ภาษาบาลี

ภาษาบาลี

คำว่ำ บำลี มำจำกคำว่ำ ปำลี ปำลี แปลโดยพยัญชนะวำ่ ภำษำ ใดย่อมรักษำไวซ้ ึ่งพระพทุ ธวจนะ เพรำะเหตนุ ้ัน ภำษำนั้นชือ่ วำ่ ปำลี แปลโดยอรรถว่ำ ภำษำทีร่ ักษำไวซ้ ึง่ พระพทุ ธวจนะ อำ้ งอิงจำก : www.palidict.com

ตำรำงพยญั ชนะภำษำบำลี พยัญชนะในภำษำบำลี มี ๓๓ ตัว ดังนี้ ฐำนทเี่ กดิ แถวท่ี ๑ แถวที่ ๒ แถวท่ี ๓ แถวท่ี ๔ แถวท่ี ๕ วรรค กะ (เกดิ ที่คอ) ก ข ค ฆ ง วรรค จะ (เกิดที่เพดำน) จ ฉ ช ฌ ญ วรรค ฏะ (เกิดที่ปุ่มเหงอื ก) ฏ ฐ ฑ ฒ ณ วรรค ตะ (เกิดที่ฟนั ) ต ถ ท ธ น วรรค ปะ (เกิดทีร่ มิ ฝปี ำก) ป ผ พ ภ ม เศษวรรค ย ร ล ว ส ห ฬ ᵒ(องั )

สระในภำษำบำลี หนว่ ยเสยี งสระภำษำบำลีมี 8 หนว่ ยเสยี ง คอื อะ อำ อิ อี อุ อู เอ โอ

ลักษณะของคำทีม่ ำจำกภำษำบำลี มีหลักเกณฑก์ ำรสะกดคำทแี่ นน่ อน ๑) ถ้ำพยญั ชนะแถวที่ ๑ สะกด แถวท่ี ๑ และ ๒ เปน็ ตวั ตำม เชน่ อุกกำบำต ทกุ ข์ มจั ฉำ วัตถุ บุปผำ ๒) ถำ้ พยญั ชนะแถวที่ ๓ สะกด แถวที่ ๓ และ ๔ เปน็ ตวั ตำม เชน่ พยคั ฆ์ อัคคี มชั ฌิม พทุ ธ ๓) ถำ้ พยัญชนะแถวท่ี ๕ สะกด ทกุ แถวในวรรคเปน็ ตวั ตำมได้ เชน่ สมั ปทำน สัมผสั พมิ พ์ คมั ภรี ์ * เศษวรรค เปน็ ตัวสะกดไดบ้ ำงตวั เชน่ ชิวหำ มัลลกิ ำ

๔. พยัญชนะวรรค ฏ นิยมตัดตัวสะกดเดมิ แลว้ ใชต้ วั ตำม สะกดแทน เช่น รฏั ฐ เป็น รัฐ ทิฏฐิ เป็น ทิฐิ อฏั ฐ เป็น อัฐ วฑุ ฒิ เป็น วุฒิ

๕. ถำ้ ตวั สะกดและตวั ตำมเปน็ ตวั เดยี วกนั มักจะตดั เสยี ตัวหนง่ึ เช่น รชั ชกำล เปน็ รชั กำล บญุ ญ์ เป็น บญุ ยตุ ติ เป็น ยุติ เขตต์ เป็น เขต อิสสระ เป็น อสิ ระ

๖. คำบำลีนยิ มใชต้ ัว ฬ เชน่ คำวำ่ กฬี ำ อำสำฬหบูชำ โอฬำร ๗. คำบำลีนยิ มใน ริ เชน่ กริ ยิ ำ จริยำ อรยิ ะ