เล่มที่ 3 โซ่อาหาร_E_Book

หนงั สอื อิเล็กทรอนกิ ส์ เรอ่ื ง โซอ่ าหาร (Food chain) ศศิมาภรณ์ ดเี ลิศ ครูชานาญการ กลุม่ สาระการเรยี นร้วู ิทยาศาสตร์ โรงเรียนบา้ นอาโพน สานักงานเขตพืน้ ท่กี ารศึกษาประถมศึกษาสรุ นิ ทรเ์ ขต 3

ก หนังสอื อเิ ล็กทรอนิกส์ เรอื่ ง โซอ่ าหาร (Food chain) คาแนะนาการใช้หนังสอื อิเลก็ ทรอนกิ ส์ หนังสืออิเล็กทรอนิกส์หน่วยการเรียนสิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม กลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์ ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีทั้งหมด 9 ชุด ซึ่งผู้วิจัยได้พัฒนาข้ึนจากประสบการณ์ และการศึกษาสภาพปัญหา เพ่ือให้เป็นสื่อการเรียนรู้ ที่เน้นผู้เรียนเป็นสาคัญ ให้นักเรียนได้เรียนรู้ ด้วยตนเอง เกิดความสนใจ มคี วามสุข และสนกุ ในการเรยี นรู้ โดยครูเป็นผู้ให้คาปรึกษา แนะนา และ ควบคุมการเรยี นการสอนให้เป็นไปตามแผนทกี่ าหนดไว้ ทัง้ นีข้ อใหด้ าเนินการดงั น้ี 1. ครูควรศึกษาแผนการสอนและส่ือการเรยี นรใู้ ห้เขา้ ใจก่อนจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ 2. ครตู อ้ งแจง้ ขัน้ ตอนการเรียน การใช้สื่อการเรียนร้ใู ห้นักเรียนเข้าใจก่อนจัดกจิ กรรมการ เรียนรู้ และผใู้ ห้คาปรกึ ษา แนะนา และควบคมุ การเรยี นการสอนให้เปน็ ไปตามแผนที่กาหนดไว้ 3. เมื่อครูดาเนนิ การสอนตามแผนที่กาหนดไว้แล้ว สามารถทาสาเนาหนงั สอื อเิ ล็กทรอนกิ ส์ ฉบับนี้ให้นักเรียนเพอ่ื นาไปทบทวนทบ่ี า้ นได้ ทง้ั น้นี ักเรยี นควรดาเนนิ การดังนี้ 3.1 นกั เรียนมเี วลาศึกษาเนอ้ื หาบทเรยี น 30 นาที 3.2 ในขณะท่ีศึกษาเม่อื พบปญั หาหรือข้อขอ้ งใจใหป้ รึกษาครู 3.3 เมอ่ื ศกึ ษาจบแล้วให้ทาแบบฝึกพัฒนาการเรยี นรแู้ ละแบบทดสอบโดยใชเ้ วลา 30 นาที 3.4 นกั เรียนควรซือ่ สัตยต์ อ่ ตนเองโดยไมแ่ อบดเู ฉลยในแบบฝกึ พฒั นาการเรียนรู้และ แบบทดสอบ สาระสาคัญ เรื่อง โซ่อาหาร (Food chain) โซ่อาหาร (Food chain) คอื ความสมั พนั ธ์ของสงิ่ มชี ีวิตในเรอ่ื งของการกนิ โดยจะมกี ารกนิ กนั เปน็ ทอดๆจากผู้ผลิต สู่ผู้บริโภค ทาใหม้ กี ารถ่ายทอดพลังงานในอาหารต่อเน่อื งเป็นลาดับจากการกิน ต่อๆกัน หลักการเขียนโซ่อาหาร นยิ มใหผ้ ูถ้ ูกกินอยทู่ างซ้ายมือ ผู้กินอยทู่ างขวา หน้าหลกั สารบญั ปดิ ศศิมาภรณ์ ดเี ลศิ ครูชานาญการ กลมุ่ สาระการเรยี นรูว้ ทิ ยาศาสตร์ โรงเรียนบ้านอาโพน สานักงานเขตพืน้ ทีก่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาสรุ ินทรเ์ ขต 3

ข หนังสืออเิ ล็กทรอนิกส์ เรือ่ ง โซอ่ าหาร (Food chain) มาตรฐานการเรียนรตู้ วั ช้ีวดั มาตรฐาน ว 2.1 เขา้ ใจส่ิงแวดล้อมในทอ้ งถิ่น ความสัมพันธร์ ะหว่างสง่ิ แวดล้อมกับสิ่งมชี ีวิต ความสัมพนั ธ์ระหว่างส่ิงมีชวี ติ ต่างๆ ในระบบนิเวศ มกี ระบวนการสบื เสาะหาความรู้และจติ วิทยา ศาสตร์ส่ือสารสิ่งทเ่ี รียนรู้และนาความร้ไู ปใช้ประโยชน์ ตวั ชีว้ ดั ว 2.1 ป6/2 อธบิ ายความสัมพันธ์ของสงิ่ มีชีวติ กบั สงิ่ มีชวี ิตในรปู ของโซอ่ าหารและสายใย อาหาร มฐ ว 8.1 ป.6/1-ป.6/8 บูรณาการส่กู ารเรียนรู้ในการจัดการเรียนรู้ จุดประสงค์การเรยี นรู้ ดา้ นความรู้ (K) อธบิ ายความหมายและความสัมพันธ์ของสิ่งมชี ีวิตในห่วงโซอ่ าหาร ระบสุ ง่ิ มชี ีวิตชนิดต่างๆในหว่ งโซ่อาหารทเ่ี ปน็ ผผู้ ลติ ผู้บรโิ ภค และผยู้ อ่ ยสลาย ด้านทกั ษะกระบวนการ (P) เขียนแผนภาพแสดงหว่ งโซอ่ าหาร ดา้ นคุณลักษณะอนั พึงประสงค์ (A) มีพฤตกิ รรมการทางานกล่มุ ท่ีดี - มวี ินัย - ใฝ่เรียนรู้ - มุ่งม่ันในการทางาน - ซอื่ สัตยส์ จุ รติ พัฒนาการเรียนรูแ้ ละแบบทดสอบตามเวลาทกี่ าหนดเทา่ นน้ั หนา้ หลัก สารบญั ปิด ศศิมาภรณ์ ดีเลิศ ครูชานาญการ กลมุ่ สาระการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตร์ โรงเรยี นบ้านอาโพน สานักงานเขตพ้นื ท่กี ารศึกษาประถมศกึ ษาสุรนิ ทรเ์ ขต 3

ค หนังสืออิเลก็ ทรอนิกส์ เรอื่ ง โซ่อาหาร (Food chain) สารบญั คาแนะนาในการใช้หนงั สืออิเลก็ ทรอนิกส์ ก สาระสาคัญ ก มาตรฐานการเรยี นรแู้ ละตัวช้วี ดั ข จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ ข โซอ่ าหาร (Food chain) 1 แบบฝกึ พฒั นาการเรยี นรู้ 6 เฉลยแบบฝึกพัฒนาการเรียนรู้ 12 แบบทดสอบย่อย 13 เฉลยแบบทดสอบยอ่ ย 15 สรปุ ผลการเรยี นรู้ 18 บรรณานุกรม 19 หน้าหลกั สารบญั ปิด ศศมิ าภรณ์ ดเี ลศิ ครูชานาญการ กล่มุ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ โรงเรียนบ้านอาโพน สานักงานเขตพืน้ ทีก่ ารศกึ ษาประถมศึกษาสุรินทรเ์ ขต 3

1 หนงั สืออเิ ล็กทรอนกิ ส์ เรือ่ ง โซอ่ าหาร (Food chain) โซอ่ าหาร โซอ่ าหาร (Food chain) คือ ความสมั พันธ์ของสิ่งมชี ีวิตในเรอื่ งของการกนิ โดยจะมกี ารกนิ กนั เป็นทอดๆจากผผู้ ลิต สู่ผ้บู ริโภค ทาใหม้ ีการถ่ายทอดพลงั งานในอาหารตอ่ เนอ่ื งเปน็ ลาดับจากการ กินตอ่ ๆกนั หลักการเขียนโซอ่ าหาร นยิ มให้ผถู้ กู กินอยู่ทางซา้ ยมือ ผู้กนิ อยทู่ างขวา ภาพท่ี 1 แสดงโซอ่ าหารแบบบริโภค มีลกั ษณะเป็นเสน้ ตรง จากภาพซากพชื ซากสัตวท์ ี่ย่อยสลายอยูใ่ นดินเป็นอาหารของไสเ้ ดือน ไส้เดือนเป็นอาหาร ของปลา ปลาเปน็ อาหารของหมี ดงั นนั้ ไส้เดอื นกนิ ซากพชื ซากสัตว์ ปลากนิ ไส้เดือน และหมีกก็ ินปลาอีกทอดหนงึ่ ซง่ึ การกนิ เป็นต่อกันเปน็ ทอดๆ แบบนเ้ี รยี กว่า โซ่อาหาร (Food chain) หน้าหลัก สารบญั ปิด ศศิมาภรณ์ ดีเลศิ ครูชานาญการ กลมุ่ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ โรงเรยี นบ้านอาโพน สานักงานเขตพ้นื ที่การศึกษาประถมศกึ ษาสุรินทร์เขต 3

2 หนังสอื อิเลก็ ทรอนิกส์ เรอ่ื ง โซอ่ าหาร (Food chain) ผผู้ ลติ ผบู้ ริโภค ภาพที่ 2 แสดงโซ่อาหารแบบบริโภค มีลกั ษณะเปน็ เส้นตรง จากภาพ จะแสดงความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิต ที่เป็นโซ่อาหาร จะสังเกตเห็นการกินต่อกันเป็น ทอดๆซ่ึงในโซ่อาหารนี้ เร่ิมต้นท่ีผักกาด ตามด้วยหนอนมากินใบของผักกาด ลูกไก่มากินตัวหนอน และเหย่ยี วมากนิ ลูกไก่ โซ่อาหารลกั ษณะน้ีคอื โซอ่ าหารแบบบรโิ ภคทเ่ี ริ่มจากพืชไปยังสตั วท์ ี่กนิ พืชและสตั วก์ ินสัตว์กิน ต่อกันเป็นทอดๆโซ่อาหารแบบนี้จะมีลกั ษณะเปน็ เสน้ ตรง ผูผ้ ลิต ผู้บรโิ ภค เป็นอยา่ งไรและทาหน้าทีอ่ ะไร ในโซ่อาหารนี้ สง่ิ มชี วี ิตชนิดไหนเปน็ ผูผ้ ลิตและส่งิ มีชีวิตชนดิ ใดคือผบู้ รโิ ภค หนา้ หลัก สารบญั ปิด ศศมิ าภรณ์ ดเี ลศิ ครูชานาญการ กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์ โรงเรียนบา้ นอาโพน สานักงานเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษาประถมศึกษาสรุ นิ ทร์เขต 3

3 หนงั สอื อเิ ล็กทรอนิกส์ เรอ่ื ง โซอ่ าหาร (Food chain) ผูผ้ ลติ ผู้บรโิ ภค ผักเปน็ ผ้ผู ลติ เนือ่ งจากผักเปน็ พชื สามารถสรา้ งอาหาร เองได้โดยใช้กระบวนการสงั เคราะห์ดว้ ยแสง หนอนเป็นผู้บรโิ ภคอนั ดบั 1 เนื่องจากหนอนเปน็ เปน็ สตั วล์ าดบั แรกทก่ี ินผัก ไก่ เปน็ ผูบ้ รโิ ภคอนั ดับที่ 2 เนือ่ งจากจับหนอนมากนิ เปน็ อาหารหลงั จากหนอนได้กินผักซึ่งเปน็ ผูผ้ ลติ ไปแล้ว เหยี่ยวเปน็ ผบู้ ริโภคอนั ดับสดุ ท้าย เน่ืองจากในโซ่อาหาร นไ้ี มม่ สี ตั ว์อื่นมาจับเหย่ียวกนิ หน้าหลัก สารบญั ปดิ ศศิมาภรณ์ ดเี ลิศ ครูชานาญการ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์ โรงเรยี นบ้านอาโพน สานักงานเขตพน้ื ทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาสรุ ินทรเ์ ขต 3

4 หนงั สืออิเล็กทรอนิกส์ เร่ือง โซ่อาหาร (Food chain) โซอ่ าหารแบบยอ่ ยสลาย มีลักษณะเป็นวงกลม เราจะมาดโู ซอ่ าหารอีกแบบกนั นะคะ ภาพท่ี 3 แสดงโซอ่ าหารแบบย่อยสลาย จากภาพ จะมีการเร่ิมต้นที่เห็ดหรือพวกที่ย่อยสลายซากพืชซากสัตว์ท่ีตายแล้วต่อมาซากพืช ซากสัตว์ท่ีย่อยสลายในดิน แล้วก็จะกลายเป็นอาหารของพืชที่ใช้รากดูดอาหารจากพ้ืนดิน ซากพืช ซากสัตว์จะเป็นเหมือนปุ๋ยที่บารุงพืชต่อมาพืชเจริญเติบโตให้ผล หนูจะมากินผลไม้หรือฝักของพืช เช่น ขา้ วโพด หลังจากนน้ั แมวจะมากนิ หนูอีกทอดหนึ่ง และเม่ือถึงเวลาท่ีแมวตายลงไป ซากของมัน กจ็ ะถกู พวกเหด็ หรือพวกจลุ ินทรยี ์ในดนิ ยอ่ ยสลายไปในดินเปน็ ปยุ๋ ให้พืชอีกเหมือนเดิมวนเวียนแบบ นไี้ มร่ ้จู บ โดยโซอ่ าหารแบบน้ีจะมลี ักษณะเปน็ วงกลม หนา้ หลัก สารบัญ ปิด ภาพที่ 3 แสดงโซ่อาหารแบบย่อยสลาย ศศมิ าภรณ์ ดีเลิศ ครูชานาญการ กล่มุ สาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์ โรงเรยี นบา้ นอาโพน สานักงานเขตพืน้ ท่กี ารศกึ ษาประถมศึกษาสรุ ินทร์เขต 3

5 หนงั สืออเิ ล็กทรอนิกส์ เรื่อง โซ่อาหาร (Food chain) ตวั อยา่ งโซอ่ าหารโซ่อาหารแบบบริโภค มีลักษณะเป็นเสน้ ตรง ภาพที่ 4 แสดงตัวอย่างโซ่อาหารโซ่อาหารแบบบริโภค มีลกั ษณะเปน็ เสน้ ตรง หนา้ หลกั สารบญั ปิด ศศมิ าภรณ์ ดีเลศิ ครูชานาญการ กลุ่มสาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์ โรงเรียนบ้านอาโพน สานักงานเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษาประถมศกึ ษาสรุ ินทร์เขต 3

6 หนังสืออเิ ลก็ ทรอนิกส์ เร่อื ง โซอ่ าหาร (Food chain) แบบฝึกพัฒนาการเรียนรู้ คาช้แี จง : ให้นกั เรียน เรยี งลาดบั โซอ่ าหารให้ถูกต้อง โดยใชเ้ มาสช์ ้ีเลือกที่บรเิ วณคาตอบ 1. จากรปู ภาพข้างล่างน้ี ใหน้ ักเรียน เรียงลาดบั โซ่อาหารใหถ้ ูกตอ้ ง รปู ท่ี 1 รปู ที่ 2 รูปที่ 3 ก. รูปที่ 1 รปู ท่ี 2 รปู ท่ี 3 ข. รูปท่ี 2 รปู ที่ 3 รูปท่ี 1 รปู ที่ 1 รปู ท่ี 2 ค. รปู ท่ี 3 รปู ที่ 3 รูปท่ี 2 ง. รปู ท่ี 1 2. จากรูปภาพขา้ งลา่ งน้ี ใหน้ ักเรยี น เรยี งลาดับโซอ่ าหารให้ถูกตอ้ ง รปู ที่ 2 รปู ท่ี 3 รูปท่ี 4 ก. รูปที่ 1 รูปท่ี 1 รูปที่ 3 รูปท่ี 4 รปู ท่ี 1 ข. รูปท่ี 2 รปู ที่ 1 รปู ที่ 3 รูปที่ 2 ค. รปู ท่ี 3 รปู ที่ 2 รูปท่ี 4 รูปท่ี 2 รปู ท่ี 3 ง. รูปท่ี 4 รปู ที่ 4 รูปท่ี 1 รปู ท่ี 2 รูปที่ 4 รปู ท่ี 1 รปู ที่ 3 หน้าหลัก สารบญั ปิด ศศมิ าภรณ์ ดีเลศิ ครูชานาญการ กลุม่ สาระการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตร์ โรงเรียนบา้ นอาโพน สานักงานเขตพนื้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาสรุ นิ ทร์เขต 3

7 หนังสืออเิ ล็กทรอนกิ ส์ เร่อื ง โซอ่ าหาร (Food chain) 3. จากรปู ภาพขา้ งล่างน้ี ให้นักเรียน เรียงลาดบั โซ่อาหารให้ถกู ตอ้ ง รูปท่ี 1 รปู ที่ 2 รูปที่ 3 รปู ที่ 4 รปู ที่ 5 ก. รปู ที่ 1 รปู ท่ี 2 รูปท่ี 3 รปู ท่ี 4 รปู ที่ 5 ข. รูปท่ี 2 รปู ท่ี 1 รปู ท่ี 4 รูปท่ี 3 รูปที่ 4 ค. รูปท่ี 3 รูปท่ี 4 รูปท่ี 5 รูปที่ 1 รูปท่ี 2 ง. รปู ท่ี 4 รปู ที่ 2 รปู ท่ี 3 รปู ท่ี 1 รูปที่ 5 4. จากรูปภาพข้างล่างนี้ ใหน้ ักเรยี น เรยี งลาดบั โซอ่ าหารให้ถูกตอ้ ง รูปที่ 1 รปู ท่ี 2 รปู ที่ 3 รปู ที่ 4 ก. รูปที่ 1 รูปที่ 2 รปู ที่ 3 รปู ที่ 4 ข. รูปท่ี 2 รูปที่ 3 รูปท่ี 4 รูปที่ 1 ค. รูปท่ี 3 รปู ที่ 4 รปู ที่ 1 รูปท่ี 2 ง. รูปท่ี 4 รปู ที่ 3 รปู ท่ี 2 รปู ท่ี 1 หน้าหลกั สารบญั ปิด ศศิมาภรณ์ ดเี ลิศ ครูชานาญการ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โรงเรียนบา้ นอาโพน สานักงานเขตพน้ื ท่กี ารศกึ ษาประถมศึกษาสุรินทรเ์ ขต 3

8 หนงั สืออเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ เรอื่ ง โซอ่ าหาร (Food chain) 5. จากรูปภาพขา้ งล่างนี้ ใหน้ กั เรยี น เรยี งลาดับโซอ่ าหารให้ถกู ตอ้ ง รูปที่ 1 รปู ท่ี 2 รปู ท่ี 3 รปู ท่ี 4 ก. รปู ท่ี 4 รูปท่ี 1 รูปท่ี 2 รปู ท่ี 3 ข. รปู ที่ 3 รูปท่ี 4 รปู ที่ 1 รูปที่ 2 ค. รปู ท่ี 2 รูปที่ 3 รูปที่ 4 รปู ที่ 1 ง. รูปท่ี 1 รปู ท่ี 2 รปู ท่ี 3 รูปที่ 4 6. จากรูปภาพขา้ งล่างน้ี ให้นักเรียน เรยี งลาดบั โซอ่ าหารใหถ้ ูกต้อง รปู ท่ี 1 รูปท่ี 2 รูปท่ี 3 รูปที่ 4 ก. รูปที่ 1 รปู ที่ 3 รูปที่ 2 รปู ที่ 4 ข. รูปท่ี 2 รูปที่ 3 รูปท่ี 1 รูปที่ 4 ค. รปู ท่ี 4 รปู ท่ี 2 รปู ที่ 3 รปู ที่ 1 ง. รปู ท่ี 3 รปู ที่ 1 รปู ที่ 4 รปู ท่ี 2 หนา้ หลกั สารบญั ปดิ ศศิมาภรณ์ ดีเลิศ ครูชานาญการ กลมุ่ สาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์ โรงเรียนบ้านอาโพน สานักงานเขตพน้ื ทีก่ ารศึกษาประถมศกึ ษาสรุ ินทร์เขต 3

9 หนังสืออเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ เรือ่ ง โซอ่ าหาร (Food chain) 7. จากรปู ภาพข้างล่างนี้ ใหน้ กั เรยี น เรียงลาดับโซ่อาหารให้ถูกตอ้ ง รปู ท่ี 2 รปู ท่ี 3 รูปท่ี 4 รูปที่ 1 รูปที่ 4 รปู ที่ 1 รูปที่ 1 รปู ที่ 2 ก. รูปท่ี 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 ข. รปู ท่ี 2 รูปท่ี 3 รูปที่ 4 รปู ท่ี 4 รูปท่ี 3 ค. รูปท่ี 3 รปู ที่ 2 รปู ที่ 1 รูปท่ี 1 รูปที่ 4 ง. รปู ที่ 4 รูปที่ 3 รูปท่ี 2 8. จากรูปภาพขา้ งล่างนี้ ใหน้ ักเรียน เรยี งลาดับโซ่อาหารใหถ้ กู ต้อง ก. รูปท่ี 1 รปู ที่ 1 รปู ท่ี 2 รปู ท่ี 3 รปู ท่ี 4 ข. รปู ที่ 2 ค. รปู ท่ี 3 รปู ที่ 4 รูปที่ 2 รูปที่ 3 ง. รูปท่ี 4 รปู ท่ี 3 รปู ที่ 4 รปู ท่ี 1 รปู ท่ี 2 รปู ที่ 4 รปู ที่ 1 รปู ที่ 1 รปู ที่ 2 รูปที่ 3 หน้าหลัก สารบัญ ปิด ศศมิ าภรณ์ ดเี ลิศ ครูชานาญการ กล่มุ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์ โรงเรียนบ้านอาโพน สานักงานเขตพ้ืนทีก่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาสุรินทร์เขต 3

10 หนังสอื อเิ ล็กทรอนิกส์ เร่อื ง โซ่อาหาร (Food chain) 9. จากรูปภาพขา้ งล่างนี้ ใหน้ ักเรียน เรียงลาดบั โซอ่ าหารให้ถกู ต้อง รูปที่ 1 รูปที่ 2 รูปที่ 3 รปู ที่ 4 ก. รูปที่ 1 รูปที่ 4 รปู ที่ 3 รปู ที่ 2 ข. รปู ที่ 2 รปู ท่ี 4 รูปที่ 1 รปู ท่ี 3 ค. รูปที่ 3 รปู ท่ี 4 รปู ท่ี 1 รปู ที่ 2 ง. รูปท่ี 4 รปู ที่ 3 รูปท่ี 2 รปู ที่ 1 10. จากรูปภาพข้างล่างน้ี ใหน้ ักเรียน เรียงลาดบั โซ่อาหารใหถ้ กู ต้อง รูปที่ 2 รูปที่ 3 รปู ท่ี 4 รูปที่ 1 ก. รูปท่ี 1 รปู ท่ี 3 รปู ท่ี 2 รปู ท่ี 4 รปู ท่ี 1 ข. รปู ที่ 2 รปู ท่ี 3 รูปท่ี 1 รปู ที่ 4 รปู ท่ี 2 ค. รปู ที่ 3 รูปที่ 2 รปู ท่ี 1 รปู ที่ 4 รูปที่ 3 ง. รปู ท่ี 4 รูปที่ 1 รปู ที่ 2 รปู ท่ี 3 รูปที่ 4 หนา้ หลัก สารบัญ ปดิ ศศมิ าภรณ์ ดเี ลิศ ครูชานาญการ กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์ โรงเรียนบา้ นอาโพน สานักงานเขตพนื้ ท่กี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาสรุ นิ ทร์เขต 3

11 หนังสอื อิเล็กทรอนกิ ส์ เร่อื ง โซ่อาหาร (Food chain) ทาถกู กนั บ้างหรือเปล่า...มาดูเฉลยกันดีกว่า หน้าหลกั สารบัญ ปิด ศศิมาภรณ์ ดีเลศิ ครูชานาญการ กล่มุ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โรงเรียนบา้ นอาโพน สานักงานเขตพ้ืนทีก่ ารศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์เขต 3

12 หนังสอื อเิ ล็กทรอนกิ ส์ เรอ่ื ง โซ่อาหาร (Food chain) เฉลยแบบฝึกพัฒนาการเรียนรู้ คาชี้แจง : ให้นักเรยี นคล๊กิ เลอื กเฉลยในแตล่ ะข้อเพื่อดูคาตอบ 1. เฉลย 2. เฉลย 3. เฉลย 4. เฉลย 5. เฉลย 6. เฉลย 7. เฉลย 8. เฉลย 9. เฉลย 10. เฉลย หน้าหลัก สารบัญ ปิด ศศมิ าภรณ์ ดเี ลศิ ครูชานาญการ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์ โรงเรยี นบ้านอาโพน สานักงานเขตพน้ื ท่กี ารศึกษาประถมศึกษาสุรินทรเ์ ขต 3

คาชี้แจง : ให้นกั เรียนเลือกคาตอบท่ีถกู ต้องเพยี งข้อเดยี ว 13 โดยใช้เมาส์ชี้ทบ่ี รเิ วณคาตอบ หนังสืออเิ ลก็ ทรอนิกส์ เร่ือง โซอ่ าหาร (Food chain) 1. ขอ้ ใดเป็นลักษณะของสงิ่ มีชวี ิตท่ีเปน็ ผผู้ ลิตในโซ่ อาหาร แบบทดสอบย่อย ก. กินพชื เทา่ นั้น 6. จากภาพเป็นโซ่อาหารประเภทใด ข. ยอ่ ยสลายซากพชื ซากสัตว์ ค. สรา้ งอาหารเองได้ ก. โซอ่ าหารทีม่ นุษยส์ รา้ งข้ึน ง. ไมม่ ีสตั วอ์ ่นื มากินตอ่ ในโซอ่ าหารน้ัน ข. โซ่อาหารแบบผสม 2. จากตัวเลอื กในข้อต่อไปนี้ สงิ่ มีชีวติ ชนิดใดจดั เป็น ค. โซอ่ าหารแบบยอ่ ยสลาย ผผู้ ลิตเสมอ ง. โซ่อาหารแบบบรโิ ภค ก. หญ้า 7. จากห่วงโซอ่ าหาร พชื หนอน นก งู เหย่ยี ว ข. เสือ สิ่งมีชวี ิตชนิดใดเป็นผู้บริโภคอันดบั ที่ 2 ค. กวาง ก. งู ข. หนอน ง. ไสเ้ ดอื นดนิ ค. นก ง. เหยยี่ ว 3. จากภาพข้อใดเปน็ ผูบ้ ริโภคลาดับสดุ ทา้ ยในโซอ่ าหาร 8. สงิ่ มีชวี ิตA สิง่ มีชีวิตB สิ่งมีชีวติ C ส่งิ มชี ีวิตD น้ี จากแผนผงั โซอ่ าหารน้ถี า้ สิง่ มชี ีวติ C ตายหมด จะมี เหตกุ ารณ์ใดตอ่ ไปนเ้ี กิดข้นึ ได้บ้าง ก. ววั ข. หมู ค. ไก่ ง. เหยยี่ ว ก. จานวนสงิ่ มีชีวิต A เพ่ิมขึ้นและสิ่งมีชีวติ B ลดลง 4. ขอ้ ใดตอ่ ไปนีเ้ ปน็ ผ้บู รโิ ภคทัง้ หมด ข. จานวนสง่ิ มีชีวิต B เพิ่มขึ้นและสงิ่ มชี วี ติ D ลดลง ค. จานวนส่ิงมชี วี ิต B ลดลงและสิ่งมีชีวติ D เพมิ่ ขนึ้ ก. สาหร่าย ปลา ผเี สอ้ื ง. จานวนส่ิงมีชีวติ A เทา่ เดิมและสงิ่ มชี ีวติ B เท่าเดมิ ข. สงิ โต จงิ้ จก กบ 9. ส่ิงมชี ีวิตในขอ้ ใดมบี ทบาทเป็นผ้ยู อ่ ยสลายในโซ่อาหาร ค. ผักบุ้ง แมลงปอ หญ้า ก. ปลวก หนอน แบคทเี รีย ง. ไรน้า ววั แหน ข. ไส้เดือนดนิ เหด็ กิ้งกือ 5. จากภาพเปน็ โซ่อาหารประเภทใด ค. รา แบคทเี รยี เห็ด ง. เห็ด รา แรง้ ก. โซ่อาหารทีม่ นษุ ย์สร้างขนึ้ 10. ห่วงโซอ่ าหารในข้อใดถูกตอ้ ง ข. โซ่อาหารแบบผสม ก. เหย่ยี ว พืช ผีเสอ้ื นก ค. โซ่อาหารแบบย่อยสลาย ข. เหยีย่ ว นก ผีเส้อื พืช ง. โซอ่ าหารแบบบรโิ ภค ค. นก เหย่ียว พชื ผเี สอื้ ง. ผีเสือ้ พชื นก เหยี่ยว หนา้ หลัก สารบญั ปดิ ศศิมาภรณ์ ดเี ลิศ ครูชานาญการ กลุ่มสาระการเรยี นรูว้ ทิ ยาศาสตร์ โรงเรยี นบ้านอาโพน สานักงานเขตพนื้ ที่การศึกษาประถมศกึ ษาสุรนิ ทรเ์ ขต 3

14 หนังสืออเิ ลก็ ทรอนิกส์ เรอ่ื ง โซอ่ าหาร (Food chain) ทาแบบทดสอบไดบ้ า้ งม๊ัยเอ่ย...มาดเู ฉลยกันคะ หนา้ หลกั สารบญั ปดิ ศศมิ าภรณ์ ดเี ลศิ ครูชานาญการ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โรงเรยี นบา้ นอาโพน สานักงานเขตพ้ืนทีก่ ารศึกษาประถมศึกษาสุรนิ ทร์เขต 3

15 หนังสอื อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ เร่อื ง โซอ่ าหาร (Food chain) เฉลยแบบทดสอบย่อย 1. ขอ้ ใดเป็นลกั ษณะของสิง่ มีชวี ิตที่เปน็ ผูผ้ ลติ ในโซ่ 6. จากภาพเป็นโซอ่ าหารประเภทใด อาหาร เฉลย ก. กินพชื เทา่ นั้น ข. ย่อยสลายซากพืชซากสตั ว์ ก. โซอ่ าหารทีม่ นษุ ยส์ ร้างขน้ึ เฉลย ข. โซอ่ าหารแบบผสม ค. สรา้ งอาหารเองได้ ง. ไม่มีสัตว์อืน่ มากนิ ต่อในโซอ่ าหารน้ัน ค. โซอ่ าหารแบบยอ่ ยสลาย 2. จากตวั เลือกในข้อตอ่ ไปนี้ สงิ่ มีชีวิตชนดิ ใดจัดเปน็ ง. โซ่อาหารแบบบรโิ ภค ผ้ผู ลติ เสมอ เฉลย 7. จากห่วงโซอ่ าหาร พืช หนอน นก งู เหยย่ี ว ก. หญา้ สิ่งมีชีวติ ชนดิ ใดเปน็ ผู้บริโภคอันดบั ที่ 2 เฉลย ข. เสือ ก. งู ข. หนอน ค. กวาง ค. นก ง. เหยี่ยว ง. ไสเ้ ดือนดิน 8. สิ่งมชี ีวิตA ส่งิ มชี ีวติ B สิ่งมชี วี ิตC ส่ิงมชี วี ิตD 3. จากภาพข้อใดเปน็ ผ้บู ริโภคลาดับสุดทา้ ยในโซอ่ าหาร จากแผนผังโซ่อาหารนี้ถา้ ส่งิ มีชีวติ C ตายหมด จะมเีฉลย เหตกุ ารณใ์ ดตอ่ ไปนเ้ี กิดขึ้นไดบ้ ้าง นี้ เฉลย ก. จานวนส่ิงมีชวี ิต A เพิ่มขน้ึ และสิง่ มีชีวติ B ลดลง ข. จานวนสิ่งมีชีวิต B เพ่มิ ขนึ้ และสง่ิ มชี ีวติ D ลดลง ก. วัว ข. หมู ค. ไก่ ง. เหย่ียว ค. จานวนสิ่งมชี ีวิต B ลดลงและสิง่ มีชีวิต D เพม่ิ ข้นึ 4. ข้อใดต่อไปนเ้ี ป็นผู้บรโิ ภคทัง้ หมด ง. จานวนสิ่งมีชีวติ A เทา่ เดิมและส่งิ มีชีวิต B เท่าเดิม ก. สาหร่าย ปลา ผเี สอื้ เฉลย 9. สง่ิ มชี วี ติ ในข้อใดมีบทบาทเป็นผ้ยู ่อยสลายในโซ่อาหาร ข. สิงโต จงิ้ จก กบ ก. ปลวก หนอน แบคทีเรีย เฉลย ค. ผักบงุ้ แมลงปอ หญา้ ข. ไสเ้ ดอื นดนิ เหด็ กง้ิ กือ ง. ไรน้า วัว แหน ค. รา แบคทเี รยี เห็ด 5. จากภาพเป็นโซ่อาหารประเภทใด ง. เหด็ รา แร้ง ก. โซอ่ าหารท่มี นุษย์สร้างข้ึน 10. หว่ งโซ่อาหารในขอ้ ใดถูกตอ้ ง ข. โซ่อาหารแบบผสม ก. เหย่ียว พชื ผเี สื้อ นก เฉลย ข. เหยีย่ ว นก ผเี สอ้ื พืช ค. โซ่อาหารแบบยอ่ ยสลาย ง. โซอ่ าหารแบบบริโภค ค. นก เหยี่ยว พชื ผีเสื้อ เฉลย ง. ผีเสอ้ื พชื นก เหย่ยี ว หน้าหลกั สารบญั ปดิ ศศมิ าภรณ์ ดีเลศิ ครูชานาญการ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์ โรงเรยี นบา้ นอาโพน สานักงานเขตพื้นทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษาสุรนิ ทรเ์ ขต 3

16 หนงั สืออเิ ล็กทรอนิกส์ เร่อื ง โซอ่ าหาร (Food chain) เฉลยละเอยี ดแบบทดสอบยอ่ ย ข้อ 1. ผผู้ ลิต ในโซอ่ าหารแบบผบู้ ริโภค คอื สิ่งมชี วี ติ ท่ีสามารถสร้างอาหารเองได้ น่นั กค็ ือ พืช เพราะพชื จะสรา้ งอาหารโดยผ่านกระบวนการสงั เคราะห์ดว้ ยแสง ขอ้ 2. หญา้ เป็นสิง่ มีชีวิตที่จัดเปน็ ผูผ้ ลติ จงึ เปน็ อาหารของผูบ้ ริโภคทเี่ ป็นสตั วก์ ินพชื หรอื สัตว์ทกี่ นิ ทั้ง พืชและสตั ว์ ขอ้ 3. เหย่ียวเป็นผบู้ ริโภคลาดบั สุดท้าย เนือ่ งจากจับกบกินเปน็ อาหารและในโซ่อาหารนไี้ ม่มสี ตั วอ์ ่นื มาจบั เหย่ียวกนิ อกี ทอดหนึง่ ข้อ 4. สิงโต จ้งิ จก กบ เป็นผ้บู ริโภค เพราะไมส่ ามารถสร้างอาหารเองได้ จงึ ต้องกินส่ิงมชี วี ติ ชนิด อ่นื เปน็ อาหาร ขอ้ 5. จากภาพเป็นโซ่อาหารแบบยอ่ ยสลาย มกี ารกินเปน็ ทอดๆโดยเรม่ิ จาก ผูย้ ่อยสลายและมีการ หมนุ เวยี นของโซอ่ าหารเป็นวงกลม ไมม่ ีที่ส้ินสุด ขอ้ 6. จากภาพเปน็ โซ่อาหารแบบบรโิ ภค โดยจะมีการกินกนั เปน็ ทอดๆจาก ผ้ผู ลิตสูผ่ บู้ ริโภค ทาให้ มกี ารถา่ ยทอดพลงั งานในอาหารต่อเน่อื งเป็นลาดบั จากการกินต่อๆ กนั มลี ักษณะเปน็ เส้นตรง หนา้ หลกั สารบญั ปิด ศศิมาภรณ์ ดีเลศิ ครูชานาญการ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์ โรงเรียนบ้านอาโพน สานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาสุรินทรเ์ ขต 3

17 หนังสืออเิ ลก็ ทรอนิกส์ เรอื่ ง โซ่อาหาร (Food chain) เฉลยละเอียดแบบทดสอบย่อย ข้อ 7. พชื จัดเป็นผผู้ ลติ เน่ืองจากพืชสามารถสรา้ งอาหารเองไดโ้ ดยใชก้ ระบวนการสงั เคราะห์แสง หนอนเปน็ ผู้บริโภคลาดบั ท่ี 1 เน่ืองจากหนอนเปน็ สัตวล์ าดับแรกทก่ี นิ พชื ส่วนนกเปน็ ผู้บรโิ ภคลาดบั ท่ี 2 เนือ่ งจากจบั หนอนมากินเป็นอาหาร ข้อ 8. ส่ิงมีชีวติ C กินส่งิ มชี วี ติ B เป็นอาหาร เม่อื สงิ่ มีชีวิต C ตายหมด สิ่งมีชวี ิต B ก็จะมจี านวน เพิ่มขึน้ เพราะไมม่ ีผูล้ ่า ส่ิงมีชีวติ C เปน็ อาหารของส่ิงมีชวี ติ D เม่อื ส่ิงมชี ีวิต C ตายหมด ส่งิ มีชวี ิต D กจ็ ะไมม่ อี าหารกนิ จึงมีจานวนลดลง ขอ้ 9. ในโซอ่ าหาร นอกจากผู้ผลิต ผบู้ ริโภคพชื ผู้บริโภคสัตวแ์ ละผบู้ รโิ ภคพืชและสัตวแ์ ลว้ ยังมี ผูบ้ รโิ ภคซากสตั ว์ซึ่งเปน็ สตั วท์ ก่ี ินสัตวท์ ี่ตายแลว้ เป็นอาหาร เชน่ แร้ง ไส้เดือนดิน กิ้งกอื และมี สิ่งมีชีวติ ขนาดเลก็ ซง่ึ ทาหน้าทย่ี ่อยสลายซากพชื ซากสัตว์ ให้กลายเปน็ แรธ่ าตุกลับคืนส่ดู ิน เรียกวา่ ผู้ ยอ่ ยสลาย เช่น แบคทเี รยี เหด็ รา ขอ้ 10. โซ่อาหารไม่วา่ ส้ันหรอื ยาว แต่ทุกหว่ งโซ่จะตอ้ งเริ่มต้นจากผู้ผลิตเสมอ การเขียนโซ่อาหารจะ เขยี นโดยเรมิ่ จากผผู้ ลิตอยขู่ า้ งหน้าและผูบ้ ริโภคอยู่ข้างหลังต่อกันไปเรอื่ ยๆและเขียนลูกศรแทนการ ถา่ ยทอดพลงั งานจากส่ิงทม่ี ชี ีวิตหนึง่ ไปยังส่ิงมีชีวิตอกี ชนิดหนง่ึ โดยให้หัวลกู ศรช้ไี ปทางผู้กนิ หรือ ผบู้ ริโภคเสมอ หนา้ หลกั สารบัญ ปดิ ศศิมาภรณ์ ดเี ลิศ ครูชานาญการ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ โรงเรียนบา้ นอาโพน สานักงานเขตพื้นทก่ี ารศึกษาประถมศึกษาสุรนิ ทร์เขต 3

18 หนงั สืออิเล็กทรอนิกส์ เรอ่ื ง โซอ่ าหาร (Food chain) สรปุ ผลการเรียนรู้ โซอ่ าหาร คอื ความสมั พนั ธ์ของสิง่ มีชวี ิตในเรอ่ื งของการกินโดยจะมกี ารกินกันเป็นทอดๆจาก ผู้ผลติ สู่ผู้บรโิ ภคทาให้มกี ารถา่ ยทอดพลงั งานในอาหารต่อเนือ่ งเป็นลาดับจากการกนิ ต่อกนั โซอ่ าหาร แบ่งได้ 2 แบบคือ 1. โซอ่ าหารแบบบรโิ ภค มีลกั ษณะเปน็ เสน้ ตรง 2. โซอ่ าหารแบบยอ่ ยสลาย มีลักษณะเปน็ วงกลม ภาพที่ 3 แสดงโซ่อาหารแบบบรโิ ภค มีลกั ษณะเปน็ เสน้ ตรง ภาพท่ี 3 แสดงโซอ่ าหารแบบยอ่ ยสลาย มลี ักษณะเป็นวงกลม หน้าหลัก สารบญั ปดิ ศศมิ าภรณ์ ดเี ลิศ ครูชานาญการ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ โรงเรียนบา้ นอาโพน สานักงานเขตพ้นื ทีก่ ารศกึ ษาประถมศึกษาสรุ ินทรเ์ ขต 3

19 หนังสืออเิ ล็กทรอนกิ ส์ เร่ือง โซอ่ าหาร (Food chain) บรรณานุกรม ปานนนท์ นิลรัตน์. (2556). “สิ่งแวดล้อมและระบบนเิ วศ”. [ออนไลน์]. เขา้ ถึงได้จาก : http://pannon32.blogspot.com/ สืบคน้ เม่อื 8 เมษายน พ.ศ. 2559 มณฑา นริ ะทัย . (2554). เก็งข้อสอบ วิทยาศาสตร์ ป.6 . กรงุ เทพ : บริษัท ดับเบิล้ บี เพรส จากัด. โรงเรียนมงฟอรต์ วิทยาลัย จังหวดั เชยี งใหม่. (2556). “E-Learning ระดบั ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 4-6”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : http://goo.gl/XXIUXy สืบคน้ เมอื่ 8 เมษายน พ.ศ. 2559 ลัดดาวัลย์ เสยี งสังข์ และ สามารถ พงศ์ไพบูลย์ . (2552). วทิ ยาศาสตร์ ป.6 สอบเข้า ม.1. (พมิ พคร้ังท่ี 2). กรุงเทพ : เจริญมน่ั คงการพิมพ์. สถาบนั พฒั นาคุณภาพวิชาการ (พว.). (2557). ชดุ กิจกรรมการเรียนรพู้ ฒั นาการคดิ วเิ คราะห์ วิทยาศาสตร์ ป.6 . (พมิ พคร้ังที่ 1). กรงุ เทพ : บริษทั พัฒนาคุณภาพวิชาการ. สนิ ธธุ์ ู สยารมณ์ . (2557). เจาะลกึ วิทยาศาสตร์ ป.6 สอบเข้า ม.1 ฉบบั เขม้ ข้น. กรุงเทพ : บรษิ ัทฐานบณั ฑิต จากดั . สุภาภรณ์ จนั ทร์สิงห์ . (2556). “สนกุ คิดนักวิทยาศาสตร์น้อย”. [ออนไลน์]. เขา้ ถึงได้จาก : http://goo.gl/OwmNjk สบื ค้นเมือ่ 8 เมษายน พ.ศ. 2559 สมพงษ์ จันทร์โพธิ์ศรี . (2557). คูม่ อื เตรยี มสอบ วทิ ยาศาสตร์ ป. 4-5-6. กรุงเทพ : บรษิ ทั เจา้ พระยาระบบการพมิ พ์ จากัด. เอกรนิ ทร์ สีม่ หาศาลและคณะ . (2551). ชดุ แมบ่ ทมาตรฐาน Smart O-NET วิทยาศาสตร์ ป.6 . กรุงเทพ : บรษิ ัทอกั ษรเจริญทัศน์ อจท จากัด. อนุตตรีย์ แซโ่ คว้ . (2558). “สิง่ มชี ีวิตใตท้ อ้ งทะเล”. [ออนไลน]์ . เข้าถึงได้จาก : https://anutree05.wordpress.co สืบค้นเมอ่ื 8 เมษายน พ.ศ. 2559 หน้าหลกั สารบญั ปิด ศศมิ าภรณ์ ดีเลศิ ครูชานาญการ กลุ่มสาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์ โรงเรยี นบา้ นอาโพน สานักงานเขตพื้นทีก่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาสรุ ินทรเ์ ขต 3

หนงั สอื อิเล็กทรอนกิ ส์ เรอ่ื ง โซอ่ าหาร (Food chain) ศศิมาภรณ์ ดเี ลิศ ครูชานาญการ กลุม่ สาระการเรยี นร้วู ิทยาศาสตร์ โรงเรียนบา้ นอาโพน สานักงานเขตพืน้ ท่กี ารศึกษาประถมศึกษาสรุ นิ ทรเ์ ขต 3