จดหมายข่าวชุมชนคนรักสุขภาพ_ฉบับสร้างสุข_ประจำเดือนพฤษภาคม_2562

จดหมายขา่ วชุมชนคนรักสุขภาพ ฉบบั ปีท่ี 15 ฉบับที่ 211 พฤษภาคม 2562 สบู บุหร่ี เหมอื นเผาปอด แจก ร่วมสร้างปอดสะอาด คืนอากาศบริสุทธ์ิ ความในใจคุณหมอ กับผู้ป่วยโรคปอด ฟรี! เรียนรู้ความสุข ฉบับ นพ.บรรลุ ศิริพานิช สาํ นกั งานกองทุนสนบั สนุนการสรา้ งเสรมิ สุขภาพ (สสส.)















เอาชนะอาการอยากบหุ ร่ี เปน็ ทร่ี กู้ นั วา่ การเลกิ บหุ รนี่ น้ั อยทู่ ใี่ จ กอ่ นอน่ื ตอ้ งเรม่ิ จาก จติ ใจเขม้ แขง็ และตง้ั ใจทจ่ี ะเลกิ กอ่ นเปน็ ลา� ดบั แรก แตห่ ากสบู มา นาน ผลกระทบที่ก่อกวนท�าให้เลกิ ได้อยาก คอื อาการอยาก เมอ่ื คณุ เรม่ิ หยดุ สบู ในชว่ งแรกอาการอยากบหุ รจ่ี ะคอ่ นขา้ งรนุ แรงมาก จงึ จา� เปน็ ต้องร้ใู ห้ทัน เพอ่ื แก้ไขอาการอยาก จนไปสกู่ ารเอาชนะและเปน็ อสิ ระจากบุหรี่ให้ได้ เรม่ิ ต้นจาก ค้นหาสาเหตทุ จ่ี ะทา� ให้คณุ อยากบหุ รี่ เป็นวธิ กี ารก�าจัด หลีกเลี่ยง หรือไม่สนใจต่อสิ่งกระตนุ้ ทจ่ี ะทา� ใหค้ ณุ อยากสูบบุหรี่ เช่น หากปกติแลว้ คณุ จะสบู บหุ รพี่ รอ้ มกบั การดม่ื กาแฟถว้ ยแรกของวนั ใหล้ องเปลยี่ นมาดม่ื ชาหรอื นา�้ ผลไมแ้ ทนในชว่ งแรกๆ ทีค่ ุณเลิกบหุ ร่ี เขยี นสง่ิ กระตนุ้ เหตกุ ารณ์ หรอื สถานการณต์ า่ งๆ ทอี่ าจทา� ใหอ้ ยากสบู บหุ รี่ ลงไปบนกระดาษ โดยเฉพาะสถานการณ์ ที่ท�าให้คณุ หยุดบหุ ร่ีได้ยากเป็นพิเศษ เพื่อเปน็ ส่งิ กระต้นุ และเตือนใจคณุ ไว้ วา่ คณุ รทู้ ันมัน และจะผา่ นมันไปใหไ้ ด้ หากิจกรรมใหม่ และสถานที่ใหมท่ คี่ ุณไม่เคยไป นิสัย เป็นส่ิงที่ติดตัวเรามานาน การท่ีจะเปลี่ยนต้องใช้เวลาและไม่สามารถเกิดข้ึนอย่างทันทีทันใด ตอ้ งคอ่ ยเปน็ คอ่ ยไป ดงั นนั้ สง่ิ ทชี่ ว่ ยไดใ้ นระยะสนั้ คอื พยายามหลกี เลย่ี งสง่ิ ทหี่ ลกี เลยี่ งได้ เชน่ สถานการณใ์ ด กต็ ามทที่ า� ใหค้ ณุ รสู้ กึ อยากสบู บหุ รี่ ถา้ ปกตสิ บู บหุ รห่ี ลงั อาหาร เมอื่ ทานอาหารเสรจ็ ลองหาอยา่ งอนื่ ทา� ไปเดนิ เลน่ ลา้ งจาน ถา้ มีเพอื่ นสบู บุหร่ใี กล้ๆ ให้เดินเลยี่ งออกไป สดู อากาศบรสิ ุทธ์ิ ไปนง่ั เล่นมองน้�าในสวนสาธารณะแทน เพือ่ ใหผ้ ่านไปใหไ้ ด้ ร้ทู นั อารมณ์ตัวเอง เตอื นตวั เองวา่ เปน็ เรอื่ งปกติ ทจี่ ะเกดิ อาการหงดุ หงดิ เครยี ด ลองบอกคนรอบขา้ งไวว้ า่ กา� ลงั เลกิ บหุ รี่ เพื่อชวนกันท�าให้หายหงุดหงิด ถ้ารู้สึกถึงอารมณ์นี้ข้ึนมา ลองดื่มน้�าสักแก้ว จิบน้�าผลไม้เย็นๆ ออกไป เดนิ เลน่ อา่ นหนงั สอื เลน่ เกม หรอื ออกกา� ลงั กายใหเ้ หงอ่ื ออก จะชว่ ยคลายเครยี ดไดด้ ี และรใู้ หท้ นั อารมณต์ วั เอง หงดุ หงดิ กใ็ ห้รตู้ วั วา่ หงุดหงิด และบอกว่า เราจะผา่ นไปใหไ้ ด้ ไม่มอี ะไรยากถา้ เราตัง้ ใจจะท�า ในวันที่ 31 พฤษภาคมของทุกป เป็นวันงดสูบบุหร่ีโลก (World No Tobacco Day : WNTD) เปน็ การรณรงคป์ ระจา� ทกุ ป ท่ีจะสร้างความตระหนักเก่ียวกับผลกระทบและอันตรายอันเกิด จากการใช้ยาสูบและการสัมผัสควันบุหร่ีมือสองรวมถึงการไม่ สนบั สนุนการใชย้ าสบู ในรปู แบบใด ๆ กต็ าม ค�าขวญั ป 2562 คอื “Tobacco and Lung Health” บุหร่เี ผาปอด หนึ่งในพันธกิจหลักของ สสส. คือการสร้างสังคมไทยไร้ควัน ปองกันสุขภาพของประชาชนจากยาสูบ รวมถึงการปองกัน ไม่ให้เกิดนักสูบหน้าใหม่ โดยเฉพาะกลุ่มวัยรุ่น โดยท�างานภายใต้แผนควบคุมยาสูบ ซึ่งมียุทธศาสตร์การท�างานท่ีตอบสนอง แผนยทุ ธศาสตรก์ ารควบคมุ ยาสบู แหง่ ชาติ ฉบบั ที่ 2 พ.ศ. 2559-2562 ที่ สสส. มงุ่ ใหค้ วามสา� คญั 4 ดา้ น ไดแ้ ก่ การพฒั นานโยบาย และการบังคบั ใชก้ ฎหมาย การพฒั นาข้อมลู วิชาการและระบบขอ้ มลู ขา่ วสารเพือ่ รู้เทา่ ทนั อตุ สาหกรรมยาสบู การพัฒนาเครือขา่ ย รณรงค์ประชาสัมพันธ์และขยายสถานทีป่ ลอดบหุ รี่ และการสนับสนนุ บริการเลกิ บหุ ร่ี นติ ยสำรสร้างสุข 9





สุขสรา้ งได้ ปกป้อง​ “ผ้สู งู วัย” ให้สขุ ท้ังกาย ใจ แล้วมันจะเป็นอย่างไร...สังคมในลักษณะ สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ เป็นส่ิงที่คนไทยจะพบในอีกไม่ช้าน้ี ดังกล่าว จะท�ำให้เกิดความเปลี่ยนแปลงข้ึน ดว้ ยเพราะโครงสรา้ งประชากรจะเปลยี่ นแปลงอยา่ งสมบรู ณ​์ อตั ราเกดิ ตำ�่ ในหลายประเดน็ ไมว่ า่ จะเปน็ ผสู้ งู อายจุ ะตอ้ งเจอ คนมอี ายุยืนยาวขึน้ ทำ� ให้ประชากรสงู วยั มีมากกว่าเด็กเกิดใหม่ กบั ภาวะเสอื่ มถอยตามวยั ปญั หาสขุ ภาพตามมา ผู้สูงอายุต้องการการดูแล ช่วยเหลือ ต้องมี ในปี 2560 ประเทศไทยมีประชากรสงู อายุ 60 ปขี ึ้นไป 11.8 ล้านคน ค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพมากข้ึน วัยแรงงานจะ คดิ เป็น 17% ของประชากรทง้ั หมด โดยคาดวา่ ไม่เกนิ 4 ปี ประเทศไทยจะ ต้องรับภาระในการดูแลสูงอายุ ซึ่งพบว่าการที่ กลายเป็นสงั คมผู้สูงอายโุ ดยสมบรู ณ์ ครอบครัวมีขนาดเล็กลงมาเป็นเวลานาน ท�ำให้ เชน่ เดยี วกบั หลายประเทศกเ็ ขา้ สสู่ งั คมสงู วยั อยา่ งเตม็ ตวั แลว้ โดยเฉพาะ สมาชิกครอบครัววัยแรงงาน 1 คน อาจจะต้อง กลมุ่ ประเทศพฒั นาแลว้ ​สว่ น​ในประเทศแถบเอเชยี ประเทศ​ญปี่ นุ่ ถอื วา่ ไดเ้ ขา้ สู่ ดูแลผสู้ งู อายุหลายคน ​รวมทัง้ เด็กในครอบครัว สงั คมสงู วยั ระดบั สดุ ยอดแลว้ สว่ นประเทศไทยจดั อยใู่ นกลมุ่ สงั คมสงู วยั ของ ดว้ ย กลุม่ ประเทศอาเซยี นเปน็ อนั ดบั ท่ี 2 รองจากประเทศสงิ คโปร์ 12 นติ ยสารสร้างสุข

รัฐก็มีประเด็นส�ำคัญหลายเร่ืองที่จะต้อง นน่ั ถอื เปน็ จำ� นวนทน่ี า่ ตกใจอยา่ งยงิ่ โดยเฉพาะ พัฒนานโยบายและระบบรองรับสังคมสูงอายุ เมอ่ื พบวา่ กลมุ่ ผสู้ งู อายทุ มี่ คี วามเสยี่ งในการถกู ละเมดิ ไม่ว่าจะเป็นสวัสดิการพ้ืนฐานท่ีรัฐจะต้องจัดหา สิทธิมากคือผู้สูงอายุที่อยู่คนเดียว ไม่มีลูกหลาน ให้ผู้สูงอายุ ที่ความต้องการปัจจัยพ้ืนฐาน หรอื ไมม่ คี รอบครวั มคี วามเจบ็ ปว่ ย ตอ้ งการพงึ่ พาผอู้ นื่ เปลี่ยนไป ทั้งสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐานที่ ช่วยเหลือตัวเองได้ไม่เต็มที่ ในเวทีเสวนาสาธารณะ เหมาะสมกับวัยท่ีอาจต้องใช้รถเข็น ไม้เท้า เรื่อง “การคุ้มครองสิทธิผู้สูงอายุ : ปัญหาและ ต้องการความช่วยเหลือมากกว่าปกติ ท�ำให้รัฐ การจดั การ” ท่ี สสส. รว่ มกบั มลู นธิ สิ ถาบนั วจิ ยั และ ต้องใช้งบประมาณเพ่ือปรับปรุงโครงสร้างพ้ืนที่ พัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.) จึงได้ร่วมกันจัดการ จัดหาสวัสดิการเพิ่มข้ึน ​ไม่ว่าจะเป็นค่าใช้จ่าย ปญั หาและหาทางออกอย่างจรงิ จงั สุขภาพของผู้สูงอายุ เบ้ียยังชีพ เงินบ�ำนาญ ในขณะเดียวกันรายได้จากภาษีของรัฐ​จะลดลง เมื่อดูผลการศึกษาสถานการณ์ปัจจุบันเกี่ยวกับความรุนแรงและการ เพราะคนในวัยแรงงานท่ีลดน้อยลง จึงต้อง ละเมิดสทิ ธิตอ่ ผสู้ งู อายใุ นบรบิ ทของสงั คมไทย ระหว่างปี พ.ศ.2551-2559 วางแผนอย่างเรง่ ด่วน พบว่า ความรุนแรงและการละเมิดสิทธิต่อผู้สูงอายุ ที่พบมากท่ีสุดยังคง การวางแผนให้ผู้สูงอายุ ได้ก้าวสู่ความ เป็นเร่ืองการกระท�ำรุนแรงทางด้านจิตใจ รองลงมา สูงอายุอย่างเต็มภาคภูมิและเกิดความสุขก็มี คือ การทอดทิ้งละเลย ไม่ดูแล หรือให้การดูแล ปจั จยั ดว้ ยกันหลายอยา่ ง ไม่วา่ จะทำ� ใหผ้ ู้สงู อายุ ไม่เหมาะสม ในกลุ่มผู้สูงอายุท่ีมีภาวะพึ่งพิง สามารถดแู ลตวั เองได้ มคี วามมน่ั คงทางเศรษฐกจิ ช่วยเหลือตัวเองได้น้อย หรือช่วยเหลือตัวเอง มั่นคงทางจิตใจ ซ่ึงเป็นเร่ืองของการออกแบบ ไม่ไดเ้ ลย ตามดว้ ยการหาประโยชน์ด้านทรพั ยส์ ิน ระบบ ใหผ้ สู้ งู อายุไดใ้ ช้ชวี ติ ได้อยา่ งเหมาะสม เงนิ ทอง หลอกลวง แต่กม็ ีสว่ นที่ทุกคนสามารถทำ� ได้ ดว้ ยการ วางแผนให้กับตัวเอง เพื่อจะได้ไม่ต้องรอการ พ่ึงพาจากระบบใดๆ ก็คือ การท�ำให้ร่างกาย แข็งแรง สุขภาพดี เพราะน่ันหมายถึงลดการ พึ่งพาผู้อ่ืน ท�ำให้สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ มีเร่ียวแรง สติท่ีจะสามารถท�ำกิจกรรมต่างๆ ได้อย่างมีความสุข รวมท้ังวางแผนทางการเงิน เพื่อให้สามารถมีชีวิตอยู่ได้อย่างพอเหมาะกับ ฐานะ นอกเหนือจากปัญหาสุขภาพ ปัญหาทาง เศรษฐกิจ ยังพบอีกหน่ึงปัญหาที่ส�ำคัญ คือ “การละเมิดสิทธิและการกระท�ำความรุนแรง ต่อกลุ่มผู้สูงอายุ” ท้ังจากคนอื่นและคนใน ครอบครวั เห็นได้จาก สถิติคดีอาญา โดยส�ำนักงาน ตำ� รวจแหง่ ชาติ พบวา่ จำ� นวนผสู้ งู อายแุ ละความ รุนแรงของการละเมิดสิทธิรุนแรงมากขึ้นทุกปี คดีอาญาต้ังแต่ปี 2544-2558 พบว่าผู้สูงอายุ 60 ปีข้ึนไป มีคดีอาญาเรื่องฉ้อโกงทรัพย์สิน ลกั ทรพั ยแ์ ละปลน้ ทรพั ย์ เพมิ่ ขนึ้ เปน็ ลำ� ดบั จากปี 2548 มี จำ� นวนผู้เสยี หาย 73 ราย เพิม่ ขนึ้ เปน็ 243 รายในปี 2549 และเพ่ิมขึ้นอย่างต่อเนื่อง จนในปี 2558 มีผูเ้ สยี หายจ�ำนวน 703 ราย

ยงั พบการกระทา� รนุ แรงทางจติ ใจ ทเ่ี กดิ จากการสอื่ สาร ส่วนการกระท�ารุนแรงโดยการเอาประโยชน์ด้านทรัพย์สิน ทไ่ี มเ่ ขา้ ใจซงึ่ กนั และกนั ทา� ใหเ้ กดิ ปญั หาสมั พนั ธภาพระหวา่ ง ของผู้สูงอายุ มีตั้งแต่การหลอกให้ผู้สูงอายุยกทรัพย์สินให้ ผู้สูงอายุ และบุตรหลาน หรือบุคคลในครอบครัว ท�าให้ เมื่อได้ทรัพย์สมบัติแล้วก็ทอดท้ิงไม่ดูแล จนไปถึงการข่มขู่เอา ผู้สูงอายุเสียใจ น้อยใจ โกรธ โมโห เนื่องจากผู้สูงอายุรู้สึก ทรพั ยส์ นิ จากผสู้ งู อายุ หรอื การหลอกลวงใหผ้ สู้ งู อายทุ า� ธรุ กรรม หรือรบั ร้วู า่ บุตรหลานไม่เชอ่ื ฟงั พดู ไมด่ ี บน่ เถยี ง ดา่ หรือ การเงิน ให้ค้�าประกันการกู้ยืมเงินและเชิดหนี ท้ิงให้ผู้สูงอายุ ไม่ได้ดั่งใจ ท�าให้ผู้สูงอายุรู้สึกตนเองด้อยค่า เป็นภาระกับ ต้องรับภาระชดใช้หน้ีแทน ส่วนใหญ่เป็นการกระท�าจากบุคคล ลูกหลาน รวมไปถึงการมีปฏิกิริยาโต้ตอบ มีปากเสียง ใกล้ชิด ได้แก่ บุตรหลาน บุคคลในครอบครัว หรือคนท่ีคุ้นเคย ทะเลาะกัน ซึ่งจะน�าไปสู่ปัญหาความรุนแรงด้านอื่น เช่น รจู้ กั กับผูส้ ูงอายุ การการทอดทง้ิ การทผี่ สู้ งู อายอุ ยกู่ บั ครอบครวั ไมไ่ ด้ ไปจนถงึ การท�าร้ายทางรา่ งกาย สง่ิ ทน่ี า่ เปน็ กงั วลอกี เรอื่ ง คอื การกระทา� รนุ แรงทางรา่ งกาย ไมว่ า่ จะเปน็ ชกตอ่ ย ทบุ ตี ทมี่ กั เกดิ จากบตุ รหลาน คนในครอบครวั เม่ือวิเคราะห์สาเหตุที่ท�าให้เกิดการทอดทิ้งละเลย ท่เี มาสรุ า ติดสารเสพติด มปี ัญหาสขุ ภาพ การดแู ลไมเ่ หมาะสม หรอื ไมม่ ีผู้ดูแลน้ัน ดเู หมือนว่าแนวโนม้ จะรุนแรงขึน้ ในอนาคต โดยเฉพาะการดูแลผ้สู ูงอายทุ ม่ี ีภาวะ เรอื่ งทไี่ มน่ า่ เกดิ ขน้ึ อกี ประการคอื ผสู้ งู อายหุ ญงิ ถกู ลว่ งละเมดิ พง่ึ พงิ ชว่ ยเหลอื ตนเองไมไ่ ด้ มภี าวะสมองเสอ่ื ม หรอื การขาด ทางเพศหรอื คกุ คามทางเพศ โดยผกู้ ระทา� ความรนุ แรงมที งั้ บคุ คล ผู้ดูแลหรือครอบครวั ไม่สามารถดูแลผู้สูงอายุได้ ในครอบครวั ซงึ่ สว่ นใหญ่ ไดแ้ ก่ หลาน รวมทงั้ เกดิ จากบคุ คลนอก ครอบครวั ผกู้ อ่ เหตแุ ทบทกุ รายใหเ้ หตผุ ลวา่ เมาสรุ าหรอื สารเสพตดิ และเหน็ วา่ ผสู้ งู อายหุ ญงิ อยตู่ วั คนเดยี วไมส่ ามารถปอ งกนั ตนเองได้ ผกู้ อ่ เหตสุ ว่ นใหญจ่ ะเลอื กลงมอื กระทา� ตอ่ เหยอื่ ซง่ึ ออ่ นแอหรอื ไมก่ ลา้ มีปากมีเสียง ดงั นนั้ สงั คมจงึ ควรตระหนกั ถงึ การละเมดิ สทิ ธใิ นกลมุ่ ผสู้ งู อายุ เพราะไม่ใช่ปัญหาส่วนตัวแต่เป็นปัญหาท่ีสังคมและคนรอบข้าง ควรเขา้ ใจและใหค้ วามช่วยเหลอื ผูส้ งู อายุ แม้ว่าจะเขา้ สวู่ ยั เสื่อมถอยหลายๆ อย่าง แตห่ าก ไดร้ ับการดูแล และพัฒนาอย่างเหมาะสมกบั วัย ก็จะเปล่ยี นจาก ผู้อยู่ในภาวะพึง่ พงิ มาท�าประโยชนห์ ลายๆ อยา่ งใหก้ บั ครอบครัว ชมุ ชนได้ กลายเป็นท่พี ง่ึ พาของคนร่นุ หลงั ไดเ้ ช่นเดยี วกัน เพยี งแตเ่ ราตอ้ งอยรู่ ว่ มกนั ดว้ ยความเขา้ ใจการเปลยี่ นแปลง ครั้งน้ี รศ.ดร.สมพร รงุ่ เรอื งกลกจิ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลยั ขอนแก่น ความรุนแรงต่อผู้สูงอายุท่ีเกิดขึ้นไม่ใช่เรื่องปกติ หรือเร่ืองส่วนตัว ความรุนแรงและการละเมิดสิทธิผู้สูงอายุยังมี การปกปดซ่อนเร้นอีกจ�านวนไม่น้อย โดยเฉพาะในผู้สูงอายุหญิงมีความเส่ียงต่อการได้รับความรุนแรงจากคู่สมรส แตไ่ มเ่ ปด เผยวา่ ไดร้ บั ความรนุ แรงหรอื คดิ วา่ เหตกุ ารณท์ เ่ี กดิ ขน้ึ ไมใ่ ชค่ วามรนุ แรง เชน่ คา� พดู ทท่ี า� ใหร้ สู้ กึ ดอ้ ยคา่ ถกู บงั คบั ให้มเี พศสัมพันธ์ แตไ่ มเ่ ปดเผยว่าไดร้ บั ความรนุ แรงจากครอบครัว เพราะอายและไม่ต้องการใหเ้ กิดปัญหากับลกู หลาน ครอบครวั ดังน้ัน การแก้ปัญหาโดยเฉพาะด้านสวัสดิการและการช่วยเหลือทางเศรษฐกิจ ควรส่งเสริมให้ผู้สูงอายุหญิงสามารถท�างานมีรายได้ เป็นของตวั เอง เข้าใจธุรกรรมการเงนิ ทีต่ นเองท�า และพิจารณาปจั จยั แวดลอ้ มเฉพาะราย เช่น ผู้สูงอายอุ ยคู่ นเดียว ผสู้ ูงอายยุ ากจนเล้ยี งลกู ตามล�าพงั ครอบครัวแม่เลยี้ งเด่ียว พญ.ลัดดา ด�ารกิ ารเลศิ เลขาธกิ ารมลู นิธสิ ถาบันวจิ ยั และพฒั นาผู้สูงอายไุ ทย (มส.ผส.) การเปล่ียนแปลงของสังคมทีท่ า� ใหค้ วามสมั พันธ์ระหวา่ งผู้สงู อายุและคนในครอบครัวเปลี่ยนไป ท�าให้ปรบั ตัวไม่ทัน จึงเกิดเป็นปัญหาเรื่องความสัมพันธ์ โดยสิ่งท่ีจ�าเป็นต้องดูแลเม่ือผู้สูงอายุอยู่คนเดียวคือ การท�าให้วัฒนธรรมและ ปฏสิ มั พนั ธท์ ด่ี ใี นครอบครวั กลบั คนื มา การทา� งานกบั ผสู้ งู อายตุ อ้ งขบั เคลอ่ื นในครอบครวั นอกจากนช้ี มุ ชนตอ้ งมสี ว่ นรว่ มใน การเฝา ระวงั อยา่ งถกู ตอ้ ง มอี �านาจหน้าท่ีและมสี ิทธิอันชอบธรรมในการเข้าไปสอดสอ่ งดแู ลเพอื่ ปองกนั การถกู ดา� เนินคดีในภายหลงั





ปจั จุบันถือวา่ ประเทศไทยเข้าสูส่ ังคมผสู้ ูงอายแุ ล้ว โดยมีผ้สู ูงอายุ ในวัย 90 ปี นพ.บรรลุ เคยกล่าวไว้ว่า 11.3 ล้านคน คิดเป็น 16.7% และในปี 2562 นี้ถือเป็นคร้ังแรกที่ไทยมี เมื่อข้าพเจ้าอายุถึง 90 ปีแล้ว ข้าพเจ้ารู้สึกว่าเวลา ผู้สูงอายุมากกว่าวยั เด็ก และคาดว่า จะมผี สู้ ูงอายุ เพมิ่ ข้นึ ปีละ 1 ล้านคน ชีวิตท่ียังเหลืออยู่ในโลกน้ี เหลือน้อยลงทุกทีแล้ว และกา้ วเข้าส่สู ังคมผสู้ ูงอายุสมบูรณ์ ในปี 2564 สัดสว่ นประชากรสูงวัย ดังนั้น ควรใช้เวลาท่ีเหลือน้อยน้ีให้ได้ประโยชน์มาก จะคิดเปน็ 20% ของประชากรทัง้ หมด ท่ีสุด จึงเป็นสิ่งท่ีควรทํา คนเราเกิด-แก่-เจ็บ-ตาย เป็นเรื่องธรรมดาท่ีรู้กันอยู่แล้วทุกคน บัดนี้ชีวิต นพ.บรรลุ ศิริพานิช เป็นผู้สูงอายุตัวอย่างที่มีร่างกายแข็งแรง มาถึงตอนแก่แล้ว สักวันหน่ึงก็ต้องเจ็บและตาย และสุขภาพจิตดี ยังเดินสายเป็นวิทยากรนําประสบการณ์การทํางาน ถ้าจะบริหารวิถีชีวิตให้ดี ก็ต้องบริหารให้แก่นานๆ และการใชช้ วี ติ ของตวั เองถา่ ยทอดในเวทตี า่ งๆ เปน็ ผไู้ ดร้ บั ฉายา เปาปนุ้ จนิ้ โดยไม่เจ็บ และเมื่อเจ็บต้องหายเร็วๆ ถ้าไม่หายแน่ แหง่ กระทรวงสาธารณสขุ กใ็ หเ้ จ็บสน้ั ๆ แล้วก็ตาย จะเปน็ วธิ ที ดี่ ที ี่สดุ หลังจากเกษียณอายุราชการมา ในฐานะประธานการสอบสวน หลักการใช้ชีวิตเพื่อรักษาสุขภาพกายและ การทุจริตจัดซ้ือยาในกระทรวงสาธารณสุข 1,500 ล้านบาทในปี 2541 สุขภาพใจของ นพ.บรรลุ ไม่มีอะไรซับซ้อน ในเร่ือง นอกจากน้ียังทํางานส่งเสริมการสร้างสุขภาวะท่ีดี ส่งเสริมให้ผู้สูงอายุ ของสุขภาพกายน้ัน เริ่มออกกําลังกายหลังชีวิต เข้าถึงสิทธิต่างๆ โดยการจัดตั้งสภาผู้สูงอายุแห่งประเทศไทย ผลักดัน เกษยี ณ เรมิ่ ตน้ ดว้ ยการวงิ่ จนอายเุ รมิ่ มากขน้ึ เปลยี่ น จนเกิด พ.ร.บ. ผู้สูงอายุ พ.ศ.2546 เป็นคร้ังแรกในประเทศไทยและ มาเป็นการเดิน ซึ่งสถานที่ออกกําลังกายประจําคือ ยังคงทํางานด้านผู้สูงอายุในปัจจุบัน ในฐานะประธานมูลนิธิสถาบันวิจัย สวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ และจะใส่ใจเรื่อง และพฒั นาผู้สงู อายไุ ทย อาหารการกนิ ย้อนไปถงึ ความสนใจเรอ่ื งผู้สูงอายุ “62” คือ ตัวเลขของนํ้าหนักตัวที่ นพ.บรรลุ คุณหมอบรรลุเล่าว่า เม่ือปี 2525 คร้ังดํารงตําแหน่งอธิบดี จะไม่ให้ตํ่าหรือเกินไปกว่านั้น ดังน้ัน คุณหมอจะช่ัง กรมการแพทย์ องค์การสหประชาชาติได้จัดให้มี “สมัชชาผู้สูงอายุโลก นาํ้ หนกั อยสู่ มาํ่ เสมอ ถา้ นาํ้ หนกั นอ้ ยกก็ นิ อาหารเยอะ World assembly on Aging” ข้ึนที่กรุงเวียนนา ประเทศออสเตรีย ถ้าเกินจาก 62 กิโลกรัมจะกินให้น้อยลง และไม่กิน และคุณหมอมีโอกาสเข้ารว่ มประชุมในฐานะแพทย์เก่ยี วกบั ผูส้ ูงอายุ อาหารจุบจิบจะกินอาหารเช้าจนอ่ิม หลังจากน้ัน ในเวทีประชุมคร้ังน้ันแจ้งเตือนว่า ในอนาคตเร่ืองผู้สูงอายุจะเป็น จะไม่กินอะไรอีกเลย จนถึงเวลาอาหารเท่ียงและ ปัญหา และได้มีโอกาสพูดคุยกับหมอจากสวีเดนชื่อ Svonborg ที่เป็น รับประทานอาหารว่างบ่าย 3-4 โมง ขณะที่ม้ือเย็น ผู้เช่ียวชาญด้านผู้สูงอายุ เล่าว่า “ผมเป็นหมอผ่าตัดแกบอกกับผมว่า จะกนิ เฉพาะผกั และผลไมเ้ ทา่ นน้ั จากการออกกาํ ลงั กาย เป็นหมอผ่าตัดไม่ดีหรอก ผ่าตัดคนไข้ 2-3 ชม. เหนื่อยก็เหน่ือยบางคร้ัง และกินอาหารอย่างเหมาะสมคุณหมอบอกว่าทําให้ คนไขก้ ต็ าย เมอื่ กลบั มาเมอื งไทย จงึ ไดจ้ ดั อบมรมแพทยใ์ นกรมการแพทย์ สุขภาพใจดีไปด้วย เพราะทาํ ให้ไม่เครียด นอนสบาย เกีย่ วกับการใหบ้ ริการแพทยผ์ ู้สงู อาย”ุ กินอรอ่ ย ตดิ ตาม เฟซบกุ๊ แฟนเพจ : คนสรา้ งสขุ คณุ หมอบรรลุ บอกเลา่ ถงึ หลกั การมสี ขุ ภาพจติ ดี เมื่อสูงวัยว่า การสะสมเพื่อน รู้สึกว่าเพื่อนเป็นของ หวานแห่งชวี ติ เพ่อื นมที ้งั อายุมากกว่า เท่ากัน และ นอ้ ยกวา่ โดยเฉพาะเพอ่ื นอายนุ อ้ ยกวา่ ทาํ ใหร้ เู้ ทา่ ทนั โลก มากขึ้น ซ่งึ เปน็ สิง่ สําคัญในชวี ติ “โครงการทอ่ี ยากทาํ แลว้ ยงั ไมไ่ ดท้ าํ และฝากถงึ รัฐบาลชุดใหม่ จะทําอย่างไรให้คนมีอายุยืนยาวเป็น ผู้สงู อายุทีม่ คี ุณภาพ” นพ.บรรลุ ทิ้งทา้ ย นพ.บรรลุ น้ันผ่านร้อน ผ่านหนาว ผ่านการ ทาํ งานเพอื่ ผลกั ดันใหป้ ระชาชนไทยไดม้ สี ขุ ภาวะที่ดี อย่างยั่งยืน และแม้ในวัยเฉียดร้อยปี ก็ยังคงเป็น เสาหลักให้แก่วงการสาธารณสุขไทย ได้ช่วยคิด ช่วยสรา้ งใหค้ นไทยมสี ขุ ภาวะทด่ี ยี งั่ ยนื สบื ไป นิตยสารสรา้ งสขุ 17