บทที่ 4_เรื่องที่ 4 ความร่วมมือระหว่างประเทศ

110 ความรว่ มมอื ระหวา่ งประเทศ ปัจจุบันมคี วามรว่ มมอื ระหว่างประเทศท่ีเก่ียวขอ้ ง กับทะเลในระดับโลกและระดับภมู ิภาคที่สำ� คัญ อาทิ 1. องคก์ ารสหประชาชาติ ( United Nation : UN ) เปน็ องค์การระหวา่ งประเทศระดับโลกก่อตั้งขนึ้ เมอ่ื ค.ศ. 1945 มสี �ำนักงานใหญ่ต้ังอยู่ ณ กรุงนิวยอรก์ ประเทศสหรฐั อเมรกิ า มีสมาชิกประกอบด้วยประเทศ เอกราชตา่ ง ๆ จากทกุ ภมู ภิ าคทว่ั โลก สำ� หรบั ประเทศไทย ได้เข้าเปน็ สมาชกิ ล�ำดับที่ 55 เมอื่ วันที่ 16 ธนั วาคม พ.ศ. 2489 ปัจจุบันองค์การสหประชาชาติให้ความส�ำคัญ กบั ภยั คกุ คามไวห้ ลายรปู แบบ ซงึ่ สว่ นใหญเ่ ปน็ ภยั คกุ คาม รูปแบบใหม่ โดยเฉพาะความมั่นคงทางสังคม และ ความมั่นคงของมนุษย์ อันประกอบด้วย ภัยจากการ ลกั ลอบคา้ ยาเสพตดิ การหลบหนเี ขา้ เมอื งโดยผดิ กฎหมาย การคา้ อาวธุ การคา้ ผหู้ ญงิ และเดก็ อาชญากรรมขา้ มชาติ และการก่อการรา้ ย การลักลอบค้าอุปกรณ์นิวเคลียร์ การโจรกรรมและลักลอบค้ายานพาหนะ การฟอกเงิน อาชญากรรมคอมพวิ เตอร์ อาชญากรรมดา้ นสงิ่ แวดลอ้ ม อาชญากรรมด้านทรพั ยส์ นิ ทางปญั ญา การติดสนิ บน เจ้าหน้าท่ี การแทรกซึมและการครอบง�ำทางธุรกิจ การโจรกรรมศลิ ปวตั ถุ ฯลฯ

111 ในส่วนท่ีเก่ียวข้องกับทะเลน้ันกรอบการประชุมขององค์การ สหประชาชาติมีการหารอื กันใน 2 หวั ข้อใหญ่ ได้แก่ 1 การจดั ตงั้ กรอบกฎหมายระหวา่ งประเทศ การสง่ เสรมิ ให้ประเทศต่าง ๆ เข้าเป็นภาคี และน�ำกฎหมายไปบังคับใช้ รวมทง้ั การจัดระเบยี บ/วางกฎเกณฑ/์ พฒั นามาตรฐานและ มาตรการระหว่างประเทศในการรักษาความมั่นคงและ ความปลอดภัยทางทะเล 2 การส่งเสริมความร่วมมือระหว่างประเทศในการ จัดการภยั คกุ คามต่าง ๆ ในทะเล อาทิ โจรสลัด อาชญากรรม ขา้ มชาติ สง่ิ แวดล้อม ภัยพิบัติทางธรรมชาติ

112 2.องคก์ ารทางทะเลระหวา่ งประเทศ (International Maritime Organization : IMO) เป็นทบวงการช�ำนาญการพิเศษขององค์การ สหประชาชาติ ก่อต้ังเมือ่ พ.ศ. 2491 โดยเรมิ่ ด�ำเนินการอยา่ งเปน็ ทางการ เมอ่ื พ.ศ. 2502 ส�ำนักงานใหญ่ตั้งอยู่ ณ กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ ท�ำหน้าท่ีเป็นศูนย์กลาง ความรว่ มมอื ระหวา่ งสมาชกิ ในการกำ� หนด มาตรฐาน ข้อบังคับ และแนวทางปฏิบัติ เพ่ือให้เกิดความปลอดภัยในการเดินเรอื การคุ้มครองรักษาสิ่งแวดล้อมทางทะเล และการอำ� นวยความสะดวกตา่ ง ๆ ทเี่ กย่ี วขอ้ ง กับการขนส่งทางทะเล มีสมาชิกจ�ำนวน 174 ประเทศ ส�ำหรบั ประเทศไทยได้เข้าเป็น สมาชกิ ตั้งแต่วนั ที่ 20 กนั ยายน พ.ศ. 2516 และ จากเหตกุ ารณก์ ารกอ่ การรา้ ย เมอ่ื วนั ที่ 11 กนั ยายน พ.ศ. 2544 IMO ไดต้ ระหนกั ถงึ ความปลอดภยั ทางทะเล และท่าเรอื ส�ำคัญของโลกมากขึ้น จึงได้ออกนโยบาย และมาตรการความปลอดภยั ทางทะเลเพมิ่ ขนึ้ เพอ่ื ปอ้ งกนั เหตรุ า้ ยตา่ ง ๆ อาทิ มาตรการการรกั ษาความปลอดภยั ของเรอื และทา่ เรอื (International Ship and Port Facility Security : ISPS Code)

