Green label

ปท ่ี 2 ฉบับที่ 8 สงิ หาคม 2553 ฉลากเขยี ว สัญลักษณผลิตภณั ฑเพอ่ื สง่ิ แวดลอม จากมลพิษและสารเคมตี กคางจากขน้ั ตอนการ ผลิตผลติ ภัณฑในอตุ สาหกรรมตางๆ รวมทง้ั พฤตกิ รรมที่ เสี่ยงในการบรโิ ภคของมนุษยเปน สาเหตทุ ี่สําคัญ ทท่ี ําให ตอ งดาํ เนินชีวิตดว ยความระมดั ระวงั ในการบริโภคสนิ คา มากข้ึน อกี ทั้งปญหาการเปล่ียนแปลงสภาพภูมอิ ากาศของ โลก จึงทําใหห ลายฝา ยเร่ิมหนั มาสนใจดานสิ่งแวดลอ ม เกิด กระแสการอนรุ กั ษส่ิงแวดลอ มทเี่ พิม่ มากขน้ึ ในปจจบุ ัน รวมถึงเกิดแนวคดิ ในการผลติ สนิ คาที่เปนมิตรกบั สิ่งแวดลอม ขน้ึ เรียกวา Green Products (ผลติ ภณั ฑสเี ขียว) และ Eco Products ซ่งึ เปนผลติ ภัณฑท ่ีใสใ จตอ ส่ิงแวดลอมเปน สาํ คัญ หรอื ผลิตภณั ฑท่ีไมสงผลกระทบตอธรรมชาติและ สิ่งแวดลอม มีการใชพ ลังงานและทรัพยากรอยางมี ประสทิ ธภิ าพในการผลิต ทั้งในระหวา งข้นั ตอนการผลิต การ จําเปนตองแสดงใหผบู รโิ ภคทราบ ซึ่งในปจ จุบนั ไดม ีการตั้ง ขอกําหนดผลิตภัณฑน ั้นดวย “ฉลากเขียว” (Green Label) ขนสง การใชงาน และในข้นั ตอนการกําจัดหรอื การนาํ กลบั มาใชใ หม ซึง่ การแสดงวาสินคา นนั้ ดีตอสิ่งแวดลอ ม หนา 1

ฉลากเขียวคืออะไร  ฉลากเขยี วเปน นโยบายดานสิ่งแวดลอมอีกวิธหี นึ่ง โดยใชหลกั การตลาดเปน เคร่อื งมอื ฉลากเขยี วท่ตี ิด ฉลากเขียว คือเครอ่ื งหมายทมี่ อบใหกบั ผลิตภัณฑ อยูบนผลติ ภณั ฑจะเปน เครอ่ื งหมายทีบ่ อกกับ ทเ่ี นน คุณคา ทางส่ิงแวดลอ ม หมายถงึ ผลติ ภัณฑห รือบริการ ผูบรโิ ภควา ผลติ ภัณฑนนั้ ไดเนน คณุ คา ทาง มผี ลกระทบตอ ส่ิงแวดลอ มนอยกวา เมื่อนํามาเปรียบเทียบ สง่ิ แวดลอ มเปน สาํ คัญ ทาํ ใหผูซ้ือสามารถเลอื กซ้ือ กับผลติ ภัณฑที่ทําหนา ท่ีอยางเดยี วกัน แตยังคงไวซงึ่ ผลิตภัณฑน้นั ไดอ ยางถูกตอ งและตรงกับความ คุณภาพและมาตรฐานตามท่ีกําหนด ซง่ึ สามารถพิจรณาได ตองการ สวนผูผลิตจะไดรับประโยชนในแงก ําไรหรอื จากการท่ีผลิตภัณฑน้ันมกี ารใชท รพั ยากร พลังงาน และการ รายไดที่เพิม่ มากข้นึ จากการที่ปจ จบุ ันประชาชนมี ปลอ ยมลพษิ สูสงิ่ แวดลอมอยางเหมาะสม ในตลอดขนั้ ตอน ความสนใจปญหาส่งิ แวดลอมเพิ่มข้นึ รวมถึงกระแส การผลิต การขนสงและการใชง าน รวมไปถึงขนั้ ตอนการ ของการอนุรกั ษสิ่งแวดลอมทเี่ พม่ิ ขึ้นในปจ จบุ ัน อีก กาํ จัดหรอื การนํากลบั มาใชใหม หรอื อาจเรยี กไดวาการ ทัง้ โครงการฉลากเขยี วจะเปนการบังคบั ใหผูผ ลติ พจิ ารณาท้งั วัฏจักรชีวติ ของผลติ ภัณฑอยา งครบวงจร โดย ผลิตภณั ฑรายอ่ืนๆ มีการปรับตัวและปรับปรุง ผลิตภณั ฑใ นที่น้ี หมายถึงสินคา และบรกิ ารตา งๆ ยกเวน ยา คณุ ภาพผลิตภัณฑแ ละบริการ เพื่อที่ใหสามารถท่ีจะ อาหารและเครอ่ื งดืม่ เนื่องจากสินคาประเภทดงั กลาว แขงขันในตลาดได เกีย่ วขอ งกบั สุขภาพความปลอดภัยในการบริโภค การติด ฉลากเขยี วอาจสอ่ื ความหมายไปในทางที่ไมถูกตอง  ฉลากเขยี วไมไดเปนเครอ่ื งมือหรือนโยบายกีดกันทาง การคาหรือการตลาด แตโครงการฉลากเขยี วมขี ้ึน จดุ เรม่ิ ตนของฉลากเขียว เพอ่ื ปองกนั และปรับปรุงคณุ ภาพและรกั ษาธรรมชาติ ของส่ิงแวดลอมใหด ขี ึน้ ผา นทางการผลติ และการ ฉลากเขียวเกิดข้นึ ในประเทศเยอรมนีเปน ครง้ั แรก บรโิ ภค ชว ยสงเสรมิ ใหท ุกๆ คนมีสวนรวมในการ เมอ่ื ป 2520 โดยใชแ นวคิดที่วาการพฒั นาประเทศอยาง จัดการและพฒั นาส่ิงแวดลอ มอยางยงั่ ยนื ยัง่ ยนื จะตอ งมีการพฒั นาในดา นเทคโนโลยีควบคกู นั ไปกับ การรกั ษาส่ิงแวดลอ มไปพรอ มๆ กนั โดยการใชโครงการ  ฉลากเขยี วไมไ ดเ ปน รางวัลดานสงิ่ แวดลอ ม จึงไมมี ฉลากเขยี วจึงเปนอีกเคร่อื งมือหนึ่งในทางการตลาดเพือ่ ชวย การออกขอกาํ หนดสาํ หรับผลติ ภัณฑบ างชนดิ ทีไ่ ม ปองกันและรักษาธรรมชาติผา นทางการผลิตและบริโภคของ กอ ใหเ กดิ ผลกระทบตอ ส่ิงแวดลอ มหรือสง ผลกระทบ ผูผลิตและประชาชนทกุ คน ซึ่งในปจจุบันมปี ระเทศตางๆ ทมี่ ี นอ ยมาก โดยกลุมเปา หมายหลักคอื ผลิตภัณฑหรือ การดําเนนิ โครงการฉลากเขยี วมากกวา 30 ประเทศทว่ั โลก บริการทีก่ อใหเ กิดความเสียหายตอส่งิ แวดลอ ม โดย โดยในแตละประเทศนัน้ โครงการฉลากเขยี วอาจมีความ ผผู ลติ ยงั คงมที างเลือกอื่นในการผลิตทจี่ ะสามารถ แตกตางกนั บา ง เน่ืองจากมีการปรับเปล่ียนในรายละเอียด ลดความเสยี หายหรือลดผลกระทบท่จี ะเกิดขน้ึ กับ ปลีกยอยใหเ หมาะสมกับวถิ ชี ีวติ และวัฒนธรรมของ สง่ิ แวดลอมได ประชาชนในประเทศน้ันๆ แตยังคงไวซ ึ่งหลกั การเบอ้ื งตน ของฉลากเขยี วซึง่ สามารถสรุปไดดังนี้ หนา 2

 โครงการฉลากเขียวเนนการปลูกจติ สาํ นกึ ที่ดีในดาน สงิ่ แวดลอ มใหแ กผ ูบรโิ ภค ดว ยการแนะนําผลิตภณั ฑ ทม่ี ผี ลกระทบตอสิ่งแวดลอ มนอยใหผูบริโภครูจ ัก และกระตุนใหมีการบรโิ ภคผลิตภณั ฑดงั กลา วมาก ข้ึน โครงการฉลากเขียวในประเทศไทย  กระตนุ ใหผูผลิตผลิตภณั ฑห นั มาใชเ ทคโนโลยที ี่ สะอาดและเปน มิตรตอสิง่ แวดลอม หรือสงผลกระทบ โครงการฉลากเขียวในประเทศไทย ไดมีการริเรมิ่ ตอสงิ่ แวดลอ มนอ ยกวา โดยคณะกรรมการนักธุรกจิ เพอื่ สิ่งแวดลอมไทย (Thailand Business Council for Sustainable Development:  กระตุน ใหภาครัฐและภาคเอกชน รว มกันอนุรกั ษแ ละ TBCSD) ในเดอื นตุลาคม ป 2536 โดยไดรบั ความเหน็ ชอบ และความรวมมอื จากกระทรวงอตุ สาหกรรม กระทรวง ฟน ฟูส่งิ แวดลอม รวมไปถงึ การเปลี่ยนแปลง วิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ และส่ิงแวดลอม สาํ นักงานมาตรฐานผลิตภณั ฑอ ุตสาหกรรม พฤตกิ รรมการบริโภคของประชาชนใหมีความ และองคกรเอกชนอ่นื ๆ ทเี่ กี่ยวของ โดยมีสํานักงาน มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมและสถาบนั สงิ่ แวดลอม ตระหนักถึงการรักษาส่ิงแวดลอ มมากขน้ึ ไทยทาํ หนา ทเ่ี ปน เลขานุการ หลกั การทางดานสิ่งแวดลอ ม ในประเทศไทยโครงการฉลากเขยี วจัดต้งั ข้นึ โดยมี ของโครงการฉลากเขียว วตั ถุประสงคเพ่ือใหมหี นวยงานอิสระ ท่ีเปน กลาง มคี วาม นา เชื่อถอื ทําหนาท่ีใหขอ มูลสินคา และบริการทเ่ี ปน มิตรตอ โครงการฉลากเขยี วไดมหี ลกั การทางส่งิ แวดลอม สงิ่ แวดลอ มแกผ ูบ รโิ ภคควบคูไ ปกบั การดูแลควบคุมคุณภาพ เพอื่ ใชเ ปน แนวทางในการดําเนินและใชในการคัดเลือก ของผลิตภัณฑใ นดา นสิ่งแวดลอ มอยางเปน ระบบ เพ่ือการ ประเภทของผลิตภัณฑ โดยมกี ารตงั้ หลกั การและออก ลดผลกระทบท่เี กิดขน้ึ กับส่งิ แวดลอมผา นทางการผลติ และ ขอ กาํ หนดสาํ หรับผลิตภัณฑนั้น ๆ ดงั น้ี การบรโิ ภคสินคา โดยมแี นวคิดดังตอ ไปนี้  การจัดการทรพั ยากรธรรมชาติอยา งมีประสิทธิภาพ  ฉลากเขียว เปนฉลากทีอ่ อกใหกบั ผลติ ภณั ฑท่ีผาน สูงสดุ ท้งั ทรัพยากรทเ่ี กิดขน้ึ ไดใ หม (Renewable การตรวจสอบและประเมนิ มาตรฐานทางดาน Resources) และทรัพยากรที่ใชแ ลวหมดสิ้นไป สงิ่ แวดลอ มตามขอกําหนดท่ที างคณะกรรมการ (Nonrenewable Resources) โครงการฉลากเขียวประกาศใช  การลดมลภาวะทางสิ่งแวดลอ ม โดยสงเสริมใหมกี าร  ฉลากเขยี วเปนโครงการทีเ่ กดิ ขน้ึ ดวยความสมัครใจ ผลิต การขนสง การบริโภค และการกําจดั ซาก ของผผู ลิต ผูจัดจาํ หนาย และผใู หบรกิ ารทต่ี อ งการ หลงั จากใชงานหรอื หลงั จากการบรโิ ภคแลว อยา งมี แสดงความรบั ผิดชอบตอ สิ่งแวดลอ ม ประสทิ ธิภาพ  การนาํ ขยะทวั่ ไปหรอื ขยะอนั ตรายกลบั มาใช ประโยชน (Reuse) หรือหมุนเวียนกลับมาใชใ หม (Recycle) หนา 3

ขอ มูลลา สุดจากสถาบันส่ิงแวดลอ มไทย ณ เดอื น มิถนุ ายน 2553 รายงานวา มีผลิตภณั ฑท ี่ไดร ับการคดั เลือก ใหออกขอ กาํ หนดสําหรบั ขอรับฉลากเขยี วเสร็จสมบรู ณแ ลว พรอ มใหผูผลิตย่นื ขอรบั การรบั รองเครือ่ งหมายฉลากเขียว เปน จาํ นวนทงั้ สิน้ 45 รายการ ดงั ตารางที่ 1 ตารางท่ี 1 ผลิตภณั ฑท่มี ีขอ กําหนดเสร็จสมบูรณ พรอ มใหผูผลิตยนื่ ขอรบั การรับรองเครื่องหมายฉลากเขียว ลาํ ดบั ท่ี ผลิตภัณฑ รหัสขอ กําหนด ลําดบั ท่ี ผลิตภณั ฑ รหัสขอกําหนด 1 ผลติ ภณั ฑพ ลาสตกิ แปรใชใหม TGL-1-R1-06 24 บัลลาสตอเิ ลก็ ทรอนกิ ส TGL-23-R1-03 2 หลอดฟลูออเรสเซนซ TGL-2-R2-02 25 สบู TGL-24-99 3 ตูเ ย็น TGL-3-R2-02 26 ผลิตภัณฑท ําความสะอาดพ้ืนผวิ TGL-25-99 4 สี TGL-4-R3-08 27 ผลิตภณั ฑลบคําผิด TGL-26-R1-09 5 เครอ่ื งสขุ ภัณฑ TGL-5-R2-03 28 เครือ่ งถา ยเอกสาร TGL-27-R2-09 6 แบตเตอรปี่ ฐมภูมิ TGL-6-R1-10 29 สถานีบริการนํ้ามนั เชอื้ เพลิง TGL-28-R1-04 7 เครอ่ื งปรับอากาศ TGL-7-R1-03 30 เครื่องเขียน TGL-29-R1-10 8 กระดาษ TGL-8-R1-06 31 ตลบั หมกึ TGL-30/1-R1-09 9 สเปรย TGL-9-R1-06 32 ปุยอินทรียและปุยชีวภาพ TGL-31-02 10 สารซักฟอก TGL-10-97 33 สีเคลอื บกระเบื้องมงุ หลังคา TGL-32-01 11 ก็อกนํ้าและอปุ กรณประหยดั น้ํา TGL-11-R1-03 34 รถยนตนง่ั TGL-33-04 12 คอมพิวเตอร TGL-12-97 35 เคร่อื งรับโทรทศั น TGL-34-04 13 เครอื่ งซักผาใชใ นท่ีอยอู าศยั TGL-13-R1-07 36 โทรศพั ทม ือถอื TGL-35-03 14 ฉนวนกนั ความรอน TGL-14-97 37 เครอื่ งโทรสาร TGL-36-03 15 ฉนวนยางกันความรอน TGL-14/2-01 38 เครอ่ื งพิมพ TGL-37-04 16 มอเตอร TGL-15-98 39 เครื่องเลน/บันทึกสญั ญาณภาพและเสยี ง TGL-39-04 17 ผลติ ภณั ฑทําจากผา TGL-16-98 40 กระเบื้องซีเมนตมงุ หลงั คา TGL-40/1-08 18 บรกิ ารซักน้ําและบริการซักแหง TGL-17-98 41 กระเบือ้ งดนิ เผามงุ หลังคา TGL-40/2-09 19 แชมพู TGL-18-98 42 กระเบื้องคอนกรตี มุงหลงั คา TGL-40/3-09 20 ผลิตภณั ฑท ําความสะอาดถว ยชาม TGL-19-98 43 แผน อดั สาํ หรับงานอาคาร ตกแตง และ TGL-41-07 อุตสาหกรรมเครือ่ งเรอื น 21 น้ํามนั หลอลนื่ TGL-20-99 44 ผลิตภัณฑเ ครอ่ื งดบั เพลิง TGL-42-08 22 เครือ่ งเรอื นเหล็ก TGL-21-99 45 หมึกพิมพ TGL-50-10 23 ผลติ ภัณฑท่ีทาํ จากไมย างพารา TGL-22-99 ทม่ี า : สถาบนั สงิ่ แวดลอ มไทย ณ เดอื นมิถุนายน 2553 หนา 4

หมายเหตุ รหัสขอกําหนดของผลติ ภัณฑฉลาก ครวั เรือน) เคร่ืองใชในงานกอ สรา ง เครือ่ งใชในงาน เขยี วมีความหมายดงั นี้ เกษตรและชลประทาน อปุ กรณสํานกั งาน และสิ่งทอ โดยไมรวมบรรจภุ ัณฑพ ลาสติกทใ่ี ชบรรจุอาหาร ตัวอยาง รหสั ขอกําหนด TGL-4-R3-08 ผลิตภณั ฑสี ยา เคร่ืองสาํ อางค และผลติ ภณั ฑพ ลาสติกของเดก็ เลน เปนตน  ตัวอักษร TGL หมายถึง Thai Green Label (ผลิตภัณฑฉลากเขยี วของประเทศไทย)  เลข 4 คอื ตวั เลขเฉพาะของแตละผลติ ภัณฑ 3. บทนยิ าม ในสว นน้ีจะเปนการใหคํานิยามวาคําท่ีใชใ น  R 3 หมายถึงขอ กําหนดของผลิตภณั ฑนี้มีการ ขอ กําหนดฉบับดงั กลาวมคี วามหมายครอบคลมุ ถึง ปรบั ปรงุ และแกไขมาแลวทงั้ หมด 3 ครัง้ อะไรบาง เชน ในขอ กาํ หนดรหัส TGL-1-R1-06  เลข 08 หมายถึงปคริสตศ ักราช 2008 คอื ปท ่ีมีการ ผลิตภณั ฑพลาสติกแปรใชใหม นิยามคาํ วา พลาสติก ออกขอกาํ หนดหรอื ปล าสุดมกี ารปรบั ปรุงขอกาํ หนด แปรใชใหม (Recycled plastic) วาครอบคลุม ขอ กําหนดผลติ ภณั ฑฉ ลากเขียว ถึงขยะพลาสติก (Post-Consumer-Plastic) และของ ขอ กําหนดฉลากเขียวสาํ หรับผลติ ภณั ฑ ประกอบดวย 6 หวั ขอ หลัก ดังนี้ เสยี จากการผลติ (Pre-Consumer-Plastic) เปนตน 1. เหตุผล 4. ขอกําหนดทัว่ ไป หรือ ขอกาํ หนดดานคณุ ภาพ ในสว นนี้จะกลาวถึงทมี่ าทไี่ ปวาสถานการณใ น ในหวั ขอ นี้จะเปน ขอ กาํ หนดในเรือ่ งคุณภาพ ปจ จบุ ันของผลติ ภัณฑใ นขอ กําหนดดังกลา วเปน เชนไร และผลิตภณั ฑด งั กลา วสงผลกระทบไปถึงสว นใดใน โดยผลติ ภัณฑทจ่ี ะสมัครฉลากเขยี ว ในเบ้ืองตน สงั คมและส่งิ แวดลอ มบาง สาเหตุของความจาํ เปน จะตอ งมีการออกขอกาํ หนดฉลากเขียวใหก บั ผลิตภัณฑ จาํ เปนตองผา นขอ กาํ หนดหรอื การรบั รองคุณภาพตามท่ี ชนดิ นั้น และกลา วถึงผลทีค่ าดวา จะไดรับจากการท่ี ผลิตภัณฑชนิดนั้นเม่อื เขาสูโ ครงการฉลากเขียว ระบุไวในขอ กําหนด เชน ในขอกาํ หนดรหัส TGL-1-R1- 06 ผลติ ภณั ฑพ ลาสติกแปรใชใหม ผลิตภณั ฑท จ่ี ะมาขอ สมัครใชฉลากเขยี ว จะตองไดการรบั รองตามมาตรฐาน ผลิตภัณฑน นั้ ๆ หรอื ผา นการทดสอบตามวธิ ีทดสอบของ มาตรฐาน (มอก.) ในประเภทของผลิตภณั ฑด งั กลาว หรอื มาตรฐานระดบั ประเทศอืน่ ๆ ที่เปน ที่ยอมรบั และ 2. ขอบเขต ระหวางกระบวนการผลิต การขนสง และการกําจัดของ ในสว นน้ีจะอธิบายวาผลิตภณั ฑใ นหัวขอกําหนดนี้ เสยี หลังใชผลิตภัณฑ จะตอ งเปนไปตามกฎหมายและ หมายถึงผลิตภณั ฑช นิดใดบา ง ครอบคลมุ ถึงผลิตภณั ฑ ขอบงั คับของทางราชการ ทใี่ ชง านอยูในอตุ สาหกรรมใด และยกเวนผลิตภัณฑ หรือไมรวมถึงผลติ ภัณฑป ระเภทใด เชน ในขอ กาํ หนด รหสั TGL-1-R1-06 คําวา “ผลติ ภณั ฑพลาสติกแปรใช ใหม” ครอบคลุมเฉพาะผลิตภณั ฑพลาสติกแปรใชใหม ที่ ใชในกจิ การตา งๆ เชน โภคภัณฑ (ของใชใ น หนา 5

5. ขอกําหนดพิเศษ, ขอ กาํ หนดดา นส่งิ แวดลอม, สัญลกั ษณบงบอกประเภทพลาสติก ซ่ึงรับรองโดยผูมี ขอ กําหนดดา นพลังงาน อํานาจลงนามของบริษทั แกเ จา หนาทโ่ี ครงการฉลาก ในหัวขอนจ้ี ะกลา วถึงรายละเอยี ดและขอ กําหนด เขยี วเพ่อื การตรวจพนิ จิ เปน ตน ในดานสิ่งแวดลอม สารพิษ คณุ สมบัตดิ านเทคนิค และคณุ สมบัติเฉพาะในแตละผลติ ภณั ฑ ที่ผลิตภณั ฑที่ หมายเหตุ : สามารถอานรายละเอียดเพมิ่ เติมของขอกาํ หนด จะขอฉลากเขยี วจําเปนตอ งผา นการรบั รองมาตรฐาน TGL-1-R1-06 ผลติ ภัณฑพ ลาสติกแปรใชใหม ไดท ีเ่ วบไซต อตุ สาหกรรมทั้งจากหองปฏบิ ัติการของรัฐ สถาบันส่งิ แวดลอ มไทย http://www.tei.or.th/GreenLabel/ หรอื หองปฏิบตั กิ ารอิสระของภาคเอกชนทไ่ี ดมาตรฐาน th_GL_List_Categories.htm เชน ในขอ กําหนดรหัส TGL-1-R1-06 ผลิตภัณฑ พลาสติกแปรใชใ หม กลาววา ผลติ ภัณฑพ ลาสติกแปรใช ขอ กําหนดผลติ ภัณฑฉ ลากเขียว ใหมท่ีนํามาผลติ เปนวัสดทุ ีใ่ ชใ นการกอ สรางตอง ประกอบดว ยพลาสติกทใี่ ชแ ลว ไมต่ํากวารอยละ 60 การสมคั รขอใชฉลากเขียวเปนความสมัครใจของ โดยนาํ้ หนัก และตองไมมีสารพิษ (Toxic Substance) ผูผลิต ผจู ัดจาํ หนาย หรือผใู หบ รกิ ารท่ตี อ งการแสดงความ เปนสวนผสมอยใู นผลิตภัณฑ และใชสารเติมแตงใน รับผิดชอบตอสง่ิ แวดลอม เนื่องจากไมมีกฎหมายบงั คบั ปริมาณทน่ี อ ยมาก อยูในเกณฑท ไ่ี มเ ปนอนั ตรายตอ ผูผลิตท่ีมีผลติ ภณั ฑที่เขาขา ยหรือตรงตามประเภทของ ผบู ริโภค และตอ งมสี ัญลักษณบง บอกประเภทของ ขอกาํ หนดและในขอ กาํ หนดฉลากเขยี ว หากตองการติดตอ พลาสติกบนผลิตภัณฑตามมาตรฐาน ISO 11469 ขออนมุ ัตใิ ชฉลากเขียวสามารถซ้ือใบสมัครไดทส่ี ถาบนั หรอื ตามมาตรฐานผลติ ภณั ฑอ ตุ สาหกรรมพลาสติก สิง่ แวดลอ มไทย เพอ่ื กรอกรายละเอยี ดและแนบเอกสาร แปรใชใหม มอก. 1310 เปนตน ตางๆ ท่รี ะบไุ วในขอกาํ หนด ซงึ่ สํานักงานมาตรฐาน ผลิตภัณฑอ ตุ สาหกรรมจะตรวจสอบเอกสารและหลักฐาน 6. วธิ ที ดสอบคุณภาพ และจดั ทาํ สญั ญาอนุญาตใหใชเคร่ืองหมายรับรองฉลาก ในหวั ขอนีจ้ ะเปน สวนท่ีกลาวถึงวิธกี ารตรวจสอบ เขียวในการโฆษณาและตดิ ท่ีผลิตภัณฑ เมอ่ื ผลิตภัณฑผาน การตรวจสอบตามขอกําหนดแลว สัญญาจะมีวาระการ วาผลิตภัณฑท ย่ี ืน่ ขอฉลากเขียวเปนไปตามขอ กาํ หนดใน อนุญาตใหใชเ ครอื่ งหมายรับรองฉลากเขยี วไมเกิน 3 ป ขอ 5 หรือไม โดยในข้นั ตอนนผ้ี ูผลิตจะตองย่นื หลกั ฐาน ซ่ึงขัน้ ตอนการอนมุ ัตใิ ชเ ครื่องหมายรับรองฉลากเขยี ว เอกสารการตรวจสอบมาตรฐานผลติ ภัณฑต ามที่ระบุไว สามารถสรุปไดดังรปู ภาพท่ี 1 ในขอ กําหนดในขอ 4 และขอ 5 เพอ่ื แสดงวาผลิตภัณฑ ของตนน้นั ไดผานการตรวจสอบตามมาตรฐานตางๆ ที่ ในกรณที ่ีผลติ ภัณฑยังไมมีขอ กําหนดสําหรับขอ ระบไุ ว ทงั้ ในสวนของขอ กําหนดดา นสง่ิ แวดลอม หรอื อนุมตั ิใชฉลากเขยี ว ผูผลิตสามารถเสนอประเภทของ ขอ กําหนดดานคณุ ภาพ ขอกาํ หนดพเิ ศษ หรือขอกาํ หนด ผลิตภัณฑท ่ีตองการหรือเหน็ สมควรใหมีการออกขอกาํ หนด อน่ื ๆ ที่ไดก ลาวไปในขา งตน เชน ในขอ กาํ หนดรหัส TGL- สาํ หรับฉลากเขียวเพม่ิ เตมิ ไดท ี่สถาบนั สง่ิ แวดลอ มไทย 1-R1-06 ผลิตภัณฑพลาสติกแปรใชใหม โดยทางผูผลิต ตอ งแสดงตวั อยางของผลิตภณั ฑและหนังสอื รบั รองวามี หนา 6

รปู ภาพที่ 1 ขนั้ ตอนการสมัครขอใชฉลากเขียว คาใบสมัคร 500 บาท คา ธรรมเนยี มการสมัคร1,000 บาท คาสัญญา ปละ 5,000 บาท ทม่ี า : สถาบนั ส่ิงแวดลอ มไทย หนา 7

ตารางที่ 2 จํานวนรวมของผลติ ภัณฑท ่ีไดร ับสทิ ธ์ิใหใ ชเคร่อื งหมายฉลากเขียวแลว ณ ปจจุบัน กลุมท่ี ผลติ ภัณฑ/บริการ รุน/แบบ กลมุ ที่ ผลิตภัณฑ/บริการ รุน/แบบ 1 ผลิตภัณฑพ ลาสตกิ แปรใชใหม 3 12 เคร่ืองเรือนเหล็ก 5 2 หลอดฟลอู อเรสเซนซ 22 13 ผลติ ภณั ฑที่ทําจากไมยางพารา 2 3 สี 97 14 บัลลาสตอ ิเลก็ ทรอนิกส 4 4 เคร่อื งสขุ ภัณฑ 8 15 สบู 1 5 กระดาษ 77 16 ทาํ ความสะอาดพื้นผวิ 4 6 สารซกั ฟอก 9 17 ผลิตภณั ฑล บคาํ ผิด 2 7 กอ กนา้ํ และอปุ กรณประหยัดนา้ํ 18 18 เครือ่ งถา ยเอกสาร 18 8 ฉนวนกนั ความรอ น 13 19 เครอื่ งเขยี น 9 9 ฉนวนยางกนั ความรอ น 1 20 รถยนตน ่งั 16 10 ผลิตภัณฑจากผา 3 21 กระเบอื้ งซีเมนตม งุ หลงั คา 1 11 ผลติ ภณั ฑทําความสะอาดถว ยชาม 5 22 กระเบอื้ งคอนกรีตมงุ หลังคา 1 ทมี่ า : สถาบันสิง่ แวดลอ มไทย ณ เดอื นกรกฎาคม 2553 กับสงิ่ แวดลอ มออกมาสูต ลาดโดยอาศัยกระแสการอนุรักษ สิ่งแวดลอมใหผ บู รโิ ภคไดหนั มาสนใจหรือเลือกใชสนิ คาหรอื ขอ มลู จากสถาบนั สิ่งแวดลอมไทย ณ วนั ท่ี 1 บรกิ ารของตน ซ่ึงโครงการฉลากสเี ขยี วน้กี ็เปน อกี โครงการ กรกฎาคม 2553 มีผลติ ภณั ฑท ่ีไดรับสทิ ธใ์ิ หใชเครื่องหมาย หนง่ึ ท่จี ะชว ยเพ่ิมมูลคาใหกับสินคาของผูประกอบการทง้ั ใน ฉลากเขยี วแลวท้ังสิน้ 319 รุน 22 กลุมผลิตภัณฑ จาก แงของมูลคา และยกระดบั ภาพลักษณใ หกับตัวสนิ คา หรือใน บริษัทผูผลิตทัง้ หมด 55 ราย ดังตารางท่ี 2 แบรนดสินคาไดอกี ดวย การตอบรับโครงการฉลากเขียวของผบู ริโภค ลา สุดในสว นของภาครัฐโดยกระทรวงอุตสาหกรรม ผูผลติ และภาครฐั กไ็ ดเหน็ เล็งเห็นถงึ ความสําคัญในการยกระดับอตุ สาหกรรม ของไทยเพอ่ื ใหส ามารถแขงขนั ไดในเวทโี ลก เพราะใน ปจจุบนั คนไทยเรม่ิ มกี ารต่นื ตัวในกระแสของการ ปจ จุบนั ในหลายๆ ประเทศคคู า ท่ีสําคัญของไทยตา งใหความ อนรุ ักษสิ่งแวดลอมมากข้นึ เร่ิมตระหนักถึงความสําคญั และ ใสใจในการผลติ สนิ คาทเ่ี ปนมติ รตอ ส่งิ แวดลอ ม อีกทั้งการ การมีสว นรว มในการรับผดิ ชอบตอ สิง่ แวดลอม โดยเห็นได พฒั นาสนิ คาท่เี ปน มิตรกบั สิ่งแวดลอมก็ยงั ถอื วา เปนการ จากในปจจบุ นั ประชาชนเร่ิมหันมาใหค วามสาํ คัญและใสใ จ ยกระดับคุณภาพชีวิตของคนไทยอกี ทางหน่งึ ตอการเลือกซื้อและบรโิ ภค ”ผลิตภณั ฑสเี ขยี ว” หรือ ผลิตภัณฑท ่ชี วยลดผลกระทบตอ ส่งิ แวดลอมมากขนึ้ เชน โครงการใชถุงผาเพ่อื ทดแทนการใชถงุ พลาสตกิ เปน ตน ซึ่งจากการท่พี ฤติกรรมของผูบริโภคไดเริ่มมีการ เปลี่ยนแปลง กอ็ าจจะเปนอกี ชอ งทางหน่ึงของผปู ระกอบการ มีการปรบั ตัว โดยการผลิตสินคาหรอื บรกิ ารตางๆ ทเ่ี ปนมิตร หนา 8

สาํ นักงานเศรษฐกจิ อุตสาหกรรม กระทรวง ผูผ ลิต ผูจัดจาํ หนาย ผูประกอบการอ่นื ๆ หรอื อตุ สาหกรรมไดเ ห็นถึงความสําคัญดงั กลาว จึงไดสนบั สนุน ประชาชนท่ีสนใจสมัครขอสทิ ธใ์ิ นการใชเ คร่ืองหมายรับรอง งบประมาณใหสถาบันสิ่งแวดลอมไทย ดําเนินโครงการ ฉลากสีเขียวสําหรบั ผลิตภณั ฑ หรือหากตองการเสนอ ยกระดับการใหบรกิ ารฉลากเขียว เพอื่ เพิม่ ปรมิ าณสินคา ประเภทของผลิตภัณฑทเ่ี หน็ สมควรใหมีการออกขอ กําหนด ฉลากเขยี วในตลาดภายในประเทศ ซ่ึงเปนอกี หนึง่ มาตรการ สาํ หรับฉลากสเี ขยี ว สามารถติดตอไดที่ ของ \"โครงการเพ่ิมขดี ความสามารถอุตสาหกรรมไทยในการ แขงขันภายใตก ฎระเบยี บประเทศคคู า\" เพอ่ื ผลักดันใหระบบ สํานกั งานเลขานกุ ารโครงการฉลากเขยี ว ฉลากสิ่งแวดลอมในประเทศไทยมีความพรอ มในการ สถาบันสิ่งแวดลอมไทย ใหบริการมากขึน้ และผลักดนั ใหไดร ับการรบั รองตาม 16/151 เมอื งทองธานี ถ.บอนดสตรีท มาตรฐาน มอก. 5065 ขอกําหนดท่วั ไปสําหรบั หนวยรับรอง ต.บางพูด อ.ปากเกร็ด จ.นนทบุรี 11120 ผลิตภณั ฑ (Product Certification Body) ซ่งึ เปนมาตรฐาน โทรศัพท 0-2503-3333 เดยี วกนั กับมาตรฐานสําหรบั หนวยรบั รองผลิตภัณฑของ ฝายควบคมุ คณุ ภาพ เบอรตอ 315 สากล คอื ISO/IEC Guide 65 Conformity Assessment) E-mail : [email protected] ซ่งึ จะทาํ ใหบ ุคลากรของภาครัฐมศี ักยภาพและความพรอ ม กลุมงานพฒั นาขอกําหนดผลติ ภณั ฑ เบอรตอ 315, 329 ในการใหบริการ เพอ่ื จูงใจผูประกอบการในการเลือกใชแ ละ E-mail : [email protected], [email protected], ขอฉลากเขียวมากขนึ้ เพื่อตอบรับกระแสการอนุรักษ [email protected] สิ่งแวดลอมของผูบ ริโภค และเปนการเพม่ิ ทางเลอื กใหกับ กลมุ งานรับรองผลิตภณั ฑ เบอรตอ 306, 316 ผูบ รโิ ภคในการทต่ี อ งการบริโภคผลิตภณั ฑท่ีมีสวนชว ยรักษา E-mail : [email protected], [email protected], ส่งิ แวดลอ มเพิม่ ขนึ้ [email protected] กลุม งานเผยแพรป ระชาสมั พนั ธโ ครงการ เบอรตอ 303 สัญลกั ษณฉลากเขียวในประเทศตางๆ E-mail : [email protected] โทรสาร 0-2504-4826-8 Korea Japan Sweden USA หากตองการรายละเอียดในเร่อื งมาตรฐาน Taiwan Brazil Canada Singapore ผลิตภัณฑอ ุตสาหกรรม หรือตอ งการติดตอ ขอทดสอบ มาตรฐานของผลิตภณั ฑสามารถตดิ ตอ ไดท่ี Australia Hong Kong EU Germany สํานักงานมาตรฐานผลติ ภณั ฑอุตสาหกรรม Philippines New Zealand India Denmark กระทรวงอสุ าหกรรม ถนนพระราม 6 เขตราชเทวี กรุงเทพฯ 10400 โทรศพั ท 0-2739-9300 (สายดว น) E-mail : [email protected] Website : http://www.tisi.go.th/ ประเทศไทย หนา 9

ขอขอบคุณ  สํานกั งานเลขานุการโครงการฉลากเขียว สถาบนั สิง่ แวดลอมไทย (สสท.) http://www.tei.or.th http://www.tei.or.th/GreenLabel/th_index.html  สํานักงานมาตรฐานผลติ ภัณฑอ ตุ สาหกรรม http://www.tisi.go.th หนา 10

จดั ทําโดย สนับสนุนโดย สถาบนั ปโตรเลียมแหง ประเทศไทย สํานกั งานเศรษฐกจิ อตุ สาหกรรม ชัน้ 18 อาคาร ปตท. สํานักนโยบายอุตสาหกรรมรายสาขา 1 555 ถนนวิภาวดีรังสติ แขวงจตุจักร กระทรวงอุตสาหกรรม เขตจตจุ กั ร กรุงเทพฯ 10900 75/6 ถนนพระราม 6 เขตราชเทวี กรุงเทพฯ 10400 โทรศพั ท : 02-537-3598 โทรสาร : 02-537-3591 โทรศพั ท : 02-202-4274 02-202-4284 เว็บไซต : http://www.ptit.org โทรสาร : 02-644-7023 เว็บไซต : http://www.oie.go.th หนา 11

ประเทศไทยในบร สถานการณ์ ปัจจุบนั กรรณกิ าร์ ธรร สถาบนั วจิ ยั เพอ่ื การพ

ริบทธุรกจิ สีเขยี ว: นและภาพอนาคต รมพานิชวงค์ พฒั นาประเทศไทย

1.1 ประเทศไท  ที่ผา่ นมา ภาครัฐไดเ้ ลง็ เห็นความสาํ คญั ข ที่ยง่ั ยนื โดยเห็นไดจ้ ากการที่ประเดน็ ดงั และสงั คมแห่งชาติและแผนต่างๆ  อยา่ งไรกด็ ี การนาํ ประเทศไทยไปสู่เศรษ  “Package of Changes” หรื อ “Paradigm S  ความร่วมมือจากกลุ่มผมู้ ีส่วนไดเ้ สียกลุ่ม สงั คม ฯลฯ  นโยบายและเครื่ องมือต่างๆ

ทยกบั เศรษฐกจิ สีเขยี ว ของการสนบั สนุนการบริ โภคและการผลิต งกล่าวปรากฏอยใู่ นแผนพฒั นาเศรษฐกิจ ษฐกิจสีเขียวน้นั จาํ เป็ นตอ้ งอาศยั Shift” มต่างๆ อาทิ ผบู้ ริ โภค ผผู้ ลิต ภาครัฐ ภาคประชา

1.2 การพฒั น 1. 2. การเพิ่ม การกระจาย GDP รายไดท้ ่ีเป็ น ธรรม

นาสีเขยี ว: 4 เสาหลกั 4. 3. การใช้ การผลิตและ ทรัพยากร การบริ โภค ธรรมชาติ อยา่ งยงั่ ยนื อยา่ งยง่ั ยนื

2. การผล การ ผลติ

ลติ vs. การบริโภค การ การผลิตและ บริโภค การบริ โภค อยา่ งยง่ั ยนื

กา ผล

าร ลติ

2.1 ภ บทบาทของธุรกจิ ใ  การใชเ้ ทคโนโลยที ี่ใชท้ รัพยากรนอ้ ยลงแ ผลกระทบต่อส่ิงแวดลอ้ ม  การใชพ้ ลงั งานทดแทนในกระบวนการผ  การปกป้ องและรักษาความหลากหลายท ชีวภาพและระบบนิเวศ

ภาคการผลติ :  ในบริบทของการพฒั นาสีเขยี ว และลด ผลิต ทาง

2.2 ยุทธศาสตร์ “From Tr สูง Inclusive  Inclusion w/o Greening ต่าํ Unsustainable  Business G ต่าํ

รในการพฒั นาแผนธุรกจิ rade-off to Synergy” Inclusive and  Green  Business Green  สูง Business w/o  Inclusion Greening

2.3 Inclusive

แนวทางสู่ e and Green Business สนบั สนุนนวตั กรรม (Innovation) ในระดบั และมิติต่างๆ เพ่ือสร้าง โอกาสในการพฒั นาไปสู่ Inclusive & Green Business การสร้างความร่ วมมือและการ ประสานงานอยา่ งบูรณาการ

2.3.1 นวตั ก ควร ร ท ท การพ อาศย Erro ท่ีสุด

กรรม (Innovation) รสนบั สนุนใหม้ ีนวตั กรรมในมิติต่างๆ ดงั น้ี ระบบสาธารณูปโภค ทกั ษะและการศึกษาของบุคลากร ทรัพยากรทางการเงิน พฒั นานวตั กรรมต่างๆ เหล่าน้ีใชเ้ วลานาน และ ยั การเรี ยนรู้แบบลองผดิ ลองถูก (Trial and or) และการปรับแตง่ เพอ่ื นาํ ไปสู่นวตั กรรมที่ดี ด อาศยั ความร่วมมือจากภาคส่วนต่างๆ

2.3.2 การประสานความร่ วม ตวั อ ไดร้ พ โด ข P  เค ก ค ท

มมอื กบั ภาคส่ วนต่างๆ ทเ่ี กย่ี วข้อง อยา่ งลกั ษณะของความร่วมมือที่ภาคธุรกิจ รับจากภาคส่วนอ่ืนๆ ที่เก่ียวขอ้ ง พฤติกรรมทางดา้ นการบริ โภคของผบู้ ริ โภค ดยเฉพาะผมู้ ีรายไดน้ อ้ ย ขนาดของตลาดสาํ หรับสินคา้ และบริ การ Partners ในทอ้ งถ่ิน ครื อข่ายในการจดั กิจกรรมต่างๆ การเขา้ ถึงแหล่งเงินทุน ควาร่วมมือทางดา้ นการวจิ ยั และพฒั นา ทางดา้ นเทคโนโลยี

2.3.3 ระบบนิเวศเชิงสร้ าง ผกู้ าํ หนดนโย หน่วยงานให้ สถาบนั ก ขอ้ เสนอแนะทาง นโยบายและวจิ ยั

งสรรค์ (Innovative Ecosystem) ยบาย/ภาครัฐ การเงิน องคก์ รใน ทอ้ งถ่ิน

2.3.3 “ระบบนิเวศเชิงส ระบบนิเวศเชิงสร้างสรรคช์ ่วยเชื่อม Inclusion เขา้ ดว้ ยกนั ผา่ นกลยทุ ธด์  จุดฉนวนใหเ้ กิดการร่ วมมือในก (Innovative Cooperation)  ก่อใหเ้ กิดการประสานงานและค ที่เก่ียวขอ้ ง

สร้ างสรรค์” มสี ่ วนช่ วยอย่างไร มโยงธุรกิจสี เขียวและธุ รกิจท่ีเนน้ ดงั น้ี การคิดคน้ นวตั กรรมต่างๆ ความร่ วมมือจากภาคส่วนต่างๆ

2.3.4 บทบาทขอ Inclusive สร้างสภาพแวดลอ้ มท่ีเอ้ือต่อการป ของตลาด การกาํ กบั ดูแลท่ีมีเสถียร ใชม้ าตรการเสริ มสร้างแรงจูงใจต่า พยายามส่งเสริ มใหเ้ กิดความร่วมมือ

องภาครัฐในการผลกั ดนั e & Green Business ประกอบการ อาทิ โครงสร้างพ้นื ฐาน รภาพแต่มีความยดื หยนุ่ ฯลฯ างๆ สนบั สนุนการใชก้ ลไกราคา อ ปฏิสมั พนั ธร์ ะหวา่ งหน่วยงานต่างๆ

นโยบาย การสร้ างสภาพแวด 1 1. มาตรการก การพฒั นาโครงสร้างพ้นื ฐาน เสถีย

ดล้อมทเ่ี ออื้ ต่อการประกอบการ 2. 3. กาํ กบั ดูแลที่มี ความยดื หยนุ่ ยรภาพ ในการกาํ กบั ดูแล

นโยบาย มาตรการเสริมสร้ า 2 การใหก้ ารสนบั สนุน Feed-in Tariffs และก การทาํ ใหก้ ิจกรรมที่ไ ราคาท่ีสูงข้ึน เช่น การ ระบบนิเวศ เป็ นตน้

างแรงจูงใจให้กบั ผ้ปู ระกอบการ นทางตรงแก่ผปู้ ระกอบการ อาทิ เงินอุดหนุน การยกเวน้ ภาษี/ลดภาระภาษีใหแ้ ก่ผปู้ ระกอบการ ไมเ่ ป็ นมิตรต่อส่ิงแวดลอ้ ม “Business-as-Usual” มี รจดั เกบ็ ภาษีจากผปู้ ล่อยมลพิษที่ส่งผลกระทบต่อ

นโยบาย ส่ งเสริมความร่ วม 3 ส่งเสริ มการสร้างเครื อ ประกอบการและองค ส่งเสริ มใหเ้ กิดการพฒั และเทคโนโลยใี หม่ๆ ใหข้ อ้ มูลแก่ผปู้ ระกอบ เงินทุนต่างๆ

มมอื ระหว่างหน่วยงานต่างๆ อข่าย และความร่วมมือระหวา่ งสถาน คก์ รสนบั สนุนต่างๆ ฒนา Innovation Cluster ซ่ึงนาํ ไปสู่การเกิดไอเดีย ๆ รวมถึง Economies of Scale บการเก่ียวกบั แหล่งเงินทุนและวธิ ีเขา้ ถึงแหล่ง

การ บริโภค



3.1 ด้านการบริโภค: ป การปรั บเปลี่ยนพฤติกรรมการบริ โภค “Tragedy o ตน้ ทุนในการ เปลี่ยน พฤติกรรมใน วนั น้ี

ประเดน็ ความท้าทายในมุมมอง ผู้บริโภค คของผ้บู ริ โภคมี “ต้นทุน” – เกิดปัญหา of Common” ผลประโยชน์ ต่อสาธารณะใน อนาคต

3.2 แนวทางในการปรับ การปรั บเปลี่ยนพฤติกรรมการบริ โภคขอ เนื่องจากต้องผ่านกระบวนการปลกู ฝังใน การศึกษา ท้ังนี้ ส่ิ งท่ีควรปลกู ฝังให้ กบั เด เกี่ยวกับหลกั การของ “Common Proper และกิจกรรมที่ตนเองเข้าไปมีส่ วนร่ วม

บเปลยี่ นพฤตกิ รรมของผู้บริโภค องผ้บู ริ โภคเป็ นเร่ื องท่ีต้องใช้ เวลา นระบบการเรี ยนการสอน หลกั สูตร ดก็ และเยาวชนคือ ความร้ ูความเข้าใจ rty” รวมถึงผลของการกระทาํ ของตนเอง

3.3 แนวคดิ การตลาด  การตลาดสีเขียวหรื อการตลาดเพ่อื ส่ิงแวดลอ้ ม เป็ นหน่ึงในกลยทุ ธ์ในการส จิตสาํ นึกทางดา้ นส่ิงแวดลอ้ มใหก้ บั ผปู้ ระกอบการและผบู้ ริ โภค  การตลาดสีเขียวเนน้ ใหผ้ บู้ ริ โภคคาํ นึงถ คุณค่าในการเลือกใชส้ ินคา้ ท่ีไม่ทาํ ลาย สิ่งแวดลอ้ ม และธุรกิจตอ้ งรับผดิ ชอบต่อ สงั คม ในการผลิตผลิตภณั ฑท์ ี่ไม่เป็ น อนั ตรายต่อผบู้ ริ โภคและสภาพแวดลอ้ ม