New skills in 2100 century

21st century Skills Learning Skills Digital & Information Literacy Skills Life Skills

คำนำ หลายคนที่กำลังมองหางานใหม่ๆ(หรือแม้แต่คนที่ทำงานอยู่) คงได้เห็นคำว่า Critical Thinking หรือ การคิดเชิงวิพากษ์ ผ่านหูผ่านตาในประกาศรับสมัครงานอยู่บ่อยครั้ง พูดได้ว่านี่คือหนึ่งในทักษะยอดฮิต ไม่ว่าตำแหน่งไหนก็มองหาคนทำงานที่เป็นนักคิดเชิง วิ พ า ก ษ์ กั น ทั้ง นั้น แต่เอาเข้าจริงแล้วเราเข้าใจในทักษะนี้มากแค่ไหน?เพราะเมื่อเทียบกับทักษะอื่นๆ เช่น การ สื่อสาร การเจรจาต่อรอง การเป็นผู้นำ หรือดิจิทัล ต้องยอมรับว่าทักษะการคิดเชิง วิ พ า ก ษ์ มี นิ ย า ม ค ว า ม ห ม า ย ที่ ค่ อ น ข้ า ง จ ะ ค ลุ ม เ ค รื อ ก ว่ า พ อ ส ม ค ว ร ใ น ส า ย ต า ข อ ง ค น ทำ ง า น แล้วรู้หรือไม่ว่าสำหรับสภาเศรษฐกิจโลก (World Economic Forum: WEF) แล้ว Critical Thinking แม้จะมีนิยามความหมายคลุมเครือ และไม่หวือหวามาแรงเท่าทักษะ ด้านดิจิทัล แต่ทักษะนี้กลับถูกมองว่าเป็น 1 ใน 5 ทักษะแห่งอนาคตที่เป็นที่ต้องการสูงใน ปี 2025 จากรายงานที่ทาง WEF ปล่อยออกมาก่อนหน้านี้ วั น นี้ จ ะ พ า ทุ ก ท่ า น ไ ป สำ ร ว จ ห นึ่ ง ทั ก ษ ะ สำ คั ญ ข อ ง ก า ร ทำ ง า น ยุ ค ใ ห ม่ อ ย่ า ง Critical Thinking ผ่านการวิเคราะห์ของหลากแหล่งที่มาที่น่าเชื่อถือ เพื่อไขคำตอบว่า Critical Thinking เอาเข้าจริงมีหน้าตาแบบไหน? สร้างประโยชน์ให้องค์กรอย่างไร? พร้อม ก ะ เ ท า ะ เ ค ล็ ด ค ว า ม สำ คั ญ ว่ า ทำ อ ย่ า ง ไ ร ถึ ง จ ะ ส า ม า ร ถ ก้ า ว จ า ก ค น ทำ ง า น ธ ร ร ม ด า ไ ป สู่ ก า ร เ ป็ น นั ก คิ ด เ ชิ ง วิ พ า ก ษ์ ไ ด้

สารบัญ ทักษะในศตวรรษที่ 21 คืออะไร 1 ทักษะในศตวรรษที่ 21 มีอะไรบ้าง 1 2 Learning Skills 2 Digital & Information Literacy Skills 2 Life Skills 3 Critical Thinking คืออะไร? 3 องค์ประกอบของ Critical Thinking มีอะไรบ้าง? 4 การทำความเข้าใจ (Understanding) 4 การวิเคราะห์ (Analysis) 4 การอนุมาน (Inference) 5 ความสำคัญของ Critical thinking 5 ประโยชน์ของ Critical thinking 6 Critical Thinking มีขั้นตอนอย่างไร 6 ส รุ ป 7 แ ห ล่ ง อ้ า ง อิ ง

ทักษะในศตวรรษที่ 21 คืออะไร ทักษะในศตวรรษที่ 21 คือชุดของทักษะ ความรู้ และความสามารถที่ถือว่าจำเป็น สำหรับบุคคลที่จะเติบโต และประสบความสำเร็จในศตวรรษที่ 21 ทักษะเหล่านี้นอก เหนือจากวิชาวิชาการทั่วไปแล้ว มุ่งเน้นที่การเตรียมบุคคลให้พร้อมสำหรับโลกที่ เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและความท้าทายที่พวกเขาอาจเผชิญ ทักษะในศตวรรษที่ 21 มีอะไรบ้าง Learning Skills Digital & Information Literacy Skills Life Skills 1

Learning Skills การคิดเชิงวิพากษ์และการแก้ปัญหา การคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรม Critical thinking การทำงานเป็นทีม Creativity การสื่อสาร Collaboration Communication Digital & Information Literacy Skills Information literacy ความรู้ความเข้าใจในการใช้ข้อมูล Media การรู้เท่าทันสื่อ Technology ความรู้ด้านเทคโนโลยี Life Skills ความยืดหยุ่น ความเป็นผู้นำ Flexibility ความคิดริเริ่ม Leadership ความสามารถในการทำงานให้สำเร็จอย่างมีประสิทธิภาพ Initiative ความสามารถในการโต้ตอบและสื่อสารกับผู้อื่น Productive Social Skills 2

Leaning Skills Critical thinking Critical Thinking คืออะไร? Critical Thinking คือ การคิดอย่างมีวิจารณญาณ การคิดเชิงวิพากษ์เป็นเรื่องของ กระบวนการคิดที่เราใช้ในการตั้งคำถาม กล้าที่จะคิดแตกต่างจากเดิม กล้าที่จะสงสัย กล้าที่ จะท้าทายข้อมูลที่มีอยู่การคิดเชิงวิพากษ์ ทำให้เราสามารถตอบได้ว่าสิ่งที่เราปฏิบัติอยู่นั้นมี ที่มาจากอะไร อ้างอิงมาจากอะไรได้บ้าง ไม่ใช่เป็นการตัดสินใจโดยไม่มีข้อมูล หรือไม่สามารถ อธิบายได้ว่าเราตัดสินใจเพราะอะไร องค์ประกอบของ Critical Thinking มีอะไรบ้าง? 1. การทำความเข้าใจ (Understanding) 2. การวิเคราะห์ (Analysis) 3. การอนุมาน (Inference) 3

Leaning Skills Critical thinking การทำความเข้าใจ (Understanding) การทำความเข้าใจเป็นทักษะย่อยแรกที่มีความสำคัญ และเป็นจุดเริ่มต้นเพื่อให้ได้ มาซึ่งองค์ประกอบ และข้อมูลที่จำเป็นต่อการนำไปวิเคราะห์ในขั้นต่อไป และวิธีการ ใช้ในการทำความเข้าใจ ก็คือ ‘การตั้งคำถาม แน่นอนเพราะว่าการตั้งคำถามช่วย ขยายขอบเขตของสิ่งที่มนุษย์เคยคิดว่ารู้จัก และขุดค้นให้เกิดคำตอบที่นำมาซึ่ง การค้นพบในหลาย ๆ สิ่งที่มนุษย์เคยสงสัย การมี Critical Thinking คือการต้องรู้จักตั้งคำถามต่อสิ่งต่าง ๆ รอบตัว สงสัย ใคร่รู้ การตั้งคำถามเป็นพฤติกรรมที่ดีที่จะนำเราไปสู่การมี Critical Thinking เพราะมันทำให้เราเข้าใจสิ่งที่เรากำลังคิดจะตัดสินใจนั่นเอง การวิเคราะห์ (Analysis) เมื่อเรามีองค์ประกอบของสิ่งที่เราจะใช้พิจารณาตัดสินใจแล้ว สิ่งต่อมาคือการ หาความเชื่อมโยงขององค์ประกอบเหล่านั้นว่าองค์ประกอบเหล่านั้น ถ้าสิ่งหนึ่ง เพิ่มขึ้นอีกสิ่งหนึ่งจะเป็นอย่างไร หรือถ้าสิ่งหนึ่งขาดหายไปสิ่งไหนจะโดนผลกระ ทบบ้าง เราเรียกการเชื่อมโยงที่ว่านี้ว่า การให้เหตุผล แน่นอนว่าการให้เหตุผล เป็นศาสตร์หนึ่งใน ตรรกศาสตร์ ที่อธิบายหลักของการให้เหตุผล และพูดถึงการ อ้างว่าสมเหตุสมผลหรือไม่ การอนุมาน (Inference) การประเมินให้เกิดผลลัพธ์จากองค์ประกอบที่มีความหมาย หรือผลจากการ วิเคราะห์ เพื่อใช้ในการตัดสินใจ 4

Leaning Skills Critical thinking ความสำคัญของ Critical thinking เพื่อให้มีความสามารถรับมือกับเหตุการณ์ต่างๆที่ไม่แน่นอนได้ดีขึ้น ช่วยเปิดมุมมองใหม่ๆ ออกจาก Comfort Zone เดิม ทำให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ มีความสามารถไตร่ตรองแยกแยะข้อเท็จจริงได้ดีขึ้น ประโยชน์ของ Critical thinking มีความมั่นใจในการเผชิญต่อปัญหา สามารถตัดสินใจในสถานการณ์ ต่างๆได้อย่างเหมาะสม มีบุคลิกภาพดี ทำให้เป็นคนสุขุมรอบคอบละเอียด ช่วยพัฒนาวิธีคิดอย่างมีเหตุมีผล ส่ง ผลให้สติปัญญาเฉียบแหลม เป็นผู้ที่ปฏิบัติงานอยู่บนหลักของเหตุและผล 5

Leaning Skills Critical thinking Critical Thinking มีขั้นตอนอย่างไร ขั้นที่ 1 ระบุประเด็นเพื่อกำหนดประเด็นของปัญหา ขั้นที่ 2 รวบรวมข้อมูลและทำความเข้าใจ ขั้นที่ 3 วิเคราะห์ จัดระบบข้อมูล แยกแยะ ความแตกต่างของความคิดเห็น การแปลและ อธิบายปัญหา ขั้นที่ 4 ประเมินความสมเหตุสมผลของข้อมูล ขั้นที่ 5 สรุปข้อมูล และพิจารณาทางเลือกที่สมเหตุสมผล สรุป การคิดเชิงวิพากษ์หรือ Critical Thinking คือ ทักษะแห่งอนาคตที่มีความสำคัญมากขึ้น เรื่อยๆ และเป็นที่ต้องการของตลาดแรงงาน เนื่องจากเรากำลังอยู่ในยุคที่มีข้อมูล ข่าวสารมากเกินไป ทำให้ต้องพิจารณาให้ได้ว่าข้อมูลไหนน่าเชื่อถือ ไม่น่าเชื่อถือ เพราะถ้าเราตัดสินใจทำตามข้อมูลแล้วผิดพลาดขึ้นมา ย่อมส่งผลเสียกับองค์กรและ ตนเองอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ อย่างไรก็ตาม Critical Thinking เป็นสิ่งที่ไม่ได้ติดตัวมาแต่ กำเนิด แต่เป็นทักษะที่ทุกคนสามารถฝึกฝนให้มีขึ้นได้ ซึ่งโดยปกติธรรมชาติแล้ว มนุษย์มักจะตัดสินใจตามใจตัวเองเสมอครับ โดยมักยึดติดกับ ประสบการณ์เดิมๆหรือที่เคยเชื่อกันมาแต่เมื่อฝึกทักษะนี้ได้มากๆก็จะทำให้เป็นคนที่มี เหตุผล ไม่เชื่ออะไรง่ายๆ ซึ่งในโลกยุคใหม่จำเป็นที่จะต้องมีทักษะการคิดแบบ Critical Thinking ไว้มากๆครับ 6

Leaning Skills Critical thinking อ้างอิงมาจาก https://imagecolorpicker.com/th https://corporate.baseplayhouse.co/critical-thinking-skill/ https://www.palagrit.com/what-is-critical-thinking/ 7