แผนการสอนหน่วยที่ 1 ธรรมชาติของสิ่งมีชีวิต BIO1

แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชีววิทยา 1 มธั ยมศึกษาปท่ี 4 51 แบบฝก ทักษะ เรอื่ ง การศึกษาชีววทิ ยา คาํ ชแี้ จง ใหน ักเรยี นตอบคําถามเกี่ยวกับการศึกษาชวี วทิ ยาตอ ไปนีใ้ หถกู ตอ ง 1. จงออกแบบการทดลองโดยอาศัยวิธีการทางวทิ ยาศาสตร เพ่อื ทดสอบวา การสังเคราะหดว ยแสงของพืช จําเปนตองใชแ กสคารบอนไดออกไซดห รือไม ตอบ = กําหนดปญหา …………………………………………………………………………………………………………………………………………… ต้ังสมมตฐิ าน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ตรวจสอบสมมติฐาน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… เกบ็ รวบรวมขอมลู และวิเคราะหข อ มลู ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… สรปุ ผลการทดลอง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. จากการทดลองในขอ ที่ 1 ตวั แปรตน ตัวแปรตาม และตวั แปรควบุม คืออะไร ตอบ = ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลมุ สาระการเรียนรูว ทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชีววิทยา 1 มธั ยมศึกษาปท ่ี 4 52 3. ทฤษฎแี ละกฎในความหมายทางวทิ ยาศาสตร มคี วามแตกตางกนั อยางไร ตอบ = ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… พจิ ารณาภาพแลวตอ งคําถามขอท่ี 4-5 การทดลองเก่ยี วกับการสังเคราะหดวยแสง 4. จากการทดลองดังภาพ ตัวแปรตน และตัวแปรตาม คืออะไร ตอบ = ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. จากขอ มูลดงั กลาวนกั เรียนคิดวาฟองแกสทเ่ี กดิ ขึน้ คือแกส ชนดิ ใด เพราะเหตุใดจึงคดิ เชน นนั้ ตอบ = ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… โดย ครูสุดาภรณ สบื บญุ เปยม กลมุ สาระการเรยี นรูวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชวี วิทยา 1 มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 4 53 เฉลยแบบฝกทกั ษะ เรื่อง การศกึ ษาชีววิทยา คําช้ีแจง ใหนกั เรียนตอบคาํ ถามเกี่ยวกับการศึกษาชีววิทยาตอ ไปนใี้ หถกู ตอง 1. จงออกแบบการทดลองโดยอาศัยวิธกี ารทางวิทยาศาสตร เพื่อทดสอบวา การสังเคราะหดว ยแสงของพชื จําเปนตอ งใชแ กสคารบ อนไดออกไซดห รือไม ตอบ = กําหนดปญ หา แกสคารบอนไดออกไซดจ าํ เปน ตอกระบวนการสงั เคราะหดวยแสงหรือไม ตัง้ สมมตฐิ าน แกสคารบอนไดออกไซดจ าํ เปนตอ การสงั เคราะหดว ยแสงของพืช ดงั น้นั ถา ไมม แี กส คารบ อนไดออกไซด พชื จะไมส ามารถสังเคราะหดวยแสงได ตรวจสอบสมมตฐิ าน นาํ พืชท่ีใชในการทดลองไปเก็บไวใ นท่ีมืดเปน เวลา 1-2 วัน เพื่อใหพ ชื ใชอ าหารทส่ี ะสมในใบจนหมด จากนั้นแบงพชื ออกเปน 2 ชุด ชุดการทดลองในระบบปด ดงั น้ี 1. ชุดควบคุม เปนชุดท่มี แี กสคารบอนไดออกไซด 2. ชุดทดลอง เปน ชุดทใี่ สสารเพ่ือดูดซบั แกสคารบ อนไดออกไซด จากนั้นนําพชื ไปวางกลางแสงแดด 5-6 ช่ัวโมง เพือ่ ใหพ ชื เกิดการสังเคราะหด วยแสง แลว นําไป ตรวจหาแปง ในใบพชื เก็บรวบรวมขอ มลู และวเิ คราะหขอมูล จากการทดลอง พบวา ชดุ ทใี่ สส ารเพือ่ ดูดซบั CO2 ไมมีการสรา งแปงในใบพชื สวนชุดควบคมุ พบวา มกี ารสรางแปง ในใบพชื เน่ืองจากแกสคารบอนไดออกไซดเ ปนวตั ถดุ ิบหน่งึ ท่ใี ชใ นการสงั เคราะหด วยแสง สรปุ ผลการทดลอง CO2 จาํ เปน ตอ การสังเคราะหดวยแสงของพชื 2. จากการทดลองในขอ ที่ 1 ตัวแปรตน ตัวแปรตาม และตัวแปรควบคุม คืออะไร ตอบ = ตวั แปรตน คอื CO2 ตวั แปรตาม คือ แปงในพืช ตัวแปรควบคมุ คอื ชนิดและขนาดของพืช ดินที่ใชป ลกู ปริมาณแสงท่พี ืชไดร ับ เปนตน 3. ทฤษฎีและกฎในความหมายทางวทิ ยาศาสตร มีความแตกตา งกันอยา งไร ตอบ = ทฤษฏี คอื สมมติฐานท่มี ีการตรวจสอบจนสามารถอธิบายขอ เท็จจริงที่คลายกันได และอาจมกี าร เปล่ียนแปลงได หากไดร บั ขอมูลใหมๆ เพ่มิ ขึ้น สวน กฎ คอื ความจริงพ้ืนฐานทีส่ ามารถตรวจสอบและไดผ ล เหมือนเดมิ ทุกครง้ั โดยไมมีขอ โตแยง โดย ครูสดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลมุ สาระการเรยี นรวู ิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

แผนการจดั การเรยี นรู รายวชิ าชีววิทยา 1 มธั ยมศกึ ษาปที่ 4 54 พจิ ารณาภาพแลวตองคาํ ถามขอที่ 4-5 การทดลองเกี่ยวกับการสังเคราะหดวยแสง 4. จากการทดลองดงั ภาพ ตัวแปรตน และตวั แปรตาม คอื อะไร ตอบ = ตัวแปรตน คือ แสง ตวั แปรตาม คือ ฟอแกส 5. จากขอมลู ดงั กลา วนกั เรยี นคิดวาฟองแกส ทเ่ี กดิ ข้ึนคือแกสชนดิ ใด เพราะเหตุใดจงึ คดิ เชนนัน้ ตอบ = O2 เนอื่ งจากมีคณุ สมบตั ิใหไฟติด และจากความรูเรอื่ งกระบวนการสงั เคราะหดวยแสงของพชื จะได แกสออกซเิ จนเปนผลิตภณั ฑด ว ย โดย ครูสดุ าภรณ สบื บญุ เปยม กลมุ สาระการเรียนรวู ทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าชีววิทยา 1 มธั ยมศึกษาปท ่ี 4 55 แบบทดสอบหลงั เรยี น หนว ยการเรยี นรูที่ 1 ธรรมชาติของส่งิ มีชีวิต คาํ ช้แี จง : ใหนกั เรยี นเลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุดเพียงขอเดียว1 1. หากจาํ แนกสง่ิ มีชวี ติ โดยใชการสรางอาหารเปน 5. ข อ ใ ด ต อ ไ ป นี้ ก ล า ว ไ ม ถู ก ต อ ง เ กี่ ย ว กั บ เกณฑ สิ่งมีชีวติ ในขอ ใดตอ ไปน้ตี างจากพวก การตอบสนองตอ สิง่ เรา 1. รา ยสี ต 1. การหาอาหารถือเปน การตอบสนองอยา งหนง่ึ 2. เหด็ จลุ ินทรีย 2. การตอบสนองเกิดขึ้นเพียงคร้ังละหนึ่ง 3. ไฮดรา ฟองน้าํ รปู แบบ 4. อะมีบา พารามีเซยี ม 3. การตอบสนองอาจเกิดข้ึนหลายรูปแบบใน 5. สาหรายสแี ดง สาหรายสเี ขียว เวลาเดียวกนั 2. ลักษณะใดไมนาจะมีสวนชวยใหส่ิงมีชีวิต 4. การตอบสนองเกิดขึ้นเพ่ือการปรับตัวให สามารถดาํ รงชีวิตและแพรพ ันธุได เหมาะสมตอ ผูลา 1. ประสิทธภิ าพในการสืบพนั ธุ 5. การตอบสนองเกิดขึ้นเพ่ือการปรับตัวให 2. ความสามารถในการหาอาหาร เหมาะสมตอสภาพแวดลอม 3. ความสามารถในการปองกนั แหลง ทอี่ ยู 6. ขอ ใดตอ ไปน้ีกลาวไมถกู ตอ งเกย่ี วกบั การรกั ษา 4. ความสามารถในการคงลักษณะของสปชสี  ดุลยภาพในรางกายของสงิ่ มีชีวิต 5. ความสามารถในการปรับตัวใหเขากับ 1. พชื รกั ษาดุลยภาพนํ้าโดยคายน้าํ ทางปากใบ สภาพแวดลอม 2. พลานาเรียมีเฟรมเซลลทําหนาท่ีกําจัดของ 3. ขอใดตอไปนี้ไมใชประโยชนของการสืบพันธุ เสีย แบบอาศัยเพศ 3. ปลานํ้าจืดปสสาวะขนเพ่อื รักษาดลุ ยภาพนา้ํ 1. ทําใหเกิดววิ ัฒนาการ 4. พารามีเซยี มใชคอนแทรก็ ไทลแ วคิวโอล 2. ทาํ ใหส ง่ิ มีชวี ิตมรการพัฒนาสายพันธุ ในการรักษาดลุ ยภาพน้าํ ภายในเซลล 3. ทําใหเ กดิ ความหลายหลายทางชีวภาพ 5. ไฮดรากําจัดของเสียโดยท่ีของเสียสามารถ 4. ทําใหสิง่ มีชีวิตไมแ ปรผันทางพันธกุ รรม แพรผานเยื่อหุมเซลลออกสูสิ่งแวดลอมได 5. ทาํ ใหส่ิงมีชีวิตปรับตัวเขากับส่ิงแวดลอมได โดยตรง ดีกวา รนุ พอ แม 7. สมมติฐานท่ดี ีควรมลี กั ษณะอยางไร 4. การทส่ี ิง่ มีชวี ติ มคี วามหลากหลายทางชีวภาพมี 1. สามารถตรวจสอบไดดว ยการทดลอง ประโยชนตอส่งิ มชี ีวติ ในดานใด 2. เขาใจไดงาย ไมมีความชัดเจนมาก และมี 1. ลดการแกง แยงทอี่ ยอู าศยั เพียงขอเดียว 2. ชวยใหสิง่ มชี ีวติ มีอายยุ นื ขึน้ 3. เขาใจไดงาย ไมมีความชัดเจนมาก และมี 3. ชว ยใหส ิ่งมชี ีวิตมีขนาดใหญข ึน้ หลายๆ ขอเปรยี บเทยี บกัน 4. ชวยใหส ่ิงมีชีวิตมลี ักษณะเดนข้นึ 4. อธิบายปญหาไดชัดเจน และนําไปสูการ 5. ชว ยใหส ง่ิ มีชวี ิตมีความแขง็ แรงขน้ึ ตรวจสอบไดหลายวิธี โดยไมจําเปนตอง ตรวจสอบดวยการทดลอง 5. ไมจําเปนตองมีขอบเขตท่ีชัดเจน ซึ่งสามารถ ตั้งสมมติฐานไดอยางกวางๆ โดยไมตอง ครอบคลมุ ขอ มลู ตา งๆ โดย ครสู ดุ าภรณ สบื บุญเปย ม กลมุ สาระการเรยี นรูวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

แผนการจดั การเรียนรู รายวชิ าชีววิทยา 1 มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 4 56 8. ขอเท็จจรงิ ทีน่ ํามากําหนดปญหาในกระบวนการ 10. ขอใดตอไปน้ีผิดหลักชีวจริยธรรมในการใช ทางวิทยาศาสตรน ้นั ไดม าโดยอาศยั ทักษะใด สตั วท ดลอง 1. การสงั เกต 1. กอยฉีดฮอรโมนกระตุนการตกไขใหปลาที่ 2. การวเิ คราะห เลี้ยงไวเพือ่ ขาย 3. การลงขอ สรปุ 2. กาญปลูกภูมิคุมกันในหนูเพื่อสกัดแอนติบอดี 4. การต้งั สมมตฐิ าน ไปชว ยเหลือมนุษย 5. การแสดงความคดิ เห็น 3. เมยท ดลองเก่ยี วกบั สารปฏิชวี นะ โดยใชหนูใน 9. กลุมควบคุมในการทดลองวิทยาศาสตร จะเปน การทดลองในจาํ นวนที่นอยท่สี ดุ ประโยชนตอ ผทู ดลองในดานใด 4. เหมียวตัดเสนประสาทเพื่อระงับความรูสึก 1. ชวยในการตง้ั สมมตฐิ าน ของกบกอ นการผา กบเพ่ือศึกษาระบบตา งๆ 2. ชวยยืนยันผลการทดลอง 5. ใหมทดลองใชผลิตภัณฑลดรอยคลํ้ารอบ 3. ชว ยควบคมุ ตัวแปรตางๆ ดวงตาทคี่ ิดคน ขน้ึ เองกับกระตาย จนกระตาย 4. ปองกนั ความผดิ พลาดในการทดลอง ตาบอด 5. ชว ยอา งองิ ในการสรปุ ผลการทดลอง โดย ครสู ุดาภรณ สบื บญุ เปยม กลมุ สาระการเรียนรวู ิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

แผนการจดั การเรยี นรู รายวชิ าชวี วิทยา 1 มธั ยมศกึ ษาปที่ 4 57 เฉลย แบบทดสอบหลังเรียน หนวยการเรียนรูท ี่ 1 ธรรมชาตขิ องสง่ิ มชี วี ิต คําชี้แจง : ใหนกั เรียนเลือกคาํ ตอบที่ถูกตองที่สุดเพียงขอเดียว1 1. หากจาํ แนกส่งิ มีชีวิตโดยใชก ารสรา งอาหารเปน 5. ขอ ใดตอ ไปน้กี ลาวไมถกู ตองเกยี่ วกบั เกณฑ สงิ่ มชี ีวิตในขอ ใดตอไปนี้ตางจากพวก การตอบสนองตอส่งิ เรา 1. รา ยีสต 1. การหาอาหารถือเปนการตอบสนองอยา งหน่ึง 2. เห็ด จลุ นิ ทรยี  2. การตอบสนองเกดิ ขึน้ เพียงคร้ังละหนึง่ รปู แบบ 3. ไฮดรา ฟองน้าํ 3. การตอบสนองอาจเกดิ ขึ้นหลายรปู แบบใน 4. อะมบี า พารามเี ซียม เวลาเดยี วกนั 5. สาหรา ยสีแดง สาหรายสีเขียว 4. การตอบสนองเกิดข้ึนเพอื่ การปรบั ตวั ให 2. ลักษณะใดไมน า จะมสี ว นชวยใหส ิง่ มีชวี ิตสามารถ เหมาะสมตอ ผลู า ดํารงชีวติ และแพรพ นั ธุได 5. การตอบสนองเกดิ ขนึ้ เพื่อการปรับตัวให 1. ประสทิ ธิภาพในการสืบพนั ธุ เหมาะสมตอ สภาพแวดลอ ม 2. ความสามารถในการหาอาหาร 6. ขอ ใดตอ ไปน้กี ลาวไมถูกตองเกี่ยวกบั การรักษา 3. ความสามารถในการปอ งกันแหลง ที่อยู ดุลยภาพในรา งกายของส่ิงมีชีวติ 4. ความสามารถในการคงลกั ษณะของสปชีส 1. พชื รกั ษาดุลยภาพนาํ้ โดยคายน้าํ ทางปากใบ 5. ความสามารถในการปรบั ตวั ใหเขา กบั 2. พลานาเรียมเี ฟรมเซลลทาํ หนาทก่ี ําจดั ของเสีย สภาพแวดลอ ม 3. ปลาน้ําจืดปส สาวะขน เพื่อรกั ษาดลุ ยภาพนาํ้ 3. ขอใดตอ ไปน้ไี มใชป ระโยชนข องการสบื พันธุแบบ 4. พารามเี ซยี มใชค อนแทรก็ ไทลแวคิวโอล อาศยั เพศ ในการรกั ษาดุลยภาพนํา้ ภายในเซลล 1. ทาํ ใหเกดิ ววิ ัฒนาการ 5. ไฮดรากาํ จดั ของเสยี โดยท่ขี องเสยี สามารถ 2. ทําใหสิง่ มีชวี ติ มรการพฒั นาสายพันธุ แพรผ านเยอ่ื หุม เซลลออกสูส ิ่งแวดลอมได 3. ทําใหเ กิดความหลายหลายทางชวี ภาพ โดยตรง 4. ทําใหส ง่ิ มชี ีวติ ไมแ ปรผนั ทางพนั ธุกรรม 7. สมมตฐิ านที่ดีควรมีลักษณะอยางไร 5. ทําใหส ่งิ มีชีวิตปรบั ตวั เขากับสิ่งแวดลอ มได 1. สามารถตรวจสอบไดดว ยการทดลอง ดกี วารนุ พอแม 2. เขาใจไดง าย ไมม ีความชัดเจนมาก และมี 4. การท่ีส่งิ มีชีวิตมีความหลากหลายทางชวี ภาพมี เพยี งขอ เดียว ประโยชนต อสิ่งมชี วี ติ ในดา นใด 3. เขาใจไดงา ย ไมมคี วามชัดเจนมาก และมี 1. ลดการแกง แยงท่ีอยอู าศัย หลายๆ ขอ เปรยี บเทียบกัน 2. ชว ยใหสงิ่ มีชีวติ มีอายุยืนขึ้น 4. อธิบายปญหาไดช ดั เจน และนําไปสกู าร 3. ชวยใหสิ่งมีชวี ติ มีขนาดใหญขึน้ ตรวจสอบไดหลายวธิ ี โดยไมจ ําเปนตอง 4. ชวยใหส ิง่ มีชีวิตมลี ักษณะเดนขนึ้ ตรวจสอบดว ยการทดลอง 5. ชว ยใหส่งิ มีชวี ติ มคี วามแข็งแรงข้นึ 5. ไมจาํ เปน ตองมขี อบเขตทีช่ ดั เจน ซึง่ สามารถ ตั้งสมมติฐานไดอ ยา งกวางๆ โดยไมต อ ง ครอบคลุมขอ มูลตา งๆ โดย ครสู ุดาภรณ สบื บุญเปย ม กลมุ สาระการเรียนรวู ิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

แผนการจดั การเรียนรู รายวิชาชีววิทยา 1 มธั ยมศึกษาปท ่ี 4 58 8. ขอเท็จจริงทนี่ ํามากําหนดปญหาในกระบวนการ 10. ขอ ใดตอ ไปนผี้ ดิ หลักชวี จรยิ ธรรมในการใช ทางวิทยาศาสตรนน้ั ไดมาโดยอาศยั ทกั ษะใด สัตวทดลอง 1. การสงั เกต 1. กอยฉดี ฮอรโ มนกระตุนการตกไขใหปลาท่ี 2. การวเิ คราะห เลีย้ งไวเพื่อขาย 3. การลงขอ สรุป 2. กาญปลกู ภูมิคมุ กนั ในหนูเพอื่ สกดั แอนตบิ อดี 4. การตงั้ สมมติฐาน ไปชว ยเหลือมนุษย 5. การแสดงความคิดเหน็ 3. เมยทดลองเกยี่ วกับสารปฏิชีวนะ โดยใชห นใู น การทดลองในจาํ นวนทนี่ อยท่ีสุด 9. กลมุ ควบคมุ ในการทดลองวิทยาศาสตร จะเปน 4. เหมียวตัดเสน ประสาทเพอ่ื ระงบั ความรูสกึ ประโยชนตอ ผทู ดลองในดานใด ของกบกอ นการผา กบเพ่ือศึกษาระบบตา งๆ 1. ชว ยในการตั้งสมมติฐาน 5. ใหมท ดลองใชผ ลิตภัณฑล ดรอยคลาํ้ รอบ 2. ชว ยยนื ยนั ผลการทดลอง ดวงตาทค่ี ิดคนขน้ึ เองกบั กระตาย จนกระตาย 3. ชวยควบคุมตวั แปรตา งๆ ตาบอด 4. ปองกันความผิดพลาดในการทดลอง 5. ชว ยอา งองิ ในการสรุปผลการทดลอง โดย ครูสดุ าภรณ สบื บญุ เปย ม กลมุ สาระการเรียนรวู ทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี