ສາທາລະນະລດັ ປະຊາທປິ ະໄຕ ປະຊາຊນົ ລາວ ສນັ ຕພິ າບ ເອກະລາດ ປະຊາທປິ ະໄຕ ເອກະພາບ ວດັ ທະນະຖາວອນ ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ກມົ ສາ້ ງຄູ ວທິ ະຍາໄລຄູຫຼວງນາ້ ທາ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ ູນ ລະບບົ 12+4 ສາຍຄມູ ດັ ທະຍມົ ICT ປີ 2 ພາກຮຽນທີ 2 ສກົ ຮຽນ: 2021-2022
ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ກມົ ສາ້ ງຄູ ວທິ ະຍາໄລຄຫູ ວຼ ງນາ້ ທາ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ ນູ ລະບບົ 12+4 ສາຍຄູມດັ ທະຍມົ ICT ປີ 2 ພາກຮຽນທີ 2 ຮຽບຮຽງໂດຍ: ປທ. ກອງຄາ ນາທະວງົ ຜູກ້ ວດແກ:້ ປທ. ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ ປທ. ບຸນແສງ ເສາົ ຄາແກວ້ ປຕ. ຈນັ ເພງັ ພະນາວນັ ສກົ ຮຽນ: 2021-2022
ຄຳນຳ ອງີ ຕຳມຫກັຼ ສູດກຳນຮຽນ-ກຳນສອນ ຂອງກມົ ສຳ້ ງຄູ ກະຊວງສກຶ ສຳທກິ ຳນ ແລະ ກລິ ຳ ວຳງອອກວຊິ ຳ ລະບບົ ຖຳນຂມ້ ູນເບອ້ ງຕນົ້ ເປຼັນວຊິ ຳໜ່ຶ ງຶ ທ່ຶ ໄີ ດບ້ ນຼັ ຈຢຸ ່ຶ ູໃນຫກັຼ ສູດກຳນສຳ້ ງຄູ ລະບບົ 12+ 4 ສຳຍຄູມດຼັ ທະຍມົ ສຳຂຳໄອຊທີ ພີ ນ້ ຖຳນ. ສະນນັຼ້ , ຂຳ້ ພະເຈຳົ້ ຈງິ ໄດສ້ ກຶ ສຳຄນົ້ ຄວຳ້ ຮຽບຮຽງເອກະສຳນເພຶ່ ອອຳນວຍຄວຳມສະດວກ ໃຫແ້ ກຶ່ ກຳນຮຽນກຳນສອນໃຫມ້ ຄີ ວຳມສະດວກ ແລະ ງ່ຶຳຍຂນຶ້ . ເອກະສຳນດຶ່ ງຼັ ກຶ່ ຳວໄດຮ້ ຽບຮຽງຕຳມຄອດຂອງ ລຳຍວຊິ ຳດດຍລວມແລວ້ ຈະປະກອບໄປດວ້ ຍກຳນຕດິ ຕງຼັ້ ລະບບົ ຈດັຼ ກຳນຖຳນຂມ້ ູນ MySQL, ກຳນຕດິ ຕງຼັ້ ແລະ ນຳໃຊ້ phpMyAdminໃນກຳນຄຸມ້ ຄອງຖຳນຂມ້ ູນ, ກຳນສຳຮອງ ແລະ ກຄູ້ ນຂມ້ ູນດດຍນຳໃຊ້ phpMyAdmin ແລະ MySQL Workbench. ເຖງິ ຢ່ຶ ຳງໃດກຕຳມກຳນຮຽບຮຽງເອກະສຳນຄງຼັ້ ນອີ້ ຳດປຳສະຈຳກບ່ຶ ໄດກ້ ບຼັ ຂຂ້ ຳດຕກົ ບກົ ຜຶ່ ອງຕຶ່ ຳງໆ ເຊຶ່ ນັຼ : ກຳນແປພຳສຳ, ກຳນໃຊຄ້ ຳສບັຼ ທ່ຶ ບີ ່ຶ ເໝຳະສມົ ແລະ ອ່ຶ ນໆ ຖຳ້ ຫຳກທຶ່ ຳນ ຜູອ້ ່ຶ ຳນໄດພ້ ບົ ເຫນຼັ ຂຂ້ ຳດຕກົ ບກົ ຜ່ຶ ອງດ່ຶ ງັຼ ກ່ຶ ຳວ ຂໃຫຕ້ ຳນສິ ່ຶ ງົ ຂ່ຶ ຳວ ຫ ແຈງ້ ໃຫຂ້ ຳ້ ພະເຈຳົ້ ດວ້ ຍເພ່ຶ ອຈະໄດນ້ ຳເອຳົ ຄຳຕຳນຕິ ຊິ ມົ ດ່ຶ ງຼັ ກຶ່ ຳວມຳປັຼບປຸງແກໄ້ ຂ ເອກະສຳນ ເຫນັຼ້ ນໃີ້ ຫມ້ ເີ ນອ້ ໃນໃຫດ້ ຂີ ນຶ້ ກວຶ່ ຳເກຶ່ ຳົ ຜູຮ້ ຽບຮຽງ ປທ. ກອງຄຳ ນຳທະວງົ
ສາລະບານ ບດົ ທີ ໜາ້ ບດົ ທີ 1 ແນະນາກ່ ຽວກບັ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ ນູ ...............................................................................1 1.1. ຖານຂມ້ ູນ ແລະ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ ນູ .............................................................................1 1.2. ປະຫວດັ ຄວາມເປັນມາຂອງລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ ນູ ...............................................................1 1.3. ການເຮດັ ວຽກຂອງລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ ນູ .........................................................................2 1.4. ຄວາມສາຄນັ ຂອງລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ ນູ ..........................................................................3 1.5. ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ ນູ ສາພນັ ........................................................................................4 1.6. ທກັ ສະພນ້ ຖານໃນການນາໃຊລ້ ະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ ູນ............................................................6 ບດົ ທີ 2 ພາສາ SQL.................................................................................................................11 2.1. ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ໃນການສາ້ ງຖານຂມ້ ນູ .................................................................................11 2.2 ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ໃນການລາຍງານຂມ້ ູນ.................................................................................11 2.3 ທບົ ທວນ Function ຕ່ າງໆໃນການລາຍງານຂມ້ ູນ...................................................................12 2.4 ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ຈດັ ຮຽງການລາຍງານຂມ້ ນູ ...........................................................................13 2.5. ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ແກໄ້ ຂໂຄງສາ້ ງຖານຂມ້ ູນ............................................................................13 2.6. ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ລບຶ ໂຄງຮ່ າງຖານຂມ້ ູນ ແລະ ຕາຕະລາງ...........................................................13 2.7. ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ເພ່ ມີ ຂມ້ ູນ.............................................................................................14 2.8. ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ປັບປຸງຂມ້ ູນ...........................................................................................14 2.9. ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ລບຶ ຂມ້ ນູ ..................................................................,,,,.........................14 ບດົ ທີ 3 ການຕດິ ຕງັ້ MySQL ແລະ phpMyAdmin.......................................................................16 3.1. MySQL ແມ່ ນຫຍງັ ?..................................................................................................16 3.2. ຄວາມຕອ້ ງການພນ້ ຖານກ່ ອນການຕດິ ຕງັ້ MySQL..............................................................16 3.3. ການຕດິ ຕງັ້ MySQL..................................................................................................16 3.5. phpMyAdmin ແມ່ ນຫຍງັ ? ......................................................................................22 3.6. ຄວາມຕອ້ ງການພນ້ ຖານກ່ ອນການຕດິ ຕງັ້ phpMyAdmin....................................................22 3.7. ການຕດິ ຕງັ້ phpMyAdmin........................................................................................22 3.8. ການຕງັ້ ຄ່ າເພ່ ມີ ຕ່ ມ phpMyAdmin...............................................................................25 ບດົ ທີ 4 ການເພ່ ມີ ຂມ້ ູນໃນຖານ..................................................................................................28 4.1. ວທິ ສີ າ້ ງຖານຂມ້ ນູ ໃນ phpMyAdmin..............................................................................28 4.2. ການສາ້ ງຕາຕະລາງ.....................................................................................................29 4.3. ການເພ່ ມີ ຂມ້ ູນໃນຖານ ..............................................................................................31
4.4. ການນາໃຊ້ Query ເພ່ ມີ ຂມ້ ນູ ໃນຖານ ............................................................................32 4.5. ການການດົ ໂຄງສາ້ ງຕາຕະລາງ.......................................................................................32 4.6. ການການດົ ຄ.ີ .........................................................................................................33 ບດົ ທີ 5 ການແກໄ້ ຂຂມ້ ນູ ໃນຖານ................................................................................................34 5.1. ການແກໄ້ ຂໂຄງສາ້ ງຖານຂມ້ ູນ........................................................................................34 5.2. ການແກໄ້ ຂຂມ້ ນູ ໃນຖານ..............................................................................................38 5.3. ການລບຶ ຂມ້ ູນໃນຖານ.................................................................................................40 5.4. ການນາໃຊ້ Query ແກໄ້ ຂຂມ້ ນູ ໃນຖານ..........................................................................42 ບດົ ທີ 6 ການເບ່ ງິ ແລະ ຄນົ້ ຫາຂມ້ ູນໃນຖານ...................................................................................43 6.1. ການເບ່ ງິ ຂມ້ ູນລະບບົ ...................................................................................................43 6.2. ການເບ່ ງິ ຂມ້ ນູ ໃນຖານ.................................................................................................44 6.3. ການຄນົ້ ຫາຂມ້ ູນໃນຖານ..............................................................................................44 6.4. ການນາໃຊ້ Query ເບ່ ງິ ຂມ້ ູນໃນຖານ.............................................................................44 ບດົ ທີ 7 ການສາຮອງຂມ້ ູນ ແລະ ກຄູ ້ ນຂມ້ ນູ ...................................................................................46 7.1. ການສາຮອງຂມ້ ູນໂດຍນາໃຊ້ phpMyAdmin....................................................................46 7.2. ການກຄູ້ ນຂມ້ ູນໂດຍນາໃຊ້ phpMyAdmin.....................................................................47 7.3. ການສາຮອງຂມ້ ູນໂດຍນາໃຊ້ MySQL Workbench........................................................48 7.4. ການກຄູ້ ນຂມ້ ູນໂດຍນາໃຊ້ MySQL Workbench...........................................................50 ບດົ ທີ 8 ການສາ້ ງລາຍງານ..........................................................................................................51 8.1. ການສາ້ ງຕາຕະລາງທຽມ................................................................................................51 8.2. ການສາ້ ງລາຍງານຜ່ ານເວບັ ............................................................................................51 ເອກະສານອາ້ ງອງີ ....................................................................................................................56
ບດົ ທີ 1 ແນະນາກ່ ຽວກບັ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ນູ (Introduction to Database Management System) 1.1. ຖານຂມ້ໍ ນູ ແລະ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ນູ (Database and Database Management System) ຖານຂມ້ໍ ູນ (Database) ໝາຍເຖິງການຈດັ ລວບລວມຂມໍ້ ູນນເິ ທດ ຫຼື ຂມໍ້ ູນຂອງເລ່ ອືຼ ງຕ່ າງໆ ໄວໃໍ້ ນຮູບ ແບບທ່ ຈີ ະເອນີໍ້ ໃຊໄໍ້ ດທ້ໍ ນັ ທເີ ມ່ ອຼື ຕອໍ້ ງການ ໃນການເອນີ້ໍ ນນັໍ້ ອາດຈະເອນີ້ໍ ພຽງສ່ ວນໃດສ່ ວນໜ່ ງມາໃຊປ້ໍ ະໂຫຍດເປັນ ຄງັ້ໍ ເປັນຄາວກໄດໍ້ ຖານຂມໍ້ ນູ ທ່ ດີ ຄີ ວນຈະໄດຮ້ໍ ບັ ການປັບປຸງໃຫທ້ໍ ນັ ສະໄໝຢ່ ູສະເໜ.ີ ນອກຈາກນີ້ໍ ກດິ ຕິ ພກັ ດວີ ດັ ຕະນະກຸນ ຍງັ ໄດສໍ້ ະຫຸບຄວາມໝາຍຂອງຖານຂມໍ້ ູນວ່ າ ຄ່ ກືຼ ່ ຸມຂອງແຟມຂມນູ ທ່ ີ ມຄີ ວາມສາພນັ ກນັ ແລະ ຖກືຼ ນາມາລວມກນັ ເຊ່ ນັ : ຖານຂມໍ້ ູນໃນບລສິ ດັ ແຫ່ ງໜ່ ງອາດຈະປະກອບໄປດວ້ໍ ຍແຟມຂ້ໍ ມູນຫາຍໆແຟມເຊ່ ງິ ແຕ່ ລະແຟມຕ່ າງກມຄີ ວາມສາພນັ ກນັ ໄດແໍ້ ກ່ ແຟມຂມໍ້ ູນພະນກັ ງານ, ແຟມຂມໍ້ ູນພະແນກໃນ ບລສິ ດັ , ແຟມຂມໍ້ ນູ ຂາຍສນິ ຄາ້ໍ ແລະ ແຟມຂມໍ້ ນູ ສນິ ຄາ້ໍ ເປັນຕນົໍ້ . ສະຫຸບໄດວໍ້ ່ າ: ຖານຂມ້ໍ ູນ ຄ່ ືຼ ການລວບລວມຂມໍ້ ູນທ່ ເີ ຮາົ ຕອໍ້ ງການຈດັ ເກບັ ເຊ່ ງິ ຕອ້ໍ ງມຄີ ວາມສາພນັ ກນັ ຫຼື ເປັນເລ່ ອຼື ງດຽວກນັ ໄວນໍ້ າກນັ ເພ່ ອືຼ ສະດວກໃນການໃຊງໍ້ ານ. ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ (Database Management System) ໝາຍເຖງິ ຊອບແວ ທ່ ສີ າໍ້ ງຂນ້ໍ ເພ່ ອຼື ລວບລວມຂມ້ໍ ູນໃຫເໍ້ ປັນລະບບົ ເພ່ ອືຼ ຈະໄດນ້ໍ າໄປເກບັ ຮກັ ສາ ເອນີ້ໍ ໃຊໍ້ ຫຼື ນາມາປັບປຸງໃຫທໍ້ ນັ ສະໄໝໄດງໍ້ ່າຍ ທງັ ນີ້ໍ ຈາເປັນຕອ້ໍ ງຄານງເຖງິ ການຮກັ ສາຄວາມປອດໄພຂອງຂມໍ້ ູນເປັນເລ່ ອືຼ ງສາຄນັ . ນອກຈາກນີໍ້ ໂອກາດ ອ່ ຽມສລີ ວີ ງົ ຍງັ ໄດສໍ້ ະຫຸບຄວາມໝາຍຂອງລະບບົ ການຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນວ່ າ ຄ່ ໂຼື ປຣ ແກຣມທ່ ໃີ ຊເ້ໍ ປັນເຄ່ ອືຼ ງມໃຼື ນການຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ ເຊ່ ງິ ປະກອບດວ້ໍ ຍໜາໍ້ ທ່ ຕີ ່ າງໆໃນການຈດັ ການກບັ ຂມ້ໍ ູນລວມ ທງັ ພາສາທ່ ໃີ ຊໃ້ໍ ນການເຮດັ ວຽກກບັ ຂມໍ້ ູນ ໂດຍມກັ ຈະໃຊພໍ້ າສາ SQL ໃນການໂຕຕ້ໍ ອບລະຫວ່ າງກນັ ກບັ ຜູໃໍ້ ຊເ້ໍ ພ່ ອືຼ ໃຫສ້ໍ າມາດການດົ ການສາ້ໍ ງ ການເອນີ້ໍ ເບ່ ງີ ການບາລຸງຮກັ ສາຖານຂມໍ້ ູນ ລວມທງັ ການຈດັ ການຄວບຄຸມການເຂາົໍ້ ເຖງິ ຖານຂມ້ໍ ູນ ເຊ່ ງິ ຖຼືເປັນການປ້ອໍ ງກນັ ຄວາມປອດໄພໃນຖານຂມໍ້ ູນເພ່ ອຼື ປອ້ໍ ງກນັ ບ່ ໃຫຜໍ້ ູບ້ໍ ່ ມສີ ດິ ການໃຊງໍ້ ານເຂາົໍ້ ເຖິງ ຖານຂມ້ໍ ູນທ່ ເີ ປັນສູນກາງໄດ້ໍ ນອກຈາກນີໍ້ DBMS ຍງັ ມໜີ າ້ໍ ທ່ ໃີ ນການຮກັ ສາຄວາມໝນັໍ້ ຄງົ ແລະ ຄວາມປອດໄພ ຂອງຂມ້ໍ ູນ ການສາຮອງຂມ້ໍ ູນ ແລະ ການເອນີ້ໍ ໃຊຂໍ້ ມ້ໍ ູນໃນກລະນທີ ່ ຂີ ມໍ້ ູນເກດີ ຄວາມເສຍຫາຍ. ສະຫຸ ບໄດວ້ໍ ່ າ: ລະບບົ ການຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ ຄ່ ໂືຼ ປຣແກຣມທ່ ເີ ຮດັ ໜາໍ້ ທ່ ໃີ ນການການດົ ລກັ ສະນະຂມ້ໍ ູນທ່ ີ ຈະເກບັ ໄວໃ້ໍ ນຖານຂມໍ້ ູນ ເພ່ ອຼື ອານວຍຄວາມສະດວກໃນການບນັ ທກຂມ້ໍ ູນລງົ ໃນຖານຂມ້ໍ ູນ ການດົ ຜູທ້ໍ ່ ີໄດຮໍ້ ບັ ອະນຸຍາດໃຫໃ້ໍ ຊຖ້ໍ ານຂມໍ້ ນູ ໄດ້ໍ ພອໍ້ ມກບັ ການດົ ດວໍ້ ຍວ່ າໃຫໃ້ໍ ຊແ້ໍ ບບໃດ ເຊ່ ນັ : ໃຫອໍ້ ່ ານຂມໍ້ ູນ ໄດຢໍ້ ່ າງດຽວ ຫຼື ໃຫແໍ້ ກ ້ໍ ໄຂຂມ້ໍ ູນໄດ້ໍ ນອກຈາກນນັ້ໍ ຍງັ ອານວຍຄວາມສະດວກໃນການຄນົ້ໍ ຫາຂມໍ້ ູນ ແລະ ການປັບປຸງແກໄໍ້ ຂຂມ້ໍ ູນ ເຮດັ ໃຫຜ້ໍ ູ ໍ້ ໃຊສ້ໍ າມາດເຂາົໍ້ ເຖງິ ຂມໍ້ ູນໄດງ້ໍ ່າຍ ສະດວກ ແລະ ມປີ ະສດິ ທພິ າບ ປຽບເໝອືຼ ນເປັນຕວົ ກາງລະຫວ່ າງຜູໃໍ້ ຊກໍ້ ບັ ຖານຂໍ້ ມນູ ໃຫສ້ໍ າມາດຕດິ ຕ່ ກນັ ໄດ.້ໍ 1.2. ປະຫວດັ ຄວາມເປັນມາຂອງລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ນູ (History of Database Management System) ການຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ນູ ເລ່ ມີ ຕນົ້ໍ ຈາກການທ່ ອີ ງົ ການບລຫິ ານການບນິ ແລະ ອາວະກາດສະຫະລດັ ອາເມລກິ າ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 1
ຫຼື ນາຊາໄດວ້ໍ ່ າຈາ້ໍ ງບລສິ ດັ ໄອບເີ ອມັ (IBM) ປະເທດສະຫະລດັ ອາເມລກິ າ ໃຫອໍ້ ອກແບບລະບບົ ເກບັ ລວບລວມຂໍ້ ມູນໄດຈໍ້ າກການສາຫວດດວງເດອຼື ນໃນໂຄງການ ແອພອດໂລ (ໂຄງການແອພອດໂລ ເປັນໂຄງການສາຫວດອາວະ ກາດຢ່ າງຈງິ ຈງັ ແລະ ມກີ ານສ່ ງົ ມະນຸດຂນືຼໍ້ ເທງິ ດວງເດອືຼ ນໄດສ້ໍ າຫວດດວ້ໍ ຍຍານແອພອດໂລ 11) ໄດພ້ໍ ດັ ທະນາ ລະບົບກ ານດູ ແລຂມ້ໍ ູ ນເອີໍ້ນວ່ າລະບົບ GUAM (Generalized Upgrade Access Method) ເຊ່ ິງຖືຼ ເປັນຕນົໍ້ ກາເນດີ ຂອງການຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ນູ . ຕ່ ມາບລສິ ດັ ໄອເບເອມັ ໄດພໍ້ ດັ ທະນາລະບບົ ການຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນຂນໍ້ ມາໃໝ່ ເພ່ ອືຼ ໃຫໃ້ໍ ຊງ້ໍ ານກບັ ທຸລະ ກດິ ທ່ ວົ ໆ ໄປໄດເໍ້ ອນີ້ໍ ວ່ າ DL/I (Data Language/I) ຈນົ ໃນທ່ ສີ ຸ ດໄດວໍ້ ກາຍເປັນລະບບົ IMS (Information Management System) ໃນຊ່ ວງປີ ພສ. 2525 ມກີ ານນາລະບບົ ຖານຂມໍ້ ູນເຂາົໍ້ ມາໃຊກ້ໍ ບັ ຄອມພວິ ເຕຢີ ່ າງເຕມັ ທ່ ີ ໄດມ້ໍ ກີ ານຄດິ ຄນົ້ໍ ແລະ ຜະລດິ ຊອບແວ ກ່ ຽວກບັ ຖານຂມ້ໍ ູນອອກມາຢ່ າງຫວງຫາຍ ການຈະເລນີ ເຕບີ ໂຕຂອງການຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ ໄດລ້ໍ າໜາ້ໍ ໄປຢ່ າງວ່ ອງໄວພອ້ໍ ມກບັ ລະບບົ ຄອມພວິ ເຕີ ແລະ ມກີ ານພດັ ທະນາມາຈນົ ເຖງິ ທຸກວນັ ນ.ີ້ໍ ປັດຈບຸ ນັ ໄດມໍ້ ກີ ານນາຄອມພວິ ເຕມີ າໃຊໃ້ໍ ນການເກບັ ຂມໍ້ ູນໂດຍໃຊໂໍ້ ປຣແກຣມສາເລດັ ຮູບທ່ ວົ ໄປໂດຍທ່ ຜີ ູ ໍ້ ໃຊບໍ້ ່ ຕອ້ໍ ງຂຽນໂປຣແກຣມເອງ ພຽງແຕ່ ຮຽນຮູຄ້ໍ າສ່ ງັ ການເອນີໍ້ ໃຊຂໍ້ ມໍ້ ູນ ຫືຼ ການຈດັ ການຂມ້ໍ ູນ ເຊ່ ນັ : ການປອ້ໍ ນຂໍ້ ມູນ ການບນັ ທກຂມ້ໍ ນູ ການແກໄໍ້ ຂຂມ້ໍ ູນ ແລະ ການປ່ ຽນແປງຂມ້ໍ ນູ ເປັນຕນົ້ໍ . ໃນອາດດີ ຍຸ ກທ່ ມີ ໄີ ມໂຄຣຄອມພວິ ເຕເີ ກດີ ຂນໍ້ ທາອດິ ໂປຣແກຣມສາເລດັ ຮູບທາງດາ້ໍ ນການຈດັ ການຖານຂ້ໍ ມູນທ່ ນີ ຍິ ມົ ໃຊກໍ້ ນັ ຢ່ າງແຜ່ ຫາຍຄ່ ຼື (Personal Filling System) ຕ່ ມາໄດມໍ້ ໂີ ປຣແກຣມຖານຂມ້ໍ ູນເພ່ ມີ ຂນໍ້ ຫາຍ ໂປຣແກຣມ ເຊ່ ັນ: Datastar DB Master ແລະ dBASE II ເປັນຕົນໍ້ ໂດຍສະເພາະ dBASE II ໄດຮໍ້ ັບ ຄວາມນຍິ ມົ ຫາຍຈນົ ຮອດປີ ພສ. 2528 ຜູຜໍ້ ະລດີ ໄດສ້ໍ າໍ້ ງ dBASE III Plus ອອກມາເຊ່ ງິ ສາມາດຈດັ ການຖານຂໍ້ ມູນແບບສາພນັ (Relational) ເຊ່ ອືຼ ມໂຍງແຟມຂມໍ້ ູນຕ່ າງໆ ເຂາົໍ້ ກນັ ຄນົ້ໍ ຫາ ແລະ ນາມາສາ້ໍ ງເປັນລາຍງານຕາມ ຄວາມຕອໍ້ ງການໄດສໍ້ ະດວກວ່ ອງໄວ ຕ່ ມາໄດມໍ້ ກີ ານສາໍ້ ງໂປຣແກຣມສາເລດັ ຮູບກ່ ຽວກບັ ຖານຂມໍ້ ູນອອກມາເຊ່ ນັ : FoxBASE, FoxPro, Microsoft Access ແລະ Orlacle 1.3. ການເຮດັ ວຽກຂອງລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ນູ (How Database Management System Works?) ລະບບົ ການຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນມໜີ າໍ້ ທ່ ສີ າຄນັ ຫາຍຢ່ າງເພ່ ອືຼ ໃຫເໍ້ ກດີ ຄວາມຖືກຼ ຕອ້ໍ ງ ແລະ ສອດຄ່ ອງກນັ ຂອງຂມ້ໍ ນູ ພາຍໃນຖານຂມໍ້ ນູ ໄດແ້ໍ ກ່ 1) ການຈດັ ການວດັ ຈະນານຸກມົ ຂມ້ໍ ູນ ລະບບົ ການຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ນູ ຈະເຮດັ ການຈດັ ເກບັ ນຍິ າມຂອງຂມໍ້ ູນ ແລະ ຄວາມສາພນັ ລະຫວ່ າງຂມໍ້ ູນໄວໃ້ໍ ນວດັ ຈະນະນຸກມົ ຂມໍ້ ູນ ເປັນຂມ້ໍ ູນຂ່ າວສານທ່ ບີ ອກກ່ ຽວກບັ ໂຄງສາ້ໍ ງຂອງ ຖານຂມ້ໍ ູນໂປຣແກຣມປະຍຸກທງັ ໝດົ ທ່ ຕີ ອ້ໍ ງການເຂາົ້ໍ ເຖງິ ຂມໍ້ ູນໃນຖານຂມໍ້ ູນຈະຕອໍ້ ງເຮດັ ວຽກຜ່ ານລະບບົ ຈດັ ການ ຖານຂມໍ້ ູນໂດຍທ່ ີລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນຈະໃຊວ້ໍ ດັ ຈະນານຸກມົ ຂມໍ້ ູນເພ່ ອືຼ ຄນົໍ້ ຫາໂຄງສາໍ້ ງຕະຫອດຈນົ ສ່ ວນ ປະກອບຂອງຂມໍ້ ູນ ແລະ ຄວາມສາພນັ ທ່ ຕີ ອ້ໍ ງການ ນອກຈາກນນັໍ້ ແລວ້ໍ ການປ່ ຽນແປງໃດໆ ທ່ ມີ ຕີ ່ ໂຄງສາໍ້ ງຖານຂໍ້ ມູນຈະຖກືຼ ບນັ ທກໄວໂ້ໍ ດຍອດັ ຕະໂນມດັ ໃນວດັ ຈະນະນຸກມົ ຂມ້ໍ ູນ ເຮດັ ໃຫເ້ໍ ຮາົ ບ່ ຕອ້ໍ ງປ່ ຽນແປງແກໄໍ້ ຂໂປຣແກຣມ ເມ່ ອືຼ ໂຄງສາໍ້ ງຂມໍ້ ູນມກີ ານປ່ ຽນແປງ 2) ການຈດັ ເກບັ ຂມ້ໍ ູນ ລະບບົ ການຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ນູ ຈະສາໍ້ ງໂຄງສາໍ້ ງທ່ ຈີ າເປັນຕ່ ການຈດັ ເກບັ ຂມ້ໍ ູນຊ່ ວຍ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 2
3) ຫຸດ ຄວາມຫຍຸງໍ້ ຍາກໃນການນຍິ າມ ແລະ ການຂຽນໂປຣແກຣມທ່ ກີ ່ ຽວຂອໍ້ ງກບັ ຄຸນສມົ ບດັ ທາງກາຍະ ພາບຂອງຂມໍ້ ູນ ລະບບົ ການຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນໃນປັດຈບຸ ນັ ບ່ ພຽງແຕ່ ຈະຊ່ ວຍໃນການຈດັ ເກບັ ຂມ້ໍ ູນເທ່ າົ ນນັໍ້ ແຕ່ ຍງັ ລວມເຖງິ ການຈດັ ເກບັ ກດົ ເກນຕ່ າງໆ ທ່ ໃີ ຊໃໍ້ ນການກວດສອບຄວາມຖກືຼ ຕອໍ້ ງຂອງຂມໍ້ ນູ ອກີ ດວ້ໍ ຍ 4) ການແປງ ແລະ ນາສະເໜຂີ ມ້ໍ ູນ ລະບບົ ການຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ນູ ຈະເຮດັ ໜາ້ໍ ທ່ ໃີ ນການແປງຂມ້ໍ ນູ ທ່ໄີ ດຮໍ້ ບັ ເຂາົ້ໍ ມາເພ່ ອຼື ໃຫສໍ້ ອດຄ່ ອງກບັ ໂຄງສາ້ໍ ງໃນການຈດັ ເກບັ ຂມ້ໍ ູນ ເຮດັ ໃຫເໍ້ ຮາົ ບ່ ຕອ້ໍ ງໄປຫຍຸງໍ້ ກ່ ຽວກບັ ຄວາມແຕກຕ່ າງ ລະຫວ່ າງຮູບແບບຂອງຂມໍ້ ນູ ທາງຕກັ ກະສາດ ແລະ ທາງກາຍະພາບ ຄ່ ກຼື ານເຮດັ ໃຫມ້ໍ ຄີ ວາມເປັນອສີ ະຫະຂອງຂມ້ໍ ູນ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນຈະແປງຄວາມຕອ້ໍ ງການທາງຕກັ ກະສາດຂອງຜູໃໍ້ ຊ້ໍ ໃຫເໍ້ ປັນຄາສ່ ງັ ທ່ ສີ າມາດດງືຼ ຂມ້ໍ ູນທາງ ກາຍະພາບທ່ ຕີ ອໍ້ ງການ 5) ການຈດັ ການລະບບົ ຄວາມປອດໄພຂອງຂມໍ້ ູນ ລະບບົ ການຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນຈະສາ້ໍ ງລະບບົ ຮກັ ສາ ຄວາມປອດໄພຂອງຂມ້ໍ ູນໂດຍການການດົ ລາຍຊ່ ຜືຼ ູມໍ້ ສີ ດິ ທເິ ຂາົ້ໍ ໃຊລ້ໍ ະບບົ ແລະ ຄວາມສາມາດໃນການໃຊລໍ້ ະບບົ ເຊ່ ນັ : ການອ່ ານ, ການເພ່ ມີ , ການລບົ ແລະ ການແກໄ້ໍ ຂປ່ ຽນແປງຂມ້ໍ ູນ ການຈດັ ການລະບບົ ຄວາມປອດໄພຂອງຂໍ້ ມູນມຄີ ວາມສາຄນັ ຫາຍໃນການລະບບົ ຖານຂມໍ້ ູນແບບທ່ ມີ ຜີ ູໃໍ້ ຊຫໍ້ າຍຄນົ 6) ການຄວບຄຸມການເຂາົ້ໍ ເຖງິ ຂມ້ໍ ູນຂອງຜູໃ້ໍ ຊຫ້ໍ າຍຄນົ ລະບບົ ການຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນຈະໃຊຫໍ້ ກັ ການອອກ ແບບໂປຣແກຣມທ່ ເີ ໝາະສມົ ເພ່ ອືຼ ໃຫແ້ໍ ນ່ ໃນວ່ າຜູໃ້ໍ ຊຫໍ້ າຍຄນົ ສາມາດເຂາົໍ້ ໃຊຖໍ້ ານຂມໍ້ ນູ ພອໍ້ ມກນັ ໄດ້ໍ ແລະ ຂມ້ໍ ູນມີ ຄວາມຖກຼື ຕອໍ້ ງ 7) ການສາຮອງຂມໍ້ ູນ ແລະ ການກຄູ້ໍ ນືຼ ຂມໍ້ ູນ ລະບບົ ການຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນຈະມໂີ ປຣແກຣມເພ່ ອືຼ ສະໜບັ ສະໜນູ ການສາຮອງ ແລະ ກຄູ ໍ້ ນຼື ຂມ້ໍ ູນເພ່ ອືຼ ໃຫແໍ້ ນ່ ໃຈດາໍ້ ນຄວາມປອດໄພ ແລະ ຄວາມໝນັ້ໍ ຄງົ ຂອງຂມ້ໍ ູນໃນລະບບົ ລະບບົ ຈດັ ການຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນຈະກຂູ ້ໍ ມໍ້ ູນໃນຖານຂມ້ໍ ູນໃນຖານຂມ້ໍ ູນຄນືຼ ມາຫງັ ຈາກລະບບົ ເກດີ ຄວາມລມົ້ໍ ເຫວ ເຊ່ ນັ ເມ່ ອືຼ ເກດີ ກະແສໄຟຟາໍ້ ຄດັ ຂອໍ້ ງເປັນຕນົໍ້ 8) ການຄວບຄຸມ້ໍ ຄວາມຖືຼກຕອໍ້ ງຂອງຂມໍ້ ູນ ລະບບົ ການຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນຈະສໜບັ ສະໜູນ ແລະ ຄວບ ຄຸມຄວາມຖຼືກຕອໍ້ ງຂອງຂມໍ້ ູນຕງັ້ໍ ແຕ່ ຫຸດຄວາມຊາໍ້ ຊອ້ໍ ນຂອງຂມ້ໍ ູນໄປຈນົ ເຖິງຄວາມບ່ ສອດຄ່ ອງກນັ ຂອງຂມ້ໍ ູນ ຄວາມສາພນັ ຂອງຂມ້ໍ ູນທ່ ເີ ກບັ ໄວໃ້ໍ ນວດັ ຈະນະນຸກມົ ຂມໍ້ ູນຈະຖກືຼ ນາໄປໃຊໃໍ້ ນການຄວບຄຸມຄວາມຖກືຼ ຕອ້ໍ ງຂອງຂ້ໍ ມູນອກີ ດວ້ໍ 9) ພາສາທ່ ໃີ ຊໃ້ໍ ນການເຂາົໍ້ ເຖງິ ຖານຂມໍ້ ູນ ແລະ ການເຊ່ ອືຼ ມຕ່ ກບັ ໂປຣແກຣມປະຍຸກ ລະບບົ ການຈດັ ການ ຖານຂມ້ໍ ູນສະໜບັ ສະໜູນການເຂາົ້ໍ ເຖງິ ຂມ້ໍ ູນໂດຍຜ່ ານພາສາຄວີ ລີ (query language) ເຊ່ ງິ ເປັນຄາສງັ ທ່ ໃີ ຊໃໍ້ ນ ການຄນົ້ໍ ຫາຂມໍ້ ູນຈາກຖານຂມໍ້ ູນ ໂດຍຜູໃໍ້ ຊພໍ້ ຽງແຕ່ ບອກວ່ າຕອໍ້ ງການຫຍງັ ແລະ ບ່ ຈາເປັນຕອ້ໍ ງຮູວ້ໍ ່ າມຂີ ນັໍ້ ຕອນ ຢ່ າງໃດໃນການນາເຂາົໍ້ ຂມ້ໍ ູນອອກມາ ເພາະລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນຈະເປັນຜູກໍ້ ານດົ ວທິ ກີ ານໃນການເຂາົ້ໍ ເຖງິ ຂມໍ້ ູນ ຢ່ າງມປີ ະສດິ ທພິ າບເອງ 10) ການຕດິ ຕ່ ສ່ ສືຼ ານກບັ ຖານຂມໍ້ ູນ ລະບບົ ການຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນທ່ ທີ ນັ ສະໄໝຈະຕອ້ໍ ງສະໜບັ ສະໜນູ ການ ໃຊງ້ໍ ານຖານຂມ້ໍ ູນຜ່ ານທາງເຄອືຼ ຂ່ າຍອນິ ເຕເີ ນດັ ໄດໍ້ 1.4. ຄວາມສາຄນັ ຂອງລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ນູ (Important of Database Management System) ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 3
ໃນປັດຈບຸ ນັ ອງົ ກອນສ່ ວນໃຫຍ່ ມາໃຫຄໍ້ ວາມສນົ ໃຈກບັ ລະບບົ ຖານຂມ້ໍ ູນກນັ ຫາຍເນ່ ອຼື ງຈາກລະບບົ ຖານຂມໍ້ ນູ ມປີ ະໂຫຍດດ່ ງັ ຕ່ ໄປນີ້ໍ 1) ຫຸດຄວາມຊາ້ໍ ຊອ້ໍ ນຂອງຂມ້ໍ ູນ ເນ່ ອຼື ງຈາກລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນນນັ້ໍ ມກີ ານອອກແບບຖານຂມໍ້ ູນເພ່ ອຼື ໃຫມໍ້ ຊີ າ້ໍ ຊອ້ໍ ນຂອງຂມ້ໍ ູນໜອໍ້ ຍ ທ່ ສີ ຸດຈດຸ ປະສງົ ຫກັ ຂອງການອອກແບບຖານຂມ້ໍ ູນເພ່ ອືຼ ຫຸດຄວາມຊາ້ໍ ຊອໍ້ ນ 2) ຮກັ ສາຄວາມຖກືຼ ຕອໍ້ ງຂອງຂມ້ໍ ູນ ເນ່ ອືຼ ງຈາກລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ນູ ສາມາດກວດສອບກດົ ບງັ ຄບັ ຄວາມຖກຼື ຕອ້ໍ ງຂອງຂມໍ້ ນູ ໃຫໄ້ໍ ດໂໍ້ ດຍນາ ໃຊກໍ້ ດົ ເຫ່ ົານນັ້ໍ ມາໄວໃ້ໍ ນຖານຂມ້ໍ ູນ ເຊ່ ງິ ຖ່ ືຼເປັນໜາໍ້ ທ່ ີຂອງລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນທ່ ີຈະຈດັ ການດາ້ໍ ນຄວາມ ຖກຼື ຕອ້ໍ ງຂອງຂມ້ໍ ູນໃຫແໍ້ ທນ ແຕ່ ຖາ້ໍ ເປັນລະບບົ ແຟມຂມ້ໍ ູນຜູພໍ້ ດັ ທະນາໂປຣແກຣມຕອໍ້ ງຂຽນໂປຣແກຣມເພ່ ອຼື ຄວບ ຄຸມກດົ ລະບຽບຕ່ າງໆ 3) ມຄີ ວາມເປັນອສີ ະຫະຂອງຂມ້ໍ ນູ ເນ່ ອຼື ງຈາກມແີ ນວຄດິ ທ່ ວີ ່ າເຮດັ ຢ່ າງໃດໃຫໂ້ໍ ປຣແກຣມເປັນອສີ ະຫະຈາກການປ່ ຽນແປງໂຄງສາໍ້ ງຂມ້ໍ ູນໃນ ປັດຈບຸ ນັ ນຖີ້ໍ າ້ໍ ບ່ ໃຊລໍ້ ະບບົ ຖານຂມ້ໍ ນູ ການແກໄ້ໍ ຂໂຄງສາໍ້ ງຂມ້ໍ ູນຈະກະທບົ ເຖງິ ໂປຣແກຣມດວ້ໍ ຍ 4) ມຄີ ວາມປອດໄພຂອງຂມ້ໍ ນູ ສູງ ຖາ້ໍ ຫາກທຸກຄນົ ສາມາດເອນີໍ້ ເບ່ ງິ ແລະ ປ່ ຽນແປງຂມໍ້ ູນໃນຖານຂມ້ໍ ູນທງັ ໝດົ ໄດ້ໍ ອາດຈະກໃຫເໍ້ ກດີ ຄວາມ ເສຍຫາຍຕ່ ຂມໍ້ ູນໄດ້ໍ ແລະ ຂມໍ້ ູນບາງສ່ ວນອາດຈະເປັນຂມ້ໍ ູນທ່ ບີ ່ ອາດຈະເປີດເຜຍີ ໄດ້ໍ ຫຼື ເປັນຂມໍ້ ູນສະເພາະຂອງຜູ ້ໍ ບລຫິ ານ ຫາກບ່ ມກີ ານຈດັ ການດາ້ໍ ນຄວາມປອດໄພຂອງຂມໍ້ ູນຖານຂມໍ້ ນູ ກຈະເກດີ ບ່ ສາມາດໃຊເ້ໍ ກບັ ຂມໍ້ ນູ ບາງສ່ ວນ ໄດ້ໍ ລະບບົ ຖານຂມໍ້ ນູ ສ່ ວນໃຫຍ່ ຈະມກີ ານຮກັ ສາຄວາມປອດໄພຂອງຂມໍ້ ນູ ດ່ ງັ ນ:ີ້ໍ - ມຊີ ່ ຜືຼ ູໃໍ້ ຊ້ໍ (Username) ແລະ ລະຫດັ ຜ່ ານ(Password) - ໃນລະບບົ ຖານຂມໍ້ ູນ (DBA) ສາມາດໃຊວ້ໍ ວີ (View) ເພ່ ອຼື ປະໂຫຍດໃນການຮກັ ສາຄວາມປອດໄພ ຂອງຂມໍ້ ນູ ໄດຢໍ້ ່ າງດີ ໂດຍການສາໍ້ ງວວີ ທ່ ຄີ ່ ກຼື ບັ ເປັນຕາຕະລາງຂອງຜູໃ້ໍ ຊແ້ໍ ທໆໍ້ - ລະບບົ ຖານຂມໍ້ ູນຈະບ່ ຍອມໃຫໂໍ້ ປຣແກຣມໃດໆ ເຂາົໍ້ ເຖິງຂມໍ້ ູນໃນລະດບັ ກາຍະພາບ (Physical) ໂດຍບ່ ຜ່ ານລະບບົ ການຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ - ມກີ ານເຂົາ້ໍ ລະຫັດ ແລະ ຖອດລະຫັດ (encryption/decryption) ເພ່ ອຼື ປົກປິດຂມໍ້ ູນແກ່ ຜູທໍ້ ່ ີບ່ ກ່ ຽວຂອ້ໍ ງ ເຊ່ ນັ : ມກີ ານເຂາົ້ໍ ລະຫດັ ຂມ້ໍ ູນລະຫດັ ຜ່ ານ 5) ໃຊຂໍ້ ມໍ້ ູນຮ່ ວມກນັ ໂດຍມກີ ານຄວບຄຸມຈາກສູນກາງ ມກີ ານຄວບຄຸມການໃຊຂໍ້ ມໍ້ ູນໃນຖານຂມໍ້ ູນຈາກສູນກາງ ລະບບົ ຖານຂມໍ້ ູນສາມາດຮອງຮບັ ການເຮດັ ວຽກງານຂອງຜູໃໍ້ ຊຫໍ້ າຍຄນົ ໄດ້ໍ ຄ່ ືຼ ລະບບົ ຖານຂມ້ໍ ນູ ຈະຕອ້ໍ ງຄວບຄຸມລາດບັ ການເຮດັ ວຽກໃຫເໍ້ ປັນຢ່ າງຖກືຼ ຕອ້ໍ ງ 1.5. ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ນູ ສາພນັ (The Relational Database Management System) ຖານຂມ້ໍ ນູ ສາພນັ ການຈັດເກັບຂມໍ້ ູນສາພັນໄດເໍ້ ລ່ ີມຮູ ຈ້ໍ ັກກັນໃນບົດຄວາມຊ່ ືຼ A Relational Model of Data for Large Share Data Banks ຂອງ Dr. Edgar Frank Codd ຫຼື Dr. E. F. Codd ເຊ່ ງິ ຂະນະນນັໍ້ ເປັນ ນັກ ວໄິ ຈ ຢ່ ູ ທ່ ີບ ລິສັດ IBM ໄດໍ້ຕີພີມໃນ ວ າລ ະ ສ ານ Associate of Computer Machinery (ACM) ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 4
journal ໃນເດອືຼ ນ ມຖີ ຸນາ ປີ ຄສ. 1970 ການສາໍ້ ງ Model ສາພນັ ໄດໃໍ້ ຊທໍ້ ດິ ສະດທີ າງຄະນດິ ສາດກ່ ຽວກບັ ກ່ ຸມ (Set) ມາອະທບິ າຍການເຮດັ ວຽກງານ ແນວຄດິ ຂອງ Codd ນໄີໍ້ ດຖໍ້ ູກພດັ ທະນາເປັນຊອບແວລະບບົ ຖານຂມໍ້ ນູ ທ່ ີ ຊ່ ວຼື ່ າ Oracle ຈາກບລສິ ດັ Relational Software ຫຼື ບລສິ ດັ Oracle ໃນປັດຈບຸ ນັ ຄວາມໝາຍຂອງຖານຂມ້ໍ ູນສາພນັ ລະບບົ ຖານຂມ້ໍ ນູ ສາພນັ (Relational Database) ເປັນຖານຂມໍ້ ນູ ທ່ ໃີ ຊ້ໍ Model ສາພນັ (Relational Database Model) ເຊ່ ິງຜູ ໍຄ້ ົ້ໍນຄິດ Model ສາພັນນີຄ້ໍ ່ ຼື Dr.E.F.Codd ໂດຍໃຊຫ້ໍ ັກກ ານ ພນືຼໍ້ ຖານທາງຄະນດິ ສາດ ເນ່ ອືຼ ງຈາກແນວຄດິ ຂອງແບບຈາລອງແບບນມີ້ໍ ລີ ກັ ສະນະທ່ ຄີ ນົ ໃຊກໍ້ ນັ ມກີ ານເກບັ ເປັນຕາ ຕະລາງເຮດັ ວຽກໃຫງໍ້ ່າຍຕ່ ການເຂາົໍ້ ໃຈ ແລະ ປະຍຸກໃຊງ້ໍ ານດວ້ໍ ຍເຫດນີ້ໍ ລະບບົ ຖານຂມໍ້ ນູ ແບບນຈີ້ໍ ່ ງິ ທ່ ໄີ ດຮໍ້ ບັ ຄວາມ ນຍິ ມົ ຫາຍທ່ ສີ ຸ ດໃນແງ່ຂອງ entity ແບບຈາລອງແບບນຄີ້ໍ ່ ຼື ແຟມຂມ້ໍ ູນໃນຮູບແບບຕາຕະລາງ attribute ກປຽບເ ໝອຼື ນເຂດຂອງເຂດຂມ້ໍ ູນ ສ່ ວນຄວາມສາພນັ ຄ່ ຄຼື ວາມສາພນັ ລະຫວ່ າງ entity ຖານຂມ້ໍ ນູ ສາພນັ ຄ່ ືຼ ການເກບັ ຂມໍ້ ູນໃນຮູບຂອງຕາຕະລາງ (Table) ຫາຍໆ ຕາຕະລາງທ່ ມີ ຄີ ວາມສາພນັ ກນັ ໃນແຕ່ ລະຕາຕະລາງແບ່ ງອອກເປັນແຖວ ແລະ ໃນແຕ່ ລະແຖວຈະແບ່ ງເປັນຖນັ (Column) ໃນທາງທດິ ສະດຈີ ະ ມຄີ າສບັ ສະເພາະແຕກຕ່ າງອອກໄປເນ່ ອືຼ ງຈາກແບບຈາລອງແບບນເີໍ້ ກດີ ຈາກທດິ ສະດທີ າງຄະນດິ ສາດເລ່ ອືຼ ງຂອງກ່ ຸມ (Set) ຄາສບັ ທ່ ກີ ່ ຽວຂອ້ໍ ງກບັ ຖານຂມ້ໍ ນູ ສາພນັ ຣີເລເຊນີ (Relation) ຫືຼ ຈະເອນີ້ໍ ອກີ ຢ່ າງໜ່ ງວ່ າ ຕາຕະລາງ (Table) ຫໃຼື ນຮູບແບບຂອງຄວາມສາພນັ ລະຫວ່ າງຂມໍ້ ູນ (E-R Model) ເອນີ້ໍ ວ່ າ (Entity) ເປັນການສະແດງເຖງິ ຄຸນລກັ ສະນະຂອງຣເີ ລເຊນີ ອາດຈະເອນີ້ໍ ວ່ າເຂດຂອງຂມໍ້ ນູ ເຊ່ ນັ : ຣເີ ລເຊນີ “ສນິ ຄາ້ໍ ” ປະກອບດວໍ້ ຍຖນັ ທ່ ສີ ະແດງແອດທບິ ວີ ຕ່ າງໆ ໄດແ້ໍ ກ່ ລະຫດັ ສນິ ຄາໍ້ , , ຊ່ ສືຼ ນິ ຄາໍ້ , ຈານວນສນິ ຄາໍ້ ຄງົ ເຫອືຼ ເປັນຕນົ້ໍ ທັບໂປ (tuple) ຈະເອີນໍ້ ອີກຢ່ າງໜ່ ງວ່ າແຖວ (Row) ຫືຼ ເລັກຄັອດ (record) ແຖວຈະເປັນທ່ ີເກັບ ສະມາຊກິ ຂອງຣເິ ລເຊນີ ດ່ ງັ ນນັໍ້ , ແຖວແຕ່ ລະແຖວໃນ ຣເິ ລເຊນີ ຈະຕອ້ໍ ງມຄີ ຸນສມົ ບດັ ທ່ ຄີ ່ ກືຼ ນັ ໝດົ ຫືຼ ມຂີ ມ້ໍ ູນຕາມ ຖນັ ທ່ ເີ ປັນຄຸນລກັ ສະນະຂອງຣເິ ລເຊນີ ດຽວກນັ ຄາດນີ ລຕີ ີ (Cardinality) ຄ່ ຈຼື ານວນຂອງທບັ ໂປໃນໜ່ ງຣເິ ລເຊນີ ຫືຼ ຈານວນໃນໜ່ ງຕາຕະລາງ ດກີ ີ (Degree) ຄ່ ຈືຼ ານວນແອດທບິ ວີ ໃນໜ່ ງຣເິ ລເຊນີ ຫຼື ຈານວນຖນັ ໃນໜ່ ງຕາຕະລາງ ຍກົ ຕວົ ຢ່ າງຂມໍ້ ູນ ພະນກັ ງານເພ່ ອືຼ ອະທບິ າຍອງົ ປະກອບຂອງຣເິ ລເຊນີ ໂດເມນ (Domain) ຄ່ ກືຼ ່ ຸມ ຫືຼ ຂອບເຂດຂອງຂມ້ໍ ນູ ທ່ ເີ ປັນໄປໄດຂໍ້ ອງແຕ່ ລະແອດທບິ ວີ ເຊ່ ນັ ໂດເມນຂອງ ແອດທບິ ວີ ການດົ ເພດ ປະກອບດວ້ໍ ຍ ເພດຍງິ ກບັ ເພດຊາຍ ໂດເມນຂອງແອດທບິ ວີ ອາຍຸຂອງພະນກັ ງານມຂີ ອບ ເຂດລະຫວ່ າງ 18-60 ປີ ເປັນຕນົ້ໍ ຄ່ າວາ້ໍ ງ (Null Value) ໃນນບີໍ້ ່ໄດໝໍ້ າຍເຖງິ ການການດົ ໃຫເໍ້ ປັນສູນ ຫືຼ ຊ່ ອງຫວ່ າງແຕ່ ເປັນແອດທບິ ວີ ທ່ ຍີ ງັ ບ່ ມຄີ ່ າຂມໍ້ ູນທ່ ຈີ ະຕອໍ້ ງໃສ່ ລງົ ໄປໃນແອດທບິ ວີ ນນັ້ໍ ໆ ເມ່ ອຼື ຮູຄໍ້ ່ າຂມໍ້ ູນໃນ ແອດທບິ ວີ ນນັ້ໍ ອາດຈະມກີ ານກບັ ມາໃສ່ ຂມ້ໍ ູນ ລງົ ໄປໃໝ່ ກໄດໍ້ ຍກົ ເວນັ້ໍ ແອດທບິ ວີ ເປັນຄຫີ ກັ ທ່ ບີ ່ ສາມາດໃຫເ້ໍ ປັນຄ່ າວາໍ້ ງໄດໍ້ ຄຫີ ກັ (Primary Key) ຄ່ ືຼ ແອດທບິ ວີ ທ່ ສີ າມາດໃຊເໍ້ ຈາະຈງົ ແຖວໃດແຖວໜ່ ງໃນຣເິ ລເຊນີ ໂດຍຂມໍ້ ູນແຕ່ ລະແຖວຈະບ່ ຊາ້ໍ ຊອໍ້ ນກນັ ບາງຄງັໍ້ ອາດຈະເອນີໍ້ ວ່ າ ຄີ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 5
ຄຸນສມົ ບດັ ຂອງຄຫີ ກັ ຂມ້ໍ ູນຂອງແອດທບິ ວີ ທ່ ເີ ປັນຄຫີ ກັ ຈະມຄີ ວາມເປັນໜ່ ງດຽວ (uniqueness) ຄ່ ທຼື ຸກແຖວຂອງຕາຕະລາງ ຕອ້ໍ ງ ບ່ ມຂີ ມໍ້ ູນຂອງແອດທບິ ວີ ທ່ ເີ ປັນຄຫີ ກັ ນຊີໍ້ າ້ໍ ກນັ 1. ຕອ້ໍ ງປະກອບດວ້ໍ ຍຈານວນແອດທບິ ວີ ທ່ ນີ ອ້ໍ ຍທ່ ສີ ຸດ (minimality) ແຕ່ ສາມາດໃຊເ້ໍ ປັນຕວົ ຊສີໍ້ ະເພາະ ເຈາະຈງົ ຫຼື ອາໍ້ ງອງີ ເຖງິ ແຖວໃດແຖວໜ່ ງໃນຣເິ ລເຊນີ ໄດໍ້ 2. ຄ່ າແອດທບິ ວີ ຄຫີ ກັ ຕອໍ້ ງບ່ ເປັນຄ່ າວາໍ້ ງ (Not Null) ຄຮີ ່ ວມ (Composite Key) ຄ່ ືຼ ຄຫີ ກັ ປະກອບດວ້ໍ ຍແອດທບິ ວີ ຫາຍກວ່ າໜ່ ງ ແອດທບິ ວີ ຄນີ ອອກ ຫຼື ຄອີ າ້ໍ ງອງີ ເປັນແອດທບິ ວີ ຫືຼ ກ່ ຸມແອດທບິ ວີ ໃນຣເິ ລເຊນີ ໜ່ ງ ເຊ່ ງິ ຈະໄປປະກດົ ຄຫີ ກັ ກບັ ອກີ ຣິ ເລເຊນີ ໜ່ ງ ດ່ ງັ ນນັໍ້ , ຄ່ າຄນີ ອກຈະມຄີ ່ າເທ່ າົ ກບັ ຄ່ າຄຫີ ກັ ໃນແຖວ ໃນແຖວໜ່ ງຂອງອກີ ຣິເລເຊນີ ຫຼື ຄ່ າໃນຄນີ ອກ ຈະຕອ້ໍ ງມຄີ ່ າຢ່ ູໃນໂດເມນດຽວກບັ ຄຫີ ກັ ຄຸນສມົ ບດັ ຂອງຄນີ ອກ 1. ຄນີ ອກເປັນແອດທບິ ວີ ຫຼື ກ່ ຸມຂອງແອດທບິ ວີ ທ່ ຢີ ່ ູໃນຣເິ ລເຊນີ ໜ່ ງໆ ທ່ ຄີ ່ າຂອງແອດທບິ ວີ ນນັໍ້ ໄປປະກດົ ເປັນຄຫີ ກັ ໃນອກີ ຣເິ ລເຊນີ (ຫອືຼ າດຈະເປັນຣເິ ລເຊນີ ເກ່ າົ ກໄດ)້ໍ 2. ຄີນອກຄ່ ກືຼ ບັ ການເຊ່ ອຼື ມຂມໍ້ ູນໃນຣິເລເຊີນໜ່ ງກບັ ອກີ ຣິເລເຊນີ ໜ່ ງ ເຊ່ ງິ ເປັນການສາໍ້ ງຄວາມສາພັນ ລະຫວ່ າງຣເິ ລເຊນີ 3. ຄນີ ອກຄ່ ກືຼ ານເຊ່ ອຼື ມຂມ້ໍ ູນໃນຣເິ ລເຊນີ ທ່ ມີ ຄີ ວາມສາພນັ ກນັ ຈະຕອ້ໍ ງຢ່ ູພາຍໃຕໂໍ້ ດເມນດຽວກນັ ແລະ ຄີ ນອກບ່ ຈາເປັນຕອ້ໍ ງມຊີ ່ ຄຼື ່ ກືຼ ບັ ຄຫີ ກັ ຂອງອກີ ຣເິ ລເຊນີ ທ່ ມີ ຄີ ວາມສາພນັ ກນັ 4. ຣເິ ລເຊນີ ໜ່ ງໆ ອາດຈະມຄີ ນີ ອກຢ່ ູ ຫຼື ຈະບ່ ມກີ ໄດໍ້ ແຕ່ ທຸກຣເິ ລເຊນີ ຈະຕອໍ້ ງມຄີ ຫີ ກັ ສະເໝີ 1.6. ທກັ ສະພນຼື້ໍ ຖານໃນການນາໃຊລໍ້ ະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ນູ (Database Management System Essential Skills) ສາລບັ ການເຂາົໍ້ ໃຊງໍ້ ານ MySQL ເພ່ ອຼື ເຂາົ້ໍ ໄປຈດັ ການຂມ້ໍ ູນ ຫືຼ ເຮດັ ການສາ້ໍ ງຖານຂມ້ໍ ູນຕ່ າງໆ ເຊ່ ນັ ການ ສາໍ້ ງຕາຕະລາງເກບັ ຂມ້ໍ ູນ, ການແກໄ້ໍ ຂຂມໍ້ ູນໃນຖານຂມໍ້ ູນ ເປັນຕນົ້ໍ ເຊ່ ງິ ທງັ ໝດົ ນລີໍ້ ວ້ໍ ນແຕ່ ຈະຕອ້ໍ ງມຄີ ວາມເຂາົ້ໍ ໃຈ ຄາສັງການຈັດການຖານຂມໍ້ ູນພືຼນໍ້ ຖານ ເຊ່ ັນ: ຄາສັງ SELECT, ຄາສັງ UPDATE ແລະ ຄາສັງອ່ ືຼນໆ ທ່ ີ ກ່ ຽວຂອ້ໍ ງສາຫບັ ບດົ ຄວາມນເີໍ້ ຮາົ ຈະຂແນະນາການໃຊງ້ໍ ານ phpMyadmin ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ MySQL ຈາກ Directadmin ສາລບັ ມໃືຼ ໝ່ ເລ່ ມີ ຕນົ້ໍ ການໃຊງ້ໍ ານ ຂນັ້ໍ ຕອນການໃຊງ້ໍ ານ phpMyadmin ຈາກ DirectAdmin 1) ການເຂາົ້ໍ ໃຊງໍ້ ານ MySQL Management ຂອງ DirectAdmin ເພ່ ອືຼ ເຂາົ້ໍ ໄປສາ້ໍ ງຖານຂມ້ໍ ູນສາຫບັ ຈດັ ເກບັ ຂມ້ໍ ູນ ຫງັ ຈາກທ່ ເີ ຮາົ ເຂາົ້ໍ ລະບບົ ຮຽບຮອ້ໍ ຍແລວ້ໍ ເຮາົ ສາມາດເຂາົ້ໍ ໄປຈດັ ການກ່ ຽວກບັ ກບັ ຖານຂມ້ໍ ນູ ບ່ ວ່ າຈະເປັນ ການ ສາໍ້ ງຖານຂມໍ້ ູນ ຫືຼ ເຂາົ້ໍ ໃຊງໍ້ ານ phpMyadmin ໄດໂໍ້ ດຍທ່ ເີ ຮາົ ຄກິ ເມນູ MySQL Management ດ່ ງັ ຮູບ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 6
ເມນກູ ານເຂາົໍ້ ໃຊງ້ໍ ານລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນຂອງ Control Panel: Directadmin 2) ສາ້ໍ ງຖານຂມໍ້ ູນ ເມ່ ອືຼ ເຮາົ ເຂາົໍ້ ສ່ ູໜາ້ໍ ຈການໃຊງ້ໍ ານຂອງເມນູ MySQL Management ທ່ ໜີ າ້ໍ ຈນເີໍ້ ຮາົ ສາມາດສາໍ້ ງຖານຂມໍ້ ູນ ໂດຍຄກິ ປ່ ຸມ Create New Database ຈາກນນັ້ໍ ລະບບົ ກຈະສະແດງໜາ້ໍ ຈສາຫບັ ໃຫເໍ້ ພມີ ຊ່ ຖຼື ານຂມໍ້ ນູ ແລະ ຂມ້ໍ ນູ ຜູໃໍ້ ຊງໍ້ ານ ສາເລດັ ແລວ້ໍ ຄກິ ປ່ ຸມ Create ຫງັ ຈາກທ່ ເີ ຮາົ ຄກິ ປ່ ຸມສາ້ໍ ງຂມໍ້ ນູ ຫາກເຮດັ ລາຍການສາເລດັ ລະບບົ ຈະແຈງ້ໍ ຂມໍ້ ນູ ການເຂາົໍ້ ໃຊງ້ໍ ານຂມ້ໍ ູນໃຫໍ້ ຂນັໍ້ ຕອນການສາ້ໍ ງຖານຂມ້ໍ ູນຜ່ ານ Control Panel: Directadmin ຂນັໍ້ ຕອນການສາໍ້ ງຖານຂມ້ໍ ູນຜ່ ານ Control Panel: Directadmin ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 7
ຫາກສາ້ໍ ງຖານຂມໍ້ ູນສາເລດັ ແລວໍ້ ລະບບົ ຈະສະແດງຂມ້ໍ ູນເຂາົ້ໍ ໃຊງໍ້ ານໃຫ້ໍ ໝາຍເລກ 1 ຄກິ ປ່ ຸມ Create New Database ໝາຍເລກ 2 ພມີ ຂມ້ໍ ູນຊ່ ຖຼື ານຂມ້ໍ ນູ , ຊ່ ຜືຼ ູເໍ້ ຂາົ້ໍ ໃຊງໍ້ ານຖານຂມໍ້ ູນ, ລະຫດັ ຜ່ ານ ໝາຍເລກ 3 ຄກິ ປ່ ຸມ Create ເພ່ ອຼື ສາໍ້ ງຖານຂມໍ້ ູນ 3) ສາ້ໍ ງຖານຂມ້ໍ ູນໃນ phpMyadmin ເຮາົ ສາມາດເຂາົ້ໍ ໄປສາ້ໍ ງຕາຕະລາງສາຫບັ ເກບັ ຂມ້ໍ ູນທ່ ເີ ຮາົ ສາໍ້ ງຖານຂມໍ້ ູນສາເລດັ ແລວໍ້ ໂດຍເຂາົໍ້ ໄປໃຊງໍ້ ານ ຜ່ ານ phpMyadmin ໂດຍການຄິກທ່ ີເມນູ phpMyadmin ຈາກນນັ້ໍ ລະບົບຈະສະແດງໜາ້ໍ ຈການໃຊງໍ້ ານ phpMyadmin ໃຫຈ້ໍ າກນນັໍ້ ເຮາົ ກສາມາດຕາຕະລາງຂມ້ໍ ນູ ໃນນນັໍ້ ໄດເໍ້ ລຍີ ເຂາົ້ໍ ໃຊງ້ໍ ານ phpMyadmin ສາ້ໍ ງຕາຕະລາງເພ່ ອືຼ ຈດັ ເກບັ ຂມໍ້ ູນໃນຖານຂມໍ້ ູນທ່ ເີ ຮາົ ສາ້ໍ ງ ໝາຍເລກ 1 ຄກິ ປ່ ຸມ phpMyadmin ໝາຍເລກ 2 ພມີ ຊ່ ຕືຼ າຕະລາງສາຫບັ ຈດັ ເກບັ ຂມໍ້ ູນ ແລະ ຈານວນຖນັ ໃນການເກບັ ຂມໍ້ ນູ ໝາຍເລກ 3 ພມີ ຊ່ ຖືຼ ນັ ທ່ ໃີ ຊເໍ້ ກບັ ຂມໍ້ ນູ ພອ້ໍ ມທງັ ເລອຼື ກຊະນດິ ຂອງຖນັ ໝາຍເລກ 4 ເລອືຼ ກຮູບແບບຂອງຖານຂມ້ໍ ູນ ເຊ່ ນັ : utf_8_general_ci ໝາຍເລກ 5 ຄກິ ປ່ ຸມ Save ເພ່ ອຼື ສາ້ໍ ງຕາຕະລາງ 4) ການໃຊຄ້ໍ າສງັ SQL ຕ່ າງໆເພ່ ອຼື ດາເນນີ ການກ່ ຽວຂອ້ໍ ງຖານຂມ້ໍ ນູ ເຮາົ ສາມາດເຂາົ້ໍ ໃຊງໍ້ ານຜ່ ານ php myadminໄດເໍ້ ລຍີ ໂດຍການເລອືຼ ກທ່ ເີ ມນູ SQL ຈາກນນັ້ໍ ເຮດັ ການພມີ ຄາສງັ ຕ່ າງໆເພ່ ອຼື ທດົ ສອບການໃຊງ້ໍ ານໄດ້ໍ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 8
ເພ່ ມີ ຂມ້ໍ ູນໃນຕາຕະລາງໂດຍຂຽນຄາສງັ ເພ່ ມີ ໃນ phpMyadmin ຜນົ ຮບັ ຈາກການເພ່ ມີ ຂມ້ໍ ນູ ໝາຍເລກ 1 ເລອືຼ ກເມນູ SQL ໝາຍເລກ 2 ພມີ ໂຄດ, ຄາສງັ ເພ່ ມີ ຂມ້ໍ ນູ ໃນຕາຕະລາງ ໝາຍເລກ 3 ຄກິ ປ່ ຸມ GO ວທິ ປີ ອໍ້ ງກນັ ໂຟນເດີ ຫືຼ ພາດເວບັ ໄຊດວໍ້ ຍ Password Protected Directories ໃນ Directadmin ສາລບັ ການໃຊງ້ໍ ານເມນູ Password Protected Directories ໃນ Direct Admin ເປັນຄວາມສາມາດຂອງ Direct Admin ທ່ ໃີ ຫຜ້ໍ ູໃ້ໍ ຊງໍ້ ານສາມາດເຮດັ ການ Protected ໃຫກໍ້ ບັ ໂຟນເດີ ຫຼື Path ຂອງເວບັ ໄຊຕວົ ເອງໄດ້ໍ ໂດຍສາມາດການດົ User ແລະ Password ສາຫບັ ການເຂາົໍ້ ໃຊງໍ້ ານ ເຊ່ ງິ ຈະກວດສອບຜ່ ານ Web Browser ເມ່ ອືຼ ເອນີ້ໍ URL ຂອງ Path ນນັໍ້ ໆ ສາຫບັ ການຕງັໍ້ ຄ່ າ ສາມາດເຮດັ ໄດໂ້ໍ ດຍດ່ ງັ ຕ່ໄປນີ້ໍ 1. ຫັງຈາກເຂົາໍ້ ສ່ ູ Directadmin ຮຽບຮອ້ໍ ຍແລວ້ໍ ເມນູທ່ ີຈະເຂົາ້ໍ ໄປຕັງ້ໍ ຄ່ າຈະໃຊທໍ້ ່ ີ Password Protected Directories ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 9
2. ຈາກນນັໍ້ ຄກິ ທ່ ປີ ່ ຸມ Find a Directory to Password Protect ເພ່ ອຼື ເຂາົໍ້ ສ່ ູໜາ້ໍ ຈ File ຕ່ າງໆທ່ ມີ ຢີ ່ ູ ໃນ Web hosting ຫຼື ອາດຈະເຂາົ້ໍ ໃຊງໍ້ ານທ່ ີ File ກສາມາດເຮດັ ໄດເ້ໍ ຊ່ ນັ ກນັ 3. ຈາກນນັ້ໍ ເລອືຼ ກ Folder ທ່ ຕີ ອໍ້ ງການການດົ ການເຂາົ້ໍ ເຖງິ ແລະ ຄກິ ປ່ ຸມ Protect 4. ລະບບົ ສະແດງໜາໍ້ ຈສາຫບັ ການພມີ ລາຍລະອຽດຕ່ າງໆ ໝາຍເລກ 1 ພມີ ຂຄໍ້ ວາມທ່ ຕີ ອ້ໍ ງການໃຫແ້ໍ ຈງ້ໍ ເຕ່ ອືຼ ນເມ່ ອຼື ມກີ ານເຂາົ້ໍ ເຖງິ ເຊ່ ນັ : Please enter your id and password ໝາຍເລກ 2 ການດົ User ທ່ ສີ າມາດເຂາົໍ້ ເຖງິ ໄດເໍ້ ຊ່ ນັ test ເປັນຕນົໍ້ ໝາຍເລກ 3 ການດົ ລະຫດັ ຜ່ ານທ່ ສີ າມາດເຂາົ້ໍ ໃຊງ້ໍ ານໄດໍ້ ໝາຍເລກ 4 ຍນຼື ຍນັ ລະຫດັ ຜ່ ານ ໝາຍເລກ 5 ຕກິ ເລອຼື ກ Protection Enabled ເພ່ ອຼື ເປີດການໃຊງໍ້ ານການຕງັໍ້ ຄ່ າໃຫກໍ້ ບັ user ທ່ ເີ ຮາົ ພມີ ໄວ ໍ້ ໝາຍເລກ 6 ຄກິ ປ່ ຸມ Save ເພ່ ອືຼ ບນັ ທກການຕງັ້ໍ ຄ່ າ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 10
ບດົ ທີ 2 ພາສາ SQL (SQL Review) 2.1. ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ໃນການສາໍ້ ງຖານຂມໍ້ ນູ (CREATE Statement Review) ຄາສງັ ໃນການສາ້ໍ ງຖານຂມ້ໍ ູນ CREATE DATABASE databasename; ຕວົ ຢ່ າງ CREATE DATABASE testDB; ຄາສງັ ໃນການສາໍ້ ງຕາຕະລາງຖານຂມ້ໍ ູນ CREATE TABLE table_name ( column1 datatype, column2 datatype, column3 datatype,....); ຕວົ ຢ່ າງ CREATE TABLE Persons ( PersonID int, LastName varchar(255), FirstName varchar(255), Address varchar(255), City varchar(255) ); 2.2. ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ໃນການລາຍງານຂມ້ໍ ນູ (SELECT Statement Review) ຄາສງັ ໃນການເລອຼື ກຂມໍ້ ູນມາລາຍງານແບບແຕ່ ລະຖນັ ໃນຕາຕະລາງ SELECT column1, column2, ... FROM table_name; ຕວົ ຢ່ າງ SELECT CustomerName, City FROM Customers; ຄາສງັ ໃນການເລອຼື ກຂມໍ້ ນູ ມາລາຍງານທງັ ໝດົ ໃນຕາຕະລາງ SELECT * FROM table_name; ຕວົ ຢ່ າງ SELECT * FROM Customers; ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 11
2.3. ທບົ ທວນ Function ຕ່ າງໆໃນການລາຍງານຂມ້ໍ ນູ (Aggregation Functions Review) SQL COUNT() aggregate function ຟັງຊນັ COUNT() ຢ່ ູໃນ SQL ຈະສ່ ງົ ຄນຼື ຈານວນແຖວທ່ ກີ ງົ ກນັ ກບັ ເງ່ອືຼ ນໄຂທ່ ລີ ະບຸໄວ.້ໍ ຕວົ ຢ່ າງ, ຊອກຫາຈານວນພະນກັ ງານທງັ ຫມດົ ທ່ ີມປີ ະສບົ ການຫາຍກວ່ າ 5 ປີ, ຄາຖາມນສີໍ້ າມາດໃຊໄ້ໍ ດ.້ໍ ຊ່ ຂືຼ ອງ ຕາຕະລາງສາມາດນາໃຊແໍ້ ທນທ່ ີຈະ *. ບ່ ແຕກຕ່ າງຈາກ COUNT (*), ການປ່ ຽນແປງນີ້ໍ COUNT (column_name) ຈະບ່ ນບັ ຄ່ າທ່ ເີ ປັນ NULL ສາລບັ ຖນັ ນນັ້ໍ . ຕວົ ຢ່ າງ SELECT COUNT(*) FROM employees WHERE experience < 5; SQL SUM() aggregate function ຟັງຊນັ SUM () ໃນ SQL ຈະສ່ ງົ ຄນຼື ມູນຄ່ າລວມຂອງຖນັ . ຕວົ ຢ່ າງ, ຊອກຫາເງນິ ເດອຼື ນທ່ໄີ ດຮໍ້ ບັ ເງນິ ຝາກ ທງັ ຫມດົ , ຄາຖາມນີ້ໍ ສາມາດໃຊໄໍ້ ດ.້ໍ ຕວົ ຢ່ າງ SELECT SUM(salary) FROM salary_disbursement; Finding average value of a column in SQL ຟັງຊນັ ລວມ AVG () ໃນ SQL ຈະຄນືຼ ຄ່ າຄ່ າສະເລ່ ຍໃນຖນັ . ຕວົ ຢ່ າງ, ຊອກຫາເງນິ ເດອືຼ ນສະເລ່ ຍຂອງ ພະນກັ ງານທ່ ມີ ປີ ະສບົ ການຫນອໍ້ ຍກວ່ າ 5 ປີ, ຄາຖາມນສີໍ້ າມາດໃຊໄໍ້ ດ.ໍ້ ຕວົ ຢ່ າງ SELECT AVG(salary) FROM employees WHERE experience < 5; ROUND() function in SQL ຟັງຊນັ SQL ROUND ()ໃຊສ້ໍ າລບັ ປັດເສດທດົ ສະນຍິ ມົ ຂອງຕວົ ເລກໂດຍຍດືຼ ກດົ ວ່ າ ຖາໍ້ ຈານວນທດົ ສະນຍິ ມົ ຫາກຕ່ າກວ່ າ 5 ປັດລງົ ຖາ້ໍ ຫາກວ່ າຈານວນທດົ ສະນຍິ ມົ ໃຫຍ່ ກວ່ າ ຫືຼ ເທ່ າົ ກບັ 5 ແມ່ ນປັດຂນໍ້ ເຊ່ ນັ 10.47 ຖາ້ໍ ໃຊໍ້ ຟັງເຊນີ ນຈີໍ້ ະໄດຄໍ້ ່ າເທ່ າົ ກບັ 10 ຕວົ ຢ່ າງ SELECT year, ROUND(AVG(rating), 2) FROM movies WHERE year = 2015; ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 12
2.4. ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ຈດັ ຮຽງການລາຍງານຂມໍ້ ນູ (ORDER BY and GROUP BY Review) The SQL GROUP BY Statement ຄາສ່ ງັ GROUP BY ແມ່ ນມກັ ໃຊຮ້ໍ ່ ວມກບັ ຟັງເຊນີ (COUNT, MAX, MIN, SUM, AVG) ເພ່ ອຼື ຈດັ ກ່ ຸມຜນົ ໄດຮໍ້ ບັ ໂດຍຫນ່ ງຫຫຼື ລາຍຖນັ . SELECT column_name(s) FROM table_name WHERE condition GROUP BY column_name(s) ORDER BY column_name(s); ຕວົ ຢ່ າງ 1) SELECT COUNT(CustomerID), Country FROM Customers GROUP BY Country; 2) SELECT COUNT(CustomerID), Country FROM Customers GROUP BY Country ORDER BY COUNT(CustomerID) DESC; 2.5. ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ແກໄໍ້ ຂໂຄງສາ້ໍ ງຖານຂມໍ້ ນູ (ALTER Statement Review) ຄາສ່ ງັ ALTER TABLE ຖກຼື ນາໃຊເ້ໍ ພ່ ອຼື ເພ່ ມີ , ລບ ຫຼື ແກໄໍ້ ຂຖນັ ໃນຕາລາງທ່ ມີ ຢີ ່ ູແລວໍ້ . 1) ALTER TABLE table_name ADD column_name datatype; 2) ALTER TABLE table_name DROP COLUMN column_name; ຕວົ ຢ່ າງ 1) ALTER TABLE Customers ADD Email varchar(255); 2) ALTER TABLE Customers DROP COLUMN Email; 2.6. ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ລບໂຄງຮ່ າງຖານຂມໍ້ ນູ ແລະ ຕາຕະລາງ (DROP Statement Review) ຄາສ່ ງັ DROP TABLE ຖກຼື ນາໃຊເ້ໍ ພ່ ອືຼ ລບຕາຕະລາງທ່ ມີ ຢີ ່ ູໃນຖານຂມ້ໍ ູນ. DROP TABLE table_name; ຕວົ ຢ່ າງ DROP TABLE Shippers; ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 13
2.7. ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ເພ່ ມີ ຂມໍ້ ນູ (INSERT Statement Review) ຄາສ່ ງັ INSERT INTO ຖກືຼ ນາໃຊເ້ໍ ພ່ ອືຼ ບນັ ທກຂມໍ້ ູນໃຫມ່ ໃນຕາຕະລາງ. INSERT INTO table_name (column1, column2, column3, ...) VALUES (value1, value2, value3, ...); ຕວົ ຢ່ າງ INSERT INTO Customers (CustomerName, ContactName, Address, City, PostalCode, Country) VALUES ('Cardinal', 'Tom B. Erichsen', 'Skagen 21', 'Stavanger', '4006', 'Norway'); ຖາ້ໍ ຈະເພ່ ມີ ຂມໍ້ ນູ ຫຼື ຄ່ າສາລບັ ຖນັ ຂອງຕາຕະລາງທງັ ຫມດົ , ບ່ ຈາເປັນຕອ້ໍ ງການດົ ຊ່ ຖຼື ນັ ໃນຕາຕະລາງກໄດຄ້ໍ ່ :ືຼ INSERT INTO table_name VALUES (value1, value2, value3, ...); ຕວົ ຢ່ າງ INSERT INTO Customers VALUES ('Cardinal', 'Stavanger', 'Norway'); 2.8. ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ປັບປຸງຂມໍ້ ນູ (UPDATE Statement Review) ຄາສ່ ງັ UPDATE ຖກືຼ ນາໃຊເໍ້ ພ່ ອືຼ ດດັ ແປງຂມໍ້ ນູ ບນັ ທກທ່ ມີ ຢີ ່ ູໃນຕາຕະລາງ UPDATE table_name SET column1 = value1, column2 = value2, ... WHERE condition; ຕວົ ຢ່ າງ UPDATE Customers SET ContactName = 'Alfred Schmidt', City= 'Frankfurt' WHERE CustomerID = 1; WHERE ແມ່ ນເງ່ອືຼ ນໄຂ ທ່ ກີ ານດົ ວ່ າຂມໍ້ ນູ ທ່ ຈີ ະໄດຮໍ້ ບັ ການປັບປຸງ. ຕວົ ຢ່ າງ UPDATE Customers SET ContactName='Juan' WHERE Country='Mexico'; 2.9. ທບົ ທວນຄາສ່ ງັ ລບຂມ້ໍ ນູ (DELETE Statement Review) ຄາສ່ ງັ DELETE ໃຊເ້ໍ ພ່ ອືຼ ລບຂມໍ້ ນູ ທ່ ບີ ນັ ທກທ່ ມີ ຢີ ່ ູໃນຕາຕະລາງ. DELETE FROM table_name WHERE condition; ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 14
ຕວົ ຢ່ າງ DELETE FROM Customers WHERE CustomerName='Alfreds Futterkiste'; ນອກຈາກນມີ້ໍ ນັ ສາມາດລບຂມໍ້ ນູ ໃນແຖວທງັ ຫມດົ ຂອງຕາຕະລາງໂດຍບ່ ຕອ້ໍ ງລບືຼ ຕາລາງຄ່ :ືຼ DELETE FROM table_name; ຕວົ ຢ່ າງ DELETE FROM Customers; ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 15
ບດົ ທີ 3 ການຕດິ ຕງັໍ້ MySQL ແລະ phpMyAdmin (Installing MySQL and phpMyAdmin) 3.1. MySQL ແມ່ ນຫຍງັ ? (What is MySQL?) MySQL ເປັ ນ open source ຖຼື ກ ຄົ້ໍນ ຄິດ ໂດ ຍ MySQL AB ໃ ນ ສ ະ ວີເດ ນ ແ ລ ະ ຕ່ ມ າຖືຼ ກ takeover ໂດຍ Sun Microsystems ໃນປີ 2008 ແລະ ຮ່ ວມກບັ Oracle ໃນປີ 2010 ມໜີ າ້ໍ ທ່ ກີ ານເຮດັ ວຽກແບບ relation database management system (RDBMS) ໂດຍອາໄສ Structured Query Language (SQL) ເປັນພາສາໃນການສ່ ຼືສານ ໂດຍ MySQL ນີສ້ໍ າມາດລັນໄດໃ້ໍ ນ Linux, UNIX ແລະ Windows ເຊ່ ງິ ດວ້ໍ ຍຄວາມຫາກຫາຍຂອງມນັ ແລວ້ໍ ລະບບົ open source enterprise stack ທ່ ເີ ຮາົ ເອນີ້ໍ ວ່ າ “LAMP” 3.2. ຄວາມຕອໍ້ ງການພນຼື້ໍ ຖານກ່ ອນການຕດິ ຕງັໍ້ MySQL (MySQL : System Requirements) 1) ອຸປະກອນຄອມພວິ ເຕສີ າຫບັ ທ່ ຈີ ະຕດິ ຕງັໍ້ MySQL ເຊ່ ງິ ມາຄຸນສມົ ບດັ ຕາມຄວາມຕອໍ້ ງການຂອງໂປຣ ແກຣມ MySQL database server ເຊ່ ງິ ມລີ າຍລະອຽດດ່ ງັ ຕ່ໄປນ:ີ້ໍ 2) File MySQL database server ທ່ ຈີ ະຕດິ ຕງັ້ໍ 3.3. ການຕດິ ຕງັ້ໍ MySQL (Installing MySQL) ການຕດິ ຕງັໍ້ MySQL ໃນ Windows ໃຫໍ້ ຄກິ ສອງຄງັໍ້ ຕດິ ຕ່ ກນັ ທ່ ີ File ໂປຣແກຣມ ທ່ ເີ ຮາົ ໄດກ້ໍ ຽມໄວໍ້ ຫງັ ຈາກນນັ້ໍ ຄກິ ປ່ ຸມ Next ເລອຼື ກຊະນດິ Custom ແລວ້ໍ ຄກິ ປ່ ຸມ Next ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 16
ຖາໍ້ ມກີ ານປ່ ຽນບ່ ອນທ່ ຈີ ະຕດິ ຕງັ້ໍ ໃຫເໍ້ ລອຼື ກທ່ ີ Change… ຄກິ OK ຄກິ Next ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 17
ຄກິ Install ລຖາ້ໍ ການຕດິ ຕງັໍ້ ຄກິ Next ຄກິ Next ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 18
ເລອືຼ ກ Configure the MySQL Server now ແລວໍ້ ຄກິ Finish ການຕງັໍ້ ຄ່ າເພ່ ມີ ຕ່ ມຼື MySQL (Configuring MySQL) ຄກິ Next ເລອືຼ ກ Detailed Configuration ແລວໍ້ ຄກິ Next ເລອືຼ ກ Developer Machine ຄກິ Next ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 19
ເລອຼື ກ Multifunctional Database ແລວ້ໍ ຄກິ Next ເລອຼື ກບ່ ອນທ່ ໂີ ປຣແກຣມທ່ ຈີ ະ configuration ແລວໍ້ ຄກິ Next ເລອຼື ກ Decision Support (DSS)/OLAP ແລວ້ໍ ຄກິ Next ເລອືຼ ກ Enable TCP/Networking Enable Strict Mode ແລວ້ໍ ຄກິ Next ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 20
ເລອຼື ກ Best Support For Multilingualism ແລວໍ້ ຄກິ Next ເລອຼື ກ Install As Windows Service ແລໍ້ ຄກິ Next ເລອຼື ກ Configure the MySQL Service now ແລວໍ້ ຄກິ Finish ຄກິ Finish ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 21
3.5. phpMyAdmin ແມ່ ນຫຍງັ ? (What is phpMyAdmin?) phpMyAdmin ເປັນໂປຣແກຣມທ່ ີຖືຼກພດັ ທະນາໂດຍ ພາສາ PHP ເພ່ ອຼື ໃຊໃໍ້ ນການບລຫິ ານຈດັ ການ ຖານຂມໍ້ ູນ Mysql ແທນການພີມຄາສັງ ເນ່ ືຼອງຈາກຖາ້ໍ ເຮົາຈະໃຊຖ້ໍ ານຂມ້ໍ ູນທ່ ີເປັນ MySQL ບາງຄັງ້ໍ ຈະມີ ຄວາມລາບາກ ແລະ ຫຍຸງ້ໍ ຍາກໃນການໃຊງ້ໍ ານ ດ່ ງັ ນນັໍ້ , ຈງິ ມເີ ຄ່ ອຼື ງມໃຼື ນການຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ MySQL ຂນໍ້ ມາ ເພ່ ອືຼ ໃຫສ້ໍ າມາດຈດັ ການ DBMS ທ່ ເີ ປັນ MySQL ໄດງ້ໍ ່າຍ ແລະ ສະດວກຍງິ ຂນໍ້ ໂດຍ phpMyAdmin ກຖືຼ ເປັນເຄ່ ອືຼ ງມຊືຼ ະນດິ ໜ່ ງໃນການຈດັ ການນນັໍ້ ເອງ phpMyAdmin ເປັນສ່ ວນຕ່ ປະສານທ່ ສີ າ້ໍ ງໂດຍພາສາ PHP ເຊງິ ໃຊຈໍ້ ດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ MySQL ຜ່ ານ Web browser ໂດຍສາມາດທ່ ຈີ ະເຮດັ ການສາໍ້ ງຖານຂມໍ້ ູນໃໝ່ ຫືຼ ເຮດັ ການສາ້ໍ ງ ຕາຕະລາງຖານຂມໍ້ ູນໃໝ່ ແລະ ຍງັ ມີ function ທ່ ໃີ ຊສ້ໍ າລບັ ການທດົ ສອບການ query ຂມ້ໍ ູນດວໍ້ ຍພາສາ SQL ພອໍ້ ມກນັ ນນັ້ໍ ຍງັ ສາມາດເຮດັ ການ ເພ່ ມີ ລບຼື ແກໄ້ໍ ຂຂມໍ້ ູນ ຫຼື ໃຊຄໍ້ າສງັ ຕ່ າງໆ ຄ່ ກຼື ບັ ການໃນ SQL ໃນການສາ້ໍ ງຖານຂມ້ໍ ນູ phpMyAdmin ເປັນໂປຣແກຣມປະເພດ MySQL Client ຕວົ ໜ່ ງທ່ ໃີ ຊໃໍ້ ນການຈດັ ການຂມ້ໍ ູນ MySQL ຜ່ ານ web browser ໂດຍກງົ phpMyAdmin ຕວົ ນຈີ້ໍ ະເຮດັ ວຽກໃນ Web server ເປັນ PHP Application ທ່ ໃີ ຊຄໍ້ ວບຄຸມຈດັ ການ MySQL Server ຄວາມສາມາດຂອງ phpMyAdmin ມຄີ ່ :ືຼ 1) ສາໍ້ ງ ແລະ ລບືຼ Database 2) ສາໍ້ ງ ແລະ ຈດັ ການ ຕາຕະລາງຂມໍ້ ນູ ເຊ່ ນັ : ການເພ່ ມີ ຂມ້ໍ ນູ , ການລບົ ຂມ້ໍ ນູ , ການແກໄໍ້ ຂຂມ້ໍ ູນ, ແກໄ້ໍ ຂຊ່ ືຼ ຖນັ ຂອງຕາຕະລາງ 3) Import ແລະ Export File ຂມໍ້ ູນເປັນຂມໍ້ ູນໃນຕາຕະລາງໄດໍ້ 4) ຫາຜນົ ສະຫຸບ Query ດວໍ້ ຍຄາສງັ SQL 3.6. ຄວາມຕອໍ້ ງການພນຼື້ໍ ຖານກ່ ອນການຕດິ ຕງັໍ້ phpMyAdmin (phpMyAdmin : System Requirements) 1) ອຸປະກອນຄອມພວິ ເຕສີ າຫບັ ທ່ ຈີ ະຕດິ ຕງັໍ້ phpMyAdmin ເຊ່ ງິ ມາຄຸນສມົ ບດັ ຕາມຄວາມຕອໍ້ ງການຂອງ ໂປຣແກຣມ phpMyAdmin ເຊ່ ງິ ມລີ າຍລະອຽດດ່ ງັ ຕ່ໄປນ:ີໍ້ 2) File ໂປຣແກຣມຂອງ XAMPP ຫືຼ AppServ ທ່ ຈີ ະຕດິ ຕງັໍ້ 3.7. ການຕດິ ຕງັ້ໍ phpMyAdmin (Installing phpMyAdmin) ໂດຍການໃຊ້ໍ AppServ ຂນັ້ໍ ຕອນຕດິ ຕງັໍ້ AppServ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 22
1) ຄກິ ສອງຄງັໍ້ ຂອງ File appserv-win32-x.x.x.exe ເພ່ ອືຼ ດາເນນີ ການຕດິ ຕງັ້ໍ ເຊ່ ງິ ຈະປະກດົ ໜາໍ້ ຈຕາມ ຮູບລ່ ຸມນີ້ໍ 3) ເຂາົໍ້ ສ່ ູຂນັໍ້ ຕອນເງ່ອຼື ນໄຂການໃຊງ້ໍ ານໂປຣແກຣມ ໂດຍໂປຣແກຣມ AppServ ໄດແ້ໍ ຈກຈ່ າຍໃນຮູບແບບ GNU License ຫາກຜູຕ້ໍ ດິ ຕງັ້ໍ ອ່ ານເງ່ອຼື ນໄຂ ສາເລດັ ແລວ້ໍ ຫາກຍອມຮບັ ເງ່ອືຼ ນໄຂໃຫຄ້ໍ ກິ Next ເພ່ ອຼື ເຂາົ້ໍ ສ່ ູການ ຕດິ ຕງັໍ້ ຂນັໍ້ ຕອນຕ່ ໄປ ແຕ່ ຫາກວ່ າບ່ ຍອມຮບັ ເງ່ອືຼ ນໄຂໃຫຄ້ໍ ກິ Cancel ເພ່ ອຼື ອອກຈາກການຕດິ ຕງັ້ໍ ໂປຣແກຣມ AppServ 4) ເຂົ້ໍາສ່ ູ ຂັໍ້ນ ຕ ອ ນ ກ ານ ເລືຼອ ກ ປ າຍ ທ າງທ່ ີຕ້ໍອ ງກ ານ ຕິດ ຕັ້ໍງໂດ ຍ ຄ່ າເລ່ ີມ ຕົ້ໍນ ປ າຍ ທ າງທ່ ີຈ ະ ເປັ ນ C:AppServ ຫາກຕອໍ້ ງການປ່ ຽນປາຍທາງທ່ ຈີ ະຕດິ ຕງັໍ້ ໃຫຄ້ໍ ກິ Browse ແລວ້ໍ ເລອືຼ ກປາຍທາງທ່ ຕີ ອໍ້ ງການ ດ່ ງັ ຮູບລ່ ຸມນີໍ້ ເມ່ ອືຼ ເລອຼື ກປາຍທາງແລວໍ້ ໃຫຄໍ້ ກິ Next ເພ່ ອຼື ເຂາົ້ໍ ຂນັໍ້ ຕອນການຕດິ ຕງັໍ້ ຂນັໍ້ ຕ່ ໄປ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 23
5) ເລືຼອກ Package Components ທ່ ີຕ້ອໍ ງກ ານຕິດຕັງ້ໍ ໂດຍຄ່ າເລ່ ີມ ຕົ້ນໍ ນັນໍ້ ຈະໃຫ້ໍເລຼືອກ ທຸ ກ Package ແຕ່ ຫາກຜູໃໍ້ ຊງໍ້ ານຕອໍ້ ງການເລອືຼ ກລງົ ສະເພາະບາງ Package ກສາມາດເລອຼື ກຕາມຂທໍ້ ່ ຕີ ອ້ໍ ງການ ອອກ ໂດຍລາຍລະອຽດແຕ່ ລະ Package ມດີ ່ ງັ ນີໍ້ – Apache HTTP Server ຄ່ ໂຼື ປຣແກຣມທ່ ເີ ຮດັ ໜາໍ້ ທເີ ປັນ Web Server – MySQL Database ຄ່ ໂຼື ປຣແກຣມທ່ ເີ ຮດັ ໜາໍ້ ທ່ ເີ ປັນ Database Server – PHP Hypertext Preprocessor ຄ່ ໂຼື ປຣແກຣມທ່ ເີ ຮດັ ໜາ້ໍ ທປີ ະມວນຜນົ ການເຮດັ ວຽກຂອງພາສາ PHP – phpMyAdmin ຄ່ ໂຼື ປຣແກຣມທ່ ໃີ ຊໃ້ໍ ນການບລຫິ ານຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ MySQL ຜ່ ານເວບັ ໄຊ ເມ່ ອຼື ມີ ການເລອຼື ກ Package ຕາມຮູບລ່ ຸມນຮີ້ໍ ຽບຮອໍ້ ຍແລວໍ້ ໃຫ້ໍ Next ເພ່ ອຼື ເຂາົ້ໍ ສ່ ູການຕດິ ຕງັ້ໍ ຂນັໍ້ ຕອນຕ່ໄປ 5) ການດົ Configuration ຂອງ Apache Web Server ມຢີ ່ ູທງັ ໝດົ 3 ສ່ ວນ ຄ່ :ຼື Server Name ຄ່ ຊືຼ ່ ອງສາຫບັ ປອໍ້ ນຂມ້ໍ ນູ Web Server ຂອງທ່ ານເຊ່ ນັ ວ: www.appserv.org Admin Email ຄ່ ືຼ ຊ່ ອ ງ ສ າ ຫັ ບ ປ້ໍ ອ ນ ຂ້ໍມູ ນ ອີ ເມ ວ ຜູ ໍ້ດູ ແ ລ ລ ະ ບົ ບ ເຊ່ ັ ນ [email protected] HTTP Port ຄ່ ຊຼື ່ ອງສາຫບັ ລະບຸ Port ທ່ ຈີ ະເອນີໍ້ ໃຊງ້ໍ ານ Apache Web Server ໂດຍທ່ ວົ ໄປແລວ້ໍ Protocol HTTP ນນັ້ໍ ຈະເປັນຄ່ າຫກັ ຄືຼ 80 ຫາກວ່ າທ່ ານຕອ້ໍ ງການຫກີ ລ່ ຽງໃຊ້ໍ Port 80 ກາສາມາດແກ ໍ້ ໄຂໄດໍ້ ຫາກມກີ ານປ່ ຽນແປງ Port ການເຂາົໍ້ ໃຊງ້ໍ ານ Web Server ແລວໍ້ ທຸກຄງັ້ໍ ທ່ ຈີ ະເອນີ້ໍ ໃຊເ້ໍ ວບັ ໄຊຈາເປັນຕອໍ້ ງ ລະບຸໝາຍເລກ Port ດວ້ໍ ຍ ເຊ່ ນັ : ຫາກເລອຼື ກໃຊໍ້ Port 99 ໃນການເຂາົໍ້ ເວບັ ໄຊທຸກຄງັໍ້ ຕອ້ໍ ງໃຊໍ້ http://www.appserv.org:99 ຈງິ ສາມາດເຂາົໍ້ ໃຊງ້ໍ ານໄດ ້ໍ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 24
6) ກ ານົດ ຄ່ າ Configuration ຂ ອ ງ MySQL Database ມີ ຢ່ ູ ດໍ້ວ ຍ ກັ ນ ທັ ງໝົ ດ 3 ສ່ ວ ນ ຄ່ ືຼ : Root Password ຄ່ ຊຼື ່ ອງສາລບັ ປອໍ້ ນລະຫດັ ຜ່ ານການເຂາົ້ໍ ໃຊງ້ໍ ານຖານຂມໍ້ ູນຂອງ Root ຫຜືຼ ູດໍ້ ູແລລະບບົ ທຸກຄງັ້ໍ ທ່ ເີ ຂາົ້ໍ ໃຊງໍ້ ານຖານຂມໍ້ ູນໃນລກັ ສະທ່ ີເປັນຜູດໍ້ ູແລລະບບົ ໃຫລໍ້ ະບຸ user ເປັນ root Character Sets ໃຊໃ້ໍ ນ ການການດົ ຄ່ າລະບບົ ພາສາທ່ ໃີ ຊໃ້ໍ ນການຈດັ ເກບັ ຖານຂມໍ້ ນູ , ລຽງລາດບັ ຖານຂມ້ໍ ູນ, Import ຖານຂມ້ໍ ນູ , Export ຖານຂມ້ໍ ູນ, ຕດິ ຕ່ ຖານຂມ້ໍ ູນ Old Password ຫາກທ່ ານມບີ ນັ ຫາກ່ ຽວກບັ ການໃຊງ້ໍ ານ PHP ກບັ MySQL API ເວເີ ຊນີ ເກ່ າົ ໂດຍພບົ ກບັ Error Client does not support authentication protocol requested by server; consider upgrading MySQL client ໃຫເ້ໍ ລອືຼ ກໃຊໃ້ໍ ນສ່ ວນຂອງ Old Password ເພ່ ອຼື ຫກີ ລ່ ຽງບນັ ຫານີ້ໍ Enable MyISAM ຫາກທ່ ານຕອ້ໍ ງການໃຊຖໍ້ ານຂໃ້ໍ ນຮູບແບບ MyISAM ໃຫເໍ້ ລອືຼ ກໃນສ່ ວນ ນອີໍ້ ກີ 7) ສນີໍ້ ສຸດຂນັໍ້ ຕອນການຕດິ ຕງັ້ໍ ໂປຣແກຣມ AppServ ສາລບັ ຂນັໍ້ ຕອນສຸດທາໍ້ ຍນຈີ້ໍ ະມເີ ລອືຼ ກວ່ າຕອໍ້ ງການ ໃຫມ້ໍ ກີ ານລນັ Apache ແລະ MySQL ທນັ ທຫີ ບືຼ ່ ຈາກນນັໍ້ ຄກິ Finish ເພ່ ອຼື ສນີໍ້ ສຸດການຕດິ ຕງັ້ໍ ໂປຣແກຣມ AppServ 3.8 ການຕງັ້ໍ ຄ່ າເພ່ ມີ ຕ່ ມຼື phpMyAdmin (Configuring phpMyAdmin) 1) ໄປດາວໂຫດຕວົ ຕດິ ຕງັໍ້ ທ່ ເີ ວບັ ໄຊ www.phpmyadmin.net ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 25
2) ແຕກ File ດວໍ້ ຍ Winzip ຫືຼ WinRAR 3) ຫງັ ຈາກແຕກ File ແລວໍ້ ຈະໄດ້ໍ Folder ເປັນ phpMyAdmin-2.5.6 4) ໃຫປໍ້ ່ ຽນຊ່ ຼື phpMyAdmin-2.5.6 ເປັນຊ່ ອືຼ ່ ນຼື ເຊ່ ນັ :MyAdmin ຫບືຼ ່ ປ່ ຽນກໄດແໍ້ ລວ້ໍ ແຕ່ ມກັ 5) ຫງັ ຈາກນນັໍ້ ໃຫກ້ໍ ອບປີ ຫືຼ ອບັ ໂຫດໄປວາງໄວໃ້ໍ ນຫອ້ໍ ງເກບັ ເຊເີ ວີ ຫອໍ້ ງ…wwwMyAdmin ໝາຍເຫດ. ສາລບັ Hosting ທບີ ່ ໃຊບ້ໍ ລກິ ານ phpMyAdmin ກສາມາດ Upload File ທງັ ໝດົ ຂນ້ໍ Hosting ເພ່ ອືຼ ໃຊງໍ້ ານໄດໍ້ 6) ອນັ ດບັ ຕ່ໄປກ່ ອນຈະເປີດໃຊງໍ້ ານໃຫເໍ້ ຂາົໍ້ ໄປແກໄໍ້ ຂ File config.inc.php ແກໄ້ໍ ຂລາຍລະອຽດ 4ຈດຸ ຄ່ :ຼື MySQL hostname, Authentication method, MySQL user ແລະ MySQL password ດ່ ງັ ນີ້ໍ ຈດຸ ທີ 1 ບ່ ອນຖານຂມ້ໍ ນູ MySQL ປົກກະຕສິ າມາດໃຊຊໍ້ ່ ຼື localhost ກໄດ້ໍ $cfg['Servers'][$i]['host'] = 'localhost'; // MySQL hostname ຈດຸ ທີ 2 ວທິ ກີ ານກວດສອບຊ່ ຼື ແລະ ລະຫດັ ຜ່ ານໃນການໃຊງໍ້ ານມີ 3 ຊະນດິ ຄ່ :ຼື - http ການກວດສອບ user/password ໂດຍມໜີ າໍ້ ຕ່ າງໃຫປໍ້ ອໍ້ ນກ່ ອນເຂາົໍ້ ໃຊງ້ໍ ານ - cookies ການກວດສອບຜ່ ານສະຄບິ php ໂດຍການເກບັ ໄວໃ້ໍ ນ Cookies ຂອງລະບບົ ວນິ ໂດ - config ເປັນວທິ ກີ ານກວດສອບ user/password ແບບທາມະດາ ເຊ່ ງິ ເປັນຄ່ າ Default ຂອງ phpMyAdmin ໃນນໃີ້ໍ ຫປ້ໍ ່ ຽນຈາກຄ່ າ config ເປັນ http $cfg['Servers'][$i]['auth_type'] = 'http'; // Authentication method (config, http or cookie based)? ຈດຸ ທີ 3 ໃສ່ ຊ່ ຜືຼ ູໃ້ໍ ຊທໍ້ ່ ດີ ູແລຖານຂມໍ້ ນູ ປົກກະຕບິ ໃຊຊໍ້ ່ ືຼ root $cfg['Servers'][$i]['user'] = 'root'; // MySQL user ຈດຸ ທີ 4 ໃສ່ ລະຫດັ ຖານຂມໍ້ ນູ ປົກກະຕຈິ ະຫວ່ າງ ເຮາົ ມສາມາດປ່ ຽນໄດໍ້ $cfg['Servers'][$i]['password'] = ' '; // MySQL password 7) ເມ່ ອຼື ທຸກຢ່ າງຮຽບຮອໍ້ ຍແລວໍ້ ໃຫເໍ້ ປີດໂປຣແກຣມເວບັ Browser ເພ່ ອືຼ ທດົ ສອບ URL ດ່ ງັ ນີໍ້ ກລະນໃີ ຊງໍ້ ານໃນເຄ່ ອືຼ ງຂອງຕວົ ເອງ ----------------------------------------- http://127.0.0.1/MyAdmin ຫືຼ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 26
http://localhost/MyAdmin ----------------------------------------- ກລະນໃີ ຊໍ້ Hosting ------------------------------------------------------ http://www.sitename.com/MyAdmin ຫຼື http://IP Address/MyAdmin ------------------------------------------------------ 8. ໃຫໃ້ໍ ສ່ ຊ່ ືຼ User name ແລະ Password ໃນທ່ ນີ ໃີ້ໍ ສ່ User name : root ລະຫດັ ຜ່ ານໃຫຫໍ້ ວ່ າ ແລວໍ້ ຄກິ ປ່ ຸມ OK ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 27
ບດົ ທີ 4 ການເພ່ ມີ ຂມໍ້ ນູ ໃນຖານ (Inserting) 4.1. ວທິ ສີ າໍ້ ງຖານຂມໍ້ ນູ ໃນ phpMyAdmin 1. ເຂາົໍ້ ສ່ ູໜາໍ້ phpMyAdmin ເລອຼື ກເມນູ Databases 2. ພມີ ຊ່່ ືຼ Database ທ່ ຕີ ອ້ໍ ງການໃນສ່ ວນຂອງ Create Database ແລວໍ້ ຄກີ Create 3. ເມ່ ອຼື ຄກິ Create ແລວ້ໍ ຈະຂນ້ໍ ໜາໍ້ ຈສຂີ ຽວ ຕາມດວ້ໍ ຍຊ່ ຖຼື ານຂມໍ້ ນູ ທ່ ເີ ຮາົ ສາ້ໍ ງ \"Database has been Created\" ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 28
4. ໃນເມນູ Database ຈະເຫນັ ຊ່ ຼື Database ທ່ ເີ ຮາົ ສາ້ໍ ງຂນ້ໍ ມາເປັນການສນິ້ໍ ສຸດການສາ້ໍ ງ Database 4.2. ການສາໍ້ ງຕາຕະລາງ (Creating Tables) ຂນັໍ້ ຕອນວທິ ສີ າໍ້ ງຕາຕະລາງ (Create Table) ໃນຖານຂມໍ້ ູນ Mysql 1. ເຂາົໍ້ ມາໃນໜາໍ້ phpMyAdmin ເລອືຼ ກເມນູ Database 2. ເລອຼື ກ Database ທ່ ຕີ ອໍ້ ງການໃນນີ້ໍ Database ທ່ ຊີ ່ ວືຼ ່ າ customer_infor 3. ໃນສ່ ວນຂອງ Create Table Name: ໃສ່ ຊ່ ຕຼື າຕະລາງ Number of Columns: ໃສ່ ຈານວນຖນັ ຂອງຕາຕະລາງ ແລວໍ້ ຄກິ Go ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 29
4. ໂປຣແກຣມຈະຂນໍ້ ໜາ້ໍ ຈມາໃຫໃໍ້ ສ່ ລາຍລະອຽດຂອງ Fields Name : ຊ່ ຼື Fields Type : ປະເພດຂອງຂມໍ້ ນູ Length/Values : ຈານວນຄ່ າສູງສຸດຂອງແຕ່ ລະ Fields Default : ຄ່ າເລ່ ມີ ຕນົ້ໍ Collation : ລະຫດັ ອກັ ສອນ Attributes : ຄຸນສມົ ບດັ Null : ຫວາ້ໍ ງ Index : ຄຸນສມົ ບດັ ຂອງ Fields (Primary Key) Comments : ການສະແດງລາຍລະອຽດຂອງ Fields ແລວ້ໍ ຄກິ Save ບນັ ທກຂມ້ໍ ນູ 5.ຈະເຫນັ ຊ່ ຕືຼ າຕະລາງທ່ ເີ ຮາົ ສາ້ໍ ງຂນ້ໍ ມາ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 30
4.3. ການເພ່ ມີ ຂມ້ໍ ນູ ໃນຖານ (Inserting Data) 1. ເຂາົ້ໍ ໜາໍ້ phpMyAdmin ແລວໍ້ ເລອຼື ກແທບເມນູ Database ແລະ ເລອຼື ກຕາຕະລາງທ່ ຕີ ອ້ໍ ງການເພ່ ມີ ຂມ້ໍ ູນ 2. ຈາກນນັໍ້ ໃຫເໍ້ ລອືຼ ກ Database ທ່ ຕີ ອໍ້ ງການໃນນີ້ໍ Database ທ່ ຊີ ່ ວືຼ ່ າ customer_infor ແລະ ຕາຕະລາງທ່ ຊີ ່ ວືຼ ່ າ test 3.ຈະພບົ ກບັ ຕາຕະລາງ ໃນຖານຂມ້ໍ ູນໃຫເໍ້ ລອືຼ ກຕາຕະລາງ ທ່ ຕີ ອ້ໍ ງການເພ່ ມີ ຂມ້ໍ ູນແລວ້ໍ ຄກີ Insert 4.ຈະຂນ້ໍ ໜາ້ໍ ຈໃຫເໍ້ ພ່ ມີ ຂມໍ້ ນູ ລງົ ໄປໃຫລ້ໍ າຍລະອຽດຂອງຂມໍ້ ູນໃນຊ່ ອງ Value ແລວໍ້ ຄກິ Go ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 31
5.ຈະເຫນັ ວ່ າຂມໍ້ ູນທ່ ເີ ຮາົ ເພ່ ມີ ເຂາົໍ້ ໄປສາເລດັ ຮຽບຮອ້ໍ ຍແລວ້ໍ 4.4. ການນາໃຊໍ້ Query ເພ່ ມີ ຂມ້ໍ ນູ ໃນຖານ (Inserting Data With SQL Query) ຫງັ ຈາກສາໍ້ ງຖານຂມໍ້ ູນ create database ລວມທງັ ສາ້ໍ ງຕາຕະລາງ create table ໄດຮໍ້ ຽບຮອ້ໍ ຍແລວໍ້ ບາດນເີ້ໍ ຮາົ ມາລອງໃຊງ້ໍ ານຕາຕະລາງທ່ ສີ າໍ້ ງ ໂດຍເລ່ ມີ ຈາກການໃສ່ ຂມ້ໍ ູນໃນຕາຕະລາງດວໍ້ ຍ data type ແຕ່ ລະຖນັ ທ່ ຕີ ອ້ໍ ງການດົ ໃຫຖໍ້ ກືຼ ຕອ້ໍ ງ ຂມ້ໍ ູນທ່ ຈີ ະເພ່ ມີ ລງົ ໄປ ຈະຢ່ ູໃນຮູບແບບເທ່ ອຼື ລະແຖວຂມ້ໍ ນູ ນນັໍ້ ເອງ ເຮາົ ຈະເອນີໍ້ ໃຊຄໍ້ າສງັ ເພ່ ມີ ຂມໍ້ ູນນວີໍ້ ່ າ SQL Insert into statement INSERT INTO TABLE_NAME (column1, column2, column3,...columnN) VALUES (value1, value2, value3,...valueN); ຄາເຕ່ ອຼື ນ: ການລຽງລາດບັ ຂອງຊ່ ຖືຼ ນັ ຈະຕອໍ້ ງຄ່ ກຼື ບັ ລາດບັ ຂອງຄ່ າຂມ້ໍ ູນ ເພາະ SQL Insert into statement ຈະເອາົ ຂມໍ້ ູນ ຫຼື ຄ່ າຂອງຂມໍ້ ນູ ລງົ ໃສ່ ໃນແຕ່ ລະຖນັ ຕາມທ່ ລີ ະບໄຸ ວ້ໍ ສາລບັ ກລະນຂີ ມໍ້ ູນຄບົ ທຸກຖນັ ເຮາົ ສາມາດບ່ ຕອໍ້ ງລະບບົ ຊ່ ຂຼື ອງຖນັ ກໄດ້ໍ ແຕ່ ຂມໍ້ ນູ ຫຼື ຄ່ າຂອງຂມ້ໍ ນູ ຈະຕອ້ໍ ງການດົ ຕາມລາດບັ ຂອງຖນັ ໃນຕາຕະລາງ ເຊ່ ນັ : INSERT INTO TABLE_NAME VALUES (value1,value2,value3,...valueN); 4.5. ການການດົ ໂຄງສາໍ້ ງຕາຕະລາງ (Table Structure) ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 32
Name : ຊ່ ຂືຼ ອງຖນັ ໃນຕາຕະລາງ Type : ປະເພດຂອງຂມໍ້ ນູ Length/Values : ຈານວນຄ່ າສຸງສຸດຂອງຂມ້ໍ ູນໃນແຕ່ ລະຖນັ Default : ຄ່ າເລ່ ມີ ຕນົ້ໍ Collation : ລະຫດັ ອກັ ສອນ Attributes : ຄຸນສມົ ບດັ Null : ຫວາ້ໍ ງ Index : ຄຸນສມົ ບດັ ຂອງຖນັ (Primary Key) Comments : ການສະແດງລາຍລະອຽດຂອງຖນັ ແລວ້ໍ ຄກິ Save ບນັ ທກຂມ້ໍ ນູ 4.6. ການການດົ ຄີ (Keys) Key ເປັນຂກ້ໍ ານດົ ຄຸນສມົ ບດັ ຂອງຖນັ ໃນຕາຕະລາງ ເຊ່ ງິ ເຮດັ ໜາໍ້ ທ່ ເີ ປັນ index ເພ່ ອຼື ເພ່ ມີ ຄວາມໄວໃນການ ຄນົໍ້ ຫາຂມ້ໍ ູນ ແລະ ໃຊກ້ໍ ານດົ ຄວາມສາພນັ ລະຫວ່ າງຕາຕະລາງ Primary key ສາໍ້ ງຈາກຖນັ ຫືຼ ປະກອບດວໍ້ ຍຫາຍຖນັ ທ່ ມີ ຄີ ່ າບ່ ຊາ້ໍ ກນັ ເປັນການຄວບຄຸມຄ່ າທ່ ເີ ກບັ ໃນຖນັ ແລະ ໃຊກໍ້ ານເຊ່ ອຼື ມໂຍງກນັ ກບັ ຕາຕະລາງ ການດົ primary key ໄດໍ້ 1 key Foreign key ເປັນຖັນໃນ Table ທ່ ີ primary key ຢ່ ູທ່ ີ Table ອ່ ນືຼ ໝາຍຄວາມວ່ າຄ່ າຂອງຖັນທງັ ໝດົ ໃນ Table ຕອ້ໍ ງມຄີ ່ າສອດຄ່ ອງກບັ ຄ່ າຂອງຖນັ ທ່ ເີ ປັນ primary key ຂອງ Table ທ່ ສີ າພນັ ກນັ Index ສາມາດການດົ ຂນໍ້ ເພ່ ອືຼ ໃຊໃໍ້ ນການເພ່ ມີ ຄວາມໄວໃນການຄນົ້ໍ ຫາຂມໍ້ ູນ ການລຽງລາດບັ ຂມ້ໍ ູນ ແຕ່ ຄວນສາໍ້ ງ ຄວາມຈາເປັນເນ່ ອຼື ງຈາກຖາ້ໍ ມຖີ ນັ ທເີ ປັນ Index ຫາຍຈະເຮດັ ໃຫກໍ້ ານເຮດັ ວຽກຊາໍ້ ລງົ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 33
ບດົ ທ5ີ ການແກໄ້ໍ ຂຂມ້ໍ ູນໃນຖານ (Updating) 5.1. ການແກໄ້ໍ ຂໂຄງສາ້ໍ ງຖານຂມໍ້ ນູ (Changing Database Structure) ຂນັໍ້ ຕອນ ວທິ ປີ ່ ຽນຊ່ ຖຼື ານຂມ້ໍ ູນ Database MySQL 1. ເຂາົ້ໍ ມາໃນໜາໍ້ phpMyAdmin ແລວໍ້ ເລອຼື ກເມນຖູ ານຂມ້ໍ ູນ Database 2. ຈາກນັນ້ໍ ເລືຼອກຖານຂມໍ້ ູນ Database ທ່ ີຕອ້ໍ ງການປ່ ຽນຊ່ ຼືໃນທ່ ີຈະປ່ ຽນຊ່ ືຼຖານຂມ້ໍ ູນທ່ ີມີຊ່ ືຼວ່ າ customer_infor 3. ເມ່ ອຼື ເລອືຼ ກຖານຂມໍ້ ນູ Database ທ່ ຕີ ອ້ໍ ງການປ່ ຽນຊ່ໄືຼ ດແໍ້ ລວ້ໍ ຄກິ ແທບເມນູ Operation ດາ້ໍ ນເທງິ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 34
4. ໃນຊ່ ອງ Rename Database to ໃຫປ້ໍ ່ ຽນເປັນຊ່ ຖືຼ ານຂມໍ້ ນູ ທ່ ຕີ ອໍ້ ງການ ແລວ້ໍ ຄກິ Go 5. ຈະປະກດົ ເຫນັ ບອັ ກຂຄ້ໍ ວາມ CREATE DATABASE customer_information / DROP DATABASE customer_infor ໃຫຄ້ໍ ກິ OK ວທິ ເີ ພ່ ມີ Field ໃນຕາຕະລາງຂອງຖານຂມໍ້ ນູ Mysql ດວໍ້ ຍ phpMyadmin 1. ເຂາົໍ້ ມາໃນໜາ້ໍ ຂອງ phpMyAdmin ເລອືຼ ກເມນູ Database ແລວ້ໍ ເລອຼື ກຊ່ ືຼ Databases ໃນນີ້ໍ ໃຊໍ້ Databases ຊ່ ຼື customer_infor 2. ເລອືຼ ກຕາຕະລາງທ່ ຕີ ອ້ໍ ງການເພ່ ມີ Field ໃນນເີໍ້ ລອຼື ກຕາຕະລາງຊ່ ວືຼ ່ າ test ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 35
4. ໃຫຄ້ໍ ກິ ທ່ ີ Structure ດາ້ໍ ນລ່ ຸມຈະມໃີ ຫໍ້ Add ແລວໍ້ ໃຫໃ້ໍ ສ່ ຈານວນ Field ທ່ ີຕອໍ້ ງການເພ່ ມີ ລົງໄປ ສາມາດເລອຼື ກຕາແໜ່ ງຂອງ Field ນນັ້ໍ ໄດດ້ໍ ່ ງັ ຕ່ໄປນີ້ໍ - At Beginning of Table : ຈດຸ ເລ່ ມີ ຕນົໍ້ ຂອງຕາຕະລາງ - At End of Table : ຈດຸ ສຸດທາ້ໍ ຍຂອງຕາຕະລາງຕາມດວໍ້ ຍຊ່ ຖຼື ນັ ຂອງຕາຕະລາງ ແລວໍ້ ຄກິ Go 5. ຈະມໜີ າໍ້ ຕ່ າງໃຫໃໍ້ ສ່ ລາຍລະອຽດຂອງ Field ທ່ ຈີ ະເພ່ ມີ ລງົ ໄປ ແລວ້ໍ ຄກິ Save 6. ເມ່ ອຼື ເພ່ ມີ Field ສາເລດັ ແລວໍ້ ຈະມໜີ າໍ້ ຂນໍ້ ມາວ່ າ Table has been altered successfully ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 36
ຂນັ້ໍ ຕອນວທິ ລີ ບົ Field ໃນຕາຕະລາງຖານຂມ້ໍ ູນ MySQL 1. ເຂາົ້ໍ ມາໃນໜາ້ໍ phpMyAdmin ແລວໍ້ ເລອືຼ ກເມນູ Database 2. ແລວ້ໍ ເລອືຼ ກ Databases ທ່ ຕີ ອໍ້ ງການໃນນເີ້ໍ ລອຼື ກ Databases ຊ່ ືຼ customer_infor 2. ເລອຼື ກຕາຕະລາງ Table ທ່ ຕີ ອ້ໍ ງການລບົ Field ໃນທ່ ນີ ເີ້ໍ ລອືຼ ກຕາຕະລາງທ່ ມີ ຊີ ່ ວືຼ ່ າ test 3. ເລອຼື ກແທບເມນູ Structure ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 37
4. ສາມາດລບົ Field ທ່ ຕີ ອໍ້ ງການໄດໂໍ້ ດຍຄກິ ປ່ ຸມ Drop ແຕ່ ຈະສາມາດລບົ ໄດເ້ໍ ທ່ ອຼື ລະລາຍການເທ່ າົ ນນັ້ໍ 6. ຫາກຕອໍ້ ງການລບົ ຫາຍໆ Field ສາມາດເລອືຼ ກ Checkbox ໜາໍ້ ລາຍການທ່ ຕີ ອ້ໍ ງການລບົ ແລວ້ໍ ຄກິ ປ່ ຸມ Drop 5.2. ການແກໄໍ້ ຂຂມ້ໍ ນູ ໃນຖານ (Updating Data) ຂນັ້ໍ ຕອນ ວທິ ກີ ານແກໄໍ້ ຂ Field ໃນຖານຂມໍ້ ູນ MySQL 1. ເຂາົໍ້ ມາໃນໜາໍ້ phpMyAdmin ແລວ້ໍ ເລອຼື ກເມນູ Database 2. ເລອືຼ ກຖານຂມ້ໍ ູນ Databases ທ່ ຕີ ອໍ້ ງການໃນນເີ້ໍ ລອຼື ກຖານຂມ້ໍ ູນທ່ ຊີ ່ ວືຼ ່ າ customer_infor ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 38
3. ຈະພບົ ກບັ ຕາຕະລາງ Table ທງັ ໝດົ ໃນຖານຂມໍ້ ູນ Database ໃຫເໍ້ ລອຼື ກໄປທ່ ຕີ າຕະລາງທ່ ີ ຕອ້ໍ ງການ 4. ຈະເຫນັ Field ທງັ ໝດົ ຂອງຕາຕະລາງ 5. ເລອືຼ ກ Edit ໃນລາຍການທ່ ຕີ ອ້ໍ ງການແກໄ້ໍ ຂ ແຕ່ ຈະສາມາດແກໄ້ໍ ຂຂມ້ໍ ູນ Field ໄດເ້ໍ ທ່ ອືຼ ລະລາຍການ 6. ເມ່ ອຼື ຄກິ Edit ແກໄ້ໍ ຂ Field ຈະຂນ້ໍ ຂມ້ໍ ູນເກ່ າົ ທ່ ມີ ຢີ ່ ູໃນຊ່ ອງ Value ໃຫສໍ້ າມາດເຮດັ ການແກໄ້ໍ ຂໄດ້ໍ ເລຍີ ຫງັ ຈາກສາເລດັ ແລວໍ້ ໃຫຄໍ້ ກິ ປ່ ຸມ Go ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 39
7. ສາມາດແກໄ້ໍ ຂ Field ໄດຫໍ້ າຍໆ ລາຍການໂດຍເລອືຼ ກທ່ ີ Checkbox ຢ່ ູຕ່ ໜາ້ໍ ຂອງ Field ທ່ ຕີ ອໍ້ ງການ ແລວໍ້ ຄກິ Edit 8. ເມ່ ອືຼ ຄກິ Edit ແລວ້ໍ ຈະຂນໍ້ ໜາໍ້ ຕ່ າງໃຫແ້ໍ ກໄໍ້ ຂຂມໍ້ ູນທ່ ເີ ຮາົ ຕອໍ້ ງການ ສາມາດແກໄ້ໍ ຂໃນຊ່ ອງ Value ໄດ້ໍ ເລຍີ ແລວ້ໍ ຄກິ Go 5.3. ການລບຂມ້ໍ ນູ ໃນຖານ (Deleting Data) ຂນັ້ໍ ຕອນ ວທິ ກີ ານລບົ ຂມ້ໍ ນູ ຂອງ Field ໃນຕາຕະລາງຖານຂມໍ້ ນູ MySQL 1. ເມ່ ອືຼ ເຂາົ້ໍ ມາໃນໜາໍ້ phpMyAdmin ແລວໍ້ ແທບຂອງ Database 2. ໃຫເໍ້ ລອືຼ ກ Database ທ່ ຕີ ອໍ້ ງການໃນນເີ້ໍ ລອຼື ກ Database ທ່ ຊີ ່ ວຼື ່ າ customer_infor ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 40
3. ຈາກນນັ້ໍ ເລອຼື ກຕາຕະລາງທ່ ຕີ ອໍ້ ງການທ່ ຈີ ະລບົ ຂມ້ໍ ູນໃນ Field ໃນນເີໍ້ ລອືຼ ກຕາຕະລາງທ່ ມີ ຊີ ່ ວຼື ່ າ test 4. ເມ່ ອືຼ ເຂາົ້ໍ ມາໃນຕາຕະລາງທ່ ເີ ລອືຼ ກເແລວໍ້ ຈະພບົ ກບັ ຂມ້ໍ ູນໃນຕາຕະລາງທ່ ມີ ຢີ ່ ູທງັ ໝດົ 5. ສາມາດລບົ ຂມໍ້ ນູ ໂດຍຄກິ Delete ໄດເໍ້ ລຍີ ແຕ່ ຈະລບົ ໄດພ້ໍ ຽງເທ່ ອືຼ ລະຂມໍ້ ນູ ເທ່ າົ ນນັໍ້ 6. ສາມາດລບົ ຂມໍ້ ນູ ຫາຍໆພອ້ໍ ມກນັ ໄດໍ້ ໂດຍການເລອືຼ ກ Checkbox ດາໍ້ ນໜາ້ໍ ລາຍການຂມ້ໍ ູນທ່ ີ ຕອໍ້ ງການລບົ ແລວໍ້ ຄກິ Delete ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 41
5.4. ການນາໃຊໍ້ Query ແກໄ້ໍ ຂຂມ້ໍ ນູ ໃນຖານ (Update Database With SQL Query) ຄາສ່ ງັ UPDATE ຖກຼື ນາໃຊເໍ້ ພ່ ອືຼ ດດັ ແປງບນັ ທກທ່ ມີ ຢີ ່ ູໃນຕາຕະລາງ. UPDATE table_name SET column1 = value1, column2 = value2, ... WHERE condition; ຕວົ ຢ່ າງ 1) UPDATE Customers SET ContactName = 'Alfred Schmidt', City= 'Frankfurt' WHERE CustomerID = 1; 2) UPDATE Customers SET ContactName='Juan' WHERE Country='Mexico'; 3) UPDATE Customers SET ContactName='Juan'; ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 42
ບດົ ທີ 6 ການເບ່ ງິ ແລະ ຄນົ້ໍ ຫາຂມ້ໍ ນູ ໃນຖານ (Browsing and Querying) 6.1. ການເບ່ ງິ ຂມ້ໍ ນູ ລະບບົ (Database Server Status) 1) ເປີດ Browser ຂອງໂປຣແກຣມ Chrome, Firefox, Internet Explorer,… 2) ພມີ ຊ່ ຂຼື ອງຂອງ host ຕາມດວໍ້ ຍ /phpmyadmin 3) ພມິ ຊ່ ຂຼື ອງຖານຂມ້ໍ ູນໃນຊ່ ອງ Username ແລະ ພມີ ລະຫດັ ຜ່ ານໃນຊ່ ອງ Password 4) ຄກິ ປ່ ຸມ Go ຈະປະກດົ ໜາ້ໍ ລ່ ຸມນອີໍ້ ອກມາ 5) ເລອືຼ ກຊ່ ຖຼື ານຂມໍ້ ນູ ທ່ ຕີ ອໍ້ ງການເບ່ ງິ ຂມໍ້ ນູ ໃນນເີໍ້ ລອຼື ກຖານຂມ້ໍ ນູ ຊ່ ວຼື ່ າ iov2 6) ຈະປະກດົ ເຫນັ ຊ່ ຕືຼ າຕະລາງໃນຖານຂມ້ໍ ນູ iov2 ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມ້ໍ ູນ 43
6.2. ການເບ່ ງິ ຂມໍ້ ນູ ໃນຖານ (Browsing Data) ຫງັ ຈາກເຂາົໍ້ ມາເບ່ ງິ ຂມ້ໍ ນູ ໃນລະບບົ ແລວໍ້ ສາມາດເລ່ ອຼື ກຕາຕະລາງທ່ ຕີ ອໍ້ ງການເບ່ ງິ ຂມ້ໍ ູນ ຢ່ ູນເີໍ້ ລອືຼ ກຕາຕະລາງທ່ ີ ມຊີ ່ ວຼື ່ າ user ຈະປະກດົ ຂມໍ້ ນູ ດ່ ງັ ລ່ ຸມນີ້ໍ 6.3. ການຄນົ້ໍ ຫາຂມໍ້ ນູ ໃນຖານ (Searching Data) ຫງັ ຈາກເຂາົໍ້ ມາໃນຕາຕະລາງຖານຂມ້ໍ ນູ ແລວ້ໍ ໃຫຄ້ໍ ກິ Mouse ໃສ່ ເມນູ Search ພມີ ຂມ້ໍ ູນລາຍລະອຽດຂອງຂມໍ້ ູນທ່ ຄີ າ້ໍ ຍຄ່ ກືຼ ບັ ຂມໍ້ ນູ ທ່ ຕີ ອ້ໍ ງການຄນົ້ໍ ຫາ ຫງັ ຈາກນນັໍ້ ຄກິ Go ແລວໍ້ ຈະປະກດົ ຂ້ໍ ມູນສະແດງອອກມາດ່ ງັ ນີ້ໍ 6.4. ການນາໃຊໍ້ Query ເບ່ ງິ ຂມ້ໍ ນູ ໃນຖານ (Browsing Data With SQL Query) ຫງັ ຈາກເຂາົ້ໍ ມາໃນຖານຂມໍ້ ູນ ແລະ ຄກິ ເລອືຼ ກຊ່ ຖຼື ານຂມ້ໍ ນູ ທ່ ຕີ ອໍ້ ງການເບ່ ງິ ຂມໍ້ ູນ ແລວໍ້ ໃຫຄໍ້ ກິ ປ່ ຸມ SQL ຈະ ປະກດົ ໜາ້ໍ ຕ່ າງແບບນຂີໍ້ ນໍ້ ມາ ລະບບົ ຈດັ ການຖານຂມໍ້ ູນ 44
Search