กฎหมายสามัญประจำบ้านปี 2560

หนงั สอื ให้ความรูเ้ กี่ยวกบั บทบาทภารกิจ ของกระทรวงยตุ ิธรรม และความรู้ด้านกฎหมาย ที่จำ� เปน็ ในชีวติ ประจำ� วัน Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 1 12/16/16 1:41 PM

กฎหมายสามัญประจ�ำบ้าน หนงั สอื ให้ความรเู้ ก่ยี วกับบทบาทภารกจิ ของกระทรวงยุตธิ รรม และความร้ดู า้ นกฎหมายทีจ่ ำ� เป็นในชีวติ ประจ�ำวัน พิมพค์ ร้งั ท่ี 1 10,000 เล่ม ปที ่ีพิมพ์ เดอื นธันวาคม พ.ศ. 2559 จัดทำ� โดย กล่มุ งานประชาสัมพันธ์ กองกลาง สำ� นกั งานปลดั กระทรวงยตุ ิธรรม ศูนย์ราชการเฉลมิ พระเกียรตฯิ อาคารราชบุรีดเิ รกฤทธิ์ ถนนแจ้งวัฒนะ เขตหลกั สี่ กรงุ เทพมหานคร 10210 โทรศพั ท์ : 0 2141 5100 โทรสาร : 0 2143 8289-90 www.moj.go.th Facebook.com/Ministry of Justice, Thailand ออกแบบและจดั พิมพ์โดย บริษทั ยโู ทเปีย มีเดยี อินเตอรเ์ นชันแนล (ประเทศไทย) จ�ำกดั เลขที่ 374/3 ถนนลาดพรา้ ว ซอย 71 แขวงคลองเจา้ คณุ สงิ ห์ เขตวงั ทองหลาง กรงุ เทพฯ 10310 โทรศัพท์ : 0 2196 1056-8 โทรสาร : 0 2196 1059 2 12/16/16 1:41 PM Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 2

กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน วิสัยทัศน์ “หลกั ประกันความยุตธิ รรม ตามมาตรฐานสากล” ค่านิยมร่วมขององค์กร ยุตธิ รรมถ้วนหนา้ ประชามสี ว่ นร่วม (Justice for all, All for justice) พันธกิจ 1. พฒั นาระบบการใหบ้ รกิ ารประชาชนเพอื่ ใหเ้ ขา้ ถงึ ความยตุ ธิ รรมอยา่ งเทา่ เทยี มกนั 2. พฒั นาระบบงานยตุ ธิ รรมและการบงั คับใช้กฎหมายใหเ้ ป็นไปตามหลกั สากล 3. พ ัฒนาประสิทธิภาพการบริหารความยุติธรรมและการบังคับใช้กฎหมาย ให้มีธรรมาภิบาล 4. พัฒนาระบบป้องกันอาชญากรรมเพ่อื สรา้ งความปลอดภยั ในสงั คม อ�ำนาจหน้าที่กระทรวงยุติธรรม มาตรา 32 แหง่ พระราชบญั ญตั ปิ รับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 ซึ่งก�ำหนด อ�ำนาจหน้าที่ของกระทรวงยุติธรรมไว้ว่า “ให้มีอ�ำนาจหน้าท่ีเกี่ยวกับการบริหาร จัดการกระบวนการยุติธรรม เสริมสร้างและอ�ำนวยความยุติธรรมในสังคม และ ราชการอ่ืนตามท่ีมีกฎหมายก�ำหนด ให้เป็นอ�ำนาจหน้าที่ของกระทรวงยุติธรรม หรือส่วนราชการที่สังกดั กระทรวงยตุ ิธรรม” Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 3 3 12/16/16 1:41 PM

กโครระทงสรวรง้ายงุติธรรม คณะกรรมการพฒั นาการ กระทรวงยุติธรรม บรหิ ารงานยตุ ิธรรมแห่งชาติ รัฐมนตรวี ่าการ สถาบันเพอื่ การยุตธิ รรม กระทรวงยุติธรรม แห่งประเทศไทย (องค์การมหาชน) ปลัดกระทรวงยุติธรรม กล่มุ ภารกิจ หน่วยงานอ�ำนวยการ ส�ำนักงานปลัดกระทรวงยุติธรรม ดา้ นอำ� นวยความยุติธรรม กรมสอบสวนคดีพิเศษ ส�ำนักงานกิจการยุติธรรม สถาบันนิติวิทยาศาสตร์ จัดตง้ั ตามพระราชบัญญัตพิ ฒั นาการบริหารงานยตุ ธิ รรมแหง่ ชาติ พ.ศ. 2549 จัดตง้ั ตามพระราชกฤษฎกี าจัดตัง้ สถาบันเพอื่ การยตุ ิธรรมแห่งประเทศไทย (องค์การมหาชน) พ.ศ. 2554 จัดตัง้ ตามพระราชบัญญตั ิสถาบันโตตลุ าการ พ.ศ. 2550 4 Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 4 12/16/16 1:41 PM

กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน สถาบนั อนุญาโตตลุ าการ เนตบิ ณั ฑิตยสภา สภาทนายความ สำ� นกั งานรัฐมนตรี สว่ นราชการในสงั กดั ส�ำนักงานคณะกรรมการป้องกัน กระทรวงยตุ ิธรรม และข้ึนตรงต่อ และปราบปรามยาเสพติด รัฐมนตรีวา่ การกระทรวงยุตธิ รรม กลุม่ ภารกจิ กลุ่มภารกจิ ด้านบริหารความยตุ ธิ รรม ดา้ นพฒั นาพฤตินสิ ยั กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ กรมคุมประพฤติ กรมบังคับคดี กรมพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชน กรมราชทัณฑ์ รฐั มนตรวี ่าการกระทรวงยุติธรรมรกั ษาการตามพระราชบัญญตั ิเนตบิ ัณฑิตยสภา พ.ศ. 2507 สว่ นราชการในสังกดั กระทรวงยตุ ิธรรม ขึ้นตรงต่อรฐั มนตรวี า่ การกระทรวงยตุ ิธรรม 5 Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 5 12/16/16 1:41 PM

ใภนาสรังกกิจัดสก่วนระรทาชรวกงายรุติธรรม ส�ำนักงานรัฐมนตรี : Office of The Minister ดำ� เนนิ การรวบรวมขอ้ มลู และวเิ คราะห์ กลน่ั กรองเรอ่ื งเพอื่ เสนอรฐั มนตรี รวมทง้ั เสนอความเหน็ ประกอบการวินิจฉัยส่ังการของรัฐมนตรี สนับสนุนการท�ำงานของรัฐมนตรีในการด�ำเนินงาน ทางการเมอื งระหว่างรฐั มนตรี รัฐสภา และประชาชน ประสานงานการตอบกระทู้ ชแี้ จงญตั ติ รา่ งพระราชบญั ญตั แิ ละกจิ การอนื่ ทางการเมอื ง ดำ� เนนิ การพจิ ารณาเรอื่ งรอ้ งทกุ ข์ รอ้ งเรยี น หรอื ร้องขอความช่วยเหลอื ต่อรัฐมนตรี ปฏบิ ตั กิ ารอื่นใดตามทก่ี ฎหมายก�ำหนดให้เปน็ อ�ำนาจหน้าที่ ของส�ำนกั งานรัฐมนตรีหรือตามทีร่ ัฐมนตรหี รอื คณะรัฐมนตรีมอบหมาย โทรศัพท์ : 0 2141 6435 โทรสาร : 0 2141 9883 เว็บไซต์ : www.moj.go.th/th/home-om หน่วยงานอ�ำนวยการ ส�ำนักงานปลัดกระทรวงยุติธรรม : Office of The Permanent Secretary ดำ� เนนิ การดา้ นการพฒั นายทุ ธศาสตรศ์ กึ ษา วเิ คราะห์ จดั ทำ� ขอ้ มลู เพอ่ื ใชใ้ นการกำ� หนดนโยบาย เป้าหมายและผลสัมฤทธิ์ของกระทรวง แปลงนโยบายของรัฐบาลและนโยบายของรัฐมนตรี เปน็ แนวทางและแผนปฏบิ ตั กิ ารของกระทรวง กำ� กบั เรง่ รดั ตดิ ตามประเมนิ ผล รวมทง้ั ประสาน การปฏบิ ตั ริ าชการของหนว่ ยงานในสงั กดั กระทรวง และพฒั นาระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอื่ ใช้ในการบริหารงานและการบริการของหน่วยงาน ดูแลงานประชาสัมพันธ์ การต่างประเทศ พฒั นากฎหมายทเี่ กย่ี วขอ้ งและเผยแพรก่ จิ กรรมขา่ วของกระทรวง สนบั สนนุ การพฒั นาบคุ ลากร จัดสรรและบรหิ ารทรัพยากรใหเ้ กดิ การประหยดั และคมุ้ คา่ โทรศัพท์ : 0 2141 5100 โทรสาร : 0 2143 8289-90, 0 2143 8242 เวบ็ ไซต์ : www.moj.go.th/th/home-ops 6 Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 6 12/16/16 1:41 PM

หน่วยงานอ�ำนวยการ กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน ส�ำนักงานกิจการยุติธรรม : Office of Justice Affairs หน่วยงานมีหนา้ ท่ี 1) รับผิดชอบในงานธุรการของคณะกรรมการพัฒนาการบริหารงานยุติธรรมแห่งชาติ และด�ำเนนิ การตามทีค่ ณะกรรมการมอบหมาย 2) ศึกษา วิเคราะห์นโยบาย แผนยุทธศาสตร์ และแนวทางการบริหารงานกระบวนการ ยุตธิ รรม เพือ่ สนองต่อคณะกรรมการพฒั นาการบรหิ ารงานยตุ ธิ รรมแห่งชาติ 3) สนับสนนุ และด�ำเนินงานตามแผนแมบ่ ทการบรหิ ารงานยุตธิ รรมแห่งชาติ 4) ประสานและดำ� เนินการวจิ ยั ด้านกฎหมาย ระบบงานยุติธรรมและทางดา้ นอาชญาวิทยา รวมทั้งติดตามและประเมินผลการบังคับใช้กฎหมายในกระบวนการยุติธรรมและกฎหมาย ทเ่ี กี่ยวข้อง 5) พัฒนากฎหมายและระบบงานในกระบวนการยุติธรรม 6) ดำ� เนนิ การและสนบั สนนุ การพฒั นาบคุ ลากรในกระบวนการยตุ ธิ รรมและบคุ คลทเี่ กยี่ วขอ้ ง 7) บรหิ ารกองทนุ เพ่อื การวจิ ยั และพัฒนาการบริหารงานยตุ ิธรรม 8) ปฏิบัติการอื่นใดตามท่ีกฎหมายก�ำหนดให้เป็นอ�ำนาจหน้าที่ของส�ำนักงาน หรือตามท่ี รฐั มนตรีหรือคณะรฐั มนตรมี อบหมาย โทรศพั ท์ : 0 2141 3666 โทรสาร : 0 2143 8933 เว็บไซต์ : www.oja.go.th Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 7 7 12/16/16 1:41 PM

กดล้าุ่นมภอ�าำรนกวิจยความยุติธรรม กรมสอบสวนคดีพิเศษ : Department of Special Investigation มภี ารกจิ เกยี่ วกบั การปอ้ งกนั การปราบปราม การสบื สวนคดคี วามผดิ ทางอาญาทต่ี อ้ งดำ� เนนิ การ สืบสวนและสอบสวน โดยใช้วิธีการพิเศษตามกฎหมายว่าด้วยการสอบสวนคดีพิเศษ โดยมี อำ� นาจหนา้ ที่ ดังน้ี 1) รับผิดชอบงานเลขานุการของคณะกรรมการตามกฎหมายว่าด้วยการสอบสวนคดีพิเศษ และกฎหมายทเี่ กีย่ วขอ้ ง 2) ป้องกัน ปราบปราม สืบสวน และสอบสวนคดีพิเศษตามกฎหมายว่าด้วยการสอบสวน คดีพิเศษ และตามหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการคดีพิเศษประกาศกําหนด หรือตามมติของ คณะกรรมการคดีพิเศษ ตลอดจนปฏิบัติงานตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา และกฎหมายอนื่ อันเกย่ี วกับความผดิ ทางอาญาที่เปน็ คดีพเิ ศษ 3) ศึกษา รวบรวม จัดระบบ และวิเคราะห์ข้อมูลเพ่ือประโยชน์แก่การปฏิบัติหน้าท่ีของ คณะกรรมการตามกฎหมายวา่ ดว้ ยการสอบสวนคดพี เิ ศษ และเพือ่ ป้องกัน ปราบปราม สืบสวน และสอบสวนคดีพเิ ศษ 4) จัดให้มีการศึกษา อบรม และพัฒนาระบบงานการสืบสวนและสอบสวนคดีพิเศษ การพฒั นาความรแู้ ละการประเมนิ สมรรถภาพการปฏบิ ตั หิ นา้ ทขี่ องขา้ ราชการ พนกั งานราชการ และลูกจ้างของกรม และบุคลากรที่เก่ียวข้อง ไม่ว่าจะมีฐานะเป็นพนักงานสอบสวนคดีพิเศษ หรอื เจ้าหน้าทค่ี ดพี ิเศษหรอื ไม่ 5) ดําเนินการเก่ียวกบั งานกฎหมายและระเบียบทีอ่ ยู่ในอํานาจหน้าทข่ี องกรม และงานอื่น ทเี่ ก่ยี วขอ้ ง 6) ปฏบิ ตั กิ ารอื่นใดตามทกี่ ฎหมายกําหนดใหเ้ ป็นอาํ นาจหน้าทีข่ องกรม หรอื ตามที่รัฐมนตรี หรอื คณะรัฐมนตรีมอบหมาย โทรศพั ท์ : 0 2831 9888 ต่อ 1218 โทรสาร : 0 2975 9888 สายดว่ น : 1202 เวบ็ ไซต์ : www.dsi.go.th 8 12/16/16 1:41 PM Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 8

ดกล้าุ่นมภอ�าำรนกวิจยความยุติธรรม กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน สถาบันนิติวิทยาศาตร์ : Central Institute of Forensic Science มีภารกิจเกี่ยวกับให้บริการตรวจพิสูจน์หลักฐานทางวิทยาศาสตร์และทางการแพทย์ ประกอบ การด�ำเนินคดีอย่างมีมาตรฐาน ภายใต้คณะกรรมการก�ำกับมาตรฐานการให้บริการด้าน นิตวิ ิทยาศาสตร์ โดยมีอำ� นาจหนา้ ทด่ี ังตอ่ ไปน้ี 1) ตรวจพสิ ูจนห์ ลักฐานทางนติ ิวิทยาศาสตร์และทางการแพทยเ์ พอื่ ประกอบการด�ำเนนิ คดี ตามค�ำร้องขอ ให้บริการด้านนิติวิทยาศาสตร์เพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน คุ้มครองและ อ�ำนวยความยุติธรรมแก่เด็กและเยาวชน และการให้บริการเพื่อพิสูจน์ข้อเท็จจริงอย่างหน่ึง อยา่ งใดตามค�ำร้องขอ 2) ส่งเสริมและพัฒนาการใหบ้ ริการด้านนิตวิ ิทยาศาสตรเ์ อกชน 3) พฒั นางานด้านนติ ิวิทยาศาสตรใ์ หเ้ ปน็ ไปตามมาตรฐาน 4) ร่วมมือกับหน่วยงานของรัฐในการท�ำวิจัย เพ่ือพัฒนาก�ำหนดค่าพ้ืนฐานทางด้าน นิติวทิ ยาศาสตร์ 5) เป็นส�ำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการพัฒนาการติดตามคนหาย และการพิสูจน์ ศพนริ นาม (ค.พ.ศ.) โทรศพั ท์ : 0 2142 3491-2 โทรสาร : 0 2143 9068 เว็บไซต์ : www.cifs.moj.go.th Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 9 9 12/16/16 1:41 PM

กดล้าุ่นมภบารริหกาิจรความยุติธรรม กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ : Rights and Liberties Protection Department เป็นหน่วยงานในการส่งเสริม คุ้มครอง และสร้างหลักประกันสิทธิและเสรีภาพตามหลัก สทิ ธมิ นษุ ยชน และใหป้ ระชาชนไดร้ บั ความชว่ ยเหลอื ทางกฎหมาย โดยประชาชนสามารถขอรบั ความช่วยเหลือจากกรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพในเรื่องต่าง ๆ อาทิ กรณีตกเป็นผู้เสียหาย หรือจ�ำเลยในคดีอาญา ถกู ยิง ถกู แทง ถกู ฆ่า ถกู ระเบิด ถกู ข่มขืน หรอื ถูกทำ� ร้ายรา่ งกาย โดยท่ี ตัวเองไม่มีส่วนเก่ียวข้องในการกระท�ำความผิด ตามพระราชบัญญัติค่าตอบแทนผู้เสียหาย และค่าทดแทนและค่าใช้จ่ายแก่จ�ำเลยในคดีอาญา พ.ศ. 2544 และแก้ไขเพ่ิมเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2559 การรับเรื่องราวร้องทุกข์ การให้ค�ำปรึกษาทางกฎหมาย การส่งเสริมสิทธิผู้ต้องหา ในชั้นสอบสวนคดีอาญา มาตรา 134/1 การไกล่เกล่ียข้อพพิ าท การคมุ้ ครองพยานในคดอี าญา ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองพยานในคดีอาญา พ.ศ. 2546 และการส่งเสริมสิทธิและเสรีภาพ และสทิ ธิมนษุ ยชน โทรศพั ท์ : 0 2141 2743 และ 0 2141 2787 โทรสาร : 0 2143 9681 สายดว่ นคมุ้ ครองสทิ ธิและเสรีภาพ : 1111 กด 77 เวบ็ ไซต์ : www.rlpd.go.th 10 12/16/16 1:41 PM Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 10

ดกล้านุ่มบภราิหรการิจความยุติธรรม กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน กรมบังคับคดี : Legal Execution Department มีภารกิจเก่ียวกับการบังคับคดแี พง่ คดลี ม้ ละลาย และการฟ้ืนฟูกจิ การของลกู หนต้ี ามคำ� ส่งั ศาล การชำ� ระบญั ชตี ามคำ� สงั่ ศาล การวางทรพั ย์ การไกลเ่ กลย่ี ขอ้ พพิ าทชนั้ บงั คบั คดี และการประเมนิ ราคาทรัพย์สิน โดยด�ำเนินการยึด อายัด จ�ำหน่ายทรัพย์สิน รวบรวมทรัพย์สินของลูกหนี้ ในคดีล้มละลาย ตลอดจนก�ำกับการฟื้นฟูกิจการของลูกหนี้ เพ่ือให้เจ้าหนี้และผู้มีส่วนได้เสีย ได้รบั การชดใชจ้ ากลกู หนอี้ ยา่ งเป็นธรรม โดยใหม้ ีอำ� นาจหน้าทด่ี ังตอ่ ไปน้ี 1) ดำ� เนินการบงั คับคดแี พง่ ตามค�ำสงั่ ศาล 2) ด�ำเนินการบงั คบั คดลี ม้ ละลายตามคำ� สัง่ ศาล 3) ดำ� เนินการฟ้ืนฟูกจิ การของลูกหนี้ตามค�ำสั่งศาล 4) ด�ำเนนิ การตรวจสอบสทิ ธิทางบญั ชีของผ้มู สี ว่ นได้เสียเพ่ือรบั สว่ นแบง่ จากคดี ตรวจสอบ คา่ ใช้จา่ ย และเรียกเกบ็ คา่ ธรรมเนยี มการบงั คับคดี 5) ชำ� ระบัญชีห้างหุ้นส่วน บรษิ ทั หรือนติ บิ ุคคลในฐานะผชู้ �ำระบญั ชีตามคำ� สง่ั ศาล 6) รับวางทรัพยจ์ ากลกู หนห้ี รอื ผมู้ สี ิทธิวางทรัพย์ 7) ดำ� เนินการประเมินราคาทรพั ย์ 8) ดำ� เนนิ การเกยี่ วกบั การเดนิ หมาย คำ� คคู่ วามหนงั สอื หรอื ประกาศของศาล หรอื หนว่ ยงาน ในสงั กดั กรม 9) ปฏบิ ตั กิ ารอนื่ ใดตามทกี่ ฎหมายกำ� หนดใหเ้ ปน็ อำ� นาจหนา้ ทข่ี องกรม หรอื ตามทก่ี ระทรวง หรือคณะรัฐมนตรมี อบหมาย หรือตามคำ� สั่งศาล โทรศัพท์ : 0 2881 1999 โทรสาร : 0 2433 0801 สายดว่ น : 1111 กด 79 เวบ็ ไซต์ : www.led.go.th Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 11 11 12/16/16 1:41 PM

ดกล้าุ่นมภพาัฒรกนิจาพฤตินิสัย กรมคุมประพฤติ : Department of Probation ดำ� เนนิ การเกย่ี วกบั การแกไ้ ขฟน้ื ฟผู กู้ ระทำ� ผดิ ในชมุ ชน ฟน้ื ฟสู มรรถภาพผตู้ ดิ ยาเสพตดิ ในระบบ บังคับบ�ำบัด และติดตามช่วยเหลือภายหลังปล่อยให้กลับคืนเป็นพลเมืองดีของสังคม รวมทั้ง เสริมสรา้ งการมสี ว่ นรว่ มของครอบครวั ชมุ ชน และภาคเครอื ขา่ ยในการดแู ล แกไ้ ข บำ� บดั ฟน้ื ฟู ผกู้ ระทำ� ผดิ โทรศัพท์ : 0 2141 4749 โทรสาร : 0 2143 8826 สายด่วนกรมคมุ ประพฤติ : 1111 กด 78 เวบ็ ไซต์ www.probation.go.th กรมราชทัณฑ์ : Department of Corrections มภี ารกจิ เกยี่ วกบั การควบคมุ และแกไ้ ขพฒั นาพฤตนิ สิ ยั ผตู้ อ้ งขงั โดยมงุ่ พฒั นาเปน็ องคก์ รพฒั นา ทรัพยากรมนุษย์ เพื่อแก้ไข ฟื้นฟูผู้ต้องขังให้กลับตนเป็นพลเมืองดี มีสุขภาพกายและจิตที่ดี ไม่หวนกลับมากระท�ำผิดซ้�ำ ได้รับการพัฒนาทักษะฝีมือในการประกอบอาชีพท่ีสุจริต และ สามารถด�ำรงชีวติ ในสังคมภายนอกได้อย่างปกติโดยสงั คมใหก้ ารยอมรบั โทรศพั ท์ : 0 2967 2222 โทรสาร : 0 2967 3302 เวบ็ ไซต์ : www.correct.go.th 12 12/16/16 1:41 PM Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 12

ดกล้าุ่นมภพาัฒรกนิจาพฤตินิสัย กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน กรมพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชน : Department of Juvenile Observation and Protection เป็นหน่วยงานของรัฐท่ีปฏิบัติงานด้วยการบริหารงานยุติธรรมของเด็กและเยาวชนในสังกัด กระทรวงยตุ ธิ รรม ทสี่ ง่ เสรมิ การพทิ กั ษ์ คมุ้ ครองสทิ ธแิ ละสวสั ดภิ าพเดก็ และเยาวชน เสรมิ สรา้ ง ความมนั่ คงของสถาบนั ครอบครวั และชมุ ชน โดยใชก้ ระบวนการยตุ ธิ รรมเชงิ สมานฉนั ท์ การหนั เห คดีออกจากกระบวนการยตุ ิธรรม ศกึ ษาและด�ำเนนิ การป้องกัน แก้ไข บ�ำบดั ฟืน้ ฟู พฤติกรรม เด็กและเยาวชนที่เข้าสกู่ ระบวนการยุตธิ รรม เพอ่ื ให้เดก็ และเยาวชนสามารถกลบั ไปอยูร่ ว่ มกบั ครอบครวั และอยใู่ นสงั คมไดอ้ ยา่ งปกตสิ ขุ สามารถรบั ผดิ ชอบตอ่ ตนเอง รบั ผดิ ชอบตอ่ ครอบครวั และสรา้ งเสรมิ ประโยชนต์ ่อสังคมและประเทศชาตไิ ด้ โทรศัพท์ : 0 2141 6473-4 โทรสาร : 0 2143 8471 เว็บไซต์ : www.djop.go.th Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 13 13 12/16/16 1:41 PM

สขึ้น่วนตรรางชตก่อารรัฐในมสนังตกรัดีวก่ารกะาทรรกวงรยะทุตริธวรงรยมุติธรรม ส�ำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปราม ยาเสพติด (ป.ป.ส.) : Office of The Narcotics Control Board ตามกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการส�ำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด กระทรวงยตุ ธิ รรม พ.ศ. 2558 ส�ำนักงาน ป.ป.ส. มีภารกิจเกีย่ วกับการป้องกนั และแกไ้ ขปัญหา ยาเสพติดของประเทศ โดยการเฝ้าระวังการแพร่ระบาดของยาเสพติด ก�ำหนดและปรับ ยุทธศาสตร์การป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดให้เหมาะสมกับสภาพการณ์ บริหารจัดการ เกย่ี วกบั การปอ้ งกนั และแก้ไขปัญหายาเสพติดอยา่ งบูรณาการ กำ� กับ ติดตาม และประเมนิ ผล การดำ� เนนิ งานใหเ้ ปน็ ไปตามยทุ ธศาสตรท์ ก่ี ำ� หนด อำ� นวยการใหม้ กี ารบงั คบั ใชก้ ฎหมายเกยี่ วกบั ยาเสพตดิ การตรวจสอบทรพั ยส์ นิ คดยี าเสพตดิ เปน็ หนว่ ยงานกลางในการรณรงคป์ ระชาสมั พนั ธ์ ต่อตา้ นยาเสพตดิ การประสานความรว่ มมอื กับตา่ งประเทศ การพัฒนาบคุ ลากรข้อมูลวิชาการ เทคโนโลยสี ารสนเทศ รวมทงั้ การเสรมิ สรา้ งความเขม้ แขง็ และสนบั สนนุ ชมุ ชน องคก์ รภาคเอกชน และองค์กรภาคประชาชนในการด�ำเนินงานป้องกันและแก้ไขปญั หายาเสพตดิ โทรศัพท์ : 0 2247 0901-19 โทรสาร : 0 2246 8526, 0 2247 7217 แจง้ เบาะแสยาเสพตดิ สายด่วน : 1386 เวบ็ ไซต์ : www.oncb.go.th 14 12/16/16 1:41 PM Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 14

สารบัญ กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน ตอนท่ี 1 : เจา้ หนี้ชัน้ ดี 20 ตอนท่ี 2 : ทรัพย์สนิ ค�้ำประกันหน ี้ 21 ตอนท่ี 3 : จำ� นองทีด่ ินเป็นหลกั ประกันหน ้ี 22 ตอนที่ 4 : เจ้าหนย้ี ึดโฉนด 23 ตอนท่ี 5 : เมอ่ื บพุ การเี สียชวี ิต 24 ตอนที่ 6 : การตัง้ ผู้จัดการมรดก 25 ตอนที่ 7 : ผู้จัดการมรดกฮุบมรดก 26 ตอนท่ี 8 : เปิดขุมสมบัตเิ จ้าคณุ ป่ ู 27 ตอนท่ี 9 : การทำ� พนิ ัยกรรม 28 ตอนที่ 10 : ทรัพย์มรดกต้องแบ่งให้ใครบา้ ง 29 ตอนที่ 11 : บตุ รนอกสมรส 30 ตอนท่ี 12 : ผจู้ ัดการมรดกต่างด้าว 31 ตอนท่ี 13 : ปิดทุกปัญหาแย่งมรดก 32 ตอนที่ 14 : มรดกบ้านเชา่ 33 ตอนที่ 15 : จดทะเบยี นสมรสซ้อน 34 ตอนท่ี 16 : สามี - ภรรยา ท�ำร้ายร่างกาย 35 ตอนท่ี 17 : หย่อนสมรรถภาพ 36 ตอนท่ี 18 : สามีขโมยเงินภรรยา 37 ตอนที่ 19 : รับหนกี้ ิก๊ 38 ตอนท่ี 20 : นางสาวเสมอ 39 ตอนที่ 21 : รบิ สมบัตลิ กู เนรคุณ 40 ตอนท่ี 22 : ลูกท้ิงแม ่ 41 ตอนท่ี 23 : โทษเดก็ 42 ตอนที่ 24 : งานวัด 43 ตอนที่ 25 : ลกั ทรพั ย์ - ยักยอก 44 ตอนที่ 26 : เจา้ หนป้ี ากเสีย 45 15 Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 15 12/16/16 1:41 PM

กฎหมายไม่ใช่ ตอนที่ 27 : เหล่ยี มเจา้ หน้ี 46 เร่ืองไกลตัว ตอนท่ี 28 : บุคคลลม้ ละลาย 47 อีกต่อไป ตอนที่ 29 : คนรักต้นไม้ 48 16 ตอนที่ 30 : ของคนอ่นื อย่าทำ� ลาย 49 ตอนท่ี 31 : นายประกนั 50 ตอนที่ 32 : โรงน�ำ้ แขง็ สญั ชยั ธารา 51 ตอนที่ 33 : คนดีผคี ุม้ ? 52 ตอนที่ 34 : นายประกนั และพยาน 53 ตอนที่ 35 : สมชายนายประกนั 54 ตอนท่ี 36 : ทนายคนยาก 55 ตอนที่ 37 : กองทุนยุตธิ รรมชว่ ยประชาชน 56 ตอนที่ 38 : แมแ่ ตงสะอ้นื 57 ตอนที่ 39 : คดีแมแ่ ตง 58 ตอนที่ 40 : คมุ้ ครองช่วั คราว 59 ตอนที่ 41 : หอพักหน้าเลือด 60 ตอนท่ี 42 : นกั เลงสุรา 61 ตอนท่ี 43 : รถผยู้ ง่ิ ใหญ ่ 62 ตอนท่ี 44 : โฆษณาเกนิ จริง 63 ตอนท่ี 45 : เสอื ปืนไว 64 ตอนท่ี 46 : ยิงปืนข้นึ ฟ้า 64 ตอนท่ี 47 : ปืนเถือ่ น 65 ตอนที่ 48 : ปืนผดิ มอื 65 ตอนท่ี 49 : พกปนื - ยิงปืน 66 ตอนที่ 50 : แชร ์ 67 ตอนที่ 51 : ข้อหา้ มทา้ วแชร ์ 68 ตอนที่ 52 : 4 วธิ รี บั มือกับแชร์ลม่ 69 ตอนที่ 53 : เจ้ามอื บอลโลก 70 ตอนที่ 54 : เจ้ามอื หวย 71 ตอนท่ี 55 : ขายของออนไลนต์ ้องทำ� อย่างไร 72 Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 16 12/16/16 1:41 PM

ตอนท่ี 56 : ขายตรงจอมต๊ือ 73 กฎหมาย ตอนที่ 57 : ไม่ข้ามถนนในทางมา้ ลายหรอื สะพานลอย 74 สามัญ ตอนท่ี 58 : กระเปา๋ ไม่สุภาพ 75 ตอนท่ี 59 : ซ้อื รถราคาถกู 76 ประจ�ำบ้าน ตอนท่ี 60 : ค่ารอซอ่ มรถ 77 17 ตอนท่ี 61 : รถหายในโรงแรม 78 ตอนที่ 62 : รถหายในหา้ ง 79 ตอนท่ี 63 : รถผ่อนหายแจง้ ความต�ำรวจ ? 80 ตอนท่ี 64 : รถหายต้องผ่อนตอ่ ? 81 ตอนที่ 65 : การขบั รถย้อนศร 82 ตอนที่ 66 : ใส่เกียรว์ ่างลงเขา 83 ตอนที่ 67 : รถฉกุ เฉิน 84 ตอนท่ี 68 : ไม่หลบรถพยาบาล 85 ตอนท่ี 69 : ทีมจกั รยาน 86 ตอนท่ี 70 : จกั รยานไรก้ ระดงิ่ 87 ตอนท่ี 71 : สงครามบนถนน 88 ตอนท่ี 72 : จอดรถบนทางเทา้ 89 ตอนที่ 73 : จอดรถขวางประตูบ้านคนอืน่ 90 ตอนที่ 74 : วธิ ีจดั การกับต้นไม้ของเพ่ือนบา้ นตามกฎหมาย 91 ตอนที่ 75 : 6 ประเภทวันลาของลูกจา้ ง 92 ตอนท่ี 76 : วนั หยุดลูกจ้าง 93 ตอนท่ี 77 : มาสายโดนไล่ออก 94 ตอนท่ี 78 : ลูกจ้างบาดเจ็บ 95 ตอนที่ 79 : นายจ้างยา้ ยโรงงาน 96 ตอนที่ 80 : บริษัทปดิ กิจการ 97 ตอนท่ี 81 : นายจา้ งหัวงู 98 ตอนท่ี 82 : ส่ือลามกอนาจารเด็ก 99 ตอนที่ 83 : กระทำ� อนาจาร 100 ตอนที่ 84 : กระทำ� ช�ำเรายุคใหม ่ 101 Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 17 12/16/16 1:41 PM

ตอนที่ 85 : เปลอื้ งผ้าในบา้ น 102 ตอนท่ี 86 : แทะโลมแอร ์ 103 ตอนท่ี 87 : ส่งิ ทค่ี รูพงึ หลกี เลย่ี ง 1 104 ตอนที่ 88 : สง่ิ ทคี่ รูพึงหลกี เลี่ยง 2 105 ตอนที่ 89 : ส่งิ ทค่ี รูพงึ หลีกเล่ยี ง 3 106 ตอนท่ี 90 : สงิ่ ทคี่ รพู งึ หลีกเลี่ยง 4 107 ตอนที่ 91 : ส่ิงทคี่ รูพึงหลีกเลยี่ ง 5 108 ตอนท่ี 92 : สิ่งท่ีครพู ึงหลกี เลยี่ ง 6 109 ตอนที่ 93 : กราบ 110 ตอนที่ 94 : ไมช่ ว่ ยคนจมนำ�้ 111 กฎหมาย ตอนที่ 95 : ข้าราชการใชข้ องหลวง 112 เป็นเรื่องท่ีต้อง ตอนท่ี 96 : ทจุ รติ คิดโกงชาติมโี ทษถึงประหารชวี ิต 113 รู้นะคะ ตอนที่ 97 : ตำ� รวจ ยดั ขอ้ หาเรียกเงิน 114 ตอนที่ 98 : ติดสนิ บนเจา้ หนา้ ท่ ี 115 ตอนที่ 99 : จบั ได้โดยไม่มีหมาย 116 ตอนท่ี 100 : ตรวจค้นในที่สาธารณะ 117 ตอนท่ี 101 : พญาครฑุ 118 ตอนที่ 102 : ซ้ือทีด่ ิน สปก. 119 ตอนที่ 103 : ตบ ปรบั 500 120 ตอนท่ี 104 : ดวลตบ 121 ตอนที่ 105 : สาดนำ้� กรด 122 ตอนท่ี 106 : พน่ สรี ถดา่ ประจาน 123 ตอนที่ 107 : หนา้ โง ่ 124 ตอนที่ 108 : สงครามน้ำ� ลาย 125 ตอนท่ี 109 : โพสหมน่ิ 126 ตอนที่ 110 : องคป์ ระกอบหมน่ิ ประมาท 127 ตอนที่ 111 : บนั ดาลโทสะ 128 ตอนท่ี 112 : มอมเหลา้ = ประทุษรา้ ย 129 18 Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 18 12/16/16 1:41 PM

กฎหมาย สามัญ 130 ประจ�ำบ้าน ตอนที่ 113 : ปาปารสั ซ่ี ตอนที่ 114 : จุดไฟเผาหญ้า 131 ตอนท่ี 115 : รำ� คาญควนั ไฟ 132 ตอนที่ 116 : พ่นสีกำ� แพง 133 ตอนท่ี 117 : ทิง้ ขยะลงนำ้� 134 ตอนที่ 118 : ถม่ นำ้� ลายเสมหะในทสี่ าธารณะ 134 ตอนที่ 119 : วางของบนทางเทา้ 135 ตอนท่ี 120 : ตน้ ไม้เห่ยี วเฉา 136 ตอนท่ี 121 : นอ้ งหมาอตึ ามถนน เจา้ ของตอ้ งตามเกบ็ 137 ตอนที่ 122 : ทำ� ร้ายวรนุช 138 ตอนที่ 123 : เขตหา้ มเมา 139 ตอนท่ี 124 : ประกันไม่ตรวจสขุ ภพ 140 ตอนท่ี 125 : หมอใจรา้ ย 141 ตอนที่ 126 : บหุ ร่ไี ฟฟา้ 142 ตอนที่ 127 : จีด้ ้วยอาวุธปลอม 143 ตอนที่ 128 : การป้องกันตวั พอสมควรแก่เหต ุ 144 ตอนที่ 129 : ปอ้ งกนั ตัวจากขโมยขึ้นบ้าน 145 ตอนที่ 130 : เรียกคา่ นายหน้า 146 ตอนที่ 131 : คนรักเสียงเพลง 147 ตอนท่ี 132 : เปดิ เพลงในรา้ นอาหาร 148 ตอนท่ี 133 : ความเสยี หายที่ไมใ่ ช่ตวั เงิน 149 ตอนท่ี 134 : คา่ ตกใจ 150 ตอนท่ี 135 : จา่ ยดว้ ยเหรียญ 151 ตอนที่ 136 : นอ้ งหมากัดไก ่ 151 ตอนที่ 137 : ปาหิน 152 ตอนท่ี 138 : หมดุ เดินได้ 153 ตอนท่ี 139 : อ้างเป็นตำ� รวจ 154 ตอนท่ี 140 : เงนิ ในบญั ชหี าย 155 19 Law P2-P19 iPong edit Final1.indd 19 12/16/16 1:41 PM

1ชเจ้ัน้าดหีนี้ ซง่ึ อาจเปน็ จดหมายหรอื หนงั สอื รบั สภาพหนี้ คนไทยเป็นคนใจดีชอบช่วยเหลือ ท่ีลงลายมือชื่อท่าน ลูกหน้ี วนั เวลาทยี่ มื เก้ือกูลกัน โดยเฉพาะในสังคมชนบท กำ� หนดเวลาชำ� ระหน้ี จำ� นวนเงนิ ดอกเบยี้ ซ่ึงเรื่องหน่ึงท่ีคนไทยชอบหยิบย่ืนความ ลงลายมือช่ือท่าน ลูกหน้ี และพยาน ช ่ ว ย เ ห ลื อ ใ ห ้ แ ก ่ กั น ใ น ย า ม ท่ี อี ก ฝ ่ า ย ท่านจะกลายเป็นเจ้าหนี้ชั้นดี สามารถน�ำ เดือดร้อนคือ “เงิน” คนใจดีท่ีให้ยืมเงิน หนังสือสัญญาท่ีว่าไปฟ้องร้องด�ำเนินคดี เรียกว่า “เจ้าหนี้” ส่วนผู้ท่ีเดือดร้อน ในศาลได้ มาหยิบยมื เรยี กว่า “ลกู หน้”ี แตป่ ญั หามกั เกิดข้ึนเม่ือถึงก�ำหนดเวลาช�ำระหนี้แล้ว ท้ังนี้เป็นไปตามประมวลกฎหมายแพ่ง ลูกหนี้ไม่ยอมจ่ายเงินคืน ถ้าท่านให้เงิน และพาณชิ ย์ มาตรา 653 บัญญตั ิวา่ “การ ลูกหนี้ไปเฉย ๆ ท่านย่อมเป็นเจา้ หน้ที ีไ่ มด่ ี กยู้ มื เงนิ กวา่ สองพนั บาทขนึ้ ไปนนั้ ถา้ มไิ ดม้ ี เพราะหากทวงหนี้ไม่ส�ำเร็จ จะไม่สามารถ หลักฐานแห่งการกู้ยืมเป็นหนังสืออย่างใด ฟ้องร้องด�ำเนนิ คดใี ด ๆ ได้ อย่างหนึ่งลงลายมือช่ือผู้ยืมเป็นส�ำคัญจะ ฟอ้ งร้องให้บังคับคดหี าไดไ้ ม่” แตห่ ากทา่ นใหก้ ยู้ มื เงนิ เกนิ 2,000 บาท และมีการบันทึกหลักฐานไว้เป็นหนังสือ ที่ส�ำคัญควรถ่ายส�ำเนาบัตรประชาชน ลูกหนี้ไว้ด้วยเพราะเลขที่บัตรประชาชน จะช่วยให้ทนายตามสืบทะเบียนบ้าน ในกรณีลูกหน้ีเปล่ียนชื่อหนีจะท�ำให้ตาม ลกู หนจี้ นเจอ ขอส�ำเนา ครับ บัตรประชาชน ด้วยนะ 20 12/16/16 1:17 PM Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 20

2 ทรัพย์สิน เอา กฎหมาย ค้�ำประกันหน้ี มอเตอร์ไซค์ สามัญ มาค้�ำประกัน ประจ�ำบ้าน ครับ หลังจากท่ีท่านให้ลูกหนี้หยิบยืมเงิน ทรัพย์สินนั้นให้ท่านรักษาไว้หรือที่เรียกว่า และท�ำสัญญาเป็นหนังสือพร้อมกับส�ำเนา “จ�ำน�ำ” จะสัญญากันแต่เพียงวาจาไม่ได้ บัตรประชาชนของลูกหนี้ไว้เรียบร้อยแล้ว เท่าน้ีท่านก็อุ่นใจได้ว่าหน้ีของท่านจะ แต่ต่อมาลูกหนี้ไม่มีเงินช�ำระหน้ีจะท�ำ ไ ม ่ สู ญ ห รื อ ต ้ อ ง ไ ป ไ ล ่ ต า ม ยึ ด ท รั พ ย ์ อยา่ งไร ถา้ ใหท้ นายฟอ้ งชนะคดแี ลว้ ลกู หนี้ มาช�ำระหนี้ในภายหลังให้เหนื่อย เพราะ จะมีทรัพย์ให้ยึดหรือไม่ กรณีน้ี ในเวลา ท่านมีสถานะเป็นเจ้าหนี้มีประกัน ซ่ึงจะ ท่ีลูกหน้ีมายืมเงิน นอกจากมีสัญญาเป็น มีสิทธิได้รับช�ำระหนก้ี ่อนเจ้าหน้ีทัว่ ไป หนังสือและมีส�ำเนาบัตรประชาชนแล้ว ถ้าลูกหนี้มีทรัพย์สินท่ีเคลื่อนที่ไปไหน ทั้งน้ีเป็นไปตามประมวลกฎหมายแพ่ง มาไหนได้ เชน่ สรอ้ ย แหวน เครอื่ งใชไ้ ฟฟา้ และพาณชิ ย์ มาตรา 747 บัญญตั ิวา่ อนั ว่า นาฬกิ าขอ้ มอื ไปจนถงึ รถยนต์ ทา่ นสามารถ จํ า นํ า นั้ น คื อ สั ญ ญ า ซ่ึ ง บุ ค ค ล ค น ห น่ึ ง น�ำทรัพย์สินนั้นมาประกันการช�ำระหนี้ได้ เรียกว่าผู้จํานํา ส่งมอบสังหาริมทรัพย์ โดยต้องตกลงกันเองต่างหากจากการ ส่ิงหนึ่งให้แก่บุคคลอีกคนหน่ึง เรียกว่า กู้ยืมเงิน ท่ีส�ำคัญท่ีสุดลูกหนี้ต้องส่งมอบ ผรู้ บั จาํ นํา เพือ่ เป็นประกนั การชําระหนี้ 21 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 21 12/16/16 1:17 PM

3 ปเจป�ำร็นนะกหอัลนงทักหี่ดนินี้ การจ�ำนองคือหลักประกันหนี้ช้ันเยี่ยม ต่อให้ลูกหน้ีขายที่ดินที่จ�ำนอง เจ้าหนี้ ก็ตามไปบังคับยึดมาช�ำระหน้ีได้และท่ีดิน คือทรัพย์สินที่มีแต่ราคาจะเพิ่มข้ึน เหตุน้ี ท่านจึงกลายเป็นเจ้าหนี้ช้ันเยี่ยม ม่ันคง ปลอดภยั ทส่ี ุด ท้ังน้ีเป็นไปตามประมวลกฎหมายแพ่ง และพาณิชย์ มาตรา 702 ที่บัญญัติไว้ว่า การจํานองนั้นคือสัญญาซ่ึงบุคคลคนหน่ึง เรยี กวา่ ผจู้ าํ นองเอาทรพั ยส์ นิ ตราไวแ้ กบ่ คุ คล อีกคนหนึ่งเรียกว่าผู้รับจํานองเป็นประกัน การชําระหนี้ โดยไม่ส่งมอบทรัพย์สินนั้น ให้แก่ผู้รับจํานอง และตามประมวล กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 714 ท่ีบัญญัติให้การจ�ำนองอสังหาริมทรัพย์ ตอ้ งจดทะเบยี นต่อพนักงานเจ้าหนา้ ที่ ในกรณที ม่ี กี ารใหย้ มื เงนิ เปน็ จำ� นวนมาก ในระดับร้อยล้านหรือพันล้าน การจะน�ำ ทรัพย์สินของลูกหนี้ เช่น แหวน นาฬิกา คงมีมูลค่าไม่พอช�ำระหน้ี ทั้งน้ีในการให้ กู้ยืมเงินในจ�ำนวนมากนั้น นอกจากจะ ต้องมีหนังสือสัญญากู้ยืมเงินแล้ว ยังต้อง ให้ลูกหนี้น�ำเอาอสังหาริมทรัพย์ เช่น ท่ีดินมาจ�ำนองประกันหนี้โดยต้องน�ำ โฉนดไปจดทะเบียนจ�ำนองต่อพนักงาน เจ้าหน้าที่ที่อ�ำเภอ หรือส�ำนักงานท่ีดิน เมอ่ื มที ด่ี นิ ของลกู หนม้ี าเปน็ หลกั ประกนั แลว้ เจา้ หนก้ี ส็ ามารถเบาใจไดว้ า่ หนจ้ี ะไมส่ ญู เปลา่ 22 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 22 12/16/16 1:17 PM

4 ยเจึด้าโหฉนน้ีด กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน การท�ำสัญญากู้ยืมเงินที่มีการท�ำ ไม่ได้มีผลเป็นการ “จ�ำนอง” ซึ่งลูกหน้ี หนังสือสัญญาลงลายมือชื่อทั้งสองฝ่าย อาจไปขอออกโฉนดใหมไ่ ด้ และโฉนดทดี่ นิ ทั้งผู้ให้ยืมและผู้ยืมซึ่งหนังสือสัญญาน้ี ไม่ได้มีมูลค่าทางเศรษฐกิจใด ๆ ท่ีจะยึด จะเขียนใส่กระดาษธรรมดาก็ไม่มีปัญหา มาช�ำระหน้ีได้ ดังน้ันอย่าลืมน�ำโฉนด ประการใด และหากเจา้ หนนี้ ำ� เอาทด่ี นิ ของ ไปจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ลกู หนม้ี าจดจำ� นอง ซง่ึ ถา้ ลกู หนไี้ มช่ ำ� ระหนี้ มิเช่นนั้นจะเป็นเพียง “จ�ำน�ำโฉนด” ตามก�ำหนด ก็สามารถยึดท่ีดินแทนการ น่ันเอง เพราะโฉนดท่ีดินคือกระดาษ ช�ำระหนี้ได้ แต่หากลูกหนี้น�ำเอาแต่โฉนด ไม่ใชอ่ สังหาริมทรัพย์อนั จะจ�ำนองได้ ท่ีดินมาให้เจ้าหน้ียึดไว้เท่าน้ัน กรณีนี้หาก เจ้าหน้ีท�ำเพียงหนังสือสัญญากู้ยืมเงิน ท้ังนี้เป็นไปตามประมวลกฎหมายแพ่ง และรับโฉนดท่ีดินไว้แต่ไม่ได้จดทะเบียน และพาณิชย์ มาตรา 139 บัญญัติว่า ต่อพนักงานเจ้าหน้าท่ี จะมีผลเท่ากับ อสังหาริมทรัพย์หมายความว่าท่ีดิน การ “จ�ำน�ำโฉนด” ซึ่งเป็นเพียงเอกสาร และทรัพย์อันติดอยู่กับท่ีดิน มีลักษณะ แสดงกรรมสิทธ์ิในท่ีดินของลูกหนี้เท่านั้น เป็นการถาวรหรือประกอบเป็นอันเดียว กับท่ีดินน้ัน และหมายความรวมถึง ทรัพยสิทธิอันเกี่ยวกับท่ีดินหรือทรัพย์ อั น ติ ด อ ยู ่ กั บ ที่ ดิ น ห รื อ ป ร ะ ก อ บ เ ป ็ น อนั เดียวกับท่ีดนิ นัน้ ดว้ ย 23 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 23 12/16/16 1:17 PM

5 เเสมีย่ือชบีวุพิตการี มาตรา 1711 กระท�ำโดยพินัยกรรมหรือ เกิดแก่เจ็บตายเป็นเรื่องธรรมชาติ ค�ำส่ังศาล โดยปกติผู้จัดการมรดกมักเป็น ที่ทุกคนต้องเจอ ซ่ึงเมื่อตายลงผู้วายชนม์ สามีหรือภรรยาของผู้ตาย หรือพ่ีคนโต ท่ีสะสมทรัพย์สมบัติไว้เม่ือคร้ังยังมีชีวิต ท่ีน้อง ๆ เชื่อถือ เมื่อจัดงานศพเสร็จ จะกลายเป็นเจ้ามรดก โดยกระบวนการ เรียบร้อย ก็ถึงเวลาที่ทรัพย์สินจะถูกแบ่ง จากน้ี หากเจ้ามรดกไม่ได้ท�ำพินัยกรรม การมผี จู้ ดั การมรดกจงึ สำ� คญั เพราะประกนั หรือท�ำพินัยกรรมแต่ไม่ได้ระบุผู้จัดการ ได้ว่า จะไม่เกิดความวุ่นวายขยายผลเป็น มรดกไว้ นอกจากลูกเมียจะต้องขอออก คดีฆาตกรรม ส่วนการตั้งผู้จัดการมรดก ใบมรณบัตรแล้วยังต้องจัดการมรดกของ จะท�ำอยา่ งไร โปรดตดิ ตามตอนตอ่ ไป เจ้ามรดกอีกด้วย ซึ่งล�ำดับแรกของการ จัดการมรดกคือ การตั้งผู้จัดการมรดก อย่าลืมขอ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ใบมรณบัตร และจัดการเร่ือง มรดกด้วยนะ 24 12/16/16 1:17 PM Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 24

6 ผกาู้จรัดตก้ังารมรดก กฎหมาย ขอตั้ง สามัญ ผู้จัดการ มรดกครับ ประจ�ำบ้าน การเป็นผู้จัดการมรดกน้ัน จะกระท�ำ ของท่านและเจ้ามรดก ใบสูติบัตร หรือ โดยพินัยกรรม แต่ถ้าพินัยกรรมไม่ระบุไว้ ทะเบียนสมรสที่แสดงความเก่ียวพัน กท็ ำ� โดยคำ� สงั่ ศาล ทงั้ นเี้ ปน็ ไปตามประมวล ของทา่ นกับเจา้ มรดก กฎหมายแพ่งและพาณชิ ย์ มาตรา 1713 นอกจากนยี้ งั ตอ้ งเตรยี มหลกั ฐานแสดง ในทางปฎิบัติทายาทจะต้องย่ืนค�ำร้อง ทรัพย์สินของเจา้ มรดก เช่น บัญชเี งินฝาก ตอ่ ศาล โดยอาจยืน่ เองหรือให้ทนายยื่นให้ โฉนดทดี่ นิ รายชอื่ วงศว์ านวา่ นเครอื ทม่ี สี ทิ ธิ โดยมีเอกสารใบมรณบัตร ทะเบียนบ้าน ในมรดก และหนังสือยินยอมของทายาท ของทา่ นและเจา้ มรดก สำ� เนาบตั รประชาชน คนอื่น ๆ เช่น พ่ีน้องของผู้ย่ืนค�ำร้องเป็น ผู้จัดการมรดก ในกรณีไม่ให้ความยินยอม ศาลจะเรียกทายาทมาตกลงกันอีกครั้ง ซงึ่ กระบวนการกวา่ ศาลจะสงั่ ใชร้ ะยะเวลา ราว 1 เดอื น 25 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 25 12/16/16 4:13 PM

7 ผฮุบู้จมัดรกดากรมรดก ติดคุก เพราะ ฮุบมรดก ในบางกรณีอาจพบว่า ผู้จัดการมรดก จัดการทรัพย์สินของผู้อ่ืน หรือทรัพย์สิน ไม่แบ่งทรัพย์มรดกให้แก่ทายาท บางที ซ่งึ ผ้อู ่นื เป็นเจา้ ของรวมอยูด่ ว้ ย กระทำ� ผดิ อาจฮุบมรดกเป็นของตัวเอง บางทีก็สมรู้ หน้าทขี่ องตนด้วยประการใด ๆ โดยทจุ รติ ร่วมคิดโอนมรดกไปให้คนอ่ืน การกระท�ำ จนเป็นเหตุให้เกิดความเสียหายแก่ ดังกล่าวไม่ใช่แค่เรื่องทางแพ่งอย่างเดียว ประโยชน์ ในลักษณะที่เป็นทรัพย์สิน แต่ยังเป็นการกระท�ำผิดทางอาญาอีกด้วย ของผู้นั้น ต้องระวางโทษจ�ำคุกไม่เกิน โดยประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 353 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 6,000 บาท หรือ บัญญัติไว้ว่า ผู้ใดได้รับมอบหมายให้ ทัง้ จำ� ทั้งปรบั 26 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 26 12/16/16 1:17 PM

8 เเจป้าิดคขุณุมสปมู่ บัติ กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน เจ้าคุณปู่ผู้ล่วงลับเป็นคหบดีซ่ึงมี ยึดเน้ือความตามพินัยกรรมเป็นหลัก ทรัพย์สินเป็นจ�ำนวนมาก ผู้จัดการมรดก ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ท่ีตั้งข้ึนมีหน้าท่ีแบ่งทรัพย์สินเหล่าน้ี มาตรา 1651 ซงึ่ พนิ ยั กรรมเขยี นไวอ้ ยา่ งไร ให้แก่ทายาททุกคน แต่ต่อมาปรากฏว่า ต้องจัดการไปตามน้ัน แม้บางคร้ังทายาท นายอ�ำเภอได้น�ำพินัยกรรมของเจ้าคุณปู่ อาจไมไ่ ดร้ บั อะไรเลยกไ็ ด้ โดยเฉพาะทายาท ซง่ึ ระบใุ หบ้ คุ คลนอกวงศว์ านทายาทรว่ มรบั อกตัญญูที่อาจถูกตัดออกจากกองมรดก มรดกด้วย นอกจากนี้เจ้าคุณปู่ยังยกท่ีดิน ด้วยพินัยกรรม ซึ่งเรียกว่าพินัยกรรม หลายสิบไร่ถวายวัดอีกด้วย ส่งผลให้ ตัดมรดก หมายความว่า ถ้าเจ้ามรดก เครือญาติต่างไม่พึงพอใจแต่ก็ไม่ขัดความ ท�ำพินัยกรรมจึงไม่ต้องไปดูเรื่องทายาท ประสงค์ของเจ้าคุณปู่ จึงได้ให้ผู้จัดการ ให้ด�ำเนินการตามเนื้อความที่ปรากฏ มรดกด�ำเนินการ ท้ังนี้ในกรณีท่ีเจ้ามรดก ในพินัยกรรม ส่วนพินัยกรรมท�ำอย่างไร ท�ำพินัยกรรมไว้ ผู้จัดการมรดกจะต้อง มีก่ีแบบน้นั ตดิ ตามไดใ้ นตอนต่อไป ผมท�ำตาม ตรวจสอบ พินัยกรรม เอกสาร ได้ครับ นะครับ Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 27 27 12/16/16 1:17 PM

9 กพาินรัยทก�ำรรม เพราะอายมุ ากไปจบั มอื เขยี นบา้ งซง่ึ เจา้ มรดก ห ลั ง จ า ก ท ่ า น เ จ ้ า คุ ณ ถึ ง แ ก ่ ก ร ร ม อาจป้องกันข้อโต้แย้งดังกล่าว โดยการ ทรัพย์ศฤงคารของท่านถูกแบ่งสรรอย่าง ท� ำ พิ นั ย ก ร ร ม เ ป ็ น เ อ ก ส า ร ฝ ่ า ย เ มื อ ง เป็นธรรม ไร้ข้อโต้แย้ง ท้ังเรื่องลายมือ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ชอื่ ปลอม และสตสิ มั ปชญั ญะ ปกตแิ มจ้ ะทำ� มาตรา 1658 โดยท�ำพินัยกรรมต่อหน้า พินัยกรรมแล้ว แต่ในพินัยกรรมบางอย่าง นายอ�ำเภอและลงลายมือช่ือนายอ�ำเภอ มีช่องโหว่ในภายหลังให้โต้แย้งได้ เช่น หรือพินัยกรรมท�ำเป็นเอกสารลับ ตาม พินัยกรรมแบบธรรมดา ที่ท�ำกันเองเป็น ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณชิ ย์ มาตรา หนังสือกับพยานสองคน ตามประมวล 1660 โดยจะต้องเขียนพินัยกรรมเอง กฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1656 หรืออาจไม่จ�ำเป็นต้องเขียนพินัยกรรมเอง และพนิ ยั กรรมแบบเขยี นเอง ตามประมวล แต่ให้ผู้อ่ืนเขียนให้แล้วผู้ท�ำพินัยกรรม กฎหมายแพง่ และพาณิชย์ มาตรา 1657 เป็นผู้ลงลายมือชื่อ พร้อมใส่ซองปิดผนึก มีการลงตราประทับ และลายมือชื่อ สองแบบนฝี้ า่ ยผไู้ มห่ วงั ดจี ะสวู้ า่ ลายมอื นายอ�ำเภอที่ซอง เพ่ือป้องกันความลับ ชื่อปลอมบ้าง หรือเจ้ามรดกขาดสติ รั่วไหล ซึ่งพินัยกรรมแบบเอกสารลับจะมี ช่องโหว่น้อยที่สุด แต่ในความเป็นจริง พินัยกรรมแบบฝ่ายเมืองเป็นที่นิยมท�ำกัน มากทส่ี ดุ (อา้ งองิ www.vicharkarn.com) 28 12/16/16 1:17 PM Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 28

10 ตทใคร้อรัพงบแย้าบ์มง่งรใดหก้ กฎหมาย มรดก สามัญ แบ่งตาม กฎหมายครับ ประจ�ำบ้าน ตามีเป็นชาวบ้านมีเรือกสวนไร่นา กฎหมายและบตุ รนอกกฎหมายทเ่ี จา้ มรดก มากมาย ต่อมาเม่ือตามีเสียชีวิต แต่ไม่ได้ จดทะเบียนรับรองบุตร 2. บิดามารดา ทำ� พนิ ยั กรรมแบง่ ทรพั ยส์ มบตั ทิ มี่ อี ยอู่ ยา่ ง 3. พน่ี อ้ งพอ่ แมเ่ ดยี วกนั 4. พนี่ อ้ งพอ่ หรอื แม่ มากมายไว้ จนเกิดเป็นปัญหาการแย่งชิง เดยี วกนั 5. ปยู่ ่าตายาย 6. ลงุ ป้านา้ อา มรดก บตุ รสาวของตามจี งึ หาทนายมาช่วย จัดการมรดก ซึ่งในการแบ่งทรัพย์มรดก 3) อย่างไรก็ตาม ทายาททั้ง 6 กลุ่ม ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ไมม่ สี ทิ ธิรบั มรดกทุกคน โดยล�ำดับการรับ มาตรา 1632-1638 มหี ลกั การ ดังน้ี มรดกนั้นญาติสนิทคือบุตรธิดาหรือบิดา มารดาในกลมุ่ ท่ี1และ2จะไดร้ บั มรดกกอ่ น 1) ต้องดูว่าเจ้ามรดกมีภรรยาท่ีจด และญาติล�ำดับอ่ืนจะถูกตัดไม่ให้รับมรดก ทะเบียนสมรสหรือไม่ ถ้ามีต้องแบ่งให้ เรียกหลักการนี้ว่า ญาติสนิทตัดญาติห่าง สว่ นภรรยานอกสมรสหรอื เมยี นอ้ ยไมม่ สี ทิ ธิ หากตามีไม่มีบุตรธิดา ไม่มีบิดามารดา พี่น้องพ่อแม่เดียวกันจะได้รับมรดก 2) นอกจากภรรยาทจี่ ดทะเบยี นสมรส แต่ญาติในล�ำดับถัดไปก็หมดสิทธิ โดยจะ บุคคลต่อไปน้ีอาจมีสิทธิได้รับมรดก เป็นเชน่ น้ีไปเรือ่ ย ๆ เราเรียกบุคคลกลุ่มน้ีว่า ทายาทโดยธรรม ซงึ่ มี 6 ลำ� ดบั ดงั นี้ 1. บตุ รธดิ าโดยชอบดว้ ย 29 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 29 12/16/16 1:17 PM

11บนุตอรกสมรส โดยทั่วไปหากสามีภรรยาจดทะเบียน จากหญงิ ทไ่ี มไ่ ดจ้ ดทะเบยี นสมรสเปน็ บตุ ร สมรสกัน บุตรที่เกิดมาจะเป็นบุตรที่ชอบ ของตน หรือบิดาให้ใช้นามสกุล ส่งเสีย ด้วยกฎหมายของคนทั้งสอง แต่ถ้าไม่ได้ ให้เรียนหนังสือ ซ่ึงต่อมาบิดาท่ีไม่ชอบ จดทะเบยี นสมรสกนั จะเปน็ บตุ รนอกสมรส ด้วยกฎหมายถึงแก่ความตาย เด็กก็จะมี ซึ่งหมายถึงบุตรที่เกิดจากสามีภรรยา สิทธิได้รับมรดกในฐานะทายาทโดยธรรม ท่ีอยู่กินด้วยกันโดยไม่ได้จดทะเบียน ของบิดาได้ ทั้งน้ีตามประมวลกฎหมาย สมรส เด็กที่เกิดมาตามกฎหมายถือว่า แพง่ และพาณิชย์ มาตรา 1627 บญั ญตั วิ า่ เป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายของหญิง บุตรนอกกฎหมายท่ีบิดาได้รับรองแล้ว ซงึ่ เป็นมารดาเท่านัน้ แต่เปน็ บุตรทีไ่ มช่ อบ และบุตรบุญธรรมนั้นให้ถือว่าเป็นผู้สืบ ด้วยกฎหมายของบิดา ถ้าหากบิดาที่ สนั ดานเหมอื นกบั บตุ รทช่ี อบดว้ ยกฎหมาย ไม่ชอบด้วยกฎหมายน้ันให้การอุปการะ ตามความหมายแห่งประมวลกฎหมายนี้ เลี้ยงดู แสดงออกโดยเปิดเผยว่าเด็กท่ีเกิด จงึ มีสทิ ธิรับมรดกไดน้ ั่นเอง 30 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 30 12/16/16 1:17 PM

12 มผรู้จดัดกกตา่ารงด้าว กฎหมาย คนต่างด้าว สามัญ ก็เป็นผู้จัดการ มรดกได้ครับ ประจ�ำบ้าน มีหลายคู่ที่แต่งงานกับคนต่างชาติ ที่ 626/2541 ยังเคยตัดสินว่าแม้จะเป็น เม่ือผู้นั้นตายลงสามีหรือภรรยาท่ีเป็น บุคคลต่างด้าวแต่ก็ไม่เป็นบุคคลต้องห้าม คนต่างด้าวสามารถยื่นขอจัดการมรดก ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ได้หรือไม่ ? ตามประมวลกฎหมายแพ่ง มาตรา 1718 ทจี่ ะจัดการมรดกของผู้ตาย และพาณิชย์ มาตรา 1718 บัญญัติไว้ว่า การเป็นบุคคลต่างด้าวหาเป็นอุปสรรค บุคคลต่อไปน้ีจะเป็นผู้จัดการมรดกไม่ได้ ในการจดั การมรดกของผตู้ ายแตอ่ ยา่ งใดไม่ 1) ผู้ซึ่งยังไม่บรรลุนิติภาวะ 2) บุคคล เม่ือผู้ร้องเป็นภรรยาที่ชอบด้วยกฎหมาย วิกลจริตหรือบุคคลซ่ึงศาลส่ังให้เป็น ของผู้ตายจึงมีความเหมาะสมที่จะเป็น ผเู้ สมือนไรค้ วามสามารถ 3) บุคคลซง่ึ ศาล ผู้จัดการมรดกของผู้ตายร่วมกับผู้คัดค้าน สงั่ ใหเ้ ปน็ คนลม้ ละลาย ดงั นนั้ ตามหลกั การ ซึง่ เปน็ บุตรของผู้ตายได้ ดังกล่าวไม่ได้ห้ามคนต่างด้าวเป็นผู้จัดการ มรดก นอกจากน้ีในค�ำพิพากษาศาลฎีกา สรุปได้ว่าบุคคลต่างด้าวเป็นผู้จัดการ มรดกได้ 31 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 31 12/16/16 4:13 PM

13 ปแปยัิญด่งทมหุกราดก ตั้งผู้จัดการมรดกต่อศาล การแย่งมรดกเป็นปัญหาท่ีสร้างความ ท�ำพินัยกรรมเพื่อความชัดเจน แตกแยกในครอบครัวได้มากที่สุด ซ่ึงวิธี ป้องกันปญั หาให้เกิดน้อยท่ีสดุ สามารถสรุป บันทึกภาพและเสียง ไดด้ ังนี้ หากไม่มีพินัยกรรม ภรรยาท่ีจดทะเบียนมีสิทธิได้รับมรดก 1) เมื่อเจ้ามรดกเสียชีวิตต้องมีการตั้ง ผู้จัดการมรดกต่อศาล ซ่ึงมีระยะเวลารอ คำ� สงั่ ศาลประมาณ 1 เดือน 2) เจา้ มรดกควรทำ� พนิ ยั กรรมเพอ่ื ความ ชดั เจน หากมีปญั หาฟ้องร้องกันในภายหลัง โดยเฉพาะพนิ ยั กรรมฝา่ ยเมอื งซงึ่ เปน็ ทนี่ ยิ ม ทสี่ ดุ 3) การบันทึกภาพและเสียงของ เจ้ามรดกว่าท�ำพินัยกรรมไว้จริงและมี สติสมั ปชัญญะสมบูรณ์ จะชว่ ยใหก้ ารนำ� สืบ งา่ ยมากยง่ิ ขน้ึ 4) หากไมม่ พี นิ ยั กรรม การรบั มรดกเปน็ ไปตามหลักการ “ญาติสนิทตัดญาติห่าง” และภรรยาท่ีจดทะเบียนมีสิทธิได้รับมรดก ภรรยานอกสมรสไม่มีสิทธิในทรัพย์มรดก นอกจากจะขอใหเ้ จา้ มรดกยกใหก้ อ่ นเสยี ชวี ติ บตุ รของภรรยานอกสมรสกไ็ มม่ สี ทิ ธริ บั มรดก เว้นแต่เจ้ามรดกจะจดทะเบียนรับรองบุตร หรือเป็นบุตรท่ีเจ้ามรดกให้การรับรองโดย พฤติการณ์และบุตรบุญธรรมก็เป็นผู้มีสิทธิ ได้รับมรดกเช่นกัน ซึ่งเป็นไปตามประมวล กฎหมายแพง่ และพาณชิ ย์ มาตรา 1627 32 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 32 12/16/16 1:17 PM

14 มบ้ารนดเกช่า กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน หลายครอบครัวพักอาศัยในบ้านเช่า จะให้ค่าเช่าเพ่ือการน้ัน และมาตรา 544 ซงึ่ อยกู่ นั มายาวนานหลายรนุ่ หากเจา้ ของบา้ น ทรัพย์สินซ่ึงเช่านั้นผู้เช่าจะให้เช่าช่วง ใจดีให้ต่อสัญญาเช่า ยามท่ีผู้เช่าเสียชีวิต หรือโอนสิทธิของตนอันมีในทรัพย์สินนั้น ลูกหลานก็คงไม่เป็นไร แต่ถ้าไม่ต่อสัญญา ไม่ว่าทั้งหมดหรือแต่บางส่วนให้แก่บุคคล เช่าให้ ลูกหลานต้องย้ายออกหรือไม่นั้น ภายนอก ท่านว่าหาอาจท�ำได้ไม่ เว้นแต่ กรณนี ้ีจะตอ้ งมาดูวา่ สญั ญาเช่าเป็นมรดก จะไดต้ กลงกนั ไวเ้ ปน็ อยา่ งอนื่ ในสญั ญาเชา่ ตกทอดได้หรือไม่ จากตัวบทท้ังสองมาตรา อาจสรุปได้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและ ว่าสัญญาเช่าเป็นการตกลงกันเฉพาะตัว พาณิชย์ มาตรา 537 บญั ญตั ิไวว้ ่า อนั ว่า ระหว่างผู้เช่ากับผู้ให้เช่า เมื่อผู้เช่าตายไป เ ช ่ า ท รั พ ย ์ สิ น นั้ น คื อ สั ญ ญ า ซ่ึ ง บุ ค ค ล สิทธิดังกล่าวจึงไม่ใช่สิทธิของบุคคลอ่ืน คนหน่ึงเรียกว่าผู้ให้เช่าตกลงให้บุคคล นอกสัญญา เชน่ ลูกหลาน เป็นตน้ อีกคนหน่ึงเรียกว่าผู้เช่าได้ใช้หรือได้รับ ประโยชน์ในทรัพย์สินอย่างใดอย่างหนึ่ง ดงั นน้ั เมอื่ สญั ญาเชา่ เปน็ สทิ ธเิ ฉพาะตวั ชั่วระยะเวลาอันมีจ�ำกัด และผู้เช่าตกลง ของผู้เช่า หากผู้เช่าตายสัญญาเช่าย่อม ระงับไปไม่เปน็ มรดกตกทอดไปยงั ทายาท 33 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 33 12/16/16 1:17 PM

15 จสดมรทสะเซบ้อียนน กรณีบุคคลเจ้าชู้บางท่านอาจนิยม ขอ้ ความอนั เปน็ เทจ็ ตามประมวลกฎหมาย การจดทะเบียนสมรสซ้อน ซึ่งการตีตรา อาญา มาตรา 137 ซึ่งบัญญัติไว้ว่า ผู้ใด ซ�้ำซ้อนน้ีไม่ใช่เพียงท�ำให้การตีตราเป็น แจ้งข้อความอันเป็นเท็จแก่เจ้าพนักงาน โมฆะเท่าน้ัน แต่ยังเป็นการแจ้งข้อความ ซ่ึงอาจท�ำให้ผู้อ่ืนหรือประชาชนเสียหาย อันเป็นเท็จแก่เจ้าพนักงานและอาจท�ำให้ ตอ้ งระวางโทษจำ� คกุ ไม่เกิน 6 เดอื น หรือ ผู้อื่นเสียหาย ซึ่งอาจมีความผิดฐานแจ้ง ปรับไม่เกิน 1,000 บาท หรือทั้งจ�ำทง้ั ปรบั 34 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 34 12/16/16 1:17 PM

16 สท�ำารม้าี-ยภรร่ารงยกาาย กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน การท�ำร้ายร่างกายของกันและกัน ฐานกระท�ำความรุนแรงในครอบครัว ตอ้ ง ระหว่างสามีและภรรยา ถือเป็น “ความ ระวางโทษจ�ำคุกไมเ่ กนิ 6 เดอื น หรือปรับ รุนแรงในครอบครัว” ตามพระราชบญั ญตั ิ ไมเ่ กนิ 6,000 บาท หรือทัง้ จ�ำท้ังปรบั คุ้มครองผู้ถูกกระท�ำด้วยความรุนแรง ในครอบครัว พ.ศ. 2550 มาตรา 3 โดยสรุป คือ กฎหมายห้ามบุคคลใด หมายความว่า การกระท�ำใด ๆ โดยมุ่ง ใช้ความรุนแรงกับสมาชิกในครอบครัว ประสงคเ์ กดิ อนั ตรายแกร่ า่ งกาย จติ ใจ หรอื ซ่ึงจะมีความผิดฐานกระท�ำความรุนแรง สขุ ภาพ หรือกระทำ� โดยเจตนาในลกั ษณะ ในครอบครัว จ�ำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือ ที่นา่ จะก่อใหเ้ กดิ อันตรายแกร่ า่ งกายจติ ใจ ปรับไมเ่ กิน 6,000 บาท หรอื ทง้ั จำ� ท้ังปรบั หรือสุขภาพของบุคคลในครอบครัว หรือ โดยความผิดข้อหานี้สามารถยอมความ บงั คบั หรอื ใชอ้ ำ� นาจครอบงำ� ผดิ คลองธรรม กนั ได้และมีอายุความ 3 เดอื น นับแต่ผถู้ กู ให้บุคคลในครอบครัวต้องกระท�ำการ กระทำ� ดว้ ยความรนุ แรงในครอบครวั อยใู่ น ไม่กระท�ำการ หรือยอมรับการกระท�ำ วิสัยและมีโอกาสที่จะแจ้งความหรือ อย่างหนึ่งอย่างใดโดยมิชอบ แต่ไม่รวม ร้องทุกข์ได้ ซึ่งเป็นไปตามมาตรา 7 แห่ง ถึงการกระท�ำโดยประมาท ส่วน “บุคคล พระราชบญั ญัติดังกล่าว ในครอบครัว” หมายความว่า คู่สมรส คู่สมรสเดิม ผู้ที่อยู่กินหรือเคยอยู่กินฉัน 35 สามีภรรยาโดยมิได้จดทะเบียนสมรส บุตร บุตรบุญธรรม สมาชิกในครอบครัว รวมทั้งบุคคลใด ๆ ที่ต้องพ่ึงพาอาศัยและ อยู่ในครัวเรือนเดียวกัน และในมาตรา 4 ยังบัญญัติว่าผู้ใดกระท�ำการอันเป็นความ รุนแรงในครอบครัว ผู้นั้นกระท�ำความผิด Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 35 12/16/16 1:17 PM

17 หสมยร่อรนถภาพ สภาพสงั คมในปจั จบุ นั สง่ ผลใหห้ ลาย ๆ กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1516 ท่านมภี าวะเครยี ด ด่มื เหล้า สบู บหุ ร่ี และ (10) บัญญัติไว้ว่าสามีหรือภรรยามีสภาพ ไม่ออกก�ำลังกาย โดยเฉพาะผู้ชาย อันจะ แห่งกายท�ำให้สามีหรือภรรยานั้นไม่อาจ นำ� ไปสกู่ ารมีสุขภาพย�ำ่ แย่ ทั้งสขุ ภาพกาย ร่วมประเวณีได้ตลอดกาล อีกฝ่ายหน่ึง ใจ และอาจลามไปถึงปัญหาครอบครัว ฟ้องหย่าได้ ดังน้ันจึงควรดูแลสุขภาพเพ่ือ เพราะหากคุณผู้ชายหย่อนสมรรถภาพ พลานามยั ท่ีสมบรู ณ์ อาจนำ� ไปสกู่ ารหยา่ รา้ งได้ ซงึ่ ตามประมวล 36 12/16/16 1:17 PM Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 36

18 ภสารมรยีขโามยเงิน กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน ปัญหาสามีขโมยเงินภรรยา ถือเป็น 71 วรรคหนึง่ นน้ั ต้องเปน็ ลักษณะดังนี้ เรอื่ งปกตขิ องบางครอบครวั แตท่ ราบหรอื ไม่ 1) ตอ้ งเปน็ สามหี รอื ภรรยาทจ่ี ดทะเบยี น ว่าประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 334 บัญญัติความผิดฐานลักทรัพย์ไว้ว่า ผู้ใด สมรสกัน เอาทรัพย์ของผู้อ่ืนหรือท่ีผู้อื่นเป็นเจ้าของ 2) ทรพั ยท์ ถี่ กู ขโมยตอ้ งเปน็ ทรพั ยร์ ะหวา่ ง รวมอยู่ด้วยไปโดยทุจริต ผู้นั้นกระท�ำ ความผดิ ฐานลกั ทรพั ยต์ อ้ งระวางโทษจำ� คกุ สามหี รอื ภรรยาเทา่ น้ัน ไมม่ ีบคุ คลอน่ื เป็น ไม่เกิน 3 ปี และปรบั ไม่เกิน 6,000 บาท เจา้ ของรวมอย่ดู ้วย แต่ในมาตรา 71 วรรคหนึ่ง ระบุว่า 3) การยกเวน้ โทษตอ้ งเปน็ กรณคี วามผดิ ความผิดตามท่ีบัญญัติไว้ใน มาตรา 334 เก่ียวกับทรัพย์เฉพาะที่ไม่มีการข่มขู่ ถ้าเป็นการกระท�ำที่สามีกระท�ำต่อภรรยา หรือใช้ก�ำลังประทุษร้ายและต้องไม่เกิด หรือภรรยากระท�ำต่อสามี ผู้กระท�ำ อันตรายสาหัสหรือถงึ แกค่ วามตาย ไม่ตอ้ งรับโทษ สรปุ งา่ ย ๆ คอื สามภี รรยาทจ่ี ดทะเบยี น จากข้อกฎหมายตามที่กล่าวมาข้างต้น สมรสกนั เมอื่ กระทำ� ความผดิ ฐานลกั ทรพั ย์ ความผดิ ทไ่ี ดร้ บั การยกเวน้ โทษตามมาตรา ยักยอก ฉ้อโกงทรัพย์ ระหว่างกันเอง มีความผิดแต่ไม่ต้องรับโทษตามกฎหมาย ดงั ทีก่ ลา่ วไปข้างต้น 37 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 37 12/16/16 1:17 PM

19 รกับ๊ิกหน้ี ของบุตรตามสมควรแก่อัตภาพ หากภรรยาพบว่า สามีตามกฎหมาย 2) หน้ีที่เก่ียวข้องกับสินสมรส ของตนได้แอบไปกู้เงินเพื่อน�ำไปให้ “กิ๊ก” 3) หน้ีที่เกิดขึ้นเนื่องจากการงาน ก ร ณี นี้ ท ่ า น ส า ม า ร ถ ป ฏิ เ ส ธ ก า ร ร ่ ว ม รับผิดชอบในหน้ีดังกล่าวได้ เนื่องจาก ซึ่งสามีภรรยาท�ำด้วยกัน ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ 4) หนี้ที่สามีหรือภรรยาก่อขึ้นเพ่ือ มาตรา 1490 บญั ญตั ไิ วว้ า่ หนที้ สี่ ามภี รรยา เป็นลูกหน้ีร่วมกันน้ัน ให้รวมถึงหน้ีท่ีสามี ประโยชนต์ นฝา่ ยเดยี ว แตอ่ กี ฝา่ ยหนง่ึ ไดใ้ ห้ หรือภรรยาก่อให้เกิดขึ้นในระหว่างสมรส สัตยาบนั ดงั ตอ่ ไปนี้ ดังน้ันหน้ีท่ีเกิดจากสามีกู้เงินไปให้ 1) หน้ีเกี่ยวแก่การจัดการบ้านเรือน หญิงอื่น ภรรยาหลวงไม่ต้องรับผิดชอบ และจัดหาส่ิงจ�ำเป็นส�ำหรับครอบครัว เพราะเปน็ หนที้ ก่ี อ่ เกดิ ขนึ้ เพอื่ ประโยชนต์ น การอุปการะเล้ียงดู ตลอดถึงการรักษา ฝ่ายเดยี ว โดยท่ีภรรยาไมไ่ ดร้ บั รู้และไม่ใช่ พยาบาลบคุ คลในครอบครวั และการศกึ ษา หน้ตี ามมาตรา 1490 38 12/16/16 1:17 PM Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 38

20 เนสามงอสาว กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน ในโลกยุคปัจจุบันที่หญิงและชาย ใหใ้ ชค้ ำ� น�ำหน้านามว่า “นางสาว” เท่าเทียมกัน ดังนั้น ค�ำน�ำหน้าชื่อย่อม มาตรา 5 หญงิ ซงึ่ จดทะเบยี นสมรสแลว้ เป็นไปด้วยความสมัครใจ เช่น ฝ่ายหญิง เ ม่ื อ แ ต ่ ง ง า น จ ด ท ะ เ บี ย น ส ม ร ส แ ล ้ ว จะใช้ค�ำน�ำหน้านามว่า “นาง” หรือ จะใช้ค�ำน�ำหน้าว่านางสาวหรือนางก็ได้ “นางสาว” กไ็ ดต้ ามความสมคั รใจ โดยให้ ส่วนหญิงท่ีหย่าร้าง หากเดิมใช้ค�ำน�ำหน้า แจ้งต่อนายทะเบียนตามกฎหมายว่าด้วย วา่ “นาง” กส็ ามารถกลบั มาใช้ “นางสาว” การจดทะเบยี นครอบครัว ได้เช่นกัน ส่วนชายไทย ไม่ว่าแต่งหรือ ไม่แต่ง หรือหย่าร้าง ก็ยังคงใช้ค�ำน�ำหน้า มาตรา 6 หญงิ ซงึ่ จดทะเบยี นสมรสแลว้ วา่ “นาย” เท่าน้ัน ตอ่ มาการสมรสสนิ้ สดุ ลงจะใชค้ ำ� นำ� หนา้ นาม ว่า “นาง” หรอื “นางสาว” ก็ได้ตามความ ซ่ึงเป็นตามพระราชบัญญัติค�ำน�ำหน้า สมัครใจโดยให้แจ้งต่อนายทะเบียน นามหญงิ พ.ศ. 2551 มาตรา 4 ทก่ี ำ� หนดให้ ตามกฎหมายว่าด้วยการจดทะเบียน หญิงทอี่ ายุ 15 ปขี ึน้ ไป และยงั ไมไ่ ด้สมรส ครอบครวั 39 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 39 12/16/16 1:17 PM

21ลริบูกสเนมรบคัตุณิ 2) ถ้าผรู้ บั ไดท้ ำ� ให้ผู้ให้เสียช่ือเสยี ง หรอื หมน่ิ ประมาทผใู้ หอ้ ยา่ งรา้ ยแรง หรอื 3) ถ้าผู้รับได้บอกปัดไม่ยอมให้ สิ่งของจ�ำเป็นเลี้ยงชีวิตแก่ผู้ให้ในเวลา ทผี่ ใู้ หย้ ากไรแ้ ละผรู้ บั ยงั สามารถจะใหไ้ ด้ ดังน้ันลูกเนรคุณท่ีได้ทรัพย์สมบัติ แล้วไม่ดูแลพ่อแม่อาจถูกยึดทรัพย์สิน กลบั คนื ได้ พ่อแม่หลายท่านใจดีจึงยกทรัพย์สิน 12/16/16 1:17 PM ให้ลูกหลานเสียก่อนท่ีตนจะวายชีวา แต่ภายหลังยกทรัพย์สินให้ท้ังหมดแล้ว ผู้สูงอายุเหล่าน้ีกลับถูกทอดท้ิงไม่ได้รับ การเหลียวแลจากลูกหลาน ซ่ึงประมวล กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 531 ไดร้ ะบวุ า่ ผใู้ หจ้ ะถอนคนื การใหไ้ ดด้ ว้ ยเหตุ ท่ีผู้รับประพฤติเนรคุณ ซ่ึงอาจจะเรียกได้ ในกรณดี งั ตอ่ ไปน้ี 1) ถ้าผู้รับได้ประทุษร้ายต่อผู้ให้เป็น ความผิดฐานอาญาอย่างร้ายแรงตาม ประมวลกฎหมายลักษณะอาญา หรอื 40 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 40

22 แลมูก่ทิ้ง กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน แม่คนเดียวสามารถเล้ียงลูกสิบคนได้ แก่ชีวิต ต้องระวางโทษจ�ำคุกไม่เกิน 3 ปี แต่ลูกสิบคนไม่อาจเลี้ยงแม่ได้ เป็นค�ำ หรือปรับไม่เกิน 6,000 บาท หรือทั้งจ�ำ เปรยี บเทยี บความรกั ของแมท่ มี่ ตี อ่ ลกู ทง้ั น้ี ทง้ั ปรบั และถา้ การทอดทงิ้ ดงั กลา่ วเปน็ เหตุ ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณชิ ย์ มาตรา ให้บิดามารดาถึงแก่ความตาย หรือรับ 1563 ระบไุ วว้ า่ บตุ รจำ� ตอ้ งอปุ การะเลย้ี งดู อันตรายสาหัส ตามประมวลกฎหมาย บิดามารดา อาญา มาตรา 308 ผกู้ ระทำ� ตอ้ งระวางโทษ ดังที่บัญญัติไว้ในความผิดฐานฆ่าคนตาย นอกจากนต้ี ามประมวลกฎหมายอาญา โดยไม่เจตนา หรือฐานท�ำร้ายร่างกาย มาตรา 307 ยงั บญั ญตั ถิ งึ กรณลี กู ทง้ิ พอ่ แม่ บาดเจ็บสาหสั (มาตรา 290 มาตรา 297 ทพ่ี ง่ึ ตนเองไมไ่ ดใ้ หเ้ ปน็ ความผดิ และมโี ทษ หรอื มาตรา 298) อีกด้วย ดังนี้ ผู้ใดมีหน้าที่ตามกฎหมายหรือ ตามสัญญาต้องดูแลผู้ซึ่งพึ่งตนเองมิได้ เพราะอายุ ความป่วยเจ็บ กายพิการ หรอื จติ พิการ ทอดทิ้งผซู้ ึ่งพ่งึ ตนเองมิได้นนั้ เสีย โดยประการทนี่ า่ จะเปน็ เหตใุ หเ้ กดิ อนั ตราย 41 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 41 12/16/16 1:17 PM

23 โทษเด็ก ปัญหาการกระท�ำผิดกฎหมาย โดย ที่มีอายุต�่ำกว่า 18 ปี ได้กระท�ำความผิด ผู้ตอ้ งหาเป็นเดก็ อายุต�่ำกวา่ 18 ปี นับวนั ที่มีระวางโทษประหารชีวิตหรือจ�ำคุก จะทวคี วามรนุ แรงเพ่มิ มากขึน้ โดยเฉพาะ ตลอดชีวิตให้ถือว่าระวางโทษดังกล่าว คดีที่มีโทษหนักถึงประหารชีวิตและจ�ำคุก ไดเ้ ปลย่ี นเปน็ ระวางโทษจ�ำคุก 50 ปี ตลอดชวี ติ เชน่ คดฆี า่ คนตาย อยา่ งไรกต็ าม ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 18 กำ� หนด โดยสรุปคือ โทษประหารชีวิตและ ไว้ว่าโทษประหารชีวิตและโทษจ�ำคุก จ�ำคุกตลอดชีวิตไม่น�ำมาใช้กับเยาวชน ตลอดชีวิตมิให้น�ำมาใช้บังคับแก่ผู้ซึ่ง ที่มีอายุต�่ำกว่า 18 ปี รวมทั้งให้ถือว่า กระท�ำความผิดในขณะท่ีมีอายุต�่ำกว่า โทษประหารชีวิตหรือจ�ำคุกตลอดชีวิต 18 ปี ในกรณีผซู้ ึ่งกระท�ำความผดิ ในขณะ เปลยี่ นเปน็ ระวางโทษจ�ำคกุ 50 ปี 42 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 42 12/16/16 1:17 PM

24 งานวัด กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน วดั ทงุ่ แมวเหมยี วไดจ้ ดั งานผกู พทั ธสมี า ร่วมดว้ ย ต่อมาพบวา่ พระพุทธรูปทองคำ� ปิดทองฝงั ลกู นมิ ิต 10 วนั 10 คืน ซึง่ เปน็ หายไปเสียแล้ว รวมทั้งท่านพระครูก็ งานใหญป่ ระจำ� อำ� เภอ มผี คู้ นมารว่ มทำ� บญุ หายตัวไปอย่างลึกลับพร้อมกับเงินท�ำบุญ แต่ละคืนได้เงินท�ำบุญหลายแสน โดยได้ กว่า 6 ลา้ นบาท ดังนนั้ ตาชุมมัคนายกวัด ฝากเงินท�ำบุญเหล่านั้นไว้ท่ีท่านพระครู จึงไปแจ้งความ ซ่ึงสิบเวรได้ลงบันทึก สมภารวัดทุ่งแมวเหมยี ว อีกทง้ั คุณสมคดิ ประจ�ำวันว่ามีการลักทรัพย์ตามประมวล เศรษฐีประจ�ำอ�ำเภอ ได้น�ำพระพุทธรูป กฎหมายอาญา มาตรา 334 ซึง่ ระวางโทษ ทองคำ� หนกั 500 บาท ไปถวายวดั ดงั กลา่ ว จำ� คกุ ไมเ่ กนิ 3 ปี และปรบั ไมเ่ กนิ 6,000 บาท Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 43 43 12/16/16 1:17 PM

25 -ลยักักทยรัพอกย์ เวลาเกิดความผิดเกี่ยวกับการลักเล็ก ขโมยนอ้ ย มกั ปรากฎคำ� วา่ “ยกั ยอกทรพั ย”์ และสทิ ธคิ รอบครอง สว่ นการยกั ยอกทรพั ย์ ขนึ้ มาพร้อม ๆ กับการ “ลักทรัพย์” เสมอ เป็นการพรากแต่กรรมสิทธิ์อย่างเดียว สองความผิดน้ีจะแยกอยา่ งไร ยกตัวอย่าง ดังนั้นสมภารจึงมีความผิดฐานยักยอก เหตุการณ์สมมตวิ ัดทุ่งแมวเหมียว ซ่งึ ทา่ น เงินท�ำบุญตามประมวลกฎหมายอาญา พระครูได้หายตัวไปพร้อมกับเงินท�ำบุญ มาตรา 352 เพราะสมภารไม่ได้เป็น จำ� นวน 6 ลา้ นบาท และพระพทุ ธรปู ทองคำ� เจ้าของเงินท�ำบุญ การเอาไปจึงพราก กห็ ายไปดว้ ย แตท่ รพั ยส์ นิ ของวดั มคี วามตา่ ง เพียงกรรมสิทธิ์ ส่วนสิทธิครอบครองนั้น ตรงท่ีเงินสด 6 ล้านบาทอยู่ในความ ไม่ถูกพรากเพราะสมภารครอบครองเงิน ครอบครองของสมภารแต่พระพุทธรูป ท�ำบุญอยู่แล้ว และสมภารยังมีความผิด ทางวัดไม่ได้ฝากสมภารไว้ สมภารไม่ได้ ฐานลักทรัพย์ตามประมวลกฎหมายอาญา ค ร อ บ ค ร อ ง พ ร ะ พุ ท ธ รู ป ใ น ต อ น ต ้ น มาตรา 334 ประกอบ มาตรา 335 ทวิ ความแตกตา่ งของลกั ทรพั ยก์ ับยกั ยอก คอื คือลักพระพุทธรูป เพราะสมภารไม่ได้ การลักทรัพย์ เปน็ การพรากทัง้ กรรมสทิ ธิ์ ครอบครองพระพุทธรูปและไม่ได้เป็น 44 เจา้ ของอกี ดว้ ยนอกจากนกี้ ารลกั พระพทุ ธรปู ถอื เปน็ การลกั ทรพั ยท์ างศาสนา มโี ทษจำ� คกุ ตง้ั แต่3ปถี งึ 10ปีและปรบั ตง้ั แต่6,000บาท ถงึ 20,000 บาท Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 44 12/16/16 1:17 PM

26 เปจา้ากหเสนีย้ี กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน เรื่องเงิน-ทองไม่เข้าใครออกใคร โดย โดยใช้วาจาหรือภาษาท่ีเป็นการดูหม่ิน เฉพาะกรณีให้คนใกล้ชิดยืมเงินโดยไม่ท�ำ ลูกหนี้หรือผู้อ่ืน ประกอบกับมาตรา 39 เปน็ หนงั สอื กยู้ มื แตเ่ มอื่ ถงึ กำ� หนดชำ� ระคนื บุคคลใดฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตาม มาตรา กลับไม่ช�ำระหน้ีตามท่ีแจ้งไว้ หากเกิด 11 (2) ตอ้ งระวางโทษจำ� คุกไมเ่ กนิ 1 ปี กรณีดังกล่าวแล้ว เจ้าหน้ีจะใช้วาจาด่า หรอื ปรบั ไมเ่ กนิ 100,000 บาท หรือท้งั จำ� ลูกหนี้เพ่ือให้ช�ำระหน้ีจะกระท�ำได้หรือไม่ ท้ังปรับ ดังน้ันหากเจ้าหนี้ไปทวงหนี้ใคร กฎหมายสามญั ประจ�ำบา้ นมคี ำ� ตอบ โดยใช้วาจาไม่สุภาพด่าทออาจมีโทษ ท้ังจ�ำท้ังปรับ ซงึ่ ตามพระราชบญั ญตั กิ ารทวงถามหนี้ พ.ศ. 2558 มาตรา 11 (2) หา้ มผทู้ วงถามหน้ี 45 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 45 12/16/16 1:17 PM

27 เเหจล้าหี่ยนมี้ ขอข้ึน ดอกเบี้ยนะ บุคคลท่ีมีพลังทุนและพลังความรู้ จนท้ัง 3 คนไม่อาจจ่ายหนี้ได้ นอกจากน้ี ด้อยกว่ามักถูกเอาเปรียบจากความไม่รู้ ป้าสมใจยังส่งทนายไปแจ้งว่า หนี้ของ เช่น เร่ืองของป้าสมใจเป็นเจ้าแม่เงินกู้ ทั้งสามรวมแล้วเกิน 1 ล้านบาท มีลูกหนี้ท้ังชาวนา ชาวไร่ ข้าราชการ เธอทั้งสามจะต้องล้มละลายและต้องถูก พนักงานเอกชนในอ�ำเภอ ซึ่งลูกหนี้ของ ออกจากงาน จากเหตุการณด์ ังกล่าวสง่ ผล ป้าสมใจรวมถึงมุก ไพลิน และพลอย ใหท้ ง้ั 3 คน มคี วามกงั วลวา่ พวกเธอจะตอ้ ง โดยมุกเป็นพนักงาน อบต. ไพลินเป็น เป็นบุคคลล้มละลายตามพระราชบัญญัติ พนักงาน ธกส. ส่วนพลอยเป็นสรรพากร ล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 61 หรือไม่ อำ� เภอไดก้ เู้ งนิ ปา้ สมใจคนละ350,000บาท เพราะหากศาลมีค�ำพิพากษาให้ท้ังสามคน เมือ่ กาลเวลาผ่านไปทั้ง 3 คนจ่ายดอกเบ้ยี เปน็ บคุ คลลม้ ละลายทรพั ยส์ นิ ตา่ ง ๆ จะตอ้ ง ตามปกติ แต่ป้าสมใจขอข้ึนดอกเบ้ียอีก พิทกั ษ์ไว้ทำ� ธุรกรรมอะไรแทบไมไ่ ดเ้ ลย 46 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 46 12/16/16 1:17 PM

28 บล้มุคลคะลลาย กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน จากเรอ่ื งราวของมุก ไพลิน และพลอย ก็ต่อเม่ือเป็นหนี้ตั้งแต่ 1 ล้านบาทข้ึนไป ท�ำให้รู้ว่าทุกข์อะไรก็ไม่เท่าทุกข์เพราะ ถา้ เปน็ นติ บิ คุ คล เชน่ บรษิ ทั จะตอ้ งเปน็ หนี้ ความไม่รู้กฎหมาย แต่ด้วยความโชคดี ตั้งแต่ 2 ล้านบาทขึ้นไป แต่กรณีของทั้ง ของทงั้ สามคน ไดม้ ที นายใจดใี หค้ ำ� แนะนำ� สามคนเป็นหนเ้ี พยี งคนละ 350,000 บาท กับท้ังสามคนว่า ตามพระราชบัญญัติ จงึ ยังไม่เป็นบคุ คลล้มละลาย และที่ส�ำคญั ล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 9 ระบไุ วว้ ่า ไมไ่ ดม้ เี จตนาไมจ่ า่ ยหนี้ ไมไ่ ดห้ ลบหนี และ บคุ คลลม้ ละลายจะเปน็ ไดใ้ นบคุ คลธรรมดา อยใู่ นฐานะทีส่ ามารถช�ำระหนไ้ี ด้ บุคคลล้มละลาย ต้องเป็นหน้ีตั้งแต่ 1 ล้านบาทข้ึนไป Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 47 47 12/16/16 1:17 PM

29 คตน้นรไมัก้ ขจีเป็นหญิงสาวที่รักต้นไม้มาก เธอ ของขจีขาดกระจุย ซ่ึงพบว่าเป็นไม้สัก ลาออกจากราชการเพื่อท�ำไร่นาสวนผสม ขนาดสูงสองเมตรถูกฟันขาดเป็นสองท่อน ตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง เธอมที ีด่ นิ นับสิบต้น ซ่ึงบางต้นปลูกในท่ีของขจี อยู่ 10 ไร่ ปลกู บ้าน 1 ไร่ ขุดสระ 3 ไร่ แต่มบี างต้นปลูกรุกมาในทีส่ าธารณะ ทง้ั นี้ ท่ีเหลือปลูกผกั สวนครัว ไม้ผล ไมส้ กั พยงุ นายหร่ังได้เป็นผู้พบเห็นการกระท�ำของ นอกจากนี้เธอยังเล้ียงเป็ดเล้ียงไก่ และ นายธงจงึ นำ� ความไปแจง้ ตอ่ ขจี อยา่ งไรกด็ ี เลย้ี งปลา ขจจี ะสามารถเรยี กคา่ เสยี หายตามประมวล กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 420 ต่อมา นายธง นักเลงหัวไม้ประจ�ำ ไดห้ รอื ไม่ โปรดติดตามตอนต่อไป หมู่บ้าน ได้ก่อเหตุคว้ามีดไล่ฟันต้นไม้ 48 12/16/16 1:17 PM Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 48

30 อขอยง่าคท�ำนลอา่ืนย กฎหมาย สามัญ ประจ�ำบ้าน เม่ือขจีทราบว่านายธงเป็นผู้ท�ำลาย เนื่องจากมีต้นสัก 10 ต้น นางขจีปลูกไว้ ต้นไม้ของเธอ จึงน�ำเรื่องเข้าแจ้งความ บนทางสาธารณะ แตใ่ นทางกฎหมายนายธง ต่อเจ้าหน้าที่ต�ำรวจ เมื่อขจี นายธง และ ไดก้ ระทำ� ละเมดิ ตามประมวลกฎหมายแพง่ เจ้าหน้าท่ีต�ำรวจมาถึงท่ีเกิดเหตุได้ส�ำรวจ และพาณชิ ย์ มาตรา 420 โดยทำ� ใหต้ น้ ไม้ ความเสียหายพบว่า มีต้นสัก 18 ต้น ของขจเี สยี หาย 18 ตน้ แต่ 10 ตน้ ทป่ี ลกู ไดร้ บั ความเสยี หาย คดิ ราคาจากอายสุ องปี ในทส่ี าธารณะนน้ั โดยกฎหมายถอื วา่ ตน้ ไม้ ตน้ ละ 1,000 บาท นายธงจงึ ถกู แจง้ ขอ้ หา เป็นส่วนควบของที่ดิน ต้นไม้ทั้ง 10 ต้น ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 358 จงึ เปน็ สว่ นควบของทสี่ าธารณะไมใ่ ชข่ องขจี ฐานท�ำให้เสียทรัพย์หน่ึงกระทง และ แต่กรณีดังกล่าวศาลเคยตัดสินให้ถือว่า เจ้าหน้าที่ต�ำรวจ ได้ให้นายธงชดใช้ ต ้ น ไ ม ้ แ ม ้ จ ะ เ ป ็ น ส ่ ว น ค ว บ ข อ ง ที่ ดิ น คา่ เสยี หายอกี จำ� นวน 18,000 บาท นายธง สาธารณะ แต่ยังถือว่าผู้ปลูกเป็นเจ้าของ จึงแย้งว่าขอชดใช้เพียง 8,000 บาท จงึ ใหผ้ ทู้ ที่ ำ� ลายตอ้ งชดใชค้ า่ เสยี หายทง้ั หมด 49 Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 49 12/16/16 1:17 PM

31นปราะยกัน ค�้ำประกันหน้ี ตามประมวลกฎหมายแพ่ง สมชายเป็นคนท่ีชอบช่วยเหลือผู้ที่ และพาณิชย์ มาตรา 702 คือการเอา เดอื ดรอ้ น อยมู่ าวนั หนงึ่ สญั ชยั ซงึ่ เปน็ เพอ่ื น ทีด่ ินประกนั การช�ำระหนี้ ในกรณีทสี่ ัญชัย กับสมชายได้ลงทุนท�ำธุรกิจโรงน้�ำแข็ง ไม่ช�ำระหน้ี แต่ต่อมาปรากฏว่าธุรกิจของ จงึ ไปกเู้ งนิ จากธนาคาร จำ� นวน 10 ลา้ นบาท สัญชัยประสบภาวะขาดทุนไม่สามารถ โดยใหส้ มชายเปน็ ผคู้ ำ�้ ประกนั ตามประมวล จ่ายหน้ีแก่ธนาคารได้ และได้หลบหนีไป กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 680 อยู่ต่างประเทศ เหตุการณ์จะเป็นเช่นไร ส ม ช า ย จึ ง ต ้ อ ง ผู ก พั น ต น ไ ป ช� ำ ร ะ ห น้ี โปรดติดตามตอนตอ่ ไป หากสัญชัยไม่ยอมช�ำระหนี้ และยัง ไปชวนน�้ำฝนแฟนสาวน�ำท่ีดินมาจ�ำนอง 50 12/16/16 1:17 PM Law P1-P140_iPong edit Final1.indd 50