นวัตกรรม-ร่ม-360-องศา-ล่าสุด

นวตั กรรม รม่ 360 องศา

ความเปน็ มาและความสาคญั ของปญั หาความเปน็ มาและความสาคญั ของปญั หา จงั หวดั เชยี งใหม่ในปจั จุบนั นี้ มีการประดิษฐ์นวัตกรรมข้ึนมามากมาย ทั้งประดิษฐ์สง่ิ ใหมท่ ่ยี งั ไมเ่ คยมีมาก่อน และนาสิ่งท่ีมีมาอยแู่ ล้วมาพัฒนาดัดแปลงให้ทันสมัย ยกตัวอยา่ งเชน่ นวตั กรรมรม่ นาโน เป็นเทคโนโลยที นี่ ่าสนใจทจี่ ะนามา ประยุกต์ใช้กับรม่ บอ่ สร้าง เมื่อนาตวั ผา้ หรือกระดาษท่ีเคลือบนาโนมาประกอบกับตวั ก้านร่ม จะทาใหร้ ่มมีคณุ สมบตั เิ พิ่มขน้ึ มากกว่าเดิมในเร่อื งการปอ้ งกนั การซึมผา่ นของนา้ การเคลือบกนั ยูวีเพื่อป้องกนั สีซีดสีจางและการเสอ่ื มของเส้นใยภายใต้ แสงแดด การเคลือบต้านเชือ้ โรคเพอ่ื ลดการเจริญเติบโตของเชื้อราและแบคทเี รียในกรณีร่มชื้น เพื่อใหร้ ม่ บอ่ สรา้ งเปน็ ร่มทใ่ี ชไ้ ด้ อย่างมีประสทิ ธภิ าพ คณะผจู้ ดั ทาจึงไดค้ ดิ ค้นนวัตกรรมรม่ ข้ึนมา เพือ่ ประกอบการแสดง ชุดฟ้อนที โดยปกติแล้วการแสดงชุดน้จี ะมี รม่ เปน็ อปุ กรณป์ ระกอบการแสดงทาให้คณะผ้จู ัดทาเหน็ วา่ ร่มทีใ่ ช้ในการแสดงนามาพฒั นาเปน็ นวัตกรรมได้โดยการท่ที าให้รม่ หมุนไดเ้ องโดยใช้มอเตอรใ์ นการหมุนเพอ่ื ชว่ ยท่นุ แรงของผแู้ สดง และนาไฟทเี่ รียกว่า LED Strip มาตดิ ตัง้ บรเิ วณดา้ นบนของรม่ ซึ่งไฟพวกนี้มีลกั ษณะเป็นเสน้ คลา้ ยริบบน้ิ มคี ณุ สมบัตอิ อ่ นตวั ติดตง้ั ไดง้ ่ายช่วยให้การแสดงดนู า่ สนใจและดึงดูดผชู้ มได้มาก ย่ิงขึ้น โดยไดบ้ รู ณาการองค์ความรทู้ าง

- -วิทยาศาสตร์ (Science) นาไปประยกุ ตโ์​ ดยใชม้ อเตอรไ์ ฟฟ้าท่ีเปลย่ี นพลงั งานไฟฟ้าเป็นพลงั งานกล - -เทคโนโลยี (Technology) นาไปประยุกต​์โดยนามอเตอรม์ าใช้ในการหมนุ เพื่อช่วยมุ่นแรงของนักแสดง และนาไฟทเี่ รยี กวา่ LED Strip มาติดต้งั บรเิ วณดา้ นบนของรม่ - -วิศวกรรมศาสตร์ (Engineering) นาไปประยุกต์​โดยนามอเตอร์มาติดต้ังบริเวณหัวร่มเพ่ือให้เกิดการ หมุน และนาไฟ LED Strip มาตดิ บริเวณขอบรม่ - -ศลิ ปะ (Art) ประยุกต​์โดยใช้ประกอบการแสดงเพ่ือให้มคี วามน่าสนใจมากยิ่งขน้ึ - -คณติ ศาสตร์ (Mathematics) นาไปประยกุ ต​โ์ ดยคานวณน้าหนักของรม่ และองศาการหมนุ ของร่ม เรียกโดยย่อว่า STEAM เพ่ือนาไปสู่การคิดแกป้ ัญหาและการสรา้ งสรรค์นวัตกรรมใหม่

1.1. วตั ถุประสงค์ 1. เพ่ือสร้างสรรคน์ วัตกรรมประกอบการแสดงนาฏศิลป์ได้ 2. เพอ่ื นานวัตกรรมมาสร้างความน่าสนใจให้กบั การแสดงได้ 3. เพ่อื ให้ผู้เรยี นนาความรูท้ ไ่ี ด้รบั มาประยุกต์ใชเ้ ข้ากับนวตั กรรมประกอบการแสดงได้ 1.2. ขอบเขตของโครงการ 1. ขอบเขตด้านระยะเวลา ต้งั แต่เดือนกรกฎาคม ถึง เดือนสงิ หาคม 2. ขอบเขตด้านสถานที่ วทิ ยาลยั นาฏศิลปเชียงใหม่

1.3. ผลที่คาดวา่ จะได้รบั 1. สรา้ งสรรค์นวัตกรรมประกอบการแสดงนาฏศิลป์ 2. สร้างความนา่ สนใจให้กับการแสดง 3. ผ้เู รยี นนาความร้ทู ไี่ ด้รับมาประยุกตใ์ ชเ้ ข้ากบั นวัตกรรมประกอบการแสดง 1.4. นิยามศพั ท์ 1. ตมุ้ คือส่วนทอ่ี ยู่ด้านในของร่ม ถดั ลงมาจากหวั ใช้ทาหนา้ ทีย่ ึดซีค่ า้ เพื่อเป็นตวั ดนั ม้ารม่ ให้ล๊อคไวจ้ ะใช้ด้าย ไนลอนในการยดึ ต้มุ กับซ่ีคา้ 2. ซี่ค้า คอื ซไี่ ม่ไผ่ท่ีตอ่ ลงมากจากดา้ นลา่ งของซ่กี ลอนในสว่ นของขนาดและจานวนกจ็ ะแตกต่างกันไป โดยร่ม ขนาด10นิ้ว-14น้วิ จะใช้ซคี่ า้ อยทู่ ่ี 24 ซี่ร่มขนาด17นว้ิ -20นิ้ว จะใช้อยู่ท่ี 28 ซ่ีร่มขนาด 40น้ิว-60นิ้ว จะใช้ อยู่ 36 ซี่ และเล็กสุดจะอยู่ที่5น้ิว

แนวคดิ ทฤษฎี เอกสารทเ่ี กย่ี วขอ้ ง นวัตกรรมรม่ 360 องศา วตั ถปุ ระสงค์ เพอื่ สรา้ งสรรคน์ วัตกรรมประกอบการแสดงนาฏศิลป์ได้ เพ่ือ นานวัตกรรมมาสร้างความน่าสนใจให้กับการแสดงได้ เพื่อให้ผู้เรยี นนาความรู้ทไี่ ด้รับมาประยุกต์ใช้เข้า กับนวตั กรรมประกอบการแสดงได้ และไดม้ กี ารศึกษาเอกสารดังนี้ 1.​ ร่ม 2.​ มอเตอร์ 3.​ การลงสีรม่ 4.​ แนวคิดทฤษฎ​ีทเี่ กี่ยวขอ้ ง 5. งานวจิ ยั ทเี่ กีย่ วข้อง

1. ร่ม ความเป็นมาของร่มบ่อสรา้ ง วา่ กันถงึ ความเปน็ มาในอดีตของ \"เทศกาลร่มบ่อสร้าง\" ท่ีสร้างช่ือเสียง ให้กบั จงั หวดั เชียงใหม่ และนกั ท่องเทยี่ ว ทง้ั ชาวไทยและชาวต่างประเทศได้รู้จักกันในนามของหมู่บ้านที่มีงานผลิต รม่ หัตถกรรมพืน้ บา้ นของบ่อสรา้ งน้นั การจัดงานต่อเนื่องกันตลอดทุกปีแรกเร่ิมเดิมที เทศกาลร่มบ่อสร้างหรือ งานร่มบา้ นบอ่ สรา้ งนน้ั ในอดีตหม่บู ้าน บอ่ สรา้ ง อ.สันกาแพง เป็นหมู่บ้านเล็กๆ ท่ามกลางธรรมชาติแบบชนบท ประชาชนส่วนใหญ่ทาอาชีพเกษตรกรรม ทาไร่ทานาทาสวน ยามว่างเว้นจากการทาการเกษตรมักจะผลิตร่ม ออกจาหน่าย ซ่ึงเป็นร่มกระดาษสาต่อมาเติม แต่งลวดลายกลายเป็นร่มที่สวยงาม น่าซ้ือไว้ใช้และเป็นของฝาก ของทีร่ ะลึก เมอื่ ประมาณ 20 กวา่ ปีทผี่ ่านมา \"ท่านอนิ ศวร ไชยซาววงศ์ ลกู พ่อขุนเปา ซึ่งมอี าชพี เป็นพ่อค้า และ เปน็ คนพื้นท่ี ไดเ้ ลง็ เห็นว่าหมู่บ้านบ่อสร้าง เป็นหมู่บ้านที่ประชาชนมีฝีมือ สามารถผลิตร่มออกขายได้เงินได้ทอง กันจานวนมาก จงึ ชกั ชวนกบั ชาวบา้ นและ ผู้นาทอ้ งถิน่ ในสมยั นนั้ ริเรมิ่ จดั งานขึ้นคร้ังแรก ปีแรก มีผู้คนหลั่งไหล กันเขา้ มาเที่ยวชมงานกันอย่างล้นหลามด้วย กิจกรรมนานาชนิดและการละเล่นพ้ืนบ้าน ต่อมามนต์ขลังของงาน รม่ บ่อสร้าง ไดจ้ างหายไปจัดกันข้ึนมาต่อเนือ่ ง เชน่ กนั

ร่มบ่อสร้างน้ันเป็นสินค้าที่สร้างชื่อเสียงให้แก่จังหวัดเชียงใหม่มาช้านานหลายชั่วอายุคนแล้ว ซึ่งนักท่องเท่ียวที่ เดินทางไปเทีย่ วเชียงใหม่สว่ นใหญ่จะตอ้ งแบ่งเวลาแวะเวียนไปที่อาเภอสันกาแพง เพื่อชมและเลือกซื้อร่มบ่อสร้าง ท่ี“บ้านบ่อสรา้ ง”เปน็ ทร่ี ะลึกติดมือกลบั มา ถือเป็นสินค้าพนื้ เมอื งที่ได้รับความนยิ มอย่างมากในหมนู่ กั ท่องเท่ียว ท้ัง ชาวไทยและชาวต่างประเทศ สาเหตุที่เรยี กว่ารม่ บอ่ สรา้ งเพราะร่มนผ้ี ลติ กนั ท่บี ้านบ่อสรา้ ง สมัยก่อนชาวบ้านจะ ทา ร่มกันใต้ถุนบ้าน แล้วนาออกมาวางเรียงรายเต็มกลางลานบ้านเพื่อผ่ึงแดดให้แห้ง สีสันและลวดลายบนร่มน้ัน สะดุดตาผู้พบเห็น มีทั้งหมด 3 ชนิดด้วยกัน คือ ร่มท่ีทาด้วยผ้าแพร ผ้าฝ้าย และกระดาษสา แต่ละชนิดมีวิธีทา อยา่ งเดยี วกัน หากนักทอ่ งเท่ยี วประสงค์จะชมขัน้ ตอนการผลิต ไปชมไดท้ ศ่ี นู ยอ์ ุตสาหกรรมทารม่ ศนู ย์หัตถกรรมร่มบอ่ สร้าง อาเภอสนั กาแพง จังหวดั เชยี งใหม่, (เขียนโดย สารสนเทศภูมิปญั ญาทอ้ งถน่ิ ภาคเหนือ) สืบค้นวนั ท่ี ๑๙ กรกฎาคม ๒๕๖๓

2.มอเตอร์ มอเตอรไ์ ฟฟ้า เป็นอุปกรณไ์ ฟฟา้ ทีเ่ ปล่ียนพลงั งานไฟฟ้าเป็นพลังกล มอเตอร์ท่ใี ช้งานในปัจจบุ ัน แต่ละชนิดก็จะมีคณุ สมบตั ทิ ีแ่ ตกต่างออกไปต้องการความเรว็ รอบหรอื กาลังงานทแ่ี ตกต่างกนั ซง่ึ มอเตอรแ​์ ต่ละชนิด จะแบง่ ไดเ้ ป็น 2 ชนดิ ตามลักษณะการใช้งานกระเเสไฟฟ้า แบง่ ออกตามการใชข้ อง กระแสไฟฟ้าได้ 2 ชนิดดงั นี้ 1.มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลบั (Alternating Current Motor) หรือเรยี กว่าเอ.ซี มอเตอร์ (A.C. MOTOR) การแบง่ ชนดิ ของมอเตอร์ไฟฟา้ สลับแบง่ ออกเป็น 3 ชนดิ ได้แก่ 1.1.มอเตอรไ์ ฟฟ้ากระแสสลบั ชนดิ 1 เฟส 1.2.มอเตอร์ไฟฟา้ สลบั ชนดิ 2 เฟสหรือเรียกว่าทูเฟสมอเตอร์ (A.C.Two phas Motor) 1.3.มอเตอรไ์ ฟฟา้ กระแสสลบั ชนิด 3 เฟสหรือเรยี กวา่ ทีเฟสมอเตอร์ (A.C. Three phase Motor)

2.มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรง (Direct Current Motor ) หรอื เรียกว่าดี.ซี มอเอตร์ (D.C. MOTOR) การ แบง่ ชนดิ ของมอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรงแบ่งออกไดด้ งั น้ี 1.มอเตอรแ์ บบอนกุ รมหรือเรียกวา่ ซีรีส์มอเตอร์ (Series Motor) 2.มอเตอร์แบบอนขุ นานหรอื เรยี กว่าชนั ทม์ อเตอร์ (Shunt Motor) 3.มอเตอร์ไฟฟ้าแบบผสมหรือเรยี กวา่ คอมเปาวด์มอเตอร์ (Compound Motor) กองบรรณาธิการฯ,“หลักการทางานของมอเตอร์ไฟฟา้ ”, หนงั สอื ไฟฟา้ อุตสาหกรรม เร่อื งน่ารู้สาหรบั วิศวกร ฉบบั ที่2, 2550. สบื คน้ วันท่ี ๑๙ กรกฎาคม ๒๕๖๓

3.การลงสรี ่ม ใชส้ ฝี ุน่ หรือจะใชเ้ ป็นสนี ้ามนั เพ่ือความสะดวก ส่วนผสมทีส่ าคัญอย่างย่ิงท่ที าใหร้ ่มบอ่ สรา้ ง สามารถใช้งานกนั แดด กันฝนได้ นอกเหนอื ไปจากการลงแป้งกาว ผสมกับยางตะโกแล้ว คอื น้ามันมะมอ่ื ( น้ามันมะพอก นา้ มนั ตังอิ๋ว ) นาไปเคี่ยวจนเหนียวได้ที่ แล้วจงึ นามาผสม กับสี เพอ่ื ทาลงบนร่ม การทาสีผสมนา้ มันมะมอ่ื นั้น จะต้องทาทับดา้ นบนของกระดาษสา หรอื ผ้าฝ้ายท่หี มุ้ บนรม่ ให้ทั่ว จากน้นั นาออก ตากแดดใหแ้ หง้ สนิท จากนนั้ จึงนากลับมาทาทับอีกคร้งั โดยเฉพาะจะต้องเกบ็ สที ดี่ า้ นในของรม่ เพอ่ื ให้สี กลมกลนื กันและดสู วยงาม นาออกตากแดดอกี คร้งั จากน้ัน ควรจะนาร่มมาทาสเี พือ่ เคลือบด้านบนอกี คร้ัง การ ลงสีคร้ังนี้ เพื่อให้ร่มเกิดความเงางามและคงทนยง่ิ ขน้ึ ศนู ย์หัตถกรรมร่มบ่อสร้าง อาเภอสันกาแพง จังหวดั เชียงใหม่, (เขียนโดย สารสนเทศภมู ิปัญญาท้องถิ่น ภาคเหนือ) สืบค้นวนั ที่ ๑๙ กรกฎาคม ๒๕๖๓

วิธดี าเนนิ การ 1.วัสดุ อปุ กรณ์ เครื่องมอื ทใี่ ช้ในการสร้างนวตั กรรม ไดแ้ ก่ 1.ร่ม - โครงร่มทที่ าจากไม้ - กระดาษสา ทาร่ม 2. เครื่องหมุนมอเตอร์ จานวน ๑ เคร่อื ง 3. ไฟ LED Strip ความยาวจานวน ๒ เมตร

4. อุปกรณต์ ดิ ตงั้ เครื่องหมนุ มอเตอร์ - สายพลาสติกรัดของ จานวน ๕ เส้น - ครีม - แบตเตอร่ี - สวติ ชเ์ ปิด-ปดิ เครอ่ื งหมนุ มอเตอร์ ๑ อนั - บดั กรี - ตะก่วั - ลูกปืน - สายพาน 2. ข้ันตอนดาเนนิ การ 1. ขัน้ ตอนการทาร่ม 1.1. การทาซีร่ ม่ หลงั จากได้ไม้ไผม่ าแลง้ ก็นาเอามาตดั ออกเป็นทอ่ นๆถ้าเปน็ ไมไ้ ผ่ท่มี ีปล้องยาวก็ตดั ระหว่างข้อแต่ถา้ เปน็ ไม้ปลอ้ งสัน้ กต็ ัดใหข้ ้อไม้อยู่ตรงกลางความยาวของท่อนไม้ทีต่ ดั เทา่ กับขนาดของรม่ ที่ จะทา เชน่ ทาร่มขนาด 20นวิ้ กต็ ัดไม้ไผ่ยาว 20 นวิ้ เป็นตน้ เมอ่ื ตัดไม้ไผ่เป็นทอ่ นยาวแล้วก็ใชม้ ีดขูดผิวไม้ออกใหห้ มดแล้วทาเคร่ืองหมายสาหรับเจาะรู ไว้ เจาะรแู ลว้ รอ้ ยติดกัน

1.2. จากนนั้ กน็ ามาประกอบเปน็ โครงรม่ การทาโครงร่มประกอบดว้ ยส่วนต่างๆดังน้ี - หัว,ตมุ้ ทาจากไมเ้ นือ้ อ่อน เชน่ ไมต้ ีนเป็ด, ไม้สันเหด็ , ไม้ต้มุ คา และ ไม้แก - คา้ ซ่ีกลอน ทาจาก ไมไ้ ผ่ตง เพราะเหนียวและทนทาน ใช้สาหรับทาโครงร่ม - คนั ถือ ทาจาก ไม้ไผ่เลม่ เลก็ หรือ ไมเ้ นื้ออ่อนก็ได้ - ม้า (สลัก) ทาจากสาหรับรม่ เลก็ ทาดว้ ยสปริงเหลก็ สว่ นรม่ ใหญท่ าด้วยไม้ไผเ่ หลา - ปลอกลาน ทาจาก ใบลาน ทาหนา้ ทเ่ี ป็นตัวเคลือ่ นขึ้น-ลง เวลากางหรือหุบรม่ 1.3. ทากาวและเอากระดาษสีขาวบุลงไป ตามดว้ ยกระดาษสีวางทิ้งไว้ใหแ้ ห้งกลเมด็ เคลด็ ลับอย่ทู ี่การใชแ้ ปง้ เปียก ผสมนา้ มะโก้ติดผา้ หรอื กระดาษเขา้ กบั ร่มทาให้ตดิ ทนนานไมห่ ลุดรอ่ นก่อนเวลาอนั ควร

1.4 หุ้มร่มรม่ กระดาษสาหรอื ร่มผ้าฝา้ ย คลมุ รม่ ดว้ ยกระดาษสาหรอื ผา้ ฝ้ายบาง โดยใชแ้ ป้งเปียกทผ่ี สมกับ ยางของผลตะโก ซง่ึ ไดจ้ ากการทบุ ตะโกให้ละเอียด แล้วนาไปดองไว้ประมาณ 3 เดือนจึงนาออกมาใช้ น้า ยางตะโกจะช่วยให้ผ้าหรือกระดาษมคี วามกระชับเม่ือตากแห้งแลว้ นามาลงสีด้วยทผ่ี สมดว้ ยน้ามันยาง พื้นบ้าน เรียกวา่ น้ามนั ตังอ๊วิ (นา้ มนั มะหมือ้ ) การทาสรี ่มนีท้ าโดยการใช้ผา้ ชุบสกี ลงึ บนร่มที่ตอ้ งการ สมัยก่อนมเี พยี ง 2 สเี ท่านน้ั ทท่ี ารม่ คือสแี ดงและสดี า สแี ดงได้จากการนาสีของดินแดงท่มี อี ยบู่ นภเู ขา ส่วนสดี านน้ั ได้มากจากเขม่าไฟผสมนา้ มนั ยาง นอกจากผ้าฝ้ายหรอื รม่ กระดาษสาแลว้ ยังสามารถใช้ผ้าไหม ผ้าแพร หรอื วสั ดุหลายชนิดมาหุม้ ร่มได้อกี

2. ขน้ั ตอนการตดิ ตัง้ มอเตอร์ 2.1 ตัดคันรม่ ให้แยกเป็นสองสว่ น 2.2 นาทง้ั สองส่วนเชือ่ มกบั ลกู ปนื โดยส่วนหนงึ่ เชื่อมกบั แกนของลกู ปนื อกี สว่ นเชื่อมกบั ขอบลกู ปนื 2.3 ประกอบตวั ขบั รม่ โดยใช้มอเตอรห์ มุน ติดไปดา้ นขา้ งของลูกปนื 2.4 ใส่เฟืองขบั โดยใชส้ ายพานในการหมุนแกน 2.5 ตดิ ต้ังวงจรของมอเตอรเ์ ข้ากบั แบตเตอรี่ และสวติ ช์เพื่อเปดิ และปิดมอเตอร์ 3. ขน้ั ตอนการตดิ ตง้ั ไฟ LED Strip 3.1 นาไฟ LED Strip มาติดตามขอบของรม่ 3.2 ติดตั้งวงจรเขา้ กบั แบตเตอร่ี และสวติ ชเ์ พอื่ เปิดและปดิ ไฟ LED Strip

ผลการดาเนินงาน ในการจัดทาโครงการเรื่อง ร่ม๓๖๐องศา ผู้จัดทาโครงงานมีวัตถุประสงค์เพ่ือสร้างสรรค์นวัตกรรม ประกอบ การแสดงนาฏศลิ ป์ได้ นานวัตกรรมมาสร้างความนา่ สนใจใหก้ บั การแสดงได้และเพ่ือให้ผู้เรียน นาความรู้ท่ีได้รับมาประยุกต์ใช้เข้ากับนวัตกรรมประกอบการแสดงได้ โดยนาเสนอผลงานออกมา เผยแพร่ในรูปแบบของชนิ้ งาน เพื่อให้ผูท้ สี่ นใจได้ศกึ ษาต่อหรือนาไปตอ่ ยอดไดง้ า่ ยขึ้น

ปญั หาและอุปสรรคในการดาเนินงาน 1. รม่ มีน้าหนักมากเกินไป 2. มอเตอรม์ ขี นาดใหญเ่ กนิ ไป จงึ ไมส่ ามารถหบุ ร่มได้ ข้อเสนอแนะและแนวทางในการพฒั นา ทางผู้วิจยั ไดม้ ขี อ้ เสนอแนะในการพฒั นาโดยการเปล่ียนมอเตอร์ให้มขี นาดเล็กลง และน้าหนักเบา เพอ่ื ให้สะดวกต่อการใช้งานมากข้ึน หรือเปลี่ยนขนาดคันร่มให้มีความแข็งแรงเพ่ือรองรับ น้าหนักของ มอเตอรไ์ ด้