ใบความรู้เรื่อง การเคลื่อนที่และกลไก

หน่วยการสอนที่ 1 เรื่อง การเคลอื่ นทแี่ ละกลไก ส ม ช า ติ หุ้ น ส่ ว น วิ ท ย า ลั ย ก า ร อ า ชี พ ก บิ น ท ร์ บุ รี



ใบเนือ้ หา หน้าที่ 1ช่ือวชิ า งานส่งถ่ายกาลงั หน่วยที่ 1ช่ือหน่วย การเคล่ือนท่ีและกลไก จานวน 4 ช่ัวโมง การเคลอ่ื นท่แี ละกลไก MOTION AND LINKAGE การเคลื่อนที่ของกลไกทางกลท่ีถูกเช่ือมโยงกนั เป็นระบบ เช่น การเคลื่อนท่ีของลูกสูบในเคร่ืองยนต์เป็นตน้ มีวตั ถุประสงคใ์ นการหาแรง การขจดั ความเร็ว และความเร่งของชิ้นส่วนในระบบ เพอื่ นาไปวเิ คราะห์ถึงความเหมาะสม ดา้ นโครงสร้างและการประหยดั ในการออกแบบการประกอบ (Assembly)ชิ้นส่วนเขา้ ดว้ ยกนั โดยใชก้ ารเช่ือมโยง (Joint) ที่มีองศาอิสระ (Degree of Freedom : DOF) แบบตา่ งๆ การออกแบบกลไกท่ีมีการเคลื่อนท่ีแบบผวิ สมั ผสั กนั เช่น ลูกเบ้ียว การกาหนดฟังกช์ น่ั การขบั เคล่ือนระบบแบบตา่ งๆ การเคลื่อนที่ร่วมกนั ระหวา่ งชิ้นงานกบั สปริงที่เป็นเชิงเส้น (Linear Spring),สปริงท่ีไมเ่ ป็นเชิงเส้น(Nonlinear Spring)และตวั หน่วง (Damper) หลกั สูตรน้ีเป็ นพ้นื ฐานที่ดีสาหรับนาไปใชอ้ อกแบบระบบกลไกในรถยนต์ เครื่องจกั รกล อุปกรณ์ไฟฟ้ า และอิเลคทรอนิกส์ เป็นตน้การเคลอ่ื นท่ี คือ การเปล่ียนตาแหน่งของวตั ถุในช่วงเวลาหน่ึง กลไก คือ การรวมกนั ของชิ้นส่วนแขง็ เกร็งในรูปแบบเฉพาะเพ่อื ทาใหเ้ กิด การเคล่ือนที่สมั พทั ธ์ ระหวา่ งชิ้นส่วนเหล่าน้นั

ใบเนือ้ หา หน้าที่ 1ชื่อวชิ า งานส่งถ่ายกาลงั หน่วยที่ชื่อหน่วย การเคล่ือนท่ีและกลไก จานวน 4 ช่ัวโมงลกั ษณะการเคลอื่ นทข่ี องกลไกทพี่ บทวั่ ไปแบ่งเป็ น3แบบ1.1 การเคลอ่ื นทแี่ บบต่อเนื่อง (Continuous) เป็นลกั ษณะการเคล่ือนท่ีจากตาแหน่งเริ่มตน้ อีกคร้ังหน่ึง ในรอบตอ่ ไปโดยไมม่ ีการหยุดหรือเคลื่อนท่ียอ้ นกลบั เลยในระหวา่ งรอบของการเคล่ือนที่เฟื อง( Gear) สายพาน(Beit)หรือโซ่ (Chain)กฟั เวอร์เนอร์(Governer) โอเวอร์รันนิ่งคลทั ซ์(Overrunning clutch)คปั ปลิ้ง(Coupling) ขอ้ ต่ออ่อน(Universai joint)

ใบเนือ้ หา หน้าท่ี 1ชื่อวชิ า งานส่งถ่ายกาลงั หน่วยท่ีช่ือหน่วย การเคล่ือนที่และกลไก จานวน 4 ชั่วโมง1.1 การเคล่ือนท่ีแบบหยดุ ชว่ั ขณะ ( Interrnittent)เป็นลกั ษณะกลไกที่มีการหยดุ ในชวั่ ระยะเวลาหน่ึงระหวา่ งรอบของการเคลื่อนที่แลว้ เคลื่อนที่ต่อไปแรทเช็ท (Ratchet) เจนีวา(Geneva)เฟื องมลั ติเลท (Multilate gear)รูปที่2 การเคลื่อนที่หยดุ ชวั่ ขณะ

ใบเนือ้ หา หน้าที่ 1ช่ือวชิ า งานส่งถ่ายกาลงั หน่วยท่ีช่ือหน่วย การเคล่ือนท่ีและกลไก จานวน 4 ช่ัวโมง1.1 การเคลอื่ นทก่ี ลบั ไปกลบั มา ( Reciprcating)เป็นกลไกลที่มีการเคลื่อนท่ียอ้ นกลบั ในระหวา่ งรอบของการเคลื่อนท่ี เช่นการเคล่ือนที่ของ Slider ในกลไก slider crank และเล่ือยไฟฟ้ าเป็นตน้slider crank เลอื่ ยไฟฟ้ า ลกู สูบรูปท่ี 3 การเคลื่อนที่กลบั ไปกลบั มา

ใบเนือ้ หา หน้าท่ี 1ช่ือวชิ า งานส่งถ่ายกาลงั หน่วยที่ชื่อหน่วย การเคล่ือนที่และกลไก จานวน 4 ชั่วโมงสรุป การเคล่ือนท่ีของกลไกทางกลมีวตั ถุประสงคใ์ นการหาแรง การขจดั ความเร็ว และความเร่งของชิ้นส่วนในระบบ เพื่อนาไปวเิ คราะห์ถึงความเหมาะสม ดา้ นโครงสร้างและการประหยดั ในการออกแบบการประกอบ (Assembly) ชิ้นส่วนเขา้ ดว้ ยกนั โดยใชก้ ารเช่ือมโยง (Joint) ที่มีองศาอิสระ (Degree of Freedom: DOF) แบบต่างๆ การออกแบบกลไกท่ีมีการเคลื่อนท่ีแบบผวิ สัมผสั กนั การเคลื่อนที่ของกลไกที่พบทวั่ ไปแลว้ มี3แบบคือ 1.การเคลื่อนที่แบบตอ่ เนื่อง 2. การเคลื่อนท่ีหยดุ ชว่ั ขณะ 3. การเคล่ือนที่กลบั ไปกลบั มา