Butterfly Effect_Final

Butterfly Effect TaC Team 2022 สำนกั งำนคณะกรรมกำรป้องกนั และปรำบปรำมกำรทุจรติ แห่งชำติ

คำนำ ตลอดระยะเวลาท่ีผ่านมา สานักงาน ป.ป.ช. มีความมุง่ มนั่ ในการ ดาเนินภารกิจป้องกนั การทุจริตเชิงรุก เพ่ือป้องปรามและยบั ยงั ความเสี่ยง ต่อการทุจริตท่ีเกิดข้ ึนในพ้ ืนที่ต่าง ๆ โดยเสริมสรา้ งใหป้ ระชาชนทัว่ ประเทศ รวมตวั กนั อยา่ งเขม้ แขง็ ในนามของ “ชมรม STRONG - จิตพอเพียงตา้ นทุจริต” เพื่อเป็ นพลงั สาคญั ในการต่อตา้ นการทุจริตรว่ มกบั สานักงาน ป.ป.ช. และ หน่วยงานงานต่าง ๆ ที่เก่ียวขอ้ งในพ้ ืนท่ี ปัจจุบนั น้ ี สานักงาน ป.ป.ช. มเี ครือขา่ ย “ชมรม STRONG – จิตพอเพียง ตา้ นทุจริต” ในพ้ ืนท่ี 76 จงั หวดั ทวั่ ประเทศไทย ซึ่งเป็ นพลงั สาคญั ในการเฝ้าระวงั และแจง้ เบาะแสการทุจริต ส่งผลใหเ้ กิดฐานขอ้ มูลความเสี่ยงต่อการทุจริต ท่ีสานักงาน ป.ป.ช. ไดน้ ามาวิเคราะหแ์ ละพฒั นาไปสู่การปักหมุดแผนที่ พ้ ืนที่เสี่ยงต่อการทุจริต (Corruption Risk Mapping) และเพ่ือใหค้ วามเส่ียง ทุจริตในพ้ ืนท่ีต่าง ๆ ไดร้ บั การแกไ้ ขไดท้ นั ท่วงที สานักงาน ป.ป.ช. จึงไดม้ ี การบูรณาการหน่วยงานท่ีเก่ียวภายในสานักงาน ป.ป.ช. โดยเป็ นการ รวมตวั ในนามของ “TaC Team” ปฏิบตั ิภารกิจถอนหมุดความเส่ียงต่อการทุจริต ร่วมกับเครือข่ายภาคประชาชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในพ้ ืน ที่ เพื่อยบั ยง้ั การดาเนินงานของหน่วยงานภาครฐั ที่มีความเสี่ยงต่อการทุจริต ก่อใหเ้ กิดตรวจสอบการใชจ้ ่ายงบประมาณแผ่นดินอยา่ งความคุม้ ค่าสูงสุด และทาใหป้ ระเทศไทยมีจานวนคดีทุจริตในภาพรวมลดลง 1

สารบัญ 1 4 จดุ กาเนิด TaC Team 8 (The Birth of TaC Team) 13 ผีเส้ อื ขยบั ปี ก คอื อะไร??? 20 (What Butterfly Effect is?) 29 34 โคก หนอง นา โมเดล (Khok Nong Na Model) 1 การใหบ้ รกิ ารสาธารณะ ขององคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถ่นิ (Local Government Organization And Public Srevice Delivery) การบุกรุกทรพั ยากรธรรมชาติ (Natural Resources Encroachment) การดดู ทราย (Sand Harvesting) กา้ วตอ่ ไปของ TaC Team (The Next Step of TaC Team)

จุดกำเนิด ‘TAC TEAM’ (THE BIRTH OF ‘TAC TEAM’) การป้องกันการทุจริต เป็ นหัวใจสาคัญสาหรับการสรา้ งความโปร่งใส ในการดาเนินงานของหน่วยงานภาครฐั ในประเทศไทยไดอ้ ย่างยงั่ ยืน ซึ่งการป้องกนั การทุจริตจะสมั ฤทธ์ิผลไดน้ ้ัน มีความจาเป็ นตอ้ งไดร้ บั ความร่วมมือจากทุกภาคส่วน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “เครือข่ายภาคประชาชน” เน่ืองจากประชาชนท่ีอาศัยอยู่ ในพ้ ืนท่ียอ่ มพบเหน็ และไดร้ บั ผลกระทบจากการทุจริตโดยตรง ตลอดระยะเวลาท่ี ผ่านมา สานักงาน ป.ป.ช. ไดใ้ หค้ วามสาคญั กบั การสรา้ งและส่งเสริมเครือข่าย ภาคประชาชนใหเ้ ขา้ มามสี ว่ นร่วมในการต่อตา้ นการทุจริต กระทงั่ ในปี พ.ศ. 2561 สานักงาน ป.ป.ช. ไดร้ ิเร่ิมการสรา้ งเครือข่ายภาคประชาชนใหม้ ีความเขม้ แข็ง อยา่ งเป็ นรปู ธรรม ภายใตช้ ื่อชมรม “STRONG - จิตพอเพียงตา้ นทุจริต” ท่ีครอบคลุม พ้ ืนที่ 76 จงั หวดั ในประเทศไทย และมกี ารขบั เคลื่อนกิจกรรมร่วมกนั เพื่อสรา้ งกลุ่มคน ท่ีตระหนักถึงภยั อนั ตรายและไมท่ นต่อการทุจริต 1

ปัจจุบนั น้ ี ชมรม STRONG – จิตพอเพียงตา้ นทุจริตทวั่ ประเทศ มีกลไก การมีส่วนร่วมในการป้องกนั การทุจริตท่ีเขม้ แข็ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องของ การจบั ตามองและแจง้ เบาะแส (Watch & Voice) ส่งผลใหเ้ กิดฐานขอ้ มลู การทุจริต ที่สานักงาน ป.ป.ช. ไดน้ ามาวิเคราะหป์ ระเด็นความเสี่ยงต่อการทุจริตและ พฒั นาไปสู่การปักหมุดแผนที่พ้ ืนที่เสี่ยงต่อการทุจริต (Corruption Risk Mapping) ซ่ึงในปี พ.ศ. 2564 ความเส่ียงต่อการทุจริตท่ีเกิดข้ นึ ในทวั่ ทุกภมู ิภาคของประเทศไทย และเป็ นประเด็นอยู่ในความสนใจของสาธารณะมี 4 ประเด็นสาคัญ คือ การดาเนินโครงการโคก หนอง นา โมเดล การก่อสรา้ งและติดต้ังเสาไฟฟ้า สอ่ งสวา่ งประติมากรรม การบุกรุกพ้ ืนที่สาธารณะ และการขุดทรายโดยมิชอบ ดว้ ยกฎหมาย สานักงาน ป.ป.ช. ไดเ้ ล็งเห็นถึงความสาคญั ในการป้องกนั และแกไ้ ข ปัญหาการทุจริตเพื่อใหเ้ กิดการถอดหมุดการทุจริตท้งั 4 ประเด็นอยา่ งเร่งด่วน จึงมีการบูรณาการการทางานของหน่วยงานภายในสานักงาน ป.ป.ช. ท่ีมี ภารกิจเกี่ยวขอ้ งและเชื่อมโยงต่อเนื่องกันท้ังในส่วนกลางและส่วนภูมิภาค เพ่ือบรรลุผลสมั ฤทธ์ิในการแกไ้ ขปัญหาอย่างเป็ นระบบในนาม “TaC Team” ซ่ึงเป็ นการดาเนินงานภายใต้ “โครงการตา้ นและลดทุจริตดว้ ยกลไกสหยุทธ์ เฉพาะกรณีพ้ ืนที่เสี่ยงต่อการทุจริต (STRONG: Together against Corruption)” ในทุกขน้ั ตอนของการดาเนินโครงการจะใชก้ ระบวนการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน โดยเฉพาะอยา่ งย่ิง เครือขา่ ยภาคประชาชน “ชมรม STRONG - จิตพอเพียงตา้ นทุจริต” และมีการสื่อสารประชาสัมพันธ์เพื่อสรา้ งการรับรู้ การยอมรับ และร่วมกัน ขบั เคล่ือนผลักดันการแกไ้ ขปัญหาในทุกประเด็นใหป้ ระสบผลสาเร็จตาม เป้าหมาย 2

แผนผงั กำรดำเนินงำนของ TaC Team ดงั น้ ี การทางานของ “TaC Team” ภายใตโ้ ครงการตา้ นและลดทุจริต ด้วยกลไกสหยุทธ์ฯ จึงตอบโจทย์การบูรณาการท้ังภายในและภายนอก สานักงาน ป.ป.ช. เพื่อนาไปสู่ความสาเร็จตามแผนแมบ่ ทของยุทธศาสตรช์ าติ ในประเด็นการต่อตา้ นการทุจริตและประพฤติมิชอบ ที่กาหนดเป้าหมายไวท้ ้งั ดา้ นการดาเนินการเพ่ือใหป้ ระชาชนมีวฒั นธรรมและพฤติกรรมซ่ือสัตยส์ ุจริต และใหม้ ีจานวนคดีทุจริตและประพฤติมิชอบลดลง อันจะส่งผลใหเ้ กิดผล กระทบในวงกวา้ งที่จะนาประเทศไทยไปสู่การเป็ น “ประเทศไทยใสสะอาด ไทยท้งั ชาติตา้ นทุจริต (Zero Tolerance & Clean Thailand)” 3

ผีเส้ ือขยบั ปี ก คืออะไร??? (WHAT BUTTERFLY EFFECT IS?) “ผีเส้ ือขยบั ปี ก” (Butterfly effect) เป็ นวลีง่าย ๆ ท่ีใชอ้ า้ งถึงทฤษฎี โกลาหล (Chaos Theory) โดยกล่าวถึงตวั แปรเล็กน้อยท่ีเป็ นเง่ือนไขแรกของระบบ ที่เชื่อมโยงกนั เป็ นทอด ๆ อาจส่งผลต่อตวั แปรขนาดใหญ่ในพฤติกรรมระยะยาว ของระบบได้ กล่าวอีกนัยหน่ึง ผีเส้ ือขยับปี กหนึ่งคร้ังอาจทาใหเ้ กิดการ เปล่ียนแปลงในบรรยากาศ ซ่ึงสุดทา้ ยแลว้ จะส่งผลใหเ้ กิดพายุทอรน์ าโด เท่ากบั ว่าการขยบั ของปี กผีเส้ ือ แสดงถึงการเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อยในเง่ือนไขของ ระบบนิเวศ แต่ส่งผลใหเ้ กิดเหตุการณ์ต่อเน่ืองเป็ นลูกโซ่ท่ีนาไปสู่ปรากฏการณ์ ขนาดใหญ่ 4

ทฤษฎีผีเส้ ือขยบั ปี ก (Butterfly Effect) เป็ นความบงั เอิญคน้ พบจากผลงาน การทดลองของนักฟิ สิกส์ชาวสหรัฐอเมริกา ศาสตราจารย์เอ็ดเวิร์ด ลอเรนซ์ (Edward Lolenze) ซึ่งไดค้ น้ พบโดยบงั เอิญจากการสงั เกตพฤติกรรมความโกลาหล หรื อคว ามไ ร ้ระ เ บี ย บ ขณะ ท าก ารท ดลอง จ าลองส ถ านก ารณ์ ( Simulation) การปฏิสมั พนั ธร์ ะหว่างอุณหภูมิกบั กระแสลม เพื่อพยากรณก์ ารเปลี่ยนแปลง ของสภาพลมฟ้าอากาศ ดว้ ยการป้อนขอ้ มูลการจาลองตวั เลขในระดบั ทศนิยม หกหลกั คือ 0.50621 แลว้ ใชเ้ ครื่องคอมพิวเตอรป์ ระมวลผลขอ้ มลู และทาการ ทดลองซ้าอีกคร้งั แต่เพ่ือเป็ นการประหยดั เวลาในการคานวณในคร้ังท่ีสอง จึงไดน้ าขอ้ มูลการจาลองสถานการณ์คร้งั ก่อนหน้าน้ันเป็ นค่าเร่ิมตน้ เพ่ือการ ทดสอบ หากแต่คร้ังท่ีสองน้ันได้ทาการปัดเศษทศนิยมซึ่งมีค่าน้อยมาก ในระดบั 1 : 1000 ท้ ิงไป ปรากฏว่าผลลพั ธจ์ ากการทดลองคร้งั ต่อมาไดน้ าไปสู่ การพยากรณ์สภาพอากาศท่ีเปลี่ยนแปลงไปคนละทิศทาง และแตกต่างอย่าง มากมายมหาศาล หากจะใหเ้ ห็นภาพไดอ้ ย่างชดั เจนข้ ึน ลองจินตนาการถึง ควนั บุหรี่ที่กาลงั ลอยออกจากปลายมวนบุหรี่ดา้ นท่ีติดไฟ จะพบว่าควนั บุหรี่ท่ี ลอยออกมาพรอ้ ม ๆ กนั น้ันเมื่อสมั ผัสกบั มวลอากาศ ควนั บุหร่ีจะเกิดกระจาย ตัวและเปลี่ยนแปลงแตกต่างกันไปอย่างมิอาจสามารถคาดเดาทิศทางการ เคล่ือนที่ได้ 5

นอกจากน้ ี ศาสตราจารยเ์ อ็ดเวิร์ด ลอเรนซ์ ยงั ไดน้ าผลการคน้ พบ ดงั กล่าวเขา้ ร่วมบรรยายในการประชุมทางวิชาการของสมาคมดา้ นวิทยาศาสตร์ แห่งสหรฐั อเมริกา เม่อื ปี พ.ศ. 2515 ภายใตห้ วั ขอ้ “Does the flap of A Butterfly’s Wings in Brasil Set Off a Tornado in Texas?” การกระพือปี กของผีเส้ ือ ในประเทศบราซิลก่อใหเ้ กิดพายุทอร์นาโดในรฐั เท็กซัสไดห้ รือไม่? อันเป็ น ที่มาของแนวคิดที่โด่งดังไปทัว่ โลกในนาม “ปรากฏการณ์ผีเส้ ือขยับปี ก” (Butterfly Effect) ซึ่งกลา่ วถึงความมหศั จรรยข์ องการกระทาในสิ่งเล็ก ๆ จนละเลย มองขา้ มความสาคญั ไป แต่การกระทาเล็ก ๆ ดังกล่าวน้ัน เม่ือปล่อยใหเ้ วลา ล่วงเลยผ่านไปกลบั ส่งผลกระทบขยายวงกวา้ ง หากจะเปรียบเทียบกบั สานวน แบบไทย ๆ ที่ใกลเ้ คียงกับแนวคิดผีเส้ ือขยบั ปี ก สานวนท่ีว่า “เด็ดดอกไม้ สะเทือนถึงดวงดาว” (Pick a Flower on Earth and You Move the Farthest Star) น่าจะอธิบายแนวคิดดงั กล่าวไดเ้ ป็ นอยา่ งดี 6

โคก หนอง นา โมเดล สาหรับรูปแบบการทางานของ เสาไฟฟ้าส่องสวา่ งประตมิ ากรรม “TaC Team” ที่เป็ นการการบูรณาการ การทางานของหน่วยงานภายในสานักงาน การบกุ รกุ พ้ืนท่ ีสาธารณะ ป.ป.ช. ท้งั ในส่วนกลางและส่วนภูมิภาค การดูดทราย ไดล้ งพ้ ืนท่ีเสี่ยงต่อการทุจริตใน 4 ประเด็น ท่ีสาธารณะใหค้ วามสาคญั ไดแ้ ก่ โครงการ โคก หนอง นา โมเดล การจัดซ้ ือจัดจา้ ง สาธารณูปโภคพ้ ืนฐานขององคก์ รปกครอง ส่วนท้องถิ่น การบุกรุกพ้ ืนที่สาธารณะ และการขุดทรายโดยมิชอบดว้ ยกฎหมาย ร่วมกับหน่วยงานภาครัฐ เครือข่ายภาค ประชาชน และภาคส่วนที่เกี่ยวขอ้ ง นับไดว้ ่า เป็ นการทางานของกลุ่มคนและหน่วยงาน ท่ีมีความมุ่งมัน่ แก้ปั ญหาการทุจริต อย่างจริงจัง ผลท่ีเกิดจากการทางานของ TaC Team และทุกภาคสว่ นท่ีรว่ มลงพ้ ืนท่ี เป็ นจุดเร่ิมต้นท่ีส่งผลต่อการป้องกันและ ป้องปรามการทุจริต ท่ีไม่เพียงแต่เป็ นการ ยบั ยง้ั การทุจริตในพ้ ืนท่ีเสี่ยงต่อการทุจริต ท่ีพ้ ืนที่เป้าหมายเท่าน้ัน หากแต่ยงั ส่งผล กระทบในวงกวา้ งเกิดเป็ นปรากฏการณ์ ที่เรียกว่า “ผีเส้ ือขยับปี ก” (Butterfly Effect) 7

โคก หนอง นำ โมเดล (KHOK NONG NA MODEL) สืบเน่ืองจากวิกฤติการแพร่ระบาดของโรคติดเช้ ือไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) ท่ีสง่ กระทบไปถึงวิกฤติทางดา้ นเศรษฐกิจ ดา้ นการสาธารณสุข ดา้ นการคมนาคม ฯลฯ ส่งผลใหเ้ กิดวกิ ฤติสงั คมอยา่ งรุนแรงไปทวั่ โลกท่ีสรา้ ง ความเสียหายต่อชีวิตและโครงสรา้ งพ้ ืนฐานท่ีจาเป็ นทาใหเ้ ศรษฐกิจรากฐาน (Local Economy) ของประเทศเกิดความเสียหาย เพิ่มปัญหาความยากจน และ ความเหลื่อมล้าทางสังคม ตลอดจนระบบการผลิตทางการเกษตรที่มี ความสมั พนั ธต์ ่อเน่ืองกบั ความมนั่ คงทางอาหารและน้า ขณะท่ีระบบนิเวศ ต่าง ๆ มีแนวโน้มเส่ือมลง และมีแนวโน้มที่จะสูญเสียความสามารถในการ รองรบั ความตอ้ งการของมนุษยไ์ ดอ้ ยา่ งมปี ระสิทธิภาพ 8

ทางออกของประเทศไทยในการรอดพน้ วิกฤติและเกิดการพฒั นาท่ียงั่ ยืน กระทรวงมหาดไทยไดม้ อบหมายใหก้ รมการพฒั นาชุมชนน้อมนาหลกั ปรชั ญา เศรษฐกิจพอเพียงและหลักทฤษฎีใหม่ของพระบาทสมเด็จพระชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช มาประยุกต์สู่ “โคก หนอง นา โมเดล” เพ่ือสรา้ ง เศรษฐกิจฐานรากของประเทศใหม้ ีความเขม้ แข็ง และฟ้ ื นฟูเศรษฐกิจชุมชน ผ่านการสรา้ งงานสรา้ งรายได้ ใหแ้ กเ่ กษตรกรแรงงานและบณั ฑิตจบใหม่ กลุ่ม แรงงานที่อพยพกลบั ทอ้ งถ่ินและชุมชน ท่ีไดร้ ับผลกระทบจากสถานการณ์ ในช่วงวิกฤตการแพร่ระบาดของโรคติดเช้ ือไวรัสโคโรนา 2019 โดยไดร้ ับ จดั สรรงบประมาณท้งั ส้ ิน 4,787,916,400 บาท มีกระบวนการดาเนินงาน 7 ขน้ั ตอนสาคญั ดงั น้ ี 9

กำรลงพ้ ืนที่ถอนหมุดควำมเสี่ยงทุจริต: โครงกำรโคก หนอง นำ จงั หวดั สกลนคร 11 พฤศจกิ ำยน 2564 จงั หวดั กำฬสนิ ธุ์ 10 พฤศจกิ ำยน 2564 จงั หวดั มหำสำรคำม 9 พฤศจกิ ำยน 2564 Butterfly Effect 10

ผลกระทบจำกกำรลงพ้ ืนท่ีถอนหมุน ควำมเสี่ยงทุจรติ (Butterfly Effect): โคก หนอง นำ การลงพ้ ืนที่ถอนหมุดความเสี่ยงทุจริตของ TaC Team ประเด็นการจดั ซ้ ือจดั จา้ ง โครงการ โคก หนอง นา ในพ้ ืนที่จงั หวดั มหาสารคาม กาฬสินธุ์ และสกลนคร สง่ ผลใหห้ มุดความเส่ียงทุจริตในพ้ นื ที่ดงั กลา่ วไดร้ บั ความรว่ มมือจากทุกภาคส่วน ท่ีเกี่ยวขอ้ งในการแกไ้ ขปัญหาและพัฒนากระบวนการดาเนินโครงการโคก หนอง นา บรรลุตามเจตนารมยแ์ ละสอดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการของประชาชน ท่ีเขา้ ร่วมโครงการมากข้ ึน รวมถึงยงั ส่งผลใหเ้ ครือข่ายภาคประชาชนในพ้ ืนที่ มีการปรบั กระบวนการคิด (mind set) วา่ หากพบเจอการพฤติการณส์ ่อทุจริต หรือมีความเส่ียงต่อการทุจริต แต่พฤติการณ์แห่งการทุจริตน้ันยงั ไม่เกิดข้ ึน ภาคประชาชนและหน่วยงานภาครัฐที่เก่ียวขอ้ งสามารถร่วมมือกันในการ ยบั ยง้ั ไมใ่ หก้ ารทุจริตเกิดข้ ึนและป้องกนั การสูญเสียงบประมาณอย่างไม่คุม้ ค่า ดงั เช่นในกรณีของจงั หวดั กาฬสิทธุ์ ที่ TaC Team ไดล้ งพ้ ืนท่ีเพื่อร่วมกนั แสวงหา แนวทางใหก้ ารดาเนินโครงการโคก หนอง นา บรรลุเป้าประสงคแ์ ละมีการใช้ งบประมาณแผ่นดินเพื่อพฒั นาพ้ ืนท่ีและคุณภาพชีวิตของประชาชน ส่งผลให้ เครือขา่ ยภาคประชาชนเล็งเห็นวา่ ความเสี่ยงทุจริตท่ีมีแนวโนม้ เกิดข้ ึนจากการ ดาเนินโครงการของหน่วยงานภาครฐั สามารถยบั ยง้ั และตรวจสอบไดร้ ะหว่าง ดาเนินโครงการโดยท่ีไมต่ อ้ งรอใหก้ ารดาเนินโครงการแลว้ เสร็จ Butterfly Effect 11

เครือขา่ ยภาคประชาชนในพ้ ืนที่จงั หวดั กาฬสินธุไ์ ดน้ าแนวคิดดงั กล่าว ไปใชต้ รวจสอบการดาเนินโครงการของหน่วยงานภาครฐั ในช่วงระหว่างการ ดาเนินโครงการเพื่อยบั ย้งั ไม่ใหเ้ กิดการทุจริตและสูญเสียงบประมาณไปอย่าง สูญเปล่า โดยผู้อานวยการสานักงาน ป.ป.ช. ประจาจังหวัดกาฬสินธุ์ เจ้าพนักงานป้ องกันการทุจริต และเครือข่ายภาคประชาชนได้ลงพ้ ืนท่ี ตรวจสอบการก่อสรา้ งถนนในตาบลบวั บาน อาเภอยางตลาด จงั หวดั กาฬสินธุ์ เพื่อใหก้ ารก่อสรา้ งและซ่อมแซมถนนมคี ุณภาพเป็ นไปตามมาตรฐานที่กาหนด จากปรากฎการณท์ ่ีเกิดข้ ึนในจงั หวดั กาฬสินธุไ์ ดส้ ะทอ้ นใหเ้ ห็นวา่ การ ลงพ้ ืนที่ของ TaC Team ไม่เพียงแต่จะเป็ นการยบั ย้งั และถอนหมุดความเสี่ยง การทุจริต หากแต่ยงั ก่อใหเ้ กิดการปรับเปล่ียนกระบวนคิดและมุมมองของ เครือข่ายภาคประชาชนในเรื่องของการป้องกนั และปราบปรามการทุจริตว่า พฤติการณส์ ่อทุจริตหรือการดาเนินโครงการที่มีความเส่ียงต่อการทุจริตไม่มี ความจาเป็ นตอ้ งเขา้ สู่กระบวนการปราบปรามการทุจริตเสมอไป แต่สามารถ ตรวจสอบเพื่อใหภ้ าคประชาชนและหน่วยงานภาครฐั มแี นวทางร่วมกนั ป้องกนั และป้องปรามไม่ใหเ้ กิดการทุจริต รวมถึงยงั เป็ นการร่วมกนั ตรวจสอบใหก้ าร ใชง้ บประมาณของภาครฐั นาไปสูบ่ ริการสาธารณะท่ีมคี ุณภาพอีกดว้ ย Butterfly Effect 12

กำรใหบ้ ริกำรสำธำรณะของ องคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถ่ิน (LOCAL GOVERNMENT ORGANIZATION AND PUBLIC SERVICE DELIVERY) องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีภารกิจหลักสาคัญประการหนึ่ ง คือ การจดั ทาบริการสาธารณะใหก้ บั ประชาชนในทอ้ งถ่ินของตนแทนรฐั บาลท่ีไม่ สามารถจดั บริการสาธารณะใหก้ ับประชาชนไดอ้ ย่างทัว่ ถึง การจัดบริการ สาธารณะดังกล่าวเป็ นไปตามหลักการกระจายอานาจ (Decentralization) จากรัฐบาลไปสู่องคก์ รปกครองทอ้ งถิ่นรูปแบบต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็ นองค์การ บริหารส่วนจงั หวดั องคก์ ารบริหารสว่ นตาบล เทศบาล กรุงเทพมหานคร หรือ เมืองพัทยา ดังน้ันองค์กรปกครองส่วนทอ้ งถ่ินจึงเป็ นตัวแทนของรฐั ในการ จดั บริการสาธารณะ จึงอาจกล่าวไดว้ ่าการจดั ใหม้ ีการบริการสาธารณะเป็ น หน้าท่ี สาคัญ ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่ นที่ ต้องรับผิ ดชอบ ต่ อรัฐ แ ละ ประชาชนในทอ้ งถ่ิน 13

การใหบ้ ริการสาธารณะแก่ประชาชนในพ้ ืนท่ี มีหลากหลายรูปแบบ เชน่ การสาธารณูปโภคและการก่อสรา้ ง การจดั การ การบารุงรกั ษา และการ ใชป้ ระโยชน์จากป่ าไม้ ที่ดินทรพั ยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดลอ้ ม การสรา้ ง และบารุ งรักษาทางบกและทางน้ าที่ เชื่อมต่อระหว่างองค์กรปกครอ งส่วน ทอ้ งถิ่น การป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั เป็ นตน้ การดาเนินโครงการเพ่ือ พฒั นาทอ้ งถิ่นและใหบ้ ริการสาธารณะ ตอ้ งมีการบรรจุโครงการในแผนพัฒนา ทอ้ งถ่ินก่อนที่จะเร่ิมดาเนินโครงการ ซ่ึงการจดั ทาแผนพฒั นาทอ้ งถ่ินตอ้ งผ่าน กระบวนการจัดทาประชาคมทอ้ งถ่ินเพ่ือให้การดาเนินโครงการมีความ สอดคลอ้ งและตรงกบั ความตอ้ งการของประชาชนในทอ้ งถิ่น รวมถึงตอ้ งมี แนวทางที่สอดคลอ้ งกบั แผนพฒั นาจงั หวดั ยุทธศาสตรก์ ารพฒั นาขององคก์ ร ปกครองส่วนท้องถิ่นในเขตจังหวัด แผนพัฒนาอาเภอ แผนพัฒนาตาบ ล แผนพัฒนาหมู่บา้ นหรือแผนชุมชน ท่ีมีลกั ษณะเป็ นการกาหนดรายละเอียด แผนงานโครงการพฒั นาที่จดั ทาข้ นึ สาหรบั ปี งบประมาณแต่ละปี 14

กำรลงพ้ ืนท่ีถอนหมุดควำมเสี่ยงทุจริต: สำธำรณูปโภคพ้ ืนฐำน องคก์ รปกครอง ส่วนทอ้ งถ่ิน โครงกำรก่อสรำ้ งระบบส่งน้ำอำ่ งเก็บน้ำคลองโพธิ์ และฝำยชวั ่ ครำวก้ันแม่น้ำปิ ง จงั หวดั นครสวรรค์ 24 พฤษภำคม 2565 เสำไฟโซลำ่ เซลลบ์ ญั ชีนวตั กรรมไทย เสำไฟฟ้ำส่องสวำ่ งประตมิ ำกรรม องคก์ ำรบริหำรส่วนจงั หวดั ชยั นำท องคก์ ำรบริหำรสว่ นจงั หวดั สพุ รรณบุรี 9 พฤษภำคม 2565 8 ธนั วำคม 2565 อำคำรอเนกประสงค์ เทศบำลเมืองบำ้ นโป่ ง จงั หวดั รำชบรุ ี เสำไฟโซลำ่ เซลลบ์ ญั ชีนวตั กรรมไทย องคก์ ำรบริหำรส่วนจงั หวดั สระบุรี 7 ธนั วำคม 2565 10 พฤษภำคม 2565 โครงกำรก่อสรำ้ งมสั ยดิ กลำง จงั หวดั ตรงั กำรก่อสรำ้ งเขอื่ น คลองแสนแสบ-นครเน่ืองเขต 20 มิถุนำยน 2565 กรุงเทพมหำนคร 28 กุมภำพนั ธ์ 2565 Butterfly Effect ถนนชำรุด โครงกำรชลประทำนสตลู 22 มิถุนำยน 2565 15

ผลกระทบจำกกำรลงพ้ ืนที่ถอนหมุน ควำมเสี่ยงทุจริต (Butterfly Effect): สำธำรณูปโภคพ้ ืนฐำน องคก์ รปกครอง สว่ นทอ้ งถิ่น การลงพ้ ืนท่ีถอนหมุดความเส่ียงทุจริตของ TaC Team ประเด็นการจดั ซ้ ือจดั จา้ ง สาธารณูปโภคพ้ ืนฐานขององค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน ในพ้ ืนท่ีจังหวัดราชบุรี สุพรรณบุรี กรุงเทพมหานคร กาญจนบุรี ชัยนาท สระบุรี นครสวรรค์ ตรัง และสตลู ส่งผลใหห้ มุดความเส่ียงทุจริตในพ้ ืนที่ดงั กล่าวไดร้ บั ความรว่ มมือจาก ทุกภาคส่วนที่เกี่ยวขอ้ งในการแก้ไขปัญหา ดังเช่น การก่อสรา้ งอาคาร อเนกประสงค์ ที่ดาเนินการโดยเทศบาลเมืองบา้ นโป่ ง มีมูลเหตุการตีแผ่ขอ้ มูล จากเพจ Facebook “ตอ้ งแฉ” ที่ไดแ้ จง้ เบาะแสการก่อสรา้ งอาคารอเนกประสงค์ ในพ้ ืนท่ีอาเภอบา้ นโป่ ง จงั หวดั ราชบุรี ท่ีมีการส่งงานล่าชา้ กว่ากาหนดและไมไ่ ด้ มกี ารใชป้ ระโยชน์ตามวตั ถุประสงคข์ องการกอ่ สรา้ ง ซึ่งภายหลงั จากการลงพ้ ืนท่ี ของ TaC Team เจา้ หนา้ ท่ีสานักงาน ป.ป.ช. ประจาจงั หวดั ราชบุรีและเทศบาลเมืองบา้ นโป่ ง ได้ร่วมกันนาแนวทางข้อตกลงที่ ให้ เทศบาลเมืองบา้ นโป่ งเปิ ดใชง้ านอาคาร อเนกประสงค์ตามวตั ถุประสงค์ของการ กอ่ สรา้ งไปดาเนินการใหส้ มั ฤทธ์ิผล Butterfly Effect 16

ปัจจุบนั น้ ี เทศบาลเมืองบา้ นโป่ งและหน่วยงานต่าง ๆ ในพ้ ืนที่อาเภอ บา้ นโป่ ง ไดม้ ีการใชป้ ระโยชน์อาคารอเนกประสงคด์ งั กล่าวแลว้ เช่น การใช้ เป็ นพ้ ืนที่ดาเนินโครงการส่งเสริมสุขภาพเชิงรุกในชุมชน เขตเทศบาลเมือง บา้ นโป่ ง ปี 2565 โดยการดาเนินงานของเทศบาลเมอื งบา้ นโป่ งร่วมกับมลู นิธิ กระจกเงาและศูนยส์ ุขภาพ A&A Healthy รวมท้งั ยงั ไดร้ ่วมมือกบั กระทรวงการ อุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจยั และนวตั กรรม โดยใชอ้ าคารอเนกประสงค์เป็ น สถานที่เตรียมโครงการศูนยก์ ารเรียนรูก้ ารเปล่ียนขยะเป็ นพลงั งาน เทศบาล เมอื งบา้ นโป่ ง โครงการส่งเสริมสุขภาพเชงิ รุกในชุมชน เขตเทศบาลเมอื งบา้ นโป่ ง ปี 2565 การเย่ียมชมสถานที่เตรียมโครงการ 17 ศูนยก์ ารเรียนรูก้ ารเปลย่ี นขยะเป็ นพลงั งาน เทศบาลเมืองบา้ นโป่ ง Butterfly Effect

สาหรับในพ้ ืนที่จังหวัดสระบุรี ท่ีองค์การบริหารส่วนจังหวดั สระบุรี ไดจ้ ดั ซื่อจดั จา้ งและติดต้งั เสาไฟโซล่าเซลลบ์ ญั ชีนวตั กรรมไทยท่ีมีความถี่มาก เกินความจาเป็ น ภายหลงั จากการลงพ้ ืนที่ของ TaC Team เจา้ หน้าท่ีสานักงาน ป.ป.ช. ประจาจงั หวดั สระบุรี ไดด้ าเนินการร่วมกบั องคก์ ารบริหารส่วนจงั หวดั สระบุรี และเครือขา่ ยภาคประชาชน ชมรม STRONG – จิตพอเพียงตา้ นทุจริต เพ่ือปรับปรุงแกไ้ ขการติดต้งั เสาไฟดงั กล่าวโดยการร้ ือถอนเสาไฟโซล่าเซลล์ แล้วนาไปติดต้ังในพ้ ืนท่ีท่ีเหมาะสมและไม่ได้มีโครงการจัดซ้ ื อเสาไฟฟ้า เพิ่มเติม ส่งผลใหพ้ ้ ืนที่ในความรับผิดชอบขององค์การบริหารส่วนจังหวัด สระบุรีไดร้ บั บริหารสาธารณะในเรื่องของแสงไฟส่องสว่างอย่างทวั่ ถึง และยงั ทาใหเ้ กิดการประหยดั งบประมาณอีกดว้ ย กำรร้ อื ถอนเสำไฟโซล่ำเซลลบ์ ญั ชีนวตั กรรมไทยขององคก์ ำรบรหิ ำรส่วนจงั หวดั สระบรุ ี เพือ่ นำไปตดิ ตง้ั ในพ้ นื ทีท่ ม่ี ีควำมเหมำะสม Butterfly Effect 18

นอกจากน้ ี ยังมีองค์กรปกครอง ส่วนทอ้ งถ่ินหลายแห่งท่ี TaC Team ลงพ้ ืนที่ ได้มีการพัฒนาแนวทางการดาเนิ นงาน แ ล ะ ย ก เ ลิ ก โ ค ร ง ก า ร จัด ซ้ ื อ จัด จ้า ง ท่ีเก่ียวข้องกับสาธารณูปโภคพ้ ืนฐาน เน่ืองจากมีความเห็นรว่ มกนั วา่ หากมีการ เสำไฟฟ้ำพลงั งำนแสงอำทิตย์ จงั หวดั ชยั นำท ดาเนินโครงการอาจก่อใหเ้ กิดความไม่คุม้ ค่าในการใชจ้ ่ายงบประมาณ เช่น องค์ก าร บริ ห ารส่ วนจังห วัดชัย นา ท ไ ด้ดาเ นิ นซ่ อมแ ซ มโ คมไ ฟ ภ า ย ใ ต้ โครงการจดั ซ้ ือโคมไฟถนนพลงั งานแสงอาทิตยแ์ บบประกอบในชุดเดียวกนั (All In One Solar Street Light) เป็ นแบบเสาก่ิงเดี่ยว โดยยงั ไมม่ ีการจัดซ้ ือ จดั จา้ งเพ่ิมเติม รวมถึงองคก์ ารบริหารส่วนจงั หวดั สุพรรณบุรี ไดย้ กเลิกการ ดาเนินโครงการจดั ซ้ ือจดั จา้ งเสาไฟฟ้าสอ่ งสวา่ งประติมากรรมแลว้ เป็ นตน้ ผลกระทบผีเส้ ือ (Butterfly Effect) จากการลงพ้ ืนที่ของ TaC Team ท่ี กล่าวมา เป็ นเพียงความสาเร็จส่วนหนึ่งที่เกิดข้ ึนจากความร่วมมือของ สานักงาน ป.ป.ช. และหน่วยงานต่าง ๆ ที่ไม่เพียงแต่จะทาใหอ้ งคก์ รปกครอง ส่วนท้องถิ่ นมีแนวทางการดาเนิ นโครงการเพ่ื อให ้บริ การสาธารณะแ ก่ ประชาชนในพ้ ืนที่ไดอ้ ย่างคุม้ ค่ากบั งบประมาณท่ีใชด้ าเนินโครงการเท่าน้ัน หากแต่ยงั เป็ นการยบั ย้งั ไม่ใหอ้ งคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถิ่นของประเทศไทย สูญเสียงบประมาณไปกับการดาเนินโครงการจดั ซ้ ือจดั จา้ งสาธารณูปโภคที่ อาจกอ่ ใหเ้ กิดความไมค่ ุม้ ค่าในการใชจ้ ่ายงบประมาณแผ่นดิน Butterfly Effect 19

กำรบุกรุกทรัพยำกรธรรมชำติ (NATURAL RESOURCES ENCROACHMENT) ทรัพยากรที่เกิดข้ ึนเองตามธรรมชาติโดยปราศจากการสรา้ งหรือ การปรุงแต่งของมนุษย์ เรียกวา่ “ ทรพั ยากรธรรมชาติ ” (Natural Resources) ไมว่ า่ จะเป็ น ป่ า ดิน หิน น้า อากาศและแร่ธาตุ ส่ิงเหล่าน้ ี ลว้ นก่อกาเนิดข้ ึนจาก การสรรคส์ รา้ งของธรรมชาติ ซ่ึงกลายมาเป็ นปัจจยั พ้ ืนฐานของทุกสรรพชีวิต บนโลก โดยที่มนุษย์ได้นาทรัพยากรธรรมชาติท้ังหลายมาใช้ประโยช น์ ในหลากหลายดา้ น 20

ทรพั ยากรธรรมชาติเป็ นองคป์ ระกอบท่ีสาคญั ย่ิงในระบบนิเวศของโลก ซึ่งสรา้ งปฏิสมั พนั ธท์ ่ีสลบั ซบั ซอ้ นระหวา่ งสิ่งมชี ีวิตและสง่ิ แวดลอ้ ม โดยที่มนุษย์ ยงั ไดร้ บั ผลประโยชน์อยา่ งมากมายมหาศาลจากความสมั พนั ธด์ งั กล่าว หากแต่ ในปัจจุบัน มนุษยไ์ ดส้ รา้ งความไม่สมดุลใหก้ บั ระบบนิเวศน์ โดยการทาลาย และบุกรุกทรพั ยากรธรรมชาติ ท้งั ตดั ไมท้ าลายป่ า ล่าสตั ว์ ลกั ลอบคา้ สตั วป์ ่ า บุกรุกพ้ ืนท่ีป่ าอนุรกั ษ์หรือเขตอุทยานเพื่อการท่องเที่ยว เป็ นตน้ ผลลพั ธ์ที่ ตามมา คือ ความหลากหลายทางชีวภาพเสื่อมถอย การตัดและทาลายพ้ ืนท่ี ที่ป่ าไมป้ กคลุมทาใหส้ ิ่งแวดลอ้ มเส่ือมโทรม และทาใหค้ วามหลากหลายทาง ชีวภาพลดลง ป่ าไมเ้ ก้ ือหนุนความหลากหลายทางชีวภาพ โดยเป็ นแหล่งที่อยู่ อาศยั ของสตั วป์ ่ า นอกเหนือจากน้ันป่ าไมย้ งั เป็ นแหล่งที่เอ้ ือต่อการอนุรกั ษ์พืช จาพวกยารักษาโรค ดว้ ยเหตุผลท่ีเขตชีวชาติในป่ าเป็ นแหล่งท่ีหาสิ่งอ่ืนมา ทดแทนไม่ไดข้ องตัวยาแบบใหม่ ๆ การทาลายป่ าอาจเป็ นการทาลายความ หลากหลายทางพนั ธุกรรมโดยไมส่ ามารถเรียกกลบั คืนมาได้ 21

กำรลงพ้ ืนท่ีถอนหมุดควำมเสี่ยงทุจริต: บุกรุกทรพั ยำกรธรรมชำติ กำรประกอบกิจกำรรำ้ นคำ้ บรเิ วณตน้ น้ำแม่สำ จงั หวดั เชียงใหม่ 20 – 21 ธนั วำคม 2564 กำรจดั สรรพ้ ืนทีป่ ่ ำไมเ้ ป็ นทดี่ นิ เพ่ือเกษตรกรรม อำเภอเขำฉกรรจ์ และอำเภอวงั น้ำเย็น จงั หวดั สระแกว้ 5 กรกฎำคม 2565 โครงกำรซ่อมแซมและ ปรบั ปรุงถนนสำยน้ำพุ-ไกรเกรียง 14 มีนำคม 2565 ควำมเส่ยี งกำรบกุ รุกพ้ ืนทีป่ ่ ำชำยเลน เพือ่ ประกอบกิจกำรเล้ ียงหอยนำงรมในแม่น้ำเวฬุ พ้ ืนทอ่ี ำเภอขลุง จงั หวดั จนั ทบุรี 7 กรกฎำคม 2565 Butterfly Effect ควำมเส่ียงกำรทจุ รติ ทรพั ยำกรธรรมชำติ พ้ ืนท่ีเกำะชำ้ ง จงั หวดั ตรำด 22 พฤศจกิ ำยน 2564 22

ผลกระทบจำกกำรลงพ้ ืนที่ถอนหมุน ควำมเสี่ยงทุจริต (Butterfly Effect): กำรบุกรุกทรพั ยำกรธรรมชำติ การลงพ้ ืนที่ถอนหมุดความเสี่ยงทุจริตของ TaC Team ประเด็นการบุกรุก ทรพั ยากรธรรมชาติในพ้ ืนท่ีจงั หวดั สระแกว้ จนั ทบุรี และตราดส่งผลใหห้ มุด ความเสี่ยงทุจริตในพ้ ืนท่ีดังกล่าวได้รับความร่วมมือจากทุกภา คส่วนที่ เก่ียวขอ้ งในการแกไ้ ขปัญหา ดังเช่นในพ้ ืนท่ีจังหวัดจันทบุรีท่ี มีความเส่ียง กรณีผูป้ ระกอบการบุกรุกพ้ ืนที่ป่ าชายเลนเพ่ือประกอบกิจการเล้ ียงหอยนางรม ในแม่น้าเวฬุ เจา้ หน้าที่สานักงาน ป.ป.ช. ประจาจังหวัดจันทบุรี ไดร้ ่วม ดาเนินการหารือกบั หน่วยงานที่เกี่ยวขอ้ งในพ้ ืนท่ี ท้ังฝ่ ายปกครอง (รองผูว้ ่า ราชการจังหวัดจันทบุรี) สานักงานทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งท่ี 1 สานักงานเจา้ ท่าภูมิภาคสาขาจันทบุรี และสานักงานประมงจังหวัดจันทบุรี เพ่ือแกไ้ ขปัญหาท่ีเกิดข้ นึ ตามแนวทางท่ีไดร้ บั จากการหารือรว่ มกบั TaC Team สืบเน่ืองจากการเล้ ียงหอย นางรมในพ้ ืนที่แม่น้าเวฬุถือเป็ นการ กระทาที่ผิดกฎหมายท้งั กรณีการบุกรุก ป่ าสงวนแห่งชาติ การล่วงล้าลาน้า และการเพาะเล้ ียงหอยทะเลในพ้ ืนที่ ท่ีไม่ไดร้ ับอนุญาต รองผู้ว่าราชการ จงั หวดั จนั ทบุรี จึงสงั่ การใหห้ น่วยงาน Butterfly Effect 23

ท่ีมหี นา้ ที่รบั ผิดชอบ ประกอบดว้ ย สานักงานทรพั ยากรทางทะเลและชายฝั่ง ท่ี 1 สานักงานเจา้ ท่าภูมิภาคสาขาจนั ทบุรี และสานักงานประมงจังหวดั จันทบุรี แจง้ ผู้ประกอบการทุกรายทราบเพื่อดาเนินการแกไ้ ขโดย ทันที รวมท้ังใหแ้ จง้ ถึงแนวทางที่หน่วยงานภาครัฐจะดาเนินการแกไ้ ขปั ญหาใน ระยะยาวเพื่อใหไ้ ดร้ บั ความร่วมมือจากประชาชนและผูป้ ระกอบการในพ้ ืนท่ี ต่อไปดว้ ย นอกจากน้ ี รองผูว้ ่าราชการจังหวัด จัน ท บุ รี ไ ด้ม อ บ ห ม า ย ใ ห ้ศู น ย์ด า ร ง ธ ร ร ม สานักงานสง่ เสริมการปกครองทอ้ งถิ่นจงั หวดั จันทบุรี อาเภอขลุง และอาเภอแหลมสิงห์ ร่วมกบั องคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถ่ินในพ้ ืนท่ีที่ มีการเล้ ียงหอยนางรมในแม่น้าเวฬุ ได้แก่ เทศบาลตาบลเกวียนหกั เทศบาลตาบลวนั ยาว องคก์ ารบริหารส่วนตาบลบางชนั และองคก์ าร บริหารส่วนตาบลหนองชิ่มดาเนินการจัดทา ประชาคมเพ่ือสารวจและรบั ฟังความคิดเห็น ต่อกรณีการเล้ ียงหอยนางรมและผลกระทบที่ เกิดข้ ึนของประชาชนในพ้ ืนท่ีให้แลว้ เสร็จ ภายในกนั ยายน 2565 และใหร้ ายงานผลต่อ ผูว้ ่าราชการจังหวัด รวมท้ังใชป้ ระกอบการ เสนอรายงานต่ออธิบดีกรมทรัพยากรทาง ทะเลและชายฝั่งเพ่ือพิจารณาการอนุญาตให้ เล้ ียงหอยนางรมในพ้ ืนท่ีต่อไป Butterfly Effect 24

สาหรบั การลงพ้ ืนที่ของ TaC Team ในจงั หวดั 25 กาญจนบุรีท่ีเทศบาลตาบลเขาโจดได้ดาเนิ น โครงการซ่อมแซมและปรับปรุงถนนสายน้าพุ- ไกรเกรียง รุกล้าเขา้ ไปในเขตอุทยานแห่งชาติ โดยการประชุมหารือร่วมกันกับทุกภาคส่วนที่ เก่ียวขอ้ งมีขอ้ เสนอแนะที่ใหก้ ารจดั ทาโครงการ ก่อสรา้ งในเขตอุทยานแห่งชาติหรือเขตป่ าไม้ หน่วยงานภาครัฐจะต้องขออนุญาตเป็ นราย โครงการและตอ้ งมีหนังสือแจง้ หวั หน้าอุทยานฯ ทราบ ต่อมาเจา้ หนา้ ที่สานักงาน ป.ป.ช. ประจา จังหวัดกาญจนบุรี และสานักบริหารพ้ ืน ที่ อนุรกั ษ์ท่ี 3(บา้ นโป่ ง)ไดด้ าเนินการ ร่วมกนั ใน การประสานงานกับเทศบาลตาบลเขาโจดและ กรมอุทยานเพื่อใหม้ ีการกาหนดแนวปฏิบัติที่ ชดั เจนสาหรบั การจดั ทาโครงการก่อสรา้ งในเขต อุทยานแห่งชาติหรือเขตป่ าไม้ โดยสานักบริหาร พ้ ืนท่ีอนุรกั ษ์ที่ 3 (บา้ นโป่ ง) ไดป้ ระชาสมั พนั ธ์ หน่วยงานภายใต้กากับดูแลในพ้ ืนที่จังหวัด กาญจนบุรี จงั หวดั สุพรรณบุรี และจงั หวดั ราชบุรี แจง้ หนังสือจากการตอบขอ้ หารือของกรมอุทยาน แห่งชาติ สตั วป์ ่ าและพนั ธุพ์ ืช ไดป้ ระชาสมั พนั ธ์ Butterfly Effect

หน่วยงานภายใตก้ ากบั ดูแลในพ้ ืนท่ีจงั หวดั กาญจนบุรี จงั หวดั สุพรรณบุรี และ จังหวัดราชบุรี แจ้งหนังสือจากการตอบขอ้ หารือของกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่ าและพันธุ์พืชตามหนังสือด่วนมากที่ ทส.0903.2/9579 ลงวันท่ี 14 พฤษภาคม 2564 ไดต้ อบขอ้ หารือโดยแจง้ ว่า \"การอนุญาตโครงการปรบั ปรุง ซ่อมแซมถนนลกู รงั ที่เป็ นอานาจของหวั หนา้ อุทยานแห่งชาติน้ัน ในการอนุญาต ดาเนินโครงการใดย่อมเป็ นการอนุญาตเฉพาะตามโครงการน้ัน ๆ หากมีความ ประสงคจ์ ะอนุญาตปรบั ปรุงซ่อมแซมในคร้งั ต่อไปตอ้ งจดั ทาโครงการขออนุญาต อีกคร้ังเป็ นคราวๆ ไป ไม่สามารถอา้ งการอนุญาตในคร้ังแรกดาเนินการ ตลอดเวลาไดท้ ราบเพ่ือเป็ นแนวทางในการปฏิบตั ิของหน่วยงานที่เขา้ ไปดาเนิน โครงการในเขตพ้ ืนท่ีอุทยานแหง่ ชาติ” กรณีในพ้ ืนท่ีจงั หวดั เชียงใหม่ท่ีมีประเด็นการประกอบกิจการรา้ นคา้ รา้ นอาหารบริเวณตน้ น้าแม่สา ตาบลแม่แรม อาเภอแม่ริม จงั หวัดเชียงใหม่ ภายหลงั จากการลงพ้ ืนที่ของ TaC Tecm เจา้ หนา้ ที่สานักงาน ป.ป.ช. ประจา จงั หวดั เชียงใหม่ ไดร้ ่วมมือกบั หน่วยงานท่ีเก่ียวขอ้ งในพ้ ืนที่เพื่อแกไ้ ขปัญหา ดังกล่าวโดยมีการประชุม (วาระพิเศษ) ระหว่างคณะทางานขับเคลื่อน มาตรการป้องกนั การทุจริตดา้ นทรพั ยากรสาธารณะ (พ้ ืนที่ตน้ น้าแมส่ า) ท่ีมี อยู่แต่เดิม จากการแต่งต้ังของคณะอนุ กรรมการการดาเนิ นงานตาม ยุทธศาสตรช์ าติวา่ ดว้ ยการป้องกนั และปราบปรามการทุจริตจงั หวดั เชียงใหม่ ร่วมกับปลัดจังหวัดเชียงใหม่ และหัวหน้าส่วนราชการที่เก่ียวข้อง และ มอบหมายใหน้ ายอาเภอแมร่ ิมเป็ นหวั หนา้ ชุดดาเนินการ หากพบว่า มีการรุกล้า พ้ ืนที่ลาน้าใหด้ าเนินการออกคาสงั่ ทางปกครอง ใหม้ ีการแก้ไขร้ ือถอนภายใน 30 วนั อีกท้งั คณะทางานฯ ยงั ไดบ้ รู ณาการความร่วมมือกบั ภาคประชาสงั คม เพื่อร่วมเป็ นส่วนหนึ่งในการขยายเครือข่ายจับตามองและแจ้งเบาะแส ความเสี่ยงการทุจริตในประเด็นดา้ นทรพั ยากรสาธารณะ โดยเฉพาะการรุกล้า ลาน้าในพ้ ืนที่อ่ืน ๆ ในจงั หวดั เชียงใหม่ Butterfly Effect 26

ท้งั น้ ี ความคืบหนา้ ของการดาเนินงาน 27 ในเบ้ ืองตน้ คือ สานักงานเจา้ ท่าภูมิภาคสาขา เชียงใหม่ ไดม้ ีหนังสือคาสงั่ ใหร้ ้ ือถอนส่ิงปลูก สรา้ งลว่ งลา้ ลาน้าแมส่ า เพ่ือใหผ้ ูป้ ระกอบการ ไดถ้ ือปฏิบัติ เมื่อวนั ท่ี 31 มกราคม 2565 โดยผู้ประกอบกิจการร้านค้า ร้านอาหาร ท้งั 8 รา้ น ไดท้ าความเขา้ ใจและมกี ารประชุม หารือกนั แลว้ โดยยนิ ยอมดาเนินการตามคาสงั่ ใหร้ ้ ือถอน ซ่ึงไดด้ าเนินการร้ ือถอนสิ่งปลูก สร้างท่ีล่วงล้าลาน้ าแม่สาเรียบร้อยแล้ว เม่ือวันท่ี 7 มีนาคม 25 65 ที่ ผ่ านม า นอกจากน้ ี นายอาเภอแม่ริม ในฐานะ ประธานคณะทางานฯ ไดเ้ สนอให้ หน่วยงาน ท่ีเกี่ยวขอ้ ง ร่วมกันปักหมุดแนวเขตพ้ ืนที่ใน ส่ ว น ท่ี ห น่ ว ย ง า น ต น รับ ผิ ด ช อ บ ใ ห้ชัด เ จ น เพ่ือใหเ้ ป็ นมาตรฐานเดียวกนั ป้องกนั ปัญหา การรุกล้าพ้ ืนท่ีทรพั ยากรสาธารณะเพ่ิมเติม ในอนาคต รวมท้ังเร่งรดั ใหห้ น่วยงานต่าง ๆ ในคณะทางานฯ ดาเนินการตามหน้าที่และ อานาจอย่างเคร่งครดั แลว้ รายงานผลไปยัง คณะทางานฯ และสานักงาน ป.ป.ช. ประจา จังหวัดเชียงใหม่เพ่ือให้การขับเคลื่ อน มาตรการป้องกันการทุจริตดา้ นทรัพยากร สาธารณะ (พ้ ืนที่ต้นน้าแม่สา) บรรลุตาม Butterfly Effect

เป้าหมายอยา่ งมีประสิทธิภาพ โดยสานักงาน ป.ป.ช. ประจาจงั หวดั เชียงใหม่ ในฐานะฝ่ ายเลขานุการคณะทางานฯ จะไดก้ าหนดจดั การประชุมคณะทางานฯ เพื่อเสนอวาระพิจารณาแนวทางการรว่ มกนั ปักหมุดพ้ ืนที่ตามขอ้ หารือดงั กล่าว ต่อไป สุดท้ายแลว้ ความร่วมมือของทุกภาคส่วนท่ีเกี่ยวขอ้ ง ส่ งผลให้ ปัจจุบนั สภาพพ้ ืนที่บริเวณตน้ น้าแม่สา ตาบลแม่แรม อาเภอแม่ริม จังหวดั เชียงใหม่ กลบั คืนสู่ความสวยงามตามความสรา้ งสรรคข์ องธรรมชาติ ตน้ น้ำแม่สำ ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จงั หวดั เชียงใหม่ ณ วนั ท่ี 20 ธนั วำคม 2564 ตน้ น้ำแม่สำ ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จงั หวดั เชียงใหม่ ในปัจจบุ นั 28 Butterfly Effect

กำรดูดทรำย (SAND HARVESTING) “ทราย” เป็ นทรัพยากรที่สามารถพบไดท้ ัว่ ไปท้ังบนบกและในน้า การขยายตวั อย่างรวดเร็วทางเศรษฐกิจและสงั คม การเพ่ิมข้ ึนของประชากร อย่างต่อเนื่อง รวมทงั้ ความตอ้ งการ คุณภาพชีวิตท่ีดีของคนภายในประเทศ ส่งผลใหค้ วามตอ้ งการใชป้ ระโยชน์จากทรัพยากรทรายเพิ่มมากข้ ึน เช่ น การนามาใช้เป็ นวัสดุก่อสร้างอาคาร ที่อยู่อาศัยสาธารณูปโภค แ ละ สาธารณูปการต่าง ๆ การถมและปรบั พ้ ืนท่ีใหไ้ ดร้ ะดบั ท่ีตอ้ งการ รวมท้งั ใชใ้ น อุตสาหกรรมจึงเป็ นท่ีมาของการประกอบกิจการดูดทราย 29

การดูดทราย เป็ นการนาเอาทรัพยากรทรายมาใชโ้ ดยตระหนักถึง คุณค่าของทรัพยากรทรายท่ีพัฒนาข้ ึนมามาใชป้ ระโยชน์และไม่ก่อใหเ้ กิด ผลกระทบต่อทรัพยากรประเภทอื่นที่มีส่วนเก่ียวขอ้ งสมั พนั ธ์กนั จึงมีความ จาเป็ นท่ีตอ้ งมีการวางแผนการดูดทรายอยา่ งถูกตอ้ ง เพื่อคานึงถึงผลกระทบที่ จะเกิดข้ นึ และความคุม้ ทุนในเชิงเศรษฐกิจ โดยเริ่มตน้ ต้งั แต่การเตรียมการดูดทราย (ชว่ งกอ่ นดูดทราย) การดดู ทราย (ระหวา่ งดาเนินการดูดทราย) และการฟ้ ื นฟู สภาพพ้ ืนที่ดูดทรายภายหลังจากส้ ินสุดการประกอบการ (ช่วงภายหลังจาก การดูดทราย) 30

กำรลงพ้ ืนที่ถอนหมุดควำมเส่ียงทุจริต: กำรลกั ลอบขุดดินและดดู ทรำย กำรประกอบกิจกำรดดู ทรำย จงั หวดั เชียงใหม่ 20 – 21 ธนั วำคม 2564 ควำมเสย่ี งตอ่ กำรทจุ รติ กำรลกั ลอบดดู ทรำยในทด่ี ินของรฐั จงั หวดั สุรำษฎรธ์ ำนี 6 – 7 มิถนุ ำยน 2565 Butterfly Effect ควำมเสี่ยงตอ่ กำรทุจรติ กำรขดุ ตกั ทรำยในที่ดินกรรมสทิ ธิ์ และกำรลกั ลอบดูดทรำย จงั หวดั นครศรธี รรมรำช 8 – 9 มิถนุ ำยน 2565 31

ผลกระทบจำกกำรลงพ้ ืนที่ถอนหมุน 32 ควำมเส่ียงทุจริต (Butterfly Effect): กำรลกั ลอบขุดดินและดูดทรำย การลงพ้ ืนที่ถอนหมุดความเสี่ยง ทุจริตของ TaC Team ประเด็นการขุดดินและ ดูดทรายในพ้ ืนที่จงั หวดั เชียงใหม่ สุราษฎรธ์ านี และนครศรีธรรมราช ส่งผลใหห้ มุดความเสี่ยง ทุจริตในพ้ ืนท่ีดังกล่าวไดร้ ับความร่วมมือ จากทุกภาคส่วนท่ีเก่ียวขอ้ งในการแก้ไข ปัญหา ดงั เช่น ในจงั หวดั นครศรีธรรมราชที่ TaC Team ไดล้ งพ้ ืนท่ีกรณีความเสี่ยงทุจริต ที่บริษัทเอกชนได้รับอนุญาตใหข้ ุดตักดิน ในที่ดินกรรมสิทธ์ิแต่กลับมีการลักลอบขุด ตกั ดินและทรายในคลองสาธารณะ ซ่ึงส่งผล กระทบต่อสาธารณะและประชาชนท่ีอาศัย อยู่ในบริเวณใกลเ้ คียง สามารถสรา้ งผลกระทบ เชิงบวก คือ หน่วยงานท่ีเกี่ยวขอ้ งรับทราบ ขอ้ มูลและสรา้ งความตกลงร่วมกันในการ แกไ้ ขปัญหาตามหนา้ ที่และอานาจของแต่ละ หน่วยงาน โดยสานักงานเจ้าท่าภูมิภาค สาขานครศรีธรรมราช ดาเนินคดีตามกฎหมาย Butterfly Effect

กับผูป้ ระกอบการที่มีหลักฐานชดั เจนว่าล่วงล้าลาคลองสาธารณะ ในพ้ ืนที่ คลองกลายอาเภอนบพิตา จังหวัดนครศรีธรรมราช รวมท้ังสานักงาน อุตสาหกรรมจังหวัดนครศรีธรรมราชยังไดเ้ ชิญเครือข่ายภาคประชาชน (ชมรม STRONG - จิตพอเพียงตา้ นทุจริต) ร่วมตรวจสอบความเรียบรอ้ ยของ การประกอบการตามแผนการตรวจสอบโรงงานอีกดว้ ย กำรลงพ้ นื ที่ตรวจสอบกรณีบริษทั เอกชนลกั ลอบ ขุดตกั ดนิ และทรำยในคลองสำธำรณะ จงั หวดั นครศรีธรรมรำช Butterfly Effect 33

กำ้ วต่อไปของ TAC TEAM (NEXT STEP OF TAC TEAM) TaC Team มีจุดเริ่มตน้ มาจากความมุ่งมนั่ ในการต่อตา้ นการทุจริตดว้ ย การบูรณาการหน่วยงานภายในสานักงาน ป.ป.ช. ท้ังในส่วนกลางและส่วน ภูมิภาค ร่วมกับเครือข่ายภาคประชาชน “ชมรม STRONG-จิตพอเพียงตา้ น ทุจริต” และหน่วยงานต่าง ๆ ท่ีเก่ียวขอ้ งในพ้ ืนท่ีเพ่ือต้านและ ลดทุจริต ในประเด็นความเส่ียงต่อการทุจริตที่ไดร้ ับการปักหมุดในแผนท่ีพ้ ืนท่ีเส่ียงต่อ การทุจริต (Corruption Risk Mapping) การลงพ้ ืนที่ของ TaC Team ในช่วงปี งบประมาณ พ.ศ. 2565 เพ่ือถอนหมุด ความเสี่ยงทุจริตในประเด็นการจดั ซ้ ือจดั จา้ งโครงการโคก หนอง นา การจดั ซ้ ือจดั จา้ ง สาธารณูปโภคพ้ ืนฐานขององคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถิ่น การบุกรุกพ้ ืนที่ทรพั ยากร ธรรมชาติสาธารณะ และการขุดตักดินทรายโดยมิชอบดว้ ยกฎหมาย ไดส้ รา้ ง ผลกระทบที่เรียกวา่ “Butterfly Effect” ในพ้ ืนท่ีต่าง ๆ ท้งั ในมิติของการยบั ยง้ั มิให้ 34

การทุจริตเกิดข้ ึนในการดาเนินงานของหน่วยงานภาครัฐ การป้องกันการใช้ งบประมาณแผ่นดินอยา่ งไม่คุม้ ค่า การอนุรกั ษ์รกั ษาทรพั ยากรธรรมชาติ และ การบูรณาการทุกภาคส่วนท่ีเกี่ยวขอ้ งใหม้ ีส่วนร่วมตามหน้าท่ีและอานาจเพื่อ แสวงหาแนวทางในการป้องปรามและแกไ้ ขความเสี่ยงทุจริตที่มีแนวโน้มจะ เกิดข้ ึนในพ้ ืนที่ รวมถึงยังส่งผลให้เครือข่ายภาคประชาชนมปรับเปลี่ยน กระบวนการคิด (mind set) วา่ หากพบเจอการดาเนินงานของหน่วยงานภาครฐั ท่ีเสี่ยงต่อการทุจริต แต่พฤติการณแ์ ห่งการทุจริตน้ันยงั ไมเ่ กิดข้ นึ ภาคประชาชน และหน่วยงานภาครฐั ท่ีเกี่ยวขอ้ งสามารถร่วมมือกนั ยบั ยง้ั ไม่ใหก้ ารทุจริตเกิดข้ ึนและ ยงั ทาใหห้ น่วยงานภาครฐั ตระหนักถึงพลงั การตรวจสอบการทางานของภาครฐั โดยเครือขา่ ยภาคประชาชนที่ส่งผลต่อการดาเนินงานของหน่วยงานภาครฐั ใหเ้ ป็ นไป อยา่ งโปรง่ ใสและมกี ารใชจ้ ่ายงบประมาณแผ่นดินอยา่ งคุม้ ค่าสงู สุด สาหรบั กา้ วต่อไปของ TaC Team ยงั คงมีความมุง่ มนั่ ที่จะถอดหมุดความเส่ียง ต่อการทุจริตที่ปรากฎในแผนที่เส่ียงต่อการทุจริต (Corruption Risk Mapping) เพื่อตา้ น และลดทุจริต เสริมสรา้ งความโปร่งใสการดาเนินงานของหน่วยงานภาครฐั และ ส่งเสริมใหม้ กี ารใชง้ บประมาณอยา่ งคุม้ คา่ โดยสนับสนุนใหเ้ ครือข่ายภาคประชาชน รวมตัวอย่างเขม้ แข็งในการตรวจสอบการดาเนินงานของหน่วยงานภาครัฐ และมสี ว่ นร่วมในการต่อตา้ นการทุจริตทุกรูปแบบ อีกท้งั TaC Team ยงั มีแนวทาง สรา้ งรากฐานการมีสว่ นรว่ มของเครือขา่ ยภาคประชาชนในการป้องกนั การทุจริต โดยการผสานพลงั ตา้ นและลดทุจริตจากรุ่นสู่รุ่นดว้ ยการสรา้ ง “STRONG-Young Leaders” เพ่ือปลูกฝังใหเ้ ด็กและเยาวชนซ่ึงเป็ นกาลังสาคัญของชาติในอนาคต มจี ิตสุจริตและอุทิศตนเพื่อประโยชน์สว่ นรวม Butterfly Effect 35