หน่วยที่1

1. ความหมายของตั๋วเงนิ 2. ประเภทของตั๋วเงนิ 3. การคาํ นวณวันครบกําหนดของ ต๋ัวเงนิ 4. การคาํ นวณดอกเบี้ยของตั๋วเงนิ ลขิ สทิ ธิ์เปน ของบรษิ ทั สาํ นักพมิ พเอมพนั ธ จํากัด วิชา การบัญชีต๋วั เงิน (ฉบบั ปรบั ปรงุ ) บทที่ 1 แผน ท่ี 1 1

ตว๋ั เงนิ ในทางบัญชี หมายถึง เอกสาร หลักฐานท่แี สดงถงึ การเปนหนกี้ นั ระหวาง ลกู หนีแ้ ละเจาหนี้ ตว๋ั เงนิ ตามประมวลกฎหมายแพง และพาณชิ ย หมายถงึ ตวั๋ แลกเงิน ตว๋ั สญั ญาใชเงิน และเช็ค ซ่งึ มลี กั ษณะ เปนดงั น.้ี - ลิขสิทธ์เิ ปน ของบริษทั สํานักพมิ พเ อมพันธ จํากดั วชิ า การบญั ชีตัว๋ เงิน (ฉบบั ปรบั ปรงุ ) บทท่ี 1 แผน ที่ 2 2

ต๋ัวแลกเงิน ตว๋ั สญั ญาใชเ งินและเชค็ สญั ญา โอนเปล่ยี น มีวตั ถแุ หง หน้คี ือ มอื ได เงนิ หนงั สอื ตราสาร ประเภทของต๋ัวเงนิ มี 3 ประเภทคอื 1. ต๋วั แลกเงนิ (Bill of Exchange) เปนหนงั สอื ตราสารซ่ึง บุคคลคนหนึ่งเรยี กวา ผูส ่ังจา ยสั่งบุคคล อกี คนหน่ึงเรยี กวา ผูจายเงนิ ใหใ ชเ งินจาํ นวนหนึ่งแกบุคคลอีกคนหน่ึง หรอื ตามคาํ สั่งของบุคคลอีกคนหนง่ึ เรียกวาผูรบั เงิน “ผูส่งั จาย” “ผูจา ยเงิน” “ผูรับเงิน” ลิขสทิ ธ์เิ ปน ของบรษิ ทั สาํ นักพมิ พเ อมพันธ จาํ กดั วชิ า การบัญชีตว๋ั เงนิ (ฉบบั ปรบั ปรงุ ) บทที่ 1 แผน ที่ 3 3

ตว๋ั แลกเงนิ แบง เปน.- 1.1 ตวั๋ แลกเงิน 2 ฝา ย มผี ูเ กย่ี วขอ งคือ ผสู งั่ จายและผรู บั เงิน (เปน บคุ คลเดยี วกัน)และผจู ายเงิน ดงั ตัวอยา งตอไปน.้ี ต๋ัวแลกเงิน เลขท่ี 051 53 ถ.แจง วัฒนะ ปากเกรด็ นนทบุรี 11120 วันที่ 13 พฤษภาคม 25x1 ถึง นายวรวฒุ ิ ทรงธรรม เมือ่ ครบกําหนด 60 วัน นบั จากวนั ที่ลงในต๋ัวแลกเงินน้ี ใหทา นจายเงินแก ขา พเจา จาํ นวน 90,000 บาท (เกาหมนื่ บาทถว น) ณ ภมู ลิ ําเนาของทานดว ย จรนิ ทน จรุงใจ รับรองวา จะใชเงินตามทก่ี าํ หนด (ลงชื่อ) วรวุฒิ ทรงธรรม 13 พ.ค. x1 1.2 ต๋วั แลกเงิน 3 ฝา ย มผี ูเก่ียวขอ ง คือ ผสู ง่ั จา ย (ผอู อกตั๋ว หรอื เจาหน)ี้ ผรู บั รองต๋ัว (ผจู า ยเงิน หรอื ลกู หน้)ี ผรู บั เงนิ ลขิ สทิ ธ์เิ ปน ของบรษิ ทั สํานกั พมิ พเ อมพันธ จาํ กดั วชิ า การบัญชีตัว๋ เงนิ (ฉบบั ปรบั ปรงุ ) บทที่ 1 แผน ท่ี 4 4

ดังตัวอยา งตอไปน้ี 1 เลขท่ี 052 ตว๋ั แลกเงนิ 7 53 ถ.แจง วฒั นะ ปากเกร็ด นนทบุรี 11120 7 วันที่ 13 พฤษภาคม 25x1 ถึง นายธนติ อบอนุ 4 2 เม่อื ครบกําหนด 60 วัน นับจากวนั ทล่ี งในตวั๋ แลกเงนิ น้ี ใหท านจา ยเงนิ แกบริษทั 65 ไพศาล จาํ กัด จํานวน 90,000 บาท (เกาหมื่นบาทถว น) ณ ภมู ิลาํ เนาของทา น 8 ธเนศ วรเดช รบั รองวาจะใชเ งินตามท่กี าํ หนด (ลงชอ่ื ) ธนติ อบอนุ 3 14 พ.ค. x1 หมายเหตุ รายการตามหมายเลข 1-8 คือรายการท่ตี องมใี นตัว๋ แลกเงนิ ตามประมวลกฎหมายแพง และพาณิชย ลขิ สิทธ์ิเปนของบริษทั สํานกั พิมพเ อมพนั ธ จํากดั วิชา การบญั ชตี ๋ัวเงนิ (ฉบบั ปรบั ปรงุ ) บทท่ี 1 แผน ที่ 5 5

2. ตัว๋ สัญญาใชเ งิน (Promissory Note) คอื หนงั สอื ตราสารทบ่ี คุ คลคนหนึง่ เรยี กวา “ผอู อกต๋ัว” ใหคาํ มนั่ สัญญาวา จะใชเ งนิ จาํ นวนหนงึ่ ใหแ กบ คุ คลอีกคนหน่งึ หรือตามคําสัง่ เรยี กวา “ผูรบั เงนิ ” และมีผูเ กี่ยวของ 2 ฝา ย ไดแก ผอู อกตวั๋ (ลูกหน้)ี ผรู บั เงิน (เจา หนี้) ตตัววั ออยยาางง........ 1 ตั๋วสัญญาใชเ งนิ 6 เลขที่ 053 53 ถ.แจงวฒั นะ ปากเกรด็ นนทบุรี 11120 3 วันท่ี 13 พฤษภาคม 25x1 2 5 หกสิบวันนับตั้งแตวันนี้ ขาพเจาขอสัญญาวาจะจายเงินใหบริษัทไพศาล จํากัด จํานวน 90,000 บาท (เกาหมื่นบาทถวน) พรอมดอกเบ้ียในอัตรา 15% ตอป ท่ธี นาคารไทยพาณิชย จํากัด สาขาแจงวัฒนะ 47 พเิ ชษฐ พิริยะ หมายเหตุ รายการตามหมายเลข 1-7 คือรายการที่ตอ งมีในตว๋ั สญั ญา ใชเ งนิ ตาม ปพพ. ลขิ สทิ ธ์เิ ปนของบริษทั สํานักพิมพเ อมพันธ จํากดั วชิ า การบญั ชตี ๋วั เงนิ (ฉบบั ปรบั ปรงุ ) บทที่ 1 แผน ที่ 6 6

3. เชค็ (Cheque) คอื หนังสอื ตราสารทบี่ ุคคลคนหน่ึงเรียกวา “ผูส งั่ จา ย” สงั่ ใหธ นาคารใชเ งนิ จํานวนหนงึ่ เมอ่ื ทวงถามใหแ กบ ุคคลอกี คนหนง่ึ หรือตามคําสั่งเรยี กวา “ผูร บั เงิน” มีผเู ก่ยี วของดังน้ี ผูออกเชค็ /ผูสง่ั จา ย ธนาคาร ผูร ับเงิน หมายเหตุ อาจมผี เู ก่ียวขอ ง 2 ฝา ย คือผสู ่ังจา ย กับผรู ับเงินเปนคนเดยี วกัน ลิขสทิ ธิ์เปนของบรษิ ทั สํานักพิมพเ อมพันธ จาํ กัด วชิ า การบัญชีตั๋วเงิน (ฉบบั ปรบั ปรงุ ) บทที่ 1 แผนท่ี 7 7

1. ถาตั๋วเงินมีกําหนดระยะเวลาเปนวัน ใหนับวันถัดจากวัน ท่ีออกตั๋วถึงวันครบกําหนดเวนแตระบุไวใหนับถัดจากวัน รับรองต๋ัว ตัวอยาง 1: ตั๋วลงวนั ที่ 17 ม.ิ ย. กําหนด 60 วัน วิธคี าํ นวณ : มิ.ย. (30-17) = 13 วัน ก.ค. = 31 วนั ส.ค. = 16 วนั (วันครบกาํ หนด) รวม = 60 วัน ตัวอยาง 2: ตั๋วลงวนั ที่ 17 ส.ค. กาํ หนด 30 วนั นบั จากวนั รบั รองต๋ัว คอื 18 ส.ค. วธิ ีคํานวณ : ส.ค. (31-18) = 13 วนั ก.ย. = 17 วัน (วนั ครบกําหนด) รวม = 30 วัน ลขิ สทิ ธเ์ิ ปนของบรษิ ทั สํานักพมิ พเอมพันธ จํากัด วชิ า การบญั ชีตวั๋ เงนิ (ฉบบั ปรบั ปรงุ ) บทที่ 1 แผน ท่ี 8 8

2. ถาตั๋วเงินมีกําหนดระยะเวลาเปนเดือน วันครบกําหนดคือ วนั ทเี่ ดียวกันกับวนั ทอี่ อกต๋วั ถากาํ หนดเปนวันส้นิ เดือนแตไม มีวันทก่ี ําหนดใหใชวันสดุ ทา ยของเดอื นน้นั แทน ตัวอยา ง 1 ลําดบั ที่ วันทอ่ี อกตวั๋ เงนิ กําหนดเวลาของตว๋ั เงิน วันครบกําหนด 1 15 ก.พ. 3 เดอื น 15 พ.ค. 2 28 ม.ค. 1 เดือน 28 ก.พ. 3 31 ม.ค. 1 เดือน 28 ก.พ. 4 28 ก.พ. 1 เดอื น 28 มี.ค. 5 1 พ.ค. 3 เดือน 1 ส.ค. ลขิ สิทธเิ์ ปน ของบริษทั สํานักพิมพเอมพนั ธ จาํ กดั วชิ า การบัญชตี ัว๋ เงิน (ฉบบั ปรบั ปรงุ ) บทที่ 1 แผนท่ี 9 9

การคํานวณดอกเบีย้ : = เงินตน x ระยะเวลา(ป) x อัตราดอกเบ้ีย หรือ ด = ต x ป x อ/100 ตัวอยาง : นายจรญู ออกต๋วั สัญญาใชเ งิน 60,000 บาท ลงวนั ที่ 24 มิ.ย. ระยะเวลา 60 วัน อตั ราดอกเบ้ีย 15% ตอป ดอกเบ้ีย = 60,000 x 60 x 15 = 1,479.45 บาท 365 100 ถา ตั๋วเงินมกี ําหนดระยะเวลาเปนเดอื น หรือเปน ป ถา ตัว๋ เงินกําหนดระยะเวลาเปน เดือน ; ใหใชเกณฑ 1 ป = 12 เดอื น ตัวอยาง : นายจรูญออกตวั๋ สัญญาใชเ งนิ 60,000 บาท ลงวนั ที่ 24 มิ.ย. กําหนดเวลา 3 เดือน อัตราดอกเบี้ย 15% ตอป ดอกเบย้ี : = 60,000 x 3 x 15 12 100 = 2,250 บาท ลิขสทิ ธิเ์ ปน ของบริษทั สํานกั พมิ พเ อมพันธ จํากัด วชิ า การบัญชตี ๋วั เงนิ (ฉบบั ปรบั ปรงุ ) บทท่ี 1 แผนท่ี 10 10

ตัวอยาง: ถาต๋ัวเงินกาํ หนดระยะเวลาเปน ป ดอกเบีย้ : นายเจริญออกตั๋วสัญญาใชเ งิน 60,000 บาท ลงวัน ท่ี 24 มิ.ย. กาํ หนดเวลา 3 ป อัตราดอกเบ้ีย 15% ตอ ป = 60,000 x 1 x 15 100 = 9,000 บาท ลิขสิทธิ์เปนของบริษทั สํานักพิมพเ อมพันธ จาํ กัด วชิ า การบัญชีต๋วั เงนิ (ฉบบั ปรบั ปรงุ ) บทที่ 1 แผน ที่ 11 11