หน่วยที่1

เอกสารประกอบการสอน วิชา พื้ นฐานงานสำรวจ 20106-1005 หน่วยที่ 1 ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับ งานสำรวจ ณัฐปคัลภ์ เสือพล วิทยาลัยเทคนิคชุมพร

แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 1 หน่วยที่ 1 ช่ือวชิ า พ้ืนฐานงานสารวจ รหสั วชิ า 20106-1005 เวลาเรียนรวม 108 คาบ ชื่อหน่วย ความรู้ทวั่ ไปเก่ียวกบั การสารวจ สอนสปั ดาห์ท่ี 1/18 ช่ือเรื่อง ความรู้ทว่ั ไปเกี่ยวกบั การสารวจ จานวน 6 คาบ 1.สาระสาคัญ 1. การสารวจเป็นท้งั ศาสตร์และศิลป์ ของการวดั เน่ืองจากมีส่วนเกี่ยงโยงกบั วชิ าการหลายสาขา จะตอ้ งมีการประยกุ ตใ์ ชค้ วามรู้และหลกั การในการทางานเพอื่ หารความสัมพนั ธ์ของจุดต่างๆ 2. การสารวจมีการจาแนกงานออกเป็นประเภทตา่ งๆ ตามลกั ษณะและวตั ถุประสงคข์ องงาน 3. งานสารวจน้นั จะมีการทางานเป็น 2 ลกั ษณะ คืองานสนามและงานสานกั งาน 4. ในการทางานสารวจมกั จะเกิดคา่ ความผดิ พลาดและคา่ คลาดเคลื่อนไดจ้ ากสาเหตุตา่ งๆ มากมาย สามารถสรุปไดเ้ ป็น 3 ประเภทคือ เกิดจากผสู้ ารวจ จากเครื่องมือ และจากสภาพแวดลอ้ มทางธรรมชาติ 5. หน่วยของการวดั มีมากมายหลายระบบ สาหรับงานสารวจของประเทศไทยใชร้ ะบบเมตริกใน การวดั ปริมาณตา่ งๆ 6. ช่างสารวจที่ดีควรจะตอ้ งมีความรู้ทางคณิตศาสตร์โดยเฉพาะพ้ืนฐานวชิ าตรีโกณมิติ เพือ่ ใช้ แกป้ ัญหาอุปสรรคในการทางาน 2.สมรรถนะ 1.แสดงความรู้ทวั่ ไปเก่ียวกบั การสารวจ 2.ปฏิบตั ิการใชห้ ลกั การคณิตศาสตร์ในงานสารวจ จุดประสงค์การเรียนรู้ 3.1 ด้านความรู้ 1. อธิบายความหมายของวชิ าการสารวจได้ 2. จาแนกประเภทของการสารวจตามวตั ถุประสงคข์ องงานได้ 3. อธิบายลกั ษณะการทางานสนามและงานสานกั งานได้ 4. อธิบายสาเหตุของความผดิ พลาด คลาดเคล่ือนในงานสารวจได้ 5. บอกหน่วยการวดั ปริมาณตา่ ง ๆ ในงานสารวจได้ 3.2ด้านทกั ษะ 1. ใชห้ ลกั การทางคณิตศาสตร์คานวณหาระยะและมุมของรูปสามเหล่ียมได้

แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 1 หน่วยที่ 1 ชื่อวชิ า พ้นื ฐานงานสารวจ รหสั วชิ า 20106-1005 เวลาเรียนรวม 108 คาบ ชื่อหน่วย ความรู้ทว่ั ไปเกี่ยวกบั การสารวจ สอนสัปดาห์ท่ี 1/18 ชื่อเรื่อง ความรู้ทวั่ ไปเกี่ยวกบั การสารวจ จานวน 6 คาบ 3.3 ด้านคุณลกั ษณะทพ่ี งึ ประสงค์ - ดา้ นคุณธรรม จริยธรรม/บูรณาการเศรษฐกิจพอเพยี ง ตรงตอ่ เวลา มีวนิ ยั มีความรับผดิ ชอบ ละเอียดรอบคอบ สนใจใฝ่ รู้ มีความซ่ือสัตยต์ ่อตวั เองใน การทาแบบฝึกหดั และการปฏิบตั ิ มีเหตุผลและประหยดั 4. เนือ้ หาสาระการเรียนรู้ ลกั ษณะวิชาการสารวจ การสารวจเป็นทัง้ ศาสตร์และศลิ ปข์ องการวัด เนอื่ งจากมีส่วนเก่ียวโยงกับวิชาการหลายสาขา เช่น คณติ ศาสตร์ เรขาคณติ ตรีโกณมิติ และคณิตศาสตรช์ ้ันสูง ซง่ึ จะเปน็ การคานวณหาระยะทางในแนวราบ (Horizontal distance) ระยะทางในแนวดงิ่ (Vertical distance) ทศิ ทาง (Direction) มมุ (Angle) ตาแหน่งของจุดตา่ งๆ (Position) พื้นท่ี (Areas) ปรมิ าตร (Volume) สว่ นที่เป็นศลิ ปค์ อื เปน็ การหา ความสัมพันธข์ องทต่ี ้งั ของจุดต่างๆ ทีอ่ ยบู่ นผวิ โลก ใตผ้ วิ โลก หรือใกล้กับโลก ซง่ึ เป็นการค้นหาวธิ ีการวัด ระยะ มุม ทิศทางของเส้นแนวทางหรือจุดต่างๆ ซึง่ สิ่งท่ไี ด้มาจะเปน็ ข้อมลู (Data) จากการสารวจในสนาม แลว้ จงึ นาข้อมลู นนั้ มาคานวณ ออกแบบ เขยี นเปน็ แผ่นภาพ แผนผัง (Diagram) แผนที่ (Map) รูปด้าน (Profile) รปู ตดั (Cross section) การสารวจเปน็ การหาความสัมพนั ธ์ของจดุ ต่างๆ 2 ลักษณะคือ 1. การหาตาแหนง่ หรือพิกดั ของจุดต่างๆ เหลา่ นั้นเฉพาะทางพนื้ ราบ เพ่ือนาขอ้ มลู จากงานสนามมา สรา้ งเปน็ แผนท่ี หรอื แผนผัง 2. การหาระดับความสงู ตา่ ของจดุ ต่างๆ เพื่อทจี่ ะนามาเปรียบเทยี บว่า จดุ ตา่ งๆ ทน่ี ามาเปรียบเทยี บ กันนัน้ มีระดับแตกตา่ งกันเทา่ ใด

แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 1 หน่วยที่ 1 ชื่อวชิ า พ้ืนฐานงานสารวจ รหสั วชิ า 20106-1005 เวลาเรียนรวม 108 คาบ ช่ือหน่วย ความรู้ทวั่ ไปเก่ียวกบั การสารวจ สอนสปั ดาห์ที่ 1/18 ชื่อเร่ือง ความรู้ทว่ั ไปเกี่ยวกบั การสารวจ จานวน 6 คาบ การสารวจตามแผน่ ราบ และการสารวจตามผวิ โคง้ การสารวจน้ันจะเก่ียวข้องกับตาแหน่งต่างๆบนผิวโลกเสมอ ทั้งระยะทาง และระดับความสูงต่า จะต้องสอดคล้องกับลักษณะความโค้งของโลก ไม่เช่นน้ันแล้ว การกาหนดตาแหน่ง ไม่ว่าจะเป็นตาแหน่ง ทางราบ หรือทางดิ่ง ก็จะมีความผิดพลาดควบคไู่ ปดว้ ย จากเหตดุ ังกล่าว จึงแบง่ การสารวจออกเป็น 2 ระบบ คือ การสารวจแผ่นราบ (Plane Surveying) หมายถึงการสารวจท่ีไม่คิดถึงผลจากความโค้งของโลก เป็นการสารวจบริเวณพื้นท่ีเล็กๆ โดยสมมติว่าผิวโลกที่สารวจนั้นเป็นพื้นระดับ (Horizontal plane) การ วัดระยะทางระหว่างจุดต่างๆ จึงวัดตามแนวเส้นตรง (Chord) เพราะสะดวกในการทางานมากกว่า การ สารวจแบบน้ีจะต้องมีพื้นที่ไม่กว้างขวางมากนัก ประมาณว่าไม่เกิน 100 ตารางไมล์ หรือ 16.1 x 16.1 กิโลเมตร (ประมาณ 260 ตารางกิโลเมตร) จึงจะทาการสารวจระบบนไ้ี ดโ้ ดยที่มีค่าผิดพลาดไมม่ ากนัก ในงาน วศิ วกรรมโยธาหรือการก่อสรา้ งทั่วไปมักจะเก่ียวข้องกับการสารวจแผ่นราบมากกวาการสารวจตามผิวโค้งของ โลก เน่ืองจากต้องการค่าความถูกต้องไม่สูงมากนัก และเป็นงานที่มีขนาดพื้นท่ีไม่กว้างใหญ่มากนักนั่นเอง เช่นการวางผังงานก่อสร้าง การวางแนวทางเพื่อการก่อสร้างทางหลวง ทางรถไฟ คลอง การรังวัดที่ดิน เป็นตน้ การสารวจตามผิวโค้ง (Geodetic Surveying) หมายถึงการสารวจท่ีจะตอ้ งพิจารณาผลจากความ โค้งของผิวโลกเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย เพ่ือให้ได้ตาแหน่งของจุดต่างๆท่ีถูกต้อง เป็นการสารวจที่ใช้สาหรับ พ้ืนท่ีขนาดใหญ่ระดับประเทศ หรือระดับโลก ตอ้ งใช้วิธีการและเคร่ืองมือท่ีมคี วามละเอยี ดสูง วตั ถปุ ระสงค์ ของการสารวจในขั้นนี้ก็เพ่ือที่จะหาตาแหน่งที่ถูกต้องท่ีสุดบนพ้ืนโลก ซ่ึงจะใช้เป็นหมุดหลักฐานที่ใช้ในการ กาหนดหมดุ บงั คับชนั้ รองลงมา ตารางเปรยี บเทยี บระยะทางการวัดแบบ Arc และ Chord ระยะทางตาม Arc (ม.) ระยะทางตาม Chord (ม.) ความแตกต่าง (ม.) 18,200 18,999.9 0.1 54,500 54,499.7 0.3 91,000 90,999.5 0.5

แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 1 หน่วยท่ี 1 ชื่อวชิ า พ้นื ฐานงานสารวจ รหัสวชิ า 20106-1005 เวลาเรียนรวม 108 คาบ ช่ือหน่วย ความรู้ทวั่ ไปเกี่ยวกบั การสารวจ สอนสัปดาห์ที่ 1/18 ชื่อเร่ือง ความรู้ทวั่ ไปเกี่ยวกบั การสารวจ จานวน 6 คาบ ประเภทของการสารวจ การสารวจจาแนกตามลักษณะการปฏิบตั งิ านและวัตถุประสงคข์ องงานตา่ งๆได้หลายประเภท ไดแ้ ก่ 1. การสารวจภูมปิ ระเทศ (Topographic Surveying) เปน็ การสารวจทีต่ ้องการรายละเอยี ดทง้ั 3 มิติ โดยการเก็บรายละเอียดสิง่ ท่ีเกดิ ขนึ้ ตามธรรมชาติ เช่น แม่นา้ ลาธาร ภูเขา รวมทงั้ สิง่ ท่มี นุษย์สรา้ ง ขึ้นมาเช่น ถนน สะพาน คลอง อาคาร และส่ิงก่อสรา้ งต่างๆ แล้วนามาเขียนเป็นแผนที่ แสดงลกั ษณะ ขอบเขตและความสูง-ต่าของพน้ื ที่ 2. การสารวจเกยี่ วกับทด่ี ิน (Land Surveying) เป็นการสารวจเกย่ี วกบั การกาหนดหลักเขต ผัง บริเวณของท่ีดิน การคานวณพ้นื ทเี่ ขตครอบครองท่ดี นิ การออกโฉนดที่ดนิ 3. การสารวจเสน้ ทาง (Route Surveying) เปน็ การสารวจเพอ่ื วางแนวทาง การสรา้ งทางขนสง่ หรือคมนาคม เช่น ทางหลวง ทางรถไฟ คลองชลประทาน การวางท่อระบายน้า 4. การสารวจทางอทุ กศาสตร์ (Hydrographic Surveying) เป็นการสารวจพ้ืนทท่ี ้องแม่น้า ทะเล เพอื่ ประโยชนใ์ นการเดนิ เรือ การประปา หรอื การก่อสรา้ งใตน้ า้ 5. การสารวจเหมืองแร่ (Mine Surveying) เปน็ การสารวจเพื่อกาหนดเขตเหมือง กาหนดจุดท่ี จะขดุ ปล่องลงไปยังเหมืองแร่ แนวรางรถ อุโมงค์ 6. การสารวจผังเมือง (City Surveying) เปน็ การสารวจในเขตเทศบาลเพ่ือการสรา้ งถนน ระบบ การวางทอ่ ประปา ท่อระบายนา้ การสารวจพ้ืนท่เี พ่ือวางแนวทางในการจดั ผังเมือง 7. การสารวจแผนท่ีรปู ถ่ายทางอากาศ (Photogrammetric Surveying) เป็นการสารวจโดยการ ถ่ายภาพจากเครื่องบิน หรือดาวเทยี ม แล้วนามาแปลความหมายของภาพ เพื่อเขียนเป็นแผนที่ วธิ นี ส้ี ามารถ สารวจพ้ืนทกี่ ว้างใหญ่ได้ภายในเวลารวดเรว็ และมคี วามถูกตอ้ งสูง

แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 1 หน่วยที่ 1 ช่ือวชิ า พ้ืนฐานงานสารวจ รหัสวชิ า 20106-1005 เวลาเรียนรวม 108 คาบ ช่ือหน่วย ความรู้ทว่ั ไปเกี่ยวกบั การสารวจ สอนสัปดาห์ที่ 1/18 ชื่อเร่ือง ความรู้ทว่ั ไปเกี่ยวกบั การสารวจ จานวน 6 คาบ

แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 1 หน่วยท่ี 1 ช่ือวชิ า พ้ืนฐานงานสารวจ รหสั วชิ า 20106-1005 เวลาเรียนรวม 108 คาบ ชื่อหน่วย ความรู้ทว่ั ไปเก่ียวกบั การสารวจ สอนสปั ดาห์ที่ 1/18 ชื่อเร่ือง ความรู้ทว่ั ไปเก่ียวกบั การสารวจ จานวน 6 คาบ แผนท่ีภาพถ่าย บริเวณจงั หวดั ขอนแก่น มาตราส่วน 1:4000 จดั ทาโดยกรมพฒั นาท่ีดิน

แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 1 หน่วยที่ 1 ชื่อวชิ า พ้นื ฐานงานสารวจ รหสั วชิ า 20106-1005 เวลาเรียนรวม 108 คาบ ชื่อหน่วย ความรู้ทว่ั ไปเกี่ยวกบั การสารวจ สอนสปั ดาห์ที่ 1/18 ชื่อเรื่อง ความรู้ทว่ั ไปเก่ียวกบั การสารวจ จานวน 6 คาบ ลักษณะการทางานสารวจแบง่ เป็น 2 ลักษณะ คือ งานสนาม (Field works) เป็นงานทช่ี ่างสารวจตอ้ งออกไปหาข้อมูลในสนาม เชน่ การวดั ระยะ วดั มมุ ทศิ ทาง หาค่าระดับของพ้ืนที่ตามสภาพภูมิประเทศ แล้วบันทึกข้อมูลลงในสมดุ สนามเพ่ือนาไปในงาน ตา่ งๆตอ่ ไป งานสานกั งาน (Office works) เป็นการนาข้อมูลงานสนามมาดาเนนิ การเพื่อให้ไดส้ ง่ิ ท่ีต้องการเชน่ คานวณหาระยะทาง หาพ้ืนท่ี ปริมาตร ความสูง งานเขียนเปน็ แผนที่ ทาห่นุ จาลอง เป็นตน้

แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 1 หน่วยที่ 1 ช่ือวชิ า พ้ืนฐานงานสารวจ รหสั วชิ า 20106-1005 เวลาเรียนรวม 108 คาบ ชื่อหน่วย ความรู้ทว่ั ไปเก่ียวกบั การสารวจ สอนสัปดาห์ที่ 1/18 ช่ือเร่ือง ความรู้ทวั่ ไปเกี่ยวกบั การสารวจ จานวน 6 คาบ 5. ข้นั การเรียนรู้ 5.1ข้นั เตรียม 1. ครูขานชื่อผเู้ รียน และแนะนาตนเอง 2. ครูแจง้ จุดประสงคข์ องรายวชิ า สมรรถนะรายวชิ า คาอธิบายรายวชิ า วธิ ีการเรียนการ สอน การวดั ผลและประเมินผล 5.2 ข้ันนาเข้าสู่บทเรียน 3. ครูต้งั คาถามเกี่ยวกบั งานสารวจที่เกี่ยวขอ้ งกบั การทางานก่อสร้างและงานในดา้ นอ่ืนๆ โดยเนน้ ใหน้ กั เรียนเห็นความสาคญั ของวชิ าการสารวจ เพือ่ สร้างความพร้อม และนาเขา้ สู่บทเรียน 4. นกั เรียนตอบคาถามที่ครูถาม 5.3 ข้นั เรียนรู้ 5. ครูสอนแบบบรรยาย ประกอบ Power Point หน่วยที่ 1 ความรู้ทว่ั ไปเก่ียวกบั การสารวจ ตามลาดบั หวั ขอ้ ที่1.1ถึง 1.6 ในหนงั สือเรียน 6. ครูกาหนดโจทยแ์ บบฝึกหดั ใหน้ กั เรียนปฏิบตั ิงานตามใบงานที่ 1 5.4 ข้นั สรุป 7. ครูสรุปเน้ือหาหน่วยที่ 1 และสุ่มถามนกั เรียน ประมาณ 3 - 5 คน 8. ครูใหน้ กั เรียนทาแบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยท่ี 1 5.5 การวดั ผลและประเมนิ ผล 1. ใชส้ มุดบนั ทึกเวลาเรียน ตรวจการตรงต่อเวลาในการเขา้ เรียน 2. ใชแ้ บบสงั เกตความพร้อมในการเรียน ประเมินความพร้อม เช่น มีหนงั สือ สมุด ปากกา การแตง่ กายตามระเบียบของวทิ ยาลยั 3.ใชแ้ บบสงั เกตพฤติกรรมในการเรียน สังเกตการตอบคาถาม ความสนใจใฝ่ รู้ ความรับผดิ ชอบ ต่องานท่ีมอบหมาย 4. ตรวจการทาแบบประเมินผลหลงั การเรียนรู้หน่วยที่ 1 ความรู้ทว่ั ไปเกี่ยวกบั การสารวจ 5. ประเมินผลการฝึกปฏิบตั ิงานตามใบงานท่ี 1 การใชห้ ลกั การคณิตศาสตร์ในงานสารวจ

แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 1 หน่วยท่ี 1 ชื่อวชิ า พ้นื ฐานงานสารวจ รหสั วชิ า 20106-1005 เวลาเรียนรวม 108 คาบ ชื่อหน่วย ความรู้ทวั่ ไปเกี่ยวกบั การสารวจ สอนสปั ดาห์ท่ี 1/18 ช่ือเรื่อง ความรู้ทวั่ ไปเก่ียวกบั การสารวจ จานวน 6 คาบ 6. สื่อการเรียนรู้/แหล่งการเรียนรู้ 6.1 ส่ือสิ่งพมิ พ์ 1. หนงั สือเรียนวชิ าพ้ืนฐานสารวจ รหสั 20106-1005 หน่วยท่ี 1 ความรู้ทวั่ ไปเกี่ยวกบั การสารวจ 2. แบบทดสอบหลงั เรียน และแบบฝึกหดั ตามใบงานที่1 หน่วยที่ 1 ความรู้ทวั่ ไปเกี่ยวกบั การสารวจ 6.2 สื่อโสตทัศน์ 1. เคร่ืองคอมพวิ เตอร์ 2. เคร่ืองฉายภาพ พร้อมจอ Projector 3. ส่ือ Power Point หน่วยที่ 1 ความรู้ทวั่ ไปเก่ียวกบั การสารวจ 6.3 หุ่นจาลองหรือของจริง(ถ้ามี) ............................................................................................................................................................... 6.4 อน่ื ๆ ............................................................................................................................................................... 7. เอกสารประกอบการเรียนรู้ (ใบความรู้ ใบงาน ใบมอบหมายงาน) - ใบเน้ือหา เรื่อง ความรู้ทว่ั ไปเกี่ยวกบั การสารวจ - แบบทดสอบก่อนเรียน - แบบทดสอบหลงั เรียน 8. การบูรณาการ/ความสัมพนั ธ์กบั วชิ าอนื่ บูรณาการกบั หลกั ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง - นกั เรียนมีเหตุผลในการวเิ คราะห์ความรู้ทว่ั ไปเกี่ยวกบั การสารวจ - นกั เรียนเห็นคุณค่าของวสั ดุฝึกอยา่ ง - นกั เรียนมีภูมิคุม้ กนั เกี่ยวกบั ความสนใจใฝ่ รู้ ความมีวนิ ยั และตรงต่อเวลา

แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 1 หน่วยท่ี 1 ชื่อวชิ า พ้ืนฐานงานสารวจ รหัสวชิ า 20106-1005 เวลาเรียนรวม 108 คาบ ชื่อหน่วย ความรู้ทวั่ ไปเกี่ยวกบั การสารวจ สอนสัปดาห์ท่ี 1/18 ช่ือเรื่อง ความรู้ทว่ั ไปเกี่ยวกบั การสารวจ จานวน 6 คาบ 9. การวดั และประเมนิ ผลการเรียนรู้ 9.1 ก่อนเรียน แบบทดสอบก่อนเรียน จานวน 10 ขอ้ 9.2 ขณะเรียน ใบงานเร่ือง ความรู้ทวั่ ไปเกี่ยวกบั การสารวจ 9.3 หลงั เรียน แบบทดสอบหลงั เรียน จานวน 10 ขอ้

เอกสารประกอบการสอน วิชา พื้ นฐานงานสำรวจ 20106-1005