Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore ebook-25

ebook-25

Published by ju_sureerut, 2018-04-17 23:44:58

Description: ebook-25

Search

Read the Text Version

9 (ตอ่ )างประการของพนั ธ์ุยางช้ัน 1 พันธย์ุ างเพ่ือผลผลติ น�้ำยาง พันธ์ยุ างเพือ่ ผลติ เน้ือไม้ และเนือ้ ไม้RIM PB PB RRII ฉะเชิงเทรา AVROS BPM 00 235 260 118 50 2037 15 32 2 34 33 43 3 33 33 43 3 22 34 22 3 42 24 32 2 22 23 24 2 22 32 44 1 22 23 32 2 32 2 ได้ ไมแ่ นะน�ำ ได้ได้ ได้ ได้ ไม่แนะน�ำ ได้ ไมแ่ นะน�ำ ได้นะน�ำ ไมแ่ นะน�ำ ได้ ได้ ได้ ไม่แนะน�ำ ได้นะน�ำ ไมแ่ นะน�ำ ได้ ไม่แนะน�ำาน, 3 = ปานกลาง, 4 = คอ่ นออ่ นแอ, 5 = ออ่ นแอ

41 ฉบบั อเิ ล็กทรอนิกส์ 25 เมษายน-มถิ นุ ายน 2559 ภาคผนวกที่ 10 คณะผู้วจิ ัยและสถานทต่ี ิดตอ่ ขอทราบข้อมลู เกี่ยวกบั พันธ์ยุ างท่ีแนะนำ�คณะผู้วิจัยนางสาวกรรณกิ าร์ ธีระวัฒนสุข นางสาวรชั นี รตั นวงศ์ นางสาวนภาวรรณ เลขะวิพฒั น์ นางสาวภัทรา กิณเรศ นายกฤษดา สงั ข์สิงห์ นางกัลยา นิราพาธพงศ์พร นางนรสิ า จันทรเ์ รอื ง นางสาวปยิ ะนุช ปยิ ะตระกูลนางอารมณ์ โรจนส์ จุ ติ ร นายวทิ ยา พรหมมีนางพเยาว์ ร่มร่นื สุขารมย ์ นางศยามล แก้วบรรจงสถานที่ติดตอ่ ขอทราบขอ้ มลูสถาบันวจิ ยั ยาง การยางแหง่ ประเทศไทย (0-2579-1576 ต่อ 301, 0-2940-6653)ศนู ยว์ ิจยั ยางฉะเชิงเทรา (0-3813-6225-6)ศนู ย์วจิ ัยยางหนองคาย (0-4249-0924)ศูนย์วิจยั ยางบุรีรัมย์ (0-4466-6079)ศนู ยว์ ิจยั ยางสุราษฎร์ธานี (0-7738-1960-1)ศูนย์วิจยั ยางสงขลา (0-7458-6725-30)www.rubberthai.com

42 ฉบบั อิเลก็ ทรอนิกส์ 25 เมษายน-มิถุนายน 2559ววิ ฒั นาการคำ�แนะน�ำ พันธุย์ างของไทยกรรณิการ์ ธรี ะวฒั นสขุศนู ย์วจิ ยั ยางฉะเชิงเทรา สถาบนั วจิ ยั ยาง การยางแหง่ ประเทศไทย ยางพารา (Hevea brasiliensis) เป็นพืชยืนต้น มี การนำ� ยางพาราเขา้ มาปลกูถ่ินก�ำเนิดในแถบลุ่มน�้ำอเมซอน ทวีปอเมริกาใต้ ในปี ในประเทศไทยพ.ศ. 2419 Henry Wickham ได้น�ำเข้ามาในทวีปเอเชียโดยเก็บรวบรวมเมล็ดยางจากลุ่มน�้ำอเมซอนจ�ำนวน การปลูกยางของไทยไม่มีหลักฐานชัดเจนว่าเร่ิม70,000 เมล็ด ณ​ต�ำบล Boim ริมฝ่งั แม่น้ำ� Tapajos น�ำ ปลูกกันเมื่อใด แต่เชื่อว่าพระยารัษฎานุประดิษฐ์มหิศร-ไปเพาะทสี่ วนพฤกษชาติ Kew ต้นกล้าที่ได้ 22 ต้น ถกู สง่ ภักดี (คอซิมบี้ ณ ระนอง) เจา้ เมืองตรังน�ำเมลด็ ยางจากไปที่สิงคโปร์แล ะมาเลเซียในปี พ.ศ. 2420 ซึ่งต้นกล้า มาลายูมาปลูกที่อ�ำเภอกันตัง จังหวัดตรัง ภาคใต้ของเหลา่ นีไ้ ดก้ ลายเปน็ แม่-พ่อพันธ์ุของพันธุย์ างทป่ี ลกู กันใน ไทยเป็นคร้ังแรกประมาณปี พ.ศ. 2443 หลังจากท่ีมีปัจจบุ นั นี้ (Hevea brasiliensis) การน�ำยางมาปลูกในสิงคโ์ ปร-มาเลเซีย 23 ปี แล้ว ในปี พ.ศ. 2454 มีการขยายพ้ืนที่ปลูกมายังภาคตะวันออกภาพที่ 1 การเก็บเก่ียวน้ำ� ยางจากตน้ ยางพาราที่ขึน้ เองตามธรรมชาติในปา่ แถบลุ่มน�้ำอเมซอนในทวปี อเมรกิ าใต้ ซึ่งเป็นถิน่ กำ� เนิดของยางพารา

43 ฉบบั อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ 25 เมษายน-มิถุนายน 2559กข คภาพท่ี 2 บคุ คลส�ำคัญในวงการยาง (ก) Henry Wickham (ข) พระยารษั ฎานุประดิษฐม์ หิศรภักดี (ค) หลวงราชไมตรีโดยหลวงราชไมตรี (ปูม ปุณศรี) น�ำยางมาปลูกใน ตอ่ มาในปี พ.ศ. 2486 จึงได้เรม่ิ มีการน�ำพันธุ์ยางจงั หวดั จันทบุรี ท�ำให้ในระหวา่ งปี พ.ศ. 2443 – 2460 มี Tjir 1 และ GL 1 โดยการซ้อื จากต่างประเทศเข้ามาทด-การปลูกยางในประเทศไทยประมาณ 110,000 ไร่ และ ลองปลูกเป็นคร้ังแรก และได้มีการน�ำเข้าพันธุ์ยางจากเพ่มิ ขน้ึ เปน็ ลา้ นไรใ่ นระหว่างปี พ.ศ. 2461 – 2476 เพราะ ต่างประเทศตดิ ตอ่ กนั เร่อื ยมาตัง้ แต่ปี พ.ศ. 2495 – 2542รายได้จากการปลูกยางในรุ่นแรกให้ผลตอบแทนสูงกว่า โ ด ย พั น ธุ ์ ย า ง ที่ น�ำ เ ข ้ า เ ป ็ น พั น ธุ ์ ย า ง จ า ก ป ร ะ เ ท ศพืชอื่น ๆ รวมท้ังยางมีราคาดีและเร่ิมมีการควบคุมการ อินโดนีเซีย มาเลเซีย ศรีลังกา อินเดีย สาธารณรัฐผลิตยางของสหราชอาณาจักรอังกฤษและประเทศผู้ผลิต ประชาชนจนี และไอวอรโี คสต์ รวมประมาณ 117 พันธุ์รายใหญ่ หลังจากที่มีการน�ำยางพันธุ์ดีเข้ามาทดลองปลูก ในปี ในระหว่างปี พ.ศ. 2493 – 2495 เกิดสงคราม พ.ศ.2503 ได้มีการจัดตั้งกองทุนสงเคราะห์การท�ำสวนเกาหลี ยางซึ่งเป็นวัตถุดิบที่เป็นยุทธปัจจัยชนิดหนึ่งจึงมี ยาง เพ่ือด�ำเนินการปลูกยางพันธุ์ดีทดแทนพันธุ์พื้นเมืองราคาสูงขึ้นมากกว่า 3 เท่าตัว ท�ำให้มีการปลูกยางเพ่ิม ทีใ่ ห้ผลผลติ ตำ่� ซ่ึงผลจากการปลกู แทนพันธ์ุยางพื้นเมอื งมากขึ้นในช่วงนี้มากกว่าหน่ึงล้านสองแสนไร่ ท�ำให้พ้ืนที่ ท่ีปลูกด้วยเมล็ดด้วยยางพันธุ์ดี ท�ำให้ผลผลิตของการปลูกยางของไทยมีประมาณ 4 ล้านไร่ และมีการปลูก ปลูกยางของไทยมีการพัฒนาเพิ่มขึ้นเป็นล�ำดับจนถึงเพ่ิมข้ึนอย่างต่อเนื่องในระหว่างปี พ.ศ. 2493 – 2495 ปัจจุบันนี้ (ตารางท่ี1) ท�ำให้ประเทศไทยก้าวสู่การเป็นท�ำให้พืน้ ท่ีปลกู ยางของไทยเพม่ิ ขึ้นเปน็ 7 ล้านไร่ ซงึ่ สวน ประเทศผู้ผลิตและส่งออกยางเป็นอันดับหน่ึงของโลกยางของไทยในขณะน้ันเป็นสวนยางพันธุ์พื้นเมืองที่ปลูก ตง้ั แตป่ ี พ.ศ. 2534 จนถงึ ปัจจุบนัด้วยเมล็ด ท�ำให้ได้ผลผลิตต�่ำมาก ดังจะเห็นได้จากผลจากการส�ำรวจการโค่นต้นยางในปี พ.ศ. 2538 พบว่า การแนะน�ำพันธย์ุ างของไทยร้อยละ 63 เป็นการปลูกยางด้วยเมล็ด ส่วนท่ีเหลือเป็นยางพันธุ์ดี โดยอายุยางท่ีโค่นร้อยละ 65 มีอายุมากกว่า ในการปลูกแทนด้วยยางพันธุ์พ้ืนเมืองด้วยยาง25 ปีข้ึนไป และพบว่าผลผลิตยางที่ปลูกในช่วงปี พ.ศ. พันธ์ุดี กองการยาง1 ไดม้ ีการออกค�ำแนะน�ำพันธย์ุ างของ2503 มคี ่าเฉลี่ยเพยี ง 48 กโิ ลกรมั ตอ่ ไรต่ อ่ ปี 1 ได้เปล่ียนชือ่ เป็น สถาบันวิจัยยาง ในปี พ.ศ. 2525

ตารางที่ 1 พฒั นาการการเพิม่ ผลผลิตนำ�้ ยางขอพ.ศ. นำ�เขา้ / พันธ์ุยาง แหลง่ กำ�เนดิ ปที ี่ 1 ปีท่ี 2 ผลผลติ แนะนำ� ต้นกลา้ ไทย ปีที่ 3 ป 2442 RRIT 13 อินโดนเี ซีย 2476 PR 107 อินโดนเี ซีย 14 52 62 9 2495 GT 1 มาเลเซยี 97 155 213 2 2500 PB 5/51 ไทย 129 173 202 2 2504 RRIT 21 มาเลเซีย 131 206 224 2 2507 RRIM 600 ไทย 148 219 275 2 2509 RRIT 156 ไทย 165 223 269 3 2532 RRIT 226 ไทย 184 277 318 3 2532-ปจั จุบนั RRIT 251 221 334 406 3 2536-ปัจจุบนั 267 384 399 4

องยางพนั ธต์ุ ่าง ๆ จากอดีตจนถงึ ปจั จบุ นั ตเนอ้ื ยางแห้ง (กโิ ลกรมั /ไร่/ปี) ปีที่ 8 ปีที่ 9 ปีท่ี 10 เฉล่ยีปีท่ี 4 ปีที่ 5 ปีท่ี 6 ปที ่ี 7 328 241 192 55 286 272 275 17499 124 309 338 336 319 311 207214 199 213 230 359 307 294 254218 256 325 308 271 259 315 274260 260 321 365 328 316 354 263291 283 317 273 359 327 432 291301 313 342 336 547 447 532 317344 340 344 327 454 498 433383 396 522 641 462490 426 662 511

45 ฉบับอเิ ล็กทรอนิกส์ 25 เมษายน-มิถุนายน 2559ภาพที่ 3 การผสมพันธ์ุด้วยวิธกี ารถ่ายละอองเกสรโดยใช้มอื (Hand pollination)ไทยเริ่มข้ึนครั้งแรกในปี พ.ศ. 2504 ซึง่ พนั ธุ์ยางทีแ่ นะน�ำ ปลูกทดลองร่วมกับพันธุ์ยางแลกเปลี่ยนระหว่างประเทศเป็นพันธุ์ยางของประเทศอินโดนีเซียและมาเลเซียที่น�ำ ตามโครงการของสภาวิจัยและพัฒนายางระหว่างเขา้ มาทดลองปลูกในประเทศไทยระหว่างปี พ.ศ. 2486 - ประเทศในปี พ.ศ.2517 แสดงอาการอ่อนแอตอ่ โรคใบจดุ2500 โดยมีพันธุ์ยางช้ัน 1 จ�ำนวน 6 พันธุ์ ได้แก่พันธุ์ ก้างปลา (Corynespora) รุนแรงเช่นเดียวกับพันธุ์ยางTjir 1, PR 107, RRIM 513, PB 5/51, RRIM 605 และ RRIC 103 ของศรลี ังกา จึงได้ตัดพันธยุ์ าง KRS 21 ออกRRIM 623 ต่อมาได้มีการเปลี่ยนแปลงค�ำแนะน�ำพันธุ์ จากค�ำแนะน�ำพันธุย์ างในฉบับปี พ.ศ. 2528ยางทุก ๆ 4 ปี ตามล�ำดับ และกองการยางได้ออกค�ำ หลังจากน้ันการออกค�ำแนะน�ำพันธุ์ยางของไทยแนะน�ำพันธุ์ฉบับต่อมาในปี พ.ศ. 2509, 2512, 2515, ได้มีการเปลี่ยนแปลงไปตามสถานการณ์ของการปลูก2519 การออกค�ำแนะน�ำพันธุย์ างชว่ งดงั กล่าวนี้ โดยส่วน ยาง สภาพแวดล้อมท่ีเปลย่ี นแปลงไป ความต้องการของใหญ่ใช้พันธุ์ยางและข้อมูลพันธุ์ของต่างประเทศ หลัง ภาวะทางเศรษฐกิจและความต้องการของเกษตรกรจากกองการยางเร่ิมมีการพัฒนาพันธุ์โดยการคัดเลือก ตลอดจนความก้าวหน้าของการปรับปรุงพันธุ์ยาง โดยพันธุ์ในปี พ.ศ.2476 และผสมพันธุ์ยางในปี พ.ศ. 2497 หลังจากมีการทดลองปลูกยางภาคตะวันออกเฉียงเหนือแล้วน�ำต้นยางท่ีได้จากการผสมพันธุ์และคัดเลือกพันธุ์ ในปี พ.ศ. 2521 และในภาคเหนอื ในปี พ.ศ. 2523 ได้เป็นได้น�ำไปทดลองตามขั้นตอนมาตรฐานของการปรับปรุง ผลส�ำเร็จ ท�ำให้ค�ำแนะน�ำพันธุ์ยางฉบับต่อมาในปี พ.ศ.พันธุ์ยาง (Conventional breeding method) ผลจากการด�ำเนินการท�ำให้เร่ิมมีการแนะน�ำพันธุ์ยางไทยเป็น 2 ย่อมาจาก Kohong Rubber Station และไดม้ ีการเปลี่ยนช่ือพนั ธยุ์ างทุกคร้ังแรก คือพันธุ์ยาง KRS2 21 ในค�ำแนะน�ำพันธุ์ยางปี พันธุ์ จาก KRS เปน็ สถาบันวิจัยยาง หรือ RRIT (Rubber Researchพ.ศ.2524 แต่เนอื่ งจากยางพันธุ์ KRS 21 หลังจากน�ำไป Institute of Thailand) ในปี 2542

46 ฉบับอิเลก็ ทรอนกิ ส์ 25 เมษายน-มถิ นุ ายน 2559ภาพท่ี 4 แปลงเปรียบเทียบพันธุย์ าง2532 ได้เริ่มแบ่งพันธุ์ยางแนะน�ำตามแหล่งปลูกยาง 2 เพิ่มเติมในปี พ.ศ. 2534 ในระยะต่อมาได้มีการแหล่ง คือ พันธุ์ยางแนะน�ำส�ำหรับแหล่งปลูกยางเดิมใน เปล่ียนแปลงพันธุ์ยางแนะน�ำในค�ำแนะน�ำพันธุ์ยางปีภาคใต้และภาคตะวันออก และแหล่งปลูกยางใหม่ใน พ.ศ. 2536 โดยพันธุ์ยาง สงขลา 36 จัดเป็นพันธุ์ยางภาคตะวันออกและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ นอกจากน้ี แนะน�ำช้ัน 1 ที่แนะน�ำให้ปลูกท้ังในแหล่งปลูกยางเดิมในค�ำแนะน�ำพันธุ์ฉบับน้ี ได้มีการน�ำข้อมูลผลผลิตและ และปลกู ยางใหม่ และมกี ารเพิม่ พนั ธย์ุ าง RRIT 250 และลักษณะการเจริญเติบโต ความต้านทานโรคและอ่ืนๆ RRIT 251 พันธุย์ างแนะน�ำในช้ัน 3 ทแ่ี นะน�ำในพ้นื ทีป่ ลกูจากการทดลองเปรียบเทียบพันธุ์ยางในประเทศเป็นหลัก ยางเดิม ตัดพันธ์ุยาง KRS 25 และ KRS 223 ออกจากค�ำในการพิจารณาพันธุ์และจัดท�ำค�ำแนะน�ำ และได้คัด แนะน�ำ เนื่องจากผลผลิตในปีกรีดระยะหลังเพ่ิมข้ึนเพียงเลือกพันธุ์ยางจากการปรับปรุงพันธุ์ยางของไทยจัดเป็น เลก็ น้อย และพันธย์ุ าง KRS 223 อ่อนแอมากต่อโรคเส้นพันธุ์ยางแนะน�ำในแหล่งปลูกยางเดิม โดยพันธุ์ KRS ด�ำและราสีชมพู และในระยะต่อมาเม่ือมีการน�ำผลการ156 (ภายหลังผ่านการรับรองพันธุ์ตามระเบียบกรม ทดลองพันธย์ุ างต่าง ๆ ทั้งพนั ธยุ์ างของไทยและพันธุ์ยางวิชาการเกษตร เปล่ียนชื่อเป็นสงขลา 36 ในวันท่ี 3 ท่ีน�ำเข้าจากต่างประเทศในแปลงเปรียบเทียบพันธุ์ยางท่ีเมษายน 2535 เพ่ือรว่ มฉลองในวโรกาสทีส่ มเด็จพระเทพ มีการด�ำเนินงานทั้งพื้นที่ทุกภาคของประเทศไทย ผลการรัตนราชสุดาบรมราชกุมารี ทรงมีพระชนมายุครบ 36 ทดลองพบว่าพันธุ์ยางท่ีผ่านการคัดเลือกในพ้ืนท่ีทดลองพรรษา) จัดเป็นพันธุ์ยางชั้น 2 และพันธุ์ยาง KRS 25, ต่าง ๆ ให้ผลการทดลองไม่แตกต่างกัน กล่าวคือ พันธุ์ที่KRS 218, KRS 223, KRS 225, KRS 226 จดั เป็นพันธ์ุ ให้ผลผลิตสูงในพ้ืนที่ปลูกยางเดิมเป็นพันธุ์ที่ให้ผลผลิตยางชั้น 3 ซ่ึงในระยะต่อมาพันธุ์ยางสงขลา 36 ได้เลื่อน สูงในพื้นที่ปลูกยางใหม่เช่นกัน ท�ำให้มีการเปลี่ยนแปลงเป็นพนั ธ์ยุ างชน้ั 1 ในการประกาศพนั ธยุ์ างทแี่ นะน�ำฉบบั การแนะน�ำพันธุ์ยางในค�ำแนะน�ำพันธุ์ยางฉบับต่อมาใน

47 ฉบบั อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ 25 เมษายน-มิถุนายน 2559ปี พ.ศ. 2540 โดยไม่มีการแบ่งพ้ืนที่แนะน�ำ และมีการ แตล่ ะพันธ์ปุ ลูกไม่น้อยกว่า 7 ไร่ จากข้อก�ำหนดดังกล่าวเปล่ียนแปลงพันธุ์ยางแนะน�ำบางพันธุ์ โดยพันธุ์ยางไทย เกษตรกรจะปลูกพันธุ์ยางช้ัน 2 และ 3 ได้จะต้องมีพื้นท่ีRRIT 250 และ RRIT 251 ได้เลื่อนเป็นพันธุ์ยางชั้น 2 ปลูกยางไม่น้อยกว่า 23 และ 35 ไร่ตามล�ำดับ ท�ำให้และเพม่ิ พันธ์ุยาง RRIT 163, RRIT 209, RRIT 214 เป็น เกษตรกรส่วนใหญ่ของประเทศร้อยละ 93 เป็นเกษตรกรพนั ธย์ุ างชัน้ 3 รายเล็ก ที่มีพ้ืนท่ีปลูกยางเฉล่ีย 13 ไร่ ไม่สามารถปลูก ในปี พ.ศ. 2545 จากการขยายตวั ของการส่งออก พันธุ์ยางแนะน�ำในชั้น 2 และ 3 ได้ แต่เนื่องจากสภาพผลิตภัณฑ์ไม้ยางมีปริมาณและมูลค่าเพ่ิมข้ึนทุกปี ท�ำให้ แวดล้อมและสภาพภูมิอากาศมีการเปลี่ยนแปลงมากไม้ยางพารามีมูลค่าเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว เกษตรกรส่วน สถานการณ์การระบาดของโรคอาจจะเพิ่มความรุนหน่ึงหันมาให้ความสนใจการปลูกยางเพ่ือเน้ือไม้ แรงมากข้ึน การปลูกยางน้อยพันธุ์มีความเส่ียงต่อความสถาบันวิจัยยางจึงได้ออกค�ำแนะน�ำพันธุ์ยางเน้ือไม้ โดย เสยี หายมาก สถาบนั วิจัยยางจงึ ไดเ้ ปลย่ี นแปลงค�ำจ�ำกดัมีพันธุ์ยางแนะน�ำ 3 พันธุ์ ได้แก่ ฉะเชิงเทรา 50, AV- ความของการปลูกพันธุ์ยางช้ัน 2 และ 3 ให้เกษตรกรROS 2037 และ BPM 1 กับพันธุ์ยางระหว่างทดลอง 3 เลือกปลกู พันธุ์แนะน�ำช้นั 2 และ 3 ชัน้ ใดช้นั หนึง่ หรือรวมพันธุ์ ได้แก่ สถาบันวจิ ัยยาง 401, สถาบนั วจิ ยั ยาง 403, กันได้ไม่เกินร้อยละ 50 ของเน้ือท่ีปลูกยางที่ถือครองเพ่ือและ สถาบันวิจัยยาง 404 การแนะน�ำพันธุ์ยางในฉบับ เป็นการกระจายพันธุ์และเพ่ิมโอกาสให้เกษตรกรได้ตอ่ มาในปี พ.ศ. 2546 , 2550, 2554 และ 2559 จงึ ได้มี พิจารณาเลือกทดลองปลูกพันธุ์ยางใหม่ ๆ ที่มีศักยภาพการแบ่งพันธุ์ยางแนะน�ำเป็น 3 กลุ่ม โดยใช้หลักการ ให้ผลผลติ สูงกวา่ พนั ธ์ุเดมิพจิ ารณาจากผลผลิตน้ำ� ยางและเนื้อไม้ โดยกลุ่ม 1 เป็นก ประการท่ีสอง แสดงข้อมูลผลผลิตและลักษณะลุ่มพันธุ์ยางท่ีให้ผลผลิตน�้ำยางสูง กลุ่ม 2 เป็นกลุ่มพันธุ์ เด่นและขอ้ จ�ำกดั บางประการในพันธุ์ยางในช้นั 2 และ 3ยางผลผลิตน้�ำยางและเนื้อไม้สูง กลุ่ม 3 เป็นกลุ่มพันธุ์ เพื่อเป็นข้อมูลให้เกษตรกรท่ีสนใจปลูกพันธุ์ยางใหม่น�ำยางผลผลิตเนื้อไม้สูง และจากผลการด�ำเนินงาน ไปพิจารณาเลือกปลูกได้ตามวัตถุประสงค์ของการปลูกปรับปรุงพันธุ์ยางของไทยในระยะต่อมามีความก้าวหน้า ยาง และเพ่ิมพันธุ์ทางเลือกส�ำหรับพ้ืนท่ีปลูกที่มีขนาดมากขึ้น ประกอบกับการน�ำเข้าพันธุ์ยางจากต่างประเทศ ใหญ่ที่ควรจะปลูกหลายพนั ธุ์ เพ่อื ลดความเสี่ยงตอ่ ความยุ่งยากมากข้ึน อาจจะด้วยวิธีแต่ละประเทศตกลงแลก เสยี หายจากการะบาดของโรคและสาเหตอุ น่ื ๆเปล่ียนพันธุ์กันเองหรือผ่านองค์กรระหว่างประเทศ เช่น ในการแนะน�ำพันธุ์ยางของไทยและต่างประ-สภาวจิ ัยและพัฒนายางระหว่างประเทศ (IRRDB : Inter- เทศ โดยส่วนใหญ่มีทิศทางเดียวกันและมีความแตกต่างnational Rubber Research and Development จากพืชอ่ืนๆโดยมีการแบ่งช้ันพันธุ์ยางที่แนะน�ำตามBroad) หรือ สมาคมประเทศผู้ผลิตยางธรรมชาติ (AN- ระยะเวลาของการเก็บข้อมูลผลผลิตและลักษณะรองRPC : The Association Natural Producing Coun- ตา่ ง ๆ เนอ่ื งจากยางพาราเป็นพชื ยนื ตน้ มรี ะยะเวลาการtries) ท�ำให้พันธุ์ยางที่แนะน�ำโดยส่วนใหญ่จะเป็นพันธุ์ เก็บเกี่ยวผลผลิตที่ยาวนาน การปรับปรุงพันธุ์ยางจึงใช้ยางของไทยและข้อมูลของพันธุ์ยางทุกพันธุ์เป็นข้อมูล ระยะเวลาในแต่ละรอบของการคัดเลือกพันธุ์จึงยาวนานจากผลการทดลองในประเทศ 25 – 30 ปี พันธ์ุยางทผ่ี ่านการทดลองหลายปแี ละหลาย ส�ำหรับค�ำแนะน�ำพันธุ์ยางฉบับล่าสุดในปี พ.ศ. สภาพแวดล้อม มีข้อมูลลักษณะเด่นและข้อจ�ำกัดมาก2559 ในวารสารฉบับน้ี ได้มีการเปลี่ยนแปลงในสาระ เพียงพอ จึงจะแนะน�ำเป็นพันธุ์ยางช้ัน 1 ที่เกษตรกรส�ำคัญจากค�ำแนะน�ำฉบับที่ผา่ นมาใน 2 ประการหลกั คอื สามารถปลูกได้โดยไม่มีการจ�ำกัดพื้นที่ปลูก เพ่ือลด ประการท่ีหนึ่ง ข้อก�ำหนดพ้ืนท่ีปลูกของพันธุ์ยาง ความเส่ียงของเกษตรกรให้มากที่สุด และในขณะในชั้น 2 และ 3 จากข้อก�ำหนดเดิมในค�ำแนะน�ำพันธุ์ เดียวกันมีการเปล่ียนแปลงค�ำแนะน�ำพันธุ์ยางทุก ๆ 4 –ยางที่ผา่ นมา เกษตรกรจะปลูกพันธ์ยุ างชั้น 2 และ 3 ได้ 5 ปี ตามสภาพแวดล้อม การเติบโตของอุตสาหกรรมไม่เกินร้อยละ 30 และ 20 ของเนื้อที่ปลูกยางท่ีถือครอง ภาวะทางเศรษฐกิจและสังคม รวมทั้งความต้องการของ

48 ฉบบั อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ 25 เมษายน-มถิ ุนายน 2559เกษตรกรที่เปลี่ยนแปลงไป รวมท้ังขึ้นกับผลการพัฒนา พันธุ์ยางช้ัน 3: AVROS 2037, RRIC 6, RRIMพันธุ์ยางในแต่ละประเทศ ดังนั้น การปรับปรุงพันธุ์ยาง 527, RRIM 703 และ PB 25/59ของไทยจึงจ�ำเป็นท่ีจะต้องมีการด�ำเนินการอย่างต่อเน่ืองเพื่อตอบสนองต่อการเปล่ียนแปลงดังกล่าวนี้ โดย คำ� แนะนำ� พันธุ์ยางฉบบั ที่ 6 พ.ศ. 2524มุ่งหวังต่อการเพมิ่ ศกั ยภาพการผลติ ของชาวสวนยางและ พนั ธ์ุยางชั้น 1 ก: GT 1 และ PB 255ของประเทศ พันธุ์ยางชั้น 1 ข: RRIM 600, PR 261 และ PB 5/51คำ� แนะนำ� พันธยุ์ างของไทย พันธยุ์ างช้ัน 2 : RRIM 623, PB 28/59, PB 235ค�ำแนะนำ� พันธุ์ยางฉบบั ที่ 1 พ.ศ. 2504 และ PB 260 พันธุ์ยางชั้น 1: Tjir 1, PR 107, RRIM 513, PB พันธุ์ยางช้ัน 3: AVROS 2037, RRIC 6, RRIM5/51, RRIM 605 และ RRIM 623 703, RRIM 712, RRIM 725, PB 217, PB 310, PB 311 พันธุย์ างชั้น 2: RRIM 519, RRIM 601, RRIM 607, และ KRS 21RRIM 628, GT 1 และ RRIM 701 การติดตาเปลีย่ นยอดใช้พนั ธุ์ GT 1 เปน็ ยอดค�ำแนะน�ำพนั ธ์ยุ างฉบับท่ี 2 พ.ศ. 2509 ค�ำแนะน�ำพันธุ์ยางฉบับที่ 7 พ.ศ. 2528 พนั ธุย์ างชั้น 1: GT 1, PB 5/51, PR 107, RRIM พันธุ์ยางช้นั 1: GT 1, PR 255, RRIM 600 และ PR513, RRIM 600, RRIM 605 และ RRIM 623 261 พันธุ์ยางช้ัน 2: RRIM 519 และ RRIM 607 พันธุ์ยางชั้น 2: PB 235, PB 255, PB 260, PB พันธยุ์ างชั้น 3: RRIM 628, RRIM 701 และ Tjir 1 217, PB 28/59 และ RRIM 623ค�ำแนะน�ำพันธ์ุยางฉบบั ท่ี 3 พ.ศ. 2512 การติดตาเปล่ียนยอดใช้ GT 1 เปน็ ยอด พันธ์ยุ างช้ัน 1: RRIM 600, GT 1, PB 5/51 และPR 107 •ค�ำแนะนำ� พนั ธุ์ยางฉบบั ท่ี 8 พ.ศ. 2532 พันธุ์ยางชั้น 2: RRIM 701, RRIM 519, RRIM ในแหล่งปลกู ยางเดมิ ในภาคใต้และภาคตะวันออก605, RRIM 607, RRIM 623, RRIM 628 และTjir 1 พันธย์ุ างชน้ั 1: GT 1, PR 255, RRIM 600 และ PRคำ� แนะนำ� พันธย์ุ างฉบบั ท่ี 4 พ.ศ. 2515 261 พนั ธ์ยุ างช้ัน 1 ก: GT 1 พันธุ์ยางช้ัน 2: BPM 24, KRS 156, RRIC 110, พันธุ์ยางชั้น1 ข: RRIM 600, PR 107 และ PB PB 217, PB 235, PB 255 และ PB 2605/51 พนั ธุ์ยางชั้น 3: BPM 1, PR 302, PR 305, KRS พันธุ์ยางช้ัน 2: RRIM 519, RRIM 623, RRIM 25, PB 311, RRIC 100, RRIC 101, RRIM 703, RRIM628, RRIM 701 และ PB 28/59 712, RRIM 717, KRS 225, KRS 226, KRS 218, KRSคำ� แนะนำ� พนั ธุย์ างฉบบั ที่ 5 พ.ศ. 2519 พนั ธ์ยุ างชั้น 1 ก: GT 1 •223 และ RRIC 121 พันธุ์ยางชั้น 1 ข: RRIM 600, PB 5/51 และ PR ในแหลง่ ปลกู ยางใหม่ในภาคตะวันออกและภาคตะวนั107 ออกเฉียงเหนือ พันธุ์ยางชัน้ 2: PR 255, PR 261 และ RRIM 623 พนั ธุ์ยางชัน้ 1: RRIM 600 และ GT1 พนั ธย์ุ างชั้น 2: PB 235

49 ฉบับอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ 25 เมษายน-มถิ นุ ายน 2559ค�ำแนะน�ำพันธุ์ยางฉบับที่ 9 ฉบับเพิ่มเติมปี พ.ศ. และ RRIT 226•2534 ค�ำแนะน�ำพันธุ์ยางฉบับท่ี 12 ค�ำแนะน�ำพันธุ์ยาง ในแหลง่ ปลกู ยางเตมิ ในภาคใตแ้ ละภาคตะวนั ออก พันธุ์ยางชั้น 1: GT 1, PR 255, RRIM 600, PR เนอ้ื ไม้ พ.ศ. 2545261, BPM 24 และ สงขลา 36 พันธุ์ยางแนะน�ำ: ฉะเชิงเทรา 50, AVROS 2037, พนั ธยุ์ างชัน้ 2: RRIC 110, PB 217, PB 235, PB และ BPM 1255 และ PB 260 พันธุ์ยางระหว่างทดลอง: สถาบันวิจัยยาง พันธุ์ยางชั้น 3: KRS 25, KRS 218, KRS 223, 401, สถาบนั วจิ ยั ยาง 403 และ สถาบนั วจิ ยั ยาง 404KSR 225, KRS 226, BPM 1, PR 302, PR 305, PB311, RRIC 100, RRIC 101, RRIC 121, RRIM 703, •คำ� แนะน�ำพันธ์ยุ างฉบบั ที่ 13 พ.ศ. 2546 กลุ่ม 1: พนั ธุ์ยางผลผลิตนำ้� ยางสงู•RRIM 712 และ RRIM 717 พนั ธย์ุ างชน้ั 1: สถาบันวจิ ัยยาง 251, สถาบนั วจิ ยั ในแหล่งปลูกยางใหม่ในภาคตะวันออกและภาคตะวัน ยาง 226, BPM 24 และ RRIM 600ออกเฉยี งเหนือ พันธย์ุ างช้นั 2: สถาบันวิจัยยาง 209, สถาบนั วจิ ัย พนั ธยุ์ างช้ัน 1: RRIM 600 และ GT 1 พนั ธย์ุ างชน้ั 2: PB 235 ยาง 214, สถาบันวิจัยยาง 218, สถาบันวิจัยยาง 225, สถาบนั วจิ ัยยาง 250, สถาบนั วจิ ัยยาง 319, สถาบันวจิ ยั ยาง 405, สถาบนั วิจัยยาง 406, RRIC 100, PR 302, PR•ค�ำแนะน�ำพันธย์ุ างฉบับที่ 10 พ.ศ.2536 ในแหล่งปลูกยางเดิมในภาคใตแ้ ละภาคตะวนั ออก •305 และ Haiken2 พันธุ์ยางชัน้ 1: BPM 24, สงขลา 36, RRIM 600, กลุ่ม 2: พนั ธยุ์ างผลผลิตน้ำ� ยางและเนอ้ื ไม้สงูPR 255 และ PR 261 พันธุ์ยางชั้น 1: PB 235, PB 255, PB 260 และ พนั ธ์ุยางชัน้ 2: PB 217, RRIC 110, RRIC 100, RRIC 110PB 260, PB 255 และ PB 235 พันธ์ุยางชน้ั 2: สถาบนั วจิ ัยยาง 312, สถาบันวจิ ัย พันธุ์ยางช้นั 3: KRS 251, PR 305, PR 302, RRIC ยาง 325, สถาบันวิจัยยาง 404, สถาบันวิจัยยาง407,101, BPM 1, RRIM 712, KRS 250, KRS 226, KRS •สถาบันวิจยั ยาง 409 และ RRIC 121 กลมุ่ 3 พันธ์ุยางผลผลิตเน้ือไมส้ ูง•225, KRS 218, PB 311 และ RRIC 121 พนั ธุย์ างชนั้ 1: ฉะเชงิ เทรา 50, AVROS 2037 และ ในแหล่งปลูกยางใหม่ในภาคตะวันออกและภาคตะวัน BPM1ออกเฉยี งเหนือ พนั ธ์ยุ างช้นั 1: RRIM 600, GT1, สงขลา 36, BPM พนั ธย์ุ างชน้ั 2: สถาบนั วจิ ยั ยาง 401, สถาบันวจิ ัย24 และ PR 255 ยาง 403, RRII 118 และ RRII 203 พันธ์ยุ างช้นั 2: PB 235 และ PB 260 •ค�ำแนะนำ� พนั ธ์ยุ างฉบบั ที่ 14 พ.ศ. 2550ค�ำแนะนำ� พนั ธ์ยุ างฉบบั ท่ี 11 พ.ศ. 2540 พันธุ์ยางทแ่ี นะน�ำในพน้ื ท่ปี ลูกยางเดิม พนั ธย์ุ างช้ัน 1: สงขลา 36, BPM 24, PB 255, PB กล่มุ 1 : พันธุย์ างเพ่ือผลผลิตน�ำ้ ยาง260, PR 255, RRIC 110 และ RRIM 600 พนั ธ์ุยางชั้น 1: สถาบันวจิ ยั ยาง 251, สถาบันวิจัย พันธยุ์ างชัน้ 2: BPM 1, PB 235, RRIC 100, RRIC ยาง 226, BPM 24 และ RRIM 600101, RRIT 250 และ RRIT 251 พันธุ์ยางชั้น 2: สถาบนั วิจัยยาง 209, สถาบนั วิจัย พันธุ์ยางชั้น 3: PR 302, PR 305, RRIC 121, ยาง 214, สถาบันวิจัยยาง 218, สถาบันวิจัยยาง 225,RRIT 163, RRIT 209, RRIT 214, RRIT 218, RRIT 225 สถาบันวิจยั ยาง 250, สถาบนั วจิ ยั ยาง 319, สถาบันวิจัย

50 ฉบบั อิเล็กทรอนกิ ส์ 25 เมษายน-มิถุนายน 2559•ยาง 405, สถาบันวิจัยยาง 406, สถาบันวิจัยยาง 410, คำ� แนะน�ำพันธุย์ างฉบับที่ 15 พ.ศ. 2554สถาบันวิจัยยาง 411, สถาบันวิจัยยาง 416, Haiken 2, พันธุ์ยางท่แี นะน�ำในพ้นื ทป่ี ลกู ยางเดิมPR 302, PR 305, RRIC 100 และ RRIC 101 พนั ธย์ุ างชั้น 1กลุม่ 2 : พันธ์ยุ างเพอ่ื ผลผลิตน�้ำยางและเนอ้ื ไม้ กลุ่ม 1: พนั ธุ์ยางเพ่อื ผลผลติ น้�ำยาง ได้แก่ สถาบัน พันธุ์ยางช้ัน 1: PB 235, PB 255, PB 260 และ วิจัยยาง 251, สถาบันวิจัยยาง 226, BPM 24 และRRIC 110 RRIM 600 พันธย์ุ างชั้น 2: สถาบนั วิจัยยาง 312, สถาบันวิจยั กลุ่ม 2: พันธุ์ยางเพื่อผลผลิตน�้ำยางและเนื้อไม้ยาง 325, สถาบันวิจัยยาง 403, สถาบันวิจัยยาง 404, ได้แก่ PB 235, PB 255 และ PB 260สถาบันวิจัยยาง407, สถาบันวิจัยยาง 408, สถาบันวิจัย กลุ่ม 3: พันธุ์ยางเพื่อผลผลิตเน้ือไม้ ได้แก่ยาง 409, สถาบันวิจัยยาง 412, สถาบันวิจัยยาง 413 ฉะเชิงเทรา 50, AVROS 2037 และ BPM 1และ RRIC 121 พนั ธย์ุ างชั้น 2กลุ่ม 3 พนั ธุย์ างผลผลติ เน้อื ไมส้ งู กลุม่ 1: พันธุ์ยางเพ่ือผลผลิตน้�ำยาง ได้แก่ พันธย์ุ างชัน้ 1: ฉะเชิงเทรา 50, AVROS 2037 และ สถาบนั วจิ ยั ยาง 218, สถาบนั วจิ ัยยาง 250, สถาบันวจิ ัยBPM 1 ยาง 319, สถาบันวิจัยยาง 405, สถาบันวิจัยยาง 406, พนั ธุ์ยางชน้ั 2: สถาบนั วจิ ยั ยาง 401, สถาบันวิจยั สถาบันวิจยั ยาง 410, สถาบันวิจัยยาง 411, สถาบันวจิ ัย ยาง 416, สถาบันวิจัยยาง 3601, สถาบันวิจยั ยาง 3602,•ยาง 414, สถาบนั วิจยั ยาง 415, RRII 118 และ RRII 203 สถาบันวิจัยยาง 3603, สถาบันวิจัยยาง 3605, พันธ์ยุ างที่แนะน�ำในพ้นื ท่ีปลกู ยางใหม่ สถาบันวิจัยยาง 3606, Haiken 2, PR 302, PR 305, กลุม่ 1: พนั ธ์ยุ างเพ่อื ผลผลิตน้ำ� ยาง พนั ธย์ุ างชั้น 1: สถาบันวิจัยยาง 251, สถาบนั วิจัย RRIC 100 และ RRIC 101ยาง 226, BPM 24 และ RRIM 600 กลุ่ม 2: พันธุ์ยางเพื่อผลผลิตน้�ำยางและเนื้อไม้ พันธ์ยุ างชั้น 2: สถาบนั วจิ ัยยาง 209, สถาบันวิจยั ได้แก่ สถาบันวิจัยยาง 312, สถาบันวิจัยยาง 325,ยาง225, สถาบันวิจัยยาง 250, สถาบันวิจัยยาง 319, สถาบันวิจยั ยาง 403, สถาบันวจิ ัยยาง 404, สถาบันวจิ ัยสถาบันวิจัยยาง 405, สถาบันวจิ ัยยาง 406, สถาบนั วจิ ยั ยาง 407, สถาบันวิจัยยาง 409, สถาบันวิจัยยาง 412,ยาง 410, สถาบันวิจัยยาง 411, สถาบันวิจัยยาง 416, สถาบันวิจยั ยาง 413, สถาบันวจิ ัยยาง 3604, สถาบันวิจยัHaiken 2, PR 305, RRIC 100 และ RRIC 101 ยาง 3607, RRIC 121 และ RRII 203 กล่มุ 2: พนั ธ์ยุ างเพอ่ื ผลผลติ น้ำ� ยางและเน้อื ไม้ กลุ่ม 3: พันธุ์ยางเพ่ือผลผลิตเนื้อไม้ ได้แก่ พันธ์ยุ างช้นั 1: PB 235 และ RRIC 110 สถาบันวิจัยยาง 401, สถาบันวิจัยยาง 414 และ พันธย์ุ างชน้ั 2: สถาบันวจิ ยั ยาง 312, สถาบันวจิ ัย สถาบนั วจิ ยั ยาง 415ยาง 325, สถาบันวิจัยยาง 403, สถาบันวิจัยยาง 404, พันธย์ุ างชนั้ 3สถาบนั วจิ ัยยาง 407, สถาบันวิจัยยาง 408, สถาบนั วิจัย- สถาบันวิจัยยาง 3701, สถาบันวิจัยยาง 3702,ยาง 409, สถาบันวิจัยยาง 412, สถาบันวิจัยยาง 413 สถาบันวิจัยยาง 3901, สถาบันวิจัยยาง 3902,และ RRIC 121 สถาบันวิจัยยาง 3903, สถาบันวิจัยยาง 3904,กลุ่ม 3: พนั ธย์ุ างผลผลิตเน้อื ไม้สงู สถาบันวิจัยยาง 3905, สถาบันวิจัยยาง 3906 และ• พนั ธุย์ างชัน้ 1: ฉะเชิงเทรา 50, AVROS 2037 และ สถาบันวิจัยยาง 3907BPM1 พนั ธ์ยุ างทีแ่ นะน�ำในพ้นื ทปี่ ลกู ยางใหม่ พนั ธุ์ยางชั้น 2: สถาบันวจิ ัยยาง 401, สถาบนั วิจยั พนั ธุ์ยางช้นั 1ยาง 414, สถาบันวจิ ัยยาง 415, RRII 118 และ RRII 203 กลมุ่ 1: พนั ธุ์ยางเพอ่ื ผลผลิตน�้ำยาง ไดแ้ กส่ ถาบนั วิจัยยาง 408, สถาบันวิจัยยาง 251, สถาบันวิจัยยาง

51 ฉบบั อเิ ล็กทรอนิกส์ 25 เมษายน-มิถุนายน 2559226, BPM 24 และ RRIM 600 บรรณานุกรม กลุ่ม 2: พันธุ์ยางเพื่อผลผลิตน้�ำยางและเนื้อไม้ กรรณิการ์ ธีระวัฒนสุข. 2544. การปรับปรุงพันธุ์ยางได้แก่ RRII 118 และ PB 235 และอนาคตยางพันธุ์ไทย.สัมมนายางพาราแห่ง กลุ่ม 3: พันธุ์ยางเพื่อผลผลิตเน้ือไม้ ได้แก่ ประเทศไทยคร้ังที่ 4 เรอ่ื ง พฒั นายางพาราไทย ฉะเชิงเทรา 50, AVROS 2037 และ BPM 1 กู้ภยั เศรษฐกจิ ระหวา่ งวันท่ี 17 – 20 กนั ยายน พนั ธ์ยุ างชัน้ 2 2544 ณ โรงแรม เจ.บี. อ�ำเภอหาดใหญ่ จังหวัด กลุ่ม 1: พันธุ์ยางเพ่ือผลผลิตน�้ำยาง ได้แก่ สงขลา.สถาบนั วิจยั ยาง 250, สถาบันวิจัยยาง 319, สถาบนั วิจัย ไชยา พัฒนกุล, สมพงศ์ สุขมาก และ ชูจิต ลีนะธรรม.ยาง 405, สถาบันวิจัยยาง 406, สถาบันวิจัยยาง 410, 2532. ประวตั ิการปรับปรงุ พนั ธุย์ างในระเทศไทย.สถาบันวจิ ยั ยาง 411, สถาบนั วิจยั ยาง 416, สถาบันวิจัย ว.ยางพารา 1 (2) : 75 – 91.ยาง 3601, สถาบันวิจัยยาง 3602, สถาบันวิจัยยาง สมพงศ์ สุขมาก. 2536. การปรับปรุงพันธุ์ยางพารา.3603, สถาบันวิจัยยาง 3605, สถาบันวิจัยยาง 3606, เอกสารวิชาการเร่ือง ยาง. สถาบันวิจัยยาง กรมHaiken 2, PR 302, PR 305 และ RRIC 101 วิชาการเกษตร. หน้า 15- 36. กลุ่ม 2: พันธุ์ยางเพ่ือผลผลิตน�้ำยางและเน้ือไม้ สถาบันวิจัยยาง. 2538. 96 ปี ยางพาราในจังหวัดตรัง.ได้แก่ สถาบันวิจัยยาง 312, สถาบันวิจัยยาง 325, 37 หนา้สถาบันวจิ ัยยาง 403, สถาบนั วิจยั ยาง 404, สถาบนั วจิ ยั สถาบนั วิจัยยาง. 2540. ค�ำแนะน�ำพันธย์ุ างปี 2540. 29ยาง 407, สถาบันวิจัยยาง 409, สถาบันวิจัยยาง 412, หน้า.สถาบันวจิ ัยยาง 413, สถาบนั วิจัยยาง 3604, สถาบนั วจิ ัย สถาบันวิจัยยาง. 2545. ค�ำแนะน�ำพันธุ์ยางเนื้อไม้ พ.ศ.ยาง 3607, RRIC 121 และ RRII 203 2545. 12 หนา้ . กลุ่ม 3: พันธุ์ยางเพ่ือผลผลิตเนื้อไม้ ได้แก่ สถาบันวิจยั ยาง. 2546. ค�ำแนะน�ำพนั ธุ์ยางปี 2546. 29สถาบันวิจัยยาง 401, สถาบันวิจัยยาง 414 และ หนา้ .สถาบนั วจิ ยั ยาง 415 สถาบันวิจยั ยาง. 2550. ค�ำแนะน�ำพันธุ์ยางปี 2550. 48พันธย์ุ างชน้ั 3 หน้า. สถาบันวิจัยยาง 3701, สถาบันวิจัยยาง 3702, สถาบนั วจิ ัยยาง. 2554. ค�ำแนะน�ำพนั ธย์ุ างปี 2554. 45สถาบันวิจัยยาง 390, สถาบันวิจัยยาง 3902, หน้า.สถาบันวิจัยยาง 390, สถาบันวจิ ัยยาง 3904, สถาบนั วจิ ัย สถาบันวิจยั ยาง. 2559. ค�ำแนะน�ำพันธุย์ างปี 2559. 76ยาง 3905, สถาบนั วิจัยยาง 3906 และ สถาบันวจิ ัยยาง หน้า.3907


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook