fungi

1. เซลลเ์ ปน็ แบบ Eucaryotic cell มีเยอื่ หุม้ นิวเคลยี ส 2. ไมม่ คี ลอโรฟลิ ล์ ดำรงชวี ิตเปน็ ผยู้ อ่ ยสลำย สำรอินทรยี ท์ เ่ี น่ำเปื่อย 3. ผนังเซลลเ์ ปน็ สำรไคตินกบั เซลลโู ลส 4. อวยั วะสร้ำงสปอร์ คอื อบั สปอร์ (sporangium) 5. ฟงั ไจมกี ำรสบื พันธุ์ทัง้ อำศยั เพศ และไม่ อำศัยเพศ โดยกำรสรำ้ งสปอร์จำกอับสปอร์ หรือเสน้ ใย 6. มที ง้ั เซลลเ์ ดยี วและเปน็ เสน้ ใย

7. เหด็ รำ มีเสน้ ใย เรียกวำ่ ไฮฟำ (Hypha) รวมกลุม่ เรียกวำ่ ขยมุ้ รำ (mycelium) ลักษณะของเสน้ ใยแบ่ง ออกเปน็ 2 ชนิด 7.1 เสน้ ใยมผี นงั กน้ั (Septate hypha) 7.2 เส้นใยทไ่ี มม่ ผี นงั ก้นั (Nonseptate hypha หรอื Coenocytic hypha)

สว่ นยสี ต์ เปน็ สงิ่ มชี วี ติ เซลลเ์ ดยี ว แตอ่ ำจมกี ำรตอ่ กนั เปน็ สำย เรยี กวำ่ PSEUDOMYCELIUM

●Haustorium เป็นเสน้ ใยทย่ี นื่ เขำ้ เซลล์โฮสต์ เพอ่ื ดดู อำหำรจำก โฮสต์ พบในรำทเี่ ปน็ ปรสติ ●Rhizoid มีลกั ษณะคลำ้ ยรำก พืชยน่ื ออกจำกไมซีเลยี ม เพือ่ ยดึ ให้ตดิ กับผวิ อำหำรและชว่ ยดดู ซมึ อำหำรดว้ ยเชน่ รำขนมปงั ●Fruiting body ทำหนำ้ ที่ สร้ำงสปอรท์ ไี่ ดจ้ ำกกำรสืบพนั ธุ์ แบบอำศยั เพศ

1. Fragmentation เกดิ จำกเสน้ ใยหกั เปน็ สว่ น ๆแต่ละ สว่ นเรยี ก oidia สำมำรถเจรญิ เปน็ เสน้ ใยใหม่ได้ 2. Budding กำรแตกหนอ่ เป็นกำรทเ่ี ซลลแ์ บง่ ออกเปน็ หนอ่ ขนำดเลก็ และนวิ เคลยี สของเซลลแ์ มแ่ บ่งออกเปน็ สองนวิ เคลยี ส นิวเคลยี ส อนั หนงึ่ จะเคลอื่ นยำ้ ยไปเปน็ นิวเคลยี สของหนอ่ เมื่อหนอ่ เจรญิ เตม็ ทจ่ี ะ คอดเวำ้ ขำดจำก กัน หนอ่ ทหี่ ลดุ ออกมำจะเจรญิ ตอ่ ไปได้ เรียกหนอ่ ทีไ่ ดน้ ี้ วำ่ Blastospore พบกำรสบื พนั ธแุ์ บบนใ้ี นยสี ต์ทว่ั ไป 3. Fission กำรแบง่ ตวั ออกเปน็ 2 สว่ น แต่ละเซลลจ์ ะคอด เวำ้ ตรงกลำง และหลดุ ออกจำกกนั เปน็ 2 เซลลพ์ บใน ยสี ตบ์ ำงชนดิ เทำ่ นนั้

4. กำรสรำ้ งสปอรแ์ บบไม่อำศยั เพศ พบมำกทสี่ ดุ สปอรแ์ ตล่ ะชนดิ จะมี ชื่อและวธิ สี รำ้ งท่แี ตกตำ่ งกนั ไป เชน่ - condiospore หรือ conidia เป็นสปอร์ทไี่ มม่ สี งิ่ หมุ้ เกิดที่ปลำย เส้นใยทท่ี ำหนำ้ ทชี่ สู ปอร์ (conidiophore) ที่ปลำยของเสน้ ใยจะมี เซลลท์ เ่ี รยี กวำ่ sterigma ทำหนำ้ ทสี่ รำ้ ง conidia เชน่ Aspergillus sp. และ Penicillium sp. - sporangiospore เปน็ สปอรท์ เี่ กดิ จำกปลำยเสน้ ใยพองออกเปน็ กระเปำะ แล้วตอ่ มำมผี นงั กนั้ เกดิ ขน้ึ ภำยใน กระเปำะจะมผี นงั หนำและ เจริญเปน็ อบั สปอร์ (sporangium) นวิ เคลยี สภำยในอบั สปอรจ์ ะมีกำร แบ่งตวั หลำย ๆ คร้งั โดยมสี ว่ นของโปรโตพลำสซมึ และผนงั หนำมำหมุ้ กลำยเป็นสปอรท์ เ่ี รยี กวำ่ sporangiospore จำนวนมำกมำย

5. กำรสบื พนั ธแุ์ บบอำศยั เพศ มีกำรผสมกนั ระหวำ่ งเซลลส์ บื พนั ธแุ์ ละมี กำรรวมตวั ของนวิ เคลยี ส ซงึ่ รวมแลว้ เป็น diploid (2n) และมกี ำร แบ่งตวั ในขนั้ ตอนสุดทำ้ ยแบบ meiosis เพ่ือลดจำนวนโครโมโซมลงเปน็ haploid (n) ตำมเดิม กำรสรำ้ งสปอรแ์ บบอำศยั เพศ

ใช้ลักษณะกำรสรำ้ ง เซลลส์ บื พนั ธแุ์ บบอำศยั เพศเปน็ เกณฑ์ในกำร จำแนกฟงั ไจออกเปน็ 4 ไฟลมั Fungi imperfecti เปน็ กลมุ่ ของฟงั ไจท่ียงั ไมพ่ บระยะของ กำรสบื พันธแุ์ บบอำศยั เพศและยงั ไม่สำมำรถจดั ให้อยใู่ นไฟลมั ใดได้ เชน่ Penicillium sp.

ลกั ษณะสำคญั 1.ฟงั ไจกลมุ่ นเี้ รยี กทัว่ ไปวำ่ ไคทรดิ (Chytrid) 2. ส่วนใหญอ่ ยใู่ นนำ้ และในดิน 3. บำงชนดิ เปน็ ปรสติ พบใน พืช สตั ว์ 4. บำงชนดิ ดำรงชวี ติ แบบพง่ึ พำ(เปน็ anaerobic)ได้แกพ่ วกทอี่ ยใู่ นทำงเดนิ อำหำรของสตั วจ์ ำพวกแกะและววั 5. มกั สืบพันธแ์ุ บบอำศยั เพศ และไมอ่ ำศยั เพศ โดยกำรสรำ้ งเซลลส์ บื พนั ธุ์ และสปอร์ ทม่ี แี ฟลกเจลลำ 6. เปน็ ฟงั ไจกลมุ่ แรกทม่ี ีววิ ฒั นำกำรมำจำก โพรตสั ต์ทม่ี แี ฟลกเจลลำ ตวั อยำ่ งเชน่ Olpidium sp. Synchytrium sp และ Physoderma sp.

- อำศยั อยู่ในนำ้ เป็นปรสติ ของสตั วส์ ะเทิน น้ำสะเทินบก

ลกั ษณะสำคัญ 1.เซลลเ์ ดยี่ วเจริญอยใู่ นนำ้ บนบก และซำกพชื ซำกสตั ว์ 2. เสน้ ใยชนดิ ไมม่ ผี นงั ก้ัน 3. ดำรงชวี ติ แบบปรสติ และผยู้ อ่ ยสลำย 4. กำรสบื พนั ธุ์ - แบบไม่อำศยั เพศ สร้ำงสปอร์ เรยี กวำ่ sporangiospore - แบบอำศยั เพศ สร้ำงสปอร์ เรียกวำ่ zygospore (ในภำวะแวดลอ้ มทไี่ ม่เหมำะสม) ตัวอยำ่ ง เชน่ Rhizopus oryzae ผลิตแอลกอฮอร์ , Rhizopus nigricans ผลิตกรดฟมู ำรกิ , รำดำ (Rhizopus stolonifer) ทข่ี น้ึ บนขนมปงั ,รำดำ (Mucor sp.)

กำรสบื พนั ธ์ุ



ลกั ษณะสำคญั 1. เซลลเ์ ดยี่ ว ไดแ้ ก่ ยสี ต์ นอกนน้ั เปน็ พวกมี เสน้ ใยมผี นงั กนั้ และเปน็ รำคลำ้ ยถว้ ย (cup fungi) เช่น morel truffle และรำแดง 2. ดำรงชวี ติ บยบก เป้นฟงั ไจทมี่ ีจำนวน มำกทส่ี ดุ 3. กำรสบื พนั ธุ์ - แบบไม่อำศยั เพศ สรำ้ งสปอร์ ทีม่ ชี ่ือวำ่ conidia ท่ปี ลำยไฮฟำ ส่วนยสี ต์ จะ แตกหนอ่ - แบบอำศยั เพศ สร้ำงสปอร์ ทช่ี ่ือวำ่ ascospore อย่ใู น ascus ตัวอยำ่ ง Saccharomyces cerevisiae ใชผ้ ลติ แอลกอฮอล์ มี โปรตนี สงู Monascus sp. ใช้ผลติ ขำ้ วแดงเตำ้ หยู้ ี้

กำรสบื พนั ธ์ุ



ลกั ษณะสำคญั 1. ไฮฟำ หรือเสน้ ใย มผี นงั กน้ั อย่ำงสมบูรณื และรวมตวั อัด แนน่ เปน็ แทง่ คลำ้ ยลำตน้ เชน่ ดอกเหด็ 2. กำรสบื พนั ธุ์ - แบบกไมอ่ ำศยั เพศ สร้ำง สปอรเ์ รยี นกวำ่ conidiospore ใน conidia - แบบอำศยั เพศ สร้ำงสปอรท์ สี่ รำ้ งโดยบนอวยั วะคลำ้ ย กระบอง หรอื เบสเิ ดยี ม (basidium) เรียกวำ่ แบสิดิโอสปอร์ (basidiospore) ตัวอยำ่ ง รำสนมิ รำเขมำ่ ดำ เหด็ โคน เหด็ ฟำง เห็ดนำงรม เห็ด เปำ๋ ฮอ้ื เหด็ หหู นู เหด็ หอม

การสบื พนั ธ์ุ