ประเพณีสืบชะตาหลวง

อุโบสถสองสงฆปรากฏงานลวดลายปูนปนท่ีรับอิทธิพลทางความเช่ือเร่ืองคติ จักรวาลท่ีมีความเช่ือมโยงและรูปแบบที่มีความนาสนใจปรากฏท้ังตัวอุโบสถ ท้ังลวดลาย ประดับปานลมเปนลายหางวัลยหรือหางเครือวัลยเรื่องราวของปาหิมพานตถายทอดผาน ลวดลายประดบั ตกแตงวิหาร เชน หนาบัน เสา แผงแล เปนตน หางวัลยมีลักษณะคลายเลข หนึง่ ไทยแตในความจรงิ เปนการถอดรปู มาจากผักกูด ซ่งึ เปน พืชทอี่ ยใู นธรรมชาติท่ชี างโบราณ นํามาเปนแรงบันดาลใจและสรางสรรคใหเกิดเปนลวดลายตางๆ รูปแบบของคํ้ายันหรือคัน ทวยมักจะเปนพญานาค หรือพญาลวง และบนั ไดทางขน้ึ จะมีมกรคายนาค โดยมีความเชื่อวา มกร(มะ-กะ-ระ) หมายถึงความลุมหลง เม่ือสิ่งใดไดหลุดมาจากปากของมกรแลวจะถือวาได หลุดพนแลว ดังน้ันพญานาคจึงเปนผูหลุดพันแลวจากหวงเวลาหรือวัฏสงสารนั้นเอง ใน ลวดลายปูนปนและลายสลักสวนใหญจะมีรูปแบบอิทธิพลจีน เนื่องจากในเวลาน้ันชางจีนมี อิทธพิ ลตอ งานสถาปตยกรรมและงานชางศิลปล านนาเปนอยางมาก45 ซมุ โขงพระเจาภายในอโุ บสถสองสงฆ วัดพระสิงหว รมหาวหิ าร (ทีม่ า: https://www.bloggang.com/mainblog.php?id=moonfleet&month=29-10- 2009&group=113&gblog=103) 5 ชนัญชดิ า ยุกติรัตน. (2558). คติไตรภูมจิ กั รวาลในพุทธสถาปตยกรรมลานนา. เขาถงึ เม่ือ 29 มกราคม 2561 เขาถึงจาก http://webcache.googleusercontent.com/ ๔๙

ช้นั ฐานลา งของซมุ โขง อโุ บสถสองสงฆ วัดพระสงิ หว รมหาวหิ าร ที่ประดบั ลวดลายเครอื เถาและสัตวห มิ พานต (ที่มา: ฉตั รชยั เจรญิ ทรพั ย) ลวดลายปนู ปน สตั วหมิ พานตท ี่ประดบั ชนั้ ฐานลาง (ท่ีมา: ฉัตรชยั เจรญิ ทรพั ย) ๕๐

ซุมโขงปราสาทท่ีภายในอุโบสถสองสงฆ จะถือเอากูพระเจาหรือพระคันธกุฎี (ซุม โขงพระเจา)เปนศูนยกลาง ถือเปนอาคารท่ีประทับสวนพระองคของพระพุทธเจา และถือวา เปนการจําลองเขาพระสุเมรุออกมาเปนรูปทรงสามมิติ เพ่ือใหเห็นแนวคิดของจักรวาลคติ สมบูรณชัดเจน อีกทั้งยังเปนสัญลักษณของการผานพนไปสูมิติท่ีสูงข้ึนไปสูสวรรค โดยมี ความหมายแฝงจินตนาการวาซุมโขงคือเขาพระสุเมรุ ดังน้ันลวดลายปูนปนท่ีประดับซุมโขง มักจะเปนลวดลายดอกไม เครือเถา พันธุพฤกษา สัตวปาหิมพานต และเมฆเปนลําดับข้ึนไป เปนสวนมาก การจําลองปาหิมพานตท่ีอยูเชิงเขาพระสุเมรุตามคติความเช่ือทางจักรวาล รูปแบบและสัญลักษณตางๆ ในซุมโขงที่ประดับอยูการออกแบบเชนน้ีใหความหมายวา เม่ือ ผูใดละกิเลสแลวดําเนินสปู า หมิ พานต กย็ อ มไดพ บกับพระพุทธเจา ซมุ โขง หรือโขงพระเจา บางครั้งเราอาจจะสับสนทั้งในความหมาย รูปแบบ รวมไป ถึงตําแหนงท่ีต้ัง และหนาที่การใชงานของส่ิงกอสรางลักษณะน้ี คําวา “ซุมโขง” และ “โขง พระเจา ” ประเภทของงานศลิ ปกรรมทั้ง 2 ชน้ิ ดังกลาวมีการใชงานทแ่ี ตกตา งกนั งานศิลปกรรมซมุ ประตโู ขง เปนลกั ษณะของซมุ ยอดปราสาท สันนษิ ฐานวา “โขง” หมายถึง “โคง” ซ่ึงจะเห็นไดจากวงโคงกรอบซุม ประตูรูปคร่ึงวงกลม เชื่อวาซุมประตูโขงมี พัฒนาการมาจากทวารโตรณะ (Drava Torana)56 ของศิลปะอินเดียเปนเคร่ืองหมายบอก ทางเขา พทุ ธสถานโดยรอบฐานสรา งเปนรัว้ หินสลกั ซึ่งไดถายทอดมาถึงพ้ืนที่แถบน้ีและมีการ พัฒนารูปแบบข้ึนมาจนมีลักษณะ เปนศิลปะเฉพาะตน ซุมประตูโขง ถือเปนงานศิลปกรรม ดานสถาปตยกรรมท่ีสําคัญอยางหน่ึง ในองคประกอบภาพรวมในเขตพุทธาวาส ถือเปน สงิ่ กอ สรา งที่พทุ ธศาสนกิ ชนทุกคนตอ งกาวผา นเมื่อลวงถึงเขตพุทธาวาส ซึ่งในอดีตน้ันมีความ นยิ มสรา งซุม โขงเพ่ือเปน ประตกู ้ันขอบเขตพนื้ ทีศ่ กั ดิส์ ทิ ธิ์ สว นงานศลิ ปกรรมโขงพระเจา หมายถงึ ซุมปราสาททส่ี รางขึ้นครอบพระประธาน ในวิหาร โดยผูสราง มีจุดมุงหมายเพื่อสรางถวายเปนพุทธบูชา ตามคติธรรมความเช่ือท่ีวา พุทธสถานเปรียบเสมือนดินแดนศักด์ิสิทธิ์ ซ่ึงมีชื่อเรียกหลายอยาง เชน โขงพระเจา, โขง ปราสาท, ปราสาทพระเจา, กูพระเจา, หรือบางท่ีอาจจะเรียก คูหาปราสาท ซึ่งท้ังหมดลวน หมายถงึ ทป่ี ระดษิ ฐานของพระพุทธเจาเปน ตน โขงพระเจา หรือมณฑปทต่ี ้งั อยภู ายในวหิ าร มี รูปทรงคลายกับซุมประตูโขง แตมีหนาท่ีการใชงานในการประดิษฐานพระพุทธรูป สวนชั้น 6 ศภุ ศรตุ . (2556). เจติยสถาน “ธรรมศาลา” ปริศนาทวารวดี สถปู เจดียจ ากโลกโบราณ. เขา ถึงเมอื่ 7 มกราคม 2561. เขาถงึ ไดจาก http://oknation.nationtv.tv/blog/voranai/2013/06/13/ ๕๑

ของหลังคาจึงถูกออกแบบใหซอนช้ันกันข้ึนเปนปราสาท ภายในกูเปนหองแคบๆ สําหรับ ประดิษฐานพระพุทธรูปประธานเปนการ67 ลวดลายปูนปนที่ประดับซุมโขงพระเจา หรือจะเปนลวดลายท่ีประดับ สถาปต ยกรรมทางพทุ ธศาสนาสวนมาก จะไดรับอิทธิพลทางความเช่ือเรื่องคติจักรวาลทั้งสิ้น ชางในสมัยโบราณจะตองมีความศรัทธาทางพุทธศาสนาอยางแรงกลา จนนําไปสูการตีความ และการสรางสรรคที่มีรูปแบบทางความงามของลวดลายท่ีสามารถแสดงออกผานความคิด ความเชอ่ื ทางคตจิ กั รวาลทม่ี ตี อพทุ ธศาสนาใหสอดคลองกนั แรงบนั ดาลใจดังกลาวหลอมรวม ฝมอื ของชา งศิลปกรรมและความคดิ จินตนาการจนถายทอดออกมาเปนงานศิลปกรรมปูนปน อนั วิจิตรสวยงาม ทําใหสถาปต ยกรรมมีความสมบูรณใหเห็นและจับตอ งไดอ ีกดว ย 7 ฐาปกรณ เครอื ระยาและฐติ กิ านต แกว วเิ ศษ. (2556). โขง ระหวา งพุทธศตวรรษท่ี 21 – 25 รปู แบบ เทคนิคและแนวคดิ ของกลมุ สกุลชา งลาปาง. เขาถงึ เมือ่ 6 มกราคม 2561. เขาถงึ จาก lit.ac.th/files/research/article/ART570024-01.pdf ๕๒

ลกั ฯณกานฯ ุง่ £้งฯ ขงฯ แม่ยฯิ ที�ากใฯ฿ นงาจฯ ิ�กมั ฯ์วงฯ ตา้ ลักษณะการแตงกายของสตรี ท่ีปรากฏในงานจติ รกรรมเวยี งตา เร่อื ง: ศวิ กร ศรคี ําภา01 ท่ปี รกึ ษา: วิทยา พลวฑิ ูรย12 งานจติ รกรรมเวยี งตา 1 นกั ศึกษาช้นั ปท ี่ 3 หลักสูตรทัศนศิลป คณะศิลปกรรมและสถาปตยกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ราชมงคลลา นนา 2 อาจารยประจําสาขาทัศนศิลป คณะศิลปกรรมและสถาปตยกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ราชมงคลลา นนา ๕๓

ภาพจิตรกรรมเวียงตาเขียนดวยสีฝุนบนแผงไมกระดานหลายแผนตอกันในกรอบ ขนาดใหญ จัดวางเปนผืนเปนตอน จิตรกรพยายามจัดภาพคนและส่ิงสําคัญอยูบนสวนของ แผน ไม และกลบเกลื่อนรอยตอ ของแผน กระดานดว ยภาพแนวต้งั เชน ภาพตนไม ภาพเสา สี ที่ใชคือ ฟา น้ําเงิน แดงชาด นํ้าตาลออน และดําเขียว ปดทองในสวนท่ีตองการใหเกิดสี เหลอื งและสวนทสี่ าํ คัญของภาพ ใชสชี มพู หรอื สีขาวโพลนผิวพรรณของรูปคน เน้ือสีบางเปน สวนใหญ เน้ือเร่ืองแบงเปน 3 กลุมใหญคือ ชาดกเรื่องเจากํ่ากาดํา ชาดกเรื่องแสงเมืองหลง ถ้าํ และภาพเขียนคนขนาดใหญ23 ภาพสาํ เนา จติ รกรรมวดั เวียงตาเร่ืองกํ่ากาดํา หรือ พิมพาขะนนุ งว้ิ จดั แสดงทพ่ี พิ ธิ ภณั ฑท องถิน่ “โกมลผา โบราณ” อําเภอลอง จังหวดั แพร สตรใี นงานจิตรกรรมฝาผนังวัดตามอน เปนภาพวาดแบบลานนา มีเอกลักษณและ ความโดดเดน ทีเ่ ห็นไดช ัดจากลักษณะการแตงกาย โดยเฉพาะ ลักษณะการแตงกายของสตรี ในงานจิตรกรรมไดเขียนจากตนแบบวิถีชีวิตของคนเวียงตาในยุคน้ัน โดยสามารถเห็นไดชัด 3 วิถี พานิชพนั ธ. (2539). จติ รกรรมเวยี งตา . เขาถึงเมอ่ื 29 พฤศจกิ ายน 2560. เขา ถงึ ไดจาก http://www.era.su.ac.th/Mural/wiangta/index.html ๕๔

จากผา ซิ่นที่ปรากฏในงานจิตรกรรม คือ ซ่ินตีนจก และซิ่นธรรมดาท่ัวไปท่ีเปนของเมืองลอง ซึ่งสามารถบงบอกถงึ การแบง ชนชน้ั ฐานะระหวางเจานายกับสามัญชนได และงานจิตรกรรม เวียงตา ยังมีความคลายคลึงกับงานจิตรกรรมฝาผนังที่วัดภูมินทรและวัดหนองบัว จังหวัด นา นอีกดว ย สนั นิษฐานวา เปน ฝม ือของสกุลชางสายเดียวกนั การแตง กายของคนพ้นื เมืองลานนาในอดีตทีผ่ า นมาสนั นิษฐานกันวา จะนิยมทอผา ฝายและผาไหมข้ึนเพื่อใชเปนเคร่ืองนุมหมสําหรับถวายพระภิกษุสงฆหรือใหเปนทานแกผู ยากจน ตลอดจนเปนสนิ คาสาํ หรับสง ไปคาขายยังอาณาจักรอ่ืน ๆ ผาที่เช่ือกันวาทอข้ึนใชใน สมัยนั้นไดแก ผาสีจันทนขาว, ผาสีจันทนแดง, ผาสีดอกจําปา, ผาธรรมดาและผากัมพล เปน ตน ชาวลา นนามคี วามนิยมการสักลายตามตัว ในชวงสมัยรัตนโกสินทรนั้นชาวลานนา มักจะไมส วมเส้ือ นอกจากในการแตงตัวเต็มยศ โดยท่ัวไปผูชายจะสักยันตตามตัวนุงผาตอย ซึ่งเปนผานุง ขนาดตา ง ๆ กนั โดยจะมว นชายผา เปน เกรียวสอดระหวางขาซ่ึงเปนการนุงแบบ เดียวกับการถกเขมรและโจงกระเบน นิยมใชผาคลองไหลและโพกหัว สวนผูหญิงจะนุงซิ่น ลายขวางเกือบครอมเทา ทอนบนมีผาผืนหน่ึงไวคลองคอ พันหนาอก หรือ พาดบา เกลาผม มวยกลางศรี ษะปก ปนไวที่ผม หญิงชาวลา นนาจะนยิ มหมผา เฉยี งแบบสไบเรยี กวา “หมผาสะ หวายแหลง” นุงผาซ่นิ สวนผูชายจะนุงผาตอยขนาดยาวแบบโจงกระเบน สวมเส้ือคอจีนติด กระดมุ ถา เปน เจา นายจะสวมเส้ือไหมคลา ยเสือ้ ครุยทับอกี ชั้นหน่ึง มีผาพันเอว 2 ผืน คือ รัด ทับผา ตอยและเส้ือ34 ลกั ษณะการแตงกายของสตรที ีป่ รากฏในงานจิตรกรรมเวียงตาสามารถแบงออกได 3 ประเภท คือ ลกั ษณะการแตง กายแบบชาวบานหรอื สามัญชนคนธรรมดา ลกั ษณะการแตง กายแบบเจา นาย และยังมลี ักษณะการแตง กายของสตรีแบบสยามปรากฏอยดู ว ย 4 จกั รพงษ คําบญุ เรือง. (2559). เอกลักษณการแตงกายของคนเมืองลานนา. เขาถึงเมื่อ 19 กุมพาพันธ 2561. เขา ถึงไดจ าก http://www.chiangmainews.co.th/page/archives/452117 ๕๕

ลักษณะการแตง กายของสตรแี บบชาวบา นหรอื สามัญชนคนธรรมดาท่วั ไป ภาพสตรีหาบกระบุงทั้งสองภาพนี้มีความคลายคลึงกันระหวางภาพจากงาน จติ รกรรมและภาพจริงในอดีตท่ีมีการบันทึกไว มีการแตงกายท่ีคลายกันแสดงถึงวิถีชีวิตของ คนลานนาในยุคนั้น ๕๖

ลกั ษณะการแตงกายของสตรแี บบเจา นาย หรือผมู ีฐานันดรศักด์ิ ภาพจากหนงั สือจติ รกรรมเวียงตา หนา 36 ภาพจาก http://www.qsds.go.th/monmai/cloth_history.php?cloth_id=1 ท้ังสองภาพนีม้ ลี กั ษณะการแตง การท่ีคลายคลึงกนั เปรียบเทียบระหวา งภาพวาดใน งานจิตรกรรมกับภาพท่ีมีการบันทึกจากหลักฐานภาพถายเจานายฝายหญิงของเมืองแพรใน สมัยกอ น มีการนงุ ซ่นิ ทมี่ ีลักษณะที่คลายกัน คอื ซ่นิ ตีนจก ๕๗

ลกั ษณะการแตง กายของสตรแี บบสยาม การแบงชนชนั้ ของสตรรี ะหวางเจานายกับสามมญั ชนในงานจติ รกรรมฝาผนังวัดตา มอ นหรอื จิตรกรรมเวยี งตาสามารถมาดูไดจากลักษณะของการแตงกาย ผูท่ีเปนเจานายจะมี การแตงกายที่แตกตางจากสามัญชน โดยสามารถเห็นไดชัดจากการนุงซิ่นและการใส เครอ่ื งประดบั ท่มี ลี ักษณะแตกตา งกัน ผูทเ่ี ปนสามัญชนธรรมดาจะนุง ซ่ินธรรมดาไมมีลวดลาย มากนกั และไมไ ดมกี ารใสเ ครื่องประดับใดๆ แตผทู ่เี ปน เจานายสามารถสังเกตไดจ ากทองคาํ ท่ี ปดบนผาซิ่น เรียกวาซิ่นตีนจก ในสมัยอดีตผูท่ีเปนเจานายเทาน้ันที่สามารถใสซ่ินตีนจกได และมกี ารใสเคร่อื งประดับทีเ่ ปน ทองคํา เชน แหวน กาํ ไล ตางหู ปน ปกผม เปน ตน ๕๘

ภาพเจา นายและกลมุ คนรับใช ผทู เ่ี ปนเจา นายสามารถดจู ากการใสเ ครอื่ งประดบั ทเ่ี ปน ทองคาํ ภาพจากหนงั สือจติ รกรรมเวยี งตา หนา 27 ภาพสามัญชนหรอื คนรบั ใช สังเกตไดจากการนงุ ซ่ินท่เี ปน ซน่ิ ธรรมดา ไมม กี ารปดทองบนผาซิ่น และไมม กี ารใส เครอื่ งประดับใดๆ แตซน่ิ ทเ่ี จา นายสวมใสนนั้ มกี ารปดดว ยทองคาํ ๕๙

ซิน่ ตีนจกเมอื งลอง ลักษณะของซ่ินมีความคลายคลึงกัน โดยซ่ินมีดวยกันทั้งหมดอยู 3 สวน คือ สวน หัวซิ่น ตัวซ่ิน และตีนซิ่น ดังน้ันภาพงานจิตรกรรมเวียงตานั้นแสดงการแตงกายของสตรี ลา นนาไดอ ยา งถกู ตองตามวฒั นธรรมลา นนา ดังนั้นจึงสรุปไดวา ลักษณะการแตงกายของสตรีในงานจิตรกรรมเวียงตา มี ลกั ษณะการแตงกายแบบพ้ืนเมืองแบบลานนา มีการนุงซ่ินเปนหลัก สามัญชนธรรมดา และ ชาวบานท่วั ไปจะนงุ ซนิ่ ธรรมดาเรียกวา ซ่ินตา มีการหมดวยสไบสําหรับทอนบนของรางกาย และไมมีการใสเครื่องประดับใดๆ ซ่ึงแตกตางกับเจานาย คือ มีการนุงซิ่นท่ีประดับไปดวย ทองคําท่ีดูสวยงาม เรียกวาซ่ินตีนจก ซึ่งซิ่นประเภทนี้เจานายหรือบุคคลช้ันสูงเทาน้ันท่ี สามารถสวมใสได จากการศึกษาทําใหแยกประเภทระหวางเครื่องแตงกายแบบสามัญชนกับ แบบเจา นายในงานจิตรกรรมฝาผนังวดั ตามอนหรือจิตรกรรมเวียงตา ได และลักษณะดังกลาว เปนการแสดงถึงวิถีชีวิตความเปนอยูของสตรีในยุคนั้นเปนการสะทอนเร่ืองราวในอดีตไดดี และควรคาแกการรักษาไวต อ ไป ๖๐

เจตยิ เฉิมฯ �กติ แิฯ หฯ�่ เจาั ราคฯ ํ¶แฯ หฯมหาราชา เจดยี เ ฉลมิ พระเกียรติพระเจารามคําแหงมหาราช โดย นายรัฐพล ภมุ รินทรพงศ หัวหนา ศนู ยว ฒั นธรรมศกึ ษา มทร.ลา นนา ตาก “เจดยี ย ุทธหตั ถี หรอื เจดยี เ ฉลิมพระเกียรติพระเจา รามคําแหงมหาราช” ชาวบาน ท่วั ไปเรยี กวาเจดียชนชาง ตั้งอยูบนดอยชาง ตําบลเกาะตะเภา อําเภอบานตาก จังหวัดตาก ซึ่งดอยชางเปนเนินดินเล็กๆ อยูทางเหนือของดอยพระธาตุ (วัดพระบรมธาตุบานตาก) ประมาณ 200 เมตร สันนิฐานวา มอี ายุอยูในสมยั กรุงสุโขทยั รวม 700 ปเ ศษ ลักษณะของเจดียยุทธหัตถี เปนศิลปะแบบสุโขทัยคลายกับองคอ่ืนๆ ทั่วไปในเมือง สุโขทัย กออิฐถือปูนฐานกวาง 12 เมตร เปนเรือนธาตุรูปส่ีเหล่ียมยอมุมขึ้นไปสูง 16 เมตร เหนือเรือนธาตุทําเปนลําส่ีเหลี่ยมยอมุมตลอดถึงยอดที่เปนทรงพุมขาวบิณฑ ยอดสุดมีฉัตร มี รองรอยการซอมแซมตลอดมา แตไมเ สียทรงเดมิ ฐานพุมมลี ายปนเปนรูปหนาสิงหสวยงาม หนา สิงหดานทิศเหนือยังสมบูรณ ดานอ่ืนๆ ชํารุดและมีรอยซอม องคเจดียสวนใหญมีคราบตะไคร น้าํ จับอยทู ่ัวไป จะมกี ารขดุ แตงหรือถากถางสถานที่ก็ตอเม่ือใกลวันจะมีงานเทศกาล ซ่ึงเปนงาน เดยี วกบั งานไหวพระธาตุบา นตาก ในชวงเดอื น 9 (วนั ข้ึน 14 และ 15 คํา่ เดือนเกา เหนือ) ๖๑

ประวตั ิความเปนมา ปรากฏตามเร่ืองราวเกาเลากันวา หลังจากท่ีพอขุนรามคําแหงมหาราชไดเสด็จข้ึน เสวยราชย ณ กรุงสุโขทัย พระองคโปรดใหสรางพระเจดียขึ้นองคหนึ่ง ณ ยอดดอยสูงตรง บริเวณที่พระองคทรงกระทํายุทธหัตถีกับพอขุนสามชน เพื่อเปนที่ระลึกถึงเหตุการณสําคัญ เม่ือคร้ังที่พอขุนสามชนเจาเมืองฉอด ยกทัพมาตีเมืองตาก พอขุนศรีอินทราทิตย พรอมดวย พระโอรสองคเล็ก มีพระชนมพรรษา ๑๙ ป (ภายหลังมีนามวา พอขุนรามคําแหงมหาราช) แหง กรงุ สโุ ขทัย ทรงติดตามรวมไปดวย เพ่ือกรีฑาทัพไปรับกองทัพพอขุนสามชนถึงเมืองตาก ในการรบปรากฏวา พอขุนศรีอินทราทิตยและพอขุนสามชน ไดกระทํายุทธหัตถีกัน แตชาง ทรงของพอขุนศรีอินทราทิตยเสียทีต่ืนหนีขาศึก พระโอรสทรงเห็นเหตุการณจึงขับชางช่ือ เอนกพล เขาขวางกลางแลวกระทํายุทธหัตถีกับขุนสามชน ซ่ึงชางทรงชื่อมาสเมือง สามารถ เอาชนะขุนสามชนได จนกระท่ังแตกพายหนีไปจากเมืองตาก (สํานักงานวัฒนธรรมจังหวัด ตาก, 2559) แมจะมีเร่ืองเลาถึงเจดียองคน้ีมาอยางยาวนานแตในยุคแรกก็ยังไมมีผูใดเรียกขาน ชือ่ เจดียอ งคน ้อี ยางไรท่แี นชัด จนกระทัง้ ผานมาถึงสมยั รัชกาลที่ 6 แหง กรงุ รตั นโกสนิ ทร เมอื่ คราวที่ สมเด็จฯ กรมพระยาดํารงราชานุภาพ เสด็จไปเมืองเชียงใหมเม่ือ พ.ศ. 2464 และ ไดแวะทอดพระเนตรเมืองเกาของตาก มีความจอนหนึ่งกลาวถึงและบันทึกไววา “มีของ สําคัญอยูท ี่เมือกตากเกา อยาง ๑ คอื มีพระเจดียเหมือนอยางแบบสุโขทัยสรางไวบนยอดดอย องค ๑ สูงสัก ๑๐ วา ยังอยูบริบูรณดี พวกชาวเมืองเรียกกันวาพระปรางค และไมมีใครรูวา ใครสราง”และพระองคเ องไดทรงสันนิษฐานวา “มลู เหตุการสรางเจดียองคน ีอ้ าจจะเก่ียวของ ๖๒

กับเหตุการณชนชางในครงั้ น้นั ” ดังความในลายพระหัตถข องพระองคทม่ี ีไปถึงสมเดจ็ เจา ฟา ฯ กรมพระยานรศิ รานุวัดติวงศ วา เจดียดงั กลา ว “ไดร ปู และสณั ฐานเหมอื นพระเจดยี อ งคก ลาง ซ่ึงพอขุนรามคําแหงสรางไวในวัดเจดียเจ็ดยอดแถวเมืองศรีสัชนาลัย และพระเจดียท่ีวัด ตระพังเงินเมืองสุโขทัยไมมีผิด ลายปนหนาราหูยังอยูดีบริบูรณดี… สันนิษฐานวานาจะเปน พระเจดยี สรา งเฉลิมพระเกียรตพิ อ ขุนรามคําแหงที่ชนชา งชนะขุนสามชนเจาเมืองฉอดท่ีเมือง ตาก แตจ ะสรา งในรัชกาลไหนขอน้สี งสยั อยู แตค งในราชวงศพระรว งสรา ง…” ดวยเหตุน้ีเองจึงสงผลใหผูคนพากันมากราบไหวขอพร และบนบานศาลกลาวเพ่ือ ความเปน สิริมงคลตอ ตนเอง ครอบครวั และคนรกั ตลอดจนการขอพรท่เี ก่ียวของกับราชการ การทหาร ตํารวจ จึงสามารถพบสิ่งของที่ผูคนมักนํามาถวายทั้ง ดอกไม ธูป เทียน ตุกตารูป ชา ง มา ไกชน รวมถงึ รูปปนทหาร อีกดว ย และทกุ วนั ที่ 17 มกราคม ของทุกป ซ่ึงถือเปนวัน “พอขนุ รามคําแหงมหาราช” สวนราชการ และชาวเมอื งตากก็จะมกี ารจัดงานเพื่อสกั การะระ องค ณ สถานท่แี หง น้เี ปนประจาํ แตถึงแมวาคนสวนใหญจะเช่ือวาเจดียองคนี้ถูกสรางขึ้นเพ่ือเปนอนุสรณถึงเรื่องราว การชนชางชนะศึกในครั้งน้ัน แตอีกแงมุมหน่ึงไดถูกนําเสนอในบทความ โดย สโมสร ๖๓

ศิลปวัฒนธรรม( 2559) รศ.ศรีศักร วัลลิโภดม กลาววา แมเจดียองคนี้มีลักษณะของศิลปะ สุโขทัย แตก็เปนศิลปะยุคหลังตั้งแตสมัยสมเด็จพระมหาธรรมราชาลิไท ซึ่งเปนชั้นพระนัดดา ของพอขุนรามคําแหงลงมา และต้ังแตสมัยอยุธยาข้ึนไปก็ไมเคยมีหลักฐานปรากฏวาคนไทยมี ความคิดในการสรางเจดียโดดๆ เปนอนุสาวรียแบบตางชาติ และ ธีระวัฒน แสนคํา ไดเสนอวา เจดียที่เรียกกันวาเจดียยุทธหัตถีนี้แทจริงนาจะเปน “พระมหาธาตุเจดียแหงเมืองตาก” เพราะ ในสมัยพระมหาธรรมราชาลิไทมกี ารสรา งพระมหาธาตปุ ระจําเมอื งข้ึนหลายเมือง ซ่ึงลวนแลวแต เปน เจดียท รงพุมขาวบิณฑเชนเดียวกับเจดียองคนี้ แมวายุคนั้นเชียงใหมจะมีอิทธิพลเหนือตาก แตความสัมพนั ธเ ชิงวฒั นธรรมของตากจะผกู พนั กบั สโุ ขทัยมากกวา และฝายลานนาเองก็ยอมให ชาวสโุ ขทัยมาครองเมืองตากดวย ดังทปี่ รากฏในตํานานมลู ศาสนา อยางไรก็ตาม แมวาอาจจะมีผูเห็นแยงวาเจดียองคนี้จะมีตนกําเนิดการสรางดวย วัตถปุ ระสงคอนั ใดกนั แน แตส ิง่ สาํ คญั ทป่ี ฏเิ สธไมไ ดค ือ “โบราณสถานแหงน้ีไดถูกสรางขึ้นมา จากความเช่อื และความรงุ เรอื งของศลิ ปวัฒนธรรมของคนโบราณ และยังคงสภาพท่ีคอนขาง สมบูรณมาจนถึงปจจุบัน เพื่อใหลูกหลานชาวเมืองตากและใกลเคียงไดตระหนักถึงรากฐาน ของความเชื่อ ความศรัทธา และความผูกพันกับชาติ ศาสนา พระมหากษัตริยมาต้ังแตอดีต และจะยงั คงเปน โบราณสถานทีจ่ ะอยูคูกบั คนเมืองตากสบื ไป” รายการอา งองิ สํานกั งานวัฒนธรรมจังหวดั ตาก. 2559. เจดียยทุ ธหตั ถี(ออนไลน). แหลง ท่ีมา: https://www.m- culture.go.th/tak/ewt_news.php?nid=779&filename=index สโมสรศิลปวัฒนธรรม, 2559. เจดียท ไี่ มมใี ครรูจกั กลายเปน “เจดียย ุทธหัตถ”ี เพราะ “รบี สรุป” กอ น ศึกษา (ออนไลน). แหลง ท่มี า: https://www.m- culture.go.th/tak/ewt_news.php?nid=779&filename=index ๖๔

ปุปผาลานนา: บุบฯาลา้ ฯ¢ ดอกไมใสข นั แกว ทงั สาม ดฯกไม้ส่ขแฯั กฯ้ทฯั ๓ สลุงเงนิ เสยี ง กลองปูชาดังแวว มาจากวดั ในชว งหวั คํ่า หากฟง ดี ๆ จะคลา ยกับบอกวา “วนั -ภูก-วนั -พระ, วัน-ภกู -วัน-พระ ...” ไมร เู หมือนกันวาทําไมจึงฟงไดอยางน้ี หรือเปนเพราะวาเปนเสียงทตี่ ัวเรายาํ้ เตอื น ตัวเองถงึ ความหมายของเสยี งกลองน้ันก็ไมท ราบได เสียงกลองปชู าดังแวว กงั วานในความสงบในชนบท แทรกไปในทกุ อณขู องอากาศ ใหไดย นิ กันถว นท่วั ทกุ หลงั คาเรือน เพื่อใหเ ตรยี มตัวไปวดั พรุงนี้เชา เพราะชาวลานนานิยมไปไหวพ ระรับศลี ทีว่ ัดทกุ วนั พระ มเิ คยขาด มืดคํ่าแลว ดอกไมหลายดอกกห็ บุ กลบี คลายคนนอนหลบั แลว หรือวา เหนือ่ ยจาก การทเ่ี ผยผายสแู ดดสลู มมาท้งั วัน ยังมีดอกไมอ ีกบางสว นทีอ่ าศยั ความเยน็ ของคํ่าคืนสยาย กลีบเบง บาน ไมม เี วลาวา ดอกไหนหุบดอกไหนบาน สองมอื รบี เดด็ ดอกไม ดอกน่นั นิด ดอกนี่ หนอย แลวแตวาใกลบ า นนน้ั มีดอกอะไรท่อี อกดอกบาง กะวาพอกับทใี่ ชใสขนั และไหวพระ วันพรงุ น้ี แมอ ุยเอาดอกไมมาใสขันแกวทัง้ ๓ และขนั ขอศีล ขนั นําทาน ๖๕

การท่จี ริง ไมจ าํ เปนตองเรงกับตอนกลางคืน หากตอนเมื่อวันหันแจง เก็บเตรียมไว พรอ ม แตเชา วนั พระ “หาม!” เดด็ ดอกไมไปวัด โดยเฉพาะวันพระญาวันในชวงสงกรานต เพราะถอื วา การเดด็ ดอกไม เหมือนกับทําลายชีวิตเชนเดียวกัน ทําใหตนไมดอกไมเฉาได ก็ ทาํ ใหใ จเฉาไดเชน กัน ดอกไมท เี่ กบ็ มา วางไวกบั เทียนธปู หรือเทียนแส ขาวตอก นํ้าหยาด และพรอมกับ เขา ของใสบ าตรอืน่ ๆ ใสล ลุง หรอื ขันไว เตรยี มรอไวว ันรุงข้นึ ซึ่งการนําดอกไมไปปูชาพระน้ี สืบทอดกันมาแตครั้งพุทธกาลแลว ซ่ึงชาวพุทธนับ ถือสบื ทอดกนั มาอยา งแนบแนน และจะยังคงยึดถือกันไปตราบจนสาสนาพระพุทธเจาจะสุด ซอย ‘ไปกอ นกา มากอนไก’ เปน คาํ เปรยี บเปรยเทยี บเวลาของการไปวดั ในสมัยกอน คือ ออกจากบานไปวัดกอนนกกาจะออกหากิน แลวกลับจากวัดมาบานกอนไกออกหากิน แต สมยั นี้กย็ ังมีคนเฒาคนแกบางคนที่ไปวัดต้ังแตยังมืด น่ังคุยกันรอ คณะศรัทธาวัดคนอ่ืน ๆ ท่ี ทยอยกันมา เมอ่ื มาถงึ วัด จะเหน็ ขนั วางเรยี งไว ๓ ขนั บา ง ๔ ขนั บาง ขันแรก เปนขันที่ใหญ เปนรูปสามเหลี่ยมมีขาต้ังไว แกะลายแตงแตมไวสวยงาม เรยี กวา “ขันแกวทังสาม” เขาตอก ดอกไม ธูป เทยี น วางไวแตละมุม วางมุมแรกพรอมภาวนาวา “อิ”-รําลึก ถงึ พทุ ธคุณ วางไวมุมที่สอง ภาวนาวา “สฺวา”- รําลึกถึงธัมมคุณ วางไวมุมที่สาม ภาวนาวา “ส”ุ – รําลกึ ถงึ สงั ฆคุณ ขันแกว ทัง้ สามบางแหง ก็ใชข นั ธรรมดา แตแบง ดอกไมอ อกเปน สามกอง ๖๖

บางกใ็ ชอกี สาํ นวนหน่งึ วา ใสใ นสวนท่ี ๑ บูชาพระพุทธเจา กลา ววา “พุทโธ อะระหัง” ใสใ นสวนท่ี ๒ บชู าพระธรรม กลา ววา “ธมั โม ปจจตั ตงั ” ใสในสวนที่ ๓ บชู าพระสงฆ กลาววา “สังโฆ ยะททิ ัง” จากนน้ั จงึ นาํ ”เขา ตอกดอกไมธปู เทยี น” ใสลงใน “ขนั ศีล” หรือขนั ขอศีล ตามดวย ขันนาํ ทาน ตามลําดบั และสวนใหญยงั มอี ีกขนั สาํ หรบั ปอู าจารย เม่อื ใสขนั ทังหมดแลว จึงเท นํา้ หยาดสวนหน่งึ ลงในคนโททเี่ ตรียมไว คนแลว คนเลา ดอกไมดอกแลว ดอกเลาท่ีวางใสในขันแกวทังสาม บวกใจอันงดงาม ผุดผองแผว ท่ีนอมนําเอา “แกวทังสาม” เปนท่ีพ่ึง วางซอนกันจนเปนพุมสวยงาม และ ย่งิ ใหญ เม่ือไหวพระรับศีลแลว ตัวแทนของศรัทธาคนใดคนหนึ่ง มายกขันแกวทังสามไป วางไวห นา พระประธานในวหิ าร พรอมประเคนขันแกว ไวกบั พระประธานอนั เปนตัวแทนแหง พระพุทธเจา เสียงสวดมนตไหวพระกระห่ึมกองจากวิหาร แตละคนสวดมนตไหวพระ นอมใจ เขา หาพระแกวเจาทง้ั สาม อันมพี ระพทุ ธ พระธัมม พระสงฆ ใจสงบ ใจเปนสมาธิ ปติเอมอ่ิมอยูในใจ “บุญ” กอเกิด เกิดอยูแตใจอันท่ีไดชําระ แลวน้ัน บทไหวพระลาสงฆจ บลง หลายคนตางเกบ็ ขา วของของตน เก็บ จนไมม ีเศษเล็กเศษ นอ ย แมแตเ สนผมกไ็ มใ หต กทง้ิ ไวก ลางวิหาร แลว จงึ ลุกกลบั บาน พออยุ แมอ ุยบางคน นําขันไปขอ “ดอกไมข นั แกว ” จากทพุ ระ พระทานใจดี หยิบดอกไมในขันแกวน้ันให ใสในขันที่อุยนํามาน้ัน อุยกมลงกราบ ขอบคุณ แลว จึงลากลบั ดอกไมขันแกวท่ีขอมาน้ันไดแชอยูในอางนํ้า ถังนํ้าสําหรับอาบของหลานนอย เพ่ือใหใชอาบในตอนเย็น นํ้าแชดอกไมขันแกว แมนไมหอมเหมือนน้ําลอยดอกมะลิ ไมไดทําใหผิวพรรณผุด ผอ งเหมือนน้าํ แรนํา้ นม แตเต็มไปดว ยความรักและหวังดี ของพออยุ แมอยุ ท่ีมตี อหลานนอ ย “เอาไวแชน้ําอาบหื้อ ไอหนอยมันเนอ มันจะไดมีผญาปญญาดี” แมอุยบอกกับแม ของหลานนอ ยเชน นีเ้ สมอ แตไมไ ดนํามาทกุ วนั พระ มกั จะไดอ าบน้าํ แชดอกไมจากขันแกว ใน วันศีลหลวงเสมอ ตงั้ แตเ ล็กจนโต แมอุยมีหลานหลายคน ดอกไมขันแกวท่ีไดมาก็แบงปนกัน แมนบางครั้งจะไดไมก่ี ดอก มีเศษเทยี นขผ้ี ึง้ ปนมาบา ง เพอ่ื ใหห ลานทกุ คน เปนคนดี มีผญาปญ ญาเฉลียวฉลาด ๖๗

เปน ความรักทมี่ คี ามหาศาล เปนความหวงั ดีทยี่ ิง่ ใหญ เปนสอ่ื สายสมั พันธข องของอยุ กบั หลาน และที่สาํ คัญ เปนส่ือระหวา ง “แกว ทง้ั สาม” กบั ชีวติ เล็ก ๆ น้ัน นํ้าแชดอกไมขันแกว ประกอบไปดวย พุทธคุณ ธัมมคุณ สังฆคุณ ศรัทธา และ ความรัก ดังนั้น พุทธคุณ ธัมมคุณ สังฆคุณ ศรัทธา และความรัก ทั้งหมดน้ีจึงอาบอิ่มอยูใน หวั ใจของอกี หลายคน จากดอกไมทบี่ างคนไมเคยเหน็ คา ของมนั เลย ๖๘

�฿ฯคชา ครัวคชา ¢ํ�อิฯ ่ฯง คชานนท จินดาแกว 0* นํ้าพริกออ ง ถาพูดถึงน้ําพริกมีหลากหลายในบานเรา น้ําพริกอองนับเปนน้ําพริก พื้นบานลานนาท่ีรูจักกันมานานแลว พอๆ กับนํ้าพริกหนุม อยางไรก็ตามลักษณะ เดนของน้ําพริกออง มีลักษณะคือมีสีสมของมะเขือเทศและพริกแหงเค่ียวจนเปน นํ้าขลกุ ขลิก มีนํา้ มันลอยหนาเล็กนอย มรี สชาตสามรส เผ็ด เปรียว เค็มและหวาน เล็กนอ ย นยิ มรับประทานกับผกั สดหรือผักตม ก็ไดตามใจชอบ น้ําพริกออง มีความใกลเคียงกับ “นํ้าพริกบาเขือสม” ซ่ึงทางไทยใหญมัก มีนํ้าพริกท่ีหนาตาและรสชาติคลายน้ําพริกออง นั่นคือน้ําพริกบาเขือสม หรือ น้ําพริกมะเขือเทศ แตในทางลานนานั้น น้ําพริกบาเขือสม จะมีหนาตาอีกอยาง คือจะนํามะเขอื เทศไปจห่ี รือเผาไฟใหส ุกกอ นแลวมาตาํ น้ําพรกิ น้าํ พริกออง (ภาพโดย อุไรพร ดาวเมฆลบั ) * นกั วิชาการศกึ ษาชํานาญการ ศูนยว ัฒนธรรมศกึ ษา มทร.ลา นนา ๖๙

นํ้าพริกออ ง มาจากกระบวนวิธีการทํา คือการใหความรอนจนมะเขือเทศ สุกเละ นอกจากนี้คําวา “ออง” ยังมีความหมายอันเปนมงคล ซึ่งสามารถจัดเปน อาหารมงคล ไดอีกประการหนึ่ง ในพจนานุกรมของราชบัณฑิตยสถาน ให ความหมายไววา ใชเขาคูกับคํา เอ่ียม เปน เอ่ียมออง หมายความวา ใหม สดใส ผุดผอง เปลงปล่ัง ไมหมองมัว สวนในภาษาพมา และไทยใหญ ใหความหมาย แปลวา ชนะ หากจะใหเ มนอู าหารมคี วามหมายมากยิง่ กวา อาหาร ก็อาจจะหยิบยก ความหมายเหลานีเ้ ติมปรุงเขาไป น้ําพริกออง มีความแตกตางในหลายพ้ืนที่ แมวาบางแหงอาจจะมีสูตรท่ี แตกตา งออกไป กจ็ ะเหน็ ความแตกตางอยา งชัดเจนสองรปู แบบ นนั่ คือ นา้ํ พริกออ งแบบไมใ สไข และแบบใสไข แบบใสไ ขคือ จะใสไขไกลงไปในข้ันตอนสุดทายใกลจะสุก โดยมากจะพบ ในเขตพ้ืนท่ีจังหวัดนานเปนสวนมาก หากมีคนมาหลายพื้นที่ การทํานํ้าพริกอองก็ จะตอ งตกลงกนั เสยี กอ น วา จะใชส ตู รไหน น้ําพริกอองท่ีนําเสนอในวันนี้ เปนนํ้าพริกอองสูตรแบบเชียงใหมเปน สาํ คัญ น้าํ พริกอองพรอมผักเคร่อื งเคยี ง (ภาพโดย อไุ รพร ดาวเมฆลับ) ๗๐

เครื่องปรงุ พรกิ แหงเมด็ ใหญแ ชน ํา้ 7 เม็ด ขา ออนซอย 1 ชอนโตะ ตะไครซอย 1 ชอ นโตะ หอมแดง 4 หวั กระเทยี ม(แกะเปลือก)และกระเทียมเจยี ว 2 หวั เนอื้ หมูสบั ตดิ มนั 1 ถว ย มะเขือเทศลกู เลก็ 7 ลกู ถั่วเนาแผน 1 แผน กะป 1/4 ชอนโตะ เกลือ ๑/๔ ชอ นโตะ น้ํามนั พืชหรอื น้ํามันหมู 2 ชอนโตะ น้ําปลาอยางดี 1 ชอนโตะ น้ําตาลปบ 1/2 ชอนโตะ นา้ํ ๑/๒ ถวย ตน หอมซอย 2 ตน ผกั ชซี อย 2 ตน เครื่องแนม/เคร่ืองเคียง แคบหมู ผักสด กระถิน แตงกวา ถ่ัวฝกยาว ถัว่ พู กระหลาํ่ ปลี ผักกาดขาว มะเขือ จะรบั ประทานสดหรอื ตมกแ็ ลว แตช อบ วธิ ีทาํ 1. โขลก พรกิ แหง ขาออ น ตะไคร เกลือ กระป หัวหอม กระเทียม และ ถ่วั เนาแผน ใหละเอียด 2. ใสหมูสับและมะเขือเทศโขลกเบาๆ ใหเ ขากับนาํ้ พริก ๗๑

3. ใสน ้ํามันลงกระทะ ใสกระเทยี มสบั เจียวใหหอม ใสน้ําพริกที่เตรียมไว ลงผัด ลดไฟออนและใสนํ้าลงไปผัดตออีกสักพัก ตามดวยนํ้าปลา นํ้าตาลปบ ปดไฟ ตามดวยตนหอมซอย และผกั ชซี อย 4. ตักใสถวยโรยตนหอมผักชีอีกครั้ง ทานกับแคบหมู ผักสด ผักตน ตามใจชอบ หมายเหตุ 1. ถ่ัวเนา เปนอาหารพื้นบา นลา นนา มีอยู 2 อยา ง คอื ถว่ั เนาแหง(แผน)และ ถ่ัวเนาเปยก(หอ) 2. มะเขอื เทศหรือมะเขือสม เปนมะเขือลกู เลก็ เปน พวงมีรสเปรยี ว นํ้าพรกิ ออ ง พรอ มรับประทาน (ภาพโดย อไุ รพร ดาวเมฆลับ) อา งองิ รตั นา พรหมพิชยั . (2542). นา้ํ พรกิ ออง. ใน สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคเหนือ (เลม 6, หนา 3258). กรุงเทพฯ: มลู นิธิสารานกุ รมวฒั นธรรมไทย ธนาคารไทยพาณชิ ย. ๗๒

แวฯบ ¶ ฯ มทร.ล้า¢ฯ แวดบาน มทร.ลา นนา ศูนยวฒั นธรรมศึกษา มทร.ลานนา - 4 พฤศจิกายน ๒๕๖๐ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา เขารวมการประกวด กระทงใหญ และไดรับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ ๑ ในงานประเพณียี่เปงเชียงใหม ประจําป ๒๕๖๐ นําโดย ผศ.ประพัฒน เช่ือไทย รักษาการอธิการบดี พรอมดวยคณะผูบริหาร คณาจารย เจาหนาที่และนักศึกษา ซึ่งริ้วขบวนกระทงใหญ ของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราช มงคลลานนา ประจําปพ.ศ. 2560 ภายใตแนวคิด “สักการบูชา คงคามหานที จักรีวิชราลง กรณ” ตามคติความเชื่อของอินเดียพระแมคงคาคือตัวแหงสายน้ําพระองคทรงปลาใหญเปน พาหนะ ทรงเปนเทวผี ูใหกาํ เนิดสายนํา้ คงคา ซึง่ สายน้าํ คงคานั้นสามารถชําระลางบาปของตน ได นอกจากนน้ั พระแมค งคาทรงเปน ผูสรางสายนํ้าทีแ่ ตกตา งกันบนโลกมนุษย เพื่อชวยเหลือ วิญญาณท่ีโชครายและสรางความอุดมสมบูรณแกผืนแผนดิน ผูออกแบบรถกระทง อ.เนติ พิเคราะห, อ.วิทยา พลวิฑูรย อาจารยประจําสาขาทัศนศิลป ออกแบบขบวนโดย อ.ธนิตพงศ พุทธวงศ อาจารยประจําสาขาสถาปตยกรรมภายใน คณะศิลปกรรมและ สถาปต ยกรรมศาสตร มทร.ลานนา ๗๓

- ศนู ยวัฒนธรรมศกึ ษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา จัดประชุมสัมมนาเพ่ือทํานุ บํารุงศิลปวัฒนธรรมและอนุรักษส่ิงแวดลอม 9 มทร. ระหวางวันที่ 13 – 15 ธันวาคม 2560 ทั้งน้ีศูนยวัฒนธรรมศึกษา มทร.ลานนา ในฐานะเจาภาพจัดโครงการฯ นําผูเขารวม สัมมนาแลกเปล่ียนเรียนศิลปวัฒนธรรมและบรรยายพิเศษ เร่ืองการจัดการมรดกทาง วัฒนธรรมกับกระบวนการมีสวนรวมของชุมชน และลงพ้ืนท่ีศึกษาดูงาน ณ อําเภอแมแจม จงั หวัดเชียงใหม - ศูนยวัฒนธรรมศึกษา มทร.ลา นนา เขา รวมโครงการ \"นาฏย-ปรดี ยี านนั ท ก่งึ ศตวรรษ สนาม จันทร ศิลปากร\" ระหวางวันที่ 6 - 9 กุมภาพันธ 2561 ณ มหาวิทยาลัยศิลปากร (สนาม จันทร) จ.นครปฐม นําการแสดงชุด “นาฏยลีลา ลานนาราชมงคล” ไปรวมแสดงในงาน ดังกลา ว ๗๔

มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลลานนา เชยี งราย - ศูนยวัฒนธรรมศึกษา มทร.ลานนา เชียงราย จัดโครงการวันสถาปนามหาวิทยาลัย เทคโนโลยีราชมงคลลานนา เชียงราย ในวันท่ี ๔ มกราคม ๒๕๖๑ เน่ืองในวันครบรอบการ กอตั้ง ๒๓ ป และครบรอบวันสถาปนามหาวิทยาลัย ๑๓ ป รวมดวยหัวหนาสวนราชการใน อําเภอพาน คณะผูบริหาร คณาจารย และนักศึกษา ทําพิธีบวงสรวงสิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจํา มหาวทิ ยาลัยและพิธีสบื ขะตาหลวง ณ ลานธรรมพระเจาทันใจ มทร.ลานนา เชียงราย - ศูนยวัฒนธรรมศึกษา มทร.ลานนา เชียงราย จัดโครงการถายทอดองคความรูดาน ศิลปวัฒนธรรมภูมิปญญาสูชุมชน ณ บานโปงแดงใหม ต.ทรายขาว อ.พาน จ.เชียงราย ใน วันที่ ๑๔ – ๑๖ มีนาคม ๒๕๖๑ เพอื่ ใหค วามรดู า นภมู ิปญ ญาและการคาํ นวณตนทนุ กําไร การ ทําการตลาดและจดั การกับผลติ ภัณฑใ หกบั ชาวบา น ๗๕

มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลลา นนา ตาก - มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา จัดพิธีถวายผากฐิน ประจําป 2560 โดย มอบหมายใหม หาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลลา นนา ตาก เปนเจาภาพจัดและถวายผากฐิน ณ วัดหนองกะโห ตาํ บลไมงาม อําเภอเมือง จงั หวัดตาก เม่ือวันที่ 2-3 พฤศจิกายน 2560 โดยไดรับความรวมมือจากบุคลากร เจาหนาที่ และนักศึกษา ตลอดจนผูมีจิตศรัทธาจาก มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา ทง้ั 6 เขตพ้ืนท่ี เขารว มงานจาํ นวนมาก - - ศูนยวัฒนธรรมศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา ตาก เปนเจาภาพจัด โครงการนิทรรศการเผยแพรผลงานวิชาการ ณ อาคารเรียนรวมวิศวกรรมศาสตร มทร. ลา นนา ตาก เมือ่ วันท่ี 2 - 3 พฤศจิกายน 2560 เพอ่ื เปนการเผยแพรผ ลงานทงั้ วิชาการและ ศลิ ปวัฒนธรรม ใหกบั ผูทรงคุณวฒุ ิ สภามหาวิทยาลัย แขกผูมีเกียรติ ตลอดจนบุคคลากรและ นักศึกษาของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา ทุกพ้ืนท่ีเขารวม พรอมกันน้ีไดมีการ สาธิตเชิงศิลปวฒั นธรรมการประดิษฐกระทงกะลาดว ย ๗๖

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลา นนา นาน - ศนู ยว ัฒนธรรมศึกษา มทร.ลา นนา นาน จัดโครงการโครงการสืบสานประเพณีกีฬาพื้นบาน สานสัมพันธบคุ ลากร 27 ธันวาคม 2560 ณ มทรลานนา นา น - วันท่ี 26 มกราคม 2561 เวลา 18.30 น. รศ.เพ็ญจันทร รวิยะวงศ ผูอํานวยการกอง การศึกษานา นปฏิบัติราชการแทนรองอธิการบดี เปนประธานในพธิ กี ลา วเปดงานการประกวด ธิดาผานาน ซึ่งจัดโดยคณาจารยและนักศึกษาสาขาการบัญชี คณะบริหารธุรกิจและศิลป ศาสตร และศูนยว ฒั นธรรมศึกษา มทร.ลา นนา นา น โดยมี ผศ.อัจฉราภรณ พลู ยง่ิ เปน ผูกลา ว รายงาน ในคร้ังน้ี ณ บรเิ วณลานการแสดงเวทีขว งเมืองนาน ๗๗

มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลลา นนา พิษณุโลก -วันท่ี 27 เมษายน 2561 ณ ลานกิจกรรม ชั้น 1 อาคารวิทยบริการและเทคโนโลยี สารสนเทศ รศ.ดร.คมสัน อํานวยสิทธิ์ ผูแทนคณาจารยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล ลานนา พิษณุโลก เปนประธานในพิธีรดนํ้าดําหัวคณาจารยและบุคลากรอาวุโส ประจําป 2561 เพ่ือรวมสืบสานประเพณีสงกรานต พิธีภายในงานประกอบดวย การแหขบวนกลอง ยาว อัญเชิญเครื่องสูงสักการะ พิธีกลาวบูชาพระรัตนตรัย พิธีกลาวขอขมาพระแมคงคา พิธี นอมรําลึกถึงพระคุณของคณาจารยและบุคลากรท่ีลวงลับไปแลว และพิธีรดน้ําดําหัวแสดง ความกตัญูตอคณาจารยและบุคลากรอาวุโส โอกาสน้ี ไดรับเกียรติจากคณาจารยและ บุคลากรอาวุโส ใหเกียรติรวมงาน พรอมท้ัง คุณสําเนาว พุกละออ นายกสมาคมศิษยเกา เกษตรบานกราง พรอ มคณะ ศิษยเ กา รว มงาน บรรยากาศภายในงานเต็มไปดวยความรกั และ อบอนุ ของบคุ ลากรและศษิ ยเกา “ราชมงคลลานนา พิษณุโลก” ภาพ – ทมี งานประชาสมั พันธ มทร.ลานนา พษิ ณุโลก ขา ว - ปภาดา พลอยอ่มิ ๗๘

มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา ลําปาง - ศนู ยวฒั นธรรมศึกษา มทร.ลานนา ลําปาง จัดงาน “วันวัฒนธรรม” วันพุธ ท่ี ๗ กุมภาพันธ ๒๕๖๑ ณ ลานวัฒนธรรม อาคารศูนยวฒั นธรรม มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลานนา ลําปาง โดยมีวัตถุประสงคดังน้ี เพ่ือสงเสริมคณาจารย นักศึกษาในดานการมีสวนรวม ความสํานึกคุณคาดานประเพณี วัฒนธรรม อันดีงาม บูรณาการการเรียนการสอนกับงาน ดานศลิ ปวัฒนธรรม ทาํ นบุ ํารงุ กจิ กรรมอนั เปน เอกลกั ษณของชาติ ๗๙

บันทึก ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ๘๐