ก.พ.63 ภูมิปัญญาท้องถิ่น ต.ดอนกรวย อ.ดำเนินสะดวก จ.ราชบุรี

ทาเนียบภมู ปิ ญั ญาท้องถิน่ เดือน กุมภาพันธ์ 2563 กศน.ตาบลดอนกรวย เดอื น ธันวาคม 2562 ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั อาเภอดาเนนิ สะดวก สานกั งานการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยจงั หวดั ราชบุรี สานักงานปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ ารกระทรวงศึกษาธกิ าร สานกั งานปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร กระทรวงศึกษาธกิ าร

คานา ด้วย กศน.ตำบลดอนกรวย ได้ดำเนินกำรจัดทำภูมิปัญญำในท้องถ่ิน ให้กับประชำชนในพื้นที่ ตำบลดอนกรวย เพ่ือเพิ่มพูนควำมรู้ซึ่งควำมรู้และทักษะกำรในกำรดำเนินชีวิตแบบพอเพียง สำมำรถ เรียนรู้และฝึกฝนได้ทั้งจำกกำรศึกษำด้วยตนเองและรับกำรถ่ำยทอดจำกคนอื่น กำรนำภูมิปัญญำมำ เผยแพร่ เพ่ือให้ประชำชนในพื้นที่ได้นำไปใช้และเรียนรู้ เพิ่มอำชีพและประสบกำรณ์ให้กับตนเองและ ครอบครัว ให้มีกำรเจริญเติบโตอย่ำงต่อเน่อื งและเกื้อกูลในกำรผลิตซึ่งกันและกัน โดยกำรใช้ ทรัพยำกร ทมี่ ีอยู่ให้เกดิ ประโยชนแ์ ละไม่มสี ำรพิษ เชน่ ดิน นำ้ แสงแดดอย่ำงเหมำะสมเกิดประโยชน์สูงสดุ มีควำม สมดุล ของสภำพแวดล้อมอย่ำงต่อเน่ืองและเกิดผลในกำรเพิ่มพูนควำมอุดมสมบูรณ์ของทรัพยำกร ธรรมชำติด้วย กศน.ตำบลดอนกรวย หวังว่ำเอกสำรเล่มน้ีคงมีประโยชน์ต่อผู้อ่ำนและผู้ปฏิบัติงำน ตอ่ ไป กศน.ตำบลดอนกรวย กุมภำพนั ธ์ 2563

สารบญั คานา หนา้ สารบัญ กศน.ตาบลดอนกรวย 1 3 - ภมู ปิ ัญญำ กำรปลูกฝรง่ั พันธ์ุกมิ จู : นำยยุทธพยงค์ โล่เกยี รตคิ ุณ 5 - ภูมปิ ญั ญำ กำรถักทำงมะพรำ้ ว : นำงสมจิต ชยั อภชิ ฌำ - ภูมิปัญญำ เกษตรทฤษฎใี หม(่ กำรปลูกพชื ผสมผสำน) : นำยสมฤทธิ์ คล้ำยโพธ์ิทอง คณะผู้จดั ทา

1 แบบบันทกึ ชดุ ข้อมลู คลงั ปญั ญา - ภูมปัญญาท้องถ่นิ ตาบลดอนกรวย อาเภอดาเนินสะดวก จงั หวัดราชบรุ ี ช่ือภูมปิ ัญญา กำรปลูกฝรง่ั พันธุก์ ิมจู ชอื่ นำยยุทธพยงค์ นามสกลุ โล่เกยี รตคิ ณุ ท่ีอยู่ปจั จบุ นั (ท่สี ามารถติดตอ่ ได้) : ที่ทำกำรผู้ใหญ่บ้ำน หมู่ 1 ตำบลดอนกรวย อำเภอดำเนนิ สะดวก จังหวดั รำชบุรี รหสั ไปรษณีย์ 70130 โทรศัพท์ : 089-809-9362 Line ID : 0898099362 ความเปน็ มาของบุคคลคลงั ปญั ญา นำยยทุ ธพยงค์ โล่เกยี รตคิ ุณ เปน็ บคุ คลท่มี ีภมู ิลำเนำที่ตำบลดอนกรวย หมู่ 1 ตำบลดอนกรวย เล่ำว่ำเน่ืองจำกเป็นเกษตรกรและทำสวนเกษตรได้ทดลองปลูกฝรั่งกิมจู แต่ต้นฝร่ังเดิมจะต้นใหญ่ให้ผล ผลิตน้อยดูแลเก็บเก่ียวผลิตผลลำบำกและผลผลิตออกสู่ตลำดได้น้อย จึงทดลองตัดแต่งกิ่งของ ต้นฝร่ังกิมจูไม่ให้เจริญเติบโตเป็นต้นสูง ซึ่งเลี้ยงต้นฝร่ังกิมจูให้เป็นต้นเตี้ยและเมื่อมีกำรทดลองตัดแต่ง ต้นฝรั่งกิมจูแล้ว ได้ค้นพบว่ำเมื่อตัดแต่งต้นฝร่ังกิมจูแล้วน้ันจะทำให้มีกำรแตกเกสรใหม่ตรงยอดท่ีตัด โดยยอดทีต่ ัดเรำจะนบั จำดใตย้ อดลงมำ 4-5 คู่ยอด จงึ ตดั ออกเมื่อทำดงั น้จี ะพบวำ่ ต้นฝรั่งกิมจูมีกำรแตก ของเกสรดอกเพิ่มข้ึน ต้นไม่โตแต่กับให้ผลิตเพ่ิมมำกข้ึน และยังดูแลรดน้ำพรวนดินง่ำยเนื่องจำกต้นฝรง่ั กิมจูมีต้นเต้ียผลดกทำให้ได้ผลตอบรับในกำรทดลองทำกลับมำในทำงที่ดี ซึ่งปัจจุบันน้ีแปลงท่ีปลูกฝร่ัง กมิ จจู ะมีกำรตัดแต่งยอดฝรัง่ ทุกต้นและใช้ปุ๋ยขไ้ี ส้เดือนมำใส่ไม่ใช้สำรเคมี จดุ เด่นของภมู ปิ ัญญาท้องถ่ิน กำรปลูกฝรั่งกิมจู จุดเดน่ คอื ฝรงั่ ออกผลเพ่ิมมำกขน้ึ ดูแลง่ำย และไดร้ ำคำดี ปลอดสำรเคมี รปู แบบและลกั ษณะการถ่ายทอด การประชาสมั พันธ์ เผยแพร่ภมู ิปัญญาท้องถน่ิ (ท่ีสะท้อน ความน่าเช่ือถือการยอมรับผ่านบุคคล/ชุมชน/องค์กร/รางวัล/ใบประกาศ/การจดทะเบียนลิขสิทธ์ิ ส่ือดจิ ทิ ัล/เอกสารเผยแพร่ผ่านผบั คลปิ (VDO)ฯลฯ) ยงั ไม่เคยมีกำรเผยแพร่/ใชเ้ ฉพำะบุคคล เคยเผยแพร่เฉพำะในชุมชน มีกำรเผยแพร่ผำ่ นส่ือมวลชนและสือ่ อนื่ อยำ่ งแพร่หลำย มกี ำรดูงำนจำกบุคคลภำยนอก จำนวน.............5......คร้ัง จำนวน.......250...........คน มกี ำรนำไปใช้ ในพน้ื ท.่ี .........-...........คน นอกพน้ื ท่ี........-........คน

2 ลักษณะของภูมิปัญญาท้องถ่ิน การพฒั นาตอ่ ยอดภมู ิปัญญาใหเ้ ป็นนวัตกรรม คณุ คา่ (มลู คา่ ) และ ความภาคภมู ิใจ ภมู ิปญั ญำท้องถ่ิน/นวัตกรรมท่คี ิดค้นขึ้นมำใหม่ ภมู ิปัญญำท้องถิ่นดั่งเดิมได้รบั กำรยกย่องทอดมำจำก ภมู ิปญั ญำท้องถิน่ ทีไ่ ดร้ บั พฒั นำและต่อยอด ลกั ษณะของภูมปิ ัญญำท้องถิ่นและควำมภำคภูมิใจ กำรปลกู ฝรง่ั กิมจูตัดแตง่ กิ่งใหต้ น้ เต้ียเพ่ือให้ ต้นฝรั่งออกผลที่เพ่ิมมำกขึ้นเป็นท่ีนำ่ พอใจให้กับผูท้ ี่ปลูกเพ่ือทำเกษตรและยังถ่ำยทอดให้คนในชมุ ชนได้ นำแนวปฏบิ ตั ิไปใช้เพ่อื เพมิ่ ผลผลติ ในสวนได้

3 รูปภาพเจา้ ของภมู ปิ ัญญา นำยยทุ ธพยงค์ โลเ่ กยี รติคุณ (เจำ้ ของภมู ปญั ญำกำรปลกู ฝร่ังพนั ธกุ์ ิมจู)

4 รปู ภาพภมู ปิ ัญญา กำรปลกู และตดั แตง่ ก่งิ ให้ตน้ เต้ยี เพื่อให้ต้นฝรัง่ ฝร่งั กมิ จูออกผลทีเ่ พิม่ มำกข้นึ เปน็ ที่น่ำพอใจ ใหก้ ับผู้ทป่ี ลกู เพือ่ ทำเกษตรและยงั ถ่ำยทอดให้คนในชมุ ชนได้นำแนวปฏบิ ตั ิไปใชเ้ พื่อเพม่ิ ผลผลติ ในสวน

5 แบบบันทกึ ชดุ ข้อมลู คลงั ปัญญา - ภมู ปญั ญาท้องถน่ิ ตาบลดอนกรวย อาเภอดาเนนิ สะดวก จังหวดั ราชบรุ ี ช่ือภูมปิ ัญญา กำรถักทำงมะพร้ำว ช่อื นำงสมจติ นามสกุล ชัยอภชิ ฌำ ที่อยู่ปัจจุบนั (ทีส่ ามารถตดิ ต่อได้) : บ้ำนเลขที่ 225 หมู่ 2 ตำบลดอนกรวย อำเภอดำเนินสะดวก จงั หวดั รำชบุรี รหัสไปรษณีย์ 70130 โทรศัพท์ : 086-806-8755 Line ID : 0868068755 ความเปน็ มาของบคุ คลคลังปัญญา นำงสมจิต ชัยอภิชฌำ เป็นบคุ คลที่มีภูมิลำเนำทต่ี ำบลดอนกรวยบ้ำนเลขที่ 225 หมู่ 2 ตำบล ดอนกรวย ซึ่งมีควำมรู้ควำสำมำรถในกำรจัดแต่งใบมะพร้ำวในรูปแบบต่ำง ๆ เพ่ือใช้ในงำนพิธีมีควำม ชื่นชอบและควำมคดิ ริเรมิ่ สรำ้ งสรรค์โดยใช้ทำงมะพรำ้ วในสวนมำตัดแต่งเพ่ือถักทอดว้ ยมอื เปน็ งำนฝีมือ ท่ปี ระณตี ใช้ควำมคดิ สรำ้ งสรรค์ จุดเด่นของภูมปิ ัญญาท้องถ่ิน ทำงมะพรำ้ วหำได้งำ่ ยจำกสวนในพน้ื ท่ชี มุ ชน สำมำรถทำเป็นอำชีพเสรมิ ได้ และกำรทัก ทำงมะพร้ำวสำมำรถถักไดห้ ลำกหลำยรปู แบบ ซ่ึงมีคนใหค้ วำมสนใจที่จะเรียนรเู้ พอ่ื มคี วำมรูแ้ ละถักทอ ใบมะพร้ำวเป็นเพ่ือนำไปใชใ้ นงำนพธิ ตี ่ำง ๆ ได้ รูปแบบและลักษณะการถ่ายทอด การประชาสัมพันธ์ เผยแพร่ภูมิปัญญาท้องถิ่น (ท่ีสะท้อนความ น่าเช่ือถือการยอมรับผ่านบุคคล/ชุมชน/องค์กร/รางวัล/ใบประกาศ/การจดทะเบียนลิขสิทธิ์ สื่อดิจทิ ลั /เอกสารเผยแพรผ่ า่ นผับ คลิป(VDO)ฯลฯ) ยงั ไม่เคยมีกำรเผยแพร่/ใช้เฉพำะบุคคล เคยเผยแพร่เฉพำะในชุมชน มกี ำรเผยแพรผ่ ำ่ นสือ่ มวลชนและส่ืออน่ื อย่ำงแพรห่ ลำย มกี ำรดงู ำนจำกบุคคลภำยนอก จำนวน.............8......ครั้ง จำนวน.......150...........คน มกี ำรนำไปใช้ ในพืน้ ที.่ ...........5........คน นอกพน้ื ท่.ี ........-.......คน อ่ืน ๆ ลักษณะของภมู ิปัญญาทอ้ งถ่ิน การพัฒนาตอ่ ยอดภมู ปิ ญั ญาใหเ้ ปน็ นวัตกรรม คุณค่า (มูลคา่ ) และ ความภาคภมู ใิ จ ภูมิปญั ญำท้องถนิ่ /นวตั กรรมทคี่ ดิ ค้นขึน้ มำใหม่ ภมู ิปัญญำท้องถ่ินด่ังเดิมได้รบั กำรยกย่องทอดมำจำก ภูมปิ ญั ญำท้องถน่ิ ท่ีได้รบั พัฒนำและต่อยอด กำรถักทำงมะพร้ำวนั้น นำงสมจิต ชัยอภิชฌำ ได้รับถ่ำยทอดมำจำกผู้สูงอำยุสมัยก่อนในชุมชน ซ่ึงนำงสมจิต ชัยอภิชฌำ ได้มองเห็นว่ำควรเรียนรู้เพ่ือรักษำกำรทำถักทำงมะพร้ำวเอำไว้เพ่ือบอกและ สอนต่อให้กับคนรุน่ หลังๆต่อไป

6 รูปภาพเจ้าของภมู ปิ ัญญา นำงสมจิต ชัยอภชิ ฌำ (เจ้ำของภูมปิ ญั ญำกำรถักทำงมะพร้ำว)

7 รูปภาพภมู ิปัญญา ได้เปน็ วิทยำกรจติ อำสำจัดสอนควำมรู้กำรถักทำงมะพร้ำวในรปู แบบตำ่ ง ๆ ใหก้ บั เยำวชนใน เขตโรงเรยี นเพื่อเป็นกำรสบื ทอดตอ่ ไป

8 แบบบันทกึ ชดุ ขอ้ มูลคลังปญั ญา - ภมู ปญั ญาท้องถ่ิน ตาบลดอนกรวย อาเภอดาเนินสะดวก จงั หวัดราชบรุ ี ชื่อภมู ปิ ัญญา เกษตรทฤษฎใี หม่(กำรปลกู พืชผสมผสำน) ชือ่ นำยสมฤทธิ์ นามสกุล คลำ้ ยโพธ์ทิ อง ท่ีอยู่ปจั จบุ ัน (ทีส่ ามารถตดิ ต่อได)้ บำ้ นหนองสลิด หมู่ 2 ตำบลดอนกรวย อำเภอดำเนินสะดวก จงั หวดั รำชบุรี รหสั ไปรษณีย์ 70130 ความเป็นมาของบคุ คลคลังปญั ญา นำยสมฤทธิ์ คล้ำยโพธ์ิทอง เป็นบุคคลที่มีภูมิลำเนำท่ีตำบลดอนกรวยบ้ำนหนองสลิด หมู่ 2 ตำบลดอนกรวย โดยมีควำมสำรถทำงด้ำนกำรเกษตรเก่ียวกับทรัพยำกรธรรมชำติและท้องถ่ินโดยนำ หลักปรัชญำเศรษฐกิจพอเพียงมำใช้เก่ียวกับกำรทำเกษตรทฤษฎีใหม่ปลอดสำรเคมีและกำรทำเกษตร แบบผสมผสำนซ่ึงเป็นตัวอย่ำงในกับคนในชุมชน จึงได้รับควำมร่วมมือจำกนำยสมฤทธ์ิ คล้ำยโพธ์ิทอง มำจดั กิจกรรมเป็นวิทยำกรให้กบั กศน.และชุมชน จดุ เดน่ ของภมู ปิ ัญญาท้องถ่ิน มีควำมเป็นผ้นู ำในสังคมและตลอดจนเป็นผู้นำในด้ำนกำรเกษตรเกี่ยวกบั ทรพั ยำกรธรรมชำติ และท้องถิ่นโดยนำหลกั ปรัชญำเศรษฐกจิ พอเพียงมำใชเ้ ก่ียวกบั กำรทำเกษตรทฤษฎใี หม่ปลอดสำรเคมี และกำรทำเกษตรแบบผสมผสำน รูปแบบและลักษณะการถา่ ยทอด การประชาสัมพันธ์ เผยแพร่ภูมปิ ญั ญาท้องถนิ่ (ทสี่ ะทอ้ น ความนา่ เชื่อถือการยอมรบั ผ่านบุคคล/ชุมชน/องคก์ ร/รางวัล/ใบประกาศ/การจดทะเบยี นลิขสิทธิ์ ส่ือดิจิทัล/เอกสารเผยแพร่ผ่านผับ คลิป(VDO)ฯลฯ) ยังไม่เคยมกี ำรเผยแพร่/ใช้เฉพำะบุคคล เคยเผยแพร่เฉพำะในชุมชน มกี ำรเผยแพร่ผำ่ นสือ่ มวลชนและสอื่ อื่นอย่ำงแพรห่ ลำย มีกำรดงู ำนจำกบคุ คลภำยนอก จำนวน............5......คร้ัง จำนวน.......300...........คน มีกำรนำไปใช้ ในพ้ืนท.ี่ ..........10.......คน นอกพื้นท.่ี ...............คน อ่นื ๆ ลักษณะของภูมิปัญญาทอ้ งถ่ิน การพฒั นาตอ่ ยอดภมู ิปญั ญาให้เป็นนวตั กรรม คุณคา่ (มลู ค่า) และ ความภาคภมู ใิ จ ภมู ิปญั ญำท้องถิน่ /นวัตกรรมที่คิดคน้ ขนึ้ มำใหม่ ภูมิปญั ญำท้องถิน่ ดั่งเดมิ ไดร้ ับกำรยกย่องทอดมำจำก ภมู ปิ ัญญำท้องถน่ิ ทีไ่ ด้รบั พัฒนำและต่อยอด กำรทำเกษตรของนำยสมฤทธิ์ คล้ำยโพธ์ิทอง น้ันเป็นกำรทำกำรเกษตรเก่ียวกับ ทรัพยำกรธรรมชำติและท้องถ่ินโดยกำรทำเกษตรทฤษฎีใหม่ปลอดสำรเคมีและกำรทำเกษตรแบบ ผสมผสำนเป็นตวั อย่ำงให้กับคนในชุมชน

9 รูปภาพของเจา้ ของภมู ิปัญญา นำยสมฤทธ์ิ คลำ้ ยโพธิท์ อง (เจำ้ ของภูมปิ ัญญำเกษตรทฤษฎีใหม่กำรปลูกพชื ผสมผสำน)

10 รปู ภาพภูมิปญั ญา นำยสมฤทธ์ิ คล้ำยโพธิ์ทอง เป็นวิทยำกรใหค้ วำมรู้ด้ำนกำรทำเกษตรทฤษฎใี หมป่ ลอดสำรเคมี และกำรทำเกษตรแบบผสมผสำนใหก้ ับผทู้ ม่ี ำศึกษำดงู ำน

11 ที่ปรึกษา คณะผจู้ ัดทา นำยทวีสิทธ์ิ แซมเพชร นำงสำวจติ รำ ถนั อำบ ผู้อำนวยกำร กศน.อำเภอดำเนินสะดวก นำงเอื้องทิพย์ แสงร่งุ เรือง ครู กศน.อำเภอดำเนินสะดวก นำงอนั ชัน จันทรพ์ ูล ครู กศน.อำเภอดำเนนิ สะดวก ครู กศน.อำเภอดำเนินสะดวก ผู้สารวจข้อมลู /ผูจ้ ดั ทา ครู กศน.ตำบลดอนกรวย นำงสำวฐติ ิรัตน์ ชวนปี