Think-04-การคิดเชิงวิพากษ์

04 G E B I N 1 0 1 | ก ร ะ บ ว น ก า ร คิ ด แ ล ะ ก า ร แ ก้ ปั ญ ห า Process of Thinking and Problem Solving

การคดิ เชิงวิพากษ์

วิ ธี ก า ร คิ ด 3 การคดิ เชิงวิเคราะห์ | การคดิ เชิงสงั เคราะห์ | การคดิ เชิงสร้างสรรค์ | การคดิ เชงิ วพิ ากษ์ | การคดิ เชิงมโนทศั น์ | การคดิ เชิงระบบ | การคดิ เชิงกลยทุ ธ์ GEBIN101 | RMUTL.

ก า ร คิ ด เ ชิ ง การวิพากษ์ การวิจารณ์ และวิจารณาญาณ สามคํานีม6 ีความหมายแตกต่างกัน วิ พ า ก ษ์ คําว่า “วิจารณ” หมายถึง การให้คําตดั สินสDิงทDีกําลงั พิจารณา และคําว่าวิจารณาญาณ หมายถงึ ปัญญาทีDใคร่รู้และการใช้เหตผุ ลทีDถกู ต้อง วิจารณาญาณเกิดจากการใคร่ครวญใน เรDืองใดเรืDองหนDึง กระบวนการคิดเชิงวิพากษ์ เป็ นการทํางานของสมองซีกซ้ายเชิง เหตผุ ล การคิดเชิงวิพากษ์จะเกิดขDึนโดยอตั โนมตั ิ เมืIอเราเผชิญกบั สถานการณ์ เช่น เมืIอ จินตนาการทีวI าดไว้ ไม่สมหวงั เมือI ขอ้ มูลเขา้ มาปะทะและตอ้ งตดั สินใจทางเลือก

GEBIN101 | RMUTL. การคิดเชิงวิพากษ์ หมายถึง ความตงั- ใจ ที2จะพิจารณาตัดสินเร4ืองใดเรื4องหนึ4ง โดยการไมเ่ ห็นคลอ้ ยตามขอ้ เสนอ ทมี# า: ศ . ดร.เกรียงศักด1ิ เจริญวงศ์ศักด1ิ นักวชิ าการอาวุโส มหาวทิ ยาลัยฮาร์วาร์ด 5

หลกั การคิดเชิงวิพากษ์ 6 หลกั ท4ี 1 อยา่ เพิ4งเชื4อ…ใหส้ งสยั ไวก้ อ่ น หลกั ที4 2 เผื4อใจไว…้ อาจจะจรงิ หรอื อาจจะไมจ่ รงิ ก็ได้ หลกั ที4 3 เป็ นพยานฝ่ ายมาร….ตงัF คําถามซกั คา้ น GEBIN101 | RMUTL.

การคิดเชงิ วิพากษ์ 7 คือ กา้ วท2ีหนง2ึ ของนกั คิด ผมู้ วี ิจารณญาณ ไมเ่ ช4ือ ง่าย ๆ GEBIN101 | RMUTL.

เทคนคิ KWLH 8 (Know-What-Learned-How) เทคนิค KWLH เป็ นเทคนิคที.เหมาะสมอีกแบบหนึ.ง ที.จะช่วยใหน้ ักเรียนสามารถจัดการทบทวนความรเู้ ดิมของ ตนเองได้ และนาํ ความรเู้ ดมิ มาใช้ โดยมขี นLั ตอนการคิด ดงั นีL K (Know) การชว่ ยนกั เรียนตรวจสอบความรู้ หรือเร.ืองท.ีรู้ ที.เกย.ี วกบั หวั เรื.องท.ีกาํ หนด W (What to learn) การชว่ ยใหน้ กั เรียน พิจารณาตดั สินใจว่าตอ้ งการเรียนรอู้ ะไรจากเรื.องที.กาํ หนด L (What they learn as they read) การ ชว่ ยใหน้ กั เรียนระบสุ ิ.งที.ไดเ้ รียนรจู้ ากการอา่ นท.ีกาํ หนด H (How we can learn more) การชว่ ยให้ นกั เรียนเสาะหาขอ้ มลู เพิ.มเตมิ หรือแหลง่ เรียนรอู้ .ืนๆ เพ.ือใหไ้ ด้ ความรเู้ พ.ิมเตมิ มากขนึL GEBIN101 | RMUTL.

กิ จ ก ร ร ม ท(ี 4 ฝึ ก คิ ด เ ชิ ง วิ พ า ก ษ์ จ า ก ภ า พ ย น ต ร์ GEBIN101 | RMUTL. 9

กิ จ ก ร ร ม ท(ี 4 ฝึ ก คิ ด เ ชิ ง วิ พ า ก ษ์ จ า ก ภ า พ ย น ต ร์ ใหน้ กั ศึกษาดภู าพยนตร์ และวิพากษแ์ ยกเป็ นประเด็นสาํ คญั ท2ีไดจ้ ากภาพยนตร์ และเตมิ ขอ้ ความในแผนภมู วิ งกลมใหส้ มบรู ณ์ แยกความคิดเป็ นสามมุมมอง และพจิ ารณาส่วนเหมอื นส่วนคลา้ ยกัน ในแต่ละมุมมอง GEBIN101 | RMUTL. 10

Critical thinking exercise ถอดรหสั การคดิ วพิ ากษ์ 11 Re-define ระบแุ ละทบทวนปัญหา Critical thinking perspective คิดอยา่ งมวี ิจารณญาณ Analogies คิดอยา่ งมหี ลกั การและเหตผุ ล Divergently คิดอยา่ งหลากหลาย Holistic คิดเป็ นองคร์ วม Experiment ทดลองแกป้ ัญหาหลายแบบ GEBIN101 | RMUTL.

Q&A Any Questions? GEBIN101 | RMUTL. 12

Thank You 13 GEBIN101 | RMUTL.