system os 3

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 4.¡¾­¯©ò ì½®®ö À²ºˆ À¢í¾¦¡øÈ ¾­À»©ñ ¸¼¡¦½À²¾½ Console ( Single-user mode) ກາຘບິດຢະນນົ ຤າຟາດເວດັ ໄດລ໇ າ ດບະ຤ົ ເ ໆ ິ ໃຘລຣົ ໋ຘ໇ ີ໇ ະເບັຘກາຘບິດ ຢະນນົ ເຝໆ ຦ນໆ ໋ໃລປ໇ ໇ ຦ໆ ຘ຤າຟາດ ເ າົ໇ ຟາໃ ຣ໇ ກໄດ໇ ແຕໆ ເວາົ ຤າຟາດໃ ຣ໇ ກໄດຠ໇ ໆ ທໆ ີ ໂດ ບົກກະຕດິ ແຢຣ໇ ໃຘ ຘຟີ໇ ກັ ະໃ ໃ໇ ຘ ກາຘ ຤໋າວ຦ ແຢະກ ໇ ໋ຟ໇ ຘ ຄຘ ເຝໆ ຦ກຘັ ນໆ ໋ໃລປ໇ ໃ໇ ຣ໇ ກຄຘົ ຦ໆ ຘເ າົ໇ ຟາບໆ ຘແບ ລໃ ຣ໇ ກ ໋ຟ໇ ຘໃຘ ະຘະທໆ ກີ າ໋ ຢັ ຤໋າວ຦ ລກ ໇ ໋ຟ໇ ຘຠໆ ກາຘເ າົ໇ ຤ໆ ຘ຤ີ໇ າຟາດໃ ຄ໇ ໋າ຤ໆ ັ ໂດ ນໆ ໋ ຕ຦໇ ຟກີ າຘກ໋າຘດົ ຦ໆ ຘເຝໆ ຟີ ເຕຟີ ຘ຦ກ າກກາ໋ ຘດົ ເຣຢາ ແຢະ ໋ຄ໇ ຣາຟ ແ ໇ ເຕ຦ຘປທ໇ ໆ ກີ າ໋ ຢັ ໃ ຣ໇ ກຠໆ ດໆ ັ ວນທີ – 4 ¯È¼- mode ¡¾-À»ñ©¸¼¡À¢¾í ¦Èø Singleu- ser ວນ - 4 : ກາຘໃ ຄ໇ າ໋ ຤ໆ ັ Shutdown 5.ບິດຢະນນົ ເຝໆ ຦ຠດກາຘເວດັ ຣ ກ ເ ໆ ິ ຢຣຟທັ ກາຘບິດບໆ ຟ ຦ ເຄໆ ຦ ( Halt System mode ) ກາຘບິດຢະນນົ ເຝໆ ຦ບິດເຄໆ ຦ ເບັຘກາຘເ າົ໇ ຤ໆ ຤໋າຢນັ ຄ໋າ຤ໆ ັ ທໆ ໃີ ໃ໇ ຘກາຘບິດຢະ ນນົ ເຝໆ ຦ຠດກາຘເວດັ ຣ ກ ະໃ ໇ - າ ຄຣາຟຣໆ າເຟໆ ຦ເວາົ ແຢຣ໇ ະບິດຢະນນົ ຝ຦໇ ຟ ແຢະເວາົ ຤າຟາດກາ໋ ຘດົ ເຣຢາໄດດ໇ ໆ ັ ວນທີ -5 23:55 ວນ - 5 : ກາຘໃ ຄ໇ າ໋ ຤ໆ ັ Shutdown -h 98

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 6.ກາຘບິດຢະນນົ ເຝໆ ຦ໃລເ໇ ຄໆ ຦ ກນັ ຟາເວດັ ຣ ກໃ ໆ Reboot System ) ໃຘກ໋ຢະຘທີ ໆ ີເຄໆ ຦ ຦ ເວາົ ເວດັ ຣ ກປິດບົກກະຕິ ນາ ທກີ າຘບິດເຄໆ ຦ ແຢຣ໇ ເບີດໃ ໆ ຦າດເວດັ ໃລດ໇ ີ ຘ໇ ໄດ໇ ກາຘທໆ ີໄບບິດບໆ ຟ ເຢີ ຘັຘ໇ ເບັຘຣທິ ີທໆ ີລາ໇ ຟ ເວັດເດັດ າດ ກົ ເຣຘັ໇ ໃຘກ໋ຢະຘີທໆ ີເວາົ ນໆ ໋຤າຟາດໃ ຄ໇ ໋າ຤ໆ ັ ລນໆ ຤໋ າຟາດກດົ ແບຟ໇ ຝຟິ £¿¦¤„ Shutdown –r ( ”r- ” reboot system ) À´•º¯ð©ì½®®ô Áì¸É ùÉÀ¯ñ©¢­œ ´¾ÃÏÂÈ ©¨ÂºÂª´¾ª¡ð ( automatic ) À´º• ê¼®¡ï® run revel Áìɸ«ó¸¾È µÈöí run revel 6 reboot reboot ວນ - 6 : ກາຘໃ ຄ໇ າ໋ ຤ໆ ັ Shutdown -r ຖາ໇ ຕ຦໇ ກາຘ ຢະນນົ ໂດ ນໆ ໋ຕ຦໇ ຤ໆ ົ ຄາ໋ ຤ໆ ັ ເວາົ ຤າຟາດແກໄ໇ ໄດຠ໇ ໆ ເ ໆ ິ ໂດ ບົກກະຕິ ະຟກີ າຘກາ໋ ຘດົ ໄຣແ໇ ຢຣ໇ ຄ ເຟໆ ຦ຟກີ າຘກດົ ແບຟ໇ ແຢຣ໇ ໃລ໇ ດໆ ັ ຘີ໇ ca::ctrlaltdel:/sbin/shutdown –t3 –r now ຖາ໇ ນໆ ໋ຕ຦໇ ກາຘໃລປ໇ ໃ໇ ກ໇ ດົ ແບຟ໇ ຠໆ າ໇ ແຖຣ ລບໆ ຘ ເຝໆ ຦ ເຄໆ ຦ ເວາົ ຤າຟາດ ກົ ເຢກີ ໄດໂ໇ ດ ໃ຤ໆ ເຄໆ ຦ າ ນໆ ໃ໋ ລ໇ ເບັຘກາຘເ ໆ ຘັ ca::ctrlaltdel:/sbin/echo sorry 99

