มัทนะพาธา

มทั นะพาธา

คำนำ มัทนะพาธา บทประพันธใ์ นสมเด็จพระมงกฎุ เกลา้ เจ้าอยูห่ ัว ได้รับการยกยอ่ งจากวรรณคดีสโมสรใหเ้ ป็นสดุ ยอดของ วรรณคดปี ระเภทบทละครคาฉันท์ ซึ่งเป็นละครท่ีทาให้เหน็ บทละครเกย่ี วกับความรัก โทษของความรกั และการแต่ง ทาใหเ้ หน็ ถึง วฒั นธรรมภารตะโบราณ เขา้ กับเนื้อเร่อื งเปน็ อย่างดี ซง่ึ มีความน่าสนใจเปน็ อย่างย่ิง ขอให้ทุกท่านทีเ่ ขา้ มาอา่ นไดเ้ รียนรแู้ ละเข้าใจถงึ ความรัก เด็กหญงิ กลั ยกร สายยืนยง ม.3/1 เลขท่ี 2 เดก็ หญิงวชั ราภา รวิ้ ทองชมุ่ ม.3/1 เลขที่ 25 เด็กหญิงอมรรตั น์ เครอื วัลย์ ม.3/1 เลขท่ี 28 ผู้จัดทา

สำรบัญ เรอื่ ง หนา้ คานา ก สารบัญ ข เนอื้ เรื่อง 1-14 เอกสารอา้ งองิ 15

จอมเทพสเุ ทษณ์เป็นทุกขด์ ว้ ยความลุ่มหลงเทพธดิ ามทั นา แมจ้ ติ ระรถผู้สารถคี ู่บารมีจะนารปู ของ เทพเทวีผ้เู ลอโฉมหลายต่อหลายองค์มาถวายใหเ้ ลอื กชม สเุ ทษณก์ ็มิสนใจไยดี จติ ระรถจึงนามายาวินวิท ยาธร ผมู้ เี วทมนตร์แกก่ ล้ามาเข้าเฝ้า สุเทษณ์จงึ ให้มายาวินใชเ้ วทมนตรเ์ รียกนางมัทนามาหา เมื่อ มาแลว้ นางมัทนากเ็ หมอ่ ลอยมิมสี ตสิ มบูรณ์เพราะตก อยู่ในฤทธม์ิ นตรา แต่สเุ ทษณ์มิตอ้ งการได้นาง ดว้ ยวธิ ีเยี่ยงนน้ั จึงใหม้ ายาวนิ คลายมนตร์ แตค่ ร้ันไดส้ ตแิ ลว้ นางมัทนากป็ ฏิเสธวา่ มิมีจิตเสน่หา ตอบด้วย ไมว่ ่าสุเทษณ์จะเก้ยี วพาและราพนั รกั อยา่ งไร สเุ ทษณโ์ กรธนกั จงึ จะสาปมัทนาให้ไปเกิดในโลกมนษุ ย์ จอมเทพสเุ ทษณ์

มทั นาขอให้นางได้ไปเกดิ เปน็ ดอกไมม้ กี ล่นิ หอม สเุ ทษณจ์ ึงสาปมัทนาใหไ้ ปเกดิ เปน็ ดอกกหุ ลาบท่งี ามทง้ั กลน่ิ ทั้งรปู ซ่ึงมีแตเ่ ฉพาะบนสวรรคย์ ังไม่เคยมบี นโลกมนษุ ย์ โดยท่ใี น ทกุ ๆ วนั เพ็ญ นางมัทนาจะกลายร่างเปน็ คนได้ 1 วนั 1 คนื และถ้านางมีความรกั เม่อื ใดนาง กจ็ ะมิต้องคืนรูปเปน็ กหุ ลาบอกี แต่นางจะไดร้ ับความทกุ ขท์ รมานเพราะความรกั จนมิอาจ ทนอยไู่ ด้ และเมอื่ น้นั ถ้านางอ้อนวอนขอความชว่ ยเหลอื ตนจึงจะงดโทษทณั ฑน์ ี้ใหแ้ กน่ าง นางมัทนา

นางมัทนาไปจุติเปน็ กุหลาบงามอยู่ในปา่ หิมะวัน บรรดาศิษยข์ องฤๅษีนามกาละทรรศิน มาพบเข้าจึงนาความไปบอกพระอาจารย์ กาละทรรศนิ จงึ ใหข้ ดุ ไปปลกู ในบริเวณอาศรมของตน ในขณะท่ีจะทาการขดุ กม็ ีเสยี งผู้หญิงร้อง กาละทรรศนิ เลง็ ญาณดูกร็ ูว้ า่ เปน็ เทพธดิ ามาจุติจงึ ได้ เอ่ยเชิญและสญั ญาว่าจะคอยดูแลปกปอ้ งสบื ไป เมื่อนน้ั การจึงสาเรจ็ ดว้ ยดี

ทา้ วชัยเสน วันเพญ็ ในเดอื นหน่ึง ทา้ วชัยเสนกษตั รยิ ์แห่งหสั ตินาปรุ ะไดเ้ สด็จออกลา่ สัตวใ์ นป่า หมิ ะวนั และได้แวะมาพักทีอ่ าศรมพระฤษี ครนั้ ไดเ้ ห็นนางมัทนาในโฉมของนารผี ้งู ดงามก็ ถงึ กบั ตะลึงและตกหลมุ รกั จนถึงกับรบั สงั่ ใหม้ หาดเลก็ ปลกู พลับพลาพกั แรมไวใ้ กล้ อาศรมนั้นทนั ที ท้าวชยั เสนได้แตร่ าพันถึงความรักลกึ ซงึ้ ที่มตี ่อนางมัทนา

ครัน้ เม่ือนางมัทนาออกมาท่ลี านหนา้ อาศรมกม็ ิเห็นผู้ใด ด้วยเพราะทา้ วชยั เสนหลบไปแฝงอยู่ หลงั กอไม้ นางมัทนาจงึ ได้พรรณาถึงความรกั ท่ีเกดิ ขนึ้ ในใจอย่างท่วมทน้ ต่อทา้ วชัยเสนบ้าง ท้าวชยั เสนซง่ึ หลบอยู่จึงได้สดับฟังทุกถอ้ ยความจึงเผยตวั ออกมา ทัง้ สองจงึ กลา่ วถึงความร้สู กึ อันล้าลึกใน ใจท่ตี รงกนั จนเข้าใจในรักที่มตี ่อกนั จากค่าคนื ถงึ ยามรงุ่ อรณุ ทา้ วชยั เสนจงึ ทรงประกาศหม้ันและ คาสญั ญารัก ณ รมิ ฝัง่ ลาธารใกลอ้ าศรมน้นั มัทนากย็ งั คงรปู เป็นนารีผู้งดงาม มิต้องกลายรูปเป็น กหุ ลาบอีก ท้าวชยั เสนได้ทูลขอนางมัทนา พระฤาษกี ็ยกให้โดยใหจ้ ัดพิธบี ูชาทวยเทพและพธิ วี ิวาห์ มงคลในป่านน้ั เสียกอ่ น นางมัทนา

ท้าวชัยเสนเสดจ็ กลับวงั หลายเพลาแล้วแต่ก็มไิ ด้เสดจ็ ไปยงั พระตาหนักข้างใน ด้วย ว่ายงั ทรงประทบั อยแู่ ต่ในอุทยาน พระนางจณั ฑีซ่ึงเป็นมเหสใี ห้นางกานัลมาสืบดจู นรวู้ า่ พระสวามีนาสาวชาวป่ามาด้วย จงึ ตามมาพบท้าวชัยเสนกาลังอยูก่ บั นางมัทนาพอดี เมอ่ื พระนางจัณฑีเจรจาค่อนขอดดหู ม่นิ นางมัทนา ทา้ วชยั เสนกก็ ริ้วและทรงดดุ ่าวา่ เปน็ มเหสี ผรู้ ษิ ยา พระนางจัณฑแี คน้ ใจนกั ใหค้ นไปทลู ฟอ้ งพระบิดาผเู้ ปน็ เจา้ แหง่ มคธนครให้ยกทพั มาทาศกึ กบั ท้าวชัยเสน จากน้นั ก็คบคิดกบั นางค่อมอราลแี ละใหว้ ทิ ูรพราหมณ์ หมอเสนห่ ์ ทาอุบายกลั่นแกล้งนางมัทนาโดยส่งหนังสอื ไปทลู ท้าวชยั เสนว่านางมัทนาปว่ ย พระนางจัณฑี

ครั้นเมื่อทา้ วชัยเสนรบี เสด็จกลบั มาเย่ียมนางมัทนา กก็ ลบั พบหมอพราหมณก์ าลัง ทาพิธอี ยู่ใกล้ๆ ตน้ กหุ ลาบ วทิ รู กับนางเกศินีขา้ หลวงของนางจณั ฑีจงึ ทูลใส่ความวา่ นางมัท นาใหท้ าเสนห่ เ์ พ่ือใหไ้ ดร้ ่วมชน่ื ชูสมสู่กบั ศุภางค์ ทหารเอกท้าวชัยเสน พระองค์ทรงกร้ิว หนัก รับส่งั ให้ศุภางคป์ ระหารนางมัทนาแตศ่ ุภางค์ไมย่ อม ทา้ วชัยเสนจึงสง่ั ประหารทัง้ คู่ ศุภางค์

พระนางจณั ฑไี ดโ้ อกาสรีบเข้ามาทูลวา่ ตนจะอาสาออกไปห้ามศึกพระบิดาซ่งึ คง เขา้ ใจผิดว่านางกบั ทา้ วชัยเสนนั้นบาดหมางกัน แตท่ ้าวชัยเสนตรัสว่าทรงร้ทู นั อบุ ายของ นางทคี่ ดิ ก่อศกึ แล้วจะห้ามศึกเอง พระองค์จะขอออกทาศึกอีกคราแล้วตัดหัวกษตั รยิ ์มคธ พ่อตาเอามาให้นางผู้ขบถต่อสวามีตนเอง กษตั รยิ ์มคธ

อามาตยน์ นั ธิวรรธนะ ขณะตงั้ ค่ายรบอยู่ท่นี อกเมอื ง วิทูรพรหมณ์เฒา่ ไดม้ าขอเขา้ เฝ้าท้าวชยั เสนเพอื่ สารภาพความทัง้ ปวงว่าพระนางจณั ฑีเปน็ ผวู้ างแผนการรา้ ยซงึ่ ในทสี่ ุดแลว้ ตนสานึกผดิ และละอายตอ่ บาปที่เปน็ เหตุให้คนบริสทุ ธิ์ต้องไดร้ บั โทษประหาร ทา้ วชัยเสนทราบความ จรงิ แลว้ คง่ั แคน้ จนดาริจะแทงตนเองให้ตาย แตอ่ ามาตย์นันทิวรรธนะเข้าหา้ มไวท้ นั และ สารภาพวา่ ในคนื เกิดเหตุนน้ั ตนละเมดิ คาสงั่ มไิ ด้ประหารศภุ างค์และนางมัทนา หากแตไ่ ด้ ปลอ่ ยเข้าปา่ ไป ซง่ึ นางมัทนานน้ั ได้โสมทัต ศิษยเ์ อกของฤษีกาละทรรศนิ นาพากลับสู่ อาศรมเดมิ แตศ่ ุภางค์น้นั แฝงกลับเขา้ ไปร่วมกับกองทพั แล้วออกต่อสกู้ ับข้าศกึ จนตวั ตาย

ท้าวชยั เสนจงึ รับสัง่ ใหป้ ระหารทา้ วมคธท่ีถูกจับมาเปน็ เชลยไว้ก่อนหนา้ น้นั แลว้ ส่วนพระนางจัณฑีมเหสนี ั้นทรงใหเ้ นรเทศออกนอกพระนคร ด้วยทรงเห็นวา่ อนั นารีผู้มี ใจมุ่งรา้ ยตอ่ ผู้เปน็ สามี กค็ งต้องแพ้ภยั ตนเอง มิอาจอยู่เป็นสุขได้นานแน่

ฝ่ายนางมัทนานนั้ ไดท้ าพิธีบูชาเทพและวอนขอรอ้ งใหส้ ุเทษณ์จอมเทพช่วยนางด้วย สเุ ทษณ์นนั้ ก็ยินดีจะแก้คาสาปและรบั นางเปน็ มเหสีแตน่ างมัทนาก็ยงั คงปฏเิ สธ และอา้ งว่า อันนารจี ะมสี องสามีได้อย่างไร สุเทษณเ์ หน็ วา่ นางมัทนายงั คงปฏิเสธความรกั ของตนจึงกร้ิว นักสาปส่งให้นางมัทนาเปน็ ดอกกุหลาบไปตลอดกาล มิอาจกลายร่างเปน็ มนษุ ยไ์ ด้อกี ตอ่ ไป จอมเทพสเุ ทศน์

นางปริยัมวะทา เมือ่ ทา้ วชยั เสนตามมาถึงในปา่ นางปรยิ ัมวะทาทต่ี ามมาปรนนบิ ตั ดิ ูแลนางมัทนาดว้ ยก็ทลู เล่าความทง้ั ส้ินให้ทรงทราบ ท้าวชยั เสนจงึ ร้องรา่ ใหด้ ว้ ยความอาลัยรักแล้วขอใหพ้ ระฤๅษีชว่ ย โดยใช้มนตราและกล่าวเชญิ นางมัทนาใหย้ นิ ยอมกลบั เข้าไปยงั เวยี งวงั กบั ตนอกี ครา

เมอื่ พระฤาษที าพิธีแลว้ ท้าวชัยเสนก็ราพันถงึ ความหลงผดิ และความรกั ทีม่ ีต่อนางมัท นาใหต้ ้นกหุ ลาบได้รบั รู้ จากนนั้ จงึ สามารถขดุ ตน้ กหุ ลาบได้สาเรจ็ ท้าวชัยเสนไดน้ าตน้ กหุ ลาบ ขึ้นวอทองเพือ่ นากลบั ไปปลกู ในอุทยานและขอให้ฤๅษีกาละทรรศินใหพ้ รวเิ ศษวา่ กหุ ลาบจะ ยงั คงงดงามมโิ รยรา ตราบจนกวา่ ตัวพระองค์เองจะส้นิ อายขุ ยั พระฤๅษกี ็อวยพรให้ดังใจ และ ประสิทธปิ ระสาทพรให้กุหลาบนั้นดารงอยคู่ ู่โลกนม้ี ิมีสญู พนั ธ์ อกี ทัง้ ยังเปน็ ไม้ดอกทก่ี ลิน่ อัน หอมหวานสามารถชว่ ยดับทุกข์ในใจคนและดลบนั ดาลใหจ้ ิตใจเบกิ บานเปน็ สขุ ได้

หญงิ และชายจงึ ใชด้ อกกุหลาบเป็นตวั แทนแหง่ ความรกั สืบตอ่ ไป

เอกสำรอำ้ งอิง https://sites.google.com/a/silpakorn.edu/characters -in-literature/reuxng-mathna-phatha https://www.pinterest.com/pin/483785184960652381/ https://www.se-ed.com/product/มทั นะพาธา-ฉบับ การ์ตนู .aspx?no=9789743898624 https://images-se- ed.com/ws/Storage/Pdf/978974/389/9789743898624 PDF.pdf http://fliphtml5.com/iohv/lxsb/basic https://th.m.wikipedia.org/wiki/ %E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Small_Red_Rose.JPG

ผ้จู ัดทำ เดก็ หญิงกัลยกร สายยนื ยง ม.3/1 เลขที่ 2 เด็กหญิงวัชราภา รวิ้ ทองชมุ่ ม.3/1 เลขท่ี 25 เด็กหญิงอมรรัตน์ เครือวลั ย์ ม.3/1 เลขที่ 28