9786160426904PDF

ก ส ส า า สาย าม มูลนิธิศาสตราจารย์ ม.ล.ปิ่น มาลากุล ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ  สยามบรมราชกุมารี à¢Õ¹ พิมพ์คร้ังท่ี ๑ ¾ÄȨԡÒ¹ òõõ÷ ราคา ๒๖๕ บาท © ลขิ สทิ ธ ์ิ ๒๕๕๗: มลู นธิ ศิ าสตราจารย ์ ม.ล.ปน่ิ  มาลากลุ  ในพระราชปู ถมั ภส์ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี ข้อมลู ทางบรรณานุกรมของหอสมุดแหง่ ชาติ ÁÙÅนธิ ิศาสตราจารย์ ม.ล.ป่ิน มาลากุล ในพระราชปู ถัมภส์ มเด็จพระเทพรัตนราชสดุ า ฯ  สยามบรมราชกุมาร.ี     ดง่ั ดวงแกว้  สอ่ งสว่าง ทางสายงาม. -- กรงุ เทพฯ: นานมีบ๊คุ สพ์ ับลเิ คชนั่ ส์, ๒๕๕๗.    ๓๐๔ หนา้ .    1. เทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี, สมเด็จพระ, ๒๔๙๘ --.  I. ชอ่ื เร่ือง. ๙๒๓.๑๕๙๓  ISBN 978-616-04-2141-1 เพลตท ี่ คลาสคิ สแกน  โทร. ๐-òòùñ-÷õ÷õ พมิ พท์  ี่ อกั ษรสมั พนั ธ ์ โทร. ๐-òôòø-๗๕๐๐ ตอ่  ๒๑๓ จัดจ�าหน่ายทั่วประเทศ บริษัท นานมีบุ๊คส์ จ�ากัด เลขท่ี ๑๑ ซอยสุขุมวิท ๓๑ (สวัสดี) ถนนสุขุมวิท  แขวงคลองเตยเหนือ เขตวัฒนา กรุงเทพฯ ๑๐๑๑๐  www.nanmeebooks.com กระดาษที่ใช้พิมพห์ นังสือเล่มนผี้ ลติ มาจากไมใ้ นป่าปลูก โดยไม่ทา� ลายปา่ ไมธ้ รรมชาติ และใช้หมึกธรรมชาติจากน�้ามันถ่วั เหลอื ง จึงปลอดภัยตอ่ สขุ ภาพและเปน็ มติ รต่อส่งิ แวดล้อม หากหนงั สือเลม่ นผี้ ลติ ไม่ได้มาตรฐาน อาท ิ หนา้ กระดาษสลับกัน หนา้ ซา้�  หน้าขาดหาย ส�านกั พมิ พย์ นิ ดรี บั ผดิ ชอบเปลี่ยนใหม่ให ้ โปรดสง่ ไปเปลีย่ นตามที่อย่ดู ้านบน หรอื ตดิ ตอ่  Nanmeebooks Call Center  โทร. ๐-๒๖๖๒-๓๐๐๐ กด ๑

จาก ูจ ิม ์   เน่ืองในโอกาสอันเป็นมหามงคลย่ิง วันที่ ๒ เมษายน พ.ศ. ๒๕๕๘  สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ าร ี ทรงเจรญิ พระชนมายคุ รบ ๖๐ พรรษา  คณะกรรมการบริหารมูลนิธิศาสตราจารย์ ม.ล.ปิ่น มาลากุล  ในพระราชปู ถมั ภส์ มเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ าร ี สา� นกึ ใน พระมหากรณุ าธคิ ณุ อนั หาทสี่ ดุ มไิ ด ้ จงึ มดี า� รลิ ว่ งหนา้ หลายปใี หจ้ ดั พมิ พห์ นงั สอื เฉลิมพระเกียรติเล่มน้ีข้ึน โดยมีจุดประสงค์เพื่อเผยแพร่พระอัจฉริยภาพและ พระจริยวัตรอันงดงามในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี  ให้แก่เด็กและเยาวชน อีกทั้งประชาชนทั่วไปก็จะได้รับประโยชน์อย่างมาก จากหนังสือเล่มน้ี  ด้วยพระองค์ทรงเป็นแบบอย่างอันดีเย่ียมในทุกด้าน  ท้ังความใฝ่รู้ใฝ่เรียน คุณธรรมจริยธรรม พระวิริยอุตสาหะในการทรงงาน  และอน่ื ๆอีกมากมาย ล้วนสามารถสร้างแรงบันดาลใจให้แก่เด็กและเยาวชน  ให้พากเพียรเรียนรู้ และขยันอดทนท�าการงานตามรอยเบื้องพระยุคลบาท  เพ่ือฝึกฝนตนเองให้เปน็ คนดคี นเกง่ ของครอบครวั และสังคมตอ่ ไป   ในการนี้ คณะกรรมการบริหารมูลนิธิขอขอบพระคุณรองศาสตราจารย์  ดร. คณุ หญงิ สมุ ณฑา พรหมบญุ  และรองศาสตราจารยศ์ ภุ รตั น ์ เลศิ พาณชิ ยก์ ลุ รวมทงั้ คณะบรรณาธกิ ารของบรษิ ทั  นานมบี คุ๊ ส ์ จา� กดั  ทช่ี ว่ ยรวบรวม เรยี บเรยี ง และบรรณาธิกรเรื่องต่างๆ ถึง ๖๐ หัวข้อ ที่แสดงถึงพระอัจฉริยภาพและ พระจริยวัตรในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี อันเป็น ทป่ี ระจกั ษแ์ ก่ประชาชนทัง้ ชาวไทยและชาวตา่ งประเทศในหลายสิบปีทีผ่ ่านมา

  นอกจากน ้ี คณะกรรมการบรหิ ารมลู นธิ ใิ ครข่ อขอบพระคณุ พระอาจารย์ และพระสหาย ผู้ซึ่งค�าสัมภาษณ์ของท่านปรากฏในหัวข้อสุดท้ายของหนังสือ ที่ได้กรุณาสละเวลาให้สัมภาษณ์และอนุญาตให้น�ามาลงในหนังสือเล่มน้ี  ด้วยเหน็ ชอบร่วมกันในเจตนารมณ์ของมลู นธิ ดิ งั ท่ไี ด้กลา่ วมาแล้ว   ในโอกาสอันเป็นม่ิงมหามงคลนี้ คณะกรรมการบริหารมูลนิธิขอถวาย พระพรแด่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี องค์ผู้ทรงคุณ อนั ประเสรฐิ ยงิ่  ขอพระองคจ์ งทรงพระเจรญิ ยงิ่ ยนื นาน สถติ สถาพร “ดง่ั ดวงแกว้   สอ่ งสวา่ ง ทางสายงาม” แกป่ ระชาชนชาวไทยชว่ั กาลนาน คณะกรรมการบรหิ ารมูลนิธิศาสตราจารย ์ ม.ล.ปิ่น มาลากลุ ในพระราชปู ถัมภ์สมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี

านาสานก ิม ์   สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเป็นเจ้าฟ้าผู้ เปน็ แบบอยา่ งอนั ดเี ยย่ี มในการดา� เนนิ ชวี ติ แกค่ นไทยในทกุ ดา้ น ทงั้ ความกตญั ญู กตเวทติ า ใฝร่ ใู้ ฝเ่ รยี น คณุ ธรรมจรยิ ธรรม พระวริ ยิ อตุ สาหะในการทรงงาน และ อนื่ ๆÍ¡Õ ÁÒ¡ÁÒÂ   หนงั สอื  “ดงั่ ดวงแกว้  สอ่ งสวา่ ง ทางสายงาม” ไดร้ วบรวมและเผยแพร่ ๖๐ พระอัจฉริยภาพและพระจริยวัตรอันงดงามในสมเด็จพระเทพรัตน- ราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อเป็นคู่มือในการด�าเนินชีวิตให้แก่เด็ก และเยาวชนรวมทั้งประชาชนทั่วไป เนื้อหาในหนังสือเล่มนี้ล้วนสามารถสร้าง แรงบันดาลใจให้แก่เด็กและเยาวชนได้พากเพียรเรียนรู้และขยันอดทนท�า การงานตามรอยเบื้องพระยุคลบาท เพื่อฝึกฝนตนเองให้เป็นคนดีคนเก่งที่มี ความสุขของครอบครวั และสังคมต่อไป   ส�านักพิมพ์นานมีบุ๊คส์ซาบซึ้งในพระมหากรุณาธิคุณพ้นพรรณนา ท่ีได้ รบั พระราชทานพระมหากรณุ าธคิ ณุ อกี ครงั้ หนงึ่  ในการจดั พมิ พเ์ ผยแพรห่ นงั สอื เรอ่ื ง “ดง่ั ดวงแกว้  สอ่ งสวา่ ง ทางสายงาม” นบั เปน็ เกยี รตปิ ระวตั แิ ละสริ พิ พิ ฒั น์ มงคลยง่ิ ที่สา� นกั พมิ พจ์ กั เทดิ ทูนรา� ลึกไว้มิรู้ลืม นานมบี ุ๊คสพ์ ับลิเคชน่ั ส์

สาร . ร รา ปร ติ นสม จ ร รตนรา สุ า ฯ สยาม รมรา กุมาร ๑๓   •  พระประสตู ิกาล ñù   •  การศึกษา . ปรา ์ รู รู ิ า ตก าน ò÷    ๑ นักอกั ษรศาสตร์ผ้เู ลิศล้า�    ๒ นักการศึกษาผเู้ ปย่ี มอจั ฉริยญาณ ๓๓    ๓ นกั ประวตั ศิ าสตรผ์ ู้หมั่นศกึ ษาค้นควา้ ๓๗    ๔ นักมานุษยวิทยาผู้สนพระราชหฤทัยในความหลากหลาย ôñ    ๕ นกั วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยผี นู้ �าความรูม้ าพฒั นาประเทศ ๔๓    ๖ นกั ธรรมชาติวิทยาผู้พิทักษ์พชื พรรณนานา ôõ    ๗ นักสงั คมศาสตร์ผมู้ ชี ือ่ เสียงในนานาประเทศ ô÷    ๘ นักการทตู ผสู้ านสมั พนั ธไมตรกี บั นานาประเทศ ôù    ๙ เจ้าฟ้านักโภชนาการ ๕๓   ๑๐ เจา้ ฟ้านกั พฒั นา õ÷   ๑๑ “วศิ ิษฏศิลปนิ ” พระปรีชาเลศิ ลา�้ ดา้ นศลิ ปะ ๖๑   ๑๒ พระปรชี าด้านดนตรี ๖๓   ๑๓ พระปรีชาด้านจิตรกรรม ๖๗   ๑๔ พระปรชี าด้านประติมากรรม ๖๙

. าก ยร ิ า ิรยิ ลิศ ÷õ ÷÷   ๑๕ เจ้าฟ้านกั อา่ น ÷ù   ๑๖ ทรงเป็นนกั จดบนั ทกึ ๘๓   ๑๗ ทรงเปน็ นกั เรียนผู้ศึกษาเรยี นรูอ้ ยเู่ สมอ øõ   ๑๘ ทรงมุ่งมนั่ ตงั้ พระทยั ยงิ่ øù   ๑๙ ทรงมานะในการเรยี นรู้ ๙๓   ๒๐ ทรงฝกึ ปรอื จนเป็นเลิศหลายภาษา ù÷   ๒๑ ทรงปราดเปรื่องเร่ืองคณิตศาสตร์ ๑๐๑   ๒๒ ทรงมีสุตมยปัญญา ๑๐๕   ๒๓ ทรงมจี ินตามยปญั ญา ๑๐๙   ๒๔ ทรงตรติ รองขอปจุ ฉา ๑๑๓   ๒๕ ทรงพระปรชี าด้านการเรยี งร้อยอกั ษร ññ÷   ๒๖ ทรงโปรดการทดลองแปลกใหม่ด้วยความสนุกสนาน ñòñ   ๒๗ ทรงเกบ็ ข้อมลู โดยใชเ้ ทคนิคของนกั มานษุ ยวทิ ยา ñòõ   ๒๘ ทรงเห็นคุณค่าของหอ้ งสมุด ñòù   ๒๙ ทรงศึกษาหาความรู้จากพพิ ิธภณั ฑ์ ๑๓๓   ๓๐ ทรงนา� ทฤษฎไี ปปรับใช้ในการทรงงาน ๑๓๗   ๓๑ ทรงมีพระอจั ฉริยภาพในการเช่ือมโยงองค์ความรู้ ñôñ   ๓๒ ทรงเปน็ นกั วิเคราะหท์ ป่ี รชี าสามารถ   ๓๓ ทรงมีโลกทศั น์ทก่ี ว้างไกลทันสมยั อยเู่ สมอ

. ย ร ม ย ร จรยิ ตร น าม ñô÷   ๓๔ ทรงมคี วามกตัญญเู ปน็ เลิศ   ๓๕ ทรงมสี ัมมาคารวะและมีมนษุ ยสมั พันธ์ ñõñ   ๓๖ ทรงมคี วามรบั ผดิ ชอบต่อหนา้ ที่และมคี วามวิรยิ อุตสาหะ ñõõ   ๓๗ ทรงมแี ละมัน่ ในวินัย ñõù   ๓๘ ทรงมนี �า้ ใจนักกฬี า ๑๖๕   ๓๙ ทรงเปีย่ มดว้ ยคณุ ธรรม ๑๗๓   ๔๐ ทรงนอ้ มนา� หลักธรรมมาปฏิบตั ิ ñ÷ù   ๔๑ ทรงศกึ ษาปฏบิ ัตธิ รรม ๑๘๓   ๔๒ ทรงมนี า�้ พระราชหฤทัยช่วยเหลือเกอื้ กูลผอู้ น่ื ñøù   ๔๓ ทรงมพี ระมหากรณุ าธิคุณและพระเมตตาคณุ ๑๙๓   ๔๔ ทรงถือวา่  “เวลา” เป็นส่งิ มคี ่ามาก ñùù   ๔๕ ทรงมพี ระอารมณข์ ันอยเู่ ปน็ นจิ ๒๐๓   ๔๖ ทรงใช้เวลาวา่ งให้เปน็ ประโยชน์ ๒๐๗   ๔๗ ทรงมพี ระจริยวัตรเรยี บงา่ ยและประหยดั ๒๐๙   ๔๘ ทรงเปน็ นักสะสมของมคี ณุ ค่า แต่ราคาไมแ่ พง ๒๑๓   ๔๙ ทรงจรรโลงศิลปวฒั นธรรมของชาติ òñõ   ๕๐ ทรงสืบทอดและเผยแพร่ภมู ิปัญญาไทย òñù   ๕๑ ทรงรักและหวงแหนสมบัตขิ องชาติ ๒๒๓   ๕๒ ทรงหว่ งใยทุกข์สุขของเหล่าแนวหน้าของชาติ òò÷

  ๕๓ ทรงมพี ระเมตตาหว่ งใยเดก็ และเยาวชน ๒๓๑   ๕๔ ทรงพระราชทานทนุ การศึกษาแกเ่ ดก็ นกั เรยี นท่ยี ากจน ๒๓๕   ๕๕ ทรงยกระดับการศกึ ษาของผ้พู ิการ ๒๓๙   ๕๖ ทรงตระหนกั ในหนา้ ที ่ “ทลู กระหม่อมอาจารย”์   ๒๔๓    ๕๗ ทรง “คิดถึงใจเขาใจเรา”  òô÷   ๕๘ ทรงมคี วามอดทนดจุ ทหารหาญ òôù   ๕๙ ทรงสนพระราชหฤทยั ในการทา� อาหาร ๒๕๓   ๖๐ ทรงสืบสานพระราชปณิธานในการอนรุ กั ษพ์ ันธกุ รรมพชื òõ÷ . ลู กร ม ม ร าจารย์ ล ร ส าย   • จากครู “สามทหารเสือ” ๒๖๓   • บนั ทกึ จากใจ ๒๖๙   • ครั้งหนึ่งในรั้วอกั ษรศาสตร์ ๒๗๓   • ธ สถิตในดวงใจ ò÷ù   • ความทรงจ�าท่ไี มล่ บเลอื น òø÷   • “นายของจู” ๒๙๓



พระรา๑ชป. ระวตั ิ ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ  สยามบรมราชกมุ ารี

12 ด่งั ดวงแกว้ ส่องสวา่ ง ทางสายงาม

พระประสูตกิ าล มลู นิธิศาสตราจารย์ ม.ล.ป่นิ มาลากลุ ฯ 13

14 ด่งั ดวงแกว้ ส่องสวา่ ง ทางสายงาม

ม น ธน า ม .ศ. รา สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้า โปรดกระหม่อมให้สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิรินธรเทพรัตนสุดา  กิติวัฒนาดุลโสภาคย์ ด�ารงพระอิสริยศักด์ิเป็น “สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา  เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี” ด้วยเหตุ ที่สมเด็จพระเจ้าลูกเธอพระองค์น้ีทรงบ�าเพ็ญพระราชกิจนานัปการ อันเป็น ประโยชน์แก่ประเทศชาติ          สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกมุ าร ี หรอื พระนามไมเ่ ปน็ ทางการท่ีใช้ในหมู่คนไทยว่า “สมเด็จพระเทพ” หรือ “พระเทพ” ทรงเป็น สมเด็จพระเจ้าลูกเธอพระองค์ที่ ๓ ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพล- อดลุ ยเดช และสมเดจ็ พระนางเจา้ สริ กิ ติ  ์ิ พระบรมราชนิ นี าถ ทรงพระราชสมภพ มูลนธิ ศิ าสตราจารย์ ม.ล.ป่ิน มาลากุลฯ 15

16 ด่งั ดวงแกว้ ส่องสวา่ ง ทางสายงาม

เมอ่ื วนั เสารท์  ่ี ๒ เมษายน พ.ศ. ๒๔๙๘ ณ พระทน่ี ง่ั อมั พรสถาน พระราชวงั ดสุ ติ เมอ่ื ประสตู ทิ รงมพี ระนา�้ หนกั เพยี ง ๒,๕๕๐ กรมั  จงึ ทรงมพี ระพลานามยั ไมส่ จู้ ะ แข็งแรง พระนาภีมักไม่ค่อยปกติและทรงแพ้พระกระยาหารหลายอย่าง ต่อมาเม่ือเจริญพระชนมายุ พระอาการเหล่านี้จึงหายไปโดยล�าดับ และทรงมี พระพลานามัยสมบูรณ์แข็งแรง ทรงได้รับการปลูกฝังพัฒนาทั้งในด้านความ ใฝ่รู้ คุณธรรม การทรงงานเพ่ือส่วนรวมและเพ่ือมนุษย์แห่งโลกหล้า  พระองค์ ทรงด�ารงในความดีงามเหล่านดี้ ว้ ยความมงุ่ มนั่ แน่วแน่ มูลนิธิศาสตราจารย์ ม.ล.ปิ่น มาลากลุ ฯ 17

18 ด่งั ดวงแกว้ ส่องสวา่ ง ทางสายงาม

การศก า น .ศ. ร ์ ร าศก า ชั้นอนุบาลที่โรงเรียนจิตรลดา ซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่พระต�าหนัก จิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต ทรงศึกษาในระดับอนุบาล ๓ ปี มากกว่าหลักสูตรในขณะนั้น ๑ ปี ด้วยยังทรงพระเยาว์ เกินกว่าจะทรงเรียนช้ันประถมศึกษา ต้ังแต่อยู่ชั้นอนุบาล ๒  กท็ รงฝกึ หดั การอา่ นไดด้  ี และพฒั นาตอ่ เนอ่ื งมาดว้ ยเพญ็ พริ ยิ ะ  ทรงใฝ่รู้ รักการอ่าน จึงทรงเรียนดีได้เป็นที่หนึ่งของช้ัน ตั้งแต่ ชน้ั อนบุ าลจนถึงชั้นมัธยมศกึ ษาตอนปลาย      ในปีการศึกษา ๒๕๑๐ (พ.ศ. ๒๕๑๐-๒๕๑๑) ทรง สอบชั้นประถมศึกษาตอนปลาย (คือช้ัน ป.๗ ในขณะนั้น)  ตามหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการได้เป็นท่ีหน่ึงของ ประเทศ ทรงได้คะแนนรวม ๙๖.๖ เปอร์เซ็นต์ จึงทรงได้รับ พระราชทานรางวัลเรียนดีส�าหรับนักเรียนเรียนดีท่ัวประเทศ จากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ณ กรีฑาสถานแห่งชาติ  และทรงได้รับการทูลเกล้าฯ ถวายเข็มเรียนดีจากโรงเรียน จติ รลดาเป็นประวัติการณพ์ ระองค์แรกดว้ ย มลู นธิ ศิ าสตราจารย์ ม.ล.ป่ิน มาลากลุ ฯ 19

20 ด่งั ดวงแกว้ ส่องสวา่ ง ทางสายงาม