113 อนุสญั ญาระหวา่ งประเทศวา่ ด้วยความปลอดภัยแหง่ ชวี ติ ในทะเล ค.ศ. 1974 (1974 International Convention for the Safety of Life at Sea 1974 : 1974 SOLAS) อนุสัญญาระหว่างประเทศว่าด้วยการอ�ำนวยความสะดวก ในการเดินเรอื ระหว่างประเทศ ค.ศ. 1965 (Convention on the Facilitation of International Maritime Traffic : 1965 FAL) อนุสัญญาระหว่างประเทศว่าด้วยการค้นหาและช่วยเหลือ ผปู้ ระสบภยั ทางทะเล ค.ศ. 1979 (1979 International Convention on Maritime Search and Rescue : 1979 SAR) อนสุ ญั ญาระหวา่ งประเทศวา่ ดว้ ยการปราบปรามการกระทำ� ทผี่ ดิ กฎหมายต่อความปลอดภัยของการเดนิ เรอื ค.ศ. 1988 (Convention for the Suppression of Unlawful Acts against the Safety of Maritime Navigation : 1988 SUA)

114 ปจั จบุ ัน IMO เป็นหน่วยงานท่ีมีบทบาทในการ แก้ปัญหาโจรสลัดในน่านน้�ำโซมาเลีย โดยผลักดันให้ อ�ำนาจประเทศต่าง ๆ เข้าไปจัดการกับปญั หาโจรสลัด ในน่านน้�ำโซมาเลียได้ และพยายามกระตุ้นให้ประเทศ ต่าง ๆ ส่งกองเรอื รบและเครอ่ื งบินรบเข้าลาดตระเวน ในบรเิ วณน่านน้�ำทคี่ าดวา่ มกี ำ� ลังของโจรสลัดโซมาเลีย ปฏิบตั ิการอยู่ โดยเฉพาะเส้นทางเดินเรอื บรเิ วณอ่าวเอเดน ซึ่ ง เป็ น เ ส้ น ท า ง ห ลั ก ใ น ก า ร ข น ส่ ง น้� ำ มั น ท า ง ท ะ เ ล ร ะ ห ว่ า ง ต ะ วั น อ อ ก ก ล า ง ไ ป ยั ง ภู มิ ภ า ค อ่ื น ทั่ ว โ ล ก เพอื่ รกั ษาความปลอดภยั ใหก้ บั เรอื ทผ่ี า่ นไปยงั บรเิ วณนัน้ รวมทั้ง แนะน�ำการปฏิบัติ เพ่ือให้ปลอดภัยจากการ ถูกยดึ หรอื ปล้นเรอื ตลอดจนการปฏิบตั ิเมอ่ื ต้องเผชญิ กับกล่มุ โจรสลัดด้วย

115 การประชุมสมัชชาสมัยสามัญของ IMO จัดเป็นประจ�ำทุก 2 ปี เพื่อให้ ประเทศสมาชิกให้ความเห็นชอบแผนงาน ยุทธศาสตร์ งบประมาณ การตัดสินใจ ดา้ นการเงนิ และการเลอื กตงั้ ประเทศสมาชกิ คณะมนตรเี พอ่ื ทำ� หนา้ ทก่ี ำ� กบั ดแู ลงาน ของ IMO แทนสมัชชาในชว่ งระหวา่ งสมยั การประชุม ส่วนคณะมนตรเี ป็นองค์กร บรหิ ารงานของ IMO ประกอบดว้ ยสมาชกิ จำ� นวน 40 ประเทศ ทไ่ี ดร้ บั เลอื กต้งั จาก สมัชชา โดยแบ่งออกเป็น • กล่มุ A ประเทศทม่ี ผี ลประโยชน์มากทสี่ ดุ ในการใหบ้ รกิ ารด้านการเดินเรอื ระหวา่ ง ประเทศ จ�ำนวน 10 ประเทศ • กลุ่ม B ประเทศท่ีมีผลประโยชน์มากท่ีสุดด้านการค้าทางทะเลระหว่างประเทศ จ�ำนวน 10 ประเทศ และ • กลมุ่ C ประเทศทม่ี ผี ลประโยชน์เปน็ พเิ ศษด้านการขนสง่ ทางทะเลหรอื การเดนิ เรอื และเปน็ ตัวแทนของภูมภิ าคต่างๆ ท่วั โลก จ�ำนวน 20 ประเทศ อยู่ในวาระคราวละ 2 ปี สำ� หรบั ปี 2561-2562 ประเทศไทยได้รบั เลือกต้ังเปน็ สมาชิกคณะมนตรี IMO กล่มุ C อีกวาระหนึ่ง นับเปน็ สมัยท่ี 7 ทไ่ี ด้รบั การเลือกต้ังติดต่อกัน ซึง่ จะชว่ ยให้ ประเทศไทยมบี ทบาทในการกำ� หนดนโยบาย ตลอดจนการกำ� กบั ดแู ลการดำ� เนนิ งาน ของ IMO ในเรอื่ งโครงสรา้ งองค์กร งบประมาณ บุคลากร มีบทบาทในเรอ่ื ง การก�ำหนดมาตรฐานด้านความปลอดภัยและสงิ่ แวดล้อมทางทะเล ทราบทิศทาง และแนวโน้มการด�ำเนินงานของ IMO อันจะน�ำไปสกู่ ารเตรยี มความพรอ้ มภายใน ประเทศเพื่อรองรบั ต่อไป และที่ส�ำคัญคือ ช่วยให้ประเทศไทยมีบทบาทในการ ก� ำหนดทิศทางการใช้ประโยชน์ จากความร่วมมือทางวิชาการของ IMO ในการยกระดับบุคลากรพาณิชยนาวีบนเรอื ของไทยให้สามารถรกั ษามาตรฐาน ของกองเรอื พาณชิ ยไ์ ทยใหไ้ ดม้ าตรฐานสากล อนั จะชว่ ยใหเ้ รอื ไทยสามารถทำ� การคา้ และเข้าเทียบทา่ เรอื ต่าง ๆ ได้ทว่ั โลก

116 ส3ห. อปงรคะชก์ าาชราอตาิห(FาoรodแลanะdเกAษgตricรuแltหur่งe Organization of the United Nations : FAO) เป็นองค์การชำ� นาญการพเิ ศษ (Specialize agency) ในเครอื ขององค์การสหประชาชาติ ซ่ึงได้รบั การจัดต้ังขึ้นตาม ค�ำเสนอแนะของ United Nations Conference on Food and Agriculture ในปี ค.ศ. 1943 ในสหรฐั อเมรกิ าโดยสนับสนุนให้ ประเทศสมาชิกพรอ้ มใจกันในการด�ำเนินงานขจัดความหิวโหย และยากจน ภายหลังการยุติของสงครามโลกครง้ั ที่ 2 ต่อมา FAO ได้เล็งเห็นถึงบทบาทของการประมงในการเพ่มิ พลู อาหาร โปรตีน ให้กับประชากรโลก จึงได้มีการจัดตั้งองค์กรประมง ระดบั ภมู ภิ าคขน้ึ ในหลายภมู ภิ าคของโลก เชน่ ในภมู ภิ าคอนิ โดแปซฟิ กิ มสี ภาการประมงแห่งภูมิภาคอินโดแปซิฟิก (The IndoPacific Fisheries Council) ในปี ค.ศ. 1948 ซ่ึงในปัจจุบันเป็น The Asia Pacific Fisheries Commission ในปี ค.ศ. 1982 ประเทศสมาชกิ ขององคก์ ารสหประชาชาตไิ ดบ้ รรลขุ อ้ ตกลง ในการจดั ทำ� กฎหมายทะเลและเปดิ โอกาสใหป้ ระเทศสมาชกิ ลงนาม เขา้ เปน็ ภาคี FAO ไดม้ บี ทบาทสำ� คญั ในการกระตนุ้ ใหป้ ระเทศตา่ ง ๆ ดำ� เนนิ การตามขอ้ ตกลงวา่ ดว้ ยกฎหมายทะเลแหง่ สหประชาชาติ อาทิ ได้จัดให้มีการประชุมระดับโลกว่าด้วยการจัดการและพัฒนา การประมงในปี ค.ศ. 1984 ซงึ่ ขอ้ เสนอแนะทไี่ ดจ้ ากการประชมุ ครงั้ น้ี กใ็ หเ้ กดิ ผลสบื เนอื่ งในการพฒั นาการประมงทยี่ งั่ ยนื อาทิ การกำ� หนด จรรยาบรรณในการด�ำเนินการของการจัดการประมง การปฏิบตั ิ การประมง การพฒั นาเพาะเลยี้ งสตั วน์ ้ำ� การแปรรปู สตั วน์ ้ำ� ภายหลงั การจบั และการคา้ ฯลฯเพอ่ื ความมนั่ คงดา้ นอาหารและความปลอดภยั ของการใชผ้ ลผลิตเปน็ อาหารจากทะเล FAO ยงั ไดม้ บี ทบาทสำ� คัญ ในการวางระเบยี บแบบแผนในการทำ� การประมง อาทิ แผนดำ� เนนิ งาน สากลหรอื ขอ้ ตกลงในการจัดการและบรหิ ารการประมงแบบยงั่ ยนื

117 4. สหภาพยโุ รป (European Union : EU) เป็นการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจและการเมืองของ ประเทศในยุโรป ประกอบด้วยประเทศสมาชิก 28 ประเทศ ปจั จบุ นั สหภาพยโุ รปไดใ้ หค้ วามสำ� คญั กบั การรกั ษาความมน่ั คง และความปลอดภั ยของเส้นทางเดิ นเรือเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะเสน้ ทางในมหาสมทุ รอนิ เดยี และทะเลเมดเิ ตอรเ์ รเนยี น ซึ่ งเป็ นเ ส้ น ท า งเดิ นเรือ สู่ยุ โรปท่ีมีคว าม ส�ำ คั ญต่ อ EU ทงั้ ดา้ นความมนั่ คงและเศรษฐกจิ และเมอ่ื เกดิ ปญั หาความไรเ้ สถยี รภาพทางการเมอื งในโซมาเลยี และปญั หาโจรสลดั สหภาพยโุ รปจงึ สนบั สนนุ ขอ้ มตขิ องคณะมนตรคี วามมนั่ คงแหง่ สหประชาชาติ ที่ 1838 (ค.ศ. 2009) และ 1846 (ค.ศ. 2009) อย่างเต็มที่ โดยได้จัดตั้งกองก�ำลังทางทะเล European Union Naval Force Somalia (EU NAVFOR) ขึ้น ภายใต้กรอบนโยบายรว่ ม ด้านความมน่ั คงและการปอ้ งกนั ยโุ รป (European Security and Defence Policy: ESDP) โดย EU NAVFOR มีภารกิจสำ� คัญ ได้แก่ 1 คุ้ ม กั น ก อ ง เรือ ข อ ง โ ค ร ง ก า ร อาหารโลกทป่ี ฏบิ ตั ภิ ารกจิ เกยี่ วกบั ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม ไปยงั โซมาเลีย 2 คุ้มกันและรักษาความปลอดภัย เส้นทางเดินเรอื บรเิ วณอ่าวเอเดน และชายฝ่ ังโซมาเลีย 3 ป ร า บ ป ร า ม ข บ ว น ก า ร โ จ ร ส ลั ด โดยอาณั ติ ของ EU NAVFO R ครอบคลุมถึงการจับกุมโจรสลัด/ผู้ต้องสงสัย การยึดเรือโจรสลัด/เรือที่ถูกโจรสลัดยึดครอง รวมทงั้ สนิ คา้ บนเรอื โดยจะสง่ ตวั บคุ คลทถ่ี กู จับกมุ ไปดำ� เนนิ คดใี นประเทศสมาชกิ หรอื ทปี่ ระเทศเคนยา ซ่ึงสหภาพยุโรปมีข้อตกลงอยู่ มีพื้นที่ปฏิบัติการ ครอบคลมุ บรเิ วณอ่าวเอเดน แนวชายฝ่ งั โซมาเลีย ตอนใต้ของทะเลแดง พื้นที่บางส่วนของทะเลแดง และหมูเ่ กาะเซเชลส์ นอกจากนั้น ยังปฏิบัติภารกิจ ลาดตระเวนรว่ มกบั ประเทศ/กลมุ่ อนื่ ไดแ้ ก่ กองเรอื เฉพาะกิจผสม 151 (กองก�ำลังเฉพาะกิจของ UN) NATO รสั เซยี อินเดีย ญี่ปุ่น และจีน

118 5. สมาคมประชาชาตแิ ห่งเอเชีย ตะวนั ออกเฉยี งใต้ หรือ อาเซียน (Association of South East Asian Nations : ASEAN) เปน็ กรอบความรว่ มมอื ทสี่ ำ� คัญในระดบั ภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต้ ประกอบดว้ ย 3 เสาหลัก ดังนี้ 1 2 3 ป ร ะ ช า ค ม ก า ร เ มื อ ง ป ร ะ ช า ค ม เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ป ร ะ ช า ค ม สั ง ค ม แ ล ะ และความม่นั คง (ASEAN Economic วฒั นธรรม (ASEAN Political- Community : AEC) (ASEAN Socio - Cultural Security Community Community : ASCC) : APSC) ประเทศไทยได้ด�ำเนินนโยบายเพอื่ รกั ษาและสง่ เสรมิ การใชป้ ระโยชน์จากทะเลให้มาก ย่ิงขึ้น ผ่านการขับเคลื่อนจากหน่วยงานที่เก่ียวข้องภายในประเทศ และด�ำเนินนโยบาย สง่ เสรมิ ความรว่ มมอื ทางทะเลในอาเซียนผา่ นกรอบและกลไกต่าง ๆ ดังนี้ แผนงานการจัดต้ังประชาคม (ASEAN Blueprint) ซง่ึ ในสว่ นทเ่ี กยี่ วขอ้ งกบั ทะเลไดร้ บั การบรรจไุ วใ้ นแผนงาน ประชาคมการเมืองและความมั่นคงอาเซียน 2025 (ASEAN Political - Security Community Blueprint 2025) เพอื่ สง่ เสรมิ ความมน่ั คงความปลอดภยั การบงั คบั ใชก้ ฎหมายทางทะเลในภมู ภิ าค การต่อต้านอาชญากรรมข้ามชาติ การค้ามนุษย์ การกระท�ำ อนั เปน็ โจรสลดั การทำ� การประมงผดิ กฎหมาย ขาดการรายงาน และไร้การควบคุม และการอนุรักษ์และปกป้องสงิ่ แวดล้อม ทางทะเล

119 5.1 การประชุมอาเซียนว่าด้วยความรว่ มมือ ด้านการเมืองและความมั่นคงในภูมิภาคเอเชีย แปซฟิ กิ (ASEAN Regional Forum : ARF) เปน็ ผลสบื เนอื่ งมาจากมตขิ องทป่ี ระชมุ และขยายตัวของความขัดแย้ง นอกจากนี้ สุดยอดอาเซียน คร้ังที่ 4 โดยผู้น�ำรัฐบาล ยังมีกิจกรรมอย่างเป็นทางการท่ีเกี่ยวกับ ของประเทศสมาชิกอาเซียนได้ประกาศ ความมนั่ คงทางทะเลโดยเฉพาะ อาทิ การประชมุ เจตนารมณ์ ท่ีจะแสวงหาเวทีในการน� ำ ASEAN Regional Forum Inter-Sessional รฐั สมาชกิ เขา้ มารว่ มมอื ในกรอบความรว่ มมอื Meeting on Maritime Security (ARF ทางด้านความมั่นคง และส่งเสรมิ การหารอื ISM on MS) มวี ตั ถปุ ระสงคเ์ พอื่ หารอื เกยี่ วกบั ด้านความมัน่ คงกับประเทศค่เู จรจา ปัจจบุ นั ความม่ันคงทางทะเล ความปลอดภัยใน ARF มปี ระเทศทเี่ ขา้ รว่ ม 26 ประเทศ กบั 1 กลมุ่ การเดินเรอื สภาพแวดล้อมและการพัฒนาที่ ประกอบด้วย สมาชกิ อาเซยี น ได้แก่ บรูไน ย่ังยืนทางทะเล ตามแผนงานความม่ันคง กัมพชู า อินโดนีเซีย ลาว มาเลเซยี เมียนมา ทางทะเลในกรอบ ARF ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ ไทย และเวียดนาม ประเทศคู่เจรจาของอาเซียน (Dialogue Partners) ไดแ้ ก่ ญปี่ นุ่ เกาหลใี ต้ สหรฐั อเมรกิ า แคนาดา ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ อินเดีย จีน รสั เซีย และสหภาพยุโรป โดยการขยาย กรอบการหารอื ที่มีอยู่แล้วระหว่างอาเซียน กับคู่เจรจา ARF เป็นเวทีท่ีปรึกษาหารือ เกยี่ วกบั ประเดน็ ทางการเมอื งและความมน่ั คง มงุ่ ทจี่ ะสง่ เสรมิ ความไวเ้ นอ้ื เชอื่ ใจ ความรว่ มมอื แ ล ะ ค ว า ม สั ม พั น ธ์ อั น ดี ร ะ ห ว่ า ง ป ร ะ เท ศ ผเู้ ขา้ รว่ ม รวมทงั้ พฒั นาแนวทางการดำ� เนนิ การ 5.2 การประชุมหารอื อาเซียนว่าด้วย ทางการทูตเชิงป้องกันมุ่งป้องกันการเกิด ประเด็นทางทะเล (ASEAN Maritime Forum : AMF) เป็นการประชุมเพื่อส่งเสรมิ ความรว่ มมือระหว่างกลไกความรว่ มมือทางทะเลของอาเซียน เพือ่ ด�ำเนินการต่อประเด็นทางทะเลอยา่ งครอบคลุม นอกจากเปน็ ความรว่ มมอื ภายในสมาชิก อาเซียนแล้ว ยังได้พิจารณาการประชุมหารอื อาเซียน วา่ ด้วย ประเด็นทางทะเลแบบขยาย (Expanded ASEAN Maritime Forum : EAMF) ซง่ึ เปน็ การจัดการประชุมในรูปแบบล�ำดับ ขั้นท่ี 1.5 (Track 1.5 Maritime Forum) โดยเป็นการใช้กลไกของการประชุม AMF ที่มีอยู่ให้มี ปฏิสัมพันธ์กับประเทศนอกภูมิภาคในกรอบการประชุมสดุ ยอดเอเชยี ตะวันออก (East Asia Summit : EAS) ดว้ ย การประชมุ จะแบง่ ออกเปน็ 2 สว่ น คอื (1) การประชมุ AMF สำ� หรบั ประเทศ สมาชิกอาเซียน 10 ประเทศ และ (2) การประชุมในรูปแบบ Track 1.5 ซ่ึงจะประกอบด้วย ประเทศสมาชิกอาเซียน 10 ประเทศ กับประเทศนอกภมู ภิ าค ในกรอบ EAS อาทิ เกาหลใี ต้ ญป่ี นุ่ สหรฐั ฯ รสั เซยี อนิ เดยี ออสเตรเลีย และนิวซีแลนด์

120 กลไกการ ด�ำเนินงานของ 6. อาเซม อาเซม จะ ด� ำ เนิ น ไป บ น ( Asia-Europe Meeting : ASEM) ห ลั ก ก า ร ข อ ง ความสมัครใจ เปน็ ขอ้ รเิ รม่ิ ของสงิ คโปรแ์ ละฝรง่ั เศส เพ่ือให้ ASEM เป็นเวทีสรา้ งความคุ้นเคย ของประเทศสมาชิก และมีลักษณะท่ีไม่เป็น และให้มีการหารอื แลกเปล่ียน ข้อคิดเห็น ทางการจนเกินไป รวมท้งั ไมพ่ ยายามจัดตั้ง อ ย่ า ง ก ว้ า ง ๆ ใน เรื่อ ง ท่ี ส น ใจ ร่ว ม กั น องค์กรถาวรใด ๆ มารองรบั การด�ำเนินการ เพ่ื อ ปูทางให้เกิดความร่วมมือระหว่าง ในกรอบอาเซม ดังน้ัน ASEM จึงไม่มีสำ� นัก เอเชยี -ยุโรป ทงั้ ในด้าน การเมอื ง เศรษฐกิจ เลขาธิการ แต่ประสานงานผ่านประเทศ สังคม และวฒั นธรรม ซง่ึ ถือเปน็ 3 เสาหลัก ผปู้ ระสานงาน (ASEM Coordinators) ปี 2560 (pillar) ประเทศผปู้ ระสานงานฝา่ ยยุโรป ได้แก่ EU และประเทศมอลตา และฝ่ายเอเชีย ได้แก่ ปัจจุบันมีสมาชิกท้ังหมด 51 ประเทศ ประเทศเมียนมาและนิวซีแลนด์ ที่ผ่านมา ASEM ให้ความส�ำคัญกับประเด็นปัญหา ประกอบด้วยทวีปยุโรป 31 ประเทศ โจรสลัดโซมาเลียเป็นอย่างมาก และได้จัด การประชมุ เกย่ี วกบั ประเดน็ ดงั กลา่ วถงึ 2 ครงั้ (ออสเตรยี เบลเยยี ม เดนมารก์ ฟินแลนด์ เมือ่ พ.ศ. 2553 โดยมีวัตถปุ ระสงค์เพอ่ื สรา้ ง ฝรงั่ เศส เยอรมนี กรซี อิตาลี ไอรแ์ ลนด์ ความรว่ มมือกับประเทศสมาชิกฝ่ายเอเชีย ลักเซมเบิรก์ เนเธอรแ์ ลนด์ โปรตุเกส สเปน ในการปอ้ งกนั และแกไ้ ขปญั หาโจรสลดั รว่ มกนั สวีเดน สหราชอาณาจักร ลัตเวีย ลิทวั เนีย มัลตา บัลแกเรยี โครเอเชีย ไซปรสั นอรเ์ วย์ การประชมุ อาเซมมกี ำ� หนดจดั ประชมุ สาธารณรฐั เชก็ เอสโตเนยี โปแลนด์ โรมาเนยี ทุก 2 ปี มีความส�ำคัญ คือ เป็นเวทีท่ีผู้น�ำ รสั เซยี สโลวาเกีย สโลวเี นีย ฮังการี และ ประเทศเอเชยี และยุโรปได้มาพบปะหารอื กัน สวสิ เซอรแ์ ลนด์) ในประเดน็ ทอ่ี ยใู่ นความสนใจของทงั้ สองฝา่ ย มกี ารแลกเปลย่ี นขอ้ คดิ เหน็ ระหวา่ งกนั เกยี่ วกบั ทวปี เอเชยี 18 ประเทศ (อาเซยี น 10 สถานการณ์ ระหว่างประเทศและในภมู ภิ าค เพ่ือน�ำไปสู่การเสรมิ สรา้ งความเข้าใจอันดี ประเทศ รวมท้งั จีน ญ่ีปุน่ อินเดีย เกาหลีใต้ ระหว่างกัน ซึ่งจะช่วยเพ่ิมพูนและกระชับ บงั กลาเทศ มองโกเลยี ปากสี ถาน คาซคั สถาน) ความรว่ มมอื ระหว่างเอเชียกับยุโรปต่อไป ทวีปออสเตรเลีย 2 ประเทศ (ออสเตรเลีย และนิวซีแลนด์) และ 2 องค์กรระหว่าง ประเทศ ได้แก่ สำ� นักเลขาธกิ ารอาเซียน (ASEAN Secretariat) และสหภาพยุโรป (European Union)

121 7. ความริเรม่ิ แหง่ อ่าวเบงกอลส�ำหรับ ความร่วมมือหลากหลายสาขาทาง วิชาการและเศรษฐกิจ (Bay of Bengal Initiative for Multi - Sectoral Technical and Economic Cooperation หรอื BIMSTEC) ท้งั น้ี กล่มุ ประเทศ BIMSTEC กรอบความรว่ มมอื ทางวชิ าการและเศรษฐกจิ ถอื ไดว้ า่ เปน็ ตลาดทมี่ ศี กั ยภาพ แตป่ จั จบุ นั ระหวา่ ง 7 ประเทศ ในอา่ วเบงกอล ไดแ้ ก่ บงั กลาเทศ ยงั มกี ารคา้ การลงทนุ และการเดนิ ทาง อินเดีย เมยี นมา ศรลี ังกา ไทย ภูฏาน และเนปาล ติดต่อระหวา่ งกันค่อนข้างน้อย ทำ� ให้ เกิดจากการรเิ รม่ิ ของไทยเม่อื ปี 2540 ครอบคลมุ ยงั มโี อกาสในการทจี่ ะสง่ เสรมิ ความรว่ มมอื พื้นที่ ซง่ึ มปี ระชากรรวม ประมาณ 1,500 ล้านคน ระหวา่ งกนั ไดอ้ กี มาก โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ เปน็ กรอบความรว่ มมอื ทเ่ี ชอื่ มเอเชยี ใต้เขา้ กับเอเชยี ในด้านการค้าการลงทนุ โดยประเทศ ตะวันออกเฉียงใต้ และเป็นกลไกที่ไทยสามารถ สมาชิกได้ให้สัตยาบันในกรอบความ ขยายความสัมพันธ์กับประเทศในภูมิภาคเอเชยี ใต้ ตกลงเขตการค้าเสรี BIMSTEC แล้ว ซึ่งเป็นแหล่งวัตถุดิบและทรพั ยากรท่สี ำ� คัญ ทง้ั น้ี สำ� หรบั ประเทศไทยแลว้ BIMSTEC จะชว่ ยประสานนโยบาย Look West ของไทย เข้ากับนโยบาย Act East กรอบความรว่ มมือ 14 สาขา ของอินเดีย 1) การค้าและ 7) เกษตร 12) วฒั นธรรม การลงทุน 2) เทคโนโลยี 8) สาธารณสขุ 3) คมนาคม 9) การจัดการ 13) ปฏิสมั พนั ธใ์ น 4) พลังงาน สิ่งแวดล้อม ระดับประชาชน 5) ท่องเทีย่ ว และภัยพบิ ตั ิ 6) ประมง 10) การต่อต้าน 14) การเปล่ียนแปลง การก่อการรา้ ย สภาพภมู ิอากาศ และอาชญากรรม ข้ามชาติ 11) การลด ความยากจน

122 ช8อ่.คงวแคามบรม่วะลมะมกือาใน(MกaาlaรcลcaาSดtตraiรtsะเPวaนtroในl : MSP) เป็นความร่วมมือของรัฐชายฝ่ ังช่องแคบมะละกา ประกอบด้วย ประเทศไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย และสิงคโปร์ ใ น ก า ร ร่ ว ม กั น ส่ ง เรื อ แ ล ะ อ า ก า ศ ย า น ไ ป ล า ด ต ร ะ เว น ใ น ช่องแคบมะละกา เพื่อรกั ษาความปลอดภัยและความม่ันคง รวมทั้งเพื่อแสดงถึงความเป็นเจ้าของและความรบั ผิดชอบของ รฐั ชายฝ่ ังชอ่ งแคบมะละกา ในการดูแลรกั ษาความปลอดภัย ของชอ่ งแคบ ชอ่ งแคบมะละกา 9.ความตกลงว่าด้วยความร่วมมือระดับ ภมู ภิ าคเพอ่ื การตอ่ ตา้ นการกระทำ� อนั เปน็ โจรสลดั และการปลน้ เรอื โดยใชอ้ าวธุ ในเอเชยี (Regional Cooperation Agreement on Combating Piracy and Armed Robbery against Ships in Asia : ReCAAP) เป็นข้อตกลงท่ีริเร่ิมโดยประเทศญ่ีปุ่น ซึ่งมีเป้าหมายท่ีจะเพิ่มพูนความรว่ มมือระหว่าง ประเทศสมาชิก ซ่ึงปัจจุบันมีท้ังประเทศสมาชิก ในภูมิภาคเอเชียและนอกภูมิภาค เพื่อส่งเสรมิ การแบง่ ปนั ขอ้ มลู เกยี่ วกบั โจรสลดั และกอ่ ตง้ั ศนู ย์ แลกเปลยี่ นขอ้ มลู (Information Sharing Center : ISC)

123 10.ศนู ยพ์ ฒั นาการประมงแหง่ เอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ (Southeast Asian Fisheries Development Center : SEAFDEC) เป็ น อ ง ค์ ก ร ป ร ะ ม ง ร ะ ดั บ ภู มิ ภ า ค ซึ่งจัดต้ังขึ้นตามค�ำเสนอแนะของท่ีประชุม ระดับรฐั มนตรวี ่าด้วยการพัฒนาเศรษฐกิจ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซ่ึงมีข้ึน ณ กรุงโตเกียว ประเทศญ่ปี ุน่ ในปี ค.ศ. 1967 วัตถุประสงค์ของศูนย์ฯ เมื่อเร่ิมจัดต้ังขึ้น เพื่อเพ่ิมผลผลิตให้เป็นประโยชน์ต่อประเทศ เหล่าน้ัน ทั้งทางด้านเศรษฐกิจและสังคม SEAFDEC ได้ด�ำเนินการและขยายขอบเขต ของแผนปฏิบัติการตามวิวัฒนาการของการ ประมงโลกมามากกวา่ 50 ปี และเม่อื เรว็ ๆ นี้ ไดม้ กี ารปรบั mandate ของศนู ยฯ์ ใหส้ อดคลอ้ ง ตอ่ ความตอ้ งการของประเทศสมาชกิ กลา่ วคอื การมคี วามพยายามรว่ มกนั ในการดำ� เนนิ งาน เพื่ อ ให้ ป ร ะ เท ศ ส ม า ชิ ก ไ ด้ รับ ผ ล ป ร ะ โ ย ช น์ อย่างย่ังยืนจากการประมง การเพาะเล้ียง สตั วน์ ้�ำ เพื่อความอยูด่ ีกินดี และความมน่ั คง ทางอาหารของประเทศสมาชกิ ในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต้ ในปัจจุบันประเทศสมาชิกทั้งหมด ความรว่ มมือระหว่างประเทศที่รวมถึง ของสมาคมประชาชาตแิ หง่ เอเชยี ตะวนั ออก กฎหมายและหน่วยงานทางทะเลดังได้กล่าว เฉยี งใต้ (ASEAN) เปน็ สมาชกิ ของ SEAFDEC ขา้ งตน้ จะเปน็ เครอื่ งมอื ในการควบคมุ ความประพฤติ ใน 2 ทศวรรษที่ผ่านมา องค์กรทั้ง 2 ของบุคคลให้ต้องปฏิบัติตาม รวมทง้ั สง่ เสรมิ ให้ ได้รว่ มมอื มากข้นึ ซงึ่ รว่ มกันจดั ทำ� สมั มนา สภาพความเป็นอยู่ในสังคมมีความผาสุก และ ระดับภมู ภิ าค 2 ครง้ั คอื ในปี ค.ศ. 2001 ประเทศชาติมีความเจรญิ รุง่ เรอื ง มั่นคง มั่งค่ัง เร่ือง “Fish for the People” และในปี และย่ังยืน ทั้งในระดับชาติและภูมิภาค ท้ังน้ี ค.ศ. 2011 เรอ่ื ง “Fish for the People เพ่ือให้ผู้ใช้ทะเลได้มีความรู้ความเข้าใจ และ 2020: Adaptation to a Changing เคารพและปฏิบัติตามกฎหมายทางทะเล ท้ังท่ี Environment” ซ่ึงผลการประชุมของ เป็นกฎหมายระหว่างประเทศและกฎหมาย สั ม ม น า ท้ั ง 2 เร่ื อ ง ไ ด้ ว า ง แน ว ท า ง ภายในประเทศ ได้ทราบและน�ำไปใช้การปฏิบตั ิ ในการด�ำเนินงานของ SEAFDEC ใน และเผยแพรค่ วามรูใ้ ห้กับผู้ที่เกี่ยวขอ้ งต่อไป ศตวรรษท่ี 21