วิจัยชั้นเรียน(การคัดแยกขยะ)

วจิ ยั ในช้นั เรียน ความรว่ มมอื ของผบู้ รหิ ารโรงเรยี นและคณะครู ในการคดั แยกขยะของนักเรยี นโรงเรียนวดั กู่เส้า ผ้วู ิจัย นายวรี พงษ์ สญู ราช โรงเรยี นวัดกูเ่ สา้ สานกั งานเขตพื้นทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษาลาพนู เขต ๑

กติ ตกิ รรมประกาศ การศึกษาวิจยั เรอ่ื งน้ีสาเรจ็ ไดด้ ว้ ยความชว่ ยเหลอื ใหค้ าปรกึ ษาจาก นายเสนห่ ์ มนุ่ อินตะ๊ ผูอ้ านวยการ โรงเรียนวัดกู่เส้า ทไี่ ดใ้ หค้ วามกรุณาช้ีแนะแนวทางและการตรวจสอบการแก้ไขข้อบกพร่องของโครงงานจน สาเร็จดว้ ยดี คณะผู้จดั ทาจึงขอกราบพระคณุ ทา่ นเป็นอย่างยิ่งขอขอบพระคุณคณะครูบุคลากรทางการศึกษา และนักการภารโรงโรงเรียนวัดกู่เส้า ท่ีอนุเคราะห์และอานวยความสะดวกแหล่งค้นคว้าข้อมูลขอขอบคุณ นักเรียนโรงเรียนวัดกู่เส้าทุกๆ คนท่ีให้ความร่วมมือในการตอบแบบสอบถามเพ่ือสารวจการคัดแยกขยะใน โรงเรียน และใหค้ วามร่วมมอื ในการคดั แยกขยะ จนทาให้โครงงานเรือ่ งนีป้ ระสบผลสาเร็จ                                                                                                                                                       คณะ ผจู้ ดั ทา

บทคัดยอ่ การศึกษาวจิ ยั ในครัง้ น้ี เปน็ การศึกษาพฤตกิ รรมการคัดแยกขยะของนักเรียนโรงเรียนวัดกู่เส้า ต้ังแต่ ระดับช้ันประถมศึกษาปีท่ี 1-๖ เพ่อื สง่ เสริมการคดั แยกขยะของนกั เรยี นโรงเรยี นวดั กู่เส้า คณะผจู้ ัดทาได้คดิ ทา วจิ ัยเรื่องน้ีข้นึ โดยเริม่ จากการศึกษาสภาพปัญหาและรวบรวมขอ้ มลู เกี่ยวกับการคดั แยกขยะ จากน้ันก็ประชุม วางแผนการดาเนินงาน ดาเนินงานตามแผน โดยการฝึกใหน้ กั เรยี นคดั แยกขยะจากภายในห้องเรียนก่อน แล้ว ขยายไปสู่บริเวณจุดท้ิงขยะของโรงเรียน จากนั้นได้ช่วยกันจัดทาป้ายคัดแยกขยะ จากน้ันก็ทาการ ประชาสัมพันธ์ใหก้ ับนกั เรียนทุกคนได้รบั ทราบถึงวิธกี ารคดั แยกขยะ และให้นักเรียนทกุ คนช่วยกันทงิ้ ขยะลงใน ถังขยะที่กาหนดให้สว่ นขวดพลาสติกและขยะรีไซเคิลก็จะให้นักเรียนเก็บรวบรวมฝากไว้ในธนาคารขยะของ โรงเรยี น ซง่ึ ทุกๆ เดอื นจะมีพอ่ คา้ มารบั ซ้ือขยะรีไซเคลิ ของนกั เรียน ทาให้นักเรียนมีรายได้จากการขายขยะ หลงั จากการทาโครงงานคดั แยกขยะพบว่านกั เรียนท้ิงขยะลงในถังขยะทุกครั้ง และมีการคัดแยกขยะก่อนทิ้ง ขยะดว้ ย จึงทาใหบ้ รเิ วณโรงเรียนวัดกูเ่ ส้า มปี รมิ าณขยะลดลง โรงเรียนสะอาดและน่าอยู่ข้ึน ซึ่งการวิจัยคร้ังนี้ ทาให้คณะผู้จดั ทามีความร้เู รอื่ งการคัดแยกขยะ เกิดคณุ ธรรมด้านการมีจิตสานึกเพ่อื สว่ นรวม มีวินัยและความ รบั ผดิ ชอบมากขน้ึ สง่ ผลใหโ้ รงเรียนของเรามีภูมคิ มุ้ กันในตัวท่ดี ีคือโรงเรยี นสะอาด นา่ อยู่ นักเรียนมีวินัยมคี วาม ซ่ือสัตย์ เคารพกฎระเบยี บ/ข้อบงั คับตา่ งๆของโรงเรยี นในเร่ืองการคัดแยกขยะ

สารบญั เรือ่ ง หนา้ กิตตกิ รรมประกาศ 1 บทคดั ยอ่ 3 บทท่ี 1 บทนา 4 บทที่ 2 เอกสารท่ีเกี่ยวข้อง 7 บทที่ 3 วธิ กี ารดาเนินงาน 9 บทที่ 4 ผลการศกึ ษาคน้ คว้า 12 บทท่ี 5 สรุปผล 13 เอกสารอ้างอิง 14 ภาคผนวก 15

บทท่ี 1 บทนา ความเป็นมาและความสาคญั ของปัญหา ปัจจบุ นั ปญั หาเร่ืองขยะนับว่าเป็นปัญหาสาคัญทั้งในระดับชุมชนและระดับประเทศซ่ึงขยะได้สร้าง ปญั หาตอ่ โรงเรยี นวัดกู่เส้าเป็นอย่างมากทั้งทางด้านทัศนวิสัยกล่ินและความสะอาด จากการให้นักเรียนทา แบบสารวจการคดั แยกขยะในโรงเรียน พบว่านักเรียนไมม่ กี ารคดั แยกขยะก่อนทิ้ง เน่ืองจากทางโรงเรียนไม่มี ชุดถังขยะแยกประเภท อีกท้ังนักเรียนยังขาดความรู้เกี่ยวกับการคัดแยกขยะ ทาให้โรงเรียนต้องเสีย งบประมาณเป็นจานวนมากไปกบั การจดั การและแก้ไขปญั หาด้านขยะการจะแกไ้ ขปญั หาใหไ้ ด้ผลระยะยาวนั้น เราตอ้ งเรมิ่ จากจดุ เล็กๆ กอ่ น โดยอาศัยความร่วมมอื ของผูบ้ รหิ ารโรงเรียนและคณะครูในการปลูกฝังจิตสานึก ท่ดี ใี นเรื่องการทิง้ ขยะให้กบั นักเรยี น สอนใหพ้ วกเขาไดเ้ ห็นความสาคัญและประโยชน์ของการคัดแยกขยะ ซึ่ง ทางโรงเรียนไดส้ มัครเขา้ รว่ มโครงการคัดแยกขยะของเทศบาลตาบลเหมืองจี้ โดยเริม่ จากการฝกึ ใหน้ กั เรียนคัด แยกขยะจากภายในหอ้ งเรียนก่อน แล้วขยายไปสู่บรเิ วณจุดทงิ้ ขยะของโรงเรยี นซึง่ ไดม้ กี ารนาป้ายมาตดิ ตามถัง ขยะคือ ขยะประเภทถุงพลาสติก, ขยะประเภทกระดาษ และขยะย่อยสลาย ส่วนขวดพลาสติกและขยะ รไี ซเคลิ กจ็ ะใหน้ ักเรยี นเก็บรวบรวมฝากไวใ้ นธนาคารขยะของโรงเรียน ซึ่งทกุ ๆ เดือนจะมีพ่อค้ามารับซ้ือขยะ รีไซเคลิ ของนกั เรยี น ทาใหน้ กั เรียนมีรายไดจ้ ากการขาย ดังน้ันคณะผู้จัดทาได้เล็งเห็นความสาคัญของปัญหา ดงั กล่าว จงึ ได้ทาการศึกษาปัญหา โดยการสังเกตพฤติกรรมการทิ้งขยะ และใช้แบบสารวจในการเก็บข้อมูล จากน้นั นาข้อมลู มาใชใ้ นการแก้ไขปญั หาขยะในโรงเรียนวดั กเู่ สา้ ต่อไป วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพือ่ ศกึ ษาพฤติกรรมการทง้ิ ขยะของนกั เรยี นโรงเรยี นวัดกเู่ ส้า 2. เพ่ือสง่ เสรมิ พฤติกรรมการคดั แยกขยะของนกั เรียนโรงเรยี นวดั กเู่ สา้ สมมตุ ฐิ าน 1. พฤตกิ รรมความมกั งา่ ยในการทง้ิ ขยะของนักเรียน ทาใหป้ ริมาณขยะในโรงเรยี นมมี ากขึ้น 2. การอานวยความสะดวกด้านการจดั การขยะ มผี ลต่อพฤตกิ รรมด้านการคดั แยกขยะ

ขอบเขตของงานวจิ ยั ในการศกึ ษาคร้ังนี้ ไดศ้ กึ ษาในภาคเรยี นท่ี ๒ ปกี ารศึกษา 25๖๕ โดยมกี ารสร้างแบบสอบถาม นกั เรยี นโรงเรยี นวดั กเู่ ส้า เพอื่ ศกึ ษาพฤตกิ รรมในการทง้ิ ขยะ / การคัดแยกขยะของนกั เรยี นและได้กาหนด ขอบเขตของงานวิจยั ไว้ดังนี้ซ่งึ 1. ประชากร ประชากรที่ใชใ้ นการศึกษา คอื นักเรียนโรงเรยี นวัดกเู่ สา้ ตง้ั แต่ช้นั ประศึกษาปที ี่ 1 ถงึ ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ 6 จานวน ๘๒ คน 2. แบบสอบถามทีใ่ ช้ในการวจิ ยั เปน็ แบบสอบถามเพอ่ื ศกึ ษาพฤตกิ รรมของนักเรียนในการทงิ้ ขยะ/ การคัดแยกขยะของนักเรยี นโรงเรยี นวัดกู่เสา้ ซ่งึ แบ่งออกเปน็ 4 ส่วนดงั นี้ 2.1. สว่ นท่ี 1 ขอ้ มูลทัว่ ไปของผ้ตู อบแบบสอบถาม 2.2. สว่ นที่ 2 พฤตกิ รรมของนกั เรยี นในด้านการจัดการขยะ 2.3. สว่ นที่ 3 แนวทางในการปรับปรงุ ด้านการจัดการขยะของโรงเรยี น 2.4. สว่ นท่ี 4 ความคดิ เหน็ และข้อเสนอแนะ ระยะเวลาในการดาเนินงาน 1 พฤศจกิ ายน 25๖๕ – 10 มนี าคม 256๖ เครอ่ื งมือทใ่ี ชใ้ นงานวจิ ัย - แบบสอบถาม (แบบสอบถามเพ่อื ศึกษาปัญหาและแบบสอบถามเพือ่ ตดิ ตามความกา้ วหน้า) การบรู ณาการกบั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง  ความพอประมาณ 1. กิจกรรมไมก่ ระทบการเรียน 2. ใช้งบประมาณนอ้ ยทสี่ ุด 3. ทากจิ กรรมที่นกั เรียนสามารถทาได้  ความมีเหตผุ ล 1. หากไมท่ าการคัดแยกขยะ จะทาใหข้ ยะเปน็ จานวนมากและสง่ กลิ่นเหมน็ 2. ขยะบางชนิดสามารถนามาใช้ประโยชน์ได้  การมภี มู ิคุม้ กนั ในตัวท่ดี ี 1. นักเรียนรบั รู้ และตระหนกั ถงึ ปญั หาเรอ่ื งผลกระทบของขยะตอ่ สิ่งแวดลอ้ ม 2. นักเรยี นมคี วามรู้เรอ่ื งแนวทางให้การปฏบิ ัตติ นเพอ่ื แกไ้ ขปญั หาเรอื่ งขยะในโรงเรียน 3. นักเรียนมจี ติ สานกึ ในเรอื่ งการคดั แยกขยะก่อนทิ้ง  เงอื่ นไขความรู้ 1. ศึกษารูปแบบการคัดแยกขยะ 2. ปฏิบัตกิ ารคัดแยกขยะ 3. บนั ทกึ กจิ กรรมคัดแยกขยะ

 เงอื่ นไขคุณธรรม 1. มจี ิตสานกึ เพ่อื สว่ นรวม 2. มคี วามขยันหมั่นเพยี รในการทากจิ กรรม 3. มีความซือ่ สตั ย์ เคารพกฎระเบยี บ/ข้อบงั คับตา่ งๆของโรงเรียนในเร่ืองการคดั แยกขยะ นยิ ามศัพท์ การศึกษาคร้ังนผี้ ศู้ ึกษาไดใ้ หค้ าอธิบายศัพทเ์ ฉพาะทเ่ี กย่ี วขอ้ งไว้ ดังน้ี 1.พฤติกรรม หมายถึง การกระทาของนักเรยี นโรงเรียนวัดกเู่ ส้า ท่ีกระทาโดยมีความรู้ ความ เข้าใจ ทศั นคติ และการปฏบิ ัติ เปน็ ตวั ก่อใหบ้ คุ คลนั้นแสดงพฤติกรรมออกมา อาจเป็นพฤติกรรมทถี่ กู หรอื ผดิ ก็ ได้ ซ่ึงแบ่งเป็นพฤติกรรมทอ่ี าจจะสงั เกตได้และพฤติกรรมทสี่ ังเกตไมไ่ ด้ 2. ขยะ หมายถงึ บรรดาสงิ่ ของต่างๆในขณะนัน้ ที่นกั เรียนโรงเรียนวัดกเู่ ส้า ไม่ตอ้ งการและ ท้ิงไป ทงั้ นร้ี วมถึง แกว้ พลาสตกิ ถุงขนมขบเคย้ี ว เปลอื กลูกอม ขวดน้าพลาสตกิ เศษกระดาษ เศษกบเหลา ดนิ สอ-สี หนังสอื พมิ พเ์ ก่าทเ่ี หลอื จากการใช้ประโยชน์จากกจิ กรรมภายในโรงเรียน 3.การจดั การขยะ หมายถงึ การดาเนินการใด ๆ ก็ตามที่เกยี่ วข้องกบั การบรหิ ารจัดการขยะ ในโรงเรยี นวัดกเู่ ส้า ไดแ้ ก่ การคดั แยกขยะ การลดการเกิดขยะ หรือการนากลบั มาใชใ้ หม่ 4. พฤตกิ รรมการจัดการขยะ หมายถงึ การปฏิบตั หิ รือการกระทาของนักเรยี นโรงเรยี นวัดกู่ เสา้ ที่แสดงออกเป็นกจิ วัตรประจาวนั ในการคดั แยกประเภทของขยะ พฤติกรรมการท้งิ ขยะ และการนาขยะ กลับมาใชใ้ หม่ ทาให้ขยะลดลงเป็นการดูแลความสะอาดภายในโรงเรียน 5. เพศ หมายถงึ เพศของนักเรยี นโรงเรียนวดั ก่เู สา้ ซึง่ จาแนกออกเป็น 2 เพศ คือ 1) เพศหญงิ และ 2) เพศชาย 6. ระดับช้นั เรยี น หมายถงึ ชน้ั เรยี นทน่ี ักเรยี นกาลงั ศึกษาอยใู่ นโรงเรยี นวดั กู่เสา้ ต้งั แต่ ระดบั ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 1 ถึง ระดับช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 6 ฃประโยชน์ทคี่ าดวา่ จะไดร้ ับ 1. ไดท้ ราบถึงพฤตกิ รรมการทิ้งขยะของนักเรยี นโรงเรยี นวัดกเู่ ส้าอย่างแทจ้ รงิ 2. นาปญั หาดา้ นพฤตกิ รรมการทิง้ ขยะของนกั เรยี น มาใช้เปน็ แนวทางในการสง่ เสรมิ การคัดแยก ขยะ ในโรงเรยี นวดั กเู่ สา้

บทท่ี 2 เอกสารทเ่ี กยี่ วขอ้ ง เอกสารทเี่ กีย่ วข้อง จรสั ศรี สิงหส์ ถติ (2549) ได้ทาการศึกษาความคิดเหน็ ของนักเรียนเกี่ยวกับมลพิษทางสายตาทีเ่ กิด จาการท้งิ ขยะในโรงเรียน กรณีศึกษา โรงเรียนบ้านกดุ ธาตุ จงั หวดั ขอนแกน่ จากผลการศึกษาพบว่าภาพรวม ของความคดิ เหน็ ของนกั เรียนทเ่ี กี่ยวกบั การทงิ้ ขยะไมเ่ ป็นทขี่ องนักเรยี นในโรงเรียนบา้ นกดุ ธาตุ นักเรยี นสว่ น ใหญ่ มเี หตผุ ลเรียงลาดับจากมากทส่ี ดุ 5 อนั ดับแรก คอื มักง่าย (56.0%) ถังขยะอยไู่ กล (43.1%) ขีเ้ กยี จ เดิน(39.9%) ทงิ้ ไวเ้ ดย๋ี วกม็ คี นเกบ็ (30.7%) ไม่มปี ้ายหา้ ม (28.0%) และชอบทาตามใจตวั เอง (28.0%)จาแนกตามกลุ่ม 4 ด้านท่ีสาคญั พบวา่ การท้งิ ขยะของนกั เรยี นเกดิ จาก 1. เหตุผลด้านอปุ นิสยั ส่วนตวั ของนกั เรียนเอง คดิ ว่าไม่มีใครเห็น ทงิ้ โดยไม่ร้ตู วั กนิ ตรงไหนกท็ งิ้ ตรง น้ัน ท่บี ้านก็ทิ้งแบบนีแ้ ละยกภาระให้ผอู้ ่นื 2. เหตผุ ลด้านการจดั การในโรงเรียนเกิดจากถงั ขยะอยไู่ กล ไมม่ ีปา้ ยหา้ ม ถังขยะเตม็ จนล้น ไม่มใี คร ลงโทษและทีต่ งั้ ถังขยะมกี ลนิ่ เหมน็ 3. เหตุผลด้านกระแสสังคม เกิดจากคดิ ว่ามนั เทห่ ด์ ี กินกนั หลายคนไม่มีใครเกบ็ เลย ทง้ิ ตามเพื่อนและ อยากเปน็ จุดเดน่ 4. ด้านความร้คู วามเขา้ ใจ ทิง้ ชน้ิ เดียวไมเ่ ปน็ ไร คิดวา่ ขยะไม่มปี ระโยชน์ คิดวา่ การทง้ิ ขยะเป็นเรื่อง สว่ นตัว คดิ ว่าขยะยอ่ ยสลายเองได้ ขยะไม่จาเป็นตอ้ งทิ้งลงถงั เคยเห็นครทู งิ้ เลยทงิ้ ตาม ทัศนาพร ผาณิบุศย์ (2551) ได้ทาการศึกษาโครงการธนาคารขยะรีไซเคิล กรณีศึกษาโรงเรียน กัลยาณวัตร ซ่ึงมีความตระหนักและเห็นความสาคัญ ถึงการเข้ามามีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาขยะใน โรงเรียน โดยมีการดาเนินโครงการอย่างหลากหลายท่ีเน้นสร้างความรู้ความเข้าใจ การปฏิบัติเพื่อให้เกิด จติ สานึกในการอนรุ กั ษ์และพัฒนาส่งิ แวดล้อม สาหรับการแก้ไขปญั หาท่เี กิดขึ้นดังกล่าว โรงเรียนกัลยาณวัตร มบี ทเรยี นจากการทาโครงการกัลยารว่ มใจรีไซเคิล ในปีการศึกษา 2542 และโครงการธนาคารรีไซเคิลในปี การศกึ ษา 2544 จากผลการศกึ ษาพบวา่ การดาเนินโครงการได้รับการรว่ มมอื ร่วมใจและการสนบั สนุนอยา่ ง ดี จากผ้บู ริหารโรงเรยี น ครู นกั เรยี น ผปู้ กครองและชมุ ชน แตก่ ารดาเนินโครงการก็ยงั พบวา่ การจดั การส่งต่อ ขยะรไี ซเคิลจากโรงเรียนถงึ กระบวนการรีไซเคลิ ท่ีครบวงจร และรักษาสิ่งแวดล้อมยังไม่เป็นรูปธรรมและขาด การดาเนนิ กิจกรรมอย่างตอ่ เนอื่ งและยั่งยืน การดาเนนิ โครงการธนาคารขยะรีไซเคลิ ของโรงเรยี นเป็นโครงการ ทมี่ ีประโยชนม์ ากในการจดั การขยะในโรงเรียน โดยเฉพาะการเน้นการมีส่วนรว่ มของครู เจ้าหน้าท่ีและนกั เรยี น ซ่งึ ถอื วา่ เปน็ หวั ใจหลกั ในการผลักดนั โครงการให้ประสบผลสาเรจ็ ได้

รชั นาถ วระเดช (2549) ได้ทาการศึกษาเรือ่ ง ความร้ทู ศั นคตแิ ละพฤติกรรมการคัดแยกขยะมูลฝอย ของนิสิตปริญญาตรี (ภาคปกติ) กรณีศึกษา: คณะวิทยาการสุขภาพและการกีฬา คณะวิทยาศาสตร์ คณะ เทคโนโลยแี ละการพฒั นาชุมชน มหาวิทยาลัยทักษิณ วทิ ยาเขตพัทลุง โดยการเก็บข้อมูลแบบสอบถามจาก กลุ่มเปา้ หมาย จานวน 296 คน โดยใช้สถติ กิ ารหาค่าร้อยละ คา่ เฉล่ยี ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและใช้ F-test ในการเปรียบเทยี บความรู้ ทัศนะคติ และพฤติกรรมการคัดแยกขยะมลู ฝอยของนสิ ิตปริญญาตรี(ภาคปกติ) ผล การศกึ ษาพบว่า ประชากรส่วนใหญ่เปน็ เพศหญิงมากกวา่ เพศชาย โดยเพศหญิงคิดเป็นร้อยละ74.4 ส่วนใหญ่ เปน็ คณะวทิ ยาการสขุ ภาพและการกฬี า คดิ เป็นร้อยละ 51.7 ในสว่ นของความรู้ทว่ั ไป พบว่าจะมคี วามรู้อยู่ใน ระดับสงู คิดเป็นร้อยละ 97 เมอ่ื ได้รวบรวมผลคะแนนพบว่า คาตอบที่ตอบถูกมากท่สี ุด คือ สัญลกั ษณ์สาหรับ พลาสติกท่ีสามารถนากลับใช้ใหม่และขยะมูลฝอยเป็นปัญหาหนึ่งที่ก่อให้เกิดปัญหาน้าเสีย คิดเป็นร้อยละ 99.7 และศึกษาในส่วนของทัศนคติ พบว่าส่วนใหญ่มีทัศนคติอยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 22.3 เมอ่ื แยกเป็นรายขอ้ พบว่า ทัศนคตใิ นการแยกขยะมูลฝอยในหวั ขอ้ การทิ้งขยะมูลฝอยไม่เป็นท่ี ทาให้ลดความ สวยงามของสถานท่ี เป็นข้อทีต่ อบมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 46.6 ส่วนการศึกษาด้านพฤติกรรมพบว่า การ ปฏบิ ัติอยู่ในระดับปานกลาง คิดเปน็ ร้อยละ 24 เมอ่ื แยกเป็นรายข้อ พบวา่ พฤติกรรมที่ทาบ่อยท่ีสุด ท่านทิ้ง ขยะมลู ฝอยลงในถงั คดิ เปน็ รอ้ ยละ42.6 Burchett (1972: 4439) ไดท้ าการศึกษาพฤตกิ รรมการจดั การขยะของนักเรยี นชัน้ ประถมศกึ ษาปี ท่ี 4, 5 และ 6 ผลการศึกษา พบว่า นักเรยี นมพี ฤตกิ รรมตอ่ ปญั หาการจดั การขยะในทิศทางบวก ปญั หา ส่งิ แวดลอ้ มในอนาคตจะรุนแรงมากกวา่ ในปจั จบุ นั ส่ิงทม่ี ีอทิ ธิพลตอ่ พฤตกิ รรมในด้านการจดั การขยะของ นกั เรียน คือ การอบรมสงั่ สอนของอาจารย์ และส่งิ เร้าภายนอก เชน่ ส่อื ภาพยนตร์ ซึ่งมคี วามสาคญั ทจ่ี ะสง่ ผล ถึงพฤตกิ รรมการจดั การขยะของนกั เรียน เสาวนติ ย์มงคลสกณุ ี (2545: 47) ไดท้ าการศกึ ษาเรือ่ งพฤติกรรมการจดั การขยะของนกั เรยี นช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี 2 ในจงั หวดั ฉะเชิงเทราซ่ึงในงานการศกึ ษาพฤติกรรมการจดั การขยะของนักเรยี นช้นั มัธยมศกึ ษาปีที่ 2 ในจงั หวัดฉะเชิงเทราพบวา่ นักเรยี นทีม่ เี พศการอบรมดา้ นจดั การขยะจากครอบครวั ท่ตี า่ งกัน มผี ลต่อพฤตกิ รรมการจดั การขยะทแ่ี ตกตา่ งกันที่ระดบั นยั สาคัญ 0.05 สว่ นปจั จยั ทไ่ี มม่ ผี ลตอ่ พฤตกิ รรมการ คดั แยกขยะของนักเรียนชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2 ไดแ้ กภ่ ูมิลาเนาและสถานการณอ์ ยู่อาศยั

บทที่ 3 วธิ กี ารดาเนนิ งาน ขัน้ ตอนการดาเนนิ งาน ในการดาเนินการศกึ ษาครงั้ นม้ี วี ัตถปุ ระสงคเ์ พ่ือศึกษาพฤตกิ รรมการทงิ้ ขยะของนกั เรยี นโรงเรียนวัดกู่ เสา้ โดยใช้แบบสอบถาม ผูศ้ ึกษาไดว้ างแผนการดาเนนิ การศกึ ษา สรา้ งแบบสอบถามและไดด้ าเนินการ ซ่งึ มี รายละเอยี ดเป็นข้ันตอน ดงั นี้ 1. ขั้นวิเคราะห์ (Analysis) 1.1. วิเคราะห์ขอ้ มูลพนื้ ฐานของผู้เรียน การวิเคราะหข์ ้อมลู ผเู้ รยี นไดก้ าหนดไว้ ดังน้ี ประชากร คอื นักเรียนช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 1 ถึงชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 6 จานวน 8๒ คน 2. ขน้ั ออกแบบ (Design) ดาเนินการสร้างแบบสอบถามเพอ่ื วดั พฤติกรรมการท้ิงขยะของนกั เรียน โดยมลี าดบั ขั้นตอน ดังนี้ 2.1. ศึกษาเทคนิคการสร้างแบบสอบถามจากเอกสารตา่ งๆ 2.2. สรา้ งแบบสอบถามเพอ่ื วดั พฤติกรรมการทง้ิ ขยะของนกั เรียน 2.3. นาแบบสอบถามทสี่ ร้างข้ึนเสนอต่อครูทีป่ รกึ ษาเพอ่ื ตรวจสอบแก้ไข 2.4. นาแบบสอบถามมาปรับปรุงแกไ้ ขกอ่ นนาไปใชจ้ ริง 3. ข้ันดาเนนิ การ ในการศกึ ษาคร้ังน้ีได้มกี ารดาเนนิ ดังนี้ 3.1. นาแบบสอบถามเพือ่ ศึกษาพฤติกรรมการท้ิงขยะของนกั เรยี นช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ 1 ถึง ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 6 จานวน 8๒ คนเพอื่ หาสาเหตุของปญั หาขยะในโรงเรียน 3.2. รวบรวมข้อมลู และหาค่ารอ้ ยละของแตล่ ะปญั หา เพอ่ื วิเคราะหห์ าสาเหตขุ องปญั หา 3.3. ให้ความรเู้ กีย่ วกับประเภทของขยะ รวมทง้ั บอกความสาคัญและประโยชนข์ องการคัด แยกขยะ 3.4. สมคั รเข้ารว่ มโครงการคดั แยกขยะของเทศบาลตาบลเหมืองจ้ี 3.5. จัดทาปา้ ยแยกประเภทขยะต่างๆและนาป้ายมาตดิ ตามถังขยะ ไดแ้ ก่ ขยะประเภท ถุงพลาสติก, ขยะประเภทกระดาษ และขยะประเภทยอ่ ยสลาย

3.6. สอนวิธีการพบั ถงุ ขยะพลาสตกิ ใหเ้ ปน็ ช้ินเล็กๆ กอ่ นนาไปทงิ้ เพอ่ื ลดปรมิ าณขยะ 3.๗. ให้นักเรยี นทาแบบสอบถามศกึ ษาพฤติกรรมการทงิ้ ขยะเพือ่ ติดตามความกา้ วหนา้ 3.๘. นาเสนอโครงงานและประเมินผลโครงงาน 4. ขัน้ วเิ คราะห์ขอ้ มูล 4.1. วิเคราะหข์ อ้ มูล -วเิ คราะหค์ วามพงึ พอใจทไ่ี ดจ้ ากการทาแบบสอบถามพฤตกิ รรมการทง้ิ ขยะของนกั เรียน โรงเรยี นวัดกเู่ ส้า 4.2. สถติ ทิ ่ใี ชใ้ นการวิเคราะหข์ อ้ มลู 4.2.1. ค่าสถติ ิร้อยละ(Percentage) ������ = ������ × ������������������ ������ เมอื่ P แทน ค่ารอ้ ยละ f แทน ความถที่ ตี่ ้องการเปล่ยี นแปลงใหเ้ ป็นรอ้ ยละ n แทน จานวนความถีท่ ง้ั หมด 4.2.2. ค่าเฉลย่ี (Arithmetic Mean) ������ = ∑ ������ ������ เมือ่ X แทน คา่ เฉล่ยี ∑ Xi แทน ผลรวมของคะแนนทงั้ หมด n แทน จานวนประชากร 4.2.3. ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ������ = √������ ∑ ������2−(∑ x)2 ������(������−1) เมือ่ S แทน ค่าเบยี่ งเบนมาตรฐานของคะแนนกลุ่มตวั อย่าง (∑ ������)2แทน ผลรวมของคะแนนทงั้ หมดยกกาลงั สอง ∑ ������2 แทน ผลรวมของคะแนนแต่ละกลุม่ ตวั อยา่ งยกกาลงั สอง n แทน จานวนประชากร

บทท่ี 4 ผลการศึกษาคน้ คว้า จากการทาโครงงานการพัฒนากิจกรรมเพื่อสง่ เสริมการคัดแยกขยะของนักเรียนโรงเรียนวัดกู่เส้า นี้ โดยเร่ิมจากการศกึ ษาสภาพปัญหาและรวบรวมข้อมูลเก่ียวกับการคัดแยกขยะ จากนั้นก็ประชุมวางแผนการ ดาเนินงาน ดาเนินงานตามแผน โดยการฝึกให้นักเรียนคัดแยกขยะจากภายในห้องเรียนก่อน แล้วขยายไปสู่ บริเวณจดุ ท้งิ ขยะของโรงเรียน จากนนั้ ไดช้ ว่ ยกันจัดทาปา้ ยบอกประเภทขยะ แลว้ นาปา้ ยมาตดิ ตามถังขยะ คือ ขยะประเภทถงุ พลาสตกิ , ขยะประเภทกระดาษ และขยะย่อยสลาย จากนั้นก็ทาการประชาสัมพันธ์ให้กับ นักเรียนทุกคนได้รับทราบถึงวิธีการคัดแยกขยะ และให้นักเรียนทุกคนช่วยกันท้ิงขยะให้ถูกถัง ส่วนขวด พลาสตกิ และขยะรไี ซเคลิ ก็จะให้นักเรยี นเก็บรวบรวมฝากไว้ในธนาคารขยะของโรงเรียน ซ่ึงทุกๆ เดือนจะมี แม่คา้ มารับซ้อื ขยะรไี ซเคลิ ของนักเรยี น ทาใหน้ ักเรยี นมีรายไดจ้ ากการขายขยะ หลงั จากการทาวจิ ัยเกย่ี วกบั การสง่ เสริมการคัดแยกขยะ พบวา่ นักเรียนทงิ้ ขยะลงในถงั ขยะทกุ ครง้ั และมีการคัดแยกขยะก่อนทิ้งขยะด้วย จึงทาใหบ้ ริเวณโรงเรียนวัดกู่เส้ามีปรมิ าณขยะลดลง โรงเรยี นสะอาดและนา่ อย่ขู นึ้ ซ่งึ การวจิ ัยในครั้งนี้ทาให้ผู้ ศกึ ษามคี วามรูเ้ รอ่ื งการคัดแยกขยะ เกิดคุณธรรมด้านการมีจิตสานึกเพ่ือส่วนรวม มีวินัยและความรับผิดชอบ มากขน้ึ สง่ ผลใหโ้ รงเรยี นของเรามีภูมคิ ุม้ กนั ในตัวท่ีดี คือโรงเรียนสะอาด น่าอยู่ นักเรียนมีวินัยมีความซ่ือสัตย์ เคารพกฎระเบียบ/ขอ้ บังคับต่างๆของโรงเรยี นในเรอื่ งการคดั แยกขยะ

บทท่ี 5 สรุปผล จากการทาวิจยั ในชัน้ เรยี น เรื่องความร่วมมือของผบู้ รหิ ารโรงเรียนและคณะครูในการคดั แยกขยะของ นักเรยี นโรงเรยี นวัดกู่เส้าในครงั้ นี้ ทาใหบ้ รเิ วณโรงเรียนวดั กเู่ สา้ มีปริมาณขยะลดลง โรงเรียนสะอาดและน่าอยู่ ขนึ้ อีกทัง้ ทาใหค้ ณะผู้จัดทามีความรเู้ รือ่ งการคัดแยกขยะ เกิดคณุ ธรรมด้านการมีจิตสานกึ เพอื่ ส่วนรวม มีวินัย และความรับผดิ ชอบมากขึน้ ส่งผลให้โรงเรยี นของเรามภี มู ิคมุ้ กนั ในตัวทด่ี ี คอื โรงเรียนสะอาด น่าอยู่ นักเรียนมี วินัยมีความซ่อื สตั ย์ เคารพกฎระเบียบ/ขอ้ บังคบั ต่างๆของโรงเรยี นในเรื่องการคดั แยกขยะ ประโยชน์ที่ได้รับจากการคน้ ควา้ 1. มคี วามรคู้ วามเข้าในเกย่ี วกับการคัดแยกขยะ 2. รู้จกั การทางานเปน็ หมคู่ ณะ 3. บรเิ วณโรงเรยี นมปี รมิ าณขยะลดลง โรงเรยี นสะอาดและนา่ อย่ขู ึ้น 4. นกั เรียนมวี ินยั มคี วามซอื่ สตั ย์ เคารพกฎระเบียบ/ข้อบังคบั ตา่ งๆของโรงเรียนในเรอ่ื งการคดั แยก ขยะ ขอ้ เสนอแนะ ผูอ้ านวยการโรงเรยี นและคณะครูควรมีการส่งเสริม/สนับสนนุ ดา้ นการจัดการขยะในโรงเรยี นและ จัดเปน็ กจิ กรรมต่อเน่ือง เพอื่ ปลกู จติ สานกึ ในการคัดแยกขยะใหแ้ ก่นักเรยี น

บรรณานกุ รม  กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม. กรมสง่ เสรมิ สขุ ภาพส่งิ แวดลอ้ ม. (2546). การแบ่ง ประเภทของขยะมลู ฝอย. กรงุ เทพฯ: ผู้แต่ง  กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอ้ ม. กรมควบคมุ มลพิษ (2547). การจัดการขยะมูลฝอย ชมุ ชนอย่างครบวงจร (พมิ พ์ครง้ั ท่ี 4). กรงุ เทพฯ: ครุ สุ ภาลาดพร้าว  ทัศนาพร ผาณิบศุ ย.์ (2551). โครงการธนาคารขยะรีไซเคลิ โรงเรียนกลั ยาณวตั ร: กรณศี กึ ษา โรงเรยี นกลั ยาณวัตร ตาบลกลางเมอื ง อาเภอเมอื ง จงั หวดั ขอนแก่น  รัชนาถ วระเดช. (2549). เรือ่ งความรู้ทศั นคติและพฤติกรรมการคดั แยกขยะมลู ฝอยของนสิ ติ ปริญญาตรี (ภาคปกต)ิ กรณศี กึ ษา: คณะวทิ ยาการสขุ ภาพและการกีฬา คณะวทิ ยาศาสตร์ คณะ เทคโนโลยแี ละการพฒั นาชมุ ชน. มหาวทิ ยาลัยทักษณิ วิทยาเขตพทั ลงุ  จรสั ศรี สงิ ห์สถิต.(2549). เรือ่ งความคิดเห็นของนกั เรยี นเก่ียวกับมลพิษทางสายตาทเี่ กดิ จาการทงิ้ ขยะในโรงเรยี น กรณศี กึ ษา: โรงเรียนบ้านกดุ ธาตุ จงั หวัดขอนแก่น. สารนิพนธป์ ริญญามหาบัณฑติ , มหาวทิ ยาลยั ขอนแกน่ , คณะศกึ ษาศาสตร,์ สาขาวิชาสังคมศึกษา  เสาวนิตย์มงคลสกุณี. 2545. การศึกษาพฤตกิ รรมการอนรุ กั ษส์ ่ิงแวดลอ้ มของนกั เรียนช้ันมธั ยมศกึ ษา ปที ี่ 2 ในจังหวดั ฉะเชงิ เทรา.วทิ ยานพิ นธ์ปรญิ ญามหาบัณฑติ สถาบันเทคโนโลยี พระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบงั .  Burchett, B. M. 1972. A Discriptive Study of Fourth, Fifth and Sixth Grade Students Attitude Relate to Environmental Problem. Dissertation Abstracts International. 32(February): 4439.

ภาคผนวก

แบบสอบถาม เรอ่ื ง “การพฒั นากิจกรรมคัดแยกขยะของนักเรยี นโรงเรยี นวัดก่เู ส้า” สว่ นท่ี 1 ข้อมูลทั่วไปของผู้ตอบแบบสอบถาม คาชแี้ จง โปรดทำเครื่องหมำย √ ในชอ่ ง ตำมขอ้ มูลจรงิ 1. เพศ ชำย หญงิ 2. ระดบั ช้นั เรียนปจั จบุ ัน ชั้นประถมศึกษำปีที่ 2 ชัน้ ประถมศึกษำปีท่ี 1 ชน้ั ประถมศกึ ษำปีท่ี 4 ชั้นประถมศกึ ษำปีที่ 3 ช้ันประถมศกึ ษำปที ่ี 6 ชน้ั ประถมศึกษำปที ่ี 5 3. ควำมรู้เกยี่ วกบั กำรคดั แยกขยะ ไม่มคี วำมรเู้ กย่ี วกบั กำรคัดแยกขยะ มีควำมรู้เกีย่ วกับกำรคัดแยกขยะ สว่ นที่ 2 พฤตกิ รรมของนักเรียนในดา้ นการจัดการขยะ คาชแี้ จง : โปรดทำเคร่อื งหมำย √ ลงในชอ่ ง ท่ีกำหนดใหท้ ่ตี รงกับควำมคดิ เห็นของนกั เรยี น พฤติกรรมการปฏบิ ัติ การปฏิบัติ ไม่เคย ประจา บางครง้ั 1. นักเรียนมกี ำรทงิ้ ขยะลงในถังขยะทกุ ครัง้ 2. นกั เรียนมกี ำรคดั แยกขยะกอ่ นท้ิงทุกครงั้ 3. นกั เรยี นและเพอ่ื นๆ จะช่วยกันนำถงั ขยะในหอ้ งเรยี น ลงไปท้งิ ทกุ วัน 4. เม่ือรบั ประทำนลกู ชนิ้ เสรจ็ แล้ว นักเรียนมกั จะท้ิงไมเ้ สียบ ลูกชนิ้ ลงพ้นื 5. นักเรียนทง้ิ ขยะลงในถังขยะ เฉพำะเวลำท่ีอยู่ตอ่ หน้ำคุณครูเท่ำน้นั 6. นกั เรียนเก็บรวบรวมขยะรไี ซเคลิ ฝำกไว้ในธนำคำรขยะของโรงเรยี น 7. นกั เรียนเกบ็ ถงุ พลำสตกิ ในโรงเรยี นทย่ี ังใช้งำนไดอ้ ยู่ นำกลับมำใช้อีก 8. นกั เรียนประดษิ ฐส์ ง่ิ ของเคร่อื งใชจ้ ำกขยะรไี ซเคลิ 9. นกั เรียนเกบ็ สมดุ หรือกระดำษ ท่มี หี น้ำว่ำงมำใช้ทำเป็นกระดำษทดเลข 10. นกั เรยี นทงิ้ ขีก้ บเหลำดนิ สอรวมกบั ขยะประเภทอ่ืนๆ เพอ่ื ควำมสะดวก 11. นักเรยี นพบั ขยะใหเ้ ปน็ ชิน้ เล็กๆ กอ่ นทง้ิ ลงในถังขยะ

ส่วนท่ี 3 แนวทางในการปรับปรุงดา้ นการจดั การขยะของโรงเรียนวัดกู่เส้า คาช้ีแจง : โปรดทำเครอ่ื งหมำย √ ลงในชอ่ ง ทกี่ ำหนดให้ทีต่ รงกบั ควำมคิดเห็นของนักเรยี น พฤติกรรมการปฏบิ ัติ ความคดิ เห็น ดี พอใช้ นอ้ ย 1. กำรจัดตำแหนง่ ของถังขยะภำยในอำคำรเรียนและหอ้ งเรยี น 2. จำนวนถังขยะในโรงเรยี น 3. ขนำดของถังขยะ 4. กำรทำสญั ลกั ษณ์/ป้ำย แบง่ แยกประเภทของถังขยะทช่ี ัดเจน 5. กำรให้ควำมรู้ดำ้ นกำรจดั กำรขยะ 6. กำรบังคบั ใช้กฎระเบียบ/ข้อบงั คบั ตำ่ ง ๆ ของโรงเรยี นในเรื่องกำรคัด แยกขยะและกำรทิง้ ขยะลงในถงั ขยะของนักเรยี น 7. ควำมพรอ้ มของวสั ดุอปุ กรณ์ดำ้ นกำรจดั กำรขยะ 8. ควำมใส่ใจในกำรจดั กำรขยะของผู้อำนวยกำร 9. ควำมใส่ใจในกำรจดั กำรขยะของครปู ระจำช้ัน ส่วนที่ 4 ความคดิ เหน็ ข้อเสนอแนะ นักเรยี นคิดวำ่ โรงเรยี นควรมีกำรส่งเสรมิ /สนบั สนนุ ด้ำนกำรจดั กำรขยะในโรงเรยี นอย่ำงไร ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ..............................................................................................................................................................................

พฤติกรรมการท้งิ ขยะของนกั เรยี นกอ่ นทาการวจิ ยั

จดุ คัดแยกขยะในหอ้ งเรยี น

จดั ทาส่อื การสอนเกี่ยวกบั ถงั ขยะแยกประเภท

การให้ความรู้แกน่ กั เรียนเกี่ยวกบั ความสาคญั ของการคัดแยกขยะ

จดั ทาป้ายแยกประเภทขยะ เพือ่ นาไปตดิ ตามถงั ขยะในโรงเรียน

จดุ คดั แยกขยะของโรงเรียนวัดก่เู สา้

นานกั เรียนแกนนาอบรมเกี่ยวกับการคดั แยกขยะ เพื่อนามาต่อยอดสู่การปฏิบัตใิ นโรงเรียน

ประชาสัมพันธ์หนา้ เสาธงขอความรว่ มมือนกั เรียน ในการคดั แยกขยะกอ่ นทิง้ ทุกครั้ง

บรู ณาการความร้เู กี่ยวกบั การคดั แยกขยะในรายวชิ าตา่ งๆ