สัตว์

L’imagerie des animaux familiers ดแู ลสัตวเ์ ลยี้ งกันอย่างไรนะ Patricia Reinig เขียน ปราณี ศริ ิจนั ทพันธ์ แปล พิมพค์ รั้งที่ 1 พฤศจิกายน 2551 ราคา 265 บาท ฉบับ e-book ราคา 185 บาท Original Title: L’imagerie des animaux familiers TChoapiylraignghtu©agÉedtirtaionnsslaFtiloenusrursig,h2t0s0a5r.ranges through Agency TEXT Thai translation copyright © 2005 Nanmeebooks Publication Co.,Ltd. All right reserved. © ลิขสิทธิภ์ าษาไทย 2551: สำ�นกั พิมพ์นานมีบ๊คุ ส์พบั ลเิ คชนั่ ส์ ขอ้ มลู ทางบรรณานกุ รมของส�ำ นักหอสมดุ แห่งชาติ เรนนกิ , แพททรเิ ซีย. ดูแลสตั ว์เล้ยี งกันอยา่ งไรนะ. --กรงุ เทพฯ: นานมบี คุ๊ สพ์ ับลเิ คชน่ั ส,์ 2550. 124 หนา้ . 1. สตั ว์เลี้ยง. I. ปราณี ศริ ิจนั ทพันธ,์ ผแู้ ปล. II. ชื่อเร่อื ง. 636 ISBN 978-974-16-4753-8 ISBN 978-616-04-1001-9 (ฉบบั e-book) กรรมการผู้จัดการ สุวดี จงสถิตย์วัฒนา ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการสายผลิตภัณฑ์ ราตรี สังสกฤษ ผู้จัดการสำ�นักพิมพ์กอง วชิ าการ สุชาดา งามวฒั นจินดา  บรรณาธิการบริหาร สภุ ารตั น์ ภูไตรรัตน์ หัวหนา้ กองบรรณาธกิ าร วมิ ล จรงุ จรส บรรณาธิการ อัญมณี ทองเลิศ ประสานงานการผลิต จรัสศรี พรหมเทพ หัวหน้ากองพิสูจน์อักษรและตรวจสอบ อำ�พันธ์ คงม่ัน ฝ่าย พิสูจน์อักษรและตรวจสอบ สุขุมาล นาคสุก ผู้จัดการกองศิลปกรรม กฤษดา เส่งสงค์ ศิลปกรรม สุภาวดี แพวขุนทด คอมพิวเตอร์กราฟิก พนารัตน์ ภู่แย้ม  สุนัดดา เนตยานันท์  สำ�นักงาน บริษัท นานมีบุ๊คส์พับลิเคช่ันส์ จำ�กัด เลขท่ี 11 ซอยสขุ มุ วทิ 31 (สวัสดี) ถนนสขุ มุ วิท แขวงคลองเตยเหนือ เขตวฒั นา กรุงเทพฯ 10110 โทร. 0-2670-9800, 0-2662-3000 โทรสาร 0-2662-0919 E-mail: [email protected] เพลตท่ี กริ ติธนพทั ธ์ โทร. 0-2439-6000 พมิ พท์ ี่ พงษว์ รินการพมิ พ์ โทร. 0-2399-4525 จดั จ�ำ หนา่ ยทั่วประเทศ บริษทั นานมบี คุ๊ ส์ จำ�กดั เลขที่ 11 ซอยสุขมุ วิท 31 (สวัสดี) ถนนสุขมุ วทิ แขวงคลองเตยเหนือ เขตวัฒนา กรงุ เทพฯ 10110 www.nanmeebooks.com หากหนงั สอื เลม่ น้ผี ลิตไมไ่ ด้มาตรฐาน อาทิ หนา้ กระดาษสลับกนั หนา้ ซำ�้ หนา้ ขาดหาย สำ�นักพมิ พ์ยินดีรับผดิ ชอบเปลี่ยนใหมใ่ ห้ โปรดสง่ ไปเปลยี่ นตามทีอ่ ย่ดู า้ นบน หรือตดิ ตอ่ Nanmeebooks Call Center โทร. 0-2662-3000 กด 1

คำนำสำนกั พมิ พ์ ​ทบ่ี​ ้านข​ อง​เดก็ ​​ๆ​​เลี้ยง​สตั ว์​อะไรก​ ันบ​ า้ ง​​ ​ ​คำ​ตอบ​ของ​หลาย​ต่อ​หลาย​คน​จะ​ต้อง​แตก​ต่าง​กัน​อย่าง​แน่นอน​ ​บาง​คน​เล้ียง​หมา บาง​คน​เลย้ี งแ​ มว หรือไ​ม่​กอ็​ าจจ​ ะ​เลี้ยง​หน​ู ก​ ระตา่ ย​​ปลา​​น​ ก​​ฯลฯ​​ไ​มแ่​ น่​ตอน​นอ​้ี าจ​มบ​ี าง​คน​ กำลงั เ​ลย้ี งส​ ตั วใ​์ หมท​่ ไ​่ี มเ​่ หมอื นใ​ ครอ​ ยก​ู่ ไ็ ด​้ ​แ​ ตถ​่ งึ จ​ ะเ​ลยี้ งส​ ตั วอ​์ ะไรก​ ต็ ามส​ งิ่ ท​ เ​ี่ ราต​ อ้ งมเ​ี หมอื น​ กันท​ ุกค​ น​กค​็ ือ ค​ วาม​รใ้​ู น​การด​ แู ล​สัตวเ์​ลี้ยงข​ องเ​รา​ให้​ม​สี ุขภาพด​ ี​จ​ รงิ ​ไหม​ล่ะ​​ ​ แตถ​่ า้ ใ​ครร​สู้ กึ ว​ า่ ต​ วั เองยงั ม​ ค​ี วามร​ไ​ู้ มเ​่ พยี งพ​ อล​ ะ่ ก​ ​็ ไ​มต​่ อ้ งก​ งั วลไ​ปห​ รอก​ เพราะห​ นงั สอื ดูแล​สัตว์​เล้ียง​กัน​อย่างไร​นะ​ที่​ถือ​อยู่​ใน​มือเล่ม​น้ี​ ​สามารถ​ไข​คำถามเกี่ยว​กับ​เรื่อง​สัตว์​เลี้ยง​ ที่​ทุก​คน​อยาก​รู้​ไว้​อย่าง​ละเอียด ​เริ่ม​ต้น​ด้วย​การ​แนะนำ​ชนิด​พันธ์ุ​ อุปนิสัย ​ความ​สามารถ​ พเิ ศษ การเ​ลอื กซ​ อ้ื ​​แ​ ละการเ​อาใจใ​สเ​่ ลยี้ งด​ ​ู ​น​ อกจากน​ ย​้ี งั ม​ ก​ี ารป​ ระดษิ ฐอ​์ ปุ กรณน​์ า่ ร​ กั เ​พอ่ื เ​ปน็ ​ ของเ​ลน่ ใ​หก​้ บั พ​ วกม​ นั ด​ ว้ ย​  ซงึ่ ส​ ตั วเ​์ ลย้ี งท​ พ​ี่ ดู ถ​ งึ น​ น้ั เรม่ิ ต​ งั้ แ​ ตส​่ ตั วเ​์ ลยี้ งย​ อดน​ ยิ ม​อ​ ยา่ ง​หมา​แ​ มว​ ไป​จนถึง​สัตว์​เลี้ยง​ท่ี​คุ้น​เคย​ ​อย่างกระต่าย ​หนู​ ​น​ ก​ ป​ ลา ​เรื่อย​ไป​จนถึง​สัตว์​ใหม่​​ๆ​ เ​ช่น ​ม​ ้า​ ​ เต่า​ ส​ ตั วเ์ ล้ือยคลาน ​ทส่ี​ ามารถ​นำ​มา​เลย้ี ง​เปน็ เ​พอ่ื นเ​ล่นเ​ราไ​ด​ด้ ว้ ยเ​ช่นเ​ดียวกนั ​ ​ สตั วเ​์ ลย้ี งเ​หลา่ น​ เ​้ี ปรยี บเ​สมอื นเ​พอื่ นข​ องเ​รา​หากเ​ราด​ แู ลเ​อาใจใ​สพ​่ วกเ​ขาเ​ปน็ อ​ ยา่ งด​ ​ี พวกเ​ขาก​ จ​็ ะต​ อบแทนเ​รา​กลับ​มา​ดว้ ยค​ วาม​รกั  ​และด​ แู ลเ​ราเ​ป็นอ​ ยา่ ง​ดด​ี ้วยเ​ชน่ ก​ ัน​ ​ ​ นานม​ ี​บุ๊คส​ ​พ์ ับ​ลิเคชนั่ ส​์ ​​

