บทที่ 15 การบำรุงรักษาข่ายสายโทรศัพท์

ระบบโทรศัพท์ 2119-2101บทท่ี 15การบารุงรกั ษาขา่ ยสายโทรศพั ท์

สาระการเรยี นรู้1. คุณสมบัตทิ างไฟฟ้าของสายเคเบิล โทรศัพท์2. การบารงุ รักษาข่ายสายโทรศพั ท์

ผลการเรยี นรู้ทค่ี าดหวัง1. บอกคุณสมบตั ทิ างไฟฟา้ ของสายเคเบิลโทรศพั ท์ได้อยา่ งถกู ต้อง2. คานวณหาค่า Loop Resistance ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง3. จาแนกเหตุเสยี ทเ่ี กิดขึ้นในข่ายสายโทรศัพทไ์ ดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง4. วิเคราะห์หาจุดเสียในขา่ ยสายโทรศพั ทไ์ ด้อยา่ งถูกตอ้ ง

การบารุงรกั ษาข่ายสายโทรศพั ท์

งานบารงุ รักษาข่ายสายโทรศพั ท์ เปน็ อกี หนงึ่ ภารกจิ ของผู้ให้บรกิ ารโทรศัพทจ์ ะตอ้ งดาเนนิ การอย่างตอ่ เนือ่ ง ภายหลงัจากที่ได้ทาการติดตงั้ อปุ กรณช์ ุมสาย อปุ กรณส์ ่อื สัญญาณและงานทางดา้ นขา่ ยสายตอนนอกเสร็จสิน้ เพราะขา่ ยสายโทรศพั ทเ์ ม่ือใช้งานไปนานๆ ปี การเสอื่ มสภาพของอุปกรณ์และขา่ ยสาย อาจจะส่งผลต่อการใชบ้ รกิ าร ดงั นน้ัจงึ จาเปน็ ตอ้ งมีการบารงุ รกั ษาขา่ ยสายอยู่ตลอดเวลาผูป้ ฏิบัติงานตอ้ งมีความรู้ความเขา้ ใจคณุ สมบัตขิ องสายเคเบลิ ต่างๆ การหาเหตุเสียทีเ่ กดิ ขึน้ ในลักษณะตา่ งๆ เพอื่ ทาการซ่อมบารุงให้กลบั มาใช้งานได้เหมอื นเดมิ จะเป็นตัวบ่งชี้ถงึ คณุ ภาพของการบรกิ ารดา้ นโทรศพั ทแ์ ละโทรคมนาคมต่อไป

คณุ สมบัติทางไฟฟา้ ของ สายเคเบลิ โทรศพั ท์File Disconnect Edit T elnet - sunny Help Setting Network File Disconnect Telnet - V AX HelpFile Disconnect Edit Setting Network Help Telnet - sunny Edit Setting Network64 bytes from ps2 (100.100.100.5) :icmp_seq=91,----ps2 PING Statistic----92 packets transmitted, 92 packets received,0%round-trip (ms) min/aug/max = 0/0/20[<<//hhoommee//zzuui>i>]File Host Options Ping - IBM Help64 bytes received, icmp_64 bytes received, icmp_

โครงสรา้ งทางกายภาพของ สายเคเบิลโทรศพั ท์

ตัวนำ ( Conductor ) ภาพโดย วรี ะศกั ด์ิ ฉนวน ( Insulation ) วสั ดคุ รอบ ( Core Covering ) ชีลด์ ( Shield ) เปลอื กหมุ้ ( Sheath )โครงสรำ้ งของสำยเคเบลิ โทรศพั ท์

ตัวนา ( Conductor ) ขนาดของพ้ืนท่ีหน้าตัด โดยขนาดพ้ืนท่หี น้าตัดหนว่ ยวดั ท่ีใชโ้ ดยทัว่ ไปคือ มิลลิเมตร หากพนื้ ทหี่ น้าตดั มีขนาด ใหญ่ ค่าความต้านทานจะต่า ปกตพิ ้ืนทห่ี นา้ ตดั หรอื เส้นผ่าศนู ย์กลางต้งั แต่ 0.4 ,0.5,0.65,0.9 มลิ ลิเมตร ความยาวของสาย หากสายมีความยาวมากขึน้ ดงั น้ันคา่ ความตา้ นทานจะต้องสูงข้ึนตามไปดว้ ย โดยสว่ นใหญ่ แลว้ จะบอกคา่ ความตา้ นทานของสายตวั นาเป็น โอหม์ ต่อกโิ ลเมตร

คา่ ความตา้ นทานของสาย

จากตาราง จะเหน็ วา่ สายตัวนาขนาด 0.4 มิลลเิ มตร มีคา่ความตา้ นทาน 285 โอหม์ ตอ่ ความยาว 1 กิโลเมตรปัจจุบนั สายขนาดน้เี ลิกใชแ้ ล้ว และขนาด 0.9 มิลลเิ มตรค่าความตา้ นทาน 56 โอหม์ ตอ่ กิโลเมตร นอกจากนั้นแล้วยังพบวา่ การทดสอบคา่ ดงั กลา่ วทดสอบที่อุณหภูมิ 20องศาเซลเซียส โดยปกติคา่ มาตรฐานของ LoopResistance ควรมคี ่าไม่เกิน 1,500 โอหม์ ซึง่ สายขนาด0.4 มม.มคี า่ ความต้านทานสูงกว่าจงึ วางไดส้ ัน้ ที่สดุเพยี ง 5.26 กโิ ลเมตร และเมอ่ื เทยี บกับสาย 0.9 มม.จะวางไดไ้ กลถงึ 26.79 กโิ ลเมตร

อุณหภมู ิ คา่ ความต้านทานของตัวนานัน้จะเป็นสดั ส่วนโดยตรงกบั อณุ หภูมิ ซ่ึงหมายถึง เม่อื อณุ หภมู สิ งู ขน้ึ คา่ ความตา้ นทานจะสูงข้นึ ตามไปดว้ ย และถ้าอุณหภมู ลิ ดลงค่าความตา้ นทานกจ็ ะลดลงเชน่ กัน

คา่ ความตา้ นทานของตวั นาท่รี ะดับอณุ หภมู ติ ่างกนั

คา่ ความตา้ นทานได้จากสมการ คอื Rt  Rto 1 (t  tO )



ฉนวน ( Insulation )ฉนวนจะทาหน้าทีป่ ้องกนั ไมใ่ หต้ ัวนาของแตล่ ะคสู่ ายแตะกันหรือแตะกับสายอ่นื ๆหรอื แตะกบั ดนิ( Ground ) ฉนวนทดี่ จี ะต้องมคี ่าความตา้ นทานสงูทนแรงดนั ไฟฟ้าและอุณหภมู สิ งู ได้ดี ทนต่อความชื้นและนา้ ในปจั จบุ ันฉนวนจะทาจากพลาสติก โดยพลาสตกิ ท่นี ามาใช้จะต้องเปน็ ชนิดที่มีคา่ ความตา้ นทานฉนวนสงู ดงั นั้น เราจะพบวา่โพลีเอเทอลนี ( Polyethylene : PE ) จึงถูกนามาใช้เป็นฉนวน ซึ่งมที ้งั แบบที่เปน็ Solid Polyethyleneและแบบ Foam / Skin Polyethylene

Solid Polyethylene ( ซา้ ย ) และForm/Skin Polyethylene ( ขวา )

นอกจากนั้น ยังมีส่วนประกอบอ่นื ๆอีกเช่น วัสดุครอบ ชีลด์ เปลอื กหมุ้

การบารุงรักษาข่ายสายโทรศพั ท์

การอดั แกส๊ ในเคเบลิ( Gas Pressurization )

เน่อื งจากสายเคเบลิ ท่เี ปน็ สายผูเ้ ช่าน้ัน โครงสร้างประกอบดว้ ยตวั นาคอื ทองแดง ดังนั้น การบารงุ รักษาเคเบลิ จงึ จาเป็นตอ้ งมีการอัดแกส๊ เขา้ ไปในสายดังกลา่ วโดยหากเปน็ สาย Air Core Cable จะทาการอัดแกส๊ เข้าไว้ภายใน แตถ่ ้าเปน็ สายเคเบลิ Junction Cable หรอื TollCable จะอดั แกส๊ จากชุมสายถงึ ชมุ สาย แต่ขา่ ยสายในปัจจุบนั นี้ สายเคเบิล Junction Cable หรือ Toll Cable น้ีได้ปรบั เปลย่ี นเปน็ เคเบลิ ใยแก้วนาแสง สว่ นกรณีของLocal Cable จะอัดแกส๊ จากชมุ สายถงึ ตู้ผา่ น ( CrossConnection Cabinet )



การอดั แกส๊ มจี ดุ ประสงค์ คือ1.) เพอื่ เป็นการบารงุ รักษาเคเบิลใหม้ อี ายุการใช้งานที่ยาวนานข้ึน โดยการอดั แก๊สทมี่ คี วามดันสงู กวา่ อากาศเขา้ ไปในสายเคเบิลความดันทใี่ ชป้ ระมาณ 9-10 PSIG ( Pound per Square InchGage ) และมอี ุณหภูมิต่ากว่าบรรยากาศภายนอก ประมาณ 70องศาฟาเรนไฮด์ ถา้ มีรรู ัว่ เกิดขึ้นทเี่ คเบิลหรือที่หัวต่อ ( Closure )อากาศจากภายนอกหรือความชืน้ หรือน้าจะถกู อากาศทอ่ี ยู่ภายในซ่งึมีแรงดันมากกวา่ ตา้ นเอาไว้ ทาให้ความชืน้ หรอื อากาศไมส่ ามารถเขา้ ไปในสายเคเบิลได้ เหตเุ สียทเ่ี กดิ ข้ึนกับคสู่ ายเคเบลิ ก็จะไม่เกิดข้นึ ถ้าเปน็ เคเบิลฉนวนอากาศ ถ้ามคี วามช้ืนเข้าไปจะทาใหเ้ กิดค่า Low Insulation Resistance ได้





การอดั แกส๊ มีจดุ ประสงค์ คอื2.) สามารถที่จะทราบก่อนที่เคเบิลจะชารุดจนใช้งานไม่ได้ ด้วยการติดตั้ง Contactor ไว้ที่หวั ตอ่เคเบลิ เปน็ ระยะๆ เมื่อเกดิ การร่วั ของแก๊สขนึ้ แรงดนัของแกส๊ จะลดลงต่ากว่าแรงดนั ทีต่ ้ังไว้ Contact ของContactor ก็จะทางาน และสง่ สัญญาณกลับไปยังชุมสายโทรศัพท์ โดยผ่านคสู่ ายของเคเบลิ เสน้ นน้ั ๆซง่ึ เป็นคู่ Alarm แจ้งเตือนสายเคเบลิ ขัดข้อง เพอื่ ทาการแก้ไขให้อยู่ในสภาพปกตติ อ่ ไป

การอดั แก๊สมีจุดประสงค์ คอื3.) สามารถทราบจุดรว่ั ของสายเคเบลิ ได้ด้วยวิธีกราฟ ทาใหช้ ่างหรือผปู้ ฏิบตั งิ านหาจดุ เสยี ได้สะดวกมากยิง่ ข้ึน

ระบบการอดั แกส๊ ในเคเบลิ ในการอดั แกส๊ ในเคเบลิ สามารถกระทาได้ 2 วิธี คือวธิ ีท่ี 1 Static Pressurization System เปน็ วิธีเบอ้ื งตน้ โดยการอัดแกส๊ เข้าไปในเคเบลิ โดยแกส๊ ทใ่ี ช้คอื ไนโตรเจน ( Nitrogen ) ความดนั ทใ่ี ช้ คือ 9PSIG โดยอดั แกส๊ เข้าไปจนเต็มแล้วเอาถงั ออก เม่ือใชง้ านไปนานๆ ความดนั จะลดลง ดังนน้ั จึงมีความจาเป็นต้องอัดเขา้ ไปใหม่อีกคร้ัง แตห่ ากเคเบิลทีเ่ กบ็ไว้ไม่มกี ารใชง้ านหรอื กาลงั รอใช้งาน ก็จะอดั แก๊สเขา้ไปด้วยวธิ นี ี้

ระบบการอดั แก๊สในเคเบลิ ในการอดั แกส๊ ในเคเบลิ สามารถกระทาได้ 2 วิธี คอืวิธีท่ี 2 Continuous Feed System วิธนี ้ีจะใช้เครอื่ ง Air Dryer ซึ่งไดต้ ดิ ตัง้ ไวท้ ่ีชมุ สายโทรศพั ท์โดยเป็นเครื่องทาอากาศธรรมดาให้แหง้ และมีอณุ หภูมิประมาณ 70 องศาฟาเรนไฮด์ ความดนั9-10 PSIG อดั เขา้ ไปในเคเบิลตลอดเวลา ซ่ึงจะประหยัดกวา่ วธิ แี รก โดยการใช้ Air Dryer นี้จะมีมิเตอร์สาหรบั บอกสภาพของอากาศที่อัดเขา้ ไป

ขน้ั ตอนในการปรบั แรงดนั ทางาน ( Alarm Setting ) โดยใช้ Pressure Gauge Adjustment Chart ขน้ั ตอนท่ี 1 จะตอ้ งทราบความยาวของสายเคเบิลชว่ งทอี่ ัดแก๊ส ไว้ ถ้าหากมสี ายหลายเส้นจะใช้เส้นท่ียาวที่สุด ขั้นตอนที่ 2 หาเสน้ กราฟจากแผ่น Chart ทอี่ ยใู่ นชว่ งความยาว เคเบลิ ที่หาไดจ้ ากขั้นตอนท่ี 1 ข้นั ตอนท่ี 3 นาความยาวเคเบิลถึงจดุ ท่ตี ั้ง Contactor ลากขนึ้ เพอื่ ไปตดั กับเสน้ Chart ทีเ่ ลือกไว้ ก็จะไดแ้ รงดนั ทีต่ ้งั ของ Contactor โดยท่คี วามยาวเคเบิลยง่ิ เพิ่มขึน้ แรงดันท่ตี ้งั Contactor จะลดลงตา่ สดุ ไมเ่ กิน 2 PSIG

Pressure Gauge Adjustment Chart

ขน้ั ตอนในการทา Alarm Setting โดยการวัดแรงดัน ในเคเบิล ขั้นตอนท่ี 1 ทาการตดิ ต้ัง Contactor แล้วทาการวดั แรงดนั ที่จดุ น้นั ขั้นตอนท่ี 2 ลบแรงดันทีว่ ดั ได้ดว้ ยค่า 1.5 PSIG จะเป็นแรงดันทต่ี ้งั Contactor เมอื่ ปรับแรงดนั ของ Contactor แล้ว ถา้ แรงดันลดลงต่ากว่าคา่ ท่ีกาหนดไว้ จะทา ให้ Contactor ทางาน เคเบิลคู่ Alarm ก็จะ Loop ถึงกนั สัญญาณทช่ี ุมสายก็จะดงั ขึน้ จะทาการหาจดุ ท่รี ั่วไดโ้ ดยวธิ ีกราฟ คือ แรงดนั ทจี่ ดุ ต่างๆทีต่ ั้ง Valve และ Contactor ไว้ หลงั จากนัน้ จะนามาพล็อตลงในกราฟโดยเทียบกบั ระยะทางของ Valve และ Contactor นนั้ เส้นกราฟท่ไี ด้นามาพิจารณาหาจดุ เสยี ตอ่ ไป โดยดจู าก มุมของเสน้ กราฟนนั้ กจ็ ะสามารถหาจดุ เสียได้ หลงั จากนัน้ กจ็ ะเปน็ หนา้ ทข่ี อง ชา่ งทาการซ่อมแซมจุดนัน้ ต่อไป ซ่งึ โดยปกตแิ ลว้ จุดร่ัวของแก๊สมักจะเกิดขึน้ ที่ หวั ต่อตา่ งๆ นน่ั เอง

การบารงุ รกั ษาสายเคเบิล( Cable Maintenance )

คสู่ ายลดั วงจร ( Short )ชมุ สายโทรศัพท์ AA B คสู่ ายลดั วงจร Bคูส่ ายลดั วงจร ( Short ) คอื การทค่ี สู่ ายตัวนาทองแดงมาสมั ผัสกัน ทาให้วงจรโทรศพั ทเ์ กิดลัดวงจรระหว่างA กบั B และมกี ระแสไหลตลอดเวลา ผลทเ่ี กิดขนึ้จะทาใหเ้ ครอ่ื งโทรศพั ทป์ ลายทางไม่สามารถทีจ่ ะใชง้ านได้

คู่สายไขวว้ งจร ( Cross )ชมุ สายโทรศัพท์ B B ผู้เช่ำ ก A ผเู้ ช่ำ ข A ค่สู ำยท่ี 1 B B A A คสู่ ำยที่ 2 คสู่ ายไขว้วงจร

ค่สู ายลงดิน ( Ground )ชมุ สายโทรศพั ท์ B B A ค่สู ายลงดนิ A

คสู่ ายขาด ( Open ) M.D.F. B B A คู่สายขาดชมุ สายโทรศัพท์ A ผ้เู ช่า

ฉนวนของคูส่ ายตา่ กวา่ มาตรฐาน( Low Insulation Resistance )ชมุ สายโทรศัพท์ B B A A ผ้เู ชา่

High Resistance คู่สำยมคี ่ำควำมตำ้ นทำนสงู ขนึ้ BBชมุ สายโทรศัพท์ A ภำพโดย วรี ะศักด์ิ A ผ้เู ชา่

Battery Cross MDF B B ผเู้ ช่ำ ก 48 V A ผเู้ ช่ำ ข A คสู่ ำยที่ 1ชมุ สายโทรศพั ท์ B B A 48 V A คูส่ ำยท่ี 2 Battery Cross

บารงุ รักษาข่ายสาย จะแบง่ เปน็ 2 สว่ น คอื1. งานสายกระจาย โดยเรมิ่ จากตู้พกั ปลายทางไปจนถงึ บา้ นผ้เู ชา่2. งานเคเบิล โดยเร่ิมจากตู้ MDF ไปจนถึงตู้ พกั ปลายทาง หรือ ส่วนท่เี ป็นเคเบิล ทง้ั หมด

การหาจุดเสียและตาแหนง่ ท่ีเสีย1. ใชเ้ ครื่องมือพ้นื ฐานเพื่อหาเหตุเสีย เครื่องมือพืน้ ฐานในงานช่างโทรศัพท์มมี ากมายหลายอยา่ ง เชน่ หฟู งั ( Hand Set ) หลอดทดสอบ ( Test lamp ) โดยการ หาจุดเสียดว้ ยวิธีนี้ จะเรม่ิ ต้นจากการแยกวา่ เหตเุ สียเกิดข้นึ ที่ เคเบิลต้นทาง ( Primary Cable ) หรือเคเบลิ ปลายทาง ( Secondary Cable ) โดยจดุ แยกดงั กล่าวคอื ต้ผู ่าน ( Cross Connection Cabinet )

เหตเุ สยี สว่ นใหญ่จะเกดิ จากหวั ตอ่ หวั ตอ่ ตะกว่ั



การวเิ คราะหห์ าจดุ เสยี ทต่ี ผู้ า่ น ตู้ผา่ น ไปบ้านผเู้ ช่าไปชมุ สายโทรศัพท์เคเบิลตน้ ทาง เคเบลิ ปลายทาง

การหาจดุ เสียและตาแหนง่ ท่เี สีย2. ใช้เคร่ืองมอื เฉพาะเพ่ือหาเหตุเสีย เคร่ืองมือเฉพาะทีใ่ ช้โดยทวั่ ไปมีอยหู่ ลายแบบ ได้แก่ Bridge Megger , Echo Pulse เปน็ ตน้ โดยเครื่องมอื เฉพาะเหล่านี้จะทาใหก้ ารคน้ หา จุดเสียทาไดง้ า่ ยข้ึน และใช้เวลาน้อยกวา่ วิธกี ารอาจจะตรวจเชค็ ทตี่ ู้ MDF หรือตู้ผา่ นก็ได้ ซ่งึ อาจจะนาผลที่ได้มาคานวณหาจุดเสยี หรอื เครือ่ งมือบอกระยะทางออกมาเป็นตัวเลขดจิ ติ อลเลยกไ็ ด้ ซ่งึ จะทาได้ ง่ายกวา่ ถ้าใช้เครือ่ งมือตามขอ้ กาหนดและขดี ความสามารถของ เคร่ืองมือน้ัน แตน่ ่ันคือ ราคาของเครอื่ งมอื ก็ต้องสงู กวา่ แบบแรก

การหาจดุ เสียท่ตี ู้ผา่ น

THE END