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ ນດົ ທີ ໂຄ ຤າ໇ ຢະນນົ ແຢະ ໃຘ x 1. ໂຄ ຤າ໇ ຢະນນົ ໃຘ x ໃຘລຣົ ໋ຘ໇ ີ໇ ະເຣາົ໇ ເຖິ ໂຄ ຤າ໇ ຝຘ໇ ຖາຘ ຦ ໃຘຢະນນົ ບະຕນິ ດັ ກາຘ x ເ ໆ ິ ະ຦ະທນິ າ Directory ລກັ ໅ໄດແ໇ ກໆ ຠີ root(/) ຽຎັຌ ຦ົ ຋ໃ ຎີ ະກວຍຠ:ີ ( ແຢະ ເ ໆ ິ ເລໆ າົ ຘບີ໇ ນເ ຦ຘໂຄ ຤າ໇ ຝຘ໇ ຖາຘ ຦ ໃຘຢະນນົ ບະຕນິ ດັ ກາຘແນນ x ທໆ ຣົ ໅ໄບ ( o)Textmode (cmdເຌLinux)  [Root@Fedora8~]# ຾ຠໃ ຌ “ຆໃ @ ຆໃ ຽ຃ໃ ວຄhost/ຽ຃ໃ ວຄຉວຠພ຤ິ ຽຉີ ~ ມໃ ູເຌHome Directory user ຌຌັໄ ໂ ຎະ຅ຍຸ ຌັ ຾ຠໃ ຌຽຂາ຺ໄ ຠາເຌຌາຠຂວຄ root  [Root@Fedora8/]$ ($)ຎະ຅ຍຸ ຌັ ຾ຠໃ ຌຽຂາ຺ໄ ຠາເຌຌາຠຂວຄ user  [Root@Fedora8/]# pwd ຾ຠໃ ຌ຃າລໃ ຄັ Directory ຎະ຅ຍຸ ຌັ /pwd = print working directory  [Root@Fedora8/]# date ຾ຠໃ ຌ຃າລໃ ຄັ ລະ຾ຈຄ຤ຌັ ຋ີ  [Root@Fedora8/]# cal ຾ຠໃ ຌ຃າລໃ ຄັ ລະ຾ຈຄຎະຉ຋ິ ຌິ  [Root@Fedora8/]# finger ຾ຠໃ ຌ຃າລໃ ຄັ ລະ຾ຈຄຣາງຆໃ ຏູເໄ ຆໄ  [Root@Fedora8/]# (/)຾ຠໃ ຌມໃ ູພາງເຉໄ root [Root@Fedora8/]# Ls –l ຾ຠໃ ຌ຃າລໃ ຄັ ລະ຾ຈຄຣາງຣະວຼຈ (-l)ມໃ າຄຣະວຼຈ [Root@Fedora8/]# cd ຾ຠໃ ຌ຃າລໃ ຄັ ຽຂາ຺ໄ Directory [Root@Fedora8~]# cd / [Root@Fedora8/]# cd home/ [Root@Fedora8home]# cd eve/ [Root@Fedora8eve]# mkdir Linux1຾ຠໃ ຌກາຌລາໄ ຄ(Directory/Folder) ຋ໃ ຆີ ໃ Linux1  [Root@Fedora8eve]# history ເຆລໄ ະ຾ຈຄ຃າລໃ ຄັ ແຈ຾ຌ຋ໃ ເີ ຆຏໄ ໃ າຌຠາ  [Root@Fedora8eve]# su (຦ງຠໄ າ຅າກ swith user) ເຆຎໄ ຼຌແຎ຦າUser ວໃ ຌ 100

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 1.1 Root Directory ( / ) root À¯ï­ Directory 꿺©ð À§…¤Ã­ Root Directory ­¥š ½´ñ Directory ¨ºÈ ¨ ªÈ¾¤Å ꆴñĸÀÉ ¡ï® File êÆ §Éí¡¾­ Boot ì½®ô® ¹Àó÷ ¡®ï £¿¦¤„ ªÈ¾¤Å¢º¤ì½®®ô À¯­ï ª­í . Root Directory ­¨š ¤ï À¯ï­ Directory ©¼¸ê¦† ¾´¾©Ã§¸É ¼¡Ä©ÀÉ ´•ºì½®®ô Boot ¢œ­´¾Á®®Ã§¸É ¼¡£ô­©¼¸ ( Single User Mode ). ¦¿ì®ï 쾨콺¼©¡È¼¸¡®ï Directory ¨Èº¨ªÈ¾¤Å굆 ÈÃö ­ root Directory ´ñ©¤„ ª¾ª½ì¾¤ 31- Directory ຄຣາຟ າ ລ File ເກນັ ຄາ໋ ຤ໆ ັ ຕໆ າ ໅ ຤າ໋ ຢນັ ປໃ໇ ຣ໇ ກທໆ ຣົ ໄບ /bin /sbin ເກນັ ຄ໋າ຤ໆ ັ ຕໆ າ ໅ ຤າ໋ ຢນັ ປດ໇ ແຢຢະນນົ User root ). /etc ເກນັ ທໆ ເີ ບັຘ຦ົ ບະກ຦ນຕໆ າ ໅ ຦ ຢະນນົ ໄຣ໇ ເ ໆ ິ ຟີ ທໆ ຤ີ ໋າ ຄຘັ /etc/rcX.d ດໆ ັ ຘີ໇ /etc/passwd ໆ ຦ ທໆ ເີ ກນັ ຕໆ າ ໅ ທໆ ຖີ ກເ຦ຘີ໇ ຘ໇ ຟາເວດັ ຣ ກເຟໆ ຦ /etc/fdprm ຢະນນົ ນດ ຘ໇ ຟາວ຦ດ R ຕໆ າ ໅ ເ ໆ ິ X ະແທຘຣາດນັ ກາຘ /etc/fstab /etc/group ນດດໆ ັ ຘີ໇ 1 ຕຣົ ຠໆ າ ເຟໆ ຦ຢະນນົ ນດ ຘ໇ ຟາໃຘ R /etc/inittab /etc/magic 1 ຢະນນົ ະເ າົ໇ ຟາເ຦ຘີ໇ ທໆ ຠີ ໆ ໃຘ 1 ຘ໇ ຟາເວດັ ຣ ກຕາຟຢາ໋ ດນັ ຦ ເຟໆ ຦ເວດັ ຣ ກຄນົ ທກຕຣົ ແຢຣ໇ ກໆ ໋ ະເ າົ໇ ຤ໆ R ຢະນນົ ະເ າົ໇ ຟາເ຦ຘີ໇ ທໆ ຠີ ໆ ໃຘ ເບັຘແນນຘີ໇ ຘົ ເຖິ Run l ຢະນນົ ກໆ ໋ ະເ າົ໇ ຤ໆ າ໇ ໋ Login . ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ນຘັ ຢີ າ ໆ ປໃ໇ ທ໇ ກຄຘົ ແຕໆ ະນໆ ຟ໋ ກີ າຘເກນັ ຢະລດັ ປໆ າຘໃຘ ຘີ໇ ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ຄໆ າຕຣົ ບໆ ຘຕໆ າ ໅ ກໆ ຣກນັ Floppy Disk. ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ຢາ ໆ ຦ ຢະນນົ ທໆ ີ ະຖກເ຦ຘີ໇ ຘ໇ ຟາເວດັ ຣ ກ ຠໆ າ ຦ດັ ຕະໂຘຟດັ ທກຄັ໇ ທໆ ນີ ດ ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ນຘັ ຢີ າ ໆ ກໆ ຟປໃ໇ ຣ໇ ກ ເ ໆ ິ ະກໆ ຣກນັ File /etc/passwd. ຕໆ າ ໅ ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ຢາ ຢະ຦ ດ ຦ ກາຘນດໃຘ R ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ຢາ ຢະ຦ ດວນແນນ ຦ ຕໆ າ ໅ ເ ໆ ິ ະ຤າ໋ 101

/etc/motd ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ ຝຘັ ກນັ ກາຘໃ ຄ໇ ໋າ຤ໆ ັ Find. /etc/mtab /etc/printcap ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ໋ຄ໇ ຣາຟທໆ ເີ ວາົ ຕ຦໇ ກາຘໃລ຤໇ ະແດ ທກຄັ໇ ລັ າກປ໇ ໃ ໇ ເ າົ໇ ຢະນນົ ແຢຣ໇ ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ຢາ ໆ ຦ ຢະນນົ ທໆ ຖີ ກເ຦ຘີ໇ ຘ໇ ຟາໃ ຣ໇ ກໃຘ ບະ ນຘັ ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ຄຘ຤ຟົ ນດັ ຕໆ າ ໅ ຦ Printer. /etc/profile À¯­ñ File ê†À¡ï®£È¾ªô¸¯È¼­ì½®ô®¢º¤°öÉçÉÁªÈì½£­ô ê†Ã§É Shell Á®® bash ¹ùõ sh. /etc/securettys ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ຢາ ໆ ຦ ທໆ ີ ຦ຟໃລເ໇ າົ໇ ຟາໃ ຣ໇ ກ /etc/shadow ເບັຘປດ໇ ແຢຢະນນົ R ໄດ໇ ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ຢະລດັ ປໆ າຘ ຦ ປໃ໇ ແ໇ ຕໆ ຢະຄຘົ ໂດ ຢະລດັ ທໆ ເີ ກນັ ະປໆ າຘ ະນຣຘກາຘເ າົ໇ ຢະລດັ ໆ ິ ນໆ ໋຤າຟາດວຢ໇ ະລດັ ປໆ າຘໄດ໇ /etc/shell ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ຢາ ໆ ຦ ຕໆ າ ໅ /etc/termcap ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ຄຘ຤ຟົ ນດັ ຦ Terminal. /root ຦ ປດ໇ ແຢຢະນນົ Root ). /lib ເກນັ ຦ ໂບມແກມຟຕໆ າ ໅ /lib/modules ຕໆ າ ໅ທໆ ຤ີ າຟາດເ຦ຘີ໇ ຘ໇ ຟາໃ ໄ໇ ດ໇ ເກນັ ຝເິ ຤ດຕໆ າ ໅ ທໆ ກີ ໆ ຣກນັ ຦ບະກ຦ຘເ ໆ ິ ະເບັຘ /dev ເກນັ ຦ບະກ຦ຘ ິ ຝາ ໃຘ /devices. ໄບລາ /devices ເກນັ ຝເິ ຤ດ ຦ ຦ບະກ຦ຘ ິ ໅ ໄຣ໇ /tmp /boot ທໆ ໂີ ບມແກມຟຕໆ າ ໅ ຟກັ ໃ ເ໇ ບັຘນໆ ຦ຘເກນັ ໆ ຣົ ຄາຣ /mnt ທໆ ີ າ໋ ເບັຘ຤໋າຢນັ ຕໆ າ ໅ ເ ໆ ຘັ ຕໆ າ ໅ ຘ໇ ຟາ R ເ ໆ ິ ະເກນັ ຘຳ ທໆ ໃີ ຤໇ ໋າຢນັ ທດົ ຤຦ນກາຘເ຦ຘີ໇ ຢະນນົ ເວດັ ຣ ກ ໆ ຣົ ຄາຣ ª¾ª½ì¾¤ 31- : Directory Áì½ File Ã- Root Directory 102

1.2 /usr Directory ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ ແຢະຄໆ ຟ ໆ ຣ ເລ຦ ະເກນັ ຄາ໋ ຤ໆ ັ ຦ ຢະນນົ ຝ຦໇ ຟທັ ເກນັ ເ ໆ ິ Directory ໆ ຦ ທໆ ລີ າຄຘັ ດໆ ັ ຕາຕະຢາ -1 ລ File ຄຣາຟ າ /usr/X11R6 ເກນັ ຤າ໋ ຢນັ X Window /usr/X386 £¡õ ñ® /usr/X11R6 ÁªªÈ Ⱦ¤¡-ñ µ®øÈ Èº-¸È¾À¯-ñ X11 Release 5 /usr/bin ເກນັ ຄາ໋ ຤ໆ ັ ຢະດນັ ປໃ໇ ທ໇ ໆ ຣົ ໄບຄກຘັ ກນັ bin /usr/sbin ເກນັ ຄ໋າ຤ໆ ັ ຢະດນັ ປດ໇ ແຢຢະນນົ ແຕໆ ນໆ ໋ າ໋ ເບັຘເທໆ າົ ໃດ຤າ໋ ຢນັ ກາຘນດຢະນນົ À¡®ï File êÆ §»É ȸ´¡®ï ²¾¦¾ C, C+ + À§¤… ´ï¡¥½«ó¡¢¼­Ä¸ÉµöȦȸ-¹¸ö /usr/include ¢º¤Â¯ëÁ¡ë´ À§­„ : #include < stdio.h > /usr/lib ເກນັ ທໆ ຖີ ກເ຦ຘີ໇ ໃ ໇ າກຢະນນົ /usr/local ເກນັ ໂບມແກມຟ຤ະເຝາະທໆ ຖີ ກຕດິ ຕັ໇ ໂດ ຟກີ າຘກາ໋ ຘດົ ເຢໆ ຟີ ຕຘົ໇ ເບັຘ ໄຣແ໇ ຢຣ໇ ຕາຕະຢາ - ແຢະ ໃຘ 1.3 /var Directory ເບັຘ ໃ ເ໇ ກນັ ຕໆ າ ໅ ທໆ ຟີ ກັ ຟກີ າຘບໆ ຘແບ ະ າດໄບຕາຟ ເຣຢາເ ໆ ຘັ ເກນັ ໋ຟ໇ ຘກາຘ຤ໆ ັ ຝຟິ ຦ ຦ບະກ຦ຘ ທໆ ນີ ຘັ ທກຶ ກາຘເວດັ ຣ ກ ລ ໋ປ໇ ດິ ຝາດ ຦ ຢະນນົ ເບັຘຕຘົ໇ ແຢະ ທໆ ຤ີ າ໋ ຄຘັ ໃຘ ຟດີ ໆ ັ ຕາຕະຢາ -3 ລ ຄຣາຟ າ File /var/catman ເກນັ ທໆ ເີ ບັຘວນແນນ າກ /usr/man/man* /var/local ເຟໆ ຦ຟກີ າຘຕດິ ຕັ໇ ໂບມແກມຟຠໆ ຕໆ າ ໅ທໆ ກີ ໆ ຣ ຦໇ ກນັ ໂບມແກມຟເລໆ າົ ຘຘັ໇ ະຖກຘາ໋ ຟາເກນັ ໄຣຠ໇ ໆ ຘີ໇ 103

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ ເກນັ Log File ຕໆ າ ໅ເ ໆ ຘັ ເກນັ ກາຘເວດັ ຣ ກ ຦ ປໃ໇ ຕ໇ ໆ າ ໅ ເກນັ /var/log ທໆ ຤ີ ະແດ ປຘົ ເບັຘຕຘົ໇ ເ ໆ ຘັ ະເກນັ ຟ໋໇ ຘຕັ໇ ແຕໆ ກາຘ /var/run ນດຢະນນົ ຘ໇ ຟາ ແຢະຖາ໇ ຟີ ໋ປ໇ ດິ ຝາດເກດີ ຘ໇ ໃຘຢະນນົ ະຟກີ າຘນຘັ ທກຶ ໋໇ /var/spol /var/tmp ປດິ ຝາດຘຘັ໇ ໄຣ໇ ຄາ໇ ຄກນັ ເ ໆ ິ ະເກນັ Fi ທໆ ເີ ບັຘ ໋ຟ໇ ຘ ຦ ຢະນນົ ໄຣ໇ ຘົ ກໆ ຣາ ະຟກີ າຘນດຢະນນົ ຦ກີ ຄັ໇ ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ໋ຟ໇ ຘຝຣກຄຣິ ຦ ກາຘ຤ໆ ັ ຝຟິ ຄຣິ ຦ ທໆ ຢີ ຤໋ ໆ ົ ຦຦ກ ໂດ ະຟີ ໆ ຦ ແ ກຕາຟບະເຝດ ຦ ຟ໋໇ ຘ຦຦ກໄບ຦ກີ ເບັຘ ທໆ ເີ ກນັ ໆ ຣົ ຄາຣຄກຘັ ກນັ /tmp ແຕໆ ບົກກະຕຟິ ກັ ໃ ໃ໇ ຘກ໋ ຢະຘຝີ ເິ ຤ດເ ໆ ຘັ ທໆ ຖີ ກເ຦ຘີ໇ ໃ ໇ ະ າດໃລ ໆ ກໆ ຣາ ະວ຦ ວນັ ໄດ໇ ຕາຕະຢາ - ແຢະ ໃຘ 1.4 /home Directory ເບັຘ ຦ ປໃ໇ ແ໇ ຕໆ ຢະຄຘົ ແຕໆ ກໆ ໋ນ໋ ໋າເບັຘຕ຦໇ ຠໆ ໃຘ ຘກີ໇ ໆ ໋ໄດ໇ ປດ໇ ແຢຢະນນົ ຤າຟາດກ໋າຘດົ ໃລໄ໇ ບຠໆ ໃດກໆ ໄ໋ ດ໇ ໂດ ະກາ໋ ຘດົ ໄຣຠ໇ ໆ ແຕໆ ຘເີ໇ ບັຘ ທໆ ຢີ ະນນົ ກາ໋ ຘດົ ໄຣຠ໇ ໆ ແຢຣ໇ ໃຘກ໋ຢະຘທີ ໆ ີ ເວາົ ໃ ຄ໇ ໋າ຤ໆ ັ ຤າ໇ ປໃ໇ ໇ ຄຘົ ໃ ໆ ແຕໆ ນໆໄ໋ ດກ໇ າ໋ ຘດົ ໃລ໇ ຢະນນົ ະກາ໋ ຘດົ ຦ ປໃ໇ ຄ໇ ຘົ ຘຘັ໇ ໄຣຠ໇ ໆ ໃລເ໇ ຦ 1.5 /proc Directory À¯ï­ Directory êÀ† ¯­ï ª¸ô ª­ô µÈÃö ­ Memory ®ÄÒ ©É´¡ñ ¾­Ã§ÀÉ ­ºœ ꥆ ð¤Ã­ Disk, ¨¡ô À¸­˜ Áª¸È Ⱦ À»¾ô ¥½À»©ï ¡¾­¦¿À­¾ô ¢Ó´ö­¥¾¡ Directory ­Äš ¯À¡ï®Ä¸É Directory º­• , Directory ­¥š ½À¡®ï ¢´Ó ­ö ¡¼È ¸¡®ï §ï®²½¨¾¡º­¢º¤ì½®®ô À§­„ : CPU, Swap, Memory À¯ï­ªí­. File Áì½ Directory ꦆ ¿£­ï í /proc Directory ´©ñ „¤ª¾ª½ 쾤 34- ລ File ຄຣາຟ າ /proc/* ະຟີ ໆ ຦ ຦ ແຕໆ ຢະ ເ ໆິ ໆ ຦ ໆ ຦ ຘຘັ໇ ະຖກ຤າ໇ ຘ໇ ຕາຟ າ ເຢກ ເ ໆ ຘັ ຦ ະຟີ າ ເຢກ ເບັຘ1 ດໆ ັ ຘຘັ໇ ຖາ໇ ເວາົ ຕ຦໇ ກາຘເນໆ ິ ຢາ ຢະ຦ ດກໆ ຣກນັ ຘຕີ໇ ຦໇ ເ າົ໇ ໄບເນໆ ິ ຠໆ /proc/1 104

/proc/cpuinfo ເກນັ ຟ໋໇ ຘກໆ ຣກນັ ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ ເ ໆ ຘັ ະຘດິ ປປ໇ ະຢດິ ລຢຘ໇ ເບັຘຕຘົ໇ /proc/devices ເກນັ ຢາ ຢະ຦ ດ຦ົ ບະກ຦ນ ຦ ຦ບະກ຦ຘຕໆ າ ໅ ໃຘ ທໆ ໃີ ໇ ຣ ກຠໆ /proc/filesystems ເກນັ ຢາ ຢະ຦ ດ຦ົ ບະກ຦ນ ຦ ຢະນນົ ໃຘ /proc/interrupts ເກນັ ຢາ ຢະ຦ ດ າ໋ ຘຣຘຄັ໇ ຦ ແຕໆ ຢະ ແຕໆ ຢະ ະຘດິ ທໆ ີ ເກດີ ຘ໇ /proc/kcore À¯ñ- image ¢º¤ physical memory /proc/kmsg ຄ໋໇ ຣາຟ າກ Kernel /proc/meminfo ໋ຟ໇ ຘກໆ ຣກນັ ກາຘໃ ໇ ແຢະ ual memory /proc/modules ຢາ ຢະ຦ ດກໆ ຣກນັ ທໆ ກີ າ໋ ຢັ ໃ ຣ໇ ກຠໆ /proc/stat ຟ໋໇ ຘກໆ ຣກນັ ບະ຤ດິ ທຝິ ານ ຦ ຢະນນົ ເ ໆ ຘັ າ໋ ຘຣຘ ຕັ໇ ແຕຢະນນົ ຝ຦໇ ຟໃ ຣ໇ ກ /proc/version ນ຦ກ Version ຕາຕະຢາ - ແຢະ ໃຘ 2.ບະເຝດ ຦ ທໆ ເີ ວາົ ໃ ໃ໇ ຘຢະນນົ ບະຕນິ ດັ ກາຘ x ຟຠີ ໆ ລາ ບະເຝດດຣ໇ ກຘັ ເ ໆ ິ ປໃ໇ ໇ ທໆ ຣົ ໄບນໆ ໋ຄໆ ຦ ະ຤ຘົ ໃ ໃຘເຢໆ ຦ ຘລີ໇ າ ບາຘໃດ ໃຘລຣົ ໋ຘ໇ ເີ໇ ວາົ ະຟາວ ຘວກ໇ ໆ ຣກນັ ບະເຝດ ຦ ເລໆ າົ ຘີ໇ 1. Regular File ນໆ ໋ຣໆ າ ະເບັຘ Fi ທໆ ເີ ບັຘ xລ ທໆ ເີ ບັຘ ເບັຘ File ຋າຟະດາທໆ ເີ ວາົ ໃ ຣ໇ ກກຘັ ຠໆ ຘຘັ໇ ເ຦ ກໆ ຕ໋ າຟໃ ຤໇ ຘັ າຢກັ ແທຘດຣ໇ - 2. Directory File ເບັຘ ບະເຝດ ໆ ຶ ເ ໆ ຘັ ແທ໇ ິ ແຢຣ໇ ຟຘັ ກໆ ຄ໋ Directory ຋າຟະດາຘຘັ໇ ເ຦ ແຕໆ ເວາົ ກໆ ຖ໋ ຣໆ າ ກຘັ ໃ ຤໇ ຘັ າຢກັ ແທຘດຣ໇ 3. File ²Àò ¦© ບະເຝດຄ ະຘດິ ແຢະ ເບັຘ ທໆ ໃີ ໃ໇ ຘກາຘ ດັ ກາຘນ໋ຢລິ າຘຝາກ຤ໆ ຣຘຕໆ າ ໅ ຦ ຢະນນົ ຟີ ະຘດິ ໃ ຤໇ ຘັ າຢກັ ແທຘດຣ໇ ແຢະ ຕາຟຢາ໋ ດນັ 105

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 4. File Pipe ຤ຘົ໇ ໆ ຶ ະເບັຘ ແຢະ຦ກີ ຤ຘົ໇ ໆ ຶ ກໆ ໋ ະ ຘຄີ໇ ກຘັ ກນັ ທໆ ໋ທໆ ໃີ ເ໇ ບັຘທາ ປໆ າຘຢະລຣໆ າ ເບັຘ ໃ ຤໇ ຘັ າຢກັ ແທຘດຣ໇ 5. File Link ຦ໆ ຘ຦ກີ ຄັ໇ ໆ ຶ ໃ ຤໇ ຘັ າຢກັ ແທຘດຣ໇ ເບັຘ ທໆ ເີ ໆ ຦ຟຕໆ ໋ກນັ 2.1 ກາຘ຦າ໇ ຦ີ ຕາ໋ ແ ໆ ທໆ ຠີ ໆ ຦ File ໃຘກາຘທໆ ເີ ວາົ ະ າ໇ ທໆ ເີ ວດັ ຣ ກຠໆ ຘຘັ໇ ເວາົ ະຕ຦໇ ໃ ຄ໇ ໋າ຤ໆ ັ ແຢະຕ຦໇ ກ໋າຘດົ ຕ໋າແ ໆ ທໆ ີ ະ າ໇ ໄບ ຤໋າຢນັ ກາຘ຦າ໇ ຦ີ ຕ໋າແ ໆ ຘຘັ໇ ເວາົ ະ ແນໆ ຦຦ກເບັຘ ຣທິ ລີ ກັ ດໆ ັ ຘີ໇ 1. ກາຘ຦າ໇ ຦ີ ຕ໋າແ ໆ ແນນເຕຟັ ຄ ະ຦າ໇ ຦ີ ຕ໋າແ ໆ ຕັ໇ ແຕໆ ທ໋າ຦ດິ ເຢີ ເ ໆ ຘັ /usr/sbin/T_Seuth ວນທີ -1 ກາຘ຦າ໇ ຦ີ ຕາແ ໆ ແນນເຕຟັ ກາຘ຦າ໇ ຦ີ ຕ໋າແ ໆ ແນນ຤າ໋ ຝດັ ຣທິ ຘີ ີ໇ ະເບັຘກາຘ຦າ໇ ຦ີ ທໆ ນີ ໆໄ໋ ດເ໇ ຢໆ ຟີ າກ ຕຘົ໇ ເ ໆ ຘັ ະເບັຘກາຘ຦າ໇ ຦ີ າກ ບະ ນຘັ ເບັຘກາຘ຦າ໇ ເຖິ ທໆ ຠີ ໆ ຘັ໇ ຘ຦ກຖດັ ໄບ ໆ ຶ ຘັ໇ ແຢະ ~ ເຢໆ ຟີ ຕຘົ໇ ຦ ປໃ໇ ຄ໇ ຘົ ຦ໆ ຘ ະເບັຘກາຘ຦າ໇ ເຖິ ໃ ໇ ~ ແທຘ ເຢໆ ຟີ ຕຘົ໇ ª¸ö µÈ¾¤: ¯½¥÷®­ï À»ô¾µêÈö † Directory Phonepaseuth À§…¤Ã­­š¥½´ñµöÈ 2 Directory £ó: PHONHDALA Áì½ T_Seuth. £¿¦¤„ #cd ./T_Seuth ¥½ À¯­ï ¡¾­À¢¾í ¹¾ Directory T_Seuth, À´•ºÀ»ô¾µÈö Directory T_Seuth ÁªÈ µ¾¡À¢í¾¹¾ Directory PHONHDALA ¡ÒùÉç£É ¿¦¤„ #cd ../PHONHDALA À´º• À»ô¾µÈö Directory PHONHDALA ÁªÈµ¾¡À¢í¾¹¾ Directory seuth ꆵÈö user sfs ¡ÒùÉçɣ¿¦¤„ #cd ~sfs/seut 106

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ ວນທີ - ກາຘ຦າ໇ ຦ີ ຕາແ ໆ ແນນ຤າຝດັ 2.2 ຤ດິ ທໃິ ຘກາຘໃ ຣ໇ ກ File ກາຘທໆ ເີ ວາົ ະໃ ຣ໇ ກ ແຕໆ ຢະ ນໆ ໋ຣໆ າ ຘຘັ໇ ະເບັຘ ຦ ເວາົ ລ ຦ ຄຘົ ຦ໆ ຘໄດລ໇ ນໆ ໋ຘຘັ໇ ຘ໇ ຠໆ ກນັ ຣໆ າ File ຘຘັ໇ ໄດຖ໇ ກກາຘດົ ຤ດິ ທໃິ ຘກາຘໃ ຣ໇ ກ ແນນໃດ ຤າ໋ ຢນັ ຤ດິ ທກິ າຘໃ ຣ໇ ກຘຘັ໇ ະ ຘຘັ໇ ຤າຟາດເວດັ ຦ຘັ ໃດໄດ໇ ແດໆ ດໆ ັ ຘີ໇ 1.1.1 ກາຘກາ໋ ຘດົ ຤ດິ ທໃິ ຘກາຘ຦ໆ າຘ R ແທຘດຣ໇ r 1.1.2 ກາຘກາ໋ ຘດົ ຤ດິ ທໃິ ຘກາຘ ຘ ແທຘດຣ໇ w 1.1.3 ກາຘກາ໋ ຘດົ ຤ດິ ທໃິ ຘກາຘ Run Ex ແທຘດຣ໇ x ເວາົ ຤າຟາດເນໆ ິ ຤ດິ ທິ ແຢະ ະຘດິ ຦ ໄດໂ໇ ດ ໃ ຄ໇ າ໋ ຤ໆ ັ #ls –l Owner Group Size File name Permission Date&Time »®ø êó 33- : ¡¾­Ã§£É ¿¦¤„ #ls –l 107

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ າກວນ - ະເລຘັ ໄດຣ໇ ໆ າຟທີ ັ ດົ ຠໆ ຖຘັ ຄ 1. ະຘດິ ແຢະ຤ດິ ທິ ຦ File ( File Type And Permission ) 2. າ໋ ຘຣຘ Link 3. ເ າົ໇ ຦ Owner ) 4. ກໆ ຟ Group ) 5. ະ າດ ຦ ຟລີ ຣົ ໆ ຣ ເບັຘ byte 6. ຣຘັ ແຢະເຣຢາທໆ ບີ ໆ ຘແບ update ) File 7. ໆ File ຤໋າຢນັ ຖຘັ ທໆ ີ 1 ະຟຕີ ຣົ ຦ກັ ຤຦ຘຠໆ 1 ຕຣົ ຄ  ຦ກັ ຤຦ຘຕຣົ ທໆ ີ 1 ຤ະແດ ະຘດິ ຦ File  ຦ກັ ຤຦ຘຕຣົ ທໆ ີ - ຤ະແດ ຤ດິ ທເິ າົ໇ ຦ Owner )  ຦ກັ ຤຦ຘຕຣົ ທໆ ີ - ຤ະແດ ຤ດິ ທປິ ໃ໇ ໃ໇ ຘກໆ ຟດ ຣກຘັ Group )  ຦ກັ ຤຦ຘຕຣົ ທໆ ີ -1 ຤ະແດ ຤ດິ ທປິ ໃ໇ ຄ໇ ຘົ ຦ໆ ຘ໅ Other ) 108

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ ຍຈ຺ ຋ໃ ີ 10 ຣະຍຍ຺ ຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ Windows 1.຤຋ິ ຣີ ຄ຺ Windows 7 ຃຤າຠຉວໄ ຄກາຌຂຌັໄ ຉໃ າ ໜໃ ຤ງຎະຠ຤ຌຏຌ຺ - 1GHz ຦ຣຈກີ ຤ໃ າ 32 bit ຦ຣ 64 bit - ໜໃ ຤ງ຃຤າຠ຅າ 1 GB (32 bit) ຦ຣ 2 GB (64 bit)  - ຠຽີ ຌວໄ ຋຦ີ ຤ໃ າຄພາງເຌ HDD 16 GB (32 bit) ຦ຣ 20 GB (64 bit )  ເຌກາຌຎັຍ Bios ຌຌັໄ ເ຦ໄ Boots ຅າກ຾ຏໃ ຌຽຎັຌວຌັ ຈຍັ ຋າວຈິ ຤຋ິ ຽີ ຂາ຺ໄ ຦າ BIOS ຂວຄ຃ວຠພ຤ີ ຽຉີ Computer ຉຄັໄ ຿ຉະຠຈີ ໃ ຄັ ຣໃ ຸຠຌ:ີໄ ຣ/ຈ Mainboard Name ກຈ຺ ຎໃ ຸຠຣະ຦຤ໃ າຄຽຎີຈຽ຃ໃ ວຄເໝໃ ຽຠວ ກຈ຺ ຎໃ ຸຠຣະ຦຤ໃ າຄຽຎີຈຽ຃ໃ ວຄເໝໃ ຉວໄ ຄກາຌຽຂາ຺ໄ ຎັຍ BIOS ຽຠໃ ວຉວໄ ຄກາຌຎັຍ Boot Manu 1 Asrock F12,delete F11 2 Asus Delete F8 3 Acer ( PC ) Delete F12 4 Biostar Delete F12 5 ECS Delete F8 or F12 6 Gigabyte Delete,F12 F12 7 HP ( PC ) F10 F9 8 lntel F12 F10,F6 9 IBM F1 F12  ຤຋ິ ຽີ ຂາ຺ໄ ຦າ BIOS ຂວຄ຃ວຠພ຤ີ ຽຉີ Computer Note bookຠຈີ ໃ ຄັ ຌ:ີໄ 109

ຣ/ຈ Note book ກຈ຺ ຎໃ ຸຠຣະ຦຤ໃ າຄຽຎີຈຽ຃ໃ ວຄເໝໃ ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ Name ຽຠວຉວໄ ຄກາຌຽຂາ຺ໄ ຎັຍ BIOS ກຈ຺ ຎໃ ຸຠຣະ຦຤ໃ າຄຽຎີຈຽ຃ໃ ວຄເ 1 Acre ໝໃ ຽຠໃ ວຉວໄ ຄກາຌຎັຍ Boot 2 HP 3 Compaq Manu 4 Lenovo 5 Asus F12 F12 6 Samsung F10 F9 7 Dell F10 F9 8 MSI F2 F12 9 Sony F2 ECS 10 Toshiba F2 ECS F2 F12 Delete F11 F12 F11 F12 F12 - ລາຣຍັ PC ເ຦ກໄ ຈ຺ del / . ຽພໃ ວຽຂາ຺ໄ ແຎຉຄັໄ ຃ໃ າ - ລາຣຍັ Notebook ເ຦ກໄ ຈ຺ F2 -ລໃ ຤ຌເ຦ງໃ ຾ຣ຤ໄ ກາຌຽຂາ຺ໄ Boot menu ຋ຄັ Notebook / PC ເ຦ໄ ກຈ຺ F12 , F10 ຤຋ິ ຅ີ ຈັ ຉຄັໄ ຎະຉຍິ ຈັ 1.ເລໃ ຾ຏໃ ຌ Windows7 ຣຄ຺ ເຌ CD-Rom ຅າກຌຌັໄ ກໃ Boot Computer ຽຠໃ ວຽ຦ຌັ ຂ຃ໄ ຤າຠຈໃ ຄັ ຨູຍ ເ຦ກໄ ຈ຺ Enter 1 ຽ຋ໃ ວ ຽພໃ ວຽຎັຌກາຌຽຂາ຺ໄ ລູໜໄ າໄ ຉໃ າຄຂວຄກາຌຣຄ຺ Windows 7 110

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 1. ຈາຽຌຌີ ກາຌຉາຠຨູຍຈາໄ ຌຣໃ ຸຠLanguage to install : English Time : Thai(Thailand) Keyboard : US ເ຦ຽໄ ຣວກຽຎັຌ US ກໃ ວຌ 3.຅າກຌຌັໄ ກຈ຺ Install now 111

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 4.ຽຣວກ OS ຋ໃ ຉີ ວໄ ຄກາຌ ຿ຈງ຅ະຠ຋ີ ຄັ x86(32bit) , x64(64bit) ຾ຌະຌາ຤ໃ າລາຣຍັ ຏູເໄ ຆ຋ໄ ໃ ຤຺ ແຎ ຃຤ຌຽຣວກ຾ຍຍ x86 ຅າກຌຌັໄ ກຈ຺ Next 5. 5.ງວຠຨຍັ ຽຄໃວຌແຂ Lincene ຂວຄ windows 7 – ຿ຈງຽຨຈັ ຽຣໃ ວຄໝາງ (√) ໜາໄ ຂ຃ໄ ຤າຠ I accept the license > ຅າກຌຌັໄ ກຈ຺ Next 112

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 6. ຦າກຽຎັຌກາຌຣຄ຺ Windows 7 ຽ຋ໃ ວ຋າວຈິ ເ຦ຽໄ ຣວກ Custom(advanced) 8. ຂຌັໄ ຉວຌຉໃແຎຽຎັຌກາຌຽຣວກ Drive ລາຣຍັ Windows 7 ຿ຈງລໃ ຤ງເ຦ງໃ ຾ຣ຤ໄ ຅ະຣຄ຺ ເຌ Drive C: ຂວຄ windows ຌຌັໄ ຽວຄ ເຌກາຌຣຄ຺ Windows 7 ຉວໄ ຄຨູ຤ໄ ໃ າ Partition ເຈຽຎັຌຂວຄ Drive C ຿ຈງລໃ ຤ຌເ຦ງໃ ຾ຣ຤ໄ ຅ະ ຽຎັຌ Partition 1 ຦ຣ 2 ຅າກຨູຍ຅ະລຄັ ຽກຈແຈ຤ໄ ໃ າ Disk 0 Patition 1 : system Reserved ຽຎັຌ Partition ຂວຄຣະຍຍ຺ ຽ຃ໃ ວຄ຃ວຠພ຤ິ ຽຉຍີ າຄຽ຃ໃ ວຄວາຈ຅ະຠ຦ີ ຣຍໃ ຠກີ ແຈໄ Disk 0 Patition 2 ຽຎັຌ Drive C ເ຦ຣໄ ຄ຺ Windows 7 ຋ໃ ີ Patition ຌີໄ 113

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ ລາຣຍັ ຽ຃ໃ ວຄ຃ວຠພ຤ິ ຽຉເີ ໝໃ ເ຦ລໄ າໄ ຄ Partition ເໝໃ ກໃ ວຌ຅ໃ ຄຶ ຅ະລາຠາຈຣຄ຺ Windows 7 ແຈໄ ຿ຈງຎ຺ກກະຉ຅ິ ະຣຄ຺ ເ຦ໄ Drive C ຎະຠາຌ 100 GB ລາຣຍັ ຏູ຋ໄ ໃ ຽີ ຃ງີ ຣຄ຺ windows 7 ຾ຣ຤ໄ ຦ຣຣຄ຺ windows ຉ຤຺ ວໃ ຌຠາກໃ ວຌ຾ຣ຤ໄ ຾ຉໃ ຉວໄ ຄກາຌຣຄ຺ Windows 7 ເໝໃ ເ຦ຽໄ ຨຈັ ຂຌັໄ ຉວຌຈໃ ຄັ ພາຍ ແຎ຋ໃ ີ Drive options (advanced) 114

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 9.຅າກຌຌັໄ ຽຣວກ Drive ຋ໃ ຽີ ຃ງີ ຣຄ຺ OS ຠາກໃ ວຌ ຅າກຌຌັໄ ຽຣວກ format ຾ຣະຽຣວກ Drive ຋ໃ ຅ີ ະ ຣຄ຺ OS ຅າກຌຌັໄ ກຈ຺ Next . 115

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 10.ຂຌັໄ ຉວຌຌເີໄ ຦ຣໄ ຽ຤ຣາເຌກາຌ Install windows 7 11. ຦ຣຄັ ຅າກຌຌັໄ ເ຦ເໄ ລໃ ຆໃ ຏູເໄ ຆໄ ຽຆໃ ຌັ CATC ຅າກຌຌັໄ ກຈ຺ Next 116

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 12. Windows ຅ະເ຦ເໄ ລໃ Password ເຌກາຌ Login ຾ຉໃ ຊາໄ ຍໃ ຉວໄ ຄກາຌເລໃ ກເ຦ຂໄ າໄ ຠຂຌັໄ ຉວຌຌີໄ ແຎຽຣງີ 117

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 13. ຂຌັໄ ຉວຌຌເີໄ ຦ເໄ ລໃ Product key ຆໃ ຄຶ Product key ຅ະມໃ ູ຋ໃ ກີ ໃ ວຄ ຋ໃ ຆີ ໄ Windows 7 ຠາ 118

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 14. ຂຌັໄ ຉວຌຌເີໄ ຦ຽໄ ຣວກ Use recommended Setting ຽພໃ ວຽຎັຌກາຌ Update Patch windows ຉໃ າຄ ໂ 119

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 15. ເ຦ຽໄ ຣວກຽ຤ຣາ Time Zone : UTC+07.00 Bangkok,Hanoi,Jakarta 120

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 16. ເຌ຦຤຺ ຂຌໄ ີໄ ເ຦ຽໄ ຣວກ Public network (ຉາຠ຋ໃ ີ Microsoft ຾ຌະຌາ) 121

ຄູ ທຽມພະຈນັ ທະນງຸ ສງິ 17. ຅າກຌຌັໄ ຽຨາ຺ ກ຅ະແຈໄ Window 7 ຋ໃ ໜີ າໄ ຉາລ຤ງຄາຠ ຈໃ ຄັ ພາຍ 122