แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มัธยมศกึ ษาปที่ 4 1 โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบุญเปยม กลมุ สาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มธั ยมศึกษาปท ่ี 4 2 แผนการจัดการเรยี นรู หนวยการเรยี นรทู ี่ 2 เรื่อง องคป ระกอบของส่ิงมีชีวิต แผนจัดการเรียนรูท่ี 1 เรื่อง เซลลข องสงิ่ มีชีวิต รายวชิ า วทิ ยาศาสตรชวี ภาพ รหสั วชิ า 31101 ระดับช้ันมัธยมศึกษาปท ี่ 4 ภาคเรียนท่ี 1 ปก ารศึกษา 2564 นาํ้ หนักเวลาเรยี น 0.5 (นน./นก.) เวลาเรียน 2 ชั่วโมง/สปั ดาห เวลาทีใ่ ชใ นการจดั กจิ กรรมการเรียนรู 5 ชั่วโมง .......................................................................................................................................................... 1. สาระสําคญั เซลล (cell) เปน หนวยพ้ืนฐานของสิ่งมชี ีวติ ทกุ ชนิด ประกอบดวยโครงสรางพ้นื ฐานสาํ คัญ 3 สวน ไดแก สว นทหี่ อหุมเซลล ประกอบดว ยเยอ่ื หมุ เซลลท มี่ โี ครงสรา งเปน เยือ่ หุม 2 ชั้น ท่เี รยี กวา ลิพดิ ไบเลเยอร ทาํ หนา ท่ีควบคมุ การผานเขา-ออกของสาร และผนังเซลลซ ึ่งจะพบในเซลลพืชเทานน้ั ไซโทพลาซึม มลี กั ษณะ เปน ของเหลว ประกอบดวยออรแ กเนลลห ลายชนิดทีท่ าํ หนาท่ีแตกตางกนั เชน ไมโทคอนเดรยี ไรโบโซม คลอ โรพลาสต เปนตน และนวิ เคลยี ส มีลักษณะกลม ทาํ หนาท่ีควบคมุ กจิ กรรมตาง ๆ ภายในเซลล เซลลแตละชนิดจะมรี ปู รา ง ลักษณะ และหนา ทแี่ ตกตา งกนั ซ่งึ เซลลทมี่ ีรูปรา งและหนาทเ่ี หมือนกนั จะ มารวมกลมุ กันเปนเนื้อเยอ่ื เพ่ือทาํ หนาทีอ่ ยางเดยี วกนั เนอ้ื เยื่อหลายชนิดจะรวมกนั เปนอวัยวะ อวยั วะหลาย อวัยวะรวมกนั เปนระบบอวยั วะ และระบบอวัยวะตา ง ๆ ในรา งกายจะทํางานรวมกันเปนรา งกายของสิง่ มีชวี ติ 2. มาตรฐานการเรียนรู/ตวั ช้ีวดั ชัน้ ป/ ผลการเรยี นรู/เปา หมายการเรยี นรู มาตรฐาน ว 1.2 เขาใจสมบัตขิ องสง่ิ มชี วี ิต หนว ยพืน้ ฐานของสง่ิ มีชวี ติ การลําเลียงสารผานเซลล ความสัมพันธ ของโครงสรา ง และหนา ท่ีของระบบตา ง ๆ ของสัตวและมนุษยท่ีทํางานสัมพันธก นั ความสัมพนั ธข องโครงสราง และหนาท่ีของอวยั วะตา ง ๆ ของพชื ท่ที ํางานสมั พนั ธก นั รวมท้ังนาํ ความรูไปใชประโยชน ตัวชวี้ ัด/ผลการเรยี นรู ม.4/1 อธิบายโครงสรางและสมบตั ขิ องเย่ือหุมเซลลท่สี มั พันธกบั การลาํ เลียงสาร และเปรยี บเทยี บการ ลําเลียงสารผานเย่อื หมุ เซลลแบบตาง ๆ 3. สาระการเรยี นรู 3.1 เนอ้ื หาสาระหลัก : Knowledge 1) อธิบายลักษณะและหนา ท่ขี องโครงสรางพื้นฐานของเซลลส ่งิ มชี ีวติ ได 2) อธิบายโครงสรา งและสมบัตขิ องเย่ือหุมเซลลไ ด 3) อธบิ ายหนาทีข่ องออรแ กเนลลตา ง ๆ ภายในเซลลไ ด 4) เปรียบเทียบความแตกตา งระหวา งเซลลพ ชื และเซลลส ตั วไ ด 3.2 ทกั ษะ/กระบวนการ : Process 1) ใชเ ครื่องมือและอปุ กรณท างวทิ ยาศาสตรไ ดอ ยางถกู ตอ ง 3.3 คุณลกั ษณะท่พี ึงประสงค : Attitude 1) สนใจใฝรใู นการศึกษา โดย ครสู ุดาภรณ สบื บุญเปยม กลุม สาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มัธยมศกึ ษาปท ี่ 4 3 4. สมรรถนะสาํ คัญของนักเรยี น 1) ความสามารถในการสือ่ สาร 2) ความสามารถในการคิด 5) ความสามารถในการใชเทคโนโลยี 5. คณุ ลักษณะของวิชา 1) ความรบั ผิดชอบ 2) กระบวนการกลมุ 6. คณุ ลักษณะทีพ่ งึ ประสงค 1. มวี นิ ยั 2. ใฝเ รยี นรู 3. อยูอ ยา งพอเพยี ง 4. มุงมัน่ ในการทาํ งาน 7. ชิ้นงาน/ภาระงาน : - แบบทดสอบกอ นเรียน(ออนไลน) เร่ือง องคป ระกอบของส่ิงมชี ีวติ - แบบฝก ทกั ษะ เรอ่ื ง เซลลของสิ่งมีชวี ิต - แบบฝก ทักษะ เร่ือง ออรแ กเนลล - ใบงาน เร่ือง โครงสรา งของเซลล - ใบงาน เร่อื ง ความแตกตางระหวา งเซลลพ ืชและเซลลสัตว - แผน พับ เรอ่ื ง เซลลของสงิ่ มีชวี ิต 8. กิจกรรมการเรียนรู ชว่ั โมงที่ 1 ขนั้ นาํ เขา สบู ทเรยี น/ข้ันต้งั คําถาม 1. ครแู จงตัวช้วี ัดประจําหนว ยการเรียนรใู หนกั เรยี นทราบ 2. ครใู หน ักเรยี นทําแบบทดสอบกอ นเรียน เร่อื ง องคประกอบของสิง่ มชี ีวติ 3. ครถู ามคําถาม เพือ่ กระตุนความสนใจของนกั เรียนวา ทาํ ไมรางกายของเราจงึ ประกอบดวยเซลล จํานวนหลายลานเซลล แลว ใหนกั เรยี นรว มกนั ตอบคาํ ถาม (แนวตอบ เนอื่ งจากมนุษยเปน สงิ่ มีชวี ติ หลายเซลล ซ่ึงเซลลหลาย ๆ เซลลจะรวมกลุมกันเพอ่ื ทําหนาที่ อยา งเดียวกนั โดยรา งกายของสิง่ มชี วี ติ จาํ เปน ตอ งมีการกนิ อาหาร การหายใจ การขับถา ย ซ่งึ กระบวนการตา ง ๆ เหลา น้ีจะมเี ซลลมาทาํ หนาทร่ี วมกันเพ่ือใหกระบวนการตา ง ๆ เหลา นอ้ี ยูใน สภาวะปกติ ทาํ ใหรา งกายของมนษุ ยประกอบดว ยเซลลจ ํานวนมากหลายลานเซลล เพือ่ ใหก ารทาํ งาน ของรา งกายเปน ปกต)ิ 4. ครถู ามคําถาม เพือ่ ทบทวนความรูเดิมวา เซลลคืออะไร (แนวคาํ ตอบ เซลล คอื หนว ยพื้นฐานที่เลก็ ทส่ี ดุ ของส่ิงมชี วี ติ โดยสงิ่ มีชวี ติ ทุกชนิดลวน ประกอบขน้ึ ดวยเซลลท ั้งสิน้ ซ่งึ อาจจะประกอบดว ยเซลลเ พยี งเซลลเ ดียวหรอื หลายเซลล โดยเซลลแต ละชนดิ จะมรี ูปรางและลักษณะทแ่ี ตกตางกนั และเซลลสว นใหญจะไมส ามารถสงั เกตเหน็ ดวยตาเปลา อกี ดวย) โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบุญเปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มัธยมศกึ ษาปที่ 4 4 ขั้นสํารวจและคน พบ/ข้นั การเตรยี มการคนหาคําตอบ 1. ครอู ธิบายใหนักเรียนฟง วา เซลลเ ปน หนวยพ้ืนฐานทีเ่ ลก็ ท่สี ดุ ของส่งิ มชี วี ิตทกุ ชนดิ ถูกคนพบครงั้ แรกโดยรอเบริ ต ฮุก ซึ่งเซลลสว นใหญข นาดเล็กไมสามารถมองเห็นไดด ว ยตาเปลา จึงตอ งอาศยั กลองจุลทรรศนป ระเภทตา ง ๆ มาศึกษารปู รา งและลกั ษณะของเซลล 2. ใหนักเรียนศกึ ษาโครงสรางพืน้ ฐานของเซลล ทั้งเซลลพ ชื และเซลลส ตั ว และสังเกตความเหมอื น และความแตกตา งท่ีเหน็ ระหวางเซลลท้ังสองชนดิ ขัน้ อธิบายและลงขอสรปุ /ขั้นดําเนินการคนหาคําตอบและตรวจสอบคําตอบ 1. ครูและนกั เรียนรว มกันอภปิ รายเกี่ยวกบั โครงสรา งพืน้ ฐานของเซลล และเปรยี บเทยี บความ แตกตางระหวางเซลลพ ชื กับเซลลสัตว 2. ครูใหน ักเรียนทําแบบฝก หัดในแบบฝกทักษะที่ 1.1 เร่อื ง เซลลของสงิ่ มชี วี ติ 3. ครูใหน กั เรยี นไปศึกษาเพิ่มเตมิ จากภาพยนตรส ารคดีสนั้ (Twig) เซลลคอื อะไร (https://www.twig-aksorn.com/film/what-is-a-cell-7924/) ชั่วโมงท่ี 2 ข้นั สาํ รวจและคน พบ/ขัน้ การเตรยี มการคนหาคาํ ตอบ 1. ครูทบทวนความรูเ ดิมจากชั่วโมงท่ีแลวใหนักเรียนทราบ พอสังเขป 2. ครใู หน กั เรียนศกึ ษาโครงสรา งของสรา งพ้นื ฐานของเซลลใ นสวนทหี่ อหมุ เซลล ประกอบดวย เย่ือหุมเซลล และผนังเซลล 3. ครูนําแผนภาพโครงสรา งของเย่ือหุมเซลลมาใหนกั เรียนศึกษาโครงสรา งและบทบาทของ เยื่อหมุ เซลล ท่มี ีคณุ สมบตั ิของการเปนเย่ือเลอื กผา น 4. ครูถามคาํ ถาม กับนกั เรียนวา สว นประกอบใดของเย่อื หุม เซลลท ่ที าํ ใหมีคุณสมบตั ิเปนเย่อื เลือกผา น เพราะเหตุใด (แนวตอบ เน่ืองจากเยือ่ หุมเซลลมีสวนประกอบของลิพดิ จึงยอมใหสารและไอออนบางชนดิ ผาน เขา-ออกได และเยอ่ื หมุ เซลลยงั มีลกั ษณะเหลวจึงสามารถหลุดขาดออกจากกนั และเชอ่ื มตอ กันได ทําใหเ กิดการสรางเวสเิ คลิ ในการลําเลยี งสารเขา-ออกจากเซลลไ ด อีกทง้ั ยังมโี ปรตนี แทรกอยู ระหวางสว นของลิพดิ จึงทําใหสารบางชนิดสามารถผา นเขา ออกจากชอ งโปรตนี เหลานี้ได ทําใหเ ยือ่ หุม เซลลม ีคณุ สมบตั ิเปน เยอ่ื เลอื กผาน ท่ียอมใหสารบางชนิดผา นเขา-ออกไดเทาน้ัน) 5. ครูใหนกั เรยี นศึกษาโครงสรา งของสรา งพ้ืนฐานในสว นไซโทพลาซมึ ซง่ึ มีลกั ษณะเปน ของเหลว ประกอบดว ยนาํ้ 70% ภายในประกอบดวยออรแ กเนลลทท่ี าํ หนา ทีแ่ ตกตางกนั ดงั นี้ - รา งแหเอนโดพลาซมึ แบง ออกเปน 2 ชนิด คือ ชนิดผวิ ขรุขระทําหนา ทสี่ ังเคราะหโ ปรตีน และ ชนิดผวิ เรยี บ ทาํ หนาที่สงั เคราะหไ ขมัน และกาํ จดั สารพิษ - กอลจิคอมเพล็กซ ทําหนา ท่เี ตมิ กลมุ คารโบไฮเดรตใหก ับโปรตนี และไขมนั - ไมโทคอนเดรยี ทําหนา ที่สรา งพลงั งาน - แวควิ โอล ในเซลลพชื ทาํ หนา ทส่ี ะสมสาร สวนในเซลลส ตั วทําหนาท่รี ักษาดุลยภาพของนา้ํ - คลอโรพลาสต ทาํ หนา ทส่ี รา งอาหารใหแกเ ซลลพชื โดย ครสู ุดาภรณ สบื บญุ เปยม กลมุ สาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาวิทยาศาสตร มธั ยมศึกษาปท ่ี 4 5 - ไรโบโซม ทาํ หนาท่สี ังเคราะหโ ปรตนี - ไลโซโซม ทําหนาท่ียอยสลายโมเลกลุ สารอาหาร ทําลายเชื้อโรคและส่งิ แปลกปลอม - เซนทรโิ อล ทําหนา ที่แยกโครมาทิดออกจากกันระหวา งการแบงเซลล ครใู หน ักเรยี นศกึ ษาโครงสรา งของสรา งพื้นฐานในสว นนวิ เคลยี ส ท่ปี ระกอบดว ยเย่อื หุม นิวเคลยี ส โครมาทนิ และนิวคลีโอลัส โดยนวิ เคลยี สมีหนา ทีค่ วบคุมกจิ กรรมตา ง ๆ ภายใน เซลล และกาํ หนดลกั ษณะทางพันธกุ รรมของสงิ่ มชี วี ติ 6. ครูอธิบายเพิ่มเติมวา นวิ เคลียสจะมีเย่อื หมุ นิวเคลียส ซึ่งหากแบงประเภทของสง่ิ มีชีวติ ตามการม/ี ไมมี เยื่อหมุ นิวเคลยี ส จะสามารถแบง สิ่งมชี วี ติ ออกเปน กลมุ โพรคาริโอต ซึ่งไมมเี ยอื่ หมุ นิวเคลียส และกลุม ยูคาริโอต ซงึ่ มเี ยื่อหมุ นิวเคลียส ขนั้ อธิบายและลงขอ สรปุ /ข้ันดําเนนิ การคน หาคําตอบและตรวจสอบคาํ ตอบ 1. ครแู ละนักเรยี นรวมกนั อภปิ รายเกยี่ วกับโครงสรา งพน้ื ฐานของเซลล ประกอบดว ยสวนทหี่ อ หมุ เซลล ไซโทพลาซมึ และนิวเคลียส 2. ครูใหนกั เรยี นทําแบบฝก ทักษะท่ี 1.2 เรือ่ ง ออรแกเนลล 3. ครูใหน กั เรียนไปศึกษาเพิม่ เตมิ จากภาพยนตรส ารคดสี นั้ (Twig) เรื่อง เยื่อหุม เซลล (https://www.twig-aksorn.com/film/the-cell-membrane-7927/) ชั่วโมงท่ี 3 ขั้นสาํ รวจและคนพบ/ขน้ั การเตรียมการคน หาคําตอบ 1. ครูทบทวนความรูเดิมจากช่ัวโมงท่ีแลวใหน กั เรียนทราบ พอสงั เขป 2. ครใู หนกั เรียนแบง กลมุ กลมุ ละ 4 คน ทาํ กิจกรรมเรอ่ื ง สว นประกอบของเซลลพชื และเซลลสัตว โดยใหนักเรียนศึกษาเซลลใบสาหรายหางกระรอก และเซลลเ ยื่อบขุ างแกม ภายใตกลองจุลทรรศน ใชแสงเชงิ ประกอบแบบธรรมดา 3. ครใู หนักเรยี นแตล ะกลมุ วาดภาพและบรรยายลักษณะของเซลลแ ละออรแกเนลลตาง ๆ ท่ี สงั เกตเห็นภายใตก ลอ งจลุ ทรรศน และอภปิ รายผลรว มกนั วา เซลลทง้ั 2 ชนิดท่ีสังเกตเหน็ ภายใต กลองจุลทรรศน มีลกั ษณะท่ีเหมอื นหรือแตกตางกันอยา งไร ขั้นอธบิ ายและลงขอ สรุป/ข้ันดําเนนิ การคน หาคําตอบและตรวจสอบคําตอบ 1. ใหน กั เรยี นทําใบงานที่ 2.1 เรือ่ ง โครงสรา งของเซลล 2. ครสู ุมเลอื กนกั เรยี นอยางนอ ย 2-3 กลมุ ออกมาอภิปรายผลจากกจิ กรรม เก่ยี วกับโครงสรา ง พนื้ ฐานของเซลล และความแตกตางของเซลลพืชและเซลลสัตว 3. ครูและนกั เรยี นรวมกนั อภิปรายผลจากการทาํ กจิ กรรม ชั่วโมงท่ี 4 - 5 ขน้ั สาํ รวจและคน พบ/ขั้นการเตรียมการคน หาคําตอบ 1. ครใู หน กั เรยี นศึกษาเก่ียวกบั ความสมั พนั ธของรปู รา งตอ การทาํ หนา ทีข่ องเซลลจากแผนภาพ และ ใชถามนักเรยี นวา รปู รา งของเซลลม คี วามสัมพนั ธต อการทําหนา ที่ของเซลลอ ยางไร (แนวตอบ รูปรางเซลลแ ตละชนดิ จะมีลักษณะเฉพาะท่แี ตกตางกัน ซง่ึ จะเหมาะสมตอการทําหนาท่ี โดย ครสู ุดาภรณ สบื บญุ เปยม กลมุ สาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มธั ยมศึกษาปท ี่ 4 6 ของเซลลช นดิ นัน้ ๆ เชน เซลลเ ม็ดเลอื ดแดง มีลักษณะกลมแบน ตรงกลางเวา ไมมีนิวเคลยี ส ซึ่งชวย เพ่ิมพื้นทผ่ี ิวในการลําเลยี งแกส ออกซิเจนไปเล้ยี งสวนตาง ๆ ของรา งกาย หรือเซลลเ ซลลอสุจิ ประกอบดว ยสวนหัว สว นลําตวั และสวนหางท่เี ปนแฟลเจลลัม ซึง่ ชว ยในการเคล่อื นท่ีของอสจุ ใิ น กระบวนการสบื พนั ธ)ุ 2. ครูถามคาํ ถาม กบั นักเรยี นวา โดยปกติเซลลสง่ิ มชี ีวิตจะมขี นาดเลก็ แตหากเซลลมีขนาดใหญ จะมี ผลตอ การดาํ รงชวี ติ ของส่ิงมชี วี ิตหรอื ไม อยางไร (แนวตอบ เซลลสว นใหญมกั มีขนาดเลก็ เพื่อความสามารถในการทํางานและควบคุมสภาพแวดลอ ม ตาง ๆ ในเซลลใหคงท่ี แตหากเซลลมีขนาดใหญ จะสง ผลตอ การทํางานของเซลล โดยเฉพาะนิวเคลียส ทม่ี ีหนา ที่ควบคมุ กจิ กรรมตาง ๆ ของเซลล จะตอ งทาํ งานหนักเพิ่มมากขึ้น เพอ่ื สรา งสารตา ง ๆ ไป ควบคุม ออรแกเนลลและกระบวนการตา ง ๆ ภายในเซลล ซึ่งอาจทําใหน วิ เคลียสไมส ามารถควบคมุ กิจกรรม หรอื สภาวะตาง ๆ ของเซลลใ หคงที่ได จึงทําใหเกิดความเสียหายตอ เซลลแ ละเซลลอาจตาย ได) 3. ครูใหน ักเรยี นศึกษาการทาํ งานของเซลลอยางเปน ระบบ ตง้ั แตเซลลท่มี ีหนา ที่เหมอื นกนั จะรวมกนั เปน เนอ้ื เย่อื อวัยวะ ระบบอวยั วะ และรางกายของส่งิ มีชวี ิต ตามลาํ ดับ ขั้นอธิบายและลงขอ สรุป/ข้ันดาํ เนนิ การคน หาคําตอบและตรวจสอบคําตอบ 1. ครูและนกั เรยี นรวมกนั อภปิ รายเกี่ยวกบั ความสัมพันธข องรูปรางตอการทาํ หนา ทข่ี องเซลล และ การทํางานของเซลลอยางเปน ระบบ 2. ครใู หน กั เรยี นทําใบงาน 2.2 เรือ่ ง ความแตกตางระหวางเซลลพ ืชและเซลลสัตว 3. ครูใหน กั เรียนไปศกึ ษาเพ่มิ เติมจากภาพยนตรส ารคดีส้นั (Twig) เรอ่ื ง ชนดิ ของเซลล (https://www.twig-aksorn.com/film/different-types-of-cell-7925/) ขนั้ ขยายความรแู ละนําเสนอผลการคน หาคาํ ตอบ 1. ครูใหนักเรยี นทําแผน พบั นาํ เสนอ เร่ือง เซลลข องสิ่งมชี ีวติ ซึ่งมเี นือ้ หาประกอบดวย โครงสรา ง พนื้ ฐานของเซลล หนาทสี่ ว นประกอบตา ง ๆ ของเซลล ความแตกตางระหวางเซลลพ ชื และเซลลส ัตว ขั้นสรุปและประเมนิ ผล 1. ครตู รวจสอบผลจากการนําเสนอหนาชนั้ เรียน เร่อื ง โครงสรางพื้นฐานของเซลล และความแตกตาง ของเซลลพ ืชและเซลลสัตว 2. ครตู รวจสอบผลจากการทาํ แบบฝกทกั ษะ เร่ือง เซลลข องสง่ิ มชี ีวิต 3. ครตู รวจสอบผลจากการทําแบบฝกทกั ษะ เรอ่ื ง ออรแกเนลล 4. ครตู รวจสอบผลจากใบงาน เร่ือง โครงสรางของเซลล 5. ครูตรวจสอบผลจากใบงาน เร่อื ง ความแตกตา งระหวางเซลลพ ชื และเซลลสัตว 6. ครตู รวจสอบผลจากการทาํ แผน พบั เรอื่ ง เซลลของสงิ่ มชี วี ิต โดย ครูสุดาภรณ สบื บุญเปยม กลุมสาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวิชาวทิ ยาศาสตร มัธยมศกึ ษาปท ี่ 4 7 9. สอ่ื การเรยี นการสอน / แหลงเรียนรู จาํ นวน สภาพการใชส อ่ื รายการสื่อ 1 ชดุ ขน้ั ตรวจสอบความรเู ดมิ 1. แบบทดสอบกอนเรียน เรอื่ ง องคป ระกอบของสง่ิ มีชีวติ 1 ชุด ขั้นอธิบายและลงขอสรุป 2. แบบฝกทักษะ เร่ือง เซลลของสิ่งมีชีวติ 1 ชดุ ขั้นอธบิ ายและลงขอ สรปุ 3. แบบฝกทกั ษะ เรื่อง ออรแกเนลล 1 ชุด ขน้ั อธบิ ายและลงขอ สรุป 4. ใบงาน เร่อื ง โครงสรางของเซลล 1 ชุด ข้นั อธบิ ายและลงขอ สรปุ 5. ใบงาน เร่ือง ความแตกตางระหวางเซลลพ ชื และเซลลสตั ว 1 ชุด ขนั้ อธิบายและลงขอสรปุ 6. แผน พบั เรือ่ ง เซลลข องสง่ิ มีชีวิต 7. Microsoft PowerPoint หนว ยท่ี 2 องคประกอบของ 1 ชดุ ขน้ั สาํ รวจและคนพบ สิ่งมชี ีวิต โดย ครูสุดาภรณ สืบบุญเปยม กลุมสาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวิชาวิทยาศาสตร มธั ยมศึกษาปที่ 4 8 10. การวดั ผลและประเมนิ ผล ประเดน็ / เกณฑก ารให เปา หมาย หลักฐานการเรียนรู วธิ ีวัด เครื่องมือวดั ฯ การเรียนรู ชน้ิ งาน/ภาระงาน คะแนน ตรวจแบบทดสอบ แบบทดสอบกอนเรียน 1) อธิบายลกั ษณะ 1. แบบทดสอบกอน กอ นเรียน ประเมินตามสภาพจริง และหนา ที่ของ เรียน หนวยการ ตรวจแบบฝกทักษะ โครงสรางพน้ื ฐาน เรยี นรูที่ 2 เรือ่ ง เซลลข อง แบบประเมินแบบฝก ทกั ษะ ระดับคณุ ภาพรอยละ สิง่ มีชีวิต 65 ผา นเกณฑ ของเซลลสง่ิ มชี ีวิตได 2. แบบฝก ทักษะ เรอ่ื ง ตรวจแบบฝก ทกั ษะ 2) อธิบายโครงสราง เซลลของสงิ่ มชี ีวิต เรื่อง ออรแกเนลล แบบประเมินแบบฝก ทกั ษะ ระดบั คณุ ภาพรอยละ และสมบัตขิ องเยือ่ 65 ผานเกณฑ หุมเซลลไ ด 3. แบบฝกทกั ษะ เรือ่ ง ออรแกเนลล 3) อธิบายหนาทข่ี อง 4. ใบงาน เรอ่ื ง โครงสราง ตรวจใบงาน เร่อื ง แบบประเมนิ ใบงาน ระดบั คุณภาพรอ ยละ ออรแ กเนลลต าง ๆ ของเซลล โครงสรางของเซลล แบบประเมนิ ใบงาน 65 ผานเกณฑ ภายในเซลลไ ด ตรวจใบงาน เร่อื ง แบบประเมนิ แผนพับ ระดับคุณภาพรอยละ ความแตกตา งระหวาง 65 ผา นเกณฑ 4) เปรยี บเทียบความ 5. ใบงาน เร่ือง ความ เซลลพ ชื และเซลลส ัตว แตกตางระหวาง แตกตา งระหวา งเซลลพชื ตรวจแผนพบั เรือ่ ง ระดบั คณุ ภาพรอยละ เซลลพืชและเซลล และเซลลส ัตว เซลลของส่งิ มชี ีวิต 65 ผานเกณฑ สตั วได 6. แผน พบั เรอื่ ง เซลล ของส่งิ มชี ีวิต 7. การนาํ เสนอผลงาน ประเมนิ การนาํ เสนอ ผลงานทน่ี าํ เสนอ ระดับคุณภาพ 2 8. พฤตกิ รรมการ ผลงาน แบบสังเกตพฤตกิ รรม ผานเกณฑ สงั เกตพฤตกิ รรม การทาํ งานรายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ทาํ งานรายบุคคล การทํางานรายบคุ คล ผา นเกณฑ 8. พฤตกิ รรมการ สังเกตพฤติกรรม แบบสงั เกตพฤติกรรม ระดับคุณภาพ 2 ทํางานรายกลุม การทาํ งานรายกลุม การทํางานรายกลุม ผานเกณฑ 9. คุณลักษณะ สังเกตความมีวนิ ัย แบบประเมนิ คณุ ลกั ษณะ ระดับคุณภาพ 2 อันพงึ ประสงค ใฝเ รยี นรูและมงุ ม่ัน อนั พึงประสงค ผา นเกณฑ ในการทาํ งาน โดย ครูสุดาภรณ สบื บญุ เปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มัธยมศึกษาปที่ 4 9 แบบประเมนิ ชิน้ งาน/ภาระงาน แบบประเมนิ แผนพับ คําชแ้ี จง : ใหผ ูสอนประเมนิ ชิ้นงาน/ภาระงานของนกั เรียนตามรายการที่กําหนด แลวขีด ลงในชองที่ตรง กบั ระดบั คะแนน ลําดบั ท่ี รายการประเมิน ระดับคะแนน 4321 1 ความสอดคลอ งกับจุดประสงค รวม 2 ความถูกตอ งของเนอ้ื หา 3 ความคิดสรางสรรค 4 ความตรงตอเวลา ลงชือ่ ................................................... ผปู ระเมิน (นางสาวสดุ าภรณ สืบบญุ เปย ม) ............./................../.............. เกณฑการประเมนิ ปายนเิ ทศ ประเดน็ ทปี่ ระเมนิ 4 ระดบั คะแนน 321 1. ความ ผลงานสอดคลองกบั ผลงานสอดคลองกับ ผลงานสอดคลองกบั ผลงานไมส อดคลองกับ สอดคลองกับ จดุ ประสงคทุกประเด็น จุดประสงคเ ปน สวน จุดประสงคบ างประเด็น จุดประสงค จดุ ประสงค ใหญ 2. ความถกู ตอง เนอ้ื หาสาระของผลงาน เนือ้ หาสาระของผลงาน เนอ้ื หาสาระของผลงาน เนอ้ื หาสาระของผลงาน ของเน้อื หา ถูกตองครบถว น ถกู ตอ งเปน สว นใหญ ถกู ตองบางประเดน็ ไมถกู ตอ งเปน สวนใหญ 3. ความคดิ ผลงานแสดงถงึ ความคดิ ผลงานแสดงถงึ ความคดิ ผลงานมีความนา สนใจ ผลงานไมม คี วาม สรางสรรค สรางสรรค แปลกใหม สรางสรรค แปลกใหม แตย งั ไมม ีแนวคดิ แปลก นา สนใจ และไมแ สดง และเปน ระบบ แตย งั ไมเปนระบบ ใหม ถงึ แนวคดิ แปลกใหม 4. ความตรงตอ สงช้นิ งานภายในเวลาท่ี สงช้นิ งานชา กวา เวลาที่ สงช้ินงานชากวา เวลาท่ี สงชิ้นงานชา กวา เวลาท่ี เวลา กําหนด กําหนด 1 วัน กําหนด 2 วัน กําหนด 3 วนั ขน้ึ ไป ชว งคะแนน เกณฑการตัดสินคุณภาพ 14-16 11-13 ระดับคุณภาพ 8-10 ดมี าก ตาํ่ กวา 8 ดี พอใช ปรับปรุง โดย ครูสุดาภรณ สืบบญุ เปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าวทิ ยาศาสตร มธั ยมศึกษาปท ี่ 4 10 แบบประเมนิ การนาํ เสนอผลงาน คําชแ้ี จง : ใหผ ูสอนสังเกตพฤตกิ รรมของนักเรียนในระหวา งเรียนและนอกเวลาเรยี น แลว ขีด ลงในชอ งที่ ตรงกับระดับคะแนน ลําดับที่ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน 1 32 1 เนอ้ื หาละเอยี ดชดั เจน 2 ความถูกตอ งของเนอ้ื หา 3 ภาษาท่ใี ชเขาใจงาย 4 ประโยชนทไี่ ดจ ากการนาํ เสนอ 5 วธิ กี ารนาํ เสนอผลงาน รวม ลงช่ือ...................................................ผปู ระเมิน (นางสาวสุดาภรณ สืบบุญเปย ม) ............./................../............... เกณฑการใหค ะแนน ให 3 คะแนน ผลงานหรอื พฤติกรรมสอดคลองกบั รายการประเมนิ สมบูรณช ัดเจน ให 2 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคลองกบั รายการประเมินเปน สว นใหญ ให 1 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคลองกับรายการประเมินบางสวน เกณฑการตัดสินคุณภาพ ชว งคะแนน ระดบั คณุ ภาพ 14 - 15 ดมี าก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ต่าํ กวา 8 ปรับปรงุ โดย ครูสดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาวทิ ยาศาสตร มัธยมศึกษาปที่ 4 11 แบบสงั เกตพฤติกรรมการทาํ งานรายบุคคล คาํ ช้ีแจง : ใหผสู อนสงั เกตพฤตกิ รรมของนกั เรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรียน แลว ขดี ลงในชองที่ ตรงกับระดับคะแนน ลําดับที่ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน 3 21 1 การแสดงความคิดเห็น 2 การยอมรบั ฟงความคดิ เห็นของผอู ่ืน 3 การทํางานตามหนา ทที่ ไ่ี ดรับมอบหมาย 4 ความมีน้าํ ใจ 5 การตรงตอเวลา รวม ลงชอ่ื ...................................................ผปู ระเมิน ............./................../.............. เกณฑก ารใหค ะแนน ให 3 คะแนน ปฏบิ ัตหิ รอื แสดงพฤตกิ รรมอยา งสมํา่ เสมอ ให 2 คะแนน ปฏบิ ัติหรอื แสดงพฤติกรรมบอยครัง้ ให 1 คะแนน ปฏบิ ัติหรอื แสดงพฤติกรรมบางครง้ั เกณฑก ารตัดสนิ คณุ ภาพ ชวงคะแนน ระดบั คุณภาพ 14 - 15 ดีมาก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ตํา่ กวา 8 ปรับปรงุ โดย ครสู ุดาภรณ สบื บุญเปย ม กลุม สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวิชาวทิ ยาศาสตร มธั ยมศึกษาปท ี่ 4 12 แบบสังเกตพฤติกรรมการทํางานกลุม คําชแี้ จง : ใหผูส อนสงั เกตพฤติกรรมของนกั เรียนในระหวางเรยี นและนอกเวลาเรียน แลว ขดี ลงในชองที่ ตรงกับระดับคะแนน การมี การแสดง การยอมรับ การทํางาน ความมี สว นรว มใน รวม ชื่อ – สกลุ ความ ฟง คนอ่นื ตามที่ไดร ับ น้ําใจ การ 15 ลาํ ดับท่ี ของนกั เรยี น คดิ เหน็ มอบหมาย ปรบั ปรุง คะแนน ผลงานกลุม 321321321321321 ลงชือ่ ...................................................