ebook-33

ปที ่ี 39 ฉบบั ที่ 2 เมษายน-มถิ นุ ายน 2561 ฉบบั อเิ ล็กทรอนิกส์ 33

ปีที่ 39 ฉบบั ที่ 2 เมษายน-มถิ ุนายน 2561 ฉบบั อเิ ลก็ ทรอนิกส์ 26 สารบัญ บทความ 2 การผลติ เมลด็ พนั ธุย์ างสงั เคราะห์ ท่ใี หผ้ ลผลิตเนอื้ ไมส้ งู เซร่ัมไหลออกมา 16 จาก GAP สู่ GMP ตอนที่ 1: การผลิตยางกอ้ นถว้ ยมาตรฐาน GAP ภา27พทควา่ี ม9เป็นไปไดข้ องการใชต้ น้ ตอยางขนาดเลก็ (อายุ 30 วนั ) ในการผลติ ยางชำ� ถุง 40 โรคใบไหมข้ องยางพาราที่เกิดจากเช้อื รา ละปฏิบัติตามคําแนะนํา คือกรีด 2Fuวsiัcนoccum sp. ร้ัง กอนที่จะกรีดลงไปเพ่ือใหน้ําเซรั่ม งายข้ึน กรีดยางเชนเดียวกับวันแรก

บทบรรณาธิการ วารสารยางพาราฉบับนี้ มีบทความท้ังหมด 4 เรื่อง ก็ตาม ในการศึกษาวิจัยครั้งได้เก็บผลผลิตในช่วงระยะเวลา แบ่งเป็นบทความวิจัย 2 เรื่อง และบทความทางวิชาการ 2 สั้น ๆ การยืนยันถึงความเป็นไปได้ในการใช้ต้นตอขนาดเล็ก เร่อื ง ในการผลิตยางช�ำถุง จ�ำเป็นต้องรอดูการให้ผลผลิตยางใน บทความวิจัยเร่ืองแรก เป็นการศึกษาหาพ่อแม่พันธุ์ ระยะยาว ก่อนทจ่ี ะแนะให้นำ� ไปปฏิบตั ิในเชงิ การคา้ ต่อไป ยางทีด่ ี เพื่อทจ่ี ะใชป้ ลกู รว่ มกนั แล้วปลอ่ ยให้มีการผสมพนั ธุ์ ส�ำหรับบทความทางวิชาการอีก 2 เร่ือง มีความน่า กันตามธรรมชาติ ได้เมล็ดพันธุ์ท่ีเรียกว่า เมล็ดพันธุ์ยาง สนใจไม่ย่ิงหย่อนไปจากสองบทความท่ีได้กล่าวมาแล้ว โดย สังเคราะห์ ซึ่งสว่ นใหญ่เกดิ จากการผสมขา้ มพนั ธุ์ เมล็ดพนั ธุ์ บทความแรก เป็นแนวทางการปฏิบัติในการท�ำให้ผลผลิตมี ดังกล่าวนี้ สามารถน�ำไปปลูกในแปลงได้โดยไม่ต้องผ่านข้ัน คุณภาพได้มาตรฐานเป็นที่ยอมรับของตลาดทั้งภายในและ ตอนของการตดิ ตา ท�ำให้ต้นยางโตเร็ว เนอ่ื งจาก มรี ะบบราก ต่างประเทศ ดังนั้น จึงน�ำเสนอบทความภายใต้ชื่อเรื่อง จาก แก้วทีส่ มบูรณ์ นับเป็นการปรบั ปรงุ พันธุอ์ กี วธิ ีหนงึ่ นอกเหนือ GAP (Good Agricultural Practices) สู่ GMP (Good Manu- จากวิธีการผสมพันธุ์โดยใช้คนผสม (Hand pollination) facturing Practices) ซ่ึงจะแบ่งออกเป็น 2 ตอน ตอนแรก ในการศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพ่ือผลิตเมล็ดพันธุ์ยาง เป็นเรื่องการผลิตยางก้อนถ้วยมาตรฐาน GAP ซึ่งตีพิมพ์ลง สังเคราะห์ท่ีให้ผลผลิตเนื้อไม้สูง ซ่ึงพบว่า พันธุ์ที่เหมาะสมที่ ในวารสารฉบับน้ี ส่วนตอนที่ 2 เป็นเรื่องของการผลิตยาง จะใช้ผลิตเมล็ดพันธุ์สังเคราะห์ คือ AVROS 2037 และ เครพบางมาตรฐาน GMP จะตีพมิ พ์ในวารสารฉบบั หน้า PB 260 อยา่ งไรกต็ าม วธิ ีน้ียังสามารถใชผ้ ลติ เมล็ดพันธ์ุยาง เรื่องสุดท้าย เป็นบทความท่ีกล่าวถึงโรคใบไหม้ของ สังเคราะหใ์ นวตั ถุประสงคอ์ ่ืน ๆ ไดอ้ กี ดว้ ย ท่นี ่าสนใจคอื การ ยางพาราทรี่ ะบาดในประเทศอนิ โดนเี ซยี เมอื่ ไม่นานมาน้ี ซ่ึงมี ผลิตเมล็ดยางสังเคราะห์ท่ีจะน�ำมาใช้เป็นต้นตอยางที่มี ผลท�ำให้ใบร่วง ผลผลิตลดลง โรคน้ีไม่ใช่โรคที่เกิดขึ้นใหม่ สมบตั ิต่าง ๆ ตามทีต่ อ้ งการ เชน่ เปน็ ตน้ ตอท่ีมรี ะบบรากแข็ง เคยพบการระบาดของโรคในประเทศมาเลเซียมาก่อนหน้านี้ แรง สามารถหย่ังลงไปในดินได้ลึก ส่งผลให้ส่วนยอด หรือ แต่ท่ีส�ำคัญก็คือ ยังไม่มีรายงานการพบการระบาดของโรคนี้ Scion มีความทนทานตอ่ ความแหง้ แลง้ เปน็ ต้น ในประเทศไทย ดังนั้น เกษตรกรควรท�ำความรู้จักกับโรคนี้ไว้ บทความวิจัยเรื่องที่สอง เป็นการศึกษาวิจัยการติดตา และช่วยกันสอดส่องดูแลความผิดปกติของต้นยาง ถ้าหากมี ยางในถุงเพาะชำ� โดยใชต้ ้นกลา้ ทมี่ อี ายุ 30 วัน มีวตั ถุประสงค์ อาการใกล้เคียงกับโรคดังกล่าว ควรรีบแจ้งให้หน่วยงานของ เพอื่ ลดระยะเวลาการผลติ ยางชำ� ถุง ใหส้ ั้นลงกว่าทปี่ ฏบิ ัตกิ ัน กยท. ท่ีอยู่ใกล้บ้านท่านได้รับทราบ เพ่ือท่ีจะหาทางป้องกัน ในปัจจบุ นั ผลการศึกษาวิจัย พบว่า มีความเป็นไปไดส้ ูงทีจ่ ะ ยบั ย้งั มใิ ห้โรคนีก้ ่อความเสยี หายในวงกว้าง ใช้ต้นตอขนาดเล็กในการผลิตยางช�ำถุง ท้ังน้ีเมื่อพิจารณา จากผลส�ำเร็จของการติดตา การเจริญเติบโตหลังจากย้าย ดร. วทิ ยา พรหมมี ปลูกลงแปลง และการให้ผลผลิตยางในระยะแรก อย่างไร- บรรณาธิการ เจา้ ของ: สถาบันวิจัยยาง การยางแหง่ ประเทศไทย เขตจตุจกั ร กรงุ เทพมหานคร 10900 บรรณาธกิ ารบริหาร: นายพเิ ชฏฐ์ พรอ้ มมลู ผู้อำ�นวยการสถาบันวิจัยยาง บรรณาธกิ าร: ดร. วทิ ยา พรหมมี กองบรรณาธกิ าร: ดร.ฐิตาภรณ์ ภมู ไิ ชย,์ ดร.พิศมัย จันทุมา, นางสาวภรภทั ร สุชาติกูล, นางปรีดเ์ิ ปรม ทัศนกลุ , นางอารมณ์ โรจน์สจุ ิตร, นางสาวอธวิ ีณ์ แดงกนษิ ฐ์ ผจู้ ัดการสอ่ื สิ่งพิมพ:์ ดร. วิทยา พรหมมี ผู้จัดการส่ืออิเลก็ ทรอนิกส์: นายชัยวฒั น์ ยศพิมสาร ผ้ชู ่วยผ้จู ัดการสอื่ อิเลก็ ทรอนกิ ส์: นายอาเดล มะหะหมัด พิสูจน์อกั ษร: นางอุบลพรรณ แสงเดช

2 ฉบบั อเิ ลก็ ทรอนิกส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 การผลิตเมลด็ พนั ธุย์ างสังเคราะห์ ที่ให้ผลผลติ เนื้อไมส้ ูง รชั นี รัตนวงศ์1, นภาวรรณ เลขะวิพฒั น์2 และ เพชรรตั น์ พลชา3 1 ศูนย์วจิ ยั ยางหนองคาย สถาบันวจิ ยั ยาง การยางแห่งประเทศไทย 2 ฝ่ายวจิ ยั และพัฒนาอตุ สาหกรรมยาง การยางแหง่ ประเทศไทย 3 ศูนย์วิจยั และพฒั นาการเกษตรเลย กรมวชิ าการเกษตร ในการด�ำเนินงานปรับปรุงพันธุ์ยาง การก�ำหนด กงิ่ พันธุ์ดี (Stock-scion incompatibility) วัตถุประสงค์หลักของการปรับปรุงพันธุ์ จะข้ึนอยู่กับ 4) ต้านทานโรคได้ดี เนื่องจากมีความผันแปรทาง ความต้องการของเกษตรกรเป็นหลัก ซ่ึงจะมีการ พนั ธกุ รรมมากกวา่ พนั ธ์ปุ ลกู เปลี่ยนแปลงไปตามความต้องการทั้งทางสังคมและ 5) สามารถน�ำมาใช้ทดสอบเพ่ือหาต้นตอที่ดีได้ใน อุตสาหกรรม เช่น จากการปลูกยางต้ังแต่ในอดีตถึง อนาคต ปัจจุบัน ที่มุ่งเน้นผลผลิตน�้ำยางเป็นหลัก เมื่อมีการ 6) เป็นแหล่งรวบรวมพันธุกรรมของยางไว้ใช้ใน พั ฒ น า ก า ร แ ป ร รู ป ไ ม ้ ย า ง น� ำ ไ ป ใ ช ้ ป ร ะ โ ย ช น ์ ใ น อนาคต อุตสาหกรรมมากขึ้น ท�ำให้ไม้ยางมีมูลค่าสูงขึ้น และมี ในการปรับปรุงพันธุ์ยางที่ผ่านมา การสร้างสาย แนวโน้มท่ีจะมีการขยายตัวเพิ่มขึ้นอย่างต่อเน่ืองใน พนั ธุย์ างใหม่ ๆ โดยทว่ั ไปจะใช้วธิ ดี ำ� เนนิ การ 2 ประการ อนาคต ท�ำให้เกษตรกรส่วนหนึ่งหันมาให้ความสนใจใน คือ ประการแรก เป็นการสร้างลูกผสมโดยใช้วิธีการผสม การปลูกยางเพื่อผลผลิตเน้ือไม้ ดังนั้น สถาบันวิจัยยางที่ พนั ธุแ์ บบ Hand pollination ซ่ึงเปน็ วธิ ีการมาตรฐานท่ใี ช้ มีหน้าที่ในการค้นคว้าวิจัยพันธุ์ยาง จึงจ�ำเป็นต้องเร่งรัด กันในทุกประเทศท่ีเป็นผู้ผลิตยาง ลูกผสมที่ได้จะน�ำไป งานพัฒนาพันธุ์ยางที่ให้ผลผลิตเนื้อไม้สูง เพ่ือแนะน�ำสู่ คัดเลือกตามขั้นตอนต่างๆ ของวิธีการปรับปรุงพันธุ์ เกษตรกร ซ่ึงวิธีการหน่ึงที่สามารถน�ำมาใช้ในการพัฒนา มาตรฐาน (Conventional breeding) ประการท่ีสอง พันธุ์ยาง คือ การสร้างพันธุ์เมล็ดพันธุ์ยางสังเคราะห์ ซึ่ง เป็นการสร้างลูกผสมจากแปลงผสมพันธุ์ที่มีพันธุ์ยางที่ การพัฒนาเมล็ดพันธุ์ยางสังเคราะห์ในการปลูกยางเพื่อ ใช้เป็นแม่-พ่อพันธุ์หลายสายพันธุ์ แล้วปล่อยให้มีการ เน้ือไม้ เป็นที่คาดว่าจะได้ประโยชน์หลายประการ กล่าว ผสมข้ามกันอย่างอิสระ (Open pollination) เมล็ด คือ ลูกผสมท่ีได้เม่ือผ่านการทดสอบจะสามารถนำ� ไปแนะน�ำ 1) ต้นพนั ธ์ุมคี วามแขง็ แรง โตเร็ว เนื่องจากมรี ะบบ ให้เกษตรกรปลูกได้โดยตรง (Synthetic population of รากแก้วท่ีสมบรู ณ์ rubber seedling) หรอื น�ำไปคัดเลอื กตามข้นั ตอนตา่ ง ๆ 2) ปลูกงา่ ย ตน้ ทุนในการปลูกน้อย ไม่จ�ำเป็นตอ้ ง ของวธิ ีการปรบั ปรุงพนั ธมุ์ าตรฐาน ติดตาและช�ำถงุ การสร้างเมล็ดพันธุ์สังเคราะห์ เป็นวิธีสร้างพันธุ์ท่ี 3) ลดปัญหาความเข้ากันไม่ได้ระหว่างต้นตอและ มีการน�ำมาใชป้ ระโยชนใ์ นพชื ผสมข้ามหลาย ๆ ชนิด เชน่

3 ฉบับอิเล็กทรอนิกส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 มาใช้ในการคัดเลือกพันธุ์ในแปลงคัดเลือกพันธุ์เบื้องต้น ไดอ้ ย่างมีประสิทธิภาพ ข้าวโพด พืชอาหารสตั ว์ รวมทั้งยางพารา ผลจากการศกึ ษาทางพนั ธศุ าสตรเ์ ชิงปรมิ าณ Tan Simmomds (1986) ให้ค�ำจ�ำกัดความของค�ำว่า et al. (1975) สรุปว่า พันธุกรรมที่ควบคุมลักษณะของ Synthetic คือ เป็นการสร้างประชากรผสมเปิดที่มาจาก ผลผลิตและการเจริญเติบโตของยางมีปฏิกิริยาเป็นแบบ พันธุ์แท้หลายพันธุ์ในพืชผสมข้าม ส่วนค�ำว่า Polycross ผลบวก (Additive genetic variance) ดังน้ัน การคัด เกิดจากวิธีการทดสอบพันธุ์/สายพันธุ์/ประชากร ซึ่งการ เลือกพันธุ์โดยพิจารณาจากลักษณะภายนอก (Pheno- ผสมพันธุ์ด้วยมือท�ำได้ยุ่งยาก แต่ในปัจจุบัน ความหมาย typic value) จึงเป็นวิธีการที่มีประสิทธิภาพ และท�ำได้ ของค�ำได้ขยายเพ่ิมขึ้น โดยหมายถึงการผสมพันธุ์โดย ง่าย ไม่มกี ารควบคมุ ระหวา่ งสายพันธ์ุ นอกจากการใช้ประโยชน์ในการปลูกโดยตรงแล้ว ในยางพารา ได้มีการใช้เมล็ดพันธุ์ยางสังเคราะห์ ยังสามารถน�ำวิธีการดังกล่าวน้ี มาใช้ในการขยายฐาน (Syn1) ปลูกเพ่อื เปน็ การค้าเป็นระยะเวลานานแล้ว และ พันธุกรรมของพันธุ์ปลูกในปัจจุบัน และใช้ในการคัด ประสบผลส�ำเร็จเป็นอย่างดี โดยมาเลเซียได้เร่ิมมีการ เลือกสายพันธุ์ท่ีดีจากประชากรพันธุ์สังเคราะห์ได้เช่นกัน ผลิตเมล็ดพันธุ์ยางสังเคราะห์แนะน�ำให้เกษตรกรปลูก โดย Clement-Demange et al. (2002) ได้รายงานผล ตง้ั แตป่ ี 2513 โดยเก็บเมลด็ จากแปลง PBIG/GG1, GG2 การสร้างแปลงผสมเปิดใน 3 พ้ืนที่ เพื่อปรับปรุงฐาน และ PBIG ที่ปลูกในพ้ืนที่ 48,125 ไร่ ซึ่งจากประชากร พันธุกรรมยางและใช้ในการคัดเลือกพันธุ์ในรอบต่อไป เมล็ดเหล่านี้ ยังใช้เป็นแหล่งพันธุกรรมในการคัดเลือก โดยใช้พันธุ์ป่าที่คัดเลือกจากพันธุ์ท่ีให้ผลผลิตน้�ำยางสูง พันธุ์ได้อีกหลายพันธุ์ (Tan, 1988) และในค�ำแนะน�ำ จ�ำนวน 50 สายพันธ์ุ ปลูกสายพันธุล์ ะ 6 ต้น ตรวจสอบ พันธุ์ยางระหว่างปี 2541-2543 ยังคงมีการแนะน�ำการ ผลการผสมข้ามระหว่างสายพันธุ์ โดยใช้ Microsatellite ปลูกยางดว้ ยเมล็ด ส�ำหรับการปลกู ยางในสวนยางขนาด 8 markers พบว่า มีอัตราการผสมตัวเองประมาณร้อยละ ใหญ่ (Estate) อีก 2 กลุ่ม คือ PBIG/GG6 (Gough 5 และพบวา่ แมพ่ ันธ์ุมอี ัตราการผสมตดิ แตกตา่ งกันมาก Garden 6) และ PBIG/GG7 (Gough Garden 7) Yeang et al. (1995) รายงานผลจากการวิเคราะห์ (RRIM, 1998) Isozyme เพื่อศึกษาการกระจายละอองเกสรตัวผู้ เนื่องจากยางพารามีพันธุกรรมท่ีควบคุมลักษณะ (Pollen) ของยางพารา พบวา่ สามารถกระจายได้ถึง 1.1 การเจริญเติบโตและผลผลิตเป็นแบบผลบวกสะสม กิโลเมตร ดังนน้ั การสรา้ งแปลงผสมเปิด จะตอ้ งใช้ระยะ (Additive genetic control) และมคี า่ สมรรถนะการผสม หา่ งจากแปลงอื่น ๆ ไม่นอ้ ยกวา่ 1.1 กโิ ลเมตร เนือ่ งจาก พันธุ์ท่ัวไป (General combining ability, GCA) สูง ยางพาราเป็นพืชผสมข้ามตามธรรมชาติ ที่มีดอกตัวผู้ (Tan, 1986; Simmonds, 1988) ดงั นน้ั การคัดเลือกแม่- และดอกตัวเมียอยู่บนต้นเดียวกัน ช่วงการออกดอกจะ พ่อพันธุ์จากการพิจารณาการเจริญเติบโตและผลผลิต เกิดขึ้นระหว่างการทิ้งใบและการแตกใบอ่อนในช่วงฤดู จงึ ไดผ้ ลค่อนขา้ งดใี นรุ่นลูก หนาว การผสมขา้ มเกดิ จากพาหะของพวกแมลง เช่น ร้ิน Rasidin et al. (1995) ได้รายงานผลการประเมนิ เพล้ีย และมด การผสมข้ามพันธุ์จะเกิดข้ึนระหว่างสาย สมรรถนะการผสมพันธุ์ของพันธุ์ยางท่ีใช้เป็นแม่-พ่อพันธุ์ พันธุ์ท่ีมีการบานของดอกในช่วงเวลาที่ตรงกัน (Pawsoi จ�ำนวน 15 พนั ธ์ุ พบวา่ พันธ์ุ BPM 24, IAN 873, RRIC et al., 2013) 110, FX 25 และ PB 260 เปน็ พันธ์ทุ มี่ สี มรรถนะการผสม จากการที่ยางพาราเป็นพืชผสมข้ามตามธรรมชาติ พันธท์ุ ั่วไปสูง และมี 3 พนั ธุ์ คอื BPM 1, FX 2784 และ จึงท�ำให้พันธุกรรมของยางพาราเป็นเฮเทอโรไซกัส RRIC 102 เปน็ พนั ธท์ุ ่มี คี ่าสมรรถนะการผสมพันธุ์เฉพาะ (Heterozygous) แม้ว่ายางพาราจะจัดเป็นพืชผสมข้าม (Specific combining ability, SCA) สูง และการให้ แต่ก็มีอัตราการผสมภายในสายพันธุ์ (Inbreeding) ผลผลิต การเจริญเติบโต ความหนาเปลือก และจ�ำนวน ประมาณ 20% (Pawsoi et al., 2013; Paiva et al.,1994) วงท่อน้�ำยาง จะมีความแตกต่างกันในแต่ละคู่ผสม แม่ หรอื พอ่ พนั ธุ์ ดงั น้ัน ลกั ษณะต่าง ๆ ดงั กล่าวนี้ สามารถนำ�

4 ฉบบั อิเลก็ ทรอนกิ ส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 ยางอน่ื ๆ ไมน่ อ้ ยกวา่ 1.1 กิโลเมตร (Yeang et al., 1995) เพื่อป้องกันการผสมข้าม และปลูกตามผัง (ภาพท่ี 1) ในแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์ยางท่ีปล่อยให้มีการผสมข้าม ท่ีเปิดโอกาสให้ทุกพันธุ์มีโอกาสผสมพันธุ์กันมากท่ีสุด โดยธรรมชาติ โดยทั่วไปจึงออกแบบการวางผังแปลงให้ เพ่อื ลดปญั หาการเกิด Inbreeding depression พันธุ์ท่ีปลูกใกล้ชิดกันเป็นพันธุ์ท่ีแตกต่างกัน เพื่อป้องกัน ท�ำการปลูกและดูแลรักษาตามวิธีการท่ีสถาบัน- การผสมภายในสายพันธุ์ เน่ืองจากการผสมภายในสาย วิจัยยางแนะน�ำ ต้นยางจะออกดอกในปีที่ 3 เน่ืองจาก พันธุ์จะท�ำให้ลูกท่ีได้มีลักษณะด้อยลง (Inbreeding ยางเปน็ พชื ผสมเปิดตามธรรมชาติ (Natural open-polli- depression) อนั เปน็ ผลจากการแสดงออกของโฮโมไซกัส nation) ท่ีมีดอกตัวผู้และดอกตัวเมียแยกกันบนต้น (Homozygous) ของอัลลลี (Allele) ดอ้ ย ขณะทก่ี ารผสม เดียวกนั ตน้ ยางจะออกดอกปีละ 2 ครง้ั ครั้งแรก ระหว่าง แบบข้ามสายพันธุ์สามารถท�ำให้ได้ลูกผสมที่มีลักษณะดี เดือนกุมภาพันธ์ถึงเมษายน ซึ่งเป็นช่วงหลังจากยางผลัด เด่นเหนือพ่อแม่อันเป็นผลจาก Heterosis และสามารถ ใบและผลิใบใหม่ ช่วงน้ีถือว่าเป็นช่วงท่ีต้นยางมีปริมาณ สรา้ งความหลากหลายทางพันธุกรรมได้ ดอกมาก และเมล็ดลูกผสมที่ได้จะมีความสมบูรณ์ การ ออกดอกครง้ั ท่ี 2 ระหวา่ งเดือนสงิ หาคมถึงตุลาคม ช่วงนี้ การด�ำเนินการทดลอง มปี ริมาณดอกน้อย บางพนั ธ์ุจะไมอ่ อกดอก การสร้างแปลงแม่-พ่อพนั ธ์ุ การทดสอบเมล็ดพนั ธ์ยุ างสังเคราะห์ในระยะ ใช้หลักการเช่นเดียวกับพืชชนิดอ่ืน ๆ โดยการคัด ตน้ กลา้ เลือกแม่-พ่อพันธุ์ท่ีมีลักษณะตามวัตถุประสงค์ที่ต้องการ เมื่อต้นยางติดเมล็ด ท�ำการสุ่มเก็บเมล็ดจากต้น โดยมหี ลกั การคัดเลือก คอื แมพ่ ันธุใ์ หก้ ระจายท่ัวทั้งแปลง จำ� นวนเทา่ ๆ กนั ในแต่ละ 1) เน่ืองจากโครงการน้ีมีวัตถุประสงค์ในการสร้าง จดุ แล้วน�ำมาเพาะ ต้นยางทีง่ อกนำ� ไปปลกู ใช้ระยะปลูก พันธุ์ที่ให้ผลผลิตเนื้อไม้สูงเป็นหลัก แม่-พ่อพันธุ์ต้องเป็น 2 x 2 เมตร ดูแลรักษาตามค�ำแนะนำ� ของสถาบันวจิ ัยยาง พันธุ์ท่ีมีการเจริญเติบโตดี มีโครงสร้างของต้นท่ีดี เช่น ใชแ้ ม่-พอ่ พันธเุ์ ป็นพนั ธเ์ุ ปรยี บเทยี บ ล�ำตน้ กลม ตรง ผิวเปลอื กเรียบ แตกกิ่งขนาดเลก็ -ปานกลาง การเกบ็ ขอ้ มูล 2) มสี มรรถนะการผสมทั่วไปสงู 1) บันทึกข้อมูลการเจริญเติบโตของพันธุ์ยางท่ีใช้ 3) มีพนั ธกุ รรมทีแ่ ตกต่างกัน เปน็ แม-่ พ่อพันธุ์ ทปี่ ลกู ที่ ศวพ. เลย จำ� นวน 6 พันธ์ุ ทกุ ๆ 4) ออกดอกในช่วงเวลาใกล้เคียงกันและติดเมล็ด 6 เดือน โดยการวัดเส้นผ่าศูนย์กลางของล�ำต้น ท่ีระดับ ได้ดี 10 เซนตเิ มตรจากรอยแตกตา ต้ังแตต่ ้นยางอายุ 1 เดอื น 5) แม่-พ่อพันธุ์ที่ใช้มีจ�ำนวนไม่มากหรือน้อยจน หลังปลูก ถึง 2 ปี และวัดขนาดรอบล�ำต้นท่ีระดับ 170 เกินไป ซึ่ง Simmonds (1986) เสนอว่า ควรอยู่ระหว่าง เซนตเิ มตร จากพืน้ ดนิ เมื่อต้นยางอายุ 2 ปขี น้ึ ไป 5-10 พันธ์ุ 2) บันทึกข้อมูลผลผลิตน�้ำยางของพันธุ์ยางท่ีใช้ เนื่องจากยงั ไม่มีรายงานใดระบุว่า การใช้พันธ์หุ รือ เปน็ แม่-พ่อพันธ์ุ ทป่ี ลูกที่ ศวพ. เลย จำ� นวน 6 พนั ธุ์ โดย วิธีการที่เหมาะสมในการสร้างเมล็ดพันธุ์ยางสังเคราะห์ เร่ิมเปิดกรีดเม่ือต้นยางมีขนาดรอบล�ำต้น 45 เซนติเมตร ดังนั้น การด�ำเนินงานในโครงการนี้ จึงท�ำการคัดเลือก ข้ึนไป จ�ำนวน 80 เปอร์เซ็นต์ของทั้งแปลง เก็บผลผลิต แม-่ พ่อพนั ธ์ุ จ�ำนวน 6 พนั ธ์ุตามคณุ สมบตั ิขา้ งตน้ ไดแ้ ก่ เปน็ กรัมตอ่ ตน้ ตอ่ คร้งั กรีด พนั ธ์ุ AVROS 2037, PB 260, PB 311, RRIC 110, RRIC 3) บันทึกข้อมูลการร่วงของใบ โดยแบ่งการร่วง 121 และ RRII 118 น�ำมาขยายพันธุ์ ติดตา และปลกู ใน ของใบออกเปน็ 6 ระดับ ไดแ้ ก่ แปลง พันธุ์ละไมน่ อ้ ยกวา่ 100 ตน้ โดยใชร้ ะยะปลูก 6 x 6 เมตร ท่ศี ูนยว์ ิจัยและพฒั นาการเกษตรเลย (ศวพ. เลย) 0 = ไมม่ ใี บเหลอื ง ซ่ึงระยะปลูกที่ใช้น้ี Wycherly (1971) รายงานว่า เป็น ระยะปลูกที่ท�ำให้ติดเมล็ดได้ดี โดยปลูกห่างจากแปลง

5 ฉบับอิเล็กทรอนิกส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 หลุมวา ง RRIC 110 RRIC 121 PB 260 PB 311 RRII 118 AVROS 2037 25 14 15 16 17 18 19 20 21 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 ตนทแ่ี ถวที่ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ภาพที่ 1 แผนผงั แปลงปลูกตน้ แม-่ พอ่ พนั ธุ์ จำ� นวน 6 พันธ์ุ ประกอบด้วย PB 311 จำ� นวน 76 ต้น, RRII 118 จ�ำนวน 77 ต้น, RRIC 110 จ�ำนวน 77 ตน้ , PB 260 จ�ำนวน 78 ตน้ , AVROS 2037 จำ� นวน 75 ตน้ และ RRIC 121 จ�ำนวน 77 ต้น ใชร้ ะยะปลกู 6 x 6 เมตร พ้ืนท่ี 9.5 ไร่ ปลูกเม่ือ 24 มถิ นุ ายน 2547 ณ ศนู ย์วจิ ัยและพฒั นาการเกษตรเลย จ. เลย 1 = มีใบเหลือง น้อยกวา่ 25% 5 = ใบรว่ งทัง้ หมด 2 = มีใบเหลอื ง อยูร่ ะหว่าง 26% - 50% 4) บันทึกระยะเวลาการออกดอกและการร่วงของ 3 = มีใบเหลือง อยรู่ ะหวา่ ง 51%-75% ดอกของยางแต่ละพันธุ์ โดยแบ่งการออกดอกของพันธุ์ 4 = มใี บเหลอื ง อยูร่ ะหวา่ ง 76%-100% ยางออกเปน็ 6 ระดบั ได้แก่

6 ฉบบั อิเลก็ ทรอนกิ ส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 121 โดยให้ผลผลิตเฉลี่ย 214.42 กรัมต่อต้นต่อคร้ังกรีด (ตารางที่ 2) 0 = ไมม่ ดี อก การร่วงของใบ จากการบันทึกข้อมูลการร่วงของ 1 = มีดอกตูมอยา่ งเดียว ใบของพันธุ์ยางทั้ง 6 สายพันธุ์ท่ีใช้ในการสร้างพันธุ์ยาง 2 = มีดอกบาน 25%-50% สังเคราะห์ จ�ำนวน 3 คร้ัง (ครั้งท่ี 1 วันท่ี 20 ธันวาคม 3 = มีดอกบาน 51%-75% 2550, คร้ังท่ี 2 วนั ท่ี 22 ธนั วาคม 2551, ครง้ั ที่ 3 วันที่ 24 4 = มีดอกบาน 76%-100% ธนั วาคม 2552) พบวา่ พนั ธ์ุ AVROS 2037 เปน็ พนั ธ์ทุ ่มี ี 5 = ดอกร่วงทงั้ หมด การร่วงของใบเร็วท่ีสุด รองลงมาคือ พันธุ์ PB 260 และ 5) บันทึกข้อมูลการเจริญเติบโตของพันธุ์ยาง RRII 118 ส่วนพนั ธุ์ RRIC 121 และ RRIC 110 เป็นพนั ธุ์ ลูกผสม พันธุ์ยางสังเคราะห์ ท่ีปลูกท่ีศูนย์วิจัยยาง ที่มีการร่วงของใบช้าที่สุด รองลงมาคือพันธุ์ PB 311 หนองคาย ทกุ ๆ 6 เดือน โดยการวดั เส้นผา่ ศูนย์กลางของ (ตารางท่ี 3 และ ภาพที่ 1) ลำ� ตน้ ทร่ี ะดับ 10 เซนตเิ มตรจากพ้นื ดิน ตัง้ แต่ตน้ ยางอายุ การออกดอก จากการบันทึกข้อมูลการออกดอก 1 เดือนหลงั ปลกู ถงึ 2 ปี และวดั ขนาดรอบลำ� ตน้ ทรี่ ะดบั ของพันธุ์ยางทั้ง 6 สายพันธุ์ที่ใช้ในการสร้างพันธุ์ยาง 170 เซนติเมตรจากพื้นดิน เมือ่ ต้นยางอายุ 2 ปขี ึน้ ไป สังเคราะห์ จำ� นวน 3 ครง้ั (ครงั้ ที่ 1 วันท่ี 8 มนี าคม 2550, 6) วิเคราะห์หาสายพันธุ์พ่อของพันธุ์ยางลูกผสม ครั้งท่ี 2 วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2551, ครั้งท่ี 3 วันที่ 18 พันธุ์ยางสังเคราะห์ โดยใช้โปรแกรม CERVUS (เตชินท์ กุมภาพนั ธ์ 2553) พบว่า และ คณะ, 2560) 1) พันธุ์ AVROS 2037 เป็นพันธุ์ที่ออกดอกและ 7) วิเคราะห์การผสมข้ามต้น และการผสมภายใน ดอกรว่ งเร็วท่ีสุด มคี ่าเฉลีย่ อยูใ่ นระดบั 4.3 มจี ำ� นวนตน้ ต้นของพันธุ์ยางลูกผสม พันธุ์ยางสังเคราะห์ โดยด�ำเนิน ยางทอี่ อกดอกจำ� นวนมากอยูใ่ นระดับ 4-5 เฉล่ีย 48.9% การเก็บตัวอย่างใบอ่อนของต้นยางท่ีปลูกในแปลงต้น และ 44.8% ตามล�ำดบั กล้าพันธุ์ยางลูกผสม น�ำไปสกัดดีเอ็นเอ โดยใช้ Intron 2) พันธ์ุ PB 260, RRIC 121, RRIC 110 และ PB Length Polymorphism (ILP) และ Simple Sequence 311 ออกดอกเฉลีย่ ทีร่ ะดับ 3.7, 3.6, 3.2 และ 3.1 ตาม Repeat (SSR) (เตชนิ ท์ และ คณะ, 2560) ล�ำดับ มีจ�ำนวนต้นยางออกดอกจ�ำนวนมากที่สุดอยู่ใน ระดบั 4 เฉลีย่ 46.6%, 34.9% และ 51.9% ในพันธ์ุ PB ผลการทดลองและวจิ ารณ์ 260, RRIC 110 และ PB 311 ตามลำ� ดับ และพันธุ์ RRIC 121 มีจ�ำนวนต้นยางออกดอกจ�ำนวนมากท่ีสุดอยู่ใน การเจริญเตบิ โตและการใหผ้ ลผลิตของพันธยุ๋์ าง ระดบั 2 เฉลย่ี 32.3% ที่ใชส้ ร้างพนั ธ์ุยางสงั เคราะห์ 3) พันธุ์ RRII 118 จัดเป็นพันธุ์ท่ีออกดอกช้าที่สุด ขนาดล�ำต้น จากการวัดขนาดรอบล�ำต้นของพันธุ์ เฉล่ีย 2.8 มีจ�ำนวนต้นยางออกดอกจ�ำนวนมากอยู่ใน ยาง 6 สายพนั ธทุ์ ่ีใช้ในการสรา้ งพันธย์ุ างสงั เคราะห์ เมื่อ ระดบั 4 เฉลย่ี 63.5% ตามลำ� ดบั (ตารางที่ 4) ต้นยางมีอายุ 13 ½ ปี พบวา่ พันธุ์ RRIC 121 มกี ารเจรญิ การเจริญติบโตของลกู ผสม และพนั ธ์ุแม่ เติบโตเฉลี่ยดีท่ีสุดโดยมีขนาดรอบล�ำต้นเฉลี่ย 84.5 เมือ่ ตน้ ยางตดิ เมล็ด เก็บเมลด็ มาปลกู เปรียบเทยี บ เซนติเมตร รองลงมาคอื พันธุ์ AVROS 2037 มขี นาดรอบ ในแปลงปลูกท่ีศูนย์วิจัยยางหนองคาย ในปี 2553 และ ล�ำต้นเฉลี่ย 78.9 เซนติเมตร พันธุ์ท่ีมีการเจริญเติบโต 2554 พบว่า เมื่อต้นยางลูกผสมอายุ 7 ปี 5 เดือน (ปลกู ปี น้อยที่สุดคือพันธุ์ PB 260 โดยมีขนาดรอบล�ำต้นเฉล่ีย 2553) ลูกผสมท่ีได้จากต้นแม่พันธุ์ RRIC 121 มีขนาด 60.3 เซนติเมตร (ตารางที่ 1) รอบล�ำต้นเฉล่ียมากท่ีสุด คือ 37.38 ซม. รองลงมาคือ ผลผลิตยาง จากการเปิดกรีดต้นยางของพันธุ์ยาง ลูกผสมที่ได้จากต้นแม่พันธุ์ AVROS 2037 โดยมีขนาด 6 สายพันธุ์ที่ใช้ในการสร้างพันธุ์ยางสังเคราะห์ เมื่ออายุ 8 ปี พบว่า ในปีกรีดท่ี 5 พันธุ์ยางที่ให้ผลผลิตเฉล่ียสูง ทส่ี ดุ คอื พันธุ์ PB 311 โดยใหผ้ ลผลิตเฉล่ีย รวม 5 ปกี รดี 300.07 กรมั ต่อตน้ ตอ่ ครัง้ กรีด รองลงมา คือ พนั ธุ์ RRIC

ตารางที่ 1 ขนาดรอบลำ� ตน้ ทร่ี ะดบั 170 ซม. จากพนื้ ดนิ ของพนั ณ ศนู ยว์ จิ ยั และพฒั นากา พนั ธุ์ 2 ปี 3 ปี 4 ปี 5 ปี 6 ปี ขนา 7 ปี AVROS 2037 11.0 16.1 23.0 30.9 37.1 PB 260 11.0 14.3 20.1 24.9 29.5 44.3 PB 311 11.0 15.4 22.2 29.6 36.5 35.4 RRIC 110 10.0 14.1 20.9 28.3 34.3 43.8 RRIC 121 12.0 17.0 23.4 29.9 35.0 41.7 RRII 118 11.0 13.8 19.7 25.8 31.0 41.6 37.9

นธย์ุ าง 6 สายพนั ธท์ุ ใ่ี ชใ้ นการผลติ เมลด็ พนั ธย์ุ างสงั เคราะห์ ารเกษตรเลย จ. เลย าดรอบล�ำตน้ (ซม.) 8 ปี 9 ปี 10 ปี 11 ปี 12 ปี 13 ปี 13½ ปี 50.5 55.3 59.3 65.0 68.4 73.7 78.9 46.2 50.3 52.9 56.6 60.3 40.4 43.3 55.6 62.1 64.8 69.1 72.7 53.5 57.4 59.8 64.1 68.1 49.7 52.8 54.4 59.8 63.0 67.4 84.5 53.0 60.4 63.3 67.4 72.7 47.8 51.4 47.3 50.7 44.3 48.8

8 ฉบับอิเล็กทรอนิกส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 ตารางท่ี 2 ผลผลติ เฉลยี่ ของพนั ธย์ุ าง 6 สายพนั ธท์ุ ใ่ี ชใ้ นการผลติ เมลด็ พนั ธย์ุ างสงั เคราะห์ ณ ศนู ยว์ จิ ยั และพฒั นาการเกษตรเลย จ. เลย พันธุ์ ผลผลิตเนื้อยางแห้ง (กรัม/ต้น/ครั้งกรดี ) รวม 105.07 AVROS 2037 ปีที่ 1 ปีที่ 2 ปีที่ 3 ปที ี่ 4 ปีท่ี 5 187.06 PB 260 9.14 15.40 12.33 38.22 29.98 300.07 PB 311 25.48 38.42 27.13 52.67 43.36 207.47 RRIC 110 40.17 59.88 45.32 82.96 71.74 214.42 RRIC121 27.24 40.76 31.33 59.72 48.42 127.02 RRII 118 25.34 33.79 31.76 66.98 56.55 15.99 26.34 16.92 37.52 30.25 ตารางท่ี 3 การรว่ งขณะผลดั ใบเฉลย่ี ของพนั ธย์ุ าง 6 สายพนั ธท์ุ ใี่ ชใ้ นการผลติ เมลด็ พนั ธย์ุ างสงั เคราะห์ พนั ธุ์ จ�ำนวน ระดบั ใบรว่ ง รอ้ ยละของจำ� นวนตน้ ยางทม่ี ใี บรว่ งในระดบั ต่าง ๆ ต้นยาง (0 - 5) ระดบั 0 ระดบั 1 ระดบั 2 ระดบั 3 ระดบั 4 ระดบั 5 AVROS 2037 47 4.0 0.0 4.3 6.4 17.0 23.4 48.9 RRII 118 50 2.3 0.0 30.0 30.0 28.0 10.0 2.0 PB 311 44 1.8 0.0 44.5 38.6 11.4 2.3 2.3 PB 260 48 3.3 0.0 18.8 8.3 22.9 22.9 27.1 RRIC 121 48 1.4 0.0 70.8 29.2 0.0 0.0 0.0 RRIC 110 48 1.4 2.1 68.8 22.9 4.2 2.1 0.0 หมายเหต:ุ ระดบั 0 = ไมม่ ใี บเหลอื ง, 1 = มใี บเหลอื งนอ้ ยกวา่ 25%, 2 = มใี บเหลอื ง 26 - 50%, 3 = มใี บเหลอื ง 51 - 75%, 4 = มีใบเหลอื ง 76 - 100%, 5 = ใบรว่ งท้งั หมด รอบล�ำต้น เฉล่ยี 35.71 ซม. ลกู ผสมท่ีไดจ้ ากตน้ แมพ่ นั ธ์ุ ทส่ี ดุ คอื 34.73 ซม. รองลงมาคือ ลกู ผสมที่ได้จากต้นแม่ PB 311 และ RRIC 110 มีขนาดรอบล�ำต้นน้อยที่สุด พันธุ์ AVROS 2037 โดยมีขนาดรอบล�ำตน้ เฉลยี่ 33.48 เฉลีย่ 31.50 และ 31.60 ซม. ตามล�ำดับ (ตารางท่ี 5) และ ซม. ลูกผสมท่ีได้จากต้นแม่พันธุ์ PB 311 มีขนาดรอบ ต้นยางลกู ผสมอายุ 6 ปี 4 เดอื น (ปลูกปี 2554) ลกู ผสมท่ี ลำ� ตน้ น้อยทสี่ ุด เฉลีย่ 26.18 ซม.ตามล�ำดบั (ตารางที่ 5) ได้จากต้นแม่พันธุ์ PB 260 มีขนาดรอบล�ำต้นเฉล่ียมาก

16 9 ฉบับอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 ABC DE ภาพที่ 2 ระดับการร่วงของใบขณะผลัดใบของยางพารา 6 สายพันธุ์ที่ใช้ในการผลิตเมล็ดพันธุ์ยางสังเคราะห์ (A) ใบร่วงระดับ 0: ใบมีสีเขียวท้ังต้น, (B) ใบร่วงระดับ1: ใบส่วนใหญม่ สี ีเขยี ว มใี บสีเหลอื งนอ้ ยกวา่ 25%, (C) ใบรว่ งระดับ 2: ใบสว่ นใหญม่ ีสีเขียว มใี บสเี หลือง 26 - 50%, (D) ใบร่วงระดับ 3: มีใบสีเหลือง 51 - 75%, (E) ใบร่วงระดับ 4: ใบมสี ีเหลืองท้ังต้น รตปูารทาง่ีท่ี 41 กาลรอักอษกดณอกะแกละากรารใรหว่ งคขอะงแดอนกนเฉใลยี่บขรอว งงพขนั ธณย์ุ าะง ผ6ลสาัดยใพบนั ธขท์ุ อใ่ี ชงใ้ นยกาารงผพลติารา 6 พันธุ เมลด็ พนั ธย์ุ างสงั เคราะห์ พจันธาุ์ กการบตจำ�น้ ันนยวทานงึกขกอารม(รอ0ะลูอ-ดกก5บั ด)าอรกออระกรด้อดบั ยอ0ละกขรอ(ะงคดจับรำ� นัง้1วทรนะ่ีตด1้นับยวา2นังทรท่ีอะดอ่ี 8บักด3มอกีนรใะนาดรคบั ะดม4ับรต2ะ่า5ดงบั5ๆ05 , ครAPง้ั BVทR2่ีO620S 2ว0ัน37ที่ 285588กมุ ภาพ43นั ..37ธ 255111,..77ครัง้ ท16ี่ ..379 วนั 1ท02..66ี่ 18 ก321มุ ..30ภาพ4486นั ..96ธ 254415..813) พบRวRาIC 121 64 3.6 1.6 10.4 32.3 22.9 31.3 1.6 RRIC 110 63 3.2 3.7 6.3 20.6 22.8 34.9 11.6 PB 3111. พันธุ A6V1ROS 230.137 เปนพ9.3นั ธทุ ีอ่ 4อ.9กดอ2ก.7และด7อ.7กรว 5ง1.เ9รว็ ท2ส่ี3.ดุ5 มี คา เRฉRIลI 1่ยี 18อยใู นระ6ด3 บั 4.3 2.ม8ีจํานวน3ต.2น ยาง1ท.6 ีอ่ อก5ด.8อกจ1าํ 5น.3 วนม63า.5กอย1ูใ0.น6 ระดหมบั ายเ4หต-:ุ ร5ะดบั เฉ40 ==ลไมมดี่ยี ม่ อดี กอบ4กา,8น17=.69ม-ดี %1อ0ก0ต%มู แ,อ5ยล=า่ งะดเดอยี ก4วร,่ว24งท=.ัง้ ม8หดีม%อดกบานต2า5 -ม50ล%าํ, 3ด= บัมดี อกบาน 51 - 75%, 2. พันธุ PB 260, RRIC 121, RRIC 110 และ PB311 ออกดอก เกฉารลวิคีย่ รทาะร่ี หะ์หดาสบั ายพ3นั ธ.7ุพ์ ,อ่ 3.6, 3.2 และ 3.1 ลูกผสมมทจี ี่มําีพน่อสวานยพตันธนุ์ PยBา2ง6อ0 อมกีจ�ำดนวอนก4จ6 ําตนัวอวย่านง, ม2 0า0กตทจัวาอส่ี กยก่าดุ งาอรพวยิบเคูใวร่านาะสรหาะม์หดาารสบัถาวยิเคพ4รันาธะเุ์พหฉ์่พอลขันอธ่ียุง์พย่อา4ไงด6พ้ 1.า67ร0า%,ตตััวว3ออ4ยย่า่า.งง9ลต%ูกัวผอสยมแ่าทงลลี่มูกะีพผ่อสส5มา1ทย่ีมพ.9ีพัน่อธ%สุ์ PาBยใพ3ันน1ธ1พุ์ RมันRีจI�ำCธนุ ว1Pน10B5ม3ี ตัวอย่าง และใน 170 ตัวอย่าง มีตัวอย่างลูกผสมท่ีมีพ่อ จ�ำนวน 36 ตัวอย่าง ตัวอย่างลูกผสมท่ีมีพ่อสายพันธุ์ สายพันธุ์ AVROS 2037 จ�ำนวน 4 ตัวอย่าง, ตัวอย่าง RRIC 121 มีจ�ำนวน 31 ตัวอย่าง เม่อื พจิ ารณาตำ� แหนง่

10 ฉบับอเิ ล็กทรอนิกส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 ตารางที่ 5 ขนาดรอบของลำ� ตน้ (ซม.) ทรี่ ะดบั 170 ซม. เหนอื พนื้ ดนิ ของลกู ผสมพนั ธย์ุ างสงั เคราะห์ และพนั ธแ์ุ มท่ ปี่ ลกู ทศี่ นู ยว์ จิ ยั ยางหนองคายในปี 2553 (อายุ 7 ปี 5 เดอื น) และ ปี 2554 (อายุ 6 ปี 4 เดอื น) พนั ธ์ุ ปี 2553 ปี 2554 AVROS 2037 ลกู ผสม แมพ่ นั ธุ์ ลูกผสม แมพ่ ันธ์ุ PB 260 PB 311 35.71 49.15 33.48 42.90 RRIC 110 RRIC 121 33.54 39.48 34.73 41.19 RRII 118 31.50 48.34 26.18 42.00 31.60 46.57 32.67 39.83 37.38 45.85 32.62 39.67 32.84 42.60 31.98 36.16 เฉล่ยี 33.76 45.33 31.94 40.29 ปลูกแต่ละต�ำแหน่งของยางลูกผสม พบว่า ไม่มีความ ผสมข้ามต้น คิดเป็นอัตราการผสมข้ามต้นรวมเท่ากับ สัมพันธ์ระหว่างต�ำแหน่งปลูกต้นพ่อพันธุ์และต้นแม่พันธุ์ 96.19 % อัตราการผสมข้ามต้นอยู่ในช่วง 89.47 (AV- แสดงถึงต�ำแหน่งปลูกต้นพันธุ์พ่อแม่มีโอกาสผสมกันได้ ROS 2037) ถงึ 100 % (PB 311 RRIC 121 และ RRII โดยสุ่ม เม่ือพิจารณาช่วงวันออกดอกพ่อแม่พันธุ์ 118) (ตารางท่ี 6) ซึ่งข้อมูลการผสมข้ามน้ีมีความ ยางพารา สังเกตได้ว่า สายพันธุ์พ่อของลูกผสมท่ีศึกษา สอดคล้องกับงานวจิ ัยทผ่ี า่ นมา (Furlani et al., 2005) ที่ ในการทดลองนี้มีแนวโน้มสัมพันธ์กับช่วงวันออกดอก ระบุว่าระบบการผสมพันธุ์ของประชากร Hevea brasil- เช่น กลมุ่ พ่อแมพ่ ันธ์ทุ ี่มชี ว่ งวนั ออกดอกปานกลางตรงกนั iensis มอี ตั ราการผสมขา้ มตน้ 96.2 % แตอ่ ย่างไรกต็ าม เชน่ PB 260, PB 311, RRIC 110 และ RRIC 121 จะมี ในงานวิจยั ของ Paiva et al. (1994) พบว่า อัตราการผสม โอกาสเป็นพ่อของลูกผสมใกล้เคียงกัน ส่วนพันธุ์ที่มีช่วง ขา้ มตน้ ของยางพาราในธรรมชาติ มคี ่า 64.46 % รวมถงึ การออกดอกช้า เชน่ RRII 118 จะมีโอกาสความเป็นพอ่ งานวิจัยของ Pawsoi et al. (2013) มีอตั ราการผสมขา้ ม นอ้ ยกว่าพันธทุ์ มี่ ชี ่วงการออกดอกเรว็ และ ต้น 79% และอตั ราการผสมภายในต้น 21% สาเหตุของ ปานกลาง (ตารางที่ 6) ความแตกต่างของอตั ราการผสมตวั เองและการผสมขา้ ม ต้น อาจขึ้นอยู่กับปัจจัยสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกันใน การวิเคราะหก์ ารผสมข้ามตน้ และการผสม แปลงปลูก พาหะที่ช่วยถ่ายละอองเกสรภายในแปลง ภายในตน้ รวมถึงลักษณะช่วงเวลาการบานของดอกของสายพันธุ์ จากตัวอย่างท่ีวิเคราะห์สายพันธุ์พ่อได้ 170 จาก พ่อแม่ท่ีใช้ในการทดลองที่แต่ละการทดลองอาจมีความ 200 ตวั อย่าง มี 8 ตัวอย่างเกดิ การผสมภายในต้นคิดเป็น แตกต่างกัน ท�ำให้เกิดการบานของดอกตัวผู้และดอกตัว อัตราการผสมตัวเองเท่ากับ 3.81% โดยพันธุ์ AVROS เมยี มชี ว่ งการบานทต่ี รงกนั หรือตา่ งช่วงเวลากัน และอาจ 2037 และพันธุ์ RRIC 110 มีอัตราการผสมตวั เองเท่ากบั เกิดจากจำ� นวนตัวอยา่ งท่ีทำ� การวิเคราะห์หาสายพนั ธพ์ุ ่อ 10.53% และ 8.51% ตามลำ� ดบั มี 163 ตวั อย่างเกดิ การ มีจ�ำนวนตัวอย่างไม่เท่ากันในงานวิจัยแต่ละงานวิจัย

11 ฉบบั อิเลก็ ทรอนิกส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 ตารางท่ี 6 เวลาการออกดอก จำ� นวนตวั อยา่ งทเ่ี กดิ การผสมภายในตน้ และผสมขา้ มตน้ ของยางพาราทใ่ี ชเ้ ปน็ แม-่ พอ่ พนั ธ์ุ จำ� นวน 6 พนั ธ์ุ สายพนั ธ์แุ ม่ เวลาการ จำ� นวน อัตราการผสม อัตราการผสม ลกู ทมี่ สี ายพันธุ์พอ่ ตา่ ง ๆ AVROS 2037 ออกดอก ตัวอยา่ ง ภายในต้น (%) ขา้ มต้น (%) (จำ� นวนตัวอยา่ งลูก) PB 311 เรว็ 38 10.53 89.47 PB 260 (2), PB 311 (10), RRIC 110 RRIC 121 RRIC 110 (17), RRIC 121 (5), RRII 118 รวม AVROS 2037 (4) ปานกลาง 34 0 100 PB 260 (26), RRIC 110 (6), RRIC 121 (2) ปานกลาง 47 8.51 91.49 PB 260 (11), PB 311 (9), RRIC 121 (23), RRIC 110 (4) ปานกลาง 42 0 100 PB 260 (6), PB 311 (29), RRIC 110 (7) ช้า 9 0 100 PB 260 (1), PB 311 (5), RRIC 110 (2), RRIC 121 (1) 170 3.81 96.19 เป็นต้น ผลการทดลองนี้สอดคล้องกับการทดลองการ ลูกผสมทไี่ ดจ้ ากพันธแุ์ ม่ AVROS 2037 และพันธุ์ วิเคราะห์พันธุ์พ่อของยางพาราก่อนหน้าน้ี (Pawsoi พอ่ PB 260 มคี ่าเฉลย่ี ของขนาดรอบล�ำต้นสงู ที่สุด 52.50 et al., 2013) ดังนั้น การวางแผนการปรัปปรุงพันธุ์ใน เซนติเมตร ซ่ึงสูงกว่าเฉล่ียของพันธุ์แม่ (42.00 แปลงพันธุ์ยางสังเคราะห์ ปัจจัยหน่ึงที่ควรค�ำนึงถึงคือ เซนติเมตร) และพันธุ์พ่อ (29.85 เซนติเมตร) รองลงมา การพิจารณาช่วงการบานของดอกที่ตรงกันเพื่อเพ่ิม คือลูกผสมที่ได้จากพันธุ์แม่ RRII 118 และพันธุ์พ่อ PB โอกาสการผสมข้ามให้มากที่สุด ซ่ึงจะท�ำให้ได้ประโยชน์ 260 มีค่าเฉล่ียของขนาดรอบล�ำต้นสูงที่สุด 41.60 สูงท่ีสุดจากการเกิด heterosis จากการผสมขา้ ม เซนติเมตร ซ่ึงสูงกว่าเฉลี่ยของพันธุ์แม่ (36.10 การเจรญิ เติบโตของพนั ธแ์ุ ม่ พนั ธุ์พอ่ และลูกผสม เซนตเิ มตร) และพนั ธพ์ุ ่อ (29.85 เซนติเมตร) (ตารางท่ี 7) เมื่อพิจารณาค่าเฉลี่ยของลูกผสมที่ได้จากการ ผสมของพันธ์ุยางแต่ละพันธ์ุ พบว่า ลกู ผสมทีไ่ ด้จากพนั ธ์ุ สรุปผลการทดลองและข้อเสนอแนะ แม่ AVROS 2037 ให้ค่าเฉลี่ยของขนาดรอบล�ำต้นของ ลูกผสมสูงที่สุด 40.38 เซนติเมตร ไม่ว่าจะผสมกับพันธุ์ ในการศึกษาการผลิตเมล็ดพันธุ์ยางสังเคราะห์ ใด รองลงมาคอื ลกู ผสมท่ไี ด้จากพันธแ์ุ ม่ RRII 118 ให้คา่ เพ่ือสร้างพันธุ์ที่ให้ผลผลิตเน้ือไม้สูงเป็นหลัก มีลักษณะ เฉลย่ี ของขนาดรอบลำ� ต้นของลูกผสม 33.14 เซนตเิ มตร การเจริญเติบโตดี ที่เกษตรกรสามารถนำ� เมลด็ ไปใช้ปลูก ได้โดยตรงหรือใช้เป็นต้นตอ จากกลุ่มแม่-พ่อพันธุ์ที่มี ลักษณะดังกล่าว เพื่อประเมินผลว่าการผสมระหว่างแม่-

12 ฉบับอิเล็กทรอนกิ ส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 ตารางที่ 7 ขนาดรอบลำ� ตน้ ของพนั ธแ์ุ ม่ พนั ธพ์ุ อ่ และลกู ผสมทม่ี พี อ่ แตกตา่ งกนั เมอ่ื ตน้ ยาง อายุ 6 ปี พนั ธแ์ุ ม่ เฉลี่ยขนาดรอบล�ำต้น พันธพ์ุ อ่ ขนาดรอบลำ� ตน้ ขนาดรอบล�ำต้น AVROS 2037 (ซม.) (ซม.) (ซม.) เฉลยี่ ของพันธแ์ุ ม่ ของพันธ์พุ ่อ ของลกู ผสม PB 311 42.00 PB 260 29.85 52.50 เฉลย่ี 36.25 PB 311 36.25 40.45 RRII 118 36.10 AVROS 2037 42.00 37.60 RRIC 121 35.06 35.90 เฉล่ยี 35.06 RRIC 110 32.20 35.54 RRIC 121 32.20 40.38 RRIC 121 35.06 38.65 เฉล่ีย RRIC 110 32.20 32.43 RRIC 110 PB 260 29.85 23.44 31.15 เฉลี่ย PB 260 29.85 41.60 RRIC 121 35.06 34.30 RRIC 110 32.20 30.60 PB 311 36.25 26.07 33.14 RRIC 110 32.20 31.84 PB 260 29.85 31.48 PB 311 36.25 30.34 31.22 RRIC 121 35.06 33.67 RRIC 110 32.20 29.00 PB 260 29.85 13.00 25.22

13 ฉบบั อเิ ล็กทรอนิกส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 แมแ่ ละพนั ธพุ์ อ่ ในการสร้างลกู ผสมมากท่สี ุด พ่อพันธุ์ใดให้ลูกผสมที่มีค่าเฉล่ียของการเจริญเติบโต การน�ำผลงานวจิ ัยไปใชป้ ระโยชน์ และลักษณะอ่ืนๆ ท่ีดีกว่าแม่-พ่อพันธุ์ พบว่า จากการ วิเคราะห์หาสายพันธุ์พ่อของยางพารา 170 ตัวอย่าง มี 1) ไดเ้ มลด็ พันธุ์ยางสังเคราะห์ทีเ่ กษตรกรสามารถ ตัวอย่างลูกท่ีมีพ่อสายพันธุ์ AVROS 2037 จ�ำนวน 4 น�ำไปใช้ปลูกได้โดยตรง โดยใช้ต้นทุนในการปลูกน้อย ตัวอย่าง ตัวอย่างลูกท่ีมีพ่อสายพันธุ์ PB 260 มีจ�ำนวน กว่าการปลูกโดยวิธีการใช้ต้นยางติดตา และสามารถให้ 46 ตัวอย่าง ตัวอย่างลูกท่ีมีพ่อสายพันธุ์ PB 311 มี ผลผลิตเนื้อไม้สูง มีความแข็งแรง ต้านทานโรค มี จ�ำนวน 53 ตัวอย่าง ตัวอย่างลูกท่ีมีพ่อสายพันธุ์ RRIC คุณสมบัติเนื้อไม้เหมาะสมในอุตสาหกรรมไม้มากกว่า 110 มีจ�ำนวน 36 ตัวอย่าง ตัวอย่างลูกท่ีมีพ่อสายพันธุ์ พันธุป์ ลกู ทแี่ นะน�ำทั่วไป RRIC 121 มีจ�ำนวน 31 ตัวอย่าง เมื่อพิจารณาช่วงวัน 2) ใช้เป็นแหล่งพันธุกรรมเพื่อคัดเลือกต้นท่ีให้ ออกดอกพ่อแม่พันธุ์ยางพารา สังเกตได้ว่า สายพันธุ์พ่อ ผลผลิตสูง ที่จะน�ำไปใช้ในโครงการปรับปรุงพันธุ์ใน ของลูกผสมที่ศึกษาในการทดลองน้ีมีแนวโน้มสัมพันธ์ อนาคต กับช่วงวันออกดอก เช่นกลุ่มพ่อแม่พันธุ์ที่มีช่วงวัน 3) ได้ข้อมูลสมรรถนะการผสมของพันธุ์ยาง เพื่อ ออกดอกปานกลางตรงกัน เช่น PB 260, PB 311, RRIC ประโยชน์ในการวางแผนคัดเลือกพันธุ์ที่จะใช้เป็นแม่-พ่อ 110 และ RRIC 121 จะมีโอกาสเป็นพ่อของลูกผสมใกล้ พันธ์ใุ นการสรา้ งลูกผสมในโครงการปรบั ปรงุ พนั ธ์ยุ าง เคียงกัน ส่วนพนั ธุท์ ่มี ชี ่วงการออกดอกช้า เช่น RRII 118 จะมีโอกาสความเป็นพ่อน้อยกว่าพันธุ์ที่มีช่วงการ เอกสารอา้ งอิง ออกดอกเรว็ และปานกลาง จากการวิเคราะห์การผสมข้ามต้นและการผสม เตชินท์ อินทรประดิษฐ์, รัชนี รัตนวงศ์ และ กิตติพัฒน์ ภายในต้นของลูกผสมพันธุ์สังเคราะห์จ�ำนวน 170 อุโฆทกิจ. 2560. การวิเคราะห์พันธุ์พ่อในแปลง ตัวอย่าง พบว่า อัตราการผสมตัวเองและการผสมข้าม ลูกผสมพันธยุ์ างพาราสังเคราะห.์ ว. วิทยาศาสตร์ ของลูกผสมในแปลงทดลองนี้ มีอัตราการผสมขา้ มต้นคดิ และเทคโนโลยี. 25(2): 225-234. เป็น 96.19% ลักษณะการผสมพันธุ์มีแนวโน้มสัมพันธ์ Clement-Demange, A., T. Chapuset and M. Seguin. กับช่วงวันออกดอกท่ีตรงกันระหว่างพันธุ์พ่อและพันธุ์แม่ 2002. Report on the IRRDB 1981 Hevea ดังน้ัน ช่วงวันออกดอกเป็นปัจจัยหน่ึงท่ีควรค�ำนึงถึงใน Germplasm by CIRAD (France) Year 2002. ก า ร ว า ง แ ผ น ก า ร ป รั บ ป รุ ง พั น ธุ ์ ใ น แ ป ล ง พั น ธุ ์ ย า ง IRRDB Workshop on Breeding, Agroforestry สังเคราะห์ เพ่ือให้ได้ประโยชน์สูงสุดจากการเกิด and Socio-economy, August 28 – September Heterosis จากการผสมขา้ ม 6, 2002. เมื่อท�ำการวิเคราะห์ค่าเฉลี่ยของขนาดรอบของ Renata Capistrano Moreira Furlani, Celma Maria ล�ำต้นของลูกผสม เปรียบเทียบพันธุ์กับพันธุ์แม่-พ่อ พบ Bozzite de Moraes, Mario Luiz Teixeira de ว่า ลูกผสมที่ได้จากแม่พันธุ์ AVROS 2037 ให้ค่าเฉลี่ย Moraes, Joao Rodrigues de Paiva and ของขนาดรอบล�ำต้นของลูกผสมสูงท่ีสุด คือ 40.38 Alexandra Magno Sebbenn. 2005. Mating เซนติเมตร ไม่ว่าจะผสมกับพันธุ์ใด แสดงว่าพันธุ์ System in a Hevea brasiliensis Population by AVROS 2037 เป็นพันธุ์ที่เหมาะจะใช้เป็นพันธุ์แม่มาก Isozyme Loci, CBAB. 05(4): 402-409. ที่สุด และลูกผสมที่เกิดจากการผสมระหว่างพันธุ์ Paiva, J. R., P. Y. Kageyama and R. Vencovsky. AVROS 2037 และ PB 260 มีค่าเฉล่ียของขนาดรอบ 1994. Genetics of rubber tree (Hevea ล�ำตน้ สูงที่สดุ คือ 52.50 เซนติเมตร โดยมคี ่าเฉล่ียสงู กว่า brasiliensis (Willd. Ex Adr. De Juss) Müller. ค่าเฉล่ียของพันธุ์แม่และพันธุ์พ่อรวมกัน แสดงว่าพันธุ์ Arg.). Silvae. Genet. 43: 373-376. AVROS 2037 และ PB 260 เหมาะทจี่ ะน�ำมาใช้เปน็ พนั ธ์ุ Pawsoi, N., T. Phumichai, K. Teerawatanasuk, A.

14 ฉบบั อิเลก็ ทรอนิกส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 Tan, H. 1988. Strategies in Rubber Tree Breeding. Improving Vegetatively Propagated Crops. Wongkeaw and C. Phumichai. 2013. Micro- Academic Press: London. p. 37. satellite paternity analysis used for evaluation Tan, H., T. K. Mukherjee and S. Subramaniam. of outcrossing rate among five Hevea clones 1975. Estimates of genetic parameters of in a systematic seed orchard. Kasetsart J. certain characters in Hevea brasiliensis. (Nat. Sci.) 47: 407-415. Theoritical and Applied Genetics. 46: 181-190. Rasidin Azwar., S. Woelan and I. Sudendry. 1995. Wycherley, P. R. 1971. Hevea Seed. Planter 47: Combining ability studies on various rubber 291-345. clones use in artificial crossing : Inter and Yeang, H. Y., R. Wickneswari, E. Sunderasan, S. K. Intrafamily selection. IRRDB Symposium on Leon, Ahmad Asri Hussin, Monh Napi Daud, Physiology and Molecular Aspect of the A. S. M. Zamri and Mohd Noor Abdul Ghani. Breeding of Hevea brasiliensis, 6-7 November 1995. Isozymes in Hevea crop improvement. 1995: 58-58. IRRDB Symposium on Physiology and Rubber Research Institute of Malaysia. 1998. Clone Molecular Aspects of the Breeding of the Recommendation for Estate Sector. p. 5. Hevea brasiliensis, 6-7 November 1995: 52-57 Simmonds, N. W. 1979. Principles of Crop Improve- ment. Huntsmont offset printing: Singapore.

ใช้กรดซลั ฟิวริกในการทา� ยางกอ้ นถ้วย ✘ซลั ฟิวริก ✔ฟอร์มิก 1. โรงงานผู้ผลิตยางลอ้ ไม่รับซอื้ 1. เป็นทีต่ ้องการของโรงงาน 2. ได้ยางคณุ ภาพต่�า 2. ไดย้ างคุณภาพดี 3. ท�าให้เครอ่ื งจกั รเสยี หาย 3. ไม่ทา� ให้เครอื่ งจกั รเสยี หาย 4. หน้ากรีดยางเสียหาย 4. ไม่กระทบต่อหนา้ กรีดยาง 5. อันตรายตอ่ สขุ ภาพ 5. ไม่กระทบต่อสขุ ภาพ 6. สรา้ งมลพิษตอ่ ส่ิงแวดล้อม 6. ไมก่ ระทบตอ่ สง่ิ แวดล้อม สอบถามข้อมูลไดท้ ี่ สถาบันวจิ ยั ยาง การยางแหง่ ประเทศไทย โทร. 0-2579-1576 ตอ่ 301, 0-2940-6653

16 ฉบบั อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 จาก GAP สู่ GMP ตอนท่ี 1: การผลติ ยางกอ้ นถว้ ยมาตรฐาน GAP ปรีดิเ์ ปรม ทศั นกุล1 และ ธมลวรรณ โทนสุ ิน2 1 ศนู ย์บรกิ ารทดสอบรับรองภาคใต้ ฝ่ายวิจัยและพฒั นาอตุ สาหกรรมยาง การยางแห่งประเทศไทย 2 ศูนย์วิจยั ยางบรุ รี ัมย์ สถาบนั วิจัยยาง การยางแห่งประเทศไทย ยางก้อนถ้วยสะอาดเป็นวัตถุดิบยางข้ันต้นมี มลู ค่าเพม่ิ ได้อีกแนวทางหน่งึ สมบัติทางกายภาพท่ีดีรองจากยางแผ่นดิบท่ีใช้ในการ จากปัญหาการผลิตยางก้อนถ้วยส่วนใหญ่มักเกิด ผลิตยางแท่ง และยังน�ำไปผลิตยางเครพบางที่มีสมบัติ จากคุณภาพไม่สม่�ำเสมอ จากระบบการกรีดยาง การใช้ ทางกายภาพดกี ว่ายางแทง่ STR 10 อกี ดว้ ย ทง้ั ยางแทง่ สารจับตัวยางที่ไม่ใช่สารที่แนะน�ำ การใส่สารปลอมปน และยางเครพต่างก็เป็นวัตถุดิบยางข้ันกลางพร้อมที่จะ หรือส่ิงสกปรกที่ติดอยู่ในก้อนยางโดยไม่ค�ำนึงถึง น�ำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ ซึ่งยางก้อนถ้วยเป็นทาง คุณภาพ ซ่ึงในกระบวนการท่ีตอ้ งนำ� ยางก้อนถ้วยไปผลิต เลือกหนึ่งในการแปรรูปยางดิบที่เกษตรกรนิยมผลิตกัน เป็นยางแท่งหรือยางเครพ จ�ำเป็นท่ีต้องใช้น�้ำในปริมาณ มากในภาคตะวันออกฉียงเหนือ แต่เน่ืองจากราคายาง ที่มากขึ้นเพ่ือท�ำให้ยางสะอาด ยิ่งผ่านเคร่ืองจักรมากก็ ค่อนข้างผันผวนในช่วงท่ีผ่านมาและยังต้องถูกกดราคา จะส่งผลให้ยางมีความยืดหยุ่นต�่ำลง ยางที่ผลิตได้จึงมี จากผู้ซอื้ จ�ำเป็นอยา่ งยง่ิ ท่ีเกษตรกรจะตอ้ งปรบั ตวั เพอ่ื ให้ เกรดต�่ำ มีอ�ำนาจในการต่อรองราคา ด้วยการผลิตยางท่ีมี การส่งเสริมให้เกษตรกรผลิตยางก้อนถ้วยท่ีมี คุณภาพดี มีมาตรฐานรองรับ ซ่ึงเป็นแนวทางหน่ึงท่ี คณุ ภาพดจี ากแปลงเกษตรกรโดยตรง โดยใช้หลักปฏิบตั ิ สามารถจ�ำหน่ายได้ในราคาท่ีสูงข้ึน และท่ีส�ำคัญ ทางการเกษตรดีและเหมาะสม หรือหลัก GAP (Good สามารถเพิ่มผลผลิต เพิ่มรายได้ สร้างความเช่ือม่ันใน Agricultural Practices) เร่ิมตัง้ แต่การดูแลสวนยางก่อน การซื้อ-ขาย ลดการเอาเปรียบ และลดมลภาวะจาก และหลังเปิดกรีด การกรีดยางที่ถูกวิธี การผลิตยางก้อน โรงงานอุตสาหกรรมยางแท่ง ลดการร้องเรียนจากผู้ท่ีได้ ถ้วยคุณภาพดี รวมท้ังการขนส่งยางก้อนถ้วยไปยังจุด รบั ผลกระทบโดยตรงจากกลนิ่ และสารระเหยทีอ่ าจส่งผล รวบรวมยาง ซึ่งที่ผ่านมาพบว่าเกษตรกรมักถูกกดราคา กระทบโดยตรงต่อชุมชนและส่ิงแวดล้อม หากสามารถ 10 – 15% ของราคาท่คี วรจะได้รับ สาเหตุเนอื่ งจากไม่มี จัดการวัตถุดิบต้นทางคือยางก้อนถ้วยได้ตามหลักปฏิบัติ เครื่องมือทางวิทยาศาสตร์ในการตรวจหาปริมาณเนื้อ ที่ดี โรงงานยางแท่งหรือโรงงานผลิตยางเครพจะได้ยางที่ ยางแห้งได้อย่างรวดเร็ว จึงต้องใช้หลักการประเมินด้วย มีคุณภาพดีส่งผลต่อโรงงานผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ท่ีสร้าง สายตา อย่างไรก็ตาม การส่งเสริมการผลิตยางก้อนถ้วย

17 ฉบับอิเล็กทรอนิกส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 จ�ำนวนต้นยางทง้ั หมด 3. เปิดกรีดครึ่งล�ำต้นที่ระดับความสูง 150 คุณภาพดีจะท�ำให้เกษตรกรได้รับความเป็นธรรมในการ เซนติเมตร จากพื้นดิน รอยกรีดท�ำมุม 30 องศากับแนว ซื้อขาย เป็นที่เชื่อถือและยอมรับจากผู้ซ้ือและได้รับใน ระนาบ และเอียงจากดา้ นซ้ายบน ลงมาขวาล่าง ราคาที่สงู ข้นึ 4. ถ้าไม่กรดี ยาง ควรคว�ำ่ ถ้วยรองนำ�้ ยางไว้ เพื่อไม่ ให้สิ่งสกปรกตกลงไปในถว้ ยรบั นำ้� ยาง การดแู ลสวนยางทัง้ ก่อน 5. ควรเร่ิมกรีดยางตั้งแต่กลางคืนถึงเช้า โดย และหลังใหผ้ ลผลิต ผลผลิตไม่แตกต่างกันมาก เช่น หากกรีดยางช่วงกลาง คนื ระหวา่ ง 03.00-06.00 น. จะทำ� ให้ไดน้ ้ำ� ยางมากกวา่ ปัจจัยที่ส�ำคัญในการผลิตยางพาราเพ่ือให้ได้ การกรดี ชว่ งเชา้ ระหวา่ ง 06.00-08.00 น. ผลผลิตท่ีสูงนั้นข้ึนอยู่กับความเหมาะสมของพ้ืนท่ี พันธุ์ ร้อยละ 4-5 และหากกรีดยางระหว่าง 08.00-11.00 น. ยางทปี่ ลูก การจัดการสวนยาง รวมทั้งการเขตกรรม เช่น จะได้น้�ำยางน้อยกว่ากรีดช่วงกลางคืนเฉลี่ยประมาณ การจัดการโรคและศัตรูยาง การจัดการธาตุอาหาร ร้อยละ 16 ส�ำหรับยางพารา และการจัดการระบบกรีด ซ่ึงเกษตรกร การกรีดยางท่ีเหมาะสม สถาบันวิจัยยางแนะน�ำ ควรใชเ้ วลาในการบ�ำรุง ดูแล รกั ษาสวนยางพารานับจาก ระบบการกรีดยางไว้ 5 ระบบ แต่ระบบกรีดยางท่ีเป็นข้อ วันแรกที่ปลูกจนถึงวันที่จะเปิดกรีดได้ ตามคู่มือค�ำ ปฏิบัติการเกษตรดีท่ีเหมาะสมส�ำหรับการผลิตยางก้อน แนะน�ำการจัดการสวนยางอย่างยั่งยืนของสถาบันวิจัย ถ้วยน้ันมี 3 ระบบ คือ ยาง กรมวิชาการเกษตร ปี 2556 ในหวั ข้อ การจดั การดนิ 1. กรีดคร่งึ ล�ำต้น กรดี 1 วัน เว้น 2 วนั (S/2 d3) และปุย๋ เพ่อื การผลติ ยางพาราอยา่ งยง่ั ยนื เหมาะสมกับพันธุ์ยางทั่วไป โดยเฉพาะพันธุ์ที่อ่อนแอต่อ อาการเปลือกแหง้ เชน่ พนั ธ์ยุ างท่ีใหผ้ ลผลิตน้ำ� ยางสงู หลักการกรีดยางท่ีถูกวธิ ี 2. กรดี คร่งึ ลำ� ตน้ กรดี 1 วัน เว้น 1 วัน (S/2 d2) ใช้ได้กับพนั ธย์ุ างท่ัวไป การกรีดยางหรือการเก็บเกี่ยวผลผลิตน้�ำยาง ซึ่ง 3. กรดี ครึ่งลำ� ต้น หรือ กรดี 1 ใน 3 ของลำ� ต้น กรีด เป็นวิธีการน�ำผลผลิตน�้ำยางออกจากเปลือกของต้นยาง ติดต่อกัน 2 วัน เว้น 1 วัน (S/2 d1 2d/3, S/3 d1 2d/3) ใช้ การดูแลสวนยางท่ีดีต้ังแต่ปลูกจนกระท่ังเร่ิมเก็บเก่ียว กบั เปลอื กงอกใหม่ ไมค่ วรกรีดเกิน 160 วันตอ่ ปี และไม่ ผลผลิตหรือเร่ิมกรีดยาง หากใช้ระบบการกรีดท่ีไม่ถูก ควรใชก้ บั พนั ธย์ุ างที่ออ่ นแอต่ออาการเปลอื กแหง้ ต้องและไม่เหมาะสมกับพันธุ์ยางที่ปลูกแล้ว การดูแล หมายเหต:ุ พนั ธ์ุสถาบนั วจิ ยั ยาง 251, สถาบนั วจิ ยั รักษาสวนยางต้ังแต่เร่ิมต้นก็สูญเปล่า ฉะนั้น เพ่ือจะให้ ยาง 408, PB 235 และ BPM 24 เหมาะสมกับการกรีด ได้ผลผลิตน�้ำยางที่สูงนั้นจะต้องมีการใช้หลักการปฏิบัติ ระบบกรีดท่ี 1 และ 2 สำ� หรบั พนั ธุ์ RRIM 600 เหมาะสม ที่ดี โดยเริ่มจากการกรีดยางที่ถูกวิธีและมีวิธีการเปิดกรีด กับระบบกรีดที่ 2 และ 3 ท่ีเหมาะสม ตามค�ำแนะน�ำของสถาบันวิจัยยาง กรม- การใช้ระบบกรีดถ่ีท�ำให้อายุกรีดของต้นยางส้ันลง วิชาการเกษตร (เดิม) ในหัวข้อค�ำแนะน�ำการเก็บเก่ียว ต้นยางมีอายุระหว่าง 19-22 ปี ซ่ึงแสดงว่าอายุกรีดจริง ผลผลติ น้ำ� ยาง ปี 2554 โดยมขี ้อแนะนำ� หลัก ๆ ดังนี้ อยรู่ ะหวา่ ง 13 – 16 ปี สง่ ผลใหช้ าวสวนยางเหลา่ น้ขี าด 1. โดยท่ัวไปการเปิดกรีดจะค�ำนึงถึงขนาดของต้น รายได้ไปมากมาย ซ่ึงข้อมูลนี้สรุปว่าถ้าใช้ระบบกรีดถี่ ยางมากกวา่ อายุของต้นยาง คือ มขี นาดรอบลำ� ตน้ ไมต่ �่ำ ตามที่ชาวสวนปฏิบัติ ต้นยางจะมีอายุกรีดระหว่าง กว่า 50 เซนตเิ มตร ท่คี วามสูง 150 เซนติเมตร จากพน้ื ดนิ 11-16 ปี เทา่ นั้น และจะสญู เสยี รายได้ ถ้ารวมท้งั ประเทศ 2. การเปิดกรีดต้นยางพิจารณาได้ 2 แบบคือ มี แล้วนบั เป็นการสูญเสยี รายได้เป็นจำ� นวนมาก จ�ำนวนต้นยางที่มีขนาดรอบล�ำต้นไม่ต่�ำกว่า 50 เซนติเมตร ท่คี วามสงู 150 เซนติเมตร จากพน้ื ดนิ ไม่น้อย การกรีดตน้ ยางไมไ่ ดข้ นาดตามมาตรฐาน โดยเปดิ กว่าครึ่งหน่ึงของจ�ำนวนต้นยางท้ังหมด หรือมีจ�ำนวนต้น ยางที่มขี นาดรอบล�ำต้นไมต่ �่ำกว่า 45 เซนติเมตร ท่ีความ สงู 150 เซนตเิ มตร จากพน้ื ดิน มากกวา่ รอ้ ยละ 80 ของ

18 ฉบับอเิ ล็กทรอนิกส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 ภาชนะบรรจสุ ารจบั ตวั ยางและ วธิ กี ารบีบสารละลายกรด กรดี ต้นยางทม่ี ขี นาดรอบล�ำต้นตำ่� กวา่ 50 เซนติเมตร ซึง่ ลงในถ้วยนำ�้ ยาง ต้นยางท่มี ขี นาดรอบลำ� ตน้ 45 และ 40 เซนติเมตร จะให้ ผลผลติ เพยี งร้อยละ 76 และ 65 เปอรเ์ ซน็ ตข์ องต้นยางท่ี สารละลายกรดฟอร์มิกที่เจือจางเรียบร้อยแล้ว ได้ขนาดแล้ว และมีผลต่อคุณภาพของน�้ำยาง โดยมี เทใสใ่ นขวดพลาสตกิ ขนาด 750 – 1,000 มลิ ลิลิตร เจาะรู ปริมาณเนอ้ื ยางแห้งลดลง ท่ีฝาดา้ นบน ทั้งนน้ี �ำ้ กรด 1 ขวด สามารถนำ� ไปใช้ในถ้วย น้ำ� ยางได้ประมาณ 50 ถว้ ย สารเคมีท่ใี ช้จบั ตัวยางก้อนถ้วย ถว้ ยน้ำ� ยาง ปัจจุบันถ้วยรับน�้ำยางมีหลายขนาด มีความจุ กรดท่ีแนะน�ำคือ กรดฟอร์มิก เตรียมจากกรดที่มี ตัง้ แต่ 400 – 1,800 มิลลิลติ ร การกรีดยางแต่ละครง้ั จะ ความเข้มข้น 94% กรดชนิดน้ีเรียกอีกอย่างหน่ึงว่ากรด ไดน้ �้ำยางเฉลี่ย 200 – 300 มิลลิลิตร ถ้าคดิ เป็นปรมิ าณ มด เป็นกรดอนิ ทรยี ท์ ่ีมีโมเลกลุ ขนาดเล็ก มีคาร์บอนเพียง เน้อื ยางแหง้ เฉลย่ี ตน้ ละ 50 – 90 กรมั ให้สงั เกตปรมิ าณ ตัวเดียว โครงสรา้ งโมเลกุลคอื HCOOH สลายตวั ได้งา่ ย น�้ำยางในแต่ละแปลง ถ้ามีปริมาณน้�ำยางมากให้ใช้ถ้วย หากใช้ตามอัตราที่แนะน�ำจะไม่มีกรดตกค้างในยาง ขนาดที่โตข้ึน นอกจากนี้ ยางก้อนถ้วยที่ผลิตหลายมีด นอกจากจะช่วยให้ยางจับตัวเร็วและไม่ส่งกลิ่นเหม็นแล้ว กรีดมักใชถ้ ้วยยางที่มีขนาดใหญ่ข้ึนเชน่ กัน ยังจะท�ำให้ค่าความยดื หย่นุ ของยางดอี ีกดว้ ย การบีบสารละลายกรดลงในถ้วยนำ้� ยาง วิธีการเตรียม แนะน�ำให้ใช้ท่ีระดับความเข้มข้น เกษตรกรรายใหม่ควรท�ำการฝึกบีบโดยใช้น้�ำ เพยี ง 3% โดยใช้กรดฟอร์มิกเข้มข้น 30 มลิ ลลิ ิตร เทลงใน สะอาดใส่ในบรรจุขวดบีบ และการบีบแต่ละคร้ังให้ได้ น�้ำสะอาด 900 มิลลลิ ติ ร กวนใหส้ ารละลายกรดเขา้ กนั สารละลายท่ีออกมา 15 – 20 มิลลลิ ติ ร หรอื ให้หมดขวด แล้วเทใส่ในขวดบบี ภายใน 50 ครงั้ หมายเหตุ: ควรเจือจางน�้ำกรดวันต่อวัน ไม่ควร เตรียมทิ้งไว้ค้างคืน เนื่องจากกรดจะเกิดการสลายตัว วธิ ีการผลิตยางกอ้ นถ้วย สง่ ผลให้ความเข้มขน้ ของสารละลายกรดลดลง ในวงการอุตสาหกรรมด้านยางพารา กรดฟอร์มิก การผลิตยางก้อนถ้วยจ�ำนวนกี่มีดกรีดขึ้นอยู่กับ เป็นสารจับตัวยางใช้ในการผลิตยางแผ่นดิบ ยางก้อน ความต้องการของผู้ซ้ือว่าต้องการก่ีมีด การก�ำหนดมีด ถ้วย และยางแท่ง STR 5L สามารถจับตัวสมบูรณ์ได้ กรีดของผู้ซ้ือจะสามารถประเมินปริมาณเน้ือยางแห้ง ภายใน 45 นาที สีของยางท่แี ห้งแลว้ ไม่คล�ำ้ ยางแหง้ เรว็ หรือ DRC (Dry Rubber Content) ของเกษตรกรในภาพ ไม่เหนียวเหนอะหนะ แต่ยังพบเกษตรกรรายย่อยยังคง รวมได้ และสามารถน�ำไปผลิตเป็นยางแท่งท่ีมีคุณภาพ ใช้กรดซัลฟูริก หรือท่ีเรียกกรดก�ำมะถันในการท�ำยาง ตามสมบัติทางกายภาพท่ีมีความสม�่ำเสมอซ่ึงเป็นสมบัติ ก้อนถ้วย ซึ่งกรดชนิดน้ีเป็นกรดแก่ค่อนข้างอันตราย มี ที่ส�ำคัญท่ีลูกค้าต้องการ แต่การกรีด 6 – 8 มีดกรีด กลิ่นเหม็นแสบจมูก ในการท�ำยางก้อนถ้วยยางจะจับตัว จะท�ำให้น�้ำยางล้นถ้วย บางคร้ังจะต้องน�ำก้อนยางไป เร็วแต่คณุ ภาพไมด่ ี ยางแขง็ ความยดื หย่นุ ต�ำ่ ไอของกรด แขวนข้างต้นยางแล้วน�ำมารวมกับก้อนยางที่กรีดได้วัน จะส่งผลกระทบต่อหน้ายางเกิดสีด�ำคล้�ำ เพราะมีเกลือ หลัง ท�ำให้เมื่อประเมินเน้ือยางแห้ง เกษตรกรมักจะเสีย ซัลเฟตที่เปลี่ยนสภาพเป็นซัลไฟด์มีสีคล้�ำ และยังพบว่า เปรยี บเม่อื เทยี บกบั การกรีด 4 มดี กรดี เกษตรกรมักใช้ในอัตราที่มากกว่าก�ำหนด ส่งผลให้ยาง เหนียวเย้ิม แห้งช้า เนื้อแข็งกระด้าง ดังน้ัน จึงไม่ควรใช้ กรดซัลฟรู กิ ในการทำ� ยางก้อนถว้ ย

19 ฉบับอเิ ล็กทรอนกิ ส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 เหลือตกค้างในถ้วยให้เททิ้งในระหว่างกึ่งกลางแถวยาง พร้อมกบั ควำ�่ ถว้ ยเตรยี มไวส้ ำ� หรบั การกรีดในวดั ถดั ไป วนั กรีดที่ 1 (1 มีดกรดี ) น�้ำเซรั่มท่ีเหลือจากการจับตัวจะมีค่าความเป็น กรีดยางต้นแรกจนถึงต้นสุดท้ายแล้วย้อนกลับ กรดอยู่ท่ี pH 4.7 – 5 ซ่ึงไม่มผี ลกระทบต่อสภาพดิน ซงึ่ มายังต้นแรกอีกครั้ง บีบน�้ำกรดท่ีเจือจางแล้วลงในถ้วย สภาพของดินที่เหมาะสมกับการปลูกยางจะอยู่ท่ี 4.5 – น�้ำยาง บีบน้�ำกรดลงไปในน้�ำยาง 1 คร้ัง หรือประมาณ 5.5 ซง่ึ มสี ภาพคอ่ นข้างเปน็ กรด 15 – 20 มิลลลิ ิตร จากนนั้ ใชไ้ ม้สะอาดคนนำ�้ ยางเพอ่ื ให้ โดยท่ัวไปการกรีดยางแนะน�ำให้กรีดวันเว้นวัน น้�ำกรดกระจายอย่างท่ัวถึง ยางจะจับตัวสมบูรณ์ไม่เกิน หรอื สองวันเว้นวนั ดังนัน้ ระบบการปฏิบตั ทิ ี่ดีและเหมาะ 45 นาที ปฏบิ ตั เิ ช่นน้ีทลี ะต้นจนถึงต้นสุดท้าย แลว้ ปลอ่ ย สมกับการกรดี ยาง คอื ไมค่ วรเกนิ 4 มีดกรีด นอกจากจะ ให้กอ้ นยางทจ่ี ับตวั แลว้ อยูใ่ นถว้ ยจนถงึ วนั รงุ่ ขน้ึ ท�ำใหต้ น้ ยางไดพ้ กั แลว้ จะไมท่ �ำให้น�้ำยางล้นถ้วยอกี ดว้ ย วนั กรดี ท่ี 2 (2 มดี กรีด) ผลกระทบของนำ�้ กรดตอ่ หน้ากรีด ก่อนกรีดให้ตะแคงก้อนยางที่ได้จากการกรีดในวัน ในการบีบน้ำ� กรดลงในถ้วยรับน้�ำยางแนะนำ� ให้ยนื แรกไว้ข้างถ้วย ซ่ึงจะเห็นของเหลวท่ีขับออกมาจากก้อน ด้านข้างของต้นยางแล้วบีบน้�ำกรดลงไปเพ่ือป้องกัน ยางอยู่ที่ก้นถ้วยมีสีเหลืองอ่อนใส แสดงว่ายางจับตัว น้�ำกรดกระเด็นใส่หน้ายางท่ีกรีดใหม่ ๆ กรณีท่ีใช้นำ้� กรด สมบูรณ์ ของเหลวนี้มีสภาพเป็นกรดสามารถช่วยให้ยาง ฟอร์มิกเจือจางเพียง 3% จะไม่มีผลกระทบต่อหน้ายาง จับตัวเป็นก้อนได้อีก เม่ือกรีดยางจากต้นแรกจนถึงต้น ยกเว้นหากมีการใช้กรดก�ำมะถันหรือกรดซัลฟูริก กรด สุดท้ายแล้ว ก็ย้อนกลับมาเติมกรดเช่นเดียวกับการกรีด ชนิดนี้เป็นกรดแก่และเป็นกรดอนินทรีย์ ไอของกรดจะมี ในวันแรก การเติมกรดในครั้งน้ีให้ลดปริมาตรลงครึ่ง ส่วนที่ส่งผลต่อหน้ายางได้ โดยท�ำให้หน้ายางด�ำ ถึง หน่ึงเม่ือเทียบกับการเติมกรดในวันแรก เนื่องจากเซรั่มท่ี แม้ว่าจะไม่มีรายงานท่ีชัดเจนว่าการใช้กรดแก่ส่งผล ขับออกมาจากก้อนยางอยู่บริเวณก้นถ้วยยังคงมีฤทธ์ิ กระทบต่อต้นยางที่อาจท�ำให้เกิดอาการเปลือกแห้งหรือ เป็นกรด กวนน�้ำยางแล้วปล่อยให้ยางจับตัวรวมกับก้อน น�้ำยางไหลน้อยก็ตาม จึงไม่ควรใช้กรดแก่หรือสารชนิด ยางทไี่ ดจ้ ากการกรีดในวันแรก อ่ืนที่มีการโฆษณาชวนเช่ือว่าช่วยจับตัวเร็วและเพิ่มน้�ำ วนั ที่ 3 หนกั ยาง หยุดกรีดเพื่อให้ต้นยางพักและปฏิบัติตามค�ำ ลักษณะของยางก้อนถ้วย แนะนำ� คือกรดี 2 วัน เวน้ 1 วัน ยางก้อนถ้วยสด มีอายุของยางก้อน 1 – 3 วัน วันท่ี 4 (3 มีดกรีด) DRC อยู่ท่ีระดับ 45 – 55% ผิวของก้อนยางมีสีขาว จับก้อนยางตะแคงก่อนทุกคร้ัง ก่อนท่ีจะกรีด เพื่อ จนถึงสีขาวขุ่น เม่ือกดหรือสัมผัสจะมีความนุ่มและ ให้น้�ำเซรั่มไหลออกมา และก้อนยางจะแห้งได้ง่ายข้ึน คนื ตัวไดเ้ ร็ว และยางคงมีของเหลวหรือน�้ำเซรัม่ ไหลออก กรีดยางเช่นเดียวกับวันแรกแล้วเดินย้อนกลับมาหยอด จากกอ้ นยาง (ภาพท่ี 7) น้�ำกรด กวนเบา ๆ ให้สม่�ำเสมอ ท�ำเช่นนี้จากต้นแรก ยางก้อนถ้วยหมาด มอี ายุของยางก้อน 4 – 7 วัน จนถงึ ต้นสุดท้าย DRC อยทู่ ร่ี ะดับ 55 – 65% ผวิ ของก้อนยางมีสขี าวขุ่น วนั ท่ี 5 (4 มดี กรดี ) จนถึงสีน�้ำตาลอ่อน เม่ือกดหรือสัมผัสจะมีความนุ่มเล็ก ตะแคงก้อนยางแล้วปฏิบัติตามค�ำแนะน�ำทุกคร้ัง น้อยจนถึงก่ึงแข็ง ก้อนยางเร่ิมแห้งโดยไม่มีของเหลว กรีดยางเช่นเดียวกับทุกครั้ง หยอดน�้ำกรด คนให้เข้ากัน ไหลออกมา (ภาพท่ี 8) ปล่อยให้น�้ำยางจับตัวสมบูรณ์ จากน้ันเก็บก้อนยางเพ่ือ ยางก้อนถ้วยแห้ง มีอายุของยางก้อนมากกว่า 15 รวบรวมไปผ่ึงท่ีมีอากาศถ่ายเทได้สะดวก ส่วนเซรั่มที่ วันข้ึนไป DRC มากกว่า 65% ผิวของก้อนยางมีสี

20 ฉบับอิเล็กทรอนกิ ส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 น้อย 2 คืน เพื่อเป็นการแก้ไขปัญหาการหกเร่ียราดของ น�้ำเซร่ัมในระหว่างการขนส่ง แต่หากต้องการจ�ำหน่าย น้ำ� ตาลเขม้ มคี วามแหง้ และแข็ง (ภาพท่ี 9) ยางก้อนถ้วยสดไม่ว่าจะเป็นก่ีมีดกรีด จ�ำเป็นต้องหาทาง ป้องกันอย่างเคร่งครัดเพื่อป้องกันการหกของน้�ำเซรั่มท่ี การเก็บรักษายางก้อนถ้วย ไหลออกจากตัวรถ ด้วยการใช้วัสดุท่ีสะอาดปิดมิดชิด กอ่ นจำ� หน่าย บริเวณพ้ืนรถที่ใช้ในการขนส่งก้อนยางมายังจุดรวบรวม ยาง ยางก้อนถ้วยสดท่ีเกบ็ ใหม่ ๆ จะมีน�ำ้ เซรัม่ ไหลออก การวางภาชนะบรรจุยางก้อนถ้วยบริเวณจุด จากก้อนยาง ควรเก็บยางก้อนแล้วใส่ในภาชนะที่สะอาด รวบรวมยาง จะต้องวางพักไว้สักระยะหน่ึงเพ่ือให้น้�ำ เชน่ ถงั เข่ง หรือตะกรา้ พลาสตกิ เปน็ ต้น เพื่อให้น้ำ� เซรัม่ เซรั่มไหลจนเกือบหมด มิเช่นนั้นจะท�ำให้น้�ำเซร่ัมหก ไหลออกจากกอ้ นยางได้สะดวก แตห่ ากจะจำ� หน่ายเปน็ เร่ียราดในขณะขนส่งไปยังโรงงานยางแท่งได้ และ ยางก้อนหมาดแนะน�ำให้วางบนแคร่เพื่อให้ยางก้อนแห้ง บริเวณรอบ ๆ สถานที่ที่วางยางก้อนถ้วยจะต้องมีคู เร็วขนึ้ หรืออาจวางบนลานซเี มนต์ทส่ี ะอาด หรอื อาจใชผ้ ้า ระบายน้�ำเพื่อให้น�้ำเสียไหลไปลงระบบบ�ำบัดน้�ำเสีย พลาสติกปูบริเวณพื้นเพ่ือป้องกันดิน ทราย หรือสิ่งปน แบบปิด เพื่อป้องกันกลิ่นเหม็นท่ีเกิดจากระบบบ�ำบัดน้�ำ เปื้อนใด ๆ ท่ีอาจติดไปบนก้อนยางได้ แล้วผึ่งไว้อย่าง เสียอีกทางหน่ึง และจะต้องราดน้�ำหมักชีวภาพบริเวณคู น้อย 2 คืน หากผึ่งนานกว่าน้ันควรคลุมด้วยผ้าพลาสติก ระบายน้�ำเพื่อลดกลน่ิ เหมน็ ท่เี กดิ ข้นึ ปิดบนกองยางเพ่ือป้องกันแดด ไม่ควรให้กองยางสัมผัส แดดเป็นระยะเวลานานเกินไปเพราะจะท�ำให้คุณภาพ การประเมินปรมิ าณเนือ้ ยางแห้ง ยางเสื่อม ควรสร้างคูระบายน�้ำส�ำหรับให้น�้ำเซร่ัมไหล ของยางกอ้ นถว้ ย ออกไปรวมในบอ่ เก็บไดส้ ะดวก ข้อควรระวัง ในการน�ำยางก้อนใส่ในถุงกระสอบ เกษตรกรจะผลิตยางก้อนถ้วยแตกต่างกันขึ้นอยู่ เช่น กระสอบพลาสติกหรือกระสอบปุ๋ยระหว่างการบรรจุ กบั จ�ำนวนวนั กรดี หากกรดี 4 คร้งั จะเรยี ก 4 มีดกรดี โดย ขนส่ง เนื่องจากกระสอบเหล่านี้จะมีเศษวัสดุท่ีอาจหลุด ทั่วไปจะกรีด 1, 2, 4, 6 จนถงึ 8 มดี กรีด การกรดี สะสม และติดมากับก้อนยาง รวมท้ังการใช้เชือกพลาสติกมัด ก้อนยางในถ้วยมากขึ้น ท�ำให้ปริมาณเน้ือยางแห้งมาก ปากถุงก็เป็นสิ่งท่ีควรพึงระวังด้วยเช่นกัน วัสดุเหล่าน้ี ข้ึนด้วย เช่น ยางก้อนถ้วยที่กรีดถึง 8 มีดกรีด จะมี ถือว่าเป็นวัสดุร้ายแรงหากติดไปกับกระบวนการผลิต ปริมาณเนือ้ ยางแห้งมากกว่าการกรดี แบบ 6, 4, 2 และ ยางแท่งจะเกิดความเสียหายให้กบั คณุ ภาพยางได้ 1 มีด ตามล�ำดบั อย่างไรกต็ าม เกษตรกรควรพิจารณา ถึงขนาดของถ้วยรองรับน�้ำยางและปัจจัยอ่ืนท่ีมีผลกระ การขนสง่ ยางก้อนถว้ ย ทบกบั การผลิต เช่น ฝนตก ปัญหาการลักขโมย ระบบ ไปยังจุดรวบรวมยาง ตลาดการซือ้ –ขาย เปน็ ต้น ในทางปฏิบัติ การประเมิน DRC ใช้หลักการ ยางก้อนถ้วยสดที่ผลิตจ�ำนวน 4 มีดกรีด และ 6 ประเมินด้วยสายตา แต่การประเมินแบบน้ีเป็นเรื่องที่ มดี กรดี หลังจากเกบ็ ใหม่ ๆ จะมคี วามช้ืนเกอื บรอ้ ยละ 50 ค่อนข้างยากไม่เหมือนกับยางแผ่นดิบหรือยางแผ่นรม และ 40 ตามล�ำดับ โดยมนี �้ำออกมาประมาณรอ้ ยละ 10 ควันที่มีลักษณะเป็นแผ่นบาง สามารถตรวจพบส่ิง ของน้�ำหนักก้อนยาง น้�ำท่ีออกมาจะประกอบไปด้วยสาร สกปรก ฟองอากาศ หรือรอยต�ำหนิ บนแผ่นยางได้ง่าย ท่ีไมใ่ ชย่ าง เช่น โปรตนี คารโ์ บไฮเดรต ไขมัน โดยเฉพาะ แต่ยางก้อนถ้วยเป็นก้อนหนาทึบไม่สามารถตรวจเนื้อ โปรตนี กบั ไขมนั ท่กี อ่ ให้เกดิ กล่ินเหมน็ หากหกเรย่ี ราดบน ยางท่ีอยู่ข้างในได้ ท�ำได้เพียงสังเกตจากลักษณะ ถนน จะสรา้ งปญั หาท�ำให้เกดิ อุบตั เิ หตจุ ากถนนลื่นได้ ย่งิ ภายนอกด้วยการดูสีบนก้อนยาง หากมีสีขาวแสดงว่า ที่จุดรวบรวมยางจะก่อให้เกิดเหม็นอย่างมาก เกิดผล ก้อนยางยังสด ตามลักษณะของก้อนยางท่ีได้อธิบายไว้ กระทบต่อชุมชนทอี่ ยู่ใกล้เคยี ง ตามค�ำแนะน�ำหลักปฏิบัติเกษตรดีที่เหมาะสม แนะนำ� ให้ผลิตยางก้อนถว้ ยไม่เกนิ 6 มีดกรดี ผึ่งไวอ้ ย่าง

นสวสมันมบแบูรูรกณณ จ จาากกนนั้นั้นเกเก็บ็บกกออนนยยาางเงพเพื่อ่ือรวรบวบรวรมวมไปไปผผ่ึงท่ึงท่ีมี่อมีาอกาากศาถศ สสะะดดววกก สสววนนเซเซรร่ัมั่มทที่เหี่เหลลือือตตกกคคางาใงนในถถวยวยใหใหเทเททิ้งใ้ิงนในระรหะหวาวงากง่ึงกก่ึง ยยาางงพพ2ร1รออมมกกบั บั คคววา่ํฉบบั าํ่ถอเิ ลถ็กวทรอวยนกิ สย์เ32ตเมกตรราคมียร-มนีียมาคมมไ2561วไสวสาํ หําหรับรบักการากรรกดี รใีดนในวดั วถดั ดัถไัดปไป นน้ํา้ําเซเซรร่ัมั่มทท่ีเห่ีเหลลือือจจาากกการาจรจับับตตัวจัวจะมะมีคีคาคาควาวมาเมปเนปนกรกดรอดยอูทยี่ูทp 55ซซงึ่ ง่ึไไมมมมีผีผลลกกรระทะทบบตตออสสภภาพาพดดินินซซึ่งส่ึงสภภาพาพขของอดงินดนิททเี่ หเ่ี หมามะาสะมสกมับก ยยาางงจจะะออยยทู ทู ี่ 4่ี 4.5.5––55.5.5ซซึ่งม่ึงมีสสีภภาพาพคคอ อนนขขา งาเงปเปน นกรกดรด โโดดยยทท่ัว่ัวไไปปกกาารรกกรรีดีดยยางาแงแนนะนะนําใําหใหกกรีดรีดวันวันเวเนวนวันวันหหรือรสืออสงอว ดดังตังนานั้นม้ันครําระแะบนบะบนบกําหกาลารักรปปปฏฏิบฏิบัติบัติเกัติทษิทตี่ดรี่ดีแดีแีทลี่เละหเะมหาเหะมสมามะาแสะนสมะนมกํากับใหับกผกาลริตายกรารกงีดรียดายงาคงือคไือมไคม อมนมีดถีดกวกยรไรีดมีดเกนินนอ6อกมกจีดจากากรีดกจจผะึ่งทะไทําวอําใยใหาหงตนตนอนยยยา2 งาคไงืนดไเพดพื่อพักเปักแนแลกลวารวแจกะจไไะขมไทมทําใําหใหน้ํนาย้ําาย ญออหีกาีกดกดาวรวยหยกเรี่ยราดของน้ําเซร่ัมในระหวางการขนสง แตหากตองการ าหนายยาภางพทก่ี 1อตะนแคงถถ้ววยเยพื่อสใหน้ด�ำ้ เไซรัม่มไหวลอาอกจมาะเปนกี่มีดกรีดจภําาพเทปี่ 2นยาตงก้ออนถง้วยหจบั าตวั ทสมาบูรงณป์ องกัน ยางเครงครัดเพื่อปองกันการหกของน้ําเซรั่มท่ีไหลออกจากตัวรถ ดวย ารใชวัสดุที่สะอาดปดมิดชิดบริเวณพ้ืนรถที่ใชในการขนสงกอนยาง ายังจดุ รวบรวมยาง าพทกา่ี ร8วาตงะภแาชคนงะถบวรรยจเยุ พา่ืองกใอหนนถว ํา้ ยเบซรรเิ วั่มณไจหุดลรวอบอรกวมมยาาง จะตอ ง ภาพที่ 9 ทอาง่ีนพ8ถกั ตวไวยะส จแกั บัรคะตยงวัะถหสวนมยึง่ บเพเูรพือ่ ณใ่ือหในหํา้ เซนราํ้ มั่ เไซหลรจ่ัมนเไกหอื บลหอมดอกมมเิ ชาน นน้ั จะทํา ภาพที่ 9 ถหวนยาํ้ เจซับรมั่ ตหัวกเสรี่ยมรบาดูรใณนข ณะขนสงไปยังโรงงานยางแทง ได และ วริเนั วณทร่ี 3อบ ๆ สถานทท่ี ่ีวางยางกอ นถว ยจะตอ งมีครู ะบายนํา้ เพอื่ ใหน ้าํ ทสะหยีบ่ี ย3ไบหบุดลํากไบปรดั ลีดนงํ้าเรพเะสบยี่ือบอใบกี หาํ ทบตาดั งนนหยาํ้นเง่ึาสยีงแพแบักลบะแปจดละตะเอพปงื่อฏรปาิบอดงัตนกํ้าิตนั หากมมลกั น่ิ คชเวีําหภแมาน็ นพทะบเ่ี กนริเดิ วําจณาคคกือู กรีด 2 วัน ดะบวกาันรยนีดา้ํ เเพพภาพอื่ ท่ือี่ล3 เใดก็บกยหางลกอ้ต่ินนถเว้นหย มย็นาทงี่เกพิดขัก้นึ และปฏิบภัตาพทิตี่ 4 ใาส่ในมภาชคนะทําี่สะอแาด นะนํา คือกรีด 2 วัน วนั ท่ี 4 (3 มีดกรดี ) ทกจอภผอี่ ับภผกาลน4กมาลพกยอพา(กรท3นาแรทะี่งลยะ1มที่ ตะา1ท0ดีบกงะ0บกตขอแเกขรเะนอคกแ็บดีอยงงบ็คย)งนากยงนางํ้าอกาจงาํ้กนอกงะกรนแกทอรดหทอนุกดตงนุกถคตอไคถวรอดหรวย้ังหงน้ังยากนากยอกาอขกนรนึ้นดีรททีดกี่จี่จระภะีดกกภายรพราีดาีดพทงลลเที่งช1งไี่ น1ไปเ1ปเเดพกเียเพื่อบ็กวใ่ือใบ็กหสใใับนภหสวํ้าาัภนนเชซแา้ําชนรรเซกั่มะนทระ่ัมส่ีท มาและใกในอนกนกายารารบงบีบจีบนะนแ้ํา้ํากหกรงรดไดลดลงงใงาในยนขถถว้ึนวยกยรรับีดับนยน้ําาย้ํางยาเงาชแงนนแเนะดนะียนําวใํากหใับหยวืนยันืนดแาดรนกา ตตนนยยาาภงาพงแที่ แ5ลในลกวารวขบนสบง่ีบใชีบ้ผนา้ ใบนป้ําพู ้ืนํ้ากรถกเพรอ่ื ปรด้องดกลนั นล้ำ�งเซรไง่ัม ไปปเพเพื่อื่อปภาปอพท่ี 6องจ�ำกงภหนา่ากันพยยทาันนง่ีก1้อนน8้ําถว้จกยํ้าาํ ณหกรจนุดรดารวยบรดกยวมายงรกางกะอรนเะถดวเย็นดณ็นใจสุดใรหสวบนหรวมานยยาาง ท่ีออกจากยางกอ้ นถ้วยหกเร่ียราด ใใหหมม ๆ ๆกกรรณณีทีที่ใี่ใชชนนํ้าํ้ากกรรดดฟฟออรมร8มิก. กิกเาจรเปจือระืเอจมนิ จาปงรามิ เงาพณเเพนียอ้ื ียยงางง3แห%3ง ข%องจยาะจงกไะอ นมไถมวมยีผมีลผกล หภนาพาทยี่ 1า7งใชยผ กาเใวบปนบู หริเาวณกพมน้ื ีกรถาเรพใอ่ื ปชหอ ากงกกกรเรนั กีดดษน4ตกํ้ารคเกํซราร้ังจรมจะม่ั ะผะเหลรถิตียกยกเันาร4ง่ยี กมหอรีดนากรถรดืวอีดยกแโดตยรกทตด่ัาวงไซกปันจัะขลกึ้นรฟอีดยููกร1ับ,ิกจ2ํา,กน4ว,รน

รงยอื นางาํ้ กเซอรนม่ั ไ4หม–ลีออ7าอยุกขวันจอางกยDากRงอCกนอยอนายมงูทาี่รกะกดวับา 155 –วัน6ข5%้ึนไปผ สีขาวขุนผจวิ นขอถงึ กสอีนน้ํายตาางลมอีสอนี นาํ้ ตเามลื่อเกขดมหมรคีือวสาัมมผแัสหจงะแมลีคะวแาข ถึงก่งึ แ2ข2 ง็ กอ นฉยบบั อเิ าลก็ ทรงอนิกเส์ ร32 มิ่มกราคแม-มีนหาคม 2ง561โดยไมมีของเหลวไหลออกม เปน็ ยางท่อี ายุ 1 – 3 วัน หากเหยียบแลว้ ดา้ นนอกแข็งแต่ อนถวยแหง ข้างในรู้สึกว่ายังนุ่มแสดงว่าเป็นยางก้อนถ้วยที่มีอายุการ เก็บนาน กว่า 5วนั แต่ถา้ เหยียบรสู้ ึกว่าแขง็ แสดงวา่ เป็น วันขึ้นไป DRC มากกวายางกอ้ นถว้ ยที่มีอายุการเกบ็ นานกวา่ 7 วนั ข้นึ ไป DRC งยางกอนมากกวา 15 ของก้อนยางก็เพิ่มขึ้นตามล�ำดับ ท้ังนี้ข้ึนอยู่กับชนิดของ 65% งมDสี Rนี Cํา้ ตอายลูทเขี่รมะดมับคี ว5า5มแ–ห6ง5แสส%าียลราจงับะคต่อแัวนทขผไี่ ้าขมง่ใคิวชล่กง็ ้�ำรจดนฟบอารม์งคกิ รดั้งว้ อยาเชจน่จะกสันับยสานงวบ่าาเงปพ็นนั กธ้อ์ุใหน้ ภ าพยางทหี่ มาดแล้ว นอกจากน้ี อาจจ�ำเป็นต้องผ่าก้อนยางเพ่ือดูสี ดู ลออน เมื่อกดหรือสัมผัสจะมีความภาพที่7 ยางกอ้ นถ้วยสด แหงโดกยอไนมถมว ยีขหอมงาเดหลวไหภาลพอแคทสวอาดมง่ี วส1ก่ามใ่�4ำชเ้มกสรมดยาอจับขาอตงงัวเในนก้ืออยัตอ ารางนทหี่ถาถูกกตม้อว ีคงยวแาตมแ่หสาหมก่�ำเนเงส้ือมดอ้านดี12 ยา 6. การเกบ็ รกั ษายาใแงนลเะปกอ็นารจอูพสรังุนเนกแตสพถดบงสวว ่ิ่างปปยลลอ่อมยกปใหนอ้จทับี่จนตงใัวจเอใจสงต่มาําามในหธยรรามงนกช้อาานติกย อ วันขึ้นคไวปรเกยD็บาRงยกCาองมนกาถอกวนกยแวสลาดว ปถ้วรทยะใเไ6มดี่ใินเสอ้ นหกี5กราดะใ้วดD%็ยบับRนโCรงใงกภารนหะยทาา�ำงมโเดคชยรนพ�ำๆหนตรัวืออโรยจะง่างงาทะยนายงมี่ากสง้อแีนนทะถ่ง้วยํ้อการาีดรเภถาซดวารยเพ่ัมชส มแหภงาแพภาพลททพห่ี 8 ยะ่ี าาล1งกแ้อก4นาถขว้ จยสยหมง็ ะาตาด จงิกกําอหเนปนถนาว ตยยเนแปหนเง พย่ือามผ า่าใภงตนรเกฐหค21าาร..น่ือนสอมพนงุ่มำ� ารไตกปีนดวัท้ํรทาเอีดี่สคยผดุหร่าเี่่าพงโนซดยเมายควงมริกธรพวีาีอ้นธิหนี้ีกเั่มยปดถาา้วร็นบปยไวแจฏโิธด�ำบิีกหยนนัตาจวิดรำ�นงัหนละน2าว้ี0นนอDกคิโRรลัง้ ํอCากทร่รี มัทีดใก่ีขได้นึ ห้1จว3าากยงกบา กษายางกอ นถว ยกอ นจาํ หนา ย12 ยางอยู่กับความสะอาดของยางก้อนถ้วย ยางก้อนถ้วยท่ี สะอาดจะผ่านเครอ่ื งรีดเครพประมาณไมเ่ กนิ 10 รอบ แต่ จะมีนํ้าเซรั่มไหลออกจากกอนยาก อ นยางท่ีสกปรกมากข้ึนจะผ่านการรีดไม่น้อยกว่า 30 ครั้ง ถวยสดที่เก็บใหม ๆ เพ่ือชะล้างส่ิงสกปรกออกให้มากที่สุด ยางท่ีผ่านเครพ ตยยอเแนนปหแนเง พลยภื่อวาาพทใงี่ใ9 ยกหาสงกอ้ อนนใถ้วนยแนํ้าห้งหเภซมาราช่ัมดนไแหนะทละนี่อสํอาะใอกหถ1ภ ค ย าจารง้ัง3ววดสแาาดุท5463ทาง่ยก....เจ้ายพหนนนยนงช�ำา�สำกจำ�กยยาะวย%บาาตา่าทงดงยนงิดDงอเเเคากคRคนงรนัี่รCรจพพนพถเะปทเทแแข็น่แี ่ผีห้าัผหงยา่ง้เนืค้งตนแยากลาาอารวเว้บรรมงขดี(เาDผชพไrง่ึ งั่yใงนeหrด้ำ� ส้)ื่อหะทนเหดส่ีใกัใช็ด้ในนะหรำ้� กาดือรยอบวตากงะกกอแร % DRC = น้ำ� หนน ้�ำักหยนาักง กเคอ้ รนพยทาแ่ีงสหด้งแล้ว x 100 จาํ หนา ย แล้ว และให้นับจ�ำนวนก้อนยางที่เกาะกันในแต่ละก้อน ใหญ่ และประเมนิ DRC ตามตารางท่ี 1 % ความชนื้ = 100 - % DRC ะมีน้ําเซร่ัมไหลออกจากกอนยาง การประเมิน DRC นอกจากสังเกตจากสีของก้อน ยางแล้ว อาจต้องบีบหรือเหยียบก้อนยางเพื่อประเมิน ในทางปฏิบัติการหา DRC ด้วยวิธีนี้เป็นวิธีการที่ ที่ สะอาดเชนถัง เขง ห รือตะกราความน่มุ และความแข็ง หากบบี หรอื เหยยี บแลว้ กอ้ นยาง ยุ่งยากแต่สามารถหา DRC ได้อย่างแม่นย�ำ ซ่ึงเป็นวิธี ลออกจากกอนยางไดสะดวก แตนิ่มและมีน�้ำเซร่ัมไหลออกจากก้อนยางอาจประเมินได้ว่า การท่ีโรงงานยางแท่งมักใช้ในการเก็บข้อมูลของสมาชิก ะนําใหวางบนแครเพ่ือใหยางกอน

23 ฉบบั อเิ ลก็ ทรอนิกส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 ตารางที่ 1 ปรมิ าณเนอื้ ยางแหง้ ของยางกอ้ นถว้ ยเมอ่ื กรดี ตามจำ� นวนมดี กรดี และระยะเวลาการผง่ึ ระยะเวลาผึ่ง 1 มีดกรีด ปริมาณเน้ือยางแห้ง (%) 8 มีดกรดี (วนั ) 38.9 65.6 45.7 2 มดี กรดี 4 มดี กรีด 6 มีดกรดี 72.3 1 53.5 46.1 51.1 59.2 78.8 2 67.7 53.4 60.2 67.9 83.5 3 72.4 62.3 67.8 75.8 86.8 4 76.4 70.3 77.0 79.6 88.9 5 84.0 74.5 85.0 85.7 90.1 6 85.6 78.9 86.6 87.1 91.4 7 85.6 85.1 86.6 87.8 91.4 8 86.2 87.0 89.2 9 86.2 87.0 89.2 ดังนั้น วิธีการประเมนิ DRC อีกวธิ ีหนง่ึ คอื ชง่ั ตวั อย่างยาง สะอาด และรดี จนเป็นผนื ยาว น�ำมาผงึ่ ให้สะเดด็ น้�ำ จาก ก้อนถ้วย 20 กิโลกรัม น�ำมารีดเครพจนยางสะอาดเป็น นั้นน�ำเข้าเตาอบ หรือ Dryer ส�ำหรับอบยางแท่ง ที่ ผืนยาว จากนัน้ ตัดตวั อยา่ งขนาด 6 x 12 นว้ิ น�ำเขา้ ตอู้ บ อุณหภูมิ 110 – 120 องศาเซลเซียส นานประมาณ 4 ในหอ้ งปฏิบตั กิ ารที่อุณหภูมิ 70 องศาเซลเซยี ส นาน 24 ช่ัวโมง ท�ำใหเ้ ยน็ แลว้ ชงั่ นำ�้ หนกั ได้ 12.5 กโิ ลกรมั ชั่วโมง หรือจนแห้งสนิท น�ำมาช่ังน้�ำหนัก แล้วค�ำนวณ กลับไปยังน�้ำหนักของยางทั้งผืน โดยต้องทดสอบท�ำคู่ % DRC = 12.5 x 100 ขนานกันระหว่างอบตัวอย่างยางเครพในเตาอบ กับการ 20.0 อบตัวอย่างยางเครพในตู้อบระดับห้องปฏิบัติการ แล้ว ค�ำนวณน้�ำหนักท่ีได้เทียบกับน�้ำหนักของยางเครพท่ีเข้า = 62.5 % ท้ังผืน ค่าความแตกต่างจะเป็นค่าคงท่ีที่ใช้ในการ หรือยางก้อนถว้ ยชุดน้มี ี %ความชืน้ เท่ากับ คำ� นวณหา DRC ของยางก้อนถ้วยในคราวตอ่ ไป = 100 – % DRC ผู้ท่ีปฏิบัติงานด้านน้ีจะเกิดทักษะและความ = 100 – 62.5 % ช�ำนาญ โดยการสังเกตจากลักษณะก้อนยาง จ�ำนวนมีด = 37.5% กรีด อายุยางก้อนถ้วย อาศัยประสบการณ์จากการ ขณะเดียวกันได้น�ำยางก้อนถ้วยของเกษตรกรเจ้า ค�ำนวณเปอรเ์ ซ็นต์ DRC เทยี บกับสายตาท่มี ีความคลาด เดยี วกันจ�ำนวน 20 กโิ ลกรัม นำ� มารดี ผ่านเครือ่ งรีดเครพ เคลื่อน ประมาณ 3-5% ในจ�ำนวนรอบท่ีเท่ากัน จนยางสะอาดและรดี เป็นผนื ยาว ยกตัวอย่าง ยางก้อนถ้วยของเกษตรกรรายหนึ่ง ผ่งึ ให้สะเดด็ น้ำ� ตดั ชิน้ ตวั อย่างขนาด 6 x 12 นิว้ บนั ทึก จ�ำนวน 20 กิโลกรัม น�ำมารีดผ่านเคร่ืองรีดเครพจนยาง น�้ำหนักไว้ น�ำเข้าตู้อบในห้องปฏิบัติการท่ีอุณหภูมิ 70 องศาเซลเซยี ส นาน 4 ชวั่ โมง น�ำมาชง่ั นำ้� หนกั หลังอบ สมมติวา่ ตดั ชนิ้ ตัวอยา่ งขนาด 6 x 12 น้วิ แลว้ มี

24 ฉบบั อิเล็กทรอนกิ ส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 น้ำ� หนักก่อนอบเท่ากับ 1.45 กโิ ลกรัม การคายความชน้ื ของยางกอ้ นถ้วย น�ำชิ้นตัวอย่างไปอบ จนมีน้�ำหนักหลังอบเท่ากับ ความสามารถในการคายความชื้นของยางก้อน 1.23 กโิ ลกรัม ถ้วยข้ึนอยู่กับจ�ำนวนมีดกรีด และระยะเวลาในการผึ่ง จากการศึกษาอัตราการคายความช้ืนของยางก้อนถ้วย % DRC = 1.23 x 100 ดว้ ยระบบการกรดี แบบ 1, 2, 4, 6 และ 8 มดี กรดี พบวา่ 1.45 ยางก้อนถ้วยท่ีกรีด 1 มีดกรีด จะคายความช้ืนได้เร็ว กวา่ แบบ 2, 4, 6 และ 8 มดี กรดี ตามล�ำดับ โดยทใ่ี น = 84.83 % วันแรก ปริมาณการคายความชื้นของยางก้อนถ้วย 1 ดังนั้น เปอร์เซ็นต์ความแตกต่างจากการอบในเตา มีดกรีด อย่ทู ่ีระดับ 27.31% ขณะท่ีการกรีดแบบ 2, 4, 6 อบกับการอบในตู้อบเทา่ กับ และ 8 มีดกรีด อยู่ท่ีระดับ 24.63%, 18.28%, 16.67% 84.82 – 62.50 = 22.32% และ 16.00% ตามลำ� ดับ เน่อื งจากยางท่มี ีขนาดกอ้ น เล็กกว่าความช้ืนจะระเหยออกจากก้อนได้ดีกว่ายางก้อน นน่ั หมายความว่า ทุกคร้งั ท่มี กี ารหาคา่ DRC จะมี ท่ีเกิดจากการสะสมของก้อนยางในปริมาณที่เพิ่มข้ึน การน�ำคา่ โดยประมาณ 25% มาหกั ลบกับ DRC ที่หาได้ (ภาพที่ 10) จากการนำ� ยางไปอบในต้อู บในหอ้ งปฏบิ ัติการเสมอ การหา DRC ด้วยการอบในตู้อบระดับห้องปฏิบัติ การจงึ เปน็ อีกวธิ ีหน่งึ ทร่ี วดเร็ว แตก่ ารหา DRC ดว้ ยวิธีน้ี จ�ำเป็นต้องเปรียบเทียบกับการอบใน dryer จนกว่ายาง จะแห้งสนิท ซึ่งจ�ำเป็นต้องเก็บตัวอย่างยางจ�ำนวนมาก จนแน่ใจแล้วว่า หากมีตัวอย่างตามท่ีได้ศึกษามาจะได้ ผลการค�ำนวณหา DRC ใกล้เคยี งกับความจรงิ มากท่สี ุด ภาพที่ 10 การคายความช้นื ของยางก้อนถว้ ยหลังจากผ่ึงเป็นระยะเวลาต่าง ๆ กัน

25 ฉบับอเิ ล็กทรอนิกส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 สถาบันวิจัยยาง. 2556. คู่มือค�ำแนะน�ำการจัดการสวน ยางอย่างยั่งยืน. สถาบันวิจัยยาง กรมวิชาการ- บรรณานุกรม เกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. ปี 2556 สำ� นกั งานเศรษฐกจิ การเกษตร. 2559. สบื คน้ จาก: www. ปรีด์ิเปรม ทัศนกุล. 2556. เอกสารค�ำแนะน�ำส�ำหรับ oae.go.th/ [4 กนั ยายน 2559] ชาวสวนยาง: คมู่ อื การผลติ ยางกอ้ นถว้ ยคณุ ภาพดี. ศูนย์วจิ ยั ยางสงขลา สถาบันวิจัยยาง กรมวิชาการ- เกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ.์



27 ฉบับอิเล็กทรอนกิ ส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 ความเป็นไปไดข้ องการใชต้ น้ ตอยางขนาดเล็ก (อายุ 30 วัน) ในการผลิตยางช�ำ ถงุ วทิ ยา พรหมมี 1, กฤษดา สงั ข์สงิ ห์ 2 และ ธีระพงศ์ โทนุสิน 3 1 สถาบนั วิจยั ยาง การยางแหง่ ประเทศไทย 2 สำ�นกั ผู้ว่าการ การยางแหง่ ประเทศไทย 3 ศูนย์ควบคมุ ยางบุรรี มั ย์ กองควบคมุ ยาง กรมวิชาการเกษตร ปัจจุบันการขยายพันธุ์ยางยังคงนิยมใช้วิธีการ การปลูกด้วยต้นยางตาเขียวและต้นยางช�ำถุงแบบปกติ ติดตา โดยในยุคเร่ิมแรกของการขยายพันธุ์ยางใช้วิธีการ หลังจากปลูก 2-3 ปี อย่างไรก็ตาม การขยายพันธุ์ยาง ติดตาสีน�้ำตาล (Brown budding) ต้นตอ และกิ่งตา โดยวิธีน้ี ต้นยางสามารถเจริญเติบโตได้ดีกว่าแบบเดิม มีอายุ ประมาณ 12-16 เดอื น ต่อมาไดม้ กี ารพัฒนาการ เพราะต้นท่ีได้มีระบบรากสมบูรณ์และรอยเท้าช้างมี ขยายพันธุ์ยางโดยการติดตาเขียว (Green budding) ขนาดเล็ก นอกจากน้ัน ยังสามารถทนต่อความเสียหาย ตน้ ตอมอี ายุ ประมาณ 5-6 เดอื น กิง่ ตามีอายุ ประมาณ จากแรงลมไดด้ ี และทนต่อความเยน็ ในระดบั ปานกลาง 8-10 สัปดาห์ และปัจจุบันได้พัฒนาการขยายพันธุ์ยาง ดังนั้น ถ้ามีการพัฒนาระบบการขยายพันธุ์ยาง โดยการติดตาอายุน้อย (Young budding) ต้นตอมีอายุ โดยใช้ต้นตอที่มีขนาดเล็กและอายุน้อยลง คาดว่าน่าจะ ประมาณ 2-4 เดือน กิ่งตามีอายุประมาณ 6-8 สัปดาห์ ส่งเสริมให้ต้นยางช�ำถุงมีคุณภาพเพ่ิมมากข้ึน ทั้งนี้ ท�ำให้ขั้นตอนการขยายพันธุ์ยางส้ันลงจากในอดีต และ เน่ืองจากต้นกล้าท่ีมีอายุน้อยมีระบบรากแก้วและระบบ นอกจากนั้นยังช่วยลดต้นทุนในการจัดการ ไม่ว่าจะเป็น รากฝอยท่ีสมบูรณ์ และแข็งแรง เมื่อน�ำต้นยางช�ำถุงไป ค่าใช้จ่ายในการบ�ำรุงรักษาและค่าก�ำจัดวัชพืช เป็นต้น ปลูกในแปลงช่วงแรก (1-3 เดือน) ระบบรากฝอยสามารถ ปัจจุบันได้มีการพัฒนาระบบการขยายพันธุ์ยางโดยการ เจริญเติบโตและแพร่กระจายได้เร็ว ท�ำให้ต้นยาง ติดตากับต้นตอที่มีขนาดเล็กลง และได้ส่งเสริมให้มีการ สามารถตงั้ ตวั ไดเ้ รว็ สง่ ผลใหม้ กี ารรอดตายสงู หลงั จากน้ัน ปลกู ในแปลงของเกษตรกรแลว้ ระบบรากแก้วท่ีสมบูรณ์สามารถเจริญเติบโตและหย่ังลึก ในสาธารณรฐั ประชาชนจนี จากรายงานของ Weifu ลงไปในดิน สามารถดูดน�้ำและแร่ธาตุอาหารในดินมาใช้ et al. (2011) กล่าวว่า การขยายพนั ธุ์ยางโดยการติดตา ประโยชน์และยึดล�ำต้นเข้ากับดินได้ดี ส่งผลให้ต้นยางมี บนต้นตอขนาดเล็กลง ต้นตอมีอายุประมาณ 10-21 วัน การเจริญเติบโตดี สามารถเปิดกรีดได้เร็ว ให้ผลผลิตดี หลังจากเพาะเมลด็ ต้นกลา้ มคี วามสงู 20 เซ็นติเมตร ตา ตลอดจนลดปัญหาการโค่นล้มและการทนแล้งของต้น ยางพันธุ์ดีได้จากการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ สามารถท�ำได้ ยางได้ ง่ายและรวดเร็ว ต้นพันธุ์ท่ีได้มีขนาดเล็ก สามารถขนส่ง และเคล่ือนย้ายได้ง่าย และจากการศึกษาการปลูก ต้นตอตาเขียว พบว่า หลังจากปลูกการเจริญเติบโตของ วิธดี �ำเนินการ ต้นยางจะช้าในช่วงปีแรก แต่จะมีการเจริญเติบโตดีกว่า 1. เตรยี มต้นตอโดยการเพาะเมลด็ ยางพันธ์ุ RRIM 600 โดยใช้ขุยมะพร้าวเป็นวัสดุเพาะและเม่ือเมล็ดงอก

28 ฉบับอเิ ล็กทรอนิกส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 - อตั ราการสังเคราะห์แสง วดั ดว้ ยเคร่อื ง Porta- ble photosynthesis เปน็ ตนี ต๊กุ แก น�ำไปเพาะในถุงเพาะชำ� - ประสทิ ธภิ าพการใช้น้ำ� (Water use efficiency: 2. เตรยี มก่งิ ตายางพันธ์ุ RRIT 251 ในแปลงกิง่ ตา WUE) วัดด้วยเครื่อง Portable photosynthesis คำ� นวณ ให้มีขนาดที่เหมาะสมกับขนาดของต้นตออายุต่าง ๆ โดยใช้ค่าอัตราการสังเคราะห์แสง หารด้วยค่าอัตราการ ดูแลรักษาตามค�ำแนะน�ำของสถาบันวิจัยยาง โดยตัดก่ิง คายน�้ำ กระโดงท่ีเล้ียงไว้ ใส่ปุ๋ยสูตร 20-8-20 และปล่อยให้กิ่ง 6. เก็บผลผลติ ยาง หลงั ตน้ ยางมอี ายุ 4 ปี โดยการ แขนงแตกออกมาและเล้ียงไว้ 5-8 ก่ิง จนสมบูรณ์ และ เปิดกรีดที่ระดับความสูง 50 เซ็นติเมตร ใช้ระบบกรีด ตดั กง่ิ แขนงท่มี ีฉตั รใบแก่ อายุประมาณ 5-8 สปั ดาห์ ไป แบบครึ่งต้น วันเว้นวัน (กรีด10 มีด) น�ำไปอบรมควัน ใชใ้ นการตดิ ตา เป็นเวลา 5 วนั และชงั่ น�้ำหนักยางก้อน 3. ติดตายางพันธุ์ RRIT 251 กับต้นตอยางพันธุ์ RRIM 600 ที่เพาะเลี้ยงในถุงระยะเวลา 30, 60, 90, 150, 180 และ 240 วัน โดยมีวิธีการของเกษตรกรเป็นตัว ผลการทดลองและวิจารณ์ เปรียบเทียบ (ติดตาในถุง อายุของต้นตอในขณะติดตา ประมาณ 240 วนั ) ทำ� การดแู ลรกั ษาตามคำ� แนะนำ� ของ ผลสำ� เรจ็ ของการติดตา สถาบนั วจิ ัยยาง หลังเพาะกล้า ต้นกล้าที่มีอายุ 30, 60, 90, 150, 4. ปลกู ยางในแปลงปลูก โดยใช้ระยะปลูก 2 X 2 180 และ 240 วัน มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางของต้นตอ เมตร (ดูแลรักษาตามค�ำแนะน�ำสถาบันวิจัยยาง) ปลูก เท่ากับ 0.50, 0.50, 0.59, 0.75, 0.83 และ 1.05 ยางจากตน้ ตอทขี่ นาด 30, 60, 90 วัน เปรยี บเทยี บกับวธิ ี เซนตเิ มตร ตามลำ� ดับ (ตารางท่ี 1) ของเกษตรกร และปลูกยางจากต้นตอท่ขี นาด 150, 180 อายุของต้นกล้าหรือขนาดของต้นกล้ามีผลต่อ และ 240 วนั เปรียบเทียบกบั วิธีของเกษตรกร ความส�ำเร็จในการติดตา ต้นกล้ายิ่งมีอายนุ ้อย ขนาดเล็ก 5. เก็บบันทึกข้อมูลลักษณะต่าง ๆ ของต้นยางช�ำ ยิ่งส่งผลให้ความส�ำเร็จในการติดตาลดลง ต้นกล้าอายุ ถุงและตน้ ยางในแปลงปลูก ได้แก่ 180-240 วัน มีการติดตาได้ส�ำเร็จสูงสุด คือ 89-91 5.1 ลกั ษณะทางเกษตรตน้ ยางชำ� ถุง เช่น ความ เปอรเ์ ซ็นต์ รองลงมาได้แก่อายุ 90-150 วนั , 60 วัน และ ส�ำเรจ็ ของการตดิ ตา (หลงั จากติดตา 30 วนั (35-40, 34 และ 25 เปอร์เซน็ ต์ ตามลำ� ดับ) 1 เดือน) หลงั ติดตาส�ำเร็จและวางเลยี้ งในโรงเรือน ทำ� การดู 5.2 การเจริญเตบิ โต หลังจากต้นยางมีขนาด 1 และรักษาโดยการรดน�้ำ ใส่ปุ๋ย และก�ำจัดวัชพืช เม่ือต้น ฉัตร (อายุ ประมาณ 3 เดือน) ได้แก่ เส้นผ่าศูนย์กลาง ยางช�ำถุงมีขนาด 1-2 ฉัตร พบว่า มีต้นยางรอดตาย ล�ำต้น ความยาวล�ำต้น จ�ำนวนใบ ความยาวรากแก้ว เป็นต้นยางช�ำถงุ สงู 84-97 เปอร์เซ็นต์ โดยต้นตอทมี่ ีอายุ จ�ำนวนรากฝอย 30 วนั เปน็ ต้นยางชำ� ถงุ 96 เปอรเ์ ซ็นต์ (ตารางที่ 1 และ 5.3 การสร้างสารสีน�ำ้ ตาลบริเวณรอยเช่ือมต่อ ภาพที่ 1) ระหว่างต้นตอและตาพันธุ์ดี โดยการย้อมด้วยสาร Phlo- เปรียบเทียบคนติดตา โดยใช้ 2 คน ต่อความ roglucinol-HCL ส�ำเร็จในการติดตายางพันธุ์ RRIT 251 กับต้นตอยาง 5.4 ลักษณะทางสรีระของตน้ ยาง พันธุ์ RRIM 600 อายุ 30 วัน พบว่า คนติดตามีผลต่อ - การชกั นำ� การเปดิ ปากใบ (Stomatal conduc- ความส�ำเร็จของการติดตา โดยคนที่ 1 มีความส�ำเร็จใน tance) วัดดว้ ยเครอ่ื ง Porometer การตดิ ตาสงู กวา่ คนที่ 2 คือ 79 และ 73 เปอรเ์ ซน็ ต์ ตาม - ศักย์ของน้�ำในใบ (Leaf water potential) ล�ำดับ ความส�ำเร็จในการติดตาครั้งน้ีมีเปอร์เซ็นต์สูงกว่า วัดด้วยเครื่อง Pressure chamber ท่ีผา่ นมาซ่ึงมีความสำ� เรจ็ แค่ 45-50 เปอร์เซน็ ต์ เนือ่ งจาก - ความเขียวของใบ (Leaf greenness) วดั ด้วย ได้มีการควบคุมปัจจัยต่าง ๆ ท่ีมีผลต่อความส�ำเร็จใน เครอ่ื ง SPAD การติดตา ได้แก่ ช่วงเวลาของการติดตา (หลีกเลี่ยงช่วง

ปปัจัจจจุบุบนั นั ตตน้ น้ ยยาางงชชาํ าํถถุงุงมมีขีขนนาาดด11--22ฉฉตั ตั รรไไดดท้ ท้ าํ าํกกาารรเกเกบ็ บ็ ขขอ้ อ้ มมูลลู ผผลลสสาํ าํเรเร็จ็จขขอองงกกาารรตติดิดตตาาพพบบววา่ า่ มมีตีตน้ น้ ยยาางงรรออดดตตาายยเปเป็น็นตตน้ น้ ยยาางงชชาํ าํถถุงุงสสูงูง8844--9977เปเปออรร์เ์ซเซ็น็นตต์ โ์ โดดยยตตน้ น้ ตตออทท่ีมี่มีอีอาายยุ 3ุ 300ววนั นั เปเป็น็นตตน้ น้ ยยาางงชชาํ าํถถงุ ุง9966เปเปออรร์เ์ซเซ็น็นตต์ (์ (ตตาารราางงทท่ี 1่ี 1ภภาาพพทท่ี 1ี่ 1)) 29 ฉบบั อิเลก็ ทรอนกิ ส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 ตตาารราางงทท1่ี 1่ี ผผลลสสําําเรเร็จ็จขขออตงงกากราาารรงขขทยย่ีา1ายยพผพนัลนั สธธ์ำุ�โ์ุโดเดรยจ็ยวขวธิ อธิ ีกีกงาการารตรตดิตดิ ตดิ ตตาายายากางบังกกตบั บัน้ ตตต้น้นอตยตอาอองอทาายมี่ยุตอีุต่าา่างยงกกตุ นั นัา่ งกนั (ออ(วาวอานัยนัยาุข)ยุข)อขุอ(งองวตตนัง้นต้น)ตน้ ตอตออ ขนขกขกขาลนลนดอาาาเงางดงสดตขขเน้สเ้นอสอ้ผนงต้นงต่าผอตผศ้น่า้น่าูน(ศตซศตยูนอมูนอก์ ย.(ยล)(์ซ์ซา.งม.ม.).)จำ�ทน่ีตตจจตวาํิดิดาํิดนนตตนตตวาาวานน้ นตต้น้นทที่ ่ี ทตจี่ตจตจาําำ�ดิําานสนนสตําวํวาวาเนรเนนสร็จตต็ำ�จต้นเน้้นรตจ็ตดิ ดิ จำ� นจยวยจาํานาาํ งนงนตชวชวน้ํานํานถยถตุงตาุง้นง้นชำ� ถงุ 330300 0.5000.5.500 343 334433 8588(5255()(2255)) 881811((9(9696)6)) 660600 0.5000.5.500 268 226688 9099(0304()(3344)) 882822((9(9292)2)) 990900 0.5900.5.599 274 227744 110111(1400)((4400)) 10117007(79((799)77)) 151105500 0.7500.7.755 267 226677 9499(4435()(3355)) 884844((8(8989)9)) 181108800 0.8300.8.833 290 229900 26422(669441)((9911)) 222222222(8((8484)4)) 224240400 1.0511.0.055 320 332200 27422(778449)((8899)) 225254544(9((9393)3)) ((หม))ายเปเเปหอตอ:ุรรต์เวั์ซเซเล็น็นขใตนต์ว์ งเลบ็ หมายถงึ เปอรเ์ ซนต์ AB CDEF ตภดิาพตทาอ(ดอ(่ี¢1า¢ว้ ายขย0ย0นยุ.35ุ.าา35งด0000พขวซนัอวซงธนัมนตัุ์มR้น.R).ต)IอTย2า5ง1พอ(นัอ(¢า¢ธาย์ุ0Rย0ุ.R65ุ.65I00M00วซ6วซ0นัมน0ัม.เ).ม)ือ่ มีอายอุ(อ3(¢า0¢ายวย0ุ0นั 9.ุ 95.(05A099)ว,วซ6นซั นั0มมว.นั).)(B), 90ออวาานั ยย(ุ C1ุ 1)5,50105ว0วนัวนั นั (D), 1อ8อ0าายวยนัุ 1ุ 1(8E8)00แวลวะนั นั 240 วนั (F) หออลาังายเยพุ 2ุา2ะ44ก00ล้าววแนั นัละ ((¢¢00.7.755ซซมม.).) ((¢¢00.8.833ซซมม.).) ((¢¢11.0.0ซซมม.).) อภาภกาาพาพศททรี่อ้1ี่ 1น) ขคขนวนาาามดดสขขมออบงงรูตตณ้น้นข์ตตออองยตยา้นางงตพพอนั นแั ธลธ์ุ ะ์Rุ RกR่งิRตIIMาM6บ60�ำ00ร0ุงทใทสอี่ อี่ าายยุ 3ุ 300,,6600,ห,9ล900ัง,ต,11ิด55ต00,า,1148800เดแแือลลนะะ2ล24้า40ง0รววานั นักตหห้นลลยงั งั เาพเงพชาาะ�ำะกถกลุงลแ้า้าละวัด ปุ๋ยรดน�้ำใหเ้ พียงพอกอ่ นติดตา เปน็ ต้น ข้อมูลลักษณะทางการเกษตรของต้นยาง พบว่า ต้นตอที่ มีอายุมาก รากแก้วมีขนาดใหญ่และยาวกว่า รากแขนง และรากฝอยมีปริมาณและความยาวมากกว่าต้นตอท่ี ลกั ษณะทางเกษตรของตน้ ยางช�ำถงุ 12- ม21--12..--..-..สส-าสส-สส-าถ-ําถ-ํก-นาถําน-า-น-บากั-บทกั-บกั-นผั-นผั-นผ�ัำเว-ู้วว-ู้ว-มวู้-วา่จิา-่ใิจกา่-จิกย-ัย-ื่อักห-ายั-ายรา-ยร-าตา-ร้ตงา-กง-ก-งน้-กกา-้กาน-กรา-าร-ยารย-ราย-รย-ยาร-ยาา-ยงา-ยาง-าา-งแง-งาแง-แงห-แงชห-แ-หแ-ห่ง-หช่งำ�-ห่งป-่ง-ป่ง-ป�่ำ-งปถรป-ร-ประ-รถะรงุ-ะ-รเะ-เะท-ทมเ-ะุงเท-เทศ-ทเ-ศ-ทมศีอ-ไศไศ--ไศท-ไทาีไก-ทไ-ทย-ทย-ยท-ยาย-ย-ย-ุ-ร--1--เ--จ---เ--รด---ิญ--ือ----น-เ--ต----พ-ิบ-----บ-โ--ต--ว---า่ด-----ีก--ต---ว--้น--่า--ต--ต---อ--้น--อ---ต--า---ยอ----ุ------------มแ-----ีอก----า-้-ว--ย----นุ-ร---า-อ้----กย-----แก----ว-ข---า่ -น-----แง-----ต--แ--อ่---ล--ย---ะ-า่---ร-ง---ไา---ร-ก--ก---ฝ--ต็---อ-า---ย-ม----จ---ต--ะ--้น--ม---ต--ีอ---อ--า--ท--ย---ม่ี--ุน--ีอ---้อ--า---ยย----นุ-ก----้อว----ย-่า----แ---ร--ล-า----กะ------------ 3อ33...าศศศูนยูนูนยยนุยค์ค์ ค์วอ้ววบบบยคคคุมุมุมทยยยาา้งัางงบขบบุรุรนุีรรี ีรัมาัมัมยยดย์์กก์เกออสองงงคน้คคววผวบบบคา่คคุมุมศุมยยยาูนางางงยกกกรก์รรมมมลวววิชชิาชิ าางกากกาขารารรอเเกกเกงษษษตตตรรน้ร ตอ และขนาด สมบูรณ์มากกว่าต้นตออายุมาก คาดว่าเม่ือปลูกลงดิน เส้นผ่าศูนย์กลางยอดและความยาวยอด (ตารางที่ 2) รากจะมีการเจริญเติบโต แพร่กระจาย และหาอาหารได้ อย่างไรก็ตาม ขนาดต้นตอท่ีใหญ่จะท�ำให้เกิดรอยเท้า ดีกว่า ส่งผลให้ต้นยางมีการรอดตายสูงและมีการเจริญ ช้างขนาดใหญ่อาจส่งผลกระทบต่อการล�ำเล้ียงน้�ำ เติบโตดี (ตารางที่ 3 และ ภาพที่ 2) อาหารในต้นยาง ตลอดจนการเคลอื่ นยา้ ยของน้�ำยางได้

30 ฉบบั อเิ ลก็ ทรอนิกส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 ตารางที่ 2 ลกั ษณะทางเกษตรของตน้ ยางชำ� ถงุ (อายหุ ลงั ตดิ ตา 1 เดอื น) จากการขยายพนั ธโ์ุ ดยวธิ กี าร ตดิ ตายางพนั ธ์ุ RRIT 251 กบั ตน้ ตอยางพนั ธ์ุ RRIM 600 อายตุ า่ ง ๆ อายุของต้นตอ ขนาดเสน้ ผ่าศูนยก์ ลาง ขนาดเสน้ ผ่าศนู ยก์ ลาง ความยาวยอด จำ� นวนฉัตร (วนั ) ของตน้ ตอ (ซม.) ของยอด (ซม.) (ซม.) 1 30 0.56 0.35 8.4 1 60 0.59 0.34 7.6 1 90 0.71 0.38 10.2 1 150 0.90 0.50 15.2 1 180 0.94 0.65 15.4 1 240 1.13 0.53 15.9 ตารางท่ี 3 ลกั ษณะทางเกษตรของตน้ ยางชำ� ถงุ (อายหุ ลงั ตดิ ตา 4 เดอื น) จากการขยายพนั ธโ์ุ ดยวธิ กี าร ตดิ ตายางพนั ธ์ุ RRIT 251 กบั ตน้ ตอยางพนั ธ์ุ RRIM 600 อายตุ า่ ง ๆ1 อายุของ ขนาดเส้นผ่า ความยาว รากแกว้ รากแขนง รากฝอย ตน้ ตอ ศูนย์กลาง (ซม.) ยอด เส้นผ่าศูนยก์ ลาง ความยาว ความยาว (วนั .) ต้นตอ ยอด (ซม.) (ซม.) (ซม.) (จำ� นวน) (ซม.) (จ�ำนวน) 30 0.7 0.5 18.6 0.88 19.7 25 6.4 46 60 0.8 0.5 17.2 0.78 27.1 31 6.8 46 90 0.8 0.6 22.9 0.91 27.9 31 7.8 58 2402 1.2 0.7 25.4 1.34 13.4 33 9.6 78 150 1.0 0.6 25.1 1.29 31.2 30 7.1 57 180 1.1 0.6 25.6 1.21 30.3 27 7.9 39 240 1.7 0.6 30.4 1.97 29.0 42 9.8 62 2403 1.3 0.6 26.3 1.42 29.8 40 8.7 66 1เฉลย่ี จากตน้ ยางชำ� ถงุ จำ� นวน 5 ตน้ 2เปน็ ตน้ ยางชำ� ถงุ ทเ่ี กษตรกรผลติ เอง ใชว้ ธิ ตี ดิ ตาในถงุ อายขุ องตน้ ตอในขณะตดิ ตาประมาณ 240 วนั (Control 1) 3เปน็ ตน้ ยางชำ� ถงุ ทเ่ี กษตรกรผลติ เอง ใชว้ ธิ ตี ดิ ตาในถงุ อายขุ องตน้ ตอในขณะตดิ ตาประมาณ 240 วนั (Control 2)

2เ2เกก44ษษ00ตตรรกกรร 1111....3737 0000....6666 23320606....4334 1111....49947227 22229999....8080 44442002 9889....7878 66666262 31 ฉบบั อเิ ล็กทรอนกิ ส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 ตตน้น้ ตตออ 3300 A ตตน้น้ ตตออ 6600 B ตตน้น้ ตตออ 9900 C เเกกษษตตรรกกรร D E FGH ภภวว6ภลผธิาธิา0ลาักพ0พพติีกีกษเททอาทาที่มี่ณง2รรตตีอี่อี่ละาต2ต2นา้นกั้ยทยษิดุิดลลปุตตา3ณรต0ตกังกัอะอะเวมทาษาษนันาา1ย1ยณงณอ้ื(ณ5A5เาากเ2)0ง0งยษะ,ะ46พตพ0่ือทท0รวขขนวันาันัาอันองงง(ธธ(HตงเBเ์ุก้น์ต)ุก)RR,ย้นษษ9าR0Rงยตตชวาำ�IIนัรรถงTTงุ(ชขขC2(2ำ�อ)ออ,5ถา5เตตงยงก1ุง1หุษนต้นต้ ลตกก้นัง้นตรตตบกับั ิดอยรอยผตตตาาลา11้้นงิตนง488เชชอเตต0ด0งําําืออออถนถายย)ยุงุงจปุาาารง(ง(กะออกพมพาาาารแณนันัยขยลยุ2หธุหธาะ4ตตย์ุ์ุ0ลล9พRRน้น้ว0นังังันั RRธตตตตวโุ์(DดันอIอIดิิดย)MM,วกตต122ิธา5ีก64า64า0รา00จ00รว44ตันัด00ดิ เเ(เตEรดอดอายี),ยืาอืาอง1ายยต8นงน0พุตัวุต)นั)วข่่านัาธอจจุ์งงR(งFาากRกเ)กซ,กIนTันั2ลกก42เเล05กากาล์1วรรษษันไ์กขขมบั(ตตGตเ่ยยปร้น)ราแาตน็กกลยอยระยรระพพาขเงอบนัพนั งยีันเกธธธบษ์ุ์ุ์โRุโแตดRดรลIกMยะยร จากการศึกษาลักษณะรอยเชื่อมต่อของเนื้อเย่ือ ต่อเน่ือง การย้อมติดสีซาฟรานีนของเซลล์บริเวณรอยต่อ แนโนแโดดล้ล้าําํ ยตะยตะใใาา99ชชลล00เ้บเ้บททววจลรจลรคคนนััิิาเกัาเกั วนวนกสตเตร อโตกษชษดมะมณณา้นา้่นิอคิกคกื่อยหณยณีรกีกตรตมกรากใราวุสะอาอช6ารต่ะารอะอาีนาหขรเ้จ0กรงอ่ศศทรททรย�้ยำวอตาัสบสแแฝึคกฝึตก่เางเาก้นากสชชรลรนเงัางงษังงกษตกิ่ดง่ื้ตะาอื่้คิาอลเเเาเตอษงานานนงนง้กนบรมม9ใแาลลตสศสา้หืืต้อ้ือ0ืรอ้อแลตตรกรักึกัิเ้เอาาะสเเกเเฝหวว่อ่อยยษษยยรษแรกดรนัังณ็นอขื่ื่ออขาื่ื่ส่ิงอลเสณงณชนแตลรมใใอะขใอขีดัีนนื้ออลัาหกะีกะนกนงเงอเอต้ะย้ษาจ้าํเา่ิรยํงรเเหพตพ้งนเตรงนตนตนื่อณออชส็น้นตยตใาาาาา้ื่ื(อ้อยือยระไนตาภตร้ลร้นลน้ามมทเงเเเอพา้าชนงาชยบยบชต่ยชายอพสาฟฟยอ่ืื่�ำออื่ื่องัด่อราารราาทิถิาเนานรยมิเงรมขริงเนเ่ีงุงจวฟ3วสุะชอะช้ือหตชตน3)นีนิณณงหเ�หํำาลพําพ0่อ่อย้ำ�เถ(ถใังถนรวรตว่ืPอขบขบนตวุงุง้ืุอองาอaา่ขา่ันหอิดขอววลrเงองยยณตaลยงา่งบา่ตงมตเfเาั่ืงอเเfชรรชะีiกนนน้ตนn้อรเิตทต4ื่อาวื่อ)ิะด้ยื้อืตอต่ีตรณน้นพ้หมมตเเสเ้อนเดอชบวรยตยาตตรตื่ืออตอกก่วา้าอ่ือ่ืออ่อน่มอยอ4่างงบับัรรขขแแะกะกออสสห่ิหงิ่งงงใข( ออถปดดตภตนเวเวางุอิรทกงกงาาพยตาิา่มา่งใธพใษแษแุตงัน้งนตาหหิพท้นตสธตสณตตน้ตจี่์ุเต้ลเ้4อนาน้ดยร้หดรRหกอ)กขากกRงาตงต็3น็นกงอ3รใIใรร0อาชอTยช0งชหห,รำ�แ,แอ้อต2ดัดัแถ6แเ้เ้9ลมาล5หัดห0เงุเลล01ยจตจตะะ็น,็นะะุแตินดานกกต1มไลไส้นดิ่ิง5่ิงแ(ตะม(ตาม0ตตตตภภนรน่ชา้น่ช้9อาาสแวาาบ0ตดตัตดยีัตตเลพพนขาะนเ้นอเ่้ออวตท้จมทจวันอกยน้อ2ยสนขนี่ี่ 4า3ตา3ว่าาอาม0รนง)อยง)ยงาสตชยซชุุวกาา่รใาในั3า3ําํกงงฟ้นานถถ00พวไงๆรุงข่ดาุงขันสาขหวขแ้หวณธนณาออกนุ์นััีลนรลRงงะ่ะสบสตงเังRัททกีน่วน้มาตมตIษMนี่ตี่งตย�้ำิดีกิดีกเตเานตน้ซห้ตา6ตางรลานร0ตชกรตาาลลอื0ำ�สรสออ์ รอรอ้4า้4าาางงยยสสเเุุ ดดาาือือรร66นสนส00ีี ----------------------เ-ด--ือ---น----โ-ด---ย--ใ--ช--้เ--ท--ค---น--ิค---ก--า--ร--ย--้อ---ม--ส---ีเ-น--้ื-อ--เ-ย--่ื-อ--ด--้ว---ย--ซ--า--ฟ---ร--า--น--ีน---------ร--อ--ย---ต--่-อ--ร--ะ--ห---ว--่า---ง--ต--้น---ต---อ--แ---ล--ะ--ต---า--ย---า--ง----ส--่ว---น--ข---อ--ง--ร--อ---ย--ต---่อ-------------------- 21312-3-....-สสศ-สศ-ูนาถูนําถ-ํ -นนายาย-บ-บกคั์กคั์-นผว-ันผวั -บวูบ้วว-ู้ว-า่าจิ่คจิค-กก-ยัุมยัุม-าาย-ยยยรร-าาา-างง-กงกงบเเ(-บกาบซ-Sปกา-รรราุาุร-ลa็นยริยเ-ีรรีร-วาfยาลยัม-ัมรrงงา-ณาaย์ะลแย-แงง-์nห์แหเ-แก์กเร-บหiน่หงอ่-งออn-ป่ปงงี่ยงงื้อ-ย)-ปคปรคร-บเตะวพ-ระวรย-เบะแเบ่ะอ-ททบ่ือ-เเคค-ทลตศทศว-ุมุม-ไศไศะ่าแา่-ยยทไท-ไงตาล-าทยทย-งกตง่-อะยย-กันกน้-เก-รรนต-มาม-โื่-ออวดรว--ิชงิชยอ-ย-าาา้อ-ขกกใ-ย-มาอาน-รรุต-งตขเ-เกก-่าเิด-ณกษษ-ง-สตษกต-ะ-รีรซ-ันตท-า-มร-่ีตฟ-กีก-้น-รร-า-ตมาร--นอจีก--ีัดนอา--ร-เาข-รจ-ยอีย-ัด-ุง-งเ-3เต-รซ-0ีย-วั ล-,-ขง-ลต6-อ-์ท-0ัวง-่ี-------กตgร-ะ-ง่ิlน้ -u-ตหต-c-าว-อi-n่า-แ2-o-งล-lต-แ-ะ-H-ล้นก--Cะ-่งิต-สตL-อ-่ว-า-แพน--1ล-บข--ะอวส--กง่า-่ว-ต่ิงน--ตตน้-ข-้นตา-อ--ตอง-ส-อใ-น-ต่วอ--ำ�ร้นา--อไย-ขป-ย-ุตอ-ยต-่าง-้อ่อ-งใ-มร-ต-ะๆ-ด้-รห-ว้ อ-ไว-ย-มยา่-ส-่มตง-า-ต-ีผอร-น้-ลร-P-ตะต-h-อห-่อ-lแo-วก-r-ล่าา-o-ะรง---------------------

ยยแแยตออ้้อลล้น้ มมมะะตตตตกตอิดิด่าอิด3รสสเส0นยีีซซีซ,อื่้อ6าาามงฟฟ0ฟตใรรรแิดนาาาลสนนนขะีซีีีนนณน9าขขขะ0ฟอออทรวงงงี่ตานัเเเนซนซซ้ มีนลลลตาลลอลขกลล์อ์ลอ์ กบบ์า์บง์ วยเรรรซาุ่ิิเิเเข3วลวว0อณณลณ,งล์รรร6เทก์ออ0อษย่ีบยยแตตตตรล่อิ่อเร่อวะกณร9ร0(อภวยานบัตบพบา่อาทากงงตง่ีมาม4ม่าราง)าาจณณกณดั นักกเกราาาียรรรงยยยตอ้โอ้อ้วมัดมมขตยตตอขิดิดิดงอสสเสงซาาเารลกรรสสลษสีเลี์เขตีเขขไ์มร้ ม้มม้กขข่เขรอปอมอง็นงีกซงซรซาาะารฟาฟเจฟบรดรั ารียาเนาบรนนีียนแีนงีนปลตปปะรวัริตเริเซเปิ่อซเซล็เนลนลลลร่ือล์ละล์ งใ์ล์เใ์นบใ์นกนียาบร ตน้ ตอ303, 260 และ 90 วนั มากฉบกับวอิเา่ล็กขทอรองนิกเสก์ 3ษ2 ตมกรรกาครม-ม(นี ภาคามพ25ท61ี่ 4) A ตน้ ตอ 30 วนั C ตตน้ น้ ตตออ9900ววนั นั ตน้ ตอ 60 วนั ตตน้ น้ ตตออเกเกษษตตรรกกรร B Dภาพท่ี 3 ลกั ษณะรอยเช่ือมต่อของเนื้อเยื่อระหว่างตต้น้นตตออแแลละะกกงิ่ งิ่ ตตาาตต้น้นยยาางงชชําําถถุงุง((ออาายยุหุหลลงั งั ตตดิ ดิ ตตาา44เดเดือือนน)) จจภภจอาาาาาากกยกพพกปุกทการที่าราะ3ขรรี่มย3ลขาขากัณยยยษพลาา2ณนั กยัย4ธะ0โ์พษุพรดอวยณนันันัยวเธิธธะ(ชกDี อ์่ื์ุรุโโา)มดดรอตตยยยดิอ่ ววตเขชาอธิธิ ย่ืองีกีกาเนมงาาพอื้ รรตนเั ยตต่อธอื่ ์ุดิดิขRระRตตอหITาางวยา่ยเ2นง5าาต1งืง้อน้ พพกเตยบัอนันัต่ือนแ้ธธรตล์ุ์ุะอะRRยหกRาง่ิRวงตIพI่าาTนัTงขธ2ต2อ์ุ R5ง้5น5Rต111ตIน้ Mกยกอกาบั6บัแบงั0ตชล0ตตำ� ้นะ้ทถน้นมกุงี่ตตอตีง่ิโอาอดตอยยยยุายใา3าชต0างงเ้ ง้ทนพวพพคนั ยนันนั (นัาคิAธงธก)ธ์ุ,ช์าุR์ุ6RรํRา0ฝRถRงัRวเIุงนันIMIMอ้ื ((MBเอย6)6า,อื่060ย9ใ00น00หุ 0พอวอลาันอารางัยาา(ยตฟCตุยุตนิ)ดิ่ตุา่าแงต(่างอลกงาากะนักยข4นั ุหอนั งลเดเังกตือษิดนตตร)ากร4ผลเดิตือเอนง) ตAน้ ตอ 30 วนั ตตน้ น้ ตตCออ9900ววนั นั ตน้ ตอ 30 วนั ตน้ ตอ 90 วนั ตน้ ตอ 6B0 วนั ตตน้น้ ตตออเเกกษษDตตรรกกรร -----------------ภ--า--พ--ท--่ี -4---ล--ัก--ษ--ณ---ะ-ท--า--ง-เ-น--อื้--เ-ย--อ่ื --ข-อ--ง-ร--อ--ย-เ-ช--ื่อ--ม--ต--่อ--ร-ะ--ห--ว-า่--ง-ต----น้ ---ต----อ------(-R----)---แ-ล--ะ--ก--่งิ -ต--า---(-S--)--ข-อ--ง--ต-น้--ย--า--ง-ช--ำ� --ถ-งุ---โ-ด--ย--ใ-ช--เ้ -ท--ค--น--ิค-ก--า--ร-ย--อ้ --ม--ส--เี -น-อ้ื--เ-ย--อื่ --ด--้ว-ย--ซ--า-ฟ---ร-า-น--นิ-----(--อ---า----ย---ุ----------------- ตน้ ตอ 60 วนั ตน้ ตอเกษตรกร1. สถาบนั วจิ ยั หยาลงงั ตกดิารตยาาง4แหเด่งือปนร)ะจเทาศกไกทารยขยายพนั ธโ์ุ ดยวธิ กี ารตดิ ตายางพนั ธ์ุ RRIT 251 กบั ตน้ ตอยางพนั ธ์ุ RRIM 600 ทม่ี อี ายุ 30 วนั (A), 60 วนั (B), 90 วนั (C) และของ 2-.--ส--าํ -น--กั--ผ--วู้-า่--ก--าเ-กร-ษ-ก--ตา-ร-ร-กย--าร-งผ-แ-ล-ห-ิต-่ง-เ-อป--งร-ะ-อ-เ-าท-ย-ศ-ุป-ไ-รท-ะ-ย-ม--า--ณ---2--4--0--ว--ัน---(-D--)---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 321...ศสสูนาถํ ยนาค์บกั วนผั บวู้วคา่จิ กุมยั สายยรารางงก้าบกางรุราสียรรายัมางายแรง์หแกสหอ่งีนปง่ ค�้ำปรวะรตบเะทาเคทศลุมไศยบทไาทยรงยิเกวรณมวเิชหากนาืรอเกรษอตยรต่อของต้นยางช�ำถุง สารสีน้�ำตาลส่วนใหญ่จะเกิดข้ึนบริเวณรอยเช่ือมต่อ 3. ศูนยค์ วบคุม(สยา่วงนบุรขีรอัมยง์ยกอองดคยวบาคงุมพยาันงธกุ์ดรม,ี วRชิ RากIาTรเก2ษ5ต1ร) และส่วนของตน้ ตอ ระหว่างต้นตอและแผ่นตา รองลงมาบริเวณของแกน (พันธุ์ RRIM 600) แต่อายุของต้นตอมีผลต่อการสร้าง ต้นตอ อายุของต้นตอเพิ่มมากข้ึนมีผลต่อการสร้างสารสี สารสีน�้ำตาลกับส่วนของรอยต่อระหว่างต้นตอและก่ิงตา น�้ำตาลมากขึ้นตามล�ำดับ แต่ก็ไม่มีความแตกต่างกัน ส่วนของใต้รอยต่อระหว่างต้นตอและกิ่งตา 1 และส่วน มาก (ภาพท่ี 5 ) ของใต้รอยต่อระหว่างต้นตอและกิ่งตา 2 โดยการสร้าง

ภาพท่ี 5 การแบ่งส่วนต่าง ๆ ของต้นยางชําถุง ได้แก่ เหนือรอยต่อ รอยต่อ ใต้รอยต่อ1 33 ใต้รอยต่อ2 และ ต้นตอ ฉบับอเิ ล็กทรอนกิ ส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 แกนลาํ ตน้ รอยต่อระหวา่ ง ตน้ ตอกบั ก่ิงตา ลิ้น ลกั ษณะการสร้างสารสีน้าํ ตาล ลกั ษณะการสร้างสารสีน้าํ ตาล ลกั ษณะปกติ ลกั ษณะปกติ ตดั ตามแนวขวาง ตดั ตามแนวยาว ภPhาlพoทroภี่ 5gาlลuพcกั iษทnoณ่ี l6-ะHขCอLงภกไาดาร้แพสกร่กา้กงาาสรราสตรรส้าดั นีงชสำ้� ตาิ้นราสลสีนข่ว้ำ�อตนงตาพล้นบยืชราตเิงวชณาำ� มถรอุงแพยนตนั อ่วธรุ์ ขRะRหวIวาTา่ ง2งแต51น้ลตทะอข่ี แกยนบัายกวพง่ิ ยตันาาธบวุโ์ ดรแเิยวสวณิธดีกแงากรลนตขกั ิดอษตงาตณกน้ บั ตะตอขน้ แอตลองะยกบาางรรพิเวสันณธรลุ์ R้าิ้นRงIสMา6ร0ส0 ีดนว้ ํา้ยตกาารลยข้อมอสงาร ต้นยางชําถุงพนั ธ์ุ RRIT251 ทขี่ ยายพนั ธ์ุโดยวธิ ีการตดิ ตากบั ต้นตอยางพนั ธ์ุ RRIM600 ด้วยการย้อมสาร Phจlาoกroกgาlรuตcัดinตoาl-มHแCนLวขไวดา้แงกส่่วกนาตร่าสงร้าๆงสขาอรงสตีน้นํยา้ ตาางลบรมิเวาณก ร(ภอายพตท่อี่ร5ะ)หว่างต้นตอกบั กง่ิ ตาบริเวณแกนของ ช�ำถตุงพ้นันตธอุ์ แRลRะITบ2ร5ิเว1ณตลิดนิ้ ตาบนต้นตอยางพันธุ์ RRIM 600 อายตุ ้นตอ 30, 90, 150 และ 240 วัน ได้แก่ ส่วน การเจริญเติบโตของต้นยางขณะปลูกและหลงั ปลูก เหนือรอยต่อระหว่างต้นตอและตายาง ส่วนของรอยต่อ ปลูกยางช�ำถุงที่ได้จากการขยายพันธุ์โดยวิธีการ ระหว่างกตา้นรเตจอรแิญลเตะิบกิ่งโตขาอสง่วตน้นขยอางขใตณ้ระอปยลตูก่อแรละะหหวล่างั ปลูกติดตากับต้นตอที่มีอายุ 30, 60, 90 วัน และ วิธีของ ตก่ิง้นตตาอแ2ลปแะลลกูกะิ่งยตสาา่วงนช1ขาํ สอถง่วุงตนท้นขี่ไอตดงอจ้ ใาตนกร้�ำกอไาปยรตยขอ้่อยมราะดยห้วพวยนัา่ สงธาตุ์โร้นดPตยhอวlแoธิ rลีกoะา-รติดเเตดกษาอื กนตบัมรกตถิ รนนุ้ าขตยนอนาทด่ีม25ีอ15-า26ยุฉแ3ัตล0ระ,ตโดน้6ยต0ใ,อชทร้9่มีะ0อียาะวยปนั ุล1ูก5แ02ล,ะX182ว0,ธิ เมี2ข4ตอ0รง เกgษluตcรinกoรl-ขHนCาLดพ1บ-2ว่าฉตั ร้นตโอดอยาใยชุตร้ ่ะางยะๆปลไมูก่ม2ีผลXต2่อกเมารตร เดแือลนะมวธิถขี ุนอางยเกนษ2ต5ร5ก6ร แเดลอื ะนตกน้ นั ตยอาทยนี่มีอ2า5ย5ุ6150, 180, 240 แสลระ้าวงธิ สีขาอรสงเีนก้�ำษตตารลกบรริเเวดณือเนหนกือนั รยอายยตน่อข2อ5ง5ต6้นทยาาํ กงชาร�ำเถกุงบ็ ขอ้ มูลการเกเจ็บรขิญ้อเมติบูลกโตารขเอจงรติญน้ เตยาิบงโขตณขอะงปตล้นูกยแาลงะขหณละงั ปปลลูกูก ท((ุกสพ่วัน3นธขุเ์ ดอRืองRยนIอMดไยด6าแ0้ ง0กพ)่ นัขแธนตุ์ดา่อ,ีดาRเยสRุขน้ITอผง2า่ต5ศ้น1ูน)ตยแอก์ ลมละีผาสลง่วตตนน่้อขกตอาองรตสย้นรอต้าดอง และแตค้นลวะตาหอมลยยังาอปวดลยูกแอทลดุกะคจ3าวกาเมกดยือารานววดยัไดอก้แดารกเ่ จขรนิญาดเตเสิบ้นโผต่าขศอูนงยต์กน้ ลยาางง -12-..-สส-สส-า่าถ-วํ -นา-รน-บกั-ส-นผัข-ว-ูีน้วอ-า่จิ-ก-�้ำยัง-า-ยตใร-า-งต-าก--กาล้ร-รา-ยอ-รก-าย-ยง-ับา-แง-ตห-แส-ห่-ง่อ่ว-ป่ง--รปนร--ะะร-ขเะ-ทห-เอ-ทศ-ว-ไศง-ท-ไ่าร-ทย-งอ-ย-ต-ย--้น-ต--ต่อ---อร--ะ-แ--ห-ล--ว-ะ-่า-ก-ง--่ิง-ต-ต-้น--า-ต---อ1---แ--แ-ล-ล-ะ--ะ-ก--ส-ิ่ง--่วต--น-า--------- พ----บ---ว---่า--จ---าต--ก-้-น-ก--ต-า--อร--ว-อ--ัด-า--ก-ย--าุ-ม-ร--าเ--จ-ก-ร--ทิญ---�ำ--เ-ใต--ห-ิบ--้ต-โ--ต-้น--ข-ย-อ--า-ง--งต--ม-้น--ี-ขย--น-า--ง-า--ขด--ณ--เ-ส--ะ-้-นป---ผล---ู่กา-- 3.ขศูอนยงค์ ใวตบค้รุมอยายงบตุร่อีรัมรยะ์ กหองวค่าวบงคตุมย้นางตกอรมแวลิชาะกากร่ิงเกตษตาร 2 โดยการสร้าง ศูนย์กลางมากกว่าต้นตออายุน้อย แต่ความยาวยอด สารสีน�้ำตาลส่วนใหญ่จะเกิดข้ึนบริเวณรอยเชื่อมต่อ น้อยกว่าต้นตอท่ีมีอายุน้อย แสดงให้เห็นว่าต้นตออายุ ระหว่างต้นตอและแผ่นตา รองลงมาบริเวณของแกน น้อยมีผลท�ำให้ต้นยางมีการเจริญเติบโตด้านความสูงได้ ต้นตอ อายุของต้นตอเพ่ิมมากข้ึนมีผลต่อการสร้างสารสี ดีกวา่ (ตารางที่ 4) น้�ำตาลมากขึ้นตามล�ำดับ แต่ก็ไม่มีความแตกต่างกัน

34 ฉบับอิเลก็ ทรอนกิ ส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 มิถนุ ายน พบวา่ ตน้ ยางจากต้นตออายุ 30 วนั ให้ผลผลิต ยางสงู สดุ คือ 117 กรัม รองลงมาคอื ตน้ ตออายุ 90 วนั จากการวัดการเจริญเติบโตของต้นยางหลังปลูก ต้นตอของเกษตรกร และ ต้นตออายุ 60 วัน ให้ผลผลิต ทกุ 3 เดอื น พบวา่ ต้นยางมกี ารเจริญเตบิ โตมากข้นึ ตาม 115, 114 และ 113 กรัม ตามล�ำดับ อย่างไรก็ตาม ล�ำดับ ทั้งขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางต้นตอและขนาดเส้นผ่า รายงานคร้ังนี้เป็นการเก็บผลผลิตเพียงคร้ังเดียว จึงยังไม่ ศูนยก์ ลางยอด (ตารางท่ี 5 และ 6) สามารถสรุปผลได้ เนื่องจากยังต้องมีการเก็บผลผลิต ลักษณะทางสรีรวิทยาของตน้ ยาง ระยะยาวต่อไป จากการวัดค่าทางสรีรวิทยาของต้นยางที่ขยาย พันธุโ์ ดยวธิ กี ารติดตาบนตน้ ตออายุ 30, 60, 90 วนั และ สรปุ ผลการทดลองและข้อเสนอแนะ ของเกษตรกร หลังปลกู ในแปลง (ระยะปลูก 2 X 2 เมตร) เป็นระยะเวลา 9 และ 12 เดอื น พบว่า คา่ เปอรเ์ ซน็ ตก์ าร สามารถขยายพันธุ์ยางโดยวิธีการติดตายางพันธ์ สูญเสียการน�ำน้�ำของไซเล็ม (PLC), ศักย์ของน�้ำในใบ RRIT 251 กบั ต้นตอยางพนั ธ์ุ RRIM 600 ได้ส�ำเรจ็ ตั้งแต่ (LWP), ประสทิ ธิภาพของการใชน้ ำ�้ (WUE) ของต้นยางท่ี ต้นตอมีอายุ 30 วัน หลังเพาะกล้า โดยต้นกล้ามีขนาด ตดิ ตาบนตน้ ตออายุ 30, 60 และ 90 วนั ไม่แตกตา่ งทาง เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 0.50 เซนติเมตร ในขณะท่ี สถติ กิ บั ต้นยางของเกษตรกร (ตารางที่ 7 และ 8) ต้นตอที่ใช้ปกติ อายุ 180-240 วัน หลังเพาะเมล็ด มี ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1.05 เซนติเมตร แต่ ผลผลติ ยาง ผลส�ำเร็จของการติดตากับต้นตออายุ 30 วัน ยังต�่ำ จากการเก็บผลผลติ ยางหลงั จากปลกู ยาง 4 ปี โดย (ประมาณ 25 เปอร์เซ็นต์) ในขณะท่ีการติดตากับต้นตอ การกรีดที่ความสูง 50 เซ็นติเมตร จากพ้ืนดิน ใช้ระบบ ปกตมิ ผี ลสำ� เร็จของการตดิ ตา 89-91 เปอรเ์ ซ็นต์ กรีดแบบคร่ึงล�ำต้น วันเว้นวัน (กรีด10 มีด) ในเดือน ตารางท่ี 4 การเจรญิ เตบิ โตของตน้ ยางขณะปลกู 1 อายุต้นตอ ขนาดเสน้ ผา่ ศูนย์กลาง (ซม.) ความยาวยอด จ�ำนวนฉตั ร วันปลกู (วัน) (ซม.) มิ.ย. 56 ตน้ ตอ ยอด 2 30 0.83 0.52 32.7 2 ก.ย. 56 60 0.76 0.46 22.9 2 90 0.80 0.50 21.8 2 2402 1.31 0.57 25.9 2 150 1.04 0.55 27.4 1 180 1.08 0.55 22.7 1 240 1.19 0.48 18.4 1 2403 1.48 0.58 20.6 1เฉลย่ี จากตน้ ยางชำ� ถงุ จำ� นวน 5 ตน้ 2เปน็ ตน้ ยางชำ� ถงุ ทเ่ี กษตรกรผลติ เอง ใชว้ ธิ ตี ดิ ตาในถงุ อายขุ องตน้ ตอในขณะตดิ ตาประมาณ 240 วนั (Control 1) 3เปน็ ตน้ ยางชำ� ถงุ ทเ่ี กษตรกรผลติ เอง ใชว้ ธิ ตี ดิ ตาในถงุ อายขุ องตน้ ตอในขณะตดิ ตาประมาณ 240 วนั (Control 2)

35 ฉบบั อเิ ลก็ ทรอนิกส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 ตารางที่ 5 ขนาดรอบตน้ ตอยาง หรอื Stock (ซม.) ทไี่ ดจ้ ากการขยายพนั ธโ์ุ ดยวธิ กี ารตดิ ตายางพนั ธ์ุ RRIT 251 กบั ตน้ ตอยางพนั ธ์ุ RRIM 600 ทม่ี อี ายตุ า่ งกนั หลงั ปลกู ในแปลง โดยใชร้ ะยะปลกู 2X2 เมตร อายุต้นตอ หลังปลกู ในแปลง (เดือน) (วัน) 1 3 6 9 12 18 24 30 36 30 2.6 3.9 5.8 7.1 9.4 19.0 30.2 31.5 36.7 60 2.4 3.7 5.2 6.7 10.0 18.0 29.4 30.8 37.3 90 2.5 4.0 6.0 6.9 9.6 19.0 31.4 33.2 36.9 2401 4.1 5.3 7.4 8.4 12.1 21.2 34.9 36.5 45.4 150 3.3 3.8 4.4 5.9 10.0 16.9 22.6 28.0 33.9 180 3.4 3.7 5.0 8.4 12.8 19.8 27.3 32.6 39.3 240 3.7 3.8 5.1 6.9 12.3 18.7 26.4 31.0 36.8 2402 4.7 4.8 5.7 7.6 12.6 21.8 24.7 30.0 36.7 1เปน็ ตน้ ยางชำ� ถงุ ทเี่ กษตรกรผลติ เอง ใชว้ ธิ ตี ดิ ตาในถงุ อายขุ องตน้ ตอในขณะตดิ ตาประมาณ 240 วนั (Control 1) 2เปน็ ตน้ ยางชำ� ถงุ ทเี่ กษตรกรผลติ เอง ใชว้ ธิ ตี ดิ ตาในถงุ อายขุ องตน้ ตอในขณะตดิ ตาประมาณ 240 วนั (Control 2) ตารางท่ี 6 ขนาดรอบลำ� ตน้ หรอื Scion (ซม.) ทไี่ ดจ้ ากการขยายพนั ธโ์ุ ดยวธิ กี ารตดิ ตายางพนั ธ์ุ RRIT 251 กบั ตน้ ตอยางพนั ธ์ุ RRIM 600 ทมี่ อี ายตุ า่ งกนั หลงั ปลกู ในแปลง โดยใชร้ ะยะปลกู 2X2 เมตร อายุต้นตอ หลงั ปลกู ในแปลง (เดือน) (วนั ) 1 3 6 9 12 18 24 30 36 30 1.6 2.6 3.7 4.3 5.9 12.3 14.7 15.5 18.3 60 1.4 2.3 3.3 3.8 5.5 12.3 14.1 15.1 17.9 90 1.6 2.6 3.7 4.3 6.0 12.0 15.0 15.9 18.3 2401 1.8 3.1 4.4 5.2 10.4 12.8 17.7 18.9 22.2 150 1.7 2.0 2.4 3.6 6.5 10.6 11.5 14.1 17.9 180 1.7 2.0 2.5 4.4 8.5 12.3 13.8 16.3 19.5 240 1.5 1.9 2.5 4.4 8.1 11.6 13.4 15.9 19.0 2402 1.8 2.0 2.7 4.4 7.9 10.8 12.3 14.9 18.8 1เปน็ ตน้ ยางชำ� ถงุ ทเ่ี กษตรกรผลติ เอง ใชว้ ธิ ตี ดิ ตาในถงุ อายขุ องตน้ ตอในขณะตดิ ตาประมาณ 240 วนั (Control 1) 2เปน็ ตน้ ยางชำ� ถงุ ทเี่ กษตรกรผลติ เอง ใชว้ ธิ ตี ดิ ตาในถงุ อายขุ องตน้ ตอในขณะตดิ ตาประมาณ 240 วนั (Control 2)

ภาพท่ี 7 ลกั ษณะการเจริญเตบิ โตของต้นยางทไี่ ด้จากการขยายพนั ธ์ุโดยวธิ ีการตดิ ตายางพนั ธ์ุ RRIT251 กบั ภตา้นพตทอ่ี 7ยลากังษพณนั ะธก์ุ RารRเจIรMิญ6เต0บิ0โอตาขยอุตง่าตง้นกยนั างหทลไี่ ดงั ป้จาลกกู กา6รเขดยือานยพในนั ธแ์ุโปดลยงวรธิ ะีกยาระตปดิ ลตูกาย2าXง2พเนั มธต์ุ RรRIT251 กบั ต้นตอยางพนั ธ์ุ RRIM600 อายุต่างกนั หลงั ปลูก 6 เดือน ในแปลงระยะปลกู 2X2 เมตร 36 ฉบบั อเิ ล็กทรอนกิ ส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 A BC D ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 1. สถ1า. บสถนั าวบิจนั ยั วยจิายังยกางารกยาารงยแางหแ่งหป่งรปะรเะทเทศศไทไทยย 2. สศูนาํ23น..ยสศกคั์ ูนาํผวนยบวู้ กคั์า่คผวกุมบวู้ายา่รคกาุมกงายบราารุรกงยีรบาารัมุรงยีรยแาัม์งหกยแ่งอ์หกปง่งอครปงะวครเบะวทคเบทศุมคไศุมยทไายทยงายงกกรรมมววิชิชาากกาารรเเกกษษตตรร 3. E FG H ภกาภบพั26ภก04าาตท0พบพัวท้นวนัี่ตัน่ีท86(ตB้น(ี่Hลล)8อ,ก)ตั กั9ยษหล0อษลณากั วงัยงะณปนัษกาพลา(งณะูกCรนัเพ)กจ1,ะร2ธเานัญิกกเร์ุดษเธาRตือเตบริ์จุนรRRโกเตรใจรนขIRิผญอรแMลงปIิญติตเMลตMเน้6องเยเงรบิ0ต6ตาะ6อง0ยโิบ0ทิบา0ะตย0ไ่ีอปโ0ดโุปขตลจ้าตอรอูกาะยอขกาขมา2กุตยงอาXยอาณ2ตุ่ตรางุตงขงเ้ต่นายม2ต่าก4างต้นงยย้0นรกนัพกยาวยนนััันงนัาธหาทโ์ง(ุ ดหDงลหทยไี่)ท,ลวงัดไลี่1ธิ ไี่ปงัก5ดี้จงัด0าปล้จปรา้วจตลกูกานัลดิากูกตก(กูก1Eากาย1)ก2,1ารา21างร2เข8พรดเ0ขนัดยเขือธดวยา์ืุอนัยนRือายนR(ายFนพIยใT)พ,ในพน2ั2นใน5ั4แน1นธั0แธปแ์กุโวปธ์ุโบันัดลป์ุดโตล(ยงดน้ลGยงตรว)ยงรวอะแธิรยวะธิลยาีกะธิยะงีกะพยาีขะกานัปอระปราธงต์ปุลรเตRลกดิตูกRษลดิูกIตMตดิูกต2ร2กตา6Xา2Xร0ยยผา0X22ลายาทิตง2งเาม่ีเเมพอมพงอีเงามตพตนัยนัอตุรารนั3ธธย0ร์ุปุ์ธุ RRวร์ุนัะRRมR(าARIIณ)T,TIT225521151 หลังติดตาส�ำเร็จ วางเลี้ยงในโรงเรือน ท�ำการดูแล อายุมากมีการเจริญเติบโตดีกว่าต้นตอท่ีมีอายุน้อย รกั ษาโดยการรดนำ�้ ใส่ปยุ๋ และก�ำจัดวชั พชื มีต้นยางรอด ท้ังขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางของต้นตอ และขนาดเส้นผ่า ตายเป็นต้นยางช�ำถุงสูง 84-97 เปอร์เซ็นต์ โดยต้นตอที่ ศนู ยก์ ลางยอดและความยาวยอด มีอายุ 30 วัน เป็นต้นยางช�ำถุง 96 เปอร์เซ็นต์ อย่างไร หลังติดตา 4 เดือน ท�ำการล้างรากต้นยางช�ำถุง ก็ตาม ได้พัฒนาเทคนิคการขยายพันธุ์ยางกับต้นตออายุ และวัดข้อมลู ลกั ษณะทางการเกษตรของตน้ ยาง ตน้ ตอที่ 30 วนั โดยการควบคมุ ปจั จยั ต่าง ๆ ที่มีผลตอ่ ความส�ำเร็จ มีอายุมาก รากแก้วมีขนาดใหญ่และยาวกว่า รากแขนง ของการติดตา ได้แก่ คนติดตา ช่วงเวลาของการติดตา และรากฝอยมีปริมาณและความยาวมากกว่าต้นตอที่ (หลีกเลี่ยงช่วงอากาศร้อน) ความสมบูรณข์ องตน้ ตอและ มอี ายนุ อ้ ยกว่า แตต่ น้ ตอท่ีมอี ายุน้อย รากแกว้ รากแขนง กิ่งตา บ�ำรุงใส่ปุ๋ยรดน�้ำให้เพียงพอก่อนติดตา เป็นต้น และรากฝอยจะมีอายุน้อยกว่าและสมบูรณ์มากกว่า ท�ำให้ผลสำ� เร็จของการตดิ ตากบั ต้นกล้าอายุ 30 วนั เพิม่ ต้นตออายุมาก คาดว่าเม่ือปลูกลงดินรากจะมีการเจริญ ข้นึ เปน็ 79 เปอร์เซ็นต์ เติบโต แพร่กระจาย และหาอาหารได้ดีกว่าส่งผลให้ต้น หลังวางเล้ียงในโรงเรอื นเพาะช�ำยาง จนต้นยางชำ� ยางมีการรอดตายสงู และมีการเจรญิ เติบโตดี ถุงมีอายุ 1 เดือน ต้นยางช�ำถุงที่ขยายพันธ์ุจากต้นตอ จากการดูเนื้อเย่ือบริเวณรอยเชื่อมต่อระหว่าง

37 ฉบบั อิเลก็ ทรอนิกส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 ABC DEF GH นตตลขตจล-า9.-ยาต-ร-ิารอด-สําากภ-อกัใ-ง-เกถ-นล้กง-กต-ลนบัยาษา-กา---เบกัรลต1-23ขรตตล12-3ขาพากี--ยก-าลตต-213ข-...ตย--น...ณร-ั--บ...-ิาอด-ษ-สสศํ-งิาอดา-กภสสศงอํยา--ษาิ-อดวกภ-สสศ้ทํหน-ูนกภเนง-าถ-ํ--ู้นาเาถ-งํตนจิู-น-เลนาถ-ํนรพบั-งะตแณา-ายงลอต-งน--บัลนบต-ัายายั-า่ีา-ยเบ-ต-กคลั์จลห-าแพ-ีเ-ยบ้-ว9เบก-ยกคัทากค์ัตํา์ตพา-พี-ย-ี-ยนผาวกัก-(นัตตรหบ่-า---งตล213ขนนผผะววััาตล2-13ข-ลต12-3ขงอกัใงบบบว-ู-ั-ดษ้-Pว้-งท-ัง-...ยนงป...บ.นว--ู่บลวงษ-ู้้าว-ษ--้้กทวา้่น-ทกนจิิานอคด--สสศนิาอดนาิํอดก-สสศ--สศํธปํ-ยากภ่ษ-นกกภิจปภกคาก่--นนร-ิจค--Lตนยคังุ มภขปห บดทอเตูุ-นมี่-เกูนาถ-ูนํต-เกเาถ-ัาถ-ํํกตจลย-รัตุงี่มตาา้งก--ตง9-ยตตะต3ล--ั-นุมี่ลาบรล์ัลจนนํบัาบาตต-ุัาาาย้ยาล9าต-าารายจลยย---ร--าอาณราลํีก้ร้ตน9สาารย-ยาาC-เเบา่ร-เํ-าRเบ-ะต-บอษกกคร-าัยักใะค์กัคัาา์พิ์พบาร-ีาพง-ังอยทพ0ีา-ยยรี-ยงอรกากา-ักใ-กาตย-กิเตนตลงหง้งา-ก-ง-อวนกผ-กาวนัเผนใันวมผ-ัวกตกันป-้ทลงบ้-นบาูก-บกวง-ท--ทกยรบษ-กงศกานงรงลพนงโ-บ้ะ)บว-,ูบวณกย-ูด-วล-ษู้บษษมุ้เอว-ษก้กา้ว่างท้ทR-้ทานสนกนันล-ร---ยรตอณ-่ีบษต-ากกุการ-าั่า่ไราศ่ลจนิจนจิคนคจิ-รต-ค-แน-นาากุีรณวตรใ--ย-าต7ท�ณรกากำกักู้6ี-กา-รา-ตร-ยรตตต่ยยงตณราสายทักัุีุรุ-ม่ีมี่-(ัษ-ุม่ีนัรไแต-ต-หต-ดกาางอ-จลจลษยลจาะตาา้I-้ายัม-9้9า9ใง--อยณ-ยร-งยยาหีารงาานตดํํันก้นดรํตัม-ตPนงวยผยยัหท-้0ยร--รษ-ลร-ายนง-รร่รน-ง้าาาางาอ-2าลยรพยา-ีา-า-าะอา-Mอ-กแอากัณัามใกัาใัใอรพย-ภงก-หะธแปณ-งงงน--อง-ส-งั้งิัปกนก-้ตคกญลยกนลนงลงลง-า4L้แ้์-แกลคกทกิงุ-ห---แ-กก์รพกลยแ-นวระนหะน-แแณทยยบษยกอ--วบษบษกา-งกก--าากษ3ทแา0ร์-(-นาัปุห-าอ-ต(่วก--นัางัอก-กร์ััหะลรรตเล่รหตว-ส-แรตงรตอากงุะรา-ากกรุกุรก-รCวัา่ด-RPะงทา--ัาาัดยณ6-ตPปปย-ยตลต-ัจยย่-0แณลรยรงณาีรงาณปเรี-(ีรน่าัรง-รวงา-อหล-ว่-่ษั-อ-งษอษกดเะ่ตธปา-งอาทกาีงิ่ยองงอปธงายปค-ย-ูตกา--าัมัร-รดัมทป-LัคมPงรหครหัันงุห-Lย่านร0งปค)นงง,ะุน-ง-้มต-่-้เง้-งาาาา-าRา-ะ3กวรตพลย-ร-ร์พะยะะ3ร-ว้พคน-ยแากะณุแะรณ์ะธปอแ-ณ-างศอุจอง-,ิกง1ปญคล-ว-ีส-รวลรใL-สCาเคบา่งRุะ์--ยิบ6C0ลเ์-บ่า่ขลหR์ตสะ-แลห--แหกแสทว0กรวา-กทวทไ02ราท--าะท3เ-ว-ย่--ร์าาขาI(เาุงน(ัาน-เหัค(ทนรงหั่น--ค-ทกูหกง่อ-ะง--ลอ่วูทกะงสนุอรทิททะ0ศรงูรCศงงเบา่้-ั)รดน,งRะ-ัPเ-ด)9-ต-,Pเัซด-PยัRเ-ปยเัRMปุอมท่0ยโาทรงปุ่มงาง--งาภ่ษ--งงาอ-เ-ปไศตสจดไิศจ-กญยกเธปีเอ-ธปกีร-ใ-คท-ธอ้ปาปรทใคิจ-ปา-คูกร6ป6รLคยทึ่งแLคยรตร-งุ้-คตศนงLสงุท0-สคท--งุจ-ไ),ไตย-แเือหาR-ะ3วI-ง-ะIุ3มวริร์--าบระ์3า-ารงวุานรงนาุาร-์วจยาวุ-ทไศ0ท-จจล0รสยลย---ลสงลีC-รเบ่าสอCนรงRใเะบง่าิ-ญ6ายรR-ปะCยเ-Mบ่าM6Rะง-เยท0-ภภรท0-ารลขส-ทลท0ว-สส-รติิ-ไญกญยยย-ะเโ-วเททีิาิคทตค-ทIเ--ิูกญร-กกูแ-แกคาททรงรนนท-ูอศกรส-ศา0วท)ร,ทโ)ู-แศ0แก,เเ---ายขเRร)ต-,Rั-ุงมเุม-างาRลพะ-กุรมMรต-ดะไ-ศจร-รไศ--ภ้จอุตีไศ-นนผจรีใ6-สวา6ปริงยใป-ยาัาญี6ยรเร6ใย-บิ0-เาข-ยม-จทมิสท6ล-ว-ลสวทยไ้-เขไกแิบสทย-ีาไ-ีตIต-ํอต-I--รลบาขรรง-งนแารงIนวี0-าตวทร0ยว0รงน-ทวย0-า-างว-ยิทา่ร--ท0งราายใลง-ะโMลร9ะMอะง--ภยะิต--ใพ-ภอโM6ชิ-สปยิ้นิช-วสภญยิอววญปยเต-บิชม0สทิมิข---ิบ0-ทิญยลุขวิอนงบกแไ--ทกแิก-โงี-กแเะ-แ-ตา-ตข0แงรา-งขงย-นแ้ร-า-0ขิ-าอบทวิทร-าตง-ร-ทิาร-ากร9าา-กร--96-ลปคตรยอะโ6้-ปอปยโะะอ-เล--โมงอเมต6ป-กยลมวออ-ิช-ลปวงเว-อ-ยมาีลอว-า-ิบ0ตาีข-งขรต-ต่อ-ตกตรวยยย0ี0-ต-ตว0ยว0รร-ว--าตยง-ยาง-าร0ขนวงลลงะ-าลา้ะนะ-นน-ูก---ข้(ล-ิชทิะนง่แะัิชวเะะ่-ลวโากงอก-ิบ0เ9ขขชิ-ิบ-0า-ข-วAก-า้ออุขตโนตนิบ0ก-าขยข-สอัคปต-วาูขปกย-งา--ข-งวอนนา้ย--า้ข-ิทงษนาูกิท-ากขํอ-ับ)--ตอข9กษ0ูกตป9--ทิขตยอ-ยโนอกรโ9-อ้ลอปงงุต-,่่อร-งนป-น-อโม-าย้อ-อัาุตาอตนอนาป-ยาใัย-ล้-ต-ตงอ0ห-เ--าต0งาอยต้ํอรต-ยกูรตงงา-03กไผ-าง-ํอ-ข-ารยา-ตโงรก้งาย่ร-ะงารนว-าลีลกงง-เลง-งา่ร--นเยุใตมา(น-้น-าล0ก-างขยเษใก-างูกตข--ข้ยน-ตคงตยวไ2-งลก-าว-มขโง-ตงกงละนขไย--นL้ว-อุตษโยางูก-นนนย-ษะขูกต-ง-ขัา้นาตตูก-นX-ษูก---ขาคต้้วยอุต-ต้นนอยมุต-านนัก-ตทคํตอต-ั--ณ-ตนนา้ยอมุตร-้นน้กงนแ่้รัั-ะา-2ตกงยังนัํอา่--ร-ํอ--งาW้ตยต้นรา่ย-ารงงใ-ํอ่ร--านนง-่ารต-ส-้าาน่แ่ัรอนยะใ-งยนน-้่ใร-ง-้ไ-า-นแ่ัมท-ะเโง2ยตี่ปปงใขะไตย---งไาะ้-โงน(งง-ะน-นโงมย-ะ้งาไ-นร--ง-นโนงากตปBะ-าตย้-คต่ีไห--คตม-น--คตตปกีกมาชงตยกมป-ยาต-กP--ย-้กาค้ตด--ยทงหยยงานมลงก)ล--ท-า-(-ย-Xหา-ตตก้งตทนล,-นนร-�าำนน--้นานง-้้-นจแ่-(ัก้ต้นงะแ่ั่แัะละลนลง-าL-นน--)้(ง-ตา-รน่แ-ัะลูก-L6--นูกา-ายรถงน้-ตาน-สู้ล-ก-ท้ไ่ีLตป-ท-ยตยงตปน-ูต-ตย-กเ้ตป-ทตูยก-ง0ัย-ก--ตปเยWตย---งั่างห-ทปง-2ุงจWห---าาม่าด--จห-างั-กี่้า-าห--ขกWกน้ลต-น2ล่ี่-ปาขา-(--กดา้ว2จ1(พี่ป--ขาง-ก้นลนลรง-สร--งง-(-ง-(-ลรงา2่ีปีข-LกลL-ยต-ันง-ร้-งตง--ูก้จนูงกเลล-ยPิาญL-LสP-้ยทา-ยรท2ท-ยต-ิญต-ทลูกลทูกท-X--Xยงมั-P-ายงนัWทยท--ถขWาั่ทาล---กท่ะา--Xานงต(ัีนา-)า)-งWัา--า--่าW-2ี่ปขูกCร2ยี่ป่กูขาาา-ง-เ)--ไง-ี่ยา--าเไง่ีเงต2่ีปขตูก-า-ย-ิ-ต-ขอสงกต-ย-2�้ี่ไปธำข่ีเตาป2ง-P)ง--ท-งดปPย2ดย-ท-ย-ลงทด-ลXพทจ,ง--ปX-2P้นย-ท1พ-ย-ดน-ตอลสิ--บท1พ-XPิบร)-ทุากิสย-ก)-ิ์โ-า1พ-ร้ล-ท9กูทาจ-Xพสเ-กูราื-อไรี่้-)ั2---ไานจี่ตเ-ร้า-าาย-ูกมาจ2ย-นเ0-โ-ถโ-ง)ไัปี่22ิาะญง---ป2มันดด-นาา--ยดูกบามถัั-น-ะ--ถตง9ัปไตลด-่ี2อย1ธพธนะ-า-1พดส-เา--สย-ต-ธวิต-สกธ-ร้ร-งป1พ2จ-ร้--เดเ-จส-ตดเเย2ุติ-ต-์ุสก2ิุตธ์โ--นัสกธรม-้--ตินจดภม-เถด1พัน--ร-ะถั2ุดกิ-กส-ิ์โะแ-า-ทขมา--ื-นอ-ถรั้-ว-รร-ะจใุ-ุกิกิเกกเิิโ์โ์--ตา-ยททเ(ิ2ต-ตส-กืธืิตน-อดส-กอาธ้--าบ-ดมัD-นด-ลเ9นถ-ตัธน-ิ-ตะ-สก-วยธ-ธิดา--าดดบรารั-บุ-กิ-กริโ์-ั-9ุกทกิโ์พธ-น9)ย-คตว(ตเกศ ทืธนิธอ--ื-เอ-ติ--ภรย,ิุรกิต-กสก์โะ-กธ--Wรทแดาีย---ขืด1แดอีกกาบดย--ันา--วติบา9ใภักั้น-้น่ธน-าต-ิ9-ภธน--แ-น-ดข-5า้ขาษบแาราร-ั--ุยกิลขย-กวรนิ์โ-9-ใ--ธยนทรยวยธปิื--Uอใ-ยติเ-านภ0----ยติร้รา1ภพ-แไ-ลน-นขงยแ้---า--ปขกยวตยธิวล-ดนติะ-ตวใาอภว-พบ-า-ีใ-ยั--แก์ขธิรมพแ9น-Eาขธน้าน--ว--้2าล-นวลพ-ย-ิธใละเนิดยขร-ันาธิราร-ี--ยยอแกธิ-นย--้ะอนัายปพ-งต-ลา-าีง-่แพ)นตแก-1-ติจยยีภ-ด-กีธติขะกาง-ยน-ยั-ะาี-แแก-งเอาีพ-พขรแปก-ท-ข-งราา--ยเว1-ยข-ใต2ะกาวขล(า-ง-าป--เาียาขทแกา-รรา-ยินด-อ์ดพ1ป้เ-าEน--า-ปรรตลงงน-1ย-าต่ีใ-1ข2-องาธย้น-ล-กยธอินพัซเกง--ร-องพรป-ี-)-อ่ีคพ-ราาพยเ-2า1ร-ตชหงล-ก2ตำ้�ล-เ--ง,ตื2เ-อรยละ-ติงดนะเัดอก็-พว-นต์-ง-าี-รุแรกง-ต-โงงตตธเรตวง2-ต---ลใก้-ตน1ัเ--นมัลีตนงรัางิยพด-ดข-งันดิา----เาย-ยรตตืดงเอา่กะาเนต-นก-ธก8าป์ร--ินดุ-ั--าดโรรใิงดิร-ีด1ร้ดน-งัาัน-้นยร-ม-งเธร-ร-ต-กธง0ตื-อตะธบ-ีอยพมรดาา-ิ-นดย์ี-ดะ์ใ-รกุ-าโยี-ปร-ยตืราอใธะชยเ2-ตื-(ธอล--ะ์ตมกเ-ย-ุ-ตืโ์อะีุรตา-โบบา-ย-ยกด-ร์วา-ะมนก-ุุ์ส-โพตยมงตือาตะาชร--ปยใ-ดล--า-์นนยมุนดัโวา-นนัRาอ--นัรบงใ-น--ต-บ้พยมใด็บาานปะเ-ร--ูงน-รตกย-บยมว-ดช-านตใะบ-กูรน(-ิR้ดยงะ--ด-ชใอยก--บรช-มธีดินลต-บพ--สธ-(าLตปะตผบ---พ้นบยะาวธ-ิลท-ป-ีชพIายใFนาาํนต-ปยชว้---้น5วาวับน---Tา้ตือํะมนต-้W-ู--วพญม์--ีพ-ลกากู)ุนปาโมปวบ-นรใธินีลกีต่นกู-ว-บ-ว--ว้-ธิตล01,ใยมบนนน-้-ธต้ิ้ล้้ขา--ต--ิธ-ํ-ย้นา2้มด-ํิธาม-นวาผํว--แ----นวบP2ใ-า-ิดนีาธิ่ก0ลาบกูา่ีกธกูุว-ิล-เตวใ5ีน-กใ-ู้-อตน-้--ว้ตาใ้บตน-ต2ํ2ตี้ีา4ะข-ิธลเว--ขิธํส---ปรย3-ธิรชว1)ตีก-กู-นนาา--ว-าา่่ซใ-นน-งตีากาค่0กู้ว-Xต-ค-ใ-ตพน-2ตมอ-อ2Xีธิติ้าีี-ขปต2อ0ขย-ตีอ-นรข-ลแรว---อธิาเนรตาา่นกน--้--ต-ค-นตา่-คนXตวา้ต-คาก่2มอXีอ-X-ี-ดขย-อออ2นอกต-่ารง-บง-อั้บตอลดิตบต-2-ธ-ิ-ลีอันตข2เ-ต--ตงควนร้่า---Xิด้ษา-นนา่า่าอ-ํ้ป้-อา)ยป-2เอตเต-าง--าวออต2ิดะค2นง--งX-ดิต-ิดเเ--กิี-ัเกนอกูยปเว-เนยา่เอ(ใา-ต้น-ง-้น--้ยยป-มเาอตา-มร2ลยปปงตเGเยชปา---ิดกธิเอ--า-ตตเ-กน่าเตเ้-กาหใษต-ุ-เน-ตย-าก-มาง่า-อยมนา2ุยปง-ยเมราา-กูิด-ต-อ)-อย-่ว-มตาตร2อ3-ีตห้นเรเยข-ากษอ-อ--าษร-ง-าษล-งุกง-3ยามษา-ยต�ปุ-ุ-เำะตงงา-แ--ตรคุตอ(ร-ยต0-ย์X-เ-รตรยเต-้าร-อผกยา-ษ9-3-อรงงัตยต-ร0-เ3W-ุลซตสน-ย-ม(า3--รา์ตต3เ-ร,(ต-า-์งรยดเรอ--น-่าา(จ-้อ(0ล-์W-ซ์ใะเร-เา03อ,-งษW-ารซตา-2งทิง---�้ร งำแิดกุ(็0-น-0-W์ซWงซพ-เร6เ-ขาพช-ตือร-,ารอ---ผรUง,ย0-W-ซกง-็นยปเ---พรกขา-็ธนลอ,-3พ-ง-ต6ร0ั,น--Uกต้รเ-นก-กต็-นUา(-,-พ์ลกน--ั็เรน6ราง-พ--กยิภม็านอ-E-Uร6--พตะะธ,00W-ซนตอ-ั-Uปย---U-นเมรั6ร-Eก-(าิ์ตษ-0ง--E--ุ์งตก-0ธร6ร6--งุาบนั,)--ก-(-,์ต9-ตตต--Rกุ-(E์นลัธ1รน-ย0กิถั--็-,ษน)ธ--สา-พE-ต3,ไพ)0-์ E-ต3ุ--ก(ต์-0บ0---URา-ขก(ธ์า(-์2-าูก-ุ์,9Rตร-ุน)ซเร์---กธต(าุ0์ูงข,ร6--)-า-ต9Rขร-ข0-IธาWตซ-า9Rร--ร,ก)-นร-ัร์-Mตาอ0ยุ-ส-สงเ-์,-ารุEว---ขเ0รอาR0-กสอ-9Rขา-ร-,อา0--ลส-9R์รรRุ-ด-กก(-์็านRย6---งาุัน-พดูขรร-ธญาา--ร-,-9Rงอง0ร-)ง-6สีUดูตอ-0ญง็สม--Iู-ผ-งญงวRือ0--ต-นRงIา-ร6--ว-า0กรIตา์- -ทว-ุตTต-อ-0ลแ-ง-สนังทู-เขTูญ-แา-นค-นญท-0-T9R4ัEร-งRเ-งนน0้า-ส-เแัII--ติ-นนาวว--้ัสตต(น-บ่ี-ก้(ส2์--ร--ลงี่-ือท2ทู-อT0Tธร-ญส่ี--9เPท2,--)ปลเเ-9-งีตยนพนพยR--อั-ั9-ียIน5นย--บ้-้สวีสาใะ5-ยาต---่ีม5)-์แ่ี-ุ-L่ี2ง)-งะแ2---ูาีทก)-ญTขแาชบบ1ก-า1-9--งข91-9Rาโร-ก-ีคอเีย1ียIนย---ย-วั-5Cง-ล-ตน5งล(้ด-ส--้นรง-ล1)--าา9แ-อาวว)ทอแ0H--Tสาราี่-ก--2า-1-กทเ-ท-R1นย--ะ-ัร)ทะยร79-น-0--่า่า�ำ้า้ะึ่งงงสลร-)-ี-ยงลย----,งาุู5่ี-2ญ-า-่ี-ี่-งท-่ี)9--แIะท-รว-ี-ยตาะย-กร--15--ทT--)ี่แ-เงล-นาี่-ักน-1้ส-า--ี่-2-งลท--ะร9-าีย--ย-5ท-ะ-ร)แี่--าก1-่ี-งล-า-ท-ะร- ี่

38 ฉบบั อเิ ล็กทรอนิกส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 ตารางท่ี 7 ลกั ษณะทางสรรี วทิ ยาของตน้ ยางทไี่ ดจ้ ากการขยายพนั ธโ์ุ ดยวธิ กี ารตดิ ตายางพนั ธ์ุ RRIT 251 กบั ตน้ ตอยางพนั ธ์ุ RRIM 600 อายตุ า่ ง ๆ หลงั ปลกู 9 เดอื น อายขุ องตน้ ตอ PLC1 LWP2 WUE3 SPAD4 (วัน) (%) (MPa) (µmol CO2mmol H2O) (SPAD unit) - 1.26 30 29.4 4.01 43.3 60 34.6 43.6 90 30.2 - 1.28 3.82 43.5 2405 23.5 44.7 เฉล่ยี 29.4 - 1.20 3.95 43.8 cv (%) 39.8 5.5 F-Test - 0.91 4.14 ns ns - 1.16 3.98 33.5 6.9 ns ns 1หมายถงึ การสญู เสยี การนำ� นำ้� ของไซเลม็ (Percent loss of conductance) 2หมายถงึ ศกั ยข์ องนำ้� ในใบ (Leaf water potential) 3 หมายถงึ ประสทิ ธภิ าพการใชน้ ำ้� (Water use efficiency) 4 หมายถงึ คา่ ความเขยี วของใบ 5เปน็ ตน้ ยางชำ� ถงุ ทเ่ี กษตรกรผลติ เอง ใชว้ ธิ ตี ดิ ตาในถงุ อายขุ องตน้ ตอในขณะตดิ ตาประมาณ 240 วนั (Control) ตารางที่ 8 ลกั ษณะทางสรรี วทิ ยาของตน้ ยางทไี่ ดจ้ ากการขยายพนั ธโ์ุ ดยวธิ กี ารตดิ ตายางพนั ธ์ุ RRIT 251 กบั ตน้ ตอยางพนั ธ์ุ RRIM 600 อายตุ า่ ง ๆ หลงั ปลกู 12 เดอื น อายขุ องต้นตอ PLC LWP WUE1 SPAD (µmol Pn2 (mmol Hg2sO3 m-2s-1) (วัน) (%) (MPa) (SPAD unit) CO2 m-2s-1) 30 35.5 - 0.29 3.56 53.9 14.2 316 60 48.8 - 0.38 90 30.7 - 0.31 3.32 52.5 15.4 399 2404 43.7 - 0.31 เฉล่ีย 39.7 - 0.32 3.61 52.7 14.7 334 cv (%) 25.3 21.4 F-Test 3.46 54.1 15.1 395 ns ns 3.49 53.3 14.8 361 7.5 4.1 8.7 19.9 ns ns ns ns 1 หมายถงึ ประสทิ ธภิ าพการใชน้ ำ�้ (Water use efficiency) มหี นว่ ยเปน็ µmol CO2 mmol H2O-1 2 หมายถงึ อตั ราการสงั เคราะหแ์ สงของใบ (Leaf photosynthesis) 3หมายถงึ การชกั นำ� การเปดิ ปากใบ (Stomatal conductance) 4เปน็ ตน้ ยางชำ� ถงุ ทเี่ กษตรกรผลติ เอง ใชว้ ธิ ตี ดิ ตาในถงุ อายขุ องตน้ ตอในขณะตดิ ตาประมาณ 240 วนั (Control)

39 ฉบับอิเล็กทรอนิกส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 จริงในเชิงพานิชย์จะช่วยลดต้นทุนและระยะเวลาในการ ผลิตตน้ ยางช�ำถงุ ใหแ้ กผ่ ู้ผลิตยางชำ� ถุงเพอื่ การคา้ กรัม รองลงมา ต้นตออายุ 90 วัน ของเกษตรกร และ ต้นตออายุ 60 วนั ให้ผลผลติ 115, 114 และ 113 กรมั เอกสารอ้างองิ ตามล�ำดับ อย่างไรก็ตาม ในการศึกษาครั้งน้ีได้เก็บ ผลผลิตเพียงครั้งเดียว จึงยังไม่สามารถสรุปผลท่ีแน่ชัด Weifu, L., Z. Xicai, W. Jun, C. Haijiang and Z. Jiannan. ได้ จงึ ตอ้ งมกี ารเกบ็ ผลผลิตระยะยาวเพื่อยนื ยันผล 2011. Improvement and application of the technique of mini-seedling budding of Hevea การนำ� ผลงานวจิ ัยไปใช้ประโยชน์ brasiliensis. IRRDB International rubber conference.15-16 December 2011, Chiangmai, โครงการนี้เป็นงานวิจัยข้ันพ้ืนฐานเพ่ือศึกษาความ Thailand. เป็นไปได้ของการขยายพันธุ์ด้วยวิธีการติดตากับต้นตอ อายุน้อย คือ 30 วัน จากการทอดลองสามารถท�ำได้ใน เชิงวิจัยซ่ึงสามารถน�ำไปพัฒนาต่อเพื่อให้ประโยชน์ได้

40 ฉบบั อเิ ลก็ ทรอนิกส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 โรคใบไหม้ของยางพาราทีเ่ กิดจากเช้อื รา Fusicoccum sp. นริศา จนั ทร์เรือง ศูนย์วจิ ัยยางสงขลา สถาบนั วจิ ยั ยาง การยางแห่งประเทศไทย เมื่อเร็ว ๆ นี้ สภาวิจัยและพัฒนายางระหว่าง เป็นไปได้ แต่ตราบใดท่ีปริมาณเช้ือราสาเหตุยังมีน้อย ประเทศ (International Rubber Research and เป็นสายพันธุ์ที่ไม่รุนแรง และพันธุ์ยางยังไม่เป็นพันธุ์ท่ี Development Board, IRRDB) ได้แจ้งให้ประเทศ อ่อนแอมากต่อโรคใบไหม้ Fusicoccum สถานการณ์ก็ สมาชิกทราบว่า พบการระบาดของโรคใบไหม้ท่ีเกิดจาก ยงั ไมพ่ บการระบาดรนุ แรงจนท�ำให้เกิดอาการใบรว่ ง เชื้อรา Fusicoccum เป็นคร้ังแรกในเขตบริเวณพื้นทตี่ อน ใต้ของเกาะสุมาตรา ประเทศอินโดนีเซีย ซึ่งการระบาด โรคใบไหม้ Fusicoccum ( Fusicoccum ในคร้ังน้ี พบว่า พันธุ์ยางที่นิยมปลูกในประเทศ Leaf Blight Disease ) อินโดนีเซยี อยา่ งเช่นพันธ์ุ PB 260, PB 340, RRIC 100, GT 1, RRIM 600 และ BPM 24 เกิดอาการใบร่วงรนุ แรง โรคน้ีมีรายงานพบการระบาดคร้ังแรกในปี ค.ศ. ในยางบางพันธุ์พบใบร่วงมากกว่า 50% ของพุ่มใบ ซึ่ง 1987 ทรี่ ัฐยะโฮ ประเทศมาเลเซีย ซึง่ พบอาการของโรค คาดการณ์ว่าในบริเวณนี้ผลผลิตยางจะลดลงประมาณ ใบไหม้ Fusicoccum ในแปลงยาง พันธุ์ RRIM 600, 30% นอกจากน้ี ยังมีรายงานพบการระบาดในเขตพื้นท่ี PR 261, PB 260, PB 255 และ PB 217 (อายุ 4 ปี) ทางตอนเหนือของเกาะสุมาตราและทางตอนเหนือของ ลักษณะอาการท่ีพบคล้ายคลึงกับโรคใบจุด Anthrac- เกาะชวา ท้งั นี้ IRRDB ไดส้ ่งทีมผเู้ ชี่ยวชาญด้านโรคและ nose ที่เกิดจากเชือ้ รา Colletotricum hevea ด้านปรับปรุงพันธุ์ไปศึกษาดูงานในพ้ืนที่ที่ได้รับผลกระ ต่อมาในปี ค.ศ. 2018 มีรายงานพบการระบาด ทบ และได้รับการยนื ยันว่าเปน็ การระบาดของโรคใบไหม้ ของโรคใบไหม้ Fusicoccum ในแปลงยางบริเวณเขต Fusicoccum ที่มีเชือ้ สาเหตคุ อื เชือ้ รา Fusicoccom sp. พื้นที่ภาคใต้ และภาคเหนือของเกาะสุมาตรา และ ส�ำหรับสถานการณ์ในประเทศไทย ปัจจุบันยัง บริเวณเขตพ้ืนที่ภาคเหนือของเกาะชวา พบการระบาด ไม่มีรายงานพบโรคใบไหม้ Fusicoccum แต่เม่ือมี รุนแรงจนท�ำให้ใบยางร่วงมากกวา่ 50% ของพุม่ ใบ รายงานการระบาดในประเทศอนิ โดนีเซยี ประเทศไทยจงึ ควรต้องเฝ้าระวงั ถ้ากลุม่ ประเทศสมาชิกของ IRRDB พบ ลกั ษณะอาการ การระบาดรุนแรงของโรคนี้เพิ่มขึ้น คงต้องกังวลว่าจะ เกิดการระบาดรุนแรงเหมือนโรคใบจุดก้างปลา ท่ี เช้อื ราทเี่ ป็นสาเหตขุ องโรคนี้ เมือ่ เข้าท�ำลายใบ จะ ประเทศไทยพบระบาดคร้ังแรกในปี พ.ศ. 2528 ถ้า เกิดรอยแผลบนใบที่มีขนาดต่าง ๆ กัน รูปร่างแผลไม่ ส�ำรวจดูตามแปลงขยายพันธุ์ยางอาจพบเจอโรคนี้แล้วก็ แน่นอน ขนาดเล็กไปจนขนาดใหญ่ สีน้�ำตาลไหม้ ลกุ ลามเขา้ ขอบใบหรอื รมิ ใบ เนือ้ เยือ่ กลางแผลมลี ักษณะ ลายเส้น พบกลุ่มสปอร์สีด�ำบนเน้ือเยื่อแผล อาการข้ัน

41 ฉบับอเิ ล็กทรอนิกส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 ภาพท่ี 1 แปลงยางทางตอนใตข้ องเกาะสุมาตรา ท่เี ป็นโรค Fusicoccum รุนแรง จนเกิดอาการใบร่วง ภาพที่ 2 อาการทีพ่ บในอนิ โดนเี ซยี เปน็ แผลกลมขนาดเล็ก ไปจนถงึ ขนาดใหญ่

42 ฉบบั อเิ ล็กทรอนิกส์ 32 มกราคม-มีนาคม 2561 ภาพท่ี 3 อาการแผลเป็นสีนำ้� ตาล ลุกลามเขา้ ขอบใบ หรือริมใบ เปน็ อาการทีพ่ บในมาเลเซยี ภาพท่ี 4 เน้ือเยื่อกลางแผลมลี ักษณะเป็นลายเส้น พบกลุ่มสปอร์สดี ำ�

43 ฉบับอิเลก็ ทรอนิกส์ 32 มกราคม-มนี าคม 2561 เชื้อราสาเหตโุ รค ท�ำให้การระบาดของโรคลดลง 4. สำ� หรบั ต้นยางทีเ่ กดิ อาการใบรว่ งมากกว่า 90% รนุ แรงใบจะเหลืองส้มและรว่ งหลน่ ให้เร่งท�ำการใส่ปุ๋ย เพื่อเร่งต้นยางผลิใบใหม่ได้เร็วข้ึน และเสรมิ สรา้ งความแข็งแรงให้กับตน้ ยาง สภาพท่เี หมาะต่อการระบาด 5. สารเคมีที่มีประสิทธิภาพในการก�ำจัดเช้ือราคือ Thiophanate และ Benomyl ส่วนสารเคมีที่มี เช้ือราจะเข้าท�ำลายเฉพาะใบยางที่เจริญเต็มท่ี ประสิทธิภาพรองลงมาคือ Mancozeb และ Copper แล้วในช่วงท่ีมีฝนตกชุกติดต่อกันหลายวัน ซึ่งอากาศมี oxychloride ความชนื้ สงู บรรณานุกรม พชื อาศัย International Rubber Research and Development นอกจากยางพาราแล้ว ยังมีพืชอาศัยอีกหลาย Board. 2018. Report on the IRRDB Expert ชนิด เชน่ ฝรัง่ เงาะ มะละกอ เป็นตน้ Team's visit to Palembang, South Sumatra, Indonesia, to investigate leaf disease แนวทางการปอ้ งกันก�ำจัด epidemic in rubber plantations. Nyaka Ngobisa, A. I. C., M. A. Zainal Abidin, M. Y. 1. เกษตรกรหม่ันส�ำรวจแปลงยาง ถ้าพบอาการ Wong and M. W. D. Wan Noordin. 2013. ผิดปกติ หรือลักษณะอาการที่ไม่สามารถวินิจฉัยเองได้ Neofusicoccum ribis associated with leaf ให้แจ้งเจ้าหน้าท่ีของการยางแห่งประเทศไทย เพื่อช่วย blight on rubber (Hevea brasiliensis) in วินจิ ฉัยอาการผดิ ปกติ Penisular Malaysia. Plant Pathol. J. 29 (1): 10-16. 2. ในแปลงขยายพนั ธ์ุยางและแปลงยางเลก็ ท่ีอายุ Radziah, N. Z. and K. H. Chee. 1989. A new foliar น้อยกว่า 2 ปี หากพบว่าเป็นโรคใบไหม้ Fusicoccum disease of rubber. Plant Pathol. J. 38: 293-296. ควรใชส้ ารเคมฉี ดี พน่ พมุ่ ใบเพื่อควบคุมการระบาด 3. ในแปลงยางใหญ่ท่ีมีการระบาดของโรครุนแรง จนท�ำใหใ้ บร่วงหล่น ให้ทำ� การฉดี พน่ สารเคมีก�ำจดั เชือ้ รา บนใบยางที่ร่วงหล่นในสวนยาง เพ่ือเป็นการลดปริมาณ