Think-03-การคิดเชิงสร้างสรรค์

03 G E B I N 1 0 1 | ก ร ะ บ ว น ก า ร คิ ด แ ล ะ ก า ร แ ก้ ปั ญ ห า Process of Thinking and Problem Solving

ค ว า ม เ ดิ ม ต อ น ท-ี แ ล้ ว … จ า ก กิ จ ก ร ร ม ท)ี 2 ฝึ ก ทั ก ษ ะ ก า ร สั ง เ ค ร า ะ ห์ GEBIN101 | RMUTL. 2

กิ จ ก ร ร ม ท-ี 2 ฝึ ก ทั ก ษ ะ ก า ร สั ง เ ค ร า ะ ห์ 1. ให้นกั ศกึ ษาแบง่ กลมุ่ กลมุ่ ละ 10 คน ตามเลขท=ี 2. ให้แตล่ ะกลมุ่ เลอื กแผน่ ปา้ ยคํา กลมุ่ ละ 6 แผน่ ปา้ ย (เลือกเฉพาะตวั เลขเรียงลาํ ดบั ไว้แล้ว คอ่ ยเปิดแผน่ ปา้ ยวา่ ได้คําอะไรบ้าง) 3. ให้แตล่ ะคนเลา่ เร=ืองจากแผน่ ปา้ ยคําของกลมุ่ ตวั เอง โดยให้เรียงตามลาํ ดบั คําท=ีเปิดได้ โดย ให้อยใู่ นประเดน็ “เร=ืองราวท=ีเป็นประโยชน์ตอ่ สงั คม” 4. สามารถนําเสนอในรูปแบบ --เลา่ เรื=องโดยรูปภาพ--เลา่ นิทาน--เรียงความ-- อดั เป็นวีดีโอ-- แล้วอภิปราย กระบวนการสงั เคราะห์ร่วมกนั ในชนั] เรียน GEBIN101 | RMUTL. 3

เ ีร ย ง เ -ืร อ ง ร า ว จ า ก ก ลุ่ ม ํคา โควิด1 19 ส้ม2หยดุ เจโนบ3วน์ุ่น สะ4อาด เคอ5รฟ์ ิ ว แอฮ6ลอกลอ์ เ รี ย ง เ ร-ื อ ง ร า ว จ า ก ก ลุ่ ม คํา โด7รน เอจเอ8วรนส์ อาห9รอ่ ยย ล้า1งจ0าน กโร1หะ1นแส นํHาป1ล2ารา้ ชิมช1้อ3ปใช้ ชไข1า่มน4กุม ต้ปู 1ัน5สขุ กร1ละหด6นBํา การท1แา7พงทย์ ไม่ใช่แฟน ทาํ 1แ8ทน ไม่ได้ เสทมค1ยัโน9ใหโลมย่ ี ดิจ2ิต0อล ทวิต2เ1ตอร์ อสอ2ินน2คไล้าน์ นหํHา2นพ3ุ่มริก มิน2ิ ม4อล GEBIN101 | RMUTL. 4

ใ ห้ นั ก ศึ ก ษ า นํา เ ส น อ แ น ว ค ว า ม คิ ด . . ต า ม ภ า ร กิ จ แ ล้ ว วิ เ ค ร า ะ ห์ ร่ ว ม กั น แ ย ก เ ป็ น ป ร ะ เ ด็ น GEBIN101 | RMUTL. 5

GEBIN101 | RMUTL. ก า ร เ รี ย น รู้ ใ น ร ะ ดั บ ก า ร สั ง เ ค ร า ะ ห์ การเรียนรู้ในระดบั การสงั เคราะห์ หมายถงึ การ เรียนรู้ที?อยใู่ นระดบั ท?ีผ้เู รียนสามารถ 1. คดิ ประดษิ ฐ์ สง?ิ ใหมข่ นึ F มาได้ ซง?ึ อาจอยใู่ นรูป ของสงิ? ประดษิ ฐ์ ความคดิ หรือ ภาษา 2. ทํานายสถานการณ์ในอนาคตได้ 3. คดิ วธิ ีการแก้ปัญหาได้ (แตแ่ ตกตา่ งจากการ แก้ปัญหาในขนัF การนําไปใช้ ซง?ึ จะมีคําตอบถกู เพียง คําตอบเดียว แตว่ ิธีการแก้ปัญหาในขนัF นี Fอาจมี คําตอบได้หลายคําตอบ) 6

GEBIN101 | RMUTL. ก า ร เ รี ย น รู้ ใ น ร ะ ดั บ ก า ร สั ง เ ค ร า ะ ห์ พฤตกิ รรมที?สามารถบง่ ชีกF ารเรียนรู้ในระดบั นี Fมี ดงั นี F - เขียนบรรยาย อธิบาย เลา่ บอก เรียบเรียง - สร้าง จดั ประดษิ ฐ์ แตง่ ดดั แปลง ปรับ แก้ไข - ทําใหม่ ออกแบบ ปฏิบตั ิ - คดิ ริเร?ิม ตงัF สมมตฐิ าน ตงัF จดุ มงุ่ หลาย ทํานาย - แจกแจงรายละเอียด จดั หมวดหมู่ - สถานการณ์ วิธีแก้ปัญหา 7

การคิดสร้ างสรรค์ CREATIVE THINKING

วิ ธี ก า ร คิ ด 9 การคดิ เชิงวิเคราะห์ | การคดิ เชิงสงั เคราะห์ | การคดิ เชงิ สร้างสรรค์ | การคดิ เชิงวิพากษ์ | การคดิ เชิงมโนทศั น์ | การคดิ เชิงระบบ | การคดิ เชิงกลยทุ ธ์ GEBIN101 | RMUTL.

ก า ร คิ ด การคิดสร้างสรรค์ เป็นการใช้จินตนาการเพ?ือทําสิ?งใหม่ๆ เราทกุ คนเกิดมา ส ร้ า ง ส ร ร ค์ พร้ อมกับความคิดสร้ างสรรค์ ไม่ว่าใครก็คิดสร้ างสรรค์ได้ การคิดสร้ างสรรค์ เป็ นส?ิงท?ีมีอยู่ในตัวบุคคลมากบ้ าง น้ อยบ้ าง ขึนF อยู่กับบุคคลนันF ๆ ความสามารถในการคิดสร้ างสรรค์เป็นสิ?งท?ีสอนกันได้ เราสามารถทําให้คน คดิ สร้างสรรค์มากขนึ F ได้อยา่ งเป็นระบบ

GEBIN101 | RMUTL. ค ว า ม ห ม า ย ก า ร คิ ด ส ร้ า ง ส ร ร ค์ นักจิตวิทยาและนักการศึกษาได้ ให้ ความหมายเก;ี ยวกับความคิด สร้างสรรค์ไว้หลายทา่ นดงั นี A Guilford (1956 : 128) ได้ศกึ ษาเร;ืองความคดิ สร้างสรรค์ ซง;ึ กลา่ วไว้ วา่ ความคดิ สร้างสรรค์ประกอบด้วยลกั ษณะ ดงั ตอ่ ไปนี A H. ความคลอ่ งแคลว่ ในการคดิ คือ ความสามารถของบคุ คลในการหา คําตอบได้อยา่ งคลอ่ งแคลว่ รวดเร็ว และมีคําตอบในปริมาณที;มากในเวลาจํากดั O. ความคดิ ยืดหยนุ่ ในการคดิ คือ ความสามารถของบคุ คลในการคดิ หา คําตอบได้หลายประเภทและหลายทิศทาง Q. ความคดิ ริเร;ิม คือ ความสามารถของบคุ คลในการคดิ หาสงิ; แปลกใหม่ และเป็นคําตอบที;ไมซ่ ําA กบั ผ้อู ื;น T. ความคดิ ละเอียดลออ คือ ความสามารถในการกําหนดรายละเอียดของ ความคดิ เพื;อบง่ บอกถงึ วิธีสร้างและการนําไปใช้ 11

ค ว า ม ห ม า ย ก า ร คิ ด ส ร้ า ง ส ร ร ค์ หลกั ความคิดสร้างสรรค์ของกิลฟอร์ด มงุ่ ไปท;ีความสามารถของบคุ คลท;ีจะ คดิ ได้ รวดเร็วกว้างขวาง และมีความคดิ ริเร;ิม ถ้ามีสง่ เร้ามากระต้นุ ให้เกิดความคดิ นนัA ๆ สง;ิ เร้าที;จะมากระต้นุ ให้เกิดความคดิ มีอยู่ 4 ชนิด H. รูปภาพ O. สญั ลกั ษณ์ Q. ภาษา T. พฤตกิ รรม กิลฟอร์ด กลา่ วโดยสรุปวา่ ความคดิ สร้างสรรค์เป็นความสามารถด้านสมองท;ี จะคดิ ได้หลายแนวทางหรือคดิ ได้หลายคําตอบ เรียกวา่ การคดิ แบบอเนกนยั GEBIN101 | RMUTL. อ้างอิง: 12 Guilford, J.P. (1956). Structure of Intellect Psychological. New York : McGraw-Hill Book Co.

ค ว า ม ห ม า ย ก า ร คิ ด ส ร้ า ง ส ร ร ค์ Torrance (1962 : 16) กลา่ ววา่ ความคดิ สร้างสรรค์เป็นความสามารถ ของบคุ คลในการคิดสร้างสรรค์ผลิตผล หรือสิ;งแปลกๆ ใหม่ๆ ท;ีไม่รู้จกั มาก่อน ซง;ึ สง;ิ ตา่ งๆ เหลา่ นีอA าจจะเกิดจากการรวมความรู้ตา่ งๆ ที;ได้รับจากประสบการณ์แล้ว เชื;อมโยงกบั สถานการณ์ใหมๆ่ ส;ิงที;เกิดขนึ A แตไ่ มจ่ ําเป็นสิ;งสมบรู ณ์อยา่ งแท้จริง ซง;ึ อ า จ อ อ ก ม า ใ น รู ป ข อ ง ผ ล ผ ลิ ต ท า ง ศิ ล ป ะ ว ร ร ณ ค ดี วิ ท ย า ศ า ส ต ร์ Wallach and Kogan (1965 : 13-20) ให้ความหมายของความคิด สร้ างสรรค์ว่า หมายถึงความคิดโยงสัมพันธ์ (Association) คนท;ีมีความคิด สร้างสรรค์ คือ คนที;สามารถจะคดิ อะไรได้อยา่ งสมั พนั ธ์เป็นลกู โซ่ GEBIN101 | RMUTL. อ้างอิง: 13 Torrance, E.P. and R.E. Myers. (1962). Creative Learning and Teaching. New York : Good, Mead and Company. Wallach, Michael A. and kogan Nathan. (1965). Model of Thinking in Young Children.New York : Holt, Rinehartandwinston.

GEBIN101 | RMUTL. ค ว า ม ห ม า ย ก า ร คิ ด ส ร้ า ง ส ร ร ค์ สรุปได้วา่ ความคิดสร้างสรรค์ คือ ความสามารถทางสมองของบคุ คล ท?ีจะคิดได้หลายทิศหลายทาง หรือคิดได้หลายคําตอบ และความสามารถใน การมองเห็นความสัมพันธ์ของส;ิงต่างๆ โดยมีส;ิงเร้ าเป็นตัวกระตุ้นทําให้เกิด ความคิดใหม่ต่อเนื?องกนั ไป และความคิดสร้างสรรค์นีอA าจเป็นความคิดใหม่ ผสมผสานกบั ประสบการณ์ก็ได้ 14

ค ว า ม คิ ด เกิดจากการประสานความสามารถตามธรรมชาติของมนุษย์สอง ส ร้ า ง ส ร ร ค์ ส่วน คือ “ความสามารถในการคิด” และ “ความสามารถในการ สร้ างสรรค์” ซ=ึงอาจจะมีอยู่ในบุคคลเดียวกัน หรือบางคนอาจมี เพียงสว่ นใดสว่ นหนงึ= ก็เป็นได้ GEBIN101 | RMUTL. 15

ค ว า ม คิ ด เกิดจากการประสานความสามารถตามธรรมชาติของมนุษย์สอง ส ร้ า ง ส ร ร ค์ ส่วน คือ “ความสามารถในการคิด” และ “ความสามารถในการ สร้ างสรรค์” ซ=ึงอาจจะมีอยู่ในบุคคลเดียวกัน หรือบางคนอาจมี เพียงสว่ นใดสว่ นหนงึ= ก็เป็นได้ GEBIN101 | RMUTL. 16

ความสามารถในการคดิ 17 ความสามารถในการคดิ เป็นผลผลติ จาก กระบวนการทํางานของสมองของมนษุ ย์ท;ี คดิ อยตู่ ลอดเวลา ลกั ษณะการคดิ แบง่ เป็น 1. การคดิ แบบไม่มีจุดหมาย (undirected cognition) เป็นการคดิ แบบ อิสระ ปะตดิ ปะตอ่ กนั โดยปราศจากการจดั ระเบียบ เปลย;ี นไป ตามความสนใจหรือ เหตกุ ารณ์ที;ผา่ นเข้ามาขณะนนัA และไมม่ ี การตงัA วตั ถปุ ระสงค์ GEBIN101 | RMUTL.

GEBIN101 | RMUTL. ความสามารถในการคดิ 2. การคดิ แบบมีจุดมุ่งหมาย (directed cognition) เป็นการคดิ แบบมีทิศทาง มีการจดั ระบบ ระเบียบและวตั ถปุ ระสงค์เฉพาะ โดย อาศยั กระบวนการทํางานของสมอง อยา่ งเป็นขนัF ตอน ตงัF แตก่ ารรับรู้ การ ตีความ ความจํา สมมตฐิ าน จนกระทงั? ถงึ การสรุปผล 18

ความสามารถในการ 19 ส ร้ า ง ส ร ร ค์ คือ การสร้ างการกระทําให้เกิดขึนF เป็นได้ทังF กระบวนการ วิธีการ รวมไปถึงลักษณะทาง ผลติ ผล หรือชินF งาน “ผลงาน” ทีบ+ คุ คลสร้างขึ4น เป็นส+ิงทีท+ ําใหเ้ ราระบุ ได้ว่าบคุ คลนน4ั มีความสร้างสรรค์ จึงไม่ควรเนน้ เรื+องกระบวนการคิดคล่องเพียงอย่างเดียว แต่ ต้องให้นกั เรียนสามารถออกแบบ หรือประดิษฐ์ ผลงานไดด้ ว้ ย (David Perkins, )1979 GEBIN101 | RMUTL.

องค์ประกอบของความคดิ สร้างสรรค์

GEBIN101 | RMUTL. อ ง ค์ ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ค ว า ม คิ ด ส ร้ า ง ส ร ร ค์ 1. ความคดิ ริเร-ิม (originality) 2. ความคลอ่ งแคลว่ ในการคดิ (fluency) 3. ความยืดหยนุ่ ในการคดิ (flexibility) 4. ความคดิ ละเอียดลออ (elasboration) 21

ความคดิ สร้างสรรค์ เป็นความสามารถของผ้เู รียนในการคดิ หลายแงห่ ลายมมุ ที=เรียกวา่ ความคดิ อเนกนยั เกิดจากการเชื=อมโยงท=ีมีความสมั พนั ธ์กนั ทําให้เกิดความคดิ แปลกใหม่ สามารถนําไปแก้ไข ปัญหาได้ ประกอบด้วย 1. ความคดิ ริเร7ิม เป็นความสามารถในการคดิ ท=ีแปลกใหมไ่ ปจากความคดิ ธรรมดา ทําให้เกิด คําตอบหรือความคดิ ที=แปลกใหมข่ นึ ] 2. ความคดิ คล่องแคล่ว เป็นความสามารถในการคดิ หาคําตอบได้อยา่ งคลอ่ งแคลว่ วอ่ งไว มี คําตอบได้จํานวนมากในเวลาจํากดั 3. ความคดิ ยืดหยุ่น เป็นความสามารถในการคดิ หาคําตอบได้หลายประเภทหลายทิศทาง 4. ความคดิ ละเอียดลออ ความคดิ ในรายละเอียดเป็นขนั] ตอน สามารถอธิบายให้เหน็ ภาพชดั เจน หรือเป็นแผนงานท=ีสมบรู ณ์ GEBIN101 | RMUTL. 22

ฝึ ก ใ ห้ คิ ด เ ป็ น คิ ด ใ ห้ ส ร้ า ง ส ร ร ค์ กล้าคดิ กล้าเลน่ กบั จินตนาการไร้ขีดจํากดั รศ.ดร.อารี พนั ธ์มณี

คาํ ถ า ม ก า ร ส ร้ า ง ส ร ร ค์ ท3ี เ ป็ น รู ป ภ า พ 24 ลากเส้นผ่านจุด ให้ลากเส้นตรง 4 เส้น ให้ผา่ นจดุ ทงั] 9 จดุ ตามในภาพ โดยไม่ยกปากกา หรือให้ใช้ เส้นตรงให้น้อยที=สดุ GEBIN101 | RMUTL.

กิ จ ก ร ร ม คิ ด ค ล่ อ ง แ ค ล่ ว 25 มีเวลา 2 นาทใี นแต่ละคาํ ถาม ให้ นศ. บนั ทกึ คาํ ตอบลงกระดาษคาํ ตอบ คาํ ถาม 1. ให้ นศ. บอกช7ือ ดอกไม้ ท7รี ู้จกั มาให้มากท7สี ุด 2. ให้ นศ. บอกส7งิ ท7มี ีลักษณะเป็ นรูป วงกลม มาให้มากท7สี ุด 3. ให้ นศ. บอกส7งิ ท7มี ีลักษณะเป็ นรูป สามเหล/ียม มาให้มากท7สี ุด 4. ให้ นศ.บอกส7งิ ท7มี ี กลน/ิ หอม มาให้มากท7สี ุด 5. ให้ นศ.บอกส7งิ ท7มี ี ลักษณะน/ิม มาให้มากท7สี ุด GEBIN101 | RMUTL.

ป ริ ศ น า คาํ ท า ย เฉลย 1. อะไรเอย่ มีขาข้างเดียว ทอ่ งเท=ียวไปทว=ั แดดฝนไมก่ ลวั เป็นเพ=ือนกบั คน 1. ร่ม 2. ลกู โป่ง 2. อะไรเอย่ รูปร่างกลมๆ มีลมข้างใน เดก็ ๆ ชอบใจ ซือ] ไปถือเลน่ 3. ปลาหมกึ 3. อะไรเอย่ รูปร่างเหมือนจรวด มีหนวดรุงรัง วา่ ยนํา] เก่งจงั อยใู่ นทะเล 4. ก้งุ 4. อะไรเอย่ ขีอ] ยใู่ นหวั ตวั อยใู่ นนํา] 5. อะไรเอย่ หน้าสนั] ฟันขาว หางยาวเหมือนมงั กร หากินตามดอน อาบนํา] ทา่ หิน 5. ขวาน 6. ควาย/วา่ ว/ 6. อะไรเอย่ อยดู่ นิ กินหญ้า อยฟู่ า้ กินลม อยทู่ ะเลกินตม หอย 7. อะไรเอย่ ช=ืออยใู่ นครัว ตวั อยใู่ นป่า 7. กระตา่ ย 8. อะไรเอย่ สกุ ไมร่ ู้หอม งอมไมร่ ู้หลน่ สกุ คา่ ต้น คนกินไมไ่ ด้ 8. ดาว 9. อะไรเอย่ ไมใ่ ชข่ องราษฎร์ ไมใ่ ชข่ องหลวง แตโ่ ชตชิ ว่ งชชั วาลย์ 9. ดวงอาทิตย์ 10. อะไรเอย่ ไมม่ ีปาก ไมม่ ีฟัน กินข้าวทกุ วนั ได้มากกวา่ คน 10. หม้อข้าว GEBIN101 | RMUTL. 26

แ ต่ ง เ ร3ื อ ง จ า ก ป ร ะ โ ย ค แบ่งสมาชิกออกเป็ น 2 กลุ่ม แต่ละกลุ่มช่วยกันต่อประโยคท7กี าํ หนดให้จนจบ ประโยค ท7ีต่อจะต้องให้สัมผัสสระในคําสุดท้ายของประโยค กลุ่มไหนต่อได้ทุกครังW หรือต่อได้ ใจความดกี ว่าเป็ นผู้ชนะ ตวั อยา่ ง: สมศรีเป็นเด็ก เธอเป็นลูกเจ๊ก พอ่ เป็นช่างตีเหล็ก เธอรูปร่างเล็ก ชอบกินขนมเคก้ GEBIN101 | RMUTL. 27

แ ส ด ง ทั ศ น ะ ให้ นศ. แต่ละคนหรือแต่ละกลุ่ม ลองแสดงทศั นะความคดิ เหน็ จากคาํ ถาม ดงั นีW 1. ถ้าคนบนิ ได้ อะไรจะเกดิ ขนึW 2. ถ้าดอกไม้ทงั] โลกเป็นสเี หลอื ง อะไรจะเกดิ ขนึW 3. ถ้ารองเท้าทงั] หมดในโลกนีเ]ป็นเบอร์เดียวกนั อะไรจะเกดิ ขนึW 4. ถ้าสถานีโทรทศั น์ทกุ สถานีนดั หยดุ งาน และไมม่ ีรายการทีวีเป็นเวลา 1 ปี อะไรจะเกดิ ขนึW 5. ถ้าคนหายตวั ได้เมื=อต้องการ อะไรจะเกดิ ขนึW 6. ถ้านํา] ทว่ มโลก อะไรจะเกดิ ขนึW 7. ถ้าโลกนีม] ีแตห่ มอกควนั จนมองเหน็ กนั แคข่ าเทา่ นนั] อะไรจะเกดิ ขนึW 8. ถ้าฝนไมต่ ก อะไรจะเกดิ ขนึW GEBIN101 | RMUTL. 28

ก า ร จั ด กิ จ ก ร ร ม เ พ3ื อ พั ฒ น า ค ว า ม คิ ด ส ร้ า ง ส ร ร ค์ 29 สรุปจากเกมส์ได้อะไร ด้านสตปิ ัญญา ได้แก่ ความคดิ ความเข้าใจ ด้านจติ ใจ ได้แก่ ความรู้สกึ เจตคติ รวมถงึ การพฒั นาลกั ษณะความคดิ คลอ่ งตวั ความคดิ ยืดหยนุ่ ความคดิ ริเริ=ม ความคดิ ละเอียดลออ ความคดิ จินตนาการ ความอยากรู้อยากเหน็ ด้านการปฏบิ ตั ิ หรือการนําความรู้ ความเข้าใจ ไปปฏิบตั ิ GEBIN101 | RMUTL.



TCP-DP แ บ บ ท ด ส อ บ ค ว า ม คิ ด ส ร้ า ง ส ร ร ค์ TCT-DP (The Test for Creative Thinking Drawing Production) ซงึ# สร้างขนึ* โดย เจลเลน และเออร์บาน (Jellen and Urban. 1989: 78-86) ตามนิยามวา่ ความคดิ สร้างสรรค์หมายถงึ การคดิ อยา่ งมีสาระเชิงนวตั กรรม มีจินตนาการ และเป็นความคดิ อเนกนยั ซงึ# รวมถงึ ความคดิ คลอ่ งแคลว่ (fluency) ความคดิ ยืดหยนุ่ (flexibility) ความคดิ ริเริ#ม (originality) ความคดิ ละเอียดลออ (elaboration) ความกล้าเสย#ี ง (risk-taking) และอารมณ์ขนั (humor)

“ภาพท'ีวาดอยขู่ ้างหน้านกั ศกึ ษาขณะนีเ:ป็นภาพที'ยงั ไมส่ มบรู ณ์ ผ้วู าดเร'ิมลงมือวาดแตถ่ กู ขดั จงั หวะเสยี ก่อน ขอให้นกั ศกึ ษาวาดตอ่ ให้สมบรู ณ์ จะวาดเป็นภาพอะไรก็ได้ตามท'ีนกั ศกึ ษาต้องการ ตาม จินตนาการ ไมม่ ีการวาดภาพใดๆ ท'ีถือวา่ ผิด ภาพทกุ ภาพเป็นสงิ' ที' ถกู ต้องทงั: สนิ : เม'ือวาดภาพเสร็จแล้วขอให้นํามาสง่ อาจารย์”

GEBIN101 | RMUTL. 33

กระบวนการความคดิ สร้างสรรค์

แนวคดิ ด้านกระบวนการคดิ 1. ทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ หมายถงึ ความสามารถในการปฏิบตั ิ และ กระบวนการคิดอยา่ งมีระบบในการค้นหาความรู้ โดยมีทกั ษะ พืนA ฐาน 13 กระบวนการ 2. กระบวนการคิดสร้างสรรค์ โดยศกึ ษากระบวนการคดิ สร้างสรรค์ ดงั นี A 2.1 กระบวนการคิดแก้ปัญหาอยา่ งสร้างสรรค์ของทอแรนซ์ มี 5 ขนัA คือ ขนัA ที; 1 การพบความจริง ขนัA ท;ี 2 การค้นพบปัญหา ขนัA ท;ี 3 การตงัA สมมตฐิ าน ขนัA ท;ี 4 การค้นพบคําตอบ ขนัA ที; 5 การยอมรับผลจากการค้นพบ 2.2 กระบวนการคดิ ของออสบอร์น มี 7 ขนัA ดงั นี A ขนัA ที; 1 การค้นพบปัญหา ขนัA ท;ี 2 การเตรียมและการรวบรวมข้อมลู ขนัA ที; 3 การวิเคราะห์ ขนัA ท;ี 4 การคดั เลือกข้อมลู ขนัA ที; 5 การประมวลความคดิ GEBIN101 | RMUTL. ขนัA ท;ี 6 การสงั เคราะห์ 35 ขนัA ท;ี 7 การประเมินผล

ตารางเปรียบเทียบกระบวนการความคดิ สร้างสรรค์ Wallas และ Torrance และ Davis Osborn Jungs Hutchison 1. การเตรียมตวั 1. การค้นหาความจริง 1. การค้นพบปัญหา 1. การรวบรวมข้อมลู 2. การครุ่นคดิ 2. การค้นพบปัญหา 2. การเตรียมและรวบรวม 2. วเิ คราะห์ข้อมลู ข้อมลู 3. การเกิดประกาย 3. การตงัF สมมตฐิ าน 3. การวเิ คราะห์ 3. การปลอ่ ยวาง แนวคิด 4. การพิสจู น์ 4. การค้นพบคําตอบ 4. การคดั เลอื กข้อมลู 4. คดิ คําตอบได้ 5. การยอมรับผลจากการ 5. การประมวลความคดิ 5. วพิ ากษ์วจิ ารณ์และ ค้นพบ ประเมิน 6. การสงั เคราะห์ GEBIN101 | RMUTL. 7. การประเมินผล 36

GEBIN101 | RMUTL. ก ร ะ บ ว น ก า ร แ ก้ ปั ญ ห า : ค ว า ม คิ ด ส ร้ า ง ส ร ร ค์ ทุ ติ ย ภู มิ ถ้าการที;อาร์คมิ ีดิส (Archimedes) คิดหาปริมาตรวตั ถโุ ดยการแทนท;ีในนําA สําเร็จ แล้ววิ;งออกมาตามถนนพร้อมตะโกนก้องวา่ “ยรู ิก้า” (Eureka) นนัA ใช้กระบวนการ แก้ปัญหาท;ีเรียกวา่ ความคิดสร้างสรรค์ปฐมภมู ิ (Primary Creativity) อนั เป็น กระบวนการคิดที;ผ้คู ิดใช้ความคิดสร้างสรรค์โดยไม่รู้ตวั แล้ว ความคิดสร้างสรรค์ ทตุ ยิ ภมู ิ (Secondary Creativity) ก็คือ การนําขนัA ตอนการคดิ นนัA มาใช้อยา่ งรู้ตวั โดยอาจดําเนินไปเป็นขนัA ตอนของกระบวนการคดิ สร้างสรรค์ ดงั ตอ่ ไปนี A 1. การนําเข้าส้ปู ัญหา (Orientation) 2. การเตรียมข้อมลู ตา่ งๆ ท;ีเกี;ยวข้อง (Preparation) 3. การคิดแก้ปัญหาแบบอเนกมยั (Ideation) 4. การประเมินคา่ คําตอบที;ดีท;ีสดุ (Evaluation) 5. การนําไปปฏิบตั ิ (Implementation) 37

กิ จ ก ร ร ม ท0ี 3 ก ร ะ บ ว น ก า ร แ ก้ ปั ญ ห า ด้ ว ย ค ว า ม คิ ด ส ร้ า ง ส ร ร ค์ GEBIN101 | RMUTL. 38

ก ร ะ บ ว น ก า ร แ ก้ ปั ญ ห า ด้ ว ย ค ว า ม คิ ด ส ร้ า ง ส ร ร ค์ ทุ ติ ย ภู มิ 1. แบง่ กลมุ่ นกั ศกึ ษากลมุ่ ละ 5-8 คน ให้วิเคราะห์ประเดน็ ปัญหาท=ีกําหนด และแลกเปลย=ี น ความคดิ เหน็ กนั เก็บรวบรวมข้อมลู หาปัญหา 2. ให้นกั ศกึ ษาคดิ ออกแบบหาแนวทางแก้ไขตามกระบวนการคดิ แบบสร้างสรรค์ลงใน แบบฟอร์มกิจกรรม ระบายสใี ห้สวยงาม และให้นกั ศกึ ษานําเสนอหน้าชนั] เรียน GEBIN101 | RMUTL. 39

ขนั] ตอนการพฒั นาความคดิ สร้างสรรค์ตามแนวคดิ ของ ออสบอร์น ขนัF ที? 1 การค้นพบปัญหาและระบปุ ัญหา ขนัF ที? 2 การเตรียมและรวบรวมข้อมลู ขนัF ที? 3 การวเิ คราะห์ ขนัF ท?ี 4 การคดั เลอื กข้อมลู ขนัF ท?ี 5 การประมวลความคดิ ขนัF ที? 6 การสงั เคราะห์รวบรวมข้อมลู ขนัF ที? 7 การประเมินผล 40 GEBIN101 | RMUTL.

GEBIN101 | RMUTL. 41

Q&A Any Questions? GEBIN101 | RMUTL. 42

Thank You 43 GEBIN101 | RMUTL.