สารบญั สนุ ขั .........................................................5 แมว.........................................39 สัตวเ์ ลย้ี งชนดิ อนื่ ..............69 สตั ว์เล้ยี งชนิดใหม.่ ................109

สนุ ขั

สนุ ัข​มา​จาก​ไหน​ สนุ ัข​ทกุ ชนดิ สืบสายพ​ ันธ์​มุ าจ​ าก​สนุ ขั ป​ ่า และเ​ปน็ ​สตั วเ์​ลีย้ ง​ชนดิ ​แรก​ของ​มนุษย​์ ต้งั แต่เม่ือป​ ระมาณ ​15,000 ​ปี​มาแ​ ลว้ ​ สนุ ขั ​ทุก​พนั ธุ์ไ​ม่ว​ า่ จะเป็นขนาด​ เลก็ ห​ รือใหญ่ ท​ ่ีเรารจู้ ัก​ใน​ ปัจจบุ ันยัง​คงมีสัญชาตญาณ ของ​สุนขั ​ป่าอยบู่ า้ ง ในสมัยอียิปต์​โบราณ​ได้ม​กี าร​ เลีย้ ง​สุนัขแ​ ลว้ ​และ​อนบ​ู ิส เทพเ​จา้ แ​ ห่ง​ความต​ ายที่ชาว อยี ิปต์นบั ถือ​กม​็ ห​ี ัวเ​ปน็ ​หมา​ใน​ ​ ซ่ึงเ​ป็น​สัตว​์ทด่​ี รุ า้ ย​แห่ง​ทะเล​ ทราย มีหนา้ ท่ีชำระ​ศพด​ ว้ ย​ เครื่องห​ อมแ​ ละ​นำว​ ิญญาณ​ คน​ตาย​ไป​สู​่โลกหลงั ความตาย 6

สุนขั ​พนั ธต​์ุ า่ งๆ​ มนุษย์​ค่อยๆ พฒั นาส​ นุ ขั สายพ​ นั ธุต​์ า่ งๆ ทีละนอ้ ย เพอ่ื ใ​ชท้​ ำงาน​ท่ีแตกตา่ ง​กัน เช่น​ ล​ ่าส​ ตั ว์​ เฝ้า​ยาม เปน็ ตน้ พันธเุ์​ซนต​์เบอรน์​ าร์ด​ อาจหนักไ​ด้ถึง​1​ 00​ก​ โิ ลกรมั ​​ เปน็ สนุ ขั สายพันธห​์ุ น่ึงท่มี ี ขนาดใหญท​่ สี่ ดุ ​ใน​โลก พนั ธุด​์ ัลเม​เชีย​น พ​ ันธ์​ุช​ิวา​วา​เป็นสาย​พนั ธ์ทุ​ ี่ตัว​เล็ก​ทส่ี ุดใ​นโ​ลก​​ เป็น​สนุ ัขขนาด​ มันม​ีน้ำ​หนักเ​บากว่า​แมวเ​สีย​อีก​​ ปานก​ ลาง ใช้เฝ้าย​ าม​ หรือล​ า่ ​สัตว์ สว่ นพันธ​ุ์อื่นๆ มข​ี นาดแ​ ตก​ต่างก​ ันไ​ป  อยา่ งพ​ ันธุ​์บา​ตารด์ และ​พันธุ​์คอรน์​ โิ​ย​ตา่ งก​็เป็น​พันธ์​ผุ สม ระหวา่ งสนุ ัข 2 ​พนั ธุ์​หรอื ห​ ลายพ​ นั ธ​รุ์ วม​กนั ​​ 7

สุนัขต​ อ้ นฝงู สตั ว์ สนุ ัขพ​ วกน้ชี ว่ ยคนเลีย้ งสัตวด์ ูแลและนำฝูงสตั วใ์ นฟาร์ม แตก่ ่อนพวกมนั ป้องกนั ฝูงสตั ว์จากหมาปา่ ดว้ ย พนั ธทุ์ ่รี ู้จกั ก​ ันด​ ีคือเยอรมนั ​เชพเพริ ด์  สุนัขพ​ นั ธน์ุ ้ีถกู เพาะพันธข์ุ นึ้ มาเพอื่ ชว่ ยดูแล และนำฝงู แกะ เพราะพวกมนั ฉลาดและฝกึ ง่าย พนั ธม​์ุ าล​ ิน​ วั ขน​เกรยี น​ พันธเ์​ุ ลกเกอะนูอิส ขน​หยกิ ​ พนั ธแุ์​ ทร์ววั เรน​ ขนยาวสีนำ้ ตาล ​พนั ธ์ุก​ รนู เนนิ ดาล ขนย​ าว​ส​ีดำ สนุ ขั ตอ้ นแกะของเ​บล​เยียมม​ ี​ลักษณะสขี น 4 ชนดิ พวกมันเป็นสนุ ขั ทช่ี​ อบอ​ อกก​ ำลัง​มาก​ 8

แม้​ในยามท่สี ุนขั ตอ้ นฝูงสตั ว์จะไ​ม่​ไดถ้​ ูกนำไปใช้ดูแลฝงู สตั วแ์ ล้ว​​พวกมนั ก​ ​ย็ ังคงมสี ัญชาตญาณ ของ​ผ​ู้เฝา้ ยามอ​ ยู่เต็มเป่ียม พนั ธ์​ุบอรเ์ ดอร์​​คอลล​ ี​เป็นส​ ุนขั ​ท​ี่แขง็ แรงและ สุนขั ข​ น​ยาวส​ วยตวั นี้คือ ​พนั ธ์​ุคอลล​ ​ี หรือ​สุนขั ​ เดนิ ไดน้ มุ่ นวล  พวกมนั ช​ อบออก​กำลัง​กา​ยมาก ตอ้ นแกะของ​สกอตแลนด์ ม​ นั นา่ ​รัก​ แต​่บาง​ครั้ง​ ก็เหา่ ​เสยี งด​ ัง พนั ธบุ์​ ร​ ิอาด ห​ รือส​ นุ ขั ต​ อ้ นฝูงสัตวจ์ ากจังหวัดบรี พนั ธ์ุพ​ิเรเนยี น เมาน์เทน ด็อก เปน็ สนุ ขั ที่ตวั ใ​ หญ่​ ประเทศฝรัง่ เศส​ มส​ี ญั ชาตญาณของผู้คุ้มครอง​ และอ​ ่อนโยน​ ใ​ ช้ตอ้ นฝ​ งู ​สัตวใ​์ นแถบเทือกเขา 9

สนุ ัขล​ า่ ​สัตว์ ​สุนัขล​ า่ ส​ ัตว์จะไ​ล่​ล่าเ​หยื่อแ​ ละ​นำกลับ​มาใ​ห้​เจ้าของ มนั จะสะกดรอยตามเ​หยื่อดว้ ยก​ าร​ดม​กลน่ิ ​ พนั ธ์​ุพอยเ​ทอรเ์​ป็นส​ ุนัขล​ า่ ส​ ตั ว์ ซงึ่ จะ​อย่น​ู งิ่ แขง็ เมอ่ื ​ พนั ธ์​ุไวมาราเนอรเ์ ปน็ สนุ ขั ที่มขี นสีเทาสวย และ ได้​กล่ิน​สัตวเ์​พื่อช้บี อกทาง ฉลาด มนั มคี วามสามารถในการลา่ สตั วค์ รบถ้วน ​พันธุ์​กอร์​ดอน เซต​เทอร์​ ของสกอตแลนด์ เป็น​สุนัข พันธ​ุ์บลัดฮาวนด์ หรือเซนตฮ​์ วิ เ​บริ ์ต ฮาวนด์ ที่ซอื่ สตั ย​์ เช่อื ฟังเจา้ ของ และช​ อบ​ล่า​สตั ว์​ เปน็ สุนขั ​ลา่ สัตวข์ นาดใ​ หญ​่ มนั ดมกลน่ิ สะกดรอย ได้อยา่ งยอดเย่ียม 10

​สนุ ัข​ล่าสตั ว์บางชนดิ ได้กลายเปน็ สัตว์เล้ียงท่ีมนุษย์เลี้ยงไว้เปน็ เพ่ือน สุนัขเหล่านต้ี อ้ งออกกำลงั กายอยา่ งสมำ่ เสมอ พนั ธุ​์ลาบร​ าดอ​ รเ์​ปน็ สุนขั ท่ีชอบน​ ำ้ ​มนี​ สิ ยั ​อ่อน​โยน ​พนั ธ​์ุบรติ ตานีเชีย่ วชาญการล่าสัตว ์ มันเปน็ สุนัข และซอ่ื สตั ย์ต่อ​เจ้าของ ทน่ี า่ รัก ขี้เลน่ และกลา้ หาญ พนั ธุ์​องิ ล​ ิช​ค็อกเ​กอร์​สเปเนียล เ​ปน็ ​สุนขั ล​ า่ สัตวท์ ่ี พนั ธ​์ุไอร​ ิช​เซตเทอร​์ทสี่ งา่ งาม เป็นน​ กั กีฬาซง่ึ ต้องการ กระฉับกระเฉง ซึง่ ปรับตัวเข้ากบั ชวี ติ ในเมืองได้ดี การออกกำลังกายอยา่ งสมำ่ เสมอ 11

สนุ ขั เ​ฝา้ ​บา้ น​ ส​ ุนัข​เฝา้ ​บา้ น​จะมี​ความร​ สู้ กึ ของการ​เป็นเ​จ้าของ โดย​ช่วยเ​ฝ้าบ​ ้าน สวน ​รถยนต์​​และ​ดแู ล​เจา้ ของ ​พันธ​์ุเด​นชิ  หรอื ​เยอรมนั ​โดกเกอะ เป็นส​ ุนขั ​ตวั ​ใหญ่​ แมจ​้ ะมหี นา้ ตาทดี​่ ู​เศรา้ ​แต่สนุ ัขพันธบ​์ุ อ๊ กเ​ซอร​์ ซึ่งครงั้ หนง่ึ เคยเปน็ สุนัขต่อสู้ มนี ิสัยรา่ เรงิ  ชอบเล่น และน่าร​ กั ​มาก​ พันธ​์โุ ด​เบอรแ์​ มนนเ​์ ปน็ สุนขั ท่ีคลอ่ ง​แคลว่ ว่องไว พันธ​์ุมาส​ ทิฟฟ์ตวั ใ​ หญ​่และทรง​พลัง มีนิสัยใจเยน็ มนั มีนสิ ยั ซอื่ สัตย​์ เชือ่ ฟ​ ังเจา้ ของ และเป็นผคู้ ุ้มครอง และเ​ชื่อง มัน​เปน็ ส​ นุ ขั ท​ ตี่ ัวใหญท่ ส่ี ดุ ​พนั ธ์​หุ นง่ึ ​ 12

สนุ ขั เ​ทอรเ์ รยี ร์ ในอดีตสนุ ัขหลายพันธุใ์ นกลุ่มนีถ้ ูกเลย้ี งในฟารม์ ตามชนบทเพื่อกำจัดหนู ปัจจุบนั ​นิยมนำมาเล้ยี งเป็นส​ ุนขั บ​ า้ น​ แต​่ม​ นั ก็ยงั คงมี​สัญชาตญาณในการ​ล่า​สัตวอ​์ ยู่ ​พนั ธ์ุฟ​ อ​ กซ์​ เทอร์เรียร​์ ถูกฝ​ ึกใ​ ห้​ตดิ ตามรอยเทา้ พันธ์​ุเยอรมัน ฮันตงิ เทอร์เรยี ร์ คลอ่ งแคล่ว และ สนุ​ ัข​จง้ิ ​จอกไ​ปจนถงึ โพรงที่มันอยู่ กล้าหาญ ใชล้ า่ ตัวแบดเจอร์ และสนุ​ ัข​จิ้งจ​ อก พนั ธุ์เวสต์ ไฮแลนด์ ไวต์ เทอร์เรยี ร์ เป็นส​ นุ ขั ​ตวั เ​ล็ก​ พนั ธ์ุ​แอร์เดล​​เทอร์เรียร์​เป็นพนั ธ์ุทต่ี​ วั ใหญ​ท่ ี่สุด 13 ท่​ีได้รับความนยิ มม​ าก​ม​ ันมนี ิสัยซกุ ซน​และ​เป็น​ ในกลุม่ มันม​ีนสิ ยั ​เป็นมิตรและเป็นผ​ ู้พ​ ิทักษท​์ ี่ดี เพื่อนท่นี า่ รกั

สุนัขล​ า่ ​เน้อื ​ ​สนุ ขั ​ลา่ ​เน้อื ​​หรอื ​สนุ ขั พ​ นั ธ​ฮุ์ าวนด​์  เปน็ ​สนุ ขั ก​ ลุ่มท​ เี​่ กา่ ​แกท​่ ่สี ุด​ทม่​ี นุษย​์พฒั นาข​ ึ้น​มา เ​พื่อ​ใช​้ใน​การแ​ ข่งข​ นั ​เกมล​ ่า​สัตว์ พนั ธ์อุ​ ัฟ​กัน​ ฮาวนด​์ เป็น​พันธเุ​์ กา่ ​แก​่ทรี่​ ูจ้ ักก​ ันด​ ีพ​ ันธ์​ุ พันธุ์​วิพ​เพต​เป็น​สุนัข​ล่า​เน้ือ​ตัว​เล็ก​ท่ี​ได้​รับ​ความ​นิยม​ หนง่ึ  มันเปน็ สนุ ัขท่ีตวั สูง สงา่ งาม และมชี ีวติ ชีวา มาก​​มนั ​เปน็ ส​ นุ ัข​ท​ใี่ ช​้ใน​การ​วง่ิ แ​ ขง่ ​ พันธุ​์บอร์​ซอย หรือ พันธุส​์ ลกู ิ พันธุ์รสั เ​ซยี ​วลู ์ฟฮาวนด์ ​พนั ธซ​ุ์ าลูก​ ิ ​สุนขั ลา่ เนือ้ ตัวใ​หญ​พ่ วกน้ีว​ ง่ิ เ​ร็ว​มาก​ พวกมนั ​เชื่อฟังเจา้ ของ​แ​ ต่​มักเ​ข้าก​ ับส​ ุนขั ​ตัว​อ่นื หรือแมวไ​ม่​ได้​​ 14

​สุนขั ล​ าก​เลือ่ น​ ​สุนขั ล​ ากเ​ลอื่ น​อาศัย​อยูใ​่ นป​ ระเทศเ​ขตหนาว​พวกมนั ชว่ ยลากเ​ล่ือนซึ่งเปน็ พาห​นะ​ของผคู้ น ท่อี าศยั อยู่ในแถบที่มหี ิมะปกคลมุ พันธฮ์​ุ สั กเี​​ป็น​สุนัข​ลาก​เลอ่ื นท​ เ​ี่ รารจู้ ักก​ ัน​ดท​ี ่สี ดุ พวกม​ ันต​ ้องการ​วงิ่ ​มากๆ​ กลัวค​ วามร​ อ้ น และค​ วามโ​ดดเ​ดี่ยว​ พนั ธม​์ุ าล​ าม​ วิ เ​ปน็ ส​ นุ ขั ท​ ต่ี วั ใ​หญแ​่ ละแ​ ขง็ แ​ รงก​ วา่ พ​ นั ธ​ุ์ พันธ์​ุซาม​ อยดเ​์ ป็น​สนุ ขั ร​ ัส​เซียท​ ใี่​ ช​้คุมฝ​ งู ​กวาง​​ ฮัสกแ​ี ต​่วงิ่ ​ช้า​กว่า ​มนั ​จงึ ​เป็น​เพ่ือนเ​ดนิ ​เลน่ ท​ ดี​่ เ​ี ยยี่ ม กอ่ นจะ​นำ​มาใ​ ช​เ้ ป็นส​ ุนัข​ลาก​เลอ่ื น 15