บทที่ 1_เรื่องที่ 3 ลักษณะภูมิศาสตร์ทางทะเลของไทย

10 ลกั ษณะภูมศิ าสตรท์ างทะเลของไทย ทะเลอนั ดามัน อา่ วไทย ชอ่ งแคบมะละกา

11 ประเทศไทย ประเทศไทยตั้งอยู่ในภูมิภาคเอเชีย – แปซิฟิก และเอเชยี ตะวันออกเฉียงใต้ ระหว่างลองติจดู 97 องศาตะวันออก กับ 106 องศาตะวนั ออก และละติจูด 5 องศาเหนือ กับ 21 องศาเหนือ นับเปน็ รฐั ชายฝ่ งั (Coastal State) และรฐั ช่องแคบ (Strait State) ที่ตั้งอยู่ในคาบสมทุ รอินโดจีน โดยมชี ายฝ่ งั ทะเล แยกเปน็ 2 ด้าน คอื ด้านตะวันออก ได้แก่ อา่ วไทย สว่ นดา้ นตะวนั ตก ประกอบด้วยทะเลอันดามันและช่องแคบมะละกา ท�ำให้ประเทศไทย มีเสน้ ทางออกสู่ 2 มหาสมทุ ร คือ มหาสมทุ รแปซฟิ กิ และมหาสมทุ รอนิ เดยี ในส่วนพื้นที่ทางทะเล ซ่ึงอ�ำนาจ 1 = อธปิ ไตยและสทิ ธอิ ธปิ ไตยขยายต่อออกไป 1.852 จากอาณาเขตพื้นดินน้ัน ฝ่ ังทะเลด้าน อา่ วไทยมพี น้ื ทท่ี ไ่ี ทยอา้ งสทิ ธติ ามกฎหมาย ร ว ม ป ร ะ เท ศ ไท ย มี พื้ น ที่ ท า ง ท ะ เ ล ระหว่างประเทศ ประมาณ 202,676.204 ที่ไทยอ้างสิทธิตามกฎหมายระหว่าง ตารางกิโลเมตร ยาวประมาณ 2,128.84 ประเทศ ประมาณ 323,488.324 กิโลเมตร หรอื 1,149.48 ไมล์ทะเล สว่ นฝ่ ัง ตารางกโิ ลเมตร มชี ายฝ่ งั ยาว รวมทงั้ สน้ิ ตะวนั ตกหรอื ทเ่ี รยี กกนั วา่ ฝ่ งั อนั ดามนั มพี น้ื ท่ี 3,193.44 กิโลเมตร หรือ 1,724.32 ทไ่ี ทยอา้ งสทิ ธติ ามกฎหมายระหวา่ งประเทศ ไมลท์ ะเล ลกั ษณะพนื้ ทอ้ งทะเลอา่ วไทย ประมาณ 120,812.120 ตารางกิโลเมตร เป็นโคลนปนทราย มีความลึกเฉล่ีย ยาวประมาณ 1,064.6 กิโลเมตร หรือ ประมาณ 40 เมตร และ มีความลึก 574.84 ไมล์ทะเล สูงสุดประมาณ 80 เมตร ส่วนทะเล ด้ า น ต ะ วั น ต ก มี ลั ก ษ ณ ะ โ ด ย ท่ั ว ไป เปน็ ทรายและทรายปนโคลน ความลกึ น้ำ� เฉล่ียประมาณ 1,000 เมตร และมี ความลึกสูงสุดประมาณ 3,000 เมตร ทั้งนี้ พื้นท่ีทางทะเลท่ีไทยและประเทศ เพื่อนบ้านต่ างมีสิทธิตามกฎหมาย ระหวา่ งประเทศและอา้ งสทิ ธทิ บั ซอ้ นกนั จ ะ ต้ อ ง มี ก า ร เจ ร จ า ต ก ล ง แบ่ ง เข ต ทางทะเลกนั ตอ่ ไป

