SharqdanToshkent davlat sharqshunoslik universiteti xabarlar Nur - sharqdandir! gazetasisharqdan_xabarlar 1-may 2023 - yil № 5 @sharq_xabar YOSHLAR BILAN ISHLASH, MA'NAVIY-MA'RIFIY, ADABIY-BADIIY, IJTIMOIY-SIYOSIY MAVZULARGA BAG'ISHLANGAN ELEKTRON NASHR Referendumdan fotolavhalar Kelajagiga befarq bo'lmaganlar Kecha, 30-aprel kuni mamlakatimizda katta siyosiy o'zgarishlardan biri O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaga o'zgartirish va qo'shimcha kiritishlar borasida referendum o'tkazildi. Ushbu referendumda Toshkent davlat sharqshunoslik uinversiteti talabalari va o'qituvchilari ham faol ishtirok etishdi. OB-HAVO MA'LUMOTI Shamol sharqdan 7-12 m/s tezlikda esadi. Toshkent shahri 1-may Kechasi 10-12 daraja iliq. Kunduzi 21-23 daraja issiq.
01.05.2023 Sharqdan xabarlar 2 Bugunning gapi Yangi tahrirdagi Konstitutsiya: fuqarolar boshqa davlatga berib yuborilmaydi Yangi tahrirdagi Konstitutsiya loyi- Bugungi kunda, oʼz fuqarosini oʼzga davlatda hasining 23-moddasida Oʼzbekiston fuqa- sodir etgan jinoyati uchun oʼsha davlatga rosi mamlakatimizdan tashqariga maj- ushlab berilmasligi xalqaro huquqda umum- buriy chiqarib yuborilishi yoki boshqa eʼtirof etilgan qoidaga aylangan. Jahon tajribasi davlatga berib yuborilishi mumkin emas- shuni koʼrsatadiki, koʼpchilik davlatlar fuqaro- ligi belgilab qoʼyilmoqda. sini oʼz hududidan majburan chiqarib yubor- maslik yoki boshqa davlatga berib yubormaslik Ushbu normaning asosiy qonun da- majburiyatini olgan. Jumladan, Fransiya, rajasida mustahkamlanishi soʼnggi yillar- Shvetsiya, Polsha, Gruziya singari bir qator da mamlakatimizda inson huquqlarini davlatlar konstitutsiyalarida shunga oʼxshash taʼminlash boʼyicha amalga oshirilgan is- qoidalar mavjud. lohotlarning ijobiy natijalaridan va ularni Konstitutsiyaning mazkur moddasiga kiriti- davomiyligini taʼminlash zaruriyatidan layotgan yana bir qoidaga koʼra, davlat chet kelib chiqmoqda. Oddiyroq aytganda, elda ishlab, istiqomat qilayotgan oʼz fuqaro- turli sabab yoki sharoit taqozasi bilan larini oʼz holiga tashlab qoʼymaydi, ular bilan qaysi dir yurtdoshimiz chet elda qanday- aloqalarni rivojlantiradi va doimiy himoya- dir jinoyatga aralashib qolgan. Boshqa laydi. davlatning soʼrovi yoki oʼzaro yordam koʼrsatish kelishuviga koʼra Oʼzbekiston- Sayfiddin Joʼraev, da qoʼlga olindi. TDShU professori, siyosatshunoslik fanlari doktori. Sharqshunoslik instituti Suhbat kutubxonasida qanday asarlar saqlanmoqda? Oʼzbekiston Respublikasi Fanlar Ibn Miskavayhning «Tajorib al- Joriy yilning 20-aprel kuni Yoshlar akademiyasi Аbu Rayhon Beruniy umam» asarining uchinchi jildi, siyosatida muhim oʼrin tutgan nomidagi Sharqshunoslik instituti 1943 «Kalila va Dimna» asari, Qurʼoni yoshlarni vatanparvarlik, fuqarolik yili tashkil etilgan. 1957 yilda unga Karimning XIII asrda koʼchirilgan tuygʼusi, bagʼrikenglik, qonunlarga, buyuk olim Аbu Rayhon Beruniy nomi deb taxmin qilinadigan nusxasi, milliy va umuminsoniy qadriyat- berilgan. Yusuf Xos Hojib qalamiga mansub larga hurmat ruhida, zararli taʼ- «Qutadgʼu bilig» asari nusxasi, sirlar va oqimlarga qarshi tura Institutdagi qoʼlyozmalar soni 26000 Bahouddin Rumiyning XIV asrda oladigan hamda yoshlarning axlo- jilddan oshadi. koʼchirilgan «Qalandarnoma» asari qiy negizlarni buzishga olib va boshqalar. keladigan xatti-harakatlardan, ter- Sharqshunoslik instituti jamgʼarmasi rorizm va diniy ekstremizm, se- yozma yodgorliklar ahamiyati jihatidan Аfsuski, hali koʼplab asarlar paratizm, fundamentalizmga qarshi dunyoda eng boy xazinalardan qoʼlyozma holida oʼrganilmay immunitetini shakillantirish maqsa- hisoblanadi. Uning tarkibida yagona va yotibdi. dida, Turkshunoslik fakultetida nodir asarlar ham talaygina. davra suhbati oʼtkazildi. Jumladan, yirik ilohiyotchi, tarixchi va tilshunos Аbu Hafs Umar an- Nasafiyning «Matlaʼ an-nujum va majmaʼ al-ulum» asari;
01.05.2023 Sharqdan xabarlar 3 Professor bilan Tariximizga oid qo'lyozmalar nega kam o'rganilmoqda? Bugun arab dunyosi o'zining ham siyosiy, ham iqtisodiy jihatdan dunyoning rivojlangan mamlakatlari qatoriga kirgan. Shuning uchun bugun biz arabshunos olim bilan qisqacha intervyu uyushtirdik. f.f. doktori, professor Arab olami tan olgan O'rta Osiyolik arabshunos olim Shomansurov Shorustam G'iyosovich Arabiy harflar ku‘fiy yozuvida yozilgan. Arab Ijod qilishdi. tilini to‘g‘ri o‘qish uchun grammatika fani -Ha ijod qilishdi, buyuk asarlar yaratildi, vujudga keldi. Basra va Kufa shaharlaridagi rivojlantirildi. O‘sha davrda arab tilining -Arab tili boshqa tillarga qaragandan islom diniga grammatika maktablari olimlari arab tili tez o‘rganilishi uchun yangi-yangi usullar e’tiqod qiluvchilar uchun afzal hisoblanadi. Keling, gramatikasini yaratishdi, boshqalarga o‘rga- ishlab chiqildi. Biz bir fikrda qotib dastlab arab tilining kelib chiqishi va dunyoda yoyilishi haqida suhbatimizni boshlasak. tishdi va o‘sha joyda arab tili gramatikasini qolishimiz kerak emas. Arab tilini -Eramizdan oldingi VI-V asrlarda Rim solno- malarida arab qabilalari haqida yozuvlar mav- ishlagan mashhur olimlar yetishib chiqgan. Qur’onni o‘rganish uchun ham o‘qish jud. Biz shunday xulosa qilishimiz mumkunki, VIII-IX asrlarga kelib, arab tili grammatikasi kerak. demak arablar arab yozuvidan oldin ham bo‘lganligini tahmin qilishimiz uchun dalillar mukammal holatga keldi va dunyodagi mu- Ha bu to‘g‘ri, lekin faqat u uchun emas. mavjud. Arab tili hozirgi Yaman, Saudiya Arabistonining g‘aribiy hududlarda arab qabila- kammal tillardan hisoblagan. Arab tilida ota-bobolarimiz davrida lari orasida keng yoyilgan edi. Arablarning kelib chiqishlarini ikkiga bo‘lishadi: janubiy arablarni Nima uchun men tilga nisbatan ikki martta yaratilgan va bebaho bo’lgan asarlarni “al qahton” arablari, deb atashadi, shimoliy arablarni esa “adnon” urug‘idan kelib chiqishi- mukammal sifatini qo‘lladim, chunki arab o‘rganish va xalqimizga yetkazish uchun shganiga ishora qilinadi. Arablarda arab tilining qanchalik rivojlanishi va yuqori darajaga kelga- tiliga hali ham o‘zgartirish va qo‘shimchalar ham arab tilini o‘rganishimiz kerak. nini johlyat (islomgacha bo‘lgan) davridagi yu- qori maqomda-arab she’riyatida yuksak daraja- kiritilmagan. Ikkinchi tomondan, Arab xalifa- Bugun Prezdentimiz tomonidan ga yetganida ko’rishimiz mumkin. VI asrga ke- lib Arabistonda hozirgi Makka va Madina ligi Ispaniya, Fransiyadan boshlanib, Malay- uchinchi renessans davri poydevoriga (Yasrib) shaharlari atrofida arabcha gaplasha- digan, lekin din-diyonati turli xil bo‘lgan qabila- ziyagacha yetib borgan xalifalik davrida tamal toshi qo’yildi. Birinchi renassans larlar istiqomat qilishgan. Bu qabilalardagi o- barcha til bilan bog‘liq bo‘lgan ishlar arab IX-X asrlarda, ikkinchisi esa Amir damlar turli xil bud-sanamlarga sig‘inishgan. VI tilida yurtilgan. Dunyoning yarmi arab tilidan Temur davridan boshlanib, Alisher asrda Qur’on nozil bo‘lgandan so‘ng, arab tili- foydalangan. Xalifalik parchalanganidan ke- Navoiygacha bo‘lgan davrni o’z ichiga ning mavqei yuz marotaba oshib ketdi, bunga oladi. Ikkala renessans davrida ya- sabab Alloh taolo “Biz Qur’oni Karimni arab ti- yin, arab tilining obro‘si avvalgidek bo’lmay ratilgan asarlarni o‘rganish uchun ham lida nozil qildik”, deb aytgan muqaddas kitobi- qoldi. arab tilini o‘rganish va rivojlantirishimiz mizda. Alloh arab tilini yangi din bo‘lmish islom dinining tilidir, deb tanlagan va Qur’on nozil Markaziy Osiyo mintaqasida arab tili juda tez kerak. va keng rivojlandi. Bunday deyishimizga -Hozir ikkita renessans haqida ─bo‘lgan. Qur’onning bu tilda nozil bo‘lishiga asosiy sabab, hamyurtimiz-xorazmlik Mah- gaplashdik. Bugungi kunda sharqshun- mud Zamaxrashiy arablar tilini Grammatik oslikda arab tilidan tarjimonlar, lingivist- yana bir sabab bu u o‘sha yerda istiqomat qiluvchi shaxslarning tili hisbolangan. mukammal ishlab chiqdi va uni arablarning lar tayyorlanadi. Ikkinchi renessans davr- Tor doiradagi arab tili Qur’on nozil bo‘lganidan so‘ng yanada rivojlangan. o‘ziga taqdim qildi. Bu ishni ko‘pchilik qila ida yaratilgan asarlarning necha foizi Qur’onning sharofati bilan arab tili rivojlandi, va Muhammad s.a.v dan keyin Qur’onni yozish- olmagan, albatta. o‘zbek tiliga tarjima qilindi. ya’ni yozish san’ati vujudga keldi. - Xalifalikning parchalanishi oqibatida arab -Savolingiz juda o‘rinli, buyuk tamaddun tilining nufuzi pasayganligini yuqorida aytib davrida yaratilgan, butun dunyo tan o‘tdingiz. Misol uchun, hozirgi kunda arab tili olgan buyuk asarlarning ma’lum qismi rasmiy davlat tili hisoblangan 22 davlatdan hozirgi kunda Abu Rayhon Beruniy tashqari, arab tili kimlar tomonidan nomidagi sharqshunoslik instituti fond0- o‘rganiladi, o‘rgatiladi. Balki arab tili nufuzini larida saqlanmoqda va u yerda o‘rganil- tushushiga boshqa sabab ham bo‘lgandir, moqda. Lekin hozir mana shuncha qismi faqatgina Xalifalikning parchalanishi sabab o‘rganildi, mana shuncha qismi o‘rganil- madi, deb ayta olmayman. Chunki juda bo‘lmagandir? Xalifalikning parchalanishi arab tilining kam o‘rganildi. Bitta qo‘lyozmani o‘rga- bundan ham keng keng tarqalishi hududini nish uchun oy emas, yil emas, o‘n yillab kamaytirdi. Arab xalifaligi davridagi vaqt ketadi, insonlarning umrini talab davlatlar ichida arab tili juda rivojlandi. etadi. Mana bugungi Markaziy Osiyo, o‘sha davr- dagi Movarounnahr, deb ataladigan ulkan mamlakatda arab tili nafaqat keng tarqaldi, o‘rganildi, balki buyuk o‘rgatuvchi-ustozlar chiqdi.
01.05.2023 Sharqdan xabarlar 4 - Agar asar tarixiy bo‘lsa, o‘sha davlatning -Yo‘q o‘rgatayotganimizda biz arab adabiy tilini -O‘zbekistonda arab tilini o’qitilishi qanday tarixi va qisman siyosatini ham o‘rganishga o‘rgatamiz. Ular borgan mamlakatlarda esa holatda? Sharqshunoslikdan tashqari yana to‘g‘ri keladi. mahalliy xalq o‘z shevasida gaplashishadi. Bila- qaysi oliy o‘quv dargohlarida arab tili -Ha bu rost gap, masalan, mashhur o’zbek mizki, lahjalar shevalarga bo‘linadi. Har bir o‘rgatiladi? Har bir arab davlati elchixonasi sharqshunoslaridan akademik Ubaydulla davlatning o‘z lahjasi va o‘z shevalari mavjud. qoshida o‘sha davlatning tilini o‘rgatadigan Karimov ham “Saidana”(Abu Rayhon Har bir sheva negizida arab adabiy tili turadi. Siz markazlari bor, xususan, arab davlatlari Beruniyning tibga bag‘ishlangan asar)ni arab adabiy tilini yaxshi, mukammal bilsangiz, siz elchixonalarida ham bunday markazlar tarjima qilish uchun oldin kimyo yo‘nalishida lahja o‘rganishda qiynalmaysiz. mavjudmi? o‘qib, keyin sharqshunoslik fakultetiga kirib, -Davlat tili arab tili bo‘lgan mamlakatlar bir-birini -Respublikamiz bo‘yicha 8 ta oliy ta’lim arab-fors yo‘nalishini bitirgan. Shundan so’ng bemalol tushuna olishadimi? muassasalarida arab tili xorijiy til sifatida esa buyuk ishlarga qo’l urgan. Mana bu -Hozirgi kunda eng ko‘p tarqalgan lahja- bu misr o‘rgatiladi. 2013-yilga qadar Misr davlati haqiqiy bilmm, haqiqiy tarjima!. Masalan, lahjasi hisoblanadi. Misr lahjasining bunday keng elchixonasi qoshida Misr madaniyat oddiy tarjimon tarjima qilishi mumkin, lekin tarqalishi va boshqa arab mamlakatlari aholisi- markazi mavjud edi. Bu yerda faoliyat nima tarjima qilayotganini tushunmasligi ko‘p ning juda yaxshi tushunishiga asosiy sabab -Misr boshlagan edi, yuzlab vatandoshlarimiz tarjimalarda sezilib qolgan. Yoki Ashraf davlatidagi madaniyatning yuqori darajadaligi. madaniyat markazi qoshidagi arab tili Axmedov ustozni aytishimiz mumkin, oldin Men bu yerda yaratilayotgan televedeniya mahsu- o‘rgatish kurslarida arab tilini o‘rganishdi matematika sohasida o‘qib, ishlab, keyin lotlari, har yili chiqarildigan 700-800 ta badiiy va sharqshunoslikda arab-fors yo‘nalishini bitir- hujjatli filmlarni nazarda tutyabman. Arab serial- Suhbatlashdi ganidan so‘ng, Al Xorazmiyaning mate- lari yoki kinofilmlari deganimizda, asosan, misr xalqaro jurnalistika yo'nalishi matikaga oid asarlarini tarjima qilgan va ulug’ kinolari yoki seriallari tushuniladi. 3-kurs talabasi Shoxjahon Majitov mutafakkir asarlarini butun dunyoga tanitdi. -Arab tilini yanada rivojlantirish va yoyish Bu ustozlarlar o’z ishlariga umrini bag‘ish- maqsadida arab mamlakatlarida maxsus tashkilot ONAMGA....... ladilar. Biz sharqshunoslar tayyorlayot- yoki harakatlar mavjudmi? ganizmda mana shu noyob asarlarni o‘qiy -Arab tilli davlatlarda arab tilini dunyoda Yig'labmi, kulibmi o'zim bilmasdan, oladigan, tadqiq qila oladigan kadrlar rivojlantirish va tarqatish markazlari bor, va ular Qoshingizga ona qaytmoqtadirman. tayyorlashimiz kerak, deb o‘ylayman. Bu o‘z butun dunyoda arab tilini o‘rganmoqchi bo‘l- Sizdan o'zga kimsa tushunmaydigan, o‘rnida, Respublikamizda arab tilining rivoj- ganlarni chaqirishadi. Biz uzoqqa bormaylik, Dil to'la rozimni aytmoqdadirman. lanishiga hissa qo‘shadi, deb umid qilaman. o‘zimizning kafedramizda ham Misr davlatidan -Sharqshunoslarda mana shunday tarjima ikki o‘qituvchi arab tilidan dars berishadi. Ular Entikib boraman intiq chorlovdan, sohasida qanday ishlar olib borilmoqda? arab tilini keng yoyishga millionlab mablag‘lar Sog'inch yoshlarini berkitib sekin. -Sharqshunoslik universitetimizda til o’rga- ajratishadi. Nafaqat kitob va darsliklar yaratish Chorlaydi o'ziga sog'inchdan yongan, nayotgan, manbashunoslik sohasida o‘qiyot- uchun, balki “You Tube” platformasida ham Mungli ko'zlaringiz yoshlandi. Sekin! gan yoki ishlayotgan talabalar bugungi kun arab tilini o‘rgatish yo‘lga qo‘yilgan. talabidan kam. Biz bu holda 10 yoki 15 talaba -Hozirgi kunda dunyoda bir necha mingta til bor va Sassiz uriladi bag'rimga shamol, bilan tarjima qiladigan bo‘lsak, bizga yana ularning ba’zilari yo‘qolib ketish xavfi bor, arab tili Issiq taftingizga o'xshaydi biram. necha yuz yillar vaqt ketadi. Biz mutaxassislar oldida ham bu masala turibdimi? Olis ufqdek go'yo uzundir yo'llar, tayyorlashni kengaytirishimiz va jadallash- Bugungi kunda 2 mingdan ortiq til mavjud va Sizning ko'nglingizdek keng emas olam!!! tirimiz kerak. Keyin bu ishga hamma ham bularning qanchasi yo‘qolib ketish arafasida. boravermaydi, “yurak amri” bilan borish Men o‘z fikrimni shunday ayta olaman. “Agar Tun bo'yi yig'ladimi? Onajon osmon, kerak u yerga, chunki juda qiyin ish, Qur’oni Karim yana shunday musulmonlar ora- Yaproqlarda shabnam turar moʻltirab. oldingizdagi qo‘lyozmaga umringizni bag‘ish- sida tarqalishda davom etsa, arab tili o‘lmaydi”. Sog'inchlar in qurgan jimgina tongga, laydigan darajada mutaxasislarni tarbiyala- Bu siyosat bilan bog‘liq emas. Misol uchun, ho- Mungli ko'zlaringiz turar javdirab. shimiz kerak. Uni qo’liga olib, 6 oy titib, keyin zirgi kunda Xitoy o‘z tilini yoyish maqsadida tashlab ketsa, undan naf bo‘lmaydi, biz buni millionlab mablag’larni sarf qilmoqda. Mana bu Nega bu yuragim fig'on chekmoqda, ko‘rdik. Shuning uchun talabalar orasidan bu siyosat va iqtisod bilan bog‘liq. Bizning holatda Masofalar juda uzun tuyular. ishga butun aqlini, shu’urini sarflaydigan esa e’tiqod masalasi bor. Shamollar izg'iydi, sog'inchim misol, iqtidorli talabalarni ajratib olamiz. Bizda arab Ko'ngil fig'onlarim ko'zdan quyular. filalogiyasidan tashqari matnshunoslik, manbaashunoslik yo‘nalishlari ham bor. U Yosh to'la ko'zim ila darddan yerda qo‘lyozmalar bilan muomala qilishni va kulmasdan, ular bilan ishlashni o‘rganishadi. Bag'ringizga ona qaytayotirman. -Arab tili davlat tili bo‘lgan mamlakatlarga Faqat Siz o'zingiz tushunadigan, borgan insonlardan eshitishimimizcha, sharq- Dil toʻla rozimni aytmoqdadirman!!! shunoslikdan yoki boshqa joydan arab tilini o‘rganib, yetarli darajadagi til sertifikatini olib Xalqaro jurnalistika 3-kus talabasi borishadi, lekin borganlarning 60% i u yerda Diyora Ergashova gaplashishga qiynalishadi. Nega, arab tili shunchalik zamonaviylashib ketdimi?
01.05.2023 Sharqdan xabarlar 5 Unversitet hayoti Ruhan va ma'nan boy bo'lish xohlaysizmi ... Azal-azaldan sharq mamlakatlari bir qator qarorlar va tashkilotlar olim-u fuzalolarga boy bo‘lgan. tomonidan ko‘rik tanlovlarini ayti- Xususan, sharqda uyg‘onish davri- shimiz mumkin, bunga misol qilib da yashab ijod etgan mutafakkir- esa har yili anʼanaviy tarzda o‘tka- larning asarlarini qiymati hozir zilib kelaniyotgan “Kitobxon” Res- ham o‘zining asl bahosini yo‘qot- publika ko‘rik-tanlovini aytishimiz magan. Bunga qanday qilib erishil- mumkin. Shu jumladan universite- gan desak, ko‘plab ilmiy va badiiy timizda ham kitobxonlik uchun tomonlama ham ruhan ham kitoblarni mutolaa qilishi natijasi- alohida “Eng yaxshi kitobxon” sti- maʼnan boyitish orqali bizni da, fikrlash qobiliyatini yuksaltirish pendiya-sining joriy etilgani ham tarbiyalaydi. Yaxshi yozilgan bilan shu darajaga erishishgan. o‘quv dargohimizda kitobxon yosh- asarlargina insonni yuksalti- larni aniqlash va ularni rag‘batlan- radi, fikrlash qobiliyatini oshi- tirish maqsadida tashkil etilgan. radi. Shu o‘rinda yozuvchi O‘tkir Hoshimovning “chinak- Yurtboshimiz tomonidan Universitetmizda kitobxonlikni kam asar yozilmaydi, balki bugungi kunda kitobxonlik mada- oshirish va kitobga muhabbat uy- farzand kabi tug‘iladi” degan niyatini oshirish va yoshlar orasida g‘otish uchun 19-aprelda kitob jumlalarini eslash o‘rinli deb kitobxonlikni kengaytirish uchun yarmarkasi tashkil etildi. Ushbu hisoblaymiz. Siz ham, kitob yarmarkada jahon adabiyotining o‘qing. yirik durdonalaridan tortib o‘zbek adabiyotining eng sara asarlari Shoxjahon Majitov, o‘quvchi talabalarga namoyish Xalqaro jurnalistika etildi. yo'nalishi, 3-kurs talabasi Bilamizki, kitob insonni har to- Motivatsion uchrashuv Energiya endi o'zimizdan 19-aprel kuni Toshkent davlat sharqshunoslik uni- Аyni kunlarda Toshkent davlat sharqshunoslik unversitetiga Quyosh panellari keltirib, oʼrnatilmoqda. versitetining sobiq talabasi, \"AMIRSOY RESORT\" tog‘- TDShU prorektori Shuhrat Mirziyatov boshchiligidagi jamoa Prezident topshirigʼi ijrosini yakunlash arafasida. chang‘i kurorti rahbar muovini Dashlakiyev Rashid Bu ish yakunlganidan so'ng unversitetimizda ishlatila- yotgan elektr-energiyasining ma'lum qismi quyosh ener- Ahmedovich bilan uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Ushbu uch- giyasini yig'uvchi panellardan olamiz va shu energiyani ishlatgan holda byudjetdan ajratilayotgan mablag'ning rashuv davomida talabalar “AMIRSOY RESORT” tog‘- ma'lum qismini tejashga erishamiz. chang‘i kurorti to‘g‘risida ko‘plab malumotlarga ega bo‘lishdi. Nodira Abdusattorova Xalqaro jurnalistika yo'nalishi, 2-kurs talabasi
01.05.2023 Sharqdan xabarlar 6 Ijod maskani Oʻzbekistonim TАQDIR QIZI Sen mening onamsan, boshimda tojim Yursam, teraklardek soyabon boʻlding Roviylarning aytishicha Taqdirning bir qizi bor edi. Qiz Dunyoni hayratga qoldirib bugun, nihoyatda goʼzal, barkamol, oqila va dono edi. Bir vaqtning Dunyo ichra bitta dunyoyim boʻlding. oʼzida uch kishidan sovchi keldi. Biri Аql, ikkinchisi Davlat va uchinchisi Umid edi. Taqdir qizini chaqirib soʼradi: “Mazkur Bagʻringda ulgʻaydi, ne-ne buyuklar uch kishidan qaysi birini xohlaysan?” Qiz javob berdi: “Аql Oʻzga yurt bolasin, oʻz bolam deding, insondagi eng oliyjanob fazilatdir. Аql bilan oshnoni Gar ostona xatlab mehmoning kelsa, begonadan va hushyorni devonadan farq qilsa boʼladi. Lekin Bor-u yoʻgʻing boʻlgan qoʻyingni soʻyding. aqlning bir aybi bor, u ham boʼlsa, kishini chalgʼitib xatarli yoʼllarga solib qoʼyadi”. Oʻzga yurtlar seni bir koʻrib ketsin “Oʻtgan kunlar”ingni tarixin bilsin, Taqdir soʼradi: “Davlat haqida nima deysan?” Qiz javob Kecha kim edik-u, bugun kim boʻldik, berdi: “Davlat ishbilarmon va hukmdordir. Hamma umidlar, Oʻzbekning mardligin yurakdan sezsin. murodlar davlatga itoat tutadilar, lekin, davlatning ham bir katta aybi bordir. Kishiga vafo qilmaydi. Men Umidni Sen mening bogʻimsan gullaring goʻzal hohlaydurman. Chunki, Umid har qanday holda ham Ta’rifga til ojiz yolgʻiz boʻstonim, insondan ajralmaydi va uning eng yaqin doʼsti boʼlib keladi. Oʻzbekliging senga ota merosdir Zotan, bundan jahon manfaatdordir”. Jannatmakon boʻlgan Oʻzbekistonim! Muhammad Аvfiy. “Nodir hikoyalar” kitobidan. Xalqaro jurnalistika yo'nalishi Fors tilidan Ilyos Nizomiddinov va 3-bosqich talabasi Turgʼun Fayziev tarjimasi Dilorom Tursunova Fikr... Ulgurmaslik... Qulog'imizga ko'p chalinadi, ammo haligacha anglab Alloh qarshisida ulkan tog' zarralarga bo'linib ketdi. Farishtalar ko'tara olmadi. Bu sevgini insonning yetmadik. Insonlarni kuzatishni yoqtiraman. Shunchaki qalbi qabul qildi. Shuning uchun Alloh: \"Hech qayerga sig'madim, mo'min bandamning qalbiga ko'rinishiga emas, odamlarga bo'lgan hurmati, sig'dim\" deb marhamat qildi. Mana shu hadisni yoddan chiqarmaylik. Oilangiz, yaqinlaringiz, muomalasi, o'zini tutishi aynan shu jihatlariga tafakkur mo'min-muslima birodarlaringiz va ustozlaringiz qalbiga sahovat urug'ini soching. Zero u unib, qilishim uchun ko'p e'tibor qarataman. Lekin ko'p chechak ochsin. Ba'zan erkak bo'lib yaratilishni xohlardim. Bu g'alati eshitilishi mumkin, lekin hollarda jahlim chiqadi. Shunchalar ham, insonlardagi rostdan shunday bir-birlariga bo'lgan o'zaro hurmat yo'qolib ketganidan. \"Shaxsiy manfaatlarsiz nima qoldi o'zi\", deb qoladida kishi. Aslida ehson, hayriya, sahovat tushunchalari mehr- e'tiborning amaldagi ko'rinishi. Ko'p eshitamiz to'g'rimi? Bularning zamirida esa faqat insoniylik tuyg'ulari yotibdi. Odamlar o'zining manfaatlariga foyda bermasa, hatto bir ishga ham qo'l urmaydigan bo'lib qolishdi. Allohning Xalqaro jurnalistika 3-bosqich talabasi ulkan sevgisini ko'zlar ko'tara olmadi. Tog'lar ko'tara Mohimbegim Nurmirzayeva olmadi... Sharqdan BOSH MUHARRIR Bosh muharrir o‘rinbosarla ri: Savol yo'llang javob xabarlar Qudratulla Omonov , beramiz! Gulchehra Rixsiyeva Hulkar Mirzaxmedova MUASSIS: Filologiya fanlari nomzodi, Tahrir hay’ati: Unversitet bilan bog'liq sizni Toshkent davlat professor Ruxsora Tolibjonova qiziqtirgan savollarni telegram Majitov Shoxjahon ijtimoiy tarmog'i orqali bizga sharqshunoslik Bizning manzil: Dilorom Tursunova yo'llang, biz sizga javob universiteti Toshkent shahri, Mirobod Diyora Ergasheva beramiz. tumani, Amir Temur Nodira Abdusattorova @jurnalist27 ko‘chasi, 20 uy
Search
Read the Text Version
- 1 - 6
Pages: