1 แบบประเมนิ คัดเลอื ก สาขา หน่วยงาน/สถานศึกษา ประเภท บา้ นหนงั สอื ชมุ ชนดีเดน่ ประจาปี ๒๕๖๓ บา้ นหนังสอื ชุมชนคนบนดอยบ้านโปง่ ลึก ตาบลหว้ ยแมเ่ พรียง อาเภอแกง่ กระจาน จงั หวัดเพชรบุรี ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยอาเภอแกง่ กระจาน สานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยจงั หวดั เพชรบรุ ี สานักงานสง่ เสริมการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย สานักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร
2 คานา เอกสารแบบเสนอขอรับการประเมินคัดเลือกการปฏิบัติงาน ประเภท บ้านหนังสือชุมชนดีเด่น ประจาปี ๒๕๖๓ เล่มน้ี จัดทาขึ้นเพ่ือให้คณะกรรมการผู้ประเมิน ใช้เป็นคู่มือในการประเมินคัดเลือกการ ปฏิบัติงาน เพ่ือขอรับรางวัล สาขาบ้านหนังสือชุมชนดีเด่น ประจาปี ๒๕๖๓ ให้ได้ทราบข้อมูลในส่วนท่ี เกี่ยวขอ้ งในดา้ นตา่ ง ๆ ซ่งึ ประกอบดว้ ยส่วนสาคญั ดังนี้ ตอนท่ี ๑ ข้อมลู ทั่วไป ตอนท่ี ๒ ข้อมลู การประเมนิ ๕ ด้าน ด้านที่ ๑ ลักษณะกายภาพ ดา้ นที่ ๒ การบริหารจดั การ ดา้ นท่ี ๓ สื่อ / กจิ กรรมส่งเสรมิ การอา่ นและการใหบ้ รกิ าร ดา้ นท่ี ๔ การมีสว่ นรว่ มในชมุ ชน ดา้ นท่ี ๕ ผลการดาเนนิ งาน ตอนท่ี 3 ผลงานทีป่ ระสบความสาเรจ็ ข้อมูลท่ีปรากฏในแบบเสนอขอรับการประเมินคัดเลือกการปฏิบัติงาน ประเภท บ้านหนังสือชุมชน ดเี ด่น ประจาปี ๒๕๖๓ เล่มนเ้ี ป็นสว่ นหน่ึงของผลงานท้ังหมด ซ่ึงส่วนอื่น ๆ ท่ีเป็นรายละเอียดทั้งหมดสามารถ ศึกษาและตรวจสอบได้ที่ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอแก่งกระจาน และบ้าน หนงั สือชมุ ชนคนบนดอย หม่ทู ี่ ๒ บา้ นโป่งลกึ ตาบลแกง่ กระจาน อาเภอแก่งกระจาน จงั หวัดเพชรบุรี นางสาววนิดา อว่ มเทศ ผรู้ บั ผดิ ชอบบ้านหนังสือชมุ ชนคนบนดอย
3 สารบญั หนา้ ตอนที่ ๑ ข้อมูลทัว่ ไป ๙ ตอนท่ี ๒ ขอ้ มลู การประเมิน ๑๖ ๒๒ ดา้ นท่ี ๑ ลกั ษณะกายภาพ ๒๔ ดา้ นที่ ๒ การบริหารจดั การ ๒๘ ด้านท่ี ๓ สือ่ / กิจกรรมสง่ เสรมิ การอ่านและการให้บรกิ าร ๓๐ ด้านท่ี ๔ การมีส่วนรว่ มในชมุ ชน ด้านที่ ๕ ผลการดาเนนิ งาน ตอนที่ ๓ ผลงานที่ประสบความสาเรจ็ ภาคผนวก - ประกาศแต่งตง้ั บ้านหนงั สอื ชุมชน - โครงการส่งเสรมิ การอ่านเพือ่ พัฒนาบ้านหนงั สือชมุ ชน “อ่านแล้วย้ิม อม่ิ สมอง” - การปฏิบตั ิทีเ่ ปน็ เลิศ (Best Practice) บา้ นหนงั สือชุมชน “คนบนดอย...บา้ นโปง่ ลึก” เพื่อชุมชนใน เขตภเู ขา
4 ตอนที่ ๑ ข้อมูลท่ัวไป ๑. ชื่อบ้านหนงั สือ บ้านหนงั สอื ชมุ ชนคนบนดอยบา้ นโปง่ ลึก ต.ห้วยแม่เพรยี ง อ.แกง่ กระจาน จ.เพชรบุรี กศน. อาเภอแก่งกระจาน สานกั งาน กศน. จงั หวัดเพชรบุรี 2. สถานทีต่ ั้ง บ้านเลขที่ ๔๒ หมู่ท่ี ๒ บ้านโปง่ ลกึ ตาบลห้วยแมเ่ พรยี ง อาเภอแกง่ กระจาน จังหวดั เพชรบรุ ี โทรศัพท์ ๐๘๖- ๓๔๓๕๓๕๔ E-mail :[email protected] ๓. ภารกจิ ที่จัด/สง่ เสริม สนบั สนุน การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย ๓.๑ เปน็ แหล่งการอา่ นท่ใี กล้ตวั ในชมุ ชน ๓.๒ เปน็ แหล่งเรียนร้ทู ส่ี รา้ งเสรมิ นิสัยรักการอ่าน ป้องกันการลืมหนังสือ และเกิดการเรียนรู้สามารถ เชอื่ มโยงความรทู้ ี่ได้จากการอา่ นไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นชีวิตประจาวัน ๓.๓ เปน็ ศูนย์กลางการแลกเปลี่ยนเรยี นรู้ในชุมชนแบบมสี ่วนรว่ ม ๓.๔ จดั หาสอ่ื และหนังสอื ใหม้ เี พยี งพอ และตรงตามความตอ้ งการของผูใ้ ช้บริการ ๓.๕ จดั กิจกรรมส่งเสรมิ การอา่ นและการเรียนรู้ และประชาสมั พันธเ์ ผยแพร่ข้อมูลการให้บริการ
5 ประวัตคิ วามเปน็ มาของบ้านหนงั สือชมุ ชนคนบนดอย บา้ นหนังสอื ชมุ ชนคนบนดอย ตงั้ อยู่ อยบู่ ้านเลขท่ี ๔๒ หมู่ ๒ บา้ นโปง่ ลกึ ตาบลหว้ ยแมเ่ พรยี ง อาเภอ แก่งกระจาน จังหวดั เพชรบุรี อยู่ในเขตถ่ินทุรกันดาร การเดินทางค่อนข้างลาบาก และเป็นหมู่บ้านกระเหร่ียง เร่ิมดาเนินการตั้งแต่เดือน ตุลาคม 2562 โดยมีนายยง เทพเต็ม ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน และเป็นอาสามสมัคร สง่ เสริมการอา่ น เป็นเจ้าของบ้าน นายยง เทพเต็ม น้ันชอบอา่ นหนังสอื พิมพ์ และจะขอให้ กศน.นาหนังสือพิมพ์ มาให้เป็นประจาและเวลาลงมาประชุมกานัล ผู้ใหญ่บ้านก็จะมาขอรับหนังสือพิมพ์หมุนเวียนจากห้องสมุด ประชาชนอาเภอแกง่ กระจานเสมอ เม่ือชาวบ้านมาตดิ ตอ่ ประสานงานกบั ผ้ชู ว่ ยผ้ใู หญบ่ า้ นกม็ กั จะนั่งรอและอ่าน หนงั สอื พิมพไ์ ปด้วย เพราะบ้านนายยง เทพเต็ม เป็นที่พบปะระหว่างคนในชุมชน และได้มีการขอหนังสืออ่าน เพิ่มจาก กศน.อยบู่ อ่ ยคร้งั เชน่ หนังสือนิยาย หนังสือเก่ียวกับการปลูกพืช จึงได้เกินแนวคิดจัดเป็นบ้านหนังสือ ชมุ ชนขน้ึ และไดค้ วามร่วมมือจากผู้นาชุมชน ในการทาช้ันวางหนังสือไว้เพอ่ื บริการ ชุมชนมีสว่ นร่วมในการจัดทาช้ันวางหนังสอื เพื่อใหบ้ รกิ ารชุมชน
6 ผดู้ แู ลและให้บริการ นายยง เทพเต็ม (ผชู้ ว่ ยเบยี สิงห์) เจ้าของบ้าน/อาสาสมคั รบา้ นหนังสือชมุ ชน อายุ ๔๙ ปี วนั เดือนปเี กดิ ๑๑ กมุ ภาพนั ธ์ ๒๕๑๓ ตาแหนง่ ผู้ช่วยผู้ใหญบ่ า้ น วฒุ กิ ารศึกษา ม.๖ (กศน.) โทรศพั ท์ ๐๙๒–๘๖๓๑๒๙๓ บ้านหนงั สอื ชมุ ชนคนบนดอย นายยง เทพเตม็ ( ผู้ช่วยเบียสิงห์ ) เป็นผู้ดูแลบ้านหนังสือเป็นแกนหลัก และมีคณะกรรมการดาเนินงานบ้านหนงั สอื ชุมที่ คอยหมนุ เวยี นกันเข้าไปช่วยเหลือด้านการให้บริการ ด้านการ จัดกจิ กรรมต่าง ๆ อยา่ งสม่าเสมอ เพราะบ้านหนังสือชุมชนอยู่บนพ้ืนฐานในการมีส่วนร่วมของภาคประชาชน คือ ไม่ต้องมีงบประมาณสร้างอาคารสถานท่ี แต่เป็นการใช้ทรัพยากรท่ีมีในชุมชน ท้ังสถานท่ี และบุคลากร โดยทาง สานักงาน กศน.จังหวัดเพชรบุรี ได้ให้ความสาคัญกับการจัดกิจกรรมดังกล่าว จึงได้มอบหมายให้ ศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” บ้านโป่งลึก ดูแลและรับผิดชอบบ้านหนังสือชุมชนในเขต อาเภอของตนเอง โดยมอบให้ กศน.ตาบลห้วยแม่เพรียง ร่วมกับห้องสมุดประชาชนอาเภอแก่งกระจาน ทาหน้าที่ดูแล และประสานงาน ให้บ้านหนังสือชุมชนมีการดาเนินการอย่างต่อเนื่องและเป็นรูปธรรม เพ่ือจัด กิจกรรมใหเ้ ยาวชนและประชานชนในพ้ืนทม่ี ีนสิ ยั รักการอ่านผ่านกิจกรรมส่งเสริมการอ่านต่างๆ ที่ กศน.จัดข้ึน เชน่ โครงการเย่ียมบ้านหนังสือชุมชน โครงการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ผ่านบ้านหนังสือชุมชน การทา ศลิ ปะประดิษฐ์ กิจกรรมส่งเสริมการประกอบอาชีพ และยงั จัดกจิ กรรมบรรณสัญจร โดยรับบริจาคหนังสือจาก บุคคลภายนอก ท่ีมักจะนาหนังสือต่าง ๆ ท่ีน่าสนใจมามอบให้กับบ้านหนังสือชุมชนบ้าน คนบนดอย อีกท้ัง เจ้าของบ้านหนังสอื ชมุ ชน มีจิตบริการ ยม้ิ แย้มแจ่มใส และมคี วามรู้ ความสามารถในการถ่ายทอดความรู้ในการ จัดกิจกรรมสง่ เสริมการอา่ นและการเรยี นรู้ ต่างๆได้ ทาให้ชาวบ้านไดร้ ับรู้ข้อมูลขา่ วสาร ความรตู้ ่างๆ ท่ีชาวบ้าน ควรได้รับ
7 คณะกรรมการดาเนนิ งานบา้ นหนงั สอื ชมุ ชน กศน.อาเภอแกง่ กระจาน นางสาวอนงคน์ ารถ เหลย่ี มฤดี ผอู้ านวยการ กศน.อาเภอแก่งกระจาน
8 คณะกรรมการดาเนินงานบา้ นหนังสอื ชมุ ชน ๑. นายเบีย พริบพรีพร ผูใ้ หญ่บา้ น ประธานกรรมการ ๒. นายยง เทพเตม็ ๓. นางอนงคน์ ารถ เหลย่ี มฤดี ผชู้ ว่ ยผู้ใหญบ่ า้ น รองประธานกรรมการ ๔. นางสาววนิดา อ่วมเทศ ๕. นางแสงสุนยี ์ นาวะ ผอู้ านวยการ กศน.อาเภอแกง่ กระจาน กรรมการทีป่ รกึ ษา ๖. นางปนิ่ ฟ้า พิเนทอง ๗. นางสาวดอกแก้ว แครจี ครู อาสาสมัคร กศน. กรรมการที่ปรึกษา ๘. นางสาวจติ ตราพร นาวะ ๙. นางสาวจันทรเ์ พญ็ บุญมี อสม. กรรมการ ๑๐. นางสาววรี นชุ ปานดุก ๑๑. นางสาวอญั ชลี หว้ ยหงษท์ อง อสม. กรรมการ ๑๒. นางสาวบุญเสรมิ จันทร์นาค นกั ศกึ ษา กรรมการ นกั ศึกษา กรรมการ นักศึกษา กรรมการ อาสาสมคั ร กรรมการและเลขานกุ าร ครู กศน.ตาบล กรรมการและผู้ช่วยเลขาฯ บรรณารกั ษ์ (อัตราจา้ ง) กรรมการและผู้ชว่ ยเลขาฯ
9 ตอนท่ี ๒ ขอ้ มูลประเมิน องค์ประกอบท่ี ๑ ลกั ษณะกายภาพ ตัวช้ีวัดท่ี ๑ บ้านหนังสือชุมชนคนบนดอยบ้านโป่งลึก มีบรรยากาศท่ีเอ้ือต่อการอ่าน และการจัดกิจกรรม ส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ มีการจัดบรรยากาศบ้านหนังสือชุมชนท่ีเอ้ือต่อการอ่านและการเรียนรู้ เป็น ระเบยี บเรียบร้อย สะอาด สวยงาม ร่มรื่น สบายตา มีแสงสว่างเพียงพอ สะดวกต่อการใช้บริการและสามารถ เข้าใช้ไดง้ า่ ย มีโตะ๊ เก้าอี้ สาหรับนง่ั อา่ นหนงั สือ มีหนงั สือใหเ้ ลือกอ่านมากกว่า 100 เลม่ มชี ัน้ วางหนังสือที่เป็น เอกลักษณ์ของชุมชน และยงั สะทอ้ นสภาพชุมชมวิถชี วี ิตของชาวกระเหรย่ี ง มบี รรยากาศทีเ่ ออื้ ต่อการอ่านและการเรยี นรู้ มคี วามสะอาดและร่มร่นื มีแสงสวา่ งที่เพียงพอ สะดวกต่อการใช้บรกิ ารและเขา้ ใช้ไดง้ า่ ย
10 ตวั ช้วี ดั ท่ี ๒ มีความสะอาด และร่มรื่นบรรยากาศแจ่มใส สะอาด สว่าง กว้างขวางพอเหมาะ มีโต๊ะเก้าอ้ีท่ีเป็น ระเบียบเรยี บรอ้ ย มีความรม่ ร่ืน จากร่มเงาของร่มไม้ใหญ่ท่ีเจ้าของบ้านหนังสือชุมชนปลูกไว้เพื่อสร้างความร่ม รื่น เหมาะสาหรับการจัดกจิ กรรมสง่ เสริมการอา่ นทห่ี ลากหลาย การจัดกจิ กรรมส่งเสริมการอา่ นเพอื่ พัฒนาบ้านหนงั สือชุมชน “อา่ นแลว้ ยม้ิ อ่ิมสมอง” การระบายสี กระเปา๋ ผ้า โดยห้องสมุดประชาชนอาเภอแกง่ กระจาน จดั กจิ กรรมด้านอาชพี “การทาปลาสม้ ” ณ บ้านหนังสือ กจิ กรรมสง่ เสริมการอ่านและการเรียนรู้ “ยายเล่านิทาน ชมุ ชน โดยมีกจิ กรรมส่งเสรมิ การอ่านด้วยตนเอง โดยการ ให้หลานฟงั ” และการประดษิ ฐ์ “ตกุ๊ ตามือจากถงุ ใช้ Qr code “สอ่ งด.ู ..รู้เร่อื ง” กระดาษ” กิจกรรมส่งเสริมการอ่านเพ่อื พัฒนาบ้านหนงั สอื ชุมชน “อา่ นแล้วย้ิม อม่ิ สมอง” การประดิษฐพ์ วงมาลัย มะกรดู ใบเตยหอม วนั ที่ 14 มิถนุ ายน ๒๕๖๓
11 กจิ กรรมส่งเสริมการอา่ นเพ่อื พฒั นาบา้ นหนงั สอื ชุมชน “อา่ นแลว้ ย้มิ อิ่มสมอง” การประดษิ ฐพ์ วงกญุ แจ DIY ตัวชี้วัดท่ี ๓ บ้านหนงั สือชมุ ชน ตัวบ้านหนงั สือหันไปทางทศิ ตะวันออก ทาใหไ้ ดร้ ับแสงสว่างท่ีเพียงพอตลอดทั้ง วนั เหมาะแก่การอ่านหนงั สือและทากจิ กรรมต่าง ๆ ตวั ชว้ี ดั ท่ี ๔ สะดวกตอ่ การใช้บริการและเข้าใช้ได้ง่าย เน่ืองจากบ้านหนังสือชุมชนเป็นท้ังบ้านท่ีอยู่อาศัย และ เป็นที่ทาการผู้ชว่ ยผู้ใหญ่บา้ นหมู่ท่ี ๒ ทาให้มีประชาชน ท้ังในและนอกชุมชน รวมถึงภาคีเครือข่าย ท่ีมาติดต่อ ประสานงานอยู่เร่ือย ๆ ทาให้มีการเยี่ยมชมและใช้บริการบ้านหนังสือชุมชนอยู่สม่าเสมอ และยังเป็นทางผ่าน เวลานกั เรยี นโรงเรยี น ตชด.บา้ นโป่งลึก เดนิ ทางกลบั บ้านมักจะแวะ อ่านหนังสอื การ์ตนู เปน็ ประจา
12 ตัวชี้วัดท่ี ๕ บ้านหนังสือชุมชน มีโต๊ะ เก้าอี้ ในจานวนที่เพียงพอกับความต้องการของผู้ใช้ และจัดไว้บริการ อยา่ งเป็นระเบียบ หลากหลายรปู แบบการใช้งานตามความต้องการของผู้ใชบ้ รกิ าร และเปลไวใ้ ห้บริการ เม่ือผู้ใช้ ไดม้ าพกั ผอ่ น เกดิ ความสบาย ผ่อนคลาย ทาให้มีสมาธิในการอ่าน และอ่านอย่างมีความสุข เป็นท่ีช่ืนชอบและ เกดิ ความพึงพอใจในการใช้บริการ
13 ตัวชี้วัดท่ี ๖ บ้านหนงั สอื ชุมชน มีหนังสือหลากหลาย ท่ีได้รับการสนับสนุนจากห้องสมุดประชาชนอาเภอแก่ง กระจานและได้รับมอบจากประชาชนท่ัวไปท่ีเห็นความสาคัญของบ้านหนังสือชุมชน อาทิเช่น หนังสือพิมพ์ หนงั สอื อ่านเล่น , หนงั สือการเกษตร หนังสือการ์ตนู สาหรับเดก็ แผ่นพบั สาหรับให้ความรู้ ตวั ชี้วัดท่ี ๗ บ้านหนังสอื ชมุ ชน มชี น้ั วางหนงั สอื ที่ชมุ ชนรว่ มกันทาขึ้น จากวัสดใุ นพนื้ ที่ ทีเ่ นน้ ให้เขา้ กับบรบิ ท ชมุ ชน
14 ผู้ใหญ่บา้ น นายเบยี พริบพรีพร ผู้ชว่ ยผใู้ หญบ่ ้าน นายยง เทพเตม็ และทหารในพื้นท่ี ชาวบ้าน ช่วยกันตัดไมไ้ ผ่ ในป่าชุมชนและชว่ ยกนั สรา้ งชน้ั วางหนังสอื ใหก้ บั บ้านหนงั สอื ชมุ ชนคนบนดอย ตวั ชีว้ ัดท่ี ๘ มีบรกิ ารน้าดมื่ ท่ีสะอาดไวบ้ รกิ าร ทาใหผ้ ู้ท่ีมาใช้บริการสามารถเพลดิ เพลนิ กับการอ่านหนงั สือ ตัวชี้วัดท่ี ๙ ป้ายช่ือชัดเจนบ้านหนังสือชุมชน มีป้ายชื่อบ้านหนังสือชุมชนชัดเจน ขนาดใหญ่ สีสันสวยงาม มปี ้าย จานวน ๒ ป้าย ป้ายแรกขนาดใหญต่ ิดบรเิ วณหนา้ บ้านหนังสือชุมชน และป้ายที่สองมีขนาดเล็กลงมาติด บริเวณฝาผนังบ้านหนงั สอื ชมุ ชนบรเิ วณน้ีจะเปน็ พ้นื ทจี่ ดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ น
15 ตัวชี้วัดท่ี ๑๐ มีป้ายนิเทศ บ้านหนังสือชุมชน ได้ดาเนินการจัดป้ายนิเทศ มีเนื้อหาที่หลากหลายประกอบไป ดว้ ย ใบความรู้ สอ่ื คิวอารโ์ ค้ด ภายใตส้ โลแกน “ส่องดู...รู้เร่ือง” ข้อมูลประชาสัมพันธ์กิจกรรมส่งเสริมการอ่าน และการให้บริการของบา้ นหนังสือชมุ ชน มปี ้ายนิเทศ บา้ นหนงั สอื ชมุ ชน ใบความรู้ สอ่ื ควิ อารโ์ ค้ด ภายใตส้ โลแกน “ส่องดู...รเู้ รื่อง” มมุ บรกิ ารแวน่ สายตา / นทิ รรศการให้ความรู้ พระนามเต็มของพระมหากษตั รยิ ไ์ ทยในราชวงค์จกั รี
16 องค์ประกอบท่ี ๒ การบรหิ ารจัดการ ตวั ชีว้ ดั ท่ี ๑ มผี ดู้ แู ลและให้บริการ มีเจา้ ของบา้ น นายยง เทพเตม็ เปน็ ผู้ที่ชอบอ่านหนังสือเป็นประจา ดูแลทา ความสะอาดอยเู่ สมอ และมีการจัดกิจกรรมบรรณารักษ์สัญจร หมุนเวียนหนังสือ และจัดกิจกรรมส่งเสริมการ อ่านให้กับชมุ ชน นายยง เทพเตม็ เจา้ ของบา้ นหนังสือชุมชนคนบนดอย เป็นผู้ดูแลและใหบ้ ริการ มกี ารจดั กิจกรรมบรรณารกั ษ์สญั จร หมุนเวยี นหนงั สือ และจัดกิจกรรมส่งเสรมิ การ อา่ นให้กับชุมชน
17 ตัวชว้ี ดั ท่ี ๒ มรี ะบบการให้บรกิ ารทด่ี ี เจา้ ของบ้านหนังสอื ชุมชน ใหบ้ รกิ ารยืม-คนื หนังสือแก่ผใู้ ชบ้ ริการ ตวั ชี้วัดท่ี ๓ มีการแก้ปัญหาท่ีเหมาะสม มีการสารวจความต้องจากผู้ใช้บริการ จากการพบปะพูดคุย ให้ตอบ แบบสารวจความต้องการ ส่วนใหญ่ชอบ หนังสือนิยายและการ์ตูน เมื่อได้ข้อมูลแล้วประสานห้องสมุดอาเภอ แกง่ กระจานและขอรบั บรจิ าคหนังสือทางสื่อต่างๆ ทาให้ได้หนังสือท่ีผู้ใช้บริการพึงพอใจ และมาใช้บริการอ่าน อยา่ งต่อเนือ่ ง
18 มีการประชาสัมพนั ธ์ขอรับบริจาคหนงั สอื ท่ตี รงต่อความตอ้ งการชมุ ชน ตัวชวี้ ัดท่ี ๔ มแี นวทางในการปรับปรุง พฒั นาเพื่อความเขม้ แข็งและยง่ั ยนื นายศภุ ัชณัฏฐ์ หลกั เมอื ง ผูอ้ านวยการ สานกั งาน กศน.จังหวดั เพชรบรุ ี นายสหรัฐ พูลนาค รองผู้อานวยการ สานักงาน กศน.จังหวดั เพชรบุรี รกั ษาการในตาแหน่งผูอ้ านวยการ กศน.อาเภอแก่งกระจาน นิเทศและเยี่ยมชม บา้ นหนังสอื ชุมชน “คนบนดอย...บา้ นโปง่ ลึก” พร้อมทงั้ ให้คาแนะนา มกี ารวางแผนพัฒนาและสนับสนนุ งบประมาณในการทากิจกรรมโครงการบรรณารักษ์สญั จรของห้องสมุดอาเภอประชาชนอาเภอแกง่ กระจาน
19 ตวั ชว้ี ัดท่ี ๕ มีระยะเวลาเปดิ ปิดอยา่ งน้อยวนั ละ ๓ ชั่วโมง ตวั ชี้วดั ท่ี ๖ มรี ะยะเวลาเปิดให้บรกิ าร ทกุ วนั มีการเยยี่ มชมและใชบ้ ริการบา้ นหนงั สือชุมชนอยู่สม่าเสมอ และ ยังเป็นทางผ่านเวลานักเรียนโรงเรียน ตชด. บ้านโป่งลึก เดินทางกลับบ้านมักจะแวะ อ่านหนังสือการ์ตูนเป็น ประจา ตัวชีว้ ัดท่ี ๗ มกี ารหมนุ เวียนส่ือ บรรณารักษ์ มอบหนังสือเพื่อนาไปหมุนเวียนให้กับเจ้าของบ้านหนังสือชุมชน “คนบนดอย...บ้านโป่งลึก” ประจาทกุ เดอื น/รับบรจิ าคหนังสือผ่านสือ่ ออนไลน์ เช่น facebook
20 บรรณารกั ษ์ มอบหนงั สือเพอ่ื นาไปหมุนเวียนใหก้ บั เจา้ ของบา้ นหนงั สอื ชุมชน “คนบนดอย...บา้ นโป่งลกึ ” การเดินทางทค่ี ่อนขา้ งลาบาก ทุกครั้งทเ่ี จ้าของบ้านเข้ามาติดต่อราชการท่ีอาเภออาเภอแกง่ กระจาน ก็มักจะแวะไปรบั หนงั สอื ทีห่ ้องสมุดเป็นประจา หนังสือบริจาค ในโครงการบรรณสัญจร เพื่อมอบใหก้ ับบ้านหนังสอื ชมุ ชน “คนบนดอย...บา้ นโปง่ ลึก” ตัวชี้วัดท่ี ๘ มีการนิเทศติดตาม สานักงาน กศน.จังหวัดเพชรบุรี ผอ.ศุภัชณัฏฐ์ หลักเมือง ผู้อานวยการ สานักงาน กศน.จังหวัดเพชรบุรี และ นายสหรัฐ พูลนาค รองผู้อานวยการ สานักงาน กศน.จังหวัดเพชรบุรี และรักษาการในตาแหน่ง ผู้อานวยการ กศน.อาเภอแก่งกระจาน นิเทศและเยี่ยมบ้านหนังสือชุมชน “คนบน ดอย...บ้านโป่งลึก” พร้อมช้ีแนะแนวทางพฒั นาเพอ่ื ความเขม้ แข็งและยั่งยนื
21 ตัวชี้วัดท่ี ๙ ประชาสัมพันธ์เชิญชวนการใช้บริการ มีป้ายประชาสัมพันธ์ แนะนาเชิญชวน ชักชวน ชักจูง ใหป้ ระชาชนในชมุ ชนได้รจู้ ักบา้ นหนังสือชุมชน ประชาสัมพันธ์กิจกรรมผา่ นเสยี งตามสายของหมู่บ้าน โดยได้รับ ความร่วมมอื จากผู้ใหญบ่ า้ น การประชาสัมพนั ธ์กจิ กรรมผา่ นเสยี งตามสายของหมูบ่ ้าน ทุกครัง้ ทมี่ กี ิจกรรม สง่ เสรมิ การอ่าน หรือ สง่ เสรมิ ดา้ นอาชีพ ทบ่ี ้านหนงั สอื ชมุ ชน คนบนดอย จะมผี สู้ นใจเขา้ ร่วมทากิจกรรมเสมอ ตวั ช้ีวัดท่ี ๑๐ การประเมนิ ความพึงพอใจการใชบ้ ริการ และสารวจความต้องการของชุมชน เพ่ือเป็นแนวทางใน การปรบั ปรุงและพัฒนาให้เกิดความยั่งยืน
22 องคป์ ระกอบท่ี ๓ สอื่ /กิจกรรม ส่งเสริมการอา่ นและการให้บรกิ าร ตัวช้ีวัดท่ี ๑ มีสื่อท่ีหลากหลาย ตรงกับความต้องการและเหมาะสมกับคนในชุมชน โดยห้องสมุดประชาชน อาเภอแก่งกระจาน ได้จัดทาแบบสารวจความตอ้ งการของชุมชน และ กศน.จัดหาส่ือที่มีความหลากหลาย ดังน้ี เช่น หนังสือพมิ พ์รายวัน นิตยสาร วารสาร นวนยิ าย การ์ตนู ขายหัวเราะ สอ่ื การเรียนรคู้ วิ อารโ์ คด้ และ ส่อื บุคคลเปน็ วิทยากรใหค้ วามรู้ ตัวช้วี ัดท่ี ๒ มีสื่อ สิง่ พมิ พ์ ที่เพยี งพอ อยู่ในสภาพดี สามารถใหบ้ ริการได้ สื่อหลากหลายรูปแบบจัดไว้ให้บริการ ในบ้านหนังสือชุมชนท่ีอยู่ในสภาพดี มีการดาเนินการคัดเลือกและตรวจสอบสภาพของสื่อ หนังสือ ให้อยู่ใน สภาพดีพรอ้ มใชง้ านอยูเ่ สมอ
23 ตัวชวี้ ัดท่ี ๓ มีสื่อบคุ คล ท่ใี หค้ วามรู้ ในบ้านหนังสือชมุ ชน บ้านหนังสือชมุ ชน มกี ารจดั กิจกรรมส่งเสริมการอ่าน และการเรียนรู้ท่ีหลากหลาย โดยร่วมกับห้องสมุดประชาชนอาเภอแก่งกระจาน และ ศศช.บ้านโป่งลึก โดยมี วิทยากรให้ความรู้เร่ืองการเพ้นท์กระเปา๋ ผ้า การทาพวงกุญแจ DIY การทาแหนมปลา เปน็ ตน้ การวาดภาพระบายสี การวาดภาพระบายสี การทาตกุ๊ ตาถุงมอื กระดาษ การทาประดษิ ฐ์ พวงกญุ แจ DIY เพน้ ทก์ ระเปา๋ ผ้าลดโลกรอ้ น ตวั ชี้วดั ท่ี ๔ มีสื่ออเี ล็กทรอนิกส์ให้บริการมีการสนับสนุนการสืบค้นข้อมูลจากส่ืออิเล็กทรอนิกส์โดยผ่านระบบ เครือข่ายอนิ เทอรเ์ น็ต , เช่น ใบความรู้โดยแทรกควิ อาร์โค้ด เพือ่ ให้ผู้ใชบ้ ริการใช้โทรศัพทม์ อื ถือในการสแกนเพื่อ เปิดอา่ นเนอื้ หา เปน็ ตน้ ซ่งึ เป็นรปู แบบทส่ี ามารถเข้าถึงได้อย่างสะดวกและรวดเร็วทันต่อความต้องการ เป็นที่ สนใจของผู้ใชบ้ ริการทง้ั เดก็ และผู้ใหญ่
24 องค์ประกอบท่ี ๔ การมีส่วนร่วมในชมุ ชน ตัวชี้วัดท่ี ๑ เป็นสถานที่แลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพื่อประชาชนเกิดองค์ความรู้ในการแก้ปัญหา และต่อยอดสู่ การ สร้างอาชีพในชุมชน เพื่อใหผ้ สู้ นใจสามารถพึ่งพาตนเองได้ ลดรายจ่าย และสร้างรายไดเ้ สรมิ การศกึ ษาตอ่ เน่ืองรูปกลุม่ สนใจ หลักสูตรวิชาการแหนมปลา จานวน ๑๒ ชว่ั โมง ให้กบั ประชาชน ตาบล ห้วยแม่เพรียง สถานทีจ่ ดั ณ บา้ นหนงั สือชุมชนบ้านโปง่ ลกึ หมู่ ๒ ตาบลหว้ ยแมเ่ พรียง อาเภอแกง่ กระจาน จงั หวัด เพชรบุรี ระหว่างวนั ที่ ๒๕-๒๘ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖๓ ตั้งแต่เวลา ๑๓.๐๐ น. ถงึ ๑๖.๐๐ น. จานวน ๑๒ ชวั่ โมง รวมทัง้ หมด ๘ คน โดยมี นางสาวปยิ ะพร เทพเต็ม เปน็ วิทยากรใหค้ วามรู้
25 หมู่บ้านโป่งลกึ -บางกลอย อยู่ในเขตถ่นิ ทุรกันดาร และไดเ้ ปดิ ให้เป็นสถานท่ที อ่ งเทยี่ วเชงิ อนุรักษ์วิถีชีวิต กระเหร่ียง มีการส่งเสริมอาชีพ การประดิษฐ์พวงกุญแจ เพื่อขายให้นักท่องเที่ยวช้ือเป็นที่ระลึกของฝากจาก ชุมชน และสรา้ งรายไดเ้ สรมิ ให้กบั คนบนดอย กิจกรรมส่งเสรมิ การอา่ นเพ่อื พฒั นาบา้ นหนงั สอื ชมุ ชน “อา่ นแล้วย้ิม อมิ่ สมอง” การทาพวงกญุ แจ DIY กจิ กรรมส่งเสริมการอา่ นเพือ่ พัฒนาบา้ นหนงั สือชุมชน “อ่านแล้วยม้ิ อม่ิ สมอง” การทาพวงมาลัยมะกรูดใบเตยหอม มกี ารจัดกิจกรรมส่งเสรมิ การอ่านให้กับเยาวชนเพอื่ พฒั นาการพูดและการอ่าน ซึง่ เปน็ นักเรยี นของโรงเรยี น ตชด.บา้ นโป่งลกึ ในเวลาว่าง เสาร์-อาทติ ย์ จะมหี น้าท่นี านกั ท่องเทย่ี วเยีย่ มชมหมูบ่ า้ น
26 ตวั ชี้วัดท่ี ๒ ประชาชนในชุมชนให้การสนับสนนุ สื่อและการจดั กิจกรรมสง่ เสริมการอา่ นในรูปแบบตา่ งๆ และ ไดร้ ับการสนับสนุนหนังสือ สอ่ื ที่หลากหลาย และการร่วมมอื ร่วมใจในการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอา่ นจาก ประชาชนทง้ั ใน และ นอกหมู่บา้ นดว้ ยดีเสมอมา หนว่ ยงาน ตชด.๑๔ มอบหมายโดย ดาบตารวจรฐั พล สภุ างค์กูล มอบธงชาติ และ ธงตราสญั ลกั ษณ์ รชั กาลที่ ๑๐ ให้กับบ้านหนังสือชุมชนคนบนดอย
27 ตัวชี้วัดท่ี ๓ มผี ลงานเชิงประจักษใ์ นการมสี ่วนร่วม สง่ เสรมิ การอ่านและสาสมารถ ขยายผลสู่ชุมชนอืน่ ได้รับ ความร่วมมือจากผู้นาชุมชน ผนู้ าทอ้ งถนิ่ สถานศึกษา หน่วยงานราชการในพืน้ ที่ และภาคประชาชน ในการจดั กจิ กรรมสง่ เสริมการอา่ นและการจดั กจิ กรรมด้วยดีเสมอมา การมสี ว่ นร่วมในการจดั ตัง้ บ้านหนงั สือชมุ ชน/การ หนังสือที่ได้รบั จากหอ้ งสมุดประชาชน/หนงั สือทไ่ี ด้รับ สร้างชัน้ วางหนงั สือให้เข้ากับบรบิ ทชุมชน โดยผู้นา บรจิ าคจากบุคลภายนอก เพอื่ ชมุ ชนคนบนดอยท่ี ชมุ ชนรว่ มกันสรา้ ง ห่างไกลความเจริญไดม้ ีหนงั สือเพ่ิงส่งเสริมการอ่าน มีหนงั สอื ทต่ี รงตอ่ ความต้องการชมุ ชน ประชาชนมคี วามพงึ พอใจในการจัดกิจกรรม สง่ เสริมการอา่ นและการจัดกิจกรรมด้วยดเี สมอมา มีหนว่ ยงานในพนื้ ท่ีใหค้ วามสาคญั และสนบั สนุนสื่อ นายศุภัชณฏั ฐ์ หลกั เมอื ง ผอู้ านวยการ สานกั งาน กศน.จงั หวดั เพชรบุรี นายสหรัฐ พูลนาค รองผูอ้ านวยการ สานักงาน กศน. จงั หวดั เพชรบรุ ีกระจาน นเิ ทศและเยย่ี มบา้ นหนงั สือชุมชน มกี าร วางแผน เพอ่ื พฒั นาจัดตง้ั ที่หมู่ ๑ บา้ นบางกลอยตอ่ ไป
28 องค์ประกอบท่ี ๕ ผลการดาเนินงาน ตัวท่ีวัดท่ี ๑ มีผู้ใช้บริการใช้บริการอย่างต่อเนื่อง จากสมุดยืม – คืนหนังสือ ยังมีผู้ใช้บริการ ยืม-คืน อย่าง ต่อเนื่อง และนักเรียนท่เี ลกิ เรียนเดินทางกลับบา้ น แวะอา่ นหนงั สอื การ์ตูนเปน็ ประจา ตัวชี้วัดท่ี ๒ มเี ครอื ขา่ ยสง่ เสรมิ สนับสนุนการดาเนินงานทุกครั้งที่มีกิจกรรมบ้านหนังสือชุมชนคนบนดอยบ้าน โป่งลกึ จะมหี นว่ ยงานในพน้ื ทเ่ี ขา้ ร่วมเสมอ เชน่ ตารวจตะเวรชายแดน อทุ ยานแห่งชาติแกง่ กระจาน ผู้นาชมุ ชน .
29 ตัวชี้วัดท่ี ๓ เป็นประโยชน์ ต่อชุมชน จากผลการประเมินความพึงพอใจ ผลปรากฏว่าผู้ใช้บริการมีความพึง พอใจในการใชบ้ รกิ ารบ้านหนงั สือชมุ ชนคนบนดอย อยู่ในระดับพอใจมากข้ึนไป คิดเป็นร้อยละ ๑๐๐ สรุปได้ว่า บ้านหนังสือชุมชนคนบอดอย นั้น มีประโยชน์ต่อชุมชนส่งเสริมชุมชนให้มีนิสัยรักการอ่าน และมีกิจกรรม สง่ เสริมการอา่ นทหี่ ลายหลายจัดไดท้ กุ ชว่ งวยั บ้านหนังสือชมุ ชนคนบนดอย ช่วยส่งเสรมิ ให้ ประชนชนและเด็กนกั เรียนโรงเรยี นตารวจตระเวน ชายแดนบา้ นโปง่ ลึก มนี สิ ัยรักการอ่านมากขึ้น บา้ นหนังสือ ชุมชนคนบนดอย มีการจัดกจิ กรรมหลากหลาย เช่น ส่งเสรมิ อาชีพ เพ่ือสร้างรายได้ เช่นการทาแหนมปลา และประดิษฐ์พวงกญุ แจ บ้านหนังสอื ชุมชนคนบนดอย มีกจิ กรรมส่งเสรมิ การ บา้ นหนังสือชุมชนคนบนดอยมีการบริการตัด ผมฟรี เดือนละ 1 ครัง้ โดยหน่วยงานทหาร อ่านที่หลากหลาย เช่น การเพ้นท์กระเป๋า /การวาด ภาพระบายสี โดยบรรณารักษ์สัญจร ชดุ ปฏบิ ัติการทัพยาเสอื
30 ตอนท่ี ๓ ผลงานทปี่ ระสบความสาเรจ็ ช่อื ผลงาน กจิ กรรมส่งเสริมการอา่ นเพ่ือพัฒนาบา้ นหนงั สอื ชุมชน “อา่ นแล้วย้มิ อิ่มสมอง” การประดษิ ฐพ์ วงกญุ แจ DIY และ การประดษิ ฐพ์ วงมาลัยมะกรูดใบเตยหอม องค์ประกอบที่ 1 การทางานเชิงระบบ กิจกรรมส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้เพื่อพัฒนาบ้านหนังสือชุมชน “อ่านแล้วยิ้ม อ่ิมสมอง” ของ ห้องสมุดประชาชนอาเภอแก่งกระจาน มีการวางแผนในแผนปฏิบัติงาน ปี 2563 ดาเนินการตามแผน ตรวจสอบการดาเนนิ งานตามแผน และนาผลมาปรับปรงุ พัฒนาการจัดกิจกรรมอย่างต่อเน่ือง และดาเนินการ รายงานสรุปผลการจดั กิจกรรม เสนอต่อผบู้ ริหาร มกี ารวางแผน ดาเนินงานตามแผน มกี ารวางแผน ดาเนินการตามแผน รับการนิเทศ ตรวจสอบการดาเนนิ งานตาม นาผลการประเมินมาปรบั ปรงุ และพฒั นาอยา่ ง แผน ต่อเน่อื ง
31 รายงานผลการจดั กิจกรรมแบบจุลสารขา่ ว รายงานผลการจัดกิจกรรมแบบรูปเล่ม รายงานผลการจดั กจิ กรรมในรูปแบบหนังสอื อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ E-Book
32 องคป์ ระกอบที่ 2 การยอมรบั ของสังคมและชุมชน กิจกรรมสง่ เสริมการอ่านและการเรียนรู้เพื่อพัฒนาบ้านหนังสือชุมชน “อ่านแล้วย้ิม อ่ิมสมอง” ได้รับ การยอมรบั จากสังคมและชุมชน ดาเนินการเผยแพร่ทางวารสารและส่ือมวลชน รับเชิญเป็นวิทยากรเผยแพร่ การจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านให้กับหน่วยงานในพ้ืนที่อาเภอแก่งกระจาน โดย มีการประสานงานจาก หน่วยงานราชการในพ้ืนท่ี เพราะสามารถนากิจกรรมไปต่อยอดเกิดรายได้เพื่อสร้างอาชีพเลี้ยงครอบครัว เช่น การทาพวงมาลัยมะกรูดใบเตยหอม และการถกั พวงกุญแจ DIY เผยแพรผ่ ลงานทสี่ าเรจ็ เป็นที่ยอมรับของผเู้ ข้ารว่ มกจิ กรรมและ หนว่ ยงานในพนื ้ ท่ี เผยแพรท่ างวารสารและสอื่ มวลชน เผยแพร่ทางวารสารและสอ่ื มวลชน
33 บรรณารกั ษห์ อ้ งสมดุ ประชาชนอาเภอแกง่ กระจาน ได้รับมอบหมายจากผู้อานวยการ กศน.อาเภอแกง่ กระจาน ให้รบั ผิดชอบการจดั ทาจุลสารข่าว เพอ่ื รายงานผลการดาเนินกจิ กรรมของ กศน.อาเภอ และ ห้องสมุดประชาชนอาเภอแกง่ กระจาน เพื่อเผยแพรท่ างสือ่ มวลชน องค์ประกอบที่ 3 ผลงานมปี ระโยชนต์ ่อองค์กรและมีการขยายผล กิจกรรมส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้เพ่ือพัฒนาบ้านหนังสือชุมชน “อ่านแล้วย้ิม อ่ิมสมอง” เป็น กิจกรรมที่มีประโยชน์ต่อองคก์ ร โดยนาไปบรู ณาการ รว่ มกับการจัดกจิ กรรมการศกึ ษาต่อเนอื่ ง กิจกรรมศูนย์ฝึก อาชพี ชุมชน โดยทาใบความรู้ขนั้ ตอนการทาอาชพี ต่างๆ เป็นใบความรู้ท่ีสามารถเรียนรู้และนาไปปฏิบัติได้ด้วย ตนเอง ทาใหก้ ารปฏิบัติงานได้อย่างถกู ตอ้ ง รวดเร็ว และมีประสิทธิภาพ ทาให้ประชาชนผู้รับบริการมีความพึง พอใจ และมีหน่วยงานหรอื องคก์ รอ่ืนนาไปใช้ ผลงานเปน็ ประโยชน์ตอ่ องคก์ รหรอื มีบุคคล/หนว่ ยงาน/องค์กร นาผลงานไปจดั กลมุ่ เป้าหมาย แสดง/เผยแพร/่ นาไปใช้
34 ภาคผนวก
35 ประกาศศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอแกง่ กระจาน เร่อื ง แตง่ ต้ังบ้านหนงั สือชมุ ชนอาเภอแกง่ กระจาน -------------------------- ตามท่ีศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอแก่งกระจาน ได้ดาเนินการจัด โครงการ “บ้านหนังสือชุมชน” เพ่ือให้ประชาชนในพื้นที่อาเภอแก่งกระจาน มีสถานที่ในการอ่านหนังสือที่ หลากหลาย และสามารถนาความรู้ที่ดีรับไปปรับใช้ในการดาเนินชีวิตประจาวัน เป็นศูนย์กลางของการจัดการ เรยี นรูต้ ลอดชวี ติ สาหรบั ประชาชน โดยนาการอ่านให้เข้าถึงทุกครอบครัว ประชาชนท่ัวไป ได้เสริมสร้างโอกาส ในการเรียนรู้ พัฒนาและยกระดับคุณภาพชีวิตเสริมสร้างและพัฒนาความรู้ความคิดข้อมูลข่าวสาร ให้เพ่ิมพูน ทันต่อเหตุการณ์ สร้างความเพลิดเพลิน ระดับสติปัญญาให้สูงข้ึน จากสื่อส่ิงพิมพ์ต่างๆ และเทคโนโลยีที่ หลากหลายของประชาชนในหมู่บ้าน ชุมชน ตามความต้องการของทุกกลุ่มเป้าหมายในพ้ืนท่ีการเรียนรู้ สร้าง นิสัยรักการอ่าน ป้องกันการลืมหนังสือ และเกิดการเรียนรู้ สามารถเชื่อมโยงความรู้ที่ได้จากการอ่านไป ประยุกตใ์ ชใ้ นชีวติ ประจาวัน น้นั ดังนั้น เพื่อให้การดาเนินการตามโครงการบ้านหนังสือชุมชน ดาเนินการได้อย่างมีประสิทธิภาพ บรรลผุ ลตามความตอ้ งการของผู้ใชบ้ ริการทุกกลุ่มเป้าหมายในพ้ืนที่ จึงประกาศจัดตั้งบ้านหนังสือชุมชนอาเภอ แก่งกระจาน จานวน 2 แหง่ ดงั น้ี 1. บา้ นหนังสอื ชมุ ชนคนบนดอยบา้ นโป่งลึก เจ้าของบ้าน นายยง เทพเตม็ ทต่ี ง้ั บ้านเลขที่ 42 ม.2 ต.ห้วยแมเ่ พรียง อ.แกง่ กระจาน จ.เพชรบุรี 2. บ้านหนงั สอื ชุมชนบ้านปาเกอะญอ เจ้าของบ้าน นางสาวอารี กันตท์ อง ที่ตัง้ บา้ นเลขท่ี 78 ม.6 ต.ปา่ เด็ง อ.แกง่ กระจาน จ.เพชรบรุ ี ประกาศ ณ วนั ที่ 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2562 ( นางสาวอนงค์นารถ เหล่ียมฤดี) ผอู้ านวยการศูนย์การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อาเภอแกง่ กระจาน
แผนปฏบิ ัติการห้องสมุดประชาชนอาเภอแกง่ กระจาน 36 ประจาปีงบประแผมนาณ พ.ศ. 2563 กศน.อาเภอแก่งกระจาน จงั หวัดเพชรบุรี หอ้ งสมุดประชาชนอาเภอแกง่ กระจาน ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอาเภอแก่งกระจาน สานักงานสง่ เสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย จงั หวดั เพชรบรุ ี สานกั งานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั สานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธกิ าร กระทรวงศึกษาธกิ าร
37 กิจกรรม สง่ เสรมิ การอ่านและการเรียนร้เู พอ่ื พัฒนาบา้ นหนงั สือชุมชน “อ่านแลว้ ยิม้ อิม่ สมอง” ประจาปงี บประมาณ พ.ศ.2563 1. ชือ่ โครงการ : กิจกรรมส่งเสรมิ การอา่ นและการเรียนรู้เพื่อพฒั นาบา้ นหนงั สือชมุ ชน “อา่ นแล้วยมิ้ อิม่ สมอง” 2. สอดคลอ้ งกับนโยบายและจุดเน้นการดาเนินงาน กศน : ยุทธศาสตร์และจดุ เนน้ การดาเนนิ งาน สานกั งาน กศน.ประจาปงี บประมาณ พ.ศ.2563 ดังน้ี 3. ยทุ ธศาสตร์การพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรพั ยากรมนุษย์ จุดเน้นการดาเนินงาน 3.2 พัฒนาแหล่งเรียนรู้ให้มีบรรยากาศและสภาพแวดล้อมท่ีเอื้อต่อการเรียนรู้ มีความพร้อมในการ ใหบ้ ริการกจิ กรรมการศกึ ษาและการเรียนรู้ เป็นแหล่งสารสนเทศสาธารณะที่ง่ายต่อการเข้าถึง มีบรรยากาศท่ี เอ้ือตอ่ การเรียนรู้ เปน็ คาเพ่พ้นื ท่ีการเรียนร้สู าหรับคนทกุ ชว่ งวยั มีส่งิ อานวยความสะดวก มีบรรยากาศสวยงาม มีชวี ิต ทีด่ งึ ดูดความสนใจ และมีความปลอดภัยสาหรับผู้ใช้บรกิ าร 1) เร่งยกระดับ กศน.ตาบลนาร่อง 928 แห่ง (อาเภอละ 1 แห่ง) ให้เป็น กศน.ตาบล 5 ดี พรีเมี่ยมท่ี ประกอบด้วย ครูดี สถานที่ดี (ตามบริบทของพื้นที่) กิจกรรมดี เครือข่ายดี และมีนวัตกรรมการเรียนรู้ที่ดีมี ประโยชน์ 2) จัดให้มีศูนย์การเรียนรู้ต้นแบบ กศน. เพ่ือยกระดับการเรียนรู้ ใน 6 ภูมิภาค เป็นพ้ืนท่ีการเรียนรู้ (Co – Learning Space) ท่ีทันสมัยสาหรับทุกคน มีความพร้อมในการให้บริการต่าง ๆ อาทิ พื้นที่สาหรับการ ทางาน/การเรียนรู้ พื้นที่สาหรับกิจกรรมต่าง ๆ มีห้องประชุมขนาดเล็ก รวมท้ังทางานร่วมกับห้ องสมุด ประชาชนในการให้บริการในรูปแบบห้องสมุดดิจิทัล บริการอินเทอร์เน็ต ส่ือมัลติมีเดีย เพื่อรองรับการเรียนรู้ แบบ Active Learning 3) พัฒนาห้องสมุดประชาชน \"เฉลิมราชกุมารี\" ให้เป็น Digital Library โดยให้มีบริการหนังสือใน รูปแบบ e - Book บริการคอมพิวเตอร์ และอินเทอรเ์ น็ตความเรว็ สงู รวมทัง้ Free Wifi เพื่อการสืบคน้ ข้อมลู 3. หลกั การและเหตผุ ล ตามที่กระทรวงศึกษาธิการ ได้มีนโยบายดาเนินงานด้านการส่งเสริมการอ่านของประชาชนทุก กลุ่มเป้าหมาย โดยมุ่งหวังให้คนไทยมีนิสัยรักการอ่าน กศน.ได้กาหนดเป้าหมายและจุดเน้นการดาเนินงาน การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั มุ่งเนน้ การศึกษาใหเ้ กิดชมุ ชนรกั การอา่ น ในรูปแบบต่างๆ เช่น อาสาสมคั รสง่ เสรมิ การอา่ น หอ้ งสมุดประชาชน บ้านหนังสอื ชมุ ชน ตู้หนงั สอื เคล่ือนท่ีในตลาด และหนังสือพิมพ์ ฝาผนัง เป็นต้น ซ่ึงมีจุดมุ่งหมายเพ่ือรณรงค์การรู้หนังสือและส่งเสริมการรู้หนังสือ โดยการจัดกิจกรรมการ เสริมสรา้ งการรกั การอา่ น โดยมหี ้องสมุดประชาชนอาเภอแก่งกระจาน และบ้านหนังสือชุมชน ท่ีเป็นศูนย์กลาง ของประชาชนในพื้นที่ ไดร้ ่วมกิจกรรมรกั การอ่าน เพอื่ เพิม่ พูนและพฒั นาความคดิ สตปิ ญั ญา กระตุ้นให้เกิดการ เรยี นรจู้ ากการรักการอ่าน เพ่ือนาพนื้ ฐานความร้ไู ปใช้ในการดาเนินในชีวิตประจาวนั ได้ จากเหตุผลดังกล่าวหอ้ งสมุดประชาชนอาเภอแก่งกระจาน จึงได้จัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านและการ เรียนรู้เพ่ือพัฒนาบ้านหนังสือชุมชน “อ่านแล้วย้ิม อ่ิมสมอง” ข้ึนเพ่ือส่งเสริมให้ประชาชนเห็นคุณค่าและ
38 ความสาคัญของการอ่าน ในช่วงที่เกิดสถานการณ์เชอื้ ระบาดโรคโคโรน่า (covid-19) อยู่บ้าน หยุดเชื้อ เพ่ือชาติ เป็นการปลูกฝังให้ประชาชนมีนิสัยรักการอ่าน ใฝ่รู้ ใฝ่เรียน เพ่ือป้องกันตัวเองจากการระบาดโรค รวมทั้ง สามารถนาความรู้และทักษะที่ได้จากการเข้าร่วมกิจกรรมมาประกอบอาชีพเสริมเป็นการเพิ่มรายได้และลด รายจ่ายในครวั เรือนได้ 4. วัตถุประสงค์ 4.1 เพอ่ื ปลูกฝังให้ผู้ร่วมกิจกรรมมีนิสัยรักการอ่าน สนใจแสวงหาความรู้จากแหล่งเรียนรู้ต่างๆโดยใช้ บ้านหนงั สอื ชมุ ชนเปน็ พืน้ ท่ีดาเนนิ การ 4.2 เพ่ือส่งเสริมและและสนับสนุนให้ประชาชนในชุมชน ทุกช่วงวัย มีนิสัยรักการอ่าน ใฝ่รู้ ใฝ่เรียน และพฒั นาตนเองอยู่เสมอ 4.3 เพ่ือนาความรู้และทักษะที่ได้จากการเข้าร่วมกิจกรรมมาประกอบอาชีพเสริมเป็นการเพิ่มรายได้ และลดรายจ่ายในครวั เรอื นได้ 5. เปา้ หมาย เชิงปรมิ าณ ประชาชนในพื้นท่ี จานวน 80 คน เชงิ คณุ ภาพ ประชาสมั พันธใ์ ห้กจิ กรรมสง่ เสริมการอา่ น ประชาชนทุกช่วงวัยสามารถเข้าถึงการอ่านได้ง่าย และทัว่ ถงึ 6. วธิ ดี าเนนิ การ กจิ กรรมหลกั วัตถุประสงค์ กลมุ่ เปา้ หมาย เป้าหมาย พื้นท่ดี าเนินการ ระยะเวลา งบประมาณ บคุ ลากร กศน. 14 คน กศน.อาเภอ 1.ประชมุ - ชีแ้ จงหน้าท่ี แก่งกระจาน 23 ก.ค.63 - อาเภอ 1 คน คณะกรรมการ รบั ผดิ ชอบ แก่งกระจาน 14 คน กศน.อาเภอ 1 คน แกง่ กระจาน ผรู้ ับผิดชอบจัด ผู้บริหาร กศน. อาเภอ กศน.อาเภอ กจิ กรรมตาม แกง่ กระจาน แกง่ กระจาน โครงการ บคุ ลากร กศน. กศน.อาเภอ แก่งกระจาน 2.เสนอขออนมุ ตั ิ - เพื่อผบู้ รหิ าร อาเภอ 23 ก.ค.63 - แก่งกระจาน 23 ก.ค.63 - โครงการ อนมุ ัตโิ ครงการ บรรณารักษ์ 24 ก.ค.63 - 3.แต่งตง้ั - เพอ่ื ให้การ คณะกรรมการ ดาเนนิ งานเป็นไป ทางาน ตามแผนทก่ี าหนด 4.จัดเตรียมวสั ด/ุ - จดั เตรียมความ อปุ กรณ์ ตลอดจน พร้อมในการ ประสานงานกบั ดาเนินงานตาม ผู้เก่ียวขอ้ ง กจิ กรรม
39 5.การดาเนินงาน 1.กจิ กรรม 1. เพอ่ื ปลูกฝังใหผ้ ู้ เด็ก เยาวชน 15 คน บ้านหนงั สอื ชมุ ชน 700 700 สง่ เสริมการอ่าน ร่วมกจิ กรรมมนี สิ ัย นักเรียน ม.6 บ้านหนองจกิ 700 700 และการเรยี นรู้ รักการอา่ น สนใจ นักศึกษา กศน. ต.วงั จนั ทร์ 700 700 เพอื่ พัฒนาบ้าน แสวงหาความรู้จาก และประชาชน 15 คน บ้านหนังสอื ชุมชน แหลง่ เรยี นรตู้ ่างๆ ทว่ั ไป ม.6 บา้ นในคลอง 700 หนังสือชุมชน โดยใชบ้ า้ นหนังสอื ต.พสุ วรรค์ 700 ชมุ ชนเปน็ พ้นื ท่ี “อ่านแล้วยม้ิ อิม่ ดาเนินการ 15 คน บ้านหนงั สือชุมชน - สมอง” ม.5 บา้ นหนองเกตุ 5,600 -ให้ความรเู้ รื่อง ต.สองพน่ี อ้ ง การล้างมอื อย่าง 15 คน บา้ นหนังสือชุมชน ม.4 บ้านหนองน้าดา ถกู วิธีเพือ่ ปอ้ งกนั ต.หว้ ยแม่เพรยี ง โรคโควดิ -ส่งเสรมิ การใช้ 2.เพ่อื ส่งเสริมและ 15 คน บา้ นหนงั สอื ชมุ ชน เทคโนโลยีQR และสนับสนุนให้ ม.2 บา้ นวงั วน codeจากใบ ประชาชนในชมุ ชน ต.สองพี่น้อง ความรู้ ทุกชว่ งวยั มนี ิสยั รัก 15 คน บ้านหนงั สือชุมชน -แนะนาหนังสอื น่า การอา่ น ใฝ่รู้ ใฝ่ ม.2 บ้านร่วมใจ อา่ น เรียนและพฒั นา พฒั นา -หมนุ เวียนหนงั สอื ตนเองอย่เู สมอ ต.ป่าเด็ง เลม่ ใหม่ให้กบั บ้าน 3.เพื่อนาความรู้ 15 คน บา้ นหนังสือชมุ ชน หนังสอื และทกั ษะทไ่ี ดจ้ าก บา้ นโปง่ ลึก ม.2 -กิจกรรมการ การเข้าร่วม ต.หว้ ยแมเ่ พรยี ง ระบายสกี ระเปา๋ กิจกรรมมา 15 คน บา้ นหนังสือชมุ ชน ผ้า ประกอบอาชีพเสริม บา้ นปาเกอะญอ -การพบั ผ้าขนหนู เป็นการเพิ่มรายได้ ม.6 ต.ปา่ เด็ง เปน็ รูปสตั ว์ต่างๆ และลดรายจา่ ยได้ 6.สรปุ ผล/ รายงานผลให้ ผู้รับผดิ ชอบ 1 คน ห้องสมุดประชาชน 30 ก.ย.63 ประเมินผล/ ผูบ้ งั คบั บญั ชาทราบ โครงการ อาเภอแกง่ กระจาน รายงานผล (บรรณารักษ)์ 120 คน 7. งบประมาณ โดยใช้เงินงบประมาณ 2563 จากแผนงาน : พ้ืนฐานด้านการพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากร มนุษย์ ผลผลิตท่ี 5 ผู้รับบริการการศึกษาตามอัธยาศัย (ห้องสมุดประชาชน) งบบริหาร งานห้องสมุดประชาชน เป็นเงนิ 5,600 บาท (ห้าพนั หกรอ้ ยบาทถว้ น) ดังนี้ - คา่ วสั ดุ 5,600 บาท หมายเหตุ ทุกรายการถวั จา่ ยตามจริง
40 8. แผนการใชจ้ ่ายงบประมาณ ไตรมาสท่ี 1 ไตรมาสท่ี 2 ไตรมาสที่ 3 ไตรมาสที่ 4 กิจกรรมหลกั (ต.ค.-ธ.ค.62) (ม.ค.-มี.ค.2563) (เม.ย.-มิ.ย.2563) (ก.ค.-ก.ย.2563) 1.กิจกรรมสง่ เสริมการอ่านเพ่ือพฒั นา 5,600 บาท บ้านหนงั สอื ชุมชน “อ่านให้รู้ อยใู่ ห้ เปน็ หา่ งไกลโรค” -ใหค้ วามรเู้ ร่อื งการล้างมืออยา่ งถูกวธิ ี เพือ่ ป้องกนั โรคโควดิ -ส่งเสริมการใช้เทคโนโลยี QR code จากใบความรู้ -หมุนเวียนหนังสือเลม่ ใหม่ใหก้ บั บ้าน หนงั สอื -กจิ กรรมการระบายสกี ระเป๋าผา้ -การพับผ้าขนหนเู ปน็ รูปสัตว์ตา่ งๆ 9. ผู้รบั ผิดชอบโครงการ บรรณารักษ์ (อตั ราจา้ ง) 9.1 นางสาวบุญเสรมิ จนั ทร์นาค 10. เครือขา่ ย 10.1 สานกั งาน กศน.จังหวดั เพชรบรุ ี 10.2 หน่วยงานภาครัฐและเอกชนในพนื้ ท่อี าเภอแก่งกระจาน 11. โครงการทเี่ กี่ยวข้อง 11.1 โครงการส่งเสริมการอ่านเพ่ือพัฒนาห้องสมุดประชาชนให้เป็นแหล่งเรียนรู้ตลอดชีวิต ประจาปี 2563 12. ผลลัพธ์ ร้อยละ 80 ของผู้เข้าร่วมกิจกรรมสามารถเพิ่มช่องทางเข้าถึงการอ่านในแหล่งเรียนรู้ใกล้ตัวและมี หนังสือที่หลากหลายให้บริการส่งเสริมและและสนับสนุนให้ประชาชนในชุมชน ทุกช่วงวัย มีนิสัยรักการอ่าน และสามารถนาความร้ทู ี่ได้ไปใชใ้ นชีวิตประจาวนั และใช้เวลาว่างใหเ้ กดิ ประโยชน์สูงสุด 13. ตวั ชีว้ ัดผลสาเรจ็ 13.1 ตวั ชว้ี ดั ผลผลติ (Output) ประชาชนในพ้ืนท่ี เขา้ รว่ มกจิ กรรม จานวน 120 คน 13.2 ตัวชี้วัดผลลพั ธ์ (Outcome)
41 ผู้เข้าร่วมกิจกรรมสามารถเพิ่มช่องทางเข้าถึงการอ่านในแหล่งเรียนรู้ใกล้ตัวและมีหนังสือที่หลากหลาย ใหบ้ ริการสง่ เสรมิ และและสนับสนนุ ให้ประชาชนในชุมชน ทุกชว่ งวัย มนี สิ ัยรกั การอา่ นปลูกฝงั การอ่านแบบไม่รู้ตัว และ สามารถนาความรู้ท่ีได้ไปใช้ในชวี ติ ประจาวันและใช้เวลาวา่ งใหเ้ กิดประโยชนส์ ูงสุด 14. การติดตามและการประเมินผลโครงการ 14.1 แบบประเมินความพึงพอใจ 14.2 ภาพถ่ายผเู้ ขา้ ร่วมกิจกรรม 15. ความสอดคลอ้ งกับมาตรฐาน กศน. มาตรฐานที่ 1 คณุ ภาพของผ้รู ับบริการการศึกษาตามอัธยาศยั 1.1 ผู้รับบริการมคี วามรู้ หรอื ทักษะ หรือประสบการณ์ สอดคลอ้ งกบั วตั ถุประสงค์ของโครงการ หรือ กิจกรรมการศกึ ษาตามอัธยาศยั มาตรฐานท่ี 2 คณุ ภาพการจดั การศกึ ษาตามอธั ยาศัย 2.1 การกาหนดโครงการ หรือกจิ กรรมการศึกษาตามอัธยาศยั 2.2 ผู้จดั กิจกรรมมีความรู้ ความสามารถในการจดั กิจกรรมการศกึ ษาตามอัธยาศยั 2.3 สื่อ หรอื นวัตกรรม และสภาพแวดล้อมทเ่ี อื้อตอ่ การจดั การศกึ ษาตามอธั ยาศยั 2.4 ผรู้ ับบรกิ ารมคี วามพงึ พอใจตอ่ การจัดการศกึ ษาตามอัธยาศยั มาตรฐานที่ 3 คุณภาพการบริหารจัดการของสถานศกึ ษา 3.1 การบริหารจดั การของสถานศกึ ษาท่ีเน้นการมสี ว่ นร่วม 3.2 ระบบการประกนั คุณภาพการศกึ ษาของสถานศึกษา 3.3 การพฒั นาครู และบคุ ลากรของสถานศึกษา 3.4 การใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเพอ่ื สนับสนุนการบรหิ ารจดั การ 3.5 การกากับ นิเทศ ติดตาม ประเมินผลการดาเนินงานของสถานศกึ ษา 3.6 การปฏบิ ตั ิหน้าท่ขี องคณะกรรมการสถานศกึ ษาท่ีเป็นไปตามบทบาททกี่ าหนด 3.7 การส่งเสรมิ สนับสนุนภาคีเครือขา่ ยให้มีสว่ นร่วมในการจัดการศกึ ษา 3.8 การส่งเสรมิ สนับสนุนการสรา้ งสังคมแห่งการเรยี นรู้ 3.9 การวจิ ัยเพอ่ื การบรหิ ารจัดการศกึ ษาสถานศึกษา ลงชื่อ..........................................ผ้เู สนอโครงการ ลงชอ่ื ......................................ผู้เห็นชอบโครงการ (นางสาวบุญเสริม จันทร์นาค) (นางเสงย่ี ม สัมพันธารกั ษ์) บรรณารักษ์อัตราจา้ ง ครอู าสาสมัคร กศน. ลงชอื่ ....................................................ผู้อนุมัติโครงการ (นายสหรัฐ พูลนาค) รองผอู้ านวยการ สานักงาน กศน.จังหวัดเพชรบุรี รกั ษาการในตาแหนง่ ผู้อานวยการ กศน.อาเภอแก่งกระจาน
42 ผลงานปฏิบัติงานที่เปน็ เลศิ (Best Practice) บา้ นหนังสือชุมชน “คนบนดอย...บ้านโป่งลึก” เพื่อชมุ ชนในเขตภเู ขา ตาบลหว้ ยแมเ่ พรียง อาเภอแกง่ กระจาน จังหวดั เพชรบรุ ี โดย นางสาวบญุ เสริม จันทรน์ าค บรรณารักษ์ (อัตราจา้ ง) ศูนยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั อาเภอแก่งกระจาน สานักงานสง่ เสรมิ การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั จังหวดั เพชรบรุ ี
43 การปฏบิ ัตทิ ี่เป็นเลิศ (Best Practice) บ้านหนงั สือชุมชน “คนบนดอย...บ้านโปง่ ลึก” เพือ่ ชุมชนในเขตภเู ขา ตาบลห้วยแมเ่ พรยี ง อาเภอแก่งกระจาน จังหวดั เพชรบุรี 1. ท่ีมาและความสาคัญ กระทรวงศึกษาธกิ าร ได้มีนโยบายดาเนินงานด้านสง่ เสรมิ การอ่านของประชาชนทกุ กลุ่มเป้าหมาย โดย ม่งุ หวงั ใหค้ นไทยมนี ิสัยรกั การอา่ น และกาหนดให้การอ่านเป็นวาระแห่งชาติ พ.ศ. 2552-2561 เพ่ือส่งเสริม และสนับสนุนนโยบายด้านการส่งเสริมการอ่าน สานักงาน กศน. ได้กาหนดนโยบายส่งเสริมการอ่านใน หลากหลายรูปแบบ ในการพฒั นาใหเ้ ป็น “บ้านหนังสอื ชุมชน” เพื่อพัฒนาใหบ้ า้ นหนงั สือชุมชนเปน็ แหล่งเรียนรู้ อยา่ งย่ังยืน และส่งเสริมให้เกิดการนิสัยรักการอ่านการเรียนรู้ ขยายขอบเขตและเพ่ิมโอกาสการเรียนรู้ ให้กับ ผูเ้ รียน นกั ศกึ ษา และประชาชนทัว่ ไป และเป็นการกระตุน้ ใหเ้ กดิ ความสนใจท่ัวทกุ พ้นื ทอ่ี ยา่ งทัว่ ถึง ต่อเน่ืองอัน จะนาไปสสู่ งั คมแห่งการเรยี นรใู้ นตาบล ซ่ึงพน้ื ที่ส่วนใหญข่ องตาบลห้วยแม่เพรียงอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติแก่ง กระจาน ซง่ึ จัดเป็นพ้ืนที่แนวชายแดนด้านตะวันตกท่ีมีแนวเทือกเขาตะนาวศรีแบ่งก้ันพรมแดน ทอดยาวจาก เหนือจรดใต้ จากราชบุรี เพชรบุรี ประจวบคีรีขันธ์ ไปจนถึงระนอง ซึ่งเป็นเทือกป่าเขาอันอุดมสมบูรณ์ท้ังผืน ปา่ และสตั ว์ป่านอ้ ยใหญม่ ากมาย นอกจากน้ีก็ยังมีเรื่องราวของชีวิตผู้คนของชนชายขอบเผ่ากะเหร่ียงกะหร่าง ท่ีดารงเผ่าพันธ์ุอยู่ตามธรรมชาติ บ้านโป่งลึก-บางกลอย จ.เพชรบุรี หมู่บ้านที่มีการท่องเที่ยวในรูปแบบ ธรรมชาติและเร่ืองวิถีชีวิตของชนเผ่ากะหร่าง ที่มีถิ่นกาเนิดมาจากป่าผืนนี้ นับเริ่มต้นจากบ้านโป่งลึก เป็น หมูบ่ ้านกะหรา่ งท่ีจัดต้งั ข้ึน โดยอุทยานแหง่ ชาตแิ ก่งกระจานได้รวบรวมชนเผ่าชาวกะหร่างที่กระจายอยู่ในแถบ ต้นแม่น้าเพชรุบรี แม่น้าบางกลอย ที่อยู่ในเขตพ้ืนท่ีอุทยานแห่งชาติ ให้มารวมกันเป็นหมู่บ้านเดียวกัน เพ่ือ สะดวกตอ่ การจัดรปู แบบ และบริหารจัดการเร่ืองการอนุรักษ์ พร้อมท้ังให้ชาวบ้านมีพื้นที่ทากินอย่างถาวร ลด การทาลายป่า มอี าชพี ทีม่ ั่นคง จากป่าใหญถ่ งึ บา้ นโป่งลกึ มาจนถงึ บ้านบางกลอยใหม่ คือ ชุมชนใหม่ที่เกิดขึ้น ในบริเวณต้นน้าเพชรบุรี วิถีแห่งชนเผ่าเริ่มมีการเรียนรู้กับโลกทัศน์ใหม่ๆ และมีการพัฒนาชุมชน พ้ืนท่ีทากิน โดยเฉพาะที่ดินทากิน แต่ขาดระบบน้าเพื่อการเกษตร จึงมีแนวทางพัฒนาพื้นที่เชิงประยุกต์ตามพระราชดาริ บ้านโป่งลกึ -บา้ นบางกลอย กับแนวคดิ ทย่ี ึดหลักการพฒั นาตามแนวพระราชดาริ “เขา้ ใจ เข้าถึง และพฒั นา” ดังนั้น จึงเกิด “พ้ืนที่ต้นแบบโป่งลึก-บางกลอย” ข้ึน โดยความร่วมมือระหว่างหน่วยงานต่างๆ ทร่ี ่วมกันศกึ ษาปัญหาและความตอ้ งการของชาวบ้านโป่งลึก-บางกลอย เพ่ือนามาวิเคราะห์หาทางออก เพ่ือให้ ชาวไทยเชื้อสายกะหร่างในพื้นที่บ้านโป่งลึก-บางกลอย ภายในบริเวณอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน มีคุณภาพ ชวี ติ ทด่ี ีข้นึ ซง่ึ หนว่ ยงาน กศน. เปน็ อกี หน่วยงานสาคัญท่ีเข้ามามีบทบาทและช่วยส่งเสริมให้ชาวบ้านกะเหรี่ยง กะหรา่ งไดเ้ รยี นรู้เร่อื งการพดู และใชภ้ าษาไทยเพ่อื ติดต่อสือ่ สารกับบุคคลภายนอกท่ีเดินทางเข้าไปท่องเที่ยว ทั้ง ยงั สง่ เสริมการรู้หนังสือใหก้ ับชาวบา้ นทยี่ ังไม่รู้ภาษาไทยได้มีโอกาสเรยี นรู้ เพ่ือสามารถนาไปประกอบอาชีพ โดย กศน.อาเภอแก่งกระจาน ได้จัดกิจกรรมส่งเสริมด้านอาชีพต่างๆ เพ่ือสามารถต่อยอดให้เกิดรายได้ เพราะ หมู่บ้านโป่งลึก-บางกลอย จัดเป็นสถานที่ท่องเท่ียวทางธรรมชาติท่ีมีความโดดเด่นและอยู่ห่างไกลจากอาเภอ แก่งกระจาน อีกทงั้ ประชากรมีจานวนมาก การส่งเสรมิ การอา่ นและการเรียนรยู้ ังไม่ครอบคลมุ ทุกพ้ืนท่ี
44 จากความสาคญั ดงั กลา่ ว กศน.อาเภอแกง่ กระจาน จึงมอบหมายให้ครูศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทย ภูเขา “แมฟ่ ้าหลวง” บา้ นโป่งลกึ คดั เลือกบ้านท่ีมีความเหมาะสมสามารถจัดกิจกรรมสง่ เสริมการอ่านในรูปแบบ บา้ นหนงั สือชุมชนได้ รวมถึงเจา้ ของบา้ นมีจิตสาธารณะ ชอบงานบริการ โดย กศน.อาเภอแก่งกระจาน จัดตั้ง บ้านหนังสือในหมู่บ้าน/ชุมชน เพ่ือเป็นห้องสมุดประชาชนหมู่บ้าน/ชุมชนจัดหาหนังสือและสื่อส่ิงพิมพ์อื่น สาหรับบ้านหนังสือชุมชนตามความต้องการของทกุ กลุ่มเป้าหมายในพน้ื ทปี่ ระสานความรว่ มมอื กับภาคีเครือข่าย ในจัดกิจกรรมเสริมสร้างนิสัยรักการอ่านของกลุ่มเป้าหมาย โดยการส่งเสริมการอ่านให้เข้าถึงทุกครอบครัว สามารถจะอ่านได้ทุกที่ รวมท้ังสร้างความรู้ความเข้าใจให้ผู้ใช้บริการเก่ียวกับระเบียบวินัยและข้อพึงปฏิบัติใน การใช้บ้านหนงั สอื ชุมชนหรือห้องสมดุ ประชาชนหมู่บ้าน/ชุมชน การเคารพสิทธิผู้อื่น ตลอดจนการช่วยกันดูแล รักษาและพัฒนาบ้านหนังสือชุมชนอย่างย่ังยืน เพื่อเป็นกลไกในการส่งเสริมการอ่านให้เกิดขึ้นกับประชาชน อย่างกว้างขวางและตอ่ เนื่องทุกพ้ืนที่ในชุมชนบา้ นโปง่ ลกึ บ้านหนังสือชุมชน “คนบนดอย...บ้านโป่งลึก” เพ่ือชุมชนในเขตภูเขา ต้ังอยู่ที่ หมู่ 2 บ้านโป่งลึก ตาบลห้วยแมเ่ พรียง อาเภอแกง่ กระจาน จงั หวดั เพชรบุรี มีขนาดพื้นท่ีกว้าง 6 เมตร ยาว 6 เมตร โดยได้รับ อนุญาตจากนายยง เทพเต็ม เจ้าของบ้าน ให้เป็นแหล่งเรียนรู้ส่งเสริมการอ่านของชุมชน เป็นที่ทากิจกรรม รวมกนั พบปะพดู คยุ นั่งอ่านหนงั สือ ซง่ึ บ้านหนังสอื ชมุ ชน เปน็ บ้านท่อี ยอู่ าศยั ทม่ี กี ารจดั มุมหนังสือ วารสาร ส่ิงพิมพ์ต่างๆ เป็นต้น ที่จัดไว้อย่างเป็นสัดส่วนสะอาด เป็นระเบียบ สวยงาม อยู่บริเวณหน้าบ้าน ท่ีสามารถ มองเห็นได้อย่างชัดเจน และสะดวกในการให้บริการมีทิวทัศน์สวยงาม และบรรยากาศที่ร่มร่ืนเหมาะแก่อ่าน หนังสือและการบริการต่างๆ มีหนังสือและการบริการที่หลากหลาย มีโต๊ะเก้าอ้ีให้บริการอย่างเหมาะสม เปดิ ใหบ้ ริการทุกวันตั้งแต่เวลา 07.00 น. - 19.00 น. จัดกจิ กรรมส่งเสริมรักการอ่านให้แก่ประชาชนทุกเพศ ทกุ วยั ผา่ นแหลง่ การเรียนรู้ จึงได้มีแนวคิดที่จะให้มีแหล่งการเรียนรู้อยู่ใกล้บ้านให้มากท่ีสุดในรูปแบบของบ้าน หนงั สือ ชุมชนคนบนดอย โดยยึดคนในชมุ ชนเป็นหลัก ดังน้ันศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” บ้านโปง่ ลึก (ศศช.บ้านโปง่ ลกึ ) ร่วมกับนางสาวบุญเสรมิ จันทรน์ าค บรรณารักษ์ห้องสมุดประชาชนอาเภอแก่ง กระจาน มบี ทบาทหนา้ ทีใ่ นการจดั กจิ กรรมการเรยี นรูใ้ ห้กับประชาชนไดเ้ รียนรตู้ ลอดชีวิต จึงได้ดาเนินกิจกรรม ส่งเสริมการอา่ นโดยใช้การขับเคลื่อนของบ้านหนังสือชุมชน ในการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้เพื่อส่งเสริม ให้ประชาชนได้อา่ นหนังสือและเกดิ การเรียนรู้นาความรูไ้ ปปรบั ใชใ้ นการดาเนนิ ชีวิตประจาวันตอ่ ไป 2.วตั ถปุ ระสงค์ 2.1 เพอื่ สง่ เสริมการอ่านให้กับประชาชนบ้านโป่งลึก บางกลอย ก่อเกิดนิสัยรักการอ่าน ใฝ่เรียน ใฝ่รู้ มเี จตคติทดี่ ตี ่อการอา่ น 2.2 เพอื่ ใหเ้ กดิ แหลง่ เรียนรูใ้ นชมุ ชน โดยให้ชมุ ชนเข้ามามสี ว่ นร่วมในการบริหารจัดการ สนับสนุนการ ดาเนนิ งานบา้ นหนงั สอื ชุมชนคนบนดอย เปา้ หมาย เชิงปริมาณ จานวนผู้มาใช้บริการ 100 คนต่อเดือน ซึ่งเป็นนักเรียน กศน. นักเรียนโรงเรียน ตชด. รวมทง้ั เด็กและประชาชนทัว่ ไป
45 เชงิ คณุ ภาพ รอ้ ยละ 80 ของผู้รับบรกิ ารได้รับความพึงพอใจในการรบั บริการในระดบั ดีขนึ้ ไป ร้อยละ 80 ของประชาชนบ้านโป่งลึก บางกลอย นิสัยรักการอ่าน ใฝ่เรียน ใฝ่รู้ มีเจตคติท่ีดี ต่อการอ่าน และภาคเี ครอื ขา่ ยมสี ว่ นร่วมในการสนบั สนุนการดาเนินงานบา้ นหนงั สอื ชมุ ชนคนบนดอย 3. กระบวนการ/ขัน้ ตอนการดาเนินการ Flow Chart วธิ กี ารและนวัตกรรมท่ีเป็น (Best Practice) ขั้นตอนการดาเนนิ กจิ กรรมพฒั นา Flow Chart ศกึ ษาสภาพปัจจุบนั ปญั หาและความต้องการของประชาชน การวางแผนและเตรียมการบ้านหนังสอื ชุมชน ออกแบบกิจกรรมบา้ นหนงั สือชมุ ชน ดาเนินการจัดกิจกรรมท่สี ่งเสรมิ การอา่ นโดยใชบ้ า้ นหนงั สือชุมชนเป็นตวั ขับเคลอื่ นที่ การนาไปใช้ ตดิ ตามและประเมนิ ผล สรปุ รายงานผลการดาเนนิ งาน การดาเนนิ กิจกรรมสง่ เสรมิ การอา่ นอย่างตอ่ เน่ือง
46 4.ข้นั ตอนการดาเนินงาน ขน้ั ท่ี 1 ศึกษาสภาพปญั หาความต้องการ/แนวคดิ ในการปฏบิ ัติงาน การเตรยี มความพร้อมบ้านหนังสือ ชมุ ชน สร้างความเขา้ ใจเกี่ยวกับการดาเนนิ งานบ้านหนังสือชมุ ชน ให้กบั คนในชมุ ชน ขัน้ ที่ 2 บรรณารักษ์และครู ศศช. วางแผนการดาเนนิ งาน/กาหนดแนวปฏบิ ัติในการดาเนนิ งาน ขน้ั ที่ 3 บรรณารักษแ์ ละครู ศศช. ช้แี จงผู้เกยี่ วขอ้ งเพ่อื สร้างความเขา้ ในและตระหนักถึงความสาคัญใน การปฏบิ ตั งิ าน สร้างความเขา้ ใจเกีย่ วกบั การดาเนนิ งานบ้านหนังสอื ชมุ ชนให้กบั คนในชมุ ชน ขน้ั ท่ี 4 ดาเนนิ งานตามแนวปฏบิ ัตทิ ่กี าหนด ดาเนนิ การจัดกจิ กรรมสง่ เสริมการอา่ นและการเรียนรู้ 1) กจิ กรรม การรับบริจาคหนงั สือ 1.1 ประชาสัมพันธใ์ ห้คนในชมุ ชน และสว่ นราชการเข้าร่วมโครงการ 1.2 รับบริจาคหนังสือจากหน่วยงานราชการ ชุมชน ณ ห้องสมุดประชาชนอาเภอแก่ง กระจาน/ศศช.บา้ นโปง่ ลึก และ กศน.อาเภอแก่งกระจาน 1.3 จัดสื่อที่ได้รับบริจาค และสื่อจากห้องสมุดประชาชนอาเภอแก่งกระจาน ไปยังบ้าน หนังสือชุมชน 2) กิจกรรม หมุนเวยี นหนังสือเลม่ ใหม่ให้บ้านหนงั สอื ชุมชนเดอื นละ 2 คร้งั ขน้ั ที่ 5 นเิ ทศ กากับ ติดตาม/ประเมนิ ผลเพือ่ ทบทวน 1) ประชุมผู้เก่ียวข้อง ในการกากับ ติดตามอยา่ งตอ่ เน่ือง 2) ประเมินผล เพื่อทบทวนการปฏิบัติงาน ลาดับข้ันตอนต่างๆว่าครบถ้วนสมบูรณ์ เน้นการประเมิน เพื่อพฒั นาให้ดียง่ิ ข้ึน ขน้ั ที่ 6 นาผลการประเมนิ มาพัฒนาปรับปรงุ /สรุปผลการดาเนินงาน 1) นาผลการประเมินไปใช้ในการปรับปรุงส่วนที่เป็นจุดอ่อนและพัฒนาในส่วนท่ีดีเป็นท่ี ยอมรับให้กา้ วหนา้ ยง่ิ ขน้ึ เพ่อื ให้มคี วามมัน่ คงเขม้ แข็งตลอดไป
47 2) นาข้อมลู จากการเสนอความคิดเห็นในการประชมุ มาวเิ คราะหจ์ ุดเด่นจดุ ดอ้ ยและร่วมกันหา แนวทางในการปรบั ปรุงต่อไป 3) สรุปผลการดาเนินงานและหาแนวทางในการแก้ไขปัญหาอุปสรรคปรับปรุงจุดด้อยและ ข้อบกพร่องต่างๆเพือ่ ปรับวิธกี ารข้นั ตอนการดาเนินงานใหม้ ีประสิทธิภาพและย่ังยืน 5. ผลการดาเนินงาน ชมุ ชนทรี่ ่วมสง่ เสริมการอา่ นบา้ นหนังสือชุมชน “คนบนดอย...บา้ นโป่งลกึ ” เพื่อชุมชนในเขตภูเขา เพื่อ สร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ เป็นวิธีการหนึ่งที่สามารถให้แก้ไขปัญหาที่นักศึกษา กศน. นักเรียนโรงเรียน ตชด. เด็ก และประชาชนท่วั ไป ที่ไม่ชอบอ่านหนังสอื จงึ ถอื เปน็ กิจกรรมหน่ึงท่ที าใหก้ ลุม่ เป้าหมายมนี ิสยั รักการอ่าน ที่ ซึง่ บรรณารักษ์ และครู ศศช. ตอ้ งมคี วามรู้ความเข้าใจและตระหนักในการพัฒนาคุณภาพของการปฏิบัติงานท่ี เป็นเลิศ โดยพัฒนาความรู้ออกแบบกิจกรรมส่งเสริมการอ่านท่ีมีความหลากหลายและทักษะการปฏิบัติงาน เพิ่มข้ึน ทั้งด้านปริมาณและคุณภาพส่งผลต่อสถานศึกษา ทาให้สถานศึกษาเป็นท่ียอมรับและศรัทธา โดยการ ขับเคลื่อนกิจกรรมส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ ซึ่งใช้แหล่งเรียนรู้บ้านหนังสือชุมชนเป็นแหล่งเรียนรู้ท่ี สนับสนุนการจัดการศึกษาของสถานศึกษา ซ่ึงบริหารจัดการแบบมีส่วนร่วมของคนในชุมชน โดยชุมชนท่ีจัด กจิ กรรมส่งเสรมิ การอา่ นบ้านหนงั สือชุมชนสรา้ งสังคมแหง่ การเรียนรู้ให้บรรลุเป้าหมายได้นั้น เกิดจากการที่คน ในชมุ ชน ผู้นาชุมชน/ผู้นาหมูบ่ ้าน เล็งเห็นความสาคัญของการส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ของบ้านหนังสือ ชุมชนท่ีเป็นแหล่งเรียนรู้ นาสิ่งท่ีได้จากการเรียนรู้ไปพัฒนาตนเอง พัฒนางาน พัฒนาหมู่บ้าน ทาให้มีผู้มาใช้ บริการหลากหลายกลุ่มอายุ ทั้งเด็ก เยาวชน ประชาชนในหมู่บา้ น รจู้ กั การใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ จนทาให้ ชุมชนมคี วามภาคภมู ใิ จศรัทธาตอ่ สถานศึกษาและช่วยกันพฒั นาเพิ่มข้ึน 6. บทเรยี นท่ีไดร้ ับ 1. การปฏิบัติงานท่ีเป็นระบบมีแนวปฏิบัติที่ชัดเจนมีการสนับสนุนมีการนิเทศกากับติดตามอย่าง ต่อเน่อื งยอ่ มสง่ ผลใหง้ านบรรลผุ ลสาเร็จตามเป้าหมาย 2. การนอ้ มนาหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งมาประยุกต์ใชใ้ นการดาเนนิ งานชว่ ยทาให้ได้มีหลักคิด และแนวทางในการดาเนินงานที่หลากหลายข้ึน เช่น การเลือกใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมพอประมาณกับ งบประมาณ เป็นต้น 3. การปรับเปล่ยี นหรือพฒั นาระบบการทางานนนั้ มีการชแ้ี จงถึงความสาคัญและผลดีที่จะเกิดจากการ พัฒนางานรว่ มกนั ความจริงจังในการปฏิบตั งิ านของสถานศกึ ษาการทางานเปน็ ทีม การมีส่วนรับผิดชอบร่วมกัน ในการปฏิบัติงานความร่วมมือร่วมใจ การเอาใจใส่เสียสละการอุทิศตนของผู้เกี่ยวข้องส่งผลให้งานประสบ ผลสาเร็จได้ผลงานท่มี คี ุณภาพ
48 7. ปจั จัยแห่งความสาเรจ็ ปัจจัยท่ีนาไปสู่ความสาเร็จของการดาเนินงานเกิดจากความร่วมมือของบุคลากรฝ่ายต่างๆและปัจจัย เกอ้ื หนุนดังน้ี 1. ผู้บรหิ ารมีภาวะผู้นามีวิสัยทัศน์มีความคิดริเริ่มมีการกาหนดนโยบายและแนวปฏิบัติที่ชัดเจนการมี สว่ นร่วมและสนับสนุนการดาเนนิ งานตลอดจนมีการประชมุ นิเทศตดิ ตามงานอยา่ งสม่าเสมอ 2. คณะครู กศน.อาเภอแก่งกระจาน และบุคลากรท่ีเกี่ยวข้องมีความเข้าใจจุดมุ่งหมายและตระหนัก ถงึ ความสาคญั ของบ้านหนงั สือชมุ ชนมีความรว่ มมือรว่ มใจมีความเสียสละความมุง่ ม่นั เอาใจใส่ 3. การมสี ่วนร่วมของชมุ ชน ทั้งระดับผู้นาชุมชน ผู้นาท้องถ่ิน ภูมิปัญญาหมู่บ้าน เห็นความสาคัญของ กิจกรรมส่งเสริมการอ่าน และสร้างนิสัยรักการอ่าน ท้ังเป็นแกนนาหลักในรูปแบบคณะกรรมการแหล่งเรียนรู้ กศน.ตาบล (ศูนย์การเรียนชุมชน) ศศช. จากการประสานงาน และวางแผนร่วมกับภาคีเครือข่าย เพ่ือจัด กจิ กรรม รวมท้งั ระดมทรพั ยากรและสนบั สนุนสือ่ หนังสือ ส่งเสริมการอ่านในรูปแบบต่างๆ ดาเนินการรับสมัคร อาสาสมคั ร กศน. สง่ เสรมิ การอา่ น เพื่อเป็นตัวแทนในการประสานงาน เผยแพร่ข้อมูลและขับเคล่ือนการศึกษา สชู่ ุมชนให้เกิดการเรียนรูอ้ ยา่ งต่อเนอ่ื งในชุมชน 4. ผใู้ หญบ่ ้าน ครู ศศช. ใช้กลยุทธ์ดาเนนิ งานลยุ ถึงที่ ทาให้ชมุ ชนยอมรับและเปน็ ท่รี จู้ ักอย่างกว้างขวาง ท้ังในชุมชนและชุมชนใกล้เคียง 5. มบี รรยากาศท่ีเอ้ือต่อการเรียนรู้ ไม่เฉพาะแต่จากส่ือท่ีมีในบ้านหนังสือชุมชนเท่านั้น ยังเป็นแหล่ง เรยี นรู้เก่ยี วกบั อาชีพ และเปน็ ต้นแบบความเปน็ อยอู่ ยา่ งพอเพียง 6. อาสาสมัครมีความกระตือรือร้น เอาใจใส่ จัดบรรยากาศในการส่งเสริมการอ่านได้ดี มีหนังสือท่ี หลากหลาย จนทาให้ชุมชนเห็นความสาคัญและให้ความร่วมมือ เน่ืองจากอาสาสมัครเป็น อสม. จึงมีบริการ พิเศษเกยี่ วกบั เร่ืองสุขภาพให้กับผมู้ ารับบรกิ ารดว้ ย 5. มีการบริหารจัดการท่ีดี เช่น ในเร่ืองการรับหนังสือ การจัดหาอุปกรณ์ส่ือ ชั้น/ตู้หนังสือ มีการ บริจาคหนังสือใหก้ ับบา้ นหนงั สือ 8. การเผยแพร่/การได้รบั การยอมรับ จดั กจิ กรรมสง่ เสริมการอ่านและการเรยี นรู้ตามความต้องการของประชาชนในพืน้ ท่ี รู้จกั การใชเ้ วลาว่าง ให้เกิดประโยชน์ เพ่ือต่อยอดให้เกิดการสร้างรายได้ และสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ให้เกิดขึ้นในชุมชน มี ประชาชนทุกเพศทกุ วยั หมุนเวียนกนั มาใช้บริการยมื คืนหนงั สือ โดยบ้านหนังสือชุมชนเปิดให้บริการทุกวันตั้งแต่ เวลา 07.00 น. - 19.00 น. ครู ศศช. ผู้นาชุมชน ผู้นาท้องถ่ิน ภูมิปัญญาหมู่บ้าน ทากิจกรรมโดยใช้บ้าน หนังสือชุมชนเปน็ ฐานการเรยี นร้ใู นด้านตา่ งๆ เพ่ือเปน็ การส่งเสริมและสนับสนุนบ้านหนังสือชุมชนให้เป็นแหล่ง เรียนรูข้ องนักเรียน นกั ศึกษา กศน. เด็ก เยาวชนและประชาชนทว่ั ไป
49 คณะผจู้ ัดทา ทป่ี รึกษา ผอู้ านวยการสานักงาน กศน.จังหวัดเพชรบุรี 1.นายศภุ ชั ณัฎฐ์ หลักเมือง รองผอู้ านวยการสานักงาน กศน.จังหวดั เพชรบุรี 2.นายสหรัฐ พูลนาค ศกึ ษานิเทศก์ชานาญการพิเศษ สานักงาน กศน.จังหวัดเพชรบุรี 3.นางทองสขุ รัตนประดษิ ฐ์ คณะทางาน พูลนาค รองผู้อานวยการ สานกั งาน กศน.จังหวัดเพชรบรุ ี 1.นายสหรฐั สัมพนั ธารกั ษ์ รักษาการในตาแหน่งผู้อานวยการ กศน.อาเภอแกง่ กระจาน 2.นางเสงยี่ ม ทองเสม ครูอาสาสมัคร กศน. 3.นางสาวสริญญา ฉา่ มะนา 4.นางสาวเกล้ากนก เอ่ยี มสาอางค์ ครูอาสาสมัคร กศน. 5.นางนุชจรี นนทะสตุ ครูอาสาสมคั ร กศน. 6.นางสาวปญุ ชรัศม์ิ อ่วมเทศ ครอู าสาสมัคร กศน. 7.นางสาววนดิ า ตรรี ัตนปรชี า 8.นางขนษิ ฐา มงิ่ แมน้ ครอู าสาสมคั ร กศน. 9.นางสาวเบญจมาศ ต้นแจง ครูอาสาสมคั ร กศน. 10.นางวาสนา สวุ รรณาภรณ์ 11.นายอัครวฒั น์ กมุ ภคาม ครู กศน.ตาบล 12.นายสหภูมิ ห้วยหงษท์ อง ครู กศน.ตาบล 13.นางสาวอญั ชลี จนั ทรน์ าค ครู กศน.ตาบล 14.นางสาวบญุ เสรมิ ครู กศน.ตาบล ครู กศน.ตาบล ครู กศน.ตาบล บรรณารักษ์ เรยี บเรยี ง/จดั ทารปู เล่ม นางสาววนิดา อ่วมเทศ ครูอาสาสมัคร กศน.
50
Search
Read the Text Version
- 1 - 50
Pages: