ประวัติ 2

ความสาคญั ของหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตรใ์ นสมยั อยุธยา จดั ทาโดย ธนเทพ สุวรรณโณ ม.2/2 เลขท่ี 20

1. พระราชพงศาวดาร เป็นบนั ทึกเก่ียวกบั พระราชกรณียกิจของ พระมหากษตั ริยใ์ นดา้ นตา่ งๆ อาจแบง่ ไดเ้ ป็น 2 ประเภท คือ 1. พระราชพงศาวดารท่ียงั ไมผ่ า่ นกระบวนการชาระใหข้ อ้ มูลตาม ท่ีผูบ้ นั ทึกเดิมเขียนไว้ เชน่ พระราชพงศาวดารกรุงเกา่ ฉบบั หลวงประเสริฐฯ พระราชพงศาวดารความเกา่ จ.ศ. 113

• 2. พระราชพงศาวดารท่ีผา่ นการกระบวนการชาระ คือ มีการตรวจสอบ • แกไ้ ขในสมยั ธนบุรีและรตั นโกสินทร์ • ทาใหเ้ น้ือความและจุดประสงคแ์ ตกตา่ งไป • จากเดิม เชน่ พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบบั พนั จนั ทนุมาศ (เจิม) • พระราชพงศาวดารกรุงเกา่ ฉบบั พระจกั รพรรดิพงศเ์ จา้ กรม (จาด) • พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบบั สมเด็จพระพนรตั น์ • พระราชพงศาวดารกรุงสยามจากตน้ ฉบบั ของบริติชมิวเซียม กรุงลอนดอน • พระราชพงศาวดารฉบบั พระราชหตั ถเลขา

2. จดหมายเหตุโหร เป็นงานของโหรประจาราชสานกั บนั ทึกพระราชกรณียกิจและเหตุการณ์ สาคญั ในบา้ นเมืองตามลาดบั วนั ท่ีเกิดเหตุการณ์ โดยสรุปสน้ั ๆ • เป็นงานของโหรประจาราชสานกั • บนั ทึกพระราชกรณียกิจและเหตุการณ์ • สาคญั ในบา้ นเมืองตามลาดบั วนั ท่ีเกิดเหตุการณ์ • โดยสรุปสน้ั ๆ

3. จดหมายเหตชุ าวต่างชาติ • สว่ นใหญเ่ ป็นเอกสารท่ีชาวยุโรปท่ีเดินทางเขา้ มา ในอาณาจกั รอยุธยาเขียนข้ึน เชน่ จดหมายเหตุฟานฟลีต ของเยเรเมียส ฟาน ฟลีต ชาวฮอลนั ดา •

4. วรรณกรรม • สมยั อยุธยามีวรรณกรรมหลาย เร่ืองท่ีใหข้ อ้ มูลทาง ประวตั ิศาสตร์ เชน่ ลิลิตโองการแชน่ ้า ลิลิตยวนพา่ ย

5. ตานาน • เป็นเร่ืองท่ีเรา้ ตอ่ ๆ กนั มาดว้ ยวาจา ตอ่ มาภายหลงั จึงมีการจดบนั ทึกและ พิมพเ์ ผยแพร่ ดงั นั้นเร่ืองท่ีอยูใ่ นตานานจึงอาจถูกเปล่ียนแปลงจากเร่ืองเดิมไดเ้ พราะการลืม ความไม่ แมน่ ยาในการจดจาการแตง่ เติมเร่ือง การไมใ่ หค้ วามสาคญั ในเร่ืองการเวลา จึงมีการ กลา่ วถึงเวลาอยา่ งกวา้ งๆ เร่ืองท่ีปรากฏในตานานมกั จะกลา่ วถึงเร่ืองในพระพุทธศาสนา เร่ืองราวของบุคคล เร่ืองราวของปูชะนีสถาน เชน่ ตานานมูล ศาสนา ตานานจามมะ เทวีวงศ์ ตานานพระแกว้ มรกต ตานานอุรงั พระธาตุ เป็นตน้ ตานานจึงสะทอ้ นใหเ้ ห็น ความเช่ือ ความศรทั ธาคติชาวบา้ น ดงั นั้น ตานานจึงมีประโยชน์ในการศึกษา ประวตั ิศาสตรไ์ ทยอยูม่ าก แตก่ ็ตอ้ งใชด้ ว้ ยความระมดั ระวงั และตรวจสอบกบั หลกั ฐาน อ่ืนๆ ดว้ ย เชน่ หลกั ฐานทางโบราณคดีเป็นตน้

6. จารึก • ทาข้ึนเพ่ือใชอ้ ธิบายเร่ืองราวเหตุการณท์ ่ีเกิดข้ึนในสงั คม โดยมีจุดมุง่ หมายอยา่ งใดอยา่ งหน่ึง จารึกของไทยปรากฏในหลาย ลกั ษณะ เชน่ จารึกบนแทน่ ศิลา หรือ ศิลาจารึก จารึกลงแผน่ ทอง เรียกวา่ จาลึกลานทอง จารึกลงแผน่ เงิน เรียกวา่ จารึกลานเงิน จารึกหรือจานบนใบลาน เรียกวา่ หนังสือใบลาน จารึกเป็นหลกั การทางหวดั ดีสสไทยท่ีมีความสาคญั มาก โดยเฉพาะใน สมยั สุโขทยั จารึกท่ีคน้ พบในประเทศไทย มีประมาณ 500 ช้ิน เพ่ือนเอกสารชน้ั ตน้ ท่ีคดั ลอก แกไ้ ข ซ่ึงมีประโยชน์ในการสรา้ งกรอบกาหนดเหตุการณต์ ามวนั เวลาสามารถใหข้ อ้ มูลทางดา้ น สงั คมและเศรษฐกิจไดอ้ ยา่ งดี และชว่ ยใหศ้ ึกษาวฒั นธรรมของทอ้ งถ่ินไดอ้ ยา่ งลึกซ้ึงย่ิงข้ึน ศิลา จารึกท่ีสาคญั เชน่ ศิลาจารึกสุโขทยั หลกั ท่ี 1 หรือศิลาจารึกพอ่ ขุนรามคาแหงมหาราช จารึกวดั ศรีชุม หรือศิลาจารึกสุโขทยั ลกั ษณ์ ท่ี 2 ซ่ึง ซ่ึงถือเป็นหลกั การสาคญั ท่ีนักประวตั ิศาสตรใ์ ช้ เป็นขอ้ มูลในการศึกษาประวตั ิศาสสุโขทยั อยา่ งไรก็ตาม จารึกมีขอ้ จากดั ทางดา้ นภาษาและการ ตีความ เพราะสานวนภาษาในจารึกมีอายุหลายรอ้ ยปี ขอ้ ความในจารึกจึง อาจจะมีความหมาย แตกตา่ งไปจากลาซาในปัจจุบนั ทาใหน้ ักประวตั ิศาสอาจดีความผิดได้ นอกจากน้ีตวั อกั ษรของ ศิลาจารึกก็อาจไมช่ ดั เจนจนทาใหอ้ า่ นยาก

7. เอกสารทางราชการ • เป็นเอกสารท่ีเก่ียวขอ้ งกบั การบริหารราชการและการปกครองท่ีรฐั บาล มีตอ่ ขา้ ราชการทง้ั สว่ นกลางและ สว่ นภูมิภาค เชน่ รายงานการ ตรวจสอบราชการ รายงานความคิดเห็นเพ่ือกราบบงั คมทูล รายงานการประชุม เป็นตน้ กอ่ นสมยั รตั นโกสินทร์ เอกสาร ทางราชการสว่ นใหญ่ ไดช้ ารุดเสียหายไปมาก ประตอบรบั ในสมยั โบราณยงั ไมม่ ีระบบการจดั เก็บเอกสารราชการ จนกระทง่ั ไดม้ ีการตง้ั กระทรวง ทบวง กรม ข้ึนใน สมยั ราชการท่ี 5 จึงไดเ้ ร่ิมการจดั เก็บเอกสารอยา่ งเป็นระบบ โดยเก็บไวท้ ่ีหอจดหมายเหตุแหง่ ชาติเป็นแหลง่ สาคญั

ขอบคุณครบั