ทรัพยากรธรรมชาติ

วิชา ภูมิศาสตร์ 2 โ ร ง เ รี ย น ดั ด ด รุ ณี

ท ร ัพ ย า ก ร ธ ร ร ม ช า ติ ทรัพยากรธรรมชาติ (natural resources) หมายถึง ส่ิงท่ีได้มาจาก ธรรมชาตซิ ง่ึ มีประโยชน์ตอ่ ความเป็นอยู่ของมนุษย์โดยเฉพาะเป็นปัจจัยส่ีที่มีความจาเป็น ในการดารงชีวติ ท่มี นษุ ยส์ ามารถเสาะแสวงหามาใช้ เช่น พืช สัตว์ แร่ธาตุ ป่าไม้ ถ่านหิน และน้ามนั เป็นตน้ สามารถแบ่งทรพั ยากรธรรมชาติออกเป็น 3 ประเภทใหญ่ ๆ ได้แก่ 1. ทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้ไม่หมดสิ้น (non-exhausting natural resource) เป็นทรัพยากรธรรมชาติทีม่ ีอยู่มาก พบได้ทุกแห่งในโลก มคี วามจาเปน็ ในการดารงชีวติ ของ ส่ิงมชี วี ิตทกุ ชนดิ ไดแ้ ก่ น้า อากาศ แสงสว่างจากดวงอาทิตย์ ทมี่ า : http://thailandphotocontest ทีม่ า : https://www.piqsels.com

2. ทรพั ยากรธรรมชาตทิ ี่บารงุ รกั ษาให้คงสภาพอย่ไู ด้ เปน็ ทรัพยากรธรรมชาติ ท่มี ีอยบู่ นผิวโลกตามแหล่งต่าง ๆ ได้แก่ ดิน ป่าไม้ ทุ่งหญ้า สัตว์ป่า พลังงานมนษุ ย์ ที่มา : https://www.77kaoded.com 3. ทรพั ยากรธรรมชาตทิ ่ีใชแ้ ล้วสน้ิ เปลอื ง เป็นทรัพยากรธรรมชาติทใ่ี ช้แลว้ หมดไป ได้แก่ แร่ธาตุ (รวมทัง้ น้ามนั ถ่านหนิ ) และทวิ ทศั นท์ ีส่ วยงาม ท่มี า : https://www.prachachat.net

ก า ร จ ัด ก า ร ท ร ัพ ย า ก ร น้า การจัดการและอนุรักษ์ทรัพยากรน้า หมายถึง การป้องกันปัญหาท่ีจะเกิด ข้ึนกับน้าและการนาน้าไปใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดในการดารงชีพของมนุษย์ จงึ ต้องมีกระบวนการจัดการกบั ทรพั ยากรนา้ อย่างเหมาะสมและถูกต้อง ดังน้ี 1. ให้ความรู้และประชาสัมพนั ธแ์ กป่ ระชาชนเก่ยี วกบั การใชน้ ้าอยา่ งคุ้มค่า 2. มกี ารวางแผนการใชน้ า้ ท่คี ้มุ ค่าทีจ่ ะกกั เกบ็ น้าเพอื่ ใหม้ ีนา้ ใช้ได้ตลอดปี 3. การใชน้ า้ ท่ผี า่ นการใชป้ ระโยชนอ์ ย่างหน่งึ แล้วไปใชป้ ระโยชน์อย่างอื่นได้ 4. การพฒั นาแหล่งน้าเดมิ ด้วยการขุดลอกคูคลอง หนอง บึง ไมใ่ หต้ ืน้ เขนิ 5. การปลกู ปา่ โดยเฉพาะในเขตภเู ขาสงู ทีเ่ ปน็ แหล่งต้นนา้ ลาธาร 6. การแกไ้ ขปญั หามลพิษของน้า

การจัดการทรัพยากรดิ น มลพิษของดิน (Soil pollution) หมายถึง ภาวะที่ดินได้รับ สารพิษและของเสียจากแหล่งต่าง ๆ และเกิดการสะสมมากจนเป็น อนั ตรายต่อสงิ่ มีชวี ติ สาเหตุของการเสื่อมโทรมของดิน การพงั ทลายของดนิ (soil erosion) เป็นกระบวนการทีด่ ินแตกแยก ออกจากกันแลว้ เคลอื่ นย้ายไปแหล่งอื่นโดยอทิ ธพิ ลของลมและน้า ผลทเี่ กิด จากการพังทลายของหนา้ ดิน จะทาใหด้ นิ เกดิ เป็นร่องนา้ เน่อื งจากกระแสน้า ทกี่ ัดเซาะและดนิ ชัน้ บนทีม่ ีธาตอุ าหารสมบรู ณ์จะถูกเคลอื่ นย้ายไปทาใหท้ า การเพาะปลกู ไมไ่ ด้ผลดี นอกจากนยี้ ังทาใหอ้ ่างเกบ็ นา้ และแมน่ า้ ตืน้ เขนิ เนือ่ งจากเกดิ การตกตะกอนของดนิ ทีถ่ กู พดั พามาและยังทาให้เกิดสนั ดอนข้ึน จงึ เปน็ อุปสรรคตอ่ การคมนาคมทางนา้ ดินขาดความอุดมสมบูรณ์ การทด่ี นิ ขาดความอดุ มสมบรู ณเ์ นือ่ งจากการปลกู พืชซา้ ซากชนิดเดยี วกันตดิ ตอ่ เป็นเวลานานและการไถพรวนดนิ ท่ีผิดวิธี ดินทม่ี สี มบตั ไิ ม่เหมาะสมตอ่ การเพาะปลกู พืช

สาเหตขุ องการเสื่อมโทรมของดนิ ทมี่ า https://www.pinterest.com http://forprod.forest.go.th

การจัดการทรัพยากรอากาศ มลพิษทางอากาศ หมายถึง ภาวะอากาศที่มีสารเจือปนอยู่ในปริมาณท่ี สูงกว่าระดับปกติเป็นเวลานานพอท่ีจะทาให้เกิดอันตรายแก่มนุษย์ สัตว์ พืช หรือทรัพย์สินต่าง ๆ อาจเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ เช่น ฝุ่นละอองจากลม พายุ ภูเขาไฟระเบิด แผ่นดินไหว ไฟไหม้ป่า ก๊าซธรรมชาติอากาศเสียที่ เกดิ ขน้ึ โดยธรรมชาตเิ ป็นอันตรายตอ่ มนุษย์ แหลง่ กาเนดิ มลพษิ ทางอากาศ แหล่งกาเนิดมลพษิ ทางอากาศที่สาคัญของประเทศไทย แบ่งเป็น 2 กลุม่ ใหญ่ ๆ ดังนี้ แหลง่ กาเนดิ จากยานพาหนะ ในบรเิ วณท่ใี กล้ถนนทม่ี ีการจราจรติดขดั จะมีปัญหามลพษิ ทางอากาศทร่ี นุ แรงกว่าในบริเวณที่มกี ารจราจรคล่องตวั สารมลพษิ จาก การคมนาคมขนสง่ ไดแ้ ก่ ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ กา๊ ซ ออกไซดข์ องไนโตรเจน สารประกอบไฮโดรคาร์บอน ฝนุ่ ละอองขนาดเล็กกว่า 10 ไมครอน สารตะก่ัวและก๊าซซลั เฟอร์ไดออกไซด์ แหลง่ กาเนิดจากโรงงานอตุ สาหกรรม มลพิษทางอากาศจากแหลง่ กาเนดิ อุตสาหกรรม เกิดจากการเผาไหมเ้ ชื้อเพลงิ และกระบวนการผลิต ซึง่ เปน็ ตัวการสาคัญท่ีก่อใหเ้ กิดผลกระทบตอ่ คณุ ภาพอากาศในบรรยากาศและ อาจสง่ ผลกระทบตอ่ สุขภาพอนามยั ของประชาชนในชุมชน โดยทั่วไปหรอื กอ่ ให้เกดิ ความเดอื ดรอ้ นราคาญ

แหลง่ กาเนดิ มลพษิ ทางอากาศ ที่มา https://nooddd.wordpress.com ทม่ี า https://www.trueplookpanya.com

การจัดการทรัพยากรป่ าไม้ การจัดการทรัพยากรป่าไม้ หมายถึง การใช้ประโยชน์จากป่าไม้ให้ได้ ประโยชน์มากที่สุดเกิดการสูญเสียน้อยที่สุดและเป็นไปตามความต้องการ ของมนษุ ยม์ ากท่ีสุด ปัจจุบันป่าไม้ถูกทาลายไปจานวนมาก การทาลายป่าไม้ นอกจากจะทาใหป้ รมิ าณไมท้ ่ีจะใชป้ ระโยชนท์ างเศรษฐกิจลดลงโดยตรงแล้ว ยังเป็นผลที่ทาให้เกิดความสูญเสียต่อสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรอย่าง มากมายอกี ด้วย เปน็ ทท่ี ราบกนั ดวี า่ ปา่ ไม้ชว่ ยทาใหอ้ ากาศชุมช้นื เพราะป่าไม้ จะช่วยเก็บน้าไว้ได้ ทาให้เกิดต้นน้าลาธารและกระแสน้าไหลไปตามปกติ ช่วยป้องกันการพังทลายของหน้าดิน ช่วยทาให้ดินอุดมสมบูรณ์ นอกจากน้ี ป่าไมย้ ังช่วยทาให้เกดิ พืชพันธุไ์ มอ้ ืน่ และสัตวป์ า่ การจัดการทรพั ยากรป่าไม้ มแี นวทางดังนี้ การกาหนดนโยบายปา่ ไมแ้ หง่ ชาติใหช้ ดั เจน การปลกู ป่าทดแทน

การจดั การทรพั ยากรปา่ ไม้ มแี นวทางดังน้ี ที่มา https://www.dga.or.th ทม่ี า https://www.thairath.co.th









แบบทดสอบ เรอื่ งทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอ้ ม ท่มี า https://wordwall.net/th/resource/26048422/%e0%b8%97%e0%b8 %a3%e0%b8%9e%e0%b8%a2%e0%b8%b2%e0%b8%81%e0%b8% a3%e0%b8%98%e0%b8%a3%e0%b8%a3%e0%b8%a1%e0%b8%8a %e0%b8%b2%e0%b8%95

บรรณานุกรม ณฐั พงษ์ บุญปอง. (2563, 15 มิถนุ ายน). เวบ็ ไซตค์ ลงั ความรู้ SciMath :สถาบนั สง่ เสรมิ การสอน วทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี (สสวท.) กระทรวงศกึ ษาธิการ. สืบคน้ จาก https://www.scimath.org/lesson- biology/item/11674-2020-06-30-07-32-32 พิเชษฐ์ ชัยชยาพร. (2564, 1 พฤศจิกายน). เว็บไซต์ สานกั งานนโยบายและแผนทรพั ยากรธรรมชาติ และ ส่ิงแวดลอ้ ม :กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ้ ม. สืบคน้ จาก https://www.onep.go.th ดร.จฑุ ามาศ สคุ นธปฏิภาค. (2562, 30 พฤษภาคม). แนวคดิ การจัดการความหลากหลายทางชวี ภาพ : เวบ็ ไซต์ มลู นธิ ิสถาบนั ส่งิ แวดลอ้ มไทย. สืบคน้ จาก https://www.tei.or.th/th/area_infographic _detail.php?area_id=6&event_id=343