แนวทางการจัดทำข้อมูล(จัดหน้าใหม่)

คำนำ สถานการณปญหาและราคาผลผลติ ในฤดกู ารเก็บเกี่ยวผลไม 3).ปฏบิ ัติหนาท่ี กระบวนการจัดทำขอมูลเอกภาพของคณะทำงานสำรวจขอมูลไมผล อนื่ ท่คี ณะทำงานจัดทำขอมลู ไมผ ลเศรษฐกจิ มอบหมาย เศรษฐกิจภาคตะวันออก เกิดขึ้นมาในชวงป 2554 ตามคำส่ังคณะทำงาน จดั ทำขอมูลไมผลเศรษฐกิจที่ 1/2554 ส่งั ณ วนั ที่ 14 กุมภาพนั ธ 2554 เรือ่ ง จากอำนาจหนาท่ีดังกลาวคณะทำงานสำรวจขอมูลไมผลเศรษฐกิจ แตงตั้งคณะทำงานสำรวจขอมูลไมผลเศรษฐกิจภาค ประกอบดวย 1). ภาคตะวันออก ไดดำเนินการจัดทำขอมูลมาตลอดจนมาถึง ปจจุบันในป คณะทำงานสำรวจขอมูลไมผลเศรษฐกิจภาคตะวนั ออก 2).คณะทำงานสำรวจ 2563 รวมทง้ั กอนหนาท่ีไดมคี ำส่งั แตง ตงั้ คณะจัดทำขอมูลไมผลเศรษฐกจิ เพื่อ ขอมูลไมผลเศรษฐกิจภาคใต 3). คณะทำงานสำรวจขอมูลไมผลเศรษฐกิจ วางระบบตดิ ตามและสถานการณผลไมในแตละภาค ท้ัง 3 ภาคดวยแลว และ ภาคเหนือ โดยคณะทำงานสำรวจขอมูลไมผลเศรษฐกิจภาคตะวันออก สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 6 จ.ชลบุรี เองไดดำเนินการจัดทำขอมูลไม ประกอบดวย ผูอำนวยการสำนักสงเสริมและพัฒนาการเกษตรท่ี 3 จังหวัด ผลทั้ง 4 ชนิดของภาคตะวันออก เพื่อใชขอมูลในการนำมาบริหารจัดการใน ระยอง (ช่ือเดมิ ) ประธาน ผูอ ำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรเขตที่ 6 พ้นื ที่ท้ัง 3 จังหวัด มากอ นหนาต้งั แตป 2547 เปนตน มา รวมเปนเวลาในการ (ชื่อเดมิ ) รองประทาน ผแู ทนเกษตรจงั หวดั ระยอง จันทบุรี ตราด คณะทำงาน จดั ทำขอ มูลไมผ ลเอกภาพภาคตะวนั ออกเปนเวลารวม 16 ป มาแลว ขอมูลนี้ ผูแทนสำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 6 จังหวัดจันทบุรี คณะทำงาน ไดนำมาใชประโยชน บริหารจัดการผลผลิตในภาคตะวันออก ชวยกระจาย ผูแทนสวนสารสนเทศการผลิตพืชสวน ศูนยสารสนเทศการเกษตร สศก. ผลผลิตระบายสินคาออกสูตลาด ปองกันการกระจุกตัวของสินคาชวยเหลือ คณะทำงาน ผแู ทนสวนสงเสรมิ การผลิตไมผล สำนักสงเสรมิ และจัดการสินคา เกษตรกรได การทำงานของคณะทำงานชุดนี้เปนแบบอยางที่ดีในการบูรณ เกษตร กรมสงเสริมการเกษตร คณะทำงานผูแทน อบจ. จังหวัดจันทบุรี การงานรวมกันของหนวยงานกระทรวงเกษตรและสหกรณ โดยเฉพาะกรม ระยอง ตราด คณะทำงาน ผูแทนสำนักสงเสริมและพัฒนาการเกษตรเขตท่ี 3 สงเสริมการเกษตรกับสำนกั งานเศรษฐกิจการเกษตร ทำใหร ปู แบบการทำงาน ระยอง คณะทำงานและเลขานุการ ผูแทน สศข.6 จังหวัดชลบุรี (ชื่อเดิม) เปนแบบอยางทด่ี ีใหก บั ภาคอนื่ ๆได คณะทำงานและเลขานกุ ารรวม คณะทำงานมีอำนาจหนาท่ี 1). สำรวจและปรับปรุงขอมลู การสำรวจ สำนักงานเศรษฐกจิ การเกษตรที่ 6 เน้ือท่ีการผลิตและประมาณการผลผลิตลวงหนาของผลไมเศรษฐกิจ 4 ชนิด จงั หวดั ชลบุรี ไดแก ทุเรียน มังคุด เงาะ และลองกอง 2).ติดตามเฝาระวังและรายงาน 14 กรกฎาคม 2563

1 สารบญั กระบวนการจดั ทำขอ มลู ไมผลเศรษฐกิจใหเปน เอกภาพภาคตะวันออก หนา มีลำดับขั้นตอนการดำเนนิ งาน 4 ขัน้ ตอน คือ คำนำ กระบวนการจดั ทำขอมลู คณะทำงานสำรวจขอ มูลไมผล 1 1. การพยากรณผลผลติ ไมผล เศรษฐกจิ ภาคตะวนั ออก 2. การจัดทำขอ มูลปรมิ าณการผลติ ไมผ ลเอกภาพ 1.1 การพยากรณผลผลติ ไมผล 1 3. การตรวจสอบตวั ประมาณคา ปริมาณผลผลิตไมผลเอกภาพหลงั การ 1.1.1 แนวคิดและทฤษฎี 1 สำรวจ 1.1.2 วิเคราะหก ารพยากรณ 2 4. การนำขอ มูลเอกภาพบริหารจัดการผลไมในระดบั ภาคและจงั หวดั 2.1 การจัดทำขอมูลปรมิ าณการผลติ ไมผ ลภาค 3 ตะวันออกใหเปน เอกภาพ 1.1 การพยากรณผลผลติ ไมผล 2.1.1 แนวคิดทฤษฎี 3 1.1.1 แนวคดิ และทฤษฎี 2.1.2 วิธีการคำนวณคาประมาณผลผลติ 4 การพยากรณไมผล เปนการพยากรณเชิงปริมาณ โดย 2.1.3 ขั้นตอนในการดำเนนิ งาน 5-6 การสรางแบบจำลองทางเศรษฐมิติ (Econometric Model) ดวยวิธีวิเคราะห 2.1.4 ขั้นตอนการสำรวจขอ มูล 7 การถดถอย (Regression Analysis) ซ่ึงจะแสดงความสัมพันธเชิงเศรษฐศาสตร 3.1 การตรวจสอบตวั ประมาณคาปริมาณผลผลิต 8 ระหวางตวั แปรท่เี ก่ยี วของ ไมผ ลเอกภาพหลงั การสำรวจ

2 3 1.1.2 วเิ คราะหก ารพยากรณ 2.1 การจดั ทำขอมลู ปรมิ าณการผลติ ไมผลภาคตะวนั ออกใหเ ปน ใน ก า ร น ำ เส น อ ผ ล ก า ร พ ย า ก ร ณ จ ำ เป น ต อ ง ท ำ ก า ร เอกภาพ พิจารณาความถูกตองเปนไปไดของขอมูลเสียกอน เพื่อใหมีความถูกตอง 2.1.1 แนวคดิ ทฤษฎี นาเชื่อถือตามทฤษฎีทางวิชาการ และสอดคลองถูกตองตรงกับสถานการณจริง ณ เวลานั้น การวิเคราะหความเปนไปไดของขอมูลเหลานั้นวา ผลของการ 1) จดั ทำขอมูลปรมิ าณการผลิตไมผลภาคตะวนั ออก ใหเ ปน พยากรณจาก Model ใด จะเปนชุดที่ถูกตองท่ีสุด โดยจะพิจารณาทิศทาง เอกภาพ (Direction) ของขอมลู กอ นพจิ ารณาความเปน ไปไดใ นเชิงปรมิ าณ กลา วคือ 2) ดำเนินการรวมกนั ของหนวยงานหลักของกระทรวงเกษตร 1 .) ก า รวิ เค รา ะห เชิ งป ริม า ณ (Quantitative และสหกรณในภาคตะวนั ออก analysis) แนวทางวิเคราะหผลขอมูลอาจจะมีวิธีการคำนวณเพ่ิมเติมจากหลาย วิธี เชน Regression Estimate, Ratio Estimate เปนตน 3) ดำเนินการสำรวจขอมูลรวมกันดวยตัวอยาง โดยใชแผน แบบการสุมตัวอยางแบบแบงเปนพวก 2 ข้ันตอน และสุมแบบมีระบบ 2.) การวิเคราะหเ ชิงคุณภาพ (Qualitative Analysis) (Stratified Two – Stage Systematic Sampling) โดยกำหนดใหหมูบานที่มี เปนการพิจาณาความเปน ไปไดของขอมูลทตี่ องการพยากรณวานาจะมีทิศทางไป การเพาะปลูกพืชท่ีสำรวจเปนหนวยสุมขั้นท่ี 1 และครัวเรือนท่ีเพาะปลูกพืชท่ี ในทางใด โดยตรวจสอบจากสภาพดินฟาอากาศ ราคา ตนทุนการผลติ นโยบาย สำรวจเปน หนว ยสมุ ข้นั ท่ี 2 ภาครัฐ นโยบายภาคเอกชน ภาวะการแขงขันของสินคา การพจิ ารณาบญั ชีสมดุล (Balance sheet) แนวโนม การผลิต ภาวะภัยธรรมชาติ การสำรวจภาวะการผลิต แบบเรงดวน (Rapid Rural Appraisal) การรายงานภาวะการผลติ จากสำนกั งาน เศรษฐกจิ การเกษตรในพน้ื ท่ี และแหลงขอมลู อนื่

4 5 2.1.2 วธิ ีคำนวณคา ประมาณผลผลิต 2.1.3 ข้ันตอนในการดำเนนิ งาน ข้ันตอนที่ 1 ประสานแนวคิดในการจัดทำขอ มูลใหเ ปนเอกภาพโดยความรว มมือ กันระหวางสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (ศูนยสารสนเทศการเกษตร) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 6 ชลบุรี สำนักสงเสรมิ และพัฒนาการเกษตรท่ี 3 ระยอง สำนักงานเกษตรจงั หวัดระยอง จนั ทบรุ ี และตราด ข้ันตอนที่ 2 สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (ศูนยสารสนเทศการเกษตร) รวมกับสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรท่ี 6 ชลบุรี กำหนดระเบียบวิธีการสำรวจ และแบบสำรวจ ขั้นตอนท่ี 3 สำนักงานเกษตรจังหวัดระยอง จันทบุรี และตราด มอบหมาย เกษตรอำเภอจัดทำกรอบหมูบานเพาะปลูกไมผลเพื่อใชเปนกรอบสุมหมูบาน ตวั อยาง ข้ันตอนที่ 4 สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (ศูนยสารสนเทศการเกษตร) สุม หมบู า นตัวอยาง ข้ันตอนท่ี 5 สำนักงานเศรษฐกจิ การเกษตรที่ 6 ชลบุรี นัดหมายเจาหนาที่ของ สำนักสง เสริมและพัฒนาการเกษตรท่ี 3 ระยอง สำนักงานเกษตรจังหวดั ระยอง จันทบุรี และตราด ชี้แจงทำความเขาใจระเบียบวิธีการและแบบสำรวจพรอม วางแผนนดั หมายกำหนดวนั ลงพืน้ ทป่ี ฏบิ ตั งิ าน ขั้นตอนท่ี 6 สำรวจขอมูลรวมกัน (สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 6 สำนกั งาน เกษตรจังหวัดระยอง จันทบุรี และตราด รวมกับสำนักงานเกษตรอำเภอทุก อำเภอทง้ั 3 จงั หวดั ) ขั้นตอนที่ 7 สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรท่ี 6 ชลบุรี ประมวลผลและ วเิ คราะหขอมลู

6 7 ข้ันตอนที่ 8 สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรท่ี 6 ชลบุรี นำผลวิเคราะหขอมูล 2.1.4 ขน้ั ตอนการสำรวจขอ มูล เบอ้ื งตน หารอื ศูนยสารสนเทศการเกษตร สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร ขั้นตอนท่ี 9 ศูนยสารสนเทศการเกษตร นำขอมูลเสนอคณะกรรมการ 1. จัดทำกรอบหมูบานเพาะปลูกทุเรียน เงาะ มังคุด ลองกอง โดยใชขอมูล สารสนเทศการเกษตร สศก. จากการข้ึนทะเบียนเกษตรกร และสอบถามขอมลู จากผรู ูใ นหมูบาน ( ผใู หญบา น, ขั้นตอนที่ 10 ศูนยสารสนเทศการเกษตร นำขอมูลผานคณะกรรมการ กำนัน กลุมผปู ลกู ผลไมแปลงใหญฯ ) สารสนเทศการเกษตร แจงสำนกั งานเศรษฐกจิ การเกษตรที่ 6 ชลบรุ ี ขน้ั ตอนที่ 11 นำผลวิเคราะหขอมูลหารือรวมกบั ผูเก่ียวของทง้ั หมด คณะทำงาน 2. กำหนดจำนวนตัวอยา ง 6 ครัวเรือน/หมู สำรวจขอ มูลไมผลเศรษฐกจิ ภาคตะวันออก (สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรท่ี 6 3. จำแนกพวกหมูบา นเพาะปลูก ทุเรียน เงาะ มังคุด ลองกอง ตามขนาดเน้ือ ศูนยสารสนเทศการเกษตร สำนักสงเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 3 ระยอง ท่ีเพาะปลูกแตละหมูบาน โดยแบงออกเปน 3 พวก คือ เน้ือท่ีเพาะปลูกขนาด สำนักงานเกษตรจังหวัดระยอง จันทบุรี และตราด สหกรณจังหวัดระยอง เล็ก กลาง ใหญ กลาวคอื จนั ทบุรี ตราด สำนักวจิ ยั และพฒั นาการเกษตรเขตท่ี 6 จนั ทบรุ ี เกษตรอำเภอทุก อำเภอในจังหวัดระยอง จันทบุรี ตราด ใหพิจารณาวิเคราะหขอมูลเปนเอกภาพ พวกท่ี 1 ประกอบดว ยหมูบ านทมี่ ีเน้ือท่เี พาะปลูก 5-100 ไร ทิศทางเดยี วกัน พวกที่ 2 ประกอบดวยหมบู า นที่ทเี นอื้ ทเ่ี พาะปลูก 101-500 ไร ขั้นตอนท่ี 12 นำผลวิเคราะหเสนอผูบริหารในระดับกระทรวง คณะกรรมการ พวกที่ 3 ประกอบดว ยหมบู านท่ีมีเนือ้ ท่ีเพาะปลูก > 500 ไร พัฒนาและบริการจัดการผลไม (Fruit Board) นำขอมูลไปบริหารจัดการในดาน 4. สุมหมูบานตัวอยางตามพวกท่ีและกำหนดแบงจำนวนหมูบานตามสัดสวน การตลาดเพื่อทราบปริมาณผลผลิตท่ีจะออกสูตลาดแตละชวง และกระทรวง ของแตละพวก พาณชิ ยน ำไปหาตลาดปลายทางทัง้ ในประเทศและตางประเทศ 5. นับจดผูถือครองท่ีเพาะปลูก ทุเรียน เงาะ มังคุด ลองกอง ในหมูบาน ตวั อยา งโดยไมค ำนึงถงึ สถานที่ต้งั บา นเรือน (ยึดแหลงทเี่ พาะปลูกยืนตน เปน หลกั ) 6. สมุ ครวั เรอื นตวั อยาง 7. สมั ภาษณผถู อื ครองตัวอยา ง

8 3.1 การตรวจสอบตัวประมาณคา ปริมาณผลผลิตไมผลเอกภาพหลัง การสำรวจ 3.1.1 ออกสำรวจโดยสุมซ้ำยอยครัวเรือนตัวอยางเดิมท่ีสำรวจ ปริมาณผลผลิต หลังจากทราบผลวิเคราะหขอมูลปริมาณการผลิตเอกภาพแลว เพื่อติดตามสถานการณการผลิต และตรวจสอบตัวประมาณคาปริมาณผลผลิต โดยดำเนินการสำรวจซำ้ ในชว งสถานการณท่ีเปลยี่ นแปลงตามสภาพดินฟาอากาศ เชนอากาศหนาวจัด รอนจัด วาตภัย อุทกภัย และภัยอื่นๆ ที่สงผลใหผลผลิต เพิ่มข้ึนหรือลดลงจากท่ีสำรวจขอมูลมากอนหนา ตรวจสอบซ้ำอำเภอละ 2 ตำบลๆ ละ 2 หมูบ านๆ ละ 3 ครัวเรือน หลงั สำรวจขอมลู 3.1.2 ประชุมคณะทำงานสำรวจขอมูลไมผลเศรษฐกิจภาค ตะวันออก เพื่อปรับขอมูล เมื่อมีการเปล่ียนแปลงขอมูลจากการติดตาม สถานการณและตรวจสอบขอมลู ปริมาณผลผลิต 3.1.3 รายงานผูบริหารระดับกระทรวง กรม ผูวาราชการจังหวัด คณะกรรมการพัฒนาและบรหิ ารจัดการผลไม (Fruit Board) กระทรวงพาณิชย นำขอมูลไปบริหารจัดการผลผลิตเพื่อกระจายผลผลิตปองกันการกระจุกตัวของ ผลผลิตและหาตลาดทั้งภายในประเทศและตางประเทศ หนวยงานทเ่ี ก่ียวของท้ัง สวนราชการและภาคเอกชนใชป ระโยชนขอมูล