คู่มือท่องเที่ยวอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน

49คมู่ ือทอ่ งเท่ียวอทุ ยานแห่งชาตแิ กง่ กระจาน

ความบรสิ ุทธิ์ของธรรมชาติน้ำ�ตกป่าละอู ความกว้างใหญ่ของผืนป่าแห่งเทือกเขา หัวหิน โดยห่างจากท่ีท�ำการอุทยานแห่งชาติ ตะนาวศรียังกินอาณาเขตเลยมาจนถึงอ�ำเภอ แกง่ กระจานประมาณ 80 กโิ ลเมตร และหา่ งจาก หวั หนิ จงั หวดั ประจวบครี ขี นั ธ์ โดยมนี ำ้� ตกปา่ ละอู ชายแดนประเทศเมียนมารเ์ พยี ง 5 กโิ ลเมตร เป็นแหล่งท่องเท่ียวที่มีชื่อเสียงอีกแห่งหนึ่งของ น�้ำตกป่าละอูอยู่ทางตอนใต้ของอุทยาน อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน อีกทั้งยังสมบูรณ์ แห่งชาติ บริเวณหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ สดชื่นด้วยธรรมชาติบริสุทธิ์ ป่าไม้เขียวชอุ่ม มี กจ.3 (หว้ ยปา่ เลา) ทอ้ งทต่ี �ำบลหว้ ยสตั วใ์ หญ่ เปน็ สัตว์ป่าอาศัยนานาชนิด ท่ีต้ังอยู่ในเขตอ�ำเภอ น�้ำตกขนาดใหญ่ งดงามดว้ ยความสงู กวา่ 15 ช้นั 50 คมู่ อื ท่องเที่ยวอุทยานแหง่ ชาตแิ ก่งกระจาน

สายน�้ำไหลลดหลั่นกันมาเป็นแนวยาว บริเวณท่ี ได้จัดท�ำเป็นเสน้ ทางศกึ ษาธรรมชาติ ซึง่ ระหวา่ ง เหมาะแกก่ ารลงเล่นน�้ำคือ ช้ัน 1-3 ซงึ่ อยใู่ กล้กบั ทางจะเดินลัดเลาะเลียบริมล�ำธารผ่านป่าดงดิบ ทท่ี �ำการหนว่ ยพทิ กั ษฯ์ สว่ นชนั้ ทสี่ งู ขน้ึ ไปนน้ั ตอ้ ง หากเป็นช่วงเวลาเช้าตรู่มักจะมีค่างแว่นถ่ินใต้ ปีนป่ายไปตามโขดหินที่สูงชัน น้�ำตกป่าละอูใน ออกมาหากินและปรากฏตัวให้เห็น รวมถึง ช้ันท่ี 7 นั้นถือกันว่าเป็นช้ันที่สวยงามที่สุด มี นกแต้วแล้วและนกแซวสวรรค์ท่ีมักท�ำรังอยู่ข้าง แอ่งน้�ำขนาดใหญ่อยู่ท่ามกลางแมกไม้อันร่มร่ืน ทางเดิน ดังนั้น ท่านควรจะเดินด้วยความเงียบ โดยผู้ท่ีมาท่องเท่ียวส่วนใหญ่จะมาเยือนกันแค่ เพ่ือไม่ให้เจ้าของบ้านเหล่าน้ีตกใจ นอกจากน้ี ช้ันท่ี 7 เพราะชั้นท่ีสูงไปกว่าน้ีเส้นทางค่อนข้าง ทั้งสองข้างทางยังเต็มไปด้วยพันธุ์ไม้น้อยใหญ่ที่ ล�ำบากและไม่ปลอดภัย หากท่านต้องการ น่าสนใจจ�ำนวนมาก เช่น ยาง สมพง ปอหูช้าง ผจญภัยไปกับสายน�้ำที่อยู่ต้ังแต่ชั้นที่ 8 ข้ึนไป โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ พืชตระกลู ปาลม์ พนั ธไุ์ มอ้ ีก จะต้องตดิ ต่อเจา้ หนา้ ที่น�ำทาง กลมุ่ ทบี่ ง่ บอกใหเ้ หน็ ถงึ ความชมุ่ ชนื้ ของปา่ ดงดบิ จากปากทางเข้ามาจนถึงน�้ำตกช้ันท่ี 1 ไดเ้ ปน็ อย่างดี ระยะทางประมาณ 800 เมตร อทุ ยานแห่งชาติ คMoา่ งnแkวe่นyถ,ิ่นDใuตs้ kDyusLkayngLueraf (Trachypithecus obscurus) สตั วก์ ลุ่มเดยี วกับพวกลงิ ลกั ษณะเด่นคอื หางยาว มวี งสขี าวรอบดวงตาตดั กบั ขนสเี ทาเขม้ จนดคู ลา้ ยกบั ใสแ่ วน่ นิสัยไม่ดุร้าย มักรวมฝูงหากินกันเป็นกลุ่มใหญ่ตามยอดไม้ ไม่ค่อยพบลงหากินตามพื้นดิน ฝูงค่างจะใช้วิธีกระโจนจาก ยอดไม้หน่ึงไปยอดไม้ที่มีเรือนพุ่มใกล้ๆ กันในการเคลื่อนท่ี และเปล่ียนแหล่งอาหาร ซ่ึงหลักๆ จะเป็นพวกใบพืช ยอดไม้ ผลไม้ และมีแมลงเปน็ อาหารเสรมิ คา่ งแวน่ ถน่ิ ใตต้ อนแรกเกดิ ขนทว่ั ตวั จะเปน็ สเี หลอื งทอง ต่อเม่ือโตขึ้นจะค่อยๆ ผลัดขนและเปล่ียน เป็นสีเทาด�ำ เช่นเดยี วกับตวั เตม็ วัยในท่สี ุด 51คูม่ ือท่องเท่ียวอทุ ยานแห่งชาตแิ กง่ กระจาน

โปง่ ลึก-บางกลอย ความหลากหลายของกลุ่มชาตพิ ันธ์ุ โป่งลึก-บางกลอย หมู่บ้านฝาแฝด เป็น ยาง ลอ่ งแพไมไ้ ผ่ และพายเรอื คายกั ชมความงาม พ้นื ท่ีท่ชี าวไทยภูเขา (กะเหรย่ี ง-กะหรา่ ง) อพยพ สองฝั่งแม่น้�ำเพชรบุรี และกางเต็นท์พักแรมได้ ย้ายถ่ินที่อยู่อาศัยมายังพื้นท่ีดังกล่าวเรื่อยมา โดยพืน้ ทสี่ ามารถรองรบั ไดถ้ ึง 100 คนต่อคนื จนถึงปัจจุบัน สภาพของบ้านโป่งลึกและ การเข้าไปยังบ้านโป่งลึก-บ้านบางกลอย บ้านบางกลอยในเขตอุทยานแห่งชาติแก่ง ต้องกรอกข้อมูลลงในแบบฟอร์มท่ีทางอุทยาน กระจาน มีลักษณะล้อมรอบภูเขาสูงชัน โดยมี แหง่ ชาตกิ �ำหนด เพราะจะตอ้ งแสดงหลกั ฐานการ แมน่ ำ�้ เพชรบรุ คี น่ั ระหวา่ งกลางสองหมบู่ า้ น ทา่ น ขออนุญาตให้กับทางเจ้าหน้าท่ีบริเวณด่านตรวจ จะได้เย่ียมเยี่ยมชมกิจกรรมตามแนวโครงการ และหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติท่ี กจ.10 พระราชด�ำริ ศึกษาวฒั นธรรม วถิ ชี ีวติ ทีห่ าชมได้ (ห้วยแม่สะเลียง) ยากของชนกลุ่มน้อยชาวไทยภูเขา และล่องเรือ กะเหรย่ี ง กะหรา่ ง มขี อ้ สนั นิษฐานว่าชาวกะเหรี่ยงเดิมอาศัยอยทู่ างตะวันออกของทิเบต ไดอ้ พยพเข้าไปต้ังอาณาจักร ในประเทศจีนเม่ือ 733 ปีก่อนพุทธกาล จีนเรียกพวกน้ีว่าชนชาติโจว เมื่อถูกจีนรุกรานจึงอพยพมาอยู่ บริเวณล่มุ แม่น้�ำแยงซี ยนู นาน แล้วถอยรน่ มาอย่รู ะหว่างแมน่ �้ำโขงและแมน่ ำ�้ สาละวิน ชาวกะเหรีย่ งอพยพ เข้ามาต้ังถิ่นฐานในเมียนมาร์ก่อนที่จะขยายเข้ามาอยู่ในพ้ืนท่ีของประเทศไทย โดยต้ังถ่ินฐานอยู่บริเวณ ภเู ขาทางชายแดนตะวันออกของประเทศเมียนมาร์ และตะวันตกของประเทศไทย ชาวกะเหร่ียงแบง่ ตามภาษาทพ่ี ดู เป็น 4 กลุ่มใหญ่ คือ กะเหร่ียงโปว์ กะเหร่ยี งสะกอ กะเหรีย่ งบเว ท่ีเรยี กตวั เองว่าคยา หรือยางแดง และกะเหรี่ยงพะโอหรอื ตองสู่ โดยกลมุ่ ทีม่ มี ากทส่ี ุดในประเทศไทยก็ คอื กะเหรยี่ งสะกอและกะเหรี่ยงโปว์ คำ� วา่ “กะเหรย่ี ง” เปน็ คำ� ทค่ี นมอญใชเ้ รยี ก กลมุ่ คนทอี่ ยู่ในพน้ื ทปี่ า่ เขา (คอื พรมแดนประเทศไทย- เมยี นมาร)์ หรอื กะเหรย่ี งสะกอ สว่ น “กะหรา่ ง” ซง่ึ เปน็ คำ� ทค่ี นมอญใชเ้ รยี กกะเหรย่ี งโปว์ อาศยั อยตู่ ะเขบ็ ชายแดนแถว เพชรบุรี กาญจนบุรี และประจวบครี ขี นั ธ์ 52 คมู่ ือทอ่ งเท่ยี วอทุ ยานแหง่ ชาติแก่งกระจาน

53คมู่ ือทอ่ งเท่ียวอทุ ยานแห่งชาตแิ กง่ กระจาน

กิจกรรมทน่ี า่ สนใจ อุทยานแห่งชาติแก่งกระจานมีผืนป่าดงดิบท่ีแสนอุดมสมบูรณ์ที่เพียบพร้อมไปด้วย ทรพั ยากรปา่ ไม้ สตั วป์ า่ ท�ำใหผ้ ู้คนมากมายต่างมาเยอื นพ้นื ท่ีแห่งน้ี เพอ่ื ซมึ ซับเอาความงดงาม ของธรรมชาติ พกั ผอ่ นหย่อนใจ และจ�ำนวนไมน่ ้อยทเ่ี ข้ามาร้จู กั กับโลกของธรรมชาติในรูปแบบ ของการศึกษาธรรมชาติ ซึ่งในทุกกิจกรรมน้ันล้วนเน้นย�้ำให้ตระหนักถึงการอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติทั้งสิ้น และไม่ว่าจะไปประกอบกิจกรรมท่องเท่ียวประเภทใดก็ตาม หากเพ่ิมความสังเกตโดยอาศัยประสาทสัมผัสพ้ืนฐาน จะช่วยเพิ่มอรรถรสให้กับการท่องเท่ียว ธรรมชาติได้ย่งิ ขึ้น 54 คมู่ ือทอ่ งเท่ยี วอทุ ยานแหง่ ชาติแก่งกระจาน

ตาด ู มองบน มองล่าง และรอบๆ ทงั้ บนทอ้ งฟ้า ยอดไม้ หรอื แม้กระทั่งตามพ้ืนดิน จับตาดูสิ่งที่เคลื่อนไหว สังเกตรูปร่าง ลักษณะ ขนาด สสี นั และพฤตกิ รรมของสงิ่ นนั้ สง่ิ ทคี่ ณุ ก�ำลงั เหน็ อยนู่ น้ั อาจเปน็ สง่ิ ที่หลายคนอยากเห็นแต่ไมม่ โี อกาส หูฟัง พยายามเงยี บ...แล้วธรรมชาติจะบรรเลงเพลงให้ฟงั ไมว่ ่า จะเป็น นก แมลง สัตว์ป่า หรือเสียงใบไม้ไหว จะประสานกนั ด่งั เป็นวง ดนตรขี นาดใหญ่ ถา้ โชคดีเราอาจไดร้ จู้ ักกบั เจ้าของเสยี งน้ันก็ได้ สูดลมหายใจลึกๆ พิสูจน์กล่ินของป่าเขา คุณอาจได้กล่ินสาบ ของสตั ว์ปา่ กลิน่ ดอกไม้ หรือกลิ่นอากาศอันแสนบรสิ ุทธ์ิ 55คูม่ อื ทอ่ งเท่ยี วอทุ ยานแห่งชาติแกง่ กระจาน

เดินปา่ ศกึ ษาธรรมชาติ กิจกรรมเดินป่าศึกษาธรรมชาติใน อทุ ยานแหง่ ชาติแก่งกระจาน สว่ นใหญ่เปน็ เสน้ ทางเดนิ ปา่ ทเี่ หมาะส�ำหรบั ผทู้ ม่ี สี ขุ ภาพ ร่างกายแข็งแรง และมพี ละก�ำลงั พอสมควร ถงึ มาก โดยมเี สน้ ทางทนี่ ่าสนใจ ไดแ้ ก่ 56 คมู่ ือทอ่ งเท่ยี วอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน

บริเวณหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติ ที่ กจ.19 (พะเนินทงุ่ ) • เสน้ ทางกิโลเมตรที่ 29-น้�ำตกธารทิพย์ ลักษณะเส้นทางเดินเป็นสันเขาสูงชันเล็ก นอ้ ย เมอ่ื เขา้ ไปในเสน้ ทางจะพบพนั ธไ์ุ มม้ ากมาย เชน่ ก่อ หวาย ไทร ยาง และสมนุ ไพรทมี่ ขี นาด ใหญโ่ ต 5 คนโอบ นน่ั คอื กะเพราตน้ เมอ่ื เดนิ ทาง เข้าไปถึงน�้ำตกชั้นแรกจะได้พบกับความงามของ ธรรมชาติ พชื พนั ธ์ุ โดยเฉพาะปรง เตยหนามยกั ษ์ มหาสด�ำ จนั ทนผ์ า คอ้ ดอย ซง่ึ เปน็ เครอ่ื งประดบั ของน�้ำตกธารทิพย์ท้ัง 5 ชน้ั เส้นทางนสี้ ามารถ เดินทางไป-กลับ ใช้เวลาเดินประมาณ 3 ชั่วโมง 57คูม่ อื ท่องเท่ยี วอทุ ยานแหง่ ชาตแิ ก่งกระจาน

58 คู่มอื ท่องเที่ยวอทุ ยานแห่งชาติแกง่ กระจาน

• เสน้ ทางพระต�ำหนัก-ยอดเขาพะเนนิ ทงุ่ เป็นเส้นทางที่ท้าทายความสามารถของ นักเดินป่า นักท่องไพรตัวจริง เพราะจะต้อง เตรียมความพร้อมของร่างกาย อาหาร เครื่อง นงุ่ หม่ ใหพ้ รอ้ มเนอ่ื งจากขา้ งบนอากาศหนาวเยน็ ตลอดปี จุดเร่ิมต้นจากพระต�ำหนักกิโลเมตร ที่ 31 เดินผ่านไปตามเส้นทางท่ีปกคลุมด้วยไผ่ เปน็ ทางลาดขน้ึ เขาลงหว้ ย ชมนก-ชมไม้ หากโชค ดีก็จะได้เจอกับนกกะลิงเขียดหางหนามท่ีมีที่ เดียวของประเทศไทย และนกที่หายากอย่าง นกเขียวปากงุ้ม เม่ือเดินทางไปถึงยอดเขาจะได้ พบกับธรรมชาติท่ีงดงาม บางทีอาจจะได้เห็น กุหลาบพันปีและทะเลหมอกที่สวยงามที่สุดบน ยอดเขาพะเนินทุ่ง ยอดเขาแห่งการท้าทาย เส้นทางน้ีไม่สามารถไปกลับได้ภายในวันเดียว ตอ้ งพักแรม 1 คืน 59คู่มือทอ่ งเทยี่ วอุทยานแห่งชาตแิ ก่งกระจาน

• เส้นทางกิโลเมตรที่ 33-น�้ำตกหินลาด- โปง่ หม-ู ผากล้วยไม้-เคยแู คมป์ จุดเร่ิมต้นอยู่ที่กิโลเมตรที่ 33 เดินลงไป ประมาณ 1 ช่ัวโมง ก็จะพบช้ันน้�ำตกหินลาด ขนาด 3 ชนั้ ใหไ้ ดช้ มความงามของธรรมชาตแิ ละ แหลง่ นำ�้ ของสตั วป์ า่ ทห่ี ายาก อยไู่ มไ่ กลนกั กบั โปง่ ดินธรรมชาตทิ ีเ่ รียกว่า โปง่ หมู ซึ่งมีลกั ษณะเปน็ โปง่ ขนาดใหญม่ สี ตั วป์ า่ หากนิ มากมาย โดยเฉพาะ ชา้ งปา่ สมเสร็จ กระทงิ วัวแดง กวางปา่ เก้ง เสอื สามารถพบเหน็ รอ่ งรอยการหากนิ ของพวกมนั ได้ และถ้าหากโชคดียังอาจได้พบสัตว์ป่าอย่าง เสือโคร่ง สมเสร็จ และยังจะได้สัมผัสกับการ พักผ่อนท่ามกลางธรรมชาติ หาดทรายริมแม่น�้ำ เพชรท่ีชื่อว่า ลานผากล้วยไม้ หรือพักท่ีลาน เคยูแคมป์ เส้นทางน้ีต้องพกั แรมอย่างน้อย 1 คืน ใชเ้ วลาเดินไป-กลบั 14 ชัว่ โมง 60 คมู่ อื ทอ่ งเท่ยี วอทุ ยานแหง่ ชาตแิ กง่ กระจาน

เตรยี มตัวลุย กบั การเดนิ ปา่ • การเดนิ ปา่ เปน็ กจิ กรรมหนงึ่ ทเี่ หมาะส�ำหรบั ผทู้ รี่ กั ความทา้ ทายและการผจญภยั ท�ำให้ การเดินป่าน้ันต้องมีการเตรียมความพร้อมให้เหมาะสม เพื่อความปลอดภัยของผู้ท�ำ กจิ กรรมเองและเพื่อไมใ่ ห้เกิดการรบกวนธรรมชาติจากการประกอบกิจกรรม • ก่อนอ่ืนตอ้ งศกึ ษาขอ้ มูลการเดินทางให้มากทสี่ ุด ทง้ั สภาพอากาศ สภาพของเส้นทาง สภาพภูมิประเทศ ตลอดจนสภาพร่างกาย ของผู้ท่ีจะเดินป่า ควรมีร่างกายท่ีพร้อม แข็งแรง และจติ ใจที่พร้อมตอ่ อุปสรรค ทอ่ี าจจะเกิดข้นึ ระหวา่ งการเดินทาง • เสื้อผ้า ควรเป็นเส้ือแขนยาวและกางเกงขายาวท่ีเน้ือผ้าแห้งง่าย และสวมใส่สบาย คลอ่ งตวั รองเทา้ ควรเปน็ รองเทา้ หมุ้ สน้ หรอื หมุ้ ขอ้ พน้ื รองเทา้ ไมแ่ ขง็ หรอื ออ่ นจนเกนิ ไป และควรสวมถงุ เท้าเพ่อื ป้องกันรองเท้ากัด • เป้สัมภาระควรมีขนาดเหมาะสมกับล�ำตัวของผู้ใช้และจ�ำนวนสัมภาระที่ใช้ หากเป้มี น�้ำหนักมากควรใช้สายคาดเอว เพื่อถ่ายเทน�้ำหนักส่วนหนึ่งที่บ่ารับน�้ำหนักเอาไว้ ให้ เอวหรือชว่ งล�ำตัวชว่ ยรบั นำ�้ หนกั อกี แรง • หากจ�ำเป็นทีจ่ ะต้องค้างคนื ระหว่างการเดนิ ปา่ ควรเลือกเต็นทพ์ กั แรมทเ่ี หมาะสมกบั จ�ำนวนคน หรือหากจะให้สะดวกในการพกพาเปลสนามก็ถือเป็นทางเลือกท่ีน่าสนใจ เนอ่ื งจากมีขนาดกะทดั รัดและน�้ำหนักเบา แตท่ ่ขี าดไม่ได้คอื แผน่ ฟลายชตี ท่จี ะตอ้ งขงึ ดา้ นบน เพอื่ ปอ้ งกนั นำ้� คา้ งในชว่ งกลางคนื นอกจากนนั้ กเ็ ปน็ อปุ กรณอ์ น่ื ๆ ทจี่ �ำเปน็ ใน การเดินป่าพักแรม เช่น ถุงนอน ยาประจ�ำตัว กระติกน�้ำ มีดอเนกประสงค์ และ ครัวสนาม • การเดนิ ปา่ ควรเดนิ เรยี งเดย่ี ว ดว้ ยความเรว็ สมำ่� เสมอ ไมค่ วรสง่ เสยี งดงั เพราะนอกจาก จะเปลืองพลังงานท�ำใหเ้ หนอื่ ยง่ายแล้ว ยงั ลดโอกาสในการพบเหน็ สัตวป์ า่ อกี ดว้ ย 61คูม่ ือทอ่ งเทย่ี วอุทยานแหง่ ชาติแก่งกระจาน

• เสน้ ทางพระตำ� หนกั -บอ่ นำ�้ รอ้ น-นำ้� ตกทอทพิ ย์ เส้นทางนี้คาดว่าน่าจะเป็นเส้นทางสัญจร ดงั้ เดมิ ของชาวบา้ นกอ่ นทจ่ี ะประกาศเปน็ อทุ ยาน แห่งชาติ เพราะมีพืชพันธุ์ของชาวบ้านที่ปลูกไว้ อย่างขนุน เมื่อลงไปถึงต้นน�้ำตกทอทิพย์ก็จะได้ พบบ่อน้�ำร้อนธรรมชาติ ที่มีอุณหภูมิสูงสามารถ ลวกไข่ได้เลยทีเดียว และยังได้สัมผัสกับต้นน�้ำ ของน้�ำตกทอทิพย์ และได้ชมน�้ำตกทอทิพย์ ช้ัน 9 และสัตว์ป่าท่ีหายากโดยเฉพาะเต่าหก ซึ่งเป็นเต่าบกขนาดใหญ่ เส้นทางน้ีไม่สามารถ ไป-กลับได้ภายในวันเดียว ต้องพักแรมในป่า 1 คนื ใชเ้ วลาเดินไป-กลับประมาณ 12 ชวั่ โมง 62 คูม่ ือท่องเท่ยี วอทุ ยานแห่งชาตแกง่ กระจาน 62 คมู่มืออื ทท่ออ่ งงเทเทย่ี ย่ี ววออทุ ทุยยานานแหแห่งชง่ าชตาแิตกแิ ง่กกง่ รกะจราะจนาน

• เสน้ ทางกิโลเมตรท่ี 36-นำ�้ ตกทอทิพย์ นับเป็นเส้นทางที่ท้าทายก�ำลังของผู้มา ท่องเที่ยว ท่ีนอกจากจะได้รับอากาศท่ีบริสุทธ์ิ แล้วยังได้ออกก�ำลัง และชมความงามธรรมชาติ ท่ีเปลี่ยนแปลงไปตลอดเส้นทางโดยเฉพาะ พืชพรรณไม้ จะเปน็ ปา่ ผสมระหว่างปา่ ดงดบิ กบั ป่าเบญจพรรณที่นักนิยมพันธุ์ไม้เรียกว่าสวรรค์ ของป่า เส้นทางน้ีสามารถเดินไป-กลับได้ โดย ไมต่ อ้ งคา้ งแรมในปา่ ใช้เวลาประมาณ 4 ชว่ั โมง 63คมู่ ือทอ่ งเท่ียวอทุ ยานแห่งชาติแกง่ กระจาน

หนว่ ยพิทกั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ี่ กจ.4 • เส้นทางลานกางเตน็ ท-์ ลำ� ธารหนึง่ (บ้านกร่าง) ระยะทาง 1.8 กิโลเมตร ใช้เวลาในการเดนิ ประมาณ 1-2 ช่ัวโมง จุดเริ่มต้นอยู่บริเวณลาน มีเส้นทางเดินป่าศึกษาธรรมชาติให้เลือก กางเต็นท์ลัดเลาะล�ำธารต้นแม่น้�ำปราณบุรี สัมผสั ถงึ 7 เสน้ ทาง ทง้ั แบบไป-กลบั ในวันเดียว ที่ขนานไปกับถนนเส้นทางไปเขาพะเนินทุ่ง- และแบบพกั แรมกลางเส้นทาง ได้แก่ น�้ำตกทอทิพย์ เป็นทางเดินเท้าท่ีไม่ล�ำบากนัก แตม่ บี างชว่ งของเสน้ ทางจะตอ้ งลยุ นำ้� ขา้ มไป-มา สภาพป่าโดยทั่วไปเป็นป่าเบญจพรรณ มีต้นไม้ ครึ้มตลอดทาง จนถึงล�ำธารที่ 1 เป็นเส้นทางท่ี เหมาะส�ำหรับดูนก ศึกษาพันธุ์ไม้ เนื่องจาก เส้นทางน้ีเป็นเส้นทางท่ีมีทางด่านของสัตว์ป่า มาเชื่อมหลายเส้นทางและยังไม่มีป้ายบอกทาง การเดินควรตดิ ต่อเจ้าหนา้ ทน่ี �ำทาง 64 ค่มู อื ท่องเที่ยวอุทยานแหง่ ชาติแก่งกระจาน

• เสน้ ทางโรงสบู น�้ำ-รอบศูนยบ์ ริการฯ ระยะทาง 1.5 กโิ ลเมตร ใชเ้ วลาเดนิ 30 นาที หรอื 1 ช่ัวโมง จดุ เร่ิมต้นของเสน้ ทางเดนิ เริ่มตรง โรงสูบน้�ำสี่แยกตรงข้ามทางขึ้นที่ท�ำการหน่วย พทิ ักษ์อุทยานแห่งชาติท่ี กจ.4 (บ้านกร่าง) เดิน ไปตามถนนเป็นวงรอบกลับมายังจุดเร่ิมต้น สามารถเดินได้สะดวก ปลอดภัย ข้างทางเป็น ป่าละเมาะผสมผสานกับป่าเบญจพรรณ เหมาะ ทจ่ี ะเดินดูนก ผีเสอ้ื ชมพันธุไ์ ม้ ได้ด้วยตนเอง • เส้นทางศึกษาธรรมชาตชิ วี ิตเถาวลั ย์ ในชว่ งตน้ ของเสน้ ทางเปน็ ทางราบและเดนิ ขนาน เป็นเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติระยะทาง ไปกับล�ำห้วย ระยะทางประมาณ 50 เมตร มจี ุด ประมาณ 950 เมตร มีจดุ เรม่ิ ตน้ (Trail Head) ที่ต้องเดินข้ามล�ำห้วยของคลองปราณบุรี 4 จุด และสิ้นสุดเส้นทาง (Trail End) อยู่ใกล้บริเวณ ซงึ่ ไม่ลกึ และไมเ่ ป็นอนั ตราย หลงั จากน้ันจะเป็น ลานกางเต็นท์บา้ นกร่าง สภาพปา่ ตลอดเสน้ ทาง ทางลาดขึ้นเขาและลงเขาแต่ไม่ชันมาก เถาวัลย์ เป็นป่าดงดิบแล้ง ประกอบด้วยต้นไม้ใหญ่ค่อน และต้นไม้น้อยใหญ่ข้ึนปกคลุมตลอดเส้นทาง ข้างมาก ไมช้ ัน้ รองส่วนใหญจ่ ะมีเถาวัลย์ปกคลุม ท�ำให้ร่มรื่นและเย็นสบาย ดังนั้น เส้นทางนี้ คอ่ นขา้ งหนาแนน่ บางจดุ ตอ้ งเดนิ ผา่ นซมุ้ เถาวลั ย์ จึงเหมาะกับผู้ท่ีมีสุขภาพแข็งแรง และไม่เหมาะ บางจุดสามารถมองเห็นมุมมองด้านบนของ กบั เดก็ คนชรา หรือผ้มู ีโรคประจ�ำตวั เรือนยอด และพบเถาวัลย์หลากหลายชนิด 65คมู่ อื ทอ่ งเทยี่ วอทุ ยานแหง่ ชาติแกง่ กระจาน

• เส้นทางกิโลเมตรที่ 23-น้�ำตกปราณบุรี- • เสน้ ทางบา้ นกรา่ ง-เขาปะการงั -ตน้ มะคา่ โมง- กโิ ลเมตรท่ี 18 โป่งพรม ระยะทาง 6 กโิ ลเมตร ใชเ้ วลาเดนิ 1 วนั หรอื ระยะทาง 3-4 กโิ ลเมตร หรือ 6 กิโลเมตร พักแรม 1 คืน ฤดูกาลที่เหมาะสม คือ ฤดูฝน (แล้วแต่ความต้องการ) ใช้เวลาเดิน 1 วัน โดย จุดเริ่มต้นของเส้นทางจะอยู่ห่างจากท่ีท�ำการ จดุ เรมิ่ ตน้ เรม่ิ จากโรงสบู นำ�้ บรเิ วณสแี่ ยกตรงขา้ ม หนว่ ยพิทักษ์ฯ บ้านกร่าง ประมาณ 8 กิโลเมตร ทางขึน้ ทท่ี �ำการหนว่ ยพทิ กั ษ์ฯ บา้ นกร่าง ตรงไป ไปตามถนนที่จะไปเขาพะเนินทุ่ง-น้�ำตกทอทิพย์ ถนนลาดยาง 700 เมตร สุดถนนลาดยางเป็น มีที่จอดรถไว้บริการอยู่ฝั่งซ้ายมือก่อนถึงทางลง ทางเดนิ แคบๆ เดนิ ขา้ มล�ำธารแหง้ ขนึ้ ไปตามดา่ น นำ้� ตกประมาณ 200 เมตร เดินลงไปที่น้ำ� ตกและ ของเลียงผาถึงยอดเขาปะการังเป็นระยะทาง 3 เดินย้อนกลับมาทางเดิม หรือจอดรถไว้ท่ี กโิ ลเมตร สามารถเดนิ เขา้ ไปเดนิ ชมความงามของ กิโลเมตรท่ี 18 จากนั้นเดินทวนล�ำธารขึ้นไปที่ หินงอกหนิ ยอ้ ยภายในถ�้ำเขาปะการังได้ จากนัน้ น้ำ� ตกแล้วปนี เขาทางขวามอื ไปยังกิโลเมตรท่ี 23 เดินข้ามสันเขาถงึ ทางชักลากไมเ้ ก่า เขา้ ป่าไรร่ า้ ง ส�ำหรบั ทางเดนิ ลงนำ้� ตกเปน็ ทางเดนิ ของเลยี งผา ลงล�ำธารแห้งห้วยตงนะ ทวนล�ำธารขึ้นไปพบ และปรับปรุงเป็นทางเดินเท้า แวดล้อมไปด้วย ล�ำธารแหง้ ทางขวามอื ทลี่ งมาบรรจบกนั เดนิ ขนึ้ ไป ปา่ ดงดบิ ใชเ้ วลาเดนิ ลงไปทน่ี ำ�้ ตกประมาณ 10 นาที กลางเนนิ ประมาณ 100 เมตร จะพบตน้ มะคา่ โมง เดินกลบั 30-40 นาที เนือ่ งจากทางเดินเป็นทาง ใหญอ่ ยทู่ างขวามอื เดนิ ยอ้ นกลบั ไปทที่ างชกั ลาก เดนิ ขน้ึ เขา-ลงเขามคี วามลาดชนั สงู โดยเฉพาะใน ไม้เก่าเลี้ยวขวาไปประมาณ 3 กิโลเมตร จะถึง ชว่ งฤดฝู นตอ้ งเดนิ ดว้ ยความระมดั ระวงั เปน็ พเิ ศษ โปง่ พรม (กิโลเมตรท่ี 10) สภาพภายในเส้นทาง เพราะทางคอ่ นขา้ งลน่ื สามารถทจี่ ะชมธรรมชาติ เดินเป็นป่าฟื้นคืนสภาพจากป่าท่ีถูกท�ำลายไป ของน้�ำตกท่ียังคงความเป็นธรรมชาติอยู่ปกคลุม แลว้ เมือ่ 20 ปีกอ่ น พ้ืนทบ่ี างแหง่ เป็นไร่ร้าง การ หอ้ มลอ้ มไปดว้ ยหมแู่ มกไมน้ านาพรรณ ตามโขดหนิ เดนิ ศกึ ษาธรรมชาตเิ สน้ นตี้ ดิ ตอ่ เจา้ หนา้ ทน่ี �ำทาง บริเวณน้�ำตกและล�ำธารยังเป็นแหล่งดูผีเส้ือที่ดี เพราะมเี สน้ ทางดา่ นสตั วห์ ลายเสน้ ทางอาจท�ำให้ ด้วย เน่อื งจากมีผเี ส้อื มากมายหลายชนดิ เหมาะ หลงทางได้ ส�ำหรบั ผทู้ ชี่ อบเดนิ ปา่ ระยะไกล และตอ้ งพกั แรม สามารถใช้เส้นทางน้ีได้ส�ำหรับผู้ที่กลัวทากต้อง เตรียมอุปกรณ์ป้องกันทากติดตัวไปด้วย เพราะ ในฤดูฝนทากค่อนข้างชุม เส้นทางนี้ต้องติดต่อ เจา้ หนา้ ที่น�ำทาง 66 คู่มือท่องเทีย่ วอทุ ยานแหง่ ชาตแิ ก่งกระจาน

• เส้นทางโปง่ พรม-กโิ ลเมตรที่ 15 ระยะทาง 5 กโิ ลเมตร ใชเ้ วลาเดนิ ช่วั โมงครึง่ จุดเริม่ ตน้ ของเส้นทางอยู่บริเวณโป่งพรม เดินไปตามถนนดินลูกรัง พะเนินทุ่ง-น้�ำตกทอทิพย์ ไปจนถึงหน่วยฯ บ้านกร่าง เน่ืองจากสภาพภูมิประเทศของสองฝั่งถนนเป็นพ้ืนที่ราบทุ่ง หญา้ สภาพปา่ เปน็ ปา่ ละเมาะและปา่ เบญจพรรณ เปน็ แหลง่ น้�ำ แหล่งดินโป่ง ท้ังโป่งดนิ โปง่ นำ้� ซง่ึ เป็นแหลง่ อาหารของ สตั วป์ า่ ท�ำใหม้ โี อกาสพบเหน็ สตั วป์ า่ ไดโ้ ดยเฉพาะชว่ งเชา้ ตรู่ และตอนกลางคืนเหมาะส�ำหรับผู้ท่ีชอบศึกษารอยตีนสัตว์ ดูนก ผีเสื้อ ดอกไม้ป่าบานในช่วงปลายฝนต้นหนาว เป็น เส้นทางที่เดินงา่ ยไมจ่ �ำเป็นตอ้ งมีเจา้ หนา้ ทนี่ �ำทาง โป่งแหลง่ เกลอื แร่กลางป่า โปง่ ” (Salt Licks) หมายถงึ สถานท่อี นั เปน็ แหลง่ สะสมของแร่ธาตุหลายชนดิ ซึง่ มคี วามจ�ำเป็น ต่อการใช้ ในรา่ งกายของสตั ว์ป่า โดยเฉพาะอย่างย่งิ สตั วป์ า่ พวกกนิ พชื (Herbivore) เพอ่ื ทดแทนแร่ธาตุท่ี ขาดไป โป่งแบ่งออกเปน็ 2 ประเภท คอื • โปง่ ดิน มกั เกดิ บนท่ีราบ หรือเปน็ ลักษณะมูลดนิ เนนิ ดนิ เตีย้ ๆ บนท่ลี ่มุ เชน่ ทงุ่ หญ้า โดยมี เสน้ ผา่ นศนู ยก์ ลางของโปง่ ไมเ่ กนิ 10 เมตร โปง่ ประเภทนอ้ี าจเกดิ จากการไหลรวมตวั กนั ของนำ้� จน เกดิ ตะกอนของแรธ่ าตขุ น้ึ หรอื เกดิ จากแหลง่ หนิ ทอี่ ยู่ใตด้ นิ แปรสภาพเปน็ ดนิ จงึ มแี รธ่ าตทุ ม่ี ปี รมิ าณ สงู สดุ คอื แคลเซย่ี ม และยงั พบแรธ่ าตอุ นื่ ๆ อกี เชน่ โซเดยี ม เหลก็ ฟอสฟอรสั แมกนเี ซยี ม โพแทสเซยี ม และคลอรนี • โปง่ น�้ำ มักไดแ้ ก่พน้ื ท่ีบริเวณตานำ�้ หรอื แหล่งน�้ำซับ ท�ำให้ชุ่มชน่ื และแฉะตลอดเวลา เช่น ตาน�้ำ ของภูเขาหินปูน หรือเป็นแอ่งดินท่ีเกิดจากการขุดเซาะของโป่งดินมาก่อนก็ได้ มักมีแร่ธาตุ องคป์ ระกอบหลักคือ โซเดียม ส�ำหรับสตั ว์กินพชื สารอาหารจากพชื เพยี งอยา่ งเดียวไมเ่ พยี งพอต่อความต้องการ รา่ งกายของสัตว์ จำ� ตอ้ งมีแร่ธาตมุ าใช้ ในกระบวนการภายในรา่ งกาย หากขาด อาจเป็นเหตใุ ห้ร่างกายเจ็บป่วย และอาจมีผล ไปจนถึงการเจริญเติบโตและการสืบพันธุ์ สัตว์จึงจำ� เป็นต้องกินดินโป่งเพ่ือเพ่ิมแร่ธาตุท่ีส�ำคัญต่างๆ ให้กับ ร่างกาย 67คมู่ อื ทอ่ งเท่ยี วอทุ ยานแห่งชาตแิ ก่งกระจาน

• เสน้ ทางบา้ นกรา่ ง-กโิ ลเมตรที่ 18 ระยะทาง 3 กิโลเมตร ใช้เวลาประมาณ 2 ชว่ั โมง จดุ เรม่ิ ตน้ ของเสน้ ทางอยบู่ รเิ วณปา้ ยทางเขา้ ลานกางเตน็ ทบ์ า้ นกรา่ งแคมป์ ไปตามถนนเขาพะเนนิ ทงุ่ -น�้ำตกทอทพิ ย์ จนถึงกิโลเมตรท่ี 18 ขา้ งทางเปน็ ปา่ เบญจพรรณสลับป่าดงดิบแล้ง เป็นเส้นทางที่เหมาะ ส�ำหรบั ดนู ก ดผู เี สอื้ และสามารถพบเหน็ สตั วป์ า่ ได้ เชน่ คา่ งแวน่ ถนิ่ ใต้ เก้ง เป็นเส้นทางทีเ่ ดนิ ได้ง่ายสามารถ เดนิ ศกึ ษาธรรมชาติได้ดว้ ยตนเอง • เส้นทางแม่น�้ำปราณบุรี-เนิน828-แม่น�้ำ คมกฤช-เขาปะการงั ระยะทาง 25 กิโลเมตร ใช้เวลาเดิน 3 วัน 2 คนื จดุ เรม่ิ ตน้ จากหนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ี่ กจ.4 (บ้านกร่าง) ไปตามเส้นทางที่จะไปเขา พะเนินทุง่ -น�้ำตกทอทพิ ย์ ระยะทาง 3 กโิ ลเมตร เลยหลักกิโลเมตรท่ี 18 ไปประมาณ 50 เมตร เดินเลี้ยวซ้ายเข้าป่าตรงบริเวณโค้งจะทะลุมา ทเ่ี ขาปะการงั ภายในเสน้ ทางจะเปน็ ปา่ ดงดบิ แลง้ ผสมกบั ปา่ ดงดบิ ชนื้ สมบรู ณ์ ตอ้ งเดนิ ตามทางดา่ น ของช้างป่าและเดินไปตามเส้นทางชักลากไม้เก่า เหมาะส�ำหรับคนที่ชอบความสมบุกสมบัน ตอ้ งเดนิ ลัดเลาะข้ามล�ำธารหลายล�ำธาร ส�ำหรับผู้ท่ีกลัวทากต้องเตรียมอุปกรณ์ ส�ำหรับกันทากพกติดตัวไปด้วย เส้นทางน้ีต้อง ตดิ ตอ่ เจา้ หนา้ ทนี่ �ำทาง เพราะมเี สน้ ทางดา่ นสตั ว์ หลายเส้นทางอาจท�ำให้เดินหลงทางได้และ ป้องกันอันตรายในการพักแรมในป่า 68 คมู่ ือทอ่ งเทย่ี วอทุ ยานแหง่ ชาตแิ กง่ กระจาน

ทาก • ใส่ถุงกันทาก เพ่ือเพิ่มการป้องกันทากให้กับ แม้ทากจะเป็นสัตว์จอมดูดเลือด ท่ีท้ัง สว่ นเทา้ แตต่ อ้ งคอยสอดสอ่ งตามรา่ งกายดว้ ย รปู รา่ งหนา้ ตาและการกนิ อาหารของมนั จะท�ำให้ เพราะทากอาจไต่ข้ึนมาในระดับท่ีสูงขึ้นจาก นักเดินทางหลายคนขยาดที่จะใช้เส้นทางในป่า บริเวณขาได้ หากพบควรรีบแกะออกทันที โดยเฉพาะในช่วงฤดฝู น แต่กระนน้ั หากเทียบถงึ ความอันตรายและโรคร้ายต่างๆ กับสัตว์กวนใจ • ใช้สารเคมีหรือของเหลวท่ีมีสภาพเป็นกรด ชนิดอื่นๆ แล้ว ถือว่าไม่อันตรายมากนัก แต่ เปน็ ด่าง กจ็ ะสามารถป้องกันทากได้ เชน่ สบู่ อย่างไรก็ตาม การปอ้ งกนั ไม่ใหท้ ากกัดก็เปน็ การ นำ้� ผสมใบยาสบู หรอื สารฉดี กนั แมลงทค่ี ดิ คน้ ดีที่สุด เพราะอาจโชคร้ายเจอบางตัวท่ีมีเช้ือโรค ขายกันตามรา้ นขายอุปกรณเ์ ดนิ ปา่ ท่ัวไป แต่ ท�ำให้เกิดอาการแพ้บวมและอักเสบได้ หรือใน ตอ้ งพจิ ารณาเลอื กใชใ้ หเ้ หมาะสม เพราะหาก กรณีทกี่ ัดในส่วนส�ำคัญของรา่ งกาย เชน่ ภายใน คิดตามหลักความเปน็ จริงแล้ว สารท่มี ีผลต่อ หูหรือจุดบอบบางอื่นๆ ก็อาจท�ำให้เกิดโรคภัย ทาก บางชนดิ กอ็ าจจะมผี ลตอ่ ผวิ หนงั ของเรา ตามมาได้ ด้วยเชน่ กัน วิธกี ารป้องกนั • การแต่งกายต้องรัดกุม เส้ือแขนยาว คอไม่ • การใช้มือจับทากทิ้ง น่ีอาจเป็นวิธีท่ีดีท่ีสุด ส�ำหรับคนที่ไม่กลัวที่จะต้องสัมผัสกับทาก กว้าง กางเกงขายาว น�ำชายเสื้อสอดเข้าใน และเนื่องจากทากมีผิวที่เปียกช้ืนซ้�ำยัง กางเกง สวมรองเทา้ หมุ้ ขอ้ และสวมถงุ เทา้ ซงึ่ ยืดหยุ่นได้ดี การจับและดึงออกตรงๆ อาจ การแต่งกายเช่นน้ี นอกจากจะเป็นปราการ ท�ำให้ทากหลุดออกไปไดย้ าก วธิ กี ารคอื ให้ใช้ หนงึ่ ในการปอ้ งกนั ทากไดแ้ ลว้ ยงั ชว่ ยปอ้ งกนั นว้ิ หมนุ กลงิ้ ตวั ทากไปมา เมอ่ื ความชน้ื จากตวั รา่ งกายของเราจากการขดี ขว่ นของกงิ่ ไม้ เศษ ทากแหง้ ลง ทากจะหลดุ ออกได้ง่าย ไม้ แมลง และสัตวม์ ีพิษอ่นื ๆ ได้อกี ด้วย 69คู่มือทอ่ งเทย่ี วอุทยานแหง่ ชาตแิ ก่งกระจาน

ดูนก อุทยานแห่งชาติแก่งกระจานนับว่าเป็น สถานท่ีแห่งหนึ่งที่นักนิยมธรรมชาติท้ังหลายยก ให้เป็นแดนสวรรค์ของเหล่านักดูนก ด้วยความ หลากหลายของสภาพป่าแก่งกระจานและด้วย ท�ำเลที่เหมาะสม ท�ำให้ที่นี่เป็นแหล่งรวมของ นกจากภาคเหนอื ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ภาค กลาง และภาคใต้ ตัง้ แต่นกชนดิ ท่พี บได้บนดอย สูงจนถึงนกท่ีพบได้ในพ้ืนท่ีต�่ำ ร้อยละ 50 ของ นกที่พบได้ในเมืองไทย หรือราว 500 ชนิด สามารถพบไดท้ ผี่ นื ปา่ แหง่ น้ี ทงั้ นกประจ�ำถน่ิ และ นกอพยพในฤดูหนาว เช่น นกปรอดหัวตาขาว คอื ตวั แทนของนกจากภาคเหนอื นกโพระดกคอ สีฟ้าเคราด�ำ คือ ชนิดท่ีบ่งบอกถึงที่มาจาก ภาคอสี าน และนกจาบคาเคราแดง นกั ดนู กทราบ ดีว่ามักพบทางภาคใต้ ท�ำให้อุทยานแห่งชาติ แก่งกระจานเป็นแหล่งรวมของบรรดาผู้รักการ ดนู ก ท่ีมาเยือนที่นอ่ี ยา่ งไมข่ าดสาย 70 คมู่ ือทอ่ งเทยี่ วอุทยานแห่งชาตแิ กง่ กระจาน

เส้นทางดูนกท่ีส�ำคัญ คือ เส้นทางข้ึนสู่เขา พะเนนิ ทุ่ง ช่วงแรกของเสน้ ทางต้งั แต่กโิ ลเมตรที่ 1-17 โดยทว่ั ไปเปน็ ปา่ เบญจพรรณ สภาพปา่ คอ่ น ข้างโปร่ง นกท่พี บจึงเป็นนกในปา่ โปร่ง เชน่ นก หัวขวานสามน้ิวหลังทอง นกโพระดกเคราแดง นกพญาปากกว้างอกสีเงิน นกกาฮัง และนก เขียวก้านตองหน้าผากสีทอง ส่วนตามริมห้วย ในป่าดงดิบชื้น มักปรากฏนกป่าลุ่มต�่ำ เช่น นกแต้วแล้วหูยาว นกหัวขวานปีกแดง ซึ่งจาก รายงานการส�ำรวจคาดการณ์ว่าป่าแก่งกระจาน อาจเปน็ ปา่ แหง่ เดยี วในประเทศไทยทพี่ บนกสอง ชนิดนี้หากินในพ้ืนที่เดียวกัน เนื่องจากโดยปกติ จะพบนกแตว้ แลว้ หยู าวในปา่ แถบภาคตะวนั ออก เฉียงเหนือและภาคเหนือ ส่วนนกหัวขวานปีก แดง เป็นนกประจ�ำถิ่นของป่าลมุ่ ตำ่� ทางภาคใต้ 71คู่มือท่องเทีย่ วอุทยานแหง่ ชาติแกง่ กระจาน

นกแตว้ แลว้ หูยาว Eared Pitta (Pitta phayrei) แมน้ กชนิดนจ้ี ะมสี ีสนั ไม่ฉูดฉาดสวยงาม แตก่ ็มีจดุ เดน่ ทนี่ ่ารัก คอื บรเิ วณหลังตาจะมกี ระจุกขนยาว เลยไปด้านท้ายทอยดูคล้ายหูสองข้าง อาศัยหากินและท�ำรังตามพ้ืนป่ารกของป่าเบญจพรรณ ป่าไผ่ และ ปา่ ดงดบิ อาหารจะเปน็ กลมุ่ ของสตั ว์ไมม่ กี ระดกู สนั หลงั ทเี่ คลอ่ื นไหวไดช้ า้ และดว้ ยสภาพถน่ิ ทม่ี นั เลอื กอาศยั สีสันลวดลายของมันท่ีออกสีน้�ำตาลกลมกลืนกับพื้นป่า บวกกับนิสัยแปลกประหลาดที่สามารถยืนนิ่งๆ อย่เู ปน็ เวลานานได้โดยไมข่ ยับเขยอื้ นเลย ทำ� ให้นักดนู กมองเห็นตวั มันไดย้ าก แตว้ แลว้ หยู าว เปน็ นกประจำ� ถนิ่ ทพี่ บได้ไมบ่ อ่ ยนกั แมจ้ ะมกี ารกระจายอยแู่ ทบทกุ ภาคของประเทศไทย (เว้นเพียงภาคกลางและภาคตะวันออก) ท�ำให้มันถูกจัดขึ้นบัญชีสัตว์ป่าคุ้มครองจ�ำพวกนก ตามบัญชีแนบ ทา้ ยพระราชบัญญัติ สงวนและคุ้มครองสัตว์ปา่ พ.ศ. 2535 72 คมู่ อื ทอ่ งเท่ียวอุทยานแห่งชาตแิ กง่ กระจาน

ต้ังแต่บริเวณกิโลเมตรท่ี 18 ไปจนสุดถนน เสมอ จากภาพทงี่ ดงามของพอ่ นกและแมน่ กชว่ ย ชว่ ยกนั ท�ำรงั วางไข่ และเลยี้ งลกู นอ้ ย ซง่ึ นกั ดนู ก บริเวณกิโลเมตรท่ี 36 ภูมิประเทศเปล่ียนเป็น ทั้งหลายต้องใช้ความระมัดระวังอย่างมากไม่ให้ ภเู ขาสลับซับซ้อน สภาพปา่ เปลยี่ นเป็นปา่ ดงดบิ อะไรไปเกยี่ วรงั จนขาดหล่นลงมา เขาและป่าดงดิบชื้นแน่นทึบ บริเวณนี้จึงพบนก ป่าสูงเช่นเดียวกับแถบอุทยานแห่งชาติดอย อินทนนท์ และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผาง เช่น นกปรอดหัวตาขาว นกแอ่นฟ้าหงอน นกกะลิงเขียดสีเทา นกหางร�ำหางยาว นกเสือ แมลงหัวขาว นกหัวขวานส่ีนิ้วหลังทอง โดย เฉพาะอยา่ งยง่ิ ชว่ งประมาณเดือนพฤษภาคมซ่ึง เปน็ ชว่ งเวลาทท่ี �ำรงั วางไขข่ องนกพญาปากกวา้ ง อกสเี งนิ รมิ ถนนตง้ั แตช่ ว่ งบา้ นกรา่ ง-พะเนนิ ทงุ่ น้ี จะมีชีวิตชีวาและเรียกรอยย้ิมจากนักดูนกได้ Sนiกlvพeญr-าbปrาeกaกsวt้าeงdอกBสroเี งaินdbill (Serilophus lunatus) ด้วยอกตลอดจนถึงล�ำตัวส่วนล่างสีเทาแกม ขาวสะอาดตากับลายสีเข้มและสดใสของนกชนิดน้ี ท�ำให้เป็นที่ประทับใจจนกลายเป็นนกตัวโปรดของ นกั ดนู กหลายๆ คนไป ส�ำหรบั ตัวเมีย อกจะมีแถบ คาดแคบๆ สีเงินพาดอยู่เหมือนใส่สร้อยคอ นกใน กล่มุ พญาปากกว้างนี้ มีปากทีก่ ว้างสมช่ือ เนอ่ื งจาก เป็นนกที่จับแมลงกินเป็นอาหาร แต่บินได้ ไม่ไวนัก จึงตอ้ งอาศยั ลกั ษณะปากกวา้ งๆ แบนๆ ชว่ ยในการ จับแมลง 73ค่มู อื ท่องเท่ยี วอุทยานแห่งชาติแกง่ กระจาน

74 คมู่มืออื ททอ่ อ่ งงเทเทีย่ ยี่ ววออทุ ทุยยานานแหแห่งชง่ าชตาแิตกแิ ่งกกง่ รกะจราะจนาน

อีกเหตุผลหนึ่งที่นักดูนกมุ่งหน้ามายัง ป่าแก่งกระจาน ก็เพื่อให้มีโอกาสได้เห็น นกกะลิงเขยี ดหางหนาม สักคร้งั ในชีวิต นกชนิด นเ้ี ปน็ นกชนดิ ใหมท่ ถี่ กู บนั ทกึ ภาพไวไ้ ดเ้ มอื่ ปี พ.ศ. 2535 บริเวณกิโลเมตรที่ 28 และพบว่าเป็น นกชนดิ ใหมข่ องเมืองไทย ซ่ึงปกตินกชนิดนี้จะมี ถ่ินอาศัยอยู่ในแถบภูมิภาคอินโดจีนจนถึง ประเทศจีนตอนใต้ การพบเห็นการท�ำรังวางไข่ ของนกชนดิ นใี้ นปา่ แกง่ กระจานเปน็ เครอื่ งยนื ยนั ได้เป็นอย่างดีว่า นกกะลิงเขียดหางหนาม เป็น นกของปา่ ใหญผ่ ืนนอ้ี ยา่ งแน่นอน นRaกcกkาeแtว-นtailed Treepie (Crypsirina temia) นกตัวสีด�ำตาสีฟ้าตัวน้ี แม้จะน้อยสีแต่มีความ สวยงาม บรเิ วณหนา้ ขนจะกระจกุ ตวั แนน่ เปน็ สดี ำ� เขม้ คล้ายก�ำมะหย่ี หางมีลักษณะยาวเด่นปลายหางแผ่ กว้างออก ปากหนาสีเทาเข้มถึงด�ำ นกกาแวนจะไม่ ค่อยพบลงหากินบนพื้นดิน นอกจากจะพบลงมาอาบ น้�ำบา้ ง อาหารของมัน ไดแ้ ก่ พวกลกู ไมแ้ ละเหลา่ แมลง ตา่ งๆ พบได้ ในหลายสภาพถน่ิ อาศัย ทั้งปา่ ละเมาะ ป่า ไผ่ ไปจนถึงป่าชายเลน ก็ยงั สามารถพบนกชนิดนี้ได้ 75คู่มอื ทอ่ งเท่ียวอทุ ยานแหง่ ชาติแก่งกระจาน

ดูผีเสือ้ ...นางฟ้าปีกสวย นอกจากจะเป็นสวรรค์ส�ำหรับนักดูนกแล้ว แหล่งดูผีเสื้อที่ส�ำคัญของอุทยานแห่งชาติ อทุ ยานแหง่ ชาตแิ กง่ กระจานยงั นบั วา่ เปน็ สวรรค์ แก่งกระจานอีกแหง่ หนึ่งกค็ ือ บริเวณริมล�ำธารท่ี ส�ำหรับนักดูผีเสื้ออีกด้วย โดยจะพบผีเสื้อ ลัดเลาะไปตามเส้นทางข้ึนน้�ำตกแพรกตะคร้อ หลากหลายชนิดที่มาจากท้ังภาคตะวันตกและ ซึ่งอยู่บริเวณหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ภาคเหนอื ในเขตอนิ เดยี -เมยี นมาร์ และภาคตะวนั กจ.17 (แพรกตะคร้อ) ผีเสื้อเด่นๆ ที่พบเห็นได้ ออกในเขตอนิ โดจนี เชน่ ผเี สอื้ นางพญากอ็ ดเฟรย์ ไม่ยากนัก เช่น ผีเส้ือหางติ่งนางละเวง ผีเสื้อ ผเี สื้อด�ำพาดขาว ผเี สือ้ หางตงิ่ สะพายเขียว และ หนอนใบรักฟ้าใหญ่ ผีเสื้อหางมังกรเขียว และ ผเี สอ้ื หางตง่ิ สะพายขาว นอกจากบ้านกรา่ งแล้ว ผีเส้ือจรกาด�ำขาว 76 ค่มู ือท่องเที่ยวอทุ ยานแห่งชาตแิ ก่งกระจาน

ผีเส้ือหางติ่งนางละเวง Great Mormon (Papilio memnon) ผีเส้ือชนิดนี้ชอบหากินตามล�ำห้วย ตามทางเดินในป่าที่มีแสงแดดส่อง หรือตามพุ่มดอกไม้ป่า ทัง้ สองเพศมีพ้นื ปีกท้งั สองด้านสดี ำ� เพศผ้แู ตม้ สแี ดงบริเวณโคนปกี ของปกี ล่าง เพศเมียแตม้ สแี ดงบรเิ วณ โคนปกี ทง้ั ปีกบนและปกี ล่าง เพศผ้จู ะมีรปู แบบเดยี ว เปน็ ตัวท่เี ราเห็นได้โดยทัว่ ไป ส�ำหรบั ตวั เมีย มีรปู แบบ ท่มี ีความแตกตา่ งกันมากถงึ 7 แบบด้วยกัน 77ค่มู อื ทอ่ งเท่ยี วอทุ ยานแห่งชาติแกง่ กระจาน

การจะดูผีเสื้อให้ได้อรรถรส นักดูผีเส้ือจะ ช่วงเวลากลางวันอากาศเริ่มร้อนพวกเขาจะ ต้องเรียนรู้และเข้าใจพฤติกรรมของผีเส้ือ จึงจะ พาปกี สวยไปหลบพกั ตามรม่ ไมแ้ ละออกหากนิ อกี ชว่ ยใหเ้ ราเลอื กเวลาและวางแผนการท�ำกจิ กรรม คร้ังในช่วงประมาณบ่ายสามโมงถึงห้าโมงเย็น ไดด้ ีขึ้น ผเี ส้ือจะกนิ ของเหลวท่ีมแี ร่ธาตตุ ่างๆ ซง่ึ หากฝนตกก็จะหลบอยู่ตามใบไม้และออกหากิน ผเี สอื้ ทอ่ี ยใู่ นปา่ สามารถกนิ อาหารไดห้ ลากหลาย ใหมห่ ลงั ฝนหยดุ สว่ นวนั ทฟี่ า้ ครม้ึ เมฆมากอากาศ ทงั้ นำ้� หวานจากดอกไม้ ทช่ี น้ื แฉะ ตามล�ำหว้ ย รมิ มคี วามชนื้ สงู ผเี สอ้ื มกั ไมค่ อ่ ยออกหากนิ พอยำ�่ คำ�่ ถนน ตามดนิ โปง่ ผลไมเ้ นา่ หรอื แมก้ ระทงั่ มลู สตั ว์ เหล่าผีเสื้อกลางวันจะหยุดหากินและพักน่ิงๆ พวกมันมกั หากนิ ร่วมกันหลายชนิดเปน็ ฝงู ใหญ่ๆ ตามใบไม้ ปล่อยให้ผเี ส้อื กลางคนื ออกมาโฉบหา ในช่วงเวลาประมาณแปดโมงถึงสิบโมงเช้า หลัง อาหารสลับกันไป...รู้พฤติกรรมเช่นน้ีของผีเสื้อ จากผ่ึงปีกรับแสงแดดให้เลือดไหลเวียนและปีก แล้ว...จะได้รู้ว่าจะเวลาไหนท่ีเหมาะจะดูผีเสื้อ แห้งสนิท มากทส่ี ุด ผีเสื้อกลางวนั กบั ผีเส้ือกลางคืน ตา่ งกันอย่างไร ข้อสังเกตงา่ ยๆ ระหว่างผเี สือ้ กลางวนั และผเี ส้ือกลางคนื หนวด การกางปีกเวลาเกาะ ผเี สือ้ กลางวัน หนวดทง้ั สองคจู่ ะเปน็ เสน้ ยาวๆ ตรงปลาย สว่ นใหญ่มกั ตง้ั ปกี ขน้ึ แนบชดิ กัน ผเี สอ้ื กลางคืน เป็นป่มุ เลก็ ๆ สว่ นใหญม่ ักกางปีกราบ หนวดจะมลี กั ษณะคล้ายซ่หี วี นอกจากความงามของปกี ทช่ี ว่ ยใหโ้ ลกสดใสแลว้ ผีเสื้อยังมีบทบาทส�ำคัญในห่วงโซ่อาหารของระบบ นิเวศ เนื่องจากผีเส้ือจะกินใบไม้และน�้ำหวานจาก เกสรดอกไม้ ซงึ่ ท�ำใหม้ นั กลายเปน็ ผชู้ ว่ ยผสมพนั ธพ์ุ ชื หลายชนิดโดยไม่รู้ตัว น่ันเท่ากับว่าเป็นการช่วย กระจายพันธ์ุพืชและเพ่ิมพนื้ ทป่ี า่ ไดเ้ ป็นอยา่ งดี 78 คมู่ ือทอ่ งเทยี่ วอทุ ยานแห่งชาตแิ ก่งกระจาน

เดนิ ทางตามสายน้ำ�ศักดสิ์ ทิ ธ์ิ... จากถนิ่ ก�ำเนดิ ทา่ มกลางเทอื กเขาสลบั ซบั ซอ้ น ป่าท่ีแสนบริสุทธิ์ท�ำให้แม่น�้ำเพชรบุรี จึงเป็น 1 แห่งตะนาวศรี ที่เป็นด่ังผืนป่าใหญ่สุดของ ใน 5 สายน�้ำศักด์ิสิทธิ์ของสยามประเทศ และ ประเทศไทย ท�ำให้ท่ีนี่มีส่ิงที่น่าสนใจมากมาย นอกจากน้ียังเป็นน�้ำเสวย ส�ำหรับเคร่ืองต้นของ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ความพิเศษธรรมชาติ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และ และแมน่ ำ้� ศกั ดส์ิ ทิ ธแ์ิ หง่ ผนื ปา่ แกง่ กระจาน ทใ่ี คร พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้สัมผัสล้วนบอกเป็นเสียงเดียวกันถึงความ ซงึ่ มคี �ำกลา่ วขานวา่ นำ้� เพชรฯ นน้ั จดื อรอ่ ยกวา่ นำ้� เย็นสดชื่นของสายน�้ำจากผืนป่าลึกแห่งนี้... จากแหล่งอ่ืนใดในโลก จากความส�ำคัญของ ต้นน้�ำเพชรบุรี โบราณราชประเพณีและยังเป็นน�้ำเสวยของ ตามโบราณราชประเพณีจะใช้แมน่ ำ�้ 5 สาย พระเจา้ แผน่ ดนิ ถงึ สองพระองค์ ยอ่ มแสดงใหเ้ หน็ ของแผน่ ดนิ นี้ ไดแ้ ก่ แมน่ ำ้� บางปะกง แมน่ ำ้� ปา่ สกั ว่าแม่น้�ำแห่งน้ีมีความน่าสนใจเพียงใด และการ แมน่ ำ�้ ท่าจนี แม่นำ�้ แม่กลอง และแมน่ ้�ำเพชรบรุ ี เข้าไปสัมผัสยังต้นน้�ำแห่งน้ี นอกจากจะได้เห็น ในการพระราชพิธีต่างๆ อาทิ พิธีการถือน้�ำ ความงดงามตามธรรมชาติแล้ว ยังจะได้เห็น พระพพิ ฒั นส์ ตั ยา ซงึ่ คาดวา่ จากตน้ ก�ำเนดิ จากผนื สรรพชวี ติ มากมายตลอดสองฝง่ั นำ้� อกี ด้วย 79คมู่ ือทอ่ งเท่ยี วอุทยานแหง่ ชาติแก่งกระจาน

ส�ำหรบั จดุ ทเี่ รยี กวา่ ตน้ นำ�้ เพชรนน้ั อยบู่ รเิ วณ ผ่านหมู่บ้านเล็กๆ ของชาวกะหร่าง ท่ีเข้ามาต้ัง ดา้ นล่างน�ำ้ ตกทอทพิ ย์ลงมา โดยบรเิ วณดังกล่าว รกรากอยใู่ นนมี้ านานแสนนาน เรยี กวา่ บา้ นโปง่ ลกึ เปน็ ผนื ปา่ อดุ มสมบรู ณม์ าก และยงั เปน็ จดุ เรมิ่ ตน้ และบ้านบางกลอย ซึ่งจะได้เห็นภาพชีวิตของ ลอ่ งเรอื สัมผสั สายนำ้� เพชรบุรอี กี ดว้ ย ผคู้ นทอี่ ยรู่ ว่ มกบั ผนื ปา่ มานานแสนนาน ทวา่ กย็ งั ส�ำหรับสภาพโดยท่ัวไปของล�ำน้�ำแห่งน้ี จะ รกั ษาเอาไว้ได้อย่างมากมาย มีน�้ำใสจนมองลงไปเห็นหินในท้องน�้ำได้อย่าง ความสนุกสนานและงดงามของการล่อง สบายแม้ว่าจะเป็นฤดูฝนก็ตาม บนก้อนหินใน ตน้ นำ�้ เพชร ใชเ่ พยี งแคค่ วามการสรา้ งความสขุ ให้ ล�ำธารมีตน้ ไครน้ ้ำ� ไทรหิน ก่มุ น�้ำ ข้นึ อยมู่ ากมาย กับตัวเองเท่าน้ัน ทว่ายังได้เรียนรู้และสัมผัสกับ สว่ นสองฝง่ั บา้ งกเ็ ปน็ โปง่ สตั ว์ ทจ่ี ะมสี ตั วป์ า่ ลงมา การก�ำเนดิ ของสายนำ�้ ทม่ี าจากผนื ปา่ ใหญ่ การให้ กินดินโป่งอยู่เป็นประจ�ำ และหากไปกันอย่าง ความส�ำคัญของแม่น้�ำท่ีจะน�ำมาท�ำน้�ำศักดิ์สิทธิ์ เงยี บๆ กม็ โี อกาสไดเ้ จอสตั วแ์ ปลกๆ ไมย่ ากเลย รวมไปถงึ นำ�้ เสวยของพระมหากษตั รยิ ข์ องไทยใน นอกจากน้ี ยงั มโี ป่งผีเสอ้ื ซงึ่ จะมีผีเสือ้ กลุ่มใหญๆ่ อดีต ท่สี �ำคญั ในวันท่ี 27 สิงหาคมของทกุ ปี เป็น หลายรอ้ ยตวั ลงกนิ เกลอื แรจ่ ากโปง่ เหลา่ นอ้ี กี ดว้ ย วันท่ีชาวเพชรบุรีจัดให้มีงานอนุรักษ์แม่น�้ำ และหากโชคดีก็อาจจะได้เจอกับจระเข้น�้ำจืด เพชรบุรีอีกด้วย นับเป็นส่ิงดีงามของผู้คนบน สายพันธุ์แท้ๆ จากผืนป่าแห่งนี้ด้วย ซึ่งใน แผน่ ดนิ น้ี ทนี่ อกจากจะใชป้ ระโยชนม์ ากมายจาก ประเทศไทยมรี ายงานไวเ้ พยี งไม่ก่ีแห่งเทา่ น้นั แม่น�้ำแล้ว ยังต้องช่วยกันรักษาเอาไว้ให้งดงาม จากผนื ปา่ กวา้ งบางชว่ งของการลอ่ งแกง่ กจ็ ะ และสดใสอีกนานแสนนาน จSiรaะmเขe้นs้�ำeจืดCrocodile Crocodylus siamensis เป็นจระเข้ขนาดปานกลาง ความยาวประมาณ 3-4 เมตร ลกั ษณะคลา้ ยจระเขน้ ำ้� เคม็ ตา่ งทม่ี เี กลด็ ทา้ ยทอย (Post occipital scale) จำ� นวน 4 เกลด็ เห็นได้เด่นชดั มีปากทส่ี ัน้ ทู่มากกว่าจระเข้น�้ำเค็ม และที่เป็นเอกลักษณ์ของจระเข้ชนิดน้ี คอื บรเิ วณปลายปากสว่ นบนมปี มุ่ นนู ทรงกลมเรยี กวา่ กอ้ นขหี้ มา ซงึ่ เปน็ สว่ นทจี่ ะโผล่ใหเ้ หน็ ไดเ้ มอ่ื ลอยอยู่ บนผวิ น้�ำ ปัจจบุ นั จระเขช้ นดิ น้ีได้สูญหายไปเกอื บหมดแล้ว เช่ือวา่ ในธรรมชาตเิ หลืออยเู่ พียงไมก่ ี่แหง่ และ ล�ำน้ำ� เพชร ป่าแก่งกระจานกเ็ ปน็ อกี แห่งหนง่ึ ซึง่ มรี ายงานการพบจระเข้น้ำ� จืดอาศยั อยู่ 80 คูม่ อื ท่องเทยี่ วอทุ ยานแหง่ ชาตแิ กง่ กระจาน

สองลอ้ ทอ่ งธรรมชาติ ส�ำหรับกิจกรรมท่ีน่าสนใจอีกประเภทที่ เพราะมีความลาดชันสูง ซึ่งระหว่างทางน้ัน ใกลช้ ดิ ธรรมชาตอิ ยา่ งยงิ่ รวมทงั้ ไมส่ รา้ งมลภาวะ สามารถท�ำกจิ กรรมดนู ก ดผู เี สอ้ื ควบคกู่ นั ไปดว้ ย ใหก้ บั ผนื ปา่ อกี ดว้ ย แถมยงั ไปไดเ้ รว็ และไกลกวา่ ไดเ้ ปน็ อยา่ งดี การเดินอีกด้วย ถูกต้องแล้วนั่นคือ จักรยาน ดังน้ันกิจกรรมการปั่นจักรยานจึงมีความ เสือภูเขา ท่ีจะน�ำเราเข้าไปยังผืนป่าธรรมชาติได้ น่าสนใจยิ่งนัก เพราะนอกจากจะไม่ท�ำลาย อยา่ งเงยี บเชยี บ ไมช่ า้ จนเกนิ ไป และมองอะไรได้ ส่ิงแวดล้อม ยังท�ำให้ใกล้ชิดธรรมชาติได้เป็น ไกล รวมทง้ั สะดวกสบายมากๆ เสน้ ทางทม่ี ผี นู้ ยิ ม อยา่ งดี รวมถงึ สขุ ภาพแขง็ แรงอกี ดว้ ย มาปั่นจักรยานน้ันมีอยู่สองกลุ่ม คือ กลุ่มที่ ปน่ั จกั รยานเพอ่ื ออกก�ำลงั กาย กม็ กั จะเนน้ บรเิ วณ สนั เขอื่ น และรอบๆ ทที่ �ำการอทุ ยานฯ ส่วนกลุ่มสัมผัสธรรมชาติ มักจะปั่นไปตาม ถนนบรเิ วณบา้ นกรา่ งไปตามเสน้ ทางสยู่ อดพะเนนิ ทงุ่ และสว่ นใหญม่ กั จะปน่ั ไปจอดชมธรรมไป และ จะวกกลับตรงบริเวณทางข้ึนยอดเขาพะเนินทุ่ง นัง่ เรอื ชมธรรมชาติอ่างเก็บน้�ำแก่งกระจาน ล่องเรือสัมผัสธรรมชาติเหนือทะเลสาบ เขื่อนแก่งกระจาน ชมความงามของผืนป่าอัน อดุ มสมบรู ณ์ และวิถีชวี ติ ของชมุ ชนชาวกะหร่าง หากโชคดีระหว่างล่องเรือมีโอกาสเจอสัตว์ป่าลง มากินน้�ำอีกด้วย ความงดงามของทัศนียภาพ ของภูเขาที่โอบล้อมผืนน�้ำท�ำให้เราเห็นสิ่งต่างๆ มาก หากมีเวลาอย่าลืมกิจกรรมนั่งเรือหางยาว ชมความงดงามของผืนป่าแก่งกระจาน 81คูม่ อื ทอ่ งเทย่ี วอทุ ยานแห่งชาตแิ กง่ กระจาน

แปลฏะโิทปินรทแ่อกงรเมทท่ีย่อวงเท่ยี ว 82 คู่มมืออื ททอ่ อ่ งงเทเท่ียยี่ ววออุททุยยานานแหแห่งชง่ าชตาิแตกแิ ง่กกง่ รกะจราะจนาน

ด้วยต�ำแหน่งที่ตั้งของอุทยานแห่งชาติ มรสุมตะวันตกเฉียงใต้ซึ่งจะพัดประจ�ำใน แก่งกระจานอยู่ภายใต้อิทธิพลของลมมรสุมที่ ฤดูฝนและเปน็ ลมท่พี ัดผา่ นมหาสมุทรอินเดยี จึง พัดเวียนประจ�ำเป็นฤดูกาลท้ังหมด 2 ชนิด คือ ท�ำใหป้ ระเทศไทยมฝี นตกมาก แตเ่ นอ่ื งจากพนื้ ท่ี พดั จากทศิ ตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ในฤดหู นาวเรยี ก อุทยานแห่งชาติแก่งกระจานอยู่บริเวณด้านหลัง วา่ มรสมุ ตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ท�ำใหพ้ นื้ ทอี่ ทุ ยาน ของเทือกเขาตะนาวศรี ซ่ึงปิดกั้นทางลมน้ีไว้จึง แห่งชาติซึ่งอยู่ทางตอนบนของภาคใต้ฝั่งตะวัน ท�ำใหม้ ฝี นตกนอ้ ยในชว่ งฤดฝู น สภาพอากาศของ ออกมีฝนน้อยในช่วงฤดูหนาว และมีอากาศเย็น ฤดกู าลจึงเป็นปัจจัยส�ำคญั ในการก�ำหนดฤดกู าล เป็นครั้งคราวคล้ายคลึงกับภาคกลาง แต่ในช่วง ท่องเท่ียวของอุทยานแห่งชาติแก่งกระจานเช่น ตน้ ฤดอู าจมีฝนตกชุกได้ส่วน เดียวกบั อทุ ยานแห่งชาตอิ ่ืนๆ ของประเทศ ฤดฝู น (พฤษภาคม-ตุลาคม) และผ่ึงปีกกันอย่างสบายใจ ช่วงน้ีจึงเหมาะ ส�ำหรับการดนู ก และผีเส้อื ฤดกู าลแหง่ ความอดุ มสมบรู ณ์ คนื ธรรมชาติ กลางและปลายฤดู ให้ฟื้นตัว ราวเดือนสิงหาคมเป็นต้นไป ฝนที่น่ีจะเริ่ม เมื่อเริ่มเข้าสู่ฤดูฝน เม่ือฝนแรกมาเยือน ดู ตกหนักมากขึ้นและจะหนักสุดในช่วงประมาณ เหมือนว่าทุ่งหญ้าทั้งหลายจะมีชีวิตชีวาข้ึนมา เดอื นตลุ าคม ล�ำหว้ ยและนำ้� ตกมนี ำ�้ มาก อทุ ยาน กอ่ นใคร ตน้ หญา้ ชนดิ ตา่ งๆ ทพี่ กั ตวั เองในฤดแู ลง้ แห่งชาติแก่งกระจานจะปิดฤดูกาลท่องเท่ียว จะเรม่ิ ระบดั แตกใบเขยี วขจเี ตม็ ทอ้ งทงุ่ นกนานา พะเนินทุ่งในช่วงเวลานี้ เพื่อให้ผืนป่าบริเวณน้ี ชนิดเร่ิมจับคู่สร้างรังวางไข่ ซ่ึงเป็นฤดูกาลท่ีมี ได้พักฟื้นตัว และท่ีส�ำคัญช่วงเวลานี้อาจเกิด อาหารและนำ้� อดุ มสมบรู ณ์ พอ่ นกแมน่ กสามารถ อันตรายจากลมพายุ ต้นไม้หักโค่น และน้�ำป่า เลยี้ งลกู นอ้ ยทเ่ี กดิ มาไดอ้ ยา่ งไมล่ �ำบาก ในขณะท่ี ไหลหลาก ซง่ึ ไม่ปลอดภัยแก่นักทอ่ งเท่ียว ผีเส้ือหลายชนิดเร่ิมออกจากดักแด้ มาชุมนุมกัน ตามลานโล่งท่ีมีแสงแดดส่องถึง หรือรุมกินโป่ง 83คู่มือทอ่ งเท่ียวอทุ ยานแห่งชาติแกง่ กระจาน

ฤดหู นาว (พฤศจกิ ายน–มกราคม) ฤดูรอ้ น (กมุ ภาพนั ธ–์ เมษายน) ฤดกู าลแหง่ ความสขุ สนั ต์ ฤดกู าลแหง่ สสี นั ยามน้ีเป็นช่วงท่ีลมมรสุมตะวันออกเฉียง เน่ืองจากสภาพป่าส่วนใหญ่เป็นป่าดงดิบ เหนือพัดปกคลุมประเทศไทย ท�ำให้อุณหภูมิ ท�ำให้ผืนป่าส่วนใหญ่ยังชุ่มชื้น แม้อากาศจะ ทวั่ ไปและมอี ากาศหนาวเยน็ เรม่ิ ตน้ ฤดผู สมพนั ธ์ุ อบอ้าวข้ึน อาจมีไฟป่าตามขอบชายป่าเกิดข้ึน ของสัตว์ป่าส่วนใหญ่ ในขณะที่นกอพยพจาก แต่นั่นก็คือฤดูกาลตามธรรมชาติ ขณะท่ีป่า ถ่ินหนาวเริ่มเคล่ือนย้ายเข้ามาพ่ึงพิงและสมทบ เบญจพรรณและป่าเต็งรังเร่ิมเปลี่ยนสี ผลัดใบ กับนกประจ�ำถ่ินในป่าแก่งกระจานมากข้ึน ทุ่งหญ้าที่เคยเขียวขจีเปล่ียนเป็นสีน�้ำตาลและ กิจกรรมดูนกเวลานี้จึงดูคึกคักไม่แพ้ฤดูท�ำรัง โปรยเมล็ดและรอน้ำ� ฝนจากฤดูกาลตอ่ ไป ฝูงนก วางไข่ยามฝนโปรย น้�ำในแม่น้�ำก็ยังคงมีน้�ำมาก อพยพเรมิ่ เคลอ่ื นยา้ ยกลบั ถนิ่ ฐานเดมิ ผเี สอื้ ยงั คง ปา่ ยงั คงความชมุ่ ชน้ื ยามนจ้ี งึ เหมาะอยา่ งยง่ิ ทจ่ี ะ ออกมาชุมนุมกินน้�ำตามขอบล�ำธาร ส่ิงที่น่า ชมทะเลหมอกอนั กวา้ งใหญเ่ หนอื หบุ เขาพะเนนิ ทงุ่ อศั จรรยใ์ นยามทท่ี กุ อยา่ งเรม่ิ หยดุ นง่ิ กค็ อื ดอกไม้ นอนพักแรมกางเต็นท์ให้ความหนาวแห่ง ป่าในหน้าร้อนเรมิ่ ออกดอกอวดสีสัน โดยเฉพาะ ธรรมชาตโิ อบกอด พรอ้ มๆ กบั การขบั กลอ่ มจาก กลว้ ยไมป้ ่า เหลา่ สรรพสตั วท์ เ่ี รยี กรอ้ งหาคู่ สตั วป์ า่ หลายชนดิ เร่ิมติดตามตัวเมียไม่ห่าง ภาพสัตว์ป่าคลอเคลีย ตามประสาจึงหาดูได้ไม่ยากในยามนี้ ไอหมอก ยามเช้าเหนือเข่ือนแก่งกระจานยิ่งขับให้ บรรยากาศท่องเที่ยวในฤดูกาลนี้สุขสันต์ย่ิงกว่า ฤดูกาลไหนๆ 84 คู่มือท่องเท่ยี วอทุ ยานแหง่ ชาตแิ กง่ กระจาน

8585คมู่ อื ท่องเทยี่ วอทุ ยานแหง่ ชาตแิ ก่งกระจาน

86 คู่มอื ท่องเที่ยวอทุ ยานแห่งชาติแกง่ กระจาน

เตรยี มตวั ใหพ้ รอ้ มกอ่ นเดนิ ทาง อทุ ยานแหง่ ชาตเิ ปน็ แหลง่ รวมทรพั ยากรธรรมชาตทิ ส่ี �ำคญั การทอ่ งเทย่ี วในอทุ ยานแหง่ ชาติ จึงมีความพิเศษกว่าแหล่งท่องเที่ยวท่ัวๆ ไป กล่าวคือ ทุกย่างก้าวในอุทยานแห่งชาติอาจก่อให้ เกดิ อนั ตรายตอ่ ผู้มาทอ่ งเทยี่ วและสภาพธรรมชาติไดต้ ลอดเวลา ในขณะเดียวกนั ทกุ ก้าวย่างนนั้ ก็มีส่ิงน่าทึ่งมากมายให้เราได้ท�ำความรู้จัก เรียนรู้ ตลอดจนช่ืนชมความงดงามตามธรรมชาติท่ี แท้จริง ดังน้ัน ผู้ท่ีมาท่องเที่ยวในอุทยานแห่งชาติจะต้องระมัดระวังเป็นพิเศษท่ีจะไม่ให้การ ท่องเท่ียวของตนไปกระทบกระเทือนต่อสภาพธรรมชาติ พร้อมๆ กับไม่ควรพลาดท่ีจะเรียนรู้ ท�ำความรู้จัก และเพลิดเพลนิ ไปกบั ความมหัศจรรยท์ ีธ่ รรมชาติไดส้ ร้างสรรค์ขน้ึ 87คู่มอื ทอ่ งเทย่ี วอุทยานแห่งชาตแิ ก่งกระจาน

88 คู่มอื ท่องเที่ยวอทุ ยานแห่งชาติแกง่ กระจาน

หากท่านต้องการไปท่องเที่ยวเพียงเพื่อ แล้วล่ะก็ ท่านอาจจะต้องเตรียมตัวมากข้ึน เปลย่ี นทน่ี อน ทก่ี นิ หรอื เปลย่ี นบรรยากาศในชว่ ง นอกจากนี้ อุทยานแห่งชาติหลายแห่งมักอยู่ วันหยุดเท่าน้ัน ก็คงไม่ต้องเตรียมตัวอะไร กลางป่าท่ีมีความเปราะบางสูง จึงมีการพัฒนา มากมายนัก แต่หากปรารถนาท่ีจะไปเย่ียมชม สิ่งอ�ำนวยความสะดวกเพ่ือรองรับผู้มาท่องเท่ียว อุทยานแห่งชาติให้ได้อรรถรส ได้เรียนรู้และ ไม่มากนัก ดังนั้น การเที่ยวอุทยานแห่งชาติ ท�ำความรู้จักกับสิ่งมีชีวิตต่างๆ ภายใต้อ้อมกอด จึงอาจไมส่ ะดวกสบายอยา่ งทค่ี าดหวังไว้ ของป่าเขาในรูปแบบการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ก่อนไปเทย่ี วอุทยานแหง่ ชาติ ศึกษาข้อมูลเก่ียวกับแหล่งท่องเท่ียวหรืออุทยานแห่งชาติน้ันโดยละเอียด เช่น สภาพ อากาศ การเดนิ ทาง ส่ิงอ�ำนวยความสะดวกท่ีมี/ไม่มี กจิ กรรมนันทนาการ กฎระเบยี บ และ อ่ืนๆ ทั้งน้ีเพ่ือท่ีท่านจะได้เตรียมอุปกรณ์ต่างๆ ได้อย่างครบถ้วน รวมถึงเตรียมตัวเตรียมใจ ทีจ่ ะพบกับสิง่ ทไ่ี ม่อาจคาดเดาไดด้ ้วย แม้อุทยานแห่งชาติแก่งกระจานจะอยู่ใน • เสือ้ กนั หนาว ถงุ เทา้ หมวก และอปุ กรณ์ ภาคตะวนั ตกและคอ่ นไปทางใตข้ องประเทศ แต่ ให้ความอบอนุ่ ทว่ามีอากาศเย็นตลอดท้ังปี โดยมีอากาศเย็นใน ตอนดึกและตอนเช้า ส่วนตอนกลางวันอากาศ • เสอื้ ผา้ ควรเปน็ เสอ้ื แขนยาว กางเกงขายาว เย็นสบาย ดังน้ัน ส่ิงท่ีขาดไม่ได้ส�ำหรับการมา • ยาประจ�ำตัว เยอื นอุทยานแหง่ ชาติแก่งกระจาน กค็ ือ 89คูม่ ือทอ่ งเทย่ี วอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน

ศูนยบ์ ริการนกั ท่องเท่ียว...ประตสู ู่อุทยานแห่งชาติ เมื่อเดินทางมาถึงอุทยานแห่งชาติ ท่าน ตลอดจนสามารถติดต่อขอความช่วยเหลือจาก ควรเขา้ ไปตดิ ตอ่ ทใี่ นศนู ยบ์ รกิ ารนกั ทอ่ งเทย่ี วเปน็ เจ้าหน้าท่ีได้ท่ีน่ี นอกจากนี้ ภายในศูนย์บริการ สงิ่ แรก ทา่ นสามารถขอรบั การบรกิ ารตา่ งๆ อยา่ ง นกั ทอ่ งเทย่ี วยงั มนี ทิ รรศการใหค้ วามรแู้ ละขอ้ มลู ครบถว้ นในทเ่ี ดยี ว ทงั้ การตดิ ตอ่ ทพี่ กั ขอ้ มลู แหลง่ ต่างๆ ของอุทยานแห่งชาติแก่งกระจานอย่าง ท่องเที่ยวในอุทยานแห่งชาติ วีดิทัศน์แนะน�ำ ครบถ้วน หรืออาจเรียกได้ว่าเป็นศูนย์กลาง อุทยานแห่งชาติ ของท่ีระลึก เจ้าหน้าที่น�ำทาง การบริการของอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน และแนะน�ำกิจกรรมต่างๆ เช่น ดูนก ดูผีเสื้อ กว็ ่าได้ ส�ำรวจสัตว์ป่า และเดินป่าศึกษาธรรมชาติ 90 คมู่ อื ทอ่ งเท่ียวอทุ ยานแห่งชาตแิ กง่ กระจาน

ชว่ ยกนั คนละไม้ละมือ...เม่อื ถงึ อุทยานแหง่ ชาติแลว้ • ไม่ควรส่งเสียงดัง หรือสร้างความร�ำคาญให้แก่สัตว์ป่าและผู้อ่ืน ทุกคนมี สิทธิเทา่ เทยี มกนั ในการแสวงหาความสงบในอุทยานแห่งชาติ • ไม่ขีดเขียนในที่ต่างๆ เพราะนอกจากจะก่อให้เกิดทัศนะอุจาดแล้ว ยังเปน็ การประจานนิสัยของผูเ้ ขยี นได้เป็นอยา่ งดี • ไม่เกบ็ พืช ดอกไม้ จบั สตั ว์ และสิง่ ตา่ งๆ ออกจากอุทยานแห่งชาติ เพราะ ทั้งหมดล้วนประกอบข้ึนเป็นธรรมชาติซ่ึงทุกคนมีสิทธิเท่าเทียมกันใน การชน่ื ชม • ท้ิงขยะในถังขยะท่ีทางอุทยานแห่งชาติจัดเตรียมไว้ และจะดียิ่งขึ้น ถา้ ช่วยกันเกบ็ ขยะท่ีพบเหน็ ตามสถานท่ี หรือเสน้ ทางท่องเที่ยว • ควรน�ำขยะที่เกดิ จากกจิ กรรมของท่านกลบั มาทง้ิ ในเขตเมอื ง • ไมน่ �ำภาชนะทที่ �ำดว้ ยโฟมเขา้ ไปในเขตอทุ ยานแหง่ ชาติ ในอทุ ยานแหง่ ชาติ บางแห่งจะมีการก�ำหนดเขตควบคุมพิเศษในการน�ำสิ่งที่จะก่อให้เกิดเป็น ขยะเข้าไปในพื้นท่ี โดยจะต้องแจ้งจ�ำนวนบรรจุภัณฑ์ท่ีท�ำจากพลาสติก แก้ว และอะลูมิเนียม หรือวัสดุท่ีมีผลกระทบต่อทรัพยากรธรรมชาติและ ส่ิงแวดล้อมทุกประเภท ให้เจ้าหน้าที่ทราบ ณ จุดตรวจสอบ เพ่ือเป็นการ ควบคมุ และลดปรมิ าณขยะจากบรรจภุ ณั ฑท์ ท่ี �ำจากวสั ดยุ อ่ ยสลายยากทกุ ประเภท เป็นการดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติป้องกันมิให้เกิดความ เสียหายต่อระบบนิเวศในอุทยานแห่งชาติตลอดจนรักษาสภาพแวดล้อม มิให้ถูกท�ำลาย • งดน�ำเครื่องดมื่ แอลกอฮอลเ์ ข้ามารับประทานในอุทยานแหง่ ชาติ • ให้เดินในเส้นทางท่ีอุทยานแห่งชาติก�ำหนด และจอดรถ/ยานพาหนะใน จดุ ท่ีอทุ ยานแหง่ ชาตจิ ดั ไว้ให้ • กางเตน็ ทใ์ นบริเวณทอี่ ทุ ยานแหง่ ชาติก�ำหนด • ปฏบิ ตั ติ ามกฎระเบยี บ และค�ำแนะน�ำของเจ้าหน้าท่อี ยา่ งเคร่งครัด 91คมู่ อื ท่องเทย่ี วอทุ ยานแห่งชาติแกง่ กระจาน

สง่ิ อ�ำ นวยความสะดวก ทีพ่ ักแรม/บ้านพกั ทพี่ กั ในอทุ ยานแหง่ ชาตแิ ก่งกระจาน แบง่ ออกเปน็ 4 โซน ได้แก่ โซน ที่ต้ัง ชือ่ ทพี่ ัก ลกั ษณะทพ่ี กั รายละเอียด 1 บรเิ วณทท่ี �ำการ แกง่ กระจาน 101 (ใจแผน่ ดนิ 2) บ้านพกั เดีย่ ว ห้องนอน ห้องน้ำ� คน/หลัง อทุ ยานแหง่ ชาติ บ้านพกั เดย่ี ว 326 (บนเนนิ เขา) แก่งกระจาน 102 (ใจแผน่ ดนิ 3) บา้ นพักเด่ียว 329 แกง่ กระจาน 103 (ใจแผ่นดิน 4) บา้ นพักเดี่ยว 326 บ้านพักเด่ยี ว 329 แก่งกระจาน 107 (ประสพสุข 3) 329 - 338 แกง่ กระจาน 108 (ประสพสขุ 4) - 1 4 10 - 124 2 บอทุริเยวาณนทแท่ีห�ง่ำกชาารติ แก่งกระจาน 203 (รมิ น�้ำ) - 124 (รมิ อา่ งเก็บน้�ำ) แกง่ กระจาน 204 (รมิ น�้ำ) - 124 แกง่ กระจาน 208 (รมิ น้ำ� 1) - 124 - 124 แก่งกระจาน 209 (ริมน�ำ้ 2) - 124 - 124 แก่งกระจาน 210 (รมิ นำ้� 3) - 124 คา่ ยเยาวชน --- แก่งกระจาน 211 (ริมนำ้� 4) บ้านพักเดี่ยว 113 แกง่ กระจาน 212 (ริมน�้ำ 5) บา้ นพักเดีย่ ว 113 บา้ นพกั เดย่ี ว 113 แกง่ กระจาน 213 (ริมน�้ำ 6) บ้านพักเดี่ยว 113 แกง่ กระจาน 214 (รมิ น้�ำ 7) แกง่ กระจาน 215 (ริมน�้ำ 8) 3 บริเวณหน่วยพิทกั ษ์ แก่งกระจาน 931-934 อทุ ยานแห่งชาติท่ี กจ.4 (บา้ นกรา่ ง) 4 บรเิ วณป่าละอูหรอื แก่งกระจาน 401 (ละอู 1) หน่วยพิทกั ษอ์ ทุ ยาน (แหหว้ ่งยชปา่าตเิทล่ีาก)จ.3 แกง่ กระจาน 402 (ละอู 2) แกง่ กระจาน 403 (ละอู 3) แก่งกระจาน 404 (ละอู 4) 92 คมู่ อื ทอ่ งเที่ยวอทุ ยานแห่งชาติแก่งกระจาน

ลานกางเต็นท์ ส�ำหรับผู้ที่ต้องการสัมผัสกับธรรมชาติอย่าง ใกล้ชิด และเพิ่มประสบประสบการณ์ใหม่ๆ โดยการกางเต็นท์พักแรม อุทยานแห่งชาติ แกง่ กระจานกม็ ลี านกางเตน็ ทส์ �ำหรบั นกั ทอ่ งเทย่ี ว 4 จดุ หลกั ๆ ไดแ้ ก่ บรเิ วณทที่ �ำการอทุ ยานแหง่ ชาติ หรือริมเข่ือนแก่งกระจาน หน่วยพิทักษ์อุทยาน แหง่ ชาตทิ ่ี กจ.3 (หว้ ยปา่ เลา) หรอื ปา่ ละอู หนว่ ย พิทักษ์อุทยานแห่งชาตทิ ี่ กจ. 4 (บ้านกร่าง) และ หนว่ ยพทิ กั ษอ์ ทุ ยานแหง่ ชาตทิ ี่ กจ.19 (พะเนนิ ทงุ่ ) โดยทที่ า่ นสามารถน�ำเตน็ ทม์ ากางเองหรอื เชา่ กบั ทางอุทยานแห่งชาตกิ ็ได้ ส�ำหรับอัตราค่าตอบแทนท่ีพักและบริการ ตา่ งๆ สามารถสอบถามกบั อทุ ยานแหง่ ชาตแิ กง่ กระจาน ส�ำนกั อทุ ยานแหง่ ชาติ หรอื ตรวจสอบไดท้ าง www.dnp.go.th 93คู่มอื ทอ่ งเที่ยวอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน

การเดนิ ทาง รถโดยสารประจ�ำทาง รถยนต์ การเดินทางโดยรถโดยสารประจ�ำทางใช้ จากกรุงเทพฯ ใช้ทางหลวงหมายเลข 4 รถโดยสารประจ�ำทางสายใต้ (เพชรเกษม) ผา่ นจงั หวดั นครปฐม จงั หวดั ราชบรุ ี เขา้ สจู่ งั หวดั เพชรบรุ ี หรอื สามารถใชเ้ สน้ ทางถนน รถตู้ประจ�ำทาง พระราม 2 (ธนบรุ -ี ปากทอ่ ) ถงึ สามแยกวงั มะนาว ให้เล้ียวซ้ายมุ่งหน้าเข้าเขตจังหวัดเพชรบุรี จาก จากกรุงเทพฯ ขน้ึ บรเิ วณหนา้ ห้าง Century นั้นสามารถเข้าไปยังท่ีท�ำการอุทยานแห่งชาติ ซอยรางน�้ำ อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ ถึงหน้าสถานี แก่งกระจานไดห้ ลายเส้นทาง ดังน้ี ต�ำรวจภธู รอ�ำเภอแก่งกระจาน • เข้าทางอ�ำเภอหนองหญ้าปล้อง ไปตาม ตดิ ตอ่ สอบถาม อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน ต�ำบล ทางหลวงหมายเลข 3349 ถงึ บ้านทา่ ตะครอ้ แกง่ กระจาน อ�ำเภอแกง่ กระจาน จงั หวดั เพชรบรุ ี จากนั้นเลี้ยวซ้ายไปตามทางหลวงหมายเลข 76170 โทรศัพท์/โทรสาร 0 3245 9293 3510 เมื่อถึงเสน้ ทางระหวา่ งอ�ำเภอท่ายาง- (ศนู ย์บรกิ ารนกั ทอ่ งเทย่ี ว) อ�ำเภอแก่งกระจาน ให้เลี้ยวขวามุ่งหน้าสู่ ส�ำนกั บรหิ ารพนื้ ทอี่ นรุ กั ษท์ ่ี 3 สาขาเพชรบรุ ี อ�ำเภอแก่งกระจาน ผ่านเขื่อนแก่งกระจาน 473/29 ถนนเพชรเกษม ต�ำบลชะอ�ำ อ�ำเภอชะอ�ำ ไมไ่ กลก็ถงึ ทีท่ �ำการอทุ ยานแหง่ ชาติ จังหวัดเพชรบุรี 76120 โทรศพั ท์ 0 3243 3883 • ก่อนถึงตัวเมืองเพชรบุรี เล้ียวไปตาม ส�ำนกั อุทยานแห่งชาติ กรมอทุ ยานแห่งชาติ ทางหลวงหมายเลข 3204 ทส่ี แี่ ยกเขาตะเครา สัตว์ป่าและพันธุ์พืช 61 ถนนพหลโยธิน แขวง จนถึงเส้นทางระหว่างอ�ำเภอท่ายาง-อ�ำเภอ ลาดยาว เขตจตุจกั ร กรุงเทพฯ 10900 โทรศพั ท์ แก่งกระจาน ให้เล้ียวขวามุ่งหน้าสู่อ�ำเภอ 0 2561 0777 ตอ่ 1743, 1744 หรอื www.dnp. แก่งกระจาน และท่ีท�ำการอุทยานแห่งชาติ go.th เชน่ เดยี วกบั วิธีแรก • เม่ือเดนิ ทางถึงส่ีแยกเขือ่ นเพชร เลีย้ วขวาไป ตามเส้นทางระหว่างอ�ำเภอท่ายาง-อ�ำเภอ แก่งกระจาน จากน้ันเดินทางมุ่งหน้าต่อยัง อ�ำเภอแก่งกระจานและท่ีท�ำการอุทยาน แห่งชาติเช่นเดียวกับวิธีแรก 94 ค่มู ือท่องเทย่ี วอุทยานแหง่ ชาตแิ ก่งกระจาน

95คมู่ ือทอ่ งเท่ียวอทุ ยานแห่งชาตแิ กง่ กระจาน

‘‘…ผืนป่าดบิ สุดแสนอลงั การ นกนานาพนั ธุส์ ่งสำ�เนยี ง ผเี สอ้ื สยายปีกอ่อนหวาน ดอกไม้งามสลบั สคี ลี่บาน สัมผัสความงามดว้ ยใจในผนื ปา่ แกง่ กระจาน...’’



สำนักอทุ ยานแหงชาติ กรมอุทยานแหงชาติ สตั วป า และพันธพุ ืช 61 ถนนพหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตจุ ักร กรุงเทพมหานคร 10900 โทรศพั ท 0 2562 0760 www.dnp.go.th