ง 4-5 เดอื น จะไดก้ บขนาด 4-5 ตวั / กก. เป็นกบทม่ี คี วามเจรญิ เตบิ โตเรว็ โดยมอี ตั ราการ แลกเปลย่ี นอาหาร 3.4 กก. ไดเ้น้อื กบ 1 กก.ทง้ั ยงั เป็นกบท่ี มผี ูน้ ิยมนาไปประกอบอาหารบรโิ ภคกนั มากกวา่ กบพนั ธุอ์ น่ื ๆ ลกั ษณะของกบอเมริกนั บลู ฟร็อก นัน้ ตัวผจู้ ะมขี นาดเลก็ กวา่ กบตวั เมยี 3.พนั ธ์ุกบทนี่ ามาเลยี้ ง กบท่ีเหมาะสมจะนามาเพาะเล้ียง น้ี ไดแ้ ก่ กบ ซ่ึงถา้ เล้ียงอยา่ งถกู ตอ้ งตามวิธีการและใช้ เวลาเพยี ง 4-5 เดือน จะไดก้ บขนาด 4-5 ตวั / กก. เป็นกบ ท่ีมีความเจริญเติบโตเร็ว โดยมีอตั ราการแลกเปลี่ยน อาหาร 3.4 กก. ไดเ้ น้ือกบ 1 กก.ท้งั ยงั เป็นกบที่มีผนู้ ิยม นาไปประกอบอาหารบริโภคกนั มากกวา่ กบพนั ธุ์อื่นๆ ลกั ษณะของกบอเมริกนั บูลฟร็อก น้นั ตวั ผจู้ ะมีขนาดเลก็ กวา่ กบตวั เมีย

และส่วนที่เห็นได้ชัดก็คือ กบตวั ผูเ้ มื่อจบั พลิกหงายข้ึนจะเห็นมีกล่องเสียงอยใู่ ตค้ าง แถวๆ มุมปากล่างท้งั สองข้าง ในช่วงฤดูผสมพนั ธุ์ กบตวั ผูจ้ ะเป็ นผูส้ ่งเสียงร้อง และ ในขณะท่ีร้องน้นั ส่วนของกล่องเสียงจะพองโตและใส ส่วนตวั เมียน้นั จะมองไม่เห็น ส่วนของกล่องเสียงดงั กล่าว กบตวั เมียจะร้องเช่นกนั แต่เสียงออกเบา ถ้าอยใู่ นช่วงฤดู ผสมพนั ธุก์ บตวั เมียที่มีไข่แก่ (ทอ้ งแก่)จะสงั เกตเห็นส่วนของทอ้ งบวมและใหญ่กวา่ ปกติ ขณะเดียวกนั ท่ีกบตวั ผจู้ ะส่งเสียงร้องบอ่ ยคร้ังและสีของลาตวั ออกเป็นสีเหลืองอ่อนหรือ มีสีเหลืองที่ใตข้ าเห็นชดั กว่าตวั เมีย แต่ถึงอยา่ งไรก็ตามสีของกบจะเปล่ียนแปลงไปตาม สภาพสิ่งแวดลอ้ มและท่ีอยอู่ าศยั 4.อาหารและการให้อาหาร เมื่อไข่กบฟักออกเป็นตวั แลว้ ช่วงระยะ 2 วนั ยงั ไมต่ อ้ งใหอ้ าหาร เพราะยงั ใชไ้ ข่แดง ท่ีติดมาเล้ียงตวั เองอยู่ หลงั จากน้นั จึงเริ่มให้อาหาร เชน่ ไรแดง ไขต่ ๋นุ อาหารเมด็ – อายุ 3 – 7 วนั ใหอ้ าหาร 20 เปอร์เซ็นตข์ องน้าหนกั ตวั จานวน 5 ม้ือ ต่อวนั – อายุ 7 – 21 วนั ใหอ้ าหาร 10-15 เปอร์เซ็นตข์ องน้าหนกั ตวั จานวน 5 ม้ือ ต่อ วนั – อายุ 21 – 30 วนั ใหอ้ าหาร 5-10 เปอร์เซ็นตข์ องน้าหนกั ตวั จานวน 4 ม้ือ ตอ่ วนั – อายุ 1 – 4 เดือน ให้อาหาร 4-5 เปอร์เซ็นตข์ องน้าหนกั ตวั จานวน 2 ม้ือ ต่อ วนั 5. การเปลยี่ นถ่ายนา้ เม่ือลูกออ๊ ดฟักออกเป็ นตวั จะตอ้ งเพิ่มระดบั น้าในบ่อข้ึนเร่ือยๆ จน อยทู่ ่ีระดบั ความลึก 30 ซม. ลูกอ๊อดอายคุ รบ 4 วนั จะตอ้ งทาการยา้ ยบ่อคร้ังที่ 1 และ ระดบั น้าที่ใช้เล้ียงควรอยู่ที่ระดบั 30 ซม. เปล่ียนถ่ายน้าทุกวนั ๆ ละ ประมาณ 50 เปอร์เซ็นต์ ทกุ ๆ 3-4 วนั ทาการยา้ ยบ่อพร้อมกบั คดั ขนาดลูกอ๊อด เมื่อลูกอ๊อดเร่ิมเขา้ ที่ขาหน้าเร่ิมงอกตอ้ งลดระดบั น้าในบ่อลงมาอยทู่ ่ีระดบั ความลึกประมาณ 5-10 ซม. และจะตอ้ งใส่วสั ดุที่ใช้สาหรับเกาะอาศยั ลงไปในบ่อ เช่น ทางมะพร้าว แผ่นโฟม เป็ นตน้

6) ข้อพงึ ระวงั การเล้ียงกบ มกั พบปัญหาโรค โดยส่วนใหญ่แลว้ จะเป็นปัญหาที่สืบ เนื่องมาจากความผิดพลาดทางดา้ นการเล้ียงและการจดั การ ทาให้มีการ หมกั หมมของเสียต่างๆ เกิดข้ึนในบ่อ โดยเฉพาะการเล้ียงกบในปัจจุบนั มกั จะใช้บ่อซีเมนต์ และเล้ียงกันอย่างหนาแน่น มีการให้อาหารมาก ประกอบกบั การขาดความเอาใจใส่และไม่เขา้ ใจในเรื่องความสะอาดของ บ่อรวมถึงน้าท่ีเล้ียง โอกาสท่ีกบจะเป็นโรคติดเช้ือแบคทีเรียจึงมีมากข้ึน เท่าท่ีไดร้ วบรวมขอ้ มูลทางดา้ นโรคต่างๆ ท่ีพบจากกบน้นั พอจะแบ่งออก ไดด้ งั น้ี 1. โรคติดเช้ือแบคทีเรีย เป็นโรคที่ทาความเสียหายใหก้ บั ผเู้ ล้ียงกบมาก ท่ีสุด พบท้งั ในกบขนาดเลก็ และขนาดใหญ่ อาการของโรคโดยทวั่ ไปที่ พบไดแ้ ก่ การเกิด แผลท่ีมีลษั ณะเป็นจุดแดงๆ ตามขาและผิวหนงั ตาม ตวั โดยเฉพาะดา้ นทอ้ ง จนถึงแผลเน่าเป่ื อยบริเวณปาก ลาตวั และขา เป็นตน้ เมื่อเปิ ดช่องทอ้ งเพ่ือดูอวยั วะภายในจะพบวา่ มีของเหลวใน ช่องทอ้ ง ตบั มีขนาดใหญ่ข้ึนและมีจุดสีเหลืองซีดๆ กระจายอยทู่ วั่ ไป ไตขยายใหญ่บางคร้ังพบตุ่มสีขาวขนุ่ กระจายอยู่ สาเหตุสาคญั ท่ีทาให้ เกิดโรค คือสภาพบ่อสกปรกมาก ดงั น้นั จึงควรจดั การทาความสะอาด เปล่ียนถ่ายน้าบ่อยๆ ควบคุมปริมาณอาหารใหพ้ อเหมาะและอยา่ ปล่อย กบลงเล้ียงหนาแน่นเกินไป 2. โรคท่ีเกิดจากโปรโตซวั ในทางเดินอาหาร โดยทว่ั ไปจะพบในกบเลก็ มากกวา่ กบโต อาการทว่ั ไปจะพบวา่ กบไมค่ อ่ ยกินอาหารผอม ตวั ซีด 3. ข้อเสนอแนะ

2.พนั ธกุ์ บทนี่ ามาเลย้ี ง กบที่เหมาะสมจะนามา เพาะเล้ยี งนี้ ได้แก่ กบ ซึ่งถา้ เล้ยี งอยา่ งถูกต้องตาม วธิ กี ารและใช้เวลาเพยี ง 4-5 เดอื น จะไดก้ บขนาด 4-5 ตวั / กก. เป็นกบทม่ี คี วามเจรญิ เตบิ โตเรว็ โดยมอี ตั ราการ แลกเปลย่ี นอาหาร 3.4 กก. ไดเ้น้อื กบ 1 กก.ทง้ั ยงั เป็นกบท่ี มผี ูน้ ิยมนาไปประกอบอาหารบรโิ ภคกนั มากกวา่ กบพนั ธุอ์ น่ื ๆ ลกั ษณะของกบอเมริกนั บลู ฟร็อก นัน้ ตัวผจู้ ะมขี นาดเลก็ กวา่ กบตวั เมยี 3.พนั ธ์ุกบทนี่ ามาเลยี้ ง กบท่ีเหมาะสมจะนามาเพาะเล้ียง น้ี ไดแ้ ก่ กบ ซ่ึงถา้ เล้ียงอยา่ งถกู ตอ้ งตามวิธีการและใช้ เวลาเพยี ง 4-5 เดือน จะไดก้ บขนาด 4-5 ตวั / กก. เป็นกบ ท่ีมีความเจริญเติบโตเร็ว โดยมีอตั ราการแลกเปลี่ยน อาหาร 3.4 กก. ไดเ้ น้ือกบ 1 กก.ท้งั ยงั เป็นกบที่มีผนู้ ิยม นาไปประกอบอาหารบริโภคกนั มากกวา่ กบพนั ธุ์อื่นๆ ลกั ษณะของกบอเมริกนั บูลฟร็อก น้นั ตวั ผจู้ ะมีขนาดเลก็ กวา่ กบตวั เมีย

1.การเล้ียงกบตอ้ งระมดั ระวงั เร่ืองความสะอาดของน้า และบ่อ เพาะเล้ียง 2. หา้ มสูบบุหร่ีใกลบ้ ริเวณบ่อเพาะเล้ียงกบโดยเดด็ ขาด เพราะ เศษข้ีบุหรี่มีสารนิโคติน ถา้ ตกลงไปในบ่อจะทาใหล้ กู กบจะตาย ยกบ่อได้ 3. การเล้ียงกบ ตอ้ งคดั ลกู กบขนาดเท่ากนั ไปเล้ียงในบ่อเดียวกนั หา้ มเล้ียงลกู กบคนละขนาด เพราะกบจะกินกนั เองถา้ อาหารไม่ เพียงพอ 4. การเล้ียงกบควรกะระยะเวลาในการจบั จาหน่ายที่เหมาะสม คือ ระยะเวลา 4 เดือน โดยอยา่ ใหต้ รงกบั ช่วงฤดูฝนเพราะกบจะราคา ถกู 5. อาหารกบ นอกจากจะใหอ้ าหารเมด็ แลว้ ยงั สามารถใชเ้ น้ือปลา สับหรือเน้ือหอยโข่งกไ็ ด้ 6. ก่อนท่ีจะปลอ่ ยแม่พนั ธุก์ บลงผสมพนั ธุ์ ตอ้ งสงั เกตแม่พนั ธุก์ บ วา่ ตวั เริ่มฝืด มีป่ ุมหนาม แสดงวา่ พร้อมจะผสมพนั ธุ์ หากปลอ่ ย ลงไปแลว้ 2-3 วนั ยงั ไม่เห็นไข่กบกจ็ บั พอ่ พนั ธุ์-แม่พนั ธุ์มาแยก เล้ียงอีกระยะหน่ึง แลว้ คอ่ ยนามาผสมพนั ธุใ์ หม่ 7. บ่อเพาะเล้ียงกบควรอยหู่ ่างไกลจากถนน และเสียงดงั รบกวน ควรมีตาข่ายคลมุ บ่อกบ เพ่อื ป้ องกนั กบจะกระโดดหนีออกนอก บ่อ และระวงั สตั วเ์ ล้ียง เช่น แมว และสุนขั เป็นตน้