12 จากตำ� แหนง่ ทตี่ งั้ ทางภมู ศิ าสตร์ ถอื วา่ ประเทศไทย มีประเทศท่ีมีอาณาเขตติดกบั ตง้ั อยใู่ นพนื้ ทท่ี เ่ี ปน็ ทะเลปดิ หรอื กง่ึ ปดิ (Enclosed อา่ วไทยดา้ นนอก 3 ประเทศ คอื or Semi - Enclosed Sea) กลา่ วคอื ดา้ นอา่ วไทย กมั พชู า เวยี ดนาม และมาเลเซยี ถา้ วดั จากชายฝ่ งั ตะวนั ตกของอา่ วไทยทโี่ กตาบารู ท� ำ ให้ เ กิ ด พ้ื น ที่ เห ล่ื อ ม ทั บ ถงึ ปลายแหลมญวนหรอื แหลมกาเมา มคี วามกวา้ ง ไทย – กัมพูชา 34,034.065 ประมาณ 381 กโิ ลเมตร หรอื 206 ไมลท์ ะเล ตารางกิโลเมตร พน้ื ท่ชี ายฝงั่ ทะเลอา่ วไทย 202,676.204 ตร.กม. พน้ื ทชี่ ายฝง่ั ทะเลอนั ดามนั อ‹าวไทย 120,812.12 ตร.กม. อันดามนั ช‹องแคบมะละกา ตอนเหนอื เกาะสุมาตรา ประเทศมาเลเซีย ด้านทะเลอันดามันมีความกว้างประมาณ 611 กิโลเมตร หรอื 330 ไมล์ทะเล วัดจาก ชายฝ่ ังด้านทะเลอันดามันถึงหมู่เกาะนิโคบารข์ องอินเดีย ประเทศที่มีอาณาเขตติดต่อ กับทะเลด้านตะวนั ตกของประเทศไทย 4 ประเทศ คือเมียนมา อินเดีย อินโดนีเซีย และ มาเลเซีย

13 พนื้ ทท่ี างทะเลของประเทศไทย แหลมพรหมเทพ มี ส่ ว น ที่ อ ยู่ ใน ช่ อ ง แ ค บ ม ะ ล ะ ก า ด้ า น ท่ี ติ ด กั บ ม ห า ส มุ ท ร อิ น เ ดี ย สตลู โดยขอบชอ่ งแคบทป่ี ระชดิ ขอบฝ่ งั ของ ประเทศไทยนับจากแหลมพรหมเทพ ชอ‹ งแคบมะละกา จังหวัดภูเก็ต ไปจนถึงจังหวัดสตูล มีความยาวขอบฝ่ ังช่องแคบนับได้ ประมาณ 294 กิโลเมตร หรอื 158.9 ไมล์ทะเล รวมเป็นพื้นท่ีประมาณ 32,000 ตารางกิโลเมตร จากพ้ืนที่ ท า ง ท ะ เ ล ด้ า น ต ะ วั น ต ก ท้ั ง ห ม ด 120,812.12 ตารางกิโลเมตร ดังน้ัน ไทยจึงมีสถานะเป็นหน่ึงในรฐั เจ้าของช่องแคบมะละกา หรอื รฐั ชายฝ่ ัง ชอ่ งแคบมะละกา (The littoral states/coastal states of the Strait of Malacca) ดว้ ย แต่พ้ืนท่ีของช่องแคบมะละกาในบรเิ วณน้ี มคี วามกว้างมากกว่า 370 กิโลเมตร หรอื 200 ไมล์ทะเล ท�ำให้เส้นทางเดินเรือในช่องแคบมะละกาอยู่ในพื้นท่ีริมนอกของ เขตเศรษฐกจิ จำ� เพาะของไทย และการเดนิ เรอื ไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ งเขา้ มาในพนื้ ทที่ ะเลอาณาเขต และเขตต่อเนื่องที่เป็นพื้นที่อธิปไตยของไทย ซ่ึงท�ำให้ไทยไม่มีอ�ำนาจทางกฎหมาย ในการควบคุมการเดินเรือผ่านเข้าออกในช่องทางเดินเรือของช่องแคบมะละกา ในส่วนน้ี ยกเว้นการส�ำรวจ แสวงประโยชน์ และการอนุรกั ษ์ทรพั ยากรธรรมชาติ ทั้งที่มีชีวิตและไม่มีชีวิตบนและใต้ท้องทะเล ตามเขตอ�ำนาจรัฐชายฝ่ ังเหนือเขต เศรษฐกจิ จำ� เพาะ สว่ นกจิ กรรมอนื่ นอกจากนี้ จะไมต่ กอยภู่ ายใตส้ ทิ ธอิ ธปิ ไตยของรฐั ชายฝ่ งั อาทิ การเดินเรอื ผ่าน หรอื การบนิ ผา่ น