oozn_removed_merged

42 2.3. การพัฒนาและส่งเสริมการใช้มาตรฐาน QR Code เพ่ือ การชาระเงิน ท่ีช่วยเพ่ิมทางเลือกในการชาระเงินให้สามารถ ทาได้สะดวกรวดเร็วมากข้ึนผ่าน โทรศัพท์เคล่ือนท่ี (mobile payment) ซ่ึงมีการ ใช้งานอย่างกว้างขวางทัว่ ประเทศรองรับ การชาระเงินได้หลากหลายทงั้ บัญชีเงินฝากธนาคาร บัตรเครดิต และเงินอิเล็กทรอนิกส์ ช่วยใหร้ า้ นคา้ ขนาดกลาง และเลก็ มชี อ่ งทางรบั ชาระเงนิ ทส่ี ะดวก ตน้ ทุนต่า สนบั สนุนการเขา้ ถงึ บรกิ ารทางดจิ ทิ ลั ในไทยใหแ้ พร่หลายมากขน้ึ โดยมรี า้ นคา้ ทต่ี ดิ ตงั้ QR Code แล้วกว่า 3 ลา้ น ร้านค้า และยังเปิดโอกาสในการต่อยอดการพฒั นาบริการชาระเงินระหว่างประเทศด้วย ตน้ ทุนต่า 2.4. การพัฒนาระบบต้นแบบของการใช้เทคโนโลยี Blockchain หรือ Distributed Ledger Technology (DLT) ในระบบการเงนิ เพ่อื สร้างระบบนิเวศให้ผู้เก่ียวข้อง ได้เรยี นรู้เทคโนโลยนี ้ีในเชงิ ลกึ และประเมนิ ความเหมาะสมในการนาไปใช้จรงิ ต่อไป ได้แก่ โครงการอินทนนท์ท่ีทดสอบใช้ Blockchain ในการ โอนเงินระหว่างสถาบันการเงิน และโครงการ DLT Scripless Bond ทน่ี าเทคโนโลยี Blockchain มาทดสอบใชใ้ นงานจาหน่าย พนั ธบตั ร เพอ่ื ชว่ ยลดความซบั ซอ้ น ลดขนั้ ตอนและเวลา การทางานของผทู้ เ่ี กย่ี วขอ้ ง 3. การส่งเสริมองค์ความรู้ด้าน FinTech แก่ผู้เก่ียวข้อง ทัง้ สถาบันการเงิน หน่วยงานภาครฐั และภาคธุรกจิ ผ่านกจิ กรรมต่าง ๆ เช่น Bangkok FinTech Fair เพ่อื ส่งเสรมิ การพฒั นานวตั กรรมทางการเงนิ และเผยแพร่ความรดู้ า้ น FinTech ผ่านการสมั มนาแลกเปลย่ี น ความคดิ เหน็ ของวทิ ยากร ผู้มปี ระสบการณ์สูงจากทงั้ ในประเทศและต่างประเทศ และการจดั แสดงนวัตกรรมทางการเงิน การจัดงาน Blockchain the Series @ BOT เพ่ือเผยแพร่ องค์ความรู้เก่ียวกบั การ ประยุกต์ใช้เทคโนโลยี Blockchain ในบรกิ ารทางการเงิน และงาน Journey of Biometrics in Financial Services เ พ่ือ ส นั บ ส นุ น ก า ร แ ล ก เ ป ล่ีย น แ น ว คิด และมุมมองในการใชเ้ ทคโนโลยี Biometrics เพ่อื เพม่ิ ประสทิ ธภิ าพ และความปลอดภยั ในบรกิ าร ทางการเงนิ และการชาระเงนิ การสง่ เสรมิ และพฒั นา FinTech ตามขา้ งตน้ ธปท. มุ่งหวงั ใหภ้ าคการเงนิ ไทยกา้ วทนั การเปลย่ี นแปลงของเทคโนโลยี และใชโ้ อกาสจากความกา้ วหน้าของเทคโนโลยี ในการยกระดบั บริการทางการเงิน และการชาระเงินท่ีมีประสิทธิภาพ ตอบโจทย์ความต้องการของลูกค้า กลุ่มต่าง ๆ และเป็ นส่วนสาคัญในการสนับสนุนการใช้ชีวิตประจาวันของประชาชน และการดาเนินงานของภาคธุรกจิ และภาครฐั ชว่ ยยกระดบั ความสามารถในการแขง่ ขนั ของไทย ในยคุ ดจิ ทิ ลั

43 ผลสาเรจ็ ของธรุ กรรมการเงินดิจิทลั (FinTech) FinTech (Financial Technology) คือ กลุ่มธุรกิจท่ีประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเข้ามาทาให้ การบรกิ ารเกย่ี วขอ้ งกบั การเงนิ และการลงทุนมปี ระสทิ ธภิ าพมากยงิ่ ขน้ึ เชน่ การทาธุรกรรมรบั จ่าย โอนเงินออนไลน์ของธนาคาร หรือการวิเคราะห์ข้อมูลหุ้น เพ่ือช่วยการตัดสินใจของ นกั ลงทุน โดยบรกิ ารเหล่าน้มี กั จะอย่ใู นรปู แบบของบรกิ ารออนไลน์แทบทงั้ สน้ิ ด้วยเหตุท่ี FinTech เป็ นกลุ่มธุรกิจท่ีนาเสนอบริการในช่องทางใหม่ ๆ หลักการ ท่เี คยใช้ได้ดใี นการสร้างสนิ คา้ แบบเดมิ ๆ อาจไม่เพยี งพออีกต่อไป วนั น้ีเรามาดูกนั ว่าหวั ใจ ของการสรา้ งสนิ คา้ หรอื บรกิ ารใน FinTech ใหป้ ระสบความสาเรจ็ มอี ะไรบา้ ง 1. แก้ปัญหาได้ตรงจดุ ต้องมองให้ออกว่าลูกค้ามีปัญหาอะไร แล้วเสนอวิธีการแก้ไขอย่างสร้างสรรค์ เราสามารถใชเ้ ทคโนโลยสี มยั ใหม่เขา้ มาช่วยสรา้ งพฤตกิ รรมการใชบ้ รกิ ารใหม่ ๆ ใหผ้ ูบ้ รโิ ภค ได้โดยดูจากตัวอย่างความเปล่ียนแปลงท่ีเกิดข้ึนก่อนหน้าน้ี เช่น ตัดปัญหาเวลาทาการ ของธนาคารด้วยการทาธุรกรรมบน iBanking หรอื ลดเวลาการเดินทางไปห้างสรรพสนิ ค้า ดว้ ยการ Shopping Online 2. ใช้งานง่าย เพราะการใช้ชีวิตทุกวนั น้ีก็ยากพอแล้ว ลูกค้าจึงมองหาบรกิ ารท่ีใช้งานได้ง่าย และให้ประสบการณ์ท่ีดีระหว่างการใช้งาน ไม่ว่าจะเป็นการออกแบบเว็บไซต์ท่ีเรียบง่าย เขา้ ถงึ ไดท้ งั้ จากเดสกท์ อ็ ป และมอื ถอื ความสะดวกรวดเรว็ ในการตดิ ตงั้ แอปพลเิ คชนั่ การใชง้ าน ผ่าน user interface ทเ่ี ขา้ ใจง่าย สามารถใชง้ านไดอ้ ย่างสะดวกไม่วา่ จะเป็นลูกคา้ ในช่วงอายใุ ด ๆ กต็ าม 3. มีความปลอดภยั เน่ืองจาก FinTech เก่ยี วขอ้ งกบั ธุรกรรมทางด้านการเงนิ ไม่ว่าทางใดก็ทางหน่ึง ความปลอดภัย ในการใช้บริการย่อมเป็นปัจจัยพ้ืนฐานสาคัญท่ีระบบจะต้องมีทัง้ ในด้าน การรกั ษาขอ้ มลู ของลกู คา้ รวมไปถงึ ความปลอดภยั ในการทาธุรกรรมต่าง ๆ 4. ลกู ค้าเข้าถึงการบริการได้ง่าย ความสะดวกในการเขา้ ถงึ การบรกิ ารถอื เป็นสงิ่ สาคญั อย่างหน่ึง ตวั อย่างทเ่ี หน็ ชดั ในปัจจุบันน้ี เช่น การสร้าง Mobile application เพ่ือให้ลูกค้าสามารถเข้าถึงบริการได้ง่าย และสามารถเข้าใช้งานจากท่ใี ด กไ็ ด้ เปรยี บเสมอื นจบั เอาบริการหน้าร้านใส่ในมือของลูกค้า ซ่งึ ทุกวนั น้ี ใคร ๆ กใ็ ช้ smartphone ดงั นัน้ การสรา้ ง Mobile application จงึ เป็นอกี หน่ึงบรกิ าร ทไ่ี มค่ วรมองขา้ ม

44 5. ตรง life style ของกล่มุ เป้าหมาย ยกตวั อย่างเช่น หากกลุ่มลูกค้าเป็นนักวเิ คราะห์ ชอบอ่านตวั เลขตเี ส้นราคาหุ้น และวเิ คราะหข์ อ้ มูลในเชงิ ลกึ การใชบ้ รกิ ารผ่านเวบ็ ไซต์หรอื โปรแกรมบนเคร่อื งคอมพวิ เตอร์ กด็ จู ะเป็นสงิ่ ทเ่ี หมาะสม เน่อื งจากการใชง้ านบนแทบ็ เลต็ หรอื มอื ถอื อาจจะมขี อ้ จากดั ในหลาย ๆ ด้าน แต่หากเป็นบริการง่าย ๆ เช่น การชาระเงิน โอนเงิน หรือธุรกรรมอ่ืน ๆ ท่ีต้องใช้ ในชวี ติ ประจาวนั การทาธุรกรรมเหล่าน้บี นมอื ถอื กจ็ ะใหค้ วามคล่องตวั กบั ผใู้ ชง้ านมากกวา่ 6. มีระบบรองรบั ที่มีประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะเป็นการบรกิ ารดา้ นใดกต็ าม ระบบจะต้องมคี วามสามารถในการนาเสนอ ขอ้ มลู อยา่ งถูกตอ้ ง รวดเรว็ และสามารถรองรบั การใชง้ านของลกู คา้ จานวนมากไดอ้ ย่างเหมาะสม จะตอ้ งมนั่ ใจว่าระบบยงั สามารถใหบ้ รกิ ารลูกคา้ ได้ แมจ้ ะมจี านวนลูกคา้ หลาย ๆ ท่านเขา้ ใชง้ าน พรอ้ ม ๆ กนั กต็ าม อกี ทงั้ ควรมแี ผนสารองในกรณีระบบหลกั เกดิ มปี ัญหาใชง้ านไมไ่ ดด้ ว้ ย 7. ตอบสนองความต้องการของตลาดได้อย่างรวดเรว็ การบรกิ ารทด่ี คี วรจะปรบั ตวั ใหท้ นั กบั สถานการณ์ เพอ่ื รกั ษากลุ่มลกู คา้ นอกจากการ นา feedback มาพฒั นาและปรบั ปรุงบรกิ ารแล้ว การเห็นปัญหาและความต้องการในอนาคต กจ็ ะทาใหบ้ รกิ ารของเราทนั สมยั อยเู่ สมอ ความสาเรจ็ ของ FinTech อาจจะวดั ได้จากหลายด้าน แต่สงิ่ ทส่ี าคญั ทส่ี ุดก็ คอื การมุ่ง ท่จี ะแก้ปัญหาให้กบั ลูกค้า สามารถเป็นคาตอบในระยะยาวใหก้ บั ลูกคา้ ได้ โดยท่ลี ูกค้าไม่เลกิ หรือเปล่ียนไปใช้บริการเจ้าอ่ืน และในขณะเดียวกันก็สามารถท่ีจะดึงดูดกลุ่มลูกค้าใหม่ ๆ เขา้ มาใชบ้ รกิ ารเพมิ่ ขน้ึ ไดอ้ กี ดว้ ย

45 ภาพท่ี 4.10 Starup Fintech Starup ยคุ ทองของ Startup ยคุ ทองของ FinTech Startup กาลังเป็ นกระแสท่ีถูกพูดถึงกันมากในช่วงน้ี ความสาเร็จของ Startup ท่อี ยู่ใกล้ตวั เรามากข้นึ และ Idol ท่สี ามารถเปล่ยี นโลกได้ เช่น Steve Jobs, Bill Gates, Elon Musk และ Mark Zuckerberg ทาให้หลายคนอยากเป็ นผู้ก่อตัง้ Startup ของตัวเองบ้าง ช่วงน้ีเวลาผมสมั ภาษณ์นักศกึ ษา หรอื คนท่เี พง่ิ เรมิ่ ทางาน หลายคนบอกว่าอยากทา Startup (ไม่เหมอื นเมอ่ื ก่อนทท่ี กุ คนอยา่ งเป็น Freedom Trader กนั หมด) สง่ิ ทเ่ี หน็ ชดั เจนล่าสุดคอื “การทธ่ี นาคารหลายแห่งเรมิ่ ตงั้ Venture Capital เพอ่ื ลงทุน ใน Startup” สว่ นผใู้ หบ้ รกิ ารโทรศพั ทม์ อื ถอื กเ็ ดนิ เครอ่ื งสง่ เสรมิ Startup อยา่ งเตม็ ท่ี Startup คอื บรษิ ทั ทก่ี ่อตงั้ เพ่อื คน้ หาโมเดลการทาธุรกจิ แบบใหม่ ซง่ึ สามารถทาซ้าได้ และขยายตวั เพอ่ื รองรบั การเจรญิ เตบิ โตได้ โดยมคี วามคาดหวงั ทจ่ี ะมรี ายไดเ้ ตบิ โตอยา่ งรวดเรว็ ในอนาคต ส่วนใหญ่แล้วสนิ ค้าหรอื บริการของ Startup จะทาใหผ้ ู้บรโิ ภคได้ประโยชน์มากขน้ึ และเจา้ ของธุรกจิ เดมิ เสยี ประโยชน์ ตวั อย่างเชน่ Uber ทาใหผ้ โู้ ดยสารทวั่ โลกเดนิ ทางไดส้ ะดวก สง่ ผลใหผ้ ใู้ หบ้ รกิ ารรถ Taxi อาจมลี กู คา้ ลดลง FinTech มากจากคาว่า (Finance + Technology) หมายถึง การใช้เทคโนโลยี เพ่ือช่วยให้ตลาดการเงินหรือบริการใดๆ ท่ีเก่ียวกับเร่ืองการเงินมีประสิทธิภาพมากข้ึน ตวั อย่างเช่น ระบบ Algorithmic Trading ช่วยให้นักลงทุนตอบสนองความเคล่อื นไหวของหุน้ ทัง้ ตลาดได้เร็วข้ึน ส่งผลให้ตลาดหุ้นมีประสิทธิภาพมากข้ึน หรือ Crowdfunding ช่วยให้ การจดั สรรเงนิ ทนุ ในตลาดการเงนิ มปี ระสทิ ธภิ าพ ทวั่ ถงึ และเป็นธรรมมากขน้ึ เม่อื เราเอา 2 คาน้ีมารวมกนั ก็จะได้ FinTech Startup ซ่ึงหมายถึง Startup ท่คี ้นหา โมเดลการทาธรุ กจิ ดา้ นการเงนิ โดยเน้นการใช้ IT เป็นตวั หลกั ในการขบั เคลอ่ื น

46 FinTech Startup สาหรบั คนไทย มเี หตุผล 3 ดา้ น คอื 1. Demand for Innovations พฒั นาการของ FinTech ในประเทศไทยยงั อยู่ในช่วง เรมิ่ ต้น เม่อื เทยี บกบั ต่างประเทศ ในขณะท่คี นไทยมคี วามก้าวหน้าเร่อื งการใช้ Smart Phone และ Social Network เป็ นอันดับต้น ๆ ของโลก ทาให้เรามีความต้องการใช้บริการเร่ือง ท่ีเก่ียวกับการเงินในระดับท่ีทัดเทียมกับต่างประเทศ เปิดโอกาสให้ผู้ท่ีสนใจทา Startup ศกึ ษา Success Story จากต่างประเทศ และนามาปรบั ใชใ้ นประเทศไทยได้ 2. Supply of Capital การท่ีมี Venture Capital เกิดข้ึนมากมายช่วยให้ Startup มโี อกาสในการเขา้ ถงึ แหล่งเงนิ ทุนทก่ี วา้ งขน้ึ ซง่ึ Venture Capital เหลา่ น้จี ะมคี วามรคู้ วามเขา้ ใจ เก่ยี วกบั การลงทุนใน Startup โดยตรง และยงั สามารถให้คาปรกึ ษากบั Founder ได้อกี ด้วย โดยเฉพาะอย่างยงิ่ สาหรบั Venture Capital ท่เี ป็นธนาคารจะช่วยสนับสนุน FinTech Startup ไดเ้ ป็นอย่างดี 3. Regulations and Infrastructures หน่วยงานภาครัฐของหลายประเทศทัว่ โลก รวมทงั้ ประเทศไทยไดอ้ อกมาตรการส่งเสรมิ Startup อย่างจรงิ จงั และต่อเน่ือง เช่นการยกเวน้ ภาษีเงินได้นิติบุคคล 5 ปีแรกให้กับ Startup นอกจากน้ี ตลาดหลักทรพั ย์ กลต. ธนาคาร แห่งประเทศไทย ต่างก็ต่นื ตวั เก่ยี วกบั FinTech เช่นเดยี วกนั ส่วนด้านโครงสร้างพ้นื ฐานนัน้ การมี 4G ทค่ี รอบคลุมอยา่ งทวั่ ถงึ จะชว่ ยทาใหเ้ กดิ บรกิ ารใหม่ ๆ ขน้ึ อกี มาก ภาพท่ี 4.11 10 อนั ดบั มลู คา่ ระดมทุนมากทส่ี ดุ ในประเทศไทย

หน่วยท่ี ระบบเงิน สกลุ เงินดิจิท(Cลั ryหptดรoือิจcคิทuรrลั rิปeโnทcเyค)อรเ์ รนซี สาระการเรยี นรู้ 1. สกุลเงนิ ดจิ ติ อล (Cryptocurrency) คอื อะไร 5. ววิ ฒั นาการของสกลุ เงนิ ดจิ ติ อล 2. สกลุ เงนิ ดจิ ติ อลทางานอยา่ งไร 6. ขอ้ ดขี อ้ เสยี ของสกลุ เงนิ ดจิ ติ อล 3. รปู แบบของการทางานสกลุ เงนิ ดจิ ติ อล (Cryptocurrency) (Cryptocurrency) 7. 10 อนั ดบั สกุลเงนิ ดจิ ทิ ลั ทม่ี มี ลู คา่ 4. ประเภทของสกลุ เงนิ ดจิ ติ อล มกี ป่ี ระเภท สงู สดุ อะไรบา้ ง

48 หน่วยท่ี 5 ระบบเงินดิจิทลั สกลุ เงินดิจิทลั หรอื คริปโทเคอรเ์ รนซี (Cryptocurrency) ภาพท่ี 5.1 ความหมายของ สกุลเงนิ ดจิ ติ อล (Cryptocurrency) สกลุ เงินดิจิตอล (Cryptocurrency) คืออะไร สกุลเงนิ ดจิ ติ อล (Cryptocurrency) คอื สกุลเงนิ เสมอื นทใ่ี ชก้ ารเขา้ รหสั เพ่อื ทาใหม้ คี วาม ปลอดภยั ซ่งึ แทบจะเป็นไปไม่ไดเ้ ลยท่จี ะปลอมแปลงหรอื จ่ายซ้า สกุลเงนิ ดจิ ติ อลจานวนมาก เป็นระบบการกระจายอานาจบนพ้นื ฐานของเทคโนโลยบี ล็อคเชน ท่เี ป็นบญั ชีแยกประเภท กระจายและมกี ารบงั คบั ใชโ้ ดยเครอื ข่ายทแ่ี ตกต่างกนั ของคอมพวิ เตอร์ ฟีเจอรท์ ม่ี กี ารกาหนด ของครปิ โตเคอเรนซีก็คอื มนั มกั จะไม่ออกโดยผู้มอี านาจส่วนกลางใด ๆ การแสดงผลของมนั ในทางทฤษฎมี ภี ูมคิ มุ้ กนั ตอ่ การแทรกแซงของรฐั บาลหรอื การจดั การ สกลุ เงินดิจิตอลทางานอยา่ งไร สกุลเงนิ ดจิ ติ อลเป็นระบบทช่ี ่วยใหก้ ารชาระเงนิ ของการทาธุรกรรมออนไลน์ปลอดภยั ทเ่ี ป็นตวั เงนิ ใน แง่ของ โทเคน็ เสมอื นจรงิ ทเ่ี ป็นตวั แทนรายการบญั ชี แยกประเภทภายในระบบของตวั เอง ครปิ โต หมายถงึ ขอ้ เทจ็ จรงิ ทว่ี ่ามกี ารใชอ้ ลั กอรธิ มึ ในการเขา้ รหสั และ เทคนิคการเขา้ รหสั ทห่ี ลากหลาย เช่น การเขา้ รหสั เสน้ โคง้ วงร,ี คคู่ ยี ส์ าธารณะและสว่ นตวั และฟังกช์ นั่ แฮช ภาพท่ี 5.2 การทางานของสกลุ เงนิ ดจิ ติ อล

49 รปู แบบของการทางานสกลุ เงินดิจิตอล (Cryptocurrency) สกุลเงนิ ดจิ ติ อลเป็นระบบทช่ี ่วยใหก้ ารชาระเงนิ ของการทาธุรกรรมออนไลน์ปลอดภยั ทเ่ี ป็นตวั เงนิ ในแงข่ อง โทเคน็ เสมอื นจรงิ ทเ่ี ป็นตวั แทนรายการบญั ชแี ยกประเภทภายในระบบ ของตัวเอง คริปโต หมายถึงข้อเท็จจริงท่ีว่ามกี ารใช้อลั กอรธิ ึม ในการเข้ารหสั และเทคนิค การเขา้ รหสั ทห่ี ลากหลาย เช่น การเขา้ รหสั เสน้ โคง้ วงรี, คคู่ ยี ส์ าธารณะและสว่ นตวั และฟังกช์ นั่ แฮช ภาพท่ี 5.3 ประเภทของสกลุ เงนิ ดจิ ติ อล ประเภทของสกลุ เงินดิจิตอล สกุลเงินดิจิตอลแรกท่ีเกิดข้ึน คือ บิทคอยน์ ซ่ึงมีการเปิดตัวในปี 2552 จากบุคคล หรอื กลุ่มทร่ี จู้ กั กนั ในนามแฝง ซาโตชิ นากาโมโต ซง่ึ ในเดอื นกุมภาพนั ธ์ 2019 มกี ารหมุนเวยี น ของบทิ คอยน์มากกว่า 17.53 ลา้ นบติ โดยมมี ลู ค่าตลาดรวมประมาณ 63 พนั ลา้ นเหรยี ญสหรฐั (ตลาดของบทิ คอยน์มกี ารผนั ผวนคอ่ นขา้ งน้อย) ความสาเรจ็ ของบทิ คอยน์ทาใหเ้ กดิ สกุลเงนิ ดจิ ติ อลจานวนมากทร่ี ูจ้ กั กนั ในช่อื “altcoins” เชน่ Litecoin, Namecoin และ Peercoin รวมถงึ Ethereum, EOS และ Cardano ซง่ึ หากจะถาม ว่าในปัจจุบนั ประเภทของสกุลเงนิ ดจิ ติ อลนนั้ มอี ย่ปู ระเภทคงตอบไดว้ ่ามสี กุลเงนิ ดจิ ติ อลนับพนั ทม่ี อี ย่จู รงิ โดยมมี ลู ค่าตลาดรวมกวา่ 120 พนั ลา้ นเหรยี ญสหรฐั (ปัจจุบนั บทิ คอยน์มคี ่ามากกว่า 50% ของมลู คา่ ทงั้ หมด) วิวฒั นาการของสกลุ เงินดิจิตอล ปี ค.ศ. 6000 B.C. ระบบการแลกเปลย่ี นแบบของต่อของ (barter system) คอื การแลกเปลย่ี นของตามทต่ี กลงกนั เชน่ เอาไขไ่ ปแลกกบั แอปเป้ิล ปี ค.ศ. 1000 B.C. เหรยี ญโลหะ (metal coins) และ หอยเบย้ี (shell money) สมยั โบราณ หอยเบ้ยี ถูกนามาใช้เป็นส่อื กลางในการซ้ือขายหรอื แลกเปล่ยี นสนิ ค้าระหว่างชุมชน ซ่ึงเป็น

50 ท่นี ิยมอย่างมากในบรเิ วณรอบทะเลสาบ Carribean แอฟรกิ าตะวนั ตก และประเทศ Papua New Guinea ปี ค.ศ. 806 เงนิ กระดาษ และ ธนบตั ร (paper money) ปี ค.ศ. 1816 อังกฤษเป็ นประเทศแรกท่ีได้รับมาตรฐานทองคาอย่างเป็นทางการ ในปี 1816 และตอ่ มาสหรฐั อเมรกิ าไดป้ ระกาศใชม้ าตรฐานทองคา ในปี 1900 ปี ค.ศ. 1950 นาย แฟรงค์ แมคนามารา ไดร้ ว่ มมอื กบั ทนายความ นาย ราลฟ์ ชไนเดอร์ ในการสรา้ งบตั ร ไดเนอร์สคลบั ข้นึ มาเพ่อื ใชใ้ นการซ้ือสนิ คา้ และบรกิ ารแทนการชาระเงนิ สด ภายหลงั ไดม้ บี รษิ ทั American Express และ Visa ไดอ้ อกบตั รเครดติ เพ่อื อานวยความสะดวก ใหก้ บั นกั ทอ่ งเทย่ี วทจ่ี ะตอ้ งเดนิ ทางไปตา่ งประเทศ โดยไมจ่ าเป็นตอ้ งพกเงนิ สดเป็นจานวนมาก ภาพท่ี 5.4 ววิ ฒั นาการของสกลุ เงนิ ดจิ ติ อล ปี ค.ศ. 1994 ธนาคารต่าง ๆ ในสหรฐั อเมรกิ า ไดเ้ รม่ิ มกี ารศกึ ษาในระบบ online banking เพ่อื เป็นประโยชน์แก่ธนาคาร และประโยชน์ในเชงิ พาณิชย์ ธนาคารคาดหวงั ว่าระบบ online banking จะสามารถลดต้นทุนในการบริการธนาคารได้มาก และในปี 1995 ธนาคารใหญ่ หลายแห่งในสหรัฐอเมริกาเช่น Wells Fargo และ Bank of America ได้เร่ิมเปิ ดบริการ บนอนิ เทอร์เน็ต โดยลูกคา้ สามารถดูขอ้ มูลส่วนบุคคลบนอนิ เทอร์เน็ต สมคั รสนิ เช่อื และชาระ คา่ สนิ คา้ หรอื คา่ บรกิ ารได้ ปี ค.ศ. 2009 บทิ คอยน์ (Bitcoin: BTC) คอื สกุลเงนิ ดจิ ทิ ลั ตวั แรกทถ่ี ูกสรา้ งขน้ึ ในปี 2009 โดยผู้ท่ีไม่ประสงค์ออกนามหรือกลุ่มคนท่ีไม่ประสงค์ออกนาม โดยใช้นามแฝงว่า ซาโตชิ นากาโมโตะ เขาหรือกลุ่มคนเหล่าน้ี ได้สร้างระบบเงินอิเล็กโทรนิคท่ีมีความกระจายศูนย์ อย่างสมบูรณ์ โดยไม่มเี ซริ ฟ์ เวอรก์ ลาง หรอื ผมู้ อี านาจใด ๆ อย่เู บอ้ื งหลงั ขอ้ มลู ธุรกรรมต่าง ๆ

51 จะไมไ่ ดถ้ ูกเกบ็ อยใู่ นทใ่ี ดทห่ี น่ึงหรอื เป็นขององคก์ รใดองคก์ รหน่ึง ทุกคนในระบบจะเป็นเจา้ ของ ขอ้ มลู รว่ มกนั ขอ้ ดีข้อเสียของ Cryptocorrency ข้อดีของ Cryptocorrency ศกั ยภาพมหาศาลสาหรบั การส่งคืน ตามสถติ หิ ากคุณลงทุน 1,000 ดอลลารส์ หรฐั ใน bitcoin ในปี 2013 มนั จะมมี ลู ค่า มากกว่า 400k วนั น้ี การเสนอเหรยี ญเรมิ่ ต้น (ICO) อนุญาตใหน้ ักลงทุนได้รบั ผลตอบแทนสูง ในระยะเวลาอนั สนั้ Stratis ทเ่ี พมิ่ ขน้ึ 600k ในช่วงของพวกเขา เสนอเหรยี ญเรม่ิ ตน้ ในปี 2559 ไดเ้ หน็ การเพมิ่ ขน้ึ ของราคารอ้ ยละ 63,000 บาท หลกั ฐานการฉ้อโกง หน่ึงในข้อได้เปรียบท่ีใหญ่ท่ีสุดของ cryptocurrency เหนือสกุลเงินจริง คือ มนั เป็นหลกั ฐานการฉ้อโกงโดยส้นิ เชงิ Cryptocurrencies เช่น bitcoin ทางานบน เทคโนโลยี blockchain ซ่งึ เป็นบนั ทกึ ทวั่ โลกทก่ี ระจายอานาจของการทาธุรกรรม bitcoin ทุกครงั้ ทเ่ี คยทา เน่ืองจากลกั ษณะการกระจายอานาจของ cryptocurrency ไม่สามารถยอ้ นกลบั หรอื ปลอมแปลง โดยผสู้ ง่ ซง่ึ เป็นกรณีทม่ี กี ารเรยี กเกบ็ เงนิ คนื จากบตั รเครดติ ไมม่ ีการขโมยข้อมลู ประจาตวั หากด้วยเหตุผลบางประการท่ีคุณมอบบัตรเครดิตให้กับผู้ขาย คุณจะให้สิทธิ ์ การเขา้ ถงึ วงเงนิ เครดติ ทงั้ หมดแก่เขา ถงึ แมว้ ่าธุรกรรมทท่ี านนั้ มจี านวนน้อย บตั รเครดติ ทางาน บน “ดงึ ” กลไกทผ่ี ขู้ ายทาการชาระเงนิ และนาออก (ดงึ ) จานวนเงนิ ทก่ี าหนดจากบญั ชี ในขณะ ท่ี cryptocurrency ทางานบน “ดัน” พ้ืนฐานท่ีช่วยให้ผู้ใช้สามารถส่งจานวนเงินท่ีแน่นอน ทพ่ี วกเขาตอ้ งการสง่ ไปยงั ผรู้ บั โดยไม่มขี อ้ มลู เพม่ิ เตมิ เกย่ี วกบั ผูใ้ ช้ น่ีคือเหตุผลท่ีบัตรเครดิตมกั ส่งผลให้เกิดการฉ้อโกง โดยเฉพาะเม่ือคุณมอบ บตั รเครดติ เพ่อื ทาธุรกรรม โดยทวั่ ไปคุณไม่มอี านาจควบคุมกระบวนการชาระเงนิ ทงั้ หมด แต่เม่อื เราพดู ถงึ cryptocurrency ผใู้ ชค้ วบคุมทุกอย่าง ผใู้ ชส้ ามารถสง่ จานวนเงนิ ทต่ี อ้ งการไปยงั ผรู้ บั โดยไมต่ อ้ งเปิดเผยขอ้ มลู เพม่ิ เตมิ เกย่ี วกบั ตวั เอง การประมวลผลที่รวดเรว็ เม่อื ซ้ืออสงั หารมิ ทรพั ย์คุณต้องจดั การกบั ฝ่ ายต่าง ๆ (ทนายความทนายความ) การชาระเงินและความล่าช้าในหลาย ๆ วิธี cryptocurrency ก็เหมือนไดเรกทอรีสิทธิ ์ ในทรพั ย์สนิ ขนาดใหญ่ Cryptocurrency เช่น bitcoin สามารถออกแบบและบงั คบั ใช้เพ่อื เพิ่ม หรอื ลบการอนุมตั ขิ องบุคคลทส่ี ามหรอื จะแลว้ เสรจ็ ในเวลาทก่ี าหนด สาหรบั เศษส่วนของตน้ ทุน และเวลาทจ่ี าเป็นในการถา่ ยโอนสนิ ทรพั ยแ์ บบดงั้ เดมิ

52 เน่ืองจาก cryptocurrency ส่วนใหญ่ทางานด้วย เทคโนโลยี blockchain, ช่วยให้คุณสร้างรายช่อื เสมอื น และกาจดั การอนุมตั จิ ากบุคคลท่สี ามซ่ึงทาให้การทาธุรกรรม นานขน้ึ ภาพท่ี 5.5 ขอ้ ดขี อง Cryptocorrency ค่าธรรมเนียมการทาธรุ กรรมที่ตา่ กว่า ไม่มคี ่าธรรมเนียมการทาธุรกรรมใน แลกเปล่ยี น cryptocurrency ตงั้ แต่คนงาน เหมอื งจะไดร้ บั เงนิ จากเครอื ขา่ ย การสง่ และรบั การชาระเงนิ ในสกลุ เงนิ ดจิ ติ อลนนั้ มรี าคาไมแ่ พง กวา่ สกุลเงนิ จรงิ แมว้ ่าจะไมม่ คี า่ ธรรมเนียมการทาธุรกรรมใด ๆ แลกเปลย่ี น cryptocurrency เชน่ Coinbase เรยี กเกบ็ ค่าธรรมเนียมบางอย่าง แต่ต่ากว่าค่าธรรมเนียมธุรกรรมสกุลเงนิ ปกตมิ าก สถานการณ์น้ีคล้ายกบั สงิ่ ท่ี PayPal ทาเพ่อื ผูใ้ ชบ้ ตั รเครดติ บรกิ ารบุคคลทส่ี ามเหล่าน้ีมรี ะบบ แลกเปล่ียนออนไลน์สาหรับ cryptocurrency และพวกเขามีแนวโน้มท่ีจะคิดค่าบริการ อย่างไรกต็ ามสงิ่ ทน่ี ่าสนใจคอื PayPal ไม่อนุญาตใหท้ าธุรกรรม bitcoin เข้าถงึ ทกุ คน Cryptocurrency ไม่มกี ารควบคมุ และกระจายอานาจการเขา้ ถงึ โลกทงั้ ใบ เน่อื งจาก เราเขา้ ถงึ ไดง้ า่ ยกวา่ สกุลเงนิ คาสงั่ ผใู้ ชจ้ านวนมากขน้ึ จงึ ใช้ cryptocurrency เพอ่ื ชาระเงนิ รวมถงึ ผทู้ ไ่ี ม่สามารถเขา้ ถงึ ระบบการชาระเงนิ แบบออนไลน์ได้ ตวั อย่างทด่ี ขี องสง่ิ น้ีคอื ระบบ M-PESA ของเคนยาการโอนเงนิ ผา่ นมอื ถอื ทเ่ี พงิ่ ประกาศอุปกรณ์ bitcoin ทาใหเ้ คนยาทกุ คนออกจากสาม ในขณะน้ที ม่ี กี ระเป๋ าเงนิ bitcoin ข้อเสียของ Cryptocorrency แม้ว่า cryptocurrency จะมีประโยชน์มากมายสาหรบั คนปกติ แต่ก็มีข้อเสียมากมาย เช่นกนั อย่างไรกต็ ามขอ้ เสยี เหล่าน้ีไม่ไดค้ ุกคามพวกเขายงั คงตอ้ งไดร้ บั การแกไ้ ขเพอ่ื ใหเ้ ขา้ ใจ

53 ถงึ สง่ิ ทม่ี อี ยใู่ น cryptocurrency สาหรบั เราทุกคน ดงั นนั้ ต่อไปน้ีเป็นขอ้ บกพร่องเลก็ น้อยสาหรบั cryptocurrency ทเ่ี ราพบในขณะทท่ี ราบ ขาดความรู้ เน่ืองจาก cryptocurrency ได้รบั การขบั เคล่อื นโดยเทคโนโลยอี ย่างสมบูรณ์ผู้คน จานวนมากจงึ ไม่ทราบว่ามนั ทางานอย่างไร เน่ืองจากขาดความรูใ้ นสกุลเงนิ ดจิ ติ อลจึงมคี วาม สงสยั และความสงสยั ในระดบั สงู เกย่ี วกบั เรอ่ื งน้ี การขาดความปลอดภยั ไม่มวี ธิ ที ส่ี มบูรณ์แบบในการปกป้อง bitcoins ของคุณจากขอ้ ผดิ พลาดขนั้ พ้นื ฐาน ของมนุษยข์ อ้ บกพร่องทางเทคนิคหรอื การฉ้อโกงทน่ี ่าเช่อื ถอื จากสถติ พิ บว่า 25 จาก 50 ธุรกจิ บนเวบ็ ทเ่ี สนอใหแ้ ลกเปลย่ี นbitcoin เป็นสกุลเงนิ อ่นื ๆ ไดล้ ม้ ละลาย รายงานยงั ระบุดว้ ยว่าอายุ เฉล่ียของการแลกเปล่ียนบิตคอยน์นัน้ น้อยกว่าหน่ึงปี โดยมีโอกาส 30% ท่ีจะมีการปิ ด การแลกเปล่ียนใหม่ภายในหน่ึงปีจากการเปิด เน่ืองจาก cryptocurrencies เหล่าน้ีไม่ได้ ถูกควบคุมโดยสมาคมการเงินใด ๆ จึงไม่มีความปลอดภัยสาหรับเงิน และไม่มีอะไร ทค่ี ุณสามารถทาไดถ้ า้ คณุ สญู เสยี เงนิ การปรบั สเกลจากดั การออกแบบระบบ cryptocurrency จากดั ความเรว็ และจานวนธุรกรรมทส่ี ามารถ ดาเนินการได้ ซ่ึงหมายความว่า ไม่น่าเป็นไปได้ว่า cryptocurrency จะเข้ามาแทนท่ี การทา ธรุ กรรมบตั รเครดติ แบบดงั้ เดมิ เรว็ ๆ น้ี ปัจจบุ นั Ethereum เป็นเครอื ขา่ ยเดยี วทจ่ี ดั การธุรกรรม น้อยกว่าคร่งึ ล้านต่อวนั ในขณะท่ี bitcoin จดั การมากกว่าครง่ึ หน่ึงของพวกเขา ตวั เลขเหล่าน้ี จะเพม่ิ ขน้ึ เร่อื ย ๆ ในขณะท่สี กุลเงนิ ดิจติ อลยงั คงได้รบั ความนิยมเพมิ่ ข้นึ อย่างต่อเน่ืองในปี ต่อ ๆ ไป เม่อื ความนิยมเพม่ิ ขน้ึ พวกเขาจะต้อง \"ขนาด” เพ่อื ตอบสนองความต้องการของฐาน ผู้ใช้ท่ีเพิ่มข้ึน ผู้ใช้จะมาเพิ่มมากข้ึนเร่ือย ๆ และระบบจะแออัดและมีราคาแพง ตอนน้ี การปรบั ขนาดได้กลายเป็นเร่ืองสาคญั มากสาหรบั cryptocurrency ซ่ึงต้องได้รบั การแก้ไข โดยเรว็ ทส่ี ดุ การขาดแอปพลิเคชนั ในขณะทม่ี นั น่าแปลกใจจรงิ ๆ ทเ่ี หน็ การใช้ cryptocurrency สาหรบั การทาธุรกรรม ท่ผี ดิ กฎหมายเป็นสงิ่ สาคญั ท่เี ราต้องรู้ว่า cryptocurrency มปี ระโยชน์จรงิ ๆ อาจเป็นปัญหา สาหรบั สกลุ เงนิ ดงั้ เดมิ และระบบการชาระเงนิ ออนไลน์ แต่ cryptocurrency จะตอ้ งมแี อปพลเิ คชนั่ สาหรับสร้างรายช่ืออิเล็กทรอนิกส์ ท่ีซับซ้อนราคาไม่แพง การโอนเงินระหว่างประเทศ, หรอื ใชก้ ารโอน micropayment หรอื แคมเปญการระดมทุน

54 กฎระเบียบท่ีเพ่ิมขึน้ ในขณะทม่ี กี ารใหแ้ นวทางพน้ื ฐานเทา่ นนั้ หน่วยงานบงั คบั ใชก้ ฎหมายกาลงั ตดิ ฉลาก cryptocurrency เป็นรูปแบบการฟอกเงนิ ขนาดใหญ่อย่แู ลว้ และกาลงั ผ่านกฎระเบยี บทเ่ี ขม้ งวด ซ่งึ จะลดมูลค่าของสกุลเงนิ เน่ืองจากกฎระเบยี บท่เี ขม้ งวดดงั กล่าวนักลงทุน และผูค้ า้ จะต้อง ลงทุนใน cryptocurrency อย่างระมดั ระวงั มากข้นึ การระมดั ระวงั เก่ียวกับกิจกรรม crypto ท่คี ุณแสดงหรอื เขา้ ร่วมจะช่วยให้คุณสามารถปกป้องตนเองและผู้อ่นื และสร้างแรงบนั ดาลใจ ใหก้ บั ระบบนเิ วศทน่ี ่าเชอ่ื ถอื มากขน้ึ ความไม่แน่นอน เช่นเดียวกบั เทคโนโลยีใหม่ ๆ มีความไม่แน่นอนมากมายเก่ียวกบั เงนิ ดิจิตอล และเน่ืองจากธนาคาร และหน่วยงานรฐั บาลมคี วามสมั พนั ธ์กบั สกุลเงนิ ดงั กล่าวอย่างสมบูรณ์ ผคู้ นกก็ ลวั ทจ่ี ะใชม้ นั จากนนั้ กม็ คี วามกลวั วา่ ทงั้ ระบบจะระเบดิ และผคู้ นสญู เสยี เงนิ ทงั้ หมด 10 อนั ดบั สกลุ เงินดิจิทลั ที่มีมลู ค่าสงู สดุ ภาพท่ี 5.6 สกลุ เงนิ Bitcoin 1. Bitcoin Bitcoin ถูกสร้างข้ึนในปี 2009 โดย Satoshi Nakamoto บุคคลลึกลับท่ีไม่ยอม เปิดเผยตัวตน Bitcoin เป็ นหน่วยเงินใช้ช่ือย่อสกุลเงินว่า BTC ซ่ึงใช้เครือข่ายบล็อกเชน แบบเปิ ดในการจัดเก็บข้อมูล ทาให้ไม่มีใครสามารถควบคุม หรือแก้ไขข้อมูลท่ีบันทึก อยบู่ น blockchain

55 ภาพท่ี 5.7 สกลุ เงนิ Ethereum 2. Ethereum Ethereum เป็นชอ่ื ของบลอ็ กเชนหน่งึ ซง่ึ มเี หรยี ญหรอื cryptocurrency ชอ่ื Ether (ช่อื ย่อสกุลเงนิ : ETH) ถูกสรา้ งในปี 2013 โดย Vitalik Buterin โปรแกรมเมอรห์ นุ่มชาวรสั เซยี เขาเล็งเห็นศกั ยภาพของ crypto และ blockchain ท่ีมากว่าแค่เป็นสกุลเงนิ ดิจิตลั โดย ETH จะเป็นเหมอื น general purpose blockchainหรอื blockchain เอนกประสงค์ ทท่ี าไดห้ ลายอย่าง ทบ่ี ลอ็ กเชนสามารถทาได้ เชน่ Smart Contracts และขอ้ ตกลงทางการเงนิ เป็นตน้ ภาพท่ี 5.8 สกุลเงนิ Ripple 3. Ripple Ripple ถูกสร้างข้นึ ในปี 2012 โดยบริษัท Ripple Labs ท่ีมี Chris Larsen เป็นผู้ ถอื หุน้ ใหญ่ สกุลเงนิ ของ Ripple ใชช้ ่อื ย่อว่า XRP ท่มี ไี วใ้ ชส้ าหรบั การชาระเงนิ หรอื โอนเงนิ ระหว่างสถาบนั การเงนิ และธนาคารทวั่ โลก แพลตฟอรม์ ของ Ripple จะแตกต่างจากสกุลเงนิ ตัวอ่ืนๆ เพราะ XRP ใช้เครือข่าย RippleNet ซ่ึงเป็นระบบปิดท่ีให้ใช้งานเฉพาะธนาคาร ท่ลี งทะเบยี นกบั Ripple เท่านัน้ และการยนื ยนั ธุรกรรมทงั้ หมดนัน้ จะถูกควบคุมโดยบรษิ ัท Ripple แตเ่ พยี งผเู้ ดยี ว

56 ภาพท่ี 5.9 สกุลเงนิ Bitcoin Cash 4. Bitcoin Cash Bitcoin Cash (ช่ือย่อสกุลเงิน: BCH) คอื สกุลเงินท่กี าเนิดจากการแยกออกของ ตวั เหรยี ญ Bitcoin หรอื การทา Hard Fork นนั่ เอง ซง่ึ หมายความว่าเครอื ขา่ ย Blockchain ของ Bitcoin จะถูกแบ่งออกเป็ น สองส่วน ส่วนหน่ึงเป็ นของ BTC และอีกส่วนเป็ นของ BCH การเกิดข้ึนของ Bitcoin Cash เป็นเพราะว่า Bitcoin (BTC) นัน้ รองรับได้แค่ 100 ธุรกรรม ต่อบล็อก หรือ 1MB ซ่ึงถือว่าช้า และมีปริมาณธุรกรรมท่ีรอการตรวจสอบเป็นจานวนมาก จงึ เกดิ การโตแ้ ยง้ ขน้ึ ระหว่างนักพฒั นาของทงั้ สองกลุ่ม สุดทา้ ยแลว้ กลุ่มทไ่ี ม่เหน็ ดว้ ยกบั ปัญหา การ Scaling ของ BTC จาเป็นตอ้ งแยกออกมาเป็นอกี เหรยี ญ นนั่ กค็ อื BCH ภาพท่ี 5.10 สกลุ เงนิ EOS 5. EOS EOS เป็นอกี สกลุ เงนิ ดจิ ทิ ลั ทม่ี คี วามสามารถในการสรา้ งแอพพลเิ คชนั่ แบบกระจาย (Decentralized Application) โดยใช้ Smart Contracts ในการกาหนดเงอ่ื นไขต่าง ๆ เทคโนโลยี ท่ี EOS ใช้จะคล้าย ๆ กบั ของEthereum แต่ EOS สามารถทาธุรกรรมได้มากกว่า 1 แสน ต่อวนิ าที เม่อื เทยี บกบั ETH ท่ที าได้แค่ 13 ธุรกรรม ต่อวนิ าที และท่สี าคญั คอื EOS นัน้ ไม่มี คา่ ธรรมเนยี มหรอื ค่า Gas เหมอื น ETH

57 ภาพท่ี 5.11 สกลุ เงนิ Stellar 6. Stellar Stellar (ช่ือ ย่ อ ส กุ ล เ งิน XLM) เ ปิ ด ตัว ใ น ปี 2014 โ ด ย น า ย Jed McCaleb เป็นสกุลเงนิ ท่ถี ูกพฒั นาขน้ึ ต่อจากสกุลเงนิ XRP (Ripple) ทเ่ี น้นใหบ้ ุคคลทวั่ ไปใชใ้ นการชาระ เงนิ และโอนเงนิ เช่น โอนเงนิ ไปต่างประเทศ ต่างสกุล หรอื แมก้ ระทงั่ เสนอขายสกุลเงนิ ท่เี รา มอี ยู่ ภาพท่ี 5.12 สกลุ เงนิ Litecoin 7. Litecoin Litecoin (ช่ือย่อสกุลเงิน LTC) ถูกสร้างข้ึนในปี 2011 โดยนาย Charlie Lee ซ่งึ LTC นัน้ มคี ุณสมบตั คิ ล้าย ๆ กบั Bitcoin แต่สง่ิ ท่แี ตกต่างคอื LTC มคี ่าธรรมเนียมในการ โอนท่ถี ูกกว่า Bitcoin และมคี วามเรว็ ในการยนื ยนั ธุรกรรม โดยเฉล่ยี 2.5 นาที เม่อื เทยี บกบั Bitcoin ทต่ี อ้ งใชเ้ วลาถงึ 10 นาที

58 ภาพท่ี 5.13 สกุลเงนิ Tether 8. Tether Tether (ช่ือย่อสกุลเงิน : USDT) ถูกสร้างข้ึนเม่ือปี 2014 โดย บริษัท Tether ท่มี นี าย Brock Pierce เป็นผูก้ ่อตงั้ USDT คอื สกุลเงนิ ดจิ ทิ ลั ประเภท Stablecoin หรอื สกุลเงนิ ทม่ี คี า่ คงท่ี โดยทม่ี าของทุก ๆ 1 USDT จะถูกค้าประกนั ดว้ ยเงนิ 1 ดอลลารส์ หรฐั ทม่ี อี ยใู่ นบญั ชี ของบริษัท Tether จุดประสงค์หลักของ USDT คือการรักษามูลค่าของเงินดิจิทัลท่ีมี อยู่ใน cryptocurrency exchange เพราะหลายท่ีไม่สามารถเปล่ีย นเงินดิจิทัลมาเป็ น fiat currency ได้ ภาพท่ี 5.14 สกุลเงนิ Cardano 9. Cardano Cardano (ช่อื ย่อสกุลเงนิ ADA) คอื แพลตฟอร์ม Smart Contracts ท่ถี ูกสรา้ งขน้ึ ในปี 2015 เพอ่ื ทจ่ี ะเปลย่ี นแปลง และพฒั นา Cryptocurrency ใหม้ รี ปู แบบทแ่ี ตกตา่ งไปจากเดมิ ทางผู้พฒั นากล่าวว่าCardano เป็น Blockchain Generation 3 ท่รี ะบุและแก้ไขปัญหาหลกั ๆ ท่ีเกิดข้ึนในบล็อกเชนยุค ก่อน ๆ ซ่ึงประกอบไปด้วย ความสามารถในการเพิ่มขยาย (Scalability), ความสามารถในการทางานร่วมกัน ( Interoperability) และ ความยัง่ ยืน (Sustainability) ผา่ นสถาปัตยกรรมแบบเป็นลาดบั ชนั้ (layered architecture)

59 ภาพท่ี 5.15 สกลุ เงนิ Monero 10. Monero Monero (ช่ือย่อสกุลเงิน XMR) เป็ นเงินดิจิทัลสกุลหน่ึง ท่ีเปิ ดตัวในปี 2014 โดยเน้นเร่อื งการรกั ษาความปลอดภยั และการป้องกนั ความเป็นส่วนตวั ของผู้ใช้เทคโนโลยี ท่ี Monero ใช้คือ ระบบ Ring Signature ท่ีซ่อน address ของคนท่ีทาการส่งธุรกรรม Ring Confidential Transactions (RingCT) เพ่อื ซ่อนปรมิ าณการทาธุรกรรม และ Stealth Address เพอ่ื ซ่อน address ของคนทท่ี าการรบั ธรุ กรรม

หน่วยที่ การทาธรุ กิจดิจิทลั บนส่ือสงั คมออนไลน์ (Digital Marketing) สาระการเรยี นรู้ 1. ความหมายของ Digtal Marketing 6. ขอ้ ดขี องการทา Digital Marketing 2. 5 ปัจจยั สาคญั ของ Digital Marketing Campaign บน YouTube เป็นภาพรวมงา่ ย ๆ 7. Digital Marketing ของ YouTube Analysis 3. YouTube คอื อะไร 8. Digital Marketing กบั Youtube Analysis 4. ประโยชน์ของ Youtube 9. Mandala Analysis ตวั ช่วยสาคญั ของ 5. YouTube ชอ่ งทางในการทา Digital Marketing การตลาดบน Youtube ทน่ี ่าสนใจ

61 หน่วยท่ี 6 การทาธรุ กิจดิจิทลั บนสื่อสงั คมออนไลน์ ภาพท่ี 6.1 Digtal Marketing ความหมายของ Digtal Marketing Digital marketing คอื การทาการตลาดรูปแบบหน่ึงโดยโปรโมทสนิ คา้ หรอื บรกิ ารผ่าน ทาสอ่ื ดจิ ทิ ลั และสามารถสรา้ งการมสี ว่ นร่วมกบั ผบู้ รโิ ภค เพอ่ื เพม่ิ ยอดขายโดยใชก้ ลยทุ ธต์ ่าง ๆ ทาสอ่ื ดจิ ทิ ลั ซง่ึ กาลงั เป็นทน่ี ิยมอย่างแพร่หลายในปัจจุบนั เน่ืองจากผบู้ รโิ ภคสามารถเขา้ ถงึ สอ่ื เหล่าน้ีไดง้ ่าย และสามารถเขา้ ถงึ ได้ทุกทท่ี ุกเวลา นอกจากน้ีการตลาดดจิ ทิ ลั คอื อกี ทางเลอื ก หน่ึงของการสรา้ งการรบั รู้ให้เกิดข้นึ กบั ธุรกจิ แบรนด์ใหม่ ทาให้การรบั รู้ในวงกว้างไม่ใช่เร่อื ง ท่ยี ากอีกต่อไป อีกทงั้ ยงั สามารถเขา้ ถงึ กลุ่มเป้าหมายท่กี าหนดไว้ในจานวนมากได้โดยตรง ธุรกิจแบรนด์ใหม่จึงมีโอกาสท่ีจะเป็นท่ี รู้จัก และเติบโตได้อย่างรวดเร็วช่องทางต่าง ๆ ของการตลาดแบบดจิ ทิ ลั Social Media Marketing โซเชียลมีเดียจะเป็ นตัวช่วยผลักดันให้เว็บไซต์ของคุณ เป็นรจู้ กั และขยบั ขน้ึ ไปอยใู่ นอนั ดบั ทด่ี ขี ้นึ ในเวบ็ ไซตข์ อง Google ซง่ึ ขอ้ ดขี องการทาการตลาด บนสงั คมออนไลน์ หรือโซเชียลมีเดีย คอื สามารถเข้าถึงผู้บรโิ ภคได้ตรงตามกลุ่มเป้าหมาย รวดเรว็ ทนั ใจ และช่วยในการประชาสมั พนั ธ์ เพ่อื ใหเ้ กดิ การบอกต่อในหม่มู ากไดอ้ ย่างง่ายดาย ชอ่ งทางทส่ี ามารถใชใ้ นการทาการตลาดผา่ นโซเชยี ลมเี ดยี ไดแ้ ก่ Facebook Twitter Instagram Snapchat Pinterest Google+ LinkedIn

62 5 ปัจจยั สาคญั ของ Digital Marketing เป็นภาพรวมง่าย ๆ ดงั ต่อไปนี้ 1. รจู้ กั ตนเอง (Goal & Brand) 2. รจู้ กั ลกู ค้า (Customer) 3. รจู้ กั ตลาด (Channel) 4. มกี ารวดั ผลลพั ธ์ (KPI) 5. มที มี ทด่ี ี (Team) ธรุ กิจบนส่ือสงั คมออนไลน์ (YouTube) ภาพท่ี 6.2 ธรุ กจิ YouTube YouTube คืออะไร Youtube เป็ นเว็บไซต์ท่ีให้บริการแลกเปล่ียนภาพวิดีโอระหว่างผู้ใช้ได้ฟรี โดยนา เทคโนโลยขี อง Adobe Flash มาใชใ้ นการแสดงภาพวดิ โี อ เน้ือหาของ YouTube ประกอบดว้ ย คลปิ วดิ ีโอ ท่ใี ห้บรกิ ารรบั ชมกนั ผ่านหน้าเว็บแบบฟรี ๆ ไม่เสยี เงนิ โดยคลิปวดิ ีโอส่วนใหญ่ จะมาจากทางบา้ น หรอื ใคร ๆ ทต่ี อ้ งการโชวค์ วามสามารถตา่ ง ๆ ของตนเองกส็ ามารถอพั โหลด ไฟลว์ ดิ โี อขน้ึ สหู่ น้าเวบ็ ได้ YouTube ใชร้ ะบบในการใหบ้ รกิ ารโดยใชโ้ ปรแกรม Adobe Flash เรยี บเรยี งเน้ือหาบน เวบ็ ไซตร์ วมไปถงึ ไฟลว์ ดิ โี อตวั อยา่ ง ไฟลห์ นงั ละคร มวิ สคิ วดิ โี อ และวดิ โี อจากทางบา้ น โดยไฟล์ วดิ โี อทเ่ี ผยแพรอ่ ยบู่ นเวบ็ ไซตส์ ว่ นมากเป็นเพยี งไฟลค์ ลปิ สนั้ ๆ เทา่ นนั้ ความยาวเพยี งไมก่ น่ี าที ทาให้ผู้ใช้บรกิ ารสามารถเขา้ ชมได้ง่าย โดยมกี ารแบ่งประเภท และจดั อนั ดบั ไฟล์คลิปวดิ โี อ ไม่ว่าจะเป็นไฟล์ล่าสุด ไฟล์ท่ีมผี ู้ชมมากท่ีสุด ไฟล์ท่ีได้รบั ความนิยมมากท่ีสุด เพ่อื ให้ผู้ชม สามารถเลอื กชมไดอ้ ย่างสะดวก เพ่อื เลอื กสง่ิ ทพ่ี อใจสงู สุด และยงั มบี รกิ ารทส่ี ามารถดูวดิ โี อได้ ทลี ะเฟรม โดยเลอื กดสู ว่ นใด ๆ ของวดิ โี อกไ็ ด้

63 เม่อื สมคั รสมาชิกแล้ว ผู้ใช้จะสามารถใส่ภาพวดิ โี อเขา้ ไป แบ่งปันภาพวดิ โี อให้คนอ่นื ดูด้วย แต่หากไม่ได้สมัครสมาชิกก็สามารถเข้าไปเปิดดูภาพวิดีโอท่ีผู้ใช้คนอ่ืน ๆ ใส่ไว้ ใน YouTube ได้ แม้จะก่อตัง้ ได้เพียงไม่นาน (YouTube ก่อตัง้ ข้ึนเม่ือเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 2005) YouTube เตบิ โตอย่างรวดเรว็ มาก เป็นท่รี ู้จักกนั แพร่หลาย และได้รบั ความนิยม ทัว่ โลกต่อมาปี ค.ศ.2006 Google ซ้ือ YouTube ตอนน้ี YouTube จึงกลายเป็ นส่วนหน่ึง ของ Google แลว้ ปั จจุบัน YouTube เป็ นเว็บไซต์ท่ีมีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วอย่างมาก บนอนิ เตอรเ์ น็ต โดยในหน่งึ วนั มผี เู้ ขา้ ชมเปิดคลปิ วดิ โี อดถู งึ 100 ลา้ นเรอ่ื งตอ่ วนั และในแตล่ ะวนั จะมผี เู้ ขา้ มาอพั โหลดคลปิ วดิ โี อใหม่ ๆ ถงึ 65,000 วดิ โี อคลปิ เฉลย่ี ต่อเดอื นมผี เู้ ขา้ มาเยย่ี มชม เว็บไซต์น้ีถึง 20 ล้านคน ภายในเวบ็ ไซต์ YouTube มไี ฟล์วดิ โี อทงั้ หมดมากกว่า 6 ล้านไฟล์ โดยวดิ ีโอท่แี พร่ภาพอยู่บน YouTube มที งั้ ภาพยนตร์ คลิปจากรายการทวี ี และมวิ สคิ วดิ โี อ รวมถงึ วดิ โี อสมคั รเล่นทเ่ี รยี กวา่ บลอ็ กวดิ โี อ ภาพท่ี 6.3 ประโยชน์ของ Youtube ประโยชน์ของ Youtube นอกเหนือจากการท่ีเราสามารถดูวีดีโอของคนทวั่ โลกท่ีมีการอพั โหลดไปท่ีเว็บไซต์ YouTube.com แลว้ ปัจจุบนั ยทู บู ยงั มบี รกิ ารเพม่ิ เตมิ อ่นื ๆ อกี ทน่ี ่าสนใจ และสามารถทาเป็น ชอ่ งทางทามาหาเงนิ ไดอ้ กี ดว้ ย เราสามารถสรุปประโยชน์ของยทู บู ไดด้ งั น้ี แหล่งรวมความรู้ นอกเหนือจากคลปิ วดี โี อทวั่ ไปแล้ว มบี างคน บางบรษิ ทั กไ็ ด้มกี ารทาคลปิ วดี โี อ เผยแพร่ส่ิงต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นความรู้ทางด้านไอที ความรู้ในการทาอาหาร แนะนาสนิ ค้า และบรกิ ารและอ่นื ๆ อกี มากมายทน่ี ่าสนใจ

64 แหล่งความบนั เทิง แน่นอน อกี สง่ิ หน่ึงท่เี ราสามารถพบเหน็ ได้บนยูทูบ นัน่ คอื เพลง ละคร รายการ บนั เทงิ จากช่องทวี ชี ่องปกติ ซ่งึ มกี ารอพั ลงบนยทู ูบ และสรา้ งเป็นสถานี หรอื ทเ่ี รยี กว่า Channel ใหใ้ ครทส่ี นใจ สามารถดยู อ้ นหลงั ได้ แหล่งสร้างรายได้ ปัจจุบนั มคี นจานวนมาก ทาคลปิ ขายสนิ คา้ ในรูปแบบวดี โี อ สามารถสรา้ งรายได้ เป็นกอบเป็นกา หรอื กอ็ าจนาวดี โี อ ไปโฆษณาผา่ นยทู บู ซง่ึ ใหผ้ ลลพั ธเ์ ป็นทน่ี ่าพอใจเชน่ กนั หารายได้จาก YouTube โดยตรง ไม่นานมาน้ี ทาง YouTube ไดเ้ ปิดบรกิ ารใหเ้ จา้ ของคลปิ วดี โี อ สามารถหารายได้ จาการทาคลปิ และใหค้ นทวั่ โลกดูได้ โดยถา้ มจี านวน 10,000 Page view ขน้ึ ไป วดี โี อของเรา กจ็ ะมกี ารแสดงโฆษณาแทรก และน่เี ป็นชอ่ งทางในการทาใหเ้ ราสามารถมรี ายไดเ้ พม่ิ เตมิ โปรโมทตวั เอง ปั จจุ บัน มีคนไทยจ านวนหน่ึ งท่ีมีการใช้ ยูทูบ ในการแนะน าตัวเอง แสดงความสามารถไม่ว่าจะเป็นการร้องเพลง เล่นดนตรี เต้นรา หรือแม้แต่การทาอาหาร เพอ่ื เป็นช่องทางหน่ึงในการประชาสมั พนั ธ์ ซง่ึ ขอบอกวา่ มคี นประสบความสามารถในชอ่ งทางน้ี จานวนไมน่ ้อย ภาพท่ี 6.4 YouTube ชอ่ งทางในการทา Digital Marketing YouTube ช่องทางในการทา Digital Marketing ที่น่าสนใจ YouTube เป็ นอีกหน่ึง Platform ท่ีมีผู้คนใช้งานมากท่ีสุดในโลก โดยเป็ นเว็บไซต์ ทใ่ี หบ้ รกิ ารในดา้ นของวดิ โี อ Content ต่าง ๆ โดยในปี 2018 บรษิ ทั Omnicore ไดม้ กี ารสารวจ ผใู้ ชง้ านบน YouTube พบวา่ มบี ญั ชที ใ่ี ชง้ านอยมู่ ากถงึ 1.57 พนั ลา้ นบญั ชี และมกี ารแชรว์ ดิ โี อ ในแต่ละวนั มากถงึ 5 พนั ลา้ นคลปิ

65 ซ่งึ จากขอ้ มูลดงั กล่าวจะเหน็ ได้ว่า YouTube เป็นเวบ็ ไซต์ท่มี คี นใช้งานมากในแต่ละวนั ดงั นนั้ จงึ อาจมองในเชงิ ธรุ กจิ ไดว้ า่ เราสามารถทาสอ่ื โฆษณาบน YouTube เพอ่ื เป็นการกระจาย และการโฆษณาสนิ คา้ และบรกิ ารใหก้ บั ผคู้ นไดร้ บั รู้ ขอ้ ดีของการทา Digital Marketing Campaign บน YouTube 1. สามารถเข้าถึงเนื้ อหาได้ง่าย เพราะในแต่ละวันคลิปวิดีโอถูกอัปโหลดไว้ บน YouTube โดยมเี น้ือหาท่ีหลากหลาย ผู้คนทวั่ ไปสามารถเขา้ ถงึ เน้ือหาตามความต้องการ ได้ง่ายเพียงแค่ใช้การ Search ใน YouTube ไม่ว่าจะเป็ นเน้ือหาท่ีเก่ียวกับด้านความรู้ ความบนั เทงิ รวมถงึ รายการทเ่ี คยฉายอยบู่ นทวี ที วั่ ไป กน็ ามาลงใน YouTube จนในปัจจุบัน YouTube สร้างผลกระทบให้กับวงการโทรทัศน์ในประเทศไทยเป็น อย่างมาก เน่ืองจากผู้คนสามารถเข้าถึง YouTube ได้ทุกท่ีทุกเวลาไม่จาเป็นจะต้องดูผ่าน โทรทศั น์อย่างเดยี ว ทาใหก้ ารใชก้ ลยุทธ์ทางการทา Digital Marketing บน YouTube มกั จะได้ ผลลพั ธท์ ด่ี ี 2. สามารถสร้าง Awareness ให้แบรนดไ์ ด้ เพราะYouTube ถอื ไดว้ ่าเป็นชุมชนสงั คม ออนไลน์อีกแห่งหน่ึง ซ่ึงแบรนด์สามารถใช้ช่องทางน้ี ในการนาเสนอผ่านการทา Content ประเภทวดิ โี อทช่ี ว่ ยสรา้ ง Awareness ใหก้ บั แบรนดไ์ ด้ ตงั้ แต่การนาเสนอแบรนด์ แนะนาสนิ คา้ หรอื บรกิ ารตา่ ง ๆ ผ่านการสาธติ ใหค้ วามรู้ หรอื ทาเป็นโฆษณาบน Channel ตวั เองได้ 3. สามารถเลือกกลุ่มลูกค้าท่ีต้องการได้ การเป็ นพ้ืนท่ีในการโฆษณาได้ตรง ความต้องการของกลุ่มคนท่ีใช้งาน YouTube ถูกออกแบบมาให้รองรับกับการทาโฆษณา ของธุรกจิ หลากหลายรปู แบบ เพ่อื ช่วยให้ การโฆษณานนั้ มปี ระสทิ ธภิ าพมากทส่ี ดุ คอื การเลอื ก กลุ่มเป้าหมายท่ีสอดคล้องกับสินค้าและบริการได้ ซ่ึงจะทาให้การโฆษณานัน้ ตอบโจทย์ ของคนทส่ี นใจในสนิ คา้ และบรกิ ารนนั้ ไดเ้ ป็นอยา่ งดี จากขอ้ ดขี า้ งต้นจะเหน็ ได้ว่า YouTube เป็นอกี หน่ึง Platform สาคญั อกี แห่งหน่ึงท่ผี ู้คน ทวั่ ไป และกลุ่มองคก์ รใชง้ านกนั อยา่ งแพรห่ ลาย ทาใหก้ ารทาโฆษณาบน YouTube นนั้ สามารถ เขา้ ถงึ กลุ่มคนไดอ้ ย่างง่ายและตรงเป้าหมาย ซง่ึ การโฆษณาในรูปแบบของวดี โิ อนนั้ จะสามารถ ทาให้ผู้ชมเข้าใจ และรบั รู้ในเน้ือหาท่ตี ้องการจะส่อื ได้รวดเร็ว เพราะมที งั้ รูปภาพ และเสยี ง ประกอบกนั โดยพน้ื ฐานแลว้ การฟังและการดูจะทาใหเ้ กดิ การรบั รูไ้ ดเ้ รว็ กว่าการอ่าน จงึ ทาให้ เขา้ ใจในเน้ือหาโฆษณาไดอ้ ย่างรวดเรว็ โดยรปู แบบของการทาโฆษณาบน YouTube สามารถ แบ่งออกไดเ้ ป็น 3 รปู แบบใหญ่คอื

66 1. การโฆษณาบนหน้ าหลัก (Home Page) Masthead home เ ป็ น ก า ร โ ฆ ษ ณ า ห น้ า แ ร ก ข อ ง เ ว็ บ ไ ซ ต์ YouTube ซ่ึ ง จ ะ แ ส ด ง เ ต็ ม พ้ื น ท่ี ของความกว้างหน้าแรกของเว็บไซต์ ใตแ้ ถบคน้ หา ภาพท่ี 6.5 การโฆษณาบนหน้าหลัก (Home Page) TrueView in-Search เป็นการ โฆษณาในหน้าค้นหาภายในเว็บไซต์ ของ Youtube โดยเม่ือผู้ใช้งานค้นหา วดิ โี อผา่ นชอ่ งคน้ หา กจ็ ะปรากฏโฆษณา อยบู่ นรายการวดี โิ อทค่ี น้ หาได้ ภาพท่ี 6.6 TrueView in-Search

67 2. การโฆษณาในหน้ าวิดีโอ (Watch Page) ภาพท่ี 6.7 การโฆษณาในหน้าวิดีโอ (Watch Page) Display ads เป็นการโฆษณาในหน้าของวดิ โี อโดยจะอยทู่ าง ดา้ นขวาของคลปิ วดิ โี อซง่ึ จะอยเู่ หนอื วดิ โี อแนะนา Overlay ads เป็นการโฆษณาในพน้ื ทข่ี องหน้าจอทแ่ี สดงคลปิ วดิ โี อ โดยจะอยเู่ ป็นลกั ษณะของแถบดา้ นล่างของคลปิ วดิ โี อ Skippable video ads เป็นการเล่นวดิ โี อโฆษณาก่อนทจ่ี ะเป็นการเลน่ วดิ โี อ จรงิ ๆ โดยทผ่ี ชู้ มสามารถกดป่มุ Skip ในการขา้ ม การเล่นวดิ โี อโฆษณาไดห้ ลงั จาก ทด่ี วู ดิ โี อโฆษณาไป แลว้ 5 วนิ าที Non-Skippable video ads เป็นการเล่นวดิ โี อโฆษณาก่อนทจ่ี ะเป็นการเลน่ วดิ โี อ จรงิ ๆ โดยทผ่ี ใู้ ชไ้ มส่ ามารถกดป่มุ Skip เพอ่ื ขา้ ม การเลน่ วดิ โี อโฆษณาไดโ้ ดยสว่ นใหญ่แลว้ วดิ โี อโฆษณา ทเ่ี ป็นลกั ษณะของ Non-Skippable นนั้ จะมคี วามยาว ประมาณ 15-20 วนิ าที และจากนนั้ กจ็ ะเป็นการเลน่ คลปิ วดิ โี อจรงิ Bumper ads เป็นการโฆษณาทค่ี ลา้ ยกบั Non-Skippable video แต่จะมคี วามยาวของคลปิ วดิ โี อเพยี ง 6 วนิ าทเี ทา่ นนั้ Sponsored cards เป็นสว่ นของการแสดงโฆษณาภายในหน้าจอทแ่ี สดง คลปิ วดิ โี อโดยทจ่ี ะแสดงในแถบดา้ นขวาของคลปิ วดิ โี อ ซง่ึ ผชู้ มสามารถกดคลกิ ทก่ี ารโฆษณานนั้ ไดเ้ ลย

68 3. การโฆษณาบนหน้ าของเว็บไซต์รูปแบบอ่ืน ๆ (Channel Page) ภาพท่ี 6.8 การโฆษณาบนหน้าของเว็บไซต์รูปแบบอ่ืนๆ การโฆษณารูปแบบ 360 องศา เป็นการทาวดิ โี อในรปู แบบทผ่ี ใู้ ชง้ านสามารถมองเหน็ ได้ แบบมุมมอง 360 องศา โดยใช้งานการลากเมาส์เพ่ือดูมุมต่าง ๆ ของวิดีโอ และยงั รองรบั การใชง้ านแว่น VR headset (virtual reality) ท่จี ะใหผ้ ู้ใชไ้ ดร้ บั ประสบการณ์เหมอื นการเขา้ ไป อยใู่ นวดิ โี อนนั้ แบบสมจรงิ จากรูปแบบการโฆษณาจะเหน็ ได้ว่าผูท้ ่สี นใจท่จี ะลงโฆษณาบน YouTube นัน้ สามารถ สรา้ งสรรคผ์ ลงานในการโฆษณาบน YouTube ไดอ้ ยา่ งหลากหลายรปู แบบ เพอ่ื เป็นการโฆษณา ใหก้ บั กลุ่มคนทวั่ ไปเป็นทร่ี จู้ กั กบั สนิ คา้ และบรกิ าร ดงั นนั้ การทท่ี าคลปิ โฆษณาหรอื banner ต่าง ๆ ทต่ี อ้ งการจะทาการโฆษณาบนเวบ็ ไซต์ YouTube จะต้องคานึงในหลาย ๆ ปัจจยั ทงั้ กลุ่มคนท่ตี ้องการให้โฆษณาแสดง และรูปแบบ ของการโฆษณาในเวบ็ ไซต์ เพอ่ื ใหเ้ กดิ ประโยชน์และสง่ ผลต่อประสทิ ธภิ าพในการโฆษณาสงู สดุ ซง่ึ G-ABLE เองกม็ ผี เู้ ชย่ี วชาญในการทา Digital Marketing ในหลากหลายรปู แบบ ไมว่ า่ จะเป็น Content ประเภทวดิ โี อ รปู ภาพ หรอื อ่นื ๆ เรากพ็ รอ้ มจะใหค้ าปรกึ ษาทเ่ี หมาะสมใหก้ บั ทกุ ธุรกจิ ได้ Digital Marketing ของ YouTube Analysis YouTube เป็นเคร่อื งมอื สาคญั ทธ่ี ุรกจิ ออนไลน์กาลงั ใหค้ วามสนใจอย่ใู นขณะน้ี เน่ืองจาก เป็นแพลตฟอร์มท่ไี ด้รบั ความนิยมเป็นอย่างมากในปัจจุบนั ผู้ใช้งานต้องการเสพส่อื ประเภท ของคลปิ วดี โี อด้วยความท่วี ดี โี อมภี าพเคล่อื นไหว และมเี สยี งให้ได้ยนิ จงึ ทาให้ผู้รบั ชมรู้สกึ ต่ืนตาต่ืนใจ และรู้สึกเพลิดเพลินเป็ นอย่างมาก ในปัจจุบันมีผู้ใช้งาน YouTube ทัว่ โลก หลายรอ้ ยลา้ นคน และผใู้ ชง้ านเหลา่ นนั้ กลายเป็นลกู คา้ กลุ่มเป้าหมายของธุรกจิ ในหลายๆ ธุรกจิ เชน่ เดยี วกนั

69 ทาให้นักธุรกิจออนไลน์หันมาใช้ประโยชน์จากแพลตฟอร์มน้ี ในการทาการตลาด ไม่ว่าจะเป็นการโฆษณา เพ่อื สรา้ งการรบั รแู้ บรนด์หรอื มเี ป้าหมายเพ่อื กระตุน้ ยอดขายแน่นอน ว่าการลงทุน ผลู้ งทุนจะตอ้ งคาดหวงั ผลตอบแทน แต่ผลตอบแทนนัน้ อาจจะเป็นรูปของตวั เงนิ หรือไม่ ก็ข้ึนอยู่กับวัตถุประสงค์ของผู้ลงทุนบางธุรกิจเลือกท่ีจะโฆษณาบน YouTube โดยไมไ่ ดห้ วงั ผลตอบแทนในรปู ตวั เงนิ แต่เพอ่ื สรา้ งภาพลกั ษณ์ ใหแ้ ก่แบรนด์ หรอื ทาใหแ้ บรนด์ กลายเป็ นท่ีรู้จักมากยิ่งข้ึน และเม่ือโฆษณาไปแล้วส่ิงท่ีต้องทาต่อมาก็คือ การติดตาม หรอื การวดั ผลความสาเร็จ โดยคุณสามารถใช้เคร่อื งมอื ของ YouTube analysis เขา้ มาช่วย ตดิ ตามการทางาน ซ่งึ ขอ้ มูลทค่ี ุณได้จะทาใหส้ ามารถนามาวางแผนกลยุทธ์ได้อย่างเหมาะสม นนั่ เอง ภาพท่ี 6.9 Digital Marketing กบั Youtube Analysis Digital Marketing กบั Youtube Analysis YouTube Analysis กลายเป็ นเคร่ืองมือท่ีใช้วัดความสาเร็จของวีดีโอ หรือ การทา คอนเทนต์ในรูปแบบของวดี ีโอ โดยบ่งบอกผลลพั ธ์ของวดี โี อในแต่ละรายการ และภาพรวม ของ Chanel ใชส้ าหรบั การวเิ คราะหพ์ ฤตกิ รรมของผชู้ ม กลุ่มผชู้ มเป้าหมายรวมถงึ บอกรายได้ หรอื ผลตอบแทนทไ่ี ดร้ บั YouTube analysis ใชว้ ดั ค่าความสาเรจ็ ของวดิ โี อได้ ดงั น้ี

70 ภาพท่ี 6.10 Target Audience 1.Target Audience Target Audience คอื ค่าท่แี สดงให้เห็นว่าผู้รบั ชมวดิ โี อ มใี ครบ้าง อายุเท่าไหร่ เพศอะไร ซ่ึงทาให้ธุรกิจออนไลน์สามารถรู้ลูกค้ากลุ่มเป้าหมาย และมองเห็นภาพท่ีชดั เจน มากย่ิงข้ึน โดย Demographics จะแสดงลักษณะของผู้บริโภค ซ่ึงแบ่งแยกตามอายุ เพศ และประเทศ โดยสามารถนาขอ้ มูลเหล่าน้ีมาสร้างสรรค์เป็นวดี ีโอหรอื Content ท่ตี อบโจทย์ ความตอ้ งการของผชู้ มไดม้ ากยงิ่ ขน้ึ ภาพท่ี 6.11 Audience Behavior 2.Audience Behavior Audience Behavior สามารถวดั ความสาเรจ็ ได้ โดยใชต้ วั วดั คา่ ดงั ตอ่ ไปน้ี Relative and absolute audience retention ซ่ึงเป็ นตัววัดค่าวิดีโอว่ามีผู้รับชม มากน้อยเท่าไหร่ และมีการรบั ชมวิดีโอมากท่ีสุดในช่วงเวลาใด สาหรบั จุดท่ีมีผู้รบั ชมน้อย กราฟจะต่าลง โดยกราฟจะแสดงให้เห็นช่วงเวลาท่ีผู้ชมเลิกดูวดี ีโอ และคุณสามารถนามา ปรบั ปรุงหรอื เปลย่ี นแปลงลกั ษณะของวดี โี อในชว่ งเวลานนั้ ใหม้ คี วามน่าสนใจมากยง่ิ ขน้ึ

71 Average percentage viewed สามารถใช้วัดค่าวีดีโอหรือContent ของคุณ ว่ามีความน่าสนใจ หรือสามารถดึงดูดผู้ชมได้มากน้อยแค่ไหน โดยการแสดงให้เห็น จานวนยอดววิ เพอ่ื นามาใชใ้ นการปรบั ปรงุ วดี โี อหรอื คอนเทนตใ์ หด้ ยี งิ่ ขน้ึ Average view duration เป็นค่าท่ใี ช้วดั จานวนครงั้ ในการรบั ชม และเวลาทงั้ หมด ท่ีผู้ชมใช้ในการดูวดี ีโอในแต่ละวดี ีโอ ทาให้คุณได้เขา้ ใจและสามารถนาขอ้ มูลมาสร้างวดี โี อ ใหม้ คี วามน่าสนใจ หรอื มปี ฏสิ มั พนั ธก์ บั ผชู้ มมากยงิ่ ขน้ึ Traffic sources สามารถใช้วดั ช่องทางท่ีผู้ชมเลือกรบั ชมวีดีโอ และจานวนครงั้ ท่รี บั ชมในแต่ละช่องทางผ่านวดี โี อแนะนา (Suggested Video) โดยขอ้ มูลน้ีจะเป็นประโยชน์ อย่างมากในการสร้างวดี ีโอในครงั้ ต่อไปบนช่องทางต่าง ๆ หรอื สร้างความสมั พนั ธ์กบั ผู้ชม ผา่ นชอ่ งทางนนั้ ๆ ไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ งและเหมาะสม Device เป็ นค่าท่ีใช้วัดว่าผู้รับชมวีดีโอมีการรับชมผ่านอุปกรณ์ใดมากท่ีสุด ซ่ึงมีประโยชน์อย่างมากในการเลือกรูปแบบและเน้ือหา ช่วยนามาวางกลยุทธ์ให้เหมาะสม ในการรบั ชม ยกตวั อยา่ งเชน่ รปู แบบของวดี โี อ ขนาดของวดี โี อ รวมถงึ คาบรรยายเป็นตน้ ภาพท่ี 6.12 Audience Engagement 3. Audience Engagement ใชใ้ นการวดั ปฏสิ มั พนั ธข์ องผชู้ มในเชงิ ลกึ ซง่ึ ประกอบไปดว้ ยตวั วดั ดงั ตอ่ ไปน้ี Views คอื จานวนการรบั ชมวดิ โี อ Shares คอื การเผยแพรว่ ดี โี อไปยงั ชอ่ งทางอน่ื ๆ Likes/Dislikes คอื การกดถกู ใจ หรอื ไมถ่ กู ใจ Comments คอื คา่ ทบ่ี ่งบอกวา่ ผรู้ บั ชมเขา้ มามสี ว่ นร่วมหรอื แสดงความ คดิ เหน็ มากน้อยแค่ไหน Subscribers คอื คา่ ทบ่ี อกจานวนการกดตดิ ตาม หรอื กด Subscribe คลา้ ยกบั การกดตดิ ตามบน Twitter หรอื Facebook

72 ทงั้ หมดน้ีก็คอื ค่าท่ใี ช้วดั ความสาเร็จในการลงวดี โี อหรอื การทา Content บนช่องทาง ของ YouTube โดยอาศยั การวเิ คราะหข์ อง YouTube analysis ทน่ี กั ธุรกจิ ออนไลน์จาเป็นตอ้ งรู้ ในขนั้ พน้ื ฐาน อย่างไรกต็ ามสาหรบั การตลาดออนไลน์บนช่องทางของ YouTube สง่ิ ทน่ี กั ธุรกจิ ออนไลน์ตอ้ งใหค้ วามสาคญั มากทส่ี ดุ กค็ อื การสรา้ งสรรค์ Content ใหด้ แี ละมคี ณุ ภาพ Mandala Analysis ตวั ช่วยสาคญั ของการตลาดบน Youtube เพ่ือให้ผลตอบรับท่ีได้เป็ นไปในทิศทางท่ีดี โดยอาจต้องอาศัยเคร่ืองมือท่ีช่วย ในการวเิ คราะห์พฤติกรรมของผู้บริโภค และนาข้อมูลเหล่านัน้ มาสร้าง Content หรือวีดีโอ ให้มีความน่าสนใจ ยกตัวอย่างเช่น Mandala analysis โปรแกรมท่ีช่วยในการวิเคราะห์ พฤตกิ รรมของผบู้ รโิ ภคในเชงิ ลกึ ทาใหค้ ุณไดร้ คู้ วามตอ้ งการของลูกคา้ กล่มุ เป้าหมายมากยง่ิ ขน้ึ ดว้ ยการ Research พฤตกิ รรมของลูกคา้ นอกจากนัน้ ยงั ไดร้ ูค้ วามเคล่อื นไหวของคู่แขง่ อกี ดว้ ย ผ่านการ Listening and Monitoring ด้วยการทางานของ AI ท่ีความแม่นยา รวดเร็ว วเิ คราะหข์ อ้ มลู ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง และมปี ระสทิ ธภิ าพ พรอ้ มทงั้ วดั ผลความสาเรจ็ ไดด้ ว้ ยเคร่อื งมอื Online Monitoring โดยสามารถนาขอ้ มลู เหล่านนั้ ทไ่ี ดม้ าปรบั ปรุงพฒั นาสนิ คา้ หรอื นามาสรา้ ง Content เพ่อื ใหต้ อบโจทย์ลูกคา้ กลุ่มเป้าหมายไดอ้ ย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ ส่งผลใหธ้ ุรกจิ มโี อกาส เติบโตและสร้างผลตอบแทนอันเป็นท่ีน่าพึงพอใจ นอกจาก Mandala analysis จะสามารถ ใชว้ เิ คราะหแ์ พลตฟอรม์ บน YouTube ไดแ้ ลว้ ยงั สามารถใชว้ เิ คราะหแ์ พลตฟอรม์ Social Media ท่ีมีอิทธิพล ยกตัวอย่าง เช่น Facebook Twitter และ Instagram ได้อีกด้วย เหมาะสาหรบั ผู้ประกอบการ นักการตลาด หรือฝ่ ายวางแผนกลยุทธ์ รวมถึงทีมงาน Digital Marketing หรอื Digital Content ทต่ี อ้ งการเจาะเขา้ ถงึ กลุ่มผบู้ รโิ ภคไดอ้ ยา่ งตรงจุดและสรา้ งสรรค์ Content ทม่ี คี ุณภาพ ภาพท่ี 6.13 Mandala Analysis

หน่วยที่ คณุ ธรรม จริยธรรม ความปลอดจภรยรั ยในาบกรารรณใช้เทคโนโลยี และกฎหมายเกี่ยวกบั การใช้ส่ือสงั คม ออนไลน์ สาระการเรยี นรู้ 6. จรรยาบรรณทผ่ี ใู้ ชอ้ นิ เทอรเ์ น็ตยดึ ถอื ไวเ้ ป็น บท การปฏบิ ตั เิ พอ่ื เตอื นความจา 1. ความหมายของคณุ ธรรม 7. จรยิ ธรรมในสงั คมสารสนเทศ 2. ความหมายของคณุ ธรรมสมยั โบราณ 8. การใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศอยา่ งปลอดภยั 3. ความหมายของจรยิ ธรรม 9. กฎหมายเกย่ี วกบั การใชส้ อ่ื สงั คมออนไลน์ 4. คณุ ธรรมจรยิ ธรรมในการใชเ้ ทคโนโลยี สารสนเทศ 5. จรยิ ธรรมและคุณธรรมในการใชเ้ ทคโนโลยี สารสนเทศ

74 คณุ ธรรม จริยธรรม จรรยาบรรณ ความปลอดภยั ในการใช้ เทคโนโลยีสารสนเทศ และกฎหมายเก่ียวกบั การใช้ส่ือสงั คมออนไลน์ ภาพท่ี 7.1 คุณธรรม จรยิ ธรรม ความหมายของคณุ ธรรม คุณธรรม มคี วามหมายตามพจนานุกรมว่า \"สภาพคุณงามความดี\" เป็นลกั ษณะหรอื คุณสมบตั ทิ างบวกทถ่ี อื กนั ว่าดงี ามทางศลี ธรรม ฉะนนั้ จงึ ไดร้ บั ยกย่องเป็นรากฐานของหลกั การ และสตั ศีลธรรมดี คุณธรรมส่วนบุคคลเป็นลกั ษณะเฉพาะท่เี ป็นค่านิยมว่าส่งเสรมิ ความยงิ่ ใหญ่ โดยรวม และปัจเจกตรงขา้ มกบั คณุ ธรรม คอื ความชวั่ รา้ ย ความหมายของคณุ ธรรมสมยั โบราณ คุณธรรมเป็นพฤตกิ รรมท่แี สดงถงึ มาตรฐานทางศลี ธรรม และเป็นรูปแบบของความคดิ และการกระทา บนพ้นื ฐานของมาตรฐานทางศลี ธรรม คุณธรรมอาจนับรวมในบรบิ ทกวา้ ง ๆ ของค่านิยม บุคคลแต่ละคนและมแี ก่นของค่านิยมภายใจท่ี เป็นหลกั ของความเช่อื ความคดิ ความเห็น ของคน ๆ นัน้ ความซ่อื สตั ย์ต่อเอง (integrity)ในแง่ของค่านิยม คอื คุณธรรมท่เี ช่อื ม ค่านิยมของคน ๆ นัน้ เข้ากับ ความเช่ือ ความคิด ความเห็น และการกระทาของเขาสงั คม มคี ่านิยมร่วมท่คี นในสงั คมยดึ ถอื ร่วมกนั ค่านิยมส่วนตวั โดยทวั่ ไปแล้ว มกั จะเขา้ กบั ค่านิยม ของสงั คม คุณธรรมของบคุ คล สามารถจดั ไดเ้ ป็น 4 กลมุ่ แบง่ ตามค่านิยม 1. จรยิ ธรรม (ดี - เลว, มศี ลี ธรรม - ขดั ศลี ธรรม - ไรศ้ ลี ธรรม, ถกู - ผดิ ) 2. สนุ ทรยี ภาพ (ไมส่ มดุล, พอใจ) 3. ลทั ธคิ าสอน (การเมอื ง, ศาสนา, คา่ นิยมและกระแสสงั คม) 4. คณุ ธรรมโดยกาเนดิ สนั ดาน

75 คุณธรรมสาคญั ของวฒั นธรรมตะวนั ตกคลาสสกิ (The four classic Western Cardinal virtues) คอื ความอดทนอดกลนั้ (temperance) ความรอบคอบ (prudence) ความกลา้ หาญ (courage) ความยตุ ธิ รรม (justice) ซง่ึ คุณธรรมเหล่าน้ีมที ม่ี าจากปรชั ญากรกี เช่น งานเขยี นของ พลาโต ซง่ึ อาจรวมถงึ งาน ของโซคราตสิ ความหมายของจริยธรรม คาว่าจริยธรรมมีความหมายใกล้เคียงกับคาว่า จริยศาสตร์ นอกจากน้ียังมีคา ท่ีมีความหมายใกล้เคียงกนั อีกหลายคา บางครงั้ ก็มกี ารนามาใช้แทนกนั ซ่ึงให้ความหมาย ทัง้ ท่ีเหมือนกันและแตกต่างกัน ดังนั้น การทาความเข้าใจความหมาย และขอบข่าย ของจรยิ ธรรมกบั ศพั ท์เก่ยี วขอ้ งในหลายมุมมอง ทาใหท้ ราบถงึ ทรรศนะมุมมองของผูร้ ู้ต่าง ๆ ทพ่ี ยายามศกึ ษาแนวคดิ จรยิ ธรรมในดา้ นทแ่ี ตกตา่ งกนั ออกไป โดยทวั่ ไปเม่ือกล่าวถึงคาว่าจริยธรรม ผู้ฟังหรือผู้อ่านมกั จะพิจารณาอยู่ในกรอบคิด เกย่ี วกบั ศาสนา ทงั้ น้ี เพราะคาสอนทางศาสนามสี ว่ นสรา้ งระบบจรยิ ธรรมใหส้ งั คม ดงั คากล่าว ของ ม.ร.ว.คึกฤทธิ ์ ปราโมช ท่ีว่า “จริยธรรมของสงั คมไทยข้ึนอยู่กับระบบศีลธรรมของ พุทธศาสนาว่า กาหนดหลกั ในการปฏบิ ตั ใิ นชวี ติ ประจาไวอ้ ย่างไร หลกั จรยิ ธรรมกจ็ ะกาหนดให้ ปฏบิ ตั ติ ามนนั้ ” ทัง้ น้ี จริยธรรมมาจากคาว่า จริย กับ ธรรมะ จริย หมายถึง ความประพฤติ กิริยา ท่คี วรประพฤตธิ รรมะหมายถงึ คุณความดี คาสงั่ สอนในศาสนาหลกั ประพฤตปิ ฏบิ ัตใิ นศาสนา ความจรงิ ความยุติธรรม ความถูกต้อง กฎเกณฑ์ กฎหมาย สง่ิ ของทงั้ หลาย เม่อื พิจารณา ตามรูปคาจากพจนานุกรมฉบบั ราชบณั ฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๓๕ ให้คานิยามว่า “จริยธรรม” คอื ธรรมทเ่ี ป็น ขอ้ ประพฤตปิ ฏบิ ตั ิ ศลี ธรรม กฎศลี ธรรม ภาพท่ี 7.2 จรยิ ธรรม

76 ภาพท่ี 7.3 คณุ ธรรม จรยิ ธรรมในการใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศ คณุ ธรรมจริยธรรมในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ การใช้เทคโนโลยสี ารสนเทศ หมายถึง กระบวนการต่างๆ และระบบงานท่ชี ่วยให้ได้ สารสนเทศหรอื ขา่ วสารทต่ี อ้ งการ โดยจะรวมถงึ 1. เคร่อื งมือและอุปกรณ์ต่าง ๆ หมายถึง เคร่อื งคอมพวิ เตอร์ เคร่อื งใช้สานักงาน อุปกรณ์คมนาคมต่าง ๆ รวมทงั้ ซอฟตแ์ วรท์ งั้ ระบบสาเรจ็ รปู และพฒั นาขน้ึ โดยเฉพาะดา้ น 2. กระบวนการในการนาอุปกรณ์เคร่อื งมอื ต่าง ๆ ขา้ งต้นมาใช้งาน รวบรวมขอ้ มูล จดั เก็บประมวลผล และแสดงผลลัพธ์เป็นสารสนเทศในรูปแบบต่าง ๆ ท่ีสามารถนาไปใช้ ประโยชน์ไดต้ ่อไป ในปัจจุบนั การใชง้ านเทคโนโลยสี ารสนเทศเป็นสง่ิ จาเป็นสาหรบั ทุกองคก์ ร การเช่อื มโยง สารสนเทศผ่านทางคอมพวิ เตอร์ ทาใหส้ งิ่ ทม่ี คี ่ามากทส่ี ุดของระบบ คอื ขอ้ มูลและสารสนเทศ อาจถูกจารกรรมถูกปรบั เปลย่ี นถูกเขา้ ถงึ โดยเจ้าของไม่รู้ตวั ถูกปิดกนั้ ขดั ขวางใหไ้ ม่สามารถ เขา้ ถึงขอ้ มูลได้ หรอื ถูกทาลายเสยี หายไป ซ่ึงสามารถเกิดข้นึ ได้ไม่ยากบนโลกของเครอื ข่าย โดยเฉพาะเม่ือยู่บนอินเทอร์เน็ต ดังนัน้ การมีคุณธรรมและจริยธรรมในการใช้เทคโนโลยี จงึ เป็นเรอ่ื งทส่ี าคญั ไม่แพก้ นั มรี ายละเอยี ดดงั น้ี 1. ไมค่ วรใหข้ อ้ มลู ทเ่ี ป็นเทจ็ 2. ไม่บดิ เบอื นความถูกตอ้ งของขอ้ มลู ใหผ้ รู้ บั คนตอ่ ไปไดข้ อ้ มลู ทไ่ี มถ่ กู ตอ้ ง 3. ไม่ควรเขา้ ถงึ ขอ้ มลู ของผอู้ น่ื โดยไมไ่ ดร้ บั อนุญาต 4. ไม่ควรเปิดเผยขอ้ มลู กบั ผทู้ ไ่ี มไ่ ดร้ บั อนุญาต 5. ไม่ทาลายขอ้ มลู

77 6. ไมเ่ ขา้ ควบคมุ ระบบบางสว่ น หรอื ทงั้ หมดโดยไม่ไดร้ บั อนุญาต 7. ไมท่ าใหอ้ กี ฝ่ายหน่งึ เขา้ ใจวา่ ตวั เองเป็นอกี บุคคลหน่งึ ตวั อยา่ งเชน่ การปลอมอเี มล์ ของผสู้ ง่ เพอ่ื ใหผ้ รู้ บั เขา้ ใจผดิ เพอ่ื การเขา้ ใจผดิ หรอื ตอ้ งการลว้ งความลบั 8. การขัดขวางการให้บริการของเซิร์ฟเวอร์ โดยการทาให้มีการใช้ทรัพยากร ของเซริ ฟ์ เวอรจ์ นหมดหรอื ถึงขดี จากดั ของมนั ตวั อย่างเช่น เวบ็ เซริ ฟ์ เวอรห์ รอื อเี มลเ์ ซริ ฟ์ เวอร์ การโจมตจี ะทาโดยการเปิดการเช่อื มต่อกบั เซริ ฟ์ เวอรจ์ นถงึ ขดี จากดั ของเซริ ฟ์ เวอร์ ทาใหผ้ ใู้ ช้ คนอน่ื ๆ ไมส่ ามารถเขา้ มาใชบ้ รกิ ารได้ 9. ไม่ปล่อย หรือ สร้างโปรแกรมประสงค์ร้าย (Malicious Program) ซ่ึงเรยี กย่อ ๆ ว่า (Malware) เป็นโปรแกรมทถ่ี ูกสรา้ งขน้ึ มาเพ่อื ทาการ ก่อกวน ทาลาย หรอื ทาความเสยี หาย ระบบคอมพวิ เตอร์ 10. ไม่ก่อความราคาญใหก้ บั ผอู้ น่ื โดยวธิ กี ารต่าง ๆ เชน่ สแปม (Spam) (การสง่ อเี มล ไปยงั ผใู้ ชจ้ านวนมาก โดยมจี ุดประสงคเ์ พอ่ื การโฆษณา) 11. ไม่ผลิตหรอื ใช้สปายแวร์ (Spyware) โดยสปายแวร์จะใช้ช่องทางการเช่ือมต่อ ทางอนิ เตอร์เน็ต เพ่อื แอบส่งขอ้ มูลส่วนตวั ของผู้นัน้ ไปให้กบั บุคคลหรอื องค์กรหน่ึงโดยทผ่ี ูใ้ ช้ ไมท่ ราบ 12. ไม่สรา้ งหรอื ใชไ้ วรสั จริยธรรมและคณุ ธรรมในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ผใู้ ชอ้ นิ เทอรเ์ น็ตมเี ป็นจานวนมากและเพม่ิ ขน้ึ ทุกวนั การใชง้ านระบบเครอื ขา่ ยทอ่ี อนไลน์ และสง่ ขา่ วสารถงึ กนั ยอ่ มมผี ทู้ ม่ี คี วามประพฤตไิ มด่ ปี ะปน และสรา้ งปัญหาใหก้ บั ผใู้ ชอ้ น่ื อยเู่ สมอ หลายเครอื ขา่ ยจงึ ไดอ้ อกกฎเกณฑก์ ารใชง้ านภายในเครอื ขา่ ย เพอ่ื ใหส้ มาชกิ ในเครอื ขา่ ยของตน ยดึ ถือปฏิบตั ิตามกฎเกณฑ์ และได้รบั ประโยชน์สูงสุด ดงั นัน้ ผู้ใช้อินเทอร์เน็ตทุกคนท่เี ป็น สมาชกิ เครอื ข่าย จะต้องเขา้ ใจกฎเกณฑข์ อ้ บงั คบั ของเครอื ขา่ ยนัน้ มคี วามรบั ผดิ ชอบต่อตนเอง และผรู้ ่วมใชบ้ รกิ ารคนอ่นื และจะต้องรบั ผดิ ชอบต่อการกระทาของตนเองทเ่ี ขา้ ไปขอใชบ้ รกิ าร ต่าง ๆ บนเครือข่ายบนระบบคอมพิวเตอร์ เครือข่าย คอมพิวเตอร์ท่ีผู้ใช้อินเทอร์เน็ตเรียกเข้ามิได้เป็ นเพียง เครือข่ายขององค์กรท่ีผู้ใช้สังกัด แต่เป็นการเช่ือมโยง ของเครือข่ายต่าง ๆ เข้าหากันหลายพันหลายหม่ืน เครอื ข่ายมขี อ้ มูลข่าวสารอยู่ระหว่างเครอื ข่ายเป็นจานวน มาก การส่งข่าวสารในเครือข่ายนัน้ อาจ ทาให้ข่าวสาร กระจายเดนิ ทางไปยงั เครอื ข่ายอ่นื ๆ อกี เป็นจานวนมาก ห รื อ แ ม้ แ ต่ ก า ร ส่ ง ไ ป ร ษ ณี ย์ อิ เ ล็ ก ท ร อ นิ ก ส์ ฉ บับ ห น่ึ ง ก็อาจจะต้องเดินทางผ่านเครือข่ายอีกหลายเครือข่าย ภาพท่ี 7.4 จรยิ ธรรมในการใชเ้ ทคโนโลยี สารสนเทศ

78 กว่าจะถงึ ปลายทาง ดงั นัน้ ผใู้ ชบ้ รกิ ารต้องใหค้ วามสาคญั และตระหนักถงึ ปัญหาปรมิ าณขอ้ มลู ข่าวสารท่ีว่ิงอยู่บนเครือข่ายการใช้งานอย่างสร้างสรรค์และเกิดประโยชน์ จะทาให้สงั คม อินเทอร์เน็ตน่าใช้และเป็ นประโยชน์ร่วมกันอย่างดีกิจกรรมบางอย่างท่ีไม่ควรปฏิบัติ จะต้องหลีกเล่ียง เช่น การส่งกระจายข่าวไปเป็นจานวนมากบนเครือข่าย การส่งเอกสาร จดหมายลกู โซ่ ฯลฯ สง่ิ เหล่าน้ีจะเป็นผลเสยี โดยรวมต่อผใู้ ชแ้ ละไมเ่ กดิ ประโยชน์ใด ๆ ต่อสงั คม อนิ เทอรเ์ น็ต ภาพท่ี 7.5 จรรยาบรรณในการใชอ้ นิ เตอรเ์ น็ต จรรยาบรรณที่ผใู้ ช้อินเทอรเ์ น็ตยดึ ถือไว้เป็นบทการปฏิบตั ิเพื่อเตือนความจา 1. ตอ้ งไมใ่ ชค้ อมพวิ เตอรท์ ารา้ ยหรอื ละเมดิ ผอู้ น่ื 2. ตอ้ งไมร่ บกวนการทางานของผอู้ ่นื 3. ตอ้ งไมส่ อดแนมหรอื แกไ้ ขเปิดดใู นแฟ้มของผอู้ ่นื 4. ตอ้ งไมใ่ ชค้ อมพวิ เตอรเ์ พอ่ื การโจรกรรมขอ้ มลู ขา่ วสาร 5. ตอ้ งไมใ่ ชค้ อมพวิ เตอรส์ รา้ งหลกั ฐานทเ่ี ป็นเทจ็ 6. ตอ้ งไมค่ ดั ลอกโปรแกรมผอู้ ่นื ทม่ี ลี ขิ สทิ ธิ ์ 7. ตอ้ งไมล่ ะเมดิ การใชท้ รพั ยากรคอมพวิ เตอรโ์ ดยทต่ี นเองไมม่ สี ทิ ธิ ์ 8. ตอ้ งไมน่ าเอาผลงานของผอู้ ่นื มาเป็นของตน 9. ตอ้ งคานึงถงึ สง่ิ ทจ่ี ะเกดิ ขน้ึ กบั สงั คมอนั ตดิ ตามมาจากการกระทา 10.ตอ้ งใชค้ อมพวิ เตอรโ์ ดยเคารพกฎระเบยี บ กตกิ ามารยาท

78 ดงั นนั้ จรรยาบรรณเป็นสง่ิ ทท่ี าใหส้ งั คมอนิ เทอรเ์ น็ตเป็นระเบยี บความรบั ผดิ ชอบตอ่ สงั คม เป็นเร่อื งท่จี ะต้องปลูกฝังกฎเกณฑ์ของแต่ละเครอื ข่ายจึงต้องมกี ารวางระเบียบ เพ่อื ให้การ ดาเนินงานเป็นไปอย่างมีระบบ และเอ้ือประโยชน์ซ่ึงกนั และกนั บางเครือข่ายมบี ทลงโทษ และจรรยาบรรณท่ีชัดเจน เพ่ือช่วยให้สังคมสงบสุขและหากการละเมิดรุนแรงกฎหมาย กจ็ ะเขา้ มามบี ทบาทไดเ้ ชน่ กนั ในทางปฏิบตั ิแล้ว การระบุว่าการกระทาสง่ิ ใดผดิ จรยิ ธรรมนัน้ อาจกล่าวได้ไม่ชดั เจน มากนัก ทงั้ น้ีย่อมขน้ึ อยู่กบั วฒั นธรรมของสงั คมในแต่ละประเทศดว้ ยอย่างเช่น กรณีท่เี จ้าของ บรษิ ทั ใชก้ ลอ้ งในการตรวจจบั หรอื เฝ้าดกู ารทางานของพนกั งาน เป็นตน้ ตวั อยา่ งของการกระทา ท่ยี อมรบั กนั โดยทวั่ ไปว่าเป็นการกระทาท่ผี ดิ จรยิ ธรรม เช่น การใช้คอมพวิ เตอร์ทารา้ ยผูอ้ ่นื ใหเ้ กดิ ความเสยี หายหรอื ก่อความราคาญ เช่น การนาภาพ หรอื ขอ้ มูลส่วนตวั ของบุคคลไปลง บนอนิ เตอรเ์ น็ตโดยไมไ่ ดร้ บั อนุญาต การใช้คอมพวิ เตอร์ในการขโมยขอ้ มูลการเขา้ ถงึ ขอ้ มูล หรอื คอมพวิ เตอร์ของบุคคลอ่นื โดยไม่ได้รบั อนุญาตการละเมิดลิขสทิ ธิโ์ ดยทวั่ ไป เม่อื พจิ ารณาถึงจรยิ ธรรมเก่ียวกบั การใช้ เทคโนโลยคี อมพวิ เตอรแ์ ละสารสนเทศแลว้ จะกล่าวถงึ ใน 4 ประเดน็ ทร่ี จู้ กั กนั ในลกั ษณะตวั ยอ่ วา่ PAPA ประกอบดว้ ย 1. ความเป็นส่วนตวั (Information Privacy) ความเป็นส่วนตัวของข้อมูลและสารสนเทศ โดยทัว่ ไปหมายถึง สิทธิท่ีจะอยู่ ตามลาพงั และเป็นสทิ ธทิ เ่ี จา้ ของสามารถทจ่ี ะควบคุมขอ้ มลู ของตนเองในการเปิดเผยใหก้ บั ผอู้ ่นื สทิ ธนิ ้ใี ชไ้ ดค้ รอบคลมุ ทงั้ ปัจเจกบุคคล กลุ่มบุคคล และองคก์ ารตา่ ง ๆ ปัจจบุ นั มปี ระเดน็ เกย่ี วกบั ความเป็นสว่ นตวั ทเ่ี ป็นขอ้ หน้าสงั เกตดงั น้ี 1. การเข้าไปดูข้อความในจดหมายอิเล็กทรอนิกส์และการบันทึกข้อมูล ในเคร่อื งคอมพวิ เตอร์ รวมทงั้ การบนั ทกึ แลกเปล่ยี นขอ้ มูลท่บี ุคคลเขา้ ไปใช้บรกิ ารเวบ็ ไซต์ และกลมุ่ ขา่ วสาร 2. การใชเ้ ทคโนโลยใี นการตดิ ตามความเคล่อื นไหว หรอื พฤตกิ รรมของบุคคล เช่น บรษิ ทั ใชค้ อมพวิ เตอรใ์ นการตรวจจบั หรอื เฝ้าดูการปฏบิ ตั งิ าน การใชบ้ รกิ ารของพนักงาน ถึงแม้ว่าจะเป็นการติดตามการทางาน เพ่ือการพัฒนาคุณภาพการใช้บริการแต่กิจกรรม หลายอย่างของพนักงานก็ถูกเฝ้าดูด้วยพนักงานสูญเสยี ความเป็นส่วนตวั ซ่งึ การกระทาเช่นน้ี ถอื เป็นการผดิ จรยิ ธรรม 3. การใชข้ อ้ มลู ของลกู คา้ จากแหลง่ ตา่ ง ๆ เพอ่ื ผลประโยชน์ในการขยายตลาด

79 4. การรวบรวมหมายเลขโทรศพั ท์ ท่อี ยู่อีเมล์ หมายเลขบตั รเครดติ และขอ้ มูล ส่วนตวั อ่นื ๆ เพ่อื นาไปสรา้ งฐานขอ้ มูลประวตั ลิ ูกคา้ ขน้ึ มาใหม่ แลว้ นาไปขายใหก้ บั บรษิ ทั อ่นื ดังนัน้ เพ่ือเป็ นการป้ องกัน การละเมิดสิทธิความเป็นส่วนตัวของข้อมูลและสารสนเทศ จงึ ควรจะต้องระวงั การให้ขอ้ มูล โดยเฉพาะการใช้อนิ เตอร์เน็ตท่มี กี ารใช้โปรโมชนั่ หรอื ระบุ ใหม้ กี ารลงทะเบยี นกอ่ นเขา้ ใชบ้ รกิ าร เช่น ขอ้ มลู บตั รเครดติ และทอ่ี ยอู่ เี มล์ 2. ความถกู ต้อง (Information Accuracy) ในการใชค้ อมพวิ เตอรเ์ พ่อื การรวบรวม จดั เกบ็ และเรยี กใชข้ อ้ มลู นัน้ คุณลกั ษณะ ทส่ี าคญั ประการหน่ึง คอื ความน่าเช่อื ถอื ไดข้ องขอ้ มูล ทงั้ น้ี ขอ้ มูลจะมคี วามน่าเช่อื ถอื มากน้อย เพยี งใดย่อมขน้ึ อย่กู บั ความถูกตอ้ ง ในการบนั ทกึ ขอ้ มลู ดว้ ย ประเดน็ ดา้ นจรยิ ธรรมทเ่ี กย่ี วขอ้ ง กบั ความถูกต้องของขอ้ มูล โดยทวั่ ไปจะพจิ ารณาว่าใครจะเป็นผู้รบั ผดิ ชอบต่อความถูกต้อง ของขอ้ มลู ทจ่ี ดั เกบ็ และเผยแพร่ เช่น ในกรณีทอ่ี งคก์ ารใหล้ กู คา้ ลงทะเบยี นดว้ ยตนเอง หรอื กรณี ของขอ้ มูลท่เี ผยแพร่ผ่านทางเวบ็ ไซต์ อกี ประเดน็ หน่ึง คอื จะทราบได้อย่างไรว่าขอ้ ผดิ พลาด ทเ่ี กดิ ขน้ึ นนั้ ไมไ่ ดเ้ กดิ จากความจงใจ และผใู้ ดจะเป็นผรู้ บั ผดิ ชอบหากเกดิ ขอ้ ผดิ พลาด ดังนัน้ ในการจัดทาข้อมูลและสารสนเทศให้มีความถูกต้องและน่าเช่ือถือนั้น ขอ้ มลู ควรไดร้ บั การตรวจสอบความถูกตอ้ งก่อนทจ่ี ะนาเขา้ ฐานขอ้ มลู รวมถงึ การปรบั ปรุงขอ้ มลู ใหม้ คี วามทนั สมยั อย่เู สมอ นอกจากน้ี ควรใหส้ ทิ ธแิ ก่บุคคลในการเขา้ ไปตรวจสอบความถูกตอ้ ง ของข้อมูลของตนเองได้ เช่น ผู้สอนสามารถดูคะแนนของนักศึกษาในความรับผิดชอบ หรอื ทส่ี อนเพอ่ื ตรวจสอบวา่ คะแนนทป่ี ้อนไมถ่ ูกแกไ้ ขเปลย่ี นแปลง 3.ความเป็นเจา้ ของ (Information Property) สทิ ธคิ วามเป็นเจ้าของ หมายถงึ กรรมสทิ ธใิ ์ นการถอื ครองทรพั ย์สนิ ซ่งึ อาจเป็น ทรพั ย์สินทวั่ ไปท่ีจบั ต้องได้ เช่น คอมพิวเตอร์ รถยนต์ หรืออาจเป็นทรัพย์สินทางปัญญา (ความคดิ ) ทจ่ี บั ตอ้ งไมไ่ ด้ เชน่ บทเพลง โปรแกรมคอมพวิ เตอร์ แตส่ ามารถถา่ ยทอด และบนั ทกึ ลงในสอ่ื ตา่ ง ๆ ได้ เชน่ สงิ่ พมิ พ์ เทป ซดี รี อม เป็นตน้ ในสงั คมของเทคโนโลยสี ารสนเทศ มกั จะกล่าวถงึ การละเมดิ ลขิ สทิ ธซิ ์ อฟต์แวร์ เม่อื ท่านซ้อื โปรแกรมคอมพวิ เตอร์ท่มี กี ารจดลขิ สทิ ธิ ์ นัน่ หมายความว่าท่านได้จ่ายค่าลขิ สทิ ธิ ์ ในการใชซ้ อฟตแ์ วรน์ นั้ สาหรบั ทา่ นเองหลงั จากทท่ี า่ นเปิดกล่องหรอื บรรจภุ ณั ฑแ์ ลว้ หมายถงึ ว่า ทา่ นไดย้ อมรบั ขอ้ ตกลงเกย่ี วกบั ลขิ สทิ ธใิ ์ นการใชส้ นิ คา้ นนั้ ซง่ึ ลขิ สทิ ธใิ ์ นการใชจ้ ะแตกต่างกนั ไป ในแต่ละสนิ คา้ และบรษิ ทั บางโปรแกรมคอมพวิ เตอรจ์ ะอนุญาตใหต้ ดิ ตงั้ ไดเ้ พยี งครงั้ เดยี วหรอื ไม่ อนุญาตใหใ้ ชก้ บั คอมพวิ เตอรเ์ คร่อื งอ่นื ๆ ถงึ แมว้ ่าคอมพวิ เตอรเ์ คร่อื งนัน้ ๆ ท่านเป็นเจ้าของ และไม่มผี อู้ ่นื ใชก้ ต็ าม ในขณะทบ่ี างบรษิ ทั อนุญาตใหใ้ ชโ้ ปรแกรมนนั้ ไดห้ ลาย ๆ เครอ่ื งตราบใด ทท่ี ่านยงั เป็นบุคคลทม่ี สี ทิ ธใิ นโปรแกรมคอมพวิ เตอรท์ ซ่ี อ้ื มาการคดั ลอกโปรแกรมคอมพวิ เตอร์ ใหก้ บั เพอ่ื นเป็นการกระทาทจ่ี ะตอ้ งพจิ ารณาใหร้ อบคอบก่อนวา่ โปรแกรมทจ่ี ะทาการคดั ลอกนนั้ เป็นโปรแกรมคอมพวิ เตอรท์ ท่ี า่ นมสี ทิ ธใิ ์ นระดบั ใด

80 4.การเข้าถงึ ข้อมลู (Data Accessibility) ปัจจุบนั การเขา้ ใช้งานโปรแกรม หรอื ระบบคอมพวิ เตอร์มกั จะมกี ารกาหนดสทิ ธิ ตามระดบั ของผใู้ ชง้ าน ทงั้ น้ี เพ่อื เป็นการป้องกนั การเขา้ ไปดาเนินการต่างๆ กบั ขอ้ มลู ของผใู้ ช้ ทไ่ี มม่ สี ว่ นเกย่ี วขอ้ ง และเป็นการรกั ษาความลบั ของขอ้ มลู ตวั อย่างสทิ ธใิ นการใชง้ านระบบ เชน่ การบนั ทกึ การแกไ้ ข/ปรบั ปรุง และการลบ เป็นตน้ ดงั นนั้ ในการพฒั นาระบบคอมพวิ เตอรจ์ งึ ได้ มกี ารออกแบบระบบรกั ษาความปลอดภยั ในการเขา้ ถงึ ของผูใ้ ช้ และการเขา้ ถงึ ขอ้ มูลของผอู้ ่นื โดยไม่ได้รบั ความยนิ ยอมนัน้ ก็ถอื เป็นการผดิ จรยิ ธรรมเช่นเดยี วกบั การละเมดิ ขอ้ มูลส่วนตวั ในการใช้งานคอมพิวเตอร์และเครือข่ายร่วมกันให้เป็นระเบียบ หากผู้ใช้ร่วมใจกันปฏิบัติ ตามระเบยี บ และขอ้ บงั คบั ของแตล่ ะหน่วยงานอยา่ งเครง่ ครดั แลว้ การผดิ จรยิ ธรรมตามประเดน็ ดงั ทก่ี ล่าวมาขา้ งตน้ กค็ งจะไมเ่ กดิ ขน้ึ จริยธรรมในสงั คมสารสนเทศ ปัจจุบนั คนในสงั คมยุคสารสนเทศ ขาดจรยิ ธรรมกนั มากข้นึ ซ่งึ ก่อใหเ้ กดิ ปัญหาต่าง ๆ ต่อสงั คมโดยรวมมาก นอกจากการขาดจรยิ ธรรมแล้ว ในสงั คมอาจพบเห็นกลุ่มคนท่ีทาผิด กฎระเบยี บท่สี งั คมบญั ญตั ไิ วร้ ่วมกนั อกี ด้วย โดยเฉพาะการทาผดิ ต่อกฎหมายของสงั คมและ ประเทศชาติ ซ่ึงเป็นภัยท่ีส่งผลเสียอย่างร้ายแรงโดยทวั่ ไปเม่ือพูดถึงจริยธรรมท่ีเก่ียวข้อง กบั สงั คมยุคสารสนเทศจะพดู ถงึ ประเดน็ หรอื กรอบแนวคดิ ทางดา้ นจรยิ ธรรมทต่ี งั้ อย่บู นพน้ื ฐาน 4 ประเดน็ ดว้ ยกนั คอื 1. ความเป็นส่วนตวั (Information Privacy) ภาพท่ี 7.6 ความเป็นสว่ นตวั (Information Privacy)

81 หมายถงึ สทิ ธสิ ่วนตวั ของบุคคล หน่วยงาน หรอื องค์กรท่จี ะคงไว้ซ่งึ สารสนเทศ ท่ีมีอยู่นัน้ เพ่อื ตัดสินใจได้ว่าจะสามารถเปิดเผยให้ผู้อ่ืนนาไปใช้ประโยชน์ต่อ หรือเผยแพร่ ไดห้ รอื ไม่ เราอาจจะพบการละเมดิ ความเป็นส่วนตวั เช่น ใชโ้ ปรแกรมตดิ ตาม และพฤตกิ รรม ผู้ท่ีใช้งานบนเว็บไซต์การเอาฐานข้อมูลส่วนตัวรวมถึงอีเมล์ของสมาชิกส่งไปให้กับบริษัท ผรู้ บั ทาโฆษณา ภาพท่ี 7.7 ความถูกตอ้ งแม่นยา (Information Accuracy) 2. ความถกู ต้องแมน่ ยา (Information Accuracy) สารสนเทศทน่ี าเสนอ ควรเป็นขอ้ มลู ทม่ี กี ารกลนั่ กรองและตรวจสอบความถูกตอ้ ง และสามารถนาเอาไปใช้ประโยชน์ได้โดยไม่ส่งผลกระทบกบั ผู้ใช้งาน ตวั อย่าง เช่น อาจเห็น แหล่งข่าวทางอินเทอร์เน็ตนาเสนอเน้ือหาท่ีไม่ได้กลัน่ กรอง เม่ือนาไปตีความ และเข้าใจ ว่าเป็นจรงิ อาจทาใหเ้ กดิ ความผดิ พลาดได้ ผูใ้ ชง้ านสารสนเทศจงึ ควรเลอื กรบั ขอ้ มูลจากแหล่ง ทน่ี ่าเชอ่ื ถอื และตรวจสอบทม่ี าไดโ้ ดยงา่ ย

82 ภาพท่ี 7.8 ความเป็นเจา้ ของ (Information Property) 3. ความเป็นเจ้าของ (Information Property) สงั คมยุคสารสนเทศมกี ารเผยแพร่ขอ้ มูลอย่างง่ายดาย มเี คร่อื งมอื และอุปกรณ์ สนบั สนุนมากขน้ึ ก่อใหเ้ กดิ การลอกเลยี นแบบ ทาซ้าหรอื ละเมดิ ลขิ สทิ ธิ ์(copyright) โดยเจา้ ของ ผลงานได้รบั ผลกระทบทงั้ โดยตรงและโดยอ้อม ตัวอย่าง เช่น การทาซ้าหรือผลิตซีดีเพลง หรอื โปรแกรมละเมดิ ลขิ สทิ ธิ ์ ภาพท่ี 7.9 การเขา้ ถงึ ขอ้ มลู (Information Accessibility) 4. การเข้าถงึ ข้อมูล (Information Accessibility) ผทู้ ท่ี าหน้าทด่ี แู ลระบบ จะเป็นผทู้ ก่ี าหนดสทิ ธใิ ์ นการเขา้ ถงึ ขอ้ มลู ของผใู้ ชแ้ ต่ละคน บางแหง่ อาจใหบ้ รกิ ารเฉพาะสมาชกิ เทา่ นนั้ อาจรวมถงึ ขอ้ มลู นนั้ สามารถใหบ้ รกิ ารและเขา้ ถงึ ได้ หลากหลายวิธี เช่น ภาพถ่ายหรือรูปภาพท่ีปรากฎบนเว็บไซท์ ควรมีคาอธิบายภาพ (Attribute alt) เพอ่ื สอ่ื ความหมายไวด้ ว้ ยวา่ เป็นภาพอะไร

83 ภาพท่ี 7.10 การใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศอยา่ งปลอดภยั การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศอยา่ งปลอดภยั 1. ภยั คกุ คามจากการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการป้องกนั 4.1. วธิ กี ารคกุ คาม ภัยคุกคามท่ีมาจากมนุษย์นัน้ มหี ลากหลายวิธี โดยมีตงั้ แต่การใช้ความรู้ขนั้ สูง ดา้ นไอที ไปจนถงึ วธิ ที ไ่ี มจ่ าเป็นตอ้ งใชค้ วามรแู้ ละความสามารถทางเทคนิค เชน่ 1. การคุกคามโดยใชห้ ลกั จติ วทิ ยา เป็นการคุกคามทใ่ี ชก้ ารหลอกลวง เพ่อื ใหไ้ ด้ ขอ้ มูลท่ตี ้องการโดยไม่ต้องใช้ความชานาญด้านไอที เช่น การใช้กลวธิ ใี นการลอก เพ่อื ให้ได้ รหสั ผ่านหรอื สง่ ขอ้ มลู ทส่ี าคญั ให้ โดยหลอกว่าจะไดร้ บั รางวลั แต่ตอ้ งทาตามเง่อื นไขทก่ี าหนด ซ่ึงสง่ิ ท่ีเกิดข้นึ อาจป้องกนั ได้ยาก เพราะเกิดจากความเช่อื ใจ แต่ป้องกนั ได้โดยให้นักเรยี น ระมดั ระวงั ในการใหข้ อ้ มลู สว่ นตวั กบั บคุ คลใกลช้ ดิ หรอื บุคคลอน่ื 2. การคุกคามด้วยเน้ือหาท่ไี ม่เหมาะสม ขอ้ มูลและเน้ือหาท่มี อี ยู่ในแหล่งต่าง ๆ บนอินเทอร์เน็ต มเี ป็นจานวนมาก เพราะสามารถสร้างและเผยแพร่ได้ง่าย ทาให้ข้อมูลอาจ ไม่ได้รบั การตรวจสอบความถูกต้องและความเหมาะสม ดงั นัน้ ข้อมูลบางส่วนอาจก่อให้เกดิ ปัญหากบั นกั เรยี นได้ ตัวอย่างแหล่งข้อมูลและเน้ือหาท่ีไม่เหมาะสม เช่น แหล่งข้อมูลเก่ียวกับการใช้ ความรุนแรง การพนัน ส่อื ลามกอนาจาร เน้ือหาหมนิ่ ประมาท การกระทาท่ผี ดิ ต่อกฎหมาย และจรยิ ธรรม ขอ้ มูลและเน้ือหาเหล่าน้ีสามารถเขา้ ถงึ ไดง้ ่าย ดงั จะเหน็ ไดจ้ ากการงานแอปพลเิ คชัน่ เว็บไซต์ และส่ือบางประเภท นอกจากน้ีอาจมีข้อมูลท่ีไม่เหมาะสมนัน้ ปรากฏข้ึนมาเอง โดยอตั โนมตั แิ ลว้ นกั เรยี นเผลอคลกิ เขา้ ไปทาใหค้ อมพวิ เตอรอ์ าจตดิ ไวรสั ได้

84 3. การคุกคามโดยใช้โปรแกรม เป็นการคุกคามโดยใช้โปรแกรมเป็นเคร่ืองมือ สาหรบั ก่อปัญหาดา้ นไอที โปรแกรมดงั กล่าวเรยี กว่า มลั แวร์ (malicious software : malware) ซง่ึ มหี ลายประเภท เชน่ ภาพท่ี 7.11 ไวรสั คอมพวิ เตอร์ (computer virus) ไวรสั คอมพิวเตอร์ (computer virus) เป็นโปรแกรมท่ีเขยี นด้วยเจตนาร้าย อาจทาให้ ผใู้ ชง้ านเกดิ ความราคาญหรอื ก่อใหเ้ กดิ ความเสยี หายต่อขอ้ มลู หรอื ระบบ โดยไวรสั จะตดิ มากบั ไฟลง์ าน และสามารถตดิ แพรก่ ระจายเมอ่ื มกี ารเปิดใชง้ านไฟล์ เวิร์ม (worm) เป็นโปรแกรมอันตรายท่ีสามารถแพร่กระจายไปสู่เคร่ืองคอมพิวเตอร์ เคร่ืองอ่ืนในเครือข่ายได้ด้วยตัวเอง โดยใช้วิธีหาจุดอ่อนของระบบรักษาความปลอดภัย แล้วแพร่กระจายไปบนเครอื ข่ายได้อย่างรวดเร็วและก่อให้เกิดความเสียหายท่ีรุนแรง เช่น โคด้ เรด (Code Red) ประตูกล (backdoor/trapdoor) เป็นโปรแกรมท่มี กี ารเปิดช่องโหว่ไวเ้ พ่อื ใหผ้ ูไ้ ม่ประสงค์ ดีสามารถเข้าไปคุกคามระบบสารสนเทศหรือเคร่อื งคอมพวิ เตอร์ผ่านระบบเครือข่ายโดยท่ี ไมม่ ใี ครรบั รู้ ม้าโทรจัน (Trojan horse virus) เป็ นโปรแกรมท่ีมีลักษณะคล้ายโปรแกรมทัว่ ไป เพ่ือหลอกลวงผู้ใช้ให้ติดตัง้ และเรียกใช้งาน แต่เม่ือเรียกใช้งานแล้วก็จะเร่ิมทางาน เพอ่ื สรา้ งปัญหาตา่ ง ๆ เชน่ ทาลายขอ้ มลู หรอื ลว้ งขอ้ มลู ทเ่ี ป็นความลบั ระเบดิ เวลา (logic bomb) เป็นโปรแกรมอนั ตรายทจ่ี ะเรมิ่ ทางานโดยมตี วั กระตนุ้ บางอย่าง หรอื กาหนดเง่อื นไขการทางานบางอย่างข้นึ เช่น แอบส่งข้อมูลออกไปยงั เคร่อื งอ่ืน หรอื ลบ ไฟลข์ อ้ มลู ทง้ิ

85 โปรแกรมดักจับข้อมูล หรือสปายแวร์ (spyware) เป็นโปรแกรมท่ีแอบขโมยข้อมูล ของผู้ใช้งานคอมพวิ เตอร์ เพ่อื นาไปใช้แสวงหาประโยชน์ต่าง ๆ เช่น เก็บข้อมูลพฤติกรรม การใชง้ านอนิ เทอรเ์ น็ตเพ่อื นาไปใชใ้ นการโฆษณา เกบ็ ขอ้ มูลรหสั ผ่านเพ่อื นาไปใชใ้ นการโอน เงนิ ออกจากบญั ชผี ใู้ ช้ โ ป ร แ ก ร ม โ ฆ ษ ณ า ห รื อ แ อ ด แ ว ร์ ( advertising supported software adware) เป็ นโปรแกรมท่ีแสดงโฆษณาอัตโนมตั ิหลังจากท่ีเคร่ืองคอมพิวเตอร์นัน้ ติดตัง้ โปรแกรม ท่ีมีแอดแวร์แฝงอยู่ นอกจากน้ีแอดแวร์บางตัวอาจจะมีสปายแวร์ท่ีคอยดักจับข้อมูล ผใู้ ชง้ านเอาไวเ้ พอ่ื สง่ โฆษณาทต่ี รงพฤตกิ รรมการใชง้ าน โปรแกรมเรียกค่าไถ่(ransomware) เป็ นโปรแกรมขัดขวางการเข้าถึงไฟล์ข้อมูล ในเคร่อื งคอมพวิ เตอรห์ รอื โทรศพั ทม์ อื ถอื ดว้ ยการเขา้ รหสั จนกว่าผใู้ ชจ้ ะจ่ายเงนิ ใหผ้ เู้ รยี กคา่ ไถ่ จงึ จะไดร้ บั รหสั ผา่ นเพอ่ื ทจ่ี ะสามารถใชง้ านไฟลน์ นั้ ได้ 4.2 รปู แบบการป้องกนั ภยั คกุ คาม11 แนวคิดหน่ึงท่ีใช้สาหรบั การป้องกนั ภัยคุกคามด้านไอที คือ การตรวจสอบ ยนื ยนั ตวั ตนของผู้ใช้งานก่อนการเรมิ่ ต้นใช้งาน การตรวจสอบเพ่อื ยนื ยนั ตวั ตนของผู้ใช้งาน สามารถดาเนินการได้ 3 รปู แบบ ดงั น้ี 1. ตรวจสอบจากส่ิงท่ีผใู้ ช้รู้ เ ป็ น ก า ต ร ว จ ส อ บ ตัว ต น จ า ก ส่ิง ท่ีผู้ใช้งานรู้แต่เพียงผู้เดียว เช่น บัญชีรายช่ือผู้ใช้ กับรหัสผ่านการตรวจสอบวิธีน้ีเป็ นวิธีท่ีได้รับ ความนิยมสูงสุด เน่ืองจากเป็นวิธีท่ีง่าย และระดับ ความปลอดภัยเป็ นท่ียอมรับได้ หากนักเรียนลืม รหสั ผา่ น สามารถตดิ ต่อผดู้ แู ล เพอ่ื ขอรหสั ผา่ นใหม่ ภาพท่ี 7.12 ตรวจสอบจากสง่ิ ทผ่ี ใู้ ชร้ ู้ 2. ตรวจสอบจากสิ่งท่ีผใู้ ช้มี เ ป็ น ก า ต ร ว จ ส อ บ ตัว ต น จ า ก อุปกรณ์ ทผ่ี ใู้ ชง้ านตอ้ งมี เช่น บตั รสมารต์ การด์ โทเกน้ อยา่ งไรกต็ าม การตรวจสอบวธิ นี ้ี มคี ่าใช้จ่ายในส่วนของอุปกรณ์เพมิ่ เตมิ และมักมีปัญหา คือ ผู้ใช้งานมักลืมหรือทาอุปกรณ์ท่ีใช้ ตรวจสอบหาย ภาพท่ี 7.13 ตรวจสอบจากสง่ิ ทผ่ี ใู้ ชม้ ี

86 3. ตรวจสอบจากสิ่งที่เป็นส่วนหนึ่งของผใู้ ช้ เป็ นกาตรวจสอบข้อมูลชีวมาตร (biometrics) เช่น ลายน้ิวมือ ม่านตา ใบหน้า เสียง การตรวจสอบน้ีท่มี ปี ระสทิ ธภิ าพสูงสุด แต่มคี ่าใช้จ่าย ท่สี ูงเม่อื เปรยี บเทยี บกบั วธิ อี ่นื และต้องมกี ารจดั เกบ็ ลกั ษณะ เฉพาะของบุคคล ซง่ึ ผใู้ ชบ้ างสว่ นอาจจะเหน็ วา่ เป็นการละเมดิ สทิ ธคิ ์ วามเป็นสว่ นตวั 4.3 ขอ้ แนะนาในการตงั้ และใชง้ านรหสั ผา่ น 1. สิ่งท่ีต้องคานึงถึงในการกาหนด รหสั ผา่ นใหม้ คี วามปลอดภยั มดี งั น้รี หสั ผา่ น ภาพท่ี 7.14 ตรวจสอบจากสงิ่ ทเ่ี ป็นสว่ นหน่งึ ของผใู้ ช้ ควรตงั้ ให้เป็นไปตามเง่อื นไขของระบบท่ใี ช้งานรหสั ผ่านท่ดี ีควรประกอบด้วยอกั ษรตวั ใหญ่ ตวั เลก็ ตวั เลข และสญั ลกั ษณ์ เชน่ Y1nG@#!z หรอื @uG25sx* 2. หลกี เลย่ี งการตงั้ รหสั ผ่านโดยใชว้ ัน เดอื น ปีเกดิ ช่อื ผใู้ ช้ ช่อื จงั หวดั ช่อื ตวั ละคร ชอ่ื สงิ่ ของต่าง ๆ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งหรอื คาทม่ี อี ยใู่ นพจนานุกรม 3. ตัง้ ให้จดจาได้กล่าว แต่ยากต่อการคาดเดาด้วยบุคคลหรือโปรแกรม เช่น ความสมั พนั ธ์ของรหสั ผ่านกบั ขอ้ ความหรอื ขอ้ มูลส่วนตวั ทค่ี ุ้นเคย เช่น ตงั้ ช่อื สุนัขตวั แรก แต่ เขยี นตวั อกั ษรจากหลงั มาหน้า 4. บญั ชรี ายช่อื ผใู้ ชง้ านแต่ละระบบ ควรใชร้ หสั ผ่านทแ่ี ตกต่างกนั โดยเฉพาะบญั ชี ทใ่ี ชเ้ ขา้ ถงึ ขอ้ มลู ทม่ี คี วามสาคญั เชน่ รหสั ผา่ นของบตั รเอทเี อม็ หลายใบใหใ้ ชร้ หสั ผา่ นต่างกนั 5. ไม่บนั ทกึ รหสั ผ่านแบบอตั โนมตั บิ นโปรแกรมบราวเซอร์ โดยเฉพาะอย่างยง่ิ หากใชเ้ ครอ่ื งคอมพวิ เตอรร์ ว่ มกบั ผอู้ น่ื หรอื เครอ่ื งสาธารณะ 6. หลีกเล่ียงการบันทึกรหัสผ่านลงในกระดาษสมุดโน้ต รวมทัง้ อุปกรณ์ อเิ ลก็ ทรอนกิ สด์ ว้ ย หากจาเป็นตอ้ งบนั ทกึ กค็ วรจดั เกบ็ ไวใ้ นทป่ี ลอดภยั 7. ไมบ่ อกรหสั ผา่ นของตนเองใหก้ บั ผอู้ ่นื ไม่วา่ กรณีใด ๆ 8. หมนั่ เปลย่ี นรหสั ผา่ นเป็นประจา อาจกระทาทุก 3 เดอื น 9. ออกจากระบบทกุ ครงั้ เมอ่ื เลกิ ใชบ้ รกิ ารตา่ ง ๆ บนอนิ เทอรเ์ น็ต กฎหมายเกี่ยวกบั การใช้สื่อสงั คมออนไลน์ ในการใชส้ ่อื สงั คมออนไลน์ เช่น เฟซบุ๊กและทวติ เตอรน์ ัน้ นอกจากจะมคี วามเสย่ี งทเ่ี กิด จากอาชญากรรมทางคอมพวิ เตอร์ เช่น การถูก hack ขอ้ มูล หรอื การขโมยตวั ตนในส่อื สงั คม ออนไลน์แล้ว ยงั มีความเส่ียงอีกอย่างหน่ึงท่ีอาจเกิดข้นึ จากตัวผู้ใช้งานสงั คมออนไลน์เอง นัน่ กค็ อื ความเสย่ี งท่จี ะต้องรบั ผดิ ตามกฎหมาย จากการโพสต์หรอื ส่งต่อขอ้ ความในส่อื สงั คม ออนไลน์ ดว้ ยจุดเด่นของส่อื สงั คมออนไลน์ทส่ี ามารถมคี วามสะดวกและรวดเรว็ ในการเผยแพร่

87 และการรับข้อมูลข่าวสาร จึงทาให้ส่ือสังคมออนไลน์ถูกนามาใช้ในการเผยแพร่และ ประชาสมั พนั ธ์ขอ้ มูลข่าวสารทงั้ ของ ภาคประชาชน ภาครฐั และภาคเอกชน เช่น ณ ปัจจุบนั ซ่ึงประเทศไทยกาลงั ประสบกบั อุทกภัยครงั้ ใหญ่ ประชาชนชาวไทยต่างก็ต่ืนตวั ในการรบั รู้ ข่าวสารเก่ียวกับสถานการณ์น้าท่วมผ่านส่ือสังคมออนไลน์ เช่นเฟซบุ๊ก และทวิตเตอร์ เน่ืองจากเป็นช่องทางทม่ี ขี ่าวสารครอบคลุมตงั้ แต่การแจง้ พ้นื ท่เี สย่ี งและพ้นื ท่ปี ระสบอุทกภยั การแจ้งเส้นทางจราจร การแจ้งให้อพยพ การประสานงาน เพ่ือช่วยเหลือผู้ประสบภัย ไปจนถงึ การวพิ ากษ์วจิ ารณ์การทางานของรฐั บาลและ ภาคสว่ นตา่ ง ๆ ในการแกป้ ัญหาอุทกภยั แบบนาทีต่อนาที โดยท่ีประชาชนไม่ต้องรอรับข้อมูลจากส่ือหลักอย่างโทรทัศน์และวิทยุ ซ่งึ อาจจะให้ขอ้ มูลได้ไม่เรว็ ทนั ใจประชาชนผูก้ าลงั ต่นื ตวั กบั ภาวะวกิ ฤติ อย่างไรก็ตามขอ้ มูล ข่าวสารทอ่ี ยู่ในสงั คมออนไลน์ของประชาชนชาวไทยในช่วงอุทกภยั นัน้ กม็ ไิ ด้มเี ฉพาะขา่ วจรงิ ทเ่ี ช่อื ถอื ไดเ้ สมอไป แต่กลบั ระคนไปดว้ ยขา่ วเทจ็ ขา่ วมวั่ และขา่ วลอื เน่ืองจากผใู้ ชง้ านบางคน เม่อื ไดร้ บั ขอ้ มูลทห่ี ลงั่ ไหลผ่านหน้าเฟสบุ๊ค และทวติ เตอร์ แล้วกส็ ่งต่อทนั ทโี ดยไม่ได้พจิ ารณา ถงึ แหล่งขา่ วหรอื ความน่าเช่อื ถอื ของขา่ วสารนนั้ ๆ บางคนกพ็ ยายามกุขา่ วลอื และสรา้ งกระแส ตา่ ง ๆ โดยการโพสตร์ ปู ทม่ี กี ารตดั ต่อและขอ้ ความอนั เป็นเทจ็ หรอื ขอ้ ความเกย่ี วกบั สถานการณ์ น้าท่วมทเ่ี กนิ จรงิ หรอื ไม่ชดั เจนในรายละเอยี ดซง่ึ ก่อใหเ้ กดิ ความสบั สนและความต่นื ตระหนก ต่อประชาชนผไู้ ดร้ บั ขอ้ มลู ขา่ วสาร ไม่ว่าจะดว้ ยความคกึ คะนองหรอื ดว้ ยการหวงั ผลประโยชน์ ทางธุรกจิ กต็ าม เช่น ในทวติ เตอรข์ องบางคนมกี ารโพสต์ขอ้ ความว่าพบศพเดก็ หรอื เจองูพษิ หรอื จระเขล้ อยมาตามน้าทน่ี ัน่ ท่นี ่ี โพสต์ว่าใหร้ บี กกั ตุนสนิ คา้ ชนิดนัน้ ชนิดน้ีไวเ้ น่ืองจากสนิ คา้ กาลังจะขาดตลาด หรือโพสต์ว่าสถานท่ีนัน้ สถานท่ีน้ีมีน้าท่วมสูงไม่สามารถสัญจรผ่าน หรอื เขา้ ไปใชบ้ รกิ ารไดแ้ ลว้ มกี ารทวติ กนั ต่ออย่างแพร่หลาย ซ่งึ ปรากฏว่าเม่อื มกี ารตรวจสอบ จากประชาชนในพ้นื ท่ีและจากแหล่งข่าวท่ีเช่ือถือได้ ก็พบว่าสถานการณ์ยงั ปกติ และไม่มี เ ห ตุ ก า ร ณ์ ต า ม ท่ี ก ล่ า ว อ้ า ง แ ส ด ง ใ ห้ เ ห็ น ว่ า ผู้ ใ ช้ ง า น ส่ื อ สัง ค ม อ อ น ไ ล น์ บ า ง ค น ยัง ข า ด ความรบั ผดิ ชอบต่อสงั คม และความตระหนักถงึ ความรบั ผดิ ตามกฎหมายในการใช้ส่อื สงั คม ออนไลน์ ในทางกฎหมาย การใช้งานส่อื สงั คมออนไลน์ในทางท่ีผดิ เช่น การโพสต์รูปภาพ หรอื ข้อความท่ไี ม่เป็นความจรงิ โดยมเี จตนาท่จี ะก่อให้เกิดความเสยี หายแก่ผู้อ่ืน หรอื สร้าง ความปัน่ ป่ วนให้กับสงั คมนัน้ อาจเข้าข่าย เป็นการกระทาความผิดตาม มาตรา ๑๔ แห่ง พระราชบญั ญตั ิ ว่าดว้ ยการกระทาความผดิ เกย่ี วกบั คอมพวิ เตอร์ พ.ศ. 2550 ฐาน (1) นาเขา้ สู่ ระบบคอมพวิ เตอร์ ซ่ึงขอ้ มูลคอมพวิ เตอร์อนั เป็นเท็จ โดยประการท่นี ่าจะเกดิ ความเสยี หาย แก่ผูอ้ ่นื หรอื ประชาชน หรอื (2) นาเขา้ สู่ระบบคอมพวิ เตอร์ ซ่งึ ขอ้ มูลอนั เป็นเทจ็ โดยประการ ท่ีน่าจะเกิดความเสียหายต่อความมัน่ คงของประเทศ หรือก่อให้เกิดความต่ืนตระหนก แ ก่ ป ร ะ ช าชน หรือ ( 5) เ ผ ย แพร่หรือส่งต่อข้อมูลค อมพิวเ ตอร์ โดยรู้อยู่แล้วว่า เป็นขอ้ มูลคอมพวิ เตอร์ตาม (1) หรอื (2) ต้องระวางโทษจาคุกไม่เกินห้าปี หรอื ปรบั ไม่เกิน หน่ึงแสนบาท หรือทัง้ จาทัง้ ปรับ นอกจากความรับผิดตามกฎหมายจากการโพสต์รูป

88 หรือข้อความอันเป็ นเท็จดังกล่าวแล้วการใช้ส่ือสังคมออนไลน์เป็ นท่ีระบายความแค้น หรอื กลนั่ แกลง้ ผอู้ ่นื โดยการโพสตข์ อ้ ความว่ารา้ ยผอู้ ่นื ไม่ดว้ ยความนึกสนุก หรอื เพอ่ื ตอ้ งการให้ คนทอ่ี ยใู่ นเครอื ขา่ ยสงั คมออนไลน์ของผโู้ พสตข์ อ้ ความไดร้ บั รถู้ งึ ความเลวรา้ ย หรอื ขอ้ มลู ในดา้ น ท่ไี ม่พงึ ประสงค์ของคนท่ถี ูกกล่าวถงึ ไม่ว่าจะเป็นหวั หน้างาน เพ่อื นร่วมงาน คู่อรสิ มยั เรยี น หรอื คนรกั เก่าของสามี แมจ้ ะทาใหผ้ โู้ พสต์ขอ้ ความไดร้ บั ความสะใจในชวั่ ขณะหน่ึง แต่กอ็ าจทา ให้เกิดทุกข์มหันต์ตามมา เน่ืองจากการโพสต์ข้อความในลักษณะดังกล่าวอาจเป็นเหตุ ใหผ้ ูก้ ระทาต้องรบั ผดิ ทงั้ ทางแพ่ง และทางอาญา ในทางอาญานัน้ ผู้กระทาอาจต้องรบั ผดิ ฐาน หมน่ิ ประมาทโดยการโฆษณาซ่งึ ต้องระวางโทษ จาคุกไม่เกนิ 2 ปีและปรบั ไม่ 200,000 บาท หากกระทาการโพสต์ หรอื แสดงความคดิ เหน็ ไม่ว่าจะดว้ ยขอ้ ความ เอกสาร ภาพ เสยี ง วดิ โี อ ภาพยนตร์ หรอื ตวั อกั ษรท่ที าให้ปรากฏด้วยวธิ ใี ด ๆ ท่เี ป็นการใส่ความผู้อ่นื ต่อบุคคลท่สี าม ในลกั ษณะท่นี ่าจะทาให้ผู้อ่นื นัน้ เสยี ช่อื เสยี ง ถูกดูหมน่ิ หรอื ถูกเกลยี ดชงั หรอื แม้แต่ในกรณี ท่ีผู้ท่ีถูกใส่ความเป็นผู้ท่เี สยี ชีวติ ไปแล้ว หากการใส่ความนัน้ น่าจะเป็นเหตุให้ บิดา มารดา คสู่ มรส หรอื บุตรของผนู้ นั้ เสยี ชอ่ื เสยี ง ถกู ดหู มน่ิ หรอื ถูกเกลยี ดชงั ผทู้ ่โี พสตข์ อ้ ความกม็ คี วามผดิ ฐานหมิ่นประมาทผู้ตายโดยการโฆษณาเช่นกัน อย่างไรก็ตาม หากการโพสต์ข้อความนัน้ เป็ นการแสดงความคิดเห็น หรือข้อความโดยสุจริตเป็ นการติชมบุคคลอ่ืนหรือส่ิงใด ดว้ ยความเป็นธรรม อนั เป็นวสิ ยั ของประชาชนยอ่ มกระทา เชน่ การแสดงความคดิ เหน็ หรอื ตชิ ม บุคคลสาธารณะดว้ ยความเป็นธรรม หรอื แสดงความคดิ เหน็ หรอื ขอ้ ความโดยสุจรติ เพอ่ื ป้องกนั ตนเองหรือป้องกนั ส่วนได้เสยี เก่ียวกบั ตนเองตามคลองธรรม ก็อาจไม่มคี วามผดิ ฐานหมิ่น ประมาท นอกจากน้ี ในกรณีท่ีการกระทาเป็นความผิดฐานหม่ินประมาทหากผู้ถูกหาว่า กระทาความผดิ พสิ ูจน์ได้ว่า ขอ้ ความทห่ี าว่าเป็นหมน่ิ ประมาทนัน้ เป็นความจรงิ ผูถ้ ูกกล่าวหา กไ็ มต่ อ้ งรบั โทษ แตใ่ นกรณที เ่ี ป็นการใสค่ วามในเร่อื งสว่ นตวั ผทู้ ก่ี ระทาความผดิ อาจตอ้ งรบั โทษ แมเ้ รอ่ื งทใ่ี สค่ วามจะเป็นเรอ่ื งจรงิ กต็ าม เพราะกรณกี ารใสค่ วามในเรอ่ื งส่วนตวั นนั้ กฎหมายหา้ ม ไม่ให้พสิ ูจน์ว่าเร่อื งท่ใี ส่ความเป็นเร่อื งจรงิ หรอื ไม่จรงิ หากการพสิ ูจน์นัน้ จะไม่เป็นประโยชน์ แก่ประชาชน ทงั้ น้ีตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 326 - 330 สว่ นความรบั ผดิ ทางแพง่ นนั้ หากขอ้ ความทโ่ี พสต์ไม่เป็น ความจรงิ และก่อใหเ้ กดิ ความเสยี หายแก่ผทู้ ถ่ี ูกกล่าวถงึ ผโู้ พสต์ ขอ้ ความจะตอ้ งรบั ผดิ ทางแพ่ง ฐานกระทาละเมดิ โดยการไขขา่ วแพร่หลาย ซง่ึ ขอ้ ความอนั ฝ่าฝืน ต่อความจรงิ เป็นทเ่ี สยี หายแก่ช่อื เสยี ง เกยี รตคิ ุณ หรอื ทางทามาหาได้ หรอื ทางเจรญิ ของผอู้ ่ืน โ ด ย จ ะ ต้ อ ง ช ด ใ ช้ ค่ า สิน ไ ห ม ท ด แ ท น ใ ห้ กับ ผู้ ท่ีต้ อ ง เ สี ย ห า ย จ า ก ก า ร โ พ ส ต์ ข้อ ค ว า ม นัน้ นอกเหนือจากโทษทางอาญาฐานหมน่ิ ประมาทโดยการโฆษณาท่กี ล่าวมาแล้ว เวน้ แต่ในกรณี ท่ีผู้โพสต์ข้อความไม่รู้ว่าข้อความท่ีโพสต์นัน้ ไม่เป็นความจริง และตนเองหรือผู้รบั ข้อความ มสี ่วนได้เสียโดยชอบเก่ียวกบั เร่อื งท่ีโพสต์นัน้ ทงั้ น้ีตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 423 ดงั นัน้ ผู้ใช้งานส่อื สงั คมออนไลน์ จงึ ควรจะคดิ ให้ดกี ่อนท่จี ะโพสต์รูปภาพ วดิ โี อ ข้อความหรือส่ือใด ๆ ลงในหน้าส่ือสังคมออนไลน์นั้น เน่ืองจากเม่ือข้ึนช่ือว่า “สังคม”

89 ไม่ว่าจะสงั คมในชีวิตจริงหรือในโลกออนไลน์ ก็ย่อมต้องมีกฎ กติกาท่ีเราต้องรกั ษาเสมอ เพ่อื ความสงบสุขของสงั คม ดงั สานวนกฎหมายของโรมนั ท่กี ล่าวไวว้ ่า “Ubi societas, ibi jus” “ทใ่ี ดมสี งั คม ทน่ี นั่ มกี ฎหมาย” เป็นท่ที ราบกนั ดวี ่าส่อื ในโลกออนไลน์ปัจจุบนั ได้เขา้ มามบี ทบาทต่อวถิ ชี วี ติ ของมนุษย์ ในหลายมิติการกระทาต่าง ๆ ในกิจวตั รประจาวนั ของบางคนอาจจาเป็นต้องใช้ส่ือเหล่าน้ี เข้ามาช่วยในทุกขนั้ ตอนของชีวิต ยิ่งในขณะน้ีท่ีส่ือสงั คม (Social Media) ได้รบั ความนิยม อย่างแพร่หลายในการแบ่งปันขอ้ มูลข่าวสารระหว่างผใู้ ชด้ ้วยกนั เพราะลกั ษณะเด่นและเสน่ห์ ของมนั ทท่ี าใหก้ ารมสี ่วนร่วมง่ายเพยี งการพมิ พ์ หรอื คลกิ ผูร้ บั สารกจ็ ะสามารถกลายเป็นผู้ส่ง สารได้ในเวลาเดยี วกนั เวบ็ ไซต์จาพวก Facebook และ Twitter จงึ เขา้ มามบี ทบาทอย่างมาก ในการนาเสนอขอ้ มลู ของผใู้ ชท้ ม่ี เี น้ือหาความยาวไมม่ ากนกั ก่อนอ่นื เราจาเป็นตอ้ งเขา้ ใจรว่ มกนั ว่าเว็บไซต์ประเภทเหล่าน้ีไม่ใช่พ้ืนท่ีส่ือโดยธรรมชาติ แต่มีลักษณะความเป็นสาธารณะ โดยส่วนตัว (Personic = Public+Person) ข้ึนอยู่กับการตัง้ ค่าของผู้ใช้แต่ละคนซ่ึงแตกต่าง เป็นอย่างมากกบั พน้ื ทก่ี ารแลกเปลย่ี นความคดิ เหน็ หรอื บทความตามหนังสอื พมิ พ์ ซง่ึ เป็นการ เขยี นขนาดยาว แต่เม่อื เป็นเช่นน้ีกไ็ ม่ไดห้ มายความว่าเวบ็ ไซตเ์ หล่าน้ีซง่ึ ไม่ใช่สอ่ื โดยธรรมชาติ จะไม่จาเป็ นต้องมีจรรยาบรรณ หรือมาตรฐานความเหมาะสมทางสังคมในการใช้งาน เน่ืองจากความมจี รรยาบรรณจะนามาสู่ความน่าเช่อื ถือ และความน่าเช่อื ถอื นัน้ ก็ต้องวดั จาก เน้ือหามใิ ช่รูปแบบเหตุทเ่ี ป็นเช่นน้ี เพราะว่าผลลพั ธข์ องส่อื สงั คมนนั้ ขน้ึ อย่กู บั ตวั ผใู้ ช้ หากผใู้ ช้ มเี จตนาท่จี ะบิดเบอื นความจรงิ เพ่อื ปลุกปัน่ หรอื หวงั ผลทางการเมืองผลลพั ธ์ท่เี กิดข้นึ ย่อม จะเป็นดา้ นลบ แต่หากผใู้ ชเ้ คารพในสทิ ธเิ สรภี าพของผอู้ ่นื อย่างเสมอภาคกนั มคี วามเป็นกลาง ในการนาเสนอความคดิ เหน็ และนาเสนอใหเ้ ป็นขอ้ เทจ็ จรงิ ทถ่ี ูกตอ้ ง แม่นยา โปร่งใส ผลลพั ธ์ ท่เี กดิ ก็จะสร้างสรรค์ในเชงิ บวกมากกว่าเป็นแน่ โดยหลกั แล้วสทิ ธแิ ละเสรภี าพในการใช้ส่อื ออนไลน์ของคนเราจะไม่แตกต่างกับสิทธิและเสรีภาพในการใช้ส่ืออ่ืน ๆ เพราะถือว่า เป็นเสรภี าพในการแสดงออกผ่านส่อื ในปฏญิ ญาสากลว่าสทิ ธมิ นุษยชนไดม้ กี ารรบั รองเสรภี าพ ในลกั ษณะน้ีไวใ้ นขอ้ 19 ว่า “ทุกคน มสี ทิ ธใิ นอสิ รภาพแห่งความเหน็ และการแสดงออกสทิ ธนิ ้ี รวมถึงอิสรภาพในการท่ีจะถือเอาความคดิ โดยปราศจากความแทรกสอดและท่ีจะแสวงหา รบั และแจกจ่ายข่าวสารและความคิดเห็นไม่ว่าโดยวิธีใด ๆ และโดยไม่คานึงถึงเขตแดน” ในรฐั ธรรมนูญแห่งราชอาณาจกั รไทย พ.ศ.2550 ก็มกี ารรบั รองการกระทาประเภทน้ีเช่นกนั ในมาตรา 45 วรรคแรก ว่า “บุคคลย่อมมเี สรภี าพในการแสดงความคดิ เหน็ การพดู การเขยี น การพมิ พ์ การโฆษณา และการสอ่ื ความหมายโดยวธิ อี ่นื ” ดงั นนั้ การกระทาเชน่ น้ี จงึ ถอื เป็นสทิ ธิ มนุษยชนขนั้ พน้ื ฐานเช่นกนั แต่ในความเป็นจรงิ เม่อื มเี สรภี าพเกดิ ขน้ึ เป็นทแ่ี น่นอนวา่ เขตแดน ของเสรีภาพแต่ละบุคคลย่อมจะชน และทบั ซ้อนกนั ในบางกรณีกลายเป็นการละเมิดสทิ ธิ สว่ นบคุ คลซง่ึ กนั และกนั โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ ในโลกเครอื ขา่ ยสงั คมออนไลน์ทด่ี เู หมอื นวา่ เขตแดน ของเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นจะมีมากจนบางครัง้ อ าจมีมากเกินไปด้วยซ้า

90 ความจาเป็นในการท่ตี ้องกากบั ดูแล และตรวจสอบการใชง้ าน รวมถงึ มาตรฐานจรรยาบรรณ จงึ เป็นสง่ิ จาเป็นในสงั คมออนไลน์ปัจจบุ นั ในเร่ืองเก่ียวกับการเคารพสิทธิในความเป็นส่วนตัวนัน้ จริง ๆ แล้วเป็นเร่ืองสิทธิ ขนั้ พ้นื ฐานของคนท่ีได้รบั การคุ้มครองตงั้ แต่รฐั ธรรมนูญฉบบั ปี พ.ศ.2540 ซ่ึงคนในสงั คม ส่วนมากอาจละเลย และไม่ใส่ใจถงึ ความสาคญั ของจุดน้ี ปัจจุบนั รฐั ธรรมนูญฉบบั ปี พ.ศ.2550 ในมาตรา 35 มรี ะบุเกย่ี วกบั เรอ่ื งน้ีไวช้ ดั เจนว่า “สทิ ธขิ องบุคคลในครอบครวั เกยี รตยิ ศ ช่อื เสยี ง ตลอดจนความเป็นอยู่ส่วนตัวย่อมได้รับความคุ้มครอง การกล่าว หรือไขข่าวแพร่หลาย ซ่งึ ขอ้ ความ หรอื ภาพไม่ว่าดว้ ยวธิ ใี ดไปยงั สาธารณชน อนั เป็นการละเมดิ หรอื กระทบถงึ สทิ ธิ ของบุคคลในครอบครวั เกยี รตยิ ศ ช่อื เสยี ง หรอื ความเป็นอย่สู ว่ นตวั จะกระทามไิ ด้ เวน้ แต่กรณี ท่เี ป็นประโยชน์ต่อสาธารณะ บุคคลย่อมมสี ทิ ธไิ ด้รบั ความคุ้มครองจากการแสวงประโยชน์ โดย มชิ อบ จากขอ้ มลู สว่ นบคุ คลทเ่ี กย่ี วกบั ตน ทงั้ น้ี ตามทก่ี ฎหมายบญั ญตั ”ิ ซ่งึ หากคนในสงั คมใหค้ วามสาคญั และปฏบิ ตั ติ ามแลว้ นัน้ ปัญหาของสงั คมออนไลน์อาจ มนี ้อยลงกเ็ ป็นไป แต่ปัจจุบนั เม่อื คนละเลยถงึ การเคารพในสทิ ธขิ นั้ พ้นื ฐานของคนด้วยกนั รฐั จึงมีความจาเป็นต้องจดั ทากฎหมายเก่ียวกบั เร่ืองน้ีโดยเฉพาะ “พ.ร.บ.ว่าด้วยการกระทา ความผดิ เก่ยี วกบั คอมพวิ เตอร์ พ.ศ.2550” จงึ เกิดข้นึ มาเพ่อื กาหนดมาตรการในการป้องกนั และปราบปรามการกระทาทใ่ี ชร้ ะบบคอมพวิ เตอรซ์ ง่ึ ก่อใหเ้ กดิ ความเสยี หาย กระทบกระเทอื น ตอ่ เศรษฐกจิ สงั คม และความมนั่ คงของรฐั รวมทงั้ ความสงบสขุ และศลี ธรรมอนั ดขี องประชาชน ณ จุดน้ีเองทป่ี ัญหาไดเ้ กดิ ขน้ึ กล่าวคอื ถงึ แมก้ ารมกี ฎหมายฉบบั น้ีจะเป็นส่วนหน่ึงทร่ี ฐั สามารถกากบั ดูแลสงั คมออนไลน์ให้ไปในทิศทางท่ีเหมาะสม ไม่มีการละเมดิ สทิ ธิเสรีภาพ ต่อผใู้ ชด้ ว้ ยกนั แต่กม็ กี ารถกเถยี งในสงั คมถงึ เน้ือหาท่ีคลมุ เครอื ของกฎหมายฉบบั น้ี ซง่ึ สมุ่ เสย่ี ง ว่าจะถูกเจา้ หน้าทร่ี ฐั ใชใ้ นทางละเมดิ สทิ ธแิ ละเสรภี าพของผใู้ ช้ เน้ือหาดงั กล่าวอย่ใู นมาตรา 14 ของ พ.ร.บ.วา่ ดว้ ยการกระทาความผดิ เกย่ี วกบั คอมพวิ เตอร์ พ.ศ.2550 ความดงั น้ี “ผใู้ ดกระทาความผดิ ทร่ี ะบุไวด้ งั ต่อไปน้ี ตอ้ งระวางโทษจาคุกไม่เกนิ หา้ ปี หรอื ปรบั ไม่เกนิ หน่งึ แสนบาท หรอื ทงั้ จาทงั้ ปรบั 1. นาเขา้ สู่ระบบคอมพวิ เตอรซ์ ่งึ ขอ้ มูลคอมพวิ เตอร์ปลอมไม่ว่าทงั้ หมดหรอื บางส่วน หรอื ขอ้ มลู คอมพวิ เตอรอ์ นั เป็นเทจ็ โดยประการทน่ี ่าจะเกดิ ความเสยี หายแก่ผอู้ น่ื หรอื ประชาชน 2. นาเขา้ สู่ระบบคอมพวิ เตอรซ์ ่งึ ขอ้ มูลคอมพวิ เตอร์อนั เป็นเทจ็ โดยประการทน่ี ่าจะ เกดิ ความเสยี หายต่อความมนั่ คงของประเทศหรอื กอ่ ใหเ้ กดิ ความตน่ื ตระหนกแกป่ ระชาชน 3. นาเขา้ สู่ระบบคอมพวิ เตอร์ซ่ึงขอ้ มูลคอมพวิ เตอร์ใด ๆ อนั เป็นความผดิ เก่ยี วกบั ความมนั่ คงแหง่ ราชอาณาจกั รหรอื ความผดิ เกย่ี วกบั การก่อการรา้ ยตามประมวลกฎหมายอาญา 4. นาเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซ่ึงข้อมูลคอมพิวเตอร์ใด ๆ ท่ีมีลักษณะอันลามก และขอ้ มลู คอมพวิ เตอรน์ นั้ ประชาชนทวั่ ไปอาจเขา้ ถงึ ได้