ผปู ระเมิน (นางสาวสดุ าภรณ สืบบุญเปยม) ............../.................../............... เกณฑก ารใหคะแนน ให 3 คะแนน ให 2 คะแนน ปฏบิ ตั หิ รอื แสดงพฤติกรรมอยา งสม่าํ เสมอ ให 1 คะแนน ปฏบิ ัตหิ รอื แสดงพฤติกรรมบอยครัง้ ปฏิบตั ิหรือแสดงพฤตกิ รรมบางคร้ัง เกณฑก ารตัดสินคณุ ภาพ ชว งคะแนน ระดบั คุณภาพ 14 - 15 ดมี าก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ตํ่ากวา 8 ปรับปรุง โดย ครูสุดาภรณ สืบบญุ เปยม กลุมสาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาวิทยาศาสตร มัธยมศกึ ษาปที่ 4 13 แบบประเมินคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค คําชแี้ จง : ใหผ ูสอนสังเกตพฤตกิ รรมของนักเรียนในระหวา งเรียนและนอกเวลาเรียน แลว ขีด ลงในชองที่ ตรงกบั ระดับคะแนน คณุ ลักษณะ รายการประเมนิ ระดับคะแนน อันพึงประสงคด าน 321 1. มีวนิ ัย รับผดิ ชอบ 1.1 ปฏบิ ัตติ ามขอตกลง กฎเกณฑ ระเบยี บ ขอ บงั คบั ของครอบครวั มคี วามตรงตอเวลาในการปฏิบตั กิ ิจกรรมตา ง ๆ ในชวี ติ ประจําวัน 2. ใฝเ รียนรู 2.1 รจู ักใชเ วลาวา งใหเปนประโยชน และนาํ ไปปฏบิ ตั ไิ ด 2.2 รจู ักจัดสรรเวลาใหเ หมาะสม 2.3 เช่อื ฟง คําสง่ั สอนของบิดา - มารดา โดยไมโตแ ยง 2.4 ตัง้ ใจเรยี น 3. อยอู ยา งพอเพยี ง 3.1 ใชท รพั ยสนิ และส่งิ ของของโรงเรยี นอยา งประหยัด 3.2 ใชอ ุปกรณก ารเรยี นอยา งประหยดั และรคู ุณคา 3.3 ใชจ า ยอยางประหยดั และมีการเก็บออมเงนิ 4. มงุ มั่นในการทํางาน 4.1 มคี วามตั้งใจและพยายามในการทาํ งานที่ไดรับมอบหมาย 4.2 มคี วามอดทนและไมท อ แทต อ อปุ สรรคเพือ่ ใหงานสําเร็จ ลงชอ่ื ...................................................ผปู ระเมนิ (นางสาวสุดาภรณ สืบบญุ เปยม) ............../.................../................ เกณฑก ารใหคะแนน พฤตกิ รรมท่ีปฏบิ ัติชัดเจนและสม่ําเสมอ ให 3 คะแนน พฤตกิ รรมทป่ี ฏิบัติชัดเจนและบอยครง้ั ให 2 คะแนน พฤติกรรมทีป่ ฏิบัติบางคร้ัง ให 1 คะแนน เกณฑก ารตัดสินคณุ ภาพ ชวงคะแนน ระดบั คุณภาพ 51 - 60 ดมี าก 41 - 50 ดี 30 - 40 พอใช ตํา่ กวา 30 ปรับปรุง โดย ครูสดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลุมสาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวชิ าวทิ ยาศาสตร มธั ยมศกึ ษาปท่ี 4 14 11. การบรู ณาการตามจุดเนนของโรงเรียน หลักปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง ครู ผเู รียน 1. ความพอประมาณ พอดดี า นเทคโนโลยี พอดดี า นจิตใจ รูจ กั ใชเ ทคโนโลยีมาผลติ ส่อื ที่เหมาะสม มีจติ สํานึกทีด่ ี เออ้ื อาทร ประนปี ระนอม และสอดคลองเนอื้ หาเปน ประโยชนต อ นกึ ถึงประโยชนส ว นรวม/กลุม ผูเ รียนและพัฒนาจากภมู ิปญ ญาของผเู รยี น ไมห ยุดนงิ่ ท่หี าหนทางในชีวิต หลุดพน จาก 2. ความมเี หตผุ ล - ยดึ ถือการประกอบอาชพี ดวยความ ความทกุ ขยาก (การคนหาคําตอบเพือ่ ให 3. มภี ูมคิ ุมกนั ในตวั ท่ีดี ถูกตอ ง สจุ รติ แมจะตกอยูในภาวะขาด หลุดพน จากความไมรู) แคลน ในการดาํ รงชวี ติ ภูมิปญญา : มคี วามรู รอบคอบ และ ภมู ปิ ญญา : มีความรู รอบคอบ และ ระมดั ระวงั สรางสรรค ระมัดระวัง 4. เง่ือนไขความรู ความรอบรู เร่ือง เซลลข องสงิ่ มีชวี ติ ความรอบรู เร่ือง เซลลของส่งิ มีชีวิต 5. เงอื่ นไขคณุ ธรรม เก่ียวขอ ง รอบดาน ความรอบคอบทจ่ี ะนํา เซลล (cell) เปนหนว ยพ้ืนฐานของสงิ่ มีชวี ิต ความรูเหลานัน้ มาพจิ ารณาใหเ ช่ือมโยงกัน ทกุ ชนิด ประกอบดว ยโครงสรางพืน้ ฐาน เพื่อประกอบการวางแผน การดําเนินการจัด สําคัญ สามารถนําความรเู หลา นนั้ มา กจิ กรรมการเรยี นรูใ หกับผเู รยี น พจิ ารณาใหเ ชื่อมโยงกัน สามารถประยกุ ตใ ช ในชีวติ ประจําวนั มคี วามตระหนกั ใน คุณธรรม มีความ มีความตระหนกั ใน คุณธรรม มคี วาม ซื่อสตั ยส จุ รติ และมีความอดทน มคี วามเพียร ซ่อื สตั ยส จุ ริตและมคี วามอดทน มคี วามเพียร ใชสตปิ ญญาในการดําเนินชวี ิต ใชส ติปญญาในการดาํ เนินชวี ติ สวนพฤกษศาสตรโ รงเรยี น ครู ผูเ รยี น เซลลข องสิ่งมีชีวิต เซลลข องสิ่งมชี วี ติ เซลลของสง่ิ มชี ีวติ - การศึกษาพรรณไมเชงิ ลกึ - ความแตกตา งเซลลร ากพชื - ระบุความแตกตางเซลลรากพชื สิ่งแวดลอม ครู ผูเรยี น ความหลากหลายของระบบนเิ วศ ความหลากหลายของระบบนเิ วศ ความหลากหลายของระบบนิเวศ - การอนรุ กั ษสิ่งแวดลอ ม - กระบวนการการอนุรักษส งิ่ แวดลอม - เสนอแนะแนวทางอนุรกั ษ สิ่งแวดลอม โดย ครสู ุดาภรณ สบื บญุ เปยม กลมุ สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาวิทยาศาสตร มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 4 15 12. ความเห็นของผบู ริหารสถานศกึ ษาหรอื ผทู ไ่ี ดร ับมอบหมาย ขอ เสนอแนะ ลงช่ือ.................................................. (นายอดิศร แดงเรือน) 13. บนั ทกึ ผลหลงั การสอน เน้ือหา กิจกรรมการเรยี นรู สอ่ื ประกอบการเรยี นรู พฤตกิ รรม/การมีสวนรว มของผเู รยี น ลงชอ่ื ..................................................ผสู อน (นางสาวสุดาภรณ สืบบญุ เปย ม) ตําแหนง พนักงานราชการ โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บุญเปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มัธยมศกึ ษาปท่ี 4 16 แบบทดสอบกอ นเรยี น หนวยการเรยี นรทู ี่ 2 คําชแ้ี จง : ใหน ักเรียนเลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุดเพียงขอเดียว 1. อุปกรณที่ใชศึกษาเซลลค อื อะไร 7. ขอใดกลา วถูกตอ งเกี่ยวกบั การแพรแบบฟาซลิ ิเทต 1. กลอ งซีซีดี 1. อาศัยพลังงานในการลาํ เลยี งสาร 2. กลอ งรูเข็ม 2. การเคลือ่ นท่ขี องอนภุ าคสารผา นลิพิดทีเ่ ย่ือหมุ 3. กลองจุลทรรศน เซลล 4. กลองปรทิ รรศน 3. มคี วามเรว็ ในการลําเลียงสารเรว็ กวา การแพรแบบ 5. กลอ งโทรทรรศน ธรรมดา 2. ออรแ กเนลลใ ดไมพ บในเซลลพ ชื 4. การเคลือ่ นที่ของสารจากบรเิ วณที่มีความเขม ขน 1. ไรโบโซม 2. เซนทริโอล ต่ําไปยงั บรเิ วณท่มี ีความเขมขน สูง 3. คลอโรพลาสต 4. ไมโทคอนเดรีย 5. ชอ งโปรตนี ท่ที ําหนา ทล่ี ําเลียงไมสามารถเปลี่ยนรูป 5. กอลจิคอมเพล็กซ ไดจงึ มคี วามจาํ เพาะในการลําเลยี งสูง 3. โครงสรางใดไมพ บในเยอ่ื หมุ เซลล 8. ออรแ กเนลลใ ดมีบทบาทสําคัญตอ การลาํ เลียงสาร 1. ลิพิด 2. โปรตีน แบบแอกทฟี ทรานสปอรต 3. เซลลโู ลส 4. ไกลโคลลพิ ดิ 1. เซนทริโอล 2. เยอื่ หมุ เซลล 5. ไกลโคลโปรตนี 3. คลอโรพลาสต 4. ไมโทคอนเดรีย 4. เยือ่ หมุ เซลลมคี วามสาํ คญั ตอสิ่งมีชวี ติ อยา งไร 5. กอลจคิ อมเพล็กซ 1. ชวยใหเซลลค งรปู อยูไ ด 9. สารใดจะถูกลาํ เลียงเขาสูเซลลโ ดยบรรจุในถุงเวสิเคลิ 2. ชว ยทาํ ใหเซลลม รี ปู รา งเหลี่ยม 1. นา้ํ ตาลกลูโคส 2. แกส ออกซิเจน 3. ชว ยสรา งความแขง็ แรงใหแ กเซลล 3. คารโบไฮเดรต 4. โซเดยี มไอออน 4. เปนแหลงสะสมสารประเภทลพิ ดิ และโปรตนี 5. โพแทสเซยี มไอออน 5. ควบคมุ การผา นเขา-ออกของสารระหวา งเซลล 10. การลําเลยี งสารแบบใดไมผานเยื่อหุมเซลล 5. ออรแ กเนลลใ นขอ ใดมีความสัมพันธใ นการลาํ เลยี ง 1. การแพร สาร 2. แอกทฟี ทรานสปอรต ออกนอกเซลล 3. การแพรแ บบฟาซลิ เิ ทต 1. ไรโบโซมกับไลโซโซม 4. การลําเลียงสารขนาดใหญ 2. แวคิวโอลกับคลอโรพลาสต 5. การลําเลียงแบบใชพ ลงั งาน 3. แวคคิวโอลกบั ไมโทคอนเดรีย 4. คลอโรพลาสตกบั ไมโทคอนเดรยี 5. กอจจคิ อมเพลก็ ซกบั เอนโดพลาสมกิ เรตคิ ูลัม 6. ขอ ใดตอ ไปนี้ไมใชการแพรของสาร 1. การพนยาฆาแมลง 2. การฉีดนํา้ หอมปรบั อากาศ 3. การละลายของนํา้ ตาลในนํา้ 4. การแชผ กั ในถังนํา้ ของแมคา 5. การระเหิดของลกู เหมน็ ดับกล่นิ โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบุญเปยม กลุมสาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวชิ าวทิ ยาศาสตร มธั ยมศึกษาปที่ 4 17 เฉลยแบบทดสอบกอ นเรียน หนวยการเรยี นรูท่ี 2 คาํ ช้แี จง : ใหนกั เรียนเลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงขอเดียว 1. อุปกรณท ีใ่ ชศกึ ษาเซลลค อื อะไร 7. ขอใดกลาวถกู ตองเก่ยี วกับการแพรแ บบฟาซลิ เิ ทต 1. กลอ งซซี ดี ี 1. อาศยั พลังงานในการลําเลียงสาร 2. กลองรูเขม็ 2. การเคล่ือนทขี่ องอนภุ าคสารผา นลิพดิ ทเ่ี ยอื่ หมุ 3. กลองจุลทรรศน เซลล 4. กลองปรทิ รรศน 3. มคี วามเรว็ ในการลาํ เลียงสารเร็วกวา การแพรแบบ 5. กลองโทรทรรศน ธรรมดา 2. ออรแ กเนลลใดไมพ บในเซลลพ ชื 4. การเคล่ือนทข่ี องสารจากบริเวณทมี่ คี วามเขม ขน 1. ไรโบโซม 2. เซนทริโอล ตํ่าไปยังบรเิ วณที่มคี วามเขม ขนสูง 3. คลอโรพลาสต 4. ไมโทคอนเดรีย 5. ชอ งโปรตนี ทท่ี ําหนาท่ลี ําเลยี งไมสามารถเปลีย่ นรปู 5. กอลจคิ อมเพลก็ ซ ไดจ ึงมคี วามจําเพาะในการลาํ เลียงสงู 3. โครงสรา งใดไมพ บในเย่อื หมุ เซลล 8. ออรแ กเนลลใ ดมีบทบาทสําคญั ตอ การลําเลยี งสาร 1. ลพิ ิด 2. โปรตนี แบบแอกทฟี ทรานสปอรต 3. เซลลโู ลส 4. ไกลโคลลิพิด 1. เซนทรโิ อล 2. เยอ่ื หมุ เซลล 5. ไกลโคลโปรตนี 3. คลอโรพลาสต 4. ไมโทคอนเดรีย 4. เยือ่ หมุ เซลลม คี วามสาํ คญั ตอ สิง่ มชี ีวิตอยางไร 5. กอลจคิ อมเพล็กซ 1. ชวยใหเ ซลลค งรูปอยูได 9. สารใดจะถกู ลาํ เลยี งเขา สูเซลลโ ดยบรรจุในถงุ เวสิเคิล 2. ชว ยทําใหเ ซลลม ีรปู รา งเหลยี่ ม 1. นํ้าตาลกลโู คส 2. แกส ออกซิเจน 3. ชวยสรา งความแขง็ แรงใหแ กเซลล 3. คารโ บไฮเดรต 4. โซเดียมไอออน 4. เปนแหลง สะสมสารประเภทลิพิดและโปรตนี 5. โพแทสเซียมไอออน 5. ควบคมุ การผา นเขา-ออกของสารระหวา งเซลล 10. การลําเลยี งสารแบบใดไมผา นเยอื่ หุมเซลล 5. ออรแ กเนลลใ นขอใดมีความสมั พันธในการลําเลยี งสาร 1. การแพร ออกนอกเซลล 2. แอกทีฟทรานสปอรต 1. ไรโบโซมกับไลโซโซม 3. การแพรแบบฟาซลิ ิเทต 2. แวควิ โอลกบั คลอโรพลาสต 4. การลําเลียงสารขนาดใหญ 3. แวคคิวโอลกับไมโทคอนเดรยี 5. การลําเลยี งแบบใชพ ลังงาน 4. คลอโรพลาสตก ับไมโทคอนเดรีย 5. กอจจิคอมเพล็กซกับเอนโดพลาสมิกเรติคูลัม 6. ขอใดตอ ไปน้ไี มใชการแพรของสาร 1. การพนยาฆาแมลง 2. การฉีดนํ้าหอมปรบั อากาศ 3. การละลายของนํา้ ตาลในนาํ้ 4. การแชผ กั ในถังน้าํ ของแมค า 5. การระเหิดของลกู เหมน็ ดับกลิ่น โดย ครูสดุ าภรณ สืบบุญเปย ม กลุมสาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าวทิ ยาศาสตร มธั ยมศกึ ษาปท่ี 4 18 แบบฝกทกั ษะ เรอื่ ง เซลลของสิ่งมชี ีวติ คาํ ช้ีแจง ใหนักเรยี นระบุโครงสรางตางๆ ของเย่ือหุม เซลลท ่กี ําหนดให และอธบิ ายโครงสรา ง เหลา นัน้ โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบุญเปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวชิ าวทิ ยาศาสตร มัธยมศกึ ษาปท ี่ 4 19 เฉลยแบบฝก ทักษะ เรอื่ ง เซลลของสงิ่ มชี ีวติ คาํ ช้ีแจง ใหน ักเรียนระบุโครงสรางตางๆ ของเยอ่ื หมุ เซลลท ่ีกําหนดให และอธบิ ายโครงสราง เหลา นน้ั 1. โปรตนี : ลกั ษณะโครงสรา ง 2. ไกลโคโปรตนี : ลักษณะ 3. ไกลโคลพิ ิด : ลกั ษณะ ทีแ่ ทรกอยูใ นเยอื่ หมุ เซลล โครงสราง ทีเ่ กิดจากการจับ โครงสรา งทเ่ี กิดจากการจบั กันของโปรตีนกับ และเปน ชอ งทางการ คารโบไฮเดรต กันของลิพดิ กบั คารโ บไฮเดรต ลําเลียงสารผา นเขา – ออก 4. ฟอสโฟลพิ ดิ : ลักษณะ ลพิ ิดที่เรียงตวั 2 ช้นั โดย หนั ดานทีม่ ขี ้ัวออกดานนอก และหนั ดานท่ีไมม ีขั้วเขา ดา นใน 5. คอเลสเตอรอล: ลกั ษณะ อนพุ นั ธข องลพิ ดิ ชนิดหนง่ึ แตม ีโครงสรางตา งจากลิพดิ ท่วั ไป โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบุญเปยม กลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวิชาวทิ ยาศาสตร มธั ยมศึกษาปท ี่ 4 20 แบบฝกทกั ษะ เร่ือง ออรแ กเนลล คําช้ีแจง ใหน กั เรียนอธบิ ายโครงสรางหรือออรแ กเนลลต อไปนี้ใหถ กู ตอ ง โครงสราง/ออรแกเนลล หนาที่ 1. รา งแหเอนโดพลาสซมึ ………………………………………………………………………………………………………… ชนิดเรียบ ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… 2. กอลจิคอมเพล็กซ ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… 3. แวคิวโอล ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… 4. ไลโซโซม ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… 5. นิวเคลยี ส ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… โดย ครูสุดาภรณ สบื บญุ เปยม กลุมสาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มัธยมศกึ ษาปท่ี 4 21 เฉลย แบบฝก ทักษะ เร่อื ง ออรแกเนลล คาํ ชแี้ จง ใหนกั เรียนอธบิ ายโครงสรางหรือออรแ กเนลลตอไปน้ใี หถ กู ตอง โครงสราง/ออรแ กเนลล หนาที่ 1. รา งแหเอนโดพลาสซมึ เปนรา งแหเอนโดพลาสซมึ ทไี่ มม ไี รโบโซมเกาะ ทําหนา ทสี่ งั เคราะหไ ขมนั ชนิดเรยี บ กําจัดสารพิษ และลําเลียงสารไปยงั สวนตา งๆ ของเซลล 2. กอลจคิ อมเพล็กซ ทําหนา ที่เตมิ กลมุ คารโ บไฮเดรตใหกับโปรตีนและลพิ ดิ กลายเปน ไกลโค โปรตีนและไกโคลพิ ิด และเก็บสารที่รา งแหเอนโดพลาสซึมสรา งขึ้น 3. แวคิวโอล ในเซลลพ ชื ทําหนาท่ีสะสมส่งิ ตา งๆ เชน สารสี ไออน ในสง่ิ มชี ีวติ เซลลสิ่งมชี วี ิต เซลลเดยี ว ทําหนา ที่รกั ษาสมดุลของน้าํ และกําจัดของเสยี ท่ีละลายนํ้าออก จากเซลล 4. ไลโซโซม ทาํ หนา ท่ยี อยสลายอนุภาคและโมเลกุลของสารอาหารภายในเซลล ทาํ ลาย เชอ้ื โรคและสิง่ แปลกปลอมตา งๆ ที่เขา สูเซลล 5. นิวเคลียส ทําหนาท่ีควบคมุ กิจกรรมตา งๆ ของเซลล และกาํ หนดลกั ษณะพันธกุ รรมของ สิ่งมีชวี ิต โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวิชาวทิ ยาศาสตร มัธยมศึกษาปท ี่ 4 22 ใบงาน เร่อื ง โครงสรา งของเซลล คําช้แี จง ใหน ักเรยี นระบโุ ครงสรา งและหนา ท่ีของโครงสรางของเซลลตอ ไปน้ี 13 5 7 9 10 68 24 หมายเลข 1 คอื .............................................................. หมายเลข 2 คือ .............................................................. หนา ท่ี ............................................................................. หนาที่ ............................................................................. ........................................................................................ ........................................................................................ หมายเลข 3 คือ .............................................................. หมายเลข 4 คือ .............................................................. หนาที่ ............................................................................. หนา ที่ ............................................................................. ........................................................................................ ........................................................................................ หมายเลข 5 คือ .............................................................. หมายเลข 6 คือ .............................................................. หนา ที่ ............................................................................. หนา ท่ี ............................................................................. ........................................................................................ ........................................................................................ หมายเลข 7 คือ .............................................................. หมายเลข 8 คอื .............................................................. หนา ที่ ............................................................................. หนา ที่ ............................................................................. ........................................................................................ ........................................................................................ หมายเลข 9 คือ .............................................................. หมายเลข 10 คือ ............................................................ หนา ที่ ............................................................................. หนาท่ี ............................................................................. ........................................................................................ ........................................................................................ โดย ครสู ุดาภรณ สืบบญุ เปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มัธยมศกึ ษาปท ี่ 4 23 เฉลย ใบงาน เรือ่ ง โครงสรางของเซลล คาํ ช้ีแจง ใหนักเรียนระบโุ ครงสรา งและหนา ท่ีของโครงสรางของเซลลต อ ไปนี้ 13 5 7 9 10 68 24 หมายเลข 1 คอื ..ร..า..ง..แ..ห..เ..อ..น...โ.ด...พ..ล...า..ซ..ึม..ช...น..ดิ...ผ..วิ..ข..ร..ขุ...ร..ะ....... หมายเลข 2 คอื ..ผ..น...งั ..เ.ซ..ล..ล... ............................................. หนา ท่ี ..เ.ป..น...ช..น...ดิ..ท...่ีม..ไี..ร..โ.บ...โ.ซ...ม..เ..ก..า..ะ...ท...ํา..ห...น..า..ท...ี่ส..ั.ง.เ..ค..ร..า..ะ...ห.... หนา ที่ ..ห..อ...ห..ุม...เ.ซ..ล...ล...ช...ว..ย..ใ.ห...เ.ซ...ล..ล..ค...ง.ร..ูป...อ..ย...ไู .ด... .พ...บ..เ..ฉ..พ...า..ะ.... ....โ.ป...ร..ต..ีน...ส..ง..ไ.ป...ก..อ...ล..จ..ิค...อ..ม..เ..พ..ล...็ก..ซ... .เ.พ...ือ่..ส...ง .อ...อ..ก...น..อ...ก..เ.ซ...ล..ล..... ....ใ.น...เ.ซ..ล...ล..พ ...ืช..................................................................... หมายเลข 3 คือ .เ.ย...อ่ื ..ห...ุม..เ.ซ...ล..ล............................................ หมายเลข 4 คือ ..แ..ว..ค..วิ..โ..อ..ล................................................ หนา ที่ .ห...อ ..ห...มุ ..เ.ซ...ล..ล....แ..ล..ะ...ค..ว..บ...ค..ุม...ก..า..ร..ผ...า..น...เ.ข..า..-..อ..อ..ก...ข..อ...ง.... หนาท่ี ....ใ.น...เ.ซ...ล..ล...พ...ืช..ท...ํา..ห..น...า..ท...ี่ส..ะ...ส..ม...ส..า..ร..ต...า..ง...ๆ....ส..ว...น..ใ..น... ...ส..า..ร....ม..คี...ุณ...ส..ม...บ..ัต...เิ .ป..น...เ.ย...่ือ..เ.ล..อื...ก..ผ...า.น................................... .ส..่งิ..ม..ีช...ีว..ติ ..เ.ซ...ล..ล..เ..ด..ีย..ว..ท...ํา..ห...น..า..ท...่ีร..กั ..ษ...า..ส..ม..ด...ลุ ..น...้าํ ...................... หมายเลข 6 คือ ..ไ..ล..โ.ซ...โ.ซ...ม................................................ หมายเลข 5 คือ ..ค..ล..อ...โ.ร..พ...ล..า..ส...ต........................................ หนาที่ ..ก..ํา..จ...ัด..ข..อ...ง..เ.ส..ีย..แ...ล..ะ..ส...ิ่ง.แ...ป..ล...ก..ป...ล..อ..ม...ต..า..ง....ๆ.....ท...่เี.ข...า... หนา ที่ ...เ.ก...ี่ย..ว..ข...อ..ง..ก...ับ..ก...า..ร..ส..ร...า..ง..อ..า..ห...า..ร..ใ.น...ก...ร..ะ..บ...ว..น...ก..า..ร.... ....ส..รู..า..ง..ก..า..ย........................................................................ ....ส..ัง..เ.ค..ร..า..ะ...ห..ด...ว ..ย..แ..ส...ง........................................................ หมายเลข 7 คอื ..ก..อ...ล..จ..คิ...อ..ม...เ.พ...ล..็ก..ซ... ................................ หมายเลข 8 คอื ..ร..า..ง..แ..ห..เ..อ..น...โ.ด...พ..ล...า..ซ..มึ..ช...น..ดิ...ผ..ิว..เ.ร..ยี...บ.......... หนาท่ี ..ร..ว..บ...ร..ว..ม....บ..ร..ร..จ...ุ .แ..ล...ะ..ข..น...ส..ง..ส..า..ร.............................. หนาที่ ..เ.ป...น....ช..น...ิด...ท...ี่ไ..ม...ม...ีไ..ร...โ..บ...โ..ซ...ม...เ..ก..า...ะ....ท...ํ.า..ห...น...า...ท..่ี.. ........................................................................................ ....ส..งั ..เ.ค..ร..า..ะ...ห..ไ..ข..ม..ัน....แ...ล..ะ..ก...ํา..จ..ดั ..ส..า..ร..พ...ษิ...บ..า..ง..ช...น..ดิ................... หมายเลข 9 คือ ไ..ม..โ..ท...ค..อ..น...เ.ด...ร..ยี ........................................ หมายเลข 10 คอื .น...ิว..เ.ค...ล..ยี...ส............................................. หนาท่ี ...ส..ร..า..ง..พ...ล..ัง..ง..า..น...ใ.ห...แ ..ก..เ..ซ..ล..ล... ................................... หนา ท่ี ..ค...ว..บ...ค..มุ..ก...จิ ..ก..ร..ร..ม...ต..า..ง...ๆ....ข..อ...ง..เ.ซ..ล...ล...แ...ล..ะ..ก...าํ .ห...น...ด..... ........................................................................................ ......ล..ัก..ษ...ณ...ะ...พ..นั...ธ..ุก..ร..ร..ม...ข..อ...ง.ส...ง่ิ ..ม..ชี..ีว..ติ.................................... โดย ครูสุดาภรณ สบื บญุ เปย ม กลุมสาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มัธยมศึกษาปที่ 4 24 ใบงาน เรื่อง ความแตกตางระหวางเซลลพ ชื และเซลลส ตั ว คาํ ชแ้ี จง ใหนักเรียนเปรยี บเทียบความแตกตางระหวา งเซลลพ ืชและเซลลสัตวใหถ ูกตอง สง่ิ เปรียบเทียบ เซลลพ ืช เซลลสตั ว 1. รปู รา งของเซลล ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… 2. สวนท่หี อ หมุ เซลล ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… 3. การสรางอาหาร ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… 4. แวคิวโอล ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… 5. ไลโซโซม ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… โดย ครูสดุ าภรณ สืบบุญเปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มัธยมศึกษาปท ี่ 4 25 เฉลย ใบงาน เร่ือง ความแตกตางระหวางเซลลพืชและเซลลสตั ว คาํ ชแ้ี จง ใหนักเรียนเปรียบเทยี บความแตกตา งระหวา งเซลลพ ืชและเซลลสัตวใหถ กู ตอ ง สิง่ เปรียบเทยี บ เซลลพ ชื เซลลสตั ว 1. รูปรา งของเซลล รูปรา งเหล่ียม รปู รางกลม 2. สวนทหี่ อหมุ เซลล มีผนังเซลลและเย่อื หมุ เซลล มเี ยอ่ื หุมเพียงชน้ั เดยี ว 3. การสรางอาหาร สรา งอาหารไดเอง ผานกระบวนการ ไมสามารถสรางอาหารเองได สังเคราะหด ว ยแสง 4. แวคิวโอล มขี นาดใหญ ทาํ หนา ที่สะสมสารตางๆ มีขนาดเล็ก ทาํ หนา ท่รี ักษาสมดุลของ เชน สารสี ไอออน นา้ํ ตาล สารพิษ น้ําในเซลล และกาํ จัดของเสียออกจาก เซลล 5. ไลโซโซม ไมมี มี โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บุญเปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 4 26 แผนพับ เร่อื ง เซลลข องสิง่ มีชีวติ คําชแ้ี จง ใหน ักเรียนทาํ แผนพบั เก่ียวกบั เซลลข องส่ิงมีชีวติ ตามหัวขอที่กําหนดให 1. โครงสรางพ้ืนฐานของเซลล 2. หนาทข่ี องเซลล 3. สวนประกอบตางๆ ของเซลล 4. ความแตกตางของเซลล ของสิ่งมีชีวิต จดั ทาํ แผนพับครบั ผม โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบุญเปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวชิ าวทิ ยาศาสตร มธั ยมศกึ ษาปท่ี 4 27 แผนการจดั การเรยี นรู หนว ยการเรยี นรูท่ี 2 เรือ่ ง องคประกอบของส่งิ มีชวี ติ แผนจดั การเรียนรูท ่ี 2 เรื่อง การลําเลยี งสารผา นเซลล รายวิชา วิทยาศาสตรชีวภาพ รหสั วชิ า 31101 ระดับชน้ั มัธยมศึกษาปที่ 4 ภาคเรียนท่ี 1 ปการศึกษา 2564 นํ้าหนกั เวลาเรียน 0.5 (นน./นก.) เวลาเรยี น 2 ชวั่ โมง/สัปดาห เวลาทีใ่ ชใ นการจัดกจิ กรรมการเรียนรู 5 ชว่ั โมง .......................................................................................................................................................... 1. สาระสําคัญ เซลลส ง่ิ มีชีวติ จาํ เปน ตอ งรับสารตา ง ๆ เชน นํ้า อาหาร และอากาศ เขา สูเซลล และกาํ จัดสารหรอื ของ เสยี ตาง ๆ ออกจากเซลลเพ่ือการรกั ษาดลุ ยภาพและดาํ รงชีวิตของเซลล โดยเซลลจะอาศัยการลําเลียงสารผา น เขา-ออกจากเซลล ซงึ่ มีหลายรูปแบบ ไดแ ก การแพร การแพรแบบฟาซิลิเทต การลําเลยี งสารแบบใชพลังงาน การลําเลียงสารขนาดใหญ (เอนโดไซโทซิส เอกโซไซโทซิส) โดยการลําเลยี งสารผานเขา-ออกจากเซลลแ ตละ รูปแบบจะมกี ลไกทีแ่ ตกตางกนั 2. มาตรฐานการเรียนรู/ตวั ช้ีวัดชน้ั ป/ ผลการเรยี นรู/ เปา หมายการเรยี นรู มาตรฐาน ว 1.2 เขาใจสมบัติของสง่ิ มชี วี ติ หนว ยพื้นฐานของสง่ิ มีชวี ติ การลําเลยี งสารผานเซลล ความสัมพันธ ของโครงสราง และหนา ที่ของระบบตาง ๆ ของสัตวและมนุษยท ่ีทาํ งานสัมพันธกนั ความสมั พันธข องโครงสราง และหนาทีข่ องอวัยวะตาง ๆ ของพืชที่ทํางานสัมพันธก ัน รวมทง้ั นํา ความรไู ปใชป ระโยชน ตวั ชว้ี ัด/ผลการเรียนรู ม.4/1 อธิบายโครงสรางและสมบตั ขิ องเยื่อหมุ เซลลทีส่ ัมพนั ธก ับการลาํ เลยี งสาร และเปรียบเทยี บ การลําเลียงสารผา นเย่ือหมุ เซลลแ บบตา ง ๆ 3. สาระการเรียนรู 3.1 เนอื้ หาสาระหลัก : Knowledge 1) อธบิ ายหลักการลาํ เลียงสารผานเขา -ออกจากเซลลร ปู แบบตาง ๆ ได 2) เปรยี บเทียบการลําเลียงสารแบบการแพรก ับการแพรแบบฟาซิลิเทตได 3) เปรยี บเทยี บการลําเลียงสารแบบการแพรแ บบฟาซิลิเทตกบั การลําเลยี งโดยอาศยั พลงั งานได 4) เปรยี บเทียบการลําเลยี งสารขนาดใหญก ับการลาํ เลียงสารขนาดเลก็ รปู แบบตาง ๆ ได 3.2 ทกั ษะ/กระบวนการ : Process 1) เขียนลําดับขัน้ การลาํ เลียงสารขนาดใหญเ ขา -ออกจากเซลลได 3.3 คณุ ลกั ษณะท่พี ึงประสงค : Attitude 1) สนใจใฝร ูใ นการศึกษา 4. สมรรถนะสําคญั ของนักเรยี น 1) ความสามารถในการส่อื สาร 2) ความสามารถในการคิด 5) ความสามารถในการใชเทคโนโลยี โดย ครูสดุ าภรณ สืบบุญเปยม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวชิ าวทิ ยาศาสตร มธั ยมศึกษาปท่ี 4 28 5. คุณลกั ษณะของวิชา 1) ความรับผิดชอบ 2) กระบวนการกลุม 6. คุณลกั ษณะทพ่ี ึงประสงค 1. มวี นิ ัย 2. ใฝเ รยี นรู 3. มุงมัน่ ในการทาํ งาน 7. ช้นิ งาน/ภาระงาน : 1. แบบฝกทักษะ เรื่อง การลําเลยี งสารผานเซลล 2. ใบงาน เรอ่ื ง การลาํ เลยี งสารผา นเซลลใ นสงิ่ มีชีวติ 3. ผังมโนทัศนของนักเรียน เรอื่ ง การลําเลยี งสารผานเซลล 4. แบบฝกทกั ษะ เร่ือง ความสัมพันธของการลําเลียงสาร 5. การวาดภาพ เรอื่ ง การลําดบั ขนั้ การลําเลยี งสารขนาดใหญ เขา-ออก เซลล 6. แบบทดสอบหลังเรียน เรอื่ ง การลาํ เลยี งสารผานเซลล 8. กิจกรรมการเรยี นรู ชว่ั โมงที่ 1 ขน้ั นําเขา สบู ทเรียน/ขน้ั ต้งั คําถาม 1. ครถู ามคําถาม เพื่อกระตุน ความสนใจชองนักเรียนวา เย่ือหุมเซลลควบคุมการผานเขา-ออกของ สารไดอยางไร (แนวตอบ เนือ่ งจากเยื่อหมุ เซลลม ีคุณสมบัติเปน เย่ือเลอื กผาน จึงมเี พยี งสารโมเลกลุ ขนาดเล็กหรอื ไอออนบางชนดิ ท่ีสามารถผานเขา -ออกจากเซลลไ ด แตสารโมเลกุลขนาดใหญไ มส ามารถผา นเขา-ออก จากเซลลได ทาํ ใหเยอ่ื หุมเซลลส ามารถควบคมุ การผา นเขา -ออกของสารได) 2. ครูอธิบายเพิ่มเติมวา เซลลมกี ลไกการลาํ เลียงสารผา นเขา-ออกจากเซลลท่ีหลากหลาย ซงึ่ แตล ะ กลไกจะมีการลําเลยี งท่แี ตกตางกนั ทัง้ รูปแบบการลาํ เลยี ง และประเภทสารทล่ี ําเลยี ง ข้นั สํารวจและคน พบ/ขั้นการเตรียมการคน หาคาํ ตอบ 1. ครอู ธิบายใหน กั เรยี นฟงวา เมื่อความเขม ขน ของสารท้งั 2 บริเวณตางกนั จะมีการเคลอ่ื นท่ีของสาร จากบรเิ วณทม่ี คี วามเขม ขน สูงไปสบู รเิ วณท่ีมีความเขมขนตํา่ เรยี กการลาํ เลยี งแบบนีว้ า การแพร 2. ครูใหนกั เรยี นศึกษาหลักการแพร ซงึ่ เปนการเคล่ือนทีข่ องอนุภาคสารจากบริเวณทมี่ ีความเขม ขน สูงไปสูบรเิ วณทีม่ คี วามเขมขนต่าํ และตัวอยา งการแพรทีพ่ บในสิง่ มีชวี ิต เชน การแพรข องแกส ออกซิเจนจากถงุ ลมปอดเขาสูเซลลเ มด็ เลือดแดงเพ่ือลาํ เลยี งไปสวนตา ง ๆ ของรา งกาย หรือการ แพรข องแกส คารบอนไดออกไซดจากเซลลเมด็ เลอื ดแดงออกสูถ งุ ลมเพ่ือกําจัดออกจากรางกาย 3. ครูใหน ักเรยี นแบงกลมุ กลุมละ 4 คน และต้งั คําถามใหน ักเรยี นอภปิ รายรวมกนั วา นักเรยี น สามารถพบการแพรไดในชวี ติ ประจาํ วันหรือไม อยางไร (แนวตอบ การแพรส ามารถพบไดในชวี ติ ประจาํ วนั เชนกัน เชน การแพรของลูกเหมน็ ดับกล่ินหรอื นํา้ หอมออกสูอากาศบริเวณรอบ ๆ ได ซงึ่ สามารถสังเกตไดจากหากวางลูกเหมน็ ดับกลิน่ หรอื ฉีด นา้ํ หอมทบ่ี ริเวณหนา หอ ง บริเวณอ่ืน ๆ ของหองกจ็ ะไดรับกลนิ่ นาํ้ หอมเชนกนั เนื่องจากอนุภาค ของสารแพรออกไปสอู ากาศบริเวณรอบ ๆ หอง เปนตน ) โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บุญเปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวิชาวิทยาศาสตร มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 4 29 ขั้นอธิบายและลงขอ สรุป/ขัน้ ดาํ เนนิ การคน หาคําตอบและตรวจสอบคาํ ตอบ 1. ครูสมุ เลือกนักเรยี นประมาณ 3-5 กลมุ ใหต อบคาํ ถามเก่ียวกับการแพรท ่ีสามารถพบไดใ น ชวี ติ ประจําวนั 2. ครูและนกั เรยี นรวมกนั อภปิ รายเก่ยี วกับการแพรของสารผานเยือ่ หมุ เซลล 3. ครใู หน ักเรียนไปศึกษาเพิม่ เตมิ จากภาพยนตรสารคดสี น้ั (Twig) เร่ือง เยื่อหมุ เซลล (https://www.twig-aksorn.com/film/the-cell-membrane-7927/) ชัว่ โมงท่ี 2 ข้นั สาํ รวจและคนพบ/ข้ันการเตรยี มการคนหาคําตอบ 1. ครูทบทวนความรเู ดิมจากชวั่ โมงท่แี ลว ใหนักเรียนทราบ พอสงั เขป 2. ครูอธิบายใหน ักเรียนฟงวาบรเิ วณเยื่อหมุ เซลลจะมโี ปรตีนแทรกตัวอยู ซ่งึ สารบางชนดิ จะถกู ลําเลยี งผานโปรตนี เหลานี้ เรยี กการลําเลียงแบบนี้วา การแพรแบบฟาซลิ ิเทต 3. ครใู หน กั เรยี นศึกษาหลักการแพรแบบฟาซิลเิ ทต ซงึ่ เปนการแพรข องสารผา นชอ งโปรตีนตวั พาทีอ่ ยู ภายในเยือ่ หุมเซลลโ ดยไมต องอาศัยพลงั งาน เชน การลาํ เลยี งน้ําตาลกลโู คสเขาสเู ซลลเ ม็ดเลอื ดแดง 4. ครูถามนักเรียนวา การแพรแบบฟาซลิ ิเทตเหมือนหรอื แตกตางจากการแพรแ บบธรรมดาอยางไร (แนวตอบ การแพรทง้ั 2 ประเภท เปน การแพรของสารจากบริเวณท่ีมีความเขม ขนสูงไปสบู รเิ วณที่ มคี วามเขม ขน ต่ํา ซ่ึงการแพรแบบธรรมดาจะแพรผา นเยอ่ื หมุ เซลลโ ดยตรง แตการแพรแบบฟาซิลิ เทตจะผานชอ งโปรตนี ตวั พาทีอ่ ยภู ายในเยือ่ หมุ เซลล และการแพรแบบฟาซลิ เิ ทตจะมีความเร็วกวา การแพรแ บบธรรมดาหลายเทา ) 5. ครูอธบิ ายใหนกั เรียนฟง วา การลาํ เลียงสารท่ผี านมาเปนการลาํ เลียงจากบริเวณทีม่ ีความเขมขนสงู ไปสคู วามเขมขน ต่ํา แตเซลลสามารถลาํ เลยี งสารจากบรเิ วณท่ีมีความเขมขนตาํ่ ไปสูค วามเขมขน สงู ไดเชน กัน แตต องอาศัยพลังงานเขา ชวย เรียกการลําเลยี งแบบนีว้ า การลาํ เลยี งโดยใชพ ลังงาน 6. ครูใหน ักเรยี นศกึ ษาหลักการลาํ เลียงโดยใชพลงั งาน ซึง่ เปน การลาํ เลยี งสารผา นเยอ่ื หมุ เซลลจ าก บริเวณทมี่ ีความเขมขนของต่ําไปสูบริเวณทม่ี คี วามเขมขน สูง โดยอาศยั โปรตนี ท่ีแทรกอยูในเย่ือหุม เซลลแ ละพลังงาน เชน การดดู ซึมสารอาหารของรากพชื 7. ครถู ามนกั เรยี นวา การแพรแ บบฟาซิลิเทต และการลําเลียงโดยใชพลังงานมคี วามแตกตางกนั อยางไร (แนวตอบ การลําเลียงสารทั้ง 2 ประเภท มีลกั ษณะทีแ่ ตกตางกนั โดยการแพรแบบฟาซิลิเทตเปน การแพรข องสารจากบรเิ วณทมี่ ีความเขมสงู ไปสูบรเิ วณท่ีมีความเขม ขน ตาํ่ โดยผานชอ งโปรตีนบน เยอ่ื หมุ เซลลและไมตอ งอาศยั พลังงานในการลาํ เลียง แตก ารลําเลยี งโดยใชพลังงานเปน การลาํ เลียง สารจากบรเิ วณท่มี ีความเขม ขน ต่ําไปสูบรเิ วณที่มคี วามเขมขนสูง โดยผา นชอ งโปรตีนบนเยือ่ หุม เซลล และตองอาศัยพลงั งานในการลาํ เลียง) ขน้ั อธิบายและลงขอ สรปุ /ข้ันดาํ เนินการคนหาคาํ ตอบและตรวจสอบคําตอบ 1. ครแู ละนักเรยี นรวมกันอภิปรายผลเก่ียวกับการแพรแ บบฟาซิลิเทตและการลาํ เลยี งโดยใชพลังงาน 2. ครใู หน ักเรียนไปศึกษาเพิม่ เติมจากภาพยนตรสารคดีสนั้ (Twig) เรอ่ื ง เยื่อหุม เซลล (https://www.twig-aksorn.com/film/the-cell-membrane-7927/) โดย ครูสดุ าภรณ สืบบุญเปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวิชาวิทยาศาสตร มัธยมศึกษาปที่ 4 30 ชว่ั โมงที่ 3 ขั้นสาํ รวจและคนพบ/ขน้ั การเตรียมการคนหาคาํ ตอบ 1. ครูทบทวนความรูเดิมจากชวั่ โมงทแ่ี ลวใหนกั เรียนทราบ พอสังเขป 2. ครูอธิบายเพ่มิ เติมวา การลาํ เลียงสารท้ัง 3 รปู แบบทีผ่ า นมานัน้ เปนการลําเลยี งสารโมเลกุลขนาด เลก็ แลวต้งั คําถามถามนกั เรียนวา ถา เปนสารโมเลกุลขนาดใหญ เซลลจะมกี ลไกการลําเลยี งอยางไร (แนวตอบ การลาํ เลียงสารขนาดใหญอ อกจากเซลล เซลลจ ะสรา งถงุ เวสเิ คิลที่บรรจสุ ารโมเลกลุ ใหญ ไวภายใน เมื่อถุงเวสเิ คลิ เคลือ่ นที่ไปท่ีเย่ือหุมเซลลจะสามารถรวมกบั เยอ่ื หมุ เซลล แลวปลอ ยสารที่ บรรจอุ อกจากเซลล สวนการลําเลยี งสารขนาดใหญเ ขาสเู ซลล เซลลจะโอบลอมสารดงั กลาวและ สรางเปน ถงุ เวสเิ คลิ เพือ่ นาํ เขาสูเซลล) 3. ครใู หนักเรียนศึกษากลไกการลําเลยี งสารโมเลกลุ ขนาดใหญ เชน โปรตนี พอลแิ ซ็กคาไรด ซึ่งจะมี การโอบลอมสารเหลานน้ั และสรางเปน ถุงแวสเิ คลิ หากเปน การลาํ เลียงสารออกจากเซลล จะ เรยี กวา เอกโซไซโทซิส และหากเปนการลาํ เลียงสารเขาสูเซลล จะเรียกวา เอนโดไซโดซิส ขนั้ อธิบายและลงขอสรุป/ข้ันดําเนนิ การคน หาคําตอบและตรวจสอบคําตอบ 1. ครูสุม นกั เรียน 2-3 คน ใหอ อกมารว มกันเขียนแผนภาพการลาํ เลียงสารขนาดใหญเขา-ออกจาก เซลล และอธบิ ายขัน้ ตอนการลาํ เลยี งสารสารขนาดใหญเ ขา-ออกจากเซลล 2. ครูและนักเรยี นรวมกนั อภิปรายผลเก่ยี วกับการลาํ เลยี งสารขนาดใหญเ ขา-ออกจากเซลล 3. ครใู หนักเรยี นทําแบบฝก ทักษะที่ 2.1 เรือ่ ง การลาํ เลยี งสารผา นเซลล ชวั่ โมงที่ 4 ขน้ั สาํ รวจและคน พบ/ข้นั การเตรียมการคนหาคําตอบ 1. ครูใหน กั เรยี นแบงกลมุ เปน 4 กลุม สรุปการลาํ เลียงสารตาง ๆ ดงั น้ี กลมุ ที่ 1 การแพร กลมุ ท่ี 2 การแพรแ บบฟาซลิ เิ ทต กลมุ ท่ี 3 การลาํ เลยี งสารโดยใชพ ลังงาน กลุมท่ี 4 การลาํ เลยี งสารขนาดใหญ โดยมเี นอ้ื หาเกย่ี วกับกลไกการลาํ เลียง และประเภทของสารท่ีลาํ เลียง พรอมยกตวั อยา งการลาํ เลยี ง สารทีเ่ กิดขึ้นในส่งิ มีชวี ิต ขั้นอธิบายและลงขอ สรปุ /ข้ันดาํ เนนิ การคนหาคําตอบและตรวจสอบคาํ ตอบ 1. ครูใหแตละกลมุ สงตัวแทนกลมุ ออกมานาํ เสนอหนาช้ันเรียน กลุม ละ 3 นาที 2. ครแู ละนกั เรียนสรปุ การนําเสนอรวมกนั 3. ครใู หใหนักเรยี นทําใบงานท่ี 2.2 เรอ่ื ง การลาํ เลียงสารผานเซลลในสิ่งมชี ีวิต ชัว่ โมงท่ี 5 ขั้นสํารวจและคน พบ/ขั้นการเตรยี มการคน หาคาํ ตอบ 1. ครูทบทวนความรเู ดิมจากชว่ั โมงท่ีแลวใหน กั เรียนทราบ พอสังเขป 2. ครอู ธิบายซํ้าใหนกั เรียนฟง ในเรือ่ งของการลาํ เลียงสารผา นเซลลในรูปแบบตา ง โดย ครูสดุ าภรณ สบื บุญเปย ม กลุม สาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มัธยมศึกษาปท่ี 4 31 ข้นั อธิบายและลงขอ สรุป/ข้ันดาํ เนนิ การคนหาคําตอบและตรวจสอบคําตอบ 1. ครูใหนกั เรยี นทาํ ผงั มโนทศั น เรื่อง การลาํ เลยี งสารผา นเซลล ซ่ึงมเี น้ือหาประกอบดว ยหลักการ ลาํ เลยี ง และประเภทของสารที่ลาํ เลยี ง พรอมยกตัวอยา งการลาํ เลียงที่เกดิ ขึน้ ในส่งิ มชี วี ิต 2. ครูใหน ักเรยี นทาํ แบบฝก ทกั ษะท่ี 2.2 เรอื่ ง ความสัมพนั ธข องการลาํ เลยี งสาร 3. ครใู หนักเรยี นทาํ แบบทดสอบหลังเรยี น ข้นั ขยายความรูและนําเสนอผลการคน หาคําตอบ 1. ครูใหนักเรียนเขยี นลาํ ดับขั้นการลาํ เลยี งสารขนาดใหญเขา -ออกจากเซลล โดยเขียนอธบิ ายเปน รูปภาพ ขั้นสรุปและประเมนิ ผล 1. ครตู รวจสอบผลจากการทําแบบฝก ทักษะที่ 2.1 เรื่อง การลาํ เลียงสารผา นเซลล 2. ครูตรวจสอบผลจากใบงานที่ 2 เรื่อง การลาํ เลียงสารผานเซลลในสิ่งมีชวี ิต 3. ครตู รวจสอบผลจากผงั มโนทัศนข องนักเรียน เรือ่ ง การลําเลยี งสารผานเซลล 4. ครูตรวจสอบผลจากการทาํ แบบฝก ทักษะท่ี 2.2 เรือ่ ง ความสัมพันธข องการลาํ เลยี งสาร 5. ครูตรวจสอบผลจากการวาดภาพ เรื่อง การลาํ ดบั ขน้ั การลาํ เลียงสารขนาดใหญ เขา -ออก เซลล 6. ครตู รวจสอบผลจากแบบทดสอบหลังเรยี น เรื่อง การลําเลียงสารผา นเซลล 9. สอ่ื การเรยี นการสอน / แหลงเรียนรู จํานวน สภาพการใชสอื่ รายการสื่อ 1 ชุด ขน้ั อธบิ ายและลงขอ สรปุ 1 ชุด ขน้ั อธบิ ายและลงขอ สรปุ 1. แบบฝกทกั ษะ เรอ่ื ง การลาํ เลยี งสารผา นเซลล 1 ชุด ขน้ั อธบิ ายและลงขอสรปุ 2. ใบงาน เรอื่ ง การลําเลียงสารผา นเซลลใ นส่งิ มชี ีวติ 1 ชุด ขั้นอธบิ ายและลงขอ สรุป 3. ผงั มโนทัศนข องนกั เรยี น เรอ่ื ง การลาํ เลยี งสารผานเซลล 4. แบบฝก ทักษะ เรอ่ื ง ความสมั พนั ธของการลําเลียงสาร 1 ชุด ขนั้ ขยายความรู 5. การวาดภาพ เรื่อง การลําดบั ขน้ั การลําเลยี งสารขนาดใหญ 1 ชุด ขน้ั อธบิ ายและลงขอสรุป เขา-ออก เซลล 6. แบบทดสอบหลงั เรยี น เร่อื ง การลําเลยี งสารผา นเซลล โดย ครูสุดาภรณ สบื บญุ เปยม กลมุ สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวชิ าวทิ ยาศาสตร มัธยมศกึ ษาปท่ี 4 32 10. การวดั ผลและประเมนิ ผล ประเด็น/ เกณฑก ารให เปาหมาย หลักฐานการเรียนรู วธิ วี ัด เครอ่ื งมอื วดั ฯ การเรียนรู ชิ้นงาน/ภาระงาน คะแนน ระดบั คณุ ภาพ 1. แบบฝก ทักษะ ตรวจแบบฝกทักษะ แบบประเมินแบบฝก รอ ยละ 65 1) อธิบายหลกั การ เรือ่ ง การลําเลยี งสาร เรือ่ ง การลาํ เลียง ทักษะ ผานเกณฑ ลําเลยี งสารผาน ผานเซลล สารผา นเซลล ระดบั คุณภาพ เขา-ออกจากเซลล 2. ใบงาน เรื่อง ตรวจใบงาน เร่ือง แบบประเมนิ ใบงาน รอยละ 65 รปู แบบตา ง ๆ ได การลําเลียงสารผาน การลําเลยี งสาร ผานเกณฑ 2) เปรียบเทยี บการ เซลลใ นสิ่งมีชวี ติ ผานเซลลใน ลําเลียงสารแบบ ส่ิงมชี ีวติ ระดับคุณภาพ การแพรกบั การ 3. ผงั มโนทัศนของ ตรวจผังมโนทัศน แบบประเมนิ ชน้ิ งาน รอยละ 65 แพรแ บบ นกั เรียน เรอื่ ง การ ของนักเรียน เรื่อง ผา นเกณฑ ฟาซลิ ิเทตได ลําเลยี งสารผา น การลาํ เลยี งสาร 3) เปรียบเทียบการ เซลล ผา นเซลล ระดบั คณุ ภาพ ลําเลยี งสารแบบ รอยละ 65 การแพรแ บบ 4. แบบฝกทกั ษะ ตรวจแบบฝก ทกั ษะ แบบประเมินแบบฝก ผา นเกณฑ ฟาซิลเิ ทตกบั การ เรอ่ื ง ความสัมพนั ธ เรื่อง ความสัมพนั ธ ทักษะ ระดับคณุ ภาพ 2 ลําเลียงโดยอาศัย ของการลําเลียงสาร ของการลาํ เลยี งสาร ผานเกณฑ พลังงานได ระดบั คณุ ภาพ 2 5. การนําเสนอผลงาน ประเมินการ ผลงานท่ีนาํ เสนอ ผานเกณฑ นําเสนอผลงาน 4) เปรียบเทียบการ ระดบั คุณภาพ 2 ลําเลยี งสารขนาด 6. พฤตกิ รรมการ สังเกตพฤติกรรม แบบสงั เกตพฤติกรรม ผา นเกณฑ ทํางานรายบคุ คล การทาํ งาน การทาํ งานรายบคุ คล ระดบั คุณภาพ 2 ใหญกบั การ รายบคุ คล ผา นเกณฑ ลําเลียงสารขนาด เลก็ รูปแบบตาง ๆ 7. พฤตกิ รรมการ สังเกตพฤติกรรม แบบสังเกตพฤตกิ รรม ได ทํางานรายกลุม การทํางานรายกลมุ การทาํ งานรายกลุม 8. คณุ ลกั ษณะ สงั เกตความมีวินัย แบบประเมิน อนั พึงประสงค ใฝเ รยี นรแู ละมุง มน่ั คุณลักษณะ ในการทํางาน อนั พึงประสงค โดย ครสู ุดาภรณ สบื บญุ เปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 4 33 แบบประเมนิ ชนิ้ งาน/ภาระงาน แบบประเมินผงั มโนทศั น คาํ ชแ้ี จง : ใหผ สู อนประเมินชิน้ งาน/ภาระงานของนักเรยี นตามรายการท่ีกําหนด แลวขีด ลงในชองท่ีตรง กับระดบั คะแนน ลาํ ดับท่ี รายการประเมิน ระดับคะแนน 4321 1 ความถกู ตอ งของเนื้อหา รวม 2 ความสมบรู ณของชนิ้ งาน 3 ความตรงตอเวลา ลงช่ือ ................................................... ผปู ระเมนิ (นางสาวสุดาภรณ สบื บุญเปย ม) ............./................../............... เกณฑการประเมนิ รายงาน ประเด็นที่ประเมิน ระดับคะแนน 1. ความถูกตอง 432 1 เนือ้ หาสาระของ เนอื้ หาสาระของ เน้ือหาสาระของ เนื้อหาสาระของ ของเน้อื หา รายงานถกู ตอ งครบถว น รายงานถูกตองเปน สว น รายงานถูกตองบาง รายงานไมถ กู ตองเปน 2. ความสมบรู ณ ใหญ ประเด็น สว นใหญ มอี งคป ระกอบครบถว น มีองคป ระกอบครบถว น มีองคป ระกอบครบถว น องคป ระกอบไม ของช้ินงาน สมบูรณ มคี วามเปน สมบูรณ มคี วามเปน สมบูรณ แตยังไมเ ปน ครบถว น ไมเ ปน ระเบยี บ และชิ้นงาน ระเบยี บ แตช ้ินงานไม ระเบียบ และชน้ิ งานไม ระเบียบ และชิ้นงานไม 3. ความตรงตอ สวยงาม สวยงาม สวยงาม สวยงาม เวลา สงชน้ิ งานภายในเวลาท่ี สง ช้ินงานชากวา เวลาที่ สงชิ้นงานชา กวาเวลาท่ี สง ชนิ้ งานชา กวา เวลาท่ี กําหนด กาํ หนด 1 วนั กําหนด 2 วัน กาํ หนด 3 วนั ขึ้นไป เกณฑการตัดสนิ คณุ ภาพ ชว งคะแนน ระดับคุณภาพ 11-12 ดมี าก 9-10 ดี 6-8 พอใช ต่ํากวา 6 ปรับปรุง โดย ครสู ุดาภรณ สืบบญุ เปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าวทิ ยาศาสตร มธั ยมศึกษาปท ี่ 4 34 แบบประเมนิ การนาํ เสนอผลงาน คําชแ้ี จง : ใหผ ูสอนสังเกตพฤตกิ รรมของนักเรียนในระหวา งเรียนและนอกเวลาเรยี น แลว ขีด ลงในชอ งที่ ตรงกับระดับคะแนน ลําดับที่ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน 1 32 1 เนอ้ื หาละเอยี ดชดั เจน 2 ความถูกตอ งของเนอ้ื หา 3 ภาษาท่ใี ชเขาใจงาย 4 ประโยชนทไี่ ดจ ากการนาํ เสนอ 5 วธิ กี ารนาํ เสนอผลงาน รวม ลงช่ือ...................................................ผปู ระเมิน (นางสาวสุดาภรณ สืบบุญเปย ม) ............./................../............... เกณฑการใหค ะแนน ให 3 คะแนน ผลงานหรอื พฤติกรรมสอดคลองกบั รายการประเมนิ สมบูรณช ัดเจน ให 2 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคลองกบั รายการประเมินเปน สว นใหญ ให 1 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคลองกับรายการประเมินบางสวน เกณฑการตัดสินคุณภาพ ชว งคะแนน ระดบั คณุ ภาพ 14 - 15 ดมี าก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ต่าํ กวา 8 ปรับปรงุ โดย ครูสดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาวทิ ยาศาสตร มัธยมศึกษาปที่ 4 35 แบบสงั เกตพฤติกรรมการทาํ งานรายบคุ คล คาํ ช้ีแจง : ใหผ สู อนสงั เกตพฤตกิ รรมของนกั เรียนในระหวางเรียนและนอกเวลาเรียน แลว ขดี ลงในชองที่ ตรงกับระดับคะแนน ลําดับที่ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน 3 21 1 การแสดงความคิดเห็น 2 การยอมรบั ฟงความคดิ เห็นของผอู ่ืน 3 การทํางานตามหนา ทที่ ไ่ี ดรับมอบหมาย 4 ความมีน้าํ ใจ 5 การตรงตอเวลา รวม ลงชอ่ื ...................................................ผปู ระเมิน ............./................../.............. เกณฑการใหค ะแนน ให 3 คะแนน ปฏบิ ัตหิ รอื แสดงพฤตกิ รรมอยา งสมํา่ เสมอ ให 2 คะแนน ปฏบิ ัติหรอื แสดงพฤติกรรมบอยครัง้ ให 1 คะแนน ปฏบิ ัติหรอื แสดงพฤติกรรมบางครง้ั เกณฑก ารตัดสนิ คณุ ภาพ ชวงคะแนน ระดบั คุณภาพ 14 - 15 ดีมาก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ตํา่ กวา 8 ปรับปรงุ โดย ครสู ุดาภรณ สบื บุญเปย ม กลุม สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวิชาวิทยาศาสตร มัธยมศึกษาปที่ 4 36 แบบสังเกตพฤตกิ รรมการทํางานกลุม คําชี้แจง : ใหผ ูส อนสงั เกตพฤติกรรมของนกั เรียนในระหวางเรยี นและนอกเวลาเรียน แลวขีด ลงในชองที่ ตรงกับระดับคะแนน การมี ลําดบั ท่ี ชอื่ – สกุล การแสดง การยอมรับ การทํางาน ความมี สวนรวมใน รวม ของนกั เรยี น ความ ฟงคนอนื่ ตามที่ไดร ับ นาํ้ ใจ 15 คดิ เห็น การ คะแนน มอบหมาย ปรบั ปรุง ผลงานกลุม 321321321321321 ลงชือ่ ...................................................ผปู ระเมิน (นางสาวสดุ าภรณ สบื บญุ เปยม) ............../.................../............... เกณฑการใหคะแนน ให 3 คะแนน ปฏบิ ัตหิ รอื แสดงพฤติกรรมอยา งสมํา่ เสมอ ให 2 คะแนน ปฏบิ ตั หิ รอื แสดงพฤติกรรมบอ ยครั้ง ให 1 คะแนน ปฏิบตั หิ รอื แสดงพฤติกรรมบางครัง้ เกณฑการตัดสินคณุ ภาพ ชว งคะแนน ระดบั คุณภาพ 14 - 15 ดมี าก 11 - 13 ดี 8 - 10 พอใช ตํ่ากวา 8 ปรับปรุง โดย ครูสุดาภรณ สบื บุญเปยม กลมุ สาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 4 37 แบบประเมนิ คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค คําช้แี จง : ใหผูสอนสงั เกตพฤติกรรมของนกั เรียนในระหวางเรยี นและนอกเวลาเรียน แลว ขดี ลงในชองที่ ตรงกับระดับคะแนน คณุ ลักษณะ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน อนั พงึ ประสงคด า น 321 1. มวี ินยั รบั ผดิ ชอบ 1.1 ปฏิบตั ิตามขอ ตกลง กฎเกณฑ ระเบยี บ ขอ บังคับของครอบครวั มีความตรงตอเวลาในการปฏบิ ัตกิ ิจกรรมตา ง ๆ ในชีวติ ประจาํ วนั 2. ใฝเ รยี นรู 2.1 รจู กั ใชเ วลาวางใหเ ปนประโยชน และนําไปปฏบิ ัติได 2.2 รจู ักจัดสรรเวลาใหเหมาะสม 2.3 เชอื่ ฟงคําสัง่ สอนของบิดา - มารดา โดยไมโตแยง 2.4 ตง้ั ใจเรียน 3. มงุ มัน่ ในการทาํ งาน 3.1 มคี วามตัง้ ใจและพยายามในการทํางานท่ไี ดรับมอบหมาย 3.2 มคี วามอดทนและไมท อ แทต อ อปุ สรรคเพ่อื ใหงานสําเรจ็ ลงช่ือ...................................................ผูประเมิน (นางสาวสุดาภรณ สบื บุญเปยม) ............../.................../................ เกณฑก ารใหค ะแนน พฤตกิ รรมที่ปฏบิ ัตชิ ัดเจนและสมํ่าเสมอ ให 3 คะแนน พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและบอยครงั้ ให 2 คะแนน พฤติกรรมท่ีปฏบิ ัติบางครงั้ ให 1 คะแนน เกณฑการตัดสนิ คณุ ภาพ ชวงคะแนน ระดบั คุณภาพ 51 - 60 ดีมาก 41 - 50 ดี 30 - 40 พอใช ตาํ่ กวา 30 ปรับปรุง โดย ครูสดุ าภรณ สบื บญุ เปยม กลุมสาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาวิทยาศาสตร มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 4 38 12. ความเห็นของผบู ริหารสถานศกึ ษาหรอื ผทู ไ่ี ดร ับมอบหมาย ขอ เสนอแนะ ลงช่ือ.................................................. (นายอดิศร แดงเรือน) 13. บนั ทกึ ผลหลงั การสอน เน้ือหา กิจกรรมการเรยี นรู สอ่ื ประกอบการเรยี นรู พฤตกิ รรม/การมีสวนรว มของผเู รยี น ลงชอ่ื ..................................................ผสู อน (นางสาวสุดาภรณ สืบบุญเปย ม) ตําแหนง พนักงานราชการ โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บุญเปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวชิ าวทิ ยาศาสตร มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 4 39 แบบฝก ทกั ษะ เรอ่ื ง การลาํ เลียงสารผา นเซลล คําชแี้ จง : ใหนกั เรียนอธบิ ายกลไกการลําเลยี งสารผานเซลล และยกตวั อยางการลําเลยี งสารที่พบใน ส่งิ มีชีวิต ประเภทการลาํ เลยี ง กลไกการลาํ เลยี ง ตัวอยางการลาํ เลียง 1. การแพร ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… 2. การแพร ………………………………………………… ………………………………………………… แบบฟาซิลเิ ทต ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… 3. แอกทฟี ทรานสปอรต ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… 4. เอนโดไซโทซสิ ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… 5. เอกโซไซโทซสิ ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… โดย ครูสุดาภรณ สืบบญุ เปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มธั ยมศึกษาปท่ี 4 40 เฉลย แบบฝก ทักษะ เรื่อง การลําเลยี งสารผานเซลล คาํ ชแี้ จง : ใหนกั เรียนอธบิ ายกลไกการลาํ เลียงสารผานเซลล และยกตัวอยา งการลาํ เลยี งสารทพ่ี บใน สงิ่ มีชวี ติ ประเภทการลําเลยี ง กลไกการลําเลยี ง ตวั อยางการลําเลียง 1. การแพร การเคลอื่ นทข่ี องอนุภาคสารจาก การลาํ เลียงแกส ออกซเิ จน จากถุงลม บรเิ วณทม่ี ีความเขม ขนสงู ไปยัง ปอด สูเซลลเม็ดเลือดแดง บริเวณทม่ี ีความเขมขน ตํ่าผานเย่ือหุม เซลล 2. การแพร การเคล่ือนท่ขี องอนุภาคสารจาก การลําเลียงนํ้าตาลกลูโคสเขาสูเซลล แบบฟาซลิ เิ ทต บริเวณทีม่ คี วามเขม ขน สูง ไปยัง เมด็ เลือดแดง บรเิ วณทม่ี ีความเขม ขนตํา่ ผา นโปรตีน บนเยอื่ หุมเซลล 3. แอกทีฟทรานสปอรต การเคลอ่ื นที่ของอนภุ าคสารจาก การลําเลยี งอาหารจากดิน เขาสรู าก บริเวณที่มคี วามเขม ขน ตา่ํ ไปยัง พืช บริเวณทม่ี ีความเขม ขน สงู ผาน โปรตนี ตัวพา โดยอาศัยพลงั งาน การลําเลยี งสารขนาดใหญเ ขาสเู ซลล การกําจดั เช้ือโรคเซลลเม็ดเลือดขาว โดยการคอดเวาของไซโทพาสซมึ 4. เอนโดไซโทซิส และกลายเปน ถงุ เวสิเคลิ ลอมรอบ สารในไซโทพาสซึม 5. เอกโซไซโทซสิ การลาํ เลียงสารขนาดใหญออกจาก การลําเลยี งฮอรโ มนอนิ ซูลนิ ออกจาก เซลล โดยสารถูกบรรจุอยูในเวสเิ คิล เซลลต บั ตับออนเขาสกู ระแสเลือด และจะเคลอ่ื นทม่ี ารวมกบั เยื่อหมุ เซลลเ พือ่ ปลอ ยออกนอกเซลล โดย ครสู ดุ าภรณ สืบบญุ เปยม กลุมสาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรยี นรู รายวชิ าวทิ ยาศาสตร มัธยมศกึ ษาปท ี่ 4 41 ใบงาน การลาํ เลยี งสารผานเซลลในสง่ิ มชี ีวิต คําช้แี จง : จงระบปุ ระเภทของการสาํ เลยี งสารตอ ไปนใ้ี หถ ูกตอง พรอมใหเหตุผลประกอบ 1. ประเภทการลําเลียง..................................................... เหตุผลประกอบ ............................................................ ...................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... N, P, K N, P, K ..................................................................................... ..................................................................................... ถงุ ลมปอด 2. ประเภทการลําเลยี ง..................................................... เหตุผลประกอบ ............................................................ CO2 ...................................................................................... O2 ..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... 3. ประเภทการลําเลียง........................................................ เหตุผลประกอบ ............................................................. ........................................................................................ ........................................................................................ ........................................................................................ ........................................................................................ ........................................................................................ โดย ครสู ุดาภรณ สบื บญุ เปย ม กลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวชิ าวทิ ยาศาสตร มธั ยมศึกษาปท่ี 4 42 เฉลยใบงานที่ 2 การลําเลยี งสารผานเซลลในสงิ่ มชี วี ติ คําชี้แจง : จงระบุประเภทของการสําเลยี งสารตอ ไปน้ใี หถูกตอง พรอ มใหเหตุผลประกอบ 1. ประเภทการลําเลยี ง...ก..า..ร..ล..ํา..เ.ล...ยี ..ง..ส..า..ร..โ.ด...ย..ใ..ช..พ...ล..ัง..ง..า..น..... เหตผุ ลประกอบ ..จ...า..ก..ภ...า..พ.....เ.ป...น...ก...า..ร..ล..ํ.า..เ.ล...ีย..ง..แ...ร..ธ..า...ต..ุ.. จ..า..ก...ด..ิน...เ..ข..า..ส...ูร..า..ก...ข..อ...ง..ต..น...พ...ืช....ซ..่ึง..จ...ะ..ล...ํา..เ.ล...ีย..ง..เ..ข..า..ส...ูร..า..ก.... ผ..า...น..ท...อ...ล..ํา...เ.ล..ี.ย..ง..น...ํ้า....ป...ก..ต...ิภ...า..ย...ใ.น...ท...อ...ล..ํา..เ..ล..ีย...ง..น...้ํา..จ..ะ...ม..ี. ป...ร..ิม..า..ณ....แ..ร..ธ..า..ต...ุส..ูง..ก...ว..า..ใ.น...ด..ิ.น....จ..ึง..ต..อ...ง..อ..า..ศ...ัย..พ...ล..ั.ง.ง..า..น...ใ..น... N, P, K N, P, K ก..า..ร..ผ..ล...ัก..ด...นั ...จ...า..ก..บ...ร..เิ .ว..ณ...ค...ว..า..ม..เ.ข...ม ..ข..น...ต..่ํา..ไ..ป...ส..บู ..ร..เิ..ว..ณ...ท...่ีม..ี. ค..ว..า..ม...เ.ข..ม...ข..น ...ส..ูง............................................................... ถุงลมปอด 2. ประเภทการลาํ เลยี ง.ก..า..ร..แ...พ..ร......................................... เหตผุ ลประกอบ .จ..า..ก..ภ...า..พ...เ.ป...น..แ...ล..ก..เ.ป...ล..ยี่...น..แ...ก..ส...ร..ะ..ห...ว..า..ง.. CO2 ถ.งุ ..ล..ม..ป...อ..ด...ก..ับ...เ.ซ...ล..ล..เ..ม..็ด...เ.ล..ือ...ด..แ...ด..ง....ซ..่ึง..แ..ก...ส..อ...อ..ก...ซ..ิเ.จ...น..จ...า..ก.. O2 อ.า..ก...า..ศ..จ...ะ..แ..พ...ร..เ..ข..า..ส...ูเ.ซ...ล..ล...เ.ม..็ด...เ.ล...ือ..ด...แ..ด...ง..เ.พ...ื่อ...น..ํา..ไ..ป...เ.ล...้ีย..ง. เซ..ล..ล...ต..า..ง...ๆ....จ...า..ก..น...้ัน..จ...ะ..น...ํา..แ..ก...ส..ค..า..ร..บ...อ...น..ไ..ด..อ...อ..ก...ไ.ซ...ด..จ...า..ก. เซ..ล..ล...ต..า..ง...ๆ....ก..ล...บั ..ม...า..ท..่ีถ...ุง.ล...ม..ป...อ..ด....แ...ล..ะ..แ...พ..ร...จ..า..ก..เ..ซ..ล..ล...เ.ม...็ด. เล..ือ..ด...แ..ด...ง.ส...ูถ..ุง..ล..ม...ป..อ...ด..เ.พ...อื่ ..ก...ํา..จ..ดั ..อ...อ..ก..จ...า..ก..ร..า..ง..ก..า..ย.............. 3. ประเภทการลําเลยี ง..เ.อ..น...โ..ด..ไ.ซ...โ.ท...ซ..สิ............................... เหตผุ ลประกอบจ.า..ก...ภ...า..พ..เ..ป...น..ก...า..ร..ก..ิน...อ...า..ห...า..ร..ข..อ...ง..เ.ซ..ล...ล... อ...ะ...ม..ี.บ...า....ซ..ึ่ง...อ..ะ...ม..ี.บ...า..จ...ะ..ใ..ช...ส...ว..น...ข...อ..ง...ไ..ซ..โ..ท...พ...ล...า..ซ...ึม...ท...่ี ส...า..ม..า..ร..ถ..ไ..ห...ล..ไ.ด...โ.อ...บ..ล...อ ..ม..ร..อ...บ..อ...า..ห..า..ร..เ.พ...่อื...น..ํา..อ...า..ห..า..ร...เ.ข..า..ส..ู เ..ซ..ล...ล.. ..ซ..่ึง..ก...า..ร..ก..ิน...อ..า..ห...า..ร..ข...อ..ง..เ..ซ..ล...ล..อ..ะ...ม..ีบ...า..เ.ป...น...ร..ูป...แ..บ...บ.. ก...า..ร..ล..าํ..เ.ล...ยี ..ง..ส..า..ร..ข..น...า..ด..ใ..ห..ญ...เ..ข..า..ส..เู.ซ...ล..ล..ร..ปู...แ..บ...บ...ห..น...่งึ .......... ..................................................................................... โดย ครูสดุ าภรณ สบื บุญเปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาวิทยาศาสตร มธั ยมศกึ ษาปท่ี 4 43 ผังมโนทศั น เร่ือง การลาํ เลยี งสารผานเซลล คาํ ชี้แจง ใหนักเรยี นทาํ ผังมโนทศั น ซึ่งมีเนื้อหาประกอบดวยหลักการลาํ เลียง และประเภทของสารที่ ลําเลยี ง พรอมยกตัวอยางการลาํ เลียงท่เี กิดขน้ึ ในสิง่ มชี วี ติ โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บุญเปยม กลุม สาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มัธยมศกึ ษาปท ี่ 4 44 แบบฝก ทักษะ เรอ่ื ง ความสมั พนั ธข องการลาํ เลียงสาร คาํ ช้ีแจง ใหน ักเรยี นเลอื กคําท่กี ําหนดให แลวนาํ ไปเตมิ หนา ขอ ความท่ีมคี วามสัมพันธกัน แอกทฟี ทรานสปอรต พลงั งานจลน การแพร เวสเิ คิล อะดโี นซีนไตรฟอสเฟต โปรตีนตัวพา พลังงานศักย เยอ่ื เลอื กผา น ภาวะสมดลุ ของการแพร เอนโดนไซโทซิส ดอี อกซีไรโบนวิ คลีอกิ โปรตนี ตวั รับ ออสโมซสิ ฟอสโฟลพิ ิด การแพรแ บบฟาซิลเิ ทต เอกโซไซโทซสิ …………………………………. 1. สารขนาดใหญท ่ีบรรจุอยูใ นเวสเิ คิลจะเคลื่อนทม่ี ารวมกบั เยื่อหุมเซลล เพื่อปลอย สารออกนอกเซลล …………………………………. 2. การเคล่อื นทขี่ องอนุภาคสารจากบรเิ วณท่มี ีความเขม ขนสูงไปสูบริเวณทม่ี คี วาม เขม ขนต่าํ จนความเขมขน ของสารทั้งสองบรเิ วณเทา กัน …………………………………. 3. การลําเลยี งแกสคารบ อนไดออกไซดจากเซลลเ ม็ดเลอื ดแดงสูถุงปอดเพ่อื กาํ จัด ออกจากรางกย …………………………………. 4. คณุ สมบตั ิของเย่ือหุมเซลลท ่ีจะยอมใหส ารบางชนิดสามารถผาน เขา-ออก จากเซลลได …………………………………. 5. สารพลังงานสูงของเซลลท ี่ชวยผลักดันใหเกิดการลําเลียงสารจากบริเวณทีม่ ี เขม ขนต่าํ ไปยงั บริเวณท่มี ีความเขมขน สงู …………………………………. 6. การทําลายเชอื้ โรคเซลลเ ม็ดเลอื ดขาว โดยการโอบลอมเชอ้ื โรคเพ่ือนาํ เขามายอย สลายภายในเซลล …………………………………. 7. พลังงานที่ทาํ ใหอนุภาคสารเคลอ่ื นที่อยูตลอดเวลา ซง่ึ อนุภาคสารจะเกดิ การชนกนั และกระจายไปยังบริเวณอ่นื ๆ …………………………………. 8. การลําเลียงสารจากบริเวณท่มี เี ขม ขนตํ่าไปยังบริเวณท่ีมีความเขม ขนสูง ผา นชอ งโปรตีนตัวพา และอาศัยพลังงานชว ยในการลาํ เลียง …………………………………. 9. บรเิ วณท่ีอนุภาคสารผา นเย่ือหมุ เซลลของการแพรแ บบฟาซลิ เิ ทต และการลําเลียงโดยใชพลงั งาน …………………………………. 10. ถุงบรรจสุ ารขนาดใหญ เชน คารโบไฮเดรต โปรตีน เพอื่ ใชในการ ลาํ เลยี งสาร เขา-ออกจากเซลล โดย ครูสดุ าภรณ สืบบญุ เปย ม กลมุ สาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวิชาวิทยาศาสตร มธั ยมศกึ ษาปที่ 4 45 เฉลยแบบฝก ทักษะ เร่ือง ความสัมพันธของการลาํ เลยี งสาร คาํ ชีแ้ จง ใหน ักเรยี นเลอื กคาํ ท่ีกําหนดให แลวนาํ ไปเตมิ หนา ขอ ความทมี่ คี วามสัมพนั ธกนั แอกทีฟทรานสปอรต พลังงานจลน การแพร เวสิเคิล อะดีโนซนี ไตรฟอสเฟต โปรตีนตัวพา พลงั งานศักย เย่ือเลอื กผาน ภาวะสมดลุ ของการแพร เอนโดนไซโทซิส ดีออกซไี รโบนิวคลีอิก โปรตนี ตัวรบั ออสโมซิส ฟอสโฟลพิ ดิ การแพรแ บบฟาซิลเิ ทต เอกโซไซโทซิส เอกโซไซโทซสิ 1. สารขนาดใหญท่บี รรจอุ ยใู นเวสิเคลิ จะเคลือ่ นทีม่ ารวมกับเยอ่ื หมุ เซลล เพื่อปลอย สารออกนอกเซลล ภาวะสมดุลของการแพร 2. การเคลอ่ื นท่ีของอนภุ าคสารจากบรเิ วณท่ีมคี วามเขมขน สงู ไปสบู ริเวณทม่ี คี วาม เขม ขน ตา่ํ จนความเขม ขน ของสารทั้งสองบริเวณเทา กัน การแพร 3. การลาํ เลยี งแกสคารบ อนไดออกไซดจากเซลลเมด็ เลอื ดแดงสถู ุงปอดเพอ่ื กําจัด ออกจากรางกย เย่อื เลอื กผา น 4. คณุ สมบัตขิ องเยือ่ หมุ เซลลท ่ีจะยอมใหส ารบางชนดิ สามารถผา น เขา-ออก จากเซลลไ ด อะดโี นซีนไตรฟอสเฟต 5. สารพลังงานสงู ของเซลลท่ีชวยผลักดนั ใหเกดิ การลําเลยี งสารจากบรเิ วณท่ีมี เขม ขน ตาํ่ ไปยงั บริเวณทีม่ ีความเขม ขน สูง เอนโดนไซโทซิส 6. การทําลายเชือ้ โรคเซลลเม็ดเลอื ดขาว โดยการโอบลอ มเชื้อโรคเพื่อนําเขา มายอ ย สลายภายในเซลล พลังงานจลน 7. พลงั งานท่ีทําใหอนุภาคสารเคล่ือนท่ีอยูตลอดเวลา ซ่งึ อนุภาคสารจะเกิด การชนกัน และกระจายไปยงั บรเิ วณอน่ื ๆ แอกทีฟทรานสปอรต 8. การลาํ เลียงสารจากบริเวณทีม่ ีเขม ขนตา่ํ ไปยังบริเวณทม่ี ีความเขม ขนสูง ผานชองโปรตีนตวั พา และอาศยั พลังงานชว ยในการลาํ เลียง โปรตีนตวั พา 9. บริเวณท่ีอนุภาคสารผานเยอ่ื หุม เซลลของการแพรแบบฟาซลิ เิ ทต และการลาํ เลียงโดยใชพลงั งาน เวสิเคลิ 10. ถงุ บรรจุสารขนาดใหญ เชน คารโบไฮเดรต โปรตีน เพอื่ ใชใ นการ ลําเลียงสาร เขา-ออกจากเซลล โดย ครูสดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวชิ าวทิ ยาศาสตร มธั ยมศกึ ษาปที่ 4 46 วาดภาพ เรื่อง การลาํ ดบั ขั้นการลาํ เลยี งสารขนาดใหญ เขา-ออก เซลล คาํ ชี้แจง ใหน ักเรียนวาดภาพ ลาํ ดับขนั้ การลําเลียงสารขนาดใหญ เขา-ออก เซลล พรอมอธิบายตามขัน้ ตอนให ถูกตอ งง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บญุ เปยม กลุมสาระการเรียนรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มธั ยมศึกษาปที่ 4 47 แบบทดสอบหลงั เรยี น หนว ยการเรียนรูท ่ี 2 คําชแ้ี จง : ใหนักเรียนเลือกคาํ ตอบที่ถูกตองท่ีสุดเพียงขอเดียว 1. ขอ ใดไมใ ชความหมายของเซลล 7. ขอ ใดเปนการลาํ เลียงสารแบบการแพรแบบฟาซลิ ิเทต 1. องคป ระกอบของส่ิงมชี วี ติ 1. การลาํ เลียงโพแทสเซียมไอออนเขา เซลล 2. หนวยพ้ืนฐานของส่งิ มีชวี ิต 2. การลาํ เลยี งนํา้ ตาลกลโู คสเขาสูเ ซลลเ มด็ เลือดแดง 3. หนวยทีเ่ ลก็ ท่สี ดุ ของสง่ิ มชี ีวิต 3. การลําเลยี งแกสออกซเิ จนจากถุงลมสูเ ซลลเม็ดเลอื ด 4. โครงสรา งขนาดเล็กของสิ่งมชี ีวติ แดง 5. โครงสรางขนาดเล็กท่ีสุดของสิง่ มีชวี ิต 4. การลําเลยี งฮอรโมนอินซูลินจากเซลลตับออ นเขา 2. ออรแกเนลลใ นใดไมพ บในเซลลส ตั ว กระแสเลอื ด 1. แวคิวโอล 2. เซนทริโอล 5. การลาํ เลียงคารบ อนไดออกไซดจากเซลลเ ม็ดเลือด 3. คลอโรพลาสต 4. ไมโทคอนเดรีย แดงสูถุงลม 5. เอนโดพลาสมิกเรตคิ ูลัม 8. ขอใดกลาวไมถ ูกตองเกี่ยวกบั การลาํ เลยี งแบบแอก 3. โครงสรา งใดเปนองคป ระกอบหลกั ของเยื่อหมุ เซลล ทีฟทรานสปอรต 1. ลิพิด 2. โปรตีน 1. เกดิ ขึ้นเฉพาะเซลลท ยี่ ังมีชีวิต 3. ไกลโคลลิพดิ 4. คอเลสเตอรอล 2. ลาํ เลยี งสารผานชัน้ ลพิ ิดของเยื่อหมุ เซลล 5. ไกลโคลโปรตนี 3. มักพบไมโทคอนเดรียจํานวนมากในเซลล 4. ขอ ใดไมใ ชคุณสมบตั ขิ องเยอ่ื หุม เซลล 4. ตองอาศยั พลงั งานจากการเผาผลาญสารพลงั งานสูง 1. สรางความแขง็ แรงใหแกเซลล ในเซลล 2. ยอมใหสารบางชนิดผานเทาน้ัน 5. การลาํ เลยี งสารจากบรเิ วณที่มีความเขมขนต่าํ ไปสู 3. ควบคมุ แรงดนั และปรมิ าณสารภายในเซลล บริเวณทมี่ คี วามเขมขนสูง 4. มลี ิพดิ เปน สว นประกอบหลักเรียงตวั กัน 2 ชั้น 9. ขอ ใดตอ ไปนไี้ มส มั พันธก นั 5. ควบคมุ การผานเขา-ออกของสารระหวา งเซลล 1. การกําจัดของเสยี ของอะมีบาเปน การลําเลยี งสารแบบ 5. การสงั เคราะหโ ปรตีนเพ่ือลาํ เลยี งออกนอกเซลล เอนโดไซโทซิส อาศยั การทาํ งานของออรแกเนลลใดบา ง 2. การทําลายเชอื้ โรคของเซลลเม็ดเลือดขาวกบั การ 1. สงั เคราะหโปรตีน ลาํ เลียงแบบเอนโดไซโทซิส 2. สะสมสารภายในเซลล 3. การหลัง่ เอนไซมเปปซนิ สูก ระเพาะอาหารเปนการ 3. ขนสงสารออกนอกเซลล ลาํ เลยี งแบบเอกโซไซโทซสิ 4. ควบคมุ การผานเขาออกของสาร 4. การลําเลยี งอินซูลินจากตับออ นสกู ระแสเลอื ดเปน การ 5. ถา ยทอดลักษณะพนั ธกุ รรมของสิ่งมชี ีวิต ลาํ เลียงแบบเอกโซไซโทซิส 6. ขอใดตอ ไปนีก้ ลาวถึงการแพรไ ดถูกตอง 5. การลาํ เลยี งสารเขาสูเ ซลลของทอหนว ยไตเปน การ 1. มีอตั ราเร็วกวาการแพรแบบฟาซลิ ิเทต ลาํ เลียงแบบเอนโซไซโทซสิ 2. การเคลือ่ นที่ของอนุภาคสารผา นโปรตีนบนเยื่อหมุ เซลล 3. ทภ่ี าวะสมดุลของการแพรจะยังมีการเคลื่อนที่ของ อนุภาคสาร 4. อนุภาคสารจะเคลื่อนทีไ่ ปทุกทศิ ทางแบบไมมี ทิศทางทแี่ นนอน 5. การเคลอ่ื นทีข่ องอนุภาคสารจากบรเิ วณทมี่ ีความ เขม ขน ตา่ํ ไปยังบริเวณทีม่ คี วามเขมขนสูง โดย ครสู ุดาภรณ สืบบุญเปยม กลมุ สาระการเรยี นรู วิทยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มัธยมศึกษาปท่ี 4 48 10. ส่ิงมชี วี ติ เซลลเดยี วชนดิ หนง่ึ กนิ อาหารประเภทโปรตีน ใชแกส ออกซเิ จนในการหายใจ และกาํ จดั ของเสียในรปู ของแกสคารบ อนไดออกไซด สิ่งมีชีวิตเซลลเ ดยี วน้จี ะมี การลําเลียงสารแตละชนิดอยางไร (เรียงลําดับจากการ กินอาหาร การหายใจ การกาํ จัดของเสีย) 1. การลําเลียงสารขนาดใหญ การแพร การแพร 2. การแพร การแพรแ บบฟาซิลเิ ทต การลําเลยี งสาร ขนาดใหญ 3. การแพร การแพรแ บบฟาซิลิเทต การลาํ เลยี งสาร ขนาดใหญ 4. การแพรแบบฟาซิลิเทต การลําเลยี งสารขนาดใหญ การแพร 5. การลําเลียงสารโมเลกุลใหญ การแพร การลาํ เลยี ง สารแบบใชพลงั งาน โดย ครูสดุ าภรณ สบื บุญเปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจดั การเรยี นรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มธั ยมศกึ ษาปท่ี 4 49 เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น หนว ยการเรียนรูท่ี 2 คาํ ช้แี จง : ใหนกั เรียนเลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงขอเดียว 1. ขอใดไมใชความหมายของเซลล 7. ขอ ใดเปน การลาํ เลยี งสารแบบการแพรแบบฟาซลิ ิเทต 1. องคประกอบของส่งิ มีชีวิต 1. การลําเลยี งโพแทสเซยี มไอออนเขาเซลล 2. หนวยพื้นฐานของสงิ่ มีชวี ติ 2. การลาํ เลยี งนํ้าตาลกลโู คสเขา สเู ซลลเ ม็ดเลือดแดง 3. หนวยที่เล็กทส่ี ดุ ของสง่ิ มชี ีวติ 3. การลาํ เลียงแกสออกซเิ จนจากถงุ ลมสูเซลลเ ม็ดเลอื ด 4. โครงสรางขนาดเล็กของส่ิงมีชวี ิต แดง 5. โครงสรา งขนาดเลก็ ท่ีสุดของส่ิงมีชวี ติ 4. การลาํ เลียงฮอรโ มนอินซูลินจากเซลลตบั ออนเขา 2. ออรแ กเนลลใ นใดไมพ บในเซลลส ัตว กระแสเลอื ด 1. แวควิ โอล 2. เซนทริโอล 5. การลําเลียงคารบ อนไดออกไซดจากเซลลเมด็ เลอื ด 3. คลอโรพลาสต 4. ไมโทคอนเดรีย แดงสูถงุ ลม 5. เอนโดพลาสมิกเรติคลู ัม 8. ขอใดกลา วไมถ กู ตองเกีย่ วกบั การลําเลยี งแบบแอก 3. โครงสรางใดเปน องคประกอบหลกั ของเย่อื หุมเซลล ทฟี ทรานสปอรต 1. ลพิ ิด 2. โปรตนี 1. เกดิ ขน้ึ เฉพาะเซลลทย่ี งั มีชวี ิต 3. ไกลโคลลพิ ิด 4. คอเลสเตอรอล 2. ลําเลียงสารผา นชน้ั ลพิ ดิ ของเยอ่ื หมุ เซลล 5. ไกลโคลโปรตนี 3. มักพบไมโทคอนเดรยี จํานวนมากในเซลล 4. ขอใดไมใชคุณสมบัติของเย่อื หมุ เซลล 4. ตอ งอาศัยพลังงานจากการเผาผลาญสารพลังงานสูง 1. สรา งความแข็งแรงใหแ กเ ซลล ในเซลล 2. ยอมใหสารบางชนดิ ผา นเทา นั้น 5. การลําเลียงสารจากบริเวณที่มีความเขม ขน ตา่ํ ไปสู 3. ควบคมุ แรงดันและปรมิ าณสารภายในเซลล บรเิ วณท่มี ีความเขม ขนสงู 4. มลี พิ ิดเปนสว นประกอบหลกั เรียงตัวกัน 2 ช้ัน 9. ขอ ใดตอไปนไี้ มสัมพนั ธก นั 5. ควบคมุ การผา นเขา -ออกของสารระหวางเซลล 1. การกําจัดของเสยี ของอะมีบาเปน การลําเลียงสารแบบ 5. การสังเคราะหโ ปรตีนเพ่ือลาํ เลียงออกนอกเซลล เอนโดไซโทซิส อาศยั การทํางานของออรแกเนลลใ ดบา ง 2. การทําลายเช้อื โรคของเซลลเ มด็ เลอื ดขาวกับการ 1. สังเคราะหโปรตนี ลาํ เลียงแบบเอนโดไซโทซิส 2. สะสมสารภายในเซลล 3. การหลัง่ เอนไซมเปปซินสูกระเพาะอาหารเปน การ 3. ขนสง สารออกนอกเซลล ลาํ เลียงแบบเอกโซไซโทซิส 4. ควบคมุ การผานเขา ออกของสาร 4. การลาํ เลียงอนิ ซูลนิ จากตับออ นสูกระแสเลือดเปน การ 5. ถา ยทอดลักษณะพันธกุ รรมของส่ิงมีชีวิต ลําเลยี งแบบเอกโซไซโทซสิ 6. ขอ ใดตอไปน้กี ลาวถึงการแพรไ ดถ ูกตอ ง 5. การลาํ เลียงสารเขา สเู ซลลของทอ หนว ยไตเปนการ 1. มอี ัตราเร็วกวา การแพรแ บบฟาซิลิเทต ลาํ เลียงแบบเอนโซไซโทซิส 2. การเคลอื่ นท่ขี องอนุภาคสารผานโปรตีนบนเยอื่ หุม เซลล 3. ทภี่ าวะสมดุลของการแพรจ ะยงั มีการเคลอื่ นทีข่ อง อนภุ าคสาร 4. อนุภาคสารจะเคลือ่ นทไี่ ปทุกทศิ ทางแบบไมม ี ทิศทางท่แี นน อน 5. การเคลือ่ นท่ขี องอนุภาคสารจากบริเวณที่มีความ เขม ขนตํา่ ไปยังบรเิ วณทีม่ ีความเขม ขนสูง โดย ครูสุดาภรณ สืบบญุ เปย ม กลมุ สาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
แผนการจัดการเรียนรู รายวชิ าวิทยาศาสตร มัธยมศึกษาปท่ี 4 50 10. ส่งิ มชี วี ิตเซลลเดยี วชนดิ หนง่ึ กนิ อาหารประเภทโปรตีน ใชแกสออกซเิ จนในการหายใจ และกาํ จดั ของเสยี ในรปู ของแกสคารบ อนไดออกไซด สิ่งมีชีวิตเซลลเ ดยี วน้จี ะมี การลาํ เลยี งสารแตละชนิดอยางไร (เรียงลําดบั จากการ กนิ อาหาร การหายใจ การกาํ จัดของเสีย) 1. การลําเลียงสารขนาดใหญ การแพร การแพร 2. การแพร การแพรแ บบฟาซิลเิ ทต การลําเลยี งสาร ขนาดใหญ 3. การแพร การแพรแ บบฟาซิลิเทต การลาํ เลียงสาร ขนาดใหญ 4. การแพรแ บบฟาซิลิเทต การลําเลยี งสารขนาดใหญ การแพร 5. การลําเลยี งสารโมเลกุลใหญ การแพร การลาํ เลยี ง สารแบบใชพลงั งาน โดย ครูสดุ าภรณ สบื บุญเปย ม กลุมสาระการเรยี นรู วทิ ยาศาสตร
Search
Read the Text Version
- 1 - 50
Pages: