ปรุ าเภทสตุ ตนิทเทส อ ธิ บ า ย ป ุ ร า เ ภ ท สู ต ร ว่ า ด ้ ว ย ก่ อ น ก า ร ดั บ ขั น ธ ป ริ น ิ พ พ า น
พระสารีบุตรเถระกล่าวอธบิ ายปรุ าเภทสตู ร ดังต่อไปน้ี [๘๓] (พระพทุ ธเนรมติ รทูลถามวา่ ) บุคคลมที สั สนะอยา่ งไร มีศีลอยา่ งไร จึงเรียกว่า เป็นผ้สู งบแลว้ ข้าแตพ่ ระโคดม ข้าพระองคท์ ูลถามแลว้ ขอพระองค์โปรดตรสั บอกนรชนผู้สูงสดุ นน้ั แกข่ ้าพระองคเ์ ถิด
3 ๑๐. ปุราเภทสุตตนทิ เทส อธบิ ายปรุ าเภทสูตร ว่าด้วยก่อนการดับขันธปรินิพพาน พระสารบี ตุ รเถระจะกล่าวอธบิ ายปรุ าเภทสูตร ดงั ต่อไปนี้ [๘๓] (พระพุทธเนรมิตทูลถามว่า) บคุ คลมีทสั สนะอย่างไร มีศีลอยา่ งไร จงึ เรยี กวา่ เป็นผู้สงบแล้ว ข้าแต่พระโคตมะ ขา้ พระองคท์ ลู ถามแลว้ ขอพระองค์โปรดตรัสบอกนรชนผูส้ งู สุดนน้ั แก่ขา้ พระองค์เถิด ว่าดว้ ยคำ�ถามของพระพุทธเนรมติ ว่าดว้ ยคำถามของพระพทุ ธเนรมติ คำว่า มที ัสสนะอยา่ งไร ในคำว่า บุคคลมที ัสสนะอย่างไร มศี ลี อยา่ งไร จงึ เรียกว่า เปน็ ผ้สู งบแล้ว อธิบายว่า บคุ คลประกอบด้วยทสั สนะอยา่ งไร คือ มีจดุ ยนื อยา่ งไร มีทา่ ทอี ยา่ งไร มีแนวเทยี บอย่างไร รวมความว่า มีทสั สนะอยา่ งไร คำว่า มศี ีลอยา่ งไร อธิบายวา่ บุคคลประกอบด้วยศีลอยา่ งไร คือ มจี ดุ ยืนอย่างไร มที ่าทอี ยา่ งไร มี แนวเทียบอยา่ งไร รวมความว่า มีทัสสนะอย่างไร มีศีลอย่างไร คำว่า จึงเรยี กว่า เป็นผูส้ งบแล้ว อธิบายวา่ จงึ ตรสั เรยี ก คอื กลา่ ว พดู บอก แสดง ชี้แจงวา่ เป็นผู้ สงบแล้ว ระงบั แลว้ เยน็ แล้ว สงัดแล้ว พระพทุ ธเนรมติ ทูลถามถึงอธิปัญญาด้วยคำวา่ มที ัสสนะอยา่ งไร ทลู ถามถึงอธิสลี ด้วยคำว่า มศี ลี อยา่ งไร ทูลถามถึงอธิจติ ด้วยคำว่า เปน็ ผสู้ งบแลว้ รวมความวา่ บุคคลมีทัสสนะ อยา่ งไร มศี ลี อยา่ งไร จึงเรยี กวา่ เปน็ ผ้สู งบแล้ว คำวา่ นรชนนัน้ ในคำว่า ข้าแต่พระโคตมะ ขอพระองค์โปรดตรสั บอกนรชน ... นน้ั แกข่ ้าพระองค์ เถดิ อธิบายว่า ข้าพระองคท์ ลู ถาม ทูลขอ ทลู อัญเชญิ ทลู ใหท้ รงประกาศ นรชนใด พระพุ ทธเนรมติ เรี ยก พระผู้มีพระภาค พุทธเจา้ โดยพระโคตรว่า พระโคตมะ คำว่า โปรดตรสั บอก อธบิ ายว่า โปรดตรัส คอื โปรดบอก แสดง บัญญัติ กำหนด เปดิ เผย จำแนก ทำให้งา่ ย ทรงประกาศ รวมความวา่ ขา้ แตพ่ ระโคตมะ ขอพระองค์โปรดตรัสบอกนรชน ... นั้น แก่ขา้ พระองคเ์ ถดิ คำว่า ทลู ถามแล้ว ในคำว่า ข้าพระองคท์ ูลถามแล้ว ... นรชนผสู้ ูงสดุ อธิบายวา่ ข้าพระองค์ทลู สอบถาม ทลู ถามแล้ว ทลู ขอแลว้ ทลู อัญเชิญแล้ว ทูลให้ ทรงประกาศแลว้ คำว่า นรชนผูส้ งู สุด อธบิ ายวา่ นรชนผยู้ อดเยีย่ ม ประเสรฐิ วเิ ศษ นำหน้า สงู สุด ประเสริฐสุด รวม ความว่า ข้าพระองค์ทูลถามแล้ว ... นรชนผู้สงู สุด ด้วยเหตุน้นั พระพุทธเนรมติ นั้นจงึ ทลู ถามว่า บคุ คลมที ัสสนะอยา่ งไร มีศีลอย่างไร จึงเรียกวา่ เป็นผสู้ งบแลว้ ขา้ แตพ่ ระโคตมะ ขา้ พระองคท์ ลู ถามแลว้ ขอพระองคโ์ ปรดตรัสบอกนรชนผู้สงู สดุ นนั้ แกข่ า้ พระองค์เถดิ 1 of 35
4 [๘๔] (พระผ้มู พี ระภาคตรสั ตอบดงั น้)ี [๘๔] กอ่ นดบั ข(ันพธระปผรู้มนิ พีิ รพะาภนาคพตรระัสอตรหอบนั ดตังเ์ ปนน็ี)้ ผู้คลายตัณหา ไมต่ ดิ อยกกู่ ่อับนคดวบัามขันเพธลปิดรเินพพิ ลพินาทนม่ี ีอพยรใู่ะนอสร่วหนนั เตบเ์ ้อื ปงน็ ตผน้ ูค้ ลายตณั หา ใไคมร่ตดิ ๆอกยำกู่ หับนคดวาไม่ไเพด้ใลนิดสเพ่วนลทินา่ทมีม่ กีอลยาู่ใงนส่วนเบื้องตน้ ใพครระอๆรหกำนั หตน์นด้ันไมมไิ ไ่ ดดม้ ใ้ นุ่งหสว่ งันถทงึ ่าตมัณกหลาาแงละทิฏฐิ(ในส่วนเบ้ืองปลาย) พระอรหนั ตน์ ้นั มไิ ด้มุ่งหวงั ถึงตณั หาและทิฏฐิ(ในสว่ นเบ้อื งปลาย) คำ�วา่ ภควาอธิบายคำว่า ภควา คำวา่ กอ่ นดับขนั ธปรินิพพาน พระอรหนั ตอเ์ธปบิ ็นาผย้คู คลำาวย่าตภณั คหวา อธบิ ายวา่ กอ่ นกายแตก ก่อนอัตภาพ แตก ก่อคนำกวา่ รกทอ่ิง้ ซนาดกับศขพนั ธกปอ่ รนนิ กิพาพราขนาดพชรวี ะิตอินรทหรนั ียต์ เ์พปรน็ ะผอคู้รหลาันยตตเ์ ปณั ็นหผาู้คอลธาิบยตายณั วห่าากแ่อลนว้ กคาอืยแปตรกากศ่อจนากอตัตัณภาหพา แลต้วก สกลอ่ ะนตกัณารหทาิง้ไซดาแ้ กลศว้ พคากย่อตนณั กาหราขไาดดแ้ ชลวี ้วิตนิปทลร่อยี ์ตพณั รหะาอไรดหแ้ ันลต้ว์เปล็นะผตคู้ ัณลหาายไตดัณแ้ ลหว้าแสลล้วดั คทอืง้ิ ตปัณรหาาศไจดา้แกลตว้ ัณคหือา แเปลน็ ว้ ผสูค้ ละาตยัณควหาามไกดำ้แหลนว้ ัดคแาลย้วตปัณรหาศาไจดา้แกลรว้าคปะแลล่อว้ยตสัณลหะราาไคดะแ้ ไลดว้ แ้ ลล้วะตคณั ายหราาไคดะแ้ ไลดว้ ้แลส้วลัดปทล้ิงอ่ ตยณั ราหคาะไไดดแ้ แ้ ลลว้ ้ว คลือะ รเปา็นคะผไคู้ ดลแ้ าลย้วควสาลมัดกทำ้ิงหรนาดัคแะลไดว้ แ้ ปลร้วาศเปจา็นกผรหู้ ามคดะคแลวาว้ มสอลยะารกาแคละ้วได้แลเปว้ น็ คผาู้ดยับราแคละว้ ไดแ้ ลเปว้ ็นปผลเู้ ย่อ็นยแรลาคว้ ะไดมแ้ ลีต้วนอลนั ะ ปรารคะะเสไดรฐิ้แเลสว้ วยสสลุขดัอทย้ิงู่ ราคะไดแ้ ลว้ เป็นผู้หมดความอยากแลว้ เปน็ ผดู้ ับแลว้ เป็นผ้เู ย็นแลว้ มีตนอนั ประเสริฐคเำสวว่ายสพขุ รอะยผู่ ู้มพี ระภาค เป็นคำกล่าวโดยความเคารพ อคกีำวนา่ ัยหพนร่งึ ะผชู้มอ่ื พี วร่าะพภราะคผูม้ เีพปรน็ ะคภำากคล่าเวพโรดายะคทวรางมทเำคลาารยพราคะไดแ้ ลว้ อชื่อีกวน่ายั พหรนะง่ึผู้มชีพ่ือรวะา่ ภพารคะผเพูม้ รีพาระะทภรางคทำเลพารยาโะททสระงไทดำ้แลลาว้ ยราคะไดแ้ ลว้ ชอ่ื ว่าพระผมู้ ีพระภาค เพราะทรงทำลายโมทหสะได้แล้ว ชื่อว่าพระผู้มีพระภาค เเพพรราาะะททรรงงททำำลลาายยโมาหนะะไดไดแ้ แ้ลล้ว้ว ชือ่ วา่ พระผู้มพี ระภาค เพราะทรงทำลายมทาิฏนฐะิไดไดแ้ แ้ลลว้ ้ว ชื่อว่าพระผมู้ ีพระภาค เพราะทรงทำลายเทสฏิ ยี้ ฐนิไหดน้แลาม้วได้แล้ว ชอ่ื วา่ พระผ้มู ีพระภาค เพราะทรงทำลายกเสิเยี้ลนสไหดน้แาลม้วได้แลว้ ชื่อวา่ พระผู้มีพระภาค เพราะทรงทจำแลนายกกแเิ ยลกสแไดยแ้ะลแ้วจกแจงธรรมรตั นะ ชือ่ ว่าพระผู้มพี ระภาค เพราะทรงจทำแทนส่ี กุดแแหยง่กภแพยไะดแแ้ จลก้วแจงธรรมรัตนะ ชอ่ื ว่าพระผ้มู ีพระภาค เพราะทรงทอบำทรมส่ี ดุพแระหวง่ รภกพาไยดแ้แลล้วว้ ชอ่ื ว่าพระผู้มพี ระภาค เพราะทรงอบรมพศลีระวอรบกรามยจแิตลว้ อบรมปัญญาแลว้ ชออ่ืกี วน่ายั พหรนะง่ึผู้มพพี รระะผภู้มาพี คระเภพารคาทะทรงรใงชอ้สบอรยมเศสนลี าสอนบะรทมเ่ีจปติ น็ ปอ่าบลระมเมปาญั ะญแลาแะปลา่้วทบึ อันสงัด มีเสียงน้อย มี เสยี งอกึ ทอกึี นอ้ัยยหนปึง่ ราพศรจะาผก้มู กีพาระสภญั าจครทไรปงมใาชขส้ อองยผเู้คสนาคสวนระเทปเ่ี็นปส็นถปา่านลทะที่เมำากะาแรละบั ปข่าอทงมบึ นอุษนั ยส์ งสดั มคมวเี รสเยีปงน็ นท้อี่หยลมกี ี เรสน้ียงอจึกงึ ทชือ่กึ วน่าอ้ พยระปผรูม้ าพีศรจะาภกากคารสัญจรไปมาของผูค้ น ควรเป็นสถานท่ีทำการลบั ของมนุษย์ สมควรเป็นท่หี ลกี เร้น จงึ ชอ่ือีกวนา่ ัยพหรนะผง่ึ ้มู พพี รระะผภู้มาีพคระภาคทรงมีส่วนแห่งจีวร บณิ ฑบาต เสนาสนะ และ คลิ านปจั จัยเภสชั บริขาร จึงชือ่ วา่ พอรกี ะนผยั ู้มหีพนร่งึ ะภพารคะผ้มู พี ระภาคทรงมสี ่วนแห่งจีวร บิณฑบาต เสนาสนะ และ คิลานปัจจยั เภสัชบรขิ าร จึงชอ่ื ว่าพอรกี ะนผยั ู้มหีพนรึ่งะภพารคะผูม้ พี ระภาคทรงเป็นผมู้ ีสว่ นแหง่ อรรถรส ธรรมรส วมิ ุตติรส อธสิ ีล อธจิ ิต อธิปัญญา จงึ ช่อื ว่าพอรกี ะนผัยูม้ หพี นรึ่งะภพารคะผู้มพี ระภาคทรงเป็นผู้มีสว่ นแห่งอรรถรส ธรรมรส วมิ ุตตริ ส อธสิ ลี อธิจิต อธปิ ัญญา จึงชอ่ื ว่าพอรีกะนผยั ้มู หพี นรง่ึ ะภพารคะผูม้ ีพระภาคทรงเปน็ ผู้มีส่วนแห่งฌาน ๔ อปั ปมญั ญา ๔ อรูปสมาบตั ิ ๔ จงึ ช่ือว่า พระผูม้ ีพอรีกะนภยัาหคน่งึ พระผู้มีพระภาคทรงเปน็ ผู้มสี ว่ นแหง่ ฌาน ๔ อัปปมญั ญา ๔ อรปู สมาบตั ิ ๔ จงึ ช่อื วา่ พระผู้มพี ระภาค 2 of 35 2 of 35
5 อกี นัยหนึ่ง พระผมู้ ีพระภาคทรงเป็นผูม้ สี ว่ นแหง่ วโิ มกข์ ๘ อภภิ ายตนะ ๘ อนปุ พุ พวหิ ารสมาบตั ิ ๙ ดเจส๕มส๔พจ๕มพ๔เจจึงงึมมงัใิิใรรา้้าชชชชนะะาาออพพทท่ือ่อื่เ่เภภธธี้ ภภททั้ง้งัลลกววิิคคหหญิิญววา่า่ะะอ่ ินนิออดดพพลลนออออพอออพญญ๕๕สสทีทีาาาารรีกกกีีกีีกีกกีดรรภุภุาาตตยยรระะนนนนนนนะะับโโงงผผสสงั้งั้นน๖๖ััยยัยัยัยัยยัพพขตตพพู้ม้มูมมาาหหหหหหหนัคคชช้งั้งัรรีพีพาามมพพนนนนนนนำำธฌฌ้ออ้บบรรววววมมทุุทป่่งึงงึ่ึึง่่งงึึ่่งึมมงงตัตัะะา่่า่าา่ ใิิใรคคธธภภกกิิพพพพพพพชชนิพพธธ์์พพบัับาาม่ม่จจรรรรรรร๗๗ิพรรรรคคกกรรึงึงะะะะะะะติติ รระะชชพะะผผผผผผผาารรมมผผออผผื่ออ่ืรร้มูู้มูม้มูู้มู้้มู้มาแแ้มููม้รรูมู้้มบบววนพีพีพีพีพีีพีพ๖๖ลลิยยิีพพีา่่าพีพีรระะรรรรรรรพพมมรรรรออรระะะะะะะจจลลรระะรระะภภภภภภภำำงึงึรรภภะะพุุพภภมมชชาาาาาาาคคผผาารราาาาคคคคคคคือ่่อื มูู้้มมมคคะะคคตตววทททททททีพพีสสีอีอ่า่ายยรรรรรรรนนัพพังงนนรรพพ์ตต์งงงงงงงคคี้้ีะะพพี้้ีเเเเเเเรร้งัั้งมมปปปปปปปภภ์์เเะะัญญั๘๘ปปิใิใน็น็็นน็น็็นน็าาผผมมชชน็็นญญคคมูู้้มผผผผผผผใิิใพ่พ่ จจววชช้มูตุมู้ตุูม้มู้้มูู้มู้มพีีพรรึงงึโิิโพ่พ่ ญญีสสีีสสีสีสีีสมมรรชชะะรระะ่ว่ว่ว่ว่วว่ว่ชชอ่ือ่ืกกาาะะภภนนนนนนนนนววณณขขญญาาา่่าแแแแแแแันนันนคคพพาาหหหหหหหตตทีีทททตตรรง่่งง่ง่ง่่ง่งิกกิรรี่โ่ีโิแิแตตสสะะสสวคคงงนนผผิโลลัญัญตตถถตตนนมาาูม้มู้ะะาาิปปิง้ังั้ญญมมตตกผผคคพีีพฏััฏข้นน้าาูรู้้รมมตตรรฐฐเเ์ภภ่ว่วโโใิิใะะปปพพ๘าาพพมมชชาาภภน็น็นนลล่พพ่สสธธววาาอญญสสนนาาิ์ิ์รรคค๔๔ภัจัจยยรระะาาาาภิฉฉววชชโโณณสสลล๑๑มมิกิกานนมััมหหย๐๐าาคคกก๑๑มมตบบิติตววทท๐๐กกปัปันาาญััญททรรสสมมปปะเเรรงงญญววณิณิววงงธธตตสส๘า่่าัตัตตตาาสสง้ัั้งาาิิง้ัง้ัมมนนมมรรอพพขขิใใิาาชััชนออรรชช๔๔บบชชะะงงุป่พพ่มมออญญัตตัพพผผุพรริทิทใิิใิิู้มูม้รราาชชะะพ๑๑ธธะะณณีพพีภภ่สส่ ๐ว๐บิบิผผมมรราาิหาาูมู้้ม๔๔ะะดดณณาททพีีพภภออาารพพาาททรราาส๔๔ปปรรนนะะคครรมฏฏาภาภตตงงาาาหหตตสิสิาาปปออรรบคมมค้ัง้ังมััมัสสัินินาาัตพพณณนนตตภภททมมิ ุทุทออสสิทิทรร์ต์ติใใิ ๙บบตตธธยีียชชาา้ัง้ัง์่์่ิิ ดงั น้ี ก่อนดบั ขนั ธปรินพิ พาน วตี ตณฺโห พระอรหันตเ์ ปน็ ผ้คู ลายตัณหา วีตตณโฺ ห พระอรหนั ต์เป็นผ้คู ลายตัณหาไไสสนนรรเอคอคไคเเคไมมเเเเออบพพพบบพดดดดาาดดััมมดดววววรรีีันน้้ั ้ือ้ือ้อืคครรรร้ยย้ม้้มาาาาูปูปตตีีีีตตผผาาาางงงนินิมมมมะะตตีีออััสสกกกกออตะะตตะะเเเเเเาายยกกาาาาไไเเยยพพพพสส้นพพ้นน้ เเปปมมลลลลา่า่ับับชช่า่าียยีพพออคคออลลลลรรงงน็็นเเม่ม่งงโโน่น่งงะะกกีีกีีกิดดิดิดิรรำำนนรรเออผผนนผผีวีวเเพออนนววตตาานนนนะะเเเเยยชชี้้ีฏฏิญญิูลู้้ล้บี้บีพพพพา่่ารรไไออรรร..้้ีีน่น่า่า่ยััยััยย..ฐฐดดะะหห้้าาาญญัสัสลลลล..รรงงหหหหนนตตพััพงง้้มมะเเหหันันนนเเนิินินนิมมาานนนนหหรร้้ีีณััณไพพีีใใัันนตต้้ีบีบททททณณเเีีมยยีี..จจ่ึ่งงึ่ึง่ึงน็น็ปปววะะ..หห์์ตตา้า้ีมมี่ี่มม่่ี..กก่ใเเเเททรรเเุพพุพพชชจจงงยาาพพกก์์ไไชชีีอีออีอววปูปูเเนนงึงึมม่่นนรรดพพฺฺยี่ย่ีาา่่น่น่รรรรยยยยเเชชะะาา่่มมสสใีนนาาววะะชชูใู่ก่่กูู่ในนมมออ่่ืืออนออไไนนเเออลลีีวว่่นน้ีี้่่ออีี้้สสนนนนววดดรรยยใรริิญญััดดสสนนนนา่่า่วว่หหจืื่่ออมม้้าา่่ตฺฺตหห..รรว่ว่ททไไนนญญ..นน้ีี้แงงงงนนััีจีจ..ูู้้ธธนนันันมมง้ิิ้งมมนนลดดเเันนั้้มมาาตตรรบบททเเตตตต่่จจะ้้วว้นีี้นณณบบววพพรรกกูู์์ยยึงงึ้ออื้ืย์ย์ิิดดฏฏิิ..ธยย่าา่มม..สิสิ้อืื้อเเไไ่อ่อรรเเ..่ออ่งงออรฉฉฐฐชชมมกกสสฺฺงงาาะะมมตตมมรยยิไิไมม่่นนนัันตตออี่่ียยรร่เ่เิิโโดดใใไไ้น้นมู่่กกูพพไไีสสีมมนนททตต้น้นรรววนนมมมม้แ้แาบัับลลัญญัหเหเณณรรี้ี้ออ่ม่มออรลลนน่่ดดคคิดดิาาพพไไัันนยยญญดดมีววี้้วว์์เเำำืื่่ออดดคควววเเชช((ญิญิาา่่รรตตตีีตเเณพพาางงาากก้้ีตะะไไนน่่งงนนะะย์ย์กกพพดดออญญมมมมลลนนลล์นออตินินนน่อ่อาายยพพ้้ววรรนินิเเตต่่่นนิิ่รราาี้บี้บ้นัณไไพพมมลลี้ี้ยยะะาา่่รรหหณณดดิิตตปปเเ้้าาอองงฉฉไไลละะชชโฺ ออาาัันนงงมมตตนนจจเเอรรหออัันนดิิดน่น่แแกกเเยยตตึึงงาาหห่มม่้ีี้ยรรรรเเททนนลลีย่ย่ีูกกู่่ไไ..มมพพพปป์์่าาาหหนัันีววี..มมรระะวว้้ีี..ับับงไไคคิญิญลลรรรนัันตตรราาเเ่่เเ..ดดนคคมมาาะวว..นนินนิพพปปููคค์จจ์ญญตต..้ม้มอรร้ีบาาววีีสสออื่ื่งงึึททลละะนนจจ์์ภภมมาาาารววีีเเัังงา้ชชงงททิิดดึึงง่ี่มมีรร้ัั้นนณณมมิญญิหขขออเเงดดอืื่่อชชาาีี่่มมพพเเีออีาาเเันดดพพววเเ้้ววญญื่อ่ือไไพพยยีีออรรลลกกดดา่า่ยยีตตีตววลลออาาเเลลููใใ่่ยยิดิดย่ีย่ี ฉฉมม้้าา่่กกพพเ์นนิินนณณยยิดดิูู่่กกปววเเไไไไันนัาาลลีีรรพพสสออา่่าเเมมมม่่ออเเ็นออลลนนน้นิิ้าาททพพงงว่่วาาลลนน่ต่ต่่ตตยยผะะนนอ่่ืือนนเเรรยยลลินนิ ดิิดิดดิ่า่านนชชเเคู้าางงี้้ีตตปปิิลลเเงงททน่่นออออนน้ั้ันนบบ..ดดลคคนนนน..ะะนน็็ มม่่ีียยยย..นนททาว้้วืื้ออ้ิิะะววตตะะ้ีี้ผผ่กกููู่่กกู่ีีออยยยทท่่าาพพี้ี้งง่ีมม่ีััณณภภไู้้ไูบัับบบััตตตยยฉฉรร่มีี่มพพรรอีอีมมาาหหกูกู่่รรูู้้้นน้ณัคคคคนนััะะอีอียยรรยย่ม่มใใสสาาอออ่อ่ววววททะะยยใูู่ใ่นนหใใีววีไไเเาาาานนรรนนออนน่่กููกรรชชิิญญดดออามมมมหหรรสสนนาา่อ่อเเแแ่่นนดดแ้แ้ พพญญหหเเเเนันัคควว่่นน้นั้ันลลพพพพนนลลีีตตนนรรนัันตตะะาาะะนนวว้ว้วลลลล้ีี้กกาาททเเณณ์ยย์ตตออา่า่ ้นันั้..ดิดิิดิดบบะะาา..่มมีี่่ออ่าาจ์จ์..เเไไลลววเเเเือ้อื้สสใใยยกกมมงึึงีีออมมพพพพ่า่านนงงเเลลชชตตียีย่่ยยไไรร่ใ่ใลลลลตตออดัดัื่่ออืมมใใยยววนนกกูู่่าาเเนิินนินิน้น้นนดดววเเททรรดดดด่่ไไ่่ออะะนนททททา่า่))ดดออตีตีาา้ิงิ้งใีีใำำภภนนไไืื่ออ่ี่ม่มีม่ีมี่ไไนนดดม้้มททกกเเมมาานนดดนนอองงีีตตีอีอีออีาาตตีีกกิิฏฏยย่ต่ตดดน้ัน้ั้้มมธธนนิิลลยยยยกกาาาาฐฐนนิดิดว้ว้บิิบววีีหหไไูู่ใ่ใูู่่ใใยยแแาาไิิไออยยาา่่ปปนนนนออเเาาดดููเเลลลลเเรรฉฉกกชชชชยยยยตตสสสสะะแ้้แาา่่นนนน่่นนเเนนััูกูก่่วว่ว่วรรว่ว่าาลลใใไไรร่่นนนนนนนน้ั้ันนนนททูปปูบัับมมดดาาาาวว้้ ้ี้ี้ีี้้้ เบอื้ งตน้ เพราะไม่ใยดีในใจและธรรมารมณน์ นั้ อยา่ งน้ีบ้าง 3 of 35 3 of 35
6 อีกนัยหนึ่ง พระอรหันต์ย่อมไม่ชื่นใจ ไมใ่ ยดี ไมถ่ งึ ความปลาบปลื้มใจ ด้วยการหวั เราะ การพูดจา การปราศอกีรยันัยแหลนะ่งึกาพรเรละน่อรหหัวกนั ับตมย์ ่อาตมุคไมา่ชมน่ื ใในจคไรม้งั ใ่กยอ่ ดนี ไแมม่ถด้ งึ ว้คยวปามระปกลาารบอปยล่าม้ืงนใจี้ พดร้วะยอกรหารันหตัว์จเึงรชา่ือะว่ากไามรต่พิดูดอจยาู่ กกาับรคปวราามศเพรยัลิดแเลพะลกนิ าทร่มีเลอี ่นยห่ใู นัวกสบัว่ นมเาบตอื้ คุ งาตมน้ ในครง้ั กอ่ น แม้ด้วยประการอย่างน้ี พระอรหนั ตจ์ ึงชอื่ ว่าไมต่ ดิ อยู่ กบั ความคเพำวล่าิดเเพวมลินชทฺเฌีม่ ีอนยุป่ใู นสสงว่เฺ ขนยเบฺโยื้อง(ตใ้นครๆ กำหนดไม่ได้ในสว่ นท่ามกลาง) อธิบายวา่ ปจั จบุ นั กาล ตรัส เรยี กวา่ คสำว่ วน่าท่าเวมมกชลเฺาฌง พนรปุ ะสองรเฺหขนั ยตฺโป์ยร(าใรคภรปๆจั จกบุ ำันหกนาดลไมล่ไะดตใ้ ัณนหสว่านไดท้แ่าลมว้ กลสาลงดั )ทอ้ิงทธฏิบิ ฐายิไดวา่แ้ ลปว้ ัจเจพุบรันากะเาปลน็ ตผรลู้ สัะ ตเรัณยี กหวา่า สสลว่ นดั ททิ้งา่ ทมฏิกฐลไิาดงแ้ พลรว้ ะอใรคหรันๆต์ปจึงรกาำรหภนปดัจจไมบุ ไ่ันดกว้ าา่ ลเปล็นะผตกู้ ณั ำหหนาไดั ด้แเลป้วน็ สผลูข้ ัดัดเทคิ้งอื ทงิฏฐเปิไดน็ ้แผลูห้ ้วลเงพรเปาะ็นเผปู้ย็นึดผตู้ลดิะ ตเปัณน็ หผายู้ ึดสมลัน่ ัดทเป้งิ น็ทผิฏูฟ้ ฐุง้ไิ ซด่าแ้ นล้วเปใค็นรผๆลู้ ังเจลงึ กเำปห็นนผดู้ตไกมอไ่ ดยว้่ใู น่าเพปลน็ ังผกู้กิเลำหสนัด เป็นผขู้ ดั เคือง เป็นผหู้ ลง เป็นผ้ยู ึดตดิ เป็นผู้ยึดพมรัน่ ะอเปรหน็ ันผฟู้ต์ลุง้ ซะา่อนภสิ เงั ปขน็ารผเู้ลหงั ลเล่านั้นเปไ็นดแ้ผลตู้ ้วกอเพยู่ใรนาะพเลปงั็นกผิเลลู้ สะอภสิ งั ขารไดแ้ ลว้ ใคร ๆ จึงกำหนดไมไ่ ด้โดย คติวา่ เปพ็นรผะูเ้อกริดหในั นตนล์ ระกอภเปสิ น็งั ขผา้เู กรเดิ หใลน่ากนำั้นเนไดิด้แเดลรว้ ัจเฉพารนาะเเปปน็ น็ ผผู้เู้ลกะดิ อใภนิสเปงั ตขาวริสไัยด้แเปล็น้ว มใคนรษุ ๆย์ จเปงึ ก็นำเทหวนดดาไมเไ่ปด็นโ้ ผด้มูยี รคปูตวิ เา่ ป็นเปผ็นู้ไมผูเ้่มกรี ดิ ูปในเนปรน็ กผ้มู เปสี น็ญั ผญ้เู กาดิ เใปน็นกผำู้ไเมน่มิดสีเดญั รญจั ฉาานหรเือปเ็นปผน็ ู้เผก้มู ิดีสในัญเญปาตกวม็ิสยัใิ ช่เปไมน็ ่มมีสนญั ุษญย์าเกป็มน็ ิใเชท่ วพดราะอเปรหน็ ันผู้มตี์ นรูปัน้ จเะปพน็ งึ ผกไู้ ำมห่มนีรดปู ด้วเปยเน็ หผตูม้ ุ ีสปญั ัจจญยั า เแปลน็ ะผกไู้ ามร่มณสี ์ใญั ดญาเหหตรุ อื เปปัจน็ จผัยมู้ ีสแญั ลญะกาการ็มณใิ ช์น่ ั้นไมไม่มม่สี ีญั ญรวามกค็มวใิ าชม่ พวา่ระอใรคหรันๆต์ กนำั้นหจนะพดไึงมกไ่ำดหใ้นนดสดว่ ้วนยทเหา่ มตกุ ปลาจั งจัย และการณ์ใด เหตุ ปัจจยั และการณ์นน้ั ไม่มี รวมความว่า ใคร ๆ กำหนดไมไ่ ดใ้ นส่วนท่ามกลาง คำวา่ นนั้ ในคำว่า ตสวสฺ ่านดต้วถฺ ยิ ปววคุร่าา่ กดดวฺขว้้วยยาตคคํมวว(าาพมมมรมมะงุ่ อุ่งงุ่ หหหรหวววงังัันงั ต๒๒์ น๒้นั ออมยยอิไา่่าดงงย้ม่างุ่ หงวังตั ณหาและทฏิ ฐิ(ในส่วนเบื้อง ปลาย))คำไดว่าแ้ กน่ นั้ พรใะนอครำหวันา่ ตตขสณี ฺสาสนพตฺถิ ปุรกขฺ ตํ (พระอรหนั ต์ นัน้ มิได้ม่งุ หวังตั ณหาและทฏิ ฐ(ิ ในสว่ นเบอ้ื ง ปลาย))คำไดว่า้แก่ควพารมะมอรุ่งหหวันังตตขัณณี หาาสแพละทิฏฐ(ิ ในส่วนเบอ้ื งปลาย) ได้แก่ ความม่งุ หวงั ในส่วนเบื้องปลาย ๒ อยา่ ง คคือำว(๑า่ )คคววาามมมมุง่ งุ่หหววังงัตดณั ้วหยอาแำนละาทจตฏิ ัณฐิ(หใานใสนว่ สนว่ เนบเือ้ บงอ้ื ปงลปาลยา)ย ไ(ด๒้แ)ก่คควาวมามมม่งุ หุ่งหวังวดังใ้วนยสอ่วำนนาเบจื้อทงิฏปฐลใิ านยส่วน๒ เอบยื้อ่างงปคลาอื ย(๑...) นค้ีชว่ือาวมา่ มค่งุ วหาวมังมดงุ่้วหยวอังำดนว้ ายจอตำัณนหาจาตในัณสห่วานใเนบส้ือ่วงนปเลบาอ้ื ยงป(ล๒า)ยค.ว..ามนมีช้ ุ่งอ่ื หววา่ ังคดวว้ ายมอมำุง่นหาวจงั ทดฏิ ้วฐยิใอนำสนว่านจ ทเบิฏอื้ ฐงใิปนลสาว่ ยนเ.บ..ือ้ งนปี้ชลอ่ื าวยา่ ความมงุ่ หวงั ดว้ ยอำนาจตัณหาในส่วนเบือ้ งปลาย ... นี้ชือ่ วา่ ความมงุ่ หวังด้วยอำนาจ ทิฏฐิในสพว่ รนะเอบร้ือหงนัปตลา์นย้นั ละความมงุ่ หวังด้วยอำนาจตณั หาในส่วนเบอ้ื งปลายไดแ้ ลว้ สลัดทง้ิ ความมุ่งหวงั ด้วย อำนาจทพฏิ รฐะใิ อนรสห่วนันตเบ์น้ือั้นงลปะลคาวยาไมดม้แุ่งลห้ววงัเดพว้รยาอะเำปน็นาผจลู้ตะณั คหวาาใมนมสงุ่ ว่ หนวเังบดอื้ ้วงยปอลำานยาไจดต้แัณลห้วาสในลสัด่วทน้งิ เคบวือ้ างมปมลุ่งาหยวังสดลว้ ัดย อทำิ้งนคาวาจมทมิฏุ่งฐหิในวงัสดว่ ว้นยเอบำอื้ นงปาจลทาฏิยไฐดิในแ้ ลส้วว่ นเเพบร้ือางะปเปลาน็ ยผไ้ลู ดะแ้ คลว้วามพมร่งุ ะหอวรงั หดัน้วตยอ์จึงำไนมา่เจทตย่ี ณั วมหุง่าหในวงัสตว่ ณันเหบา้อื หงรปือลทาฏิยฐิสลคัดอื ไทม้งิ ่มคีตวาณั มหมาุ่งเหปว็นงั ธดงว้ ชยัยอำไนมา่มจตีทณั ิฏหฐิใานเปสน็่วนยเอบดื้อธงงปลไมาย่มไีตดณั ้แลหว้าเปพน็ รใะหอญรห่ ันไมต่ม์จทีงึ ไฏิ มฐเ่ ทเิ ป่ียน็ วธมง่งุ ชหัยวังตไมณั ่มหที าฏิ หฐริเอื ปท็นฏิ ยฐอิ ดคธอืง ไไมมม่ม่ ทีีตณัิฏฐหิเาปเ็นปใน็ หธญงช่ ัยไมไถ่มูกม่ ตตี ณั ัณหหาาหเปรอื็นทยิฏอดฐคิธงรอไบมงม่ ำเีตทัณย่ี หวไาปเป็นรใวหมญค่วไามมม่วา่ีทิฏพฐิเรปะ็นอธรหงชนั ยั ต์นไ้ันมม่มทีิไดฏิ ้มฐงุ่ เิ หปวน็ ังยตอณั ดหธาง ไแมลม่ะทีทิฏิฏฐฐิ(ิเปในน็ สให่วนญเ่บ้ือไมงป่ถลูกาตยณั )หาหรอื ทิฏฐคิ รอบงำเทีย่ วไป รวมความว่า พระอรหนั ตน์ น้ั มิไดม้ งุ่ หวงั ตัณหา และทฏิ ฐอ(ิ กี ในนสยั ่วหนนเงึ่บือ้ พงรปะลอารยห)ันต์ย่อมไม่ดำเนนิ ไปตามความเพลิดเพลินในเบญจขนั ธ์ว่า ในอนาคตกาล เรา พงึ มรี ูปออยกี ่านงนัยห้ี .น..ง่ึ มพเี วรทะนอารอหยันา่ ตง์ยนอ่ ้ี ม..ไ.มม่ดสี ำญัเนญินาไอปยต่าางมนคี้ ว..า.มมเพสี ังลขดิ าเรพอลยินา่ ใงนนเ้ีบ..ญ. จพขรันะธอ์วร่าหันใตนย์ออ่นมาไคมตด่ กำาเลนนิ เไรปา ตพาึงมมครี ปูวาอมยเา่ พงลนดิ้ี .เ.พ. ลมนิ เี วในทเนบาญอยจข่าันงนธี้์ว.า่.. ใมนสี อัญนญาคาอตยก่าางลนี้ เร..า. พมึงีสมงั ีวขญิ ารญอายณ่างอนยี้า่ .ง..นี้พพระรอะอรหรหนั นั ตต์ย์นอ่ มั้นไจมึงช่ดอ่ืำเวนา่ ินไมไป่มี คตวาามมคมวาุ่งหมวเพังเลบดิ ญเพจลขนันิ ธใน์ในเบอญนาจคขันตธก์วา่าล ใอนยอา่ นงนาคบ้ี ตา้ กงาล เราพงึ มวี ิญญาณอย่างน้ี พระอรหนั ต์นัน้ จงึ ชอ่ื วา่ ไมม่ ี ความมุ่งอหีกวนังเยั บหญนจึง่ ขันธพใ์รนะออนรหาคันตตกย์ า่อลมไมอต่ย่าั้งใงจนเ้บีพา้ อ่ื งใหไ้ ดต้ าและรปู ท่ียังไม่ได้วา่ ในอนาคตกาล เราพงึ มีตา เชน่ น้ี อเกีหน็นัยรหูปนเช่งึ ่นนพี้ ระเอพรรหานั ะไตม์ย่ม่อีคมวไามมต่ ตง้ั ใั้งจใจเพเชือ่ ่นใหนไ้นั้ ดเ้ตปา็นแปลัจะจรยั ปู ทพีย่ รังะไอมรไ่ หดันว้ า่ตจ์ งึ ใไนมอเ่ พนลาคดิ ตเพกลานิลตาเแรลาะพรงึ ูปมนตี ้นั า เเชมน่ือ่ ไนมี้ ่เพเลหิดน็ เพรูปลเินชตน่ านแี้ละรเพูปนราน้ั ะไมพม่ระคี อวราหมนัตตั้งใ์นจัน้เชจ่นึงไนมัน้ ม่ เปีควน็ าปมจั มจุ่งยั หวพังรใะนออรนหานั คตตจ์ กึงาไลม่เพอลยิดา่ งเพนล้บี นิ้างตาและรปู นั้น เม่ือไมเ่ พลดิ เพลนิ ตาและรูปน้นั พระอรหันตน์ ัน้ จึงไมม่ ีความมุ่งหวังในอนาคตกาล อยา่ งน้ีบ้าง 4 of 35 4 of 35
7 พระอรหันต์ยอ่ มไม่ตัง้ ใจเพ่ือใหไ้ ด้หูและเสยี งทีย่ ังไมไ่ ดว้ ่า ในอนาคตกาล เราพงึ มีหเู ช่นน้ี ได้ยิน เสียงเชน่ พนร้ี ะ..อ. รใหนันอนตาย์ คอ่ ตมกไมาลต่ ้ังเใรจาเพึงือ่ มใหจี มไ้ ดูก้หเชูแน่ ลนะเ้ี สไดีย้กงทลยี่นิ งั เไชมน่ ่ไนด้ี.ว..า่ ในใอนนอานคาตคกตากลาเลราพเรงึ ามพลี งึิ้นมเีหชน่เู ชนน่ ี้ นรู้รี สไเชด่นย้ ินี้ เ..ส. ยี ใงนเอชน่ านค้ี .ต..กใานลอเนราคพตงึ กมาีกลายเเรชาน่ พนงึ มี้ ีจมสกูัมเผชัส่นโนผฏ้ี ไฐดพั ก้ พละ่ินเเชช่น่นนน้ี ี้.... ใไนมอ่ตนง้ั ใาจคเตพกอื่ าใลห้ไเดร้ใาจพแึงลมะีลธ้นิ รเรชมน่ านรมี้ รณรู้ สท์ เีย่ ชงั น่ ไนม่้ี ไ..ด. ว้ใ่านอนในาอคนตากคาตลกเารลาพงึเรมาีกพาึงยมเชใี จ่นเนชี้่นนส้ี มั รผธู้ ัสรโรผมฏาฐรพัมพณะ์เเชช่นน่ นนี้ ี้ .เ.พ. รไมาะ่ตไง้ั มใจม่ เีคพวอ่ื าใมหต้ไ้ังดใ้ใจจเแชลน่ ะนธน้ั รเรปมน็ าปรมจั จณยั ท์ ี่ยพงั ไรมะ่ ไอดร้วห่าันตใจ์ นงึ อไมนเ่าพคลติดกเาพลลินเใรจาแพลึงะมธีใรจรเชม่นารนมี้ ณรน์ู้ธรนั้ รมเมารอ่ื มไมณเ่ พเ์ ชลน่ ดิ นเพี้ ลเพนิ รใาจะแไลมะม่ ธคี รวรามาตรง้ั มใจณเชน์ ่น้ันนั้นพเรปะ็นอรปหัจนัจัยตน์ พั้นรจะงึ อไมรม่หีคันวตาจ์ มงึ มไมุง่ หเ่ พวลงั ใดิ นเพอนลนิาคใจตแกลาะลธรอรยมา่ างรนม้บี ณ้าน์ง้นั เมอ่ื ไม่เพลดิ เพลินใจและ ธรรมารมณ์น้ัน พระอรหันต์นั้นจึง ไม่มีควาอมกีมนุ่งหยั หวังนใง่ึนอพนราะคอตรกหานั ลต์ยออ่ ยม่าไงมนต่ ้ีบ้งั า้ ใงจเพื่อใหไ้ ดภ้ พท่ียังไม่ไดว้ า่ เราจักเป็นเทพเจา้ หรือเทวดาตนใด ตนหน่ึงดอ้วีกยนศัยีลหน่งึวัตพรระตอบรหะนั ตหย์ ร่อือมพไรมห่ตม้งั ใจจรเรพยอ่ื ์นใี้ห้ไเดพ้ภรพาะทกยี่ างั รไไมม่ไ่ตด้ังวใา่ จเเชร่นานจกั้นเเปป็น็นเปทัจพจเัยจ้า พหระอื อเทรหวดันาตต์จนึงไใมด่ เตพนลหดิ นเพึ่งดล้วนิ ยภศพีลนน้ั วเัตมรือ่ ไมต่เบพะลดิ เหพรลือนิ พภรพหนมัน้จรรพยร์นะ้ีอรเหพันรตาะ์จกงึ ไามรม่ไมคี ่ตว้ังาใมจมเชงุ่ ่นหนวัง้ันในเปอ็นนปาัจคจตัยกาลพรอะยอา่รงหนัน้บี ตา้ ์จงึงไม่ เพลดิ เพลดนิว้ ยภเพหนต้ันุ นั้ เมือ่พไรมะเ่ผพู้มลีพดิ รเะพภลานิ คภจพึงตนรัน้ ัสวพา่ ระ(อพรรหะันผ้มูตีพ์จงึรไะมภม่ าีควตารมัสมตงุ่ อหบวดังังในอ)้ี นาคตกาล อยา่ งน้บี ้าง ดว้ ยเหตกนุ ่อน้ั นดพบั รขะนัผู้มธปีพรนิะภิพาพคาจนึงตพรรัสะวอ่ารห(นั พตร์เะปผ็นู้มผพี ้คู รละาภยาตคัณตรหสั าตอบดงั น)้ี ไมต่ ิดอยกู่ก่อบั นคดวับามขนัเพธลปิดรเินพิพลพินาทนมี่ ีอพยรูใ่ะนอสร่วหนนั เตบเ์ ื้อปงน็ ตผ้นู้คลายตณั หา ใไคมรต่ ิดๆอกยำู่กหับนคดวาไม่ไเพดใ้ลนดิ สเพ่วนลทิน่าทมมี่ กอี ลยา่ใู งนสว่ นเบื้องต้น พใครระอๆรหกำันหตน์นดัน้ ไมมไิ ่ไดดม้ ใ้ นุง่ หสว่ ังนถทึง่าตมัณกหลาาแงละทฏิ ฐิ(ในสว่ นเบอ้ื งปลาย) พระอรหันต์น้ันมิได้มุง่ หวงั ถึงตัณหาและทิฏฐ(ิ ในส่วนเบอื้ งปลาย) [๘๕] (พระผูม้ พี ระภาคตรสั ต่อไปวา่ ) [๘๕] บคุ คลผไู้ (มพโ่ รกะรผธู้มไีพมรส่ ะะภดาุ้งคไตมรโ่สั อต้อ่อวไดปว่า) ไมค่ ะนอบงุคพคดู ลดผว้ ไู้ ยมปโ่ กัญรญธาไมไมส่ ฟ่ะด้งุ ซงุ้ า่ ไนม่โอ้อวด เไปมน็ค่ ผะนสู้ ำอรงวพมูดวาดจว้ ายปนญั ั้นญแาล ไมชฟ่อื ว้งุ า่ซเ่าปน็นมนุ ี เป็นผูส้ ำรวมวาจา นน้ั แล ชื่อวา่ เป็นมุนี คำวา่ อกโฺ กธโนวา่ (ผดู้ไม้ว่ โยกรเธห)ตใววนุเา่า่ คกดดำ้วว้ วดิยย่ าเเหหคผตตู้ไวุเเุมกกา่โดิิดกมคครววธโาากมมไมโโรกก่สรรธะธธดุ้ง๑๑๑๐๐ก๐ลออา่ยยอวา่่าไงงวย้ แา่ ลง้วขา้ งตน้ อนึง่ ควรกลา่ วถึง ความโกรคธำกวา่อนอคกวโฺ ากมธโโกนรธ(ยผอ่ไู้ มม่ เโกิดรธได)้เพในราคะำเวห่ าตุผ๑้ไู ๐ม่โอกยรา่ธง ไคมือ่สะดงุ้ กล่าวไว้ แลว้ ข้างตน้ อนง่ึ ควรกลา่ วถึง ความโกรธกอ่ น ค๑ว. ามโกรเพธรยาอ่ะมสำเกคิดัญไวดา่ เ้ พผร้นู า้ีไะดเห้ทตำสุ ๑่ิงท๐่ไี อมยเ่ ปา่ งน็ ปครอื ะโยชน์แกเ่ รา ๑๒. เพราะสำคญั ว่า ผู้นี้กไดำ้ทลังำทส่ิงำทส่งิีไมท่เไี ปม็น่เปปน็ รปะโรยะชโยนชแ์ นก์แ่เรกา่เรา ๒๓. เพราะสำคญั วา่ ผนู้ ้ีจกกัำลทงัำทสำง่ิ สท่ิงไี ทม่ีไเปมน็่เปป็นรปะรโยะชโยนชแ์ นกแ์ เ่ รกาเ่ รา ๓๔. .เ.พ. รผานู้ ะไ้ี สดำท้ คำญั สวิ่งา่ที่ไผมนู้ เ่ ปี้จักน็ ทปำรสะ่ิงโทยช่ีไมนเ่์แปกน็ ค่ ปนรผะู้เโปยน็ชนทแ์่ีรักท่เรช่ี าอบพอของเรา ๕๔. ... ผ้นู ี้กไดำ้ทลงัำทส่ิงำทสง่ิไี มทเ่ีไปม็น่เปป็นรปะโรยะชโยนช์แนก์แค่ กนค่ ผนู้เปผน็้เู ปทน็ ่รี ทักรี่ทัก่ชี ทอี่ชบอพบอพขอขงเอรงาเรา ๖๕. ... ผนู้ ี้จกักำลทงัำทสำิ่งสท่ิงีไทมี่ไเปม็นเ่ ปป็นรปะรโยะชโยนช์แนกแ์ ่คกน่คผนู้เปผน็ู้เปท็นีร่ ทักรี่ทกั ช่ี ทอีช่ บอพบอพขอขงอเรงาเรา ๗๖. ... ผู้นจีไ้ ดัก้ทำสงิ่ ท่เีไปมน็ ่เปป็นรปะโรยะชโนยช์แนกแ์่คกน่คผนไู้ มผ่เู้ ปน็ ท่รี ักไทมี่ช่เอปบน็ พทอช่ี ขออบงพเรอาของเรา ๗๘. ... ผู้นไ้ีกดำท้ลังำทสง่ิำทสิ่งเี ปทน็่ีเปป็นรปะโรยะชโยนช์แนกแ์่คกนค่ ผนู้ไมผเ่้ไู ปม็น่เปท็นร่ี ทักรี่ไมกั เ่ไปม็นเ่ ปทน็ ีช่ ทอ่ีชบอพบอพขอขงเอรงาเรา ๙๘. ... ผู้นกีจ้ ักำลทงัำทสำงิ่ สท่ิงเี ปท็น่ีเปปน็ รปะรโยะชโยนชแ์ นก์แค่ กนค่ ผน้ไู มผไู้เ่ ปมน็่เปท็นี่รทกั ร่ีไกัมไเ่ ปม็น่เปท็นี่ชทอช่ี บอพบอพขอขงอเรงาเรา ๙๑๐. . .ค..วผามนู้ โ้จี กกั รทธำเสกงิ่ดทข่เี้นึ ปใน็ นปฐราะนโะยอชนั นไแ์ มก่ส่คมนคผวไู้ รมเ่ ปน็ ทีร่ ักไม่เปน็ ทชี่ อบพอของเรา ๑๐. ความโกรธเกิดข้นึ ในฐานะอนั ไม่สมควร 5 of 35 5 of 35
8 ใจปองรา้ ย มุ่งร้าย ขดั เคือง ขนุ่ เคอื ง เคือง เคืองมาก เคืองตลอด ชัง ชิงชงั เกลียดชัง ใจพยาบาท ใจ แค้นเคอื ใงจปคอวงารมา้ โยกรมธงุ่ ร้ากยิริยขาดั ทเี่โคกือรงธขนุ่ภเาควือะงทีโ่เกครือธง เควอื างมคากิดปเคระือทงตุษลรอ้ายด ชกังริ ยิชางิ ชทงัี่คิดเกปลรยี ะดทชษุ งั รใา้ จยพยภาาบวาะท่คี ใดิจ แปคระน้ ทเคษุ ือรงา้ ยควคาวมาโมกครดิธปอกงิรริยา้ ายทโ่ี กริ ยิธาทภค่ี าดิวะปทอโี่งกรรา้ ธย คภวาาวมะทคค่ีดิ ดิปประอทงรุษา้ รย้ายควการิ มยิ โากทร่คี ธดิ ปครวะาทมษุแคร้านย คภวาวมะดทรุ ี่คา้ ดิย คปวราะมทเษุ กรร้า้ยี ยวกครวาาดมคคดิ วปามอไงมรา้่แยช่มกชิร่ืนยิ แาหท่ง่คี จดิ ิตปเหอ็นงรป้าายนนภ้ี านวะต้ี ทรี่คสั ิดเรปยี อกงวรา่ า้ ยควคาวมาโมกโรกธรธ ความแคน้ ความดุรา้ ย ความเกรอย้ี กี วนกัยรหานดงึ่ คพวึงาทมรไามบ่แคชว่มาชมนื่ โแกหรธ่งจมิตาเกห็นคปวามนโนกี้ รนธนต้ี รอ้ สัยเรบยี ากงวค่าร้งั ความโกรธ เพียงทำให้ใจขุ่นมวั ยังไม่ ถงึ กบั หนอ้ากี เนงา้ ัยหหนนา้ ึ่งงอพกึงม็ ที ราบบาคงควารมั้งคโกวราธมมโการกธเคพวยี างมทโำกใรหธห้ นน้อา้ยเงบา้ าหงนค้ารง้งั อควาแมตโย่ กังรไธม่ถเึงพกยี บั งคทาำงใสหนั่้ใจกข็มนุ่ ี มบวั ายงคังไรมั้ง่ คถงึวกามับโหกนรา้ธเเงพ้าียหงนทา้ ำงใอหกค้ ็มาี งสบั่นางคแตรั้งย่ คังวไม่ามถ่ โึงกรับธพเพูดคยี งำทหำยใาหบ้หกนม็ า้ ี เบงา้ หงคนรา้ งั้ คอวาแมตโกย่ รงั ไธมเพ่ถียึงกงทับำคใาหง้พสนั่ดู คกำม็ หี ยบาาบงคแรตงั้ ่ ยคังวไามม่ถโกงึ กรบัธเตพาียขงวทางำมใหอ้คงทางิศสมั่นองแทตา่ยงกงั ไม็ ่มี ถ่ บึงากงบัคพร้งัูดคควำาหมยโากบรธกเม็ พี ยี บงาทงำคใรหงั้ ้ตคาวขาวมาโงกมรอธงเทพศิยี มงทอำงใทหาพ้งูดแคตำย่ หงั ยไมาบถ่ งึ กแับต่ คยังวไ้ามไถ่มึง้คกวับ้าตมาีดขกว็มาีงมบองาทงคิศรมั้งอคงวทาามงโกก็มรี ธบเาพงียคงรทงั้ ำคใวหา้คมวโก้าไรมธ้คเพวยี้างมทีดำใหแต้ ตา่ยขังวไามง่มถึงอกงัทบศิเงมืออดงเทง้ือางไมแ้แตลย่ ะงั มไีดม(ถ่ ทึงก่ีถับือ คไวว้)้ากไม็ ี้คบว้างมคีดรก้งั ็มคีวาบมโากงรคธรเ้ังพคยี วงาแมคโ่ทกำรใธหเพ้เงียอื งดทเงำือ้ใหไม้ค้แวล้าะไม้ดีคว้าแมตีดย่ งั ไมแถ่ตึง่ยกังับไมล่ถงมึงกือับฟเางดือฟดนั เงก้ือ็มไีมบ้แาลงะคมรีด้ัง(คทว่ีถามือ ไโกว้)รกธ็มเพี ยี บงาแงตค่ฟรา้งั คดวฟาันมโกแรตธย่ เพงั ไยี มง่ถแึงคก่ทับำทใหำใเ้ งหือเ้ กดิดเงบ้อื าไดมแ้ ผลละมก็มดี ี แบตา่ยงังคไรมง้ั ถ่ คึงวกาับมลโงกมรือธฟเพาียดงฟแนัตก่ท็มำใี หบ้เากงดิ คบราัง้ ดคแวผามล โแกตรย่ ธังเไพมีย่ถงึงแกตบั ฟ่ ทาำดใหฟก้นั ระดแกูตห่ยังกไกมม็ ถ่ ี งึ กบบั าทงำคใรห้ัง้เคกวดิ าบมาโดกรแธผเลพกียม็ งีแตบ่ทาำงใคหรก้ ัง้ รคะวดาูกมหโกักรธเแพตียย่ งังแไตม่ทถ่ ำึงใกหับ้เทกำดิ ใบหา้อดวแัยผวละ แขาตดย่ หงั ไลมดุ ่ถไงึปกกับ็มที บำใาหงก้คระงั้ ดคกูวาหมกั โกกม็ รีธเพบายี งคแรต้งัท่ คำวใาหมอ้ โวกัยรวธะเขพายี ดงหแลตุดท่ ไำปใหแก้ ตรย่ ะงัดไูกมห่ถกังึ กบั แทตำ่ยใหงั ไ้เมสถ่ยี ึงชกีวับติ ทก็มำใี หบอ้าวงคัยวระ้งั คขาวดามหโลกดุ รไธปเกพ็มยี ีงบแาตงท่ คำรใง้ัหคผ้ วูอ้ า่นืมเโสกียรชธวีเพิตยี แงแตตย่ ่ทังไำมให่ถงึอ้ กวบัยวทะำขใาหดด้ หำลรงดุ อไยปเู่ พแ่อืตฆย่ ่าังไตมนถ่ เึงอกงบัก็มทีำเใมหื่อเ้ สใดยี คชวี ิตามกโม็ กี รบธาทงคำใรหงั้ ้ คฆว่าาบมุคโคกลรอธื่นเพแยี ลง้วแฆต่า่ทตำนใเหอ้ผง้อูเสื่นียเสดีย้วยชีวติ เมแ่ือตนย่ ั้นงไคมวถ่ าึงมกโบักทรธำใเปห็นด้ ไำปรงรอุนยแู่เรพงื่อมฆาา่กตนถเอึงงคกว็มามี เมปอ่ื็นใสดิ่งครว้าายมแโรกงรอธยท่าำงใยห่ิง้ คฆว่าาบมุคโคกลรอธ่ืนแ้ันลผ้วฆ้ใู ด่าลตะนไเดอแ้ งลเส้วียตดดั ้วขยาดไเมดแ้ื่อลนว้ันคทวำาใหม้สโกงรบธไเดป้แ็นลไ้วประุนงแบั รไงดม้แาลก้ว ทถำึงใคหว้เกาดิมขเปน้ึ ็นไมสไ่ิงดร้าอยกี แเรผงาอดย้ว่ายงไยฟ่ิง ควือาญมาโณกรแธลน้วน้ั ผูน้ผูใ้นั ดตลระัสไเดรแ้ยี ลก้วา่ ตัดผข้ไู มาดโ่ กไรดธ้แลบว้ คุ ทคำลใชหื่อส้ วง่าบผไูไ้ ดมแ้ โ่ กลรว้ ธระเพงับรไาดะแ้ลละคว้ วทาำมใโหกเ้รกธดิ ไขดน้ึ แ้ ไลมว้ ไ่ ดบอุ้คีกคลเผชาือ่ ดว้ว่ายผไู้ ฟม่ คโกือรญธาณเพแรลาว้ะกผำูน้ หัน้ นตดรรสั วู้ เตั รถียุแกหวา่งคผวไู้ามม่โโกกรรธธไบดคุ ้แคลล้วชบือ่ วคุ า่ คผลไู้ ชม่ือ่โกวา่รผธไู้ มเพโ่ กราระธละเพครวามะตโกดั รเหธไตดแุ แ้ หลง่ ว้ ควบาุคมคโลกชรธอ่ื ไวด่าแ้ผลูไ้ มว้ ่ รโกวรมธควเาพมรวาา่ ะกผำู้ไหมนโ่ ดกรวู้ธัตถุแหง่ ความโกรธได้แลว้ บุคคลชือ่ ว่าผู้ไมโ่ กรธ เพราะตดั เหตแุ ห่งความโกรธได้แลว้ รวมความว่า ผไู้ ม่โกรธ คำวา่ อสนตฺ าสี (ไม่สะดุ้ง) อธวบิ า่ายดวา่ ้วยภววิก่า่าผษดดู้ว้้วบุไยยามผผงไูู้้ไรส่ มมูปส่ส่ใะนะะดดดธงงุุ้้รงุ้ รมวนิ ัยน้ี เป็นผู้ สะดุ้ง หวาดเสียว หว่ั น หวาด เธคอำยว่าอมอสสะนดุ้งตฺ าหสวี (าไดมเส่ ียะดวุ้ง)หวอัน่ ธหิบวายดว่ากลภวั กิ ษถึงุบคาวงารมปู สในะดธงุ้รวร่ามวเนิ รายั ไนม้ี ไ่เปดน็้ตรผะู้ สกะูลดุง้ไมหไ่ ดวห้าดมเูค่ สณยี วะ หไม่ ว่ไั นด้ หอาววาาดส เธไอมยไ่ ดอ่ ้ลมาสภะด้งุไมห่ไดวา้ยดศเสไียมวไ่ ดหส้ วรนั่ รหเสวราิญด กไลมวั่ไดถ้สึงขุ ควไามมไ่ สดะจ้ ดวี ุ้งรวา่ ไมเ่ไรดาไบ้ มณิ ไ่ ดฑต้บราะตกลู ไมไไ่มดไ่ เ้ดสห้ นมาู่คสนณะะ ไ่มไ่ ด้ อคาลิ วาานสปจั ไจมยั ่ไเดภ้ลสาัชภบรขิไมาร่ไดหย้ รศอื ไไมมไ่ ไ่ดดผ้ ้สพู้ รยราเสบราิญลเวไลมาไ่เดจบ็ส้ ปุข่วยไมยไ่ ่อดมจ้ วีสระดไุ้งมห่ไดวาบ้ ดิณเสฑยี บวาตหวน่ัไมห่ไวดา้เดสนกาลสวั นะถงึ คไมวาไ่ มด้ สคะลิ ดาุ้งนวปา่ จั เจรยั าเภปสน็ ชั ผบไู้ มริข่มาีชรอื่ เหสรียอื งไปมร่ไาดก้ผฏพู้ ยาบาลเวลาเจบ็ ปว่ ย ย่อมสะด้งุ หวาดเสยี ว หวน่ั หวาด กลวั ถงึ ความ สะด้งุ วา่ ภเริกาษเปุในน็ ธผร้ไู รมมม่ วีชินือ่ ยั เสนยี้ งเป็นราผก้ไู มฏส่ ะดงุ้ ไม่หวาดเสยี ว ไม่หว่นั หวาด เธอย่อมไมส่ ะดงุ้ ไม่หวาดเสยี ว ไม่ หวน่ั หวาภดิกไษมุใก่นลธัวรรไมมวถ่ ินึงัยคนวาี้ มเปส็นะผดไูุ้งมวา่สะเดรางุ้ ไมไมไ่ ด่หต้วารดะกเสลู ยี วไมไม่ได่หห้วน่ัมหู่ควณาะดไเมธ่ไอดยอ้ ่อามวไามส่สไะมดไ่ ุ้งด้ลไมาภ่หวไามดไ่ เดส้ยี ศว ไม่ หไดว้สน่ั รหรวเสาดรญิ ไมไ่กมล่ไดัวส้ ไุขมถ่ ไมงึ คไ่ ดวาจ้ มีวรสะดไุ้งมวไ่ า่ดบ้เริณาไฑมบไ่ าดต้ตรไะมกไ่ ลูด้เสไนมา่ไสดนห้ ะม่คูไมณ่ไะด้คไลิมาไ่ ดนอ้ปาจั วจาัยสเภไสมชั ไ่ ดบ้ลรขิาาภรไหมร่ไดอื ไย้ มศ่ไดไม้ผู่้ ไพดย้สารบราเลสเรวญิ ลาไเมจบ็่ไดป้ส่วุขย ไยม่อไ่ มดไจ้ มีวส่ระดไงุ้มไ่ ดม้บ่หณิวาฑดบเสายีตวไมไมไ่ ด่หเ้วสนั่ นหาวสานดะไไมมก่ ไ่ ลดวั ค้ ิลไมานถ่ งึปคจั วจายั มเภสะสดชั งุ้บวรา่ ิขารเราหเรปอื น็ ไผม้ไู่ มดม่ผ้ ูี้ ชพื่อยเาสบยี างลปเรวาลกาฏเจบ็ รปวว่มยควยา่อมมวไ่าม่สผะูไ้ ดมุ้งโ่ กไรมธ่หวไามด่สเสะดียวงุ้ ไม่หวั่นหวาด ไมก่ ลัว ไม่ถงึ ความสะดุ้งวา่ เราเป็นผูไ้ ม่มี ช่อื เสยี งปรากฏ รวมความว่า ผู้ไมโ่ กรธ ไม่สะดงุ้ วา่ ด้วยผไู้ ม่โอ้อวด ว่าดว้ ยผไู้ มโ่ ออ้ วด 6 of 35 6 of 35
9 ว่าดว้ ยผู้ไม่โอ้อวด คำว่า อวกิ ตถฺ ี (ไมโ่ อ้อวด) ไม่คะนอง อธิบายวา่ ภกิ ษุบางรปู ในธรรมวินัยนี้ เป็นผู้อวด เปน็ ผ้โู ออ้ วด เธอยอ่ มอวด โอ้อวดวา่ เราเปน็ ผู้สมบรู ณ์ด้วยศลี บ้าง สมบูรณด์ ว้ ยวัตรบ้าง สมบูรณ์ด้วยศีลวตั รบ้าง สมบูรณ์ ด้วยชาติบา้ ง สมบรู ณ์ด้วยโคตรบา้ ง สมบูรณด์ ้วยความเป็นบุตรของผู้มตี ระกลู บ้าง สมบูรณ์ด้วยความเปน็ ผู้ มรี ปู งามบ้าง สมบูรณ์ดว้ ยทรพั ย์บา้ ง สมบรู ณด์ ้วยการศกึ ษาบา้ ง สมบูรณ์ดว้ ยหนา้ ทีก่ ารงานบ้าง สมบูรณ์ ด้วยหลกั แห่งศิลปวทิ ยาบา้ ง สมบูรณด์ ้วยวทิ ยฐานะบา้ ง สมบูรณด์ ว้ ยความเปน็ ผู้คงแกเ่ รยี นบ้าง สมบรู ณ์ ดว้ ยปฏิภาณบ้าง สมบรู ณด์ ว้ ยส่ิงอนื่ นอกจากท่กี ลา่ วมาแลว้ บา้ ง ออกบวชจากตระกลู สูงบา้ ง ออกบวชจาก ตระกูลใหญ่บา้ ง ออกบวชจากตระกูลมีทรพั ยม์ ากบ้าง ออกบวชจากตระกลู มโี ภคสมบตั ิมากบ้าง เป็นผู้มีช่อื เสียง มียศกวา่ คฤหสั ถแ์ ละบรรพชติ ทง้ั หลายบ้าง เปน็ ผู้ไดจ้ วี ร บิณฑบาต เสนาสนะ และคลิ านปัจจยั เภสชั บรขิ ารบา้ ง เป็นผู้ทรงจำพระสตู รบา้ ง ทรงจำพระวนิ ัยบ้าง เปน็ พระธรรมกถกึ บ้าง เปน็ ผ้ถู ือการอย่ปู ่าเป็น วัตรบ้าง เปน็ ผ้ถู ือบณิ ฑบาตเป็นวตั รบา้ ง เปน็ ผูน้ ุ่งห่มผ้าบังสกุ ลุ เป็นวตั รบ้าง เป็นผทู้ รงไตรจวี รเปน็ วัตรบา้ ง เปน็ ผู้เที่ยวบณิ ฑบาตไปตามลำดับตรอกเป็นวตั รบา้ ง เป็นผงู้ ดอาหารมื้อหลงั เปน็ วตั รบา้ ง เปน็ ผู้ถือการนั่ง เป็นวัตรบา้ ง เปน็ ผถู้ อื การอย่ใู นเสนาสนะตามท่ีเขาจัดให้เปน็ วตั รบ้าง เปน็ ผไู้ ด้ปฐมฌานบา้ ง เป็นผไู้ ด้ทุตยิ ฌานบ้าง เปน็ ผู้ไดต้ ติยฌานบ้าง เปน็ ผู้ไดจ้ ตุตถฌานบ้าง เปน็ ผไู้ ดอ้ ากาสานัญจายตนสมาบตั บิ า้ ง เปน็ ผูไ้ ด้ วิญญาณัญจายตนสมาบัติบ้าง เป็นผู้ได้อากิญจัญญายตนสมาบัติบ้าง เป็นผู้ได้เนวสัญญานาสัญญายตน สมาบตั บิ า้ ง ภกิ ษนุ ยี้ อ่ มไมอ่ วด ไมโ่ อ้อวด อย่างน้ี คอื เปน็ ผงู้ ด งดเว้น เวน้ ขาด ออกแล้ว สลดั ออกแลว้ หลดุ พ้นแล้ว ไม่เกยี่ วขอ้ งแล้วกับความอวด ความโออ้ วด มีใจเป็นอิสระ(จากกิเลส) อยู่ รวมความว่า ผไู้ ม่ โอ้อวด วา่ วา่ดดว้้วยยผไู้ผม่คู้ไะมนอ่คงะนอง คำวา่ ความคะนอง ในคำว่า อกุกฺกุโจ (ผไู้ มค่ ะนอง) อธบิ ายว่า ความคะนองมอื ชื่อว่าความคะนอง ความคะนองเท้า ช่ือว่าความคะนอง ความคะนองมอื และเทา้ ก็ช่อื ว่าความคะนอง ความสำคญั ในสิ่งไม่ควร ว่าควร ความสำคัญในสิง่ ที่ควรว่า ไมค่ วร ความสำคัญในวิกาลว่าเป็นกาล ความสำคัญในกาลวา่ เปน็ วกิ าล ความสำคัญในสง่ิ ทไี่ มม่ โี ทษว่ามีโทษ ความสำคญั ในสง่ิ ทม่ี ีโทษวา่ ไมม่ ีโทษ ความคะนอง กริ ยิ าที่คะนอง ภาวะทีค่ ะนอง ความเดอื ดร้อนจิต ใจฟงุ้ ซา่ นเห็นปานน้ี นต้ี รัสเรยี กว่า ความคะนอง อกี นยั หนึง่ ความคะนอง ความเดือดร้อนจิต ใจฟุ้งซ่าน เกิดข้ึนเพราะเหตุ ๒ อย่าง คือ (๑) เพราะทำ (๒) เพราะไมท่ ำความคะนอง ความเดือดรอ้ นจติ ใจฟุง้ ซ่าน เกิดขึ้นเพราะทำและเพราะไมท่ ำ เปน็ อย่างไร คอื ความคะนอง ความเดือดรอ้ นจติ ใจฟุ้งซ่าน เกิดข้ึนว่า เราทำแต่กายทุจรติ ไม่ทำกายสจุ ริต ... เราทำแต่วจีทจุ ริต ไม่ทำวจสี จุ รติ ... เราทำแตม่ โนทจุ รติ ไมท่ ำมโนสจุ รติ ... เราทำแตป่ าณาติบาต ไม่ ทำความงดเว้นจากปาณาติปาต ... เราทำแตอ่ ทนิ นาทาน ไม่ทำความงดเว้นจากอทินนาทาน ... เราทำแต่ กาเมสุมิจฉาจาร ไมท่ ำความงดเว้นจากกาเมสุมจิ ฉาจาร ... เราทำแตม่ ุสาวาท ไม่ทำความงดเวน้ จากมสุ า วาท ... เราทำแตป่ ิสุณาวาจา ไม่ทำความงดเวน้ จากปสิ ณุ าวาจา ... เราทำแต่ผรุสวาจา ไมท่ ำความงดเว้น จากผรุสวาจา ... เราทำแตส่ มั ผัปปลาปะ ไม่ทำความงดเว้นจากสัมผัปปลาปะ ... เราทำแตอ่ ภิชฌา ไม่ทำอ 7 of 35
เราทำแตว่ จที ุจริต ไม่ทำวจสี ุจริต ... เราทำแตม่ โนทจุ รติ ไมท่ ำมโนสุจริต ... เราทำแต่ปาณาติบาต ไม่ 10ทำความงดเว้นจากปาณาตปิ าต ... เราทำแตอ่ ทนิ นาทาน ไมท่ ำความงดเว้นจากอทนิ นาทาน ... เราทำแต่ กาเมสุมจิ ฉาจาร ไมท่ ำความงดเว้นจากกาเมสมุ ิจฉาจาร ... เราทำแตม่ ุสาวาท ไม่ทำความงดเว้นจากมุสา วาท ... เราทำแตป่ สิ ุณาวาจา ไมท่ ำความงดเวน้ จากปิสุณาวาจา ... เราทำแต่ผรุสวาจา ไมท่ ำความงดเว้น จากผรุสวาจา ... เราทำแตส่ มั ผัปปลาปะ ไม่ทำความงดเว้นจากสัมผัปปลาปะ ... เราทำแต่อภิชฌา ไม่ทำอ คคคไไททททททแแแเเเบบบไนนนเเเ๕๕๕จจจรรรมมมลลละะะรรรำำำำำำภภภาาารรร...่คค่ค่นนนแแแววว้้้โโิิโิ...ชชชิิิไไไญิิญิญภภภ...ะะะตตตมมมอออเเเฌฌฌทททปปปไไไนนนสสสคคค่ม่่มมงงง่่ททท่มมมาาาำำำตตตน็็นน็ออออออิจิิจจำำำเ่เ่่เใใใอออิปปิปิาาาคคคงงงอออจจจฉฉฉนนนหหห...ีกกีกีหหห...ยยยรรรวววฏฏฏัััาาา...ิโิโโิเ้้้เเนนนาาาญิญิิญกกกาาารรรา่า่า่ทททฐฐฐเเเมมมรรรธธธงงงยัยัยัดดิดิิรรราาาฏิิิฏฏโโโนนนใใใเเเาาาหหหพพพนนนขขขฐฐฐดดดหหห...ททท้ีีี้้้ึ้นึ้ึนน...นนนชชชิิิ...ือือือ้้ป้ปป๔๔๔ำำำไไไฌฌฌไไไง่งึ่ง่ึึ ดดดมมมไไไแแแรรรมมมมมมงงง...คคครรระะะตตตท่่่ทท่่ไไไ่...คคค...ออ้อ้้จจจป่่่ปปดดดวววพพ่่พ่ำำำ์์์ไไไกัักักนนนาาารรรสสส้้อ้ออ๗๗๗ยยยมมมมมมษษษะะะจจจัมมััมกีีกกีาาาเเ่เ่่กกกคคคติิตติแ์แ์์แ...จจจมมมบบบ...อออเเเ...ะะะจจจรรราาาาาาผผผนนนบบบง้ไ้ไง้ไงิญิญญิใใใททททททาาามมมจจจคคคอออดดดิฏิฏิฏสสสฟฟฟเ่เเ่่คคคงงงวววไไไจจจว้ว้ว้มััมัมฐฐฐุ้งุุง้ง้มมมาาาวววยยยรรรคคคิิิมมมซซซมมมาาาทท่ท่่คคคญิิญิญไไไววว่า่าา่มมมัปััปปเเเฟฟฟำำำวววาาาพพพนนนอออคคคปปปอออาาาคคคมมมรรรยีีียยะะะมมมธธธพัพััพืออือืเเเิิยยยิรรรเเเนนนดดดาาาคคคยยยญญญกกกมมมเเเนนนออออืออืืะะะปปปาาาิดดดิิ รรราาางงงนนนดดดบบบน็็นน็ขขขรรรณณณ๔๔๔นนนรรรอออาาา้้นนึนึ้ึคคคเเเผผี้้ีี้ผแแแ้อออ้้คคคทททงงง...มมมววว...ูใูใูใ้้้ลลลนนนรรร...าา่า่่คคคีอีออีดดด้วว้ว้ื่อืื่่ออคคคจจจ7ไไไงงงวววลลลงงงมมมติิตติวววเเเคคคาาาผผผะะะตตตoรรราาา่่่เเเมมม์์์ููนู้น้้นไไไจจจาาาใใใมมมนื่นื่น่ืf๘๘๘ดดดจจจเเเไไไรรรน้้นัันั้ คคค3อออดดดมมมฟฟฟ้แแ้แ้ิญิิญญ...ยยย5ะะะอออืืื...ลลลสส่่ส่ตตตุงุง้้งุ้...อออนนนูู่เเเู่่ดดดซซซว้้วว้ำำำรรรสสสไไไทิทิิทอออรรรรรร่าา่่ามมมสัสัสัมมมธธธงงงอออ้้้วววนนนคคคก่ก่ก่เเเอออมมมรรรบิบบิินนนือือือำำำคคคยีียยีเเเใใใาาาจจจหหหกกก...วววนนนกกก...ทททิตติิตตตต...นนนดดิดิิาาาอออวววมมมดััดดัขขขดดดไไไ๔๔๔าา่่า่ใใใิินนนิ มมมจจจ้นึ้นึึ้นเเเขขขรรรทททดดดผผผฟฟฟาาา...ููทท้้้ทู่หห่ห่ววว...ออืือืรรรูไู้ไไู้้ดดด...่า่่าาุ้้งุ้งุงกกกุุุมมมมมมีียียยดดดซซซไไไไไไขขขน่นัั่น่ัเเเ์์ท์ททมมม่ค่ค่คดดดรรราา่่่ารรร์์์ ปปป้อ้อ้อะะะนนน...้แ้แแ้ั้งั้ัง้ง่เ่เ่เาาา...จจจนนน...รรรนนนลลลมมมรรรเเเะะะ๖๖๖ไไไอออว้ว้้วจจจิิไิไไกกกญิิญญิมมมกกกดดดิตตติิงงงดิดิดิ อออ่่ลล่ลอออ...้ร้รร้ททท...ขขขรรรบบบะะะิินนิน...ักัักกใใใำำำึ้ึน้นนึ้วววจจจสสสสสสษษษใใใทททมมมไไไฟฟฟเเเมมมหหหตตตมมมาาาพพพรรรคคค้งุุุ้งงุ้ทุททุ้สส้ส้สสิสิิศศศียยีีย่ร่รร่รรรวววซซซงงงัยัยัยัััมมม์์์จจูู้้จู้ีลลีลีาาาาาาา่่า่า๕๕๕บบบกัักกัะะะใใใปปปมมมนนน...ไไไหหหททท...ปปปชชชววว......ดดด...้บ้บ้บำำำรรรา่่า่าััญัญญ...เเเไไไแ้แ้้แแแแกกกะะะรรรมมมไไไลลลญญญมมมลลลิิดิดดิบิบิบมมมเเ่เ่่ ผผผวว้้ว้จจจะะะาาาขขขะะะูรรูรูเ่เ่เ่ ู้ไ้ไ้ไููจจจรรรเเเณณณึน้ึ้น้นึณณณมมมพพพรรรญิญญิิรรร...ววว...ใใใโ่่โโ่ะะะ์์์ญิญิญิรรร...าา่่่าอออมมมนนนคคคงงงาาาพพพ้อออ้้บับับัวววรรรกกกะะะเเเาาารรรวววลลลไไไไไไไไไรรราาามมมมมมมมมดดดดดดคคคาาารรระะะ่่่้้้่่่ วา่ ด้วยปัญญาเรียกว่า มนั ตาอชดกออชดชดกก่วั่ววั่ักีกีีกริรริิ้วว้้วิยยยิิยยยเเเเเเาาาปปปจจจผผผทททรรรญัญัญัาาาจจจรี่่ีร่รีดดดญญญคคคคคคคคคคคคาาาู้ชชูชู้้ ้ว้วว้ ชชชืววอำืำออวำวืววดัััดดาาายยย่ัว่ัวว่ัวววาาาาาาไไไคคค่าาา่่แแแมมมมมมฟ.ฟฟ..ปปป...วววมมม...ฟฟฟฟฟฟมมมคคครรราาา้พ้้พพุงุ้ง้งง้งุุุุ้้้งคคคาาาอืืออืนนนมมมซซซซซซูดดดููศศศวววญญญฟฟฟตฺตตฺฺ า่า่าา่าา่่่าาามมมรรราาาภภภงุ้ง้งุุ้นนนนนนมมมัยัยยัาาาซซซณณณนนนาาาไไไชชชกกก่าา่า่มมมณณณแแแใใใว่ัวั่ัว่ี้ี้ี้ นนนนนนแแแ่หห่่หผผผลลลีีี มมมคคค(((ูใู้ใู้้ใ้ว้้ววเลเลเลคคคลลลดดดผผผก้้กก้ำำำงงงวววผผผา่่่าาลลลู้พ้พพูู้วววงงงลลลาาาู้นูู้นน้เเเมมมา่่าา่ะะะดูููดดมมมา่า่า่รรรไไไ้นััน้ัน้งงงวววอ่ือ่อ่ืืดดดไไไอออดดดาาามมมมมมงงงน้วนน้ว้วตตตแ้แ้้แยยยชชชา่สาา่ส่สยยยทุุทุทลลลรรรว่ัั่่วัวกกกงงงปปปคคคัสสสัั้ว้วว้ธฺธฺธฺ บบบญัญัญัเเเวววโโโฉฉฉแแแรรรคคคตตตาาาแแแญญญียยีียะะะหหหมมมอืืืออมมมนนนววว(((กกกาาา่งงง่่เเเแ้้แ้แ่่าาไ่าไไจจจล))ลล)ววว้ันั้ั้นนตตตมมมดดดสสส่า่าา่ิตติติอือือื ดัััดดไไไ่ฟฟฟ่่ดดด้วว้ว้ กกกมมมผผผผผผขขขใใใยยยงุุ้้งุง้งงงเเเ่่่จฟจจฟฟาาาไู้้ไูู้ไูนูู้้น้นซซซมปปปมมฟฟฟมมมกกกดดดงุ้งุ้้งุ้ัน้ั้ันน่า่าา่าาาญััญญัน้น้้นฟ่ฟ่ฟ่วววซซซไไไนนนกกกดดดธธธดัดััดญญญา่า่่าจจจ้งุุ้้งงุ)))รรรแ้แ้แ้นนนแซแแซซงึึึงงแแแาาารรรชชชลลลกกกา่าา่่มมมเเเเเเมมมอออ่อื่อือ่ืรรรนนนว้้้ววปปปวววช้ช้้ชยยีีียธธธววว่ง่งง่น็น็น็้ีแีแ้แ้ี สสสททท่า่า่ากกกิบิบิบรรรคคคจจจอออผผผัมมััมวววำำำาาาวววงงงยยยวววูพูู้พพ้้า่า่า่ใใใมมมยยยมมมมมมาาา่าาา่่หหหูดููดดวววาาามมมคคคมมมาาางงง้ส้ส้ส่าา่่าทททดดดไไไกกกวววันนัันคคคงงงรรรฏิิฏฏิว้้้ววาาาปปปดิบดดิิบบตตตกกกยยยมมมฐฐฐัญญญััวววไไไาาาไ็ไ็็ไปปปวววิิิดดดกกกมมมญญญ่าา่่ามมมัญญญัั้แแแ้้วววก่่ก่กวีีววีาาานนนลลลญญญลลลผผผเิิเิเตตตว้ว้้วคคค่าา่่าาาานนนพู้้พพูู้รรรรรรวววรรรัััสสส้ตีี้ี้ตตูดดูดู ถาถถาาะะะเเเรรรดดดะะะอ้ออ้้รรรงงงสััสัสหหห้วว้ว้บับัับยยยยีียยี เเเยยยว์์ว์วคคคกกกไไไรรรปปปา่่่าาดดดยีีียยวววำำำญััญญัแ้แ้แ้่าทา่า่ททกกกผผผลลลวววเี่่เีี่เญญญมมมใูู้ใ้ใู้ปปปา่าา่่้วว้้วดดดันัันนาาาน็็น็นกกกทททตตตคคคเเเำำำรรรไไไำำำาาาวววหหหมมมือ่ื่ือ่อใใใาาานนนหหหคคค่ฟฟ่ฟ่งงงมมมพพพือออืืดดดเ้้เเ้งุ้้งุงุ้ฟฟฟกกกซูดซซดดููกกกคคคงุ้งุุ้ง้ิดดิิดา่า่า่ชชชลลลซซซวววขขขนนนัว่ัว่่วัา่่่าาา่่าา่าาา้ึน้ึ้นึนวววนนนมมมกกกไไไวววมมมรรรลลลาาาูท้้ทู้ทูจจจไ่่ไ่ไ่าาา่่ ดดดาาาวว่ัวว่ัวั่ว้้้ ว่าดว้ ยการสำ�รวมวาจาธธธถถถหจหหจจใใวใวววววสธธสธสนนนาาาาาาาาารรร้อออ้้มรรมมรมมมจจจจจจกกกคคครรรรรรยยยคคคโููโโู่่่ าาาาาามมมมมมขขขนนนวววคคควววหหหเเเ้าา้า้าาาววว้นนน้้รรรชชชำำำงงงมมมยยยินินินมมม่่่นนนพพพนนนปปปาาาคคคสสสเเเัยััยย่ันัั่นน่นนนดูููดดปปปบบบีแ้้้แแีีำำำรรราาานนนคคคอออ้ัััน้นน้น็นน็็ลลลวววะะะมไไมมไ้ีลีล้้ลีงงงดดดิงิิงง่า่า่ากกกว้วว้้ผผผคัคคัั ะะะวววลลลแ้แ้้แอออสส้สููู้้เเเคคคกกกนนิินิสสสชชชไไไลลละะะบบบมมมีีีาาามมมัยยยัั่ือ่ือ่ือกกก้้ววว้รรรดดดาาารรรเเเ่ไไ่ไ่ถถถาาาืน่ื่่ืนนนนนกกกวว้้ว้วววปปปวววรรรืออือืกกกยยยเเเลลลคคคาาาบบบพพพรรรไไไลลลววววววา่่าา่จจจนนนดดดิงงิงิอออดูดูดู่าาา่่จจจาาาวววาาาใใใ้้้ทททกกกวววเเเสีีสสีจจจเเเนนนใใใไไไพพพทททวววขขขแี่ี่แแ่ีดดดุจุจจุมมมาาาสสสาาา้ออ้อ้า้าา้้็จจ็็จตตตรรรยยยก่่่กกาาาจจจงงงเเเิิติตตไไไกกกโโโลลลมมมจจจโโโาาารรรตตตแแแนนนา่าา่่้ออ้้อเเเเเเคัััคค้โ้โโ้๔๔๔ปปปวววยยยทททวววน้้นน้ คคคน้้้นนมมมคคคกกก็น็น็นเเเษษษธีธีีธวววขขขกกกำำำนุนนุุหหหกกกเเเ้้้นนนรรราาาหหหพพพนันัันิิิสสสลลลลลลรรรดดดขขขลลลือ่อือ่ื่(((บบบ่า่า่ามมมัักักกาาาหหหจจจบบบอออทททวววฐฐฐาาาดดดาาารรรกกกวววุคคคุุเเเยยยำำำาาากกกจจจปปปออือืืาาาวววลลลลลลคคคนนนหหหาาากกกจจจ่าา่่าสสสน็็็นนวววาาาลลลกกกูููาาาดดดาาา่งง่ง่งงงยยยผผผนนน...กกกรรรปปปมมมเเเ...ชชช้วว้ว้ คคคู้กู้กูก้...สสสกกกาา่่่าาาายยยรรรีทททีีาาาลลลนนนรรรรรรรรรลลลเเเาาากวววกกอี่ี่ี่ออปปปมมิิมิาา่า่่กกักััพพพหหหโโโา่าา่่ศศศาาาาา้้า้วววลลลน็็น็นคคควววููดดูดมมมรรรจจจงงงวววจจจกกกเเเนนนผผผสสสาาาเเเ่นูู่่นนูอออาาาทททบััับบพพพกกกูส้สูสู้้ำำำทททงงิิิงจจจี้้้ีีลลล็จ็จ็จใใใ้้ออ้อรรรโโโำำำาาาี่ม่่มีมีฟฟฟจจจไไไะะะทททวววรรรเเเกกกดดดมมมวววีปีปีปจจจงััังงมมมวววษษษออ่อ่่แแแาาาแ้แ้้แจจจตีีตตี้อ้้ออรรรมมมวววจจจใใใบบบาาาลลละะะไไไ้้นน้นาาา๔๔๔วววหหหาาากดดดกกโโโ้ว้ว้วบบบจจจาาาสสสยยยเ้เ้้เขขขแ้แ้แ้าาาชชชจจจกกกสสสมมมชชชอ่่ออ่้า้้าาลลลาาาาาาดิดิดิถถถคคคนนนเเเปปีีปีงงง้ววว้้นนนวววสสสคคคาาาโโโอืือือร์รร์์ลลลเเเนนนั้นัน้ั้นียยียีนนนวววมมมเเเ่ว่ว่วพพพาาาปปปดดด้น้้นนาาาแแแมมมออืืือยยยูดดููดเเเมมม็น็็นนลลลแแแงงงกกกปปปถถถเเเสสสคคคลลลวววัันนัน็็็นนนปปปกููกกูคคคชชชาาาน้นน้้ว้้วว้นนนผผผเเเรรรมมม่อื่ืออื่นนนมมมขขขวววพพพะะะ้้งูงูงู้วววไไไััคัคคลลลสสสาาาีคีีคคกกกดดดดูููดดมมมา่่าา่ดดดคคคาาา่วว่่ววววอออแแแจจจเเเ่ไ่ไไ่นนนจจจาาาีีีปปปปปปบบบรรรลลลลลลพพพมมมาาาใใใน็็น็นงิิงิง้วว้้วบบบดดดหหหะะะกกกดดดูููสสสมมม้้วว้ววววอออวววญญญงงงาาาจจจยยยาาาุนนนุุตตตกกกาาาดดดมมมรรร่ชช่ช่จจจปปปจจจัง้้ังั้ง)ี))ีีขขขงงงิิิเเเัคััคคอออาาาวววมมมาาารรราา้า้้ คคคหหหบบบนน้้้นสสสอออะะะงงงพพพน่ั่่ัันนีีเเเีนนนยยยโโโ่อ่ออ่ธธธใใใแแแูดููดดใใใปปปยยยจจจาาาเเเลลลบิบิิบีีี้้้นนนอออน็็็นนสสสชชชบบบเเเ้ว้้ววาาาคคคงิงิิงพพพนนนยียียีพพพทททยยยอออวววดดดเเเเเเอออตต์ต์์ืื่ออ่อ่ืี่่ีชช่ีชวววาาาววววววรรรใใใไไไทททาาาืืนนื่น่่่า่่าา้นน้ม้นมม้้นน้นรรรจจจดดดมมมำำำถถถชชชสสสขขขขขขแ้แแ้้ภภภลลลกกกมมมกกกาาาาาาัตัตตั ลลลาาาิกกิกิาาาพพพดดดดดด็กก็็กยยย้วว้้วยยยยยยลลลษษษดดููดูแแแจจจลลล์์์ นนินิิคคคอออฟฟฟาาาลลลุใใุใุอออา่า่่านนนนนนนันนััมมมดดดกกก้วววว้ว้วงัังังงงิงิิ ีีีีีี 888 ooofff 333555
11 ออภภกกกกคคคคออิเเิถถววววาาลลาาาากกววาาสสมมมมะะแแ))ททววเเลลผผลล่า่า่หหี่ีออ้วว้ลลืออืยยภภคคคคเเไไลลยยกกบบปปมมกกอ่อ่ำำำำิกิกสสูู่่ดุดุถถคุุคนน็็คค่่ววววเเมมษษลลพพฟฟาา่า่า่าา่คคผผะะกกดัดัยยุุ นน้้้้นนนนลลู้สู้สลลผผออ่อ่อมมนนจจธธำำออ่า่าู้สูส้ออมม..ุนนุิพพิ๒๓๕๓๒๕๖๘๔๑๑๗๑๗๔๖๙๙๑๘บบาารรรร..งงววำำ..กกกกกกววรรีี.....๐.๐ุุคค..พพ..........สสรรพพเเแแมมออลลมมกก..ปปคคววตตาาลลูดูดธธ่่าาววิเเิมมนนลลนน็็ปิปิลลวว้้าาววดดบิิบสสววผผกกฏัฏัผผสสกกจจวว้้าาาาััมมไไูู้้ถถูสสู้้าาหหแแสสวอสปอปสววสววยยปปสวฐฐถถยยยยจจมมมมาาิมมิิิมิรริมำำลลาา่ออ่สสีลลนันัมมีาาลลวัญัวญปปาาววโโ่่รรยยิิาานนนนววุุตตุตุตะะิิเเมมงังักกุุดด่าา่กกาาตตัญัญญญววววไไททาาัตตัสสคคกกธธตตตตนนั้้ัถถกกรรพพุุฏฏดดกกมมรรญญญญัคัคฏิฏิถถววาาถถิกิกธธาาิกิิญิกญลลแแน้น้้แแ้ฐฐกกัมัมววาากกุุคค((ฐฐาาาาถถถถาา่่าาลลกิกิาากก๑๑ถถแแาาภภมมไไถถถถิิกกณณววาาาาจจมมณณถถ่่ไไลลาา๐๐สสกกททชชออ้้าาออ((ผผถถ((..มมาา((ส่ส่าาว้ว้..มมัั((่ออืื่ถถถถยยททถถกุกุัปัป..ู้สู้สาานนถถปปทท่่ฟฟ((ะะถถมมววาาอ้อ้คคอ้อ้((ขขัสสัำำปปถถ้อ้อ้้นันัรรดดไไ่า่างุุ้้งอ้้อผผ่า่า((ถถยยัปัป์)์)รรำำยยสสมมอ้้อะะิิจจยยซซนนแแ้งงุุ้ถถเเยย้้กููกททวว้ออ้คคคคปปนนกกปปฉฉยย่เ่เคค่าา่ลลเเ้้ออคคมมา้้าไไกกยยชชี่่ีำำำำรราาธธนนคคกกกก็น็นำำมมยยววำำททคคี่ี่ยยททกักัยยีีรราาททถถำถถำเเมมลลททคคชชโ่่โววำำคคี่ช่ีชนนกกี่ชี่ชนนททออาาช่ช่ีีาา่วว่นุุนื่่ออืำำีช่ชี่ขขททักักรรกัักคคววำำ((กกีี่ชช่้อ้อักกังงททววอ้อ้ักกัีี่งง่ี่ชี่ช่าา่นนใใ((ถถนนือือกกถถกัักววนนา่่าชี่่ชีงงหหคคนนถถกักัอ้้อำำิิเเดดำำาานนเเแแำำโโกักัลลรร้้ออ้ตต้ำำปปนนใใใใยยมมใใลลำำัดดัหหนนใใหหสสออยย้ั้งงั็นน็หหคคำำใในนหหว้ว้ออเเท้้ทคคิททิำำท้้ทใใหหำำ้้มมมมคคกกคคะะ้เเ้หหใใยยำำำำธธททำำกก้มม้ีีคคนุุนบัับหหมุมุ้้รรู่ใใู่ททไ้ไ้จจใใบิบิี่ชชี่ิดิดคคคคีีออ่่ืืนนววมมเเคคม้ม้ีีจจตติิชีช่่ีดดักักาาปปาาออืืงงววใใศศรรคค่่ดดุง่งุ่มมักักททขขรมมรนนหหาาญัญัมมออลีลีลล้วว้นนน่่ันัััจจ้อ้อมมคคกกสสำำ้้พพงง่่ันันยย))กกุุญญฉฉงงำำ))ใใววถถสสงง้น้นเเททคคปปหหแแใใาาาาัดัดหหาาาาัันนหหจจลลลลำำนนมมกกม้ม้))กกตตโโาาคคออ้สส้ะะีดีดปปรรดดกกคีคีาานุนุกกตตนินินนววู้ททู้้วว้ยยถถักกัษษววกกน้นัั้าาณัณัยยททใใาาวั่ั่วใใาา))มมิเเิจจรรจจหหมมรรลลหหแแัักกเเ))กกพพยิิยมม๓๓ปปสสพพาาลลษษิริรกกรร)ู่)ู่๒๒แแรรดดยีียะะยิิยาาะะถถาาลลจุจุรรเเาาผผรรขขาาะะปป))ตตสสททูู้ม้มถถา้้าคคงัังรราาพพี่รี่รใในนพพีีววววะะขขจจชูู้ช้ลลรราาาารรกกาา่่เเดััดกกมมนนรระะยยาาถถภภอ่ื่ือสสททรรไไ้ออ้ ..ดดาางง..าางงยยุกุก..คคบบ้แแ้คคมม))ขขคคววลลจจโโใีใี)์์)าาพพววจจว้้วงึึงมมาาเเตตชชปปมมรรรรฌฌชช็นน็ูู้้ไไสััสื่ออื่ งงคคมมออววววคคววหห่่่า่าสสิิา่่ากกาาลลรรมมมมถถะะงงุนนุ าาเเงงหหีีมม((มม็นน็รรจจงงััคคววาาาาใในนมมคคกกยย ยไย[[ไ๘๘มม่่ออ๖๖่่เเมมศศ]]ไไรรมม้้าา่ถถ่ โโบบศศกูกู คุคุกกนนคคถถำำลลึงงึไไปปสสผผิงิ่่งใใู้ไูไ้ ((นนททมมพพทท่่ีีลล่ม่มรร่วว่ฏิิฏตีตีะะงงฐฐัณัณผผไไทิทิูู้้มมปปหหังัง้้ีพพีแแาาหหลลรรเเลลคคว้้วะะาาภภรรผผยยอืื่่อาาู้เู้เงงคคหหเเตต็น็นหหรรนนววสััสเิิเีย่่ยี ววววววกกา่า่ รรใใ))ัง้้งันนใใผผนนสััสออสสนนะะาาททคคง้้ัังตตหหลลาายย วา่ ด้วยผู้ ไม่มีตณั หาเนนเญญรรย่ี่ียาาียยี ววณณกกรรววแแััง้้งา่า่ นนลลคคว้ว้น้ั้นัเเคคำำรรรรววผผวว่่าา่ื่ืออู้ใ้ใูมมดดงงนนคคเเลลหหิรริววะะาานนาาไไมมสสดด่ยยีี่ ววตตววแ้้แ่า่ารรฺตฺตลล้ั้งังว้้วบบิิ ออุคคุคคตตนนคคออืื ัดดั าาลลขขคคคคผผาาววเเ้ไูู้ไดดตตาามมไไมมม่่มดด((กกตีตีบบแ้แ้ ำำณััณลลคคุุหหวว้้คคหหนนลลาาททัดดัววผผเเา่่าำำคคู้ไูไ้ดคคดใใมมรรหห้วววว้ ่ือือ่่ม่มยาา้้สสยงงีีตตมมผผงงเเบบหหัักกู้ไู้ไณณมมไไำำนนดดหห่ม่มหหยียี่่ ้้แแาาตีีตนนววลลเเัณณัรรัดัดคค้วว้้ังงั้ นนรรหหใใื่ื่รรนนัักกาออาะะอองงงง..เเนน..บัับหห.. าาไไนนออคคดดภภย่ีีย่ ตต้แ้แววิชิชลลรรฌฌ้้ววอองง้ั้ั าาใใยยททนน่า่าออำำอองงใใกกนนนนหหุุศศ้ีบีบ้าา้เเ้ ลลคคกกา้า้ มมงงิิดดตตลลููขข))คคึึ้้นนอออือืไไธธมมโโลลบิิบไ่ไ่ ภภดดาา้ออ้ะะยยีกกีววตตา่่าัณัณเเผผตตหหาาััณณดาาดเเหหว้้วคคยยาารรไไื่อ่อืฟฟตตงงคครรเเหหสััสือือ 9 of 35 9 of 35
12 วววภภภธธธชนชชนมมนมนนวเเวเวชชชตัตััตา่าา่่ือือ่อ่่ืรรรเเเีีีพพพ้้ี้ีี้้ีี ่นนน่่วววบบบรรรรรรวววใใในนนทททนนนมมมาา่า่่เเเุคคคุุนนนพพพตตต้นน้ััั้นนนนไไไี้ี้ี้าาาคคคอออมมมบบบรรรเเเรราาาลลลนนนพพพจจจาาามม่่่มมมมอออออออออะะะออไไไงึงึึงาาาะะะรรรีตีีตตกีีกกีีกีีกกกีีกกียยยณณณมมมชชชคคคไไไหหหาาานนนนนนนนน่าาา่่ัณััณณอื่อ่อ่ืืมมม่ต่ตต่ะะะ์น์นน์ตตตรรรงงงัยัยัยััยยัยยัยััยวววมมม้ัั้งงั้ง่่มมม่หหหออืืือกกก้ัั้ั้นนนนนนา่่าา่จจจหหหหหหหหหกกกีีีคคีีคีพพพาาาาาา้้้ีีีตติิติ นนนนนนนนนจจจาาา...ไไไเเเวววลลลรรร...คคคเเเมมมรรรึงงึึง...าาางึ่ึง่่ึ่ง่ึึงง่ึึงง่ง่่ึหหหพพพชชชเเเรรรไไไมมม่มม่่มพพพรรรมมมบบบอ่ือื่ื่อมมมื่่ืออบบบบบบ่ออืือื่่ ตตตตีตีตีาาางึงึงึ จจจใใใุคคุุคตต่ต่่งงงวววุคคคุุุุคุคคมมมัง้งั้้งัพพพัณัณัณหหหรรรเเเ่า่า่าคคคัง้้ง้งััจจจคคคคคคหหหสสีีีสงงึึึงรรร้ไไ้ไ้จจจหหหลลลิิตติตลลลลลลไไไดดดมมมััญัญญนนนยยยติตติิ มมมาาาไไไเเเไไไไไไใ้ใใ้้นน์น์์ีีวววี่่ี่ยียยีปปปมมมเเเญญญเเเมมมมมมจจจมม่่่มิิญิญญปปปคคคววว้ีีี้้ นน็น็็ตต่่่ตแแแ่ดด่ด่ต่ต่่ตีีตีตตาาารรร็็น็นนรรรญญญลลลังงั้้้งัปปปเเเอออำำำ้งัั้งงั้ณััณณััง้้ง้งััอื่่ืออ่ืพพพปปปจจจจจจเเเะะะาาายยยใใใัจจััจงงงนนนติตติิหหหัจจัจันนนรรรธธธตติิติณณณจจจ่าา่่าเเเาาาจจจนนิินิเเเหหหรรราาาอออเเเงงงัยยยัั พพพอออพพพะะะััยัยยรรรนนนเเเตตตนนนนนนคคคมมมยยย่ืออ่อ่ืืมมมื่่ืออือ่ีี้้้ีาาาี่ี่ีย่ยยาาาเเเรรราา่่า่ีกกีีกใใใ...เเเใใใาาามมมขขข...คคควววหหหขขขอ่่อืื่อืงงง.ห..หหาาารรราาารรรคคคนนนตตตาาางงงไ้้้ไไรรรพพพมมม้ไ้ไ้ไจจจัง้งัง้ั้จจจวววดดดเเเ้้้ีีีดดดไไไใใใณณณงงึึงึหหหงึึงงึอออาาาึึงงงึมมมภ้ภ้ภ้นนนตต้ต้้จจจไไไมมมไไไมมมนนนยยยท์ท์์ทมมมต่่ต่ตงึึงงึพพพาาาอออมมมีสีสสี ่่่าาาเเเ่่ยี่ยยีีชชชีย่ีีย่ย่้ง้ังง้ััเ่เเ่่แแแนนนทททพพพ่เ่เเ่ังังังงงงพพพวววจจจื่อืออ่่ืพพพังงังัลลลขขขนนนาาาีียย่ี่่ยลลลรรริิตติตไไไลลลวววาาาะะะลลลคคคังังงัี้ี้บีบ้บ้ังง้ั้มมมดดิิิดา่าา่่เเเิดิิดดรรรรรริิดิดดไไไใใใตตตปปปเเเ่ไไ่่ไา้้าาู้ปปปููอออมมมเเเนนนพพพเเเดดดพพพงงงน็็นน็ผผผพพพยยยททท่ไไ่ไ่อออลลลว้ว้ว้อออลลลปปปดดดูไ้้ไู้ไูา่า่่า...ลลล่ี่ีีย่ยยนนนา่่าา่ินนิิน...มมมยยยินินนิงงง้ววว้้จััจัจ...ินนินิงัังังาาานนนใใใมม่่ม่าาา่่่า่าา่่จจจใใใตตตไไไใใคคคใใในนนนนนงงงมมมนนยัยััยตีตีีต้ี้้ีจจจาาาเเเนนนตตตยยยรรรอออรรรไ่่่ไไณััณณัออแแแแแแปูปปูู่อ่อ่อเเเีบี้บบ้ี้ดดดาาานนนลลลลลลนนขขขหหหมมมวววจจจอออว้้้วว้าาา้้าาาาาาะะะะะะาา่าา่า่าาากกัััก่่่าางงงไไไยยยคคคธธธรรรจจจคคมมมเเเเเเาา่า่่ปูปูปูงึงงึึรรรตตตคคคใใใตตปปปใใใด่ดด่่งงงไไไรรนรนนนนนนนกกกรรรกกมมม็็นน็นนนำำำมมมอออื่ืออ่ื่อาาา้นั้น้ันัออาาเเเ่เ่เ่เเเ้ี้บีี้บบาาาลลลนนนนนงงงพพพทททนนนลลา้้้าารรรเเเเเเาาานินินิลลลพพพาาาหหหงงงมมมมมมเเเขขขคคคคคครรรดิิดดิตตตนนนณณณือือ่่ือ่ออหหหาาาตตตตตตเเเาาาี่ียยย่ี่ไไไเเเพพพพพพนนน์์์รรรกกกมมมกกกรรรมมมวววอืืออืลลลึงงงึึาาาาาาันั้นน้ั้าาาคคครรรเเ่เ่่ มมมเเเลลลพพพินิินนพพลลล้ง้งััั้งวววทททใีใีใีใใใภภภลลลึึึงงงาาาจจจวววนนนเเเเเเมมมเเเมมมิดดิดิพพพรรรดดดรรรเเเมมมอออีีีหหหชชชเเเาาาเเเาาานนนาาาอื่ื่ออื่พพพพพพนนน่่นน่นพพพพพพเเููเูตตตัั้ั้้นนนไไไชชชลลลลลลาาานนนงึึงงึมมมึงึึงงนนน่น่่นนคคคิดิิดดมมมนินิินมมม้ี้ีี้เเเเเเ่่่ใใในนนรรรตตตมมมเเเพพพรรีีรีตตตตีีีตดดดพพพธููู้้ธ้ธปููปปูี้้ีี่อ่ือืือ่ลลลาาาาาตตตไไไลลลรรรแแแไไไออออออเเเดิิิดดดดดนนนรรรชชชนนิินิมมมลลลยยยยยยเเเยยย้้้มมมหหห่น่น่นพพพ่เเเ่่ใใใะะะ่า่า่า่าา่่าินิินนพพพนนนาาานนนนนนรรรงงงงงงลลลรรรเเเลลลนนนวววนนนปปูปููึงึ่่่งึงีี้้ี้ินินนิสสสมมมิญญญิิดดดิดดิิเเเ้้ีีี้นนนบ้บีี้บ้ี ยยีีียใใใหหหณณณ...ว้้้ววเเเจจจญญญาา้า้้น้นน้้ััั...งงงพพพน็็็นน...ยยยแแแงงงเเเ์์เ์เาาาลลลชชชชชศศศรรรพพพลลลจจจณณณินินินนน่น่่น่นู่ปปปููลีลลีีะะะึงึงงึึึงงงึ วา่ ด้วยผู้ ไมเ่ ศรา้ โศกหหหหขหหคขขขคคสโขสสโโขขลลลอออออออาาาวววลรลลรรหหหวววงงงงงงงาาาือืออืงงเเเเเเเนนนมมมติติิตใใใเเเรรรรรรรมมมหหหขขขอ้อ้้อหหหาาาาาาาือ่อื่่อืลลลออองงงลลลคคค...สสสส..สส..วววงงงงงง............เเเ..่าาา่่าาาำำำ่งิ่ิิ่งงใใใรรรนนนหวหหวววววคคคลลลรรราาาหหห่าา่่าขขข้ัน้้นนััสสสลลลลิิลิลาาาแแแอออขูขขููภภภขขขวววาาาแแแปปปออองงงอออ่า่่าานนนอออขขขปปปรรรเเเงงงตตตงงงอออรรรปปปผผผรรรเเเเเเตตตาาาีตีตีตงรงงรรผผผจััจัจนันันัรรรเเเาาาาาํํํจจจนััันนาาารรรไไไ...ขขข...ัยัยัยปปปนนนาาาไไไ......อออ.....ปปปเเเ.....าาาบบบภภภ...งงงดดด..แแแนนน...เเเจจจ...ุตุตุตสสสโโโังงัังรรรลลลุโโโุุมผมมผผนนนชัััชชรรรยยยาาาสสส้ววว้้ ฏฏฏกููกูกขขขบบบ้ี้้ีีศศศแแแกกกจจจรรรอออขขขฐฐฐปปปขขขรรร็ไไ็ไ็วววตตตออองงงพัพัพัมมมิขขขิิอออรรรมมมเเเิิิงงงาาาพพพผผผงงง่เเเ่่รรรคคคเเเศศศ(((รรรเเเาาานัันันรรระะะรรรวววไไไขขขรรราาาขขขไไไมมมาาาาาาอออา้าา้้...ปปปอออ...มมม่เเ่เ่โโโ...งงง......ศศศงงง...ศศ...วววเเเ......ธธธเเเรรร...รรรไไไกกก่าาา่่รรรดิิดดิาาามมมสสส้า้าา้ลลลาาาไไไโโโาาารรร่เเเ่่คคคิ้นน้้ินิมมม...ศศศศศศขขขรรร......ือืืออ......ขขขเ่่เเ่กกกรรรเเเอออ...ศศศสสสอออมมมา้า้้าถถถงงงตตตไไไรรรรรรงงงโโโาาาเเเงึงึงึมมมรรรา้าา้้ศศศรรรเเเญิญิิญรรรสสสวววรรระะะเ่่่เเโโโาาากกกดดดงิ่ง่งิ่ิาา่่าศศศาาาขขขศศศกกกทททดดดาาาอออรรร...กกกลูลลูู......ขขขไไไล่ี่ลีีล่ว้้วว้้าา้้า...งงง...ถถถขขขมมม...อออยยยเเเโโโว่วว่่ มมมงึึึงงอออรรรศศศ่ล่ล่ลงงงกงกงกงผผผสสสาาางงงติติติเเเไไไกกกำำำไููู้้ไ้าาารรรงิ่่งิ่งิเเเปปปรรรมมมบบบรรรยยย...ทททาาา.แ..แแแแแไไไาาา่่เเ่เาาาขขข...่ีล่ล่ีีลมมมศศศลลลลลล...กกกอออสสส...ว่ว่่ว...รรระะะล่ล่.ล่..้วว้ว้...งงงขุขุงุขงง...อออ้้าา้า)))ำำำเบเเบบไไไไไไขขขรรรโโโำำำบบบจจจมมมปปปิดดดิิศศศอออาาามมมวีีววีอออาาาค่่คค่แแแาาางงงกกกรรราาากกกธธธ...ลลลขขขเเเรรรขขข...ตตตรรรบิบิิบ...อออ่ำ่ำำ่้วว้ว้ อออาาายยยไไไคคคาาางงงรรรมมมงงงข์์ข์ขเเเยยยรรรปูปููป...เเเรรรค่ค่ค่...อออรรรวววววว...ขขขาาารรรงงงาาาญญญา่า่่าอออบบบเเเ่ำ่่ำำ...รรรงงง......คคคิณณิิณ...ไไไ...าาาเเเ...ไไไรรรมมมรรรฑฑฑพพพมมมวววาาาหหห...่เ่เ่เ...บบบี่ชีช่ี่ชต่่่ตตศศศญญญ...มมมาาา...าาีอีออีรรร...ญญญคูู่คู่ค่ยยย...ตตตา้้าา้กกกไไไณณณนนนโโโาาาเเเขขขมมมพพพศศศสสสตตตอออ้ออ้้ะะะต่่่ตตรรรยีียียกกกิขิขิขงงงขขขงง่ำ่ำ่ำีอีอีองงงถถถเเเชชชออออออเเเกกกรรรขขขพพพงึึงึงาาางงงงงงาาาอออพพพสสสเเเยยยเเเ้ออ้้อรรรรรรงงงรรริ่งงิิง่่ขขข...าาาเเเาาา...ททท่ำ่ำ่ำอออ...รรรไไไเเเแี่ีี่แแ่าาางงงมมมผผผ...พพพเเเ...เเเสสสปปป...้รู้้รรููถ่่่ถถรร้อ้ออ้...นนนรรร่ววว่่...ึงึงึงาาาอออ...มผมมผผคคคาาาไไไาาากกก...สสสนันันัมมมสสสวววววว......ลลลนนนาาาาาาาาาไไไ่ถถถ่่ พพพ่นินิ่น่ิปปปมมมสสสยยยะะะงึงึึง่ี่ี่ี ว่าดว้ ยผสั สะใผออสสออใผอสผอใอนนนนนกกนนนกสััสสััมมััมตตตสสสศุศุศุผผผามิิมาามิ นนนคคคะะะลลลสัสััสิตติติ ตตตตตตผผผปปปจจจผผผคคคคคคคคาาาัสสััสฏฏฏผผผัสสัสักกกำำำำำำำำสสสสัสัสัิฆิฆฆิ สสสววววววววคคคะะะสสสสสสา่า่่่่าาาาา่่า่ะะะทททวววะะะััมมมั าาา่่เเีีี่เทททผผผผผผปปปวววผผผมมมอออู้เ้เูเู้เี่ี่เี่เสัสัสัิิเเิเััสสัสน็น็็นหเหหเเปปปวววัปัปปัทททสสสอออน็น็น็น็็น็นกกกสสสปปปะะะยี่่ยีย่ี ััพพพัวววปปปทททขุขุุขณณณงงงิเเิิเยยยไไไเเเัจจััจสสสววววววดดดหิิหหิจจจาาาจจจกกกสฺสฺสฺทททกกก้้แแ้แาาาิติตติุบบุบุ ใใใีีีนนนกกกกกกฤฤฤนนนผผผผผผันันันคคค่่่ีียยยีตตตัสสััสผผผสสสจจจวววสสสสสสัสัสัสผผผเฺเฺเฺ ผผผักักกัาาามมััมสสสะะะสสัสสัสสั มมมสสัััสขขขสสสผผผะสะะสสสสุุุสสสสยยยสสััสัทททุุุะะะผผผัมัม((มั(ะะะั่งั่งัง่ ้ังง้ั้ังผผผยยยทททัสัสสัททผผผคคคหหหเูู้เ้เู้นืืนืนสสส่เี่ีเเ่ีัสัสัสุกุกกุวววหหหลลลปปปะะะาาาขขขาาา็็นน็นนน็็น็จจจทททโโโมมมเเเยยยาาาสสววสววววกกก่เีเ่ี่ีเถถถเิิเเิกททกทกปปปตตตาาาวววอออกููกกู คคคนนนน็น็น็มมสสมสกกกธธธตตตวววัมัมมัยยีียีโโโาาาใใใบิบิบิ้ออ้อ้าลาาลลนนนวววสสสผผผาาางงงมมมกกกจจจผผผมััมัมสสััสยยยวววสสสรรรยิยิยิ สัสัสักกกผผผวววา่า่่าืบืบืบะะะฆฆฆสสส่า่าา่ัสสััสริิริรผผผดดดตตติยยิยิะะะาาาัสสัสั้วว้้วบบบออออ่ทท่อทอ่าาานนนยยยผสสผผสทททุคุคุคททท้งังั้ั้งผผผสสสัสัสัสะะะหหหหหหคคคุุกกุกี่ถีถ่ี่ถทททัสสััสััมมัมสสสรรรลลลขขขลลลูกูกกูสสส่เี่ีเีเ่ะะะผผผือืออืปปปมมมาาาเเเตตตทททะะะสัสัสั หหหจจจยยยน็น็น็สสสอ้้อ้อเ่ีเี่่เี าาา็น็นน็ปป))ป)ุขุขุขรรรงงงชชชกกกจจจเเเูนปู็ปูน็ป็นอออิววิวิธธธวววภภภกักัักหหหาาาโโโธธธทททรรรลลลขขขาาาวววิบบิิบาาารรรนนนุสุสสุกกกวจจววจสสสมมมาาาะะะยียีียรรรัมัมมัุตตุุตัมมัมัยยยททททททสสสตตตผผผวววผผผผผผ่ไีไี่่ไีถี่ีถ่ถี่มมัััมสัสัสัรรราา่่า่มมมสััสัสสััสัสูกูกูกผผผะะะวววสสสแ่แ่่แตตต่า่าา่ัสสัสั กกกะะะปปป้อ้อ้อทททาาาผผผวววรรรผผผงงงยยย่า่า่าี่เี่เี่เผผผัสสัสัสััสสัเเเปปปสสสงงงหหหนันัันสสสสสสจจจน็็นน็ัมัมมั็นน็็นะะะะะะาาาอออผผผเเเททททททปปปกกกหหหรรรััสสสั่ีเ่ีเีเ่ี่ี่เเ่ีเาาาตตต็นน็็นปปปูปููปปปนนนนนน็นน็็นโโโมมมาาา็็นน็นนนนสสสวววโโโอออกกกจจจี้ี้้ีตตตจจจนนนดดดศุศุุศาาารรรสสสสสสีตตีีตกลลกกลนนนมัมััมัมมััมสสสธธธ้ตีต้ีี้ตผผผผผผผผผผผุญญุญุรรรรรรัสสััสสััสัสัสัสสััสสัรรรญญญัสัสัสสสสสสสมมม...เเเตตตอออะะะะะะ...ทททรรร...ททททททธธธผผผียยียีี่เ่เี่ีเฆฆฆนนนววิิิวััสสสัเ่ีเ่ีเ่ี่เีเ่ีี่เกกกปปปปปปจจจาาาสสสือ่ื่ออ่ืววว็นน็นน็นนนน็็นน็น่า่า่าะะะงงง 111000 ooofff 333555
13 สสฤฤผผททผผตตผผววออไไมมใใสสตตนนมม่าา่ีกกีสสััมััมััสสตตัสัสถถอ่่อััดดาาุุกกงงไ่ไ่ผผนนสสสสสสาาผผขขขขจจปปรรหห..ัสสันนะะะะะะาาเเััสสะะ..าาวววว..รรสสททททททดดไไกกมมททคคืออืออผผะะมม..ไไี่เเี่เ่่ีเีี่่เีเรร..คคปปปปปปนนออออไยไยคคจจววดดททตต..ัสัสอ่่อาามมววาาาา่ออ่กกีีีกกีำำ็็นนนน็็นน็็้แแยียี้สสั้งัง้ิมมิออคคชชาามมกก่เ่เววมมหหนนนนลลผผะะโโออออาาศศกกวิวิะะมมา่า่ธธลลเเททไไ้วว้สััสลลััยยััยยนนนนดดหหรรดดววมมรรกกโโไไสสาาหหหหทที่ี่เเาา้้ตตีีะะาาาา่าา่ออืืททรรมมปปททถ่่ถุตตุยยะะโโคคสสนนนนิฏิฏแแดดมมบบสสศศถ่ถ่น็น็กููกยยำำตตมมมัมัตตลลึงง่่ึงึ่ง่ึฐฺฺฐ..รรททุคุคใใะะกกููกก่่ออนน..กกรรททะะผผวว..้อ้อหหีสีสคคีไีไ่่พพถถะะมมาาำำผผา่่าะะบบโโัสสันนออมมบบ้สสุุ้ววลลึงึงไไมมมมไไาาัสัสจจุุคคททปปาา่่แ่แ่ททงงุคุคสสมมผผไไปปาาหหวว..สสบบคคปปกุุกปป..่งิิ่งคคใใุกุกนน่ถ่ถูู้้ไไววา่่ามม..ะะะะววนนททไไลลมมขขรรจจลลปปงงูกูกททาา่า่าดดไไกกนนมมททผผเเ่ล่ีีลจจรรมม่่โโเเนนรรมมททงงหหีเ่ีเ่แแ้้าาหหกกาานัันว่ว่สสียยีฏฏิิะะปปีีตตจจำำ่ถถ่ะะยยลล..็น็นกกธธงง็น็นกกขุุข..าาตตฐฐไไณณััน็น็..กููกสสไไ้ว้วผผผผะะปปเเกกาาผผกกทิทิิิปปออววนนัมัมผผหหัสสัสััส((รรตตสัสัใใิเเิัั้งง้ททรรออแแนนยยสัสัำำผผนนลลสสสสาาสสหหนนะะออปุุปลลนนไไาา่อ่อสสเเสััสสสะะะะททะะงงปปลลคคกก้วว้คคนนียยีมมะะททททททับบัททิิฏฏจจาารรดดุสุสททตต..ผผาาไไเ่ีี่เ่เีี่เผผุกุกไไ..ี่เเ่ีาายยฐฐือ่อ่ืลลปปปปว้้ว..มมหหปปสัสัีเ่่ีเดด้เูู้เกกชชทิิทงงปปยยาาหห็นน็น็น็่ถ่ถสสะะมม็น็นแ้แ้ธธนนเเภภทท้ังง้ันน็็็นน็หหูกกูะะออออลลโโออรรหหิดิดมมสิิสิฏิฏนนรรนนดดดดนนวว้ว้วรรรร..ลลักักููปปงงัั..ิเิเฐฐสสมมตีีตีตีตยยิิำำยย่ีี่..ททววขขาาขขททิิาาไััมมไะะททแแววววกกผผยยาาบบุุจจะะปปววำำ่่าารรผผลล่เี่เีรรใใสััสรรจจุคคุใใใในนง้งั้ันนสััสปปะะททไไติติสสนนหหรรดดคคใใมมววผผอือ่ื่ผผฬฬุกกุททนนะะเ้เ้ทท้ว้วลลา่่า..งสงััส่ม่ม..กกสััสทท..ปปาายยกกุุออ..งงิินนฏฏ..ใใ..สสอีอีดดิิสสสสีเเ่่ีเเจจรรนนททนน้นนั้ัฐฐปปออหหะะผผาาะะขขะะะะาาตตาาาาิทิทททธธสสน็็นจจททสััสตตนึ้นึ้เเกกงงคคนนภภอองึงึ้งั้ังิิววีเเี่่ววสสั้ง้ังกกุุนนผผไไปปตตไไหหจจิสิสททะะหหมมคคะะศุศุััสสั้นั้นมม็น็นจจนนสสลลททลลไ่่ไววสสลลก่่กดดาาดดปปาาาาสสเเาาีี่่เเาาะะกกปปลลพพวว้้ปปยยมม้้ออ..มัมัยยจัจัทท..มมยยคคับับ็็นน..))นน็็รรีกีกจจกกผผ่ีี่เเปปััจจววะะถถผผบบุุปปโโออรรัสัสออาาลลฉฉผผรรืืออเเสััสะะรรันัน็น็นธธมมผผะะกกมูู้้มรรววสสูปูป..ออิบบิกก..ไไาาิิยยเเตุตุนนพีีพ..ะะาาททมมนนเเดดาาาาะะตตททหหกกรรววปปหห่่ย่ียี่ยยรราา้วว้ จจะะรรรร่เี่ีเ็น็นมมออฏฏยยงงคคววววปปภภะะรระะ่่าาผผยยาานนไไตตฆิฆิวว็็นนาาจจฟฟยยัสสั่าา่..กกแแาาททสสคค..ออปปาางงาาคค..สสยยลลลลมัมัิฏฏิกกจจกกนนฏฏะะอืือททผผะะบบััสสึึงงผผคคุศศุฐฐ้ีี้ททสิสิญญผผสัสัตตุกกุรรมมาาัสสัววิิลลงังัีี่่เเสััสสส๖๖ววออรรเเาาาาาาปปยยถถมมสสะะััสสณณยย..๒๒มม..สส็น็นุุตต....ยยททะะ..ววคค..า่่าูู่่ททยยแแดดปปยยทท่าา่บบงงเเ่ีี่ผผววังง่ั่สสิฏิฏลลปปว้ว้ะะจัจั่ีเี่เาาคุุคััสสยยุขขุปปยยว้้วฐฐคค็็นนจจมมสสืนืนคคเเถถิินนสสบุบุน็็นววววโโววะะลลบบัมัมลลาาญญุุ้้นนััททนัันปป่าา่ททจจนนมมคคุุภภกกววนนววัจจัญญาาเี่ี่เัน้นั้คคเเิยยิะะปปา่่า่าา่ผผจจกกยยีีรรตตลละะเเลล็น็นุุบบเูู้้เ่าา่คคผผปปสสหหธธะะนนววรรันนัออสััสวว..าา็นน็ไไรร่า่า..็็นน้ออ้้ั้นันาาพัพั..สสรรดดรรสสงงนนววมมยยมัมัะะยยเเเเ้แแ้มมจจาาิิเเหหหหททสสอ่่อภภาาาาววลลรรวว..็็นนน็็นบบืืมมกกกกกกุกุก..า่า่ะะะะวว้้ .. [[ไแไแ๘๘มมลล๗๗่ต่ตะะไไรร]]มมะะหห่ป่ปบบนนรระะุคุคี่ี่ กกคคไไออมมลลบบ่คค่เเปปใใะะ((นนนน็็นนพพคคผผออรรววู้หหู้งงะะาาลลผผมมไไีกีกมมูู้้ เเมมปปเเีพพี รรเเ่่ น็็นปปรร้น้นะะผผ็น็นภภไไูม้้มูททมมาาีีวว่ีีน่น่หห่คคาาาา่่ ตตลลจจรราาออรรงัังสสสัสักกเเกกอ่่อววลลยยีีา่า่เเววสส))จจงงยยีี ไไดดมม่่ททะะเเยยออททะะยยาานน วา่ ดว้ ยผูห้ ลีกเรน้มมเเออเปเปกกปปุุปปาารรดดิิ็น็นนนะะนนขขเเผผะะาาภภ้นึ้ึนูู้้หหไไหหททดดตตลละะภคคภไไ้เเ้อ่่อีกกี ดดดดำำิกิกไไ..เเ..็ดด็แ้้แปปววรร..ษษา่่าลลขข้้นนไไุุททมมมมาาว้้วปปั้กั้กัังงดดเเไไ่่ สสพพหหตตดดขขแแมมรรลละะลลิิ้้ลลภภาาจจาาีีโโว้้ว..ะะรริกกิยยนน....ลลิิงงษษตตดดะะปป((ภภททุุััดดรรบบังงั ฬฬิิกก้ังง้ัราราททคุคุ หหาาาาคคษษพพ่ี่ี คคสสกกลละะุเเุ รรลละะปปถถไไาาะะดดเเยยออน็็นผผปป..แแ้้..นนผผมูู้้ม..็น็นลลภภโโู้้หูหีพีพออผผว้ว้คคกกิิลลิสสิรรู้หูห้นนษษ..ีกีกะะสส..ลลเเ..ภภเเุเุเาาหหกีกีรรปปเเาามมพพ้น้นเเ็็นน..คครร..ือือรร..้นน้ผผตตาานนเเูู้้หหมม))รระะปปตตััสสลลัจัจลลนน็็ใใ้น้นไไฉฉีีกกนนะะออววตตโโรรเเววคควว้้ยยรรททิยยิาา่า่า่า่าำำ้น้น่าา่สสลละะดดววงงะะททว้าา่่ว้ไไ..ไไเเยยรร่ี่ถถี..ปปดด..บบผผูกกู แ้แ้็น็นชชุุคคหูู้้หภภตตลล่อ่ืือออคคลลััดดกิกิ ้้ววววยยลลีกกีษษรรา่า่าา่่ เเ..าาเเุุททเเ..ปปงงรร..กกปปนนัังง้้น้น้็น็นเเถถน็็นหหี้้ีพพผผออผผลลรรรรููห้้หนนู้หู้หาาววาาลลโโมมยยลละะคคีกกี ลลกกีีคคนนเเะะเเภภววรรรรไไโโาาน้น้กกิิปปมมน้้นมมษษแแหหไไววลลุใใุมมะะ่า่านนว้ว้เเไไห่่หพพดดธธเเลลรร้แแ้รรปปเเออหหาารรลล็น็นกกะะลลมมว้้วผผลลลลือือววห้้หูู..ะะววิินนแแ....อองงลลตตััยยกกเเกีีกพพ่่นนออพพุุสสเเธธ้ืนืน้้้ีีรรรรลลิิน้น้าาบบททเเาาปปะะาา่ีี่ภภลลนน็็ยยททสสิิ ะะววผผงังัำำโโาา่่ล้ลูู้กกขขใใหหะะาาธธชชออรรไไ้้ะะืออื่่ มมททัสัสวว..่่มมมมกุุก่่าา....ีีิิ 1111 ooff 3355
14 ว่าดว้ ยควว่าดา้วมยคหวาลมอหลกอกลลววงง๓๓อย่าองยา่ ง คำว่า อกหุ โก (ไมห่ ลอกลวง) ไดแ้ ก่ ความหลอกลวง ๓ อย่าง คอื ๑. ความหลอกลวงเกี่ยวกบั การใชส้ อยปัจจยั ๒. ความหลอกลวงเก่ียวกับอิริยาบถ ๓. ความหลอกลวงเก่ยี วกบั การพดู เลยี บเคยี ง ความหลอกลวงเกย่ี วกับการใชส้ อยปัจจยั เปน็ อย่างไร คอื คหบดีในโลกน้ี ยอ่ มนิมนตภ์ กิ ษุ ถวายจวี ร บณิ ฑบาต เสนาสนะและคลิ านปัจจัยเภสัชบรขิ าร ภกิ ษุน้ัน มีความปรารถนาเลวทราม ถูกความอยากครอบงำ มคี วามตอ้ งการจีวร บณิ ฑบาต เสนาสนะ และ คิลานปัจจยั เภสชั บริขาร เพราะต้องการไดใ้ ห้มากยิ่งขึน้ จึงบอกคืนจวี ร บิณฑบาต เสนาสนะ และคลิ านปัจจยั เภสัชบริขาร เธอพูดอยา่ งน้ีวา่ จีวรท่ีมคี ่ามากจะมปี ระโยชน์อะไรแก่สมณะ สมณะควรเทีย่ วเลือกเก็บผ้าเกา่ จากปา่ ช้า กอง หยากเย่ือ หรอื รา้ นตลาด เอามาทำสังฆาฏิใช้ จงึ จะเปน็ การเหมาะสม บณิ ฑบาตท่ีมคี า่ มากจะมีประโยชน์ อะไรแก่สมณะ สมณะควรสำเร็จความเปน็ อยู่ดว้ ยก้อนข้าวท่ไี ดม้ าด้วยปลีแข้ง โดยการเท่ียวแสวงหา จึงจะ เป็นการเหมาะสม เสนาสนะทม่ี ีค่ามากจะมีประโยชนอ์ ะไรแกส่ มณะ สมณะควรอยู่ทีโ่ คนไม้ อย่ทู ป่ี า่ ช้า หรือ อยู่กลางแจง้ จงึ จะเปน็ การเหมาะสม คิลานปจั จัยเภสัชบริขารท่มี ีคา่ มากจะมีประโยชน์อะไรแก่สมณะ สมณะ ควรทำยาดว้ ยน้ำมตู รเน่า หรอื ชิ้นลกู สมอ จึงจะเป็นการเหมาะสม เพราะต้องการได้ให้มากยิ่งขึ้นน้ัน เธอจึงครองจีวรเศร้าหมอง ฉันบิณฑบาตเศร้าหมอง ใช้สอย เสนาสนะซอมซ่อ ใชค้ ลิ านปัจจยั เภสัชบรขิ ารตามมตี ามได้ คหบดที ัง้ หลายรูจ้ กั ภกิ ษนุ ั้นอยา่ งนี้วา่ สมณะรูป น้ี มีความปรารถนาน้อย สนั โดษ สงบสงัด ไม่คลุกคลดี ว้ ยหม่คู ณะ ปรารภความเพยี ร มีวาทะกำจดั ขดั เกลา ก็ยงิ่ นิมนต์เธอใหร้ ับจวี ร บณิ ฑบาต เสนาสนะ และคลิ านปจั จัยเภสชั บริขารมากย่งิ ข้นึ เธอจึงพูดอยา่ งนี้ว่า เพราะพรั่งพรอ้ มด้วยเหตุ ๓ ประการ กลุ บตุ รผมู้ ีศรทั ธายอ่ มประสบบุญมาก คือ เพราะพรง่ั พรอ้ มดว้ ย ศรัทธา ... เพราะพรั่งพร้อมดว้ ยไทยธรรม ... เพราะพรั่งพรอ้ มด้วยพระทักขิไณยบุคคล กลุ บตุ รผู้มศี รทั ธา ย่อมประสบบุญมาก ทา่ นท้งั หลายมศี รัทธาน้อี ยู่ ไทยธรรมนก้ี ็มอี ยูพ่ ร้อม ท้งั อาตมภาพกเ็ ป็นปฏิคาหก ถา้ อาตมภาพไม่รับ พวกท่านก็จักเสอ่ื มจากบญุ ไปเสีย อาตมภาพมไิ ด้มคี วามต้องการด้วยปจั จยั นี้ แตจ่ กั รับเพื่อ อนุเคราะห์พวกท่าน เพราะอาศัยเหตุน้ัน เธอจึงรับจีวรมากมาย รับบิณฑบาตมากมาย รับเสนาสนะ มากมาย รบั คิลานปัจจยั เภสชั บรขิ ารมากมาย การทำหนา้ นวิ่ การทำค้วิ ขมวด การหลอกลวง กิริยาท่หี ลอก ลวง ภาวะท่ีหลอกลวง เหน็ ปานนี้ นี้ชื่อวา่ ความหลอกลวงเก่ียวกบั การใช้สอยปจั จัย ความหลอกลวงเกีย่ วกับอรยิ าบถ เปน็ อยา่ งไร คือ ภกิ ษุบางรูปในธรรมวินยั นี้ มีความปรารถนาเลวทราม ถูกความอยากครอบงำ ปรารถนาจะให้ เขายกยอ่ ง คดิ วา่ คนจักยกย่องเราดว้ ยอุบายอย่างนี้ จึงสำรวมการเดิน สำรวมการยืน สำรวมการนง่ั สำรวมการนอน ต้งั สตเิ ดิน ต้ังสติยืน ตัง้ สตินงั่ ต้ังสตินอน ทำทีเหมือนภกิ ษมุ ีสมาธเิ ดนิ เหมอื นภกิ ษมุ ี สมาธิยนื เหมอื นภิกษมุ สี มาธนิ ง่ั เหมือนภิกษมุ ีสมาธินอน เปน็ เหมอื นภิกษเุ จริญฌานอวดต่อหน้า การตง้ั ท่า การวางท่า การดำรงมั่นอิรยิ าบถ การทำหน้านว่ิ การทำค้ิวขมวด การหลอกลวง กิริยาทีห่ ลอกลวง ภาวะทห่ี ลอกลวง เหน็ ปานนี้ น้ีเรียกวา่ ความหลอกลวงเก่ยี วกบั อิรยิ าบถ 12 of 35
15 ความหลอกลวงเกยี่ วกบั การพูดเลยี บเคยี ง เป็นอย่างไร ควือามภหิกลษอบุ กาลงรวปูงเใกนี่ยธวรกรบั มกวาินรัยพนดู ้ี เมลคียบวาเคมยีปงราเรปถ็นนอายเลา่ วงทไรราม ถกู ความอยากครอบงำ ปรารถนาจะให้ เขายกยอ่ คงือคภดิ กิ วษา่ บุ คานงรจปูักใยนกธยรอ่ รงมเรวาินดัย้วนยี้อมุบีคาวยาอมยป่ารงานร้ี ถจนึงกาลเล่าวทวารจาามอิงถอกู รคยิ วธารมรอมยาคกอื คพรูดอวบา่ งำภกิปษราุผรูท้ ถรนงจาีวจระใหม้ี รเขปู าแยบกบยอ่ ยงา่ คงนดิ ้ีวเา่ ปน็คนสมจักณยะกมยศี ่อักงดเรใ์ิ าหดญว้ ่ยผอู้ใุบชาบ้ ยาอตยรา่ ง.น.. ี้ ใจชงึ ภ้กาลชา่ นววะาโลจาหอะงิ อ..ร. ิยใธชรธ้ รมมกรคกอื พ..ูด. วใา่ช้ผภา้ กิ ษรอผุ งู้ทนร้ำงจ.วี..ร ใมชี้ รลปูกแกบญุ บแอจย.า่..งในชี้ ร้ เอปงน็ เทสม้าณ...ะมใชีศป้ กั รดะ์ิใคหดญเอ่ วผใู้ .ช..บ้ ใาชต้สราย.โ..ยกใชบ้ภาาตชรนมะรีโลูปหแบะ บ..อ.ยใ่าชงธ้ นม้ี เกปร็นกส.ม..ณใะชผ้มา้ ีศกกั รดอ์ิใงหนญำ้ ่ พ...ดู วใชา่ ้ ภลูกิ กษญุ ผุ ้มูแจอี ุป..ัช. ฌใชาร้ ยอ์รงะเดทับ้าน..ี้ .เใปชน็ ้ปสรมะคณดะเมอศีวัก..ด.ใ์ิ ใหชญ้สา่ ยมโอียากจบาารตยร์ ะมดีรบั ปู นแ้ี บ.บ.. อมยีผา่ รู้งนว่ ม้ี เอปุป็นัชสฌมาณยะร์ ะมดีศับักนดี้ ์ิใ.ห..ญม่ พีผรู้ดว่ มา่ อภาิกจษาผุ รมู้ยีอร์ ะปุ ดชั บั ฌนา้ีย..ร์ .ะมดมี บั ติ นร้ี เ..ป. น็ มสพีมณรระคมพศี วกั กด.ใ์ิ .ห. ญมคี่ นมทีอาค่ี จบาหรายกร์ นัะด.ับ..นม้ี ีส..ห. ามยีผระรู้ ดว่ มบั อนปุ ี้ เชั ปฌ็นาสยม์รณะดะับมนศี ้ีกั .ด..ใ์ิ หมญผี ่รู้ พว่ มดู วอ่าจาภรกิ ยษ์รุผะู้อดยบั ใู่ นน้ี ว..หิ. ามรมี มิตีรรปู แ...บบมอพี ยร่ารงคนพี้ วกเป...น็ มสีคมนณทะค่ีมบีศหกั ดาก์ิใหันญ..่ . .ม..สี อหยาูใ่ยนรเะรดือบั นนม้ี หีเปล็นังคสามดณ้าะนมเศีดักียวดมิ์ใหีรูปญแ่ บพบดู อวา่ย่าภงนิก้ีษ..ุผ.ูอ้ อยยใู่ นู่ในวปิหราารสมารี ทปู แ.บ..บออยยใู่ ่านงเนรี้อื นโเลปน้ น็ ส..ม. ณอะยมู่ในศี ถักำ้ด์ใิ .ห..ญอ่ ย.ใู่..นทอีห่ยู่ใลนกี เเรรอื น้ นม...หี ลองัยคูใ่ นาดก้าฎุ นี เ.ด..ยี อวยมูใ่รี นปู เแรบอื นบ ยออยด่างน...ี้ .อ..ยู่ทอยีป่ ่ใู้อนมปร..า. สอายทใู่ น.โ.ร. งอกยลใู่ มนเ.ร..อื อนยโลใู่ นน้ เร.อื..นอพยักใู่ น..ถ. ำ้ อย..ใู่ .นอเรยือ่ใู นรทับี่หรลอีกงเร.้น.. อ..ย.ู่ใอนยมใู่ ณนฑกฎุปี ... ออยยู่ทู่ในีโ่ คเรนอื ไนม้ ยมอีรูปดแ.บ..บออยย่ทู า่ ีป่ งนอ้ ม้ี เป...น็ อสยมใู่ ณนะโรมงศี กกั ลดมใิ์ ห..ญ. อ่ ยู่ในเรอื นพัก ... อยู่ในเรือนรับรอง ... อยูใ่ นมณฑป ... อย่ทู โ่ี คนไม้ มีรปู แบบออกี ยนา่ ัยงหนนี้ ง่ึเปภ็นิกสษมุเณป็นะมผีศวู้ ากั งดหใิ์ นหา้ญเฉ่ ยเมย ทำหน้าน่ิวคว้ิ ขมวด โกหกหลอกลวง ปล้นิ ปล้อน ตลบตะแลง เปน็ ผไู้ ดอ้รบักี ยนกัยยหอ่ นงึ่งดภว้ ยิกกษาเุ รปว็นาผงหวู้ านง้าหวน่าา้ เฉสยมเณมะยนทไ้ี ดำหว้ หินา้ รนสวิ่ มคาิ้วบขมัตวิ ดอโนั กมหีอกยหเู่ ลหอน็ กปลาวนงนปี้ ลภน้ิ ิกปษลนุ้อนั้ ตยล่อบมตกะแลล่าวง เถป้อน็ ยผคไู้ำดเช้ร่นบั นยกน้ั ยอ่ องนั ดเ้วกย่ยี กวาเนรวอ่ื างงดหว้ นยา้โลวกา่ ตุ ตสรมธณรระมนแีไ้ ดล้วะหิสุญารญสตมนาบิพตั พิ านอันอมันีอลยกึ ูเ่ หซง้ึน็ ปเารน้ นลับ้ี ภลกิ ะษเอนุ ยี ้ันดออ่ ยนอ่ มปกิดลบา่ วงั ถก้อารยทคำหเชนน่ ้านนั้นวิ่ กอานั รเทกำ่ียควเวิ้ นข่ือมงวดดว้ ยกโาลรกหุตลตอรกธลรวรงมแกลิระิยสาุญที่หญลตอนกพิ ลพวงานภาอวันะลทกึีห่ ซลง้ึ อกเลร้นวงลับเหล็นะปเาอนียนด้ีอ่อนีเ้ รปียิดกบว่าัง กคาวราทมำหหลนอ้ากนลิ่วงกเกาีย่ รวทกำบัคกิว้ าขรมพวดู เลกยีาบรหเคลียองกลวง กริ ยิ าทห่ี ลอกลวง ภาวะทหี่ ลอกลวง เหน็ ปานนี้ น้ีเรยี กวา่ ความหลคอวกาลมวหงลเกอยี่ กวลกวับงก๓ารอพยดู ่าเงลียผบู้ใดเคลยี ะงไดแ้ ลว้ ตัดขาดไดแ้ ล้ว ทำใหส้ งบได้แล้ว ระงับได้แล้ว ทำให้เกดิ ขึน้ ไมไ่ ดอ้ กี คเวผาามดห้วยลไอฟกคลือวญง า๓ณอแยลา่ ว้ งผผนู้ ใู้ น้ัดลตะรไัสดเ้แรลียว้ กวตา่ ัดผขาู้ไมด่หไดลแ้ อลกว้ ลวทงำใหรว้สมงบควไดามแ้ ลวา่ว้ รเะปงน็ บั ผไดหู้ ้แลลกี ว้เรท้นำใไหม้เ่หกดิลขอนึ้ก ไลมว่ไงด้อีก เผาด้วยไฟคือญาณแลว้ ผูน้ นั้ ตรสั เรียกวา่ ผู้ไม่หลอกลวง รวมความว่า เป็นผหู้ ลีกเร้น ไม่หลอก ลวง คำว่า อปิหาลุ (ไม่ทะเยอทะยาน) อธบิ ายวา่ ตัณหาตรสั เรียกวา่ ความทะเยอทะยาน คือ ความ กำหนัด คำววาา่มกอำปหิหนาัดลนุ กั(ไ.ม..่ทอะภเยิชอฌทาะยอากนศุ )ลมอูลธคบิ ือาโยลวภ่าะ ตัณหาตรัสเรียกวา่ ความทะเยอทะยาน คือ ความ กำหนดั ตคณัวาหมากคำือหคนวัดานมักทะ..เ.ยอภทชิะฌยาานอนกน้ั ศุ ลผมู้ใดูลลคะอื ไโดล้แภละว้ ตดั ขาดไดแ้ ลว้ ทำให้สงบได้แลว้ ระงบั ไดแ้ ลว้ ทำให้ เกดิ ขึ้นไมต่ไณั ดห้อากี คเอื ผคาวดาว้ มยทไฟะเคยอื อญทาะณยาแนลน้ว้นั ผนู้ผันู้ใดตลระัสไเดรแ้ียลก้ว่าตผดั ไู้ขม่ า่ทดะไดเยแ้ อลท้วะทยาำนใหผส้ นู้งบน้ั ไดม้แม่ ลงุ่ ้วหมระางยับไมด่ตแ้ อ้ลงว้ กทาำรใไหด้ เไกมิด่ยขินน้ึ ดไี มไม่ไดป่ ้อรีการเถผนาาด้วไยมไ่มฟ่งุ คหือวญงั ารณปู แ..ล.ว้ เสผียูน้ งน้ั ..ต. รกสั ลเิ่นรยี .ก..วร่าสผ.ไู้..่มโ่ทผะฏเยฐอัพทพะะย.า..นตผรนู้ะกัน้ ลู ไม..่ม. ุ่งหหมม่คู าณยะไม...่ตอ้ างวกาสรไ.ด..้ ไลมา่ยภนิ .ด..ี ยไมศป่ ..ร.าสรรถรนเสารไิญม่ม..งุ่ .หสวุขงั .ร..ปู จีว..ร. เ.ส..ียบงิณ..ฑ. กบลาติน่ ... เรสสน.า..สโนผะฏ.ฐ..ัพคพิละาน...ปตัจรจะัยกเภลู ส..ัช.บหรมิขูค่ าณร ะ.....ก.าอมาธวาตสุ ... ลรปูาภธา.ต..ุ ย..ศ. อ..ร.ูปสธรารตเสุ .ร..ิญก.า..มสภุขพ.....จวีรรูปภ...พบ.ณิ.. ฑอบรูปาตภพ....เ..สสนญัาสญนาะภ.พ.. ค...ลิ าอนสปญั จั ญจาัยภเภพส.ัช..บเรนิขวาสรัญ..ญ. กาานมาธสาัญตญุ ..า. รภูปพธา..ต. ุ เ..อ.กอโรวูปกธาราภตุพ.....ก.าจมตภุโพวก.า..รรภูปพภพ... ..ป. ญัอรจปูโวภกพาร.ภ..พส.ญั.. ญอาดภตี พ.... อนสาญั คญตาภ..พ. ป..ัจ. จเบุนันวสญั...ญไามนม่ า่งุสหญั มญายา ไภมพ่ตอ้ ..ง.กเาอรกไดโว้ กไามร่ยภินพดี .ไ..มป่จตราุโวรกถานราภพไม่ม..ุ่ง. หปวญังรจปู โวทก่เี หารน็ ภพเส..ยี . งอทดี่ไดตี ย้ นิ... ออานรามคณต์ทีร่..ับ. รปู้ จัแจลบุ ะนัธรร..ม. าไรมม่มณ่งุ หท์ มพี่ าึงยรู้ ไแมจต่ง้ อ้ รงวกมารคไวดา้มไวม่าย่ นิ ผด้ไู มี ไท่ มะป่ เยรอารทถะนยานไม่มุง่ หวงั รปู ที่เหน็ เสียงท่ีไดย้ นิ อารมณ์ท่ีรับรู้ และธรรมารมณ์ทพี่ งึ รู้ แจง้ รวมความว่า ผ้ไู มท่ ะเยอทะยาน คำว่า อมจฉฺ รี (ไม่ตระวห่านดี)่ ้วไดย้แววคก่า่า่ ดดวมว้ว้ าจัยยฉคคมรววิยาาตมมะรตต๕รระะะอหหหยนนา่นงี่ี่ ๕๕่ี ค๕อออื ยยา่า่องงย่าง คำวา่ อ๑ม.จฉฺ รี (อไมาวต่ ารสะมหัจนฉี)่ ริยไะดแ้ ๒ก.่ มจั ฉรกิยลุ ะมจั๕ฉอรยิ ่าะง คือ ๑. อาวาสมัจฉริยะ ๒. กุลมจั ฉริยะ 13 of 35 13 of 35
16 กกดดทแแทลลาาีีะะนนรรเเ้้ววยยใใี้ี้ตตหหออททรรทท้))้ ััสสำำออคคะะใใเเคคยยหหรรีีกกววีียยาาาาววนนเ้เ้ กกนนาามมกกัยยั มมดดิิววตตหหไไ่่าาขขททรรมมนน๕๓๓๕้ึึน้นะะ่จจีี่ ่ต่ตคค่ึ่งึงหห..ไไตติิ..รรววมมนนหหคคะะาา่ไ่ไววีี่่ววหหมมดดกกาางงนนตต้อ้อแแริริมมธลธลรรีี่่กีีกยิิยหหตตะะมัมัาาาานนรรหหภภททมมเเะะเเผผนนมมหหมม่ีตีต่หหาาี่ี่จัจัรรจจััน็็นนนดดคคฉฉะะฉฉปปี่ข่ีข้ว้วววหหรรรรันันยยาาาาิยยินนยยิิ นนไไมมธธะะะะฟฟ่ี่ี นนกก์์ตตภภคคด็ด็้้ีีรราาอืือะะีีนนวว๔๔คคญญหหะะี้ตตี้ ..ววททนนาารราาณณตี่่ีตนี่นี่สัสัมมรรี้ีบบ้เเแแตตรระะุคคุลลรรยีียหหวว้้ววคคะะกกัณณันนหหลลววี่ี่บบณณนนใใ่าา่คคดดุคคุธ่ีธี่มมววลลคคคคาาาาจัจั ะะมมตตลลววฉฉไไาานนกุุกเเดดรรหหมมด็ด็ิยยิั้น้นั้แแ้ น็็นตตีีะะลลคครรแแวว้้ตตะะววกกรรหหาาไไ่่ตตัสัสมมดดนนดัดั เเ้้ตตรร่่ีีขขคครรียยีาาววะะกกดดาาหหววไไมมนนา่า่ดดถถ้แ้แีอ่่ีอ่่ีเีเผผลลาาหหไูู้ไ้ยย้้ววนนมมตตยี่ย่ี ทท่่ตตนนววรรำำะะใใะะคคกกหหหหววด็ด็ ส้ส้นนาาีี งงมมคคี่่ี บบททววรรไไาาววีจี่่จดดมมมมิิตตแ้แ้ มมคคเเลลจจววงงุุ่่ วว้้ บบ็็แแาามมรรตตรร้ออ้ววจ่จ่ะะนนาา่่งงะะับบัไไ((ดดใใไไไไนนมมดด้้กก่่็้้็ ว่าดว้ ยความคะนอง ๓ อยา่ งออททกจจกภบบเพพเภคเศคเศดดบบงงาาดีีดาาวว้า้าาากิกิูดดู นินิกกีียยสสาาลลงงงงกกษษบบดดรรกกมมจจนนาาันันอุอุ้า้ามมยยงงเเาาโโคคะะงงออสสยยรรกกนนืืยยสสสสะะาางงีียยใูู่่ใรรภภภภคภคคภภคคคภคคคคภคภคงููงบบนนูงงูนนฉฉสสดดมมบบอืือือวำำืือออวืืออืกกิิิกกิิกิกกิกิิิกกเเงัังออนนเเนนััหหปปบบออววาาหหมมษษษษษษษษษษ้าา้งงะมะมา่า่มมน็็นยย้้าาภภภภภภงงททนนออ่ืื่ภภุุออุออุอุุออุอุุออุภภ..งงู่ค่คููู่่คคออ..ิกกิิิกกกกิิภภาายยยยยยยยยย้า้ากิิก..กิิกออณณะะยยนนษษงงษษษษยยบบกก่ใใููู่ใู่่ใ่ใูู่ใู่ใู่ใ่ใูู่ใกกิิษษ๓๑๓๑ษษปปนนออกกนนา่่านนนนนนนนัง่ืนนืั่งุบบุะะ็สส็ุุบบ้าา้บุบุษษบุุบ....ยยงงุนุนาาคคปฺปฺออหหแแเเศหหศหหงงบบววาาาาาาุเุเนนรราายยใูู่่ใงงลลววสสถถคคมมาางมมงมมมมงงงงงัังนนอืืองงทที้ี้นนกกมุมุรรรรลลดรรดรรหหรรพพ่่สูสูค่่ครููรส่สูู่นนเเาาปูปูะะูปปูปููปะะงัง่ั่าาศศออรรงงปปููนนงงงงณณโฺฺโงงไไบบบบเเคคโโใใืออืใใใใงงฆฆรีฆฆรีคคคคภภใใดดฟฟาา้้กกรรนนนนนน้า้าะะเเังงัววนนษษนนวววว์แ์แบบ์แแ์ททงงนินิาาแแหหงงแแธธาาธธธธ((าาาาไไธธฉะฉะสสสสยยาา้้สส้าา้จจสสมมนนไไรรฟฟรรรรมมมมบบรรดดันนัดดงงเเมมงงดดยยรรดดรรรรคคา้า้ดดคคคครรา้า้กกงงงงแแเเมมนืนื่ค่คงงมมมมนนงงบบะะ..มมปปงงนิินคคะะะะคครร..คคสสคคววะะเเนววนวว..ััง่่ง้า้านนนนววน็น็ววมมจจววบบดดววนิินนนนินิินินววบบงงออนิินาายยาาอออออองงออบบาายียีาางงัยยัออยยััยัยังงัังมมงกกมมนืืนัยัยยยงงงงมมคคยยมมดดนนนนหหนนททงงนนนนททททรรคคนนคคูู่่ททพพา่า่คคววคค))เเพพง่งั่ันนาา้ี้ีมมี้้ีี้้ีสสาาาาะะะะงงาี้ี้าท่ี่ทีูดดูะะบบะะอองง้ื้ืนนออออออา้า้งงงงนนไไนนยียีมมนนนนา่่าววออบบกกนนรรยยใใกกบบยยธธยยดดดดออออคคา่่านนเเออจจยยาาออา้า้ใูู่่ใออาาู่ใใู่ิบบิู่ใ่ใู้้าามมิินนงงบดดบงงะะนนยยงง่่ใูใูำำ้้งงนนนนงงยยาางงททททาาอ่ืื่อนนนนททว้้ว้า้าททศศสสหหหหยยกกาาภภาายยงงนน..ออหหาาแแาาเเาานน..มมมมววเ็็เงงงงปป..คคงงิกกิงงังั่ง่งงกกมมลดดลกก่าา่กกะะสูู่สู่่่สสูกกนนทท๒๒บบกกวว็นน็ษษกกววาาินนิููค่่คคคสสาาาางงงงาาาาาา่งังั่าา..นนง่่งออโโำำุเุเยยณณงูงูยยำำจจฆฆฆฆมมยยเเรรถถยยแแงงลลยยออบบววบบงงกกงง์กก์ก์์กคครรขขะะัังงา่า่า่่าาากกา้้าฉฉยียีเเเเาาะะกกแ็แ็นน็ไไ็เเเเะะเเงงปปสสปปงงรรปปขขมมดดปปนัันเเยยสสนน็ไไ็นนพพนนมมคคดดน็น็็็นน้า้ามม็น็นคคเเ่ท่ทน็็นดดออนนี้ีู้ดดูสสววนินิสสบบะะออออกก่่ททววออเเำำอองงงงาาั่ง่งัสสียยีบบู่ลลู่ปปนนยยจจยยาาคค็ไไ็คคยยำำยยคคมมููงงดด๓๓ะะมมงง้าา้มม่า่าน็็นา่่าลลคควว่าา่วว่า่าบบลลคคกกแแงงบบงงงงท่่ทคคาาาางงออาาววงงออุมมุนนา้้าไไววรระะไไมม้า้ามมนนไไาาะะำำยยรรยยงงกกนนมมรรศศรร้ี้ีภภงงมมคคนนยยคคา่า่จจ่า่าบบบบออรรีีนนกิิกงงววยยำำงงออะะงงษษ้้าางงยยไไนนกกาาเเษษนนำำััง่ง่งงกกรรนนืนืนมมะะคคเเรรททลลุอุอออกกรรไไบบมมยยบบลลาาาายยงงดดงงรร..าา้้ำำนนงงุุมมททงังั..ูใู่่ใงงแ้แ้..ยยงงเเววหหนนจจศศยยาากกกกาาืนนื เเนนงงงงศศืนืนรรีีรรยยเเ่่ขขจจกกเเกกมมษษาาา้า้งงเเบบนืืน้า้าาาคครราาบบลลบบือ่อ่ืสสะะยีียพพววมมยยนนยยีีาาภภบบา้้าลูู่ล่ดดาาููดดตตโโดดงั่่ังงงกกิิาา้้ะะมมรรเเออบบแแำำ่่เเสสงงแแษษงงคคยยสสททนนาา้้ววยีียฉฉุุยยะะ่ใูใู่ียียงงรรกกั่งั่งดดกกนันันนนนืืนนดดเเกกบบบบ็เ็เบบถถแแแแหหออพพภภดดภภงััง้าา้รราา้้สสกกงงมมหหินินกกิิูดดูิกิกนนะะงงดดววูคู่ค่นษษน๓๓บบษษจจไไแแง่่งงงนนมมณณงงา้า้แแ้้าาุเุเลลุเเุคคออถถกกถถ่ส่สงัั่ง่บบงงขข้้ววะะววยยเเรรรรรรววนนา้า้าบบาแแ่่าาะะมมะะมมงง..มมีียยกกบบงง..บบบบรร..พพกกคคดดวว้า้า้า้าออนนนนดูดูแ็แ็ออง่่งะะคคเเงงงงงงสสั่ง่งัลลแแนนสสยยบบืืออเเบบยยีีขขาาททนนนนดดูู่ใ่ใออ้า้านนนนนนนนดด้้าางงัง่ง่ังง่ั่ังงงง 14 of 35 14 of 35
17 คอื ภกิ ษบุ างรูปในธรรมวนิ ัยนี้ อยู่ในเรือนไฟไมท่ ำความยำเกรง ยืนเบียดเสียดภกิ ษุเถระบา้ ง นั่ง เบียดเสยี ดบา้ ง ยนื บงั หน้าบา้ ง นง่ั บังหนา้ บา้ ง น่ังบนอาสนะสงู บา้ ง ไมบ่ อกก่อนแลว้ ใส่ฟนื บา้ ง ไม่บอกก่อน แล้วปดิ ประตูบา้ ง แกวง่ แขนพูดบา้ ง ภิกษอุ ยูใ่ นเรอื นไฟแสดงความคะนองทางกาย เป็นอยา่ งน้ี ภกิ ษอุ ยทู่ ีท่ า่ น้ำแสดงความคะนองทางกาย เป็นอยา่ งไร คือ ภิกษุบางรปู ในธรรมวินยั นี้ อยูท่ ท่ี ่านำ้ ไมท่ ำความยำเกรง ลงเบยี ดเสยี ดภิกษุเถระบา้ ง ลงข้าง หนา้ บ้าง อาบเบยี ดเสียดบา้ ง อาบขา้ งหนา้ บา้ ง อาบเหนอื น้ำบา้ ง ขึน้ เบียดเสียดบ้าง ขนึ้ ข้างหนา้ บ้าง ข้นึ เหนอื นำ้ บ้าง ภกิ ษอุ ยู่ทีท่ ่านำ้ แสดงความคะนองทางกาย เปน็ อยา่ งน้ี ภกิ ษกุ ำลังเข้าสูล่ ะแวกบา้ นแสดงความคะนองทางกาย เป็นอยา่ งไร คอื ภิกษุบางรปู ในธรรมวนิ ยั น้ี กำลังเขา้ สู่ละแวกบ้าน ไม่ทำความยำเกรง เดนิ เบยี ดเสยี ดภกิ ษุเถระ บ้าง เดนิ ข้างหน้าบ้าง เดนิ แซงขึน้ หนา้ ภิกษุเถระบ้าง ภกิ ษกุ ำลงั เขา้ สูล่ ะแวกบา้ นแสดงความคะนองทางกาย เป็นอย่างน้ี ภกิ ษเุ ข้าสู่ละแวกบา้ นแล้วแสดงความคะนองทางกาย เป็นอยา่ งไร คือ ภกิ ษบุ างรูปในธรรมวนิ ัยน้ี เขา้ สู่ละแวกบ้านแล้ว เม่อื เขาบอกวา่ ขออยา่ เข้าไปครับทา่ น กย็ ัง เข้าไป เมื่อเขาบอกวา่ อย่ายืนครบั ทา่ น กย็ งั ยนื ขนึ้ เมือ่ เขาบอกวา่ ขออยา่ นง่ั ครบั ทา่ น ก็ยงั น่ังลง เข้าไปสทู่ ี่ เปน็ โอกาสไมส่ มควรบา้ ง ยนื ในทีเ่ ป็นโอกาสไม่สมควรบ้าง นั่งในทีเ่ ป็นโอกาสไมส่ มควรบา้ ง ผลนุ ผลันเข้าไป ในหอ้ งเล็กที่ซ่อนเร้นปกปิดของตระกูลบ้าง ในหอ้ งทีก่ ลุ สตรี กลุ ธดิ า สะใภข้ องตระกลู กุมารขี องตระกลู นงั่ อย่บู ้าง ลูบศีรษะเด็กเล่นบา้ ง ภกิ ษเุ ข้าส่ลู ะแวกบ้านแล้วแสดงความคะนองทางกาย เปน็ อยา่ งน้ี น้ชี อื่ ว่า ความคะนองทางกาย ความคะนองทางวาจา เปน็ อย่างไร คอื ภกิ ษบุ างรูปในธรรมวนิ ยั นี้ อยูใ่ นหมู่สงฆแ์ สดงความคะนองทางวาจาบา้ ง อยใู่ นหมคู่ ณะแสดง ความคะนองทางวาจาบ้าง เข้าสู่ละแวกบา้ นแลว้ แสดงความคะนองทางวาจาบ้าง ภิกษุอยใู่ นหมูส่ งฆแ์ สดงความคะนองทางวาจา เปน็ อยา่ งไร คอื ภิกษบุ างรปู ในธรรมวนิ ัยนี้ อยใู่ นหมสู่ งฆไ์ มท่ ำความยำเกรง ไม่เรียนแจง้ ภิกษเุ ถระหรอื ไม่ไดร้ บั อาราธนา กแ็ สดงธรรม วิสัชนาปญั หา สวดปาติโมกขแ์ กภ่ กิ ษทุ อ่ี ยู่ในอาราม ยนื พดู บ้าง แกว่งแขนพดู บา้ ง ภกิ ษอุ ยู่ในหมสู่ งฆแ์ สดงความคะนองทางวาจา เปน็ อยา่ งนี้ ภิกษุอยูใ่ นหมคู่ ณะแสดงความคะนองทางวาจา เปน็ อยา่ งไร คือ ภกิ ษุบางรูปในธรรมวนิ ยั น้ี อย่ใู นหมู่คณะไมท่ ำความยำเกรง ไม่เรยี นแจ้งภิกษเุ ถระหรือไม่ไดร้ บั อาราธนา กแ็ สดงธรรม วสิ ชั นาปัญหาแกภ่ ิกษทุ งั้ หลายท่ีอยใู่ นอาราม ยืนพดู บา้ ง แกว่งแขนพูดบ้าง แสดง ธรรม วิสชั นาปัญหา แก่ภกิ ษุ ภิกษุณี อบุ าสก อุบาสิกาท่ีอยูใ่ นอาราม ยืนพดู บ้าง แกวง่ แขนพูดบา้ ง ภกิ ษอุ ยู่ ในหม่คู ณะแสดงความคะนองทางวาจา เปน็ อยา่ งน้ี ภกิ ษเุ ข้าสูล่ ะแวกบา้ นแลว้ แสดงความคะนองทางวาจา เป็นอยา่ งไร คือ ภกิ ษุบางรปู ในธรรมวินยั น้ี เขา้ สลู่ ะแวกบา้ นแลว้ พูดกับสตรหี รือเดก็ หญิงอย่างน้ีว่า แมห่ นูช่อื นี้ นามสกลุ นี้ มอี ะไรบา้ งล่ะ ข้าวต้มมไี หม ขา้ วสวยมีไหม ของขบเค้ยี วมบี า้ งไหม พวกอาตมาจกั ดืม่ อะไร จกั ฉัน อะไร จกั เคี้ยวอะไร มีอะไรบา้ ง หรือพวกเธอจักถวายอะไรแกอ่ าตมาบา้ งล่ะ พูดพรำ่ เพ้อไป การพูดพลา่ ม 15 of 35
18 การพูดเพ้อ การพดู เพอ้ เจอ้ การพูดพรำ่ เพ้อ กิรยิ าทพี่ ูดพร่ำเพ้อ ภาวะทีพ่ ดู พร่ำเพ้อ เหน็ ปานน้ี ภกิ ษุเขา้ สู่ กละาแรพวกูดบเพ้านอ้ แกลาว้ รแพสูดดเพงคอ้ วเจาอ้มคกะานรอพงูดทพางรว่ำาเพจาอ้ เกปิรน็ ยิ อายท่าพ่ี งนูด้ีพนร่ำี้ชเ่ือพว้อา่ คภวาาวมะคทะพี่ นดู อพงทรำ่าเงพว้อาจเาห็นปานนี้ ภิกษเุ ข้าสู่ ละแวกบค้าวนาแมลคว้ ะแนสอดงงทคาวงาใจมคเปะน็นอองยท่าางไงรวาจา เป็นอยา่ งนี้ น้ชี ื่อว่าความคะนองทางวาจา คคอวื าภมกิคษะนบอางงทรปูางใในจธเรปร็นมอวนิยา่ยั งนไี้รมใิ ชอ่ อกบวชจากตระกูลสูง กม็ ีจิตวางตัวเช่นเดยี วกับภกิ ษผุ อู้ อกบวช จากตระกคลูือสภงู ิกมษใิบชาอ่ งอรกูปบในวชธจรารกมตวินระยั กนูล้ี ใมหใิ ญช่อ่ อกกม็ บีจวติ ชวจาางกตตัวรเชะ่นกูลเดสียงู วกก็มบั ีจภิตกิ วษาุผงอู้ตอัวเกชบ่นวเชดจียาวกกตับรภะิกกษลู ใผุ หอู้ ญอก่ บมวใิ ชช่ อจาอกกตบรวะชกจลู าสกงูตรมะกใิ ชลู อ่ ทอม่ี กีโบภวคชสจมาบกตัตมิระากกลู .ใ..หมญใิ ่ ชกอ่ ม็อีจกิตบววาชงจตาัวกเตชร่นะเกดลูียทวก่มี ับีโภภคิกสษมุผบู้อัตอกยิ งิ่บใวหชญจา่ .ก..ตมรใิะชก่เูลปใน็ หผญูท้ ่ รมงจใิ ชำ่ อพอรกะสบตู วรชจ.า..กตมริใชะก่เปลู น็ ทผมี่ ทู้ โี ภรงคจสำมพบรัตะวมิ ินายัก ...... มมิใใิ ช่ช่อเ่ ปอน็กบพวรชะธจารกรมตกระถกกึ ูลท...่ีมมีโภิใคช่เสปมน็ บผตั ู้อิยยิ่งู่ปให่าเญป่น็ ..ว.ัตมรใิ ช.เ่..ปน็มผใิ ชู้ท่เรปงน็ จผำู้ เพทร่ียะวสบูติณรฑ..บ. ามตใิ เชป่เ็นปวน็ ตั ผรทู้ ร..ง. จมำใิพชร่เปะว็นินผยั นู้ งุ่ ..ห. ม่ มผิใ้าช่ บเ่ ปงั ส็นกุพุลรเะปธ็นรวรตัมรกถ..ึก. ม..ใิ .ชม่เปใิ ็นช่เผปทู้ ็นรผงอู้ไตยรปู่ จา่ วี เรปเ็นปวน็ ตั วรตั ร......มมิใชใิ เ่ชป่เป็น็นผู้ ผเทู้เที่ยวยี่ บวบิณณิ ฑฑบบาตาตเปตน็ าวมตั ลรำด..บั. ตมริใอช่เกปเป็น็นผนู้วัตงุ่ หร ่ม..ผ. ้ามบใิ ชังส่เปกุ ็นลุ ผเปู้งด็นอวัตาหรา.ร..มม้ือใิหชลเ่ ปังเ็นปผน็ ทู้ วรัตงรไต..ร. จมีวใิ รชเ่เปปน็ ็นวผัตูถ้ รอื .ก..ารมนิใช่ังเเ่ ปปน็็น ผวัตู้เทรยี่ ว..บ. ิณมใิฑชบ่เปาต็นตผาู้ถมือลกำาดรบัอยตูใ่รนอเกสเนปา็นสวนตั ะรต.า..มมทิใ่ีเชข่เาปจน็ดั ผให้งู ดเ้ ปอ็นาหวัตารรม.ื้อ..หมลใิงั ชเปเ่ ป็นน็ วัตผู้ไรด.ป้..ฐมมใิ ฌชเ่าปนน็ กผ็ม้ถู จี ือติ กวาารงนตัง่ัวเเปชน็น่ วเดตั ยี รวก..บั. ภมกิ ิใชษเ่ ผุ ปู้ไ็นดผ้ปู้ถฐอื มกฌาารนอย.ใู่..นมเสใิ ชน่เาปสน็ นผะไู้ ตดาเ้ นมทวสเ่ี ขัญาญจดั าในหา้เสปญั น็ ญวตั ารยต.น.. สมมใิ าชบเ่ ปตั น็ิ ผไู้ ด้ปฐมฌานกม็ ีจติ วางตวั เช่น เดียวกับกภ็มกิ ีจษิตุผวไู้ าดง้ปตฐวั มเชฌน่ าเนดีย..ว.กมบั ใิ ภช่เกิ ปษน็ ผุ ผไู้ ไู้ดด้เเ้นนววสสญั ัญญญาานนาาสสัญญั ญญาายยตตนนสสมมาาบบตั ตั ิ ิน้ีช่ือว่าความคะนองทางใจ คกม็วาีจมิตควะานงตอัวงเช๓น่ อเดยีย่าวงนกบั้ี ผภู้ใกิดษละผุ ไู้ไดด้แเ้ นลวว้ สตญั ดั ญขาาดนไาดส้แัญลญว้ าทยำตในหส้สมงบาบไดตั แ้ ิ นล้วีช้ ื่อรวะา่งคบั วไาดม้แคละว้ นทอำงใทหาเ้ งกใิดจขึ้นไม่ ไดอ้ ีก เผคาวดาว้ มยคไฟะนคออื งญ๓าณอแยล่าว้งนผี้ นู้ ผั้นใู้ ดตลระสัไดเรแ้ ียลกว้ วา่ตดั ผขไู้ ามด่คไะดนแ้ อลง้ว รทวำมใหคส้วางบมไวดา่ แ้ ลผ้ว้ไู มรค่ ะะงนบั อไดงแ้ ล้ว ทำใหเ้ กิดขึน้ ไม่ ได้อกี เผาด้วยไฟคอื ญาณแล้ว ผนู้ น้ั ตรสั เรยี กวา่ ผูไ้ ม่คะนอง รวมความวา่ ผูไ้ มค่ ะนอง วา่ ด้วยผนู้ า่ รังเกยี จและไม่นา่ รงั เกียจบคคำำคุ ววคาา่่ ลออผเเนู้ ชชา่ คครุุจจังเโโฺฺ กฉฉีย((จ วา่ ดว้ ยผู้น่ารงั เกียจและไม่น่ารงั เกียจ ไมเ่ ป็นทนี่ า่ รังเวก่ายี ดจ้ว)ยผไูน้ด่า้แรกัง่ เกบียคุ จคแลลผะ้นู ไมา่ รน่ งั ่าเรกงั ยี เจกกียม็จี บคุ คลผู้ไม่นา่ รังเกียจก็มี ไมเปเ่ ปน็ ็นอยท่าน่ี งา่ ไรรงั เกียจ) ได้แก่ บุคคลผนู้ า่ รังเกียจกม็ ี บุคคลผไู้ มน่ า่ รงั เกียจก็มี คบอืคุ คลบผคุ ู้นคา่ลรบงั าเกงคยี นจในเปโลน็ กอนย้ี่างเปไร็นผู้ทุศลี ถอื ความชั่วเปน็ เรือ่ งธรรมดา มีความประพฤติไม่สะอาดท่ี นึกถึงไดค้ดือ้วยคบวุคาคมลนบ่าารงังคเกนียในจโลกมนีกี้ารเปงาน็ นผททู้ ี่ปุศกลี ปิดถือคมวิไาดม้เชปั่ว็นเสปม็นณเระือ่ กง็ปธรฏริญมญดาาว่ามเีคปว็นาสมมปณระะพฤมติไิไดม้ปส่ ระะอพาดฤทต่ีิ นพึกรหถมึงไจดร้ดร้วยยก์ ค็ปวฏาิญมญน่าารวังา่ เปกรียะจพฤตมพิีกราหรงมาจนรทรย่ีป์กเปปิด็นคนมเิไนดา่ ้เภปา็นยสใมนณมะกใี จ็ปชฏุม่ ิญโชญกาดวว้ ่ายเคปว็นาสมมกณำหะนัดมิไเดป้ปน็ รดะุจพขฤยตะิ นพ้ีตรหรัสมเจรรียรกยว์กา่ ป็ ฏบิญุคคญลาผวู้นา่ ปา่ รรงัะเพกฤยี ตจิพรหมจรรย์ เปน็ คนเนา่ ภายใน มใี จชมุ่ โชกดว้ ยความกำหนดั เป็นดุจขยะ น้ีตรสั เรียอกกี วนา่ ยั หบนุคึง่ คลเผขนู้ าา่เปรน็ังเคกนียจมกั โกรธ มากไปด้วยความแค้นเคอื ง ถูกใครวา่ หน่อยก็ขดั ใจ โกรธเคือง พยาบาทอกีมนุ่งรยั ้าหยน่งึทำคเขวาามเปโ็นกรคธนมคกัวาโกมรแธค้นเมคาอื กงไปแดล้วะยคควาวามมไมแย่คิน้นดเคีใือหง้ปราถกูกฏใคเสรมวอา่ หนนอ่ ี้ตยรกสั ข็ เรดั ยีใจกว่าโกบรธคุ เคคลือผงู้ นพ่ายราังบเากทยี จมงุ่ รา้ ย ทำความโกรธ ความแคน้ เคอื ง และความไมย่ ินดีให้ปรากฏเสมอ นีต้ รสั เรยี กวา่ บุคคลผู้ น่ารงั เกียอจกี นยั หนง่ึ เขาเป็นคนมักโกรธ ผูกโกรธ ลบหลู่ ตีเสมอ รษิ ยา ตระหน่ี โอ้อวด หลอกลวง กระดา้ ง ถือตัว มอีคกีวนามัยอหยนาึ่งกทเขเี่ าลเวปทน็ รคานมมมกั ีคโกวราธมเหผูกน็ โผกดิ รธถือลคบวหาลมู่ คตดิ ีเสเหม็นอขรอษิงตยนาเอตงรเะปหน็ นใ่ีหโญอ้อ่ วถดอื รหัน้ ลเอปกลลี่ยวนงคกวราะมดคา้ ดิ ง ถเหอื น็ ตยวั ามกีคนว้ตีารมสั อเยรายี กกทว่เี่าลบวทคุ รคาลมผนู้ มา่ ีครวังาเกมยีเหจน็ ผิด ถือความคดิ เห็นของตนเองเป็นใหญ่ ถอื รั้น เปลี่ยนความคิด เห็นยากบนคุ ้ีตครลสั ผเไู้รมียน่กวา่ า่รงั บเกุคยี คจลผเูน้ปา่น็ รองั ยเกา่ ยีงไจร บคือคุ คภลกิ ผษไู้ มใุ นน่ ธ่ารรรังมเกวียินจยั นเี้ปเ็นปอน็ ยผาู่้มงศี ไรลี สำรวมดว้ ยการสงั วรในปาตโิ มกข์ สมบรู ณด์ ว้ ยอาจาระและโคจร มองเหน็ คภอืัยใภนกิโทษษใุ นแธมรเ้ พรมยี วงินเลัยก็ นน้ี ้อเปยน็ สผม้มู าศี ทีลานสำศรกึ วษมาดอว้ ยยู่ใกนาสริกสขังาวบรใทนทปั้งาหตลโิ ามยกข์ นสมต้ี รบสั รู เณรยีด์ ก้ววย่าอาจบารคุ ะคแลลผะไู้ โมคน่จร่า มรังอเงกเยีหจ็นภัยในโทษแม้เพียงเลก็ นอ้ ย สมาทานศึกษาอยู่ในสกิ ขาบทท้งั หลาย นี้ตรัสเรยี กวา่ บคุ คลผู้ไมน่ า่ รงั เกียจ 16 of 35 16 of 35
19 อกี นัยหนง่ึ เธอเป็นคนไมม่ กั โกรธ ไม่มากไปดว้ ยความแค้นเคือง แมถ้ กู ใครวา่ กล่าวมากมาย ก็ไม่ ขัดใจ ไมอโ่ กีกนรธยั เหคนอื ง่ึ ง เไธมอ่พเยปา็นบคานทไมไ่มมักม่ โุ่งกรร้าธย ไไมม่ม่ทาำคกไวปามดโ้วกยรคธวาคมวแาคมน้ แเคคน้ อื เงคอื แงม้ถกู แใลคะรควว่าากมลไา่ มวย่ มินาดกใีมหาป้ยรากก็ไฏม่ ขนดั้ีตใรจัสเไรมยี ่โกกวรา่ ธเคบือคุ งคลไมผูไ้พ่ มย่นาา่บรางั ทเกียไมจม่ ุ่งร้าย ไม่ทำความโกรธ ความแค้นเคอื ง และความไมย่ นิ ดีใหป้ รากฏ น้ีตรสั เรียอกกี วนา่ ยั หบนคุ งึ่ คลเธผอไู้ เมป่นน็ า่ ครนังเไกมยี ่มจกั โกรธ ไมผ่ กู โกรธ ไมล่ บหลู่ ไมต่ ีเสมอ ไมร่ ษิ ยา ไมต่ ระหนี่ ไมโ่ ออ้ วด ไมห่ ลอกอลีกวนงัยไหมนแ่ ่งึขง็ เกธรอะเดป้าน็ งคไนมไถ่ มือม่ ตักัวโกไรมธม่ คี ไวมาผ่ มกู อโยการกธทไี่เมลว่ลทบรหาลมู่ ไไมม่ต่มีเีคสวมาอมเไหมน็ ่รผษิ ิดยาไมไถ่มอื ่ตครวะาหมนค่ี ิดไมเหโ่ อ็นอ้ขวอดง ตไมน่หเอลงอเกปลน็ วใงหญไม่ ่แไขม็งถ่ กือรระัน้ ดา้ เงปไลมีย่ ถ่ นือคตววัามไมคดิม่ เีคหว็นางม่าอยยานกี้ตทรี่เัสลเวรทยี รกาวม่า ไบมคุ่มคคี ลวผามไู้ มเหน่ น็า่ รผังดิ เกไียมจ่ถือพครวะาอมรคิยดิบเุคหคน็ ลขทอกุง ตปนระเอเภงทเปรน็ วใมหทญง้ั ่ กไัลมย่ถาือณรัน้ปถุ เชุ ปนล่ียเปนน็ คบวาคุ มคคลิดผเไู้ หม็น่นง่าา่ รยังเกนีย้ตี จรสัรเวรมยี คกววา่ามวบา่ คุ ผคู้ไลมผค่ ูไ้ ะมน่นอ่างรังไเมกเ่ ียปจ็นทพนี่ระ่าอรังรเิยกบียคุ จคลทุก ประเภท รวมท้ังกลั ยาณปถุ ุชน เป็นบุคคลผไู้ ม่น่ารงั เกียจ รวมความวา่ ผ้ไู ม่คะนอง ไม่เปน็ ท่ีน่ารงั เกียจ คำว่า เปสุเณยเฺ ย จ โน ยโุวต่า(ดแลว้ ววะ่า่ายไดดมผ้วว้ป่ ยยรู้มผผะู้มู้มกีวีวีวอาาาบจจใจาานสสาค่ออ่ วสเเาสสม่อียียเดดปเส็นผยี มู้ ีวดาจาสอ่ เสยี ด) อธิบายว่า คคำำวว่่าา เคปวสาเุมณเปยน็ ฺเยผู้มจีวาโนจายสโุอ่ ตเส(ียแดละอไธมบิ ป่ ารยะวกา่ อบคในนบคาวงาคมนเใปน็นโผลมู้กวีนาี้ จเปาสน็ อ่ ผเมู้ สวียี าดจ)าสอ่อธเสิบยีาดยวฟ่างั จากขา้ งนี้ แล้วไปบคอำกวค่านคข้วาางโมนเป้นน็เพผ่ือมู้ ทวี ำาลจาายสค่อเนสหียมดู่นอ้ี ธิบหารยือวฟ่าังจคานกบขา้างงคโนน้นในแลโล้วกไปนบ้ี เอปกน็ คผนมู้ ขีว้าางจนา้ีเสพ่อื่อเทสยีำลดาฟยคงั จนาหกมขู่โ้านง้นนี้ แดล้วย้วไวปธิ บีนอ้ี กก็ทคนำคขน้างทโ่ีสนา้นมเคัพคื่อีใทหำ้แลตากยแคยนกหมหู่นรี้อื สหนรบั ือสฟนังุนจผาก้ทู ข่แี ้าตงกโนแย้นกแกลนั้วไแปลบว้ อชกอคบนกขา้ารงแนบี้เพ่งพื่อวทกำแลบายง่ เคหนลห่ามยู่โนิน้นดี กดาว้ รยแวบธิ นีง่ พี้ กวก็ทแำบค่งนเทห่สีลา่ามคั สคนีใกุ หก้แับตกกาแรยแกบ่งหพรวือกสแนบับ่งสเหนลุนา่ ผทู้ พแ่ี ดูตแกตแเ่ยรกื่อกงันก่อแใลห้วเ้ กชดิ อกบากราแรบแง่ บพง่ วพกวแกบแ่งบเห่งเลหา่ ล่านยี้ตินรดัสี เกราียรกแวบ่าง่ พคววกาแมบเปง่ เน็ หผลู้มา่ วี าสจนาสุก่อกเบั สกยี าดรแบง่ พวกแบง่ เหลา่ พดู แต่เรื่องกอ่ ใหเ้ กดิ การแบ่งพวกแบ่งเหล่า นี้ตรสั เรียกว่า อคกี วนาัยมหเปน็น่งึ ผบู้มคุวี าคจลายสอ่ ่อมเสนียำดวาจาส่อเสยี ดเข้าไปด้วยเหตุ ๒ อย่าง คอื อกี นัยหน๑่งึ . บคุ คดล้วยย่อปมรนะำสวงาคจ์ใาหสต้ อ่ นเสเปยี ็นดทเขี่รา้ กั ไปดว้ ยเหตุ ๒ อ๒ย.่าง คือดว้ ยประสงค์ใหเ้ ขาแตกกนั บุคคลย่อ๑ม.นำวาจดาว้ สยอ่ ปเรสะยี สดงเคขใ์้าหไป้ตดน้วเปย็นปรทะร่ี สกั งคใ์ ห้ตนเปน็ ท่รี๒ัก. เป็นดอว้ยย่าปงไรระสงค์ให้เขาแตกกนั บคือุคคลบยคุ อ่ คมลนยำอ่ วมาจนาำสวอ่าจเสายีสดอ่ เเขสา้ยี ไดปเดข้วา้ ยไปปดร้วะยสคงควา์ใหม้ตปนระเปส็นงคท์ใีร่ หกั ต้ นเปเป็นน็ อทยร่ี่าักงไดรว้ ยคดิ วา่ เราจกั เป็นทร่ี กั เป็นท่พี อคใือจ เปบ็นคุ ทคค่ี ลุน้ ยเอ่ คมยนเำปวน็าจทาส่ี สน่อทิ เสสยี นดมเขเา้ปไน็ ปทดดี่้วยีใจคขวอางมผปนู้ รี้ ะสบงคุ คค์ใลหยต้ ่อนมเนปน็ำวทาี่รจักาดสว้่อยเสคยีดิ ดวเา่ ข้าไเปราดจ้วักยเปปรน็ ะทสีร่งคกั ์ เใปห็นต้ ทน่พีเปอน็ ใจที่รเักป็นเทปี่คน็ ้นุ อเยค่ายงนเป้ี ็นที่สนิทสนม เป็นท่ีดีใจของผนู้ ี้ บคุ คลย่อมนำวาจาสอ่ เสียดเข้าไปด้วยประสงค์ ให้ตนเปบน็ ุคทคร่ี ลักยอ่เปม็นนอำยวา่าจงนาสี้ ่อเสียดเข้าไปดว้ ยประสงคจ์ ะทำใหเ้ ขาแตกกันเปน็ อยา่ งไร บคอืุคคบลคุยค่อลมยนอ่ ำมวานจำาวสาอ่จเาสสียอ่ ดเสเขยี ้าดไเปขด้าว้ไปยปดร้วะยสคงิดควจ์ า่ ะททำำใอหย้เ่าขงาไแรตกชกนันเหเปล็นา่ นอยพ้ี า่ ึงงเปไร็น คนแปลกแยก แตก ต่าง เปน็ คพอื รรบคคุ เคปล็นยเหอ่ มลา่นำเวปา็นจา๒สอ่ พเสวียกดเเปข้า็นไป๒ด้วฝยักคดิ ๒วา่ ฝ่าทยำอแยต่ากงแไรยกชนไมเหป่ ลร่าอนงด้พี องึ งเปกน็นั อคยนูล่ แำปบลากกแยไมก่สแบตากย ตบ่าคุ งคลเปย็นอ่ มพนรรำควาเปจาน็ สเห่อเลส่ายี ดเปเขน็ ้าไ๒ปดพว้ วยกปรเะปส็นงค๒จ์ ะฝใหกั เ้ ข๒าแฝตา่ กยกแนั ตกเปแน็ยกอยไ่ามง่ปนรี้ องดองกัน อยลู่ ำบาก ไม่สบาย บุคคลยอ่ วมาจนาำสว่อาจเสายีสดอ่ นเสี้ ียผดูใ้ เดขล้าะไไปดดแ้ ้วลยว้ ปรตะดั สขงาคดจ์ ไะดใหแ้ ลเ้ ขว้ าแทตำกใหกนั้สงบเปไดน็ แ้ อลยว้ า่ งรนะ้ี งบั ได้แลว้ ทำใหเ้ กดิ ขน้ึ ไม่ไดอ้ กี เผาด้วยไวฟาคจาอื สญ่อาเณสยี แดลนว้ ี้ ผผ้นู ใู้ ดั้นลชะื่อไดวา่แ้ ไลมว้ ่ปรตะัดกขอาบดไคดือ้แลไว้ม่เทกี่ยำใวหข้ส้องงบไไมด่ข้แวลนว้ ขวราะยงับไมได่พแ้ ัวลพ้วันใทนำคใหวาเ้ กมิดเปข็นนึ้ ผไมูม้ ่ไวี ดา้อจกีา สเผอ่ าเดสว้ียยดไฟรควมือคญวาาณมแวลา่ ว้ แผลนู้ะไั้นมป่ชร่ือะวก่าไอมบ่ปในระคกวอาบมเคปอื็นผไู้มมีว่เกาี่ยจาวสขอ้อ่ งเสไยี มดข่ วนดขว้ วยาเยหตไมุนพ่้ันัวพพนั รใะนผค้มู วพีามระเปภ็นาคผจมู้ งึวี ตารจสัา วสา่่อเสียด รวมความวา่ และไม่ประกอบในความเปน็ ผ้มู ีวาจาสอ่ เสียด ด้วยเหตุน้นั พระผูม้ ีพระภาคจงึ ตรัส ว่า บุคคลเป็นผหู้ ลกี เร้น ไม่หลอกลวง ไมท่ ะเยอทะยาน ไมต่ ระหบนุคี่ ไคมล่คเะปน็นอผงูห้ ไลมีก่เเปรน็น้ ทไี่นม่าห่ รลงั อเกกียลจวง ไม่ทะเยอทะยาน ไแมลต่ะไรมะห่ปนระ่ี ไกมอค่ บะในนอคงวาไมมเเ่ ปปน็น็ ผทู้มน่ี วี า่ ารจงั าเกสีย่อจเสยี ด และไม่ประกอบในความเป็นผ้มู วี าจาส่อเสียด [๘๘] (พระผมู้ ีพระภาคตรสั ว่า) [๘๘] (พระผมู้ พี ระภาคตรสั ว่า) 17 of 35 17 of 35
บุคคลเปน็ ผู้หลกี เร้น ไม่หลอกลวง ไมท่ ะเยอทะยาน 20 ไม่ตระหนี่ ไมค่ ะนอง ไมเ่ ปน็ ท่ีน่ารงั เกียจ และไมป่ ระกอบในความเปน็ ผ้มู วี าจาส่อเสียด [๘๘] (พระผมู้ พี ระภาคตรสั ว่า) ว่าดวว้วา่ ย่าดดค้วว้ วยยาคมกวาลามมะเคดอณุ ูหยี มด๕่นิออ่ นใลใสอแแใลในสนดอดแแยกนลยนยกลยอทดสอทดทสทยยขขขขททททขขขขววววกเไไเไเเไกหหหหนนนนปปปปิญิญิญิญออออ้นึึ้ึนน้น้ึลลลลออ่อ่่่อิินนินนิ่ออ่่ออ่ัมัมะัมมัะะะลลลลจจุุุุจจาาาาาาาา้นนั้ััั้น้นลลลลคคคคเเเเงงงงวว้้ธธ้้ววธธมมมมนนนนงงงงงงา่า่่่าาไไไไมมมมดดดดญญญญททททออออชชชช่าา่่่าามมมมลลลลลลลลววววววววงงงงตตตตผผผผีีีีัปัปปปััผผยีียียียาาาานนนนาาาานนนน....าาาาแแแแน้้ิ้ิิ้นิ้ิ้้นนิิ้ิ่ไไ่่ไ่ไ....้อออ้้้อูู้้ใใู้ใูใ้ปปปปงงงงนู้นนู้นดดดดณณณณคคคคดดดด....มมมมลลลลััน้ันน้้ั้นเเเเดดดดมมมมงงงงหหหหอธอธออธธโ้น้นััโ้นั้ันโโววววคคคคคคเเคเคไไไคไเคคไไคสสสสสสสสคค้้ออ้ออ้........ดดดด้ว้้้วขขขขลลกกกกลล........พพพพพพพพโโโโมมมมมมาาาา่อ่อ่อ่อาาาาลลลล........บบบบสสสสง่ง่ิิงิิง่่กกกีีีกีงิิง่่งง่ิ่ิำำำำำำอำำำืำือออืำำืชชชชูหหููหหูออออนนนนะะะะาาาามมมมรรรรชนชนชชนนททททนนนน่่ต่ปตต่ปต่ป่ปนนวววววววววววว่าา่า่่าทัทัััททโโโโอ่่ืือื่ออ่ืโโโโาา้้้้าางงงงไไไไรรรรมมมมววววาาาาผผผผฌฌผผผผฌฌ่าา่่า่า่่าาา่า่่่า่า่เเเเนนนนอ้้อออ้้ดดเเเเอดดอออ่่ีนีีน่่ีรรรร่่่าาาา่งงงงชชชชววววททททคคคคญิญิญญิิหหหหิ่นิ่นิน่่ินผผผผะะะะฏฏฏฏฏฏฏฏะะะะยยยยยยยยงงงงันา่า่นั่า่านนััั้้น้นนันั้ันนนน้้แแแ้้แ....งงา่า่่่าางงสสออสสออตตตตเเเเนนนน....าาาา่ออ่่่ออคคคคกกกกเเเเญญญญสสสสิิินนินนนิินินินฐฐฐฐคคคคหหหหฐฐฐฐ....ลลลลยยยยลลลลเเเเตตตตชชชชณณณณไไดดดดไไณัณณัััณเเเเบบบบววววบบบบหหหหออออพพพัััพัาาาาพพพััพััอ์อ์์ออ์นนินินิิดดดดวว้้ว้ว้ดดดดตตตตมมมมหหหหาาาาะะะะออือ่่ืืื่อ่ววววมิิมิมิมว้้้ว้ววาาาาาาตตตตบบบบฺโโฺฺโฺโคคุุคคุุหหหหลลลลสสสสณณณณเเนันัเเนนััพพพพพพพพคคีีีคคีีีีีุไุไไุไุดดดด่ป่ปป่ป่จิมมิจิมมิจจใใใใยยยยมมหหหหอองงอองงาาาาตตตตปปปปรรรรใใใใิเิเเเิิคคคค่าา่าา่่ทััทัทัทคคคคาาาาลลกีลลกีกีีกืืืออืออตตตตีคีคีคคีตตตตไไไไคครรคครรขขขขเเเเยยยยถถถถนนนนยียีีียยนนนนดัดัดัดัลลลลรรรรฟฟฟฟรรรรททททคคนนคคนนะตตตตะะะรรรระะะะณณัณัณััอืือืืออออออััณณััณณนนนนกกกกืออืออืืดดดดสสสสยยยยคคคคาาาาขขน้้้ันนนััั้ขข((((ผผผผเเเเกกรกกรรรววววคคคคตตตตัณัณณณััตตงงงงแแแแาาาาตตตตใใ่อ่อออ่่ใใออออออุุุุรรรรหหหหลลลลหหหหววววาาาาจจจจมมมมู้้ไไูู้ไู้ไาาออออชชชชออออนนนนอืือือือณััณััณณมมมมัณัณลลลลมมมมถถถถยียีียยีววััวััวาาาา่อ่ออ่่อหหหหมมมมดดดดะะะะาาาามมมมาาาาออออนนนนบบบบนนนนญญญญโโโโโโะะะะคคคคมมมมดดนนนนดดเเเเนนนนไไไไหหหหยยยยไไไไยยยย่่ยย่ย่ยหหาาาาททททลลนัลลันนัันนนนนออออเเเเกกกกไไไไมมมมสสสสดดดดุณุณณุุณดดดดาาาาออออนนนน่ออ่อ่่อาาาาอ่ออ่่อ่คคคคินินนินิหหหหาาาาาามมมมกกกกี่ต่ีต่ต่ีีตีีีีลลลลิรริริิร่่ไไ่ไไ่ณณณณสฺสสสฺฺฺ้แแ้้แ้แอ่อ่อ่่อหูหหูููหยยยยมมมมมมมม....นนนนยยยยช้ีี้ชี้ชชี้ยยยยือืออืือลลลลดดดดต่ตต่่่ตนนนนิิยยิยยิหหหหอ้้อออ้้ะะะะ....มมมมลลลลาาาานน.นน...่อออ่่อ่๕๕๕๕นนนนมมมมดไไไไดดดไไไไุโุโโุุโแแแแ่าา่า่า่ีช้้้ชีชีีช้ีีีใใใใีเเเเาาาา้อ้้ออ้องงงง้ี้ี้ี้ีลลลลไไไไ่ง่งุุุ่งุ่งววววหหหหวว้้้วว้มมมมออออตตตตมมมมนนนนนนนนออออลลลลิ่่่ินน่ิินนนนเเเเกกกกททททมมมมอออองงงงหหหห....ชชชชีีีีดดดดหหหหียียยีียลลลลไไไ่่่ไ่จจจจ....ไไไไสสสส่อ่ออ่่อ้ว้ว้้ววคคคค((((้้นนััันั้น้าาาาเเเเิททิิิทที่่ถีถ่่ีถีถ....่่เเเ่เ่ททททอ่ืือ่((ื่ออื่((มมมมหหหหหหหหหููหหูหูงงงึึึึงดดดดลลลลหหลลลล....ไไไไกกกกงง่่งิ่ิง่ิิรรรรนนนนลลลล....อือืือือธธธธววววททททตตตตำำำำมมมมาาาาลลลล....รรรรลลลลนนนนมมมมะะะะรรรรา่าา่า่่อไไอไไออเเเเลล่ียีย่่ีย่ียาาาา))))ตตตต่า่า่่าาใใใใบิบิบบิิชชชชยยยยมมมมรรรราาาาปููปูปูปเเเเ....ววววใใใใ่ย่ย่ย่ย....ทททท่ออ่่่ออินิน่่่น่ิิน่่่าาาา่ววววาา่่า่า่หหยยยยหห....ลลลลออออ....ััวววัวัดดดดิิดดิิดดัััสสสัสงงงงา....ามมมมาาป่่ปปป่่....นิินิินนตตตตขขขขยยยยใใใในนนนาาาากกกกผผผผ้ส้สส้ส้มมมมะยยีีีียยะะะหหหหททททลลลลเเเเชชชชดดดดคคคควววทททท้อ้อวว้ออ้วววรรรรนิินนิินงงงงณัณณัััณดดดดททททภภภภรรรรเำำำำเเเู้อ้อูู้อ้อูงงงงดดดด่งุุงง่งุุูููู่่ตููตตตููะะะะ่าา่่าอ่า่อาอาอา่่่ายยยยกกกกออะะะะงงงงววววาาาาหหหหยียีียยีีีใใใใดดดดบบบบาาาา....ออออนืืน่่ื่ืน่นหหหห....าาาาหหหหออออไไไไดดดดดดดด....กกกกนนันนนันัันน....าาาาังังงังันนนนาาาาียียียียงงงงงงงง....กกกก....ววววดดดดนนนนีีีีไไไไธธธธไไเเววววเเอ่่อออ่่ลลลลาาาามมมม้วกกกก้ว้ว้วว้ยยยย้้ว้ววออออดดดดหหหหเเลเเลลลมมมมสสสสดดดดพพพพะะะะววววังังังงัิบิบิิบบ้แ้แแ้้แคคคคััดดดัดัปปปปนนนนมมมมยยยยยยยยะะะะาาาาบบบบววววออททออททะะะะิง่่ง่ิ่ิงงิูููู่าาาา่กกกก่ข่ข่ข่ขแแ้้แแ้้รรรรลลลลยยยย....าาัันนนัันาาไไไไคคคคคคคคยยยย็น็น็็นน่า่าา่า่โโโโ....นนนนเเเเ..ใใใใ่อ่อ1อ่อ่ววววลลี่ถีถ่าลาล่ีีถ่ถาาาาาามมมม....มมมม..นนนนยย้้ววว้ว้ยยออ่่ออ่่ออออนนววววนนธธธธววววววววสสสส....ดดดดนนนนนนะะนนะะ่า่่า่าา7มมมมไไไไอือื้ว้วือือว้้วไไ่ไ่่ไ่วววว....ปีีปปีีปมมมมียยีียียา่่า่่าาธธธธกกกกาาาาาาาาตตตต่ง่ิ่ิิ่งิงงคคคคมมมม....ชชชชยยยยคคคคุจจุจจุุตตตตดดดดขขขขตตตตคคคคา่่าาา่่....ดดดดมมมมมมมมดดดดัมมััมมันนนนไไไไรฏฏฏฏรรรoเเเเัณณััณณัาาาาธธธธววววิินนนนิิรรรร่ย่่่ยยยววววันนนันัััดดัดััด้้้้มมมมััวววััวณณุณณุุุพพพพรรว้วว้้้วธธธธรรออออลลลลดดดดมมมมาา่า่่า่fตตาาตตาาิิภภภภิิะะะะาาาางงงงนนิิินนิรรรรดดดดธธธธขขขขหหหหยยยยมมชมมชชชไ่่ไ่่ไไมััมัมัมรรรรอ่่อ่อ่อยยยยะะะะมมมมูหงงูหหูหูงงเเเเยยยยตตตตบิิบิบิบููปปปูปูาาาา3คคคคหหหหดดดดาาาาี))ี)ี)ีตตตตหหหหกกกก่ืออ่ืื่ออ่ืาาาาาาาาเบัับเเับับเ๕๕๕๕ออนนิินินนินนนมมมมดดดดณณณณมมมมัณณัณัณั5า้า้้า้าตตวตวตอววดดดดอออใีีีใใีใลลลละะะะยยยยณณณัณัััไไไไววววาาาาน็็น็น็นันนัันนัไไไไตตตตดดดดหููหหูหูงงงงาาาานนนนน่ิ่น่ิินนิ่มมมมยียยีีียออออััณณณัณัไไไไปปปปา่า่่าา่มมมมอ่ออ่อ่่ดดดดหหหหเเเเปปปปลลลลหหหหมมมม....ดดดดัณณณัณััีีีีมมมมพพพพดดดดลลลลสสสสธธธธไไไไพพ่่่พ่พ....รรรรมมมมคคคคแแ้้้้แแาาาาหหหหเเเเ....ะะะะาาาาเเมมมมเเลลลลาาาา้แแแแ้้้ะะง่ิงิิ่ิ่งง่ะนิน่ิะ่่นิ่นิอออิบิิบิบะบอะะะพพพพรรรรหหหหวััวัวัวกกกกลลลลพพไไไไพพณณณุุุณุเเเเนนนนาาาายยยยลลลลนนนนำำำำเเเเหหห่่่ห่กกกกาาาาออออมมมมอออ่อ่อ่อ่พพพพาาาา))))รรรร็็ยยย็ย็ว้ว้ว้ว้าาาาออออกกกกรรรรพพพพนนนน่อ่อ่อ่อ้้้วววว้ะะะะออออาา่า่า่่ียียลลลลยีียนินิินนิยยยยนนนนาาาา่ไไ่่ไไ่ยยยยนัันัันนอ่อ่ออ่่๕๕๕๕าาาาียียยียีย็็็ย็ยยออออมมมมเเเเีี้้ออ้ีี้ออหหยยหยหยบบบบะะะะดดดดททววววททง่ง่ั่่ัังงัทท่ทอออ่ทอ่่ะะะะหหหหมมมมดใใดใใดดททททอ่่ออ่่อนนธธนนธธไไไไไไไไงงนนนิิินิงงโโโโ่า่า่่าาลลลลดดดดออโโออโโนนนนำำำำมมมมรรรรตตตตไไไไดดดดหหหหอมมมมอออหหหหิบบิิบิบำำำำตตตต้ตี้ีีต้ี้คคคคดดดด....ใใใใ่ออ่่่ออหหหห้ว้วว้ว้ียียยีียคคคคไไไไใใใใ....ุุนุนนนุ่อ่ออ่่อยยยยไไไไลลลลลลลลหหนนหหนนาาาารรรรตตตต....กกกกยยยยมมมมีีีีนนนนหหหห์อ์อ์ออ์ลลลลหหหหววววนนนนสสสสยยยยน้ั้น้นัน้ัััสสัสสัั....เ้เ้้้เเรรรราาาาออออทททท....ไ่ไไ่่ไ่นัาาันาาันัน้ส้สส้ส้กกกกลลลล....ไไไไวววว่่วว่วว่คคคคเเเเบบบบมมมมหหหหหหหหรรรรมมมมาาาารรมมมมรร..งงงง..ลลลลา่า่่า่านนนนิดดิิดิดกกกก....ววววททททยิิยิิยยา้้าา้้าเคคคคเเเลลลลงงงงบบบบียียยยีีลลลล....ดดดดหหหห่ซ่ซ่ซ่ซะะะะพพพพขขขขาาาาาาาามมมมงงงงจจจจคคคคมมมมาาาาุณณณณุุุกกกกงงั่่งััง่ั่ไไไไเเเเหหูููหูหาา่า่่่า้นึ้ึน้้ึนนึมมมมมมมมลลลลสสสสรรรราาาาไไไไมมมมงงงงออออดดดดววววไไไไรรรรววววนนนนมมมมมมมมา่ง่ัังัง่ั่งาาาจจจจคคคคททททกกกกไไไไตตตตหหหห....าาาาียยียยีีรรกูกููกกูรรแ้้แ้แ้แ๕๕๕๕่าา่่า่า....มมมมไไไไะไไไไะะะมมมม่ิ่นนินนิ่่ิห่่ห่หห่....ุณุณณุุณมมมมิปปิปิปิะะะะคคคคลลลลดดดดลลลลหหหหปปปปปปปปเเเเไไ่่่่ไไนนนนูููกกูกกคคคค....ลลลลดดดดมมมมฏััฏฏััฏออออททททว้ว้ว้้ว....ดดดดลลลลเเรรเเรรตตตตรรรร....ซซซซววววงังั่งง่่ั่ังงงง๕๕๕๕พพพพูหูหูหหูอ่่อ่่ออีีีอีอฐฐฐฐววววไไไไวววว้ออ้้ออ้ะะะะ....รรรร่ไไาไไา่า่า่ตตตตาาาารรรรรรรรมมมม....นนนนดดดดงงงงาาาามมมมมมมมรรรรซซซซกกกกกีกีีกีกหหหห....สัสััสสันนนนมมมมะะะะสสสสนนนนคคคคจจจจนนนนาาาาเ่เเ่่่เาาาาา่า่า่่าคคิน่ิน่คค่ินิ่นออออเเเเลลลลงงงงรรรรปปปปดดดดตตตตไไไไึงงึงึงึะะะะ์์์์รรรรแแแแนนนนออออ....เเเเับบบบััับบบบววววปปปปสสสส๘๘๘๘ตตตต....คคคคูหูหูหูห็น็นน็็นเเเเัณณััณัณผผผผยียยีียีลลลล....นัันันันาาาาไไไไไไไไรรรรไไไไดดดดตตตตเเเเรรรรววววาาาากกกกมมมมปปปปไไไไมมมมะะะะมมมมปปดดดดปป่ออื่ืหหหห่ือ่ือเเเเออออลลลล้วว้้้ววสัสัััสสพพพพณัััณณณัปปปปาาาาดดดดปปปปมมมมวววว่ิ่นนิ่ิน่ินซ่ซ่่ซซ่ววววแ้้้แแ้แงงงง็น็นนน็็ันันนันัะะะะาาาายยยยมมมมเเเเททททลาา่่า่่าลลล้ว้วว้ว้เเเเน็น็็นน็ออออนนนนหหหหาา่่่าา่าา่า่่า่รรรรลลลลเเเเยยยยกกกกออออลลลลปปปปเเเเยยยยออออะะะะาาาาคคคคนนนนนื่่ืนน่นื่ืยยียีียีไไไไาาาาษุษุุษุษชชชช้ววว้้้ว่่่ออ่ออาาาายยยยะะะะไไไไ็็นน็็นนออออไไสสสสียียงงงงยียีปปปปววววกกกกยยยยไไไไนนนนิดดิมมดดิิมมมมมมยยยยเเเเฟฟฟฟยยยย่่าา่า่าตตตตนันัันันดไไไไดดด่่งิ่งิ่ิงิงปปปปาาาาททททอออออ่อ่่่ออววววชชชชกกกกงงงงป่่ปป่ป่ออออไไไไ์ท์ท์ทท์ปปปปคคคคนนนนททททาาาามมมมลลลลออออยีียีียย่่าา่าา่ำำำำมมมมมมมมไไไไูตูตตููตรรรรกกกกรรรรขขขข้ั้งงัง้ััง้ททททืืออืืออไไไไ่า่า่่าารราาาารรดดใใใใะดดะะะอ่่อ่่ออดดดดไไไไไไ่่ไไ่่รรรรหหหหะะะะนนนนมมมมจจจจออออสสสสหหหหยยยยญญญญงงงงเเเเาาาานนนนหหหหหหหหหููหููหหออออมมมมกกกกออออาาาามมมมงงงงลลลลเเเเ่่่่เเเเ่ิ่งง่งงิ่ิิิินนนินิงงงงเ้้เ้้เเ่ออ่่อ่อลลลลลลลลาาาาปปปปปปปปมมมมกกอกกอออออออชชชชกกกกียียียียนนนนตตตตาาาาโโโโดดดดณณณณนนนน............ันน็น็ิ่นิ่นนัน็็่ิิ่นนันันนนนนนนน็็็น็นนนบบททบบททดดดิิดดิดิดดยยยย.่าา่า่า่.าาาา..........ีีีี............่่ีีี่่ี 1188 ooff 3355
21 ว่าด้วยวผ่าดมู้ ว้ ยีปผฏูม้ ีปิภฏิภาาณณ ๓๓จำจพว�ำ กพวก คำว่า ปฏภิ านวา (มีปฏภิ าณ) อวธา่ บิ ดา้วยยวผา่ มู้ ีปบฏุคภิคาลณผู้ม๓ีปฏจำภิ พาวณก ๓ จำพวก คอื คำว่า ปฏ๑ภิ .านวาบ(ุคมคปี ลฏผิภู้มาีปณฏ)ภิ าอณธเบิพารยาวะ่าปรบยิ ุคัตคิ ลผ้มู ปี ฏภิ าณ ๓ จำพวก คอื ๑๒.. บบุุคคคคลลผผ้มููม้ ีีปปฏฏิภิภาาณณเเพพรราาะะปปรรปิิยตัจุ ฉิ า ๒๓.. บบุคุคคคลลผผูมมู้้ ปีีปฏฏิภิภาาณณเเพพรราาะะอปธรปิิคมุจฉา บคุ คลผ้มู ๓ีป.ฏภิ าณบเคุ พครลาผะปมู้ รีปยิ ฏตั ิภิ าเณป็นเพอรยาา่ ะงอไธรคิ ม คบือคุ คบลผุค้มูคปีลบฏาิภงาคณนเใพนรศาาะสปนรยิานตั ี้ิ เไปด็นเ้ ลอ่ายเร่าียงไนรพระพทุ ธพจน์ คอื สตุ ตะ เคยยะ เวยยากรณะ คาถา อทุ าน อคติ อืวิ ุตตบกุคะคลชบาตางกคะนอใพันภศาตู สธนรรามนี้ เวไดท้เลั ลล่าะเรญยี นาณพร(ะคพวาุทมธรพ)ู้ จนขอ์ งคบอื ุคคสลุตนต้นั ะยอ่ เคมยแยจ่มะ แเจวง้ ยเยพารการะณอะาศคัยกาถารา เอลทุ ่าาเนรียอนติ บิวคุตุ คตลกนะ ี้ชชอื่ าวตา่ กผะูม้ อปี ัพฏภภิ ูตาณธรเรพมราเะวปทรลั ิยลัตะิ ญาณ(ความร้)ู ของบคุ คลนั้นย่อมแจม่ แจง้ เพราะอาศยั การ เล่าเรียนบบคุ คุคคลลผนู้มช้ีีปอื่ฏวภิ ่าาผณู้มเีปพฏริภาะาปณรเปิพจุรฉาะาปรเปิย็นตั ิอยา่ งไร บคอืคุ คบลุคผู้มคลปี บฏาิภงาคณนเใพนรศาาะสปนราปิ นจุ ี้ฉเาป็นเปผ็นไู้ ตอ่สยวา่ นงไใรนประโยชนข์ องตน ในความหมายท่ีควรรู้ ในลกั ษณะ ในเหตุ ใคนอื ฐาบนุคะแคลละบอาฐงาคนนะในญศาาณสขนอางนเข้ี าเปย่อ็นมผแไู้ ตจ่ส่มวแนจใง้ นเพปรราะะโกยาชรนไข์ตอส่ งวตนนนัน้ ในบคุควาคมลหนมีช้ าอื่ ยวทา่ ผ่คี ู้มวรีปรฏู้ ิภในาณลกัเพษรณาะะ ใปนรเิปหจุ ตฉุ าในฐานะและอฐานะ ญาณของเขาย่อมแจ่มแจง้ เพราะการไต่สวนนน้ั บคุ คลน้ีช่อื วา่ ผูม้ ีปฏิภาณเพราะ ปรปิ จุ ฉาบุคคลผู้มีปฏภิ าณเพราะอธิคม เปน็ อยา่ งไร บคอืุคคบลคุ ผคู้มลีปบฏาิภงคาณนใเนพศราาะสอนธาคิ นม้ี ไดเ้บปรน็ รอลยุสา่ ตงปิไรัฏฐาน ๔ สมั มัปปธาน ๔ อิทธิบาท ๔ อนิ ทรีย์ ๕ พละ ๕ โพชฌงคค์ ๗อื บอุครยิคมลรบราคงมคอีนงใคน์ศ๘าสอนราิยนม้ีรไรดคบ้ ร๔รลสสุาตมิปญั ฏั ญฐผาลน ๔๔ ปสฏมั สิมมัปั ภปิทธาาน๔๔อภอิทิญธญบิ าาท๖ ๔บคุ อคินลทนรัน้ยี ร์ ๕ู้เหพตลุ ระู้ผ๕ล รโพนู้ ชริ ฌตุ ตงคิ เ์ ม๗่อื รอู้เรหยิ ตมุ รเหรคตมกุ อี็แงจค่ม์ แ๘จ้งอรเมิยมอ่ื รรผู้รคล ๔ผลสกาแ็ มจัญ่มแญจผ้งลเม๔ือ่ ปรู้นฏิรสิ ตุ มั ตภิ ิทนาริ ตุ ๔ติกอภ็แจญิ ่มญแาจ้ง๖ญบาุคณคใลนนเหนั้ ตร้เูุ หผตลุ รแผู้ลละ นรู้นริ ตุริ ุตตติ ทิ เง้ั ม๓ื่อรเ้เู หหลตาุ่ นเห้ี ตชุกอ่ื แ็ว่าจ่มปแฏจภิง้ าเณมอื่ปรฏู้ผิสลมั ภผลิทกาแ็ ผจ้ปู่มรแะจก้งอเบมอ่ื ปรรู้นะิรกตุ อตบิพนรริ ้อุตมตกิ ดแ็ ำจเนม่ นิแจไปง้ ญดำาเณนใินนไเปหพตรุ อ้ผมล เแปลน็ ะ ไนปริ ตุ เปต็นิ ทไปั้ง พ๓รอ้เหมลเ่าพนยี ้ี บชพ่อื วรา่้อมปดฏว้ ภิ ยาปณฏปภิ ฏาิณสมั ปภฏิทิสาัมภผิทูป้ ารนะกี้ บอุคบคปลรนะ้นั กตอรบัสพเรร้ียอกมวา่ดผำมู้เนปี นิ ฏไิภปาณดำเนนิ ไปพร้อม เปน็ ไป เปน็ ไผปูใ้ พดรไม้อม่มปี เพรยิียัตบิพไมรอ้่มมีปดรว้ปิ ยจุ ปฉฏาิภไามณ่มปอี ฏธิคิสมัมภญิทาาณนี้อบะคุ ไรคเลลน่าจั้นกัตแรจัส่มเรแียจก้งวแ่ากผเ่ ข้มู าีปไฏดิภ้ ราวณมความวา่ ละเอียด อ่อน มปีผฏใู้ ดภิ ไามณ่มปี รยิ ตั ิ ไมม่ ปี ริปุจฉา ไมม่ ีอธคิ ม ญาณอะไรเลา่ จักแจ่มแจง้ แกเ่ ขาได้ รวมความว่า ละเอยี ด อ่อน มปี ฏภิ าณ คำวา่ น สทฺโธ (วไม่าต่ด้อ้วงเยชอ่ื รใคธู้ รร)ววรา่า่ใมนดดว้้วคแยยำรรวลู้ธูธ้่ารรไว้รรมมมไต่ แแม้อลลงว้ว้่ตเไชไมมอ่ือ้ ต่่ตใงคอ้้อรงงเเเชชชไมอ่ืื่อ่อื ใต่ใคคอ้ใรรงคออคกีีกลราอยกีกำหนัด อธิบายว่า ธรรมที่ ตนรูย้ ิง่ เคหำ็นวจ่ารนิงดสว้ ยทตโฺ ธนเอ(ไงมแ่ตล้ว้องบเชุคอ่ืคใลคไรม)่ต้อในงเคชำ่อื วใา่ คไรมๆต่ อ้ องนื่ เชไื่อมใ่วคา่รจะไมเปต่ น็ อ้ สงมคณลาะยพกำรหาหนมั ดณอ์ เธทิบวาดยาวา่มาธรรรหมรทอื ่ี ตพนรหรยู้มง่ิกต็เหา็นมจครอืงิ ดธว้ รยรตมนทเ่ีตองนแรลู้ย้วิง่ บเหุคน็ คจลรไิงมด่ต้ว้อยงตเชนอ่ืเอใคงแรลๆว้ วอ่า่นื สังไมขาว่ รา่ ทจะ้งั ปเปวน็ งไสมมเ่ ณท่ียะงพบรคุาคหลมนณั้น์ เไทมว่ตดอ้ างเมชาอื่ รใคหรรๆือ พอนื่รหไมมก่วต็ ่าาจมะเปคน็ือสธมรณรมะทพี่ตรนารหูย้ มิ่งณเห์ เ็นทจวรดงิ าดว้ มยาตรนหเอรงือแพลร้วหวา่มกสต็งั ขาามรทค้ังอื ปธวรงรไมมทเ่ ท่ตี ย่ีนงรู้ยบ่ิงคุ คเหล็นนจ้นั รไิงมด่ตว้ ้อยงตเนช่ือเอใคงแรลๆว้ วอา่ื่น สไังมข่วาา่ รจทะ้งัเปป็นวงสเมปณ็นทะุกพขร์ า..ห. มธณรร์ มเททว้ังดปาวงมเปา็นรอหนรัตอื ตพารห..ม. กเพต็ ราามะอควอื ชิ ธชรารเมปท็น่ีตปนัจจรัยูย้ สง่ิ ังเขหา็นรจจึงรมงิ ดี .ว้ ..ยตเพนรเาอะงชแาลต้วิ เวป่า็นสปังัจขจาัยรชทรัง้ าปมวรงณเปะน็ จทึงมกุ ีข.์....เ.พธรราระมอทวชิ้ังชปาวดงเับป็นสอังขนาัตรตจางึ ด.บั.. .เ.พ. รเพาะรอาะวชิชาชตาเิดปับน็ ปชรัจาจมัยรสณังขะาจรงึ จดึงับมี ......นเที้พุกราขะ์ .ช..านต้ีิ ทเปุก็นขปนัจโิ รจธัยคชราามมินรีปณฏะปิ จทงึ มาี ...... เเหพลราา่ ะนออ้ี วาชิ สชวาะด.บั.. สนัง้ีอขาาสรวจนึงโิดรบั ธค..า. มเพินรปี าฏะิปชาทตาดิ .บั.. ธชรรรามมเรหณละ่าจนึงค้ีดวับรร..ู้แ. จน้งีท้ .ุก..ขธ์ .ร..รนม้ี เทหุกลข่านนิโ้คีรธวรคทาำมใินหปี ้แฏจง้ปิ ท..า. เ.ห..ตเุเหกลิด่านเห้อี ตาสุดวบั ะ ค..ุณ. นโี้อทาษสแวลนะโิ รกธาครสาลมัดนิ อีปอฏกิปแทหา่งผ..สั. สธารยรตมนเหะล๖า่ น.ี้ค..วเรหรตู้แุเจกง้ ดิ ..เ.หธตรดุรับม เคหณุ ล่าโนท้คีษวรแทลำะใกหา้แรจสง้ลัด..อ. อเหกตแหุเก่งิดอุปเาหทตาดุ นบั ขันคธุณ์ ๕โท..ษ. แเหลตะกเุ กาดิ รสเลหัดตอุดอับกคแหุณ่งผโทสั ษสาแยลตะนกะาร๖สล..ัด. อเหอตกุเแกหิด่งมเหหตาภุดบัตู ครปูณุ ๔โท.ษ.. สแ่งิลใะดกสางิ่ รหสนลง่ึดั มอคี อวกาแมหเก่งอิดุปขาึน้ ทเปานน็ ขธนัรรธม์ ๕ดา...สเง่ิ หนตน้ั เุ ทกิดั้งหเมหดตลดุ ว้ บั นมคีคุณวาโทมษดบั แไลปะเปกาน็ รธสรลรดัมอดอากบแคุหคง่ มลหนาั้นภไมูต่ ตรูปอ้ ง๔เชื่อ..ใ.คสริ่งใๆดสอิ่ง่นื หไนมง่ึ ว่ม่าคี จวะาเมปเน็ กสดิ มขณึ้นะเป็นพธรรารหมมดณา์ สเทิ่งนวดนั้ าทงั้ มหามรดลหว้ รนอื มพคี รวหามมกดต็บั าไมปเป็นธรรมดา บคุ คลนั้นไม่ ตอ้ งเชื่อใคร ๆ อน่ื ไม่วา่ จะเปน็ สมณะ พราหมณ์ เทวดา มาร หรอื พรหมกต็ าม 19 of 35 19 of 35
22 แแเเแแเขเขขขสสอมมมมแแธธไเเไปปปมอมปหหจจชชมมอ้้าา้้อลลคคลลมมตตรราีอาไิีอไิญัญญัััญรร่อ่ือืลลแแด่ม่มดรรนนกกว้ว้้้ววลลิินนตมตมญิิญญญญญตต่่าาตตมมส้ส้ีีคคแแงง้้ีีธธตตททททนนอ่อ่ยยชชแแ่่พพใใเเัมินนิินมัินลลววรรธธรรปปจจำำพพ่ออ่นนลลันั้น้าารรว้ว้ผผททททรรียยีรรใใใใน็น็ตรพคทสส(ขขททรทพค(ตมมมม้้ววรรเเะะมมสัสัหหนนรรรรรร์์หหพพจู้้จู้า้ามมะะลัดลัดออททยยำา่า่ำหหรรสสพพ..ดดมยีีียยมียม้้มขขแแักกั..ผผลลลลรรเเนนททะะงงอ่อ่าาจจรรงงไีีไ่่..ยยึึงง์ท์์ท์้วว้เเป้้ออปาาตตนนะะคคผู้้มมูผปปาา่่ยยาาสสออรรมมปปพพำำตตททงง่ั่ัยยสสกกนน่ี่บบีน็ผน็ผใใ่่พพยยมูู้้มิิงงผ์ผ์คคพิิพใใีพีพยยััยยใใลลหหน็น็อ้อ้ปปรรี่บบ่ีมมดดแแหหดดคุคุู้มูม้ัน้นั้นนททโโ้เููเ้รรตีพตีพววงงพพรระะงงยยททัญญัออุคุคจจลลรราานนไไคคงงััพีม้้มีพะะเเาสสาเเสี่สี่ถถะะสส่อ่อรราา่่งงััมมรรลลูู้้บบธธกก่ีสี่สททวว้้คคออมมรรญลลญอู่อู่ภภาารรดุดุงึึงะะาาแเเแลลนนญิิญยยมม่่ินนิาาดุุดื้อ้อืลลชชหห่่ีพพีงงกกคคะหะหเเมมภภรรยยาาหหงงาาททสสจจววคคงงีคีคนนททเเภภ็็นนบีีบแแรรคคววสส่่ออววตตาาแแง่่งจจาา่่รรหหแแขขี่ปี่ป์ผผ์ววะะาาใใรรลลางัางัคคตุุตููออ่่มมเเกกลลธธรริิญญ้อ้อหหดดนนาาลลผผู้เู้เเเจััจมมแแยีียคคสส้ว้วมมตตรราญิาิญหห้ว้วรรจจขขนนมมง่ง่จจผผยยูมมู้้ลลแแ์์า้้าเเผผัททักกรรรรตตรรรราา้้ยยกกชชแแ..ัยยัแแี้้ีู้ไู้ไววลล้ว้วีพีพเเยย้สูู้สมม..รรญิิญสััสธธใใธธง่งัั่ชชมมือ่อ่ื..ชชกากาลล่าา่ออคค้ว้วจมมจออ่่าาุคคุรรววินินลลนนรรรรนนนนตติดดิต่่ต้ว้วะะปปลลบบะะีอีอมมา่า่มมสสตตงงรรททททรรททขขไไอ่อ่เเใใเเ้ออ้งงภภัญญัมมททสสหหมมัททัหออีีหศศรรหหชทชทหห้ออ้ทท่อ่อดดรรำำผใผใงงาาูู่ออ่ปปตตููลลมมยยนนธธญญาาจจลลนยียีนลลใใำำงงเเมมำำลีีลู้ออู้คคชชมมหหมมสสววธธใใเรเร่งั่ังใใินินตต่าา่ใใ์์่า่านน้ีีขข้ะะ่่นืน่่ืนินิททนนตตหหื่ออื่..ลล่าา่หหงุุงตตดดนนรรแ้้แอีอีใใธธ..าา้้ททั้นั้นใใททแแ..ยี่ีย่ดดรรใใขขงง้ม้มรร้มม้จจดดธธามมาพพนั้ัน้รรนนขขรรคคแแสสตตััสสววววมมอ้้อรร้งง้าารรรรลีีลาาตตียีย้าา้รรขขคคลลรไรไิรริไไยียีออูู่่ไไง่ง่นนกกเเรรมมกกะะแแะะธธ์์ปปมมอ้้อสสววปปยิยิไไรรพพ์์มมมม..แแ้นนั้ัแแออเเเเตตมม้ว้วรร..นนมมััใใททั้น้นั่รร่ินนิ็นน็ปปปป..สสตตงึึงลลลลงงเเนาา่่นรร่พพูู่้้่ไไ่นนั้้ัผผี่บ่บีตตตตททลลทท็น็นววาาน็น็คคธธว้้ว้้ววมมดดมมไไสสรรสัสัิรริววรรอ้รร้อยยคุุคสสรรมมสีี่ส่รร์์รรททบบ้้เเอีอีงงะะยยิิ่า่าสับีัสีบดดยยียยีงววงปปรรูู้้าาคคดดุุ่เเ่สสไ่่ไีีุรุรออมมดดหหนิินาา่่่อเอ่เยยมม้้วว์์รรเเุตุตปป็น็นลลุษษุาาวงงวหห..ตตสสยยีบีบำำมม่อ่อน็น็ทท..รรเเใใคครรยยททสส..สสทััทเเธธน็็นจจปปนนมมุตตุหหรรมมนนยย์ผผ์ทัทัไไ่ี่ีูงงูสสรรรรขขธธไไัญญัยีียหหรรเเยยปปอีอีาสาสู้้เเูนิินญญิิธธตตมมรรบบ้ออ้เเนินิจจ์์่ังง่ักกยยมมใใุดุดญญขขมมไไ..นนิิินินนน่เเ่เเื้อ้อืรรลลแแนนทท..งงัั่่รรา้า้ขขปปธธตต..เเญิิญาาททงงทท้ี้ีลลลลงงณณใใเเปปรราา้้ออดดสสธธหหแแชชบบสสจจรรรรวว้้งงียียใในน็็เเ้ว้ว์ภ์ภตตรรลลนนนนจจสสู่อใใู่อยียียยีี้้ืืออชช์์ ยยรรนททน้ว้วนนิิททททาา์์มมูู่่ออเเ์์งง้า้าอ่ืื่อ..มมคคหห..มม....ษษไี่ไ่ีขขหหำำททมมำำ..ไไ..ตต..ชชปป....เเววลล้อ้อิไไิหหใใมมใใติตินนรรตตปปธธนนปปดดหหาาหหสสใใวว่า่านนอีีอมมีียยนนา้้าธธรร็็นนนนมมเเริิร้้ททัญญัใใมม้้มมแ้้แ้ีีขข้มม์์หหววรร้แี้แีรรดดิยิยททเเเเ..จจำำาาาา้าา้่า่ามมมมญญ..ชชบบตตรรลลลลินนิ..ใใงง้้่ไ่ีกกไีธธพพมมอ่ืือ่อีอีธธไไื้อ้อืว้่า่า้วหหปปินนิสสททสสแแนินิรรม่มม่มตตมมนนรรงงสส้แ้แใใมมททททััจจลลรระะททหห่รอี่รีอรร่อ่อนนตตัน้น้ัััมมจจงึึงยยีีออาา้ว้วรรธธมมูู้้มมรรมมผนนผธธ้งง้เเไไผผธธ์์ยียีงงไไนนิิยีียบบีออีดดเเยยตตอู้อู้..รร้้าายยมมคคสััสิินน์์ปป..มม์์ททมมออ้ืื้่อ่อ้ตต้..รร่นืน่ืธธ่อ่อไ์ไ์..เ่่เททททน็็น..ิไไิงงมมมมรรตตหหรมมรสสรรมมมมใใดด..ดด่่บีีบหหรรททยียีนนัสสัรรเเธธไไน็น็ตตจ่่จอีอีหหว้ว้ปปปปส้้สียยีคคุุมมนน์์มมีสี่ส่คคขขรรำำยยนินิมมยยญัญั์์ททัมมั็นน็คคม่ม่ตตรรุดดุอ้้อ้า้าเเาาไไปป..ททตต่่ังังปป..ผผ่ีบบ่ีมมมมลลญญททถถนน้อ้อคีคี..ลลญััญธธรรน็น็สััสเเเ่ขขคุคุ่เาเเามมงงี่สสี่ววปปน้ััน้นิินงงียียจจขขปปรรญญดดปดดปา้า้ททาาคคสสดุุดอีีอญญััววรรา้า้รร์์ทท็นน็แแมมวว้้ำำรรี่ไี่ไลลูู่อ่อมมาา..่าา่ิญญิใใมม..รรญญตตปปเเยยททะะจจสส..แแ..มมเเตตนนเเีียย..แแจจพพปป่่พพใใ..ลลไ่ีไี่งงปปนินิสสตตธธสส์์นินินนรรลลปปมมสสนัันญััญรร้ว้วททนน็็มมววททธธรรทัทัญิญิไไว้้วเเัยัยใใิไิไะะธธริิรรรีี่บบ่าาญญบททบรรปปรรนนดดธธออขขแแิยิยต์์ตมมธธรรยีียุคุค้อื้อืสสี่ี่ไไดดททินิน้ท้ทเเาาา้า้งงลลนนิิมมอ่่อมมินนิเเบบ์์งงดดุุคคคคแแพพว้ว้ำำททำำปปททวว้้ททไไหห่่มมททือ้อ้ืยยใใลลลล์ผ์ผใใรรรปรป็น็นมมบี่ี่บหหหหรรนงงนีีคคคครรททว้วู้เเู้้เเะะียยี ววททีออีจจคุุคีียยจจหหมม้้ีียย้แแ้ออววววา้้าำำ์์่า่ารรรรมม์์ชชคคส่ี่สีนนาาาา์์จจาางงใใ))ิญญิิญิญ......นนหหมมมมมมดุดุตตคคกก้ลล้...าา้้...งง......ี้้์์ี ว่าด้วยผู้ ไม่คลายกำ�หนัดออใจไใไจนนมมำำรรพพม่่ม((หหออววอีอีนัันรรกกกีกีตติยยิ ์์ชชววรรคครรือ่อื่าาววววำำสสววมมมมวว่่าาธธคคา่่าททผผรรววงั้้งันนง้งูู้รราากกดดมมมมววัลลัเเ))ววววิริรยยแแ่า่า้น้นชชาาลลเเณณไไฺชฺช้ว้วพพมมปปตตรร่ต่ตปปาาุถถุิิอ้อ้ รร((ะะุชุชงงไไะะหหนนเเมมพพชชมม่ต่ตฤฤือื่อ่ดดยย้อ้อตตใใสสอ่อ่คคงงิจิจินิน้้มมคครรรรรรคคลลณณแแาาลลาาลลคคธธยยาาะะรระะกกยยไไรรแแววกกำำมมมมลลา่่าหหำำ่ต่ตแแ้้ววดดหหนนอ้อ้ลลว้ว้ นนัั งงยย้ว้วดดเเัดดัคคผผพพ))ลล..ูไ้้ไูรร....พพมมาาออาายยค่ค่รรธธะะพพกกะะหหลลบิิบรรออำำามมาะะาาหหรรยยออยยดดหหนนกกรรววสสันันหหัดดั่่ำำน้ินิ้าาหหตตนัันโโนน์ย์ยททดดตตพพอ่่อดััดวว้้สสไไ์์าามมมมยยะะลลเเ่มม่แแไไปปหหมมลลีกกีุถุถตต่่กก้้ววาาชุชุ ุุนนำำรรนนหหนน้ั้ัเเเเววททนนพพีียยง้ง้ัั ััดดพพรรนนหหาารรเเมมะะกกจจะะดดหหึงงึผผิดดิ ยยไไมมูู้้มมมมอ่่อดดเเีพีพววต่่ตมมสสรรยยีี้้ออกกน้ิิ้นะะนนงงำำภภโโคคตตหหมมาาลลาานนหหคคยยาาัดดัะะจจยยแแงึึงกกแแตตลลพพลลำำรร้ว้วรรหหะะััสสะะภภนนววเเททพพสสััดด่า่า่าา่ขขใใหหนนะะพพมมออรร๗๗่กก่ยยะะ็็ูู่่ 2200 ooff 3355
23 บุคคลผู้ไมย่ ินดใี นสิ่งนา่ ยนิ ดี ไม่ประกบอบุคใคนลคผวู้ไามมย่ ดนิ ูหดมใี นิ่ สลิ่งนะเา่ อยยี ินดดอี ่อน มปี ฏิภาณ ไมตป่ ้อระงกเชอ่อื บใใคนรคแวลาะมไดมหู ต่ มอ้ นิ่งคลละาเยอกียำดหอน่อัดน มีปฏภิ าณ ไม่ตอ้ งเชอ่ื ใคร และไมต่ อ้ งคลายกำหนัด [๘๙] (พระผู้มพี ระภาคตรัสวา่ ) [๘๙] บ(คุ พครละไผมู้ม่ศีพึกรษะาภเพาคราตะรอสั ยวา่ ก)ไดล้ าภ ไมโ่ กรธเบพุครคาะลไม่ไศดึกล้ ษาาภเพไรมาเ่ะดออื ยดาดกาไดลล้ าภ ไแมล่โะกไรมธ่ยเนิ พดรีใานะไรมส่ไเพดล้ราะภตณั ไมห่เาดอื ดดาล และไมย่ ินดีในรสเพราะตัณหา คำวา่ ลาภกมฺยา นวส่ากิ ดขฺ ตว้ ิ (ยบศุคคววึกล่าา่ ดดไษมว้้ว่ศยยาึกศศเษกกึึ พษษาเาารพเเพพารารระะาาออะะยออยายยกาาาไกกกดไไล้ดดไาลล้้ ดภาาภภ)ล้ าไมภโ่ กรธเพราะไมไ่ ดล้ าภ อธิบาย ว่า บุคคลคศำวกึ า่ ษาลเาพภรกามะอยฺ ยาากนไดสล้กิ าฺขภติ (เปบ็นุคอคยลา่ไมงไศ่ รึกษาเพราะอยากไดล้ าภ) ไม่โกรธเพราะไม่ได้ลาภ อธิบาย ว่า บคุ คลคศอื กึ ภษกิ าษเพุทรง้ั าหะลอายยากภไกิดษ้ลาใุ นภธรเปรม็นวอนิ ยยัา่ นงไ้ี รเหน็ ภกิ ษุได้จีวร บิณฑบาต เสนาสนะ และคิลานปัจจัยเภสชั บรขิ าร เคธือคภิดิกอษยุทา่ ง้ั นหี้วล่าายเพภรกิ าษะเใุ หนตธุไรรรหมนวอินยั ทนา่ ี้ นเหผ็นู้มภอี ากิ ยษนุ ไุ ด้ี จ้จึงีวไรดจ้บีวิณรฑบณิาตฑบเสานตาสเสนนะาสแนละคแิลลาะนคปลิ ัจาจนัยปเภัจสจัยช เบภรสิขชัาบรรเิขธาอรคดิ เอธยอา่คงิดนต้ีวอ่ า่ ไปเพว่าราะทเ่าหนตผไุ รมู้ หอี นายอนุ ท้เี ปา่ ็นผู้ทมรีองาจยำนุ พี้ รจะึงสไูตดร้จีวเรพบราณิ ะฑเหบตานุ ต้นั เสทน่าานสจนึงะไดแ้จลวี ะรคลิบาณิ นฑปบัจาจตัย เภสนสชัาสบนรขิะารแลเะธคอิลคาิดนตปอ่ จั ไจปัยวเา่ภสทชั า่บนรผิขู้มารอี าเยธนุ อ้เี หปว็นงั ผล้ทูาภรงจจำึงพเลร่าะเสรูตยี รนพเพระรสาตูะเรหตเพนุ รัน้ าะทล่านภจเปึงไน็ ดเหจ้ วีตรุ เบพณิราฑะบลาภต เสปน็ าปสัจนจะัย แเลพะรคาิละาลนาภปเัจปจ็นัยตเภ้นสเหัชบตรุ ิขเาพรราเะธมองุ่หหววงั ังลกาาภรเกจงึดิ เลา่ ภเรโยีดนยพเฉรพะสาะตู รบเคุพครลาะชล่อื าวภา่ ศเปกึ ็นษเาหเตพุราเพะอรายะาลกาไภด้ ลเปา็นภปัจเปจยั็นอยเพ่างรนาะ้ี ลาภเป็นต้นเหตุ เพราะมงุ่ หวงั การเกดิ ลาภโดยเฉพาะ บุคคลชือ่ ว่าศกึ ษาเพราะอยากได้ ลาภ เปอน็ กี อนยัย่าหงนนี้ ่ึง ภิกษุเห็นภิกษุได้จีวร บณิ ฑบาต เสนาสนะ และคลิ านปจั จัยเภสชั บรขิ าร เธอคดิ อย่างน้ี วา่ เพราอะีกเนหยัตหไุ รนหึ่งนภอกิ ษท่าุเหนน็ ผภูม้ กิีอษายไุ ดุนจ้ี วี จรึงไบดิณจ้ วี ฑรบาบตณิ ฑเสบนาาตสนเะสนแาลสะนคะลิ าแนลปะจั คจลิ ยั าเนภปสัจชจบัยรเขิ ภาสรัชเบธรอขิ คาิดรอยเธ่าองนมี้ คว่าวามเพคริดาตะอ่เหไปตไุวรา่ หทน่าอนผท้มู า่ ีอนาผยู้มุนีอี่้ เาปยน็ุ ผ้ี ู้ทจรงึ ไงดจำจ้ พีวระวบนิ ณิ ัยฑ.บ..าผตทู้ รเงสจนำาพสรนะะอภแธิ ลระรคมิลเาพนรปาัจะจเหัยตเภนุ ส้ันชั บทร่าิขนาจรึงไดเธจ้ อีวมรี บควณิ าฑมบคาดิ ตตอ่ เสไปนวา่าสนทะ่านแผลู้มะอีคาลิ ยาุน่ี้ปเปัจน็จัยผเทู้ ภรสงชั จบำพริขราะรวินเธัยอ.ม..งุ่ ผหู้ทวรังงลจาำภพรจะึงอเลภา่ ธิ เรรยี มน เ.พ..รพาระเะหอตภุนิธ้นัรรทม่าเนพจรึงาไะดล้จาีวภร บเปณิ ็นฑเหบตาุตเพเสรนาะาลสานภะเปแ็นละปคจั ลิจายั นเปพจั รจาัยะเลภาสภัชเบปรน็ ิขตาน้รเเหธตอุ มเ่งุพหรวางัะลมางุ่ ภหวจงั งึ กเลารา่ เกรยีดิ นลา.ภ..โดพยรเะฉอพภาิธะรรมบเุคพคราละชลอื่ าวภา่ ศเปกึ น็ ษเาหเตพุ รเาพะรอายะาลกาไภดเ้ลปา็นภปัจเปจัยน็ อเยพ่ารงานะ้ีลาภเปน็ ต้นเหตุ เพราะมุ่งหวังการเกิดลาภโดยเฉพาะ บคุ คลชอื่ วา่ ศกึ ษาเพอรกีาะนอยั ยหานกึ่งไดภ้ลกิ าษภุเหเน็ปภ็นิกอษย่าุไดงน้จีว้ ร บณิ ฑบาต เสนาสนะ และคลิ านปัจจยั เภสัชบริขาร เธอมีความคดิ อย่างนีว้ อ่ากี เนพัยราหะนเหึ่ง ตภไุ กิรษหนุเหอน็ ทภ่าิกนษผุไดูม้ ้จีอีวารยุนบ้ีจิณึงไฑดบ้จาวี ตร บเสณิ นฑาสบนาตะ เแสลนะาคสลิ นาะนปแัจลจะยัคเิลภาสนชั ปบัจรจขิ ยั าเรภสเธชั อบมรคีขิ าวารมเคธิดอ มอยีค่าวงานมีว้คา่ ิดตเพอ่ รไาปะวเ่าหตทุไร่าหนนผู้มอีอทาา่ยนุ ผี้ ู้มเปอี ็นายผุนู้ถีจ้ืองึกไาดร้จอวี ยรูป่ บ่าเณิ ปฑน็ บวัตาตร เ.ส..นเาปส็นนผะูเ้ ทแีย่ลวะบคิณลาฑนบปาัจตจเยัปเ็นภวสตั ัชรบร.ขิ..ารเปเน็ธผอู้ นมคีงุ่ หวาม่ มผคา้ บิดตงั ส่อุกไปุลเวป่า็นทวัต่ารนผ..ู้ม. อี เาปย็นนุ ผ้ี ู้ทเรปงน็ ไตผรูถ้ จือีวกราเรปอน็ ยวปู่ ตั า่ รเป..็น. วเตัปรน็ ผ.ูเ้..ที่ยเปวบ็นณิผู้เฑทบ่ียาวตบติณาฑมบลาำตดเบั ปตน็ รวอัตกรเป.น็ ..วัตเปรน็ .ผ..ู้ เนปุง่ ็นหผม่ งู้ ผด้าฉบันงั อสากุ หลุ าเปรมน็ อื้วัตหรลัง.เ.ป. น็เปวน็ัตผร้ทู .ร..งไเปตรน็ จผวี ู้ถรือเปกน็ารวนัตัง่รเป..น็. วเัตปร็นผ..ูเ้ .ทเ่ยี ปวน็ บผิณถู้ ฑอื บกาตรอตยา่ใูมนลเำสดนบั าตสรนอะกตเาปมน็ ทวเ่ี ตั ขราจ.ดั.. เใปห็นเ้ ปผ็นู้งดวัตฉรันอเพาหราะรเมหือ้ ตหนุ ล้ันังเทปา่็นนวจตั งึรได..จ้. ีวเรปน็บผณิ ้ถู ฑอื บกาตรนเ่ังสเนปา็นสวนัตะร แ..ล. ะเคปิลน็ าผนถู้ ปือจั กจายั รเอภยสใู่ ัชนบเสริขนาารสนเธะอตมามุง่ หทวี่เงัขลาาจภดั จใหึงเ้ ป็นผวัตถู้ ือรกเาพรรอายะูป่เห่าตเปนุ ็นน้ั วตัทร่าน.จ..ึงไดเป้จน็ ีวรผถู้ บอื ิณกฑารบอายตูใ่ นเสเสนนาาสสนนะะตแลามะคทิล่ีเขาานจปดั จั ใจหัยเ้ ปเภ็นสวชั ตั บรริขเาพรราเธะอลมาภุ่งหเปวน็งั ลเหาภตุ จเพึงเรปาน็ะลผาู้ถภือเกปาน็ รปอัจยจู่ปัย่าเปเพน็ รวาัตะรลา.ภ..เปเ็นปตน็ น้ ผเู้ถหือตกุ าเรพอรยาใู่ะนมเุ่งสหนวาังสกนาระเตกาิดมลทาเี่ ภขโาดจยดั เใฉหพเ้ ปาะน็ วบัตุครคลเพชรอ่ื าวะ่าลศากึ ภษเาปเ็นพเรหาตะุ อเพยราากะไลดา้ลภาเภป็นเปัจ็นจอยั ยา่ เงพนร้ีาะลาภเปน็ ตน้ เหตุ เพราะมงุ่ หวงั การเกดิ ลาภโดยเฉพาะ บคุ คลชือ่ วา่ ศึกษาเพราะ อยากไดบล้ าคุ ภคลเไปมน็่ศอกึ ยษา่ างเนพี้ราะอยากไดล้ าภ เป็นอยา่ งไร บุคคลไม่ศึกษาเพราะอยากไดล้ าภ เปน็ อยา่ งไร 21 of 35 21 of 35
24 บคุ คลไมศ่ กึ ษาเพราะอยากไดล้ าภ เป็นอย่างไร รรรคเบเใใตเคใบตบตคหหห(((เเเปปปพพพนนนปปปวววาาาวววณณิิิณววว็นน็น็มมม่่่ืืือออเเเรรราาามมมงงังัั สสสฑฑฑกกกนิินินมมมคคคตตตปปปลลลนนนบบบาาาวววน้้้นนสสสพิพพิิรรรำำำาาารรราาาาาาดดดงงงะะะเเเพพพสสสเเเมมมอออคคคหหหตตตัััดดดโโโับบบัักกกาาานนนยยยีีีกกกอืือือวววตตตเเเตตตดดิิิดนนนปปปา่่่าาชชชนนนะะะุุุ รรรลลลภภภ)))น็น็น็ตตตนนนคคคยยัยััมมมบบบอออาาากิกิิกาาาวววววว์์์หหหใใใกกกใใิใิิภภภุุคุคคมมมษษษมมมััตตตันนนาาาชชชนนนเเเคคคโโโใิิใใิมมมรรรทททปปปใุใใุุ่่่เเเกกกดดดชชชงง่ึ่ึ่ึงลลลพพพนนนเเเีีี่่่เเเ็นนน็็าาายยยเ่เเ่่ปปป...ไไไขขขรรรธธธพพพ...รรรภภภเเเวววมมม...าาา็็็าาานนนฉฉฉรรรฝฝฝรรรตตัตัั กกิิกิ่่ศศศ่จจจะะะเเเรรรผผผพพพาาาึึึกกกปปปรรรัััมมมดดดษษษึกึึกกมมมะะะููู้้้ตตตาาาตตต็น็นน็ใใใ่งุ่งุุง่ษษษไไุุุไลลลววว...้้้อออะะะหหห...หหหนนนมมมผผผนนิินิาาา...าาางงง้้้เเเบบบววว่่่มมมนูู้้นูน้ภภภเเเยัยัยักกกปปปเเเพพพังงัังปปปุคคุุคุ่่งง่งุุงุุุ่่งง่เเเนนนาาา็็็นนนกกกปปปเเเหหหรรรหหหคคค็น็็นนรรรีี้ี้้พพพาาาวววาาา็น็็นนมมมววว่มม่่มกกกลลลผผผรรรัััตตตะะะ่่ื่ืือออังงงััเเเิไิิไไุุุศศศผผผชชชง้งููู้้งเเเอออลลลหหหรรรปปปดดดกกกดดดื่ื่ออ่ือ้้า้าาลลลยยยาาาตตต้มม้้มรรริดดิดิบบบอออวววนนนาาาภภภะะะุุุ่ง่งงุุุ่ลลล่าา่า่าาางัังงัมมมกกกีี้้ี้อออโโโหหหไไไมมมสสสหหหาาาไไไยยยิิิใใใยยยมมมเเเวววภภภกุุกกุดดดใใิิใิชชชาาาพพพ่่่าาาชชช่ศ่ศศ่งััังงชชชรรรลุลลุุโโโ่่่เเเ้้ล้ลลงงงียีียยนนนลลลดดดพพพเ่เ่่เึกกึึกมมมเเเเเเาาาพพพงงงาาาปปป์์์แแแดดดยยยษษษรรร้้อืออืื้ภภภอออภภภรรรกกก็็นน็นเเเาาาีีียยยหหหาาาาาาฉฉฉาาาะะะ่่่คคควววเเเวววศศศลลลเเเะะะพพพพพพลลลเเเลลลตัตัตัวววลลลังงังัััยัยยทททาาาาาารรร่า่่าาาาารรรเเเาาาคคค่่่ภภภาาาะะะาาาปปปเเเมมมภภภรรรวววนนนะะะ...เเเ็นน็น็...สสสยียีียาาาเเเปปปอออ...บบบั้ัั้้นนนปปปวววมมมงงงนนนยยย็็็นนนุุุคคคเเเตััตตั็น็็นนบบบปปปปปปาาาพพพเเเคคครรรปปปขขขหหหกกก็็นนน็รรรรรรจจจลลลอออาาาจัััจจไไไตตตะะะึึึงงง...ผผผชชช...ดดดรรรงงงจจจสสสเเเุุุ...ู้ทูทู้้ทอ่อื่่ือืปปปถถถตตตล้ล้้ลยััยัยูตููตตเเเรรรวววนนน็็็นนนาาานนนปปปมมมรรรงงงาา่า่่ ภภภาาามมมผผผนนน็็็ิิิใใใไไไไไไเเเชชชตตตนนนููู้้้ถถถมมมใใิิิใลลลผผผชชช่่่เเเรรรเเเเเเ้้อ้ออืืือออศศ่่ศ่่าาา่่้้ถููถู้ถพพพพพพปปป่เ่เ่เจจจยยยกกกเเเกึกึกึือืืออพพพรรรรรรนน็็็นวีีวีวืืื่่่อออาาาษษษกกกาาารรรยีียยีรรรปปปอออรรรคคคาาาะะะาาาเเเาาานนนยยยอออปปปรรรวววลลลรรระะะเเเพพพ่า่าา่พพพยยยะะะาาานนนลลลน็็็นนาาางงงมมมโโโรรรููู่่่ปปปรรรภภภาาาง่ั่ัง่ังวววนนนยยยะะะาาาสสสเเเภภภ่่่าาาตัตััตเเเปปปชชชวววี้้ีี้ปปปะะะเเเันันนัเเเรรรนนิิินปปปนนนอออน็น็็นปปป็็็นนนโโโยััยัย็็็นนนยยย์์์ดดดใใใ...น็นน็็วววปปป...นนนาาา...ตัตตััวววษษษตตตเเเัััจจจกกกัััตตตลลลกกกรรรเเเนน้้้นจจจปปปไไไาา่่า่รรราาาคคคัััยยยเเเดดด...น็น็น็เเเรรรหหห...วววรรร...้ล้้ลลทททผผผตตตาาาียยยีี าาาเเเ...เูู้้้เเูำำำมมมมมม...ุุุปปปนนนภภภททท...ตตตขขขิิิใใใมมมนน็็น็พพพยี่่่ยยีี ชชชนนนัดดดัั ใิใิิใผผผรรรวววเเเเเเ่่่เเเชชชเเเปปปใใใปปปะะะพพพบบบู้ถถูถู้้กกกหหหเเ่่่เอออ็นน็น็็็็นนนออืืือิิณณิณพพรพรรลลล้้้ดดดภภภอออาาากกกผผผาาารรรฑฑฑััับบบะะะิิธิธธยยยาาากกกาาาููู้้้เเเบบบลลลทททรรรรรรเเเ่า่า่าะะะิเิเเิ ยยยลลลาาาอออรรราาางงงมมม่ีี่ี่ยยย็็็นนนนนนภภภมมมตตตสสสยยยวววุ่งุงุ่่งููู่่่ีีี้้้ ว่าดว้ ยโกรธเพราะการไม่ได้อคลคพพไคคออคลลคพพพพไไดดดยยยาาาิลลิิลลิิิลลออออออล้้้ลลภภภา่่่าาาาาาาาใใใใใใาาางจจงงจจจจนนนนนนเเเไไไภภภใใใใใใปปปปปปปปปรรรหหหหหหจััจจจััััจจน็็น็นเเเป้้ปป้้ปปป้้คภคคคคภคภคคคปปปจจจจจจอออือำืออือืำำือือรรรรรรกิกิกิ ็น็น็นัยยัยััยััยยยยยวววาาาาาาษษษเเเเเเอออ่า่า่าภภภ่า่า่ากกกกกกภภภภภภภภภุไุไไุยยยงงงฏฏฏฏฏฏกิกกิิิกกิิกมมมสสสสสสนนนอออ่า่า่าษษษษวษษวววววัชชััชชััชชั่โโ่่โงงงลลล้ี้้ีีกกกา่า่่า่า่าา่ ุใบบุุใใบบบบุบนุบุบนนาาานนนรรรรรรรรราาาี้ี้้ีเเเธธธเเเเเเรรรธธธภิขขิภภขขิิิขขิงงงรรรรรรเเเวววรรรรรราาาาาาาาาาาาพพพมมมรรรูปปูปูจจจรรรรรรไไไไไไรรรมมมมมคมมมมคคใใใาาาหหหหหหนนนนนนวววววว่ไไ่่่ไไไ่่ไะะะดดดดดดาินาานินิรรรรรรธธธไไไมกมมกกต้้ตอื้้ตตตต้้ือือือืืออมมมยัรััยยรรุปปุุปผผผผวผผววรรรรรรรรรนนน่ไ่ไ่ไา่่า่าดดดมมมะะะะะะูพ้พพูู้้พู้พ้พูู้ปฺปปฺฺี้ี้้ี กกกกกกล้้้ลลไไไวววยยยยยยบบบตตตมมมลูลููลลูลูลูนิินนิาาาาาาาาาุคคคุุิิิ ่โโ่่โภภภบยับบยััยบบบก(กก((คคคหหหหหหนนนาาาาาาไไไรรรลลลมมมมมมมมมลลลลลลเเเ้ี้ีี้ธธธไไไปปปยยยยยย่โย่โโ่ยยู่คคู่คูู่่คูู่่คคมมมกกก็น็น็นวววงัังังาาาาคาาคคณณณณณณ่ศศศ่่ ่าา่่าโรโโรรมมมมมมออออืืออืกกกกึึกกึดดดธธธะะะะะะยยยออออออรรรษษษเเเว้ว้ว้ไไไา่า่่าาาาาาาพพพธธธออออออยยยมมมาาางงงพพพพพพรรราาาาาาโโโเเเไไไ่แ่่แแคคคาาาาาาพพพกกกาาารรรววววววคคคธธธธธธะะะอือือืรรราาาาาารรรน้้้นนไไไธธธสสสสสสาาามมมเเเเเเแแแะะะเเเรรรรรรไไไพพพ่ไไ่ไ่อคออคคลลลลลลมมมาาาาาาดดดรรรยยยน้้้นนาาไาาาาไไไไไเ่่่เเล้้้ลลาาามมมมมมาาาคคคภภภภภภะะะาาากกกเเเม่่ม่มม่ม่ม่อืืออื กกกภภภคคคไไไงงงีชีชชีชีชีีชยยยยยยาาาดดดอือือื)))ื่อ่อืื่ออ่ือื่อื่ศศศศศศรรรไไไงงงล้้้ลลเเเเเเไไมไมมอออาาาสสสสสสมมมทททสสสสสส่ท่่ททธธธภภภียียยีียยยีี ่ไไ่่ไำำำรรรรรรบิบบิิำำำงงงงงงดดดคคครรรรรรคคคททททททาาาไไไ้้้ เเเเเเวววยวยยววมมมี่คี่ี่คค่ีคีค่ี่คสสสสสสาาาาาาวววโ่โ่โ่รรรรรรนนนนนนมมมมมม่าก่่าากกญิญิญิญิญญิิ รรรรรรโโโโโโรรรกกกูจ้จูู้จ้จู้จจูู้้กกกภภภธธธักักักกักัักรรรรรรสสสสสสเเเิิิ กกกธธธพพพธธธขุขุุขขุขขุุ บบบษษษบบบรรรคคคคคคคุุุคคคุคุคุโุาโุโุาาจจจจจจกกกววววววะะะคคคคคคีววีวีีวีีววาาาาาารรรไไไรรรรรรลลลลลลมมมมมมมมมธธธชชชชชช่ไข่ไไ่ขขเเเขขขบบบบบบอื่ื่ออื่่อื่อือื่พพพดดดัดััดดดััดัดณิณิิณิณิณณิววววววร้ลรร้้ลลเเเเเเ่า่า่า่าา่า่คคคาคาาคคาาาฑฑฑฑฑฑไไไโโโะะะือออืืภภภืออืือกกกมมมบบบบบบไไไงงงงงงรรรมมม่โ่โ่โาาาาาากกกธธธตตตตตต่ไ่ไไ่แแแแแแรรรเเเดดดลลลลลลพพพธธธล้ล้ล้เเเเเเะะะะะะรรรเเเสสสสสสาาาคคคคคคพพพาาานนนนนนภภภววววววะะะรรราาาาาาาาาาาาไไไาาาสสสสสสมมมมมมมมมเเเะะะปปปนนนนนนไไไไไไไไไ่ไไ่ไ่ ็น็นน็มมมมมมมมมดดดะะะะะะ้่่่่้่่้่่่ วา่ ด้วยการไม่เดอื ดดาลจจรรคคภเเภจรคภเคคคะะะติติิตดิดิิดาาาออืือืงงงเเเวววปปปบับัับหหหงงงะะะอออไไไ็็นน็นทททงงงเเเดดดโโี่ี่ี่โปปปคคครรร้้แแแ้กกกคคค้้าา้าืือออืาาาลลลรรรำำำยยยนนนงงงธธธ้วว้้ววววนนน่าา่า่ภภภเเเทททคคคี้ี้้ีคคคาาาเเเนนนำำำืออืือวววดดดวววใใใี้เีเ้้ีเาาางงงะะะหหหือืออืรรรมมมมมมทททยียีียดดดเเ้้้เาาากกกคคคีค่ค่ีค่ีกกกดดดกกกิดิดดิดดิิิดวววดดิิิดาาาขขขาา่่่าปปปลลลปปปเเเ้ึึ้นนน้ึ รรรคคคอออคคคใใใไไไะะะออืืืองงงนนนวววมมมทททรรรงงงาาาคคค่่ไไ่ไษษุุุษตตตา้า้า้ มมมดดดำำำยยยลลลรรรเเเ้อ้อ้อวววดดด้้าาา้อออ่า่า่ากีกีีกคคคยยยือือือดดดวววอออดดดเเเาาาผผผกกกวววชชชดดดมมมาาารริิิริรริริัังงงัาาาโโโดดดิยิยยิทุุทุทลลลกกก้้ววชช้วชาาาโฺโฺโฺรรรยยยทททิงิงงิคคควววธธธธธธชชชไไไา่่า่า่่ีคคี่คีวววฟฟฟังังังดดด(((าาาิดดิดิคคคคคคไไไมมม้ว้ว้วปปปวววเเเมมมืออืือยยยกกกเเเาาารรรดดดเ่่เ่เกกญญกญลลลมมมดดดะะะออืือืาาาียียียทททแแแาาาอืืออื ดดดรรรดดดณณณคคคษษุุษุดดดไไไดดดชชช้น้น้นมมมดดดรรรแแแาาางังังัา้า้า้เ่เ่เ่าาาลลลลลลดดดยยยคคคลลลใใใว้ว้ว้นนนืออือืจจจววว)))้ั้ันนั้นผผผภภภพพพดดดาาาไไไดดดนู้นู้้นูมมมดดดาาายยยผผผ้แ้แ้แวววดดดันนั้้ั้นาาาาาาใใูู้้ใู้ะะะกกกบบบลลลุรรุุรดดดทททตตต่่่้าา้้าาาาลลลใใใคคีี่่คี่ยยยรรรทททจจจะะะััสสัสดิิดดิ ปปปไไไคคคเเเปปปดดดใใใอออรรรวววจจจรรรแแ้้แ้ยียียีงงงาาาแแแะะะรรรลลลกกกมมมคคคททท้าา้า้ว้ว้ว้วววเเเ้้นน้นยยยุษุษุษ่่าา่ากกกตตตเเเรรรรรรคคคผผผมมมดดัััดี้้ียยี้ย้าา้้าูไไูู้้้ไอืือือุุ่่งงุ่งขขขยยยวววมมมรรรงงงาาากกก้้าา้าเ่เ่่เดดดคคครรดดรดยยยคคคไไไาาาวววอือือื วววดดดดดดาาาขขขดดดาาาแ้แ้้แมมมดดัััดมมมดดดลลลคคคคคคเเเโโโาาาคคคว้ว้้ววววกกกิดิดิดลลลาาาืืออือรรรปปปทททมมมงงงธธธอออำำำไไไขขขใใใงงงมมมกกกหหหรรรุ่่นุนุ่นแ่แ่่แิิิา้้า้า้ส้ส้สรรรเเเชชชยยยคคคยิยิิยงงงม่ม่่มบบบอือือืาาาชชชกกกทททงงงไไไนืน่ื่นื่ดดดิริริรีโีโ่่โ่ี แแแิยิยยิกกกแแแแแ้้แ้ คคคาาาหหหรรรลลล้้นน้นทททธธธ้ว้วว้ง่่ง่งี่่ีี่ ววว่าา่า่ ดดด้วว้้วยยยกกกาาารรรไไไมมม่ยย่่ยนินินิ 2ดดด2ีใใีีในนนoรรรf สสส3เเเ5พพพรรราาาะะะตตตณััณัณหหหาาา
25 วา่ ดว้ ยการไม่ยนิ ดีในรสเพราะตัณหา ตณหฺ าย รเสสุ นานุคชิ ฌฺ ติ (ไม่ยนิ ดใี นรสเพราะตณั หา) คำวา่ ตัณหา ได้แก่ รปู ตณั หา สัททตณั หา คนั ธตัณหา รสตณั หา โผฏฐัพพตณั หา ธัมมตัณหา คำว่า รส ไดแ้ ก่ รสจากราก รสจากลำตน้ รสจากเปลอื ก รสจากใบ รสจากดอก รสจากผล รสเปรย้ี ว รสหวาน รสขม รสเผ็ด รสเคม็ รสปรา่ รสเฝอ่ื น รสฝาด รสอรอ่ ย รสไม่อร่อย รสเย็น รสรอ้ น สมณ พราหมณ์บางพวก ยินดีในรส สมณพราหมณ์เหล่าน้นั เที่ยวแสวงหารสเลศิ ด้วยปลายล้ิน ได้รสเปร้ยี วแล้วก็ แสวงหารสไม่เปรีย้ ว ไดร้ สไม่เปร้ียวแลว้ ก็แสวงหารสเปรีย้ ว ได้รสหวานแล้วก็แสวงหารสไม่หวาน ไดร้ สไม่ หวานแล้วก็แสวงหารสหวาน ได้รสขมแลว้ กแ็ สวงหารสไม่ขม ได้รสไมข่ มแลว้ ก็แสวงหารสขม ไดร้ สเผด็ แลว้ ก็ แสวงหารสไมเ่ ผด็ ได้รสไม่เผด็ แล้วก็แสวงหารสเผ็ด ไดร้ สเคม็ แลว้ กแ็ สวงหารสไม่เค็ม ไดร้ สไม่เคม็ แล้วก็ แสวงหารสเค็ม ได้รสปร่าแล้วก็แสวงหารสไม่ปร่า ได้รสไม่ปร่าแล้วก็แสวงหารสปร่า ได้รสเปรี้ยวแล้วก็ แสวงหารสฝาด ได้รสฝาดแลว้ กแ็ สวงหารสเปรย้ี ว ไดร้ สอร่อยแล้วก็แสวงหารสไม่อรอ่ ย ไดร้ สไม่อรอ่ ยแลว้ ก็ แสวงหารสอร่อย ไดข้ องเยน็ แลว้ ก็แสวงหาของร้อน ได้ของร้อนแล้วก็แสวงหาของเย็น สมณพราหมณเ์ หล่า น้ันไดร้ สใด ๆ แลว้ ก็ไม่ยินดดี ้วยรสนัน้ ๆ ยงั แสวงหารสอน่ื ๆ ต่อไปอีก เป็นผกู้ ำหนัด ยนิ ดี ตดิ ใจ สยบ หมกมุ่น เกาะตดิ เกี่ยวพัน พัวพันในรสท่ีชอบใจ ตณั หาในรสน้ีภกิ ษุใดละไดแ้ ล้ว ตัดขาดไดแ้ ล้ว ทำใหส้ งบได้ แล้ว ระงับได้แล้ว ทำให้เกดิ ขึน้ ไม่ได้อีก เผาดว้ ยไฟคือญาณแลว้ ภิกษุนนั้ พจิ ารณาแลว้ โดยแยบคาย จึงฉัน อาหาร มใิ ช่เพือ่ เล่น มใิ ช่เพ่อื มัวเมา มใิ ช่เพื่อตบแตง่ มใิ ชเ่ พอ่ื ประดบั แตฉ่ ันเพยี งเพอ่ื ใหร้ ่างกายนด้ี ำรงอยู่ เพอื่ ให้รา่ งกายนีด้ ำเนินไปได้ เพื่อระงบั ความลำบาก เพือ่ อนุเคราะหพ์ รหมจรรยอ์ ย่างเดียวเทา่ นนั้ ดว้ ย มนสิการว่า เราจักบำบัดเวทนาเก่า ไมใ่ หเ้ วทนาใหม่เกดิ ขึ้น การดำเนนิ ชวี ิตของเรา ความไม่มีโทษและอยู่ สบายได้ด้วยวิธีการอย่างนี้ คนทาแผลเพยี งเพือ่ ปลูกเน้ือเยอ่ื หยอดเพลาเพยี งเพือ่ จะขนภาระไป หรอื กนิ อาหารที่ปรุงจากเนอ้ื บุตรเพียงเพ่อื จะเดินทางออกจากทางกันดารให้พ้นเทา่ นน้ั ฉันใด ภกิ ษกุ ็ฉนั นน้ั เหมือนกนั พจิ ารณาโดย แยบคายแลว้ ฉันอาหาร มิใชเ่ พอ่ื เลน่ มใิ ช่เพือ่ มัวเมา มใิ ช่เพ่ือตบแต่ง มใิ ชเ่ พือ่ ประดบั แต่ฉนั เพียงเพือ่ จะให้ ร่างกายนด้ี ำรงอยู่ เพ่ือให้ร่างกายนดี้ ำเนินไปได้ เพื่อระงบั ความลำบาก เพ่ืออนุเคราะหพ์ รหมจรรย์เทา่ นั้น ด้วยมนสกิ ารว่า เราจักบำบัดเวทนาเก่า ไม่ใหเ้ วทนาใหม่เกดิ ข้นึ การดำเนนิ ชวี ิตของเรา ความไมม่ ีโทษและ อยูส่ บายไดด้ ว้ ยวธิ ีการอย่างนี้ ย่อมละ บรรเทา ทำให้หมดสน้ิ ไป ใหถ้ ึงความไม่มอี กี ซง่ึ ตัณหาในรส เปน็ ผ้งู ด แล้ว งดเวน้ แลว้ เวน้ ขาดแล้ว ออกแลว้ สลัดออกแลว้ หลดุ พ้นแลว้ ไม่เกี่ยวขอ้ งกบั ตณั หาในรสแลว้ มใี จเป็น อิสระ(จากกเิ ลส)อยู่ รวมความว่า ไมเ่ ดอื ดดาล และไม่ยนิ ดีในรสเพราะตณั หา ดว้ ยเหตุนัน้ พระผมู้ ีพระ ภาคจงึ ตรสั วา่ บคุ คลไมศ่ กึ ษาเพราะอยากไดล้ าภ ไมโ่ กรธเพราะไม่ไดล้ าภ ไม่เดอื ดดาล และไม่ยนิ ดใี นรสเพราะตณั หา [๙๐] (พระผมู้ ีพระภาคตรสั วา่ ) บคุ คลเปน็ ผวู้ างเฉย มีสติทกุ เมอื่ ไมส่ ำคัญว่าเสมอเขา ไม่สำคัญวา่ เลิศกวา่ เขา 23 of 35
26 ไมส่ ำคญั วา่ ดอ้ ยกว่าเขา ในโลก กไมิเลส่ สำหคญันาวยา่ ่อดมอ้ ยไมก่มว่าีแเกข่บาคุ ใคนลโลนกน้ั กิเลสหนาย่อมไม่มีแกบ่ คุ คลนนั้ คำว่า อเุ ปกฺขโก (บคุ คลเปว็นา่ผูว้ดางว้ววเ่า่าฉยดดย้้ววอ)ยยใุเออนบุเเุ บบคกกำกวขข่าขามมบาอีีอุคมงงคคคลีอ์์ ๖๖เปง็นคผ้วู์ า๖งเฉย มีสตทิ กุ เมือ่ อธบิ ายว่า บุคคล เปน็ ผู้ปรคะำกวอา่ บอดเุ้วปยกอฺขเุ บโกข(าบมุคีอคงคล์เป๖น็ เผหู้วน็ ารงูปเฉทยา)งตในาแคลำ้ว่ากบ็ไมุคด่คใีลจเปไม็นเ่ผสวู้ ียาใงจเฉเยป็นมผสี ู้วตางทิ เุกฉเยมื่อมีสอตธสิ บิ มั าปยชวา่ญั บญุคะคอลยู่ ฟเปงั น็ เสผยี ูป้ งรทะากงอหบู ด...ว้ ยดอมุเบกลกน่ิขาทมาอีงจงคม์ูก๖.เ..ห็นลรปูิม้ ทรสาทงตาางลแลน้ิ ้ว..ก.ไ็ ถมูกด่ ตใี จ้องไโมผ่เฏสฐียัพใจพะเปท็นางผกวู้ ายงเฉ..ย. รมธู้ สี รตรสิมมัารปมชณัญท์ญาะงอใยจู่ แฟลงั เ้วสกยี ง็ไมทด่างใี หจู ไ.ม..่เสดยีมใกจลิน่เปท็นาผงู้วจามงูกเฉ.ย.. มสีลต้ิมสิรัมสทปชางญั ลญิน้ ะอ...ยู่ถเกูหตน็ ้อรงูปโทผาฏงฐตัพาพแะลท้วาไงมก่ตาดิยใจ... ไรมู้ธ่ยรินรดมรี าปู รทมณีน่ ่าท์ พาองใจ แไมลใ่ว้ หกเ้ กไ็ ดิมค่ดวีใจามไกมำเ่ หสียนใัดจ กเปายน็ ขผอวู้ งาเงขเาฉตยง้ั มมัน่ สี ตจสิ ติ มั กป็ตชงั้ ัญมัน่ญะดอำยรู่งเดหอี ็นยรูภ่ ปู าทยาใงนตาหแลลุดว้ พไน้ มดต่ ีแิดลใ้วจทไง้ัมเย่หนิ น็ ดรีรปู ูปทที่ไมี่น่ชาพอบอใจ ไทมาใ่งหตเ้ากแดิ ลค้ววกา็ไมก่เสำียหในจดั ไมกโ่ากยรขธองไเมขห่ าตด้ังหมู่ ไ่นั มพ่จติยากบต็ างั้ ทมน่ั กาดยำขรองดงเีอขยา่ภูตง้ัามยใัน่ นจหติ ลกุดต็ พง้ั ม้นน่ั ดีแดลำ้วรงทดง้ั อี เยหู่ภ็นารยปู ใทนไี่ มหช่ ลอุดบพใน้จ ทดีแางลตว้ าแไลดว้ยกนิ ไ็ เมส่เียสงยี ทใาจงไหมแู ่โลก้วรธ..ไ.ม่หดดมหกู่ลไิน่มท่พายงาจบมากู ท ก..า. ยลขอิม้ งรเสขทาตางั้ ลม้ินั่ จ..ติ .กต็ถูกั้งมต่นัอ้ งดโผำฏรงฐดพั อี พยะ่ภู ทาายงใกนายหล.ดุ ..พน้ รู้ ดธรีแรลมว้ ารไมดณ้ยนิท์ เาสงียใจงทแลาง้วหแูกล็ไม้ว่ตดิ...ใจดมไมกย่ ลนิ น่ิ ดทอี าางรจมณกู ์ท.ีน่ ..่าพลอม้ิ ใรจสทไมางใ่ ลหนิ้เกิด..ค.วาถมกู กตำอ้ หงนโผัดฏขฐน้ึ ัพพกะาทยาขงอกงาเขยาต.ั้ง..ม่ันรู้ ธจติรรกม็ตาั้งรมม่ันณด์ทำารงงใจดแอี ลย้วู่ภากยไ็ใมนต่ ิดหใลจดุ พไม้นย่ดินแี ดลว้อี าทรม้ังรณูธ้ ์ทรี่นรมา่ พารอมใจณ์ทไ่ไีมมใ่ ่นหา่เ้ กชิดอคบวใจามทกางำใหจนแัดลขว้ น้ึ กไ็ กมา่เยสขียอใจงเขไามต่โง้ักมรน่ัธ ไจมติ ่หกด็ตห้ังมู่ ไั่นม่พดยำารบงดาทีอยกภู่ าายยขใอนงเขหาลตุดง้ั พมน้ั่ ดีแจลิต้วก็ตท้งั ัง้มร่ันู้ธรดรมำรางรดมีอณย์ทู่ภ่ีไามยน่ ในา่ ชอหบลใดุ จพท้นางดใแีจลแ้วลว้ ก็ไม่เสียใจ ไมโ่ กรธ ไม่หดหู่ เไหมน็่พรยูปาทบางทตกาแายลขว้ องกเขาายตขงั้อมงเั่นขาจกิต็ กง้ั มต็ ัน่ง้ มใน่ั รปู ดทำร่ีชงอดบอี ใยจแภู่ ลาะยไใมน่ชอหบลใดุ จพน้ จดติ แีกลต็ ว้ ั้งมนั่ ดำรงดอี ยภู่ ายใน หลดุ พน้ ดเหแี น็ ลร้วูปฟทังาเงสตียางแทลา้วงหกูแลาย้วข.อ..งเดขมากต็ลัง้่ินมทน่ั าใงนจรมปู กู ท.ชี่ ..อบลใิม้ จรแสลทะาไงมล่ชิ้นอบ..ใ.จถกู จติ อ้กงต็ โ้ังผมฏ่ันฐพั พดะำทรงาดงอีกยาย่ภู า.ย..ในรู้ หธรลรดุ มพาน้ รดมีแณลท์ ้วางฟใังจเแสลียว้ งทกาม็ งีกหาูแยลต้วง้ั ม..ัน่. ใดนมธกรลรนิ่มาทรามงจณม์ทกู ้งั ท..ชี่ . อลบม้ิ ใรจสแทละาไงมลช่ิ้นอบ...ใจถกู จติต้อกงต็โผ้ังมฏ่ันฐัพพดะำทรงาดงอีกยายู่ภา.ย..ในรู้ หธรลรดุ มพา้นรดมีแณล์ทว้ างใจแล้ว ก็มกี ายต้ังมั่นในธรรมารมณท์ ัง้ ทช่ี อบใจและไม่ชอบใจ จิตก็ตงั้ มัน่ ดำรงดีอยภู่ ายใน หลดุ พน้ ดเหีแน็ ลรว้ ูปทางตาแล้ว กไ็ ม่กำหนัดในรปู ทีช่ วนใหก้ ำหนัด ไม่ขดั เคืองในรปู ทชี่ วนให้ขัดเคอื ง ไมห่ ลงใน รูปทช่ี วนเใหห็นห้ รลปู งทาไงมต่โกาแรลธว้ในรกูป็ไมท่ก่ชี ำวหนนใหดั โ้ใกนรรธูปทไี่ชมวเ่ ศนรใหา้ หก้ มำหอนงใัดนรไปู มทข่ ่ีชัดวเคนอืใหงใ้เนศราู้ปหทม่ีชอวงนใไหมข้ ่มัดวั เเคมอื างในไรมูปห่ ทลี่ชงวใน รใหปู ม้ทวัี่ชเวมนาใหไ้หดล้ยงนิ เไสมียโ่ งกทราธงใหนูรูป...ทช่ี ดวมนกใหล้โิ่นกทราธงจไมมกู เ่ ศร..้า.หมล้ิมองรใสนทราปู งทลีช่้ินวน..ใ.หเ้ ถศกู รตา้ หอ้ งมโอผงฏฐไพัมพ่มัวะเทมาางใกนารยปู ท..ช่ี .วนรู้ ใธหร้มรมัวเามรามณได์ท้ยานิงใเจสแยี ลงท้ว างกห็ไู ม.่ก..ำหดนมัดกใลนน่ิ ธทรารงมจามรกู มณ..์ท. ี่ชลว้มินรใสหท้กาำงหลนน้ิ ัด ...ไมถ่ขกู ัดตเคอ้ งือโงผใฏนฐธัพรรพมะทารามงกณา์ทยี่ชว..น. ใหรู้ ธขัดรรเคมือางรมณไม์ท่หางลใงจใแนลธ้วรรมกา็ไรมม่กณำห์ทน่ีชัดวในนใธหร้หรลมงารมไมณ่โ์ทกี่ชรวธนในใหธ้กรำรหมนารัดมณไ์ทมี่ชขวัดนเคใหือง้โกในรธรรมไมา่เรศมรณ้า์หที่ชมวอนงในห้ ขธัดรรเคมือารงมณไ์ทมชี่หวลนงใหน้เธศรรร้ามหามรอมงณไ์ทม่มีชวั เนมใาหใ้หนลธงรรมไามร่โมกณรท์ธใ่ีชนวนธรใหรม้ าัวเรมมาณเ์ทม่ีชือวเหน็นใหก้โ็เกปรน็ ธเพียไงมเ่เหศ็นร้าเหมอ่ืมไอดงย้ ในิ ธกรเ็ ปร็นมาเพรมียงณไดท์ ย้ี่ชนิวนเใมห่อื เ้ รศับรรา้ ู้หกมลอิ่นง รไสม่มโผัวเฏมฐาพั ในพธะรกร็เมปา็นรเมพณยี ์ทงรี่ชบั วรนู้ ใเหม้มอื่ รวั ูแ้เมจา้งธเรมร่อื มเหารน็ มณก็เ์ปก็นเ็ ปเพ็นยี เพงเียหง็นร้แู เจม้ง่ือไมด่ตย้ ินด กใน็เปรปู็นทเพเ่ี หยี ง็นไดไ้ยมิน่ตดิ เมใน่อื เรสับยี รงู้ ทก่ไีลด่ิน้ยินรสไโมผต่ ฏิดฐใพั นพกะล่ินก็เปไมน็ ่ตเพิดียในงรรับสรู้ไเม่ตอื ิดรูแ้ในจส้งธัมรผรสั มทา่รี ับมรณู้ ์ไกมเ็ ต่ ปิด็นใเนพธยี รงรมแู้ าจรง้ มไณม่ต์ทิด่รี ู้ ใแนจรง้ แปู ลทว้ ่เี หไน็ มม่ ไตี มัณต่ ดิหใานไเมสยีม่ งใี ทจปี่ไดร้ยะทนิ ุษไรม้าต่ยดิ ตในณั กหลา่ินแลไะมท่ตฏิ ดิ ฐใิไนมร่อสาศไัยม่ตไิดมใ่พนวั สพมั นั ผสัพท้นร่ี ขบั ารดู้ ไม่ตเกดิ ยี่ ใวนขธอ้ รงรใมนารรปู มทณ่เี หท์ น็ ร่ี ู้ แเสจีย้งงแทล่ีไ้วดไย้ มินม่ กตี ลัณน่ิ หราสไมโผ่มฏีใฐจปัพรพะะททษุ ี่รรบั ้ารยู้ แตลณัะธหรารแมลาะรทมิฏณฐ์ทไิ ร่ีมแู้ ่อจา้งศัยมีใไจมเพ่ ปัว็นพอนั สิ รพะ้น(จขาากดกเิไลมส่เก)อี่ยยวขู่ ้องในรปู ท่เี หน็ เสียงท่ไี ดพย้ รนิ ะอกรลห่นิ ันตรสก์ ็มโผีตฏาฐเพั หพน็ ะรทปู ่รี ทบั ารงู้ตแาละแธตรพ่ รมระาอรรมหณนั ท์ ตรี่ ์ไ้แู มจม่ ้งีควมาีใมจกเปำน็หอนิสดั รเพะ(รจาาะกพกอิเใลจส)พอรยะู่ อรหันต์จึงมจี ิต หลุดพน้ ดพแีรละอว้ รพหรนั ะตอก์ รม็หตีันาตก์ เหม็ น็หี รู ไปู ดทย้ านิ งเตสาียงแทตาพ่ งหระู อแรตห่พันระตอ์ไมรห่มันคี ตวา์ไม่มกำีคหวนามดั กเพำหรานะัดพเอพใรจาะพพรอะใอจรหพันระตอจ์ รึงหมันีจติ ์ หจงึลมดุ ีจพติ น้ หดลีแุดลพว้ ้นพดรแี ะลอ้วรหพนั รตะ์กอม็ รหี ูันไตดก์ย้ ม็ินจีเสมียูกงทไาดงหก้ ลู แนิ่ ตทพ่ ารงะจอมรกู หันแตต์ไพ่ม่มระีคอวราหมนั กตำหไ์ มน่มัดีคเพวารมาะกพำหอในจัดพเพรระาอะรพหอนั ใตจ์ จพึงรมะีจอิตรหนัลดุตพ์จงึ้นมดีจแี ติ ลหว้ ลดุ พพรน้ ะดอแีรหล้วนั ตพก์ รม็ ะีจอมรูกหันตไดก์ ้ก็มลีลน่ิ ิ้นทาลงิ้มจรมสกู ทางแลตนิ้ พ่ รแะตอ่พรหระนั อตร์ไหมันม่ ตคี ไ์วมาม่ ีคกวำาหมนกดั ำเหพนราัดะเพอราใจะ พรอะใจอรหพนัระตอ์จรงึ หมนัจี ติ ห์จงึลมดุ ีจพติ น้ หดลแี ุดลพ้ว้นพดแีระลอ้วรหพันระตอก์ ร็มหลี ัน้ินตก์ ลม็ ิ้มีกราสยทถาูกงลต้นิองโแผตฏพ่ ฐรพั ะพอะรทหานั งตกไ์ ามย่มีคแวตา่พมรกะำอหรนหดันเตพไ์ รมา่มะี พอใจ พระอรหนั ตจ์ ึงมีจติ หลดุ พน้ ดแี ลว้ พระอรหันตก์ ม็ กี ายถูกตอ้ งโผฏฐพั พะทางกาย แต่พระอรหันต์ไม่มี 24 of 35 24 of 35
27 ความกำหนัดเพราะพอใจ พระอรหนั ตจ์ งึ มจี ติ หลดุ พ้นดแี ลว้ พระอรหันต์กม็ ใี จ รธู้ รรมารมณ์ทางใจ แต่พระ อรหนั ตไ์ ม่มีความกำหนัดเพราะพอใจ พระอรหันตจ์ งึ มจี ติ หลุดพน้ ดแี ล้ว ตาชอบรปู ยินดใี นรูป ชืน่ ชมในรปู พระอรหันต์ฝกึ ค้มุ ครอง รกั ษาสำรวมตา และแสดงธรรมเพ่ือ สำรวมตานัน้ หชู อบเสยี ง ... จมกู ชอบกล่นิ ... ลิ้นชอบรส ... กายชอบโผฏฐพั พะ ... ใจชอบธรรมารมณ์ ยนิ ดี ในธรรมารมณ์ ชื่นชมในธรรมารมณ์ พระอรหันต์ฝึก คุ้มครอง รักษา สำรวมใจ และแสดงธรรม เพ่อื สำรวมใจน้ัน (สมจริงดังท่พี ระผูม้ ีพระภาคตรสั ไว้วา่ ) คนท้ังหลายนำสตั ว์พาหนะทฝ่ี กึ แลว้ ไปสู่ทป่ี ระชุม พระราชายอ่ มทรงราชพาหนะท่ฝี กึ แล้ว ในหมู่มนษุ ย์ คนทฝี่ ึกแล้ว ซึ่งอดกลน้ั ตอ่ คำลว่ งเกนิ ได้ ประเสรฐิ สุด ม้าอัสดร มา้ อาชาไนย มา้ สนิ ธพ ชา้ งใหญ่ ท่ีได้รบั การฝกึ หัดแล้ว ประเสรฐิ แต่คนท่ีฝึกหดั แลว้ ประเสริฐกว่าสัตวพ์ าหนะเหลา่ นน้ั เพราะใครกไ็ ปถงึ นพิ พานอนั เป็นทศิ ทไ่ี ม่เคยไป ด้วยยานพาหนะเหลา่ นน้ั ไม่ได้ เหมอื นบคุ คลผฝู้ กึ แล้ว มีตนฝึกหดั แลว้ อย่างดี ไปถึงได้ พระอรหันต์ท้งั หลาย หลุดพ้นจากภพใหม่แลว้ บรรลุถงึ ภูมิท่ฝี กึ แลว้ ยอ่ มไม่หวั่นไหวในมานะทัง้ หลาย ทา่ นเป็นผ้ชู นะแลว้ ในโลก ผใู้ ดอบรมอนิ ทรียแ์ ล้วในโลกทั้งปวง ทงั้ ภายในและภายนอก ผู้นั้นเป็นผู้อบรมแล้ว ฝกึ ดีแลว้ รชู้ ดั ทั้งโลกนแ้ี ละปรโลก รอคอยอย่แู ตเ่ วลาเท่าน้นั คำว่า สทา สโต (บคุ คลเปน็ ผมู้ ีสตอิ ยู่ ทุกเมือ่ ) อธบิ ายวา่ ทุกเม่อื คือ ในกาลทงั้ ปวง ตลอดกาลทง้ั ปวง ตลอดกาลเป็นนิจ ตลอดกาลย่งั ยนื ... ปจั ฉิมวัย คำวา่ มสี ติ อธบิ ายว่า มสี ตดิ ว้ ยเหตุ ๔ อยา่ ง คือ ๑. ชื่อวา่ มสี ติ เม่อื เจริญสตปิ ัฏฐานพิจารณากายในกาย ๒. ช่อื ว่ามีสติ เมอื่ เจริญสตปิ ฏั ฐานพจิ ารณาเวทนาในเวทนาทั้งหลาย ๓. ชอ่ื วา่ มสี ติ เมอ่ื เจรญิ สติปัฏฐานพจิ ารณาจิตในจติ ๔. ชอื่ วา่ มสี ติ เม่ือเจรญิ สติปัฏฐานพจิ ารณาธรรมในธรรมทงั้ หลาย ผนู้ น้ั พระผูม้ พี ระภาคตรัสเรยี กวา่ มสี ติ รวมความว่า บคุ คลเป็นผู้วางเฉย มีสติทกุ เมื่อ คำวา่ น โลเก มญฺ ญเต สมํ (ไม่สำคัญว่าเสมอเขา ... ในโลก) อธิบายวา่ ไม่ใหเ้ กดิ ความถือตวั เพราะชาติ เพราะโคตร ... หรือเพราะสง่ิ อน่ื นอกจากท่ีกล่าวแล้ววา่ เราเป็นผู้เสมอเขา รวมความวา่ ไม่ สำคัญว่าเสมอเขา ... ในโลก 25 of 35
28 คำวา่ น วิเสสี น นีเจยฺโย (ไมส่ ำคัญว่าเลศิ กวา่ เขา ไม่สำคญั วา่ ด้อยกว่าเขา) อธบิ ายว่า ไมใ่ ห้เกดิ วววคคคคคค่าา่่าววววววาาาาาาไไไมมมมมมมมมดดดถถถสส่่่สอออืืืูหููหหำำำคคคคคตตตมมมำำัญัญัญวัวััวิ่นนิน่ิ่ ววา่่าวววเเเ่่า่าาพพพเเเพพพนนเเเรรรลลลรรราาาิิศศิศววาาาะะะิิเเะะะกกกชชชสสชชชวววาาาสสาาาา่าา่่ตตตตตตีีเเเิิิขขขนนิิิเเเาาาพพพเเเพพพนนรรรไไไรรราาาเีีเมมมาาาจจะะะส่่่สสะะะยยโโโคคคโโโำำำฺฺโโคคคคคคตตตยยตตตญััญัญรรร((รรรวววไไ...มมาา่า่่............ดดดส่่ส...หหหอ้้้ออำำวหหหรรรคคยยย่ารรรอือืือกกกดญญัั ืืออือเเเววว้วพพพววเเเ่าา่า่ยพพพ่า่ารรรเเเกเเรรรขขขาาาลลิเาาาาาาะะะลิศิศะะะสสสสกกสสส่่ิงง่ิิงห่งิ่ิิงง่ววออออออนาา่่ืืน่ื่่นนเเน่ืนืื่่นานนนขขนนนาาอออ๗อออกกกไไกกกอจจจมมจจจยาาา่่สสาาากกกา่ ำำกกกงทททคคทททกีก่่กีี่ ญัญั กก่ีี่ีก่ ลลลววลลล่า่่าาาา่่าา่่่าวววดดวววแแแแแแ้อ้อลลลลลลยย้ว้ว้ววว้้ว้กกววววววาา่า่่ววา่่าา่่าา่ เเเเเรรรขขเเเรรราาาาาาาาดดด))เเเอ้้้ออลลลออยยยิศศศิิ ธธกกกกกกบบิิ ววววววาาา่าา่่ ่าา่า่ ยยเเเเเเขขขววขขขาาา่่าาาาา รรรไไไไไวววมมมมมมมมใ่ใ่ใ่ใ่ใ่ คคคหหหหหววว้เ้้เเ้เ้เกกกกกาาามมมดิิดิดิดิด ว่าด้วยกเิ ลสหนา ๗ อย่างญพพญพพพพญรรรรรราาาะะะะะะณณณออออออแแแรรรรรรลลลหหหหหหคกไคกคคกค[ไกไกกคว้ว้้วนนัันันันนัั๙ไไไมมมิเเิเิิเเิิเำำำำำำมมมตตตตตตรรรลลลลลล๑่สส่่สวววววววววส่่ส่ส์ขลล์ขขล์สสสสสส่่า่าา่าา่า่]ำำำมมมำำำณีีณีณะะะหหหหหหคคคบบอบออคคคคคคไไไญััญัญนนนนนนาาาดดดสุสุสุัญัญัญคคุุุควววบ๑๗๕๓บ๓๗๑๕๗๑๓บ๕สสสาาาาาาววว้แ้แแ้าาาสฺสฺสฺคคคววว...พพพ...คุคุุคยเเยเย......่าา่า่มมมลลลหหหทททลลล่าา่่าอ่อ่อ่ดดดคคค้วว้ว้วววเเเนนนลลลาาามมม้ออ้้อลลลสสสา่า่่า่าา่่าตตต้นน้ัันั้ ยยยไไไเเเมมม(((นนนกกกปปปมมมดััดดักกกกกกอออกกกกกกกก(กกกกิเเิเินั้นั้นั้็น็น็นขขข่มม่่มเิิเิเวววลลลพเเเิเิิเเิเเิิิิเเเิเิเเเิิลลลาาาขขขไไไ่าา่่าผผผแีีแีแลลลลลลลลลลลลใใใสสสรมมมสสสดดดาาานนนเเเวู้้วูวู้กกกสสสสสสสสสสสสหหหะขขขหหหม่่ม่มไไไาาาคคคบ่บ่่บหหหหหหหหหหหหผไไไาาานนดนดดงงงนนนีีีมมมำำำู้มุคคุคุนนนนนนนนนนนนไไไเเเ้แแ้แ้าาาใใใวววาาา่ส่ส่สฉฉฉมมมคคคีพาาาาาาาาาาาานนนยยยลลล่่าา่า)))ำำำยยย่ม่มม่คคคคคคคคคคคคลลลอ่่ออ่รว้ว้ว้โโโคคคลลลีออีีอะือืออือืนืือือือออืืือืนออนมมมตตตมมมไไไญััญญัทททภกกกยยยรกทโรทกโโทรกดดดัน้ัน้ั้นไไไสสสสีสีีสมมมำำำาาามมมวววาููู่่่รรร้แ้แ้แิฏฏิฏิ ตตตสฺสฺสฺคคคใใใคคคหหหา่า่า่ครรร่ม่มม่กกกหหหฐฐฐววิททิทิอือืือเเเมมมะะะะะะต่่่แีแีีแลล่่าาลิิิ้ส้ส้สโโโุกุกกุ รดดกกกไไไกกกิศศิศิงงงนนนเเเมมสัมบบบ่บ่บ่บว้้วเิเิมิเมมกกกลลลวป่ป่่ปยยไไไคุุคคุวววือ่ื่อือ่ สสสา่สสสดดดกกรรร่า่าา่คคค)นนนหหหาาา๖๒๔๖๔๒๒๖๔้แิเิเ้แ้แเเเลลลลลขขขกกกฺตตฺฺตลนลนลน.........นนนาาาสสฏฏฏ้วว้้วิิิาาาัน้้ันั้นหหอออรรรหหหนน๗๗๗ุุสสสุะะะาาาดดดาางงงสสฺฺสฺ ไไไกกกกกกกกกับบับัว้้วว้ มมม๗๗อออิเเเิิิเเเิิิิเิเเยยยทททไไไลลลลลลลลล่ไ่ไไ่ยยยดดดเเเาาาดดดออสสสสสสสสสหหหา่่า่าแ้้แแ้ ยย้แ้แแ้หหหหหหหหหงงงตตตลลลกกกาา่่ นนนนนนนนนนุุนุน้ว้ว้วงงพ่พ่พ่คคค(((าาาาาาาาานั้้ันัน้ ทททอืือือรรรกกกคคคคคคคคคะะะำำำิิเเเิอืออืือืือือืืือออลลลพพพอออใใใมโกกมโมกโหหหสสสรรรทททรรรเิิเเิาาาหหหหหห้เเ้้เะะะลลลสสสนนนกกกผผผันันนันนนสสสะะะดิดิดิะะะ้มูมู้มู้ ตตตาาาขขขพีีพีพยยยน์์นน์ ้ึนน้ึึ้น่ออ่่อรรร้นััน้้ันไไไะะะมมมมมมภภภไไไไ่ไ่่ไคคคมมมาาาดดดืออืือคคคม่่ม่ม้อ้ออ้ จจจแีแีีแีกีกีกกกกงึงึงึ กกกเิเิิเตตตเเเลลลบ่บ่บ่ ผผผรรรสสสุคุคคุาาาสัสัสั หหหดดดคคควววนนนว้้วว้ลลล่าา่่ายยยาาานนนเเเไไไน้ันั้น้ัหหหฟฟฟ)))ลลลคคคา่า่า่ ืออืือไไไนนนดดด้นัน้ั้นั แแ้้แ้ กกก่่่ บ[ไไบ[บไ๙๙มมมคุุคคุ ๑๑ม่ม่ม่ คคค]]ีตีตีตลลลัณณััณนนนหหห้ันัน้ั้นบบบาาารรรคุุคคุ ใใใธูู้้ธ้ธู คคคนนนรรรลลลภภภรรรใใใมมมพพพดดด((แแแหหหไไไพพลลลมมมรรรรร้วว้้ว่มม่่มอือือื ะะไไไใใใีทีทีทมมมผผนนน่อี่อี่อีู้มมู้อ่อ่่อวววาาาาาาีพีพิภิภิภศศศศศศรรพพพัยัยยัยัยัยัะะภภาาคคตตรรัสัสววา่า่ ))วา่ ดว้ ยทีอ่ าศัย วา่ ดว้ ยท่อี าศัยแแคไคไเเแไคเปปปมมมลลลววว็็นนน็ป่่ปป่าาา้้วว้วมมมผผผรรรทททาาาลู้้ลูลู้อออำำำกกกะะะาาาใใใคคคคคบบคบฏฏฏคคคศศศหหหำำำำำำุคุคุควววัยยััย้เ้เเ้ ววววววหหหาาากกกคคคดดด่่าาา่า่า่่ามมมาาาดดิิดิลลล้้ววว้ ไไไอออยยยนนนขขขนนนมมมบบบาาาอออึ้้ึนน้นึิสิสสินัน้้ั้ันไ่่ไ่ไคคุุุคศศศำำำไไไฺสฺสสฺดดดลลลคคคนนัยัยนยัมมมยยยซ้ซ้้ซะะะดดดลลล่ไไ่ไ่าาาคคค่ึงึง่งึ่นนนดดดจจจวว้้ใใว้ใทททวววดดดาาา้ออ้ยย้อยทททาาา่่ออีีีอ่ อออีีกกีกิฏิฏฏิ(((มมมาาาำำำใใใทททฐฐฐศศศอออนนนนนนเเเีอี่อ่ีอ่ิิิาาาัยยััยผผผ...คคคาาาาาา...ศศศ...าาาจจจำำำศศศคคคยััยยัดดดนนนววตตวตัยัยัยือือือดดด่่าาา่ว้ว้ว้ณััณัณช้ีี้ช้ีช)))ยยยวว้้ว้ ่อ่ือื่อืยยยทททหหหยยยไไไไไไวววสสสีอ่ีอ่่ีอฟฟฟอออดดดาาาา่า่่าาาาฺสสฺฺสคคำำคำ้แ้แแ้คคคสสสศศศนนนกกกอือือืวววนนนลลลยััยยัาาาญญญ่่่าาาดัดัดัสิสิสินนนจจจคคคมมมาาาทททฺฺสสสฺตตตนั้น้ั้ันวววอออณณณิง้ิ้งง้ิาาายยยณณัััณาาาคคคมมมแแแบบบนนนศศศหหหวววลลลอออคคุุคุยััยัยาาา2าาาาาาว้ว้้วาาาววคคคดดดไไไมมม6นนนศศศ่าา่ดดดลลลว้้ว้วอออดดตตตรรรยััยัยoยยย้้แแ้แนนนาาาวววว้ว้ถถฺฺถฺอออfลลลั้ั้นนนั้ศศศมมม๒๒๒ยยิิิำำำ้้วว้ว3ลลลยยัััย(((ททคคคนนน5อออบบบดดดะะะวววีอ่ี่อสสสาาาไไไยยยคคุุคุว้ว้ว้าาาาาลลลจจจดดดาา่่่ายยยมมมคคคศศตตตัดัดัดแ้แ้แ้งงงอออวววลลลยัยััณัณณัทททลลลำำำา่่า่าใใใคคคิงงิ้้ิง้้ว้วว้นนนหหหดดดอืืออืคคคาาาบบบไไไาาาตตตวววมมมจจจ(((คุคุคุัดัดัดาาา...ททท่่มม่ม๑๑๑...คคคมมม...ขขขิฏฏิิฏททีีีท)))ลลลาาาอออนนนฐฐฐอ่ีีอ่่ีอดดดใใใาาาคคคดดดไไิิิไ้ีีชช้้ชีาาาศศศไไไวววดดดศศศดดดอื่อ่ื่อืไไไยัยัยัาาามมม้แ้แแ้วววยัยััย้แ้แ้แมมมดดดลลลมม่่่ม่าา่า่ลลล)))อออ้ว้ว้วคคคว้ว้้วีททีที้ว้ว้วยยยาาาไไไวววดดด่ีีออ่ี่อศศอศออบบบทททาาาาาาแ้แ้้แำำำัััุุคคุคยยยมมมำำำศศศนนนกกกดดดคคคใใใอออยัยััย่่่าาาหหหว้้ว้วลลลาาาจจจพพพยยยส้ส้้สศศศใใใทททดดดออองงงรรรยััยัยิิฏฏฏิบบบะะะำำำดดดไไไอออนนนฐฐฐไไไมมม้วว้้วดดดรรริไไิไิาาายยย่่มมม่ดดดหหห้แ้แแ้จจจอออีีีแ้้แ้แลลลตตตันันนั คคคำำำลลลว้้ว้วัณณัณันนนตตตอือือื ว้ว้ว้ ขขขาาาหหหรรรไไไณีีณณีจจจะะะเเเาาามมมทททพพพงงงาาา่่มม่มับบับั(((ิิฏฏฏิรรรสสสอีอีอี๒๒๒ไไไาาาฐฐฐพพพดดดยยยะะะ)))ิิิ ููู่้้่่้ 2266 ooff 3355
29 ออรรเเกกอคอคเเตตธธแแททปปสสลลาาาารรลลววดดิิ น็น็ยยีีศศศศรราาว้้วิ่ินน่แแบบโโมมมมททัยยัยััยนนผผเเดดออ..ตตกกุุททน่น่..คคฏฏ..าาาาาาขขำำแแีียยฐฐคคบบคคศศรร์์ใใลลงงััพพ..ำำำำ..ุุคคสสหหััยย....แแ..้วว้วววว..พพดดคคแแ้้ ลล่า่าา่า่..ไไธธะะจจว้ว้..ลลไไมม้วว้..มมททยย่ม่มรรรรออนน่่ออโโพพแู้้แูรรออ่ต่ตรรีี่่นนแแ้ัั้ผผนนาามมลลบัับำำจิจิิิดดจจิสิสฏฏศศลลนนททาา้ว้ว้ง้งรรพพฺฺสสยยััฐฐะะรรแแูู้้าา้งัง้ันัันใใคคหหพัพัิโิโณณลลแแจจปปนนตตแแววููพพททลล้้ววววาาคค..าาลลวว..ะะะะงงฏิิฏแแ((..มมำำว้้ว่า่าเเธธไไลลฐฐววปปไไออ..มมรร..มม่า่าไไว้ว้ิิ ..น็น็าารร..่่ออมมสส..อ่่อศศธธททมม..ญญออาาิงิ่่ง่ตต่าาััยยรรนนนนใใศศาาำำดิดิศศตตดดรรดดใใรรีีชช้้ััยยตัตั ใใยัยัหหฺวฺวมมสสมม้้ววอ่่ืือ))จจตตจจาาก้ก้าาง่ง่ิิยยณณแแววาามมไไหหรรรรออาา่่ลลธธดดท์ท์มมููกกะะนนคคำำ..วว้้มม้แ้แ..จจีพี่พ่ณณนนววงึงึ่่....กกฺมมฺา่า่ออึงึง..าาาา์์..รรงง่่รรํํมมออจจ..มมคคู้แแู้แแออไไ..ูแ้้แู กกตต..ออมมลลลลววคคีีนนจจแแาาััณณตตาา้้วว่อ่อว้ว้ววง้้งิิสสศศลลมมรราาาาหหททสฺฺสว้ว้ัยยัคคะะมมมมออศศาากกำำิโิโดดือือาาัยยัีใีใเเสสไไตตใใกกูลูลจจ้้ววศศดดลลหหลลททยยเเดิดิยัยันิ้้ิน้้แแปป((ัดดัแ้แ้..ออขขรร..รรลล..จจนน็็ออ๒๒าาำำึนน้ึ้..ู้ธู้ธ้้วว่ม่ม..ออหหนนออบบ..เเรรออแแกกปปิสสิมมาาแแรรไไจจยยแแจจ็น็นรรมมลลมม่คูคู่สส้้งง่่าาลละะตตวว้้อ่อ่ธธณณลลแแแแงง((้วว้ััณณาารรลลััดดลลจจะะเเคคศศรรว้้วททททหหหหาาวว้้ มมออืืัยัยไไ..กกววยียี้ิ้ิงงลลาา..มมดดกก..า่่าคคกกบบดุุด((่ออ่..าาาาออิิเเวว..๑๑สสเเพพ..าาลลยยคคาาาางััง))ศศ้้นนสสววมมีียยสสนนขข..ััยยาาแแ))..คคงงออิ่ง่ิงาา..้ีช้ีชออสส))ลลแแนนววรราาอื่่ือไไยย้วว้าาลลททศศนน้้ััมมออวว..ูู่่มม..้วว้้้งัังััยยธธ่า่าททอ่อ่..ไไรรปปออมมดดคคบิิบาาววง้ั้ังรรพพาาววศศเ่เ่หหวว้้ววมมปููปาาศศิจจิกกงงาายยยยััยยมมคคททไไาา่ยี่ยีััยยมมออววใใมมววดดรร่ีเี่เววดดจจาา่่ออำำหหาาณณเ่่เลลขขนนวว้้ททาามม็นน็..้อ้อรรว้ว้ ยยาาศศ..าาย่ีีย่วว..นน้แูแู้งงแแออจจัยัยงง่าา่เเกกลลคคมมลลสสำำททดดัับบ้้วว..อืือนนคคีีว้ว้ยียี..ิิฏฏว้ว้ ..รรงงววาาคคยยรรไไฐฐสสปูปูททททาาจจมมออ้ธูู้ธออืืิิไไังงัมมำำตต่ีีไไ่ ดดำำรรตต่่ขข..ดดใใดด..ททัณณันนรร้้แแหห..าาิิดดย้้ยบบััมมรราารรลลหหเเ้กกแแ้นนิิาาสสจจททไไแแ้้ววลลรราาปปบบททียยีลลง้ั้ังะะ้วว้กกเเแแงงปป((วว้้ิฏฏิจจปปลล๒๒ลลไไไไไไ่่าาววฐฐ..่ิ่ินนนน็็มมมมมม..วว้้))งงงงิิ..่่่่่่ วา่ ด้วยตัณหาไไบบไไตตดดดดณััณงัังแ้แ้้แแ้เเกกหหกกลลิดดิาา้ว่้ว่ รรใใขขปูปูนนออคคคคคคคคคคคคคคตตไบไบททตตมมภภงงำำำำำำำำำำำำำำัณณัคุคุ ำำออััณณ่มม่พพววววววววววววววคคใใหหัตตั่่่่าาาา่า่า่าา่า่าา่่่าา่่าหหีตีตหหหหลลาาภภัณณั้ส้สตตรรนนใใาาไไใใใใใใใใบบาานนืือองงมมัณัณนนนนนนนนหห้ั้นันบบพพสสบบุคุคใใภภม่ม่ภภภวภวววาารรหหนนุคุคทััทตตคคไไพพภภิภิิิภีีใใูู้ธ้ธดดพพพพาาคคววทท่อ่อลลนนคครรพพพพิิภภ้แแ้ลลไไใใตตออืออืภภรรใใปปดดลลพพใใไไไไณัณัธธนนมมพพดดดดดด้้ววไไไไไไบิบิคคแแดดดดหหหหมมไไ้้้แแแแ้ไไดดลลาามมำำดดแแแ้แ้้้าากกกก่มม่รรรรยย้วว้ววว้ว้่่มมกกกกอือื้แ้แะะ่่่่ีีออยย่า่าไไววงง่่่่ใใีทีทกกคคยยใใใใมมา่า่เเนนบับันนนนหห่่ใใใในันั่่อีอีภภูู่่ออ่่ นนนนววไไไไใใภสสภาาพพตตธธววาาดดมมิิภภนนอววอศศัสัสววุนุนศศตตรราา้แ้แ่ป่ปิภิภพพภภุจจุททยััยสสยยะะัยัยัณณั้นัั้นลลเเรรววพพออตตฏิิฏฉฉว้้วาาททหหรรววตตททฐฐททกกพพิฏิฏหหาาิิ่ออ่ิิภภฏิิฏททฏฏททรรันันฐฐไไฐฐววะะฏิฏิำำรรปปิิตติิาาหหผผใใสสฐฐขขยยหหมูู้้มาาใใตติิ ีีณณนนไไเเ้้ีีพพณััณกกมมววคคาารรดดิิาาไ่่ไหหสสววตตะะดดขขา่่าาาพพภภิตติตต้แ้แ้นนึ้ึดดาาอ่่อณณกกไไ้ว้วโโคคไไมมผผ่่บบยยปปฺหฺหจจไ่่ไฏฏตตคุคุ ึึงงาาดดัณณัฐฐคคตตใใ้อ้อนนัพพัลลรรยยหหกกีี กกสสััพพใใสสาาดดาาววตตฺฺสสรร่า่าเเณััณผผคคถถนนาาืืออืออืหหดดกกาาววตตวว้้ ำำิชิชยยณัณัเเธธนนไไฺฺชชหหมมััฟฟิดดิตตาามมคคตติินนตตอือืออ่่((ััน้้นญญัณณัไไไไมมปปาาหหบบ่่มมณณาาใใคุุคีีตตนนแแคคณัณั ปปลลลลหห้ว้วฏฏนนาาิสสินั้น้ั ใใรรนนนนลลววธธะะภภมมิติตไไพพคคดด่ออ่ หหววแ้้แไไาารรปปลลมมออืื ้ว้วววใใใในน่าา่นนตตววดัดัคคภภิิไไขขววมมาาพพาามม่มม่ดด))ีี [[๙๙๒๒]] เเรราาเเรรยยีี กก((บบพพคคุุ รรคคะะลลผผนนูม้มู้ ้ั้ันนีีพพรรผผะะไูไู้้ ภภมมาา่ม่มคคุุ่งง่ ตตหหรรววััสสงังั ววใในน่า่า))กกาามมทท้งงั้ั หหลลาายยววา่า่ 27 of 35 27 of 35
30 พพพเเเรรรูดดูดู าาาเเเรรรบบบยีีียยอออกกกกกกเขคขคเเคขบบบปปปา้้้าาำำำคุคุคุแแแ็นนน็็มมมวววสสสคคค่าา่า่ผผผตตตดดดลลลู้เ้้เููเัณณณััตตตงงงขขขนนนํํํา้้้าาหหห้นัน้น้ัั พพพชชชไไไาาา...ปปปีแแ้ีี้แ้ รรฺฺรฺ...ททท...จจจสสสมมูมูู ี่่ีช่ชชีเเเงงงงงงปปปิิิือ่อื่่ือบบบอออน็น็็นบบบวววุุปุปปาาา่่่ผผผคุคุุคบบบสสสวววเูู้เู้้เคคคุคคุุคขขขิสิสสินนนลลลคคคา้้้าาัััตตตโโฺฺฺโนนนลลลไไไตตตตตตปปปัน้ันนัน้น้นกิิกกิตตตสสสว้ว้วั้นันนั าาาิิิงงง่่า่าา(((ไไไไไบบบเเเมมมดดดรรรเเเแแ้้แ้ม่่มม่ปปปาาาลลลีีีกกกเเเ็็นนน็ รรร้ว้วว้ิิิเเเผผผีียยียลลลููู้้สสส้กกกสสสงงงบบบเเเบบบคคคุคุุคครรรคคคเเเืออ่อื่่ื ขขขลลลงงงาา้้้านนนรรรไไไออ้อ้้้ัันั้้นนปปปยยย...สสส...รรร...งงงดััดัดบบบเเเปปป็น็น็นสสสผผผงงงบบบููู้้้เเเขขขเเเ้า้้าายยยไไไ็็นนน็ ปปปสสสคคคงงงอืออืื บบบ)))ดดดับับับอออธธธแแแลลลิิบบบิ ้้วว้วาาายยยวววรรรา่าา่่ ะะะเเเงงงรรรบบบััั าาาแแแเเเรรรลลลีีียยยว้้้ววกกกบบบรรรคคุคุุ วววคคคมมมลลลคคคนนนวววน้นััั้น้าาามมมคคควววือืออืาา่่า่ กแมลลกมแมลกแลลละะะาาาีตตีีตกกกมมม้ว้ว้วนนนาาาอออลลลชชชมมมนันัันะะะอื่่่อืือแแแรรรปปปคบคบคคคบวววลลลาาาเเเา่า่า่รรรำำำำำหหหุคุุคค้ว้ว้วคคคไไไะะะวววววคคคลลละมะะมมเเเา่า่า่่าา่ สสสลลล่าสา่า่สสแแแ่ม่มม่ ลลลนนนกกกกกกลลรกกรรงุุุ่่ง่งัดดััดิฐฐิฐิาาาาา้ีี้้ี้ววว้้ำำำหหหเเเมมมเเเเเเหหหทททรรรวววสสสมมมสสนนนียยียีิง้้ิงิง้ังัังวววไไไลลลสสสกกกใใใกกกดดดดดดยยยัดัดัดนนนุุุาาาวววแ้้้แแรรรสสสอออทททมมมกกกา่าา่่้วููว้วู้กกกุขขุุขนนน้งิงิ้้งิวววาาาแแแตัััตตอออ่่่ รรรเเเตัตััตมมมกกกลลลถถถปปปยยยาาาถถถาาาทททว้ว้วุ้กุกุกููู่่่คคคกกกมมมุกุกกุรรรง้ัั้งง้ัาาาะะะฺขขขฺฺวววาาาคหคคหหมมมแแแ๒๒๒มมมินิินนมมมืออือืลลลแแแลลลคคคํํําาาลลลอออว้้ว้วผผผ...ววว...ยยยเเเยยย้วว้้ว...ู้ไ้ไูู้ไปปปาาาใใใมมมา่่า่าเเเนนนมมมไไไน็นน็็หหหลลลงงง่มม่ม่ดดดกกกวววผผผลลละะะุง่่่งุุง้แแ้้แแแแา่่าา่าาู้ค้คู้คูา่่าา่หหหกบกกบบมมมคคคนนนผผผลลลววว่่่ง่ง่ง่ทททอือืือไู้ไไูู้้าาา้ี้ีี้ังงงััเเเตตตเเเมมมปปปั้ง้ั้งงัยยยใใใรรราาาหหหนนน่ม่มม่ลลล็นน็็นคคคยียีียมมมลลลกกกะะะงุ่งงุุ่่วววผผผกกกหหหหหหเเเาาาาาาาาู้ค้คูู้ควววววมมมยยยมมมมมววว่า่่าาลลล้นนน้้ วังววังงัทททกกกกกกาาาเเเใใใดดดปปปำำำิเิิเเ้งังั้ัง้ยยยนนนบบบลลลหหหหหห็น็็นนกกกคคคกกกรรรสสสนนนลลลาาาผผผอือือืรรราาากกกาาามมมัดดดัั้หูู้หหู้เเเมมมาาาทททยยย(((แแแแแมมมทททมมม๑๑๑าาาลลลลลดดด้ังง้ง้ัั)))อออว้้ว้วว้ว้หหหคคคทททธธธวววลลลวววสสสำำำิบิบบิสสสตัตัตั าาาาาใใใลลลลลลถถถาาามมมหหหยยยะะะยยยะะะกุกุกุ อออห้ห้ห้กกกรรรวววาาายยยาาามมมาา่าา่่ามมมาาามมมคคคดดดกกกแแแ(((ะะะสสสแแแ๒๒๒แแลลล้ินน้ินิ้ ลลลลลว้้ว้ว)))ไไไว้้้ววว้ว้ปปปกกกคคคเเเเิเเิิาาาปปปคคคลลลใใใยยยน็นน็็หหหาาาสสสกกกยยย้ถ้ถ้ถผกผผกกาาารรรงึู้ดงึึงู้้ดดูาาามมมาาาคคคมมมบัับบั คคคแแแววว...แแแ...ลลละะะาาา...ลลลแแแ้ว้้ววมมม้วว้้วลลลไไไปปปมมม้วว้้วเเเลลลปปปม่่่มม่อ่่ออปปปน็นน็็ อีออีี ยยยลลลผผผีกีกกี กกกอ่ออ่่้เูู้เู้เซซซยยยาาายยยง่ึึ่่งงึ น็นน็็มมมรรรกกกแแแแแแาาาเิเิิเลลลคคคลลลลลสสส้วว้ะว้ว้ว้ว้ะะ ว่าดว้ ยกิเลสเคร่อื งร้อยรดั ๔ อย่างกทกทรรกทรััดดัดเิิเเิำำำลลลใใใ)))สสสหหหเเเ้้เเ้อออคคคกกกธธธรรรดิดิิดคทคคคคคคทคคคคคคทคคบบิิิบ่ื่อือือ่ ขขขำำววำวววำำวำวำำฏิิฏิฏาาางงงึ้น้นึน้ึววววววววาาาาาาายยยรรรฐฐฐ่่าา่า่า่า่า่่าามมมมมมมไไไ้อ้ออ้วววขิิขิขมมมออยกยกอยกา่า่่ายยออยอคคคบบบไ่ไ่่ไบบึดึดึดาาาำำำรรรงงงนนนดดด๔๔๒๑๓๑๓๒๑๓๒๔หหหฆฆฆคุุคุคคุุคตตตมมมััดดดักกกอ้้อ้อถถฺฺฺถ.........คคคนนนคคาาานนนิเิเนัน่ั่เิ่ั ีกีกกีาาาลลลคคคตตตลลลลลดัดััดศศศสสสืือออืนนน(((นนเเเใใใชชชลีีลลีคคคผผผเเเกกกนนนั้ั้นนนั้นั้ั้นคคค่ออ่ืืื่อวววกกกาาาิเิเิเวววทททกกกกกกกกววกไไวไรรราาาลลลดดดิิเเิเตตัััตมมมิฏฏิฏิ่า่า่าลลลอื่ือ่่อืมมมเิเิเิิิเิเเิเเิเสสสไไไ้ว้วว้รรรลลลลลลลลลกกก่ม่มม่ดดดสสสงงงฐฐฐไไไยยยเเเสสสสสสสสสรรรคคคเิเิิเมมมเเเกีีกกี้แ้แ้แิขขิขิหหหไไไลลลคคคออ้้้อเเเเเเเเเรรรฟฟฟอออพพ่่พ่กกกิเิเิเรรรคคคคคคคคคสสสลลลรรรยยยือ่อ่ื่ืองงง่่่อืืออืคคคออรรรรรรรรรเเเ่อ่ืืออ่ืสสสรรรตตตงงงคคคศศศพพพใใใออืือืื่ออ่อืือื่่อ่ื่ออ่อ่ืืืื่องงงัดัดัดรรรเเเนนนจจจรรรลีีลลีญญญคคคงงงงงงงงงรรรรร้้ออ้อใใใื่ออ่ืื่อรรรรรรรรรอ้้อ้อ๔๔๔วววะะะรรรยยยนนนชชชาาาออ้ออ้อ้้อ้อ้้้ออ้งงงััตตตัอออยย่่ืือย่ือรรรณณณ่ือื่ออ่ืวววรรรยยยยยยยยยอออรรรรรรรรรงงงัดดัดัาาาววว้อ้ออ้ แแรรรรรรรรแรหหหยยยรรรขขขดัดััดทททาา่่วา่วว)))ยยยัดัดดัััดดดดดัััดัอ้อ้อ้ลลลอออา่า่า่นัันนับบบ่าา่่ากกกะะะรรรใใใงงงยยกกกกกกกกยก้วว้้วงงงดดดตตตุุคคคุิเเิเิขขขนนนดััดดัตตตรรลลรลาาาาาาาาาว้ว้ว้อออขขขคคคกกกคคคคคัดดััดยยยยยยยยยนนนรรรสสสยยยณีณีีณงงงลลลาาาำำำวววคคคคคคคคคือือือเเเกกกผผผนนนคคคยยชยชววชวมมมาาาืออือือือือืือือืออออูู้อ้ออู้ิเิเิเ่่าา่าือ่ือ่อื่คคครรสสรสันั้้น้นัลลลคคคคสพอพอสคสคอพธธธืน่ื่นน่ื ่ออืื่่ือวววอืือือพพพสสสลลลคคควววภภภีลลีีลิิบบบิวววยยยาา่่่างงงอออาาาเเเาาชชาชะะะพััพัพนนนชิิชิชาาาาาากกกรรรคคคมมมททิิทิมมไไมไอ่อืื่ื่อยยยบบบฌฌฌพพพออ้้อ้ถถฺฺถฺเิิเเิรรรดดดวววงงัังัววถถวถลลลวววาาายยยอ่ืืือ่่อาาาตตตาาาแ้แ้แ้่่าา่าสสส่า่าา่า่า่า่ือือือสสสทททรรรงงงปปปลลลกกกจัจัจัตตตมมมเเเัดดััดรรรคคค้วว้ว้จจจรรบบรบิเเิิเบบบสสส้อ้้ออ่ั่นนัั่นกกกลลลาาาาาารรรคุุคุคุุคคคุยยยฺฺสสสฺตตตาาววาวสสสมมมภภภ่ืออ่ืื่อคคครรรคคค่า่า่ายยยัดัดดัเเเาาางงินินิงนนนนคคคัดดดััลลลนนนคคลลลขขขรรรสสสเิิเิเรรรนนนเ้้เีีเี้นนนออืือื้้ออาาา้อวววววว๔๔๔ททท่ื่ออือื่ดดด้ั้นนั้นัสสสอออยยย้ัันน้นั้ิิชชิชงงงาา่่่าไไไภภรรภรไไอออไไไชชฺฺฺชรรรนนนดดดมมมดััดดัมมมยยยชิชิิชอ้อ้้อนนน้ันน้ั้นั้แแ้แ้่มม่ม่กกกมม่่่มา่่าา่ฌฌฌยยยฺตตฺฺตลลลจจจงงงาาากีีกีกีีีรรราาา้ว้วว้รรริิิยยยเิเิเิดัดัดัไไไ(((ลลลงิิงงิคคคมมมบบบกกกทททสสสอือืือ่ม่มม่าาาุุคคคุำำำเเเสสสยยยออีีีอคคใใคใคคคหหหีลีลีลคคคยยยรรรลลลัพพัพัส้้สส้่ืือ่อื่อููู่่่อืือือนนนงงงพพพงงพพไไไนั้นั้ั้นบบบมมมรรรตตตยยยไไไอ้อ้้อไไไป่ป่่ปาาาปปปมมมดดดยยยรรรบบบรรรม่ม่ม่้แแ้้แรรราาาาาาาาัดดััดลลีกกีลีกกกกทททมมมว้้วว้ิิเเเิฏฏฏลลลาาาสสสรรรสสสะะหหะหเเเคคคงงงาาาบัับบัรรรไไไมมมื่ออ่ืือ่ไไไดดดงงง่ไไ่ไ่ รรรดดด้แแ้้แ้อ้อ้อลลล้้ซซ้ซยยยว้ว้ว้ึึ่ง่ง่ึง ว่าดว้ ยตณั หามีชื่อต่างๆเเเรรรยีียียกกกววว่าา่่า คคควววิสสิสิำำำวววตัตััตา่่า่าตตตกิกกิิ อออาาาตตตคคครรรีีีอือือื โโโสสสคคคววววววาาามมมิสิสิสกกกตตตำำำฺตฺตฺตหหหิกกกิิ นนนํ..ํ.ํ ดัดดัั (((บบบคคคคุุคคุ วววคคคาาามมมลลลวววกกกนนน่า่า่าำำำ้นัั้้ันนดดดหหห...ว้้วว้ ...นนน...ยยยัดดััดตตตขขขนนนา้าา้้ัณณััณมมมกัักักหหหตตต...าาา...ัณัณัณ...มมมอออหหหีชีชีชภภภื่ออ่ือ่ืาาาทททิชชิิชตตตฌฌฌ่าา่่าีชชี่ี่ชงงงอื่่อ่ือื าาาวววๆๆๆอออ่าาา่่ กกกวววสิิสิสศุุุศศตััตัตลลลตตตมมมิกกิกิูลลููลาาาไไไคคคดดดืออืือ้แแ้้แโโโลลลลลล้วว้ว้ ภภภ)))ะะะอออธธธิบิบิบาาายยยวววา่่่าา ตตตัณััณณหหหาาา ตตตรรรสัสัสั 222888 ooofff 333555
31 คำวา่ วสิ ตั ตกิ า อธบิ ายวา่ ตัณหาชื่อว่าวสิ ัตติกา เพราะมคี วามหมายอยา่ งไร ตคำัณวห่าาชว่อืิสวัต่าตวิสกตัาตอกิ ธาิบเาพยรวา่ ะซตา่ ัณนหไปาชชอื่ อ่ืว่าววา่ สิวสิตั ตั ติกิกาาเพเพราระามะแีคผวไ่าปมหชมอ่ื าวยา่ อวยิส่าัตงตไกิรา เพราะกระจายไป ชื่อว่าวิสตั ตณั ิกหาาชเพือ่ รวา่ ะวไสิ มตั ส่ ตมกิ ำ่ าเสเมพอราชะอ่ื ซวา่ ่านวไิสปัตตชกิ อื่ าวเา่ พวสิราตั ะตคิกราอบเงพำราชะอ่ื แวผ่า่ไวปิสัตชตื่อิกวา่าวเพิสรตั าตะิกสาะทเ้อพนรไาปะกชรอ่ืะวจ่าวยิสไปัต ตช่ือิกวา่าวเพิสรัตาตะกิ เปาน็ เพตรัวากะาไรมใหส่ ม้พ่ำูดเผสิดมอชือ่ชอ่ืวา่วว่าิสวิสตั ัตตกิ ิกาาเพเพรราาะะมครี ราอกบเปง็นำ พชิษ่อื ว่าชวอ่ื สิ วัตา่ วติสกิ ตั าตเิกพาราเะพสระาทะอ้มนีผไลปเปชน็ อ่ื พวษิา่ วิสชตั่ือ วตา่กิ วาสิ ัตเพตริกาาะเปพ็นราตะัวเกปาน็ รตใหวั ก้พาดู รผใหดิ ้บชร่ือิโภวา่ควสสิ ิ่งตั มตพี กิ ษิ า เพราะมรี ากเปน็ พษิ ช่ือวา่ วสิ ัตติกา เพราะมผี ลเปน็ พษิ ชื่อ ว่าวสิ ตั ตอิกีกานเพัยหรานะงึ่ เปตน็ ัณตัวหกาานร้นั ใหซ่าบ้ นรไโิ ภปคสแิ่งผม่ไปพี ษิ ขยายไปในรูป ... เสียง ... กลน่ิ ... รส ... โผฏฐัพพะ ... ตระกลู .อ..ีกหนมยั คู่หณนึง่ะ .ต..ัณอหาวาานส้ันซ...่านซ่าไปนไปแผแไ่ ผป่ไปขยขายยาไยปไปในในรูปรูปท...เ่ี หเน็ สยี เงสยี .ง..ทไ่ี กดล้ยนิ่ ิน ก...ลิ่นรสรส..โ.ผโฏผฐฏพั ฐพพั ะพทะร่ี ับ.ร..ู้ ตแลระกธลูรร.ม..าหรมณคู่ ณท์ ่พีะ ึง.ร..แู้ อจาง้ วราวสม.ค..วซามา่ นวา่ไปตัณแผห่ไาปทขี่ชย่ือาวย่าไวปสิ ใัตนตริกูปาท่เี ห็น เสยี งที่ไดย้ ิน กล่ิน รส โผฏฐพั พะทร่ี บั รู้ และธรรมคำาวรา่มณบท์ ุค่พี คึงลรนู้แน้ัจง้ขา้ รมวตมัณควหาามทวช่ี ่าื่อตวัณ่าวหสิ าัตทตีช่ กิ อ่ื าวไ่าดวแ้ สิ ลัตว้ ตกิอาธิบายวา่ บคุ คลนน้ั ข้ามไดแ้ ล้ว คอื ขา้ มไปได้ แลว้ ขา้ มคพำว้นา่ แลบ้วคุ คกลา้ วนลัน้ ว่ ขงา้แมลต้วณั ลห่วางทเล่ชี ยือ่ แวล่า้วซสิ ่งึ ตั ตตัณิกหาไาดทแ้ ชี่ ลือ่ ้วว่าอวธิสบิัตตายกิ วา่าน้ี บรุควมคคลวนาน้ั มขว้าา่ มไบดุคแ้ คลลว้ นั้นคขือ้ามขต้ามัณไหปาไทด้่ี แชล่อื ว้ า่ ขวสิา้ มตั พตกิน้ าแไลด้ว้แลกว้าวดลว้ ว่ ยงเแหลตว้ ุนัน้ล่วงพเลรยะผแู้มลว้พี ซร่งึะตภณั าคหจาึงทต่ชี รอ่ื สั ววา่ า่ วสิ ัตตกิ าน้ี รวมความวา่ บคุ คลน้นั ขา้ มตณั หาที่ ช่อื วา่ วิสตั ตกิ าไดเแ้ รลา้วเรดียว้กยบเคุหคตลนุ นัน้ ้ัน พผร้ไู มะผ่มู้มงุ่ หพี วรังะใภนากคาจมึงทตร้งั หัสวล่ายว่า เปน็ ผู้เข้าเรไปาเสรงียบกบคุ คลน้ันไผมู้ไ่มมกี ม่ เิ ุ่งลหสวเคังใรนือ่ กงารมอ้ ยทร้งั ดัหลายว่า เขปา้ น็มผตู้เัณข้าหไาปทส่ีชงื่อบว่าบวคุ ิสคตั ลตนกิ น้ั าไมดแ้ม่ ลีก้วเิ ลสเคร่ืองร้อยรัด ขา้ มตณั หาท่ชี อื่ ว่าวิสตั ตกิ าได้แลว้ [๙๓] (พระผูม้ ีพระภาคตรัสว่า) [๙๓] บคุ คลน้ัน(พไมร่มะผีบ้มู ุตพี รรสะตัภวา์เคลตยี้ รงัสนวา่ ไ)รแ่ ละที่ดนิ ทฏิ ฐวิ ่ามบีอคุ ัตคตลานหั้นรไือมท่มิฏบี ฐตุ ิวรา่ ไสมัต่มวอี์เลตั ้ยี ตงานหาาไไรม่แไ่ลดะ้ใทนี่ดบนิ คุ คลนนั้ ทิฏฐวิ ่ามอี ัตตา หรอื ทิฏฐิวา่ ไม่มีอัตตา หาไม่ได้ในบุคคลนนั้ ว่าด้วยบตุ รเป็นต้นวา่ ด้วยบตุ รเป็นต้น คำวา่ ไม่ ในคำว่า น ตสฺส ปตุ ตฺ า ปสโว เวขา่ ตดฺต้วยํ วบตุตฺถรุญเปฺจ็นตว้นชิ ชฺ ติ (บุคคลนั้น ไม่มบี ุตร สัตวเ์ ลยี้ ง นา ไร่และท่ีดคนิำว)า่ เปไม็น่ คในำปคฏำวิเส่าธน ตสฺส ปุตฺตา ปสโว เขตตฺ ํ วตฺถุญฺจ วิชฺชติ (บคุ คลน้ัน ไมม่ ีบุตร สัตว์เลีย้ ง นา ไร่และที่ดคินำว)่าเปบน็ คุ คคำลปนฏ้ันิเสธได้แก่ พระอรหนั ตขณี าสพ คำว่า บคุตครลไนด้นั แ้ กไ่ ดบแ้ ตุ กร่ พ๔รจะำอพรวหกนั ตคขือีณาสพ คำว่า บ๑ตุ .ร ไดแ้ บกุต่ รบเกตุ ิดรจ๔ากจตำนพวก คือ ๒. บตุ รเกิดในเขต ๓๑. บตุ รเทกีเ่ ดิขาจใาหก้ตน ๒๔. บุตรทเก่ีอิดยใ่ใูนนเสขตำนัก คำวา่ ส๓ตั .ว์เลีย้ งบไุตดร้แทกเ่ี ่ขาแใพหะ้ แกะ ไก่ ส๔ุก.ร ชา้ งบตุ โรคทอี่ มย้าใู่ นแสลำะนลกั า คำวา่ นสาัตไวร์เ่ ลไดีย้ แ้งกไ่ นดแ้าขกา้่ วแสพาะลี นแกาขะ้าวไเกจ่ า้ สไกุ รร่ถั่วชเข้าียงว โไครถ่ ม่วั ร้าาชแมลาะศลานาข้าวเหนยี ว นาข้าวละมาน ไร่ งา คำว่า นาไร่ ไดแ้ ก่ นาข้าวสาลี นาขา้ วเจ้า ไรถ่ วั่ เขยี ว ไร่ถัว่ ราชมาศ นาข้าวเหนียว นาขา้ วละมาน ไร่ งา คำว่า ทดี่ นิ ไดแ้ ก่ ทีป่ ลกู เรือน ทสี่ รา้ งยุง้ ฉาง ท่หี น้าเรอื น ทีห่ ลงั เรอื น ที่สวน ทอี่ ยู่ คำว่า ทบี่ดุคนิคลไนดน้ัแกไ่มทม่ ีป่ ีบลตุ ูกรเรสือัตนวเ์ทลีส่ ยี้ รงา้ งนยางุ้ ไฉร่แางละทท่ีหดี่ นินา้ เอรธือิบนาทยวห่ี า่ ลงับเุครอืคนลนทัน้ สี่ ไวมน่มีทคี่ออื ยู่ไม่มีอยู่ ไม่ปรากฏ หาไม่ไดซ้คึ่งำควา่วาบมคุ ยคดึ ลถนือั้นวา่ ไมมีบ่มุตบี รตุ ครวสาัตมวย์เดึลถย้ี ืองวนา่ าไมรีสแ่ ตัลวะ์เทลี่ด้ยี ินง อคธวาบิ มายึดวา่ถอืบวคุ ่าคมลนี นาน้ัไรไ่มค่มวี าคมือยไึดมถ่มือีอวยา่ ู่มไทีมด่ีปินรากคฏอื หควาาไมไ่ยดึด้ซถ่ึงอื คววา่ ามมยีบดึ ุตถรอืเปว่า็นมตบี ้นตุ เรขาคลวะาไมดยแ้ ึดลถว้ ือตวา่ดั ขมาสีดัตไดว้แ์เลลีย้ ้วงทคำวใาหมส้ ยงบึดถไดือแ้วล่าม้วีนราะไงรบั ่ ไคดว้แาลม้วยึดทถำใอื หวเ้า่ กมิดที ข่ดี ึ้นนิ ไมคไ่ ดือ้ คอกีวาเมผยาดึ ถ้วยือไวฟา่ คมือบี ญตุ ารณเปแน็ ลต้วน้ รวเมขคาลวะาไมดวแ้า่ ลบ้วคุ ตคัดลขนาั้นดไไดม้แ่มลีบ้วุตทรำสใัตหวส้ เ์ งลบ้ียไงดนแ้ ลาไว้ ร่แระลงะบั ทไี่ดดิน้แลว้ ทำให้เกดิ ข้นึ ไม่ได้ อีก เผาดว้ ยไฟคอื ญาณแล้ว รวมความวา่ บุคคลน้ัน ไม่มบี ตุ ร สัตวเ์ ล้ยี ง นาไรแ่ ละท่ดี นิ 29 of 35 29 of 35
32 ว่าดวา่ว้ ดย้วยททฏิิฏฐฐิ ิ คำวา่ ทฏิ ฐิว่ามีอตั ตา ในคำว่า อตฺตา วาปิ นิรตตฺ า วา น ตสมฺ ึ อุปลพฺภติ (ทิฏฐิวา่ มอี ตั ตา หรือ ทิฏฐวิ ่าไม่มอี ัตตา หาไม่ไดใ้ นบุคคลนั้น) ไดแ้ ก่ ไมม่ ีสสั สตทฏิ ฐิ คำวา่ ทิฏฐวิ ่าไมม่ อี ตั ตา ได้แก่ ไม่มอี จุ เฉททิฏฐิ คำว่า ทิฏฐวิ า่ มอี ัตตา ได้แก่ ไมม่ ีสิง่ ทย่ี ดึ ถอื คำว่า ทิฏฐิวา่ ไม่มีอตั ตา ได้แก่ ไมม่ ีส่ิงท่พี ึงปลอ่ ยวาง อธิบายวา่ สิง่ ที่ยดึ ถอื ไมม่ แี กบ่ คุ คลใด สง่ิ ท่พี งึ ปลอ่ ยวางกไ็ มม่ แี ก่บุคคลน้นั ส่งิ ทพ่ี ึงปลอ่ ยวางไมม่ ีแกบ่ ุคคลใด สง่ิ ทยี่ ึดถอื กไ็ ม่มีแก่บุคคลน้นั บคุ คลนน้ั ผู้ เปน็ พระอรหนั ต์ กา้ วพ้นการยดึ ถอื และการปล่อยวางแลว้ ลว่ งพ้นความเจรญิ และความเสื่อมแลว้ บุคคลนัน้ อยใู่ น(อริยวาสธรรม)แล้ว ประพฤตจิ รณธรรมแล้ว ... บคุ คลน้นั ไม่มกี ารเวียนเกิด เวียนตาย และภพใหม่ก็ ไม่มีอีก รวมความวา่ ทฏิ ฐิว่ามอี ตั ตา หรอื ทิฏฐวิ ่าไมม่ ีอตั ตา หาไม่ไดใ้ นบุคคลน้ัน ด้วยเหตนุ ้ัน พระผมู้ ีพระ ภาคจงึ ตรัสว่า บุคคลน้นั ไม่มีบุตร สตั ว์เล้ียง นาไรแ่ ละทีด่ นิ ทฏิ ฐิว่ามีอตั ตา หรอื ทิฏฐวิ ่าไมม่ ีอัตตา หาไม่ไดใ้ นบคุ คลนน้ั [๙๔] (พระผู้มพี ระภาคตรัสว่า) เหลา่ ปุถชุ นหรอื สมณพราหมณ์ พึงกลา่ วหาบุคคลนั้นด้วยโทษใด โทษนน้ั ไม่เชดิ ชบู ุคคลน้นั เลย เพราะฉะนัน้ บคุ คลนนั้ จงึ ไม่หวัน่ ไหวในเพราะวาทะทัง้ หลาย คำว่า เหล่าปุถุชน ในคำวา่ เยน นํ วชฺชุํ ปุถุชฺชนา อโถ สมณพรฺ าหมฺ ณา (เหล่าปุถชุ นหรอื สมณ พราหมณพ์ งึ กลา่ วหาบคุ คลน้นั ด้วยโทษใด) อธบิ ายวา่ ชอ่ื ว่าปุถชุ น เพราะมีความหมายวา่ อย่างไร ช่อื วา่ ปุถุชน เพราะใหก้ ิเลสหยาบเกิดขึ้น ชอื่ วา่ ปุถุชน เพราะมีสกั กายทฏิ ฐิ อนั หนาแนน่ ยงั ละไม่ได้ ช่ือวา่ ปถุ ชุ น เพราะปฏิญญาตอ่ หนา้ ศาสดาหลายองค์ ช่ือวา่ ปถุ ุชน เพราะถูกคติทุกอยา่ งรอ้ ยรดั ไวม้ าก ชอ่ื ว่า ปถุ ชุ น เพราะปรุงแต่งอภสิ ังขารตา่ ง ๆ เปน็ อันมาก ช่ือวา่ ปุถุชน เพราะถกู โอฆะกเิ ลสตา่ ง ๆ เป็นอันมากพดั พาไป ช่อื ว่าปถุ ชุ น เพราะเดอื ดรอ้ นดว้ ยความเดอื ดร้อนตา่ งๆ เปน็ อันมาก ชื่อว่าปุถุชน เพราะถูกความ เรา่ ร้อนต่าง ๆ เป็นอันมากแผดเผา ชือ่ ว่าปถุ ชุ น เพราะกำหนัด ยนิ ดี ตดิ ใจ สยบ หมกมนุ่ เกาะติด เกี่ยวพัน พวั พนั ในกามคุณ ๕ เปน็ อนั มาก ช่อื ว่าปถุ ชุ น เพราะถกู นิวรณ์ ๕ เปน็ อนั มาก หมุ้ หอ่ โอบลอ้ ม ห้อมล้อม ครอบคลุม ปกคลมุ บดบัง คำวา่ สมณะ ได้แก่ คนพวกหน่ึง เป็นผเู้ ขา้ ถึง สมบูรณด์ ว้ ยการบวชภายนอกศาสนาน้ี คำว่า พราหมณ์ ได้แก่ คนพวกหนง่ึ ผอู้ ้างตัวว่าเปน็ ผู้เจรญิ คำวา่ เหลา่ ปุถุชน หรอื สมณพราหมณพ์ ึงกลา่ วหาบคุ คลนั้นดว้ ยโทษใด อธบิ ายวา่ เหลา่ ปถุ ุชน พงึ กลา่ วหาบคุ คลน้นั ด้วยราคะ โทสะ โมหะ มานะ ทิฏฐิ อทุ ธัจจะ วิจกิ ิจฉา อนสุ ยั ใด ๆ ว่า เป็นผกู้ ำหนัด เป็น ผ้ขู ัดเคอื ง เปน็ ผูห้ ลง เป็นผ้ยู ึดตดิ เปน็ ผยู้ ึดม่ัน เป็นผฟู้ งุ้ ซา่ น เป็นผ้ลู ังเล หรือเปน็ ผตู้ กอยู่ในพลงั กเิ ลส 30 of 35
33 บุคคลนนั้ ละอภสิ ังขารเหล่าน้ันไดแ้ ลว้ เพราะละอภสิ งั ขารได้แล้ว เหล่าปุถชุ น พงึ กล่าวหาบุคคลนน้ั โโโผผผไไไคคคดดดมมมู้มูมู้ม้วววยยยม่่มม่าาาีรีีรรคคคมมมเีีีเเูปูปูปหหหตตตวววตตต่่าาา่ใใิใิิเเเปปปดดดบบุุุ เเเไไไวววน็็็นนหหหคคุุ มมม่า่า่าผผผคคลลลม่ม่่มไูู้้ไู้ไลล่าา่า่เเเปีีปีปมมมปปปปปปนนจจััจั่มม่ม่็นน็็นถุุถุถันน้ั้ จจจีรรีรีผผผุชุชุชลลยััยยัปปูููปเู้เู้เู้นนนะะกกกหหหไไไออิิดิดดเเเมมมปปปภภรรรใใใ่ม่มม่ออือืื็็็นนนนนสิสิ ีกกีกีสสสัังงผผผนนนขขาาามมม้มูู้มมู้รรรรรราาณณณกกกีสีสีสณณณรรัญญััญพพพเเเเเ์์์หหปปปรรรญญญทททลลาาา็นน็็น่จี่จ่จีีาาาา่า่หหหผผผะะะนนมมมใใใเเเเูู้้้เู ั้ั้นนปปปกกกหหหณณณิดดิิดไไนน็น็็้ป้้ปปพ์พ์พ์ดดใใใผผผถถุถุุ วนนน้้แแงึึงงึ ไไููไูุ้้้ชชุุช่ากกกลลกกกมมมนนนดลลล้้ววำำำม่่มม่ ว้เเเาาา่่่เเเปปปสีีสสียนนนเเวววพพน็นน็็ััญญญักหหหิิดดิดรราตตตาาาเเเญญญาาดดดรน้้น้นบบบะะาาาเรรรกกกุคุคุคชลลััจจัจิดลลลคคคหหหะะฉฉฉา่่า่าชออลลลรรราาาวววูอืืืออภภนนนนนน๒หหหเเเสสิิั้้นั้ันนปปปาาาเเเังังอดดดปปป็นน็็นขขยพพพ้วว้้ว็นน็็นผผผาา่ายยยูดดูดูรรู้มู้มู้มผผผงโโโไไถถถทททีสีสีสเูเ้เูู้้ ดดกกกึึงงึงัญญัญัษษษ้แแ้ิดดดิิ เเเใใใลลญญญใใใอออดดดนนน้้ววาาาย่ย่ย่ เเเกกกถถถเเปปปหห็็มม็มึึึงงงตตตลลใิใใิิ วววแแแชชช่่าาสิสิสิสสส่่่ปปัยยยััไไไดดดุถุถมมมงงงุุชชเเเ่่มมม่ถถถปปปนนสีสีีสึงึงึง็็น็นนัญััญญมมมพพชชชญญญ้แีีแแี้้นนนึงงึ กกจจจุษุษุษาาางงงลลกกกยยยถถถ่าา่็ม็็มม์์์ ึงงงึึววเเเิิิใใใไไไปปปหหชชชดดดนน็็็นาา่่่ ้้เเเ้ บบบบบลลลเเเทททยยยุุคคุุคคุคพพพคคคคคลลลลลเเเรรรนนนนนปปปววว้นัั้น็น็็นั้น้ัั้นมมม ว่าด้วยการเชิดชู ๒ อยา่ งบทบหผทขหผขบทหผขีณณีณี้ลูู้ล้ลูุคุคคุิฏริฏริฏรอืืออืะะะคคคฐฐฐาาากกกทททสสสิเเิเิลลลปปปาาาฏิฏิิฏพพพนนนรรร็นน็็นฐฐฐนั้้นั้ันบคนคนคบคคคบนเเเยยยชชชไิไิไิ เเเำำำำำำคุุคคุ้ีชี้ช้ชีวววอออลลลิดดิดิ ววววววือ่ือ่ื่อ้้้คคคดดดยยยชชช่าา่่า่า่าา่คคควววลลลธธธูดดููด่า่า่าอือืือบปปบบปนนนงงง้ว้วว้กกกคุุคุคเุุเุเัน้้นันั้ยยย๑๑๑าไาไาไรรรไไคคคอออมมมลลลมม..ร.รรกกกลลลำำำเเเะะะม่่มม่ม่่มฺขฺขฺขชชชนนนนนนกกกีตตีตีีททีทาาาดิดิิดาาาาา้ัน้นนัั้ัณณััณรรรฏิฏิฏิชชชจจจรรราาาูดดููดฐเฐเฐเกกกตตตหหหใใใชชชนนนเิเิิเ((้ว้ว(้วาาาณััณัณาาาปปปดิิดิดเเเยยยรรครคคเเเชชชหหหชชชปป็นน็ป็นเเเอออำำำชชชดิิดดิูดูดดูาาาน็็นน็ใใใวววำำำิดดิิดชชชหหหว้่าว้า่่าว้นนนธธธชชชู))ูู)ยยยญญญวาาางงงสสสูดดููดตา่ตตอออชจชจชจ่่่ลลลอออด้ว้วว้ำำำํตํํตตัยไยัไัยไดัดััดยยยธธนนธนมมม้วตตตัณณัณั ทททยอออิบบิบิาาาไ่ไไ่ไไ่สสสหหหมดมดมดกำำำิ้ง้งิง้ิจจจาาาฺสฺฺสสนนกนกก้ตถตถ้ถ้ตาววาาา่ม่มม่ยยยา่่าาาาราาาูกกูกูวววัณัณณัตีีตตี ...อออดดรรรไจจ..จ.า่่าา่ตตตณัณัณั...มหหหเเเปปปตตตว้้วัณัณัณชชชนนนห่าายยาหหหรุรรุุณััณัณกกกดิิดดิ ช้ี้ีชช้ีไไไหหหกกวกกาาาาาาดดดชชชหหหื่ออ่ือ่ืน่ัเเาาเาาารรรฺขขฺฺขดููดดูปปป้แแ้้แวาวาวารรหหหเเเไตตตชชชลลลา่่าา่ว้้วว้น็น็น็หเเรรรชชํํํยยกยกกิดดิิดว้ว้ว้ยยยวอือือื ดิดิอออาาาชชชใ(((อออทททชชสสรรสรนำำำโโโููู ดดดิฏฏิิฏทททเเเนนนููลลลว๒๒๒ชชช๒๒ธธธฐฐฐษษษดัดัาัดาาาิดดิดิงงงคิิคคิทจจจทททนนนออชชชอออทททรรระไไไยย้ิงิ้งง้ิัน้นนั้ั้ดูดูดูยยยอออมมมทิฏฏิิฏกกกา่่าไไไว้ว้ว้า่่าา่บบบ่ม่มม่ั้งาาางงมมมฐฐฐยยยงงงห๒๒งง๒งรรรีตีตตีไิไิิไเ่เ่เ่อออำำำเเดดเดชชชล...ัณัณัณคคคชชชำำำเเเิดิดิด้แ้แ้แากกกทททนนนิดดิดิืออืือหหหยลลลชชชาาา่ีย่ยีีย่าาาชชชาาาบูููบบ้ว้วว้รรรวววจจจดููดดูเเเเเเุคุคุคไไไทททปปปชชช้วว้้วปปปคคคบบบิฏิฏิฏดดิ็นน็ิดยยน็ยลลลอออชชชุคคุุคฐฐฐใใใรรรหหนหนนำำำูดูดูดวววิิิคคคนนนมมมญญญนั้้ันนั้ว้้ว้วลลลยยยาาาคคคเเเนนน่่่ ลลลจจจอออวววไไไน้ัั้นัน้ ยยยทททมมมำำาาำาจจจ)))นนนมมมิฏฏิฏิ่ม่ม่ งึึงงึ าาวาววฐฐฐีทีทีทไไไไไไา่า่่าจจจมมมไิไิิไดดดฏิฏิิฏดดทดททเ่่เเ่้แแ้้แโโโฐฐฐททท้แแ้แ้ิฏฏิฏิทททกกกเิเิิเลลลยี่่ียีย่ปปปฐฐฐษษษ่่่ ววว้้ว้วิิิ็นน็็นนนน...พพพเเเ...ชชชธธธ...ัน้้ัน้นัเเเรรรพพพิดิดิดงงงะะะชชชชชรรรไไไอออัยัยัยมมมาาาตููตตู รรระะะเ่เ่เ่ัณัณัณหหหชชชไไไเเเปปปมมนัมัันนิดิดดิหหหน็น็็นม่ม่ม่ตตตชชชาาาูีูีูี ว่าด้วยการไมห่ ว่ันไหวในวาทะทั้งหลายบทใบบททไใใไไนนนมมมคุคุคุงั้งั้้ังห่ห่่หเเเหหหคคคพพพวววลลลลลรรร่นัน่ั่นั าาานนนาาายยยไไไะะะ้ัน้้นันัคพเโ[คคพพเเโโหหห)))๙กกกพพพทททยยยำำำวววงึึงึงาาา๕รรรษษษวอววออกกก่่ออ่ใใใรรราาานนน่าา่่าธธธ]นมนนมมลลลวววะะะเเเิบบิิบา่่่าาไไไนั้น้้ันัา่่า่าเเเฉฉฉพพพพพพมมมวววรรราาาไไไะะะรรรเ(เเหหหา้้าา้่ห่หห่ยยยรรรมมมหหหนนนพาาายยยาาาาาาววววว่เเ่่เะะะลลลน้ัน้ัั้นรชะชชะะบบบ่าา่า่ัน่่นันั ววว่า่า่าะนนนฉฉฉดิิดดิคุคุุคาาาไไไบบบปปปผเเเะะะนิินนิชชชหหหทททคคคพพพคุุคุคู้มถุถุุถนนนบูบบููทททวววลลละะะรรรคคคชุุุชชีพ้นััน้้ันุคุคุคทททาาาานาานนคคคนนนลลลรคคคะะะง้ัััง้ง้ัน้ั้ัน้นใใใอืืืออนนนะหหหตตตฉฉฉหหหลลลนนนภดดดนั้ันน้้ัรรรเิเิิเะะะลลลไไไนนนคคคตตตว้วว้้าือืืออมนมมนนจจจาาา้นั้ั้นนัำำำยยยยียียีคสสสงึงงึึโ่โ่่โยยย้นัั้นนั้ววววโโโเนเเนนยยยตไไไมมม่าา่ลลล่า่าทททมมมกกกรดดณณณคคคยยยดดดษษษไไไ่ห่ห่หตตตัสว้้วอืือือมมมว้้้ววไไไพพพใใใววววสสสยยมมมยยยดดด่สสส่่ั่นนั่น่ัา่รรรเเเกกฺมมฺฺมเเเโ่่โ่โพพพรรร)าาาไไไหหหคคคาาาารรรหหหหหหรรรรรตตตลลลเเเาาามมมววววววไไสสสงงงุนนุนุ ะะะมมใใใาาาณณณรรรกนกกนนัน้นนั้ั้ไไไเเเ่หห่ญิิญญิ ทททมมม์์์าาาเเเววพพพรรรก่กก่่สสสพพพน่ัั่นไไไณณณรรรรรรุุุมมมรรรไไเเเาาาะะะ์์์หหะะะนนนนน่ย่ยย่ะะะเเเผผผพพพววกกกวววชชช้นันน้ัั้ ใใมูู้มู้้มาาายยยือ่ืออื่่ตตตนนทททีพีพพีอ่อ่่อมมมเเเิิิววพพพะะะ(((งงงรรราาทททไไไเเเคคครรระะะททพพพมมมาาาภภภัง้ัั้้งงวววะะรรรส่ส่่สะะะหหหาาาาาททาาาเเเั่น่่ัันนมมมคคคลลลหหหะะะัง้งั้ ดดดาาาจจจฉฉฉตตตหหไไไยยยงึงึึงีีีมมมะะะนุุนุนลลตตตรรรนนนส่่สส่า้ันาั้นั้นวววรรระะะน้ันัน้้ัยยมมมสััสสั ทททคคควววบบบเเเ้าา้้า่าาา่่วววพพพนนนคุคุคุ าาารรรคคคมมมาาาไไไลลลวววมมมะะะ่าา่่าจจจปปป่ส่่สสึึึงงงจัััจจะะะเเเไไไพพพเเเจจจมมมทททัััรรรยยย่ห่หห่ ือออืืาาานนนวววนนนะะะัน่่น่ััน้น้ััน้ ฉฉฉไไไใใใะะะหนหหนนเเเนนนพพพวววเเเ้นัั้้นันพพพรรรใใในนนาาารรรบบบะะะาาาเเเพพพตตตะะะคุคุุควววรรร้นน้้นคคคาาาาาาเเเลลลทททะะะหหหนนนวววะะะตตตานั้าาน้นั้ั นุุนนุคคคทททจจจ้ัน้ันั้นือือือะะะึงงึึง เไไไ[[ไเไเ๙๙ปปปมมมมม็นน็น็๕๕ก่ต่ต่ตกก่่ ลลลผผผรรร]] ะะะ้ไูา่ไู้ไู้่า่ามมมหหหวววใใใบบบ((ม่่่มมนนนนนนพพคุุุคคีคีีคค่ี่่ีี เเเรรคคควววรรรยยยะะาาาอื่อ่อ่ืืลลลอ่่อผผมมมงงงผผผมมมมมูู้้ เเเกกกู้เเูู้เ้ไไไสสสพพีีปปปำำำม่่มม่ มมมหหหรร็นน็็น่ก่กก่ อออะะนนนมมมลลลเเเภภดดดขขขนุนุนุ่า่่าาาาาาาวววีีี คคเเเใใใยยยปปปไไไนนนตตมมมอ่อ่อ่ น็็็นนรรเเเมมม่ก่่กกรรรัสสัผผผื่อือื่อ่ลลลไไไววคู้้คูู้คมมมงงง่าาา่่่า่าลลลเเเ่ถถ่่ถววว))ลลลาาาใใใึงึงึงิศศิิศยยยนนนคคคกกกคคคเเเวววรรรวววววาาาือ่ื่ออ่ืา่า่าาามมมงงงเเเมมม3กกกขขขดดดยยย1าาาำำำ้ออ้้อนิิินนหหหยยยoดดดนนนกกกfีีีดดดววว3่า่าา่ 5เเเขขขาาา 3311 ooff 3355
34 ว่าดวว้ า่ ดยว้ กยกาารรเเปป็น็ผนู้คลผาย้คู คลวาามยยินคดีวามยนิ ดี ยยยยหหหหออออผผผผออออกกกกนิินนิินนัััันีกกกีีกีูคู้้้คู้คคูำำำำมมมมหหหหลลลลดดดดปปปปกกกกเเเเนนนนาาาาีีีีมมมมรรรรผผผผลลลลยยยยดดััดดััะะะะาาาา่นุุนนุ่นุ่่ ะะะะคคคคเเเเดดดดใใใใสสสสคคคคคคคคคคคววววนนนนว้ว้้้วคคคครรรรววววำำำำววววาาาายยยยรรรรววววฐฐฐิิิฐิววาาาาาาาามมมมไไไไาาาาปูปููปปู่า่า่่เเเเมมมมมมมมฟฟฟฟยยยยสสสสมมมมยยยยยยยยนิินินนิคคคควววว....ววววกกกก....ิินนิินนนินนิินิยยยย....ดดดดอือือืือีีตตตีีตำำำำดดดดดดดดสสสสใใใใญญญญีีีแแแแีหหหหเเเเนนนนีีนีีนนีีแีีแแแุขุุขขุขคคคคลลลลนนนนาาาาออออลลลลรรรรน้ััน้ั้้ันนโโโโววว้้้ว้ณณณณัดัดัดัดปูููปูปปธธธธยยยยววว้้้้วนนนนูููู่่่่แแแแททททบบบบคคคคสสสสรรรร((((กกััักักลลลลีเเเเ่่่่ีีีุุุคคคคุอืืืือออววววลลลลเเเเหหหห้ววว้ว้้ปปปปมมมมคคคค....ดัดดดััั ....็็นน็น็น....็นน็็น็นคคคคลลลลปปปปบบบบททททออออววววใใใใผผผผรรรรคุคุคุคุเเเเง้ง้้ิิงงิ้ิ ดดดดาาาาภภภภสสสสคูููู้้้ค้คคาาาคคคคคคคคมมมมลลลลียยียยีีศศศศชิิชชิิชลลลลววววววววลลลละะะะววววงงงงฌฌฌฌจจจจาาาาาาาา่า่่่านนนนททททไไไไาา่าา่่่มมมมาาาายยยยดดดดาาาาดดดดั้นนน้ั้ันั้กกกก่ไไีีไ่ี่ีไ่ยยยยคคคค้วว้้ว้ว้้้แแแแ้ดดดดเเเเตตตตคคคคยยยยนนนินิิิววววปปปปออออลลลล้้้ยย้ยยรรรรววววาาาากกกกดดดดกกกก็น็น็น็น้้้วว้ววิินนนินิสัสััสสัาาาามมมมาาาาีแีแีแีแศุศศุศุุผผผผมมมมเเเเรรรรยยยยตตตตลลลลรรรรกกกกลลลลูู้ค้้คคู้คูเเเเยยยยนนิิินนิยยยีียีีดัััดดัด้ว้้ว้ววปปปปลลลลมมมมลลลลินินนินิ ดดดดกกกกขขขข็็น็นนน็นนินิน่่ิ่ิ่ลลูลูููลาาาาเเเเดดดดวววว)ี)ีีี))าาาาปปปปยยยยผผผผคคคคีแแีีแแีา่า่า่่าดดดดรรรรน็นนน็็็คคคคูู้ค้คูู้้คไืือืออือออลลลลสสสสไไไไมผผผผววววผผผผลลลโโโโธธธธดดดด้ววว้ว้้ ลลลล่ตาาาาูหู้้้หหูู้หคูู้ค้คููค้้าาาโโโโบิบบิบิิ้้้แแแ้แมมมมภภภภผผผผรยยยลลลลมมมมลลสสสสาาาาะยยยยฏฏฏฏะะะะคคคาาาาดดดดยยยยว้้ว้วว้ลลลลหิินนนินิยยยยฐฐฐฐวววววคคคคะะะะนาาาดดดดคคคคพัพพัพััทททท่า่่่าคคคคววววมมม่ีีีีววววพพพพำำำำาาาาววววตตตตยยยาาาาใใใใมมมมาาาาะะะะหหหหมมมมินนนิิัณณัััณณมมมมททททออออ้ส้สส้้สยยยยดดดยยยยยย่รี่รรี่ี่ีรหหหหงงงงนนินิิินีีีนนินิินิาาาาบััับบบั าาาาบบบบดดดดกกกกดดดดรรรรไไไไีีีีแแแแูููู้้้้ตตตตแีแแีีีแดดดดคคคคแแแแลลลลรรรรลลลลแ้้แ้แ้แลลลลอืืืออือว้วว้ว้้สัสััสัสว้ววว้้้ลลลละะะะเเเเว้ว้้้ววเเเเผผผผธธธธรรรรปปปปคคคคียียีียยููนน้นูู้น้้รรรรรรรรนน็็น็น็าาาารรรรกกกก้ันนัน้ั้ัน้ ะะะะยยยยผผผผมมมมววววไไไไงงงงคคคคดดูููู้้้้ดด่า่่าา่าาาาามมมมับับับับววววรรรรับบับัับย่่ย่ยย่ไไไไาาาาคคคคมมมมดดดดแแแแนิินนนิิ มมมมววววณณณณลลลลแ้แ้้แ้แดดดดาาาายยยยลลลล้้ววว้ว้ ์ทท์ทท์์ีีีีมมมมนิิินนิน้้ว้วว้วไไไไ่พพ่พี่พ่ีีีเเเเยยยยดดดดมมมมปปปปนิิินนินึงงงึงึึททททีแีแแีแี่ตต่่ตต่ ็นน็็็นนรรรรดดดดลลลลำำำำิดดดิิดิ ูู้แ้แแู้้แูผผผผใใใใีีีี้้้ววว้วใใใใจจจจููู้้้เูเเ้เหหหหจจจจยยยย้้ง้งง้ง้เเ้้เเ้ ปปปปคคคค็็นนน็น็กกกกไไไไไไืืือออือลลลลแแแแมมมมิิิิดดดดดดด่่ออ่อ่อลลลล่สส่ส่สขขขข้้แแ้้แแยยยยว้วว้ว้้ึน้้นึึ้้ึนนยยยกกกกคคคคคคคคบบบบไไไไ่่่่มมมมมมมมเเเเววววววววปปปปตีีตตตีีาาาาาาาาไไไไ่่ไ่่ไนนนน็็น็นน็มมมมมมมมมมมดดดด้้้้่่่่ วา่ ด้วยการเป็นผู้ ไมต่ ระหน่ีตตออตตออีกกีีีกกรรรระะะะหหหหเเเเนนนนผผผผาาาา่ี่ี่ี่ี คคคคคคคคคคคคดดดดำวำวำวำววำวำว้้ว้้ ววววววาาาาาายยยยาา่่่่าาา่า่มมมมมมไไไไฟฟฟฟตตตตตตออออคคคครรรรรรคคคคมมมม๓๓๑๕๕๑๑๓๑๓๕๕ววววะะะะะะอือือืือจจจจาาาาหหหหหห........ญญญญฺฺฉฉฺฉฺฉมมมมนนนนนนาาาารรรรตตตตีี่น่่ี่ีนี่นนี่ ณณณณีีีี....รรรร....((((น้นั้ันั้้ัน....ะะะะแแแแไไไไอลธธอลลลอธธอบบบบคคคคหหหหมมมมลลลลาาาาัมมััมัมาาุคคุคคุุววววนนนนต่ต่ต่ต่ว้ว้วว้้ ววววภภภภาาาามมมมคคคครรรรี่่ีีี่่ าาาามมมมมมมมมมะะะะลลลลไไไไสสสสบบบบมมมมหหหหัจจัจัจัดดดดใใใใััจจมมมมุุคคุุคคดดดดฉฉฉฉุงงุ่่งุุ่่งนนนนฉฉ้แแ้้แ้แววววัจัจัจจัคคคคแแแแลลลลรรรรกกกกรรี่)่ี)่ี))่ี่าาา่าฉฉฉฉตตตตลลลลิยยิิิยยะะะะิยยิ่่่่ดดดดรรรรไไไไ่จจ่จ่่จะะะะนนนนะะออออวว้้้ว้วมมมมิยิยิิยยดดดดะะะะ้ันนั้ัน้ั้นยยยยธธธธัจัจจััจะะะะแแ้้้แ้แไไไไกกกกตตตติบบิิิบบดดดดฉฉฉฉลลลล๔๒๔๒๔๒๒๔าาาารรรราาเ้เ้้เ้เรรรรวว้้ววหหหหรรรรสััสััสสยยยย....ิยยิิิ..เเเเตตตตน็น็นน็็เเเเววววะะะะปปปปรรรรา่่า่า่าดัดัดััดปปปปยียีน็น็็นน็ียียขขขข๕๕๕๕าาาากกกกผผผผาาาานนนนวววว้ไูู้้ไไู้ไูกกวววกวกดดดดนนนนมมมม่าา่าา่่ออออณัณััณัณุุลลุลุลไไไไีี้้ยย้ี้ียย่่ตต่ตม่ดดดดมมมมผผผผณณณณาา่่าา่่รรรนนนนมี้้แแ้แแ้ัจัจััจจไไูููู้้ไไงงงงมมมมะะะมมมมาลลลลตีี้ต้ตี้ีต้ฉฉฉฉหหหัจจัจัจันต่ต่ต่่ต้วว้้้ววรรรรรรรรคคคคนนนฉฉฉฉสัสััสัสยยิิิยยิะรรรรททททอือืืืออรรรร่ีีี่่ะะะะเะะเะเเะ๓รรรรำำำำิยิยยิิยหหหหยียียียีใใใใะะะะนนนนหหหหกกกกี่่ีีี่่สส้้้ส้สวววว่า่า่า่างงงงรรรรบบบบววววมมมมไไไไคคคคดดดดคคคคววววแแ้้แ้แ้าาาาววววลลลลมมมมาาาาวว้้้ว้วมมมมตตตตววววรรรรรร่่าา่่าาะะะะะะหหหหงงงงบัับับับนนนนเเเเปปปปไไไไ่ีี่่ีี่ ดดดดนน็็็น็นแ้แ้้แแ้ ผผผผลลลล้คคููู้้คคู้ ว้ว้ว้ว้ ลลลลาาาาททททยยยยำำำำคคคคใใใใหหหหววววาาาา้เเ้้เ้เกกกกมมมมิิดดิิดดยยยยขขขขิินนินนิ ้นึน้ึนึึ้้นดดดดไไไไีีีี มมมมไไไไ่่ไไ่่ มมมมดดดด้้่่้้่่ ว่าดว้ ยการเป็นผู้ ไมม่ มี านะ ๓เโหเเหเโเเเโหหเโรขรขรรขขมมมมรรรรือ่อ่ื่อ่ือืาาาานนนนอืืออือื งงงงะะะะเเเเเเเเไไไไรรรรลลลลมมมม....าาาา....ศิิศิศิศ....่ก่ก่กก่ดดดดคบคคคบบบกกกกผผผผลลลล้ออ้้อ้อำำำำุคคุุคคุววววกู้กูู้้้กกูา่า่า่า่ยยยยวววว่าา่่า่าคคคควววว้าา้้้าา่า่่า่ากกกกเเเเลลลลใใใใววววขขขขววววนนนนลลลลผผผผมมมมาาาาา่า่่า่าเเเเู้วู่เ้เููเ้้ว่ววุ่่นนุุนุนเเเรรรรปปปปขขขขงงงงไไไไีีีีอ่ื่ือืออ่ื่ กกกกาาาาน็น็น็็นมมมมใใใใงงงงเินิเิเิเนนนมมมม่ก่กก่่กรดรรรดดดลลลลคคคคุนนุนุนุววววลลลล้อ้อ้้ออสสสสมมมมำำำำา่่าา่่ายีียยีียยยยเเเเววววปปปปวววคคคคอ่่อ่อ่อกกกกา่่า่า่าใใใใน็น็็นน็ววววมมมมววนนนนาาาานนนนา่่า่่เเเเไไไไเเเเคคคคมมมมมมเเเเรรรรขขขขรรรรวอวววอออ่กก่ก่่กือ่ือื่ื่อาาาาอื่่อืืออ่ื่่าา่า่าุสุสสุสุลลงลลงงงวววงงงงเเเเเฺเฺฺฺเ่า่า่าา่บบบบขขขขา่า่สา่สสสสสสสววววดดด้ออ้้อ้อุคุคุุคคมมมมสสสสงงงง้วว้ว้คคคคออออคคคคุุุุ แแแแยยยลลลลววววเเเเอืือืออื ลลลลขขขขกกกททททผผผผาาาาะะะะวาาเู้เู้เูู้้เไไไไเเเเตตตตา่ปปปปรรรตตตตมมมมดเเเณััณณณััไไไไ็น็น็น็น่พ่พ่พพ่ปปปมมมม้วมมมมมมมมหหหหดููดูดดู็น็น็นย่ก่ก่ก่กนุุนนุุนุนุนนุุนาาาาผผผกลลลลดดดดิิิิไไไไีีีี....ู้้ไไู้ไูา่าา่่่าา....มมมมจุมมจุจจุุม....รววววนนนน....บ่บ่บบ่่ตตตตกมม่่ม่ใใใใยยยยนนนนอาอออาาาำมีมีมีสสสส่ออ่อ่อ่ขขขขหกกเกกเเเเเาาเเารรรรมมมมา่า่า่่ามมมมนนนน่ือื่ออื่่ือยยยยไไไไไไสสสสดะะะมงมมมงงงมมไไไไดดดดุุุุดด่กก่ก่่กแแ่่แแ๓๓๓๒นนนน้อ้อ้อ้อ้แแแ้แลลลลสสสสยยยยลลลลอ่าา่่าา่ดดดดโโโโกกกกว้ว้้้วววววยอออองงงงวใวววใใใ่าเเเเชชชชนนนนา่่า่า่ามมมมงไไไไ่อือื่ือือ่่ เเเเมมมมเเเเสสสสขขขขรรรรวววว่ช่ช่่ชชาาาาุุุุือ่ื่อืืออ่่า่่่าี้แแี้้ีแีแ้(((())))มมมมงงงงบบบบจจจจเเเเุนุนุุนนลลลลงงงงุคคุคคุุออออีีีีววววิศิศศิิศคคคคธธธธา่่าา่่ากกกกลลลลิบบิิิบบววววผผผผเเเเาาาา่าา่าา่่รรรรู้เู้เเูู้้เยยยยเเเเาาาาปปปปขขขขววววเเเเน็น็น็น็า่่า่าา่าาาาลลลลมมมมิศิศศศิิ ญญญญนุนุุุนนไไไไกกกกมมมมววววีีีีาาาา....่ก่ก่่กกาา่าา่ณณณณ........เเเเลลลลขขขขยยยย่า่าา่า่ าาาาววววท่อททท่ออ่อ่ ใใใใมมมมา่่า่่าาเเเเนนนนรรรรนนนนไไไไเาเเเาาามมมมรรรรเเเเ่กก่ก่ก่อื่สอื่่ืออ่ืสสสเเเเรรรรลลลลงงงงมมมมียยียียีเเเเา่่า่่าาออออสสสสกกกกววววเเเเมมมมใใใใขขขขววววนนนนออออาา่่าาาา่่า กกกกคคคคปปปป๑๑๑๑ววววฺปปฺฺปฺปาาาา.... มมมมํํํํ เเเเกกกกนนนนำำำำตตตตหหหหิิิิคคคคนนนน((((ววววยยยยดดดดาาาาออ่่อ่่อมมมมมมมมไไไไกกกกไไไดดไดดำำำำมมมม้แแ้้แแ้ หหหหถ่่ถถ่่ถกกกกนนนนึงงึึงงึ ่่่่ คคคคดดดดคคคคววววดดดดววววาาาา้้ววว้ว้ าาาามมมมยยยยวววมมมมกกกกออออา่่า่ากกกกำำำำดดดำำำำำำำหหหหนนนนว้ว้ว้ หหหหนนยนนยยาาาานนนนกกกจจจจดดดด3ดดดดตตตตาาา))))2รรรัณณััณัณ๒๒๒๒กกกoออออหหหหำำำfออออธธธธาาาาหหหยยยยิิบบบิิบ3นนนา่่า่าา่5าา๒๒๒๒ดดดงงงงยยยย....วววว๒๒๒คคคคา่า่่า่าคคคคอืืออือื อออววววาาาายยยมมมม่าา่่างงงกกกกำำำำหหหหนนนนดดดดดดดด้ว้ว้ว้วยยยยออออำำำำนนนนาาาาจจจจททททิฏิฏิฏิฏฐฐฐฐิิิิ คำวา่ ... ......... วา่ ด้วยการกำ�หนด ๒ อย่างคคคคคำำำำำววววว่าา่าา่่า่ 3322 ooff 3355 32 of 35
35 น้ชี อื่ วา่ ความกำหนดด้วยอำนาจตัณหา ... น้ีชื่อว่าความกำหนดดว้ ยอำนาจทฏิ ฐิ คคเเททเเเเดดจจพพพพขขงงึึือือว้้วฏิฏิ ้า้าตตรรรรยยฐฐถถาาาาไไรรออิิึงงึมมะะะะัสัสรรำำเเเเใ่่ใววววนนปปปปไไหห่่าามมนค๑บ๑คคบนคบนบไไเไไมมาาน็็น็็นนปมมมม้้เเคคำำำำ..ุุุุเเ่่จจคคคคช้ช้ีี้ชีกกผผผผ็นขขก่่่ตก่ตววววททววื่อื่ออื่คคคคิิดดู้้ลูลลู้ลู้้า้าคคาาา่่่า่ลลผรราาวววิิฏฏลลลลไไะะะะววะะมมู้ไาา่่่าา่่าไไอคคอปปฐฐนนนนคคคคมาาหหววมมคคคววกกววถถิิมมวววว้ัั้ั้ั้ใในนนนบบม่นนาา่่รรวววใ่่ใาานนปปงึงึาาาากกหหคุคุลลลลาาาววีค่ีี่มมมมมมเเยยปฺฺปำำมมมมมยยเเ้้ะะะะคควไไรรกกกกกกกกหห่อ่อมมคคคคโโิิา่ออ่คคกกกืืออ่่ลลำำิิดดำำำำยยมมนนมถ่่ถมมววววำำำววงงหหผผหหหหขขไไหหหเเาาาาาากดดือือไไ้เเูู้((นนสสม่ม่นนนนนนึ้้ึปปมมมมมมมมำนนนดดเเมมดด่ก่กปปดดดดหไไนน็็วว่ถถ่กกกก้ว้วดดดไไมมออลลาา่่็็นนดดดดงึึงนยยำำำำมมไไมมดดดเเย่ย่า่่าคคดดหหหห้ว้ว้้ววออผผดขขุนุน่่ใใเเวว้้ว้ววึึดดยยยยววปปแ้้แหหำำูู้ไไ้นนนนาายยยีีใใาามมมมออออยนนกกเเนน็็บ้้บนนอออดดดดปปไไมม่อำำำำม่่มัน่ัน่่่าาผผำำำมมังังเเดดดดคคนนนน็น็นกกมรรจจีคีคเเนนน้้ไูไูก่่ก้้้้ววววววกกำำือื่อ่าาาาตตผผไไมมไววาาายยยยลลาามมหหมดิดิจจจจงง้คูคู้ณัณัาา่ม่มจจจมมออออา่า่เเตตตต่ถถ่นนถ่มมลลตตตลลคีคีววหหำำำไไำกกัณัณณััณือืองึดดกกาาณััณัณมมศิศิใใววนนนนาาำำคมมยยนนำำาาหหหหกก่่ใใหหาาาาหหหวหหคคั่นั่นหหมมเเาาาาววจจจจนนารราาาววนนคคกกบ้บ้า่่าตตตตม่ืือ่อ..ดดาาสสเเ..ววดดำำ.ังังััััณณณณ..งงก.ขขมมสสนนลลหหาา.เเ))ดด๒๒าาำกกยยมมลลหหหหััดดนีีช้ช้นนออ้้หออดิดิินินดดัักกออททือ่่อืาาาาี้ชดดยยนธธขขดดไไไไำำททยยววอื่งงิ้้ิกกบิิบ้นนึ้ึดดดดดหห่่าายยคคา่า่ีีงิง้ิ้วววาาคคซซ้้้้แแแแงงคค่่ออนน่าววา่่ายยง่ึึ่งลลลลววคาามมววดดเเคค๒๒คคววาาขขมม้้้้าาวววววไไดดอือื..า่า่มมาาววมมมมากกวว้้าามกกกกถ่ถ่ำำคคยยมมสสสสำำหหกำำึึงงววออกกหหลลลลคคหหำาานนำำำำััััดหดดดนนมมววนนนนดดหหาาททททนกกดดดดาาดดนนมมำำ้ิ้้ิ้ิิดดงงงงดจจดด้วว้ กกดดหหคคคคตต้้ววดยยวว้้ ำำดดววววนนยยณััณยยออว้ หหาาาา้ว้วออยออดดำำหหมมมมนนยยำำนนอำำดดาาออนนกกกกดดนนำาา้ว้วำำนำำำำาาจจาายยหหดดนนหหหหจจททจจาออรร้ว้วททาาททจนนนนฏฏิิำำืืออยยจจทฏฏิินนิฏิฏดดดดฐฐคคเเตติฏฐฐหหาาไิิไฐฐดดดดววณัณั ดดจจิิิไิไฐตตาา้้้้ววววดดททแแ้้หหิมมยยยยุนนุ แ้แ้ลลิฏฏิาาออออกกนัน้ั้ ลลว้ว้หหฐฐำำำำำำ้ว้วนนนนหหิิรรพพจจ..ืออื..นนาาาารรงึงึ..คคจจจจไไะะดดจจมมผผททททววึงงึดดาา่ถถู่้มมู้ไไิิิิฏฏฏฏ้ว้วมมมมึึงงพีพียยฐฐฐฐ่กก่กกรรออิิิิไไไไคคำำำำดดดดะะำำอืือหหหหภภนน้้้้แแแแนนนนาาลลลลไไาามมดดดดคคจจ้้้้วววว่่ เ[๙ป็น๖]ผไู้ (มพม่ รคี ะวผาู้มมีพกรำะหภนาดคตยร่อัสมวไ่าม)่ถงึ ความกำหนด [บไไเเ๙มมมมุค่ือ่ือ๖ถ่ถ่ คไไ]ึงึงลมมคคน(่มม่ววพ้ันาาคีคีบบมมรแววคุคุ ะลลาาลคคผมมำำลลูม้เเเถถรออใใีพือือยีดดีียยรววกไไงงะ่า่ามมวใใภเเนน่าม่ม่ ปปาธธีคีคผน็น็ครรววสู้ขขตรราางออรมมมมบงงสัททถถตตวอือืั้้ังงนน่าหหวว)าา่่ลลยยเเาา่ออ่ปปยยมมน็น็ ไไขขมมออเเ่่ งงศศตตรรนน้าา้ โโใใศศนนกกโโลลกก บคุ คลนัน้ แล เรียกว่า ผสู้ งบ ว่าด้วยผู้ไม่มคี วามถอื ว่าเปน็ ของตน ว่าดว้ ยผู้ ไม่มคี วามถือวา่ เป็นของตนขถถออคคอรรออืืววหหงาาววตมมาา่่ันนั เเนตตตตปปใดิิดขข็น็นนคคคคใใีีณณขขำำำำจจโลออววววาาคค่า่าาา่่กสสงงตตววพพบบไไาานนมมุุคคมม่ม่มคคบบนนคีคี ลลคุคุ้้ออววใใคคมมาาดดลลใใมมจจนนใใถถถถนนันนั้้ืออื ึงึงคคววลลรรำำา่า่ะะปููปววเเไไปป่่าาดดเเววน็น็้แแ้ ยยททขขลลสสนนออ้ว้วสฺฺสงงาา..ตต..โโ..สสนนลลเเญััญวใใผผเเนน่ากกญญาาดโโดดาาลลสสว้ว้้วกกยกกยยสสผไไํํงงัั ออฟฟนนู้ไขขธธมาาคคตตบิิบม่รรืืออฺถถฺ าาคีญญววิิยยว((ิญิญววาาาบบา่่าณณญญมุคคุ ถบบแแาาคคณณลลอืคุคุลลว้ว้วคคไไใใ่าดดรรลลรรเปใใววๆๆไไดดมมน็มมไไคคววข่มม่มม่าา่ววอีคคี่ม่มาางนนววีคคีมมตาาีีข้ข้ววววนมมออาาา่า่ ถถมมงงบบเเออืืถถรรคคุุววอือืาา่่คคาาคคหหเเลลปปววรรใในน็็าาดดอืือมมขขไไสสออยยมมงิิ่ง่ึึดดงง่มม่นนตตมมีคคี้ขีข้ีนน่นนั่ั ออวว))าางงคคผผมมไไววดดอู้อู้ถถาา้แแ้ื่น่ืนออืืมมกกววถถคค่่า่า่ อือื พพเเววปปมมาารรนน็็่ััน่นมมะะ ของตนในโลก วา่ ดว้ ยผ้ไู ม่เศรา้ โศก ว่าดว้ ยผ3ไู้ 3ม่เoศfร3า้ โ5ศก 33 of 35
36 ว่าด้วยผู้ไมเ่ ศรา้ โศก คำวา่ อสตา จ น โสจติ (เมอื่ ไม่มีความถอื ว่าเป็นของตน ย่อมไมเ่ ศร้าโศก) อธิบายวา่ ไม่เศรา้ โศก ถึงวัตถุท่แี ปรผนั ไป หรือเมอื่ วตั ถุแปรผนั ไปแล้วกไ็ มเ่ ศร้าโศก ย่อมไม่เศร้าโศก คือ ไม่ลำบาก ไม่ครำ่ ครวญ ไม่ตีอกพรำ่ เพ้อ ไม่ถึงความหลงใหลว่า ตาของเราแปรผันไป ... หขู องเรา ... จมูกของเรา .... ล้นิ ของเรา ... กายของเรา ... ใจของเรา ... รปู ของเรา ... เสียงของเรา ... กล่นิ ของเรา ... รสของเรา ... โผฏฐัพพะ ของ เรา ... ตระกูลของเรา ... หมู่คณะของเรา ... อาวาสของเรา ... ลาภของเรา ... ยศของเรา ... สรรเสริญของ เรา ... สขุ ของเรา ... จวี รของเรา ... บณิ ฑบาตของเรา ... เสนาสนะของเรา ...คลิ านปจั จยั เภสชั บริขารของเรา ... มารดาของเรา ... บดิ าของเรา ... พีช่ ายนอ้ งชายของเรา ... พ่ีสาวนอ้ งสาวของเรา ... บุตรของเรา ... ธดิ า ของเรา ... มิตรและอำมาตย์ของเรา ... ญาติของเรา ... ย่อมไม่เศรา้ โศก คือ ไม่ลำบากใจ ไมค่ รำ่ ครวญ ไม่ตี อกพรำ่ เพอ้ ไม่ถึงความหลงใหลวา่ ผู้ร่วมสายโลหติ ของเรา แปรผันไป รวมความวา่ เมื่อไมม่ คี วามถือว่า เปน็ ของตน ย่อมไม่เศร้าโศก อยา่ งนบ้ี ้าง อีกนัยหนงึ่ บคุ คลใดถกู ความไม่ยินดี คือ ทุกขเวทนากระทบ ครอบงำ กลมุ้ รมุ ประกอบ ยอ่ มไม่ เศร้าโศก คือ ไมล่ ำบาก ไม่คร่ำครวญ ไม่ตีอกพร่ำเพอ้ ไมถ่ งึ ความหลงใหล ไดแ้ ก่ ถูกโรคทางตากระทบ ครอบงำ กล้มุ รมุ ประกอบ ยอ่ มไมเ่ ศร้าโศก คอื ไม่ลำบาก ไมค่ ร่ำครวญ ไม่ตี อกพร่ำเพ้อ ไมถ่ ึงความ หลงใหล ถกู โรคทางหู .... โรคทางจมูก ... โรคทางล้นิ ... โรคทางกาย ... โรคศรี ษะ ... โรคหู ... โรคปาก ... โรคฟนั ... โรคไอ ... โรคหดื ... ไขห้ วัด ... ไขพ้ ิษ ... ไขเ้ ชือ่ มซมึ ... โรคทอ้ ง ... เป็นลมสลบ ... ลงแดง ... จกุ เสียด ... อหิวาตกโรค ... โรคเรือ้ น ... ฝี ... กลาก ... มองคร่อ ... ลมบ้าหมู ... หดิ เป่อื ย ... หดิ ดา้ น ... หดิ ... หดู ... โรคละลอก ... โรคดซี ่าน ... โรคเบาหวาน ... โรคเรมิ ... โรคพุพอง ... โรคริดสดี วงทวาร ... ความเจ็บ ปว่ ย ทเ่ี กดิ จากดี ... ความเจบ็ ปว่ ยที่เกดิ จากเสมหะ ... ความเจ็บปว่ ยทเี่ กิดจากลม ... ไข้สันนิบาต ... ความ เจบ็ ป่วยท่ีเกิดจากการเปลีย่ นฤดกู าล ... ความเจ็บป่วยท่เี กิดจากการผลดั เปลี่ยนอรยิ าบถไม่ไดส้ ว่ นกัน ... ความเจบ็ ปว่ ยท่เี กิดจากความพากเพียรเกนิ กำลงั ... ความเจบ็ ปว่ ยทเ่ี กดิ จากผลกรรม ... ความหนาว ... ความร้อน ... ความหวิ ... ความกระหาย ... ปวดอจุ จาระ ... ปวดปัสสาวะ ... ทุกข์ทีเ่ กดิ จากสมั ผัสแหง่ เหลือบ ยุง ลม แดด และสัตว์เลื้อยคลานกระทบ ครอบงำ กลมุ้ รุม ประกอบ ยอ่ มไมเ่ ศร้าโศก คอื ไมล่ ำบาก ใจ ไมค่ รำ่ ครวญ ไมต่ อี กพรำ่ เพอ้ ไมถ่ งึ ความหลงใหล รวมความว่า เมอื่ ไมม่ ีความถอื วา่ เป็นของตน ย่อมไม่ เศรา้ โศก อยา่ งนีบ้ า้ ง อกี นัยหนีง่ เมือ่ ความถือวา่ เปน็ ของตนไมม่ ีอยู่ ไม่ปรากฏ หาไม่ได้ ย่อมไมเ่ ศร้าโศก คอื ไม่ลำบากใจ ไมต่ อี กพร่ำเพ้อ ไมถ่ งึ ความหลงใหลวา่ โอ เราไม่มสี ่ิงนั้นหนอ เราพงึ มีสิง่ นัน้ หนอ และเราไม่ได้สิ่งน้ันหนอ รวมความว่า เมอื่ ไม่มีความถอื ว่าเปน็ ของตน กย็ อ่ มไมเ่ ศร้าโศก อยา่ งนบ้ี ้าง วา่ ด้วยผู้ไมล่ ำเอียง คำวา่ ธมฺเมสุ จ น คจฉฺ ติ (ไมถ่ งึ ความลำเอียงในธรรมท้งั หลาย) อธบิ ายว่า ไมถ่ ึงฉันทาคติ ไม่ถงึ โทสาคติ ไม่ถงึ โมหาคติ ไม่ถึงภยาคติ คอื ไม่ดำเนินไปตามอำนาจราคะ ไม่ดำเนนิ ไปตามอำนาจโทสะ ไม่ ดำเนินไปตามอำนาจโมหะ ไมด่ ำเนนิ ไปตามอำนาจมานะ ไมด่ ำเนินไปตามอำนาจทฏิ ฐิ ไมด่ ำเนินไปตาม อำนาจอุทธจั จะ ไมด่ ำเนินไปตามอำนาจวจิ ิกจิ ฉา ไม่ดำเนินไปตามอำนาจอนสุ ัย ได้แก่ ไมไ่ ป ไม่ออกไป ไม่ ถกู พาไป ไม่ถกู นำไป ด้วยธรรมที่กอ่ ความเป็นฝักเปน็ ฝา่ ย รวมความวา่ ไมถ่ งึ ความลำเอยี งในธรรมทงั้ หลาย 34 of 35
เศรา้ โศก อย่างน้บี ้าง อกี นัยหน่ีง เมือ่ ความถอื ว่าเป็นของตนไมม่ ีอยู่ ไมป่ รากฏ หาไม่ได้ ย่อมไมเ่ ศร้าโศก คอื ไมล่ ำบากใจ 37ไม่ตอี กพรำ่ เพ้อ ไมถ่ งึ ความหลงใหลวา่ โอ เราไมม่ สี ิ่งนน้ั หนอ เราพึงมีสิ่งนน้ั หนอ และเราไม่ได้สง่ิ นน้ั หนอ รวมความว่า เม่ือไมม่ คี วามถือว่าเปน็ ของตน ก็ย่อมไม่เศรา้ โศก อย่างนี้บ้าง ว่าดวว้ า่ ยดว้ ผยผู้ไ้ไู มมล่ ่ลำเอ�ำ ียเงอียง คำว่า ธมเฺ มสุ จ น คจฺฉติ (ไม่ถึงความลำเอียงในธรรมทง้ั หลาย) อธบิ ายว่า ไม่ถงึ ฉันทาคติ ไมถ่ ึง โทสาคติ ไมถ่ ึงโมหาคติ ไมถ่ งึ ภยาคติ คอื ไม่ดำเนินไปตามอำนาจราคะ ไม่ดำเนนิ ไปตามอำนาจโทสะ ไม่ ดำเนนิ ไปตามอำนาจโมหะ ไมด่ ำเนินไปตามอำนาจมานะ ไม่ดำเนินไปตามอำนาจทิฏฐิ ไม่ดำเนินไปตาม อำนาจอุทธัจจะ ไมด่ ำเนนิ ไปตามอำนาจวจิ กิ จิ ฉา ไม่ดำเนนิ ไปตามอำนาจอนุสยั ไดแ้ ก่ ไม่ไป ไมอ่ อกไป ไม่ ถกู พาไป ไมถ่ ูกนำไป ดว้ ยธรรมที่ก่อความเปน็ ฝักเปน็ ฝ่าย รวมความว่า ไม่ถึงความลำเอียงในธรรมทัง้ หลาย 34 of 35 วา่ ดว้ว่ายดว้ ผยผสู้ ู้สงงบบ คำวา่ ส เว สนฺโตติ วุจฺจติ (บุคคลน้ันแล เรียกว่า ผสู้ งบ) อธิบายว่า บคุ คลนั้น เรยี ก คือ กลา่ ว พูด บอก แสดง ชแ้ี จงวา่ ผสู้ งบ คือ เข้าไปสงบ สงบเยน็ ดับ สงดั รวมความว่า ผนู้ นั้ แล เรียกวา่ ผ้สู งบ ดว้ ยเหตุ น้ัน พระผ้มู ีพระภาคจงึ ตรสั วา่ บุคคลใดไมม่ ีความถอื วา่ เป็นของตนในโลก เม่ือไม่มคี วามถือว่าเปน็ ของตน ยอ่ มไม่เศร้าโศก ไมถ่ ึงความลำเอยี งในธรรมทง้ั หลาย บคุ คลน้ันแล เรยี กวา่ ผสู้ งบ ปุราเภทสุตตนิทเทสท่ี ๑๐ จบ __________________________________________________________________________________ พระไตรปิฏก เลม่ ท่ี ๒๙ พระสตุ ตนั ตปฎิ ก ขทุ ทกนกิ าย มหานทิ เทส
38
Search
Read the Text Version
- 1 - 38
Pages:
