แนวปฎิบัติเพื่อป้องกันการจมน้ำช่วงอุทกภัย

แนวปฏบิ ตั ิเพอ่ื ป้องกันการจมน้า ชว่ งอุทกภยั กองป้องกันการบาดเจ็บ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสขุ https://ddc.moph.go.th/dip ตลุ าคม 2564

แนวปฏบิ ัติเพอื่ ปอ้ งกนั การจมนา้ ช่วงอุทกภัย สารบญั การเตรียมการก่อนน้าท่วม หนา้ การรับมอื ขณะเกดิ น้าท่วม/นา้ ท่วมขัง  น้าทว่ มฉบั พลัน 1  การเดนิ ลุยนา้ 3  พลดั ตก ลน่ื 3  ออกหาปลา หาผัก 3  การโดยสารเรือ 4  การเล่นนา้ 4  การขบั รถผ่านน้าท่วม 5 6 การช่วยเหลือคนตกน้า จมน้า 6 อีกทางเลือกหนึ่งของชูชีพอยา่ งงา่ ย 7  แบบที่ 1 ถังแกลลอนพลาสติก เช่น แกลลอนน้ามัน แกลลอนน้ายาลา้ งจาน 8 แกลลอนน้ายาทา้ ความสะอาด 8 - กรณถี งั แกลลอน 1 ใบ - กรณีถังแกลลอน 2 ใบ 8  แบบที่ 2 ขวดนา้ ดื่มพลาสตกิ 8 - เป้ผ้า (ตอ้ งไม่อุม้ นา้ ) 9 - ถุงปยุ๋ 9 9 กองปอ้ งกนั การบาดเจบ็ (กลมุ่ ปอ้ งกนั การบาดเจบ็ ทว่ั ไป) กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข, https://ddc.moph.go.th/dip

แนวปฏิบตั เิ พอ่ื ปอ้ งกนั การจมนา้ ช่วงอทุ กภยั 1 แนวปฏบิ ัติเพ่อื ป้องกันการจมนา้ ชว่ งอุทกภัย ช่วงน้าท่วมจะมีคนจมน้าเสียชีวิตค่อนข้างมากทังกลุ่มผู้ใหญ่และเด็ก ในกลุ่มผู้ใหญ่มักมี ความเก่ียวข้องกับการออกไปหาปลา เมาสุรา ขับรถผ่านนา้ และเรือพลิกคว่้า ส่วนในกลุ่มเด็กมักเกี่ยวข้อง กับการออกไปเล่นน้า ดังนันหากท่านอาศัยอยู่ในบริเวณที่มีน้าท่วม หรือจะเดินทางไปในบริเวณท่ีมีนา้ ท่วม ท่านจา้ เปน็ ต้องเตรียมพร้อมดงั นี การเตรยี มการก่อนนา้ ทว่ ม 1. ติดตามข้อมูลสภาพอากาศและปริมาณน้าในพืนที่ โดยรับฟังพยากรณ์อากาศ ประกาศ แจ้งเตอื นภัย อยา่ งใกล้ชดิ พร้อมปฏบิ ตั ติ ามคา้ เตือนอยา่ งเครง่ ครัด 2. ศกึ ษาถึงประวัตผิ ่านมาของการเกิดนา้ ท่วมบริเวณบ้านและละแวกบ้าน และค้นหาเส้นทาง การเดนิ ทางที่ปลอดภยั ท่สี ุดเพอ่ื ไปยงั ทีส่ งู หรอื สถานทีป่ ลอดภยั 3. จัดเตรียมสิ่งของเคร่ืองใช้ท่ีจ้าเป็นไว้ใช้ในช่วงน้าท่วม โดยเฉพาะเครื่องอุปโภคบริโภค น้าด่ืม สะอาด ยารักษาโรค ถ่านไฟฉาย เทียนไข นกหวีด และนา้ เอกสารสา้ คัญ เช่น บัตรประชาชน ทะเบียนบ้าน เก็บไว้ในถุงพลาสติกหรือซองกันนา้ โดยจัดวางไว้ในบริเวณที่สามารถนา้ ติดตัวไปได้ทันทีที่ต้องอพยพออกจาก บา้ นเรือน 4. จัดเตรียมวัสดุที่สามารถลอยนา้ ได้ เช่น แกลลอนพลาสติก ขวดน้าพลาสติก ลูกมะพร้าว ยางในรถยนต์ ส้าหรับใชย้ ดึ เกาะพยงุ ตวั ขณะลยุ นา้ ท่วม 5. กรณีที่ต้องอพยพออกจากบ้าน ก่อนออกจากบ้านให้ปิดอุปกรณ์ไฟฟ้า แก๊ส และประปา ให้เรียบรอ้ ย พรอ้ มทังอปุ กรณ์จ้าเป็นท่จี ัดเตรยี มไว้ และออกจากบา้ นไปตามเสน้ ทางท่ีวางแผนไว้สสู่ ถานที่ปลอดภยั เตรียมชุดอุปกรณ์ส้าหรับสถานการณ์นา้ ทว่ ม ควรวางไวใ้ นท่ีทีส่ มาชิกในครอบครวั สามารถหาไดง้ า่ ยและน้ามาใชไ้ ด้อยา่ งรวดเร็ว ได้แก่  เบอรโ์ ทรศัพท์ฉกุ เฉนิ  ชุดปฐมพยาบาล ยาและเวชภณั ฑ์ทส่ี มาชกิ ในครอบครัวต้องการใช้ในกรณีฉุกเฉนิ  ถุงมือหนาๆ เช่น ถุงมอื ทา้ สวน  เสือชูชพี หรืออปุ กรณช์ ว่ ยลอยนา้ อย่างง่าย ซ่ึงควรตรวจสอบสภาพใหพ้ รอ้ มใช้อยเู่ สมอ  นกหวีด และอุปกรณท์ ีท่ ้าให้เกิดแสงสว่างเพอ่ื สง่ สญั ญาณขอความชว่ ยเหลือ  เสือผา้ และรองเท้าส้ารองส้าหรบั สมาชิกทุกคน  พาหนะท่สี ามารถลอยนา้ ได้หรอื เรอื ยางทสี่ ามารถเปา่ ลมได้  ในกล่องทีก่ ันน้าได้ ให้ใส่ชอื่ อายุ และข้อมูลทางการแพทยข์ องสมาชิกทกุ คนในครอบครัว และท่ีอยู่ของท่าน รวมทังช่ือของสตั ว์เลียงและวธิ ีการทจี่ ะใช้เรียกใหม้ าหาได้  กลอ่ งเกบ็ อาหารที่ปิดผนึกเรยี กร้อย เพ่ือใหส้ ามารถเก็บอาหารไว้ไดใ้ นระยะยาว  วทิ ยแุ ละถ่านที่เก็บในกล่องทกี่ ันนา้ ได้เพ่ือป้องกนั นา้ เข้า และตรวจสอบดว้ ยว่าหมดอายุหรอื ไม่  เสือกนั ฝนทีม่ ีหมวกคลุมศีรษะ และมีสีสันสดใส  กระเป๋ากนั น้าสา้ หรับเกบ็ ของมีคา่ และเสอื ผา้ ซงึ่ จะมปี ระโยชน์มากหากทา่ นไม่ได้เตรียมเก็บของไว้ก่อน เช่น รูปถ่ายครอบครัว เอกสารส้าคัญ และเสือผา้ ส้ารอง กองปอ้ งกนั การบาดเจบ็ (กลุ่มปอ้ งกันการบาดเจบ็ ท่ัวไป) กรมควบคมุ โรค กระทรวงสาธารณสขุ , https://ddc.moph.go.th/dip

แนวปฏบิ ัตเิ พือ่ ป้องกันการจมนา้ ชว่ งอทุ กภยั 2 ฝึกปฏิบตั ิภายในครอบครวั  การคน้ หาชดุ อุปกรณส์ า้ หรบั สถานการณ์นา้ ท่วม  การวา่ ยนา้ หรอื ลอยตวั ในน้าอย่างปลอดภยั ในกระแสน้าชนดิ นี  ลองน้าพาหนะทสี่ ามารถลอยนา้ ได้หรอื เรอื ยางมาใช้ และลองใหโ้ ดยสารดู  การสวมเสือชชู ีพ  การขึนไปอยู่บนจดุ ทีส่ ูงสุดของบา้ นอย่างปลอดภยั  เบอรโ์ ทรฉุกเฉิน  การดแู ลเรือ่ งความปลอดภัยใหแ้ ก่สมาชิกในครอบครวั ท่ีอายนุ ้อยกว่าและสัตวเ์ ลยี ง  พยายามไปถงึ จุดปลอดภัยท่ใี กลท้ ส่ี ุด ไม่วา่ จะเปน็ ในบา้ นหรือในพนื ที่ท่ีทา่ นอาศัยอยู่ เม่ืออยใู่ นสถานการณ์น้าทว่ ม  ชีแจงให้สมาชิกในครอบครัวปฏบิ ตั ิตนเพือ่ ความปลอดภัยให้เรว็ ทีส่ ุด  หากท่านไม่อยู่ในบ้านขณะที่มีการรายงานน้าท่วมในพืนที่ที่ท่านอาศัยอยู่ เพื่อความปลอดภัยให้ตรวจสอบข้อมูล กับหนว่ ยงานทเ่ี กีย่ วขอ้ งกอ่ นท่ีท่านจะกลับบ้าน  ปดิ ไฟ แก๊ส และน้าในบา้ นใหเ้ รยี บร้อย  ใส่กระสอบทรายลงไปในสุขภัณฑ์เพอ่ื ป้องกนั ส่ิงปฏิกูลไหลยอ้ นกลับ  หากท่านอยู่บนนา้ ท้าตัวท่านให้เด่นโดยการสวมเสือผ้าสีสันสะดุดตา และหากเฮลิคอปเตอร์ก้าลังบินผ่าน จงใช้สัญญาณไฟขอความชว่ ยเหลอื  ให้ดูเทคนิคในการเอาชีวิตรอดจากนา้ เย็น เพื่อการลอยตัวในนา้ และลดการสูญเสียความร้อนในร่างกาย เมื่ออยใู่ นน้า หลังจากได้รบั การเตือนภยั จากหน่วยงานด้านเตือนภัยนา้ ท่วม ใหป้ ฏบิ ตั ิ ดังนี 1. ตดิ ตามการประกาศเตอื นภัยจากสถานวี ทิ ยุท้องถิน่ โทรทัศน์หรือรถแจง้ ขา่ ว 2. ถา้ มกี ารเตือนภัยนา้ ทว่ มฉับพลนั และคณุ อยู่ในพืนทีห่ บุ เขาใหป้ ฏิบัติดังนี  ปนี ขึนท่สี งู ใหเ้ รว็ สดุ เท่าที่จะทา้ ได้  อยา่ พยายานา้ สัมภาระติดตวั ไปมากเกนิ ไป ใหค้ ิดวา่ ชวี ิตสา้ คญั ท่สี ุด  อยา่ พยายามวิ่งหรือขับรถผา่ นบริเสณน้าหลาก 3. ดา้ เนนิ การตามแผนรับมือนา้ ทว่ มทไี่ ด้วางแผนไว้แล้ว 4. ถา้ มกี ารเตือนภัยการเฝ้าระวังนา้ ทว่ มจะยงั มีเวลาในการเตรียมแผนรบั มอื นา้ ท่วม 5. ถ้ามกี ารเตือนภยั นา้ ท่วมและคณุ อยใู่ นพืนท่ีน้าทว่ มถึง ควรปฏิบัติดังนี  ปดิ อปุ กรณเ์ ครื่องใช้ไฟฟ้า แก๊ส และประปา  อุดปดิ ชอ่ งน้าทิงอ่างล้างจาน พนื ทหี่ ้องนา้ และสขุ ภณั ฑ์ที่น้าสามารถไหลเขา้ บ้าน  อา่ นวิธีการท่ที า้ ให้ปลอดภยั จากเหตกุ ารณน์ า้ ทว่ มเม่อื อย่นู อกบา้ น  ล็อคประตบู ้านและอพยพขึนที่สูง  ถ้าไม่มีที่ปลอดภัยบนท่ีสูง ให้ฟังข้อมูลจากวิทยุหรือโทรทัศน์เกี่ยวกับสถานท่ีหลบภัย ของหน่วยงาน 6. หากบ้านพกั อาศยั อยใู่ นทน่ี า้ ทว่ มถงึ ชันลา่ ง ให้ปิดอปุ กรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้าและแก๊ส เคล่ือนย้าย สิง่ ของมีคา่ ขนึ ข้างบน และหา้ มอยู่ในชนั ที่มนี า้ ท่วมถงึ กองปอ้ งกนั การบาดเจบ็ (กลมุ่ ปอ้ งกันการบาดเจบ็ ทัว่ ไป) กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสขุ , https://ddc.moph.go.th/dip

แนวปฏิบัตเิ พอื่ ป้องกันการจมน้าช่วงอุทกภัย 3 การรบั มือขณะเกิดนา้ ทว่ ม/นา้ ทว่ มขงั เหตกุ ารณ์ กล่มุ เส่ียง การปอ้ งกัน การเอาชวี ติ รอดขณะเกดิ เหตุ นา้ ทว่ ม ทุกกลุม่  ตรวจสอบสภาพอากาศ และตื่นตัว  หาท่ียึดเกาะให้แน่นซึ่งควรเป็นหลัก ฉบั พลนั อายุ อยู่ตลอดเวลา เนื่องจากอาจมีการ ท่ีมั่นคงแขง็ แรง เช่น ตน้ ไม้ การ ทกุ กลุ่ม เดินลยุ นา้ อายุ เปล่ียนแปลงของกระแสน้าและสภาพ  ยึดเกาะอุปกรณ์ที่ลอยน้าได้ที่อยู่ใกล้ตัว อากาศ เพื่อช่วยในการพยุงตัว เช่น เสือชูชีพ  ติดตามการแจ้งเตือนจากหน่วยงาน ถงั แกลลอนเปล่า ขวดน้าพลาสติกเปล่า ภาครัฐเปน็ ระยะ ลกู มะพร้าว ห่วงชูชพี กระติกน้าพลาสติก  เคล่ือนย้ายทุกคนไปยังบริเวณที่ปลอดภัย ปดิ ฝา กลอ่ งพลาสตกิ ปิดฝา โดยค้านึงถึงความปลอดภัยของตนเอง  กรณีที่ติดอยู่ในน้าเชี่ยว ให้พยายาม กอ่ นเป็นอนั ดับแรก ลอยตัวโดยให้อยู่ในท่าก่ึงน่ังโดยใช้เท้า  นา้ อุปกรณ์ชูชีพที่หาง่ายหรืออุปกรณ์ น้าไปขา้ งหนา้ ที่สามารถลอยน้าได้ และมีอยู่ในบ้าน ติดตัวไปด้วย เช่น เสือชูชีพ ห่วงชูชีพ ถงั แกลลอนเปล่า ขวดน้าพลาสติกเปล่า ลูกมะพร้าว  ห้ามเดินลุยน้า เดินผ่านสะพานหรือ  กรณีพลัดล่ืนตกน้า หากใส่เสือชูชีพอยู่ ทางข้ามหรือฝายน้าล้น ไม่ว่าจะเป็น ให้ตีขาเข้าหาฝั่ง หรือเป่านกหวีดท่ีอยู่ ช่วงน้าไหลหลากหรือน้าท่วมขัง เพราะ ในเสือชูชีพเพื่อขอความช่วยเหลือ อาจเสยี่ งต่อการถูกกระแสน้าพัดพา หรือ หากเป็นอุปกรณ์ลอยน้าชนิดอ่ืน เช่น ตกลงไปในบ่อน้าลึกได้ หรือพืนใต้น้า ถังแกลลอนเปล่า ขวดน้าพลาสติกเปล่า มีความไมส่ มา้่ เสมอและลนื่ ใหน้ ้ามากอดไวบ้ ริเวณหน้าอก และตีขา  หากจา้ เป็นตอ้ งเดินลยุ น้า ต้องปฏิบัตดิ งั นี เข้าหาฝ่งั หรอื ตะโกนขอความช่วยเหลือ  น้ า อุ ป ก ร ณ์ ชู ชี พ ติ ด ตั ว ไ ป ด้ ว ย (เท่ากับจ้านวนผู้ท่ีเดินทาง) เช่น เสอื ชูชีพ หว่ งชชู ีพ ถังแกลลอนเปล่า เพ่ือชว่ ยในการลอยตัว  ไม่ดื่มสุราหรือเคร่ืองด่ืมแอลกอฮอล์ ทุกชนดิ  ไม่ควรเดินผ่านน้าเช่ียว เพราะนา้ ท่ี ก้าลังเชย่ี วและมีความสูงเพียง 6 นิว สามารถทา้ ให้หกล้มได้ หากเดินใน นา้ นงิ่ ควรใช้ไม้ค้ายัน เพ่ือให้แน่ใจว่า พนื ข้างล่างนันสามารถยืนได้  เพิ่มความระมัดระวัง ขณะที่เดิน ลุยน้า เพราะใต้น้าอาจมีสิ่งที่เป็น อันตรายอยู่ รวมทังระดับความลึก ของน้าที่เปลยี่ นไปหลงั จากนา้ ท่วม กองปอ้ งกันการบาดเจบ็ (กลมุ่ ปอ้ งกนั การบาดเจบ็ ทว่ั ไป) กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสขุ , https://ddc.moph.go.th/dip

แนวปฏบิ ตั ิเพือ่ ป้องกันการจมน้าชว่ งอุทกภัย 4 เหตุการณ์ กล่มุ เสย่ี ง การป้องกัน การเอาชวี ิตรอดขณะเกิดเหตุ พลัดตก เดก็  ระวังตลิ่งท่ีลาดชันและตลิ่งที่ก้าลัง  กรณีพลัดล่ืนตกน้า หากใส่เสือชูชีพอยู่ ลน่ื ผสู้ งู อายุ จะทรุด ให้ตีขาเข้าหาฝ่ัง หรือเป่านกหวีดที่อยู่ มีโรค ในเสอื ชูชพี เพอ่ื ขอความช่วยเหลือ หาก ออก ประจา้ ตวั  ตนื่ ตัวอย่ตู ลอดเวลา เน่ืองจากอาจมี เป็นอุปกรณ์ลอยน้าชนิดอื่น เช่น ถัง หาปลา การเปลี่ยนแปลงของกระแสน้าและ แกลลอนเปล่า ขวดน้าพลาสติกเปล่า หาผัก (เชน่ โรคลมชัก สภาพอากาศ ใหน้ า้ มากอดไว้บริเวณหน้าอก และตีขา ความดนั ตา่้ ) เข้าหาฝัง่ หรอื ตะโกนขอความช่วยเหลือ  เด็ก ผู้สูงอายุ ผู้พิการ ผู้มีโรคประจ้าตัว พิการ เช่น โรคลมชกั ความดันต่้า เครียด ไมค่ วร  กรณีเกดิ เหตกุ ารณเ์ ศษวัสดทุ ่ีอยใู่ ต้นา้ ดม่ื สรุ า อยตู่ ามล้าพัง ควรดูแลอย่างใกลช้ ดิ หรือวัชพืชหรือวสั ดทุ ใี่ ชห้ าปลาพนั ขา ให้ดา้ นา้ ลงไปแกะหรือตดั วัสดุทีพ่ ันขา วยั ท้างาน  ควรกา้ หนดให้อยู่ในบริเวณที่เป็นพืนท่ี อยูอ่ อก และวา่ ยนา้ เขา้ หาฝั่ง ปลอดภัย  กรณีพลัดล่ืนตกน้า หากใส่เสือชูชีพอยู่  หลีกเลย่ี งการเดินผ่านสะพานหรือทางข้าม ให้ตีขาเข้าหาฝ่ัง หรือเป่านกหวีดที่อยู่ เพราะอาจพลัดตก/ล่นื เนื่องจากพืนใต้น้า ใ น เ สื อ ชู ชี พ เ พื่ อ ข อ ค ว า ม ช่ ว ย เ ห ลื อ ที่มีความไม่สม่้าเสมอและล่ืน และอาจมี หากเป็นอุปกรณ์ลอยน้าชนิดอื่น เช่น ตะไคร่น้าจับอยู่ ถังแกลลอนเปล่า ขวดน้าพลาสติกเปล่า ให้น้ามากอดไว้บริเวณหน้าอกและตีขา  ไม่ดื่มสุราหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เขา้ หาฝงั่ หรือตะโกนขอความช่วยเหลือ ทุกชนดิ  หากมีอาการต่อไปนีให้สงสัยว่า เป็น  ห้ามออกไปหาปลา ไม่ว่าจะเป็นช่วง โรคนา้ หนีบ นา้ ไหลหลากหรือน้าท่วมขัง เพราะอาจ - รสู้ ึกเพลียอย่างรุนแรง เสี่ยงต่อการถูกกระแสน้าพัดพา หรือ - รสู้ กึ ชา หรือไมร่ สู้ มั ผัส เปน็ เหนบ็ ตกลงไปในบอ่ นา้ ลกึ ได้ - ปวดศีรษะหรือปวดตามร่างกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณข้อหรือ  หากจ้าเป็นตอ้ งออกไปหาปลา ต้องปฏิบัติ โดยรอบ ดงั นี - การทรงตัวไม่ดี หรือการท้างานของ  ไม่เดินทางคนเดียว ควรเดินทาง รา่ งกายไม่ประสานกนั เป็นกลมุ่ และไมน่ ้าเดก็ ไปดว้ ย - การตอบสนองลดลงหรือการหมดสติ  น้ า อุ ป ก ร ณ์ ชู ชี พ ติ ด ตั ว ไ ป ด้ ว ย (เท่ากับจ้านวนผู้ที่เดินทาง) เช่น เสอื ชูชีพ ห่วงชูชีพ ถังแกลลอนเปล่า ลูกมะพร้าว เพอื่ ช่วยในการลอยตวั  น้าอุปกรณ์ช่วยเหลือกรณีเกิดเหตุ ฉุกเฉินติดตัวไปด้วย เช่น กรรไกร มีด ขนาดเล็กใสป่ ลอก  ไม่ด่ืมสุราหรือเคร่ืองด่ืมแอลกอฮอล์ ทกุ ชนดิ  ไม่ควรใส่เสือผ้าที่หนา หนัก หรือ อุม้ นา้ เชน่ กางเกงขายาว กางเกงยนี ส์ เสือผ้าหนาๆ เสือ/กางเกงท่ีมีกระดุม หรือมเี ชอื กผกู อาจเกี่ยวกับวสั ดุใต้น้า กองปอ้ งกนั การบาดเจบ็ (กล่มุ ปอ้ งกนั การบาดเจบ็ ท่ัวไป) กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสขุ , https://ddc.moph.go.th/dip

แนวปฏิบตั ิเพอ่ื ป้องกันการจมน้าช่วงอทุ กภยั 5 เหตุการณ์ กลุ่มเส่ยี ง การป้องกนั การเอาชีวติ รอดขณะเกดิ เหตุ  ไมล่ งจับปลาในเวลากลางคืน หรือ - ออ่ นแรง อมั พาต เวลาท่ีมีฝนฟ้าคะนอง หรือแหล่งน้า - มีผ่ืนขึนตามร่างกาย ความผิดปกติของ ท่ีไม่คนุ้ เคย การพูด การมองเหน็ หรือการได้ยนิ  หากเป็นแหล่งน้าที่คุ้นเคย ควรเพิ่ม  หากสงสัยวา่ เป็นโรคน้าหนบี ความระมัดระวัง เพราะระดับน้า - ใหเ้ คล่อื นย้ายผู้ปว่ ยออกจากนา้ และพืนใต้น้ามีการเปลี่ยนแปลง - หากผู้ป่วยไม่หายใจและไม่มีชีพจร ภายหลังน้าทว่ ม ให้ทา้ การกู้ฟน้ื คนื ชีพตามมาตรฐาน  หลีกเลี่ยงการลงน้าภายหลังจาก - โทรแจ้ง 1669 หรือสอบถามวิธีการ รับประทานอาหารใหม่ๆ เพราะอาจ รักษาจากกองเวชศาสตร์ใต้น้าและ เกิดความเสี่ยงต่อการเป็นตะคริว การบิน กรมแพทย์ทหารเรือ (ในพืนท่ี บริเวณกลา้ มเนอื หนา้ ทอ้ ง ของโรงพยาบาลสมเด็จพระป่ินเกล้า),  ไม่ด้าน้านานๆ หรือด้าขึนสู่ผิวน้า โรงพยาบาลวชิรภูเก็ต (กระทรวง อย่างรวดเร็ว เพราะอาจท้าให้เกิด สาธารณสุข) โรคน้าหนบี  ไม่ควรอยู่ในน้าเย็นนานๆ เพราะจะ ท้าให้เกิดตะคริวและภาวะอุณหภูมิ ในร่างกายต้า่ กว่าปกติ  ระวังเศษวัสดุที่อยู่ใต้น้าหรือวัชพืช หรอื วัสดุทใ่ี ช้หาปลาจะพันขา  ต่นื ตวั อยูต่ ลอดเวลา เนื่องจากอาจมี การเปลี่ยนแปลงของกระแสน้าและ สภาพอากาศ การ ทุกกลุม่  ตรวจสอบสภาพอากาศก่อนออกเดินทาง  กรณีพลัดตกจากเรือหรือเรือพลิกคว้่า โดยสาร อายุ และตื่นตัวอยู่ตลอดเวลา เน่ืองจากอาจ ให้ตังสติอย่าตกใจ พิจารณาหาฝ่ังที่ใกล้ เรอื มีการเปลี่ยนแปลงของกระแสน้าและ ท่ีสุด แล้วจึงเคล่ือนที่ไปในน้า ทังนีหาก สภาพอากาศ ใส่เสือชูชีพอยู่ ให้ตีขาไว้ และเป่านกหวีด  หลีกเล่ียงการโดยสารเรือขณะน้าไหลหลาก ที่อยู่ในเสือชูชีพเพื่อขอความช่วยเหลือ หรือไหลเชี่ยว เพราะอาจเสี่ยงต่อการ หากเป็นอุปกรณ์ลอยน้าชนิดอื่น เช่น ถูกกระแสน้าพดั พาจนเรือพลิกคว่้า ถังแกลลอนเปล่า ขวดน้าพลาสติกเปล่า  แนใ่ จวา่ เรือไม่ไดบ้ รรทุกน้าหนกั เกิน ให้น้ามากอดไว้บริเวณหน้าอกและ  หากเป็นการเดินทางครังแรก ควรให้ ตะโกนขอความช่วยเหลอื ผู้มีประสบการณ์ในพนื ท่เี ดนิ ทางไปดว้ ย หลังจากเรือพลิกคว้่า ควรอยู่บริเวณ  สอนการเตรียมความพร้อมในการรับมือ ใกล้ๆ เรือ เพราะเป็นการง่ายท่ีจะสังเกต กับเรือพลิกคว่้า เช่น การใช้เสือชูชีพหรือ เห็นเรือคว่้ามากกว่าเห็นศีรษะของคนที่ อุปกรณ์ลอยน้าอย่างง่ายให้แก่สมาชิก กา้ ลังว่ายน้า ทุกคนในเรือ คงเหลือไว้เฉพาะเสือผ้าที่สวม และทิง สัมภาระอ่ืนๆ ท่หี นักออกไป กองปอ้ งกันการบาดเจบ็ (กลมุ่ ปอ้ งกันการบาดเจบ็ ท่ัวไป) กรมควบคมุ โรค กระทรวงสาธารณสุข, https://ddc.moph.go.th/dip

แนวปฏบิ ตั เิ พือ่ ปอ้ งกนั การจมน้าช่วงอทุ กภัย 6 เหตุการณ์ กลุ่มเส่ียง การป้องกนั การเอาชีวติ รอดขณะเกิดเหตุ  หากจ้าเป็นต้องโดยสารเรือ ต้องปฏิบัติ เพื่อให้ร่างกายอบอุ่นอยู่เสมอ พยายาม ดังนี ให้ตัวอยู่เหนอื น้า  พยายามให้น้าหนักอยู่ด้านล่างและ ตรงกลางเรือเมือ่ ลงเรอื  น้ า อุ ป ก ร ณ์ ชู ชี พ ติ ด ตั ว ไ ป ด้ ว ย (เท่ากับจ้านวนผู้ที่เดินทาง) เช่น เสอื ชชู ีพ หว่ งชชู ีพ ถังแกลลอนเปล่า ลูกมะพรา้ ว เพือ่ ชว่ ยในการลอยตัว  ไม่ด่ืมสุราหรือเคร่ืองด่ืมแอลกอฮอล์ ทกุ ชนดิ การ กลมุ่ เด็ก  ผู้ใหญ่/ผู้ปกครอง/ผู้ดูแลเด็ก ควรดูแล  กรณีพลัดล่นื ตกนา้ และเดก็ ใส่เสือชูชีพอยู่ เล่นน้า เดก็ อยา่ งใกล้ชดิ ให้เด็กตีขาไว้ และเป่านกหวีดที่อยู่ใน  ห้ามให้เด็กออกไปเล่นน้า ไม่ว่าจะเป็น เสือชูชีพเพ่ือขอความช่วยเหลือ หาก ช่วงน้าไหลหลากหรือน้าท่วมขัง เพราะ เป็นอุปกรณ์ลอยน้าชนิดอื่น เช่น อาจเส่ยี งต่อการถูกกระแสน้าพัดพา หรือ ถังแกลลอนเปลา่ ขวดนา้ พลาสตกิ เปล่า ตกลงในบอ่ นา้ ลกึ ได้ ให้น้ามากอดไว้บริเวณหน้าอก และ  ควรกา้ หนดใหม้ ีบริเวณที่เป็นพืนท่ีปลอดภัย ตะโกนขอความช่วยเหลือ ส้าหรบั เดก็  สอนใหเ้ ดก็ เรียนรู้อนั ตรายท่ีอาจเกดิ ขึนได้ ชว่ งน้าทว่ ม  สอนให้เด็กเรียนรู้วิธีการเอาชีวิตรอด ในนา้ ในกรณีเกิดเหตุฉุกเฉิน โดยใช้ อุปกรณ์ง่ายๆ ท่ีอยู่ใกล้ตัวส้าหรับการ ช่วยพยุงตัว  ควรเตรียมอุปกรณ์ลอยน้าได้ติดตัวไว้ ไหเ้ ด็กเสมอ เชน่ เสือชชู ีพ ถังแกลลอนเปล่า และสอนวิธกี ารใช้ที่ถกู ต้องใหแ้ กเ่ ดก็ การขับรถ วยั ท้างาน  ไม่ควรขับรถผ่านบริเวณน้าท่วม หรือ  หากรถติดอยู่ในระดับน้าค่อนข้างสูง ผ่านน้า ขับรถผ่านบริเวณถนนหรือสะพานที่มี ให้ออกจากรถทันที พร้อมน้าอุปกรณ์ ทว่ ม สิ่งกีดขวาง เพราะน้าสามารถพัดพา ลอยน้าได้ติดตัวไปด้วย และเคล่ือนย้าย รถไปได้ ไปในบรเิ วณที่สงู เพือ่ ความปลอดภยั  ควรเตรียมอุปกรณ์ลอยน้าได้ติดรถ ไว้เสมอ เช่น เสือชูชีพ ถังแกลลอนเปล่า ขวดน้าพลาสตกิ เปล่า กองปอ้ งกนั การบาดเจบ็ (กลุม่ ปอ้ งกันการบาดเจบ็ ทว่ั ไป) กรมควบคมุ โรค กระทรวงสาธารณสุข, https://ddc.moph.go.th/dip

แนวปฏิบตั เิ พือ่ ปอ้ งกันการจมน้าช่วงอทุ กภยั 7 การช่วยเหลอื คนตกนา้ จมน้า 1. หลีกเล่ียงการลงไปในน้าเพ่ือช่วยคนตกน้าหรือจมน้า ควรใช้อุปกรณ์ที่หาง่ายและใกล้ตัวในการโยนหรือยื่น ให้คนตกนา้ จบั เชน่ เสือชชู พี หว่ งชูชพี ถงั แกลลอนเปลา่ ปดิ ฝา ขวดนา้ ด่มื พลาสตกิ เปล่าปดิ ฝา ไม้ เชอื ก 2. หากจา้ เป็นต้องลงไปช่วยในน้า ควรน้าอุปกรณ์ที่สามารถลอยน้าได้ติดตัวไปด้วยเพื่อยื่นให้ผู้ที่ตกน้าหรือ จมน้าจบั แล้วจงึ ดงึ เข้าฝง่ั เชน่ ถงั แกลลอนเปล่าปดิ ฝาผูกเชอื ก ไม้ 3. หากชว่ ยคนจมน้าขนึ มาไดแ้ ลว้ ควรปฏิบัตดิ งั นี 1) โทรศพั ท์แจง้ หมายเลข 1669 หรือหน่วยพยาบาลใกล้เคียงโดยเร็วท่ีสุด 2) ห้าม จับผปู้ ระสบภยั อมุ้ พาดบา่ กระโดดหรอื ว่ิงรอบสนาม เพือ่ เอาน้าออก 3) จับคนจมนา้ นอนบนพืนราบ แหง้ และแขง็ 4) ตรวจดูว่าร้สู กึ ตวั หรอื ไม่ โดยใชม้ ือทัง 2 ข้างจับไหลเ่ ขย่า พร้อมเรียกดงั ๆ 5) กรณีรู้สึกตัว: เชด็ ตวั ใหแ้ ห้ง เปลีย่ นเสอื ผ้าและหม่ ผ้าให้ความอบอ่นุ แก่ร่างกายและน้าสง่ โรงพยาบาลทุกราย กรณไี ม่รสู้ กึ ตวั ไมต่ อบสนอง: (1) ชว่ ยหายใจ ทา้ ดังนี - เปดิ ทางเดนิ หายใจ โดยการกดหน้าผาก เชยคาง - เป่าปากโดยวางปากครอบปากผูป้ ่วย บีบจมูก เปา่ ลมเข้า ใหห้ น้าอกผ้ปู ว่ ยยกขนึ (เปา่ ปาก 2 ครงั ) (2) กดนวดหวั ใจ ทา้ ดังนี - วางส้นมอื ขนานกับแนวกึง่ กลางหน้าอก (กึ่งกลางหัวนมทัง 2 ขา้ ง) ประสานมอื (ตามภาพ) แขนตงั ฉาก - กดหน้าอกให้ยบุ ประมาณ 1 ใน 3 ของความหนาของหน้าอก ความเร็ว 100 ครงั ตอ่ นาที - นวดหวั ใจ 30 ครงั สลบั กับเป่าปาก 2 ครัง ท้าไปจนกวา่ ผปู้ ระสบภัยจะร้สู ึกตัวและหายใจไดเ้ อง 6) จับผู้ป่วยนอนตะแคงข้าง ศีรษะหงายไปข้างหลัง เพ่ือให้น้าไหลออกทางปาก ใช้ผ้าห่มคลุมผู้ป่วยเพื่อให้ เกิดความอบอุ่น งดนา้ และอาหาร และนา้ ส่งโรงพยาบาลทกุ ราย กองปอ้ งกันการบาดเจบ็ (กลุ่มปอ้ งกนั การบาดเจบ็ ท่ัวไป) กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข, https://ddc.moph.go.th/dip

แนวปฏบิ ัติเพอื่ ปอ้ งกนั การจมน้าชว่ งอทุ กภยั 8 อีกทางเลือกหน่งึ ของชูชพี อยา่ งง่าย แบบที่ 1 ถงั แกลลอนพลาสติก เชน่ แกลลอนน้ามนั แกลลอนนา้ ยาล้างจาน แกลลอนน้ายาท้าความสะอาด กรณถี งั แกลลอน 1 ใบ แกลลอนพลาสตกิ เชอื กยาวประมาณ ผกู ปลายเชือกทงั 2 ขา้ ง คลอ้ งไหลส่ ะพายแล่ง ขนาด 4 - 5 ลิตร 1 ชว่ งแขน ด้วยเงือ่ นตาย ขณะเดนิ ทางทางนา้ น้ามากอดไวบ้ ริเวณหนา้ อก หรอื นอนลอยตวั หงายน่ิงๆ หรือ กอดไวบ้ รเิ วณหนา้ อกแลว้ นอนคว่า้ และตีขาเขา้ หาฝ่งั แล้วนอนลอยตัวหงาย และ และร้องตะโกน หรอื ใชช้ ว่ ยผูอ้ นื่ โดยโยนแกลลอนใหจ้ ับ ให้คนมาช่วยเหลอื พยายามตีขาเขา้ หาฝ่งั กรณถี ังแกลลอน 2 ใบ แกลลอนพลาสติก ขนาด 4-5 ลิตร ผูกเชอื กทแี่ กลลอนทงั 2 ใบ น้าแกลลอนมากอดไว้บรเิ วณ หรอื นอนลอยตัวหงายนิ่งๆ จ้านวน 2 ใบ ด้วยเงือ่ นตาย หนา้ อก แลว้ นอนลอยตวั หงาย และร้องตะโกน และเชือกทม่ี คี วามเหนยี ว และพยายามตขี าเขา้ หาฝงั่ ให้คนมาช่วยเหลือ (ระยะหา่ งประมาณ 1 ชว่ งอก หากยาวเกินไป อาจพันรอบคอ และตกทอ้ งช้าง) หรอื กอดไว้บรเิ วณหนา้ อกแลว้ หรอื นา้ ถงั แกลลอน ชว่ ยผอู้ ่ืน เมอ่ื ว่ายน้าเขา้ ไปใกลก้ บั คนตกนา้ ใหโ้ ยนแกลลอน นอนควา่้ และตีขาเขา้ หาฝัง่ คล้องใตร้ กั แรท้ งั 2 ข้าง ใหค้ นทตี่ กนา้ เกาะ เพ่อื พยุงตัวเปน็ ชชู ีพ เพอื่ พยงุ ตวั ใหล้ อย กองปอ้ งกนั การบาดเจบ็ (กลุ่มปอ้ งกันการบาดเจบ็ ทั่วไป) กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข, https://ddc.moph.go.th/dip

แนวปฏิบตั เิ พ่ือป้องกนั การจมนา้ ชว่ งอทุ กภยั 9 แบบท่ี 2 ขวดนา้ ดม่ื พลาสติก เป้ผา้ (ตอ้ งไม่อุ้มนา้ ) ขวดนา้ ด่มื พลาสติกเปลา่ เปผ้ า้ ไมอ่ ุ้มนา้ ใส่ขวดทัง 3 ขวด ขณะเดินทางทางนา้ ขนาด 1.5 ลติ ร จ้านวน 3 ใบ ในเปผ้ า้ และรดู ปากถงุ ให้สนทิ ใหใ้ ชส้ ะพายดา้ นหนา้ นา้ มากอดไวบ้ ริเวณหนา้ อก หรือ นอนลอยตวั หงายนิ่งๆ และ หรอื กอดไวบ้ รเิ วณหนา้ อก แลว้ นอนลอยตัวหงาย ร้องตะโกนใหค้ นมาช่วยเหลอื แล้วนอนคว่า้ และตีขาเข้าหาฝ่งั และพยายามตีขาเขา้ หาฝงั่ ถงุ ปุ๋ย สามารถใช้ถุงป๋ยุ ใส่ขวดพลาสติกหลายๆ ใบ ใชก้ อดแล้วนอนคว่้า และตีขาเข้าหาฝง่ั เพ่ือใชเ้ ป็นอปุ กรณช์ ชู ีพประจา้ เรอื กองปอ้ งกนั การบาดเจบ็ (กลุม่ ปอ้ งกันการบาดเจบ็ ทั่วไป) กรมควบคมุ โรค กระทรวงสาธารณสขุ , https://ddc.moph.go.th/dip

แนวปฏบิ ตั เิ พ่ือปอ้ งกนั การจมน้าชว่ งอุทกภยั 10 แหลง่ ขอ้ มลู : 1. ส้านกั โรคไมต่ ดิ ตอ่ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการเอาชีวิตรอด เรื่องความปอลดภัยทางน้า. ครังท่ี 1. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พช์ ุมนุมสหกรณก์ ารเกษตร; 2554. 2. The National Life Saving Federation (ILS). Stay Alive Guide: The Essential water Safety Bookpack. Australia; 2001. 3. World Health Organization. The global burden of disease: 2004 update. Available from: http://www.who.int/ healthinfo/global_burden_disease/2004_report_ update/en/index.html [2009 Sep 15]. 4. Washington State Child Death Review (CDR) Committee Recommendations. Child Death Review State Committee Recommendations on Child Drowning Prevention. Washington State Department of Health, Community and Family Health, 2004. 5. Kids & Parents Resource on Health and Safety. Learn Prevention of Accidents: Drowning. [Online]. Geocities On line; 2001. Available form: http://www.geocities.com/sssukhmeet/prevention_accidents. html [Accessed 2004 Jul 9]. 6. Robert WP, Danny TC. Preventing children drowning in Australia [online]. Available form: http://www. mja.com.au/public/issues/17512171201/pitt/pitt.html [Accessed 2005 Jul 9]. 7. Freeman K. Flood Protection Information. Health and Public Services, Maryland (USA). 8. ส้ม เอกเฉลิมเกียรติ. ทบทวนวรรณกรรมการจมน้าของเด็ก. ครังที่ 1. กรุงเทพฯ: ส้านักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ ทหารผ่านศกึ ; 2550. 9. ส้านักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. หลักสูตรว่ายน้าเพ่ือเอาชีวิตรอดและคู่มือการสอน (Survival Swimming Curriculum and Handbook). ครังท่ี 1. กรุงเทพฯ: ส้านักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2552. 10. อดิศกั ดิ์ ผลิตผลการพมิ พ์. การจัดการความปลอดภยั สา้ หรับเดก็ อายนุ อ้ ยกวา่ 3 ปี-14 ป.ี กรุงเทพ: ศูนย์วิจัยเพื่อสร้างเสริม ความปลอดภยั และป้องกนั การบาดเจบ็ ในเด็ก; 2550. 11. อดศิ ักดิ์ สุวรรณประกร. เอกสารประกอบการอบรมหลักสูตรการรักษาความปลอดภัยในกิจกรรมทางน้า [เอกสารไม่ตีพิมพ์]. สมาคมเพอ่ื ช่วยชีวิตทางนา้ , 2546. 12. แนวปฏิบัติเพื่อป้องกันการจมน้าช่วงอุทกภัย ปี 2554. ส้านักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. www.thaincd.com, 2554. 13. คู่มือรับสถานการณ์นา้ ทว่ ม. กรมป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั , 2553. กองปอ้ งกันการบาดเจบ็ (กลุ่มปอ้ งกนั การบาดเจบ็ ทวั่ ไป) กรมควบคมุ โรค กระทรวงสาธารณสขุ , https://ddc.moph.go.th/dip