เรื่องที่ 3 ชีวิตกับสิ่งแวดล้อม

เรื่องท่ี 3 ชีวิตกับสิ่งแวดล้อม https://sites.google.com/site/jsiwilai1994/content/content3



ค ว า ม สั มพัน ธ์ ขอ ง สิ่งมีชีวติ ต่างๆ ท่ีอยรู่ อบตวั เรา เช่น ดิน หิน ทราย ส่ิ ง มี ชี วิ ต กั บ สิ่ ง สิ่ ง มี ชี วิต แหล่งน้า ภูเขา ตน้ ไม้ สตั วต์ ่างๆ เรียกวา่ ส่ิงแวดล้อม ซ่ึงมีท้งั ส่ิงมีชีวติ และสิ่งไม่มีชีวติ ส่ิงแวดลอ้ มเหล่าน้ี ลว้ นมีความสนั พนั ธ์กบั สิ่งมีชีวติ ในดา้ นต่างๆ สามารถ สรุปได้ ดงั น้ี

แหล่งทอ่ี ยู่อาศัย • บริเวณป่ าไม้เป็นแหล่งอยอู่ าศยั พืชและสตั ว์ • บริเวณแหล่งนา้ เป็ นแหล่งทอ่ี ยู่อาศัยของ พืชนา้ และสัตว์นา้

แหล่งอาหาร แหล่งอาหารของส่ิงมีชีวิตจะมีอยู่ ทว่ั ไปตามธรรมชาติ เช่น ตน้ ไม้ ทุ่งหญา้ แหล่งน้า เป็นตน้ ส่วนพืช ไดร้ ับอาหารจากธาตุอาหารต่างๆ ที่อยใู่ นดิน

แหล่งสืบพนั ธ์ุและเลยี้ งลกู อ่อน ส่ิงมีชีวติ อาศยั ส่ิงแวดลอ้ มในการ สืบพนั ธุ์และเล้ียงดูลูกออ่ น เช่น เต่า ทะเลจะข้ึนมาวางไขบ่ นชายหาด นกทารังอยบู่ นตน้ ไม้ กบวางไข่ใน น้า เป็นตน้

แหล่งหลบภัย ส่ิงแวดลอ้ มเป็นแหล่งหลบภยั ท่ีดีของ สิ่งมีชีวติ เช่น • ปะการัง ป่ าชายเลน พืชน้า เป็นแหล่ง หลบภยั ของสตั วน้า • ดิน เป็นแหล่งหลบภยั ของสตั วท์ ี่อาศยั อยใู่ นดิน • ป่ าไม้ เป็นแหล่งหลบภยั ของสตั วป์ ่ า

สิ่งมีชีวติ ต่างๆ นอกจากจะมีความสมั พนั ธ์กบั ความสัมพันธ์ ระหว่าง สิ่งแวดลอ้ มแลว้ ยงั มีความสมั พนั ธ์กบั สิ่งมีชีวติ ดว้ ยกนั เอง สิ่ ง มี ชี วิ ต กั บ สิ่ ง มี ชี วิ ต ความสมั พนั ธ์ของส่ิงมีชีวติ กบั สิ่งมีชีวติ มีความสมั พนั ธ์ใน ลกั ษณะต่างๆ ดงั น้ี

ภาวะองิ อาศัย เป็นความสัมพนั ธ์ของส่ิงมีชีวติ ท่ีฝ่ ายหน่ึงไดร้ ับประโยชน์ แต่อีกฝ่ ายหน่ึงไม่ไดเ้ สียประโยชน์ เช่น กลว้ ยไมห้ รือพลูด่าง กบั ตน้ ไมใ้ หญ่ โดยกลว้ ยไมห้ รือพลูด่างจะยดึ เกาะกบั ตน้ ไม้ เพื่อรับแสงแดด เป็นตน้

ภาวะการได้ประโยชน์ร่วมกนั เป็นความสัมพนั ธ์ของส่ิงมีชีวติ ที่ต่างฝ่ าย ตา่ งไดป้ ระโยชนซ์ ่ึงกนั และกนั เช่น ผ้งึ กบั ดอกไมโ้ ดยผ้งึ จะดูดน้าหวานจากดอกไม้ และ ดอกไมอ้ าศยั ผ้งึ ช่วยผสมเกสร

ภาวะพง่ึ พากนั เป็นความสัมพนั ธ์ของสิ่งมีชีวติ ท่ีอาศยั อยรู่ ่วมกนั และ ไดร้ ับประโยชยร์ ่วมกนั โดยไม่สามารถแยกจากกนั ได้ เช่น รากบั สาหร่ายท่ีอยรู่ ่วมกนั เรียกวา่ ไลเคน

ภาวะปรสิต เป็นความสัมพนั ธ์ของสิ่งมีชีวติ ที่ฝ่ ายหน่ึงไดร้ ับ ประโยชน์ แต่อีกฝ่ ายหน่ึงเสียประโยชน์ เช่น เห็บอาศยั บน ตวั สุนขั เพ่ือดูดเลือดจากสุนขั เป็นอาหาร เป็นตน้

ภาวะล่าเหย่ือ เป็ นความสัมพันธ์ของสิ่ งมีชีวิต ฝ่ ายหน่ึงได้ประโยชน์จากการจับ สิ่ งมีชีวิตอีกฝ่ ายหน่ึงกินเป็ นอาหาร เรี ยกฝ่ ายที่ถูกกินว่า เหยื่อ และเรี ยก ฝ่ ายท่ีกินว่า ผู้ล่า เช่น หนูเป็ นเหงื่องู กวางเป็ นเหย่ือเสื อ หนอนเป็ นเหย่ือ นก เป็ นต้น