สังคม

หลักสตู รทอ+ งถน่ิ เร่อื ง เมยี่ งคำเลศิ รส จ.ตาก จัดทำโดย นางสาวพชั รี รตั นมลู 61105010075 เอกการประถมศกึ ษา คณะศกึ ษาศาสตรL มหาวิทยาลยั ศรีนครนิ ทรวิโรฒ

คำนำ ในป$จจุบนั การเรียนรตู0 า2 งๆ มักจะเนน0 ใหผ0 ู0เรียนไดฝ0 =กทกั ษะการปฏิบตั ิ การลงมอื ทำเพอ่ื ให0เกดิ การ เรียนร0ูดว0 ยตนเอง จนในบางครงั้ การคน0 หาคำตอบตา2 งๆ มกั จะมองขา0 มสิ่งรอบตัวเองไป การอนรุ กั ษวM ัฒนธรรม ประเพณีต2างๆ กไ็ ด0เร่ิมจางหายไป ดังนนั้ ในการจัดทำหนังสอื อิเล็กทรอนกิ สเM ลม2 นจ้ี ึงมีจุดมงุ2 เน0นใหเ0 กดิ การ นำเอาภมู ปิ $ญญาทอ0 งถน่ิ ทเี่ ปVนสง่ิ ทีด่ ีงามนำมาปรบั ใชก0 บั บทเรยี น เพื่อให0ผูเ0 รียนไดเ0 กิดความตระหนกั รักและ หวงแหนในส่งิ ดีงามงามของชุมชนตนเอง หากมขี อ0 ผิดพลาดประการใด ขออภัยไว0 ณ ทน่ี ี้ ผจู0 ัดทำ

สารบญั เร่อื ง หนา) ท่ี ท่มี าและความสำคัญ 1 คำอธบิ ายรายวชิ าชน้ั ประถมศกึ ษาปท[ ี่ ๑ 2 คำอธบิ ายรายวิชาชั้นประถมศึกษาปท[ ่ี ๒ 3 คำอธิบายรายวชิ าชน้ั ประถมศกึ ษาปท[ ่ี ๓ 4 คำอธบิ ายรายวิชาชัน้ ประถมศกึ ษาปท[ ี่ ๔ 5 คำอธบิ ายรายวชิ าชน้ั ประถมศึกษาปท[ ี่ ๕ 6 คำอธิบายรายวชิ าชั้นประถมศกึ ษาปท[ ี่ ๖ 7 โครงสร0างรายวิชาชน้ั ประถมศึกษาปท[ ่ี ๑ 8 โครงสรา0 งรายวิชาช้ันประถมศกึ ษาป[ท่ี ๒ 9 โครงสร0างรายวิชาชน้ั ประถมศึกษาป[ที่ ๓ 10 โครงสรา0 งรายวิชาชั้นประถมศกึ ษาปท[ ี่ ๔ 11 โครงสรา0 งรายวิชาชั้นประถมศึกษาปท[ ่ี ๕ 12 โครงสรา0 งรายวชิ าชั้นประถมศกึ ษาป[ท่ี ๖ 13

1 ทีม่ าและความสำคัญ จังหวัดตากเปนV เมอื งทีส่ ำคญั อีกหนึง่ ที่ของประเทศไทย มแี ม2นำ้ ทสี่ ำคญั มปี ระเพณแี ละวฒั นธรรมที่ โดดเด2น ประชาชนในพน้ื ที่ส2วนประกอบอาชพี เกษตรกรรม ทำไรแ2 ละนาข0าว เพอื่ เปVนการอนุรักษMวัฒนธรรม และประเพณที ่ดี งี ามของจงั หวดั ผูเ0 ขยี นจงึ เลง็ เห็นความสำคญั วา2 ควรมีหลักสตู รทอ0 งถนิ่ ท่ชี 2วยให0คนร2ุนใหม2 ได0 ตระหนกั สำนึกรกั และหวงแหนในภูมิป$ญญาของตน การจดั การเรยี นการสอนต0องใหค0 วามสำคัญกับผเู0 รยี นเปนV หลัก โดยเฉพาะสอดคล0องกบั ลกั ษณะ ธรรมชาติ บริบทชุมชน ศักยภาพ ความสนใจและความตอ0 งการของผ0เู รยี น แนวทางการจัดการศึกษาใน หลกั สูตรทอ0 งถน่ิ ของผูเ0 ขียนจึงไดใ0 ช0แนวทางการศึกษาตามปรชั ญาการศกึ ษาพิพัฒนาการนยิ ม(Progressivism ) ซึง่ ประกอบไปด0วยแนวคดิ คือ เรียนร0ดู 0วยประสบการณM(Experiential Leaning) การเรยี นร0โู ดยการกระทำ (Leaning by doing) และการเรยี นรทู0 ่ี ใช0ชมุ ชนเปVนฐาน (Community Based Leaning) ซึง่ จะทำให0 ผ0ูเรียนไดป0 ระสบการณM จะเรยี นรเู0 ชอ่ื มโยงประสบการณMจากชีวติ จรงิ ส2ูการปฏิบตั จิ ริง ในหลกั สูตรนผ้ี 0เู ขียนไดย0 กภูมิป$ญญาการทำเม่ยี งคำ ซ่งึ เปVนหน่งึ ในอาหารประจำจงั หวดั ตาก มาจัดทำ เปนV หลกั สตู รทอ0 งถนิ่ ผทู0 สี่ นใจสามารถนำไปปรบั ใชเ0 ปVนรายวชิ าเพ่มิ เติมในคาบเรียนของวชิ าหลักสตู รท0องถน่ิ วิชาชมุ นุม หรือนำไปบรู ณาการกบั 8 กล2ุมสาระได0ตามความต0องการ

2 ช้ันประถมศึกษาปD ๑ คำอธบิ ายรายวิชา เวลา ๑๐ ช่วั โมง / ปDการศกึ ษา ศกึ ษาความรูเ0 บื้องต0นเกย่ี วกับลักษณะท่ัวไปของใบเม่ยี ง การประกอบอาหาร การถนอมอาหาร การ แปรรูป โดยใชก0 ระบวนการทำงานอย2างเปVนระบบ เหน็ ความสำคญั และประโยชนขM องการทำงาน และศึกษา ค0นคว0า รวบรวมข0อมลู ด0วยวิธีการทีห่ ลากหลาย เพ่อื ให0เกดิ ความรู0ความเข0าใจ เกิดทกั ษะมีความรบั ผดิ ชอบ มงุ2 มัน่ ในการทำงาน พง่ึ พาตนเองโดยยดึ หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง ผลการเรยี นรู) ๑. บอกลกั ษณะทว่ั ไปของสว2 นประกอบของต0นเมยี่ งได0 ๒. อธบิ ายประโยชนMและสรรพคุณของใบเมี่ยงได0 ๓. ผูเ0 รยี นจำแนกใบเม่ยี งได0 รวม ๓ ผลการเรยี นร)ู

3 ชน้ั ประถมศึกษาปD ๒ คำอธบิ ายรายวชิ า เวลา ๑๐ ช่วั โมง / ปกD ารศกึ ษา ศกึ ษาความรเ0ู บอ้ื งต0นเก่ียวกับลักษณะทัว่ ไปของใบเมีย่ ง การประกอบอาหาร การถนอมอาหาร การ แปรรูป โดยใช0กระบวนการทำงานอย2างเปนV ระบบ เห็นความสำคญั และประโยชนMของการทำงาน และศกึ ษา ค0นคว0า รวบรวมขอ0 มลู ดว0 ยวธิ กี ารท่หี ลากหลาย เพือ่ ให0เกดิ ความร0คู วามเขา0 ใจ เกดิ ทกั ษะมีความรบั ผดิ ชอบ มง2ุ ม่ันในการทำงาน พง่ึ พาตนเองโดยยดึ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ผลการเรยี นรู) ๑. บอกลักษณะทั่วไปของส2วนประกอบของต0นเมี่ยงได0 ๒. อธิบายประโยชนแM ละสรรพคณุ ของใบเมี่ยงได0 ๓. ผูเ0 รียนจำแนกใบเมยี่ งได0 ๔. ผ0เู รียนสามารถเลือกใชเ0 ครอื่ งมอื ในการตวงและวสั ดอุ ุปกรณMในการแปรรูปใบเมย่ี งได0 รวม ๔ ผลการเรยี นร)ู

4 ชั้นประถมศกึ ษาปD ๓ คำอธิบายรายวชิ า เวลา ๑๐ ชวั่ โมง / ปกD ารศกึ ษา ศึกษาความร0ูเบื้องตน0 เก่ยี วกบั ลักษณะท่ัวไปของใบเมี่ยง การประกอบอาหาร การถนอมอาหาร การ แปรรปู สามารถสินค0าออกสตู2 ลาดเพ่อื เพ่ิมรายได0ใหก0 บั ตนเอง โดยใช0กระบวนการทำงานอยา2 งเปVนระบบ เหน็ ความสำคัญและประโยชนMของการทำงาน และศึกษาคน0 คว0า รวบรวมขอ0 มลู ดว0 ยวิธีการทหี่ ลากหลาย เพื่อให0 เกิดความรคู0 วามเขา0 ใจ เกดิ ทักษะมีความรับผิดชอบม2ุงมัน่ ในการทำงาน พ่งึ พาตนเองโดยยึดหลกั ปรชั ญาของ เศรษฐกจิ พอเพียง ผลการเรยี นร)ู ๑. บอกลักษณะทั่วไปของส2วนประกอบของตน0 เม่ยี งได0 ๒. อธบิ ายประโยชนแM ละสรรพคุณของใบเม่ยี งได0 ๓. ผ0เู รียนจำแนกใบเมี่ยงได0 ๔. ผ0ูเรยี นสามารถเลอื กใช0เครือ่ งมือในการตวงและวัสดุอปุ กรณMในการแปรรูปใบเมย่ี งได0 ๕. ผู0เรียนจำแนกสารอาหารได0 ๖. ผู0เรียนสามารถทำบัญชีรายรบั รายจา2 ยได0 รวม ๖ ผลการเรยี นร)ู

5 ช้นั ประถมศึกษาปD ๔ คำอธบิ ายรายวิชา เวลา ๑๐ ช่ัวโมง / ปกD ารศึกษา ศกึ ษาความรเู0 บ้อื งต0นเกีย่ วกบั ลักษณะทว่ั ไปของใบเม่ยี ง การประกอบอาหาร การถนอมอาหาร การ แปรรูป สามารถสินคา0 ออกสตู2 ลาดเพือ่ เพม่ิ รายได0ให0กับตนเอง โดยใชก0 ระบวนการทำงานอยา2 งเปนV ระบบ เหน็ ความสำคญั และประโยชนขM องการทำงาน และศกึ ษาค0นควา0 รวบรวมขอ0 มูลดว0 ยวธิ ีการทหี่ ลากหลาย เพ่อื ให0 เกดิ ความรูค0 วามเข0าใจ เกิดทักษะมคี วามรบั ผิดชอบมง2ุ มัน่ ในการทำงาน พง่ึ พาตนเองโดยยดึ หลกั ปรัชญาของ เศรษฐกจิ พอเพยี ง ผลการเรยี นร)ู ๑. บอกลกั ษณะทว่ั ไปของส2วนประกอบของต0นเม่ียงได0 ๒. อธบิ ายประโยชนMและสรรพคณุ ของใบเม่ยี งได0 ๓. ผเ0ู รยี นจำแนกใบเมี่ยงได0 ๔. ผู0เรยี นสามารถเลือกใชเ0 คร่อื งมือในการตวงและวัสดุอปุ กรณใM นการแปรรปู ใบเมี่ยงได0 ๕. ผ0ูเรียนจำแนกสารอาหารได0 ๖. ผ0เู รยี นสามารถทำบัญชรี ายรบั รายจา2 ยได0 ๗. ผ0เู รียนสามารถขยายพันธMุของใบเมย่ี งได0 รวม ๗ ผลการเรยี นร)ู

6 ชั้นประถมศกึ ษาปD ๕ คำอธิบายรายวิชา เวลา ๑๐ ชั่วโมง / ปDการศกึ ษา ศึกษาความรเู0 บ้อื งตน0 เกย่ี วกบั ลักษณะทว่ั ไปของใบเมีย่ ง การประกอบอาหาร การถนอมอาหาร การ แปรรูป สามารถสินคา0 ออกส2ูตลาดเพ่อื เพ่มิ รายไดใ0 ห0กับตนเอง โดยใช0กระบวนการทำงานอยา2 งเปVนระบบ เหน็ ความสำคญั และประโยชนขM องการทำงาน และศกึ ษาค0นคว0า รวบรวมข0อมูลด0วยวธิ กี ารทีห่ ลากหลาย เพอื่ ให0 เกิดความรู0ความเข0าใจ เกดิ ทกั ษะมคี วามรับผดิ ชอบม2งุ มน่ั ในการทำงาน พึ่งพาตนเองโดยยึดหลกั ปรชั ญาของ เศรษฐกิจพอเพียง ผลการเรียนรู) ๑. บอกลักษณะทว่ั ไปของสว2 นประกอบของตน0 เมีย่ งได0 ๒. อธิบายประโยชนMและสรรพคณุ ของใบเมย่ี งได0 ๓. ผู0เรยี นจำแนกใบเมยี่ งได0 ๔. ผเ0ู รยี นสามารถเลอื กใชเ0 คร่อื งมือในการตวงและวัสดุอปุ กรณใM นการแปรรูปใบเมย่ี งได0 ๕. ผเู0 รยี นจำแนกสารอาหารได0 ๖. ผู0เรียนสามารถทำบัญชีรายรับ รายจา2 ยได0 ๗. ผู0เรียนสามารถขยายพนั ธุขM องใบเมีย่ งได0 รวม ๗ ผลการเรียนร )ู

7 ช้นั ประถมศึกษาปD ๖ คำอธบิ ายรายวิชา เวลา ๑๐ ช่ัวโมง / ปกD ารศึกษา ศกึ ษาความรเู0 บ้อื งต0นเกีย่ วกบั ลักษณะทว่ั ไปของใบเม่ยี ง การประกอบอาหาร การถนอมอาหาร การ แปรรปู สามารถสินคา0 ออกสตู2 ลาดเพือ่ เพม่ิ รายได0ให0กับตนเอง โดยใชก0 ระบวนการทำงานอยา2 งเปนV ระบบ เหน็ ความสำคญั และประโยชนขM องการทำงาน และศกึ ษาค0นควา0 รวบรวมขอ0 มูลดว0 ยวธิ ีการทหี่ ลากหลาย เพ่อื ให0 เกดิ ความรูค0 วามเข0าใจ เกิดทักษะมคี วามรบั ผิดชอบมง2ุ มัน่ ในการทำงาน พง่ึ พาตนเองโดยยดึ หลกั ปรัชญาของ เศรษฐกจิ พอเพยี ง ผลการเรยี นร)ู ๑. บอกลกั ษณะทว่ั ไปของส2วนประกอบของต0นเม่ียงได0 ๒. อธบิ ายประโยชนMและสรรพคณุ ของใบเม่ยี งได0 ๓. ผเ0ู รยี นจำแนกใบเมี่ยงได0 ๔. ผู0เรยี นสามารถเลือกใชเ0 คร่อื งมือในการตวงและวัสดุอปุ กรณใM นการแปรรปู ใบเมี่ยงได0 ๕. ผ0ูเรียนจำแนกสารอาหารได0 ๖. ผ0เู รยี นสามารถทำบัญชรี ายรบั รายจา2 ยได0 ๗. ผ0เู รียนสามารถขยายพันธMุของใบเมย่ี งได0 รวม ๗ ผลการเรยี นร)ู

8 หลกั สูตรท)องถ่ิน เมย่ี งคำเลิศรส โครงสรา) งรายวิชา เวลา ๑๐ ช่ัวโมง ชน้ั ประถมศกึ ษาปทD ่ี ๑ เวลา น้ำหนกั หนวR ยเรยี นร)ทู ี่ เร่ือง (ชัว่ โมง) คะแนน สาระสำคญั ๓ ๓๐ ๑ ฉันคือเม่ียงคำ เมย่ี งคำประกอบไปด)วย ๔ ๔๐ สRวนประกอบใดบ)าง ๓ ๓๐ ๒ นานาประโยชนจY าก เมี่ยงคำมปี ระโยชนY ๑๐ / ๑๐๐ ใบเมยี่ ง อะไรบา) ง ๓ ใบเมีย่ งมีก่อี ยาR ง ลกั ษณะของใบเมีย่ ง และ ประเภทของเมีย่ ง รวม

9 หลกั สูตรท)องถ่ิน เมย่ี งคำเลิศรส โครงสรา) งรายวิชา เวลา ๑๐ ช่ัวโมง ชน้ั ประถมศกึ ษาปทD ่ี ๒ เวลา น้ำหนกั หนวR ยเรยี นร)ทู ี่ เร่อื ง (ชัว่ โมง) คะแนน สาระสำคญั ๓ ๓๐ ๑ ฉันคือเม่ียงคำ เมย่ี งคำประกอบไปด)วย ๔ ๔๐ สRวนประกอบใดบ)าง ๓ ๓๐ ๒ นานาประโยชนจY าก เมี่ยงคำมปี ระโยชนY ๑๐ / ๑๐๐ ใบเม่ียง อะไรบา) ง ๓ ใบเมีย่ งมีก่อี ยาR ง ลกั ษณะของใบเมีย่ ง และ ประเภทของเมีย่ ง รวม

10 โครงสรา) งรายวชิ า หลักสูตรท)องถน่ิ เมย่ี งคำเลศิ รส ชน้ั ประถมศกึ ษาปDที่ ๓ เวลา ๑๐ ชวั่ โมง หนวR ยเรียนร)ทู ี่ เรอ่ื ง สาระสำคญั เวลา น้ำหนัก (ช่วั โมง) คะแนน ๑ ฉันคือเมยี่ งคำ เมี่ยงคำประกอบไปดว) ย ๓ ๓๐ สRวนประกอบใดบ)าง ๒ นานาประโยชนYจาก เมย่ี งคำมีประโยชนY ๒ ๒๐ ใบเมีย่ ง อะไรบา) ง ๓ ใบเม่ียงดียงั ไง สารอาหารในใบเม่ียง ๒ ๒๐ ๔ ถ)าฉนั ขายเมย่ี งคำ การคิดคำนวณต)นทุน ๓ ๓๐ รายจRายและรายรับ ในการ ทำเม่ียงคำขาย รวม ๑๐ / ๑๐๐

11 โครงสรา) งรายวิชา หลักสูตรทอ) งถน่ิ เมยี่ งคำเลิศรส ช้นั ประถมศึกษาปทD ่ี ๔ เวลา ๑๐ ชวั่ โมง หนวR ยเรียนรท)ู ี่ เร่ือง สาระสำคญั เวลา นำ้ หนกั (ช่ัวโมง) คะแนน ๑ ฉันคือเมีย่ งคำ เมยี่ งคำประกอบไปด)วย ๑ ๑๐ สRวนประกอบใดบ)าง ๒ นานาประโยชนYจาก เมี่ยงคำมปี ระโยชนY ๑ ๑๐ ใบเมยี่ ง อะไรบ)าง ๓ ขยายพนั ธุใY บเมี่ยง วิธกี ารขยายพันธุYใบเมย่ี ง ๓ ๓๐ ๔ ใบเม่ียงดียงั ไง สารอาหารในใบเมีย่ ง ๒ ๒๐ ๕ ถ)าฉนั ขายเม่ียงคำ การคิดคำนวณตน) ทนุ ๓ ๓๐ รายจาR ยและรายรบั ในการ ทำเมย่ี งคำขาย รวม ๑๐ / ๑๐๐

12 โครงสรา) งรายวิชา หลักสูตรทอ) งถน่ิ เมยี่ งคำเลิศรส ช้นั ประถมศึกษาปทD ่ี ๕ เวลา ๑๐ ชวั่ โมง หนวR ยเรียนรท)ู ี่ เร่ือง สาระสำคญั เวลา นำ้ หนกั (ช่ัวโมง) คะแนน ๑ ฉันคือเมีย่ งคำ เมยี่ งคำประกอบไปด)วย ๑ ๑๐ สRวนประกอบใดบ)าง ๒ นานาประโยชนYจาก เมี่ยงคำมปี ระโยชนY ๑ ๑๐ ใบเมยี่ ง อะไรบ)าง ๓ ขยายพนั ธุใY บเมี่ยง วิธกี ารขยายพันธุYใบเมย่ี ง ๓ ๓๐ ๔ ใบเม่ียงดียงั ไง สารอาหารในใบเมีย่ ง ๒ ๒๐ ๕ ถ)าฉนั ขายเม่ียงคำ การคิดคำนวณตน) ทนุ ๓ ๓๐ รายจาR ยและรายรบั ในการ ทำเมย่ี งคำขาย รวม ๑๐ / ๑๐๐

13 โครงสรา) งรายวิชา หลักสูตรทอ) งถน่ิ เมยี่ งคำเลิศรส ช้นั ประถมศึกษาปทD ่ี ๖ เวลา ๑๐ ชวั่ โมง หนวR ยเรียนรท)ู ี่ เร่ือง สาระสำคญั เวลา นำ้ หนกั (ช่ัวโมง) คะแนน ๑ ฉันคือเมีย่ งคำ เมยี่ งคำประกอบไปด)วย ๑ ๑๐ สRวนประกอบใดบ)าง ๒ นานาประโยชนYจาก เมี่ยงคำมปี ระโยชนY ๑ ๑๐ ใบเมยี่ ง อะไรบ)าง ๓ ขยายพนั ธุใY บเมี่ยง วิธกี ารขยายพันธุYใบเมย่ี ง ๓ ๓๐ ๔ ใบเม่ียงดียงั ไง สารอาหารในใบเมีย่ ง ๒ ๒๐ ๕ ถ)าฉนั ขายเม่ียงคำ การคิดคำนวณตน) ทนุ ๓ ๓๐ รายจาR ยและรายรบั ในการ ทำเมย่ี งคำขาย รวม ๑๐ / ๑๐๐