รายงาน เรอ่ื ง ดอกไมก้ ินได้ จดั ทำโดย นางสาว ฐติ ิมา หวานจรงิ รายงานฉบบั นเี้ ป็นสว่ นหนึ่งของโครงการ ๑ ตำบล ๑ มหาวทิ ยาลยั
คำนำ รายงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการ ๑ ตำบล ๑ มหาวิทยาลัย โดยรายงานฉบับนี้มีจุดประส่งค์เพื่อศึกษา ความรู้ที่ได้จากเรื่อง ดอกไม้กินได้ มีเนื้อหาเกี่ยวกับดอกไม้กินได้และปลอดสารเคมี ซึ่งโครงการ ๑ ตำบล ๑ มหาวิทยาลัยเป็นโครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการหรือ ๑ ตำบล ๑ มหาวิทยาลัย เพราะเกิดขึ้นเพื่อแก้ปัญหาเศรษฐกิจ สังคมของประเทศที่จะมีคนว่างงานจำนวนมากจากภาวะเศรษฐกิจอ่อนตัว จากสถานการณ์โควดิ – 19 ผู้จัดทำต้องขอขอบคุณคณะวิทยากรผู้ให้ความรู้และแนวทาง ผู้จัดทำหวังว่ารายงานฉบับนี้จะเป็น ประโยชน์แกผ่ อู้ ่านทุกๆทา่ น หากผิดพลาดประการใดขออภัย ณ ที่นี่ดว้ ย ผจู้ ดั ทำ ฐติ ิมา หวานจรงิ
สารบญั ดอกไมก้ นิ ได้ ............................................................................................................................................................. 1 การปลกู พืชปลอดสารพิษ......................................................................................................................................... 2 ดอกไมท้ ี่นำมาทำอาหาร ........................................................................................................................................... 3 วิธเี ลือกดอกไม้ใหก้ นิ ................................................................................................................................................. 8 ขอ้ ดีของการปลูกดอกไมก้ ินไดป้ ลอดสารพษิ ............................................................................................................ 8 ภาพกจิ กรรม............................................................................................................................................................. 9 ภาพกิจกรรม........................................................................................................................................................... 10
1 ดอกไม้กินได้ เกษตรกรไทยหลายๆ คนที่หันมาทำฟาร์มปลูกดอกไม้กินได้ด้วยวิธีออร์แกนิก บางฟาร์มปลูกดอกไม้ไทย และประยุกต์เอาวัฒนธรรมการกินดอกไมก้ ินไดข้ องไทยมาสานต่อ บางฟารม์ กป็ ลูกดอกไมก้ ินได้ตา่ งถ่ินเพ่อื ตอบรับ เทรนด์ศลิ ปะบนจานอาหาร แต่ทง้ั หมดทั้งมวลบอกไดเ้ ตม็ ปากวา่ ล้วนมาจากความรกั เพราะการปลูกดอกไม้ด้วยวิถี อินทรีย์นั้นต้องอาศัยการดูแลเอาใจใส่ ไม่ต่างจากดูแลคนรักเลย เราอาจจะเห็นเทรนด์กินดอกไม้เฟื่องฟูอยู่ใน ร้านอาหารของเชฟระดับมิชลินหรือไฟน์ไดนิ่งสุดหรู จนหลงลืมไปว่าคนไทยเรากินดอกไม้กันในชีวิตประจำวันอยู่ แล้ว และกินกันมาแสนนาน เพราะบ้านเราเป็นเมืองร้อน พืชพรรณหลากหลาย ดอกไม้ก็หลากหลายตามไปด้วย ซึ่งคนโบราณก็ไม่มองข้ามที่จะเด็ดดอกไม้ท้องถิ่นใกล้ตัวมาใช้ประกอบอาหาร โดยมีทั้งดอกที่มาจากผัก ดอกจาก ผลไม้ ดอกของสมุนไพร และดอกจากไม้ดอกไมป้ ระดบั ถ้าสังเกตดีๆ เราจะเห็นว่าแต่ละภูมิภาคของไทยมีเมนูอาหารที่มีดอกไม้เป็นส่วนประกอบหลักอยู่ไม่น้อย ภาคเหนือมีแกงดอกผักปั๋ง หรือกินดอกแคนากับน้ำพริกข่า ส่วนภาคกลางมีแกงส้มใส่ดอกแค หรือกินน้ำพริกกับ ดอกขจร ภาคใต้ก็มีข้าวยำดอกดาหลา หรือต่อให้ไม่แบ่งตามภูมิภาคก็ยังมีดอกหรือยอดผักอีกหลายชนิดที่คนไทย แทบทุกภาคเอามาทำอาหาร จิ้มน้ำพริก บ้างก็เอามาทอดกินด้วย น่าเสียดายที่ดอกไม้ไทยเราไม่ค่อยจะมีกลิ่นหรอื รสสกั เท่าไหร่ แต่จะออกแนวจืดๆ เหมอื นผกั มากกว่า เลยไม่คอ่ ยเข้าตากรรมการระดับร้านหรมู ากนัก แต่ก็ใชว่ ่าจะ ไม่มีเชฟคนไหนสนใจดอกไม้ไทยนะ เพราะเชฟไทยรุ่นใหม่สายท้องถิ่นก็เริ่มหันมาเลือกเอาดอกไม้ท้องถิ่นของไทย ไปใช้ตกแต่ง ให้สีสันในอาหารหรือน้ำดื่ม ใช้เพิ่มกลิ่นให้อาหาร หรือประยุกต์ลงไปในส่วนประกอบของอาหารให้ ออกมาน่าสนใจไม่แพ้กนั
2 การปลกู พชื ปลอดสารพิษ ในปัจจุบันมกี ารทำการเกษตรมากมาย และหลากหลายรปู แบบ ทำใหเ้ กดิ ข้อสงสัยหลายๆ อย่างว่าการทำ การเกษตรแต่ละแบบนี้ผู้บริโภคจะมั่นใจได้อย่างไรว่าพืชผักและผลไม้ต่างๆ ที่เราบริโภคกันอยู่ทุกวันนั้นจะไม่เป็น อันตราย จะปลอดภัย และไม่มีสารเคมีจากยาฆ่าแมลง หรือยากำจัดศัตรูพืช ซึ่งการปลูกพืชผักปลอดสารพิษนั้น เป็นการปลูกที่ใช้อินทรียวัตถุ และวัสดุที่มาจากธรรมชาติทั้งหมด รวมไปถึงองค์ประกอบต่างๆ ต้องเป็นแหล่งที่มา จากธรรมชาติ และไม่มีพ้ืนทีใ่ กล้เคียงใช้สารเคมีโดยเด็ดขาด ไม่ว่าจะเป็นการปลูกแบบทานเองที่บ้าน ปลูกแบบออ แกนิก หรอื ปลกู บนดนิ ต่างก็มีวธิ ีการดูแลโดยไมใ่ ช้สารเคมีทั้งส้ิน เรียกว่า การปลกู พืชแบบปลอดสารพิษ พืชปลอดสารพิษ คือ พืชที่ไม่ได้ผ่านการใช้สารเคมี หรือยาฆ่าแมลงต่างๆ และต้องไม่มีสารเคมีตกค้างใน ดินเกินค่าที่มีการกำหนด ซึ่งตัวพืชปลอดสารพิษจะเป็นพืชที่คนไทยและทั่วโลกให้ความนิยม และต้องการหาซื้อมา ทานเป็นจำนวนมาก เนื่องจากมีความมั่นใจได้ว่าเป็นพืชที่ไม่มีสารเคมีตกค้างในผัก และทำให้บริโภคได้อย่างมั่นใจ ได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้ยังสามารถปลูกทานเองได้ที่บ้าน เนื่องจากพืชหลายชนิดนั้นสามารถเพาะปลูกทานเองได้ จึงจำแนกได้ว่าพืชปลอดสารพิษนั้น นอกจากจะเป็นพืชที่อยู่ในแปลงเกษตรใหญ่แล้ว ตามบ้านเรือนที่ปลูกพืชกิน เองกน็ ับเปน็ พชื ปลอดสารพษิ ได้เช่นกนั การเลือกพื้นที่ใน การปลูกผักปลอดสารพิษ นั้นเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่สำคัญในการจะปลูกผักปลอดสารพิษ ส่งิ สำคัญเลยจะตอ้ งปลูกในทีท่ ่ีดินมีความราบเรยี บสม่ำเสมอกัน โดยการระบายน้ำนน้ั จะต้องระบายน้ำได้เปน็ อย่าง ดี และจะต้องไม่เป็นพื้นที่ที่อยู่ใกล้เขตโรงงาน หรือเขตอุตสาหกรรมต่างๆ เพื่อหลีกเลี่ยงสารพิษที่จะลอยมากับ อากาศ และตกค้างอยู่ในพื้นที่เพาะปลูกได้ โดยทั่วไปแล้วลักษณะดินที่มีความเหมาะสมนั้นจะต้องเป็นดินที่มีการ ระบายน้ำได้ค่อนข้างดี และที่สำคัญจะต้องเป็นดินร่วนซุย ดินจะต้องมีความอุดมสมบูรณ์ของธาตุอาหาร โดยส่วน ใหญ่แล้วจะประกอบไปด้วยอนินทรียวัตถุ 45% อินทรียวัตถุ 5% น้ำและอากาศ 25% ไส้เดือนและจุลินทรีย์ในดนิ เป็นต้น
3 ดอกไมท้ ี่นำมาทำอาหาร 1.ดอกขจร ดอกขจร หรือดอกสลิด ดอกเล็กสีเขียวอ่อนอมเหลืองเป็นช่อ ๆ จากไม้เถาเลื้อย เต็มไปด้วยวิตามินช่วยบำรุง สายตา รสจดื ออกขมเล็กน้อย และมีความกรอบในตัว ย่งิ ไปเดินตลาดชว่ งหน้าฝนจะมวี างขายกันใหท้ ัว่ แผงเลย วิธีปรุงดอกขจร เมนูบ้าน ๆ ที่ไม่ว่าใครก็ติดใจได้ไม่ยากอย่าง ยำดอกขจร เมนูผัดน้ำมันหอย หรือจะลวก กินกบั น้ำพริกกด็ ี ซึ่งรสจดื ของดอกขจรเองน่แี หละทเ่ี ข้าไดก้ บั การปรุงอาหารอันหลากหลาย
4 2.ดอกเฟื่องฟ้า ดอกเฟือ่ งฟ้า หรือราชินีแห่งไมป้ ระดับ ที่ไม่ได้แคส่ วยอยา่ งเดียว แต่ยังกินได้ดว้ ย ซึ่งหลายคนมกั เข้าใจผดิ วา่ ตวั ดอกเฟื่องฟ้าคอื ส่วนท่เี ปน็ สี ๆ แตจ่ ริงแลว้ ส่วนน้ันคือใบดอก หรือใบท่ีเปลย่ี นสีนนั่ เอง เนอื้ สมั ผัสบางคล้ายกับ กระดาษ รสชาตอิ อกฝาด แลว้ ยงั ชว่ ยบำรุงหัวใจกับระบบขบั ถ่าย และการปลูกดอกเฟือ่ งฟ้ายังมีความหมายดี ๆ ถึง ความรุ่งเรอื งกา้ วไกลในชวี ติ อีกดว้ ย วิธีปรุงดอกเฟื่องฟ้า ด้วยรสชาติที่ฝาดของเฟื่องฟ้าจึงมักนำมาชุบแป้งทอด แต่สีสันบานเย็นสดนี้จะ หายไปเม่อื ถกู ความรอ้ น ถ้าหากเราอยากเพิ่มความสดใสใหก้ บั อาหาร สามารถนำเฟอ่ื งฟา้ มายำหรือทำส้มตำ
5 3.ลาเวนเดอร์ ลาเวนเดอร์ ดอกไม้สีม่วงกลนิ่ หอมแรงพชื สมนุ ไพรท่ีคนนยิ มนำมาสกัดเปน็ กลิ่นหอมผ่อนคลายทั้งร่างกาย และจิตใจ มปี ระโยชน์ทัง้ ด้านความงาม ช่วยไล่แมลง หรือบรรเทาแผลกดั จากแมลง ลาเวนเดอร์ไม่ไดใ้ ช้แค่ภายนอก เทานน้ั แต่ส่วนของดอกสีมว่ งเองยงั นำมาปรุงอาหารเพิ่มความหอมชวนหลงใหล วิธีปรุงดอกลาเวนเดอร์ นำดอกลาเวนเดอร์ตากแห้งไปชงเป็นชา ดื่มเพื่อความผ่อนคลายนอนหลับปุ๋ยฝัน ดี หรือจะบดให้เป็นผงละเอียดนำไปปรุงเป็นของหวานหรือเบเกอรีเพิ่มความหอมเป็นเอกลักษณ์ได้ เชื่อเลยว่าชาย ใดไดก้ ินคงจะหลงใหลในฝมี อื เราเปน็ แน่
6 4.ดอกคาโมมายล์ ดอกคาโมมายล์ ดอกเล็กกลีบสีขาวส่วนตรงกลางของดอกที่เป็นสีเหลืองคือดอกย่อยคล้ายดอกเดซี มี รสชาติหวาน ใช้เป็นยามายาวนานตั้งแต่สมัยอียิปต์ ซึ่งในดอกมีสารอะพิจีนีน (Apigenin) ซึ่งช่วยเรื่องต้านการ อกั เสบ คลายกงั วล และยงั ทำให้นอนหลบั สนิทฝันดอี ีกดว้ ย จงึ นยิ มนำดอกคาโมมายด์ตากแห้งชงดืม่ เปน็ ชา วิธีปรุงดอกคาโมมายล์ ใช้ดอกแห้งประมาณ 5-10 กรัม ชงเป็นชากับน้ำเดือด ทิ้งไว้สักครู่จนชามีกล่ิน หอม พร้อมด่มื กลอ่ มนอนใหฝ้ ันดี ซ่ึงเราไมค่ วรทิ้งชานไ้ี ว้
7 5.ดอกไชว์ ดอกไชว์ พชื สมนุ ไพรลักษณะคลา้ ยต้นหอมแตไ่ ชว์เลก็ กว่ามาก ดอกมีสีชมพมู ว่ งออ่ น หรอื สขี าว กล่ินออก จะคล้ายหัวหอมอยู่หนอ่ ย ๆ นิยมใชป้ รงุ อาหารของชาวตะวนั ตกอย่างประเทศฝรง่ั เศส สวีเดน ฯลฯ วิธปี รุงดอกไชว์ สว่ นของใบนำมาปรงุ รสแตง่ กลิ่นในจานสลัดได้ หรอื จะนำไปปรงุ อาหารทม่ี ีความมันอย่าง ของทอด น้ำสลัดก็ดี ส่วนของดอกนำไปตกแตง่ จานอาหารเพิม่ สีสันตะมตุ ะมิ
8 วิธเี ลือกดอกไมใ้ หก้ ิน ➢ อย่าเด็ดดอกไม้ที่ไม่รู้จักมักคุ้นมากิน แต่ควรเลือกดอกไม้ที่เคยมีคนกินมาก่อน หรือมีองค์ความรู้ในการ นำมาประกอบอาหารอยแู่ ล้ว ทางทด่ี คี วรปรกึ ษาผู้รทู้ ี่เคยทำเมนูจากดอกไม้มากอ่ น ➢ สังเกตให้ดีว่าส่วนที่เรากิน ไม่มียางหรือเกสรติดอยู่ หรือทดลองดูว่าไม่มีกลิ่น หรือสารที่ส่งผลต่อร่างกาย เพราะบางคนอาจจะแพด้ อกไมต้ ่างชนิดกนั หรอื ต่างสว่ นประกอบกนั ➢ เลือกกินดอกไม้ที่ปลูกด้วยวิธีออร์แกนิก จากฟาร์มที่มีมาตรฐานรับรองหรือไว้ใจได้ เพราะไม่ใช่แค่ความ ปลอดภยั แต่เขาวา่ จะไดก้ ล่นิ รสที่ชดั กวา่ ดว้ ยนะ ก่อนที่เราจะเก็บดอกไม้สวย ๆ ริมทางมากินควรศึกษาให้แน่ใจก่อนว่าดอกไม้ชนิดนั้นกินได้จริง และมีวิธีปรุง อยา่ งไรใหป้ ลอดภัยดว้ ย ซ่ึงแตล่ ะชนิดกเ็ หมาะกับการกนิ สดคูก่ ับเคร่ืองเคียง บางชนิดต้องทำใหส้ กุ กอ่ นถึงกินได้ ซึ่ง การเลือกใช้ได้อย่างถูกต้องนอกจากจะปลอดภัย มีประโยชน์ต่อร่างกายแล้ว การมีดอกไม้สีสันสวยงามในจาน อาหารยังเป็นการเพิ่มเสนห่ ์ใหก้ บั ม้ืออาหารนัน้ ๆ อีกดว้ ย ข้อดขี องการปลูกดอกไมก้ นิ ไดป้ ลอดสารพษิ ข้อดีของการปลูกดอกไม้ปลอดสารพิษนั้น แน่นอนอยู่แล้วว่าจะต้องได้ดอกไม้ที่สด สะอาด และปลอดภัย ทั้งตัว เกษตรกรเอง และผู้บริโภค ซึง่ กม็ ีดังนี้ ➢ ช่วยให้เกษตรกรที่ทำการปลูกดอกไม้ปลอดสารพิษนั้นมีคุณภาพและสุขภาพชีวิตที่ดีขึ้น เพราะว่าไม่ได้ใช้ สารเคมีในการกำจัด ทำให้ไม่ได้รับสารอันตรายเข้าสู่ร่างกาย จึงทำให้คุณภาพชีวิตและสุขภาพดีข้ึน กวา่ เดมิ ➢ ช่วยลดต้นทุนในการดูแลและการใช้สารเคมี เนื่องจากการปลูกดอกไม้ปลอดสารพิษนั้นไม่มีความ จำเป็นต้องใช้สารเคมีแต่อย่างใด ทำให้การดูแลนั้นเป็นเรื่องที่ง่าย เพียงแค่ใช้น้ำชีวภาพและปุ๋ยหมัก ปุ๋ย คอก ในการดูแล และการเตรียมดนิ ท่ดี ีกช็ ว่ ยให้พืชมภี ูมติ ้านทานโรคได้อย่างมากมาย ➢ ทำให้ดอกไม้ที่ได้มีคุณภาพมากขึ้น เพราะไม่ได้ใช้สารเคมีในการช่วยเร่งการเจริญเติบโต ทำให้ได้ดอกไม้ที่ สด สะอาด ปลอดภยั และมีคณุ ภาพ มากย่งิ ขึ้น ทำใหข้ ายได้ในราคาทีด่ ี และไดก้ ำไร ➢ สามารถปลูกทานเองได้ เพราะเป็นดอกไม้ทนี่ ิยมปลูกกนั ทวั่ ไป
9 ภาพกิจกรรม
10 ภาพกจิ กรรม
บรรณานุกรม ดอกไมก้ ินได้ (ออนไลน์) แหลง่ ท่ีมา : https://www.wongnai.com สบื คน้ เม่อื 28 ตลุ าคม 2564 ดอกไม้กินได้ (ออนไลน)์ แหล่งทม่ี า : https://sukkaphap-d.com สบื คน้ เมอ่ื 28 ตุลาคม 2564 ดอกไม้กินได้ (ออนไลน)์ แหลง่ ท่มี า : https://www.youtube.com สืบคน้ เมอ่ื 28 ตลุ าคม 2564
Search
Read the Text Version
- 1 - 14
Pages: