แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5 1 โดย ครสู ุดาภรณ สืบบญุ เปยม กลุม สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5 2 โดย ครสู ุดาภรณ สืบบญุ เปยม กลุม สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวชิ าชวี วิทยา3 มธั ยมศึกษาปท ี่ 5 3 แผนการจัดการเรยี นรู หนวยการเรยี นรทู ี่ 8 เรือ่ ง การสบื พนั ธุของพืชดอก แผนจดั การเรียนรทู ่ี 1 เร่อื ง โครงสรางของดอกและชนิดของผล รายวิชา ชีววทิ ยา3 รหสั วิชา 32203 ระดับชั้นมธั ยมศึกษาปที่ 5/1 ภาคเรยี นท่ี 1 ปการศกึ ษา 2564 น้ําหนักเวลาเรยี น 1.5 (นน./นก.) เวลาเรียน 3 ชวั่ โมง/สปั ดาห เวลาทใี่ ชในการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู 3 ชั่วโมง บูรณาการงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยี น ....................................................................................................................................................... 1. สาระสําคญั ดอกโดยทวั่ ไปมสี วนประกอบ 4 ช้ัน คอื ชนั้ กลีบเล้ียง ชัน้ กลีบดอก ชั้นเกสรเพศผู และชน้ั เกสรเพศเมีย อาจจาํ แนกประเภทของดอกไดโดยใชเกณฑท เี่ ปน สว นประกอบของดอก ตาํ แหนงของรงั ไข หรือจํานวนดอกที่ อยูบนกา นดอก สว นประกอบของดอกที่เกี่ยวขอ งกับการสบื พนั ธุโดยตรง คอื ชน้ั เกสรเพศผู และช้ันเกสรเพศ เมยี ซ่ึงจํานวนรงั ไขเกีย่ วของกับการเจรญิ เปนผลชนิดตาง ๆ 2. ผลการเรียนรู 1. อธิบายวัฏจกั รชีวติ แบบสลับของพชื ดอก 3. สาระการเรียนรู 3.1 เน้ือหาสาระหลกั : Knowledge 1) นกั เรยี นอภปิ ราย และอธบิ ายเกยี่ วกบั สวนประกอบของดอกทเ่ี ก่ียวของกบั การสืบพันธุ โดยตรง คือชนั้ เกสรเพศผแู ละเกสรเพศเมยี ได 2) นกั เรียนอภปิ ราย จํานวนรังไขท ี่เกีย่ วขอ งกับการเจรญิ เปน ผลชนดิ ตางๆ ได 3.2 ทกั ษะ/กระบวนการ : Process 1) นกั เรียนการสงั เกตและการลงความเห็นจากขอ มลู จากการทํากิจกรรมและการอภิปราย รว มกัน 2) นักเรียนใหความรว มมอื การทํางานเปนทมี และภาวะผูนําจากการทาํ กิจกรรมและการ นําเสนอ 3.3 คณุ ลกั ษณะทพี่ ึงประสงค : Attitude 1) ความอยากรอู ยากเหน็ 2) ความมุงม่นั อดทนจากพฤติกรรมในการทาํ กิจกรรมและอภปิ รายรว มกนั 4. สมรรถนะสาํ คัญของนกั เรยี น 1) ความสามารถในการสอื่ สาร 2) ความสามารถในการคิด 3) ความสามารถในการแกป ญ หา 4) ความสามารถในการใชท ักษะชีวติ 5) ความสามารถในการใชเ ทคโนโลยี 5. คณุ ลกั ษณะของวิชา 1) ความอยากรูอยากเห็น 2) ความมีวจิ ารณญาณ 3) ความใจกวา ง โดย ครสู ุดาภรณ สบื บญุ เปย ม กลุม สาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท่ี 5 4 6. คณุ ลักษณะทพ่ี ึงประสงค 1. มีวนิ ยั 2. ใฝเรยี นรู 3. อยอู ยางพอเพียง 4. มุงม่ันในการทาํ งาน 7. ชน้ิ งาน/ภาระงาน : 1) แบบทดสอบกอนเรียน หนวยการเรียนรูท ่ี 8 เรอื่ ง การสบื พันธขุ องพืชดอก 2) ใบกิจกรรม เร่อื ง โครงสรางของดอกและชนิดของผล 3) ใบงานท่ี 1 การวิเคราะหร ปู ลักษณข องพืช 4) ใบงานท่ี 2 ดานรปู ลักษณ 5) ใบงานท่ี 3 ดา นคุณสมบตั ิ 8. การบรูณาการงานสวนพฤกษศาสตรโ รงเรียน งานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยี น ในโครงการอนรุ กั ษพนั ธุกรรมพชื อนั เนื่องมาจากพระราชดาํ ริสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มีวตั ถปุ ระสงคใหเ ยาวชนไดมีโอกาสใกลชิดกบั พชื พรรณไม ได เรียนรถู งึ พชื ทอ งถ่นิ ของตน ชวยกันดูแลไมใหสูญพนั ธุ ซ่งึ จะกอ ใหเ กิดจติ สาํ นกึ ในการท่ี จะอนุรักษสบื ไป การ ดําเนินงานประกอบดว ย 5 องคประกอบและ 3 สาระการเรียนรู เร่อื งท่จี ะบรู ณาการ (หวั ขอยอ ยในแบบประเมิน) องคป ระกอบที่ 3 การศึกษาขอมูลดานตางๆ ลาํ ดบั การเรยี นรทู ี่ 2 การศึกษาพรรณไมทีส่ นใจ 1. การศึกษาลกั ษณะภายนอก ภายในของพชื แตละสว นโดยละเอียด สาระการเรียนรู ธรรมชาตแิ หง ชีวิต ลาํ ดับการเรยี นรทู ่ี 1 สัมผัสเรียนรวู งจรชีวติ ของชีวภาพอื่นๆ 1.1 ศึกษาดา นรปู ลักษณ ไดขอมูลการเปล่ยี นแปลงและความแตกตา งดา นรูปลกั ษณ 1.2 ศึกษาดานคุณสมบัติ ไดข อ มูลการเปลยี่ นแปลงและความแตกตางดานคุณสมบัติ 9. กจิ กรรมการเรยี นรู ชั่วโมงท่ี 1 ขน้ั นาํ เขา สูบทเรียน/ขั้นต้งั คาํ ถาม 1. ครูแจง ตวั ชี้วัดประจาํ หนวยการเรียนรใู หน ักเรยี นทราบ 2. ครูใหนักเรียนทาํ แบบทดสอบกอ นเรยี น หนวยท่ี 8 เรื่อง การสืบพันธุของพชื ดอก 3. ครนู ําเขา สูบทเรียนโดยกระตุนความสนใจของผูเรียนเกีย่ วกบั โครงสรา งท่ีเกย่ี วขอ งกบั การสบื พนั ธุ ของพืชดอกโดยศึกษาจาก การนํารูปดอกบวั และสว นประกอบตาง ๆ ของบวั หลวง เชน ฝกบวั เมล็ดบัว ดีบวั 4. ครใู ชคาํ ถาม ถามนกั เรียนวา สวนประกอบตา ง ๆ ของบวั นเ้ี กีย่ วขอ งกับการสืบพนั ธุอยา งไร นักเรยี นรวมกนั ตอบคําถามไดว า (แนวคําตอบ= ดอกบวั เปนโครงสรางทใี่ ชใ นการสืบพันธุ เมล็ดอยูในผลทตี่ ิดอยบู นฝก บวั ดีบวั เปน เอม็ บรโิ อท่อี ยภู ายในเมล็ด) โดย ครสู ุดาภรณ สบื บญุ เปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวชิ าชวี วิทยา3 มธั ยมศึกษาปท ่ี 5 5 ขั้นสาํ รวจและคนพบ/ข้ันการเตรียมการคน หาคําตอบ 1. ครูนาํ ดอกไมห รือภาพดอกไมชนดิ ตา ง ๆ มาใหนกั เรียนไดศกึ ษา และใชคําถามเพื่อใหน กั เรยี นรวม อภิปรายวา - ตัวอยางดอกไม ทน่ี กั เรยี นเห็นมลี ักษณะที่เหมือนหรอื แตกตางกันอยางไร - ดอกไมท่มี ลี กั ษณะท่แี ตกตา งกัน ทําหนาท่ีเหมอื นหรือแตกตางกัน อยา งไร 2. ครูเปด โอกาสใหน กั เรยี นอภิปรายรว มกนั 3. ครใู หน กั เรยี นศึกษารูป โครงสรา งดอก และรปู ดอกไมส มบูรณเพศของปต ตาเวีย เพอ่ื เปรียบเทียบ โครงสรา งของดอกสมบรู ณเ พศและดอกไมส มบรู ณเ พศ ขั้นอธบิ ายและลงขอสรุป/ขัน้ ดําเนินการคนหาคาํ ตอบและตรวจสอบคําตอบ 1. นักเรยี นสรปุ ไดวา ดอกไมแตละชนิดมรี ปู รางและโครงสรา งท่ีแตกตางกัน เชน ขนาด สี กล่ิน และ จาํ นวนกลีบดอก แมวาดอกแตละชนดิ จะมลี กั ษณะทแ่ี ตกตา งกนั แตทาํ หนา ทีเ่ ดยี วกันคือใชในการสบื พนั ธุ แบบอาศยั เพศเพ่ือการดํารงเผา พนั ธุ 2. ครูอธิบายเพมิ่ เติมวา ลกั ษณะของดอกไมท ่แี ตกตา งกันเปนผลมาจากววิ ฒั นาการทําใหเกิดความ หลากหลายของดอกไม และพชื ดอกจดั เปนกลมุ พืชท่มี วี วิ ัฒนาการสูงสดุ ในอาณาจกั รพืช 3. นอกจากน้ีนกั เรยี น สรุปไดวาดอกทมี่ สี ว นประกอบทง้ั 4 สว น คือกลีบเลี้ยง กลีบดอก เกสรเพศผู และเกสรเพศเมีย เรียกวา ดอกสมบรู ณ (complete flower) ถา ขาดสว นประกอบใดไปจะเรยี กวา ดอกไมสมบรู ณ(incomplete flower) ขัน้ ขยายความรูแ ละนาํ เสนอผลการคนหาคาํ ตอบ 1. ครใู หน ักเรยี นพิจารณาตอ ไปวา ดอกทมี่ ีเกสรเพศผแู ละเกสรเพศเมีย เรยี กวา ดอกสมบรู ณเพศ (perfect flower) 2. ครูใหน ักเรยี นตอบคําถามโดยมีแนวคําตอบดังนี้ - ดอกสมบรู ณเพศ จําเปนตอ งเปน ดอกสมบรู ณด วยหรอื ไม อยา งไร (แนวคําตอบ = ไมจ าํ เปน ดอกสมบรู ณเพศทีม่ เี กสรเพศผูและเกสรเพศเมียในดอกเดียวกันอาจจะขาด สว นของกลบี เลย้ี งหรือกลบี ดอกได) 3. โครงสรา งของดอกอาจจําแนกโดยใชเกณฑอ น่ื ไดอ ีก เชน ตาํ แหนง ของรงั ไขเม่อื เทียบกับตําแหนง ของวงกลบี การจัดเรียงตัวของดอกบนกานดอก 4. ครูมอบหมายลว งหนาใหน ักเรยี นนําดอกไมช นดิ ตา ง ๆ ท้งั 8 กลุมในกิจกรรมโครงสรางและชนิด ของดอกมาศึกษาโดยเลือกดอกและผลท่มี ีในทองถ่นิ และเนนย้ําใหนาํ มาเฉพาะสง่ิ ทจี่ ําเปนตอ งใชเนนหลัก ความพอประมาณ ไมท ําลายสิ่งแวดลอ ม โดย ครูสดุ าภรณ สืบบญุ เปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าชวี วิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปที่ 5 6 ชัว่ โมงท่ี 2-3 ขนั้ นําเขาสบู ทเรียน/ขน้ั ตั้งคาํ ถาม 1. ครูทบทวนเก่ยี วกบั โครงสรา งและองคประกอบของดอกสมบรู ณ และดอกสมบูรณเพศ 2. ครใู ชรปู ภาพดอกชนดิ ตาง ๆ และชส้ี วนตา ง ๆ ของดอกเพอ่ื ใหนกั เรยี นบอกโครงสรา งของดอก ครู อาจยกตวั อยางดอกสมบูรณ ดอกไมส มบูรณ และเพิ่มเติมดอกไมล กั ษณะพเิ ศษ เชน บางชนดิ มกี ลีบเล้ียง คลา ยกลบี ดอกสีสนั สวยงาม เชน ดอนยา บางชนิดมีเกสรเพศผูท ่เี ปน หมนั เกสรเพศผูทใ่ี ชสืบพันธุมีเพยี ง อบั เรณูยาว ๆ เทานนั้ ซ่ึงพบไดในดอกพุทธรกั ษา ขน้ั สํารวจและคนพบ/ขัน้ การเตรยี มการคนหาคําตอบ 1. ครใู หน ักเรยี นทาํ กจิ กรรม โครงสรา งของดอกและชนดิ ของผล โดยมขี ัน้ ตอนการทาํ กจิ กรรม ดังนี้ - ครูใหน กั เรียนบนั ทึกหัวขอ กิจกรรม โครงสรา งของดอกและชนดิ ของผล พรอมเขียน จุดประสงคของกิจกรรมลงในสมุด - ลอกตารางบนั ทึกกิจกรรม ดังนี้ - ใหนักเรยี นทํากจิ กรรมโดยศกึ ษาตวั อยางดอกไมใ นแตล ะชนดิ แลวบันทึกผลการสงั เกตลง ตารางบนั ทกึ ผล ใหเ วลาศกึ ษาสว นประกอบตา ง ๆ ของตัวอยา งดอกไมชนิดละ 5 นาที โดยการเวียนถาด ดอกไม 2. ครเู ปด โอกาสใหนกั เรียนอภิปรายรว มกนั พรอ มทง้ั ตอบคําถามทายกิจกรรม โดย ครูสุดาภรณ สบื บุญเปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชวี วิทยา3 มธั ยมศึกษาปท ี่ 5 7 ข้ันอธิบายและลงขอสรปุ /ขั้นดาํ เนินการคน หาคําตอบและตรวจสอบคาํ ตอบ 1. จากการศึกษาโครงสรางและลักษณะของดอกจากตวั อยา งท่ไี ดนํามาในกิจกรรม สามารถสรุปไดดัง ตารางบันทกึ ผลดงั นี้ 2. จาํ แนกประเภทของดอกโดยใชเ กณฑตาง ๆ ดังนี้ 2.1 เกณฑจ ํานวนดอกบนกานดอก - ดอกเดี่ยว เชน กระดังงา พริก ฟกทอง - ดอกชอ เชน กลว ยไม ราชพฤกษ บานช่ืน เข็ม เฟองฟา โปย เซียน ดาวเรอื ง 2.2 เกณฑจาํ แนกตามสว นประกอบ - ดอกสมบรู ณ เชน บัวหลวง มะเขือ พริก - ดอกไมสมบรู ณ เชน มะละกอ ตาํ ลงึ บวบ ฟก ทอง 2.3 เกณฑตําแหนงรงั ไข - รงั ไขเหนอื วงกลบี เชน หางนกยงู ไทย ราชพฤกษ มะเขอื พริก มะละกอ โปยเซียน เฟองฟา - รังไขใตว งกลบี เชน กลวยไม บานช่นื พุทธรักษา เข็ม 3. ครใู หนกั เรยี นตอบคาํ ถามทา ยกิจกรรม โดยมีแนวคําตอบดงั นี้ - จํานวนเกสรเพศผูและเกสรเพศเมียในดอกแตละชนิดมีจํานวนเทากันหรือแตกตางกัน อยางไร (แนวคาํ ตอบ= มที ั้งเทากนั และแตกตา งกัน เชน มะละกอและทานตะวนั มเี กสรเพศผู 5 อัน แตกตาง จากกลว ยไมส กุลหวายมีเกสรเพศผู 1 อนั หรือหางนกยงู ไทยและพรกิ มเี กสรเพศเมีย 1 อัน แตกตางจากจําปมี เกสรเพศเมียจาํ นวนมาก เปนตน) - จาํ นวนรงั ไขในแตล ะดอกของพืชตา งชนิดกนั มีจาํ นวนเทา กันหรือไม อยา งไร (แนวคําตอบ = ดอกบางชนิดมีจํานวนรังไขใน 1 ดอกเทากัน คือจํานวน 1 รังไข เชนกลวยไมสกุล หวาย หางนกยูงไทย มะเขอื ซง่ึ แตกตางจากดอกจําปม ีหลายรงั ไข) โดย ครูสุดาภรณ สบื บญุ เปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวิชาชวี วิทยา3 มธั ยมศึกษาปท ี่ 5 8 ขน้ั ขยายความรูแ ละนาํ เสนอผลการคน หาคําตอบ 1. ครูใหน ักเรยี นแตล ะกลมุ ศกึ ษาลักษณะของผล จดั ผลออกเปน กลมุ ๆ โดยพจิ ารณาจากลักษณะ ตา ง ๆ เชน ลกั ษณะผล จํานวนดอกบนกานดอก จํานวนรังไขใน 1 ดอก จาํ นวนรังไขที่เจริญเปน 1 ผล และ ชนดิ ของผล โดยบนั ทึกในตาราง ผลการศกึ ษาโดยตัวอยางชนดิ พชื อาจเปนดงั ตาราง 2. ครูและนักเรยี นรว มกนั อภปิ รายเพอ่ื นําไปสขู อสรปุ วา โครงสรางและสว นประกอบของดอกมี ความสัมพันธกบั หนา ที่ของดอก คอื ใชในการสืบพนั ธุ ดอกแตละชนดิ ถึงจะแตกตางกันแตจะมโี ครงสรา งท่ี เหมาะสมเพอื่ ทาํ หนา ทใี่ นการสืบพนั ธุ 3. ครูและนกั เรยี นรว มกนั อภปิ รายชนดิ ของผล โดยใชผ ลจากการทํากิจกรรม ประกอบรูปภาพ ดอก และผลเดีย่ ว ดอกและผลกลุม ชอดอกและผลรวม ประกอบการอภิปราย ครอู าจยกตัวอยางเพมิ่ วา ผลของ มะมวง แตงโม ทุเรียน กลวย มังคุด ละมุด มะนาว สม โอ ฟกทอง และแตงกวาเปนผลเดย่ี ว ผลนมแมว สายหยดุ สตรอเบอรร ี นอยหนา เปนผลกลมุ สวนผลรวมไดแ ก สบั ปะรด สาเก ยอ ขนนุ เปน ตน ขนั้ สรปุ และประเมินผล 1) แบบทดสอบกอนเรียน หนว ยการเรียนรทู ี่ 8 เรอื่ ง การสืบพนั ธขุ องพชื ดอก 2) ใบกจิ กรรม เรอื่ ง โครงสรางของดอกและชนดิ ของผล 3) ใบงานที่ 1 การวิเคราะหรปู ลกั ษณของพชื 4) ใบงานที่ 2 ดา นรูปลกั ษณ 5) ใบงานท่ี 3 ดา นคุณสมบัติ 9. สื่อการเรยี นการสอน / แหลงเรยี นรู รายการส่ือ จํานวน สภาพการใชส ื่อ 1. แบบทดสอบกอ นเรยี น หนวยการเรียนรทู ่ี 8 เรือ่ ง การสบื พนั ธุข อง พชื ดอก 1 ชุด ขน้ั สํารวจและคน พบ 2. ใบกจิ กรรม เรอ่ื ง โครงสรางของดอกและชนดิ ของผล 1 ชุด ขน้ั อธิบายและลงขอ สรุป 3. ใบงานที่ 1 การวิเคราะหรูปลกั ษณของพืช 1 ชุด ขนั้ อธิบายและลงขอสรุป 4. ใบงานที่ 2 ดา นรูปลกั ษณ 1 ชดุ ข้ันสํารวจและคน พบ 5. ใบงานท่ี 3 ดานคุณสมบัติ 1 ชดุ ขนั้ อธิบายและลงขอ สรุป โดย ครสู ุดาภรณ สืบบุญเปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวชิ าชีววิทยา3 มธั ยมศึกษาปท่ี 5 9 10. การวดั ผลและประเมนิ ผล ประเดน็ / เกณฑการให เปาหมาย หลักฐานการเรยี นรู วิธีวดั เครือ่ งมอื วดั ฯ การเรยี นรู ชนิ้ งาน/ภาระงาน คะแนน นกั เรยี นอภิปราย ช้ินงานท่ี 1 1. ตรวจแบบทดสอบ แบบทดสอบกอน ประเมินตามสภาพ และอธบิ ายเก่ยี วกับ แบบทดสอบกอ น กอนเรียน หนวยการ เรียน หนวยการเรยี นรทู ่ี จริง สวนประกอบของ เรียนหนวยการเรียนรูท่ี เรยี นรทู ี่ 8 เรื่อง การ 8 เรอ่ื ง การสืบพนั ธุ ดอกที่เกี่ยวของกบั 8 เร่อื ง การสืบพนั ธุ สบื พันธุข องพืชดอก ของพืชดอก การสืบพนั ธโุ ดยตรง ของพืชดอก คือชน้ั เกสรเพศผูแ ละ เกสรเพศเมียได ชิ้นงานที่ 2 2. ตรวจใบกิจกรรม 2. แบบบันทึก กจิ กรรม รอยละ 70 ผาน และอภปิ ราย ใบกิจกรรม เรื่อง เรือ่ ง โครงสรา ง เรือ่ ง โครงสรา ง ของ เกณฑ จํานวนรงั ไขท่ี โครงสรา งของดอก ของดอกและชนดิ ดอกและชนดิ ของผล เกยี่ วของกับการ และชนดิ ของผล ของผล เจรญิ เปน ผลชนดิ 3. ใบงานที่ 1 การ ตรวจใบงานที่ 1 แบบประเมนิ ใบงาน รอยละ 70 ผา น ตา งๆ ได วเิ คราะหรูปลักษณข อง การวิเคราะห เกณฑ พชื รปู ลักษณของพืช 4. ใบงานท่ี 2 ดาน ตรวจใบงานท่ี 2 แบบประเมนิ ใบงาน รอ ยละ 70 ผาน รปู ลักษณ ดา นรูปลกั ษณ เกณฑ 5. ใบงานท่ี 3 ดาน ตรวจใบงานท่ี 3 แบบประเมนิ ใบงาน รอยละ 70 ผา น คุณสมบตั ิ ดา นคณุ สมบตั ิ เกณฑ 6. การนําเสนอผลงาน ระดบั คุณภาพ 2 ประเมินการ ผลงานท่ีนาํ เสนอ ผานเกณฑ 7. พฤตกิ รรมการ นาํ เสนอผลงาน ระดับคณุ ภาพ 2 ทํางานรายบุคคล ผานเกณฑ สังเกตพฤติกรรม แบบสังเกตพฤติกรรม 8. พฤตกิ รรมการ การทํางาน การทํางานรายบุคคล ระดบั คณุ ภาพ 2 ทํางานรายกลมุ รายบคุ คล ผานเกณฑ สงั เกตพฤติกรรม แบบสังเกตพฤตกิ รรม ระดับคณุ ภาพ 2 9. คณุ ลักษณะ การทํางานรายกลุม การทํางานรายกลมุ ผานเกณฑ อนั พงึ ประสงค สังเกตความมีวินยั แบบประเมิน ใฝเ รยี นรแู ละมุงมน่ั คุณลกั ษณะ ในการทาํ งาน อนั พงึ ประสงค โดย ครูสดุ าภรณ สืบบุญเปยม กลุม สาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5 10 แบบประเมนิ การนาํ เสนอผลงาน คาํ ชแี้ จง : ใหผ ูส อนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรียน แลวขีด ลงในชองที่ ตรงกบั ระดับคะแนน ลาํ ดับท่ี รายการประเมนิ ระดบั คะแนน 1 32 1 เน้ือหาละเอียดชดั เจน 2 ความถกู ตองของเนอ้ื หา 3 ภาษาท่ีใชเขาใจงาย 4 ประโยชนทไ่ี ดจ ากการนําเสนอ 5 วธิ กี ารนําเสนอผลงาน รวม ลงชอื่ ...................................................ผปู ระเมิน (นางสาวสุดาภรณ สบื บุญเปย ม) ............./................../............... เกณฑการใหค ะแนน ให 3 คะแนน ผลงานหรือพฤตกิ รรมสอดคลองกับรายการประเมนิ สมบูรณชัดเจน ให 2 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคลองกับรายการประเมนิ เปน สวนใหญ ให 1 คะแนน ผลงานหรอื พฤติกรรมสอดคลองกับรายการประเมินบางสว น เกณฑการตัดสนิ คุณภาพ ชว งคะแนน ระดบั คุณภาพ 14 - 15 ดมี าก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ตาํ่ กวา 8 ปรับปรุง โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวิชาชวี วิทยา3 มธั ยมศึกษาปท่ี 5 11 แบบสงั เกตพฤติกรรมการทาํ งานรายบคุ คล คําชีแ้ จง : ใหผสู อนสังเกตพฤตกิ รรมของนักเรียนในระหวา งเรียนและนอกเวลาเรยี น แลว ขีด ลงในชองที่ ตรงกบั ระดับคะแนน ลําดบั ท่ี รายการประเมิน ระดบั คะแนน 3 21 1 การแสดงความคิดเห็น 2 การยอมรบั ฟง ความคิดเหน็ ของผูอ น่ื 3 การทํางานตามหนาที่ท่ไี ดรับมอบหมาย 4 ความมนี า้ํ ใจ 5 การตรงตอ เวลา รวม ลงชอ่ื ...................................................ผปู ระเมนิ (นางสาวสดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม) ............./................../............... เกณฑการใหคะแนน ให 3 คะแนน ปฏิบัติหรอื แสดงพฤติกรรมอยา งสมาํ่ เสมอ ให 2 คะแนน ปฏิบัติหรอื แสดงพฤติกรรมบอ ยคร้งั ให 1 คะแนน ปฏบิ ัติหรอื แสดงพฤตกิ รรมบางครง้ั เกณฑก ารตัดสินคณุ ภาพ ชวงคะแนน ระดับคณุ ภาพ 14 - 15 ดีมาก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ต่าํ กวา 8 ปรับปรุง โดย ครูสุดาภรณ สบื บญุ เปย ม กลุมสาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5 12 แบบสังเกตพฤติกรรมการทํางานกลมุ คําชี้แจง : ใหผ สู อนสังเกตพฤติกรรมของนกั เรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรียน แลวขีด ลงในชองที่ ตรงกบั ระดับคะแนน การมี ลาํ ดับที่ ช่ือ – สกุล การแสดง การยอมรับ การทํางาน ความมี สวนรวมใน รวม ของนกั เรียน ความ ฟงคนอืน่ ตามที่ไดร ับ นาํ้ ใจ 15 คดิ เหน็ การ คะแนน มอบหมาย ปรบั ปรุง ผลงานกลุม 321321321321321 ลงชือ่ ...................................................ผปู ระเมิน (นางสาวสุดาภรณ สบื บญุ เปย ม) ............../.................../............... เกณฑการใหคะแนน ให 3 คะแนน ปฏิบตั ิหรอื แสดงพฤตกิ รรมอยางสมํา่ เสมอ ให 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบอ ยคร้ัง ให 1 คะแนน ปฏบิ ัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง เกณฑก ารตัดสนิ คณุ ภาพ ชว งคะแนน ระดบั คุณภาพ 14 - 15 ดีมาก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ต่าํ กวา 8 ปรบั ปรงุ โดย ครสู ุดาภรณ สืบบญุ เปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวิชาชวี วิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท่ี 5 13 แบบประเมนิ คุณลักษณะอันพงึ ประสงค คาํ ชีแ้ จง : ใหผ สู อนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรียน แลว ขดี ลงในชองที่ ตรงกบั ระดับคะแนน คณุ ลักษณะ ระดับคะแนน อันพึงประสงคด าน รายการประเมิน 321 1. มีวินยั รับผิดชอบ 1.1 ปฏิบัตติ ามขอ ตกลง กฎเกณฑ ระเบยี บ ขอบงั คบั ของครอบครวั มีความตรงตอเวลาในการปฏิบตั กิ จิ กรรมตาง ๆ ในชวี ิตประจําวนั 2. ใฝเ รยี นรู 2.1 รจู กั ใชเวลาวา งใหเ ปนประโยชน และนาํ ไปปฏบิ ตั ไิ ด 2.2 รจู กั จัดสรรเวลาใหเ หมาะสม 2.3 เชือ่ ฟง คาํ สั่งสอนของบดิ า - มารดา โดยไมโตแ ยง 2.4 ตง้ั ใจเรยี น 3. อยูอยางพอเพยี ง 3.1 ใชทรัพยส ินและสงิ่ ของของโรงเรียนอยา งประหยดั 3.2 ใชอุปกรณก ารเรียนอยางประหยดั และรูคณุ คา 3.3 ใชจ า ยอยางประหยดั และมกี ารเก็บออมเงนิ 4. มุง มนั่ ในการทาํ งาน 4.1 มคี วามตงั้ ใจและพยายามในการทาํ งานทไี่ ดร บั มอบหมาย 4.2 มคี วามอดทนและไมท อ แทต อ อุปสรรคเพื่อใหง านสาํ เรจ็ ลงช่อื ...................................................ผปู ระเมิน (นางสาวสุดาภรณ สบื บญุ เปย ม) ............../.................../................ เกณฑการใหคะแนน พฤติกรรมทป่ี ฏิบัตชิ ัดเจนและสมํ่าเสมอ ให 3 คะแนน พฤติกรรมท่ีปฏิบัตชิ ัดเจนและบอยครง้ั ให 2 คะแนน พฤตกิ รรมทป่ี ฏิบัตบิ างครงั้ ให 1 คะแนน เกณฑการตัดสนิ คณุ ภาพ ชวงคะแนน ระดบั คุณภาพ 51 - 60 ดมี าก 41 - 50 ดี 30 - 40 พอใช ตํ่ากวา 30 ปรับปรุง โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บญุ เปยม กลมุ สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศึกษาปท ่ี 5 14 11. ความเห็นของผูบริหารสถานศึกษาหรอื ผูทไ่ี ดร บั มอบหมาย ขอเสนอแนะ ลงชื่อ.................................................. (นายอดศิ ร แดงเรือน) 13. บันทกึ ผลหลังการสอน เนื้อหา กิจกรรมการเรยี นรู สื่อประกอบการเรยี นรู พฤตกิ รรม/การมีสว นรวมของผเู รยี น ลงชอ่ื ..................................................ผูสอน (นางสาวสดุ าภรณ สืบบญุ เปยม) โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบญุ เปยม กลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชวี วิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5 15 แผนการจัดการเรยี นรู หนว ยการเรียนรูท่ี 8 การสืบพันธขุ องพืชดอก แผนจัดการเรียนรทู ี่ 2 เรอ่ื ง วฏั จักรชวี ิตแบบสลบั ของพืชดอก รายวิชา ชวี วิทยา3 รหัสวชิ า 32203 ระดับชน้ั มัธยมศึกษาปท่ี 5/1 ภาคเรียนท่ี 1 ปก ารศกึ ษา 2564 นํา้ หนกั เวลาเรียน 1.5 (นน./นก.) เวลาเรยี น 3 ชัว่ โมง/สปั ดาห เวลาทใ่ี ชใ นการจัดกิจกรรมการเรียนรู 1 ช่ัวโมง บรู ณาการงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยี น .......................................................................................................................................................... 1. สาระสําคัญ พืชดอกมีวัฏจักรชวี ติ แบบสลบั ประกอบดว ยสปอโรไฟตและแกมโี ทไฟต ซ่งึ สปอโรไฟตเ ปนระยะที่ สรา งสปอร คือไมโครสปอรและเมกะสปอร ท่ีอาจสรางในดอกเดียวกนั หรือตา งดอก หรือตา งตน ไมโครสปอร มาเทอรเซลลแ บง เซลลแบบไมโอซสิ ไดไ มโครสปอร จากน้ันไมโครสปอรจ ะแบง เซลลแ บบไมโทซิสและพฒั นาไป เปนแกมโี ทไฟตเ พศผูซึ่งท าหนาทสี่ รา งเซลลสบื พันธุเพศผู สวนเมกะสปอรมาเทอรเซลลแ บง เซลลแบบไมโอซิส ไดเ มกะสปอร จากนน้ั เมกะสปอรจ ะแบง เซลลแ บบไมโทซสิ และพฒั นาไปเปน แกมีโทไฟตเพศเมียซ่ึงทาํ หนา ท่ี สรา งเซลลส ืบพนั ธุเพศเมยี เม่อื มกี ารปฏิสนธกิ ันของเซลลสืบพันธเุ พศผแู ละเซลลส บื พนั ธุเ พศเมียจะไดไ ซโกต และพัฒนาเปน เอ็มบรโิ อแลวเจรญิ เติบโตเปน ตน สปอโรไฟตตอไป 2. ผลการเรยี นรู 1. อธบิ ายวัฏจักรชวี ติ แบบสลับของพชื ดอก 3. สาระการเรียนรู 3.1 เนอ้ื หาสาระหลัก : Knowledge 1) อธบิ ายวัฏจกั รชวี ติ แบบสลบั ของพชื ดอกวา ประกอบดว ยระยะทส่ี รางสปอโรไฟตแ ละ ระยะที่สรางเซลลสบื พันธุไ ด 3.2 ทกั ษะ/กระบวนการ : Process 1) การสงั เกตและการลงความเหน็ จากขอ มูลจากการทาํ กิจกรรมและการอภิปรายรว มกนั 2) ความรวมมือ การท างานเปนทีม และภาวะผูนําจากการทาํ กิจกรรมและการนาํ เสนอ 3.3 คุณลกั ษณะทพี่ ึงประสงค : Attitude 1) ความอยากรอู ยากเห็น 2) ความมงุ ม่นั อดทนจากพฤตกิ รรมในการท ากิจกรรมและอภปิ รายรวมกัน 4. สมรรถนะสาํ คัญของนักเรยี น 1) ความสามารถในการสื่อสาร 2) ความสามารถในการคิด 3) ความสามารถในการแกป ญ หา 4) ความสามารถในการใชทกั ษะชีวติ 5) ความสามารถในการใชเทคโนโลยี 5. คุณลักษณะของวิชา 1) ความอยากรอู ยากเหน็ 2) ความมวี ิจารณญาณ 3) ความใจกวา ง โดย ครูสุดาภรณ สบื บุญเปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาชวี วิทยา3 มธั ยมศึกษาปท ี่ 5 16 6. คณุ ลกั ษณะท่ีพึงประสงค 1. มวี นิ ัย 2. ใฝเ รียนรู 3. อยูอ ยางพอเพียง 4. มงุ ม่นั ในการทาํ งาน 7. ชน้ิ งาน/ภาระงาน : 1) สมดุ บันทึกประสบการณก ารเรยี นรู สรปุ สาระสําคัญของเร่อื งทีเ่ รยี น 2) ใบกจิ กรรม เรอ่ื ง รปู รางลักษณะของเรณแู ละการงอกของหลอดเรณู 8. การบรูณาการงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรียน งานสวนพฤกษศาสตรโ รงเรยี น ในโครงการอนรุ ักษพ ันธุกรรมพืชอนั เนอ่ื งมาจากพระราชดาํ รสิ มเด็จ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี มวี ัตถปุ ระสงคใ หเยาวชนไดม โี อกาสใกลชิดกับพืชพรรณไม ได เรียนรถู งึ พชื ทอ งถ่ินของตน ชว ยกันดูแลไมใ หส ูญพนั ธุ ซึง่ จะกอ ใหเ กดิ จิตสาํ นกึ ในการที่ จะอนุรกั ษส ืบไป การ ดาํ เนินงานประกอบดวย 5 องคป ระกอบและ 3 สาระการเรียนรู เร่อื งทีจ่ ะบูรณาการ (หัวขอยอยในแบบประเมิน) องคประกอบที่ 3 การศึกษาขอมูลดา นตางๆ ลาํ ดับการเรยี นรทู ี่ 2 การศกึ ษาพรรณไมท่สี นใจ 1. การศกึ ษาลกั ษณะภายนอก ภายในของพืชแตล ะสว นโดยละเอียด สาระการเรียนรู ธรรมชาตแิ หงชีวิต ลําดับการเรยี นรทู ่ี 1 สมั ผัสเรียนรวู งจรชีวติ ของชวี ภาพอืน่ ๆ 1.1 ศกึ ษาดานรูปลกั ษณ ไดขอ มูลการเปลี่ยนแปลงและความแตกตางดา นรูปลกั ษณ 1.2 ศกึ ษาดานคุณสมบตั ิ ไดขอมูลการเปลยี่ นแปลงและความแตกตางดานคุณสมบัติ 9. กจิ กรรมการเรียนรู ชว่ั โมงท่ี 1 ข้นั นําเขาสบู ทเรยี น/ขนั้ ตง้ั คําถาม 1. ครนู ําเขา สูบทเรียนโดยถามนักเรยี นเก่ียวกับวฏั จักรชีวติ ของพืชดอกท่ไี ดเรียนมาแลว วาเปน อยา งไร นักเรียนตอบวาพืชดอกมกี ารเจริญเตบิ โตมีดอก ดอกจะมีการสืบพนั ธุแ ละเจริญไปเปนผล ภายในผลมเี มล็ด เม่ือนาํ เมลด็ ไปปลูกจะกลายเปนตน ใหม พืชตน ใหมจะเจริญเตบิ โตออกดอกเพอ่ื สบื พนั ธมุ ผี ลตอไปไดอ กี หมุนเวยี นตอเนอ่ื งเปนวัฏจักรของพืชดอก ขนั้ สาํ รวจและคนพบ/ขัน้ การเตรียมการคน หาคําตอบ 1. ครใู หนกั เรียนศึกษารูปวฏั จักรชวี ิตแบบสลบั ของพชื ใหนักเรียนวาดภาพและบันทึกในสมุด แลวให ขอมูลวาวัฏจักรชีวิตของพืชทุกกลุมทั้งพืชดอก และพืชไรดอกมีวัฏจักรชีวิตแบบสลับ alternation of generation ประกอบดว ยระยะที่สรางสปอรเ รยี กวา ระยะสปอโรไฟต และระยะท่สี รางเซลลส ืบพันธุ เรียกวา ระยะแกมีโทไฟต โครงสรางของสปอโรไฟตประกอบข้ึนจากเซลลท ีม่ ีจาํ นวนโครโมโซม 2 ชุด หรือเซลลืที่อยูใน สภาพดิพลอยด (diploid; 2n) สวนแกมีโทไฟตประกอบขึ้นจากเซลลท่ีมีโครโมโซม 1 ชุด หรือเซลลท่ีอยูใน สภาพแฮพลอยด (haploid; n) 2. ครูเชื่อมโยงเร่อื งการแบงเซลลแ บบไมโทซิสและไมโอซสิ เพือ่ อธบิ ายวาสปอรม าเทอเซลล แบงเซลล โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 17 แบบไมโอซสิ ไดสปอรซ งึ่ มโี ครโมโซมลดลงเหลือครง่ึ หนงึ่ จากนน้ั สปอรจ ะแบง แบบไมโทซสิ เพอื่ เจรญิ และพฒั นา ไปเปน แกมีโทไฟตและทาํ หนา ที่สรางเซลลสืบพันธุ ตอ มาจะมกี ารปฏสิ นธขิ องเซลลสบื พนั ธุเ พศผู และเซลล สืบพนั ธเุ พศเมยี ไดเปน ไซโกต ซึ่งมโี ครโมโซม 2 ชุด 3. ครูถามนักเรียนเก่ยี วกับวัฏจกั รชีวติ ของพืชดอกท่ีเคยเรียนมา ดังน้ี - โครงสรางของพชื ตา ง ๆ ท่พี บในวฏั จักรของพืชดอก โครงสรา งใดเปนสปอโรไฟต และ โครงสรางใดเปนแกมีโทไฟต - นกั เรียนเคยเหน็ แกมโี ทไฟตเ พศผูและแกมีโทไฟตเพศเมยี หรอื ไม อยางไร 4. ครใู หความรูเพิ่มเตมิ วาตนไมทวั่ ไปทเี่ หน็ นัน้ คอื ระยะสปอโรไฟต สวนแกมีโทไฟตนกั เรยี นอาจไมเ คย เห็นเพราะมขี นาดเล็กและอยูภายในดอก 5. ครูใหนกั เรยี นศกึ ษาวัฏจักรชวี ติ ของพืชดอกและวฏั จกั รชวี ิตของเฟร น ขัน้ อธิบายและลงขอสรปุ /ข้นั ดําเนินการคนหาคําตอบและตรวจสอบคาํ ตอบ 1. ครแู ละนกั เรียนรว มกนั อภิปรายโดยอาจใชค ําถาม ดงั นี้ - นักเรยี นเคยเห็นสปอโรไฟตแ ละแกมโี ทไฟตของเฟรน หรือไม อยางไร - แกมีโทไฟตของเฟรน อยูบนสปอโรไฟตห รือไมอยา งไร - สปอรส รางมาจากโครงสรา งใดและมีจาํ นวนชดุ ของโครโมโซมเปน ดิพลอยหรือแฮพลอยดิ - เซลลสบื พันธุของเฟร น สรางมาจากโครงสรา งใด 2. จากการอภิปรายนักเรยี นอาจเคยเหน็ แตโ ครงสรา งของใบเฟรน นน่ั คอื ระยะสปอโรไฟตเ มือ่ เจริญ เต็มที่จะสรา งอับสปอร ซ่ึงมารวมกลมุ อยูทด่ี า นใตใบ แตละกลมุ ของอบั สปอรเ รียกวา ซอรัส (sorus) เฟรน สว น ใหญส รางสปอรช นดิ เดียว แตน ักเรียนอาจไมเคยเห็นระยะแกมโี ทไฟตซ่งึ เปนโครงสรางขนาดเลก็ รปู รา งคลา ย หวั ใจเปน แผน มีรากเล็ก ๆ เรยี กวา ไรซอยด 3. นอกจากนนี้ ักเรยี นสรุปไดวา ตน ทีเ่ ห็นเปน สปอโรไฟตเ ม่อื เฟร น เจรญิ เต็มท่ี สปอรม าเทอเซลลใ น อบั สปอรจ ะแบงเซลลแบบไมโอซสิ ไดสปอรซ ึ่งมีโครโมโซมลดลงครึ่งหนึง่ (n) และมีการกระจายสปอรออก จากตนสปอโรไฟต เม่ือไปตกในสภาพแวดลอ มทีม่ ีความชื้นเหมาะสม สปอรจะงอกแลวแบง เซลลแ บบไม โทซิสเปน แกมีโทไฟต ซงึ่ จะมีโครงสรางสรา งเซลลสบื พันธตุ อไป ขนั้ ขยายความรูแ ละนําเสนอผลการคนหาคาํ ตอบ 1. ครแู ละนักเรียนรวมกันอภิปรายเพ่ือเปรียบเทียบความเหมือนและแตกตางกันของวัฏจักเฟรนและ พืชดอก โดยนักเรียน สรุปไดวา พชื ทกุ กลมุ ไมว า มีดอกหรอื ไมก ็ตามจะมชี ว งชวี ติ เปน 2 ระยะสลบั กันคอื ระยะ สปอโรไฟตและแกมีโทไฟต ในพชื ดอกแกมโี ทไฟตซ ึง่ ทําหนาที่สรางเซลลสบื พนั ธุนน้ั เกิดขน้ึ ท่ีดอก ทง้ั เซลล สบื พนั ธเุ พศผู (sperm) และเซลลส ืบพันธเุ พศเมีย (egg) เม่ือสเปร ม และเซลลไ ขปฏสิ นธิกันจะไดไซโกตซ่ึง พฒั นาเจริญเตบิ โตเปน ผลและเมลด็ เมอ่ื เมล็ดงอกเปนตน ออนและมกี ารเจรญิ เติบโต ระยะนี้ เรียกวา ระยะสปอโรไฟต 2. ครเู นน ยํ้าวา มคี วามแตกตางกันของการกระจายสปอรของเฟรนและพืชดอก คือในพืชดอก สปอร ไมไ ดหลดุ ออกจากสปอโรไฟต เม่ือสปอรพฒั นาเปน แกมีโทไฟต แกมีโทไฟตของพืชดอกจงึ ไมไ ดอยอู ยา งอิสระ แตมีขนาดเลก็ และเปนสวนท่ีอยูในดอก โดยทั่วไปจึงมองไมเห็นแกมีโทไฟตของพืชดอกดวยตาเปลา แตเฟรน สปอรหลดุ ออกจากตน สปอโรไฟตแ ละงอกเปนแกมีโทไฟตท ส่ี ามารถมองเห็นไดเ ปน แผนบาง ๆ สีเขยี วรูปหัวใจ โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบุญเปยม กลมุ สาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าชีววิทยา3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 18 ขน้ั สรปุ และประเมนิ ผล 1) สมุดบันทกึ ประสบการณก ารเรียนรู สรปุ สาระสาํ คญั ของเรือ่ งที่เรยี น 2) ใบกิจกรรม เรื่อง รูปรา งลักษณะของเรณแู ละการงอกของหลอดเรณู 9. ส่ือการเรยี นการสอน / แหลง เรยี นรู จํานวน สภาพการใชสอื่ รายการสอื่ 1 ชุด ขัน้ อธบิ ายและลงขอ สรปุ 1. สมุดบันทึกประสบการณการเรียนรู สรปุ สาระสําคญั ของเรอ่ื งทีเ่ รียน 2. แบบบันทกึ กจิ กรรม เรอ่ื ง เรื่อง รูปรา งลักษณะของเรณูและการงอก 1 ชดุ ข้ันอธิบายและลงขอสรปุ ของหลอดเรณู 10. การวดั ผลและประเมนิ ผล ประเดน็ / เปา หมาย หลักฐานการเรียนรู วธิ วี ัด เครอ่ื งมือวัดฯ เกณฑก ารให การเรยี นรู ชิน้ งาน/ภาระงาน ตรวจสมดุ บันทกึ คะแนน ประสบการณก าร บอกหนาทข่ี องราก 1. สมดุ บนั ทกึ เรยี นรู สรปุ แบบประเมนิ สมุดบนั ทกึ รอยละ 70 ผา น พชื ดอก โครงสรา ง ประสบการณการ สาระสาํ คัญของ เกณฑ ของปลายรากตัด เรยี นรู สรุปสาระสําคญั เร่อื งที่เรียน ตามยาว และการ ของเรอ่ื งทเี่ รยี น ตรวจแบบบนั ทึก แบบบันทึกกจิ กรรม รอ ยละ 70 ผาน เปรยี บเทยี บ กิจกรรม เร่อื ง เร่ือง รปู รา งลกั ษณะของ เกณฑ โครงสรา งภายในของ 2. แบบบนั ทกึ กจิ กรรม รูปรา งลักษณะของ เรณูและการงอกของ รากพชื ใบเล้ยี งคู เร่อื ง เรื่อง รูปรา ง เรณแู ละการงอก หลอดเรณู และรากพืชใบเล้ียง ลกั ษณะของเรณแู ละ ของหลอดเรณู เดยี่ วจากการตัดตาม การงอกของหลอดเรณู ประเมนิ การ ผลงานที่นาํ เสนอ ระดบั คุณภาพ 2 ขวางจากการเรยี น นาํ เสนอผลงาน ผานเกณฑ และการทํากจิ กรรม 3. การนาํ เสนอผลงาน 4. พฤติกรรมการ สงั เกตพฤติกรรม แบบสังเกตพฤติกรรม ระดับคณุ ภาพ 2 ทํางานรายบุคคล การทาํ งาน การทํางานรายบุคคล ผานเกณฑ รายบคุ คล ระดับคุณภาพ 2 5. พฤติกรรมการ สังเกตพฤติกรรม แบบสงั เกตพฤตกิ รรม ผา นเกณฑ ทํางานรายกลมุ การทาํ งานรายกลุม การทาํ งานรายกลุม 6. คณุ ลกั ษณะ สังเกตความมีวินยั แบบประเมิน ระดบั คณุ ภาพ 2 อนั พงึ ประสงค ใฝเรียนรแู ละมุงม่ัน คณุ ลักษณะ ผานเกณฑ ในการทํางาน อนั พึงประสงค โดย ครูสดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลุม สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชวี วิทยา3 มธั ยมศึกษาปท่ี 5 19 แบบประเมินการนําเสนอผลงาน คําชี้แจง : ใหผูส อนสงั เกตพฤติกรรมของนกั เรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรยี น แลวขีด ลงในชองที่ ตรงกบั ระดับคะแนน ลาํ ดบั ที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน 1 32 1 เนอื้ หาละเอียดชัดเจน 2 ความถูกตอ งของเน้อื หา 3 ภาษาทีใ่ ชเขาใจงา ย 4 ประโยชนท ีไ่ ดจากการนําเสนอ 5 วิธีการนาํ เสนอผลงาน รวม ลงชอ่ื ...................................................ผูประเมนิ (นางสาวสุดาภรณ สบื บุญเปยม) ............./................../............... เกณฑก ารใหคะแนน ให 3 คะแนน ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคลองกบั รายการประเมนิ สมบูรณชดั เจน ให 2 คะแนน ผลงานหรอื พฤติกรรมสอดคลอ งกบั รายการประเมนิ เปนสวนใหญ ให 1 คะแนน ผลงานหรือพฤตกิ รรมสอดคลองกับรายการประเมนิ บางสว น เกณฑก ารตัดสินคณุ ภาพ ชวงคะแนน ระดบั คุณภาพ 14 - 15 ดีมาก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ตํ่ากวา 8 ปรับปรุง โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บญุ เปยม กลุมสาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปที่ 5 20 แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทํางานรายบุคคล คําชแ้ี จง : ใหผูส อนสังเกตพฤตกิ รรมของนักเรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรยี น แลวขีด ลงในชองที่ ตรงกบั ระดับคะแนน ลําดบั ที่ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน 3 21 1 การแสดงความคิดเห็น 2 การยอมรับฟงความคิดเห็นของผูอน่ื 3 การทํางานตามหนาทท่ี ี่ไดร บั มอบหมาย 4 ความมนี ํา้ ใจ 5 การตรงตอ เวลา รวม ลงชือ่ ...................................................ผปู ระเมนิ (นางสาวสุดาภรณ สืบบุญเปยม) ............./................../............... เกณฑการใหค ะแนน ให 3 คะแนน ปฏิบัติหรอื แสดงพฤตกิ รรมอยา งสมา่ํ เสมอ ให 2 คะแนน ปฏบิ ตั หิ รอื แสดงพฤติกรรมบอยครงั้ ให 1 คะแนน ปฏบิ ตั ิหรือแสดงพฤตกิ รรมบางครัง้ เกณฑการตัดสนิ คุณภาพ ชว งคะแนน ระดบั คุณภาพ 14 - 15 ดมี าก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ตาํ่ กวา 8 ปรับปรุง โดย ครูสดุ าภรณ สืบบุญเปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5 21 แบบสังเกตพฤติกรรมการทํางานกลมุ คําชี้แจง : ใหผ สู อนสังเกตพฤติกรรมของนกั เรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรียน แลวขีด ลงในชองที่ ตรงกบั ระดับคะแนน การมี ลาํ ดับที่ ช่ือ – สกุล การแสดง การยอมรับ การทํางาน ความมี สวนรวมใน รวม ของนกั เรียน ความ ฟงคนอืน่ ตามที่ไดร ับ นาํ้ ใจ 15 คดิ เหน็ การ คะแนน มอบหมาย ปรบั ปรุง ผลงานกลุม 321321321321321 ลงชือ่ ...................................................ผปู ระเมิน (นางสาวสุดาภรณ สบื บญุ เปย ม) ............../.................../............... เกณฑการใหคะแนน ให 3 คะแนน ปฏิบตั ิหรอื แสดงพฤตกิ รรมอยางสมํา่ เสมอ ให 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบอ ยคร้ัง ให 1 คะแนน ปฏบิ ัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง เกณฑก ารตัดสนิ คณุ ภาพ ชว งคะแนน ระดบั คุณภาพ 14 - 15 ดีมาก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ต่าํ กวา 8 ปรบั ปรงุ โดย ครสู ุดาภรณ สืบบญุ เปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาชวี วิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5 22 แบบประเมินคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค คาํ ชแ้ี จง : ใหผ ูส อนสังเกตพฤติกรรมของนกั เรียนในระหวา งเรยี นและนอกเวลาเรียน แลว ขดี ลงในชองที่ ตรงกับระดับคะแนน คณุ ลักษณะ รายการประเมนิ ระดับคะแนน อนั พงึ ประสงคดาน 321 1. มีวินัย รบั ผิดชอบ 1.1 ปฏิบัตติ ามขอ ตกลง กฎเกณฑ ระเบยี บ ขอบังคบั ของครอบครัว มคี วามตรงตอ เวลาในการปฏบิ ตั กิ ิจกรรมตาง ๆ ในชีวิตประจําวนั 2. ใฝเ รียนรู 2.1 รจู กั ใชเวลาวา งใหเ ปนประโยชน และนําไปปฏบิ ตั ไิ ด 2.2 รจู กั จัดสรรเวลาใหเ หมาะสม 2.3 เชือ่ ฟง คําสัง่ สอนของบดิ า - มารดา โดยไมโตแ ยง 2.4 ตัง้ ใจเรยี น 3. อยอู ยา งพอเพยี ง 3.1 ใชท รัพยสินและส่งิ ของของโรงเรยี นอยา งประหยัด 3.2 ใชอุปกรณการเรยี นอยา งประหยดั และรูคณุ คา 3.3 ใชจา ยอยา งประหยดั และมีการเก็บออมเงนิ 4. มงุ มั่นในการทํางาน 4.1 มคี วามตง้ั ใจและพยายามในการทาํ งานท่ีไดรับมอบหมาย 4.2 มคี วามอดทนและไมทอ แทตออุปสรรคเพ่ือใหงานสาํ เร็จ ลงชอ่ื ...................................................ผปู ระเมิน (นางสาวสุดาภรณ สืบบุญเปยม) ............../.................../................ เกณฑก ารใหคะแนน พฤตกิ รรมทีป่ ฏิบตั ชิ ัดเจนและสม่ําเสมอ ให 3 คะแนน พฤติกรรมทปี่ ฏบิ ัติชัดเจนและบอ ยครัง้ ให 2 คะแนน พฤตกิ รรมท่ีปฏบิ ตั ิบางคร้ัง ให 1 คะแนน เกณฑก ารตัดสนิ คุณภาพ ชวงคะแนน ระดับคุณภาพ 51 - 60 ดีมาก 41 - 50 ดี 30 - 40 พอใช ตาํ่ กวา 30 ปรับปรงุ โดย ครูสดุ าภรณ สืบบุญเปย ม กลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศึกษาปท ่ี 5 23 11. ความเหน็ ของผบู ริหารสถานศกึ ษาหรอื ผทู ไ่ี ดร บั มอบหมาย ขอ เสนอแนะ ลงชื่อ.................................................. (นายอดศิ ร แดงเรือน) 13. บันทึกผลหลงั การสอน เนอ้ื หา กจิ กรรมการเรยี นรู สื่อประกอบการเรียนรู พฤติกรรม/การมสี วนรวมของผเู รยี น ลงชอ่ื ..................................................ผูสอน (นางสาวสดุ าภรณ สืบบญุ เปยม) โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบญุ เปยม กลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวชิ าชีววิทยา3 มธั ยมศึกษาปท ่ี 5 24 แผนการจัดการเรียนรู หนวยการเรียนรูท่ี 8 การสืบพนั ธุของพชื ดอก แผนจดั การเรียนรูท ี่ 3 เรอื่ ง การสบื พันธแุ บบอาศยั เพศของพืชดอก รายวชิ า ชวี วทิ ยา4 รหสั วิชา 32203 ระดับชน้ั มัธยมศกึ ษาปท ี่ 5/1 ภาคเรยี นท่ี 1 ปก ารศกึ ษา 2563 น้าํ หนกั เวลาเรยี น 1.5 (นน./นก.) เวลาเรียน 3 ชวั่ โมง/สัปดาห เวลาท่ใี ชใ นการจดั กิจกรรมการเรยี นรู 4 ชัว่ โมง บรู ณาการงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยี น .......................................................................................................................................................... 1. สาระสําคัญ การปฏิสนธขิ องพชื ดอกเปนการปฏสิ นธคิ ู โดยคูห น่งึ เปนการรวมกนั ของสเปร มเซลลหน่งึ กับเซลลไข ไดเปน ไซโกต ซงึ่ จะพัฒนาไปเปน เอ็มบริโอ อีกคหู น่งึ เปน การรวมกันของสเปร มอกี เซลลก ับโพลารนิวคลีไอได เปนเอนโดสเปร มนิวเคลยี สซงึ่ เจรญิ และพัฒนาไปเปน เอนโดสเปร ม 2. ผลการเรียนรู 2. อธิบาย และเปรียบเทียบกระบวนการสรางเซลลสืบพันธเุ พศผู และเพศเมียของพชื ดอก และ อธิบายการปฏสิ นธขิ องพืชดอก 3. อธิบายการเกดิ ผลและการเกดิ เมล็ดของพชื ดอก โครงสรางของเมลด็ และผล และยกตัวอยางการใช ประโยชนจากโครงสรา งตาง ๆ ของเมล็ดและผล 3. สาระการเรยี นรู 3.1 เนื้อหาสาระหลัก : Knowledge 1) กระบวนการสรางเซลลส บื พนั ธุเพศผแู ละเพศเมยี ในพชื ดอก 2) การปฏิสนธิคูของพืชดอก 3) การเกดิ ผลและการเกิดเมล็ดของพชื ดอก 4) โครงสรา งของเมลด็ และผล 3.2 ทกั ษะ/กระบวนการ : Process 1) การสงั เกตจากการทํากิจกรรมและการอภปิ รายรวมกัน 2) ความรวมมือ การทํางานเปนทีม และภาวะผนู ําจากการท ากิจกรรมและการนําเสนอ 3.3 คณุ ลักษณะที่พงึ ประสงค : Attitude 1) ความอยากรอู ยากเห็น 3) ความมุง มน่ั อดทนจากพฤตกิ รรมในการทํากิจกรรมและอภปิ รายรว มกัน 4. สมรรถนะสาํ คัญของนกั เรยี น 1) ความสามารถในการสื่อสาร 2) ความสามารถในการคิด 3) ความสามารถในการแกปญ หา 4) ความสามารถในการใชทักษะชวี ติ 5) ความสามารถในการใชเทคโนโลยี โดย ครสู ุดาภรณ สืบบุญเปย ม กลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าชีววิทยา3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 25 5. คณุ ลักษณะของวิชา 1) ความอยากรอู ยากเหน็ 2) ความมีวจิ ารณญาณ 3) ความใจกวา ง 6. คณุ ลักษณะทีพ่ ึงประสงค 1. มีวนิ ัย 2. ใฝเ รยี นรู 3. อยอู ยางพอเพียง 4. มงุ มน่ั ในการทํางาน 7. ชิน้ งาน/ภาระงาน : 1) สมดุ บันทึกประสบการณการเรยี นรู สรุปสาระสําคญั ของเรือ่ งทเ่ี รยี น 2) ใบกิจกรรม เรอื่ ง ผลิตภัณฑจากดอก ผล และเมลด็ 3) แบบทดสอบหลงั เรยี น หนวยการเรยี นรทู ่ี 8 เร่ือง การสืบพนั ธุของพชื ดอก 8. การบรณู าการงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยี น งานสวนพฤกษศาสตรโ รงเรียน ในโครงการอนรุ กั ษพนั ธุกรรมพชื อันเน่อื งมาจากพระราชดําริสมเด็จ พระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี มวี ัตถปุ ระสงคใหเ ยาวชนไดม ีโอกาสใกลชิดกบั พืชพรรณไม ได เรยี นรูถึงพชื ทอ งถ่นิ ของตน ชว ยกันดแู ลไมใ หสูญพันธุ ซ่ึงจะกอใหเกิดจิตสาํ นึกในการท่ี จะอนรุ กั ษสบื ไป การ ดําเนนิ งานประกอบดวย 5 องคป ระกอบและ 3 สาระการเรยี นรู เร่ืองท่ีจะบูรณาการ (หัวขอยอยในแบบประเมิน) สาระการเรยี นรทู ี่ 3 ประโยชนแ ทแกมหาชน 9. กจิ กรรมการเรียนรู ช่วั โมงที่ 1 ข้ันนําเขาสูบทเรยี น/ขนั้ ตัง้ คาํ ถาม 1. ครูทบทวนความรูเดิมเก่ยี วกับการสืบพนั ธแุ บบอาศัยเพศของพืชดอก โดยใชคาํ ถามถามนักเรียนวา - ระยะใดมกี ารสรา งเซลลสืบพนั ธุใ นวัฎจกั รชีวิตแบบสลับของพชื (แนวคําตอบ= แกมโี ทไฟตเปน ระยะทม่ี กี ารสรา งเซลลส ืบพันธุ) ข้ันสาํ รวจและคน พบ/ขนั้ การเตรยี มการคน หาคําตอบ 1. ครใู หน ักเรียนศึกษา การสรา งเซลลสืบพนั ธขุ องพืชดอก ดงั นี้ การสรา งเซลลสืบพันธุเ พศผเู กดิ ทอ่ี ับ เรณูของเกสรเพศผู ภายในอบั เรณจู ะมีไมโครสปอรม าเทอรเ ซลล ที่แบงเซลลแบบไมโอซสิ ไดเ ปนไมโคร สปอร จาํ นวน 4 เซลลโดยไมโครสปอรแตล ะเซลลจ ะแบงไมโทซสิ ตอไปได 2 นวิ เคลียสคือ เจเนอเรทฟี นวิ เคลยี ส และทวิ บนวิ เคลยี สและเรยี กวาเรณู ซึ่งทําหนาทส่ี รางสเปรม เพื่อปฏสิ นธิกับเซลลไข 2. สว นการสรา งเซลลสืบพันธุเพศเมยี เกดิ ขึ้นที่เกสรเพศเมยี โดยมเี มกะสปอรม าเทอรเ ซลลท แ่ี บง เซลล แบบไมโอซสิ ไดเ มกะสปอร จาํ นวน 4 เซลลโดยสลายไป 3 เซลล เหลือ 1 เซลล ที่แบง ไมโทซิส 3 คร้ังได 8 นวิ เคลียส มีการจัดเรยี งตวั โดย 3 นิวเคลยี สเคลื่อนไปอยตู รงขามรูไมโครไพลส รา งเย่อื หมุ ลอ มรอบ เรยี กวา แอนติแดล สวนอีก 3 นวิ เคลยี สอยูทางดา นไมโครไพล มี 1 เซลลเปนเซลลไ ข สว นอกี 2 เซลลด านขาง เรียก ซินเนอรจิด นวิ เคลยี สอกี 2 เซลลท่เี หลอื เคลอื่ นมาอยตู รงกลางเรียกวา โพลารนิวคลีไอ เกดิ เปน เซลลข นาด โดย ครูสดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท่ี 5 26 ใหญอ ยูต รงกลางถงุ เอม็ บริโอเรียก เซนทรัลเซลล 3. ครูใหน กั เรยี นตอบคําถามโดยมแี นวคําตอบดงั น้ี - การแบง เซลลแ บบไมโอซสิ ของเมกะสปอรมาเทอรเซลลม ผี ลอยา งไรตอลกั ษณะพนั ธกุ รรมของ พืชในรนุ ตอ ๆไป (แนวคําตอบ= พชื รุนตอไปมลี กั ษณะทางพนั ธกุ รรมทห่ี ลากหลาย เนือ่ งจากเมกะสปอรม าเทอรเซลลแบงเซลล แบบไมโอซสิ ทาํ ใหจาํ นวนโครโมโซมลดลงครึ่งหนึ่งเม่ือเมกะสปอรแบง เซลลแบบไมโทซสิ จะไดเ ซลลที่มี จํานวนโครโมโซม 1 ชดุ (n) เมื่อเกดิ การปฏิสนธิจะไดไ ซโกตท่มี ี 2n ซึ่งเจรญิ ไปเปนเอม็ บรโิ อ) - ถาเร่ิมจากไมโครสปอรม าเทอรเ ซลล 1 เซลลแ ละเมกะสปอรมาเทอรเซลล 1 เซลลเม่ือมีการ สรา งสปอรและพัฒนาไปเปน แกมโี ทไฟต จะไดเ รณูและถงุ เอ็มบริโอจํานวนเทา กันหรอื ไม อยางไร (แนวคาํ ตอบ= ไมเทา กนั โดยจะไดเรณู 4 อัน และถุงเอม็ บรโิ อ 1 อันเน่อื งจากเมกะสปอรส ลายไป 3 เซลล เหลอื เพียง 1 เซลลท ่ีพฒั นาไปเปน ถุงเอม็ บรโิ อ) 4. ครูอธบิ ายเพ่ิมเตมิ วาในการสรางเซลลสืบพนั ธุเพศเมียคอื เซลลไขน น้ั สรา งในออวุลซึ่งอยูภายในรงั ไข สว นการสรา งเซลลส ืบพนั ธุเ พศผใู นพืชบางชนิดอาจยงั ไมสรา งในทนั ทแี ตต อ งมกี ระบวนการถา ยละอองเรณู 5. ครนู าํ รปู พืชทม่ี เี กสรเพศผแู ละเกสรเพศเมยี ท่ีอยตู า งดอกในตนเดยี วกนั เชน ขาวโพด ปตตาเวยี ฟกทองใหนกั เรยี นศึกษาแลว ถามนักเรยี นวา - เรณจู ากเกสรเพศผูมายังเกสรเพศเมียไดอยา งไร และพชื ดอกมกี ระบวนการอยา งไรทีท่ าํ ใหเ ซลล สบื พนั ธุเพศผูมโี อกาสผสมกับเซลลสืบพนั ธุเ พศเมียได (แนวคาํ ตอบ = ของนักเรยี นอาจขน้ึ กับพนื้ ฐานหรอื ประสบการณเดิม นักเรยี นอาจตอบไดว า การถายเรณู ตามธรรมชาติอาจเกิดโดยอาศัยลม นาํ้ แมลง หรือสัตวอื่น ๆ เปนตัวกลางในการถา ยละอองเรณ)ู ขน้ั อธิบายและลงขอ สรุป/ขั้นดําเนนิ การคนหาคําตอบและตรวจสอบคาํ ตอบ 1. ครูและนักเรยี นรวมกันสรุปเก่ียวกับการถายละอองเรณวู า พืชบางชนิดท่เี ปน ดอกสมบรู ณเพศอาจ ผสมกันเองภายในดอกไดเ นือ่ งจากตําแหนงของเกสรเพศผูแ ละเพศมีมีความเหมาะสมเอื้อตอ การถา ยละออง เรณู แตในดอกสมบูรณเพศบางชนดิ เกสรเพศผแู ละเกสรเพศเมียเจรญิ ไมพรอ มกันทําใหก ารถา ยละอองเรณเู กิด จากตางดอกกนั 2. ครูใหนักเรยี นตอบคําถามโดยมแี นวคําตอบดงั นี้ - การถา ยละอองเรณมู คี วามสาํ คัญตอการสบื พนั ธุของพืช อยา งไร (แนวคาํ ตอบ= ทาํ ใหเซลลสบื พันธุเพศผมู ีโอกาสมาผสมกับเซลลสบื พันธเุ พศเมยี ได) - การถายเรณูในดอกเดยี วกนั มีผลดหี รอื ผลเสียตอพชื อยา งไร (แนวคาํ ตอบ= มีผลดี คอื ถา ตนพืชเปน พันธแุ ทรนุ ลกู จะมีพันธกุ รรมเหมอื นเดมิ ผลเสียคอื ทําใหรนุ ลกู มคี วามหลากหลายทางพันธุกรรมนอยกวาผสมขา มตน ซง่ึ สงผลใหการตานทานโรคลดลงและลกั ษณะดอย ปรากฏในรุนตอ ๆ ไปไดง าย) - การปองกนั การถา ยละอองเรณูในดอกเดยี วกนั มีวิธีการ อยา งไร (แนวคาํ ตอบ= เด็ดเกสรเพศผูท้ิงกอ นทีด่ อกจะบาน หรือกอ นเกสรเพศผูจะเจรญิ เตม็ ท่ี) โดย ครูสุดาภรณ สืบบุญเปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวชิ าชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท่ี 5 27 - การปองกันไมใหเรณจู ากดอกอืน่ มาผสม มีวิธีการอยา งไร (แนวคําตอบ= ใชถ ุงพลาสติกคลุมดอกที่ตองการใหติดผลไวโ ดยปลอยใหเกสรเพศผูและเกสรเพศเมีย ผสมภายในดอกเดยี วกัน แลวจงึ เปดถุงพลาสตกิ ออกเมอ่ื เห็นวา เริ่มตดิ ผล) ขนั้ ขยายความรูและนาํ เสนอผลการคนหาคาํ ตอบ 1. ครใู หความรเู พิ่มเติมเก่ยี วกบั เทคโนโลยกี ารถายละอองเรณู เพอื่ เพมิ่ ผลผลติ ของพชื เศรษฐกจิ ใน ทอ งถน่ิ ครูและนักเรียนรว มกันอภปิ รายเกยี่ วกับการถา ยละอองเรณใู นพชื ทองถ่ิน เชน ยาง ปาลม มะพราว ควรใหนกั เรียนชว ยกนั วเิ คราะหวา เหตใุ ดตอ งใชเทคโนโลยกี ารถา ยเรณู และเทคโนโลยีถา ยเรณูมีผลตอ การ ดาํ รงชีวติ ของคนในทอ งถ่ิน อยางไร 2. ครูอาจตัง้ คําถามเพิม่ เตมิ ดงั นี้ - นกั เรียนบอกไดหรอื ไมวายังมวี ิธกี ารใดอกี บางท่จี ะชวยในการถา ยเรณูใหม ากขน้ึ (แนวคําตอบ= อาจเพิม่ จํานวนแมลงทีช่ วยถายละอองเรณเู ชน เลย้ี งแมลงจําพวกผึ้ง หรอื มนษุ ยอ าจ ชวยเขีย่ เรณูมาติดท่ียอดเกสรเพศเมยี ของดอกเดยี วกันหรือตา งดอกก็ได) - นักเรียนสามารถใชความรดู านการถายเรณมู าใชใ นการผลิตพืชใหมลี กั ษณะตามตอ งการหรือได สายพนั ธใุ หมไ ด อยางไร (แนวคาํ ตอบ= การคดั เลือกตนพอพนั ธแุ ละแมพนั ธุทมี่ ีลกั ษณะตามตองการ แลวถายเรณูแบบขามตน จะทาํ ใหไ ดพชื มีลกั ษณะตาง ๆ หลากหลายและอาจไดพชื สายพันธุใ หมท ่มี ีลักษณะตามตองการ) - นักเรียนคิดวาการใชส ารฆา แมลงจะมผี ลกระทบตอการสบื พนั ธขุ องพืชดอกอยางไร และมีผล ตอเน่อื งถงึ มนษุ ยในดา นใดบาง และจะมีวิธีการแกไ ข อยา งไร (แนวคาํ ตอบ= การใชส ารเคมีฉีดพน มผี ลทาํ ใหแมลงตาย และอาจทาํ ใหผฉู ีดพน ไดรบั อนั ตรายจาก สารเคมี แมลงท่เี ปน ประโยชนช วยในการถา ยเรณูจงึ มจี ํานวนลดนอยลงทําใหการถา ยเรณูเกิดขึ้นนอ ย สารพษิ บางอยางอาจตกคาง ทําใหม ีสารพษิ ปะปนมากบั ผลไม สารพิษบางอยางยงั มกี ารสะสมในดินอาจเปน อันตราย ตอสิ่งมีชวี ิตในดนิ ที่มีประโยชน เชน ไสเดอื นดนิ และจุลนิ ทรยี ท ่ยี อ ยสลายสารอินทรียตา งๆ ใหแ กพ ืช วิธกี าร แกป ญหาอาจใชสารฆาแมลงที่ไดจากพชื เชน สารทสี่ กัดจากใบสะเดา ตะไครห อม หรอื ใชส ารเคมีที่สลายตวั ได เรว็ ) ชว่ั โมงที่ 2-3 ขนั้ นาํ เขาสบู ทเรียน/ขั้นตงั้ คําถาม 1.ครทู บทวนความรูเ ดิมเกี่ยวกับการถายละอองเรณูของพชื ดอก โดยใชคาํ ถามถามนกั เรยี นวา - การถายละอองเรณูเกิดขน้ึ ไดอยา งไร และมคี วามสําคญั ตอ การสบื พนั ธขุ องพชื อยางไร (แนวคาํ ตอบ= การถายละอองเรณูตามธรรมชาตอิ าจเกิดโดยอาศัยลม นํ้า แมลงตางๆ เชน ผ้ึง ผีเส้ือ นกบางชนดิ คา งคาว เปนตน การถา ยละอองเรณทู าํ ใหเ ซลลสบื พนั ธเุ พศผูมีโอกาสมาผสมกับเซลลสืบพันธุเพศ เมีย) โดย ครูสดุ าภรณ สืบบญุ เปย ม กลุม สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวชิ าชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท่ี 5 28 ข้ันสํารวจและคน พบ/ขั้นการเตรียมการคนหาคําตอบ 1. ครใู หนักเรยี นทาํ กิจกรรม เพอ่ื ศึกษารปู รา งลกั ษณะของเรณแู ละการงอกของหลอดเรณู ในการทํา กิจกรรมนี้ครแู นะนํานกั เรยี นวา ใหส งั เกตการงอกของหลอดเรณูทุก 10 นาที โยในชว ง 5 นาทแี รก ให นกั เรียน สังเกตอยางตอ เน่ืองจนครบ 5 นาที รวมท้งั สังเกตจํานวนของหลอดเรณูทง่ี อกออกจากเรณู 2. ใหนักเรยี นเปล่ยี นไปสงั เกตการงอกของเรณขู องพชื อกี ชนิดหนง่ึ โดยสังเกตตอเน่อื งเปน เวลา 5 นาที เชน กนั จากน้ันเปล่ยี นไปศึกษาสไลดของเรณูชนิดแรกอกี ครั้งซง่ึ เปน นาทีท่ี 10 บันทกึ การเปลยี่ นแปลงที่ เกิดขึ้นทุก 10 นาทีของเรณูจากพชื ทงั้ 2 ชนิดจนครบ 30 นาที 3. ครูใหนักเรียนตอบคาํ ถามทายกิจกรรมโดยมีแนวคําตอบดงั น้ี - รปู รางลักษณะของเรณแู ละจํานวนเรณูมคี วามเหมาะสมตอ การถายเรณู อยางไร (แนวคําตอบ= ลกั ษณะรปู รางของเรณทู ่แี ตกตางกนั มผี ลตอรูปแบบการถายเรณู การท่ีรปู รา งของเรณู มีหลายแบบ เชน กลม รี และสามเหลยี่ ม อาจเหมาะสมตอการติดไปกับแมลงหรอื สตั วท เี่ ปนพาหะถา ยเรณู หรือบางชนิดเหมาะกับปลวิ ไปตามลม การมีลกั ษณะผวิ ขรขุ ระ มีหนามหรือปมุ ยืน่ ออกมา มีความเหนยี วชนื้ ทาํ ใหไ ปตดิ กับแมลงได เมอ่ื ตกยอดเกสรเพศเมียแลวจะไมป ลวิ ไปตามลม การที่มีเรณูจาํ นวนมากเปนการเพโ่ิ อกาส ใหเรณไู ปตกยอดเกสรเพศเมียทั้งในดอกเดยี วกนั หรือตา งดอก เม่ือมกี ารถา ยเรณูแลว จะมีการสรางเซลล สบื พันธเุ พศผูเพื่อเขาไปผสมกบั เซลลไขไ ดเ ปนไซโกตและเจรญิ ตอไป) โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าชีววิทยา3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 29 - ในการทดลองเห็นการงอกของหลอดเรณใู นดอกไมทกุ ชนิดหรือไม อยา งไร (แนวคําตอบ= ขึ้นกบั ชนดิ ของดอกไมที่นํามาทํากจิ กรรม ซ่ึงอาจไมพ บการงอกของเรณใู นดอกไม บางชนิด) - ในบางเรณทู ม่ี กี ารงอกของหลอดเรณูมากกวา 1 อนั แตล ะหลอดเรณจู ะงอกยาวเทากนั หรือไม อยา งไร (แนวคาํ ตอบ= ไมเ ทา กัน จะมีเพียง 1 อนั เทา นัน้ ท่งี อกยาวกวาหลอดอ่นื ) ข้ันอธบิ ายและลงขอสรปุ /ขั้นดาํ เนนิ การคน หาคําตอบและตรวจสอบคําตอบ 1. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายเก่ียวกับรูปรางลักษณะของเรณูและการงอกของหลอดเรณู นกั เรยี นสรุปไดว า เรณขู องพืชตา งชนิดกนั จะมคี วามแตกตา งท้งั ขนาด รูปราง ลักษณะ และจํานวน บางชนิดมี หนามหรอื ปมุ ย่นื ออกมา มีความเหนียวช้ืน เมือ่ ตกยอดเกสรเพศเมียจะไมปลิวไปตามลม อยา งไรก็ตามเรณู ของพชื บางชนิดจะไมง อกในสารละลายนา้ํ ตาลกลโู คส 10% 2. ครอู าจใชค ําถามถามนกั เรยี นเพิม่ เติมวา - เรณูของพืชบางชนิดไมงอกในสารละลายนํ้าตาลกลูโคส 10% ถามีการถายเรณูตามธรรมชาติ เรณูนี้จะงอกหรือไม (แนวคําตอบ= นกั เรียนอาจตอบไดว า เรณูควรจะงอกไดตามธรรมชาตเิ น่ืองจากสารละลายน้ําตาลกลูโคสอาจ ไมเหมาะตอการงอกของหลอดเรณู แตบ นยอดเกสรเพศเมียอาจมีของเหลวท่ีมีองคประกอบอื่น ท่ีกระตุนการ งอกของหลอดเรณไู ด) ขนั้ ขยายความรแู ละนาํ เสนอผลการคนหาคาํ ตอบ 1. ครูอธบิ ายวาหลงั การถา ยเรณู เรณูจะงอกหลอดเรณูผา นยอดเกสรเพศเมียแลวผานกานเกสรเพศ เมยี ลงไปจนถึงรังไข สเปรมทัง้ 2 เซลล จะเคล่ือนไปตามทวิ บนิวเคลียสเขาไปในหลอดเรณูผานเขาไปในออวลุ ทางไมโครไพล แลวปลอยสเปรม เขาไปในถงุ เอ็มบรโิ อเพ่อื เกิดการปฏิสนธติ อไป 2. ครูใหนักเรียนศึกษารูป การปฏิสนธคิ ูของพชื ดอก แลวต้งั คําถามเพือ่ นาํ ไปสกู ารอภิปรายเร่ืองการ ปฏิสนธิคดู ังนี้ - ใน 1 เรณูมีสเปรมนิวเคลียสจาํ นวนเทา ใด แตล ะนวิ เคลยี สมโี ครโมโซมกช่ี ุด - ใน 1 ถุงเอ็มบริโอมีเซลลไ ขจ าํ นวนเทา ใด และมโี ครโมโซมกีช่ ุด (แนวคาํ ตอบ= จากการอภิปรายนักเรียนควรสรปุ ไดว าใน1 เรณูมีสเปร ม นวิ เคลียส 2 สเปรมนิวเคลียส แตล ะสเปรม นวิ เคลียสมโี ครโมโซม 1 ชดุ และใน 1 ถงุ เอม็ บริโอมีเซลลไขจ านวน 1 เซลลม ีโครโมโซม 1 ชดุ ) 3. ครูถามคําถามเพ่ิมเติมดังนี้ - กระบวนการปฏิสนธิเกิดขึ้นท่ีใด - ไซโกตเกดิ ไดอ ยางไร และไซโกตมีโครโมโซมก่ีชุด - เอนโดสเปรมเกิดไดอ ยา งไร และมีโครโมโซมก่ีชดุ (แนวคําตอบ= จากการอภปิ รายนักเรยี นควรสรุปไดว ากระบวนการปฏิสนธิเกิดในรงั ไข โดย เกดิ ข้ึน 2 คู คแู รกเกิดจากคแู รกเกดิ จากสเปร ม นวิ เคลียสหนึง่ ไปปฏสิ นธิกับเซลลไ ขซึ่งมี 1 เซลล ไดเปนไซโก ตซงึ่ มจี ํานวนเซลล 1 เซลลและมโี ครโมโซม 2 ชุด หรอื 2n สว นอีกคูหนงึ่ เกดิ จากสเปร ม นิวเคลียสอีกสเปรม หนึ่งไปผสมกบั โพลารนิวคลีไอซ่งึ มี 2 นิวเคลียสไดเปนเอนโดสเปร มนิวเคลยี สซึ่งมโี ครโมโซม 3 ชุด หรอื 3n ซงึ่ การปฏสิ นธิทั้ง 2 ครง้ั ทีเ่ กิดขนึ้ นี้จะเกดิ ขึ้นพรอมกนั จึง เรียกวา การปฏสิ นธิคู) โดย ครูสุดาภรณ สืบบญุ เปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวิชาชวี วิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5 30 ชั่วโมงที่ 4 ขน้ั นาํ เขาสบู ทเรยี น/ข้ันต้ังคาํ ถาม 1. ครูเขาสูบทเรียนโดยทบทวนกิจกรรมโครงสรางและชนิดของผล หรือใหนักเรียนศึกษาภาพผลไม ชนิดตา งๆ แลว ถามนักเรยี นวา - ผลไมแตล ะชนิดรวมถึงเมลด็ ของผลไมน ้ันมคี วามเหมอื นหรือแตกตางกันอยา งไร (แนวคําตอบ= นักเรียนอาจตอบไดวา ผลไมแตละชนิดมีรูปรางลักษณะ ขนาด เปลือกของผลที่ มองเห็นภายนอกแตกตา งกัน และเมือ่ ผาผลไมแตละชนิดจะพบเมล็ดอยูขางในซึ่งเมล็ดก็มีรูปรางลักษณะและ จาํ นวนทแ่ี ตกตางกนั ดวย) ข้ันสํารวจและคน พบ/ขนั้ การเตรยี มการคน หาคําตอบ 1.ครูใหนกั เรียนศึกษารูป ดอกมะเขอื และผลมะเขือ เพื่อใหนกั เรียนเปรียบเทียบสวนของดอกทีเ่ จริญ ไปเปนผล แลว ถามนักเรียนวา - ผลและเมล็ดของพืชพัฒนามาจากสวนใดของดอก (แนวคาํ ตอบ= ผลพัฒนามาจากรังไข ผนงั รังไขจ ะเปลย่ี นแปลงไปเปน ผนังผล และเมล็ดพัฒนามาจากออวุล) 2. ครใู หนกั เรยี นศกึ ษาเกย่ี วกับผนังผลในรูป ซง่ึ มรี ายละเอยี ดดังนี้ ผนังผลอาจแบงไดเปน 3 ช้นั คอื ผนังผลชน้ั นอก ผนังผลชน้ั กลาง และผนังผลชนั้ ใน ผลบางชนดิ สามารถ แยกผนงั ผลออกเปน 3 ชน้ั ไดชัดเจน เชน มะมว ง และมะพรา ว แตผลบางชนิดไมสามารถแยกผนังผลเปน 3 ชัน้ ออกจากกันไดอ ยางชดั เจน เชน เมลอน มะเขอื เทศ ฟก ทอง และแตงโม สว นท่เี ปนเน้ือผลคอื ผนงั ผลชนั้ กลางและผนงั ผลชัน้ ใน จากน้ันครใู หนักเรียนศกึ ษารูป ผลมีเน้อื และรูป ผลแหง 3. ครแู ละนักเรียนอภปิ รายรว มกันเก่ยี วกบั ลักษณะของผนังผล ซงึ่ นักเรยี นควรสรุปไดว า ลกั ษณะของ ผนงั ผลอาจออนนุมมีลกั ษณะอวบนาํ้ เรียกวา ผลมเี นอ้ื และผนังผลท่แี หงแข็ง เรียกวา ผลแหง ซึ่งผลแหง นน้ั มี 2 แบบ คือ ผลแหงแบบแตกและผลแหง แบบไมแ ตก 4. ครูใหนักเรียนศึกษาภาพเมล็ดพชื ชนิดตาง ๆ แลวใชคําถามถามนกั เรียนวา - เมล็ดของพชื แตละชนิดทมี่ ลี ักษณะแตกตางกันนน้ั มีกระบวนการเกดิ ทีเ่ หมือนหรอื แตกตางกัน อยางไร (แนวคําตอบ = หลงั การปฏสิ นธิออวุลจะเจรญิ ไปเปน เมลด็ โดยผนังออวลุ จะเปลย่ี นไปเปนเปลือก เมลด็ ซึ่งหุมลอ มเอม็ บริโอและเอนโดสเปร มที่อยภู ายในเอาไว) 5. ครใู หน กั เรยี นศกึ ษารปู การเจริญและพัฒนาของเอ็มบรโิ อและเอนโดสเปรม เพ่อื ศกึ ษาเกย่ี วกับการ เจริญและพัฒนาของเอ็มบริโอและเอนโดสเปรม แลวตอบคําถาม ซงึ่ มีแนวคําตอบ ดังนี้ - การแบงเซลลข องเอ็มบรโิ อ เปนการแบง เซลลแ บบใด ทราบไดอ ยา งไร (แนวคาํ ตอบ= แบง เซลลแ บบไมโทซิส เนอื่ งจากตนสปอโรไฟตประกอบดว ยเซลลที่มีโครโมโซม 2 ชุด ซ่ึงตนสปอโรไฟตน เ้ี จริญเติบโตมาจากเอ็มบรโิ อ) - การเจริญและการพัฒนาของเอ็มบริโอกับเอนโดสเปรมในเมล็ดพืชเกิดข้ึนพรอมกันหรือไม อยา งไร (แนวคาํ ตอบ= เกิดขนึ้ พรอมกนั เอม็ บรโิ อจะมีการเจรญิ และพัฒนาตอ ไปจนเห็นโครงสรางไดชัดเจนในระยะท่ี 5 ซึง่ จะสงั เกตเหน็ เอนโดสเปรมเชนเดยี วกันซึ่งมกี ารเจรญิ และพฒั นาเปน เนือ้ เยอ่ื สะสมอาหาร ไวสาํ หรับการ เจริญของเอม็ บริโอ) โดย ครสู ุดาภรณ สบื บุญเปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปที่ 5 31 6. ในการศึกษาเกี่ยวกับเมล็ดและสวนประกอบตางๆ ครูอาจแจกเมล็ดที่แชน้ําจนเปลือกนุมใหแก นกั เรียน เพือ่ สังเกตเมล็ดในประเด็นตาง ๆ ตอ ไปน้ี - ลักษณะภายนอกของเมล็ด - ลักษณะภายในของเมลด็ - สวนประกอบของเอ็มบรโิ อ - จาํ นวนใบเลย้ี ง โดยเปรียบเทียบกบั รปู สวนประกอบของเมลด็ พืชทคี่ วรจะใหน ักเรียนศกึ ษาควรแตกตางจากท่ีมอี ยู และควรมีทัง้ 3 ประเภท คอื 1. พชื ใบเลยี้ งเดยี่ ว เชน ขา ว หมาก และปาลม 2. พืชใบเลี้ยงคูทีไ่ มม เี อนโดสเปร ม เชน สะตอ บวั และพชื วงศถัว่ 3. พืชใบเล้ยี งคูทมี่ เี อนโดสเปรม เชน ละมุดและละหุง เมลด็ ที่นํามาศกึ ษา ถามเี ปลอื กแข็งจะศึกษาภายในโดยการผาออกเปน 2 ซีก ควรแชน้ํากอนเพื่อจะผา ไดงาย เอ็มบริโอของเมล็ดถ่ัวมีขนาดเล็กมาก ครูอาจเตรียมแวนขยายใหนักเรียนใชสังเกตเพ่ือเปรียบเทียบ โครงสรา งของเมลด็ และเอ็มบรโิ อของพืชแตล ะชนิดวา เหมอื นหรอื แตกตางกนั อยา งไร ข้นั อธบิ ายและลงขอสรปุ /ขั้นดาํ เนินการคนหาคําตอบและตรวจสอบคําตอบ 1. ครูตั้งคําถามเพ่อื อภิปรายเกย่ี วกับความเหมือนและความแตกตางของเมลด็ แตละชนดิ ดังนี้ - เมล็ดถั่ว เมล็ดละหุง เมล็ดขาวโพด ในภาพ สวนประกอบของเมล็ดมีลักษณะเหมือนและ แตกตา งกันอยางไร (แนวคําตอบ= ลักษณะที่เหมือนกันคือ มีใบเล้ียงและเอ็มบริโออยูภายในสวนที่หอหุม ลักษณะท่ี แตกตางกนั ดังตาราง) โดย ครสู ุดาภรณ สบื บญุ เปยม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวิชาชวี วิทยา3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 32 - สวนประกอบอะไรบางท่พี บในเมล็ดละหุง และเมล็ดขา วโพดแตไ มพบในเมล็ดถ่ัว (แนวคําตอบ= เอนโดสเปรม) - สวนใดของเมล็ดทเี่ จรญิ ไปเปนลาํ ตน และสวนใดท่เี จรญิ ไปเปน ราก (แนวคาํ ตอบ= สว นยอดแรกเกดิ และลาํ ตนแรกเกดิ เจรญิ ไปเปนลาํ ตน และสว นรากแรกเกิด เจรญิ ไปเปนราก) - ในขณะท่ีเอ็มบริโองอกออกจากเมลด็ เอม็ บรโิ อไดอาหารมาจากสวนใดของเมล็ด (แนวคาํ ตอบ= เมล็ดทีม่ เี อนโดสเปร มไดรบั อาหารจากเอนโดสเปร ม สว นเมล็ดที่ไมม ีเอนโด สเปรม จะไดรับอาหารจากใบเลีย้ ง) - เอนโดสเปรมของเมล็ดพืชมคี วามสาํ คัญตอ สิง่ มีชีวติ อืน่ ๆ อยางไร (แนวคาํ ตอบ= เอนโดสเปรม ของพืชดอกมคี วามสาํ คญั ตอส่ิงมีชีวิตอ่ืน ๆ โดยเปนแหลงอาหารท่ีสําคัญ เชน เมลด็ ขา วท่ีรับประทานคือสวนของเอนโดสเปร ม) ขัน้ ขยายความรูแ ละนําเสนอผลการคนหาคาํ ตอบ 1. นกั เรยี นจะสรุปสวนประกอบของเมลด็ เปนแผนผังความคดิ ไวอยางไร นักเรยี นควรสรปุ ไดดงั นี้ โดย ครสู ุดาภรณ สบื บญุ เปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาชวี วิทยา3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 33 ขั้นสรุปและประเมนิ ผล 1) สมดุ บนั ทึกประสบการณก ารเรียนรู สรปุ สาระสําคญั ของเรือ่ งท่ีเรียน 2) ใบกจิ กรรม เร่อื ง ผลิตภัณฑจากดอก ผล และเมลด็ 3) แบบทดสอบหลงั เรยี น หนว ยการเรียนรทู ่ี 8 เรื่อง การสบื พนั ธขุ องพืชดอก 9. ส่ือการเรยี นการสอน / แหลงเรยี นรู จํานวน สภาพการใชส ื่อ รายการสอื่ 1 ชุด ขั้นอธบิ ายและลงขอ สรปุ 1 ชุด ขน้ั อธบิ ายและลงขอสรปุ 1. สมุดบันทึกประสบการณการเรียนรู สรปุ สาระสาํ คัญของเร่อื งที่เรยี น 2. ใบกจิ กรรม เรอื่ ง ผลิตภัณฑจากดอก ผล และเมล็ด 1 ชดุ ขั้นอธิบายและลงขอ สรุป 3. แบบทดสอบหลังเรยี น หนว ยการเรยี นรูท่ี 8 เร่อื ง การสืบพันธุของพชื ดอก โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบญุ เปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวชิ าชวี วิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปที่ 5 34 10. การวัดผลและประเมินผล ประเดน็ / เกณฑการให เปา หมาย หลักฐานการเรยี นรู วธิ วี ัด เคร่อื งมือวดั ฯ การเรยี นรู ชิ้นงาน/ภาระงาน คะแนน นกั เรียนสามารถ 1. สมุดบันทึก ตรวจสมดุ บนั ทึก แบบประเมินสมุดบนั ทึก รอยละ 70 ผาน อธบิ าย กระบวนการ ประสบการณก าร ประสบการณการ เกณฑ สรางเซลลสืบพนั ธุ เรียนรู สรุปสาระสําคญั เรยี นรู สรปุ เพศผูแ ละเพศเมียใน ของเรอื่ งทเี่ รยี น สาระสําคญั ของ พชื ดอก การ เรื่องทเี่ รียน ปฏสิ นธคิ ูของพชื 2. ใบกจิ กรรม เร่อื ง ตรวจแบบบันทกึ แบบบันทกึ กจิ กรรม รอ ยละ 70 ผาน ดอก ผลิตภัณฑจ ากดอก ผล กจิ กรรม เรือ่ ง เร่ือง ผลติ ภัณฑจาก เกณฑ การเกิดผลและการ และเมล็ด ผลิตภัณฑจ ากดอก ดอก ผล และเมล็ด เกิดเมลด็ ของพืชดอก ผล และเมล็ด โครงสรางของเมล็ด 3. แบบทดสอบหลงั ตรวจแบบทดสอบ แบบทดสอบหลังเรียน ตามสภาพจรงิ และผล เรยี น หนวยการเรียนรู หลังเรียน หนวย หนว ยการเรยี นรทู ี่ 8 ที่ 8 เรอื่ ง การสบื พนั ธุ การเรยี นรทู ี่ 8 เรื่อง การสบื พนั ธุของ ของพชื ดอก เรื่อง การสืบพนั ธุ พชื ดอก ของพืชดอก 4. พฤติกรรมการ สงั เกตพฤติกรรม แบบสังเกตพฤติกรรม ระดบั คุณภาพ 2 ทํางานรายบุคคล การทาํ งาน การทาํ งานรายบุคคล ผา นเกณฑ รายบคุ คล 5. พฤตกิ รรมการ สงั เกตพฤติกรรม แบบสงั เกตพฤตกิ รรม ระดับคุณภาพ 2 ทํางานรายกลมุ การทาํ งานรายกลมุ การทํางานรายกลุม ผา นเกณฑ 6. คุณลกั ษณะ สงั เกตความมีวินัย แบบประเมิน ระดบั คณุ ภาพ 2 อันพึงประสงค ใฝเรียนรแู ละมงุ ม่ัน คณุ ลกั ษณะ ผานเกณฑ ในการทาํ งาน อนั พงึ ประสงค โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บุญเปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวชิ าชวี วิทยา3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 35 แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทํางานรายบุคคล คําช้ีแจง : ใหผสู อนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหวางเรยี นและนอกเวลาเรยี น แลวขีด ลงในชองที่ ตรงกบั ระดับคะแนน ลาํ ดับที่ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน 3 21 1 การแสดงความคิดเห็น 2 การยอมรับฟงความคิดเห็นของผูอน่ื 3 การทํางานตามหนาทท่ี ี่ไดรบั มอบหมาย 4 ความมนี ํา้ ใจ 5 การตรงตอ เวลา รวม ลงชือ่ ...................................................ผปู ระเมนิ (นางสาวสดุ าภรณ สืบบุญเปย ม) ............./................../............... เกณฑการใหค ะแนน ให 3 คะแนน ปฏิบัติหรอื แสดงพฤติกรรมอยา งสมา่ํ เสมอ ให 2 คะแนน ปฏบิ ัตหิ รือแสดงพฤตกิ รรมบอยครงั้ ให 1 คะแนน ปฏิบัติหรอื แสดงพฤตกิ รรมบางครัง้ เกณฑการตัดสินคุณภาพ ชวงคะแนน ระดับคณุ ภาพ 14 - 15 ดีมาก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ต่ํากวา 8 ปรับปรุง โดย ครสู ุดาภรณ สบื บุญเปยม กลุมสาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5 36 แบบสังเกตพฤติกรรมการทํางานกลมุ คําชี้แจง : ใหผูสอนสังเกตพฤติกรรมของนกั เรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรียน แลวขีด ลงในชองที่ ตรงกับระดับคะแนน การมี ลาํ ดับที่ ชื่อ – สกุล การแสดง การยอมรับ การทํางาน ความมี สวนรวมใน รวม ของนักเรยี น ความ ฟงคนอืน่ ตามที่ไดร ับ นาํ้ ใจ 15 คิดเหน็ การ คะแนน มอบหมาย ปรบั ปรุง ผลงานกลุม 321321321321321 ลงชือ่ ...................................................ผปู ระเมิน (นางสาวสุดาภรณ สบื บญุ เปย ม) ............../.................../............... เกณฑการใหคะแนน ให 3 คะแนน ปฏบิ ัตหิ รือแสดงพฤตกิ รรมอยา งสมํา่ เสมอ ให 2 คะแนน ปฏิบัติหรอื แสดงพฤตกิ รรมบอยคร้ัง ให 1 คะแนน ปฏบิ ัตหิ รือแสดงพฤตกิ รรมบางครั้ง เกณฑก ารตัดสนิ คณุ ภาพ ชว งคะแนน ระดบั คุณภาพ 14 - 15 ดีมาก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ต่าํ กวา 8 ปรบั ปรงุ โดย ครสู ุดาภรณ สืบบญุ เปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวิชาชวี วิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท่ี 5 37 แบบประเมนิ คุณลักษณะอันพงึ ประสงค คาํ ชีแ้ จง : ใหผ สู อนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรียน แลว ขีด ลงในชองที่ ตรงกบั ระดับคะแนน คณุ ลักษณะ ระดับคะแนน อันพึงประสงคด าน รายการประเมนิ 321 1. มีวินยั รับผิดชอบ 1.1 ปฏิบัตติ ามขอ ตกลง กฎเกณฑ ระเบยี บ ขอบงั คบั ของครอบครัว มีความตรงตอเวลาในการปฏิบตั กิ จิ กรรมตาง ๆ ในชวี ิตประจําวนั 2. ใฝเ รยี นรู 2.1 รจู กั ใชเวลาวา งใหเ ปนประโยชน และนาํ ไปปฏบิ ตั ไิ ด 2.2 รจู กั จัดสรรเวลาใหเ หมาะสม 2.3 เชือ่ ฟง คาํ สั่งสอนของบดิ า - มารดา โดยไมโตแยง 2.4 ตง้ั ใจเรยี น 3. อยูอยางพอเพยี ง 3.1 ใชทรัพยส ินและส่ิงของของโรงเรียนอยา งประหยดั 3.2 ใชอุปกรณก ารเรียนอยางประหยดั และรูค ุณคา 3.3 ใชจ า ยอยางประหยดั และมกี ารเก็บออมเงนิ 4. มุง มนั่ ในการทาํ งาน 4.1 มคี วามตงั้ ใจและพยายามในการทาํ งานที่ไดร บั มอบหมาย 4.2 มคี วามอดทนและไมท อ แทต อ อุปสรรคเพ่ือใหง านสาํ เรจ็ ลงช่อื ...................................................ผปู ระเมิน (นางสาวสดุ าภรณ สืบบญุ เปย ม) ............../.................../................ เกณฑการใหคะแนน พฤติกรรมทป่ี ฏิบัตชิ ัดเจนและสมํ่าเสมอ ให 3 คะแนน พฤติกรรมท่ีปฏิบัตชิ ัดเจนและบอยครง้ั ให 2 คะแนน พฤตกิ รรมทป่ี ฏิบัตบิ างครงั้ ให 1 คะแนน เกณฑก ารตัดสนิ คณุ ภาพ ชวงคะแนน ระดบั คุณภาพ 51 - 60 ดมี าก 41 - 50 ดี 30 - 40 พอใช ตํ่ากวา 30 ปรับปรุง โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บุญเปยม กลมุ สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศึกษาปท ่ี 5 38 11. ความเห็นของผูบริหารสถานศึกษาหรอื ผูทไ่ี ดร บั มอบหมาย ขอเสนอแนะ ลงชื่อ.................................................. (นายอดศิ ร แดงเรือน) 12. บันทกึ ผลหลังการสอน เนื้อหา กิจกรรมการเรยี นรู สื่อประกอบการเรยี นรู พฤตกิ รรม/การมีสว นรวมของผเู รยี น ลงชอ่ื ..................................................ผูสอน (นางสาวสดุ าภรณ สืบบญุ เปยม) โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบญุ เปยม กลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศึกษาปท ี่ 5 39 แผนการจัดการเรียนรู หนว ยการเรียนรทู ี่ 8 เรอ่ื ง การสืบพันธุของพชื ดอก แผนจัดการเรยี นรทู ี่ 4 เร่อื ง การสืบพันธขุ องพชื ดอก รายวิชา ชวี วิทยา3 รหัสวิชา 32203 ระดับชนั้ มัธยมศึกษาปท่ี 5/1 ภาคเรยี นที่ 1 ปก ารศกึ ษา 2564 น้ําหนกั เวลาเรยี น 1.5 (นน./นก.) เวลาเรยี น 3 ชัว่ โมง/สปั ดาห เวลาทใ่ี ชใ นการจัดกิจกรรมการเรยี นรู 2 ชว่ั โมง บูรณาการงานสวนพฤกษศาสตรโ รงเรยี น .......................................................................................................................................................... 1. สาระสําคัญ ภายหลังการปฏิสนธริ งั ไขจ ะมีการเจริญและพฒั นาเปน ผล และออวลุ จะมีการเจริญและพฒั นาเปน เมล็ด โครงสรา งของผลประกอบดว ยผนังผลและเมล็ด สวนโครงสรา งของเมล็ดประกอบดว ยเปลอื กเมลด็ เอ็มบรโิ อ และเอน็ โดสเปร ม โครงสรางแตละสวนของผลและเมล็ดมปี ระโยชนตอ พชื และตอ สง่ิ มีชวี ิตอ่ืน ซึง่ มนุษยใ ชป ระโยชนจากโครงสรา งของผลและเมลด็ ในดานตา ง ๆ 2. ผลการเรยี นรู 3. อธบิ ายการเกดิ ผลและการเกิดเมล็ดของพืชดอก โครงสรางของเมลด็ และผล และยกตัวอยา งการใช ประโยชนจ ากโครงสรางตาง ๆ ของเมลด็ และผล 3. สาระการเรยี นรู 3.1 เนอื้ หาสาระหลกั : Knowledge 1) นักเรยี นสามารถยกตัวอยา งการใชประโยชนจากโครงสรา งตา ง ๆ ของเมล็ดและผล 3.2 ทักษะ/กระบวนการ : Process 1) การสงั เกตจากการทํากจิ กรรมและการอภปิ รายรว มกัน 2) ความรวมมอื การทาํ งานเปน ทมี และภาวะผูนาํ จากการทาํ กิจกรรมและการนาํ เสนอ 3.3 คณุ ลักษณะทีพ่ งึ ประสงค : Attitude 1) ความมงุ มั่นอดทนจากพฤติกรรมในการทาํ กิจกรรมและอภปิ รายรว มกัน 2) ความอยากรูอยากเห็น 4. สมรรถนะสาํ คัญของนกั เรียน 1) ความสามารถในการส่อื สาร 2) ความสามารถในการคิด 3) ความสามารถในการแกป ญ หา 4) ความสามารถในการใชทักษะชวี ติ 5) ความสามารถในการใชเทคโนโลยี 5. คณุ ลกั ษณะของวิชา 1) ความอยากรูอยากเหน็ 2) ความมีวิจารณญาณ 3) ความใจกวา ง โดย ครูสดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลุม สาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวชิ าชวี วิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5 40 6. คณุ ลักษณะทพ่ี ึงประสงค 1. มวี นิ ัย 2. ใฝเ รียนรู 3. อยูอยางพอเพียง 4. มงุ มั่นในการทาํ งาน 7. ชิ้นงาน/ภาระงาน : 1) สมุดบันทกึ ประสบการณการเรยี นรู สรปุ สาระสาํ คญั ของเรื่องทีเ่ รียน 8. การบรูณาการงานสวนพฤกษศาสตรโ รงเรียน งานสวนพฤกษศาสตรโ รงเรยี น ในโครงการอนรุ ักษพนั ธุกรรมพชื อันเนื่องมาจากพระราชดาํ รสิ มเด็จ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มีวตั ถุประสงคใหเ ยาวชนไดม โี อกาสใกลชิดกับพืชพรรณไม ได เรยี นรถู งึ พืชทอ งถนิ่ ของตน ชว ยกนั ดแู ลไมใ หส ูญพันธุ ซง่ึ จะกอใหเ กิดจติ สาํ นึกในการท่ี จะอนรุ ักษส บื ไป การ ดําเนินงานประกอบดวย 5 องคป ระกอบและ 3 สาระการเรยี นรู เรอ่ื งทจี่ ะบรู ณาการ (หวั ขอ ยอ ยในแบบประเมิน) สาระการเรียนรูที่ 3 ประโยชนแทแกม หาชน 9. กจิ กรรมการเรยี นรู ชั่วโมงที่ 1-2 ขั้นนําเขาสูบ ทเรยี น/ขน้ั ตงั้ คําถาม 1. ครูใหนักเรียนยกตวั อยา งผลไมต า ง ๆ ท่ีนํามารับประทานนนั้ นักเรียนอาจตอบไดห ลากหลาย เชน มะมวง แตงโม ลนิ้ จ่ี ทเุ รียน และเงาะ จากนน้ั ครใู ชคาํ ถามเพอ่ื นําอภิปราย ดงั น้ี - สวนเน้อื ทนี่ าํ มารบั ประทานเปน สวนของผลหรือเมล็ด นักเรยี นทราบไดอ ยา งไร (แนวคําตอบ= นกั เรยี นอาจหลากหลายข้นึ กบั ความรูเดมิ ครยู งั ไมสรปุ ) 2. ครูและนกั เรยี นรว มกนั อภปิ รายและอาจสรปุ ไดว า เน้ือผลไมท นี่ าํ มารับประทานน้ันเปน สวนของ ผนงั ผล ซึง่ ช้ันของผนังผลทีร่ บั ประทานไดนน้ั ขนึ้ กบั ชนดิ ของพืช เชน - มะละกอ กวี ี และมะมว ง รบั ประทานเฉพาะผนงั ผลชน้ั กลาง ไมร บั ประทานผนังผลชัน้ นอกซึง่ เปน เปลอื ก - มะเฟอ งและมะเขอื เทศ รบั ประทานผนังผลท้ัง 3 ช้ัน 3. ครูใหความรเู พิม่ เติมวา ในผลไมบ างชนดิ ท่ีนํามารับประทานมีเนอื้ ทไ่ี มไ ดเ ปนผนังผลแตเปน เน้ือที่ เกิดจากเยอ่ื หมุ เมลด็ และใชคําถามเพอ่ื นาํ เขา สกู ารอภิปรายดังน้ี - ถานกั เรยี นเคยรับประทานลนิ้ จ่ี ลําไย และทุเรยี น กบั เงาะและกระทอน ลกั ษณะของเนอื้ ท่ี รบั ประทานนัน้ แยกออกจากเมล็ดไดเหมือนหรือแตกตางกนั อยางไร - นักเรยี นเคยสงั เกตเนือ้ สว นทร่ี บั ประทานวา ตดิ กบั สวนใดของเมล็ดหรือไม ข้นั สํารวจและคนพบ/ข้นั การเตรียมการคนหาคําตอบ 1. ครูใหน กั เรียนศกึ ษารูป เยือ่ หมุ เมล็ด และรว มกนั อภปิ รายเกี่ยวกบั สว นเนอ้ื ทรี่ บั ประทานไดซ ง่ึ เปน สว นของเยอื่ หุมเมล็ด (นกั เรยี นสรุปไดว า เน้ือที่เปนสวนเยอื่ หุม เมล็ดท่แี ยกออกจากเมล็ดไดงา ย เชน ในล้นิ จ่ี และลาํ ไย จะเปน สว นท่เี จรญิ มาจากกานเมล็ด แตผลบางชนดิ สว นเยอ่ื หุม เมล็ดแยกออกจากเมลด็ ไดยาก เชน เงาะและกระทอ น จะเปนสวนที่เจริญมาจากเปลอื กเมล็ด) โดย ครูสดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลุม สาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวชิ าชวี วิทยา3 มธั ยมศึกษาปท ี่ 5 41 2. ครูใชคาํ ถามถามนักเรยี นเพม่ิ เตมิ วา เมล็ดพืชมีการสะสมแปงและไขมันไวท่ีเมลด็ ซง่ึ อาจสะสมใน เอนโดสเปร ม หรอื ใบเลี้ยง มนุษยนาํ มาใชประโยชนอ ะไรบาง ครแู ละนักเรยี นอภปิ รายรว มกนั เพ่ือใหไดขอ สรุปวา มนษุ ยนําเมล็ดมาใชเ ปน อาหาร โดยเมล็ดพืชท่ี สะสมแปงอาจจะนาํ มารบั ประทานทั้งเมลด็ เชน ขา วเจา และขา วเหนียว หรอื อาจนาํ เมล็ดไปบดใหละเอยี ดจน กลายเปนแปง เชน แปงสาลใี ชในการท าขนมปง สวนเมล็ดพชื ท่ีสะสมลพิ ิดไวจะนาํ มาสกัดเพื่อผลิตน้ํามนั เชน นาํ้ มนั ถ่ัวเหลือง นํา้ มนั มะพราว จากนัน้ ครใู หนกั เรยี นตอบคําถาม ซง่ึ มีแนวการตอบดงั น้ี - แปง ในเมลด็ ขา วเจา และถวั่ เขยี ว สะสมอยูในโครงสรา งใดของเมล็ด (แนวคาํ ตอบ= ในเมลด็ ขาวเจาจะสะสมแปงในเอน็ โดสเปรม สว นในเมล็ดถ่ัวเขยี วจะสะสมแปง ในใบ เลย้ี ง) 3. ครูนาํ เขา สบู ทเรียนเกีย่ วกับการใชประโยชนจ ากเมลด็ พชื ในดานเครือ่ งปรุงอาหาร โดยอาจใชรปู เคร่ืองเทศตางๆ มาใหนกั เรียนศกึ ษาหรอื ถามนกั เรยี นเก่ียวกบั เคร่ืองเทศท่นี ักเรยี นรจู กั ซ่งึ เคร่ืองเทศท่ีนกั เรียน ตอบนน้ั นอกจากสว นของผลและเมล็ดแลว อาจจะผลติ มาจากสว นตาง ๆ ของพชื เชน ใบ ลําตน ดอก และ ราก จากน้ันใชค าํ ถามถามนกั เรียนวา - นักเรียนเคยรบั ประทานเคร่อื งเทศตาง ๆ หรอื ไม เครื่องเทศแตละชนิดมีกล่ินแตกตา งกันอยา งไร และกลิ่นนั้นเกิดขึน้ ไดอ ยา งไร (แนวคําตอบ= จากการอภปิ รายครแู ละนกั เรยี นรว มกนั สรปุ ไดวา การใชประโยชนจ ากผลและเมลด็ เปนอาหารนน้ั นอกจากจะรบั ประทานผลสดแลว ในพชื บางชนดิ ทีม่ ีกลิน่ สามารถนํามาใชเ ปน เครื่องเทศได กลิน่ น้ันเกิดจากนํา้ มนั หอมระเหยรวมทั้งสารอ่นื ๆ ท่พี ชื สรางขนึ้ ทําใหพชื แตล ะชนิดมกี ลิน่ เฉพาะตัว นยิ มทํา ใหแหง เพือ่ ใชป รงุ อาหาร เชน ผลโปย กั๊กใชทาํ พะโล เมล็ดพรกิ ไทยใชปรงุ อาหารตาง ๆ) 4. ครูอาจใหความรูเพ่มิ เติมเก่ียวกบั พริกไทยวา เปน เมลด็ พรกิ ไทยท่ีระหวา งกระบวนการผลิตไดนาํ สว นผนังผลที่หอหมุ เม็ดออกไปแลว แตน กั เรยี นอาจเคยเหน็ พริกไทยแหง ที่เปน สีดําซึ่งจะเปนแบบที่นํามาทาํ ให แหง ท้งั สวนผลและเมล็ด ดงั รูป 5. ครูนาํ รูปครูนําเขาสเู รอ่ื งการใชประโยชนจ ากเสนใย โดยอางอิงถามความรูเ ดมิ เกี่ยวกบั การใช ประโยชนจากตน ลินนิ ท่ีสามารถนํามาทอเปน ผาลินนิ เพอื่ ตดั เปนเครอ่ื งนงุ หม ได และใชค าํ ถามถามนักเรียนวา - เสน ใยควรมีสมบตั อิ ยางไรจงึ จะสามารถนาํ มาใชทอเปนเครอ่ื งนงุ หม - สว นของผลและเมลด็ สามารถนํามาใชทําเคร่ืองนงุ หม ไดหรือไม (แนวคําตอบ= ของนกั เรยี นอาจมีหลากหลายข้นึ กับความรเู ดมิ แตควรตอบไดว า เสนใยควรมีลกั ษณะ เหนยี ว เซลลร ปู รางยาว ผนังเซลลหนา และแขง็ แรงทําใหเหมาะสมกับนาํ มาทําเปนเสน ดา ยเพ่ือใชท อผา ) โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบุญเปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 5 42 6. จากน้ันครูใหความรเู ก่ียวกับฝายและนุน โดยบอกวาสวนเสน ใยที่เหน็ น้ันเปนสว นของเมล็ด จากน้นั บอกสมบตั ขิ องเสนใยทีไ่ ดจากฝายและนนุ แลวใหนักเรยี นรว มกนั อภิปรายวา - สมบตั ขิ องเสนใยเหมาะสมกับการนําไปใชประโยชนใ นดา นตา งๆ อยางไร (แนวคําตอบ= นกั เรียนควรสรุปไดวา เสน ใยฝายมีสมบัตเิ หนยี ว เซลลรปู รางยาว สามารถนาํ มาปน เปนดายเสน ยาวไดดี สวนเสนใยของนนุ นั้นมีลกั ษณะสัน้ เซลลสัน้ ไมเหนียว ไมส ามารถนํามาปน เปนเสนยาวได ไมส ามารถนํามาใชทําสง่ิ ทอได จงึ นาํ ไปใชป ระโยชนด านอน่ื เชนใสใ นหมอนหรอื ท่ีนอน) 7. ครใู หนกั เรยี นแตละกลมุ หาขอ มูลผลิตภัณฑต างๆ ที่นักเรยี นสนใจ โดยครูอาจแนะนาํ แหลง ขอ มูล ตา งๆ เชน อนิ เตอรเนต็ วารสาร และหนงั สือ หรือใหน ักเรยี นศึกษาผลติ ภัณฑที่ผลิตจากในทอ งถนิ่ ขน้ั อธิบายและลงขอสรุป/ข้ันดาํ เนนิ การคนหาคําตอบและตรวจสอบคําตอบ 1. ตวั อยางผลการทํากิจกรรม ผลติ ภณั ฑจากสว นของดอก 2. นอกจากนีน้ ักเรยี นอาจสนใจนําเสนอผลิตภณั ฑจากสวนอื่นๆ เชน ผล - แยมผลไม เชน สม สตรอเบอรี หมอ น - ผาฝายยอ มสธี รรมชาติ เมลด็ - ขนม เชน หวั ครกหรานาํ้ ผึ้ง เปนขนมที่ทํามาจากเม็ดมะมวงหิมพานตเ คลอื บดวยนํ้าตาล โตนด - นยิ มนํามาวางบนใบมะมวงหิมพานต มีขายทางภาคใต เน่อื งจากเปนแหลง ปลูก มะมวงหิมพานตม าก - สรอ ยและตางหจู ากเมล็ดพืช เชน มะคา เปน ตน โดย ครูสุดาภรณ สืบบุญเปย ม กลุม สาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวชิ าชวี วิทยา3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 43 ข้ันขยายความรูแ ละนาํ เสนอผลการคน หาคําตอบ 1. นกั เรียนอาจนาํ เสนอผลติ ภัณฑจ ากพืชชนิดอน่ื เชน มะพรา ว - นํา้ มะพราว น้าํ ตาลสดมะพราว นํ้าตาลมะพราว ไมกวาดกา นมะพราว กลว ย - กลว ยฉาบ กลว ยตาก กลว ยกวน สับปะรด - สับปะรดอบแหง สบั ปะรดกวน ไอศกรีมสับปะรด 2.ครูมอบหมายใหนกั เรียนทําแบบฝกหดั ทายบท ขน้ั สรปุ และประเมนิ ผล 1) สมดุ บนั ทึกประสบการณก ารเรยี นรู สรปุ สาระสําคญั ของเร่อื งทเ่ี รยี น 2) กิจกรรม เรือ่ ง ผลิตภัณฑจากสวนประกอบของพืช 9. ส่อื การเรียนการสอน / แหลงเรียนรู จํานวน สภาพการใชส่อื รายการส่อื 1 ชุด ขัน้ อธิบายและลงขอ สรุป 1 ชุด ข้ันอธิบายและลงขอ สรปุ 1. สมุดบันทกึ ประสบการณการเรยี นรู สรุปสาระสาํ คญั ของเรอ่ื งทีเ่ รยี น 2. แบบบนั ทึกกจิ กรรม เร่อื ง ผลิตภัณฑจากสวนประกอบของพืช โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบุญเปย ม กลุม สาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวชิ าชีววิทยา3 มธั ยมศึกษาปท่ี 5 44 10. การวัดผลและประเมินผล เปา หมาย หลกั ฐานการเรยี นรู วธิ วี ดั เคร่ืองมอื วดั ฯ ประเด็น/ การเรียนรู ช้นิ งาน/ภาระงาน เกณฑการให นักเรียนสามารถ ยกตัวอยางการใช 1. สมดุ บนั ทกึ คะแนน ประโยชนจ าก ตรวจสมุดบันทึก แบบประเมนิ สมุดบันทึก รอ ยละ 70 ผาน โครงสรางตาง ๆ ประสบการณการ ประสบการณก าร เกณฑ ของเมล็ดและผล เรยี นรู สรุปสาระสําคญั เรียนรู สรุป ของเรือ่ งที่เรยี น สาระสําคญั ของ เรอื่ งท่เี รียน 2. แบบบนั ทึกกิจกรรม ตรวจแบบบันทึก แบบบนั ทกึ กจิ กรรม รอ ยละ 70 ผาน เรอื่ ง ผลิตภณั ฑจาก กิจกรรม เรื่อง เรอ่ื ง ผลิตภณั ฑจาก เกณฑ สว นประกอบของพืช ผลติ ภัณฑจาก สว นประกอบของพืช สว นประกอบของ พืช 4. พฤตกิ รรมการ สงั เกตพฤติกรรม แบบสงั เกตพฤตกิ รรม ระดับคุณภาพ 2 ทํางานรายบคุ คล การทํางาน การทาํ งานรายบุคคล ผา นเกณฑ รายบุคคล 5. พฤตกิ รรมการ สงั เกตพฤติกรรม แบบสงั เกตพฤติกรรม ระดับคณุ ภาพ 2 ทํางานรายกลมุ การทาํ งานรายกลมุ การทาํ งานรายกลุม ผานเกณฑ 6. คณุ ลักษณะ สังเกตความมวี ินยั แบบประเมิน ระดบั คณุ ภาพ 2 อันพึงประสงค ใฝเรยี นรแู ละมุงมน่ั คุณลักษณะ ผานเกณฑ ในการทาํ งาน อนั พึงประสงค โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บุญเปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปที่ 5 45 แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทํางานรายบุคคล คําช้ีแจง : ใหผสู อนสังเกตพฤตกิ รรมของนักเรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรยี น แลวขีด ลงในชองที่ ตรงกบั ระดับคะแนน ลาํ ดับที่ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน 3 21 1 การแสดงความคิดเห็น 2 การยอมรับฟงความคิดเห็นของผูอน่ื 3 การทํางานตามหนาทท่ี ี่ไดร บั มอบหมาย 4 ความมนี ํา้ ใจ 5 การตรงตอ เวลา รวม ลงชือ่ ...................................................ผปู ระเมนิ (นางสาวสุดาภรณ สืบบุญเปยม) ............./................../............... เกณฑการใหค ะแนน ให 3 คะแนน ปฏิบัติหรอื แสดงพฤติกรรมอยา งสมา่ํ เสมอ ให 2 คะแนน ปฏบิ ัตหิ รือแสดงพฤตกิ รรมบอยครงั้ ให 1 คะแนน ปฏิบัติหรอื แสดงพฤตกิ รรมบางครัง้ เกณฑการตัดสนิ คุณภาพ ชว งคะแนน ระดบั คุณภาพ 14 - 15 ดมี าก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ตาํ่ กวา 8 ปรับปรุง โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบุญเปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5 46 แบบสังเกตพฤติกรรมการทํางานกลมุ คําชี้แจง : ใหผ สู อนสังเกตพฤติกรรมของนกั เรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรียน แลวขีด ลงในชองที่ ตรงกบั ระดับคะแนน การมี ลาํ ดับที่ ช่ือ – สกุล การแสดง การยอมรับ การทํางาน ความมี สวนรวมใน รวม ของนกั เรียน ความ ฟงคนอืน่ ตามที่ไดร ับ นาํ้ ใจ 15 คดิ เหน็ การ คะแนน มอบหมาย ปรบั ปรุง ผลงานกลุม 321321321321321 ลงชือ่ ...................................................ผปู ระเมิน (นางสาวสุดาภรณ สบื บญุ เปย ม) ............../.................../............... เกณฑการใหคะแนน ให 3 คะแนน ปฏิบตั ิหรอื แสดงพฤตกิ รรมอยางสมํา่ เสมอ ให 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบอ ยคร้ัง ให 1 คะแนน ปฏบิ ัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง เกณฑก ารตัดสนิ คณุ ภาพ ชว งคะแนน ระดบั คุณภาพ 14 - 15 ดีมาก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ต่าํ กวา 8 ปรบั ปรงุ โดย ครสู ุดาภรณ สืบบญุ เปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวิชาชวี วิทยา3 มธั ยมศกึ ษาปท่ี 5 47 แบบประเมนิ คุณลักษณะอันพงึ ประสงค คาํ ชีแ้ จง : ใหผ สู อนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรียน แลว ขดี ลงในชองที่ ตรงกบั ระดับคะแนน คณุ ลักษณะ ระดับคะแนน อันพึงประสงคด าน รายการประเมนิ 321 1. มีวินยั รับผิดชอบ 1.1 ปฏิบัตติ ามขอ ตกลง กฎเกณฑ ระเบยี บ ขอบงั คบั ของครอบครัว มีความตรงตอเวลาในการปฏิบตั กิ จิ กรรมตาง ๆ ในชวี ิตประจําวนั 2. ใฝเ รยี นรู 2.1 รจู กั ใชเวลาวา งใหเ ปนประโยชน และนาํ ไปปฏบิ ตั ไิ ด 2.2 รจู กั จัดสรรเวลาใหเ หมาะสม 2.3 เชือ่ ฟง คาํ สั่งสอนของบดิ า - มารดา โดยไมโตแยง 2.4 ตง้ั ใจเรยี น 3. อยูอยางพอเพยี ง 3.1 ใชทรัพยส ินและส่ิงของของโรงเรียนอยา งประหยดั 3.2 ใชอุปกรณก ารเรียนอยางประหยดั และรูคุณคา 3.3 ใชจ า ยอยางประหยดั และมกี ารเก็บออมเงนิ 4. มุง มนั่ ในการทาํ งาน 4.1 มคี วามตงั้ ใจและพยายามในการทาํ งานที่ไดร บั มอบหมาย 4.2 มคี วามอดทนและไมท อ แทต อ อุปสรรคเพ่ือใหง านสาํ เรจ็ ลงช่อื ...................................................ผปู ระเมิน (นางสาวสดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม) ............../.................../................ เกณฑการใหคะแนน พฤติกรรมทป่ี ฏิบัตชิ ัดเจนและสมํ่าเสมอ ให 3 คะแนน พฤติกรรมท่ีปฏิบัตชิ ัดเจนและบอยครง้ั ให 2 คะแนน พฤตกิ รรมทป่ี ฏิบัตบิ างครงั้ ให 1 คะแนน เกณฑก ารตัดสนิ คณุ ภาพ ชวงคะแนน ระดบั คุณภาพ 51 - 60 ดมี าก 41 - 50 ดี 30 - 40 พอใช ตํ่ากวา 30 ปรับปรุง โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บุญเปยม กลมุ สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชีววิทยา3 มธั ยมศึกษาปท ่ี 5 48 11. ความเห็นของผูบริหารสถานศึกษาหรอื ผูทไ่ี ดร บั มอบหมาย ขอเสนอแนะ ลงชื่อ.................................................. (นายอดิศร แดงเรือน) 12. บันทกึ ผลหลังการสอน เนื้อหา กิจกรรมการเรยี นรู สื่อประกอบการเรยี นรู พฤตกิ รรม/การมีสว นรวมของผเู รยี น ลงชอ่ื ..................................................ผูสอน (นางสาวสดุ าภรณ สืบบญุ เปยม) โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบญุ เปยม กลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
Search
Read the Text Version
- 1 - 48